1359.08.26

روزشمار جنگ سال 1359 1359.08.26
نام‌های دیگر	بیست و شش آبان
تاریخ شمسی	1359.08.26
تاریخ میلادی	17 نوامبر 1980
تاریخ قمری	8 محرم 1401

1360.08.26

1361.08.26

1362.08.26

1363.08.26

1364.08.26

1365.08.26

1366.08.26

گزارش - 308

عراق در ادامه فعاليت و فشار خود براي تسخير سوسنگرد، بار ديگر تانكها را وارد شهر كرد. چند دستگاه تانك تا ده متري مسجد جامع (مقر نظامي شهر) پيشروي كرد كه با انهدام دو دستگاه آن، اين حمله متوقف و به شكست منجر شد. با اين وجود از يك سو با طولاني و تنگ‌تر شدن حلقه محاصره و از سوي ديگر فشارهاي پياپي دشمن كه بمباران و گلوله باران شهر همراه بود، باعث قطع تداركات و پشتيباني و بالا رفتن آمار و شهدا مجروحين شد. واحد عمليات سپاه سوسنگرد وضعيت شهر را در ساعت 10 صبح چنين گزارش مي‌كند: جنگ تن به تن در غرب شهر ادامه دارد. سپاه آخرين گلوله‌ها و مهمات خود را مصرف كرده است. زخمي‌ها در مسجد انباشته شده‌اند و بچه‌ها به يكديگر وصيت مي‌كنند. استانداري خوزستان نيز درباره همين ساعت سوسنگرد مي‌نويسد: دشمن از سمت جنوب سوسنگرد به شهر وارد شده و حمله از هر چهار طرف ادامه دارد. هويزه نيز زير آتش توپخانه دشمن است و كليه راههاي ارتباطي آنجا تحت كنترل دشمن مي‌باشد. از سوي ديگر از اولين ساعات روز (در چارچوب عمليات ذكر شده در قبل) حمله نيروهاي خودي به خط مقدم و نيز اجراي آتش روي عقبه‌هاي دشمن شروع شده است. بنا به گزارش سپاه خوزستان، نيروهاي عراقي در حمودي زير آتش توپخانه قرار گرفته‌اند. تعدادي از تانك‌هاي دشمن نيز مورد حمله هلي‌كوپترهاي هوانيروز قرار گرفته و منهدم شدند. گزارش‌‌ها

حاكي از دستپاچگي و به هم ريختگي نيروهاي عراقي است. در ساعت 11، اولين دسته از تانك‌هاي عراقي، شامل 8 تانك، از سوسنگرد گريختند و تا پل كرخه‌كور عقب نشيني و از آن عبوركردند. خبر تهاجم موفق خودي، به مدافعين شهر رسيد. آنان ابتدا باور نمي‌كنند، تا اين كه حدود ظهر فرمانده عمليات سپاه يا تني چند از برادران شخصاً از شهر بيرون مي‌روند و پيشروي خودي را مشاهده مي‌كنند. در ساعت 30/13، حلقه محاصره شكسته مي‌شود. نيروهاي خسته شهر كه ثمرات مقاومت خود را مي‌بينند، همپاي نيروهاي كمكي به پاكسازي شهر مي‌پردازند. دشمن با به جا گذاردن تعدادي كشته و زخمي و دادن 45 اسير عقب نشيني مي‌كند. 25 تانك و خودرو با مقادير زيادي مهمات جزء غنائم است وحدود 40 تانك و خودرو نيز منهدم گرديده است. از اين سو علاوه برمقرهاي نظامي، بازار شهر، بيمارستان، جهادسازندگي و بسياري از منازل مسكوني خسارات فراواني ديده‌اند. اجساد هشت تن از برادران پاسدار كه دشمن از روي آنها با تانك عبور كرده است، گوياي صحنه‌هاي نبرد چند روزه است. (ضميمه دارد.) سوسنگرد : بقاياي تجاوز عراق

گزارش - 309

نتيجه به دست آمده، حاكي از صحت اين تحليل است كه نيروهاي دشمن در صورت عدم مقاومت موثر در برابرشان، اهداف خطرناكي را دنبال مي‌كنند، ولي چون تنها از برتري كمّي خود در نيروي انساني و ادوات جنگي سود مي‌برند و برتري كيفي ندارند و به خصوص از نظر روحيه در وضع نامناسبي به سر مي‌برند، تهاجم جدي و نسبتاً قوي عليه آنان بسيار موثر است. اين مطلب در پيوست طرح عملياتي شماره 3 لشكر 92 زرهي اهواز، مورخه 25/8/59، دربند « ت » پيوست تحت عنوان « هدفهاي احتمالي » چنين آمده است: دشمن چنانچه موفق شود شهر سوسنگرد را تصرف و موقعيت خود را در اين شهر تثبيت نمايد، با پشتيباني يگانهاي مستقر در الله اكبر خواهد توانست به جناح سمت چپ تيپ 3 تك نموده، پس از عبور از كرخه خود را به پادگان دشت آزادگان برساند؛ چنانچه موفق به اين كار شود، با تقويت يگانهاي مستقر در مقابل اهواز، به اهواز نيز تك خواهد كرد. در بند « ج » تحت عنوان « كارايي رزمي و روحيه » چنين آمده است: آنچه در طول مدت عمليات ثابت شده، دشمن فاقد كارايي و آموزش لازم در جنگ بوده و روحيه پرسنل به خصوص رده‌هاي پائين فوق‌العاده ضعيف است و تمايل به جنگ ندارند و ادامه جنگ هم به خاطر فشاري است كه توسط عوامل بعثي به آنها وارد مي‌شود.

گزارش - 310

در پي شكست سريع و غير منتظره عراق در سوسنگرد، رسانه‌هاي خبري جهان ناباورانه، با اين رويداد برخورد كردند و به همين خاطر در اين زمينه به سكوت فرو رفتند و روال خبري گذشته را همچنان ادامه دادند. صداي امريكا در ساعت 6 صبح امروز گفت: يكي از سنگين‌ ترين و فشرده ‌ترين جنگ‌هاي دو ماهه اخير ايران و عراق در اطراف شهر مرزي سوسنگرد جريان دارد. راديو تهران ضمن تائيد تهديد سوسنگرد از سوي عراقيها اظهار داشت كه نيروهاي ايران با جنگ خانه به خانه مانع از پيشروي عراقيها شده‌اند. تحليل‌گران نظامي تصميم عراق در گشودن جبهه‌اي تازه در خوزستان كوشش مي‌دانند كه عراق براي دست‌ يابي به يك پيروزي بزرگ، پيش از رسيدن فصل زمستان به آن دست زده است. بخش عربي راديو لندن در ساعت 30/16 از بغداد گزارش داد: اگر عراقيها شهر سوسنگرد را به تصرف خود در بياورند، مي‌توانند از ناحيه شمال ارتباط اهواز را با ساير نقاط ايران قطع كنند و ارتباط زميني اين شهر را از جاده آسفالته گرفته تا راه ‌آهن و نيز شبكه‌هاي متعدد لوله‌هاي نفتي با تهران به كلي قطع و چهره ناگوارتري به جنگ بدهند كه دورنماي آن بسيار خطرناكتر از آنچه خواهد بود كه تاكنون پيش‌بيني شده است.

همين راديو در ساعت 30/20 به نقل از رويتر مي‌گويد: سوسنگرد از نظر سوق‌ الجيشي براي عراقيها اهميتي ندارد و دليل آنكه عراق نيروي جنگي خود را متوجه سوسنگرد كرده، اين است كه روحيه نيروهاي ايراني را، كه به شدت مقاومت كرده‌اند، بشكند. راديو لندن به نقل از خبرنگار خود در بغداد مي‌گويد: شهر سوسنگرد با جمعيت حدود 30 هزار تن از نظر سوق‌الجيشي براي عراقيها اهميت دارد. چون تسخير آن به عراق اين امكان را مي‌دهد كه نيروهاي تهاجمي خود را به طرف شمال متوجه كند و ارتباط شهر اهواز را با ساير نقاط كشور قطع كند. آبادان كه در جنوب اهواز قرار دارد، در محاصره است. چنانچه عراقيها اهواز را تسخير كنند، اطمينان پيدا خواهند كرد كه مناطق نفت‌ خيز خوزستان را نيز در اختيار دارند، لذا هدف آتي عراق سوسنگرد خواهد بود، به اين علت كه اين شهر پايگاهي براي نيروهاي عراقي خواهد شد. عراق به ساختن جاده‌هاي جديد مبادرت كرده تا بتواند مهمات و وسايل را به ويژه از عماره به نيروهاي مسلح خود برساند. روي هم رفته خط مشي عراق با هدف ابتدايي آنها يعني سرنگون كردن رژيم آيت‌الله خميني در ايران تطابق دارد. اميد عراق اين است كه با قطع جريان نفت، ايران دچار مشكلات و گرفتاريهاي داخلي گردد. راديو لندن به نقل از تايمز و با اشاره به حمله عراق به سوسنگرد مي‌گويد: عراق مي‌كوشد تا قبل از آغاز كنفرانس سران عرب كه هفته آينده در امان برگزار مي‌شود، حداكثر امتيازات ممكنه را به دست آورد. فرماندهان نظامي عراق در جنوب ايران با اطمينان خاطر از امكان تصرف آبادان در هفته آينده سخن مي‌گويند. اين احتمال نيز وجود دارد كه عراقيها قصد دارند لااقل تا قبل از آغاز فصل بارندگي، كه از سرعت عمليات آنان خواهد كاست، كوششهاي خود را در جهت تصرف اهواز متمركز نمايند. آسوشيتدپرس دربارة اوضاع سوسنگرد و ارتباط آن با اهداف عراق در مورد اهواز چنين گزارش مي‌كند: در حالي كه جنگ خليج فارس وارد نهمين هفته خود مي‌شود، نيروهاي ايران و عراق به خونين‌ترين و شايد حساس‌ترين مرحله جنگ رسيده‌اند. جنگ براي به دست گرفتن كنترل شهر سوسنگرد وارد چهارمين روز شده است. عراق ادعا كرده 700 ايراني را در اين شهر به قتل رسانده است. جنگ سوسنگرد به دلايل تاكتيكي و استراتژيكي داراي اهميت است. از لحاظ تاكتيكي بعد از جنگ خرمشهر، اين عمده‌ترين درگيري طرفين است. از نظر استراتژيكي، در صورتي كه عراق سوسنگرد را بگيرد راه را براي حمله گاز انبري به اهواز باز خواهد كرد. نيروهاي عراقي اهواز را زير آتش توپخانه سنگين خود گرفته‌اند. در حالي كه آبادان كاملاً به

محاصره درآمده، عراق توجه خود را به اهواز معطوف كرده است. تصرف اهواز راه را براي كنترل بقيه استان خوزستان و چاههاي نفت آن باز خواهد كرد. ناظران نظامي معتقدند تهاجم عراق به سوسنگرد از چند روز قبل براي اين شورع شد كه با فرا رسيدن بارانهاي زمستاني، آب رودخانه‌هاي كرخه و كارون طغيان مي‌كند و نيروهاي عراق در گل و لاي فرو مي‌برد.

گزارش - 311

رئيس جمهور، بني ‌صدر، در مصاحبه با تلويزيون مجارستان گفت: ارتش ايران شديداً تقويت شده و آماده است ضربه مهلكي به نيروهاي عراقي وارد آورد. نيروهاي تازه نفس به ارتش پيوسته‌اند و ما قادريم محاصره آبادان را بشكنيم. در حال حاضر مشغول تضعيف تاكتيكي دشمن هستيم و زمان حمله را تعيين خواهيم كرد. ما مجهز به وسايل جنگي جديدي هستيم كه بزودي در خدمت ارتش قرار مي‌گيرد. وي در مصاحبه با روزنامه انقلاب اسلامي گفت: از مدتها قبل از اينكه عراق به تهران حمله هوايي كند، معلوم بود نقشه‌هاي حساب شده‌اي در كار است و من به دفعات براي امام نوشته و گفته‌ام … منتهي اين نقشه‌ها چگونه به اجرا درمي‌آيند و باچه دست‌هايي ؟ آن دستها است كه بايد قطع گردد تا مردم راحت شوند. در اين باره، روزنامه كويتي الراي‌العام مي‌نويسد: نبرد بر سر قدرت بين رهبران ايران و خيابانها و بازار كشيده شده و در حالي كه ايران در آغاز جنگ، در مورد سقوط رژيم عراق شرط بندي مي‌كرد، اكنون به اين نتيجه رسيده كه جنگ كنوني نه تنها موجب استحكام هرچه بيشتر رژيم عراق شده، بلكه اقدامات مبارزاتي را براي كسب قدرت بين رياست جمهوري و نخست وزير و ساير ارگانهاي موثر ايران علني و تشديد نموده است.

گزارش - 312

كار دادرسي به اتهامات محمدرضا سعادتي، عضو سازمان مجاهدين خلق در دادگاه انقلاب اسلامي پايان يافت. وي كه به جرم تبادل اطلاعات و گرفتن وسايل جاسوسي از شوروي دستگير شده بود، به ده سال زندان محكوم شد. به دنبال اين حكم، سازمان مجاهدين خلق با صدور اطلاعيه‌اي سعادتي را قرباني سازش جمهوري اسلامي با امريكا خوانده و خواستار آزادي وي شده است.

گزارش - 313

سازمان كمونيستي پيكار در سر مقاله نشريه خود خواهان رويگرداني از جنگ با رژيم عراق و تبديل آن به يك جنگ داخلي شده است. در اين مقاله ضمن بررسي اوضاع داخلي، چگونگي و شرايط كشاندن جنگ به داخل مرزها و ايجاد آشوبهاي داخلي آمده: امروز در بستر بحران ناشي از جنگ، توده‌ها بيش از پيش نسبت به رژيم حاكم بيزار مي‌شوند. در چنين شرايطي، كمونيستهاي راستين، كمونيستهايي كه بيكرانه در راه انقلاب پيش مي‌روند، خواهان بر هم زدن صلح داخلي هستند. آنان از صلح تحت حاكميت بورژوازي نفرت دارند و اين نفرت را به ميان توده‌ها مي‌برند. آنان از هر نارضايتي جرقه‌اي مي‌سازند و از هر جرقه شعله‌اي درخشان به پا مي‌كنند. آنان مي‌دانند كه نهيب انقلاب فردا در گرو برافروختن شعله‌هاي خشم انقلابي امروز توده‌هاست. كمونيستها مي‌كوشند تا به كوچكترين نارضايتي و اعتراض توده‌ها جهت داده، توده‌ها را در مسير مبارزه عليه حكومت سرمايه بكشند. بنابراين وظايف ما روشن است، براي اين كه انقلاب فرا برسد، بايد خشم ناشي از جنگ و حكومت ستمگران را با بذرآگاهي انقلابي پرورش داده، اعتراضات و تظاهرات آنان را به مبارزه متشكل عليه حكومت تبديل سازيم هرچه بيشتر دامنه جنبش سراسري را گسترش دهيم. اگرچه شعار تبديل جنگ ارتجاعي به جنگ داخلي، يك شعار استراتژيك است، اما اين شعار بدون تداركات قبلي تحقق نخواهد يافت. حتي اگر موقعيت انقلابي بر جامعه مستولي شود، ولي ما تدارك لازم را نديده باشيم، جنبش راه به پيروزي نخواهد كشاند.

گزارش - 314

درباره اقدامات صلح سازمان ملل، روزنامة كريستين ساينس مانيتور خبر داد كه اولاف پالمه (نخست وزير پيشين سوئد)، امروز قرار است وارد تهران شود و از جانب دبير كل سازمان ملل امكان برقراري صلح را ميان ايران و عراق بررسي كند. قرار بود وزير خارجه كوبا هم، كه كشورش رياست دورة جاري جنبش غير متعهدها را به عهده دارد، ديروز از عراق به ايران برود.

گزارش - 315

طه‌ ياسين رمضان، معاون نخست وزير و فرمانده ستاد ارتش خلق عراق، تدابير كشورش را براي تامين نيروي انساني مورد نياز جبهه چنين تشريح كرد: تاكنون 45 هزار عراقي دوره آموزش خود را طي كرده‌اند و براي دفاع از شهرها به ارتش خلق پيوسته‌اند. اين عده به خاطر آموزش و كارآيي خود براي يك جنگ طولاني آماده شده‌اند. آنها هزاران تن هستند و اكنون صدها تن در كنار ارتشيان عراق در جبهه و عده زيادي خواهان شركت در جنگ هستند. خبرنگار بي‌بي‌ سي گزارش داد: مردم بغداد در برابر ادعاهاي مقامات اين كشور دچار ترديد

توأم با دلهره و وحشت شده‌اند، زيرا مردم عراق مي‌گويند بنا به ادعاي مقامات رسمي و نظامي كشورشان نيروهاي عراقي تا امروز 432 فروند هواپيماي جنگي ايران را سرنگون ساخته‌اند، در حالي كه گزارش مؤسسه نظامي بين‌المللي بر اين واقعيت تاكيد دارد كه ايرانيها پيش ازشروع جنگ جاري كلاً 445 فروند هواپيماي جنگي داشته‌اند كه تقريباً نيمي از اين رقم قابل استفاده رزمي بوده‌اند. حال چگونه مي‌شود از اين رقم، يعني حدود 222 فروند هواپيماي قابل استفاده در جنگ، 432 فروند سرنگون شده باشد.

گزارش - 316

امروز قراردادي براي انجام امور مخابراتي بين رژيم عراق و يك شركت فرانسوي منعقد شد كه احتمالاً مي‌تواند در بالا بردن توان نظامي عراق تاثير بگذارد. راديو صوت‌الجماهير مي‌گويد: سعدون غيدان، عضو شوراي فرماندهي انقلاب و وزير حمل و نقل و ارتباطات، بامداد امروز با يكي از شركتهاي فرانسوي اين قرارداد را به ارزش 49 ميليون دينار امضاء كرده است. هفته نامه لوپوئن، چاپ پاريس در زمينه تحويل هواپيماهاي ميراژ خريداري شده توسط عراق نوشت: شركت سازنده هواپيماهاي ميراژ فرانسوي سعي دارد اولين هواپيماهاي عراق را در هفته اول دسامبر تحويل بغداد دهد. عراق در دسامبر آينده اولين سري از هواپيماهاي ميراژ « اف ـ 1 » را از فرانسه تحويل خواهد گرفت. عراق اين هواپيماها را، كه در ژوئيه و دسامبر 1979 سفارش داده بود، بايد در فوريه سال 1981 تحويل مي‌گرفت، ولي دولت فرانسه دستور داده تحويل ميراژهاي عراق سه ماه زودتر از موعد قرارداد، صورت گيرد.

گزارش - 317

خبرگزاري رويتر در زمينه تحويل هلي‌كوپترهاي ايتاليايي خريداري شده توسط ايران گزارش داد: اين كشور، به خاطر مسئله گروگانهاي امريكايي از تحويل پنجاه هلي‌كوپتر غول‌پيكر شنوك به ايران همچنان خودداري مي‌كند و براساس سياست ايتاليا تنها در صورت آزادي گروگانها، هلي‌كوپترها تحويل ايران خواهند شد.

گزارش - 318

مجله ژون افريك درباره انواع كمك‌هاي كويت به عراق مي‌‌نويسد: در عراق بعضي از انواع مواد غذايي از قبيل شكر، آرد و گوشت كمياب شده و مواد سوختي تنها به نظاميان و پزشكان در حال خدمت تحويل داده مي‌شود. كويت كوشش مي‌نمايد تا مواد مورد نياز همسايه

خود را تدارك ببيند، ولي بيشترين حمايت و كمك كويت مربوط به ارتش عراق مي‌شود. اين روزنامه در ادامه با نگاهي بدبينانه به آينده روابط دو كشور مي‌افزايد، كويت يكي از اولين كشورهايي بود كه حمايت خود را از عراق اعلام داشت و در حقيقت اولين كسي خواهد بود كه خود را در معرض تهديد و فشار خواهد ديد.

گزارش - 319

كنفرانس سران كشورهاي عربي قرار است هفته آينده در امان، پايتخت اردن تشكيل شود. جناح كشورهاي عربي دوست عراق كه در صدد تشكيل و تحكيم اين كنفرانس مي‌باشند در تلاشند تا با بهره‌گيري از اين گردهمايي، كشورهاي شركت‌كننده در كنفرانس را به حمايت از صدام ترغيب كنند. راديو لندن در مورد وضع كشورهاي مختلف درباره تشكيل اين كنفرانس مي‌گويد: مقامات مسئول از اتحاديه عرب وارد اردن شدند تا ترتيبات لازم براي كنفرانس عربي را فراهم سازند. ولي هنوز روشن نيست كه همه كشورهاي عربي در اين كنفرانس شركت كنند. سوريه خواستار به تعويق انداختن كنفرانس سران بر اثر اختلافات درباره جنگ ايران و عراق شد. ليبي، يمن دمكراتيك، لبنان، سازمان آزاديبخش فلسطين با به تعويق انداختن اين كنفرانس موافقت كرده‌‌اند، در عين حال مقامات مسئول اردن مي‌گويند كه شانزده كشور عربي آمادگي خود را براي شركت در كنفرانس به اضافه عربستان و عراق نشان داده‌اند. ياسر عرفات مذاكراتي را با ملك خالد شاه عربستان انجام داده است تا موافقت سعودي‌ها را براي تعويق كنفرانس جلب كند. اين در حالي است كه شاذلي قليبي، دبير كل جامعه كه در عربستان است، نسبت به تشكيل كنفرانس ابراز اميدواري كرده است.

گزارش - 320

وضعيت سياسي منطقه با توجه به وقوع جنگ ايران و عراق، در مجله ژون آفريك بدين ترتيب مورد بررسي قرار گرفته است: اوضاع منطقه خليج فارس آشفته و كليه پيوندها از ميان رفته است. شوروي عليرغم اينكه طبق قرارداد دوستي با عراق، متحد اين كشور است، به حضور نظامي در ايران تمايل دارد؛ و نيز با سوريه كه دشمن سرسخت رژيم بغداد است، در حال انعقاد يك قرارداد دوستي مي‌باشد. ايالات متحده امريكا نيز در حالي كه وانمود مي‌كند مخالف هر گونه « عدم ثبات » رژيم ايران است، در عين حال بيانات اخير برژينسكي را نيز خاطرنشان مي‌سازد كه مي‌گويد: « ما هيچ‌گونه تفكيك و اختلاف اساسي ميان منافع عراق و امريكا مشاهده نمي‌كنيم. » همزمان با اين جريانها، واشنگتن به دنبال دومين كمربند اطمينان در منطقه است.

موارد حمايت از: اردن كه ملك‌ حسين همواره حضور نظامي خود را در عراق اعلام مي‌دارد، مصر در حالي كه سادات از عدم موفقيت عراق ناراحت است، پيشنهاد خدمات خود را به عراق افزايش مي‌دهد و سرانجام عربستان را كه اخيراً پنتاگون چهار هواپيماي آواكس در آنجا مستقر كرد (كه مجهز به رادارهايي با برد 400 كيلومتر هستند و زير نظر 300 مستشار نظامي امريكا فعاليت مي‌كنند)، نبايد ناديده گرفت. با اين حال نمي‌توان نگراني واشنگتن را براي استحكام و تقويت آخرين پشتيبان حضور امريكا در خاورميانه، يعني عربستان پنهان كرد. در همين زمينه معاون وزير دفاع اسرائيل مي‌گويد: موضع اسرائيل امروز بهتر از هميشه است و علت آن، حصول صلح با مصر و از هم ‌پاشيدگي صفوف دشمنان ما در خط مقدم جبهه است. سوريه در لبنان درگير است و مناسباتش با اردن بدتر شده، عراق خود را درگير جنگ فرساينده با ايران كرده است … او از اينكه امريكا ظاهراً نمي‌تواند از خود دفاع كند و در جايي كه جهان كمونيست رو به تقويت است، ميل به دفاع از خود را هم ندارد، متأسف است …

گزارش - 321

جناح‌ بندي داخلي ايران پيرامون گروگانها، در رسانه‌هاي غربي بررسي شده است. صداي آمريكا به نقل از روزنامه كريستين ساينس مانيتور مي‌گويد: كشمكش‌ها و فشارهاي داخلي در ايران ظاهراً رهبران بنيادگرا و افراطي را جويا و كوشاي راههايي براي پايان دادن به بن بست بحران گروگانهاي امريكا و جنگ خليج فارس ساخته است. متعصبين مذهبي ايران زماني اميدوار بودند با سلاحهايي كه انتظار داشتند پس از آزادي گروگانها به ايران سرازير شود، بتوانند ضربه‌اي كاري به عراق بزنند، ولي امروز آشكار شده كه افراطيون ايران در مورد توانايي خود براي ترغيب امريكا به مبادله گروگانها در ازاي تجهيزات امريكايي اشتباه كرده‌اند. كشورهاي اروپايي هم تاكيد كرده‌اند تا جنگ ميان ايران و عراق ادامه دارد، اسلحه به اين منطقه نخواهند فرستاد. راديو لندن نيز از قول فرانك باربر يكي از كارشناسان امور بين‌ الملل اعلام مي‌دارد: بني صدر مي‌گويد: كه اگر موضوع گروگانها فوراً حل نگردد، استفاده از كمكهاي خارجي بسيار دير خواهد بود و تاثير چنداني به جاي نخواهد گذاشت. در اين صورت گروگانها براي چند ماه ديگر در بازداشت به سرخواهند برد. وي در نطق خود كه از راديو تهران پخش مي‌شد، توضيح چنداني در اين زمينه نداد، ولي كاملاً روشن است كه ايران با كمبود سوخت، اسلحه، گلوله، توپ و ارز مواجه است. در صورتي كه دولت ايران بتواند مشاجرات خود را با امريكا خاتمه دهد،

حداقل پاره‌اي از اين مشكلات تخفيف خواهند يافت. تندروهاي مذهبي كه امريكا را شيطان بزرگ خوانده‌اند، بازنده اصلي مشاجرات ايران و امريكا خواهند بود، زيرا اگر مشاجرات خاتمه يابد، نفوذ امريكا مجدداً برقرار مي‌گردد. هرچند ممكن است اين نفوذ ابتدا به شكل ارسال قطعات يدكي و نظامي آغاز گردد، و اين در صورتي است كه ملت امريكا نسبت به ارسال لوازم، مخالفتي به عمل نياورند. پافشاري بني‌صدر به آزادي فوري گروگانها، به اين اظهارنظر انجاميده كه با ادامه گروگانگيري گويي اين ايران است كه به گروگان گرفته شده، ولي اين چيزي نيست كه تندروهاي مذهبي علاقه‌اي به شنيدن آن داشته باشند. ضميمه خبر شماره 308 شهيد تجلايي در آخرين روز حضور در سوسنگر د و قبل از اعزام به تهران براي معالجه، مي‌نويسد: به من خبر دادند كه نيروهاي كمكي در نزديكي شهر هستند. ولي ما باور نمي‌كرديم تا اينكه نزديكيهاي ظهر به اتفاق برادران به طرف جاده رفتيم. در اين موقع نيروهاي سپاه را كه در جاده پيش مي‌آمدند، ديديم. اين لحظه گفتني نيست كه از خوشحالي همه … دعا مي‌كردند و شكر خدا را به جاي مي‌آوردند؛ همديگر را در آغوش مي‌كشيدند و گريه مي‌كردند، البته گرية خوشحالي. هوانيروز و توپخانه ارتش و سپاه پاسداران تانكهاي دشمن را در محور كرخه‌كور منهدم كرده بودند. آسمان را دود و آتش گرفته بود. شروع به پاكسازي شهر نموديم و نيروهاي پراكندة بعثي را كشته يا دستگير كرديم. در اين روز من از قسمت پا تير خوردم. اگر در اين لحظه اين تير به جمجمه‌ام هم مي‌خورد، ناراحت نبودم، چون با خيال راحت شهيد مي‌شدم، زيرا ديگر سوسنگرد آزاد شد. ولي اين مزدوران، اين بعثي‌هاي امريكايي كه آلت دست اربابان امريكايي و روسي خود هستند، نمي‌دانند كه اين ملت با وعده‌اي كه خداوند متعال و مهربان به مستضعفان داده، شكست نخواهد خورد و ما تا سرنگوني رژيم بعثي عراق خواهيم جنگيد. و اما در آخر گزارشم از مسئولين كشور مي‌خواهم كه علت نارساييها و مهم‌تر از همه علت نرسيدن كمك در روزهاي قبل از محاصره سوسنگرد و دليل عمل نكردن توپخانه ارتش را بررسي كنند. اين سئوال شهيداني است كه … (نامفهوم) (سند شماره 021476 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ سپاه، گزارش پاسداران اعزامي از تبريز به منطقه سوسنگرد، علي تجلايي، 30/8/1359)

پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1359/08/26