1365.05.23: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1365 |نام = 1365.05.23 |نام دیگر=بیست و سه مرداد |روز=23 مرداد 1365 |تاریخ شمسی=1365.05.23 |تاریخ میلادی=14 اوت 1986 |تاریخ قمری=8 ذیحجه 1407 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.05.23</div> <div class="bootstrap-btn">1...» ایجاد کرد) |
|||
| (۴ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
| سطر ۷: | سطر ۷: | ||
|تاریخ شمسی=1365.05.23 | |تاریخ شمسی=1365.05.23 | ||
|تاریخ میلادی=14 اوت 1986 | |تاریخ میلادی=14 اوت 1986 | ||
|تاریخ قمری=8 ذیحجه | |تاریخ قمری=8 ذیحجه 1406 | ||
|اسامی عملیات= | |اسامی عملیات= | ||
|اسامی شهدا= | |اسامی شهدا= | ||
| سطر ۲۴: | سطر ۲۴: | ||
==گزارش -1== | ==گزارش - 497 == | ||
نيروي‌زميني سپاه پاسداران امروز از وضعيت استقرار نيروهاي دشمن در مناطق عملياتي جنوب (بين فاو تا چنگوله) و تاكتيك‌هايي كه دشمن براساس نوع زمين و وضعيت منطقه برگزيده‌است، گزارشي ارائه داد كه در آن دربارة توان عملياتي دشمن در اين منطقه، چنين آمده‌است: | |||
«سپاه‌هاي سوم، چهارم، ششم و هفتم ارتش عراق منطقه چنگوله تا فاو را پدافند مي‌كنند كه در مجموع، يگان‌هاي اين سپاه‌ها از 17 لشكر پياده، 3 لشكر زرهي، 2 لشكر مكانيزه و نيروهاي متفرقه تشكيل مي‌شود و استعداد گرداني اين يگان‌ها كه به صورت درگير و احتياط در منطقه حضور دارند، 286 گردان پياده، 103 گردان زرهي و مكانيزه و 81 گردان توپخانه مي‌باشد. سپاه چهارم از حد فاصل چنگوله تا قلعه صالح با 5 لشكر پياده و 2 لشكر زرهي مكانيزه؛ سپاه ششم دشمن در حدفاصل قلعه صالح تا نهرصوئيب با 3 لشكر پياده و يك لشكر زرهي؛ سپاه سوم دشمن در حدفاصل نهر صوئيب تا جزيره بوارين با 4 لشكر پياده و يك لشكر مكانيزه و سپاه هفتم دشمن درحد فاصل منطقه عملياتي جزيره بوارين تا فاو با 5 لشكر پياده و يك لشكر زرهي و نيز با نيروهاي متفرقه تحت امر اين سپاه‌ها، مشغول پدافند هستند.» | |||
در اين گزارش همچنين در خصوص تاكتيك سپاه‌هاي يادشده آمده‌است: «دشمن در محدوده چنگوله تا فاو (محل استقرار سپاه چهارم) آمادگي براي اجراي تك‌هاي موضعي و محدود در مناطق كوهستاني منطقه را دارد، اما در حدفاصل جنوب فكه عمدتاً به‌دليل عدم راه‌كار مناسب، از تاكتيك پدافندي ثابت استفاده كرده و به‌منظور آگاهي از تحرك نيروهاي خودي، اقدام به اعزام نيروهاي شناسايي به‌قصد گرفتن اسير و فرستادن جاسوس به منطقه خودي مي‌نمايد. سپاه ششم عراق با استقرار در منطقه عملياتي "خيبر" و "بدر" (حدفاصل قلعه‌صالح تا نهرصوئيب)، به تاكتيك ايجاد پدافند ساحلي غيرقابل نفوذ دست زده و به‌منظور آگاهي از فعاليت نيروهاي خودي، از امكانات مختلف شناسايي همچون هوانيروز، هواپيما، گروه‌هاي گشتي و گرفتن اسير استفاده مي‌كند. | |||
سپاه سوم دشمن نيز ضمن استقرار در حدفاصل نهر صوئيب تا بوارين به اتخاذ دو تاكتيك اصلي يعني اجراي تك‌هاي محدود (مخصوصاً در جزيره جنوبي مجنون) به‌منظور تأمين عقبة نيروهاي خود و همچنين تاكتيك تقويت مواضع پدافندي مشغول است. سپاه هفتم نيز ضمن استقرار در فاصله جزيره بوارين تا فاو، با توجه به موقعيت زمين و وجود رودخانة اروند اقدام به استقرار چهار ردة پدافندي كرده و ضمن حفاظت از آن، با نيروهاي پياده زرهي و مكانيزة خود، سعي مي‌كند وضعيت زمين را با اجراي فعاليت‌هاي مهندسي براي تاكتيك پدافند فعال و تك‌هاي موضعي و محدود، از جمله در اضلاع كارخانه نمك به‌منظور بازپس‌گيري منطقة از دست رفته، آماده كند.<ref>سند شماره 15227 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت اطلاعات سپاه يكم كربلا، "بررسي وضعيت دشمن"، 1/5/1365 تا 23/5/1365، ص‌ص 1 تا 4، 28/5/1365. | |||
</ref> | |||
==گزارش - 498 == | |||
در ادامة فعاليت مهندسي و جاده‌سازي دشمن در منطقه آب‌گرفتگي "پاسگاه بوبيان"، گزارش ركن دوم قرارگاه عملياتي ارتش جمهوري‌اسلامي ايران در جنوب حاكي است كه دشمن به‌منظور دست‌يابي به منطقه پدافندي گسترده‌تر، باتلاش مستمر خود در اين منطقه، هرشب حدود 50 متر جاده احداث مي‌كند. براساس اين گزارش، در صورت عدم اقدامات بازدارنده، دشمن موفق به استقرار نيروي بيشتري در اين منطقه مي‌شود و ضمن پدافند مؤثر از منطقة خود، موقعيت يگان‌هاي خودي مستقر در منطقه را ناامن خواهد ساخت.<ref>سند شماره 015174 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي شماره 1490"، قرارگاه عملياتي جنوب (ركن2)، 21/5/1365 تا 23/5/1365، ص1. | |||
</ref> | |||
==گزارش - 499 == | |||
در ادامه درگيري با ضدانقلاب، طبق گزارش يك نشريه داخلي سپاه پاسداران، پايگاه "باغلوچه" در حوالي سقز مورد حمله عناصر كومه‌له قرارگرفت و سقوط كرد. در اين حادثه 11 تن از نيروهاي خودي شهيد و يك تن مفقود و دو تن ديگر موفق به بازگشت شدند.<ref>سند شماره 226115، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي داخلي سپاه، 4/6/1365، ص14. | |||
</ref> | |||
==گزارش - 500 == | |||
در مقابله با حملات هوايي اخير عراق به مناطق غيرنظامي ايران، امروز تأسيسات صنعتي و اقتصادي حومة شهر بصره و نيروگاه برق الحارثه، فرودگاه "الجليله"، پايگاه دريايي و ستاد عمليات مشترك نيروهاي عراق در منطقه بصره، هدف توپخانه دوربرد ايران قرارگرفت.<ref>روزنامه كيهان، 26/5/1365، ص18. | |||
</ref> | |||
همچنين امروز پادگان نظامي "تانجرو" در استان سليمانيه عراق را هواپيماهاي ارتش جمهوري‌اسلامي ايران بمباران كردند.<ref>سند شماره 15575 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي شماره 9"، قرارگاه رمضان (اطلاعات)، 22/6/1365، ص8. | |||
</ref> پس از اجراي اين عمليات، دو هواپيماي خودي در حين بازگشت مورد اصابت موشك دشمن قرارگرفتند و در نتيجه خلبانان مجبور به فرود با چتر نجات شدند.<ref>ـ سند شماره 74892 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد مركزي سپاه، به قرارگاه حمزه، "سقوط دو هواپيماي خودي با پدافند عراق پس از اجراي عمليات عليه دشمن"، 23/5/1365. | |||
</ref> درباره سرنوشت چهار خلبان اين جنگنده‌ها فقط اطلاع حاصل شد كه يكي از آنان كه زخمي شده‌بود توانست خود را به نيروهاي خودي برساند. در ضمن، تلويزيون عراق لاشة نيم‌سوخته اين دو هواپيما را نشان داده‌است.<ref>واحد سياسي دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم، "گزارش"، نشريه شماره 33، 7/6/1365، ص20، 23/5/1365. | |||
</ref> در اين باره عراق اعلام كرد دو هواپيماي جنگي اف‌ـ5 ايران را كه تلاش مي‌كردند به مناطق مسكوني سليمانيه حمله نمايند، ساقط كرده‌است.<ref>Year’s Book U.N, S/ 18275, 14 August 1986. | |||
</ref> | |||
به گزارش منابع داخلي سپاه‌پاسداران، نيروهاي قرارگاه رمضان يكي از اين خلبانان به‌نام "رمضاني" را كه هواپيمايش در حدفاصل سليمانيه و كركوك در عمق 90 كيلومتري خاك عراق سقوط كرده و مجروح شده‌بود، نجات دادند. وي از حضور نيروهاي جمهوري‌اسلامي در عمق 90 كيلومتري خاك عراق كه براي نجات او به آن‌جا آمده بودند سخت هيجان‌زده شده‌بود. گفتني است كه نيروهاي نظامي و استخبارات عراق و كردهاي وابسته به آنان در تلاش براي يافتن اين خلبان بودند.<ref>مأخذ شماره 3، ص20. | |||
</ref> به گزارش واحد اطلاعات قرارگاه رمضان، عوامل دولت عراق با بلندگو در منطقه اعلام كردند كه هركس خلبان ايراني را تحويل دهد، 50 هزار دينار و يك ماشين سوپر جايزه مي‌گيرد.<ref>سند شماره 15327 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اطلاعات سپاه پنجم، "سقوط دو فروند هواپيماي ايراني"، 6/6/1365. | |||
</ref> | |||
در جلسة قرارگاه نيروي‌زميني سپاه، قائم‌مقام فرمانده اين نيرو (برادر رحيم صفوي) در اين‌باره گفت: «نجات اين خلبان توسط نيروهاي قرارگاه رمضان از منطقه بين كركوك و سليمانيه تأثير زيادي در روحية خلبانان خودي به‌جاي گذاشته‌است ... صدام به بارزاني‌ها (حزب دمكرات كردستان عراق) پيغام داده كه در عوض دريافت خلبان حاضر است 20 نفر از زندانيان آنان را آزاد كند.»<ref>سند شماره 1224 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت راوي، نيروي‌زميني سپاه، راوي: اسدالله احمدي، 22/5/1365 تا 22/6/1365، ص46. | |||
</ref> | |||
==گزارش - 501 == | |||
براساس گزارش كتاب سال سازمان ملل (Year,s Book U.N 1986)، عراق امروز طي نامه‌هايي به سازمان ملل ادعا كرد كه ايران در روزهاي 8،9،12،13 و 14 اوت 1986(17، 18، 21، 22 و 23 مرداد 1365) بصره و 8 اوت (17 مرداد) "دياله" و "ميسان" را مورد حملة توپخانه قرار داده است. همچنين در 12 اوت (21 مرداد) بغداد را با موشك هدف گرفته‌است و هواپيماهاي ايراني در تاريخ‌هاي 9، 11 و 13 اوت (18، 20 و 22 مرداد) به حريم هوايي مناطق مسكوني "اكراه"،(Aqrah) مجتمع "بابلاكه" (Bablakah) در "عين‌خوش" و سليمانيه حمله‌كردند كه مجموعاً دراين حملات 31تن از غيرنظاميان كشته و 134تن مجروح‌شدند.<ref>Year’s Book U.N S/ 18264, S/ 18265, S/ 18267, S/ 18268 and S/ 18271, 8, 9, 12, 13 and 14 Agst 1986. | |||
</ref> | |||
==گزارش - 502 == | |||
دبيركل سازمان ملل با انتشار بيانيه‌اي در مقر سازمان ملل، اعلام كرد: «افزايش حملات در جنگ ايران و عراق باعث افزايش اضطراب در منطقه و نگراني كشورهاي همسايه از توسعه جنگ شده‌است.» وي گفت: «از بيانيه‌هاي اخير ايران و عراق معلوم مي‌شود كه دو كشور از توقف حملات به مناطق مسكوني خشنود هستند.» سپس وي خواستار پرهيز دو طرف از حمله به مناطق مسكوني ـ كه جز كشتار غيرنظاميان نتيجه‌اي ندارد ـ و توقف آن از روز عيد قربان(25 مرداد / 16 اوت) شده‌است. | |||
دبيركل در ادامه ضمن تأكيد دوباره بر پايان جنگ، از دوطرف درگيري خواست كه از گسترش بيشتر جنگ جلوگيري نمايند. وي آمادگي مجدد خود را براي گفت‌وگو با دوطرف به‌منظور دسترسي به يك صلح عادلانه، اعلام كرد.<ref>مأخذ شماره4، ص2. | |||
</ref> سخن‌گوي دبيركل سازمان ملل طي اعلاميه‌اي در اين باره گفت: «دبيركل در نظر دارد هيئتي وابسته به اين سازمان را جهت پاي‌بند كردن دوطرف جنگ به قرارداد پرهيز از حمله به مناطق مسكوني ـ كه دو سال پيش امضا شده بود ـ به دو كشور درگير جنگ اعزام كند.»<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 147، 23/5/1365، ص32. | |||
</ref> | |||
دربارة انتشار اين بيانيه، سفير جمهوري‌اسلامي ايران در سازمان ملل (رجايي‌خراساني)، گفت: «در حال حاضر واقعه مهمي اتفاق نيفتاده كه لازم باشد دبيركل ـ به‌اصطلاح‌ـ بيانيه‌اي صادر كند. صدور اين بيانيه غيرعادي به‌نظر مي‌رسد به‌خصوص اين‌كه ايشان هنوز در بستر بيماري هستند و فعاليت چنداني ندارند.» رجايي‌خراساني افزود: «نكته مهم اين بيانيه اين جاست كه توصيه شده از حملات و اقداماتي كه منجر به گسترش جنگ شود پرهيز شود. استنباط من اين است كه احتمالاً يكي از كشورهاي همجوار كه فرودگاه خود را براي حمله به سيري در اختيار عراق گذاشته‌است و دخالت مستقيم در جنگ نموده، از ترس مقابله ايران عليه خود، دبيركل سازمان ملل را تحت فشار قرار داده تا چنين بيانيه‌اي را صادر كند. اين بيانيه نكتة تازه‌اي نداشت كه ايران با آن موافق نباشد و اگر عراق با قبول پيشنهاد دبيركل از حمله به مناطق مسكوني خودداري كند، طبيعي است كه جمهوري‌اسلامي ايران نيز از عمل مقابله به مثل خودداري خواهد كرد.» | |||
خراساني خاطرنشان كرد: «اگر توجه داشته باشيد، پس از حمله موشكي ايران به بغداد، حملات عراق بسيار كم شده و در نامه‌اي كه نمايندگي عراق به دبيركل نوشته، آمده‌است كه آنها نيز حمله به مناطق مسكوني را علي‌الاصول نخواسته و با آن مخالف هستند.» وي در ادامه گفت: «اين جو تبليغاتي است زيرا به تازگي عراق مطمئن شده‌است كه ما در مقابله به مثل دست توانايي داريم.»<ref>مأخذ شماره 4، ص20. | |||
</ref> | |||
در واكنش به درخواست دبيركل سازمان ملل، 12 كشور عضو جامعة اروپا ضمن اشاره به تلاش‌هاي دبيركل سازمان ملل در سال 1984(1363) براي جلوگيري از حمله عليه اهداف غيرنظامي، از ايران و عراق درخواست كردند كه با دبيركل سازمان ملل براي رسيدن به يك صلح جامع و پايدار همكاري كنند. كشورهاي يادشده دبيركل سازمان ملل را از اين اقدام خود مطلع نموده‌اند.<ref>مأخذ شماره 13، ص16، سازمان ملل متحد، خبرگزاري يوگسلاوي. | |||
</ref> | |||
==گزارش - 503 == | |||
"الكساندر استانيك" سخن‌گوي دولت يوگسلاوي گفت: «اين كشور قصد دارد از كنفرانس آتي‌سران كشورهاي غيرمتعهد درخواست كند كه كوشش‌هاي بيشتري را براي پايان صلح‌آميز جنگ ايران و عراق به‌عمل آورند.» وي در يك كنفرانس مطبوعاتي در وزارت خارجه اين كشور گفت: «يوگسلاوي نيز خواهان توقف فوري خصومت بين ايران و عراق است و از دو كشور مي‌خواهد با عقب كشيدن نيروهاي خود تا مرزهاي بين‌المللي، براي برقراري صلح با يكديگر گفت‌وگو كنند.» وي افزود: «يوگسلاوي از خسارت‌هاي سنگيني كه دو كشور متخاصم متحمل شده‌اند و هر دو نيز از دوستان ما مي‌باشند، متأسف است.» | |||
وي در خصوص طرح اخير صدام، خطاب به رهبران ايران، گفت: «يوگسلاوي همواره از تمام ابتكارات صلحي كه جهت پايان دادن به جنگ شش‌ساله خليج‌فارس طرح‌ريزي شده، استقبال كرده‌است.»<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 148، 24/5/1365، ص10، بلگراد، خبرگزاري كويت، 23/5/1365. | |||
</ref> در همين باره كاردار يوگسلاوي در ديدار با نفر دوم سفارت جمهوري‌اسلامي در "حراره"، گفت: «اگر جمهوري‌اسلامي با صدام قرارداد صلحي ببندد، پس از مدت كوتاهي مردم عراق از او خواهند پرسيد "هدف از اين همه تلفات و خسارت‌هايي كه به عراق وارد شده چه بوده" و اين عملاً به‌سقوط صدام منجر خواهد شد.» وي افزود: «گرچه نمي‌توان به عراق اعتماد كرد اما مي‌شود وساطت غيرمتعهدها را پذيرفت.»<ref>سند شماره 212496 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي خارجي، 23/5/1365، ص5. | |||
</ref> | |||
==گزارش - 504 == | |||
"ريچارد مورفي" معاون وزير خارجه سابق امريكا و يكي از كارشناسان برجسته خاورميانه، امروز در پاسخ به سؤال رئيس كميته روابط خارجي مجلس نمايندگان اين كشور، به حمله آتي نيروهاي جمهوري‌اسلامي و محدوديت‌هاي ايران در اين حمله، علت تهاجمات هوايي اخير عراق، تأثير پيروزي ايران بر منافع امريكا در منطقه و تعيين زمان مناسب براي ميانجي‌گري به‌منظور پايان جنگ دو كشور اشاره كرد كه مشروح آن چنين است: | |||
وي ابتدا در خصوص وضعيت كنوني جنگ و احتمال حمله آتي ايران گفت: «با مطالعة نقل و انتقالات نيروي‌زميني ايران و بيانات مقام‌هاي رژيم اسلامي چنين برمي‌آيد كه ايران علي‌رغم مشكلات خود از نظر لجستيكي، كمبود نيروي حرفه‌اي، هزينة ادامه جنگ در سطح كنوني و بسيج غيرنظاميان به ميدان جنگ، آمادة وارد ساختن يك ضربة نظامي بر عراق است تاشايد با تحت فشار قرار دادن آن كشور، بتواند به امتيازهايي دست يابد.» | |||
وي افزود: «اشغال نظامي شبه‌جزيره فاو به دست نيروهاي ايراني در ماه فوريه گذشته، گرچه منطقه‌اي استراتژيك را در اختيار ايران قرار داده ولي در اهداف دفاع فعالانه عراق، قصد، آن است كه با حمله به مراكز اقتصادي و مخابراتي، تعادل نظامي ايران به‌هم بخورد.» | |||
وي افزود: «دو كشور ايران و عراق حملاتشان را به نفت‌كش‌ها در خليج‌فارس شدت بخشيده‌اند و اكنون عراق حتي جزيرة سيري در جنوب خليج‌فارس را مورد هدف قرار داده‌است.» وي با اشاره به اين كه پيروزي ايران راديكال به منافع امريكا در منطقه لطمه مي‌زند، گفت: «سياست امريكا در قبال جنگ خليج‌فارس تغيير نكرده و همان ادامة تلاش‌ها براي يافتن راه‌حل فوري و عادلانة اين مشكل است و در راستاي اين سياست تاكنون دو بار، يك‌بار در سال گذشته و بار ديگر در سال جاري در استكهلم با شوروي در اين زمينه گفت‌وگو كرده‌است.» | |||
مورفي گفت: «در موقعيت كنوني بايد منتظر نتايج تلاش‌هاي عراق در جهت دفاع در برابر حملات تهاجمي آتي ايران بود زيرا در صورت تضعيف بنية ايران، احتمال ميانجي‌گري ميان دو كشور متخاصم وجود خواهد داشت هرچند كه در حال حاضر هيچ دليلي مبني‌بر انعطاف‌پذيري ايران در جنگ در دست نيست. از طرفي عراق از نظر شمار هواپيماهاي جنگنده ده برابر و از ديگر جنبه‌ها سه تا چهار برابر ايران داراي برتري است، اما ايران در استفاده از شمار نيروهاي خود در جنگ و نيز بازار سياه براي خريد لوازم يدكي جنگ‌افزارهاي مورد نيازش، توانايي بيشتري نشان داده است.» ريچارد مورفي در توضيح سياست‌هاي جنگي ايران و عراق گفت: «عراق در جنگ پيرو يك سياست دفاعي است و ايران مي‌كوشد با يافتن نقاط ضعف عراق در نبردهاي زميني وانمود كند كه از نظر بنيه بر عراق برتر است تا به برتري رواني نيز دست يابد و جنگ را همچنان ادامه دهد. اشغال شبه‌جزيره فاو در اين مورد يك پيروزي استراتژيك براي ايران به‌شمار مي‌رود. چنين به نظر مي‌رسد كه آيت‌الله خميني همچنان مي‌تواند جوانان را براي رفتن به ميدان جنگ بسيج كند اما آثار فرسودگي را به‌ويژه در اقتصاد ايران مي‌توان مشاهده كرد.»<ref>واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري‌اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 29/5/1365، ص‌ص 4 و 5؛ "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 154، 30/5/1365، ص3، به نقل از راديو امريكا، 28/5/1365. | |||
</ref> | |||
روزنامه واشنگتن پست در مقاله‌اي در تحليل سخنان "مورفي" نوشت: «در اظهارات مورفي نشانه نگراني و وحشت واشنگتن از برتري‌هاي ايران در جنگ است و گرچه ايالات متحده رسماً در اين جنگ خود را بي‌طرف اعلام كرده، اما مقامات دولت امريكا معتقدند كه پيروزي ايران در جنگ براي منافع كشورشان در منطقه، از ادامه جنگ و يا پيروزي عراق خطرناك‌تر است.»<ref>مأخذ شماره 4، ص20، روزنامه "واشنگتن پست". | |||
</ref> | |||
از طرفي روزنامة كيهان در سرمقالة امروز در خصوص تكرار اشتباهات امريكا در قبال جنگ نوشت: «جنگ وارد مرحله‌اي شده‌است كه دو راه در پيش روي امريكا مي‌گشايد كه عبارت‌اند از: مداخله آشكار و علني بيشتر و يا نظاره‌گري سقوط رژيم بعثي صدام‌حسين و در پس آن، افول اقتدار و سلطه امريكا بر منطقه خليج‌فارس كه ظاهراً امريكا راه دشوار نخست را برگزيده است چنان‌كه گويي مي‌كوشد تا سرنوشت خود را با صدام‌حسين گره بزند.»(20) | |||
==گزارش - 505 == | |||
پي‌آمد حملة هواپيماهاي عراقي به جزيره سيري و تأثير آن بر روند جنگ ايران و عراق و روابط ايران و كشورهاي عرب حاشيه خليج‌فارس و نيز چشم‌انداز تداوم حملات هوايي عليه اقتصاد نفتي ايران، همچنان در رسانه‌ها مورد تحليل قرار مي‌گيرد. | |||
روزنامه امريكايي كريستين ساينس مانيتور طي تفسيري نوشته‌است: «ناظران معتقدند كه تشديد حملات عراق جهت مختل ساختن اقتصاد ايران نه تنها در جنگ ايران و عراق، بلكه در روابط ايران و كشورهاي عرب خليج‌فارس به‌ويژه عربستان و كويت تيرگي‌ها را افزايش خواهد داد. پيش‌بيني مي‌شود چنانچه عراق موفق به مختل كردن صادرات نفتي ايران شود، تهران عمليات وسيع خود را در جبهه‌هاي جنگ، آغاز نمايد.»<ref>سند شماره 226114 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي داخلي سپاه، 28/5/1365، ص4، به نقل از روزنامه كريستين ساينس مانيتور وـ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 149، 25/5/1365، ص5، واشنگتن، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 24/5/1365. | |||
</ref> | |||
اين روزنامه افزوده‌است: «ايجاد وقفه در فروش نفت و قطع درآمد ايران توسط عراق، ممكن است ستيزه‌جويي‌هاي ايران عليه سعودي‌ها و كويتي‌ها را به‌عنوان حامي مالي عراق در جنگ، تشديد كند.»<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 150، 26/5/1365، ص6، راديو امريكا، 25/5/1365، به نقل از كريستين ساينس مانيتور. | |||
</ref> | |||
روزنامه كويتي "القبس" نيز هدف از حملة هوايي عراق به جزيره سيري را بازداشتن ايران از حملة آيندة خود به خاك عراق و يا تضعيف تأثيرات آتي توصيف كرد. اين روزنامه نوشت: «عراق در چارچوب استراتژي جديد و با كمك برتري نيروي هوايي خود، ضمن شناسايي بيش از 100 هدف حياتي نظامي، صنعتي، اقتصادي و نفتي در داخل خاك ايران، قصد دارد به‌طور مرحله‌اي آنها را مورد حمله قرار دهد. اولين مرحلة عملي كردن اين استراتژي وقتي اجرا شد كه عراق در 22 ژوئيه (31 تيرماه) پيش از حمله به سيري، آن‌جا را با چند فروند از جنگنده‌هاي "ميراژ اف ـ 1" شناسايي كرد.» القبس پيش‌بيني كرد: «عراق با حمله موفقيت‌آميز به جزيره سيري، باز در نظر دارد نفت‌كش‌هاي غول‌پيكر را ـ كه از جمله مخازن ذخيره نفت ايران هستند ـ و نيز ايستگاه صدور نفت جديد ايران را در نزديكي "لارك" واقع در 250 كيلومتري جزيره سيري، مورد حمله قرار دهد.»<ref>مأخذ شماره 16، ص20، روزنامه كويتي القبس. | |||
</ref> | |||
==گزارش - 506 == | |||
"فهد" شاه عربستان تلويحاً به بهره‌گيري عراق از آواكس‌هاي عربستان اعتراف كرد. وي كه از يك فروند هواپيماي آواكس ديدن مي‌كرد، گفت كه اين هواپيماها پشتوانه نظامي عربستان سعودي و دولت‌هاي دوست عربستان مي‌باشند.»<ref>روزنامه جمهوري‌اسلامي، 23/5/1365، ص3. | |||
</ref> روزنامه القبس به نقل از "روسكو سادارت" معاون امور شرق‌دور آسياي وزارت خارجه امريكا، نوشت «فروش اسلحة امريكايي به عربستان عامل مهم و اساسي در جهت مقابله با هر تجاوز ايران عليه كشورهاي هم پيمان امريكا در منطقه به‌شمار مي‌آيد.»<ref>روزنامه ابرار، 23/5/1365، ص16، به نقل از روزنامه كويتي القبس. | |||
</ref> روزنامه "داگنس نيهتر" چاپ استكهلم نيز در شماره اخير خود نوشت: «رژيم‌هاي عربستان سعودي، كويت و امارات متحده ساليانه 5/1 ميليارد دلار از درآمد نفتي خود را به عراق واگذار كرده‌اند و علاوه بر آن، همواره اين كشور را مورد حمايت‌هاي سياسي خود قرار داده‌اند.»<ref>مأخذ شماره 4، ص3، به نقل از روزنامه "داگنس نيهتر"، چاپ استكهلم. | |||
</ref> | |||
==گزارش - 507 == | |||
مصر به‌دنبال اقدامات گذشته خود، گروهي ديگر از كارشناسان نظامي‌اش را به عراق مي‌فرستد؛ اين تصميم، در ديدار اخير عدنان خيرالله وزير جنگ رژيم عراق از مصر گرفته شده‌است. روزنامه الاتحاد چاپ ابوظبي ضمن اعلام اين خبر، نوشت: «بنابه اطلاعات رسيده، مصر ضمن قبول كلية تقاضاهاي نظامي عراق، با فروش و ارسال قطعات هواپيما، مهمات توپخانه و سلاح‌هاي ساخت خود به قيمت تمام‌شده به عراق موافقت كرده و در مورد پرداخت وجه آن نيز تسهيلاتي اعلام كرده‌است.» الاتحاد افزود: «مصر قبول كرده‌است كه بر تعداد كارشناسان نظامي خود در عراق بيفزايد مشروط بر اين كه اين گروه مستقيماً وارد جنگ عليه ايران نشود.» اين روزنامه با اشاره به حضور كارشناسان نظامي مصر در عراق به منظور حفظ توازن قدرت نظامي در جنگ تحميلي و جلوگيري از چرخش آن به‌سود ايران، نوشت: «مصر با تمامي وجود از عراق حمايت كرده و كليه تسهيلات لازم را در اختيار عراق قرار مي‌دهد.»<ref>مأخذ شماره 24، ص1، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، به نقل از روزنامه "الاتحاد"، چاپ ابوظبي. | |||
</ref> | |||
==گزارش - 508 == | |||
براساس اطلاعية شاخه نظامي سازمان عمل اسلامي عراق، گروه شهيد "ابوفراس" وابسته به اين سازمان، در ساعت 7:30 امروز موفق شد در يك عمليات چريكي نيروگاه برق عراق واقع در جاده "نجف ـ ابوصخير" را با كارگذاشتن پنج كيلو "تي.ان.تي." منفجر كند و خسارت‌هاي فراواني به اين نيروگاه 800 مگاواتي وارد سازد. به‌گفتة منبع يادشده، اين عمليات با نام مجاهد شهيد "شيخ عبدالعزيز البدري" كه در سال 1970 ميلادي در زندان رژيم بعث زير شكنجه‌هاي وحشيانه به شهادت رسيد، به اجرا درآمد و اين نتايج را در پي داشت: وقوع آتش‌سوزي وسيع در نيروگاه و ساختمان‌هاي مربوط به آن بر اثر اشتعال گاز مورد استفاده درنيروگاه؛ قطع برق در چند شهر عراق كه به‌وسيله اين نيروگاه تأمين مي‌شد و همچنين كشته و مجروح شدن تعدادي از مهندسان و كارشناسان خارجي كه در اين نيروگاه كار مي‌كردند. براساس اين گزارش، خسارت‌هاي وارده به رژيم عراق در جريان اين انفجار و قطع برق، برابر 500 هزار دينار عراقي برآورده شده‌است. گفتني‌است كه اين نيروگاه از نيروگاه‌هاي بزرگ عراق بود كه اخيراً احداث شده و برق شهرهاي مناطق "فرات اوسط" را تأمين مي‌كرد.<ref>روزنامه جمهوري‌اسلامي، 29/5/1365، ص2. | |||
</ref> | |||
==گزارش - 509 == | |||
هفته‌نامه عربي‌زبان "الشهاده" ارگان معارضان عراقي گزارش داد: گروهي از دانش‌آموزان "حلبچه" در خلال هفته‌هاي گذشته با برپايي اعتصابات در مدارس، اعزام اجباري دانش‌آموزان به جبهه‌هاي جنگ را محكوم كردند. وقتي يكي از تصاوير بزرگ صدام را دانش‌آموزان به آتش كشيدند، هجوم گسترده مزدوران حزب بعث به مدارس حلبچه آغاز گرديد و تعداد زيادي از دانش‌آموزان و اهالي شهر كه در اين اعتراضات شركت داشتند، بازداشت شدند.<ref>مأخذ شماره 24، ص 2، هفته‌نامه عربي‌زبان "الشهاده". | |||
</ref> | |||
==گزارش - 510 == | |||
سپاه‌پاسداران انقلاب‌اسلامي و واحد نظامي مجلس اعلاي انقلاب‌اسلامي عراق از كليه نيروهاي عراقي مقيم ايران دعوت كردند براي فراگيري آموزش‌هاي نظامي و حضور در جبهه‌هاي نبرد تا تاريخ 31 مرداد ماه جاري به يكي از مراكز بسيج عراق مراجعه كنند.<ref>مأخذ شماره 24، ص2. | |||
</ref> | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۱۳
| روزشمار جنگ سال 1365 1365.05.23 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | بیست و سه مرداد |
| تاریخ شمسی | 1365.05.23 |
| تاریخ میلادی | 14 اوت 1986 |
| تاریخ قمری | 8 ذیحجه 1406 |
گزارش - 497
نيروي‌زميني سپاه پاسداران امروز از وضعيت استقرار نيروهاي دشمن در مناطق عملياتي جنوب (بين فاو تا چنگوله) و تاكتيك‌هايي كه دشمن براساس نوع زمين و وضعيت منطقه برگزيده‌است، گزارشي ارائه داد كه در آن دربارة توان عملياتي دشمن در اين منطقه، چنين آمده‌است: «سپاه‌هاي سوم، چهارم، ششم و هفتم ارتش عراق منطقه چنگوله تا فاو را پدافند مي‌كنند كه در مجموع، يگان‌هاي اين سپاه‌ها از 17 لشكر پياده، 3 لشكر زرهي، 2 لشكر مكانيزه و نيروهاي متفرقه تشكيل مي‌شود و استعداد گرداني اين يگان‌ها كه به صورت درگير و احتياط در منطقه حضور دارند، 286 گردان پياده، 103 گردان زرهي و مكانيزه و 81 گردان توپخانه مي‌باشد. سپاه چهارم از حد فاصل چنگوله تا قلعه صالح با 5 لشكر پياده و 2 لشكر زرهي مكانيزه؛ سپاه ششم دشمن در حدفاصل قلعه صالح تا نهرصوئيب با 3 لشكر پياده و يك لشكر زرهي؛ سپاه سوم دشمن در حدفاصل نهر صوئيب تا جزيره بوارين با 4 لشكر پياده و يك لشكر مكانيزه و سپاه هفتم دشمن درحد فاصل منطقه عملياتي جزيره بوارين تا فاو با 5 لشكر پياده و يك لشكر زرهي و نيز با نيروهاي متفرقه تحت امر اين سپاه‌ها، مشغول پدافند هستند.» در اين گزارش همچنين در خصوص تاكتيك سپاه‌هاي يادشده آمده‌است: «دشمن در محدوده چنگوله تا فاو (محل استقرار سپاه چهارم) آمادگي براي اجراي تك‌هاي موضعي و محدود در مناطق كوهستاني منطقه را دارد، اما در حدفاصل جنوب فكه عمدتاً به‌دليل عدم راه‌كار مناسب، از تاكتيك پدافندي ثابت استفاده كرده و به‌منظور آگاهي از تحرك نيروهاي خودي، اقدام به اعزام نيروهاي شناسايي به‌قصد گرفتن اسير و فرستادن جاسوس به منطقه خودي مي‌نمايد. سپاه ششم عراق با استقرار در منطقه عملياتي "خيبر" و "بدر" (حدفاصل قلعه‌صالح تا نهرصوئيب)، به تاكتيك ايجاد پدافند ساحلي غيرقابل نفوذ دست زده و به‌منظور آگاهي از فعاليت نيروهاي خودي، از امكانات مختلف شناسايي همچون هوانيروز، هواپيما، گروه‌هاي گشتي و گرفتن اسير استفاده مي‌كند. سپاه سوم دشمن نيز ضمن استقرار در حدفاصل نهر صوئيب تا بوارين به اتخاذ دو تاكتيك اصلي يعني اجراي تك‌هاي محدود (مخصوصاً در جزيره جنوبي مجنون) به‌منظور تأمين عقبة نيروهاي خود و همچنين تاكتيك تقويت مواضع پدافندي مشغول است. سپاه هفتم نيز ضمن استقرار در فاصله جزيره بوارين تا فاو، با توجه به موقعيت زمين و وجود رودخانة اروند اقدام به استقرار چهار ردة پدافندي كرده و ضمن حفاظت از آن، با نيروهاي پياده زرهي و مكانيزة خود، سعي مي‌كند وضعيت زمين را با اجراي فعاليت‌هاي مهندسي براي تاكتيك پدافند فعال و تك‌هاي موضعي و محدود، از جمله در اضلاع كارخانه نمك به‌منظور بازپس‌گيري منطقة از دست رفته، آماده كند.[۱]
گزارش - 498
در ادامة فعاليت مهندسي و جاده‌سازي دشمن در منطقه آب‌گرفتگي "پاسگاه بوبيان"، گزارش ركن دوم قرارگاه عملياتي ارتش جمهوري‌اسلامي ايران در جنوب حاكي است كه دشمن به‌منظور دست‌يابي به منطقه پدافندي گسترده‌تر، باتلاش مستمر خود در اين منطقه، هرشب حدود 50 متر جاده احداث مي‌كند. براساس اين گزارش، در صورت عدم اقدامات بازدارنده، دشمن موفق به استقرار نيروي بيشتري در اين منطقه مي‌شود و ضمن پدافند مؤثر از منطقة خود، موقعيت يگان‌هاي خودي مستقر در منطقه را ناامن خواهد ساخت.[۲]
گزارش - 499
در ادامه درگيري با ضدانقلاب، طبق گزارش يك نشريه داخلي سپاه پاسداران، پايگاه "باغلوچه" در حوالي سقز مورد حمله عناصر كومه‌له قرارگرفت و سقوط كرد. در اين حادثه 11 تن از نيروهاي خودي شهيد و يك تن مفقود و دو تن ديگر موفق به بازگشت شدند.[۳]
گزارش - 500
در مقابله با حملات هوايي اخير عراق به مناطق غيرنظامي ايران، امروز تأسيسات صنعتي و اقتصادي حومة شهر بصره و نيروگاه برق الحارثه، فرودگاه "الجليله"، پايگاه دريايي و ستاد عمليات مشترك نيروهاي عراق در منطقه بصره، هدف توپخانه دوربرد ايران قرارگرفت.[۴] همچنين امروز پادگان نظامي "تانجرو" در استان سليمانيه عراق را هواپيماهاي ارتش جمهوري‌اسلامي ايران بمباران كردند.[۵] پس از اجراي اين عمليات، دو هواپيماي خودي در حين بازگشت مورد اصابت موشك دشمن قرارگرفتند و در نتيجه خلبانان مجبور به فرود با چتر نجات شدند.[۶] درباره سرنوشت چهار خلبان اين جنگنده‌ها فقط اطلاع حاصل شد كه يكي از آنان كه زخمي شده‌بود توانست خود را به نيروهاي خودي برساند. در ضمن، تلويزيون عراق لاشة نيم‌سوخته اين دو هواپيما را نشان داده‌است.[۷] در اين باره عراق اعلام كرد دو هواپيماي جنگي اف‌ـ5 ايران را كه تلاش مي‌كردند به مناطق مسكوني سليمانيه حمله نمايند، ساقط كرده‌است.[۸] به گزارش منابع داخلي سپاه‌پاسداران، نيروهاي قرارگاه رمضان يكي از اين خلبانان به‌نام "رمضاني" را كه هواپيمايش در حدفاصل سليمانيه و كركوك در عمق 90 كيلومتري خاك عراق سقوط كرده و مجروح شده‌بود، نجات دادند. وي از حضور نيروهاي جمهوري‌اسلامي در عمق 90 كيلومتري خاك عراق كه براي نجات او به آن‌جا آمده بودند سخت هيجان‌زده شده‌بود. گفتني است كه نيروهاي نظامي و استخبارات عراق و كردهاي وابسته به آنان در تلاش براي يافتن اين خلبان بودند.[۹] به گزارش واحد اطلاعات قرارگاه رمضان، عوامل دولت عراق با بلندگو در منطقه اعلام كردند كه هركس خلبان ايراني را تحويل دهد، 50 هزار دينار و يك ماشين سوپر جايزه مي‌گيرد.[۱۰] در جلسة قرارگاه نيروي‌زميني سپاه، قائم‌مقام فرمانده اين نيرو (برادر رحيم صفوي) در اين‌باره گفت: «نجات اين خلبان توسط نيروهاي قرارگاه رمضان از منطقه بين كركوك و سليمانيه تأثير زيادي در روحية خلبانان خودي به‌جاي گذاشته‌است ... صدام به بارزاني‌ها (حزب دمكرات كردستان عراق) پيغام داده كه در عوض دريافت خلبان حاضر است 20 نفر از زندانيان آنان را آزاد كند.»[۱۱]
گزارش - 501
براساس گزارش كتاب سال سازمان ملل (Year,s Book U.N 1986)، عراق امروز طي نامه‌هايي به سازمان ملل ادعا كرد كه ايران در روزهاي 8،9،12،13 و 14 اوت 1986(17، 18، 21، 22 و 23 مرداد 1365) بصره و 8 اوت (17 مرداد) "دياله" و "ميسان" را مورد حملة توپخانه قرار داده است. همچنين در 12 اوت (21 مرداد) بغداد را با موشك هدف گرفته‌است و هواپيماهاي ايراني در تاريخ‌هاي 9، 11 و 13 اوت (18، 20 و 22 مرداد) به حريم هوايي مناطق مسكوني "اكراه"،(Aqrah) مجتمع "بابلاكه" (Bablakah) در "عين‌خوش" و سليمانيه حمله‌كردند كه مجموعاً دراين حملات 31تن از غيرنظاميان كشته و 134تن مجروح‌شدند.[۱۲]
گزارش - 502
دبيركل سازمان ملل با انتشار بيانيه‌اي در مقر سازمان ملل، اعلام كرد: «افزايش حملات در جنگ ايران و عراق باعث افزايش اضطراب در منطقه و نگراني كشورهاي همسايه از توسعه جنگ شده‌است.» وي گفت: «از بيانيه‌هاي اخير ايران و عراق معلوم مي‌شود كه دو كشور از توقف حملات به مناطق مسكوني خشنود هستند.» سپس وي خواستار پرهيز دو طرف از حمله به مناطق مسكوني ـ كه جز كشتار غيرنظاميان نتيجه‌اي ندارد ـ و توقف آن از روز عيد قربان(25 مرداد / 16 اوت) شده‌است. دبيركل در ادامه ضمن تأكيد دوباره بر پايان جنگ، از دوطرف درگيري خواست كه از گسترش بيشتر جنگ جلوگيري نمايند. وي آمادگي مجدد خود را براي گفت‌وگو با دوطرف به‌منظور دسترسي به يك صلح عادلانه، اعلام كرد.[۱۳] سخن‌گوي دبيركل سازمان ملل طي اعلاميه‌اي در اين باره گفت: «دبيركل در نظر دارد هيئتي وابسته به اين سازمان را جهت پاي‌بند كردن دوطرف جنگ به قرارداد پرهيز از حمله به مناطق مسكوني ـ كه دو سال پيش امضا شده بود ـ به دو كشور درگير جنگ اعزام كند.»[۱۴] دربارة انتشار اين بيانيه، سفير جمهوري‌اسلامي ايران در سازمان ملل (رجايي‌خراساني)، گفت: «در حال حاضر واقعه مهمي اتفاق نيفتاده كه لازم باشد دبيركل ـ به‌اصطلاح‌ـ بيانيه‌اي صادر كند. صدور اين بيانيه غيرعادي به‌نظر مي‌رسد به‌خصوص اين‌كه ايشان هنوز در بستر بيماري هستند و فعاليت چنداني ندارند.» رجايي‌خراساني افزود: «نكته مهم اين بيانيه اين جاست كه توصيه شده از حملات و اقداماتي كه منجر به گسترش جنگ شود پرهيز شود. استنباط من اين است كه احتمالاً يكي از كشورهاي همجوار كه فرودگاه خود را براي حمله به سيري در اختيار عراق گذاشته‌است و دخالت مستقيم در جنگ نموده، از ترس مقابله ايران عليه خود، دبيركل سازمان ملل را تحت فشار قرار داده تا چنين بيانيه‌اي را صادر كند. اين بيانيه نكتة تازه‌اي نداشت كه ايران با آن موافق نباشد و اگر عراق با قبول پيشنهاد دبيركل از حمله به مناطق مسكوني خودداري كند، طبيعي است كه جمهوري‌اسلامي ايران نيز از عمل مقابله به مثل خودداري خواهد كرد.» خراساني خاطرنشان كرد: «اگر توجه داشته باشيد، پس از حمله موشكي ايران به بغداد، حملات عراق بسيار كم شده و در نامه‌اي كه نمايندگي عراق به دبيركل نوشته، آمده‌است كه آنها نيز حمله به مناطق مسكوني را علي‌الاصول نخواسته و با آن مخالف هستند.» وي در ادامه گفت: «اين جو تبليغاتي است زيرا به تازگي عراق مطمئن شده‌است كه ما در مقابله به مثل دست توانايي داريم.»[۱۵] در واكنش به درخواست دبيركل سازمان ملل، 12 كشور عضو جامعة اروپا ضمن اشاره به تلاش‌هاي دبيركل سازمان ملل در سال 1984(1363) براي جلوگيري از حمله عليه اهداف غيرنظامي، از ايران و عراق درخواست كردند كه با دبيركل سازمان ملل براي رسيدن به يك صلح جامع و پايدار همكاري كنند. كشورهاي يادشده دبيركل سازمان ملل را از اين اقدام خود مطلع نموده‌اند.[۱۶]
گزارش - 503
"الكساندر استانيك" سخن‌گوي دولت يوگسلاوي گفت: «اين كشور قصد دارد از كنفرانس آتي‌سران كشورهاي غيرمتعهد درخواست كند كه كوشش‌هاي بيشتري را براي پايان صلح‌آميز جنگ ايران و عراق به‌عمل آورند.» وي در يك كنفرانس مطبوعاتي در وزارت خارجه اين كشور گفت: «يوگسلاوي نيز خواهان توقف فوري خصومت بين ايران و عراق است و از دو كشور مي‌خواهد با عقب كشيدن نيروهاي خود تا مرزهاي بين‌المللي، براي برقراري صلح با يكديگر گفت‌وگو كنند.» وي افزود: «يوگسلاوي از خسارت‌هاي سنگيني كه دو كشور متخاصم متحمل شده‌اند و هر دو نيز از دوستان ما مي‌باشند، متأسف است.» وي در خصوص طرح اخير صدام، خطاب به رهبران ايران، گفت: «يوگسلاوي همواره از تمام ابتكارات صلحي كه جهت پايان دادن به جنگ شش‌ساله خليج‌فارس طرح‌ريزي شده، استقبال كرده‌است.»[۱۷] در همين باره كاردار يوگسلاوي در ديدار با نفر دوم سفارت جمهوري‌اسلامي در "حراره"، گفت: «اگر جمهوري‌اسلامي با صدام قرارداد صلحي ببندد، پس از مدت كوتاهي مردم عراق از او خواهند پرسيد "هدف از اين همه تلفات و خسارت‌هايي كه به عراق وارد شده چه بوده" و اين عملاً به‌سقوط صدام منجر خواهد شد.» وي افزود: «گرچه نمي‌توان به عراق اعتماد كرد اما مي‌شود وساطت غيرمتعهدها را پذيرفت.»[۱۸]
گزارش - 504
"ريچارد مورفي" معاون وزير خارجه سابق امريكا و يكي از كارشناسان برجسته خاورميانه، امروز در پاسخ به سؤال رئيس كميته روابط خارجي مجلس نمايندگان اين كشور، به حمله آتي نيروهاي جمهوري‌اسلامي و محدوديت‌هاي ايران در اين حمله، علت تهاجمات هوايي اخير عراق، تأثير پيروزي ايران بر منافع امريكا در منطقه و تعيين زمان مناسب براي ميانجي‌گري به‌منظور پايان جنگ دو كشور اشاره كرد كه مشروح آن چنين است: وي ابتدا در خصوص وضعيت كنوني جنگ و احتمال حمله آتي ايران گفت: «با مطالعة نقل و انتقالات نيروي‌زميني ايران و بيانات مقام‌هاي رژيم اسلامي چنين برمي‌آيد كه ايران علي‌رغم مشكلات خود از نظر لجستيكي، كمبود نيروي حرفه‌اي، هزينة ادامه جنگ در سطح كنوني و بسيج غيرنظاميان به ميدان جنگ، آمادة وارد ساختن يك ضربة نظامي بر عراق است تاشايد با تحت فشار قرار دادن آن كشور، بتواند به امتيازهايي دست يابد.» وي افزود: «اشغال نظامي شبه‌جزيره فاو به دست نيروهاي ايراني در ماه فوريه گذشته، گرچه منطقه‌اي استراتژيك را در اختيار ايران قرار داده ولي در اهداف دفاع فعالانه عراق، قصد، آن است كه با حمله به مراكز اقتصادي و مخابراتي، تعادل نظامي ايران به‌هم بخورد.» وي افزود: «دو كشور ايران و عراق حملاتشان را به نفت‌كش‌ها در خليج‌فارس شدت بخشيده‌اند و اكنون عراق حتي جزيرة سيري در جنوب خليج‌فارس را مورد هدف قرار داده‌است.» وي با اشاره به اين كه پيروزي ايران راديكال به منافع امريكا در منطقه لطمه مي‌زند، گفت: «سياست امريكا در قبال جنگ خليج‌فارس تغيير نكرده و همان ادامة تلاش‌ها براي يافتن راه‌حل فوري و عادلانة اين مشكل است و در راستاي اين سياست تاكنون دو بار، يك‌بار در سال گذشته و بار ديگر در سال جاري در استكهلم با شوروي در اين زمينه گفت‌وگو كرده‌است.» مورفي گفت: «در موقعيت كنوني بايد منتظر نتايج تلاش‌هاي عراق در جهت دفاع در برابر حملات تهاجمي آتي ايران بود زيرا در صورت تضعيف بنية ايران، احتمال ميانجي‌گري ميان دو كشور متخاصم وجود خواهد داشت هرچند كه در حال حاضر هيچ دليلي مبني‌بر انعطاف‌پذيري ايران در جنگ در دست نيست. از طرفي عراق از نظر شمار هواپيماهاي جنگنده ده برابر و از ديگر جنبه‌ها سه تا چهار برابر ايران داراي برتري است، اما ايران در استفاده از شمار نيروهاي خود در جنگ و نيز بازار سياه براي خريد لوازم يدكي جنگ‌افزارهاي مورد نيازش، توانايي بيشتري نشان داده است.» ريچارد مورفي در توضيح سياست‌هاي جنگي ايران و عراق گفت: «عراق در جنگ پيرو يك سياست دفاعي است و ايران مي‌كوشد با يافتن نقاط ضعف عراق در نبردهاي زميني وانمود كند كه از نظر بنيه بر عراق برتر است تا به برتري رواني نيز دست يابد و جنگ را همچنان ادامه دهد. اشغال شبه‌جزيره فاو در اين مورد يك پيروزي استراتژيك براي ايران به‌شمار مي‌رود. چنين به نظر مي‌رسد كه آيت‌الله خميني همچنان مي‌تواند جوانان را براي رفتن به ميدان جنگ بسيج كند اما آثار فرسودگي را به‌ويژه در اقتصاد ايران مي‌توان مشاهده كرد.»[۱۹] روزنامه واشنگتن پست در مقاله‌اي در تحليل سخنان "مورفي" نوشت: «در اظهارات مورفي نشانه نگراني و وحشت واشنگتن از برتري‌هاي ايران در جنگ است و گرچه ايالات متحده رسماً در اين جنگ خود را بي‌طرف اعلام كرده، اما مقامات دولت امريكا معتقدند كه پيروزي ايران در جنگ براي منافع كشورشان در منطقه، از ادامه جنگ و يا پيروزي عراق خطرناك‌تر است.»[۲۰] از طرفي روزنامة كيهان در سرمقالة امروز در خصوص تكرار اشتباهات امريكا در قبال جنگ نوشت: «جنگ وارد مرحله‌اي شده‌است كه دو راه در پيش روي امريكا مي‌گشايد كه عبارت‌اند از: مداخله آشكار و علني بيشتر و يا نظاره‌گري سقوط رژيم بعثي صدام‌حسين و در پس آن، افول اقتدار و سلطه امريكا بر منطقه خليج‌فارس كه ظاهراً امريكا راه دشوار نخست را برگزيده است چنان‌كه گويي مي‌كوشد تا سرنوشت خود را با صدام‌حسين گره بزند.»(20)
گزارش - 505
پي‌آمد حملة هواپيماهاي عراقي به جزيره سيري و تأثير آن بر روند جنگ ايران و عراق و روابط ايران و كشورهاي عرب حاشيه خليج‌فارس و نيز چشم‌انداز تداوم حملات هوايي عليه اقتصاد نفتي ايران، همچنان در رسانه‌ها مورد تحليل قرار مي‌گيرد. روزنامه امريكايي كريستين ساينس مانيتور طي تفسيري نوشته‌است: «ناظران معتقدند كه تشديد حملات عراق جهت مختل ساختن اقتصاد ايران نه تنها در جنگ ايران و عراق، بلكه در روابط ايران و كشورهاي عرب خليج‌فارس به‌ويژه عربستان و كويت تيرگي‌ها را افزايش خواهد داد. پيش‌بيني مي‌شود چنانچه عراق موفق به مختل كردن صادرات نفتي ايران شود، تهران عمليات وسيع خود را در جبهه‌هاي جنگ، آغاز نمايد.»[۲۱] اين روزنامه افزوده‌است: «ايجاد وقفه در فروش نفت و قطع درآمد ايران توسط عراق، ممكن است ستيزه‌جويي‌هاي ايران عليه سعودي‌ها و كويتي‌ها را به‌عنوان حامي مالي عراق در جنگ، تشديد كند.»[۲۲] روزنامه كويتي "القبس" نيز هدف از حملة هوايي عراق به جزيره سيري را بازداشتن ايران از حملة آيندة خود به خاك عراق و يا تضعيف تأثيرات آتي توصيف كرد. اين روزنامه نوشت: «عراق در چارچوب استراتژي جديد و با كمك برتري نيروي هوايي خود، ضمن شناسايي بيش از 100 هدف حياتي نظامي، صنعتي، اقتصادي و نفتي در داخل خاك ايران، قصد دارد به‌طور مرحله‌اي آنها را مورد حمله قرار دهد. اولين مرحلة عملي كردن اين استراتژي وقتي اجرا شد كه عراق در 22 ژوئيه (31 تيرماه) پيش از حمله به سيري، آن‌جا را با چند فروند از جنگنده‌هاي "ميراژ اف ـ 1" شناسايي كرد.» القبس پيش‌بيني كرد: «عراق با حمله موفقيت‌آميز به جزيره سيري، باز در نظر دارد نفت‌كش‌هاي غول‌پيكر را ـ كه از جمله مخازن ذخيره نفت ايران هستند ـ و نيز ايستگاه صدور نفت جديد ايران را در نزديكي "لارك" واقع در 250 كيلومتري جزيره سيري، مورد حمله قرار دهد.»[۲۳]
گزارش - 506
"فهد" شاه عربستان تلويحاً به بهره‌گيري عراق از آواكس‌هاي عربستان اعتراف كرد. وي كه از يك فروند هواپيماي آواكس ديدن مي‌كرد، گفت كه اين هواپيماها پشتوانه نظامي عربستان سعودي و دولت‌هاي دوست عربستان مي‌باشند.»[۲۴] روزنامه القبس به نقل از "روسكو سادارت" معاون امور شرق‌دور آسياي وزارت خارجه امريكا، نوشت «فروش اسلحة امريكايي به عربستان عامل مهم و اساسي در جهت مقابله با هر تجاوز ايران عليه كشورهاي هم پيمان امريكا در منطقه به‌شمار مي‌آيد.»[۲۵] روزنامه "داگنس نيهتر" چاپ استكهلم نيز در شماره اخير خود نوشت: «رژيم‌هاي عربستان سعودي، كويت و امارات متحده ساليانه 5/1 ميليارد دلار از درآمد نفتي خود را به عراق واگذار كرده‌اند و علاوه بر آن، همواره اين كشور را مورد حمايت‌هاي سياسي خود قرار داده‌اند.»[۲۶]
گزارش - 507
مصر به‌دنبال اقدامات گذشته خود، گروهي ديگر از كارشناسان نظامي‌اش را به عراق مي‌فرستد؛ اين تصميم، در ديدار اخير عدنان خيرالله وزير جنگ رژيم عراق از مصر گرفته شده‌است. روزنامه الاتحاد چاپ ابوظبي ضمن اعلام اين خبر، نوشت: «بنابه اطلاعات رسيده، مصر ضمن قبول كلية تقاضاهاي نظامي عراق، با فروش و ارسال قطعات هواپيما، مهمات توپخانه و سلاح‌هاي ساخت خود به قيمت تمام‌شده به عراق موافقت كرده و در مورد پرداخت وجه آن نيز تسهيلاتي اعلام كرده‌است.» الاتحاد افزود: «مصر قبول كرده‌است كه بر تعداد كارشناسان نظامي خود در عراق بيفزايد مشروط بر اين كه اين گروه مستقيماً وارد جنگ عليه ايران نشود.» اين روزنامه با اشاره به حضور كارشناسان نظامي مصر در عراق به منظور حفظ توازن قدرت نظامي در جنگ تحميلي و جلوگيري از چرخش آن به‌سود ايران، نوشت: «مصر با تمامي وجود از عراق حمايت كرده و كليه تسهيلات لازم را در اختيار عراق قرار مي‌دهد.»[۲۷]
گزارش - 508
براساس اطلاعية شاخه نظامي سازمان عمل اسلامي عراق، گروه شهيد "ابوفراس" وابسته به اين سازمان، در ساعت 7:30 امروز موفق شد در يك عمليات چريكي نيروگاه برق عراق واقع در جاده "نجف ـ ابوصخير" را با كارگذاشتن پنج كيلو "تي.ان.تي." منفجر كند و خسارت‌هاي فراواني به اين نيروگاه 800 مگاواتي وارد سازد. به‌گفتة منبع يادشده، اين عمليات با نام مجاهد شهيد "شيخ عبدالعزيز البدري" كه در سال 1970 ميلادي در زندان رژيم بعث زير شكنجه‌هاي وحشيانه به شهادت رسيد، به اجرا درآمد و اين نتايج را در پي داشت: وقوع آتش‌سوزي وسيع در نيروگاه و ساختمان‌هاي مربوط به آن بر اثر اشتعال گاز مورد استفاده درنيروگاه؛ قطع برق در چند شهر عراق كه به‌وسيله اين نيروگاه تأمين مي‌شد و همچنين كشته و مجروح شدن تعدادي از مهندسان و كارشناسان خارجي كه در اين نيروگاه كار مي‌كردند. براساس اين گزارش، خسارت‌هاي وارده به رژيم عراق در جريان اين انفجار و قطع برق، برابر 500 هزار دينار عراقي برآورده شده‌است. گفتني‌است كه اين نيروگاه از نيروگاه‌هاي بزرگ عراق بود كه اخيراً احداث شده و برق شهرهاي مناطق "فرات اوسط" را تأمين مي‌كرد.[۲۸]
گزارش - 509
هفته‌نامه عربي‌زبان "الشهاده" ارگان معارضان عراقي گزارش داد: گروهي از دانش‌آموزان "حلبچه" در خلال هفته‌هاي گذشته با برپايي اعتصابات در مدارس، اعزام اجباري دانش‌آموزان به جبهه‌هاي جنگ را محكوم كردند. وقتي يكي از تصاوير بزرگ صدام را دانش‌آموزان به آتش كشيدند، هجوم گسترده مزدوران حزب بعث به مدارس حلبچه آغاز گرديد و تعداد زيادي از دانش‌آموزان و اهالي شهر كه در اين اعتراضات شركت داشتند، بازداشت شدند.[۲۹]
گزارش - 510
سپاه‌پاسداران انقلاب‌اسلامي و واحد نظامي مجلس اعلاي انقلاب‌اسلامي عراق از كليه نيروهاي عراقي مقيم ايران دعوت كردند براي فراگيري آموزش‌هاي نظامي و حضور در جبهه‌هاي نبرد تا تاريخ 31 مرداد ماه جاري به يكي از مراكز بسيج عراق مراجعه كنند.[۳۰]
منابع و مآخذ روزشمار 1365/05/23
- ↑ سند شماره 15227 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت اطلاعات سپاه يكم كربلا، "بررسي وضعيت دشمن"، 1/5/1365 تا 23/5/1365، ص‌ص 1 تا 4، 28/5/1365.
- ↑ سند شماره 015174 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي شماره 1490"، قرارگاه عملياتي جنوب (ركن2)، 21/5/1365 تا 23/5/1365، ص1.
- ↑ سند شماره 226115، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي داخلي سپاه، 4/6/1365، ص14.
- ↑ روزنامه كيهان، 26/5/1365، ص18.
- ↑ سند شماره 15575 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي شماره 9"، قرارگاه رمضان (اطلاعات)، 22/6/1365، ص8.
- ↑ ـ سند شماره 74892 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد مركزي سپاه، به قرارگاه حمزه، "سقوط دو هواپيماي خودي با پدافند عراق پس از اجراي عمليات عليه دشمن"، 23/5/1365.
- ↑ واحد سياسي دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم، "گزارش"، نشريه شماره 33، 7/6/1365، ص20، 23/5/1365.
- ↑ Year’s Book U.N, S/ 18275, 14 August 1986.
- ↑ مأخذ شماره 3، ص20.
- ↑ سند شماره 15327 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اطلاعات سپاه پنجم، "سقوط دو فروند هواپيماي ايراني"، 6/6/1365.
- ↑ سند شماره 1224 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت راوي، نيروي‌زميني سپاه، راوي: اسدالله احمدي، 22/5/1365 تا 22/6/1365، ص46.
- ↑ Year’s Book U.N S/ 18264, S/ 18265, S/ 18267, S/ 18268 and S/ 18271, 8, 9, 12, 13 and 14 Agst 1986.
- ↑ مأخذ شماره4، ص2.
- ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 147، 23/5/1365، ص32.
- ↑ مأخذ شماره 4، ص20.
- ↑ مأخذ شماره 13، ص16، سازمان ملل متحد، خبرگزاري يوگسلاوي.
- ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 148، 24/5/1365، ص10، بلگراد، خبرگزاري كويت، 23/5/1365.
- ↑ سند شماره 212496 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي خارجي، 23/5/1365، ص5.
- ↑ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري‌اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 29/5/1365، ص‌ص 4 و 5؛ "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 154، 30/5/1365، ص3، به نقل از راديو امريكا، 28/5/1365.
- ↑ مأخذ شماره 4، ص20، روزنامه "واشنگتن پست".
- ↑ سند شماره 226114 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي داخلي سپاه، 28/5/1365، ص4، به نقل از روزنامه كريستين ساينس مانيتور وـ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 149، 25/5/1365، ص5، واشنگتن، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 24/5/1365.
- ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 150، 26/5/1365، ص6، راديو امريكا، 25/5/1365، به نقل از كريستين ساينس مانيتور.
- ↑ مأخذ شماره 16، ص20، روزنامه كويتي القبس.
- ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 23/5/1365، ص3.
- ↑ روزنامه ابرار، 23/5/1365، ص16، به نقل از روزنامه كويتي القبس.
- ↑ مأخذ شماره 4، ص3، به نقل از روزنامه "داگنس نيهتر"، چاپ استكهلم.
- ↑ مأخذ شماره 24، ص1، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، به نقل از روزنامه "الاتحاد"، چاپ ابوظبي.
- ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 29/5/1365، ص2.
- ↑ مأخذ شماره 24، ص 2، هفته‌نامه عربي‌زبان "الشهاده".
- ↑ مأخذ شماره 24، ص2.