1359.07.23: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1359 |نام = 1359.07.23 |نام دیگر= بیست و سه مهر |روز= 23 مهر 1359 |تاریخ شمسی= 1359.07.23 |تاریخ میلادی= 15 اکتبر 1980 |تاریخ قمری= 5 ذیحجه 1400 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.07.23</div> <div class="bootstrap-btn">...» ایجاد کرد) |
|||
| (یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
| سطر ۲۷: | سطر ۲۷: | ||
== روز بيست و چهارم-پيشروي دشمن در محور سوسنگرد اهواز == | == روز بيست و چهارم-پيشروي دشمن در محور سوسنگرد اهواز == | ||
| سطر ۴۰: | سطر ۳۹: | ||
جبهه جنوبي | جبهه جنوبي | ||
در استمرار فشارهاي دشمن و پيشروي نيروهايش در روز گذشته، امروز تلاش نيروهاي عراقيبراي پيشروي در عمق خرمشهر ادامه يافت و اين امر منجر به كاهش مقاومت رزمندگان خودي در بندر و توجه بيشتر به مركز شهر شد، ولي با وجود ايستادگيها، تا شب حدود يك‌سوم خرمشهر در اشغالدشمن قرار گرفت. كوي طالقاني، اداره بندر، گمرك، راه‌آهن، قسمتي از پادگان دژ و چهار پنجمجاده كمربندي به تصرف دشمن درآمد و نيروهاي عراقي تا فلكه آتش‌نشاني پيش رفتند. پادگان دژ نيزتوسط نيروهاي خودي تخليه شد <ref>« بولتن خبري » اطلاعات سپاه خوزستان. سند001211 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ</ref>. سپاه آبادان طي گزارشي در ساعت 35/6 صبح اعلام كرد كه هماكنون آبادان از چهار طرف در محاصره و دشمن با تانكهاي زيادي قصد ورود به شهر را دارد و پلايستگاه 7 و ايستگاه 12 در دست دشمن است.» | در استمرار فشارهاي دشمن و پيشروي نيروهايش در روز گذشته، امروز تلاش نيروهاي عراقيبراي پيشروي در عمق خرمشهر ادامه يافت و اين امر منجر به كاهش مقاومت رزمندگان خودي در بندر و توجه بيشتر به مركز شهر شد، ولي با وجود ايستادگيها، تا شب حدود يك‌سوم خرمشهر در اشغالدشمن قرار گرفت. كوي طالقاني، اداره بندر، گمرك، راه‌آهن، قسمتي از پادگان دژ و چهار پنجمجاده كمربندي به تصرف دشمن درآمد و نيروهاي عراقي تا فلكه آتش‌نشاني پيش رفتند. پادگان دژ نيزتوسط نيروهاي خودي تخليه شد <ref>« بولتن خبري » اطلاعات سپاه خوزستان. سند001211 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ</ref>. سپاه آبادان طي گزارشي در ساعت 35/6 صبح اعلام كرد كه هماكنون آبادان از چهار طرف در محاصره و دشمن با تانكهاي زيادي قصد ورود به شهر را دارد و پلايستگاه 7 و ايستگاه 12 در دست دشمن است.» | ||
سپاه آبادان هشدار مي‌دهد كه آبادان و خرمشهر به زودي سقوط خواهند كرد. <ref>ستاد مركزي سپاه ( دفتر اطلاعات ). سند 050493</ref> گزارش ديگر حاكي است كه در روستاي جنب ايستگاه 7، تعدادي از خانه‌ها بربام خود پرچم سفيد آويخته‌اند. <ref>ستاد مركزي سپاه ( مركز فرماندهي ). سند 050522</ref>به هرحال، در طول روز تلاش دشمن براي رسيدن به آبادان و تنگ‌تر كردن محاصرة اين شهر ادامه يافت. در تمام روز آبادان زير آتش و بمباران دشمن قرار داشت.<ref></ref> تانكهاي عراقي علاوه بر استقرار در جاده اهواز آبادان، امروز توانستند خود را به جادة ماهشهر آبادان برسانند و تنها جاده ارتباطي را مسدود نمايند.برابر گزارش سپاه خوزستان: «دشمن از محور ماهشهر، آبادان را محاصره نموده و از طرف ديگر قوايمتجاوز عراقي تا 4 3 كيلومتري شهر آبادان رسيده و در حال پيشروي است. <ref>ماخذ 1، همان</ref>به گزارش ستاد مشتركارتش: «يك گردان تانك از تيپ 26 زرهي دشمن و يك گردان توپخانه از توپخانه لشكر 5 مكانيزهدشمن ماموريت دارند ظرف روز جاري و فردا در منطقه دارخوين مستقر شوند و عمليات تهاجمي خودرا به مورد اجرا درآورند. <ref>سماجا 2، سند 050508</ref> | سپاه آبادان هشدار مي‌دهد كه آبادان و خرمشهر به زودي سقوط خواهند كرد. <ref>ستاد مركزي سپاه ( دفتر اطلاعات ). سند 050493</ref> گزارش ديگر حاكي است كه در روستاي جنب ايستگاه 7، تعدادي از خانه‌ها بربام خود پرچم سفيد آويخته‌اند. <ref>ستاد مركزي سپاه ( مركز فرماندهي ). سند 050522</ref> به هرحال، در طول روز تلاش دشمن براي رسيدن به آبادان و تنگ‌تر كردن محاصرة اين شهر ادامه يافت. در تمام روز آبادان زير آتش و بمباران دشمن قرار داشت. <ref>ماخذ 1، همان</ref> تانكهاي عراقي علاوه بر استقرار در جاده اهواز آبادان، امروز توانستند خود را به جادة ماهشهر آبادان برسانند و تنها جاده ارتباطي را مسدود نمايند.برابر گزارش سپاه خوزستان: «دشمن از محور ماهشهر، آبادان را محاصره نموده و از طرف ديگر قوايمتجاوز عراقي تا 4 3 كيلومتري شهر آبادان رسيده و در حال پيشروي است. <ref>ماخذ 1، همان</ref> به گزارش ستاد مشتركارتش: «يك گردان تانك از تيپ 26 زرهي دشمن و يك گردان توپخانه از توپخانه لشكر 5 مكانيزهدشمن ماموريت دارند ظرف روز جاري و فردا در منطقه دارخوين مستقر شوند و عمليات تهاجمي خودرا به مورد اجرا درآورند. <ref>سماجا 2، سند 050508</ref> | ||
«در شمال آبادان نيروهاي خودي با سلاحهاي سبك در ده سلمانيه مستقر شده‌اند و ميگهاي دشمنمرتب بر فراز ده پرواز مي‌كنند. <ref>ماخذ 1، همان</ref>همچنين نيروهاي خودي طي يك شبيخون به نيروهاي دشمن در جادهدارخوين 40 تانك دشمن را منهدم كردند و چند نظامي عراقي را به هلاكت رساندند. <ref>ماخذ 3</ref> | «در شمال آبادان نيروهاي خودي با سلاحهاي سبك در ده سلمانيه مستقر شده‌اند و ميگهاي دشمنمرتب بر فراز ده پرواز مي‌كنند. <ref>ماخذ 1، همان</ref> همچنين نيروهاي خودي طي يك شبيخون به نيروهاي دشمن در جادهدارخوين 40 تانك دشمن را منهدم كردند و چند نظامي عراقي را به هلاكت رساندند. <ref>ماخذ 3</ref> | ||
امروز نقاط مسكوني و ديگر نقاط اهواز زير آتش توپخانه و بمباران دشمن قرار داشت كه در جريانآن عده زيادي شهيد و مجروح شده، خسارات بسياري به بار آمد. <ref>روزنامه جمهوري‌اسلامي، 24/7/59</ref>علاوه بر اين، با تمام مهلت سه | امروز نقاط مسكوني و ديگر نقاط اهواز زير آتش توپخانه و بمباران دشمن قرار داشت كه در جريانآن عده زيادي شهيد و مجروح شده، خسارات بسياري به بار آمد. <ref>روزنامه جمهوري‌اسلامي، 24/7/59</ref> علاوه بر اين، با تمام مهلت سه | ||
روزه اي كه دولت عراق براي تخليه شهرهاي منطقه داده، وحشت بين مردم افزايش يافته و گروه گروهشهر را ترك مي‌كنند. <ref>« گزارشهاي روز » استانداري خوزستان، به نقل از شهرباني خوزستان. سند 001220</ref> به گزارش سپاه خوزستان: «فئودالها و سران عشاير از جنگيه ( حدود 15كيلومتري جنوب اهواز )، به طرف جنوب، شبانه از رود كارون عبور نموده، دربارة نيروهاي خودي به نيروهاي عراقي اطلاعات مي‌دهند. <ref></ref> | روزه اي كه دولت عراق براي تخليه شهرهاي منطقه داده، وحشت بين مردم افزايش يافته و گروه گروهشهر را ترك مي‌كنند. <ref>« گزارشهاي روز » استانداري خوزستان، به نقل از شهرباني خوزستان. سند 001220</ref> به گزارش سپاه خوزستان: «فئودالها و سران عشاير از جنگيه ( حدود 15كيلومتري جنوب اهواز )، به طرف جنوب، شبانه از رود كارون عبور نموده، دربارة نيروهاي خودي به نيروهاي عراقي اطلاعات مي‌دهند. <ref>ماخذ 1، همان</ref> | ||
بنا به گزارش تيم شناسايي سپاه: «ستون زرهي دشمن با 50 تانك در منطقه فارسيات، پشترودخانه كارون مستقر شده‌اند. <ref>ماخذ 1، همان</ref> | بنا به گزارش تيم شناسايي سپاه: «ستون زرهي دشمن با 50 تانك در منطقه فارسيات، پشترودخانه كارون مستقر شده‌اند. <ref>. ماخذ 1، همان</ref> | ||
به گزارش شهرباني سوسنگرد: «حدود 150 تانك عراقي در نزديك قريه كوت ( 20 كيلومتريشرق سوسنگرد ) در عمق 3 كيلومتري عمود بر جاده اهواز به سوسنگرد، سمت چپ جاده مستقر و از صبح امروز تعدادي تانك به طرف جاده آمده و آن را مسدود كردند كه براثر آتش توپخانه خودش تاحدودي عقب‌نشيني نمودند. هرچند جاده باز شده، تردد ممكن نيست. اين جبهه براي اهواز خطربزرگي است.» <ref>ماخذ 10، همان</ref> | به گزارش شهرباني سوسنگرد: «حدود 150 تانك عراقي در نزديك قريه كوت ( 20 كيلومتريشرق سوسنگرد ) در عمق 3 كيلومتري عمود بر جاده اهواز به سوسنگرد، سمت چپ جاده مستقر و از صبح امروز تعدادي تانك به طرف جاده آمده و آن را مسدود كردند كه براثر آتش توپخانه خودش تاحدودي عقب‌نشيني نمودند. هرچند جاده باز شده، تردد ممكن نيست. اين جبهه براي اهواز خطربزرگي است.» <ref>ماخذ 10، همان</ref> | ||
به گزارش سپاه خوزستان: «قبل از ظهر امروز دشمن از طريق كرخه كور به جاده حميديه سوسنگرد آمده و جاده را مي‌بندد كه با اجراي آتش شديد توپخانه خودي، عراقيها به صورت كماني به هويزه فرار مي‌كنند و دوباره منسجم شدند كه برادران سپاه سوسنگرد با آرپي‌جي 7 به مقابله پرداخته، با منهدم كردن 6 تانك آنها، دشمن را حدود 9 كيلومتر عقب راندند. در اين درگيري 4 تن از برادران سپاهاز جمله فرمانده سپاه سوسنگرد به شهادت رسيد.» <ref>سپاه خوزستان ( اطلاعات ). سند 050495</ref> | به گزارش سپاه خوزستان: «قبل از ظهر امروز دشمن از طريق كرخه كور به جاده حميديه سوسنگرد آمده و جاده را مي‌بندد كه با اجراي آتش شديد توپخانه خودي، عراقيها به صورت كماني به هويزه فرار مي‌كنند و دوباره منسجم شدند كه برادران سپاه سوسنگرد با آرپي‌جي 7 به مقابله پرداخته، با منهدم كردن 6 تانك آنها، دشمن را حدود 9 كيلومتر عقب راندند. در اين درگيري 4 تن از برادران سپاهاز جمله فرمانده سپاه سوسنگرد به شهادت رسيد.» <ref>سپاه خوزستان ( اطلاعات ). سند 050495</ref> | ||
| سطر ۵۸: | سطر ۵۷: | ||
== حملات و درگيريهاي هوايي و موشكي == | == حملات و درگيريهاي هوايي و موشكي == | ||
اهواز: بعدازظهر امروز هواپيماهاي دشمن ضمن مانور 20 دقيقه‌اي در آسمان اهواز، چند نقطهشهر را بمباران كردند. <ref>ماخذ 10، همان</ref> | اهواز: بعدازظهر امروز هواپيماهاي دشمن ضمن مانور 20 دقيقه‌اي در آسمان اهواز، چند نقطهشهر را بمباران كردند.<ref>ماخذ 10، همان</ref> | ||
آبادان: هواپيماهاي دشمن چهار بار قصد تجاوز داشتند كه توسط پدافند هوايي دفع گرديدند. <ref>ماخذ 9، همان</ref> | آبادان: هواپيماهاي دشمن چهار بار قصد تجاوز داشتند كه توسط پدافند هوايي دفع گرديدند. <ref>ماخذ 9، همان</ref> | ||
دزفول: شب گذشته دشمن يك موشك زمين به زمين به دزفول پرتاب كرد كه به خارج شهر اصابتكرد. <ref>ماخذ 10، سند 001219</ref> | دزفول: شب گذشته دشمن يك موشك زمين به زمين به دزفول پرتاب كرد كه به خارج شهر اصابتكرد. <ref>ماخذ 10، سند 001219</ref> | ||
ماهشهر: در نبرد هوايي يك جنگنده خودي با يك ميگ عراقي، ميگ در جاده ماهشهر سقوط كردو خلبانش به هلاكت رسيد. <ref>روزنامه انقلاب اسلامي، 24/7/59</ref> | ماهشهر: در نبرد هوايي يك جنگنده خودي با يك ميگ عراقي، ميگ در جاده ماهشهر سقوط كردو خلبانش به هلاكت رسيد.<ref>روزنامه انقلاب اسلامي، 24/7/59</ref> | ||
مسجد سليمان: صبح امروز دو هواپيماي دشمن سد كارون ( هفتاد كيلومتري مسجد سليمان ) را هدف راكتهاي خود قرار دادند. 7 راكت شليك شده، 5 راكت عمل كرد، ولي خسارتي در برنداشت. <ref>شهرباني مسجد سليمان. سند 001217</ref> | مسجد سليمان: صبح امروز دو هواپيماي دشمن سد كارون ( هفتاد كيلومتري مسجد سليمان ) را هدف راكتهاي خود قرار دادند. 7 راكت شليك شده، 5 راكت عمل كرد، ولي خسارتي در برنداشت. <ref>شهرباني مسجد سليمان. سند 001217</ref> | ||
پيرانشهر: بعدازظهر امروز دو هواپيماي عراقي به پادگان جلديان ( شمال منطقه پيرانشهر ) جمله و 8 بمب به پادگان پرتاب نمودند كه 5 بمب در محوطه پادگان و 3 بمب به بيرون آن اصابت كرد، وليتلفات جاني به بار نياورد. <ref>روزنامه جمهوري‌اسلامي، 24/7/59</ref> | پيرانشهر: بعدازظهر امروز دو هواپيماي عراقي به پادگان جلديان ( شمال منطقه پيرانشهر ) جمله و 8 بمب به پادگان پرتاب نمودند كه 5 بمب در محوطه پادگان و 3 بمب به بيرون آن اصابت كرد، وليتلفات جاني به بار نياورد. <ref>روزنامه جمهوري‌اسلامي، 24/7/59</ref> | ||
اروميه: بعدازظهر امروز دو هواپيماي دشمن به اروميه حمله و تعدادي بمب‌پرتاب كردند كه به تصفيه‌خانه آب‌شهر خسارات جزيي وارد كرد. رادار فرودگاه اروميه اين هواپيماها را خودي اعلام كردهبود. <ref>روزنامه جمهوري‌اسلامي، 24/7/59</ref> | اروميه: بعدازظهر امروز دو هواپيماي دشمن به اروميه حمله و تعدادي بمب‌پرتاب كردند كه به تصفيه‌خانه آب‌شهر خسارات جزيي وارد كرد. رادار فرودگاه اروميه اين هواپيماها را خودي اعلام كردهبود. <ref>روزنامه جمهوري‌اسلامي، 24/7/59</ref> | ||
اصفهان: هواپيماهاي دشمن، خانه‌هاي مسكوني هوانيروز شاهين‌شهر را هدف قرار داد كه در اثرآن 8 تن شهيد شدند. <ref>روزنامه جمهوري‌اسلامي، 24/7/59</ref> | اصفهان: هواپيماهاي دشمن، خانه‌هاي مسكوني هوانيروز شاهين‌شهر را هدف قرار داد كه در اثرآن 8 تن شهيد شدند. <ref>. روزنامه جمهوري‌اسلامي، 24/7/59</ref> | ||
== خلاصه اطلاعيه‌هاي ستاد مشترك ارتش == | == خلاصه اطلاعيه‌هاي ستاد مشترك ارتش == | ||
| سطر ۸۲: | سطر ۸۱: | ||
حمله كرده، مزدوران بعثي را هفت كيلومتر وادار به عقب‌نشيني كردند. در اين رزم پرسنل فداكارژاندارمري شايستگي رزمي خود را آشكار ساختند. <ref>روزنامه اطلاعات، 27/7/59</ref> | حمله كرده، مزدوران بعثي را هفت كيلومتر وادار به عقب‌نشيني كردند. در اين رزم پرسنل فداكارژاندارمري شايستگي رزمي خود را آشكار ساختند. <ref>روزنامه اطلاعات، 27/7/59</ref> | ||
== خلاصه بيانيه‌هاي نظامي عراق== | == خلاصه بيانيه‌هاي نظامي عراق == | ||
بيانيه 80 | بيانيه 80 | ||
| سطر ۹۸: | سطر ۹۷: | ||
== بازتاب حملات و درگيريها == | == بازتاب حملات و درگيريها == | ||
خبرگزاري آسوشيتدپرس: سربازان و نيروهاي زرهي عراق با عبور از خرمشهر و حركت به سويشمال، ارتباطات و خطوط لوله به داخل را قطع كرده، با استفاده از پلهاي موقت پيشروي خود را از رودكارون به سوي خرمشهر شروع كردند. نيروهاي عراقي كنترل بزرگراه و خط‌آهن خرمشهر اهواز و نيزبزرگراه آبادان اهواز را در دست دارند. <ref>خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 24/7/59</ref> | خبرگزاري آسوشيتدپرس: سربازان و نيروهاي زرهي عراق با عبور از خرمشهر و حركت به سويشمال، ارتباطات و خطوط لوله به داخل را قطع كرده، با استفاده از پلهاي موقت پيشروي خود را از رودكارون به سوي خرمشهر شروع كردند. نيروهاي عراقي كنترل بزرگراه و خط‌آهن خرمشهر اهواز و نيزبزرگراه آبادان اهواز را در دست دارند. <ref>خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 24/7/59</ref> | ||
راديو لندن: نيروهاي عراقي كه شهر آبادان را در محاصره دارند، نيروهاي كمكي بيشتري وارد صحنهكرده‌اند. عراقيها مدعي‌اند كه به آبادان نزديك‌تر شده‌اند و در حومه آبادان قرار دارند. مسلماً تسخيرآبادان از خرمشهر راحت‌تر است. <ref>ماخذ 23</ref> | راديو لندن: نيروهاي عراقي كه شهر آبادان را در محاصره دارند، نيروهاي كمكي بيشتري وارد صحنهكرده‌اند. عراقيها مدعي‌اند كه به آبادان نزديك‌تر شده‌اند و در حومه آبادان قرار دارند. مسلماً تسخيرآبادان از خرمشهر راحت‌تر است. <ref>ماخذ 23</ref> | ||
راديو لندن: ايرانيان شديداً در نزديكي پلي كه بر رودخانه كارون واقع است، مقاومت مي‌كنند.آتش‌سوزيهاي تازه در خرمشهر حادث شده است... پيشروي عراقيها كند است، ولي عراقيها معتقدندجنگ به سود آنها خواهد بود. <ref>خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 24/7/59</ref> | راديو لندن: ايرانيان شديداً در نزديكي پلي كه بر رودخانه كارون واقع است، مقاومت مي‌كنند.آتش‌سوزيهاي تازه در خرمشهر حادث شده است... پيشروي عراقيها كند است، ولي عراقيها معتقدندجنگ به سود آنها خواهد بود. <ref>. خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 24/7/59</ref> | ||
راديو آلمان: تلويزيون سراسري اروپا، شب گذشته ( 23/7/59 )، فيلمي از ساختن پل نظامي توسطعراقيها بر رود كارون نمايش داد. <ref>ماخذ 23</ref> | راديو آلمان: تلويزيون سراسري اروپا، شب گذشته ( 23/7/59 )، فيلمي از ساختن پل نظامي توسطعراقيها بر رود كارون نمايش داد. <ref>ماخذ 23</ref> | ||
راديو اسرائيل: نيروي هوايي ايران روز گذشته ( 23/7/59 )، شهر بغداد و شهرهاي شمال اينكشور را بمباران كرد. ستاد مشترك ارتش ايران اعلام كرد پيش‌از ظهر ديروز ( 23/7/59 )، يك جنگنده ايراني 4 ميگ عراقي را تعقيب كرد و موفق شد يكي از آنها را سرنگون كند. <ref>ماخذ 23</ref> | راديو اسرائيل: نيروي هوايي ايران روز گذشته ( 23/7/59 )، شهر بغداد و شهرهاي شمال اينكشور را بمباران كرد. ستاد مشترك ارتش ايران اعلام كرد پيش‌از ظهر ديروز ( 23/7/59 )، يك جنگنده ايراني 4 ميگ عراقي را تعقيب كرد و موفق شد يكي از آنها را سرنگون كند. <ref>ماخذ 23</ref> | ||
| سطر ۱۰۶: | سطر ۱۰۶: | ||
و دزفول پيش مي‌روند. با فتح اين دو شهر، عراقيها كنترل حوزه‌هاي نفتي ايران را به دست خواهندگرفت. مقاومت ايرانيها نيز بي‌فايده است، زيرا ايران قادر نيست نيروهاي كمكي موثري به منطقهبفرستد. <ref>ماخذ 31</ref> | و دزفول پيش مي‌روند. با فتح اين دو شهر، عراقيها كنترل حوزه‌هاي نفتي ايران را به دست خواهندگرفت. مقاومت ايرانيها نيز بي‌فايده است، زيرا ايران قادر نيست نيروهاي كمكي موثري به منطقهبفرستد. <ref>ماخذ 31</ref> | ||
راديو لندن: با نزديك شدن عراقيها به آبادان، سقوط آنجا احتمالاً بيشتر از آنچه عراقيها مي‌پندارند، طول خواهد كشيد. بعيد است نيروهاي ايراني تسليم شوند. سربازان ايراني كماكان در مركز خرمشهرمستقرند. <ref>روزنامه اطلاعات، 23/7/59</ref> | راديو لندن: با نزديك شدن عراقيها به آبادان، سقوط آنجا احتمالاً بيشتر از آنچه عراقيها مي‌پندارند، طول خواهد كشيد. بعيد است نيروهاي ايراني تسليم شوند. سربازان ايراني كماكان در مركز خرمشهرمستقرند. <ref>روزنامه اطلاعات، 23/7/59</ref> | ||
راديو لندن:... عراقيها مصمم به تصرف آبادان هستند. تنها راه گريز از آبادان اكنون در جهت | راديو لندن:... عراقيها مصمم به تصرف آبادان هستند. تنها راه گريز از آبادان اكنون در جهت جنوب است، چون راه اصلي به اهواز را عراقيها سد كرده‌اند. قطع جاده آبادان اهواز هنگامي رخ داد كه سربازان عراقي موفق شدند از رود كارون عبور كنند. از آن زمان تاكنون عراقيها مشغول انتقال توپخانه و ادوات زرهي براي حمله بزرگ به آبادان هستند. تصرف آبادان عراقيها را بر مركز عمده نفت‌رساني ايران مسط خواهد كرد. به اين ترتيب عراقيها اميدوارند مذاكرات صلح تسهيل شود. امّا تضميمي وجودندارد، زيرا مقامات ايراني گفته‌اند تا وقتي نيروهاي عراقي از ايران عقب‌نشيني نكنند، مذاكره‌اي انجامنخواهد گرفت. <ref>ماخذ 31</ref> | ||
== روز شمار سياسي 23/7/59== | == روز شمار سياسي 23/7/59 == | ||
محافل سياسي و خبري جهان كه در تحليل و تفسيرهاي خود، بر برتري | |||
محافل سياسي و خبري جهان كه در تحليل و تفسيرهاي خود، بر برتري عراق تأكيد مي‌كردند و حملة غافلگيرانة عراق را به ايران امتيازي براي بغداد به حساب مي‌آورند اينك با طولاني شدن جنگ و عدم توفيق صدام در دستيابي به پيروزي قاطع، سعي دارند دلايل عدم پيروزي قطعي عرارق را، در مقاومت ايرانيان و اشتباه صدام در محاسبة ضعف نظامي ايران جستجو نمايند، دلايلي كه هر‌كدام بخشي از حقيقت جنگ را آشكار مي‌سازد. | |||
== تلاشهاي صلح == | == تلاشهاي صلح == | ||
.. شورايامنيت امشب براي رسيدگي به اختلافهاي ايران و عراق، جلسه علني تشكيل خواهدداد. در اين جلسه براي نخستين‌بار نمايندگان دو كشور ديدگاههاي خود را درباره حوادث اخير تشريحخواهند كرد. | .. شورايامنيت امشب براي رسيدگي به اختلافهاي ايران و عراق، جلسه علني تشكيل خواهدداد. در اين جلسه براي نخستين‌بار نمايندگان دو كشور ديدگاههاي خود را درباره حوادث اخير تشريحخواهند كرد. | ||
... نماينده ايران در سازمان‌ملل متحد از رئيس شورايامنيت خواست كه روز جمعه ( فردا ) شورايامنيت را به تشكيل يك جلسه علني براي استماع سخنان آقاي محمدعلي رجايي، نخست‌وزير فراخواند. رئيس شورا پس از دريافت درخواست اعلام كرد كه شورا در ساعت 24جلسه علني خواهدداشت. <ref>. پيشين. خبرگزاري فرانسه</ref> | ... نماينده ايران در سازمان‌ملل متحد از رئيس شورايامنيت خواست كه روز جمعه ( فردا ) شورايامنيت را به تشكيل يك جلسه علني براي استماع سخنان آقاي محمدعلي رجايي، نخست‌وزير فراخواند. رئيس شورا پس از دريافت درخواست اعلام كرد كه شورا در ساعت 24جلسه علني خواهدداشت. <ref>. پيشين. خبرگزاري فرانسه</ref> | ||
| سطر ۱۲۱: | سطر ۱۲۳: | ||
== مواضع و اقدامات كشورها == | == مواضع و اقدامات كشورها == | ||
ادموند ماسكي، وزير خارجه امريكا: گرچه امريكا در قبال جنگ ايران و عراق بي‌طرفي اختيار كرده، ولي دركمك به كشورهاي دوست، بي‌تفاوت نيست. <ref>ماخذ 31 | ادموند ماسكي، وزير خارجه امريكا: گرچه امريكا در قبال جنگ ايران و عراق بي‌طرفي اختيار كرده، ولي دركمك به كشورهاي دوست، بي‌تفاوت نيست. <ref>ماخذ 31. راديو امريكا</ref> | ||
وزير خارجه امريكا: در حال حاضر نمي‌توان پايان جنگ عراق عليه ايران را به دقت پيش‌بيني كرد.امريكا با فرستادن رادار به عربستان‌سعودي كه جنبة دفاعي دارد، از راه بي‌طرفي منحرف نشده است....خيال نمي‌كنم گسترش اين جنگ به نفع ملتي باشد. <ref>ماخذ 37، خبرگزاري فرانسه</ref> | وزير خارجه امريكا: در حال حاضر نمي‌توان پايان جنگ عراق عليه ايران را به دقت پيش‌بيني كرد.امريكا با فرستادن رادار به عربستان‌سعودي كه جنبة دفاعي دارد، از راه بي‌طرفي منحرف نشده است....خيال نمي‌كنم گسترش اين جنگ به نفع ملتي باشد.<ref>ماخذ 37، خبرگزاري فرانسه</ref> | ||
وزارت دفاع آمريكا: آمريكا در حال حاضر دو ناو هواپيمابر « ميدوي » و « آيزنهاور » را در درياي عرب، 6 كشتي را در خليج‌فارس و 7 كشتي حمل و نقل با محموله، در نزديكي جزيره ديه‌گو گارسيا دراقيانوس‌هند مستقر كرده است. <ref>ماخذ 42. خبرگزاري يونايتدپرس</ref> | وزارت دفاع آمريكا: آمريكا در حال حاضر دو ناو هواپيمابر « ميدوي » و « آيزنهاور » را در درياي عرب، 6 كشتي را در خليج‌فارس و 7 كشتي حمل و نقل با محموله، در نزديكي جزيره ديه‌گو گارسيا دراقيانوس‌هند مستقر كرده است. <ref>ماخذ 42. خبرگزاري يونايتدپرس</ref> | ||
يكي از مقامات وزارت دفاع آمريكا: نسبت به توانايي ايران در بستن تنگه‌هرمز با مين، ترديد وجوددارد. معلوم نيست ايران مقدار كافي مين دريايي براي بستن تنگه‌هرمز در اختيار داشت باشد. اگر ايرانتنگه‌هرمز را مين‌گذاري كند، هليكوپترهاي مين جمع‌كن كه روي عرشه‌هاي ناوهاي آمريكا در دريايعرب هستند، اين مينها را جمع مي‌كنند. <ref>ماخذ 31. خبرگزاري يونايتدپرس</ref> | يكي از مقامات وزارت دفاع آمريكا: نسبت به توانايي ايران در بستن تنگه‌هرمز با مين، ترديد وجوددارد. معلوم نيست ايران مقدار كافي مين دريايي براي بستن تنگه‌هرمز در اختيار داشت باشد. اگر ايرانتنگه‌هرمز را مين‌گذاري كند، هليكوپترهاي مين جمع‌كن كه روي عرشه‌هاي ناوهاي آمريكا در دريايعرب هستند، اين مينها را جمع مي‌كنند. <ref>ماخذ 31. خبرگزاري يونايتدپرس</ref> | ||
برژنف ( صدر هيأت رئيسة شوروي ): ما قصد مداخله در اختلاف ايران و عراق را نداريم و خواستارحل و فصل سياسي و هرچه زودتر اين اختلاف هستيم و با قاطعيت به ديگران مي‌گوييم كه از مداخله در اين حوادث خودداري كنند. <ref>ماخذ 31 | برژنف ( صدر هيأت رئيسة شوروي ): ما قصد مداخله در اختلاف ايران و عراق را نداريم و خواستارحل و فصل سياسي و هرچه زودتر اين اختلاف هستيم و با قاطعيت به ديگران مي‌گوييم كه از مداخله در اين حوادث خودداري كنند. <ref>ماخذ 31. راديو مسكو</ref> | ||
... نزديك به 40 كشتي متعلق به شوروي و ساير متحدانش در بندر عقبه به سر مي‌برند تا براي دولت عراق اسلحه و لوازم يدكي جنگي تخليه كنند. <ref>ماخذ 31. خبرگزاري فرانسه</ref> | ... نزديك به 40 كشتي متعلق به شوروي و ساير متحدانش در بندر عقبه به سر مي‌برند تا براي دولت عراق اسلحه و لوازم يدكي جنگي تخليه كنند. <ref>ماخذ 31. خبرگزاري فرانسه</ref> | ||
سخنگوي وزارت دفاع انگليس: بريتانيا نيروي دريايي خود را در خليج‌عمان افزايش مي‌دهد. يكناوچه انگليسي از سنگاپور به طرف خليج‌فارس در حركت است. اين ناوچه به ناو مجهز به موشكهاي | سخنگوي وزارت دفاع انگليس: بريتانيا نيروي دريايي خود را در خليج‌عمان افزايش مي‌دهد. يكناوچه انگليسي از سنگاپور به طرف خليج‌فارس در حركت است. اين ناوچه به ناو مجهز به موشكهاي | ||
| سطر ۱۴۲: | سطر ۱۴۴: | ||
سلاح از كشورهاي خارجي به عراق و ايران مشاهده نمي‌كنند.... تجهيزاتي كه اكنون از كشتيها در بندرعقبه در اردن و از اردن به عراق حمل مي‌شود، ماهها پيش خريداري شده و مدتها در راه بوده و سفارشجديد محسوب نمي‌شود. <ref>ماخذ 31</ref> | سلاح از كشورهاي خارجي به عراق و ايران مشاهده نمي‌كنند.... تجهيزاتي كه اكنون از كشتيها در بندرعقبه در اردن و از اردن به عراق حمل مي‌شود، ماهها پيش خريداري شده و مدتها در راه بوده و سفارشجديد محسوب نمي‌شود. <ref>ماخذ 31</ref> | ||
راديو آلمان:...... جنگ بي‌حاصل عراق كه قصد آن تصرف شط‌العرب و كنترل آن بود، در اثر بمبارانكارخانه‌ها، صنايع و تأسيسات نظامي، مراكز توليد نفت، پالايشگاهها و ترمينالهاي اين كشور باعثنارضايتي شديد مردم عراق و موجب انزواي اين كشور در بين همسايگان خود شده است. عراق در جنگ بي‌حاصل فعلي كه هدف آن سرنگوني رژيم خميني بود، به نتيجه نرسيده است. در اين جنگ جزملك‌حسين كس ديگري به پشتيباني از عراق برنخاسته است، در مقابل سوريه، ليبي، الجزاير، يمنجنوبي اين كشور را نكوهش كرده‌اند. اين جنگ برعكس تصور عراق، وضع ايران را تحكيم بخشيدهاست. <ref>ماخذ 23</ref> | راديو آلمان:...... جنگ بي‌حاصل عراق كه قصد آن تصرف شط‌العرب و كنترل آن بود، در اثر بمبارانكارخانه‌ها، صنايع و تأسيسات نظامي، مراكز توليد نفت، پالايشگاهها و ترمينالهاي اين كشور باعثنارضايتي شديد مردم عراق و موجب انزواي اين كشور در بين همسايگان خود شده است. عراق در جنگ بي‌حاصل فعلي كه هدف آن سرنگوني رژيم خميني بود، به نتيجه نرسيده است. در اين جنگ جزملك‌حسين كس ديگري به پشتيباني از عراق برنخاسته است، در مقابل سوريه، ليبي، الجزاير، يمنجنوبي اين كشور را نكوهش كرده‌اند. اين جنگ برعكس تصور عراق، وضع ايران را تحكيم بخشيدهاست. <ref>ماخذ 23</ref> | ||
== <big>منابع و مآخذ روزشمار 1359/07/22 </big> == | == <big>منابع و مآخذ روزشمار 1359/07/22 </big> == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۹ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۵۹
| روزشمار جنگ سال 1359 1359.07.23 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | بیست و سه مهر |
| تاریخ شمسی | 1359.07.23 |
| تاریخ میلادی | 15 اکتبر 1980 |
| تاریخ قمری | 5 ذیحجه 1400 |
روز بيست و چهارم-پيشروي دشمن در محور سوسنگرد اهواز
در آخرين ساعات بيست و چهارمين روز، با وجود مقاومت سخترزمندگان خرمشهر، نيروهاي عراقي كوي طالقاني، ادارة بندر، گمرك، راه‌آهن، قسمتي از پادگان دژ و بخش اعظم جاده كمربندي را به اشغالدرآوردند. در محور آبادان تلاش دشمن براي رسيدن به آبادان ادامه يافت، طوري كه پل ايستگاه 7 و ايستگاه 12 را به كنترل خود درآورده، جاده آبادانـ ماهشهر را مسدود كرد. اهواز امروز زير آتش شديد توپخانه قرار داشت و به نقاط مختلف آن آسيب وارد شد. بعدازظهر امروز نيروهاي زرهي دشمنجاده حميديه سوسنگرد را مسدود كردند و نيروهاي خودي به مقابله شديدبا آنها پرداختند. در اين روز هواپيماهاي دشمن به چند شهر خوزستان و تعدادي شهرهايديگر و نقاط مسكوني، تاسيسات اقتصادي و نظامي حمله كردند. درجريان اين تجاوزات چند هواپيماي دشمن سرنگون گرديد. از سويديگر، هواپيماهاي جنگندة جمهوري‌اسلامي، تاسيسات نظامي و اقتصادي دشمن را در خاك عراق هدف قرار دادند. ميگهاي عراقي دو كشتي خودي را غرق كردند.
حملات و درگيريهاي زميني
جبهه جنوبي در استمرار فشارهاي دشمن و پيشروي نيروهايش در روز گذشته، امروز تلاش نيروهاي عراقيبراي پيشروي در عمق خرمشهر ادامه يافت و اين امر منجر به كاهش مقاومت رزمندگان خودي در بندر و توجه بيشتر به مركز شهر شد، ولي با وجود ايستادگيها، تا شب حدود يك‌سوم خرمشهر در اشغالدشمن قرار گرفت. كوي طالقاني، اداره بندر، گمرك، راه‌آهن، قسمتي از پادگان دژ و چهار پنجمجاده كمربندي به تصرف دشمن درآمد و نيروهاي عراقي تا فلكه آتش‌نشاني پيش رفتند. پادگان دژ نيزتوسط نيروهاي خودي تخليه شد [۱]. سپاه آبادان طي گزارشي در ساعت 35/6 صبح اعلام كرد كه هماكنون آبادان از چهار طرف در محاصره و دشمن با تانكهاي زيادي قصد ورود به شهر را دارد و پلايستگاه 7 و ايستگاه 12 در دست دشمن است.» سپاه آبادان هشدار مي‌دهد كه آبادان و خرمشهر به زودي سقوط خواهند كرد. [۲] گزارش ديگر حاكي است كه در روستاي جنب ايستگاه 7، تعدادي از خانه‌ها بربام خود پرچم سفيد آويخته‌اند. [۳] به هرحال، در طول روز تلاش دشمن براي رسيدن به آبادان و تنگ‌تر كردن محاصرة اين شهر ادامه يافت. در تمام روز آبادان زير آتش و بمباران دشمن قرار داشت. [۴] تانكهاي عراقي علاوه بر استقرار در جاده اهواز آبادان، امروز توانستند خود را به جادة ماهشهر آبادان برسانند و تنها جاده ارتباطي را مسدود نمايند.برابر گزارش سپاه خوزستان: «دشمن از محور ماهشهر، آبادان را محاصره نموده و از طرف ديگر قوايمتجاوز عراقي تا 4 3 كيلومتري شهر آبادان رسيده و در حال پيشروي است. [۵] به گزارش ستاد مشتركارتش: «يك گردان تانك از تيپ 26 زرهي دشمن و يك گردان توپخانه از توپخانه لشكر 5 مكانيزهدشمن ماموريت دارند ظرف روز جاري و فردا در منطقه دارخوين مستقر شوند و عمليات تهاجمي خودرا به مورد اجرا درآورند. [۶] «در شمال آبادان نيروهاي خودي با سلاحهاي سبك در ده سلمانيه مستقر شده‌اند و ميگهاي دشمنمرتب بر فراز ده پرواز مي‌كنند. [۷] همچنين نيروهاي خودي طي يك شبيخون به نيروهاي دشمن در جادهدارخوين 40 تانك دشمن را منهدم كردند و چند نظامي عراقي را به هلاكت رساندند. [۸] امروز نقاط مسكوني و ديگر نقاط اهواز زير آتش توپخانه و بمباران دشمن قرار داشت كه در جريانآن عده زيادي شهيد و مجروح شده، خسارات بسياري به بار آمد. [۹] علاوه بر اين، با تمام مهلت سه روزه اي كه دولت عراق براي تخليه شهرهاي منطقه داده، وحشت بين مردم افزايش يافته و گروه گروهشهر را ترك مي‌كنند. [۱۰] به گزارش سپاه خوزستان: «فئودالها و سران عشاير از جنگيه ( حدود 15كيلومتري جنوب اهواز )، به طرف جنوب، شبانه از رود كارون عبور نموده، دربارة نيروهاي خودي به نيروهاي عراقي اطلاعات مي‌دهند. [۱۱] بنا به گزارش تيم شناسايي سپاه: «ستون زرهي دشمن با 50 تانك در منطقه فارسيات، پشترودخانه كارون مستقر شده‌اند. [۱۲] به گزارش شهرباني سوسنگرد: «حدود 150 تانك عراقي در نزديك قريه كوت ( 20 كيلومتريشرق سوسنگرد ) در عمق 3 كيلومتري عمود بر جاده اهواز به سوسنگرد، سمت چپ جاده مستقر و از صبح امروز تعدادي تانك به طرف جاده آمده و آن را مسدود كردند كه براثر آتش توپخانه خودش تاحدودي عقب‌نشيني نمودند. هرچند جاده باز شده، تردد ممكن نيست. اين جبهه براي اهواز خطربزرگي است.» [۱۳] به گزارش سپاه خوزستان: «قبل از ظهر امروز دشمن از طريق كرخه كور به جاده حميديه سوسنگرد آمده و جاده را مي‌بندد كه با اجراي آتش شديد توپخانه خودي، عراقيها به صورت كماني به هويزه فرار مي‌كنند و دوباره منسجم شدند كه برادران سپاه سوسنگرد با آرپي‌جي 7 به مقابله پرداخته، با منهدم كردن 6 تانك آنها، دشمن را حدود 9 كيلومتر عقب راندند. در اين درگيري 4 تن از برادران سپاهاز جمله فرمانده سپاه سوسنگرد به شهادت رسيد.» [۱۴] برابر اعلام شهرباني دزفول: «40 نفر از نيروهاي دشمن و عوامل محلي آنها در بيشه توسط سپاهدستگير و به پايگاه اعزام شدند. همچنين 3 نفر از عوامل خودي به جاسوسي مي‌كردند، توسط سپاهدستگير شدند.» [۱۵] جبهه مياني شهرباني كرمانشاه اعلام كرد: «عده‌اي از چريكهاي حزب كومله در بيشه‌هاي واقع در سمتراست جاده كامياران، پايين‌تر از گردنة مرواريد كمين كرده‌اند و قصد حمله به ستونهاي ارتش و سپاه را دارند.» [۱۶] به گزارش نيروي زميني ارتش: «قرار بود ساعت 4 بامداد امروز عملياتي در منطقه لشكر 81 در 3محور صورت گيرد كه سپاه پاسداران در محور سرپل‌ذهاب در كنار گردان تانك، ماموريت عملياتيداشتند، ولي در ساعت 30/3 از سپاه اطلاع دادند كه نمي‌توانيم در عمليات شركت كنيم. بنابراين تك در دو محور ديگر آغاز شد دشمن تمام نيروهاي خود را در دو محور ديگر مقابل نيروهاي خودي قرار دادكه به خاطر احتمال انهدام نيروهاي خودي، دستور توقف تك و گرفتن موضع دفاعي داده شد.» [۱۷] در گزارشي از وضعيت منطقه سرپل‌ذهاب و گيلانغرب آمده: «منطقه سرپل نيرو و به اندازه كافيدارد، ولي فرماندهي و سازماندهي ندارد كه باعث عدم پيشروي شده است. نيروي پياده به اندازه كافيسلاح سنگين ندارد و از پشتيباني توپخانه برخوردار نيست و ارتش با سپاه هماهنگي ندارد. در گيلانغرب كمبود نيرو وجود دارد و فرماندهي ضعيف است.» [۱۸] جبهه شمالي به گزارش ستاد مشترك ارتش: «30 نفر از افراد گروههاي سياسي غيرقانوني كه در پاسگاه تمرچين( مرز پيرانشهر ) مستقر هستند، تجهيزات و مواد خوراكي و سوختي از دولت عراق دريافت كرده، بيناهالي پيرانشهر توزيع مي‌كنند. نيروهاي عراقي تا نزديكي پاسگاه تمرچين پيشروي كرده‌اند و حتي به روستاي تمرچين رفت و آمد مي‌كنند.» [۱۹]
حملات و درگيريهاي هوايي و موشكي
اهواز: بعدازظهر امروز هواپيماهاي دشمن ضمن مانور 20 دقيقه‌اي در آسمان اهواز، چند نقطهشهر را بمباران كردند.[۲۰] آبادان: هواپيماهاي دشمن چهار بار قصد تجاوز داشتند كه توسط پدافند هوايي دفع گرديدند. [۲۱] دزفول: شب گذشته دشمن يك موشك زمين به زمين به دزفول پرتاب كرد كه به خارج شهر اصابتكرد. [۲۲] ماهشهر: در نبرد هوايي يك جنگنده خودي با يك ميگ عراقي، ميگ در جاده ماهشهر سقوط كردو خلبانش به هلاكت رسيد.[۲۳] مسجد سليمان: صبح امروز دو هواپيماي دشمن سد كارون ( هفتاد كيلومتري مسجد سليمان ) را هدف راكتهاي خود قرار دادند. 7 راكت شليك شده، 5 راكت عمل كرد، ولي خسارتي در برنداشت. [۲۴] پيرانشهر: بعدازظهر امروز دو هواپيماي عراقي به پادگان جلديان ( شمال منطقه پيرانشهر ) جمله و 8 بمب به پادگان پرتاب نمودند كه 5 بمب در محوطه پادگان و 3 بمب به بيرون آن اصابت كرد، وليتلفات جاني به بار نياورد. [۲۵]
اروميه: بعدازظهر امروز دو هواپيماي دشمن به اروميه حمله و تعدادي بمب‌پرتاب كردند كه به تصفيه‌خانه آب‌شهر خسارات جزيي وارد كرد. رادار فرودگاه اروميه اين هواپيماها را خودي اعلام كردهبود. [۲۶] اصفهان: هواپيماهاي دشمن، خانه‌هاي مسكوني هوانيروز شاهين‌شهر را هدف قرار داد كه در اثرآن 8 تن شهيد شدند. [۲۷]
خلاصه اطلاعيه‌هاي ستاد مشترك ارتش
اطلاعيه 185 ... رزمندگان غيور هوانيروز طي روز جاري در نبرد با مزدوران عراقي موفق شدند دو پاسگاهدشمن، يازده تانك، كاميون و خودروي دشمن را از بين برده، پنج سنگر جنگ‌افزار متجاوزين را تخريب و بيش از يك هزار نفر از مزدوران بعثي را هلاك كنند... اطلاعي 187 ... پرسنل ژاندارمري امروز در يك نبرد موفقيت‌آميز 15 نفر از نيروهاي دشمن را اسير و يك دستگاه بي‌سيم و يك قبضه خمپاره‌انداز را به غنيمت گرفته، يك خمپاره‌انداز ديگر را منهدم كردند...در حمله هوايي دشمن به پالايشگاه تبريز تلفات و خساراتي به بار آمد. 25 اطلاعيه 192 ... مورخه 23/7/59، دو ميگ مهاجم عراقي در منطقه شمال غربي خليج‌فارس به يك كشتيتجاري و يك يدك‌كش حمله و كشتيهاي مزبور را غرق كردند كه در جريان آن يك سرنشين كشتي تجاريشهيد و يازده نفر ديگر مفقود‌الاثر گرديدند.... 26 اطلاعيه 194 ....مبارزان هوانيروز در تاريخ 23/7/59 در عمليات بر‌عليه نيروهاي كفر در منطقه دزفول، تلفات زير را به آنان وارد آوردند: توپ كاليبر كوچك و بزرگ 7 قبضه، خودروي سبك و سنگين 5دستگاه، تانك 10 دستگاه، توپ ضدهوايي يك قبضه. تلفات پرسنلي دشمن در اين عمليات بالغ بر100 نفر است. 27 اطلاعيه 201 .... برابر گزارشهاي واصله نيروهاي مستقر در محور گيلانغرب در روز 23/7/59 به دشمن حمله كرده، مزدوران بعثي را هفت كيلومتر وادار به عقب‌نشيني كردند. در اين رزم پرسنل فداكارژاندارمري شايستگي رزمي خود را آشكار ساختند. [۲۸]
خلاصه بيانيه‌هاي نظامي عراق
بيانيه 80 ... شب گذشته و بامداد امروز نيروهاي تقويتي دشمن را منهدم كردند و اقدامات او را براي مقاومت خنثي نموده، خسارات فراواني وارد ساختند. خسارات دشمن: 52 كشته و تعداد زيادياسير، انهدام 4 توپ 175 ميلي‌متري و مقداري سلاح متوسط، انهدام 2 نفربرو 4 سلاح ضدتانك، انهدام يك ساختمان با نيروهاي مستقر در آن، انهدام يك خودرو حامل سرباز، به دست آوردن 2 تانك و 2 خودرو حامل مهمات و 3 توپ 106 ميلي‌متري و مقادير زيادي مهمات و موشك. سرنگون كردنيك جنگنده در منطقه جنوب. خسارات ما: 9 كشته و 36 زخمي. سوختن 2 خودرو. هوايي: هواپيماهاي دشمن بامداد امروز به هدفهاي غيرنظامي و اقتصادي زير حمله كردند، امّاآتشبارهاي ما آنها را مجبور به فرار كردند. در ساعت 10/7، حمله به مناطق آزادي و جمال در استان اربيل. در ساعت 25/7، حمله به بغداد و فلوجه. در ساعت 30/7، حمله به جومان و رانيه. در ساعت 15/9، حمله به واسط و حاجعمران. در اثر اين حملات 14 نفر كشته و 24 نفر زخمي شدند و آسيبهايي به چند منزل مسكوني واردشد. دو هواپيماي دشمن در بغداد سرنگون گرديد. هواپيماهاي ما بامداد امروز پالايشگاه تبريز را بمباران كردند. همچنين هواپيماهاي ما يك ستون از خودروهاي حامل سرباز را در راه دزفول ملاوي نابود كردند. كليه هواپيماهاي ما به سلامتبرگشتند. [۲۹] بيانيه 81 .. نيروهاي ما بعدازظهر امروز خسارات سنگيني به دشمن وارد كردند: 106 كشته و تعدادبسياري اسير، انهدام 27 تانك، 14 نفربر، 4 پايگاه موشكي و يك توپخانه، سرنگون ساختن يك هلي‌كوپتر، به غنيمت‌گرفتن مقادير زيادي سلاحهاي سبك و سنگين.
تلفات ما: 6 كشته، 18 مجروح، انهدام يك تانك. نيروي هوايي: هواپيماهاي دشمن در ساعت 30/9 به المشرح در العماره به مناطق غيرنظاميحمله كردند كه ضدهوايي يك فروند از آنها را سرنگون كرد. نيروي دريايي: واحدهاي دريايي ما بامداد امروز دو كشتي دشمن را در راس خليج‌عرب غرقكردند. [۳۰]
بازتاب حملات و درگيريها
خبرگزاري آسوشيتدپرس: سربازان و نيروهاي زرهي عراق با عبور از خرمشهر و حركت به سويشمال، ارتباطات و خطوط لوله به داخل را قطع كرده، با استفاده از پلهاي موقت پيشروي خود را از رودكارون به سوي خرمشهر شروع كردند. نيروهاي عراقي كنترل بزرگراه و خط‌آهن خرمشهر اهواز و نيزبزرگراه آبادان اهواز را در دست دارند. [۳۱] راديو لندن: نيروهاي عراقي كه شهر آبادان را در محاصره دارند، نيروهاي كمكي بيشتري وارد صحنهكرده‌اند. عراقيها مدعي‌اند كه به آبادان نزديك‌تر شده‌اند و در حومه آبادان قرار دارند. مسلماً تسخيرآبادان از خرمشهر راحت‌تر است. [۳۲] راديو لندن: ايرانيان شديداً در نزديكي پلي كه بر رودخانه كارون واقع است، مقاومت مي‌كنند.آتش‌سوزيهاي تازه در خرمشهر حادث شده است... پيشروي عراقيها كند است، ولي عراقيها معتقدندجنگ به سود آنها خواهد بود. [۳۳] راديو آلمان: تلويزيون سراسري اروپا، شب گذشته ( 23/7/59 )، فيلمي از ساختن پل نظامي توسطعراقيها بر رود كارون نمايش داد. [۳۴] راديو اسرائيل: نيروي هوايي ايران روز گذشته ( 23/7/59 )، شهر بغداد و شهرهاي شمال اينكشور را بمباران كرد. ستاد مشترك ارتش ايران اعلام كرد پيش‌از ظهر ديروز ( 23/7/59 )، يك جنگنده ايراني 4 ميگ عراقي را تعقيب كرد و موفق شد يكي از آنها را سرنگون كند. [۳۵] راديو آمريكا:... شهر بندري خرمشهر در كنار شط‌العرب كه مورد ادعاي ايران و عراق است، اكنونتقريباً به تصرف عراقيها درآمده است. نيروهاي زرهي عراق كه با سلاحهاي روسي مجهزند، بر رويكارون در جنوب خرمشهر پل زده‌اند و به سوي آبادان كه اندكي بيش از ده كيلومتر با محل احداث پلنظامي فاصله دارد، درحركتند. نيروهاي عراقي همچنان به سوي دو شهر ديگر خوزستان، يعني اهواز و دزفول پيش مي‌روند. با فتح اين دو شهر، عراقيها كنترل حوزه‌هاي نفتي ايران را به دست خواهندگرفت. مقاومت ايرانيها نيز بي‌فايده است، زيرا ايران قادر نيست نيروهاي كمكي موثري به منطقهبفرستد. [۳۶] راديو لندن: با نزديك شدن عراقيها به آبادان، سقوط آنجا احتمالاً بيشتر از آنچه عراقيها مي‌پندارند، طول خواهد كشيد. بعيد است نيروهاي ايراني تسليم شوند. سربازان ايراني كماكان در مركز خرمشهرمستقرند. [۳۷] راديو لندن:... عراقيها مصمم به تصرف آبادان هستند. تنها راه گريز از آبادان اكنون در جهت جنوب است، چون راه اصلي به اهواز را عراقيها سد كرده‌اند. قطع جاده آبادان اهواز هنگامي رخ داد كه سربازان عراقي موفق شدند از رود كارون عبور كنند. از آن زمان تاكنون عراقيها مشغول انتقال توپخانه و ادوات زرهي براي حمله بزرگ به آبادان هستند. تصرف آبادان عراقيها را بر مركز عمده نفت‌رساني ايران مسط خواهد كرد. به اين ترتيب عراقيها اميدوارند مذاكرات صلح تسهيل شود. امّا تضميمي وجودندارد، زيرا مقامات ايراني گفته‌اند تا وقتي نيروهاي عراقي از ايران عقب‌نشيني نكنند، مذاكره‌اي انجامنخواهد گرفت. [۳۸]
روز شمار سياسي 23/7/59
محافل سياسي و خبري جهان كه در تحليل و تفسيرهاي خود، بر برتري عراق تأكيد مي‌كردند و حملة غافلگيرانة عراق را به ايران امتيازي براي بغداد به حساب مي‌آورند اينك با طولاني شدن جنگ و عدم توفيق صدام در دستيابي به پيروزي قاطع، سعي دارند دلايل عدم پيروزي قطعي عرارق را، در مقاومت ايرانيان و اشتباه صدام در محاسبة ضعف نظامي ايران جستجو نمايند، دلايلي كه هر‌كدام بخشي از حقيقت جنگ را آشكار مي‌سازد.
تلاشهاي صلح
.. شورايامنيت امشب براي رسيدگي به اختلافهاي ايران و عراق، جلسه علني تشكيل خواهدداد. در اين جلسه براي نخستين‌بار نمايندگان دو كشور ديدگاههاي خود را درباره حوادث اخير تشريحخواهند كرد. ... نماينده ايران در سازمان‌ملل متحد از رئيس شورايامنيت خواست كه روز جمعه ( فردا ) شورايامنيت را به تشكيل يك جلسه علني براي استماع سخنان آقاي محمدعلي رجايي، نخست‌وزير فراخواند. رئيس شورا پس از دريافت درخواست اعلام كرد كه شورا در ساعت 24جلسه علني خواهدداشت. [۳۹] ... آقاي حبيب‌شطي دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي قرار است امروز براي از سرگرفتنتلاشهايش براي پايان دادن به جنگ ايران و عراق، عازم بغداد شود. وي پس از ملاقات با ژنرالضيا‌ءالحق در اسلام‌آباد به تهران خواهد رفت. [۴۰]
معاون سازمان آزاديبخش فلسطين: روسيه از ساف براي خاتمه جنگ درخواست كمك كرده و ماهم مشغول تهيه طرح صلح هستيم. مفاد طرح، شامل عقب‌نشيني عراق از قلمرو ايران و موافقت ايرانبراي شركت در مذاكرات ترك مخاصمه است. [۴۱] .... ايران به اطلاع سازمان‌ملل رسانيد كه حاضر است عبور و مرور كشتيها را در شط‌العربهمچنان آزاد بگذارد. [۴۲]
مواضع و اقدامات كشورها
ادموند ماسكي، وزير خارجه امريكا: گرچه امريكا در قبال جنگ ايران و عراق بي‌طرفي اختيار كرده، ولي دركمك به كشورهاي دوست، بي‌تفاوت نيست. [۴۳] وزير خارجه امريكا: در حال حاضر نمي‌توان پايان جنگ عراق عليه ايران را به دقت پيش‌بيني كرد.امريكا با فرستادن رادار به عربستان‌سعودي كه جنبة دفاعي دارد، از راه بي‌طرفي منحرف نشده است....خيال نمي‌كنم گسترش اين جنگ به نفع ملتي باشد.[۴۴] وزارت دفاع آمريكا: آمريكا در حال حاضر دو ناو هواپيمابر « ميدوي » و « آيزنهاور » را در درياي عرب، 6 كشتي را در خليج‌فارس و 7 كشتي حمل و نقل با محموله، در نزديكي جزيره ديه‌گو گارسيا دراقيانوس‌هند مستقر كرده است. [۴۵] يكي از مقامات وزارت دفاع آمريكا: نسبت به توانايي ايران در بستن تنگه‌هرمز با مين، ترديد وجوددارد. معلوم نيست ايران مقدار كافي مين دريايي براي بستن تنگه‌هرمز در اختيار داشت باشد. اگر ايرانتنگه‌هرمز را مين‌گذاري كند، هليكوپترهاي مين جمع‌كن كه روي عرشه‌هاي ناوهاي آمريكا در دريايعرب هستند، اين مينها را جمع مي‌كنند. [۴۶] برژنف ( صدر هيأت رئيسة شوروي ): ما قصد مداخله در اختلاف ايران و عراق را نداريم و خواستارحل و فصل سياسي و هرچه زودتر اين اختلاف هستيم و با قاطعيت به ديگران مي‌گوييم كه از مداخله در اين حوادث خودداري كنند. [۴۷] ... نزديك به 40 كشتي متعلق به شوروي و ساير متحدانش در بندر عقبه به سر مي‌برند تا براي دولت عراق اسلحه و لوازم يدكي جنگي تخليه كنند. [۴۸] سخنگوي وزارت دفاع انگليس: بريتانيا نيروي دريايي خود را در خليج‌عمان افزايش مي‌دهد. يكناوچه انگليسي از سنگاپور به طرف خليج‌فارس در حركت است. اين ناوچه به ناو مجهز به موشكهاي هدايت شونده «گاونتري» كه از قبل در عمان بود، ملحق خواهد شد. از اين كشتيهاي جنگي در صورتلزوم براي كمك به كشتيهاي تجاري متعلق به بريتانيا استفاه خواهد شد. [۴۹] قرار است فرانسه 4 ميليارد دلار اسلحه و مهمات به عربستان تحويل دهد. سلاحهاي فرانسوي كه قرار است به عربستان صادر شود، عبارتند از هواپيماهاي ميراژ، تانك، زره‌پوش، موشك‌انداز و رادار. [۵۰] فين اولاف گوند لاخ، عضو كميسيون اروپا به پارلمان اروپا اطمينان داد. بازار مشترك اروپا تحريماقتصادي عليه ايران را به دليل گروگانگيري اين كشور همچنان اجرا مي‌كند. [۵۱] عربستان سعودي قرارداد عظيم خريد تجهيزات نيروي دريايي را با فرانسه امضا كرده است. اين قراردادبزرگ‌ترين قراردادي است كه فرانسه تاكنون در مورد فروش اسلحه به امضاء رسانده است. ارزش اينتجهيزات بالغ بر 3 ميليارد و 500 ميليون دلار است. فرانسه طبق اين قرارداد 4 كشتي حامل موشك، 2كشتي كمكي و هلي‌كوپتر و سيستم تسليحاتي در اختيار سعودي‌ها خواهد گذاشت. [۵۲] شاه اردن: حقوق عراق در آب و خاكش هميشه با خودخواهي، بلند‌پروازيها و جاه‌طلبيهاي رهبرانايراني مواجه شده است. ايرانيها موجب بروز مشكلات داخلي كشورهاي خليج‌فارس شده‌اند. [۵۳] ابواياد: عضو كميته مركزي سازمان فلسطيني الفتح: فلسطينيها شديداً مخالف جنگ عراق با ايرانهستند و نمي‌توانند به عنوان ميانجي‌ميان دو كشور دخالت كنند، زيرا آنها هم طرفدار عراق و همطرفدار انقلاب ايران هستند. ما از طرفين متخاصم مي‌خواهيم با هم به گفتگو بنشينيد، زيرا اين جنگتنها به نفع آمريكا و اسرائيل است. [۵۴]
تحليلها و تفسيرها
هفته‌نامه اشپيگل ( چاپ آلمان ): به ظن قوي حسابهاي رئيس جمهوري عراق كه تصور مي‌كرد ارتشايران به علت انقلاب ضعيف شده، اشتباه بوده است. رئيس جمهوري عراق بيش از حد به افسران سابقشاه كه به عراق پناهنده شده‌اند. اطمينان كرده. [۵۵] راديو كلن:..... رژيم صدام برخلاف اصول بين‌المللي عليه جمهوري‌اسلامي ايران به جنگ پرداختو برخلاف آنچه در ابتدا به نظر مي‌رسيد، اين جنگي نبود كه به زعم صدام، ايران را همان سه روز اولبه زانو درآورد و خود به قدرت درجه اول منطقه تبديل شود. [۵۶] راديو آمريكا: تحليل‌‌گران دستگاه اطلاعات و ضداطلاعات آمريكا نشان از تحويل مقادير معتنابهي سلاح از كشورهاي خارجي به عراق و ايران مشاهده نمي‌كنند.... تجهيزاتي كه اكنون از كشتيها در بندرعقبه در اردن و از اردن به عراق حمل مي‌شود، ماهها پيش خريداري شده و مدتها در راه بوده و سفارشجديد محسوب نمي‌شود. [۵۷] راديو آلمان:...... جنگ بي‌حاصل عراق كه قصد آن تصرف شط‌العرب و كنترل آن بود، در اثر بمبارانكارخانه‌ها، صنايع و تأسيسات نظامي، مراكز توليد نفت، پالايشگاهها و ترمينالهاي اين كشور باعثنارضايتي شديد مردم عراق و موجب انزواي اين كشور در بين همسايگان خود شده است. عراق در جنگ بي‌حاصل فعلي كه هدف آن سرنگوني رژيم خميني بود، به نتيجه نرسيده است. در اين جنگ جزملك‌حسين كس ديگري به پشتيباني از عراق برنخاسته است، در مقابل سوريه، ليبي، الجزاير، يمنجنوبي اين كشور را نكوهش كرده‌اند. اين جنگ برعكس تصور عراق، وضع ايران را تحكيم بخشيدهاست. [۵۸]
منابع و مآخذ روزشمار 1359/07/22
- ↑ « بولتن خبري » اطلاعات سپاه خوزستان. سند001211 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ
- ↑ ستاد مركزي سپاه ( دفتر اطلاعات ). سند 050493
- ↑ ستاد مركزي سپاه ( مركز فرماندهي ). سند 050522
- ↑ ماخذ 1، همان
- ↑ ماخذ 1، همان
- ↑ سماجا 2، سند 050508
- ↑ ماخذ 1، همان
- ↑ ماخذ 3
- ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 24/7/59
- ↑ « گزارشهاي روز » استانداري خوزستان، به نقل از شهرباني خوزستان. سند 001220
- ↑ ماخذ 1، همان
- ↑ . ماخذ 1، همان
- ↑ ماخذ 10، همان
- ↑ سپاه خوزستان ( اطلاعات ). سند 050495
- ↑ ماخذ 10، همان
- ↑ سماجا 3 ( مركز فرماندهي ). سند 050507
- ↑ سماجا ( مركز فرماندهي ). سند 050491
- ↑ سپاه غرب ( فرماندهي ). سند 041878
- ↑ ماخذ 2، سند 041875
- ↑ ماخذ 10، همان
- ↑ ماخذ 9، همان
- ↑ ماخذ 10، سند 001219
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامي، 24/7/59
- ↑ شهرباني مسجد سليمان. سند 001217
- ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 24/7/59
- ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 24/7/59
- ↑ . روزنامه جمهوري‌اسلامي، 24/7/59
- ↑ روزنامه اطلاعات، 27/7/59
- ↑ خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 24/7/59راديو صوت‌الجماهير ( 23/7/59 )
- ↑ خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 24/7/59راديو صوت‌الجماهير ( 23/7/59 )
- ↑ خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 24/7/59
- ↑ ماخذ 23
- ↑ . خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 24/7/59
- ↑ ماخذ 23
- ↑ ماخذ 23
- ↑ ماخذ 31
- ↑ روزنامه اطلاعات، 23/7/59
- ↑ ماخذ 31
- ↑ . پيشين. خبرگزاري فرانسه
- ↑ ماخذ 31، راديو لندن
- ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 23/7/59.خبرگزاري يونايتدپرس
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامي، 23/7/59. راديو مسكو
- ↑ ماخذ 31. راديو امريكا
- ↑ ماخذ 37، خبرگزاري فرانسه
- ↑ ماخذ 42. خبرگزاري يونايتدپرس
- ↑ ماخذ 31. خبرگزاري يونايتدپرس
- ↑ ماخذ 31. راديو مسكو
- ↑ ماخذ 31. خبرگزاري فرانسه
- ↑ ماخذ 31. راديو لندن
- ↑ ماخذ 42، راديو اسرائيل
- ↑ ماخذ 41. خبرگزاري فرانسه
- ↑ ماخذ 31. راديو لندن
- ↑ ماخذ 41. خبرگزاري رويتر
- ↑ ماخذ 31. خبرگزاري فرانسه
- ↑ ماخذ 37
- ↑ روزنامه كيهان 4/7/59
- ↑ ماخذ 31
- ↑ ماخذ 23