1362.07.26: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1362 |نام = 1362.07.26 |نام دیگر= بیست و شش مهر |روز=26 مهر 1362 |تاریخ شمسی= 1362.07.26 |تاریخ میلادی= 18 اکتبر 1983 |تاریخ قمری= 11 محرم 1404 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.07.26</div> <div class="bootstrap-btn">1...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۷: سطر ۲۷:


<div style="text-align:justify">
<div style="text-align:justify">
== گزارش - 54 ==
در آستانه اجرای عملیات والفجر4 در مرز بانه و مریوان و ارتفاعات منطقه شیلر، علی رضائیان فرمانده قرارگاه مقدم حمزه، برای انجام آخرین هماهنگی‌ها و رفع مشکلات محور بانه (قرارگاه حمزه3) در مقر لشکر8 نجف حضور یافت و در جلسه‌ای با حضور فرماندهان لشکرهای 8 نجف و 31 عاشورا* به بررسی مشکلات این یگان‌ها، آمادگی نیروهای خودی و افزایش تحرکات و اقدامات عراق در محور بانه پرداخت.
در ابتدا رضائیان از تأخیر یک‌ماهه در شروع عملیات ابراز تأسف کرد و گفت: یک ماه قبل می‌شد به‌راحتی ارتفاعات محور بانه را با کمترین تلفات تصرف کرد، اما گذشت زمان این امر را مشکل کرده است. سپس احمد کاظمی فرمانده لشکر8 نجف، ضمن بیان مشکلات ناشی‌از تأخیر در تصمیم‌گیری، اجرای عملیات در وضعیت فعلی را بسیار مشکل و همراه با تلفات زیاد پیش‌بینی کرد.
پس از توضیحات فرمانده لشکر8 نجف درمورد مشکلات پیشِ‌روی این یگان، رضائیان گفت اگر مشکلات لشکر8 نجف به قدری است که نمی‌توانید عملیات انجام بدهید، من این موضوع را به فرماندهان رده بالاتر انتقال می‌دهم تا عملیات را لغو کنند، ولی احمد کاظمی که باتوجه‌به فراهم‌شدن شرایط، راضی به لغو عملیات نبود، شرط اجرای عملیات را ابلاغ کتبی فرمانده قرارگاه مقدم حمزه اعلام کرد و خطاب به رضائیان گفت: «اگر شما کتباً بنویسید، من عمل می‌کنم.» کاظمی اضافه کرد: «من با لغو عملیات موافق نیستم و دارم نیروها را پای کار می‌برم.»
در ادامه جلسه فرمانده قرارگاه مقدم حمزه اعلام کرد که قرار است لشکر14 امام حسین(ع) در محور مریوان هم‌زمان با عملیات لشکر8 نجف، برای ازبین‌بردن کمین‌های مسیر عملیات و همچنین پشتیبانی از تلاش اصلی در محور بانه با نیروی محدودی یک عملیات گشتی رزمی انجام دهد.* گفتنی است این موضوع در تعدیل نظر احمد کاظمی برای اجرای عملیات تأثیر بسزایی داشت. بدین‌ترتیب لشکر8 نجف و لشکر31 عاشورا باوجود برخی مشکلات و نگرانی‌ها، برای اجرای عملیات اعلام آمادگی کردند و قرار شد امشب نیروهای خود را پای کار ببرند.
راوی قرارگاه حمزه در یادداشت‌های امروز خود درباره آخرین آمادگی نیروها به‌ویژه رزمندگان تیپ قمر بنی‌هاشم(ع) و لشکر8 نجف نوشته است: ما (راوی و علی رضائیان) برای سرکشی به اورژانس بهداری لشکر8 نجف رفتیم. احمد کاظمی را که برای سرکشی و هماهنگی‌های نهایی به آنجا آمده بود، دیدیم همه آماده عملیات هستند، همه نیروها آماده‌اند. شب که برای سرکشی رفتیم نیروها با ایفا و کمپرسی به محل تجمع (قلندرآوا، آسمان‌بین و سرکچل) که قرار است از آنجا به محورهای عملیاتی اعزام شوند می‌رفتند. بچه‌ها خوشحال بودند و روحیه بالایی داشتند. تعدادی پیرمرد و نوجوان نیز در بین آنها بودند و مدام از ما می‌پرسیدند که آیا امشب عملیات است؟ نیروهای یک گردان در کنار جاده خوابیده بودند بعضی‌ها هم در سرمای شدید ایستاده بودند. به هر نفر سه تا چهار پتو داده بودند، ولی هوا سرد بود. ما باوجود آنکه شب را در چادر خوابیدیم و پتو هم داشتیم تا صبح لرزیدیم. خداوند این بسیجی‌ها را حفظ کند ما شرمنده این بچه‌های مظلوم هستیم.<ref>سند شماره 295/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در عملیات والفجر4، محمدرضا دیانی، 13/7/1362 تا 29/7/1362، صص 80 - 77.</ref>
== گزارش - 55 ==
هم‌زمان با آماده‌سازی عملیات والفجر4، نیروهای خودی اقداماتی نظیر اجرای عملیات‌های نفوذی در سایر مناطق درگیر را هم در دستور کار قرار داده‌اند. در همین راستا امروز نیروهای مشترک ارتش و سپاه در منطقه عمومی عملیات والفجر2** (حاج‌عمران) با نفوذ به عمق 30 کیلومتری خاک عراق در شرق شهر سیدکان، پادگان و تأسیسات برق این شهر را با خمپاره120 میلی‌متری هدف قرار دادند. در این عملیات 17 تن ازجمله فرمانده پادگان این شهر به نام کمال حسن زخمی شدند.* نیروهای خودی همچنین در مسیر خود، 4 پایگاه ارتش عراق را هم منهدم کردند و سپس همگی سالم به پایگاه‌های خود بازگشتند. در این عملیات پادگان سیدکان به‌شدت خسارت دید و علاوه‌بر انبار مهمات آن، یک قبضه توپ123 میلی‌متری، یک دستگاه نفربر زرهی و چندین دستگاه خودروی موجود در پادگان نیز منهدم شد.<ref>سند شماره 416800 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (طرح و عملیات) به ستاد مرکزی، 28/7/1362، ص1؛ و- سند شماره 416744 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه اشنویه (فرماندهی) به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (فرماندهی)، 27/7/1362؛ و- سند شماره 416706 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پیرانشهر به اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 30/7/1362.</ref>
== گزارش - 56 ==
توپخانه‌های ارتش عراق امروز نیز مناطق مختلف خرمشهر را هدف قرار دادند. در این گلوله‌باران که در دیری‌فارم و بخشی از محوطه نیرو دریایی نسبت به پل‌نو، گمرک و پاسگاه زید از شدت بیشتری برخوردار بود، به 4 مغازه و 2 منزل مسکونی در خیابان آیت‌الله منتظری این شهر خسارت‌هایی وارد شد. در جزیره مینو نیز 5 تن از اهالی شهر زخمی شدند و 250 اصله نخل دچار آتش‌سوزی شد که 70 اصله آن به‌کلی سوخت و از بین رفت.<ref>سند شماره 291151 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 27/7/1362؛ و- سند شماره 291170 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 27/7/1362؛ و- سند شماره 290781 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری خرمشهر به استانداری خوزستان (دفتر سیاسی انتظامی)، 27/7/1362.</ref>
== گزارش - 57 ==
امروز مرحله اول عملیات پاک‌سازی مناطق جنوب و جنوب‌غربی سردشت موسوم به منطقه آلان به‌منظور آزادسازی ارتفاعات و روستاهای این مناطق که از زمان پیروزی انقلاب تاکنون در تصرف گروه‌های مسلح به‌خصوص حزب دمکرات و سازمان کومه‌له بوده است آغاز شد.**
این عملیات با شرکت 5 گردان از تیپ ویژه شهدا و 3 گردان تیپ قدس سپاه و 3 گردان از لشکر23 نوهد ارتش در دو محور اجرا شد. در محور اول نیروها با هدف تصرف ارتفاع مرزی 2006 متری لک‌لک، ارتفاع 2250 متری هنیمال و باژوال و در محور دوم با هدف تصرف ارتفاعات دولمیری، سیر، ارتفاع 2000 متری خمل و گردنه این ارتفاع وارد عمل شده و در اقدامی هماهنگ موفقیت‌های چشمگیری به دست آوردند. نیروهای عمل‌کننده که از پشتیبانی بالگردهای هوانیروز نیز برخوردار بودند، با تصرف ارتفاعات سرکوب منطقه، 17 روستا را پاک‌سازی کردند*** و در پایگاه‌های مورد نظر مستقر شدند. همچنین در این عملیات 14 کیلومتر از محور غربی بانه - سردشت نیز آزاد شد. در این مرحله، دستیابی به ارتفاع سیر و گردنه خمل در جنوب منطقه عملیاتی، به‌دلیل وجود استحکامات متعدد و نیز حضور گسترده افراد گروه‌های مسلح غیرقانونی در این ارتفاع و معابر وصولی آن مقدور نشد. علت اصلی سرمایه‌گذاری ضدانقلاب برای حفظ این قسمت، قرارگرفتن روستای بیژوه در غرب این ارتفاع است که دارای اهمیت خاصی است؛ زیرا این روستا به‌دلیل قرارگرفتن در عمق از دسترس نیروهای خودی خارج بوده و از امنیت کافی برای گروه‌های مسلح غیرقانونی برخوردار است، به‌نحوی‌که برخی از جلسات و نشست‌های مشترک سران گروه‌هایی که محدوده فعالیت آنها در منطقه عمومی سردشت است در بیژوه برگزار می‌شود. علاوه‌براین برخی اخبار نیز حاکی‌از اقامت شیخ عزالدین حسینی رهبر معنوی گروه‌های مسلح غیرقانونی در این روستا بوده است. براین‌اساس، حفظ و نگهداری روستای بیژوه از دغدغه‌های اصلی گروه‌های ضدانقلاب به شمار می‌آید.
به‌دنبال تسلط نیروهای خودی به ارتفاعات منطقه به‌ویژه ارتفاع لک‌لک که از تسلط دید و تیر به عمق مناطق عراق برخوردار است، ارتش عراق برای پشتیبانی از گروه‌های مسلح ضدانقلاب در چند نوبت با توپخانه مواضع نیروهای خودی را هدف قرار داد و عناصر ضدانقلاب نیز برای بازپس‌گیری مناطق آزادشده چندین ضدحمله انجام دادند که موفقیتی برای آنان درپی نداشت.
در این مرحله از عملیات تعداد زیادی از نیروهای مسلح غیرقانونی کشته یا زخمی شدند و بقیه نیز به عمق منطقه فرار کردند،* از نیروهای خودی هم 11 تن شهید و 48 تن زخمی شدند. طبق طرح، مرحله دوم عملیات در جنوب منطقه آلان در اول آبان‌ماه به اجرا در خواهد آمد.<ref>سند شماره 80662 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 28/7/1362؛ و- روزنامه جمهوری اسلامی، 30/7/1362، ص10؛ و- سند شماره 334505 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از تیپ ویژه شهدا (اطلاعات عملیات) به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (اطلاعات و عملیات)، 12/8/1362؛ و- سند شماره 318618 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شهید ناصر کاظمی به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 26/7/1362؛ و- روزنامه جمهوری اسلامی، 5/8/1362، ص14؛ و- روزنامه جمهوری اسلامی، 2/8/1362، ص10.</ref>
امروز همچنین نیروهای خودی در اقدام دیگری در نزدیکی اوزون‌دره در شمال‌شرقی قروه، بر سر راه کاروان کالای قاچاق گروه‌های مسلح غیرقانونی یک عملیات کمین اجرا کردند و توانستند 3 رأس اسب حامل کالای قاچاق از آنان به دست آورند. در هنگام اجرای این کمین افراد وابسته به گروه‌های ضدانقلاب از صحنه درگیری گریختند.<ref>سند شماره 80730 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (منطقه11) به فرماندهی کل سپاه، 3/8/1362، ص2؛ و- سند شماره 416731 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه مهاباد به ستاد منطقه11، 28/7/1362؛ و- خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 215، 29/7/1362، صص 19 و 20، به نقل از خبرگزاری رویتر.</ref>
== گزارش - 58 ==
افراد گروه‌های مسلح ضدانقلاب به‌ویژه حزب دمکرات و سازمان کومه‌له در مناطق کردنشین غرب و شمال‌غرب کشور با ایجاد درگیری، حمله به مراکز بهداشتی و درمانی و پایگاه‌های نیروهای خودی تلفات و خساراتی را به بار آوردند.
ساعت 17 امروز، افراد وابسته به حزب دمکرات کردستان ایران ملبس به لباس نظامی قصد نفوذ به مهاباد را داشتند که در ورودی شهر با واکنش نیروهای خودی مواجه شدند. در درگیری ایجادشده 6 تن از نیروهای خودی شهید شدند، از تلفات مهاجمان اطلاعاتی در دست نیست.<ref>سند شماره 80535 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا3 (مرکز فرماندهی) به نهاجا (مرکز فرماندهی)، 26/7/1362؛ و- سند شماره 80556 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 26/7/1362. </ref>
در همین حال، تعدادی از عناصر کومه‌له با حمله به انبار دخانیات و یک کامیون حامل سیگار در این شهر، ضمن سرقت یک‌صد کارتن سیگار، کامیون و توتون‌های داخل انبار دخانیات، به ارزش 300 میلیون ریال را به آتش کشیدند. نیروهای خودی آتش‌سوزی را مهار کردند.
افراد کومه‌له در اقدامی دیگر به مرکز بهداشت اداره بهداری مهاباد حمله کرده و بخشی از داروهای این مرکز و همچنین دستگاه‌های اداری را به سرقت بردند. به‌دنبال این اقدامات، با مداخله نیروهای خودی شهر به حالت تعطیل درآمد، ولی پس از چند ساعت اوضاع به حالت عادی بازگشت. اداره شهربانی در آخرین ساعات امروز در گزارشی به دفتر نخست‌وزیری اعلام کرد که باوجود تیراندازی‌های پراکنده، در شهر آرامش نسبی برقرار است.<ref>سند شماره 295/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در عملیات والفجر4، محمدرضا دیانی، 13/7/1362 تا 29/7/1362، صص 80 - 77.</ref>
در حادثه دیگری، افراد مسلح غیرقانونی در ساعت 17:30 به پایگاه روستای شوریک در 15 کیلومتری شمال‌‌غربی سلماس حمله کرده و 6 سرباز را به گروگان بردند. مهاجمان 6 قبضه تفنگ ژ3 و یک دستگاه بی‌سیم پی.‌آر.سی77 را هم ربودند.<ref>سند شماره 416800 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص1؛ و- سند شماره 416786 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن3) به فرماندهی ژاجا (رکن3 - مرکز فرماندهی)، 27/7/1362. </ref> در محور بسطام به مریوان (شمال‌شرق مریوان) نیز افراد مسلح ضدانقلاب به دو خودروی نیروهای سپاه و نیروهای تأمین جاده حمله کردند. در این حادثه 6 تن از نیروهای سپاه که درحال عبور از این محور بودند شهید و 2 نفر نیز اسیر شدند، از نیروهای ژاندارمری و بسیج هم که تأمین جاده را برعهده داشتند یک تن شهید و 5 تن زخمی شدند.<ref>سند شماره 416786 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و- سند شماره 345901 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان (رکن3) به استانداری کردستان، 27/7/1362؛ و- سند شماره 341772 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از استانداری کردستان به نخست‌وزیری، 28/8/1362.</ref>
همچنین در روستای سنته در محور سقز به دیواندره، براثر حمله گروه‌های مسلح غیرقانونی به افراد خودی یک سرباز شهید شد. در ادامه درگیری، نیروهای خودی به تعقیب مهاجمان پرداخته و توانستند 2 نفر از آنها را که یکی‌شان زخمی شده بود، دستگیر کنند.<ref>سند شماره 80662 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 28/7/1362؛ و- روزنامه جمهوری اسلامی، 30/7/1362، ص10؛ و- سند شماره 334505 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از تیپ ویژه شهدا (اطلاعات عملیات) به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (اطلاعات و عملیات)، 12/8/1362؛ و- سند شماره 318618 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شهید ناصر کاظمی به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 26/7/1362؛ و- روزنامه جمهوری اسلامی، 5/8/1362، ص14؛ و- روزنامه جمهوری اسلامی، 2/8/1362، ص10.</ref>
علاوه‌براین در درگیری نیروهای دو پایگاه خلیفه‌لو (در 18 کیلومتری جنوب سقز) و پایگاه شهدا با افراد مسلح ضدانقلاب 2 تن از سربازان ژاندارمری زخمی شدند.<ref>سند شماره 416786 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین. </ref>
افراد حزب دمکرات در روستای نازلو در 18 کیلومتری شمال ارومیه، با تیراندازی به‌سمت پایگاه نیروهای ژاندارمری و درگیر نگه‌داشتن آنان به درمانگاه این روستا حمله کرده و داروهای موجود در آنجا را به سرقت بردند.<ref>سند شماره 416786 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.</ref>
در روستای کانی‌رش در 4 کیلومتری هشتیان در شمال ارومیه هم براثر انفجار مینی که افراد مسلح غیرقانونی کار گذاشته بودند پای یک سرباز قطع شد.<ref>سند شماره 416786 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.</ref>
== گزارش - 59 ==
درحالی‌که یک روز بیشتر تا آغاز عملیات والفجر4 در منطقه شیلر باقی نمانده است، عراق بار دیگر از تدارک یک حمله نظامی جدید توسط جمهوری اسلامی ایران خبر داد.
خبرگزاری بغداد به نقل از یک سخنگوی نظامی عراق گفت: «دشمن ایرانی مدت‌ها است تدارکات یک حمله جدید علیه عراق را فراهم کرده، لیکن زمانی‌که از قدرت و آمادگی نیروهای ما برای سرکوب تلاش خود آگاه می‌شود، در دست‌زدن به این حمله دچار تردید شده و درعوض موضعی دفاعی اتخاذ می‌کند.» این سخنگو اضافه کرد: «نیروهای عراقی آمادگی کامل دارند که تهاجم آنها را خنثی کرده و درس تازه‌ای به آنها بیاموزند.» خبرگزاری بغداد بار دیگر به نقل از سخنگوی نظامی عراق تصریح کرد: «دشمن اینک ظاهراً جزئیات مربوط به یک حمله تازه‌ را تکمیل کرده است.»*<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 213، 27/7/1362، ص2، بغداد - خبرگزاری عراق، 26/7/1362.</ref>
از سوی دیگر، خبرگزاری تانیوگ نیز با یادآوری اینکه این سومین‌بار است که عراق در بیست روز گذشته از احتمال حمله جدید ایران خبر می‌دهد، افزود: «در بغداد تاکنون به‌طور رسمی هیچ‌گونه مطلبی پیرامون این امر که احتمالاً حمله جدید از چه نقطه‌ای آغاز خواهد شد، عنوان نشده است، لیکن ناظران معتقدند که ایران ممکن است به قسمت شمالی و یا مرکزی جبهه که هدف حملات تقریباً روزانه نیروی هوایی این کشور در عرض سه هفته گذشته بوده است حمله نماید. در گذشته چنین حملاتی نشانگر جهت حملات ایرانیان بوده است.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/1362، ص2، بغداد - خبرگزاری تانیوگ، 27/7/1362.</ref>
== گزارش - 60 ==
رئیس‌‌جمهور در دیدارهای جداگانه با سفیر کلمبیا در ایران و اعضای مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، از تلاش‌های انجام‌شده برای کسب یا حفظ آزادی و استقلال دو ملت قدردانی کرد.
سفیر کشور کلمبیا در پایان مأموریت چهارساله خود در ایران امروز با آیت‌الله خامنه‌ای دیدار کرد. رئیس‌جمهور در این ملاقات با اظهار علاقه به توسعه روابط با کلمبیا، افزود: «اصولاً نسبت به همه کشورهایی که توانسته‌اند خود را از نفوذ قدرت‌های جهانی برکنار دارند احترام خاصی قائلیم و این درحقیقت سیاست اصلی و بسیار مهم انقلاب و جمهوری اسلامی ماست.»
رئیس‌جمهور همچنین در ملاقات دیگری با اعضای مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق که در آغاز سومین سال تشکیل این مجلس انجام گرفت، اظهار کرد: «مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق نقش فوق‌العاده مهمی در مبارزات آزادی‌خواهانه و استقلال‌طلبانه ملت عراق دارد و خواهد داشت و این مجلس است که خط مبارزه مردم عراق را تعیین می‌کند تا براساس آن حکومت آینده عراق شکل بگیرد.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، در این دیدار آیت‌الله خامنه‌ای «ضمن توصیه به بالابردن کمیت و کیفیت مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق و تقویت هرچه بیشتر کمیسیون‌های مجلس و همچنین بسیج نیروهای مردمی عراق، درمورد مسئله تبلیغات این مجلس چه در داخل و چه در خارج کشور تأکید نمودند.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 27/7/1362، صص 2 و 12.</ref>
== گزارش - 61 ==
نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه در گردهمایی سفرا و کارداران جمهوری اسلامی ایران در اروپا و امریکا معیارهای روابط سیاسی و دیپلماتیک ایران به‌ویژه درارتباط‌با کشورهای اروپایی را تشریح کردند.
میرحسین موسوی نخست‌وزیر، دراین‌مورد گفت: «تجربیات ما در این پنج سال مخصوصاً در سه سال جنگ تحمیلی به ما آموخت که علی‌رغم توسعه روابط با این کشورها هرگاه مسئله‌ای مربوط به امنیت انقلاب اسلامی بشود چه شرق و چه غرب هیچ عکس‌العمل مناسبی انجام نمی‌دهند و ما نباید تکیه‌ای به هیچ‌کدام از این قدرت‌ها داشته باشیم.» وی ضمن تأکید بر پایبندی به مکتب و اتکا به آن در سیاست خارجی خاطرنشان کرد: «ما باید مواظب فریب برخوردهای ظاهرفریبانه دیپلماسی باشیم و همیشه نیز تجربه راهنمای عمل ما نباشد و هیچ‌گاه اثر مکتب و اصولی که ما به آن اعتقاد داریم نباید از سیاست ما برداشته شود.»
علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه نیز در سخنانی خطاب به نمایندگان جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور اظهار کرد: «شما سفرای کشور اسلامی در دنیای استکباری هستید؛ دنیایی که ملل عالم را تحت ستم کشیده است و سه الی چهار قرن است که هرچه از دستشان برآمده بر انسان‌ها وارد کرده‌اند.» وی افزود: «شما می‌دانید که هم ملت ما و هم ایدئولوژی اسلام هر دو بالقوه این امکان که دنیا را تکان بدهند دارند و این رسالت به دوش ما و مخصوصاً شما به‌عنوان سفرای رسمی کشور اسلامی ایران می‌باشد.» ولایتی سپس به روابط سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی با کشورهای اروپایی پرداخت و تأکید کرد: «شما باید بدانید که اینها هیچ‌گاه قلبشان با ما نیست اگرچه در ظاهر روی خوش نشان بدهند.»<ref>همان، ص12.</ref>
== گزارش - 62 ==
به‌منظور تثبیت و کاهش نرخ کالاها، نخست‌وزیر بخشنامه‌ای خطاب به وزارتخانه‌ها، سازمان‌های دولتی و نهادهای انقلاب صادر کرد. در این بخشنامه آمده است: از آنجا که اغلب واحدهای تولیدی تحت پوشش وزارتخانه‌ها، سازمان‌های دولتی و نهادهای انقلاب اسلامی از ارائه به‌موقع اطلاعات درخواستی به‌منظور بررسی قیمت‌ها خودداری می‌کنند، همه آنها موظف‌اند حداکثر ظرف مدت یک ‌ماه مدارک لازم را برای نرخ‌گذاری کلیه کالاهای تولیدی خود دراختیار سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان قرار دهند.<ref>همان.</ref>
== گزارش - 63 ==
خانم ملیکا بلانیتس نخست‌وزیر یوگسلاوی در سومین روز سفر خود به بغداد که گفته می‌شود بیشتر با هدف تضمین اجرای تعهدات و پرداخت بدهی‌های مالی عراق به یوگسلاوی صورت گرفته است، امروز با رئیس‌جمهور عراق دیدار کرد. به گزارش رادیو بغداد، در این ملاقات صدام حسین گفت: «ما به‌عنوان عرب و نه عراقی خط مشی برجسته یوگسلاوی را در پشتیبانی از اعراب و مسائل عادلانه‌شان فراموش نمی‌کنیم.» نخست‌وزیر یوگسلاوی نیز با ابراز نگرانی از ادامه اوضاع وخیم جهان و جنگ عراق و ایران اظهار کرد: یوگسلاوی از دعوت‌های پی‌درپی عراق برای برقراری صلح قدردانی می‌کند. در این دیدار همکاری دوجانبه عراق و یوگسلاوی در تمامی زمینه‌ها و تحکیم نقش جنبش عدم‌تعهد و تثبیت پایه‌های آن به‌منظور برقراری صلح در جهان بررسی شد. علاوه‌براین، دو طرف درباره برخی مسائل مشترک و اوضاع عربی نیز به تبادل‌نظر پرداختند. در این مذاکرات طه‌ یاسین رمضان عضو شورای فرماندهی انقلاب و معاون اول نخست‌وزیر عراق، حسن علی عضو شورای فرماندهی انقلاب و وزیر بازرگانی عراق، رئیس دفتر صدام حسین، معاون نخست‌وزیر یوگسلاوی و سفرای دو کشور نیز حضور داشتند.<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 7/7/1362، صص 3 و 4، رادیو بغداد، 26/7/1362.</ref>
== گزارش - 64 ==
روزنامه گونز (چاپ ترکیه) در گزارشی ضمن اعلام خبر ورود پنج فروند هواپیمای فرانسوی سوپراتاندارد به عراق نوشت: «عدم موافقت ترکیه با فرود سوپراتانداردها در خاک این کشور موجب تأخیر در تحویل آنها به عراق شد.»
به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس روزنامه گونز با درج این خبر به نقل از منابع ناشناس، افزود: تحویل سوپراتانداردها ازطریق ترکیه قسمتی از برنامه‌ای با اسم رمز عملیات "شکر" بود، اما مقامات رسمی ترکیه با خط سیر اولیه که طبق آن قرار بود این هواپیماها در یک پایگاه هوایی ترکیه سوخت‌گیری کنند، مخالفت کردند و درنتیجه، سوخت‌گیری این هواپیماها در هوا انجام شد.
یونایتدپرس یادآور شد: این گزارش اولین‌بار در روزنامه آبزرور (چاپ لندن) منتشر گردید. آبزرور نوشته بود این هواپیماها ازطریق ترکیه، اردن یا قبرس به عراق رفته‌اند.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 213، 27/7/1362، صص 4 و 5، آنکارا - خبرگزاری یونایتدپرس، 26/7/1362.</ref>
== گزارش - 65 ==
برخی مقامات و محافل سیاسی اروپا نگرانی خود را از ادامه جنگ ایران و عراق ابراز و از تلاش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای پایان‌دادن به جنگ حمایت کردند. از سوی دیگر، در مقابله با فشارهای موجود، جمهوری اسلامی ایران نیز رایزنی‌هایی را با بعضی از کشورهای منطقه آغاز کرد.
خبرگزاری فرانسه به نقل از روزنامه مصری الاهرام گزارش داد: نیکولای چائوشسکو رئیس‌جمهور رومانی، که برای یک دیدار رسمی سه‌روزه وارد قاهره شده است، خواستار خاتمه درگیری میان ایران و عراق و آغاز مذاکرات برای حل جنگ خلیج‌فارس شد.<ref>همان، ص3، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 26/7/1362.</ref>
یورگن سونیمان وزیر مشاور در امور خارجی آلمان فدرال نیز در مصاحبه با خبرگزاری این کشور با اشاره به اینکه «این جنگ خطری است جدی علیه منطقه و صلح جهانی»، از دولت آلمان خواست نقشی فعال در پایان‌دادن به اختلافات عراق و ایران ایفا کند. گفتنی است دولت آلمان فدرال در قبال این جنگ خط مشی بی‌طرفی را اتخاذ کرده است و مناسبات خوبی با هر دو کشور دارد. به گفته رادیو بغداد، سونیمان گفت که دولت متبوعش منویات شش کشور عضو شورای همکاری خلیج‌فارس را برای ارائه ابتکارهای سیاسی جدید به‌منظور پایان‌دادن به جنگ دنبال می‌کند.<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 7/7/1362، ص5، رادیو بغداد، 26/7/1362.</ref> همچنین روزنامه ایتالیایی ایلتوپلو ارگان حزب دمکرات مسیحی از کشورهای الجزایر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی خواست تا برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق تلاش کنند.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 213، 27/7/1362، ص23، به نقل از روزنامه ایتالیایی ایلتوپلو.</ref>
درباره تلاش‌های سیاسی جاری در منطقه، دیوید برادشو مفسر بخش عربی رادیو بی‌بی‌سی در گزارشی تصریح کرد: «تلاش‌های میانجیگرانه تازه در سه جبهه مجزا در جریان می‌باشد. امارات متحده عربی در خلیج‌فارس در تلاش بوده که دولت سوریه را تشویق کند تا ممنوعیت صدور نفت ازطریق شاه‌لوله‌های نفتی عراق را که از خاک سوریه می‌گذرد بردارد.» وی درباره احتمال موفقیت این حرکت گفت: گرچه گفته شده است که روابط سوریه با ایران اخیراً به سردی گراییده است، باز احتمال نمی‌رود که پرزیدنت اسد به کارهایی دست بزند که برای حزب حاکم بعث در بغداد، که رقیب حزب بعث سوریه است، ایجاد اعتبار کند.
برادشو اقدامات الجزایر را دومین محور تلاش‌های میانجیگرانه خواند و افزود امکان موفقیت تلاش‌های الجزایر نیز ضعیف است چون دو سال پیش نیز تلاش این کشور برای پایان‌دادن به جنگ به نتیجه نرسید. وی به‌عنوان سومین حرکت دیپلماتیک درجهت حل‌وفصل جنگ از تلاش فرانسه برای طرح قطعنامه‌ای در شورای امنیت سازمان ملل نام برد که از یک‌سو خواستار استقرار آتش‌بس در جنگ و از سوی دیگر حمایت سازمان ملل از آزادی کشتیرانی برای تمام کشورها در خلیج‌فارس ازجمله عراق است تا این کشور بار دیگر بتواند نفت خود را ازطریق خلیج‌فارس صادر و از افزایش درگیری‌های خود با ایران صرف‌نظر کند. برادشو در پایان اظهار عقیده کرد: احتمالاً ایران از چنین پیشنهادی استقبال نخواهد کرد زیرا ازنظر دولت ایران این راه‌حل صرفاً کوششی است ازطرف کشورهای غربی برای آنکه صدام حسین را بر سر قدرت نگه ‌دارند.<ref>همان، صص 13 و 14، رادیو بی‌بی‌سی، 26/7/1362.</ref>
از سوی دیگر و با درنظرگرفتن تأثیر احتمالی تلاش‌های میانجیگرانه جاری، امروز حسین شیخ‌الاسلام معاون سیاسی وزارت امور خارجه ایران، برای دیدار از کشورهای سوریه، الجزایر، لیبی، یمن دمکراتیک و چند کشور افریقایی عازم دمشق شد. وی قبل از ترک تهران در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره اهداف سفر به سوریه گفت: دو کشور ایران و سوریه همواره روابط نزدیکی با یکدیگر داشته‌اند و طبیعی است که درارتباط‌با مسائل مختلف به گفت‌وگو و تبادل‌نظر بپردازند. شیخ‌الاسلام افزود با مقامات سوریه مذاکراتی درخصوص تحولات جاری منطقه حول تحریکات و توطئه‌های امپریالیسم و صهیونیسم خواهیم داشت و موضع قاطع خود را در قبال تلاش‌های مذبوحانه‌ای که برای نجات صدام ازسوی ابرقدرت‌ها دنبال می‌شود، بیان خواهیم کرد.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 27/7/1362، ص12.</ref>
== گزارش - 66 ==
واکنش‌ها به تهدید ایران درمورد بستن تنگه هرمز ضمن تحلیل و تفسیر درباره احتمال عملی‌شدن این تهدید همچنان ادامه دارد.
به نوشته روزنامه واشنگتن‌ تایمز، شاهزاده بندر بن‌ سلطان سفیر عربستان در امریکا، درباره تهدید ایران گفت: «مسئله‌ای که با آبراه بین‌المللی سروکار داشته باشد مستلزم تصمیم دسته‌جمعی است.» وی افزود: «اگر ایران قوانین و مقررات بین‌المللی را مورد تجاوز و تخطی قرار دهد و یا به حاکمیت ما لطمه بزند ما هر اقدام لازم را برای جلوگیری از آن معمول خواهیم داشت. ... دولت پادشاهی عربستان سعودی از منافع خود و متحدانش در منطقه دفاع خواهد کرد.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 7/7/1362، ص21، رادیو امریکا، 26/7/1362، به نقل از روزنامه امریکایی واشنگتن‌تایمز.</ref>
در همین حال اولاف لانتسکه رئیس سازمان بین‌المللی انرژی که درحال بازدید از ژاپن است، اظهار کرد که «احتمال اندکی می‌دهد ایران تنگه هرمز را مسدود نماید.» به گزارش خبرگزاری کیودو، وی گفت دست‌اندرکاران بازار جهانی نفت معتقدند تنگه هرمز بسته نخواهد شد و این بازار همچنان آرام است. لانتسکه همچنین پیش‌بینی کرد قیمت آینده نفت ثابت باقی بماند و نرخ تورم افزایش یابد.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/1362، ص4، توکیو - خبرگزاری کیودو، 27/7/1362.</ref>
از سوی دیگر، به گفته رادیو بی‌بی‌سی، خبرگزاری رویتر از ازدحام 70 کشتی باری در ورودی ساحل بندرعباس خبر داد. به گزارش این خبرگزاری کشتی‌های مذکور برای تخلیه محموله‌های خود که «هم برای عملیات جنگی ایران و هم برای اقتصاد این کشور اهمیت حیاتی دارند»، در انتظار به سر می‌برند. ویلیام ریو مفسر بخش شرقی رادیو بی‌بی‌سی با اشاره به گزارش رویتر نتیجه‌ گرفت این وضع، درحقیقت مؤید پیام روز جمعه حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی می‌باشد که گفته بود ایران فقط موقعی اقدام به بستن تنگه هرمز خواهد کرد که دیگر این آبراه استفاده‌ای برای کشور نداشته باشد.
گزارش رویتر با اشاره به ساخت یک بندرگاه جدید در بندرعباس که در چند کیلومتری بندر قدیمی قرار دارد و پایگاه نیروی دریایی ایران نیز به حساب می‌آید، افزوده است: «اگر تنها ارقام را در نظر گیریم نیروی دریایی ایران با داشتن 12 رزم‌ناو بزرگ با قدرت‌ترین نیروی دریایی منطقه به شمار می‌آید، اما معلوم نیست که پس از تصفیه‌هایی که به‌دنبال انقلاب در آن انجام گرفت، درحال‌حاضر از چه موقعیتی برخوردار است. باوجود‌این، باید به این موضوع توجه داشت که نیروی هوایی و زمینی ایران ثابت کرده‌اند که تصفیه و کمبود تجهیزات نظامی به‌خاطر عدم ارسال اسلحه ازسوی سازندگان غربی توانایی رزمی آنان را کاهش نداده است.»
خبرنگار رویتر در ادامه با اشاره به سخنان اخیر حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی در نمازجمعه تهران مبنی‌بر اینکه «ایران اگر لازم باشد و بخواهد به‌سادگی می‌تواند تنگه هرمز را ببندد» اظهار کرد: «دیپلمات‌های غربی در ایران شک ندارند که اگر ایران مجبور شود، تهدید خود را عملی کرده و تنگه هرمز را خواهد بست، اما معتقدند که عکس‌العمل شدید ایران بیشتر به‌خاطر آن است که عراق را از هرگونه اقدام شدید منصرف کرده، موقعیت کنونی جنگ را حفظ کند.» این خبرنگار در پایان تأکید کرد: «اگر ایران تصمیم به بستن تنگه هرمز بگیرد، همان‌طورکه اخیراً آقای رفسنجانی اظهار داشت غرب زمستان سردی خواهد داشت.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 213، 27/7/1362، صص 14 و 16، رادیو بی‌بی‌سی، 26/7/1362.</ref>
== گزارش - 67 ==
اظهارات روز گذشته وزیر امور خارجه امریکا درمورد اقدام کشورهای غربی به افزایش نیروها و امکانات نظامی خود در منطقه خلیج‌فارس به‌منظور مقابله با تهدید احتمالی علیه امنیت کشتیرانی در این منطقه، پرسش‌هایی را درزمینه احتمال دخالت مستقیم امریکا در جنگ ایران و عراق برانگیخت.
سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا امروز در پاسخ به سؤال خبرنگاران درخصوص موضع امریکا در قبال منازعه ایران و عراق، خاطرنشان کرد: «در موضع بی‌طرفی امریکا دراین‌زمینه هیچ‌گونه تغییری حاصل نشده است. از سوی دیگر، ما صراحتاً اعلام کرده‌ایم که هرگونه اختلال در آمدوشد کشتی‌های بین‌المللی را در خلیج‌فارس شدیداً وخیم تلقی خواهیم کرد.»<ref>همان، ص12، رادیو امریکا، 26/7/1362.</ref>
علاوه‌براین، امروز کاخ سفید با انتشار بیانیه‌ای مطبوعاتی درباره سخنان وزیر امور خارجه امریکا، اتخاذ هرگونه سیاست نوین در منطقه غرب آسیا ازسوی ایالات متحده را به‌شدت تکذیب کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی با اعلام این خبر، افزود لاری اسپیکز سخنگوی کاخ سفید نیز تصریح کرد: «من نسبت به شایعه تغییر سیاست [امریکا] هشدار می‌دهم.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/1362، صص 5 و 6، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/7/1362.</ref>
بااین‌حال، روزنامه نیویورک ‌تایمز نوشت: «این اولین‌بار بود که شولتز وانمود نمود که امریکا احتمال می‌رود سیاست بی‌طرفی خود نسبت به جنگ ایران و عراق را به نفع عراق تغییر دهد.» این روزنامه افزود: «جنگ ایران و عراق که از سال 1980 آغاز گردیده است مشکلاتی را برای امریکا فراهم کرده است؛ زیرا که از یک‌طرف به‌خاطر نزدیکی عراق با هم‌پیمانی چون عربستان، امریکا نمی‌خواهد که شاهد شکست عراق باشد و از طرف دیگر امریکا از این نگران است که امکان دارد ایران درصورت شکست، از شوروی تقاضای کمک نماید.»
رادیو اسرائیل هم در تفسیری با اشاره به درپیش‌بودن انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا و اینکه این انتخابات «حال‌وهوای خاص خود را رفته‌رفته در فضای سیاست بین‌المللی می‌پراکند»، گفت: « شاید بی‌مناسبت نباشد اگر گفتۀ تند و خشونت‌آمیز جورج شولتز وزیر خارجه امریکا را نخستین صدای زنگ کاروان انتخابات امریکا بدانیم که دیروز تهدیدات جمهوری اسلامی ایران را در بستن تنگه هرمز باج‌گیری لقب داد و رسماً اعلام نمود که دولت وی از این باج‌ها به کسی نخواهد داد.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 28/7/1362، صص 21 - 19، رادیو اسرائیل، 27/7/1362.</ref>
رادیو مسکو نیز در تحلیل اظهارات شولتز اعلام کرد: «اوضاع در ناحیه خلیج‌فارس بیش‌ازپیش متشنج می‌شود. کشورهای عضو پیمان ناتو در درجه اول ایالات متحده امریکا، از جنگ بلاوقفه ایران و عراق استفاده می‌کنند و بر فعالیت نظامی خود در این منطقه می‌افزایند و اعمال تجاوزگرانه را برضد کشورهای صادرکننده نفت این منطقه تدارک می‌بینند.» این رادیو افزود: عملیات ماجراجویانه کشورهای عضو پیمان ناتو قطعاً موجب نگرانی کامل محافل صلح‌دوست جهان از‌جمله کشورهای غیرمتعهد خواهد شد.<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 7/7/1362، صص 17 و 18، رادیو مسکو، 26/7/1362.</ref>
در همین حال، روزنامه الثوره ارگان حزب بعث عراق ضمن اعلام خشنودی مقامات بغداد از اظهارات اخیر وزیر امور خارجه امریکا نوشت: «به عقیده دولت بغداد، ایالات متحده در وعده‌های خود نسبت به باز نگه‌داشتن تنگه هرمز بسیار جدی است.» مفسر الثوره در تحلیل دوصفحه‌ای خود درباره جنگ ایران و عراق ابراز عقیده کرد: در موضع امریکا در قبال جنگ تغییری احساس می‌شود و واشنگتن به عراق حق می‌دهد برای کشاندن حکومت اسلامی ایران به میز مذاکره تأسیسات نفتی ایران را بمباران کند. این روزنامه افزود: «ایالات متحده به ایران اخطار کرده که بستن تنگه هرمز به معنی لطمه [زدن] به منافع کشورهای دیگر بوده و با واکنش نظامی امریکا روبه‌رو خواهد شد.»<ref>همان، صص 18 و 19، رادیو اسرائیل، 26/7/1362، به نقل از روزنامه الثوره.</ref>
امروز همچنین ریچارد مورفی، که به‌تازگی ازسوی رئیس‌جمهور امریکا به سمت مسئول امور غرب آسیا در وزارت امور خارجه این کشور منصوب شده، جنگ ایران و عراق را نمونه‌ای جدی از عوامل تهدیدکننده صلح و ثبات در منطقه غرب آسیا خواند و گفت: «پایان‌یافتن جنگ ایران و عراق مشکل به نظر می‌رسد و شاید شورای امنیت سازمان ملل با تصویب قطعنامه‌ای که مورد قبول طرفین باشد قدمی برای حل این مشکل بردارد.» وی همچنین تصریح کرد: «ایران ممکن است برای کوتاه‌مدت بتواند تنگه هرمز را مسدود سازد اما نه برای درازمدت، چنان‌که کشورهای متکی به نفت خلیج‌فارس این موضوع را تحمل نخواهند کرد.»
به گزارش رادیو امریکا، مورفی در کمیته روابط خارجی سنای امریکا خاطرنشان کرد که بنیاد راهبرد امریکا در منطقه غرب آسیا بدون تغییر باقی خواهد ماند، هرچند تاکتیک و روش‌ها ممکن است متناسب با شرایط زمانی تغییر کند. وی جهت‌گیری‌های راهبرد کنونی امریکا در منطقه غرب آسیا را چنین خلاصه کرد: «کوشش برای حل منازعاتی که منافع امریکا و منافع مردم منطقه را مورد تهدید قرار می‌دهد، ادامه تلاش‌ها برای بازگرداندن صلح به خاورمیانه [غرب آسیا]، کمک به کشورهای دوست در منطقه برای یاری‌دادن به آنها در برنامه‌های توسعه اقتصادی و تقویت بنیه امنیتی خود و حفاظت از راه ورود نفت از خلیج‌فارس و اطمینان از آزادی کشتیرانی در خلیج‌فارس.»<ref>همان، صص 13 و 14، رادیو امریکا، 27/7/1362.</ref>
== گزارش - 68 ==
به‌دنبال تیراندازی‌های اخیر علیه تفنگ‌داران دریایی امریکا در بیروت، برخی از شبکه‌های تلویزیونی امریکا جناح انشعابی جنبش شیعیان امل را مسئول اصلی این حوادث دانستند. به گزارش رادیو اسرائیل، این شبکه‌ها همچنین مدعی شدند جناح انشعابی مذکور به رهبری حسین موسوی توسط مأموران اطلاعاتی حکومت اسلامی ایران اداره می‌شود و پایگاه آن در شهر بعلبک در شمال‌شرقی لبنان قرار دارد.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 213، 27/7/1362، ص17، رادیو اسرائیل، 26/7/1362.</ref> امروز همچنین خبرگزاری آلمان از بیروت گزارش داد درگیری‌هایی در منطقه شیاح بیروت بین نیروهای ارتش و مردان مسلح رخ داد. بنا به این گزارش، یک سخنگوی ارتش لبنان گفت که مردان مسلح با حمله به مواضع تفنگ‌داران دریایی امریکا قصد دارند آتش‌بس و جلسه کمیته مذاکره ملی را برهم زنند. وی افزود تفنگ‌داران امریکایی از هویت حمله‌کنندگان مطلع هستند، اما توضیح بیشتری دراین‌باره نداد.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 27/7/1362، ص12.</ref>
== گزارش - 69 ==
درپی اختلافات موجود میان طرف‌داران و مخالفان رهبری یاسر عرفات بر سازمان آزادی‌بخش فلسطین، سوریه به این سازمان اطلاع داد «برای پایان‌دادن به اختلافات دمشق و گروه طرف‌داران عرفات، خود را از شر یاسر عرفات خلاص نماید.» روزنامه کویتی القبس ضمن اعلام این خبر افزود: این تقاضا ازطریق فاروق قدومی رئیس کمیته سیاسی سازمان آزادی‌بخش فلسطین به اطلاع این سازمان رسید. عرفات درحال‌حاضر در شهر طرابلس در شمال لبنان که عملاً در محاصره نیروهای سوریه و مخالفان مورد حمایت این کشور قرار دارد، به سر می‌برد.
در همین حال، ژنرال مصطفی طلاس وزیر دفاع سوریه نیز عرفات را مسبب اقدامات تحریک‌آمیز در طرابلس خواند و به وی هشدار داد آنهایی که با آتش بازی می‌کنند انگشتان خود را خواهند سوزاند. به گزارش خبرگزاری رویتر، طلاس ضمن متهم‌کردن عرفات به یورش علیه مواضع "جناح‌های ملی و پیشرو لبنان" تصریح کرد: «سوریه قصد ندارد به کسی اجازه دهد تا نیروهای ملی و پیشرو را در لبنان از بین ببرد. تنها پرچمی که در لبنان برافراشته نگه ‌داشته می‌شود پرچم ملی‌گرایی و پیشرفت خواهد بود.»<ref>همان.</ref>
از سوی دیگر، به گزارش خبرگزاری فرانسه رهبران سازمان الفتح (مهم‌ترین گروه سیاسی - نظامی فلسطینی در سازمان آزادی‌بخش فلسطین) در اجلاس فوق‌العاده‌ای در کویت گرد هم آمدند تا درباره شکاف ایجادشده در داخل این گروه مهم نظامی ساف و تهدید رهبری یاسر عرفات به مذاکره بپردازند. گفته می‌شود هشت عضو کمیته اجرایی الفتح بار دیگر حمایت خود را از عرفات به‌عنوان رهبر الفتح و رئیس سازمان آزادی‌بخش فلسطین اعلام کرده‌اند. بنا به این گزارش، تصمیمات این اجلاس شامل تجدید سازمان الفتح و ارزیابی مجدد روابط آن با کشورهای عربی خواهد بود.<ref>روزنامه کیهان، 26/7/1362، ص24.</ref>
ضمیمه گزارش57: موقعیت جغرافیایی، سیاسی منطقه آلان
منطقه آلان سردشت مرز مشترک ایران با عراق می‌باشد که از آلوت در شمال تا حوالی دوپارا به‌سمت جنوب امتداد دارد و حصاری کوهستانی آن را فراگرفته و باوجود شیارهای عمیق در دامنه کوه‌های منطقه، بسیار صعب‌العبور می‌باشد. کوه‌های هنیمال، سیر، زرد که، خمل، نوری، لک‌لک و... از ارتفاعات این منطقه هستند که هرکدام در موقعیت خود بسیار حائز اهمیت و بر نقاط هم‌جوار ایران و عراق دید وسیعی دارند. عمده راه ارتباطی منطقه، جاده مرزی آلوت به بیژوه و گردنه خمل است که این منطقه را به بانه و سردشت وصل می‌کند.
نقطه مقابل آلان، منطقه گناو عراق و سلسله ارتفاعاتی است که چندین پایگاه پراکنده عراقی به‌منظور تأمین محورهای مواصلاتی در آن وجود دارد.
این منطقه به‌دلیل موقعیت خاص جغرافیایی‌اش، نقطه مناسبی برای جنگ‌های پارتیزانی است و جنگ‌های متعددی که در قبل از انقلاب در این منطقه صورت گرفته، سبب رشد و توانمندی گروهک‌های مسلح گردیده است؛ منطقه‌ای که معمولاً دولت مرکزی (شاهنشاهی) به‌هیچ‌وجه به آن دست نیافته بود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی با شروع جنگ در کردستان، آلان به‌تدریج محلی برای استقرار وسایل مخابراتی، مراکز آموزش چته‌ها و دفاتر سیاسی گروهک کومه‌له و دمکرات و پس از آن منافقین قرار گرفت. همچنین محل تدارکات و تنها نقطه مطمئن برای ضدانقلابیون، پس از پاک‌سازی محورهای عمقی و شمال کردستان خصوصاً پس از فشارهای عملیاتی سال 62 بود.
مردم منطقه که در طول سال‌های متمادی، تاریخ پرخفقانی را سپری کرده‌اند، پس از انقلاب همواره تحت فشار و ظلم گروهک‌ها بوده و به‌سبب حفاظت دستگاه‌ها و دفاتر همواره مورد تفتیش امنیتی قرار می‌گرفته‌اند، بنابراین برخورد سرشار از عاطفه آنان پس از ورود رزمندگان اسلام به منطقه بیانگر این مطلب بود که تصور قدرت و نفوذ جمهوری اسلامی در این حد برای آنها دور از انتظار بوده است.
باتوجه‌به قرائن مختلف ضدانقلاب پی برده بود که تا قبل از فرارسیدن سرما، منطقه آلان مورد هجوم نیروهای خودی قرار خواهد گرفت، لذا دفاتر سیاسی حزب اعلام آماده‌باش کامل داده بود و در آستانه همین عملیات اقدام به عملیات‌های ایذایی از‌جمله حمله به شهر بوکان و پایگاه‌های تحت امر کامیاران و تصرف پاسگاه‌های آویهنگ و تنگ‌سر نمود.<ref>سند شماره 227434 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن رویدادهای کردستان، دفتر سیاسی سپاه پاسداران، شماره 70، 15/8/1362، صص 46 - 44.</ref>
ضمیمه گزارش59: گزارش خبرنگار آسوشیتدپرس از اوضاع داخلی عراق
خبرنگار خبرگزاری آسوشیتدپرس با اشاره به آماده‌شدن نیروهای ایران برای اجرای یک حمله نهایی در طول کوهستان‌های واقع در مرز دو کشور، به نقل از سرهنگ محی که فرمانده یکی از خطوط مقدم عراق در منطقه خانقین است، گفت: «عملیات جنگی طی چند ماه گذشته تنها به تبادل آتش توپخانه و درگیری‌های نیروهای گشتی محدود بوده است. [این سرهنگ عراقی افزود] ایرانیان انتظار دارند از مواضعشان که بر روی کوهپایه‌های مشرف بر عراق قرار دارد بتوانند تیپ وی را منهدم سازند.»
گزارشگر آسوشیتدپرس اضافه کرد که هر دو کشور متخاصم با تأمین مالی و کمک به قبایل مختلف شورشیان کرد از آنها علیه یکدیگر استفاده می‌کنند. دراین‌میان، اگرچه نفوذ ایران به داخل خاک عراق فقط چند کیلومتر است، اما نیروهای ایرانی از موقعیت بهتری برای محدودساختن کمک عراق به کردهای ایرانی و نیز دسترسی به شورشیان کرد عراقی برخوردارند.
در ادامه این گزارش همچنین به نقل از سرهنگ محی آمده است: هنگامی‌که تهاجم مرزی مرکزی صورت بگیرد، احتمالاً به‌جای انبوه پاسداران انقلاب که آموزش‌ندیده هستند و از تجهیزات کافی نیز برخوردار نمی‌باشند، به‌طور عمده از نیروهای ارتش که آموزش‌های زیادی را در تاکتیک استفاده از سلاح‌ها و نیز تانک‌ها آموخته‌اند، استفاده خواهد شد. به گفته وی «هنوز یک ارتش خوب در آنجا [ایران] وجود دارد.» خبرنگار آسوشیتدپرس وضعیت ارتش عراق را این‌طور توصیف کرد: «پس از سه سال جنگ، [ارتش عراق] به نظر منظم و کارآمد می‌آید. دولت عراق ادعا می‌کند که افرادش از روحیه بالایی برخوردارند و منتهای تلاش خود را برای حفظ روحیه آنان به کار می‌برد. علی‌رغم کمبودهایی که در بقیه نواحی کشور وجود دارد، در ارتش همواره بهترین غذا موجود است. سربازان ارتش می‌توانند از پنج هفته، یک هفته مرخصی بگیرند درحالی‌که افسران ارتش می‌توانند از چهار هفته، یک هفته مرخصی بگیرند. گفته می‌شود افسرانی که از جبهه بازمی‌گردند هنوز اتومبیل مجانی دریافت می‌کنند و از امتیازات دیگری نیز برخوردارند. پاداش‌هایی که به خانواده کشته‌شدگان تعلق می‌گیرد بسیار بالا هستند لیکن تقریباً هر خانواده‌ای در عراق یکی از اعضای خود را از دست داده است.»
خبرنگار آسوشیتدپرس در ادامه اوضاع ناشی‌از جنگ در عراق را چنین گزارش کرد: «شکایت‌کردن از جنگ در میان عراقی‌ها بسیار نادر است. علت این امر به‌طور عمده این است که پلیس مخفی دولت هر کسی که شکایت کند یا مخالفت خود را با صدام ابراز نماید دستگیر می‌کنند. علی‌رغم تکذیب دولت، میزان فرار از خدمت ارتش بالا است. تعداد زیادی از گشتی‌های امنیتی ارتش که کارت‌های شناسایی را در خیابان‌های بغداد و جاده‌های اصلی کشور بازرسی می‌کنند این افراد را شناسایی می‌کنند. می‌توان کامیون‌های پر از مردان جوانی را دید که طی چنان اقداماتی در خیابان‌ها جمع‌آوری شده‌اند و به مراکز امنیتی برده می‌شوند. بنا بر گزارش منابع غربی، بیشتر این فراریان به پادگان برگردانده می‌شوند لیکن گفته می‌شود برخی از آنها نیز تیرباران می‌گردند.»
تلاش‌های گاه‌وبی‌گاه افسران ارتش برای کودتا موضوع دیگری است که در این گزارش به آن پرداخته شده است: «دو منبع نظامی خارجی ادعا کردند که یک گروه از سرهنگان و سرتیپ‌های عراقی تلاش کردند در ماه سپتامبر به یک کودتا دست بزنند. درحدود 70 تن از افسران بلندپایه من‌جمله برخی از فرماندهان دستگیر شدند. این منابع گفتند حداقل 4 تن تیرباران و بقیه ناپدید شده‌اند.» خبرنگار آسوشیتدپرس اضافه کرد: «گزارش بمب‌گذاری‌های تروریست‌ها در بغداد و دیگر شهرها غالباً به گوش می‌رسد. لیکن کسی نمی‌داند که آیا آنها ناراضیان عراقی - کردها و یا عوامل ایران هستند. حداقل 8 فروند هواپیمای نیروی هوایی عراق من‌جمله 4 جنگنده میگ، 3 بمب‌افکن سوخو و یک هلیکوپتر غزال ظرف ماه گذشته دراثر چنان بمب‌گذاری‌هایی منهدم شده‌اند. عراقی‌ها هم‌اکنون، 196 فروند هلیکوپتر و 451 فروند هواپیمای جنگنده دارند. یک منبع مطلع گفت لیکن به‌علت کمبود مکانیسین‌های ماهر و قطعات یدکی فقط می‌توان از نیمی از آنها استفاده کرد. ایران هم‌اکنون 500 هواپیما دارد. [اما] هیچ‌گاه نمی‌توان از بیش از 20 درصد این هواپیماها استفاده کرد.»
خبرنگار آسوشیتدپرس در پایان به نقل از این منبع خاطرنشان ساخت: هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسه معادله جنگی را تغییر زیادی نخواهد داد، زیرا آنها با موشک‌های اگزوسه سنگین و کند می‌شوند. امتیاز عمده سوپراتانداردها در جنگ نیست بلکه در حمله به کشتی‌ها در دریاست.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، گزارش لحظه‌به‌لحظه از عملیات والفجر4 و بازتاب جهانی آن، شماره 41، صص26 - 23، خانقین - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 29/7/1362.</ref>




نسخهٔ کنونی تا ‏۹ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۵۳

روزشمار جنگ سال 1362
1362.07.26
نام‌های دیگر بیست و شش مهر
تاریخ شمسی 1362.07.26
تاریخ میلادی 18 اکتبر 1983
تاریخ قمری 11 محرم 1404


1359.07.26
1360.07.26
1361.07.26
1363.07.26
1364.07.26
1365.07.26
1366.07.26




گزارش - 54

در آستانه اجرای عملیات والفجر4 در مرز بانه و مریوان و ارتفاعات منطقه شیلر، علی رضائیان فرمانده قرارگاه مقدم حمزه، برای انجام آخرین هماهنگی‌ها و رفع مشکلات محور بانه (قرارگاه حمزه3) در مقر لشکر8 نجف حضور یافت و در جلسه‌ای با حضور فرماندهان لشکرهای 8 نجف و 31 عاشورا* به بررسی مشکلات این یگان‌ها، آمادگی نیروهای خودی و افزایش تحرکات و اقدامات عراق در محور بانه پرداخت. در ابتدا رضائیان از تأخیر یک‌ماهه در شروع عملیات ابراز تأسف کرد و گفت: یک ماه قبل می‌شد به‌راحتی ارتفاعات محور بانه را با کمترین تلفات تصرف کرد، اما گذشت زمان این امر را مشکل کرده است. سپس احمد کاظمی فرمانده لشکر8 نجف، ضمن بیان مشکلات ناشی‌از تأخیر در تصمیم‌گیری، اجرای عملیات در وضعیت فعلی را بسیار مشکل و همراه با تلفات زیاد پیش‌بینی کرد. پس از توضیحات فرمانده لشکر8 نجف درمورد مشکلات پیشِ‌روی این یگان، رضائیان گفت اگر مشکلات لشکر8 نجف به قدری است که نمی‌توانید عملیات انجام بدهید، من این موضوع را به فرماندهان رده بالاتر انتقال می‌دهم تا عملیات را لغو کنند، ولی احمد کاظمی که باتوجه‌به فراهم‌شدن شرایط، راضی به لغو عملیات نبود، شرط اجرای عملیات را ابلاغ کتبی فرمانده قرارگاه مقدم حمزه اعلام کرد و خطاب به رضائیان گفت: «اگر شما کتباً بنویسید، من عمل می‌کنم.» کاظمی اضافه کرد: «من با لغو عملیات موافق نیستم و دارم نیروها را پای کار می‌برم.» در ادامه جلسه فرمانده قرارگاه مقدم حمزه اعلام کرد که قرار است لشکر14 امام حسین(ع) در محور مریوان هم‌زمان با عملیات لشکر8 نجف، برای ازبین‌بردن کمین‌های مسیر عملیات و همچنین پشتیبانی از تلاش اصلی در محور بانه با نیروی محدودی یک عملیات گشتی رزمی انجام دهد.* گفتنی است این موضوع در تعدیل نظر احمد کاظمی برای اجرای عملیات تأثیر بسزایی داشت. بدین‌ترتیب لشکر8 نجف و لشکر31 عاشورا باوجود برخی مشکلات و نگرانی‌ها، برای اجرای عملیات اعلام آمادگی کردند و قرار شد امشب نیروهای خود را پای کار ببرند. راوی قرارگاه حمزه در یادداشت‌های امروز خود درباره آخرین آمادگی نیروها به‌ویژه رزمندگان تیپ قمر بنی‌هاشم(ع) و لشکر8 نجف نوشته است: ما (راوی و علی رضائیان) برای سرکشی به اورژانس بهداری لشکر8 نجف رفتیم. احمد کاظمی را که برای سرکشی و هماهنگی‌های نهایی به آنجا آمده بود، دیدیم همه آماده عملیات هستند، همه نیروها آماده‌اند. شب که برای سرکشی رفتیم نیروها با ایفا و کمپرسی به محل تجمع (قلندرآوا، آسمان‌بین و سرکچل) که قرار است از آنجا به محورهای عملیاتی اعزام شوند می‌رفتند. بچه‌ها خوشحال بودند و روحیه بالایی داشتند. تعدادی پیرمرد و نوجوان نیز در بین آنها بودند و مدام از ما می‌پرسیدند که آیا امشب عملیات است؟ نیروهای یک گردان در کنار جاده خوابیده بودند بعضی‌ها هم در سرمای شدید ایستاده بودند. به هر نفر سه تا چهار پتو داده بودند، ولی هوا سرد بود. ما باوجود آنکه شب را در چادر خوابیدیم و پتو هم داشتیم تا صبح لرزیدیم. خداوند این بسیجی‌ها را حفظ کند ما شرمنده این بچه‌های مظلوم هستیم.[۱]

گزارش - 55

هم‌زمان با آماده‌سازی عملیات والفجر4، نیروهای خودی اقداماتی نظیر اجرای عملیات‌های نفوذی در سایر مناطق درگیر را هم در دستور کار قرار داده‌اند. در همین راستا امروز نیروهای مشترک ارتش و سپاه در منطقه عمومی عملیات والفجر2** (حاج‌عمران) با نفوذ به عمق 30 کیلومتری خاک عراق در شرق شهر سیدکان، پادگان و تأسیسات برق این شهر را با خمپاره120 میلی‌متری هدف قرار دادند. در این عملیات 17 تن ازجمله فرمانده پادگان این شهر به نام کمال حسن زخمی شدند.* نیروهای خودی همچنین در مسیر خود، 4 پایگاه ارتش عراق را هم منهدم کردند و سپس همگی سالم به پایگاه‌های خود بازگشتند. در این عملیات پادگان سیدکان به‌شدت خسارت دید و علاوه‌بر انبار مهمات آن، یک قبضه توپ123 میلی‌متری، یک دستگاه نفربر زرهی و چندین دستگاه خودروی موجود در پادگان نیز منهدم شد.[۲]

گزارش - 56

توپخانه‌های ارتش عراق امروز نیز مناطق مختلف خرمشهر را هدف قرار دادند. در این گلوله‌باران که در دیری‌فارم و بخشی از محوطه نیرو دریایی نسبت به پل‌نو، گمرک و پاسگاه زید از شدت بیشتری برخوردار بود، به 4 مغازه و 2 منزل مسکونی در خیابان آیت‌الله منتظری این شهر خسارت‌هایی وارد شد. در جزیره مینو نیز 5 تن از اهالی شهر زخمی شدند و 250 اصله نخل دچار آتش‌سوزی شد که 70 اصله آن به‌کلی سوخت و از بین رفت.[۳]

گزارش - 57

امروز مرحله اول عملیات پاک‌سازی مناطق جنوب و جنوب‌غربی سردشت موسوم به منطقه آلان به‌منظور آزادسازی ارتفاعات و روستاهای این مناطق که از زمان پیروزی انقلاب تاکنون در تصرف گروه‌های مسلح به‌خصوص حزب دمکرات و سازمان کومه‌له بوده است آغاز شد.** این عملیات با شرکت 5 گردان از تیپ ویژه شهدا و 3 گردان تیپ قدس سپاه و 3 گردان از لشکر23 نوهد ارتش در دو محور اجرا شد. در محور اول نیروها با هدف تصرف ارتفاع مرزی 2006 متری لک‌لک، ارتفاع 2250 متری هنیمال و باژوال و در محور دوم با هدف تصرف ارتفاعات دولمیری، سیر، ارتفاع 2000 متری خمل و گردنه این ارتفاع وارد عمل شده و در اقدامی هماهنگ موفقیت‌های چشمگیری به دست آوردند. نیروهای عمل‌کننده که از پشتیبانی بالگردهای هوانیروز نیز برخوردار بودند، با تصرف ارتفاعات سرکوب منطقه، 17 روستا را پاک‌سازی کردند*** و در پایگاه‌های مورد نظر مستقر شدند. همچنین در این عملیات 14 کیلومتر از محور غربی بانه - سردشت نیز آزاد شد. در این مرحله، دستیابی به ارتفاع سیر و گردنه خمل در جنوب منطقه عملیاتی، به‌دلیل وجود استحکامات متعدد و نیز حضور گسترده افراد گروه‌های مسلح غیرقانونی در این ارتفاع و معابر وصولی آن مقدور نشد. علت اصلی سرمایه‌گذاری ضدانقلاب برای حفظ این قسمت، قرارگرفتن روستای بیژوه در غرب این ارتفاع است که دارای اهمیت خاصی است؛ زیرا این روستا به‌دلیل قرارگرفتن در عمق از دسترس نیروهای خودی خارج بوده و از امنیت کافی برای گروه‌های مسلح غیرقانونی برخوردار است، به‌نحوی‌که برخی از جلسات و نشست‌های مشترک سران گروه‌هایی که محدوده فعالیت آنها در منطقه عمومی سردشت است در بیژوه برگزار می‌شود. علاوه‌براین برخی اخبار نیز حاکی‌از اقامت شیخ عزالدین حسینی رهبر معنوی گروه‌های مسلح غیرقانونی در این روستا بوده است. براین‌اساس، حفظ و نگهداری روستای بیژوه از دغدغه‌های اصلی گروه‌های ضدانقلاب به شمار می‌آید. به‌دنبال تسلط نیروهای خودی به ارتفاعات منطقه به‌ویژه ارتفاع لک‌لک که از تسلط دید و تیر به عمق مناطق عراق برخوردار است، ارتش عراق برای پشتیبانی از گروه‌های مسلح ضدانقلاب در چند نوبت با توپخانه مواضع نیروهای خودی را هدف قرار داد و عناصر ضدانقلاب نیز برای بازپس‌گیری مناطق آزادشده چندین ضدحمله انجام دادند که موفقیتی برای آنان درپی نداشت. در این مرحله از عملیات تعداد زیادی از نیروهای مسلح غیرقانونی کشته یا زخمی شدند و بقیه نیز به عمق منطقه فرار کردند،* از نیروهای خودی هم 11 تن شهید و 48 تن زخمی شدند. طبق طرح، مرحله دوم عملیات در جنوب منطقه آلان در اول آبان‌ماه به اجرا در خواهد آمد.[۴] امروز همچنین نیروهای خودی در اقدام دیگری در نزدیکی اوزون‌دره در شمال‌شرقی قروه، بر سر راه کاروان کالای قاچاق گروه‌های مسلح غیرقانونی یک عملیات کمین اجرا کردند و توانستند 3 رأس اسب حامل کالای قاچاق از آنان به دست آورند. در هنگام اجرای این کمین افراد وابسته به گروه‌های ضدانقلاب از صحنه درگیری گریختند.[۵]

گزارش - 58

افراد گروه‌های مسلح ضدانقلاب به‌ویژه حزب دمکرات و سازمان کومه‌له در مناطق کردنشین غرب و شمال‌غرب کشور با ایجاد درگیری، حمله به مراکز بهداشتی و درمانی و پایگاه‌های نیروهای خودی تلفات و خساراتی را به بار آوردند. ساعت 17 امروز، افراد وابسته به حزب دمکرات کردستان ایران ملبس به لباس نظامی قصد نفوذ به مهاباد را داشتند که در ورودی شهر با واکنش نیروهای خودی مواجه شدند. در درگیری ایجادشده 6 تن از نیروهای خودی شهید شدند، از تلفات مهاجمان اطلاعاتی در دست نیست.[۶] در همین حال، تعدادی از عناصر کومه‌له با حمله به انبار دخانیات و یک کامیون حامل سیگار در این شهر، ضمن سرقت یک‌صد کارتن سیگار، کامیون و توتون‌های داخل انبار دخانیات، به ارزش 300 میلیون ریال را به آتش کشیدند. نیروهای خودی آتش‌سوزی را مهار کردند. افراد کومه‌له در اقدامی دیگر به مرکز بهداشت اداره بهداری مهاباد حمله کرده و بخشی از داروهای این مرکز و همچنین دستگاه‌های اداری را به سرقت بردند. به‌دنبال این اقدامات، با مداخله نیروهای خودی شهر به حالت تعطیل درآمد، ولی پس از چند ساعت اوضاع به حالت عادی بازگشت. اداره شهربانی در آخرین ساعات امروز در گزارشی به دفتر نخست‌وزیری اعلام کرد که باوجود تیراندازی‌های پراکنده، در شهر آرامش نسبی برقرار است.[۷] در حادثه دیگری، افراد مسلح غیرقانونی در ساعت 17:30 به پایگاه روستای شوریک در 15 کیلومتری شمال‌‌غربی سلماس حمله کرده و 6 سرباز را به گروگان بردند. مهاجمان 6 قبضه تفنگ ژ3 و یک دستگاه بی‌سیم پی.‌آر.سی77 را هم ربودند.[۸] در محور بسطام به مریوان (شمال‌شرق مریوان) نیز افراد مسلح ضدانقلاب به دو خودروی نیروهای سپاه و نیروهای تأمین جاده حمله کردند. در این حادثه 6 تن از نیروهای سپاه که درحال عبور از این محور بودند شهید و 2 نفر نیز اسیر شدند، از نیروهای ژاندارمری و بسیج هم که تأمین جاده را برعهده داشتند یک تن شهید و 5 تن زخمی شدند.[۹] همچنین در روستای سنته در محور سقز به دیواندره، براثر حمله گروه‌های مسلح غیرقانونی به افراد خودی یک سرباز شهید شد. در ادامه درگیری، نیروهای خودی به تعقیب مهاجمان پرداخته و توانستند 2 نفر از آنها را که یکی‌شان زخمی شده بود، دستگیر کنند.[۱۰] علاوه‌براین در درگیری نیروهای دو پایگاه خلیفه‌لو (در 18 کیلومتری جنوب سقز) و پایگاه شهدا با افراد مسلح ضدانقلاب 2 تن از سربازان ژاندارمری زخمی شدند.[۱۱] افراد حزب دمکرات در روستای نازلو در 18 کیلومتری شمال ارومیه، با تیراندازی به‌سمت پایگاه نیروهای ژاندارمری و درگیر نگه‌داشتن آنان به درمانگاه این روستا حمله کرده و داروهای موجود در آنجا را به سرقت بردند.[۱۲] در روستای کانی‌رش در 4 کیلومتری هشتیان در شمال ارومیه هم براثر انفجار مینی که افراد مسلح غیرقانونی کار گذاشته بودند پای یک سرباز قطع شد.[۱۳]

گزارش - 59

درحالی‌که یک روز بیشتر تا آغاز عملیات والفجر4 در منطقه شیلر باقی نمانده است، عراق بار دیگر از تدارک یک حمله نظامی جدید توسط جمهوری اسلامی ایران خبر داد. خبرگزاری بغداد به نقل از یک سخنگوی نظامی عراق گفت: «دشمن ایرانی مدت‌ها است تدارکات یک حمله جدید علیه عراق را فراهم کرده، لیکن زمانی‌که از قدرت و آمادگی نیروهای ما برای سرکوب تلاش خود آگاه می‌شود، در دست‌زدن به این حمله دچار تردید شده و درعوض موضعی دفاعی اتخاذ می‌کند.» این سخنگو اضافه کرد: «نیروهای عراقی آمادگی کامل دارند که تهاجم آنها را خنثی کرده و درس تازه‌ای به آنها بیاموزند.» خبرگزاری بغداد بار دیگر به نقل از سخنگوی نظامی عراق تصریح کرد: «دشمن اینک ظاهراً جزئیات مربوط به یک حمله تازه‌ را تکمیل کرده است.»*[۱۴] از سوی دیگر، خبرگزاری تانیوگ نیز با یادآوری اینکه این سومین‌بار است که عراق در بیست روز گذشته از احتمال حمله جدید ایران خبر می‌دهد، افزود: «در بغداد تاکنون به‌طور رسمی هیچ‌گونه مطلبی پیرامون این امر که احتمالاً حمله جدید از چه نقطه‌ای آغاز خواهد شد، عنوان نشده است، لیکن ناظران معتقدند که ایران ممکن است به قسمت شمالی و یا مرکزی جبهه که هدف حملات تقریباً روزانه نیروی هوایی این کشور در عرض سه هفته گذشته بوده است حمله نماید. در گذشته چنین حملاتی نشانگر جهت حملات ایرانیان بوده است.»[۱۵]

گزارش - 60

رئیس‌‌جمهور در دیدارهای جداگانه با سفیر کلمبیا در ایران و اعضای مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، از تلاش‌های انجام‌شده برای کسب یا حفظ آزادی و استقلال دو ملت قدردانی کرد. سفیر کشور کلمبیا در پایان مأموریت چهارساله خود در ایران امروز با آیت‌الله خامنه‌ای دیدار کرد. رئیس‌جمهور در این ملاقات با اظهار علاقه به توسعه روابط با کلمبیا، افزود: «اصولاً نسبت به همه کشورهایی که توانسته‌اند خود را از نفوذ قدرت‌های جهانی برکنار دارند احترام خاصی قائلیم و این درحقیقت سیاست اصلی و بسیار مهم انقلاب و جمهوری اسلامی ماست.» رئیس‌جمهور همچنین در ملاقات دیگری با اعضای مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق که در آغاز سومین سال تشکیل این مجلس انجام گرفت، اظهار کرد: «مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق نقش فوق‌العاده مهمی در مبارزات آزادی‌خواهانه و استقلال‌طلبانه ملت عراق دارد و خواهد داشت و این مجلس است که خط مبارزه مردم عراق را تعیین می‌کند تا براساس آن حکومت آینده عراق شکل بگیرد.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، در این دیدار آیت‌الله خامنه‌ای «ضمن توصیه به بالابردن کمیت و کیفیت مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق و تقویت هرچه بیشتر کمیسیون‌های مجلس و همچنین بسیج نیروهای مردمی عراق، درمورد مسئله تبلیغات این مجلس چه در داخل و چه در خارج کشور تأکید نمودند.»[۱۶]

گزارش - 61

نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه در گردهمایی سفرا و کارداران جمهوری اسلامی ایران در اروپا و امریکا معیارهای روابط سیاسی و دیپلماتیک ایران به‌ویژه درارتباط‌با کشورهای اروپایی را تشریح کردند. میرحسین موسوی نخست‌وزیر، دراین‌مورد گفت: «تجربیات ما در این پنج سال مخصوصاً در سه سال جنگ تحمیلی به ما آموخت که علی‌رغم توسعه روابط با این کشورها هرگاه مسئله‌ای مربوط به امنیت انقلاب اسلامی بشود چه شرق و چه غرب هیچ عکس‌العمل مناسبی انجام نمی‌دهند و ما نباید تکیه‌ای به هیچ‌کدام از این قدرت‌ها داشته باشیم.» وی ضمن تأکید بر پایبندی به مکتب و اتکا به آن در سیاست خارجی خاطرنشان کرد: «ما باید مواظب فریب برخوردهای ظاهرفریبانه دیپلماسی باشیم و همیشه نیز تجربه راهنمای عمل ما نباشد و هیچ‌گاه اثر مکتب و اصولی که ما به آن اعتقاد داریم نباید از سیاست ما برداشته شود.» علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه نیز در سخنانی خطاب به نمایندگان جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور اظهار کرد: «شما سفرای کشور اسلامی در دنیای استکباری هستید؛ دنیایی که ملل عالم را تحت ستم کشیده است و سه الی چهار قرن است که هرچه از دستشان برآمده بر انسان‌ها وارد کرده‌اند.» وی افزود: «شما می‌دانید که هم ملت ما و هم ایدئولوژی اسلام هر دو بالقوه این امکان که دنیا را تکان بدهند دارند و این رسالت به دوش ما و مخصوصاً شما به‌عنوان سفرای رسمی کشور اسلامی ایران می‌باشد.» ولایتی سپس به روابط سیاسی و اقتصادی جمهوری اسلامی با کشورهای اروپایی پرداخت و تأکید کرد: «شما باید بدانید که اینها هیچ‌گاه قلبشان با ما نیست اگرچه در ظاهر روی خوش نشان بدهند.»[۱۷]

گزارش - 62

به‌منظور تثبیت و کاهش نرخ کالاها، نخست‌وزیر بخشنامه‌ای خطاب به وزارتخانه‌ها، سازمان‌های دولتی و نهادهای انقلاب صادر کرد. در این بخشنامه آمده است: از آنجا که اغلب واحدهای تولیدی تحت پوشش وزارتخانه‌ها، سازمان‌های دولتی و نهادهای انقلاب اسلامی از ارائه به‌موقع اطلاعات درخواستی به‌منظور بررسی قیمت‌ها خودداری می‌کنند، همه آنها موظف‌اند حداکثر ظرف مدت یک ‌ماه مدارک لازم را برای نرخ‌گذاری کلیه کالاهای تولیدی خود دراختیار سازمان حمایت از مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان قرار دهند.[۱۸]

گزارش - 63

خانم ملیکا بلانیتس نخست‌وزیر یوگسلاوی در سومین روز سفر خود به بغداد که گفته می‌شود بیشتر با هدف تضمین اجرای تعهدات و پرداخت بدهی‌های مالی عراق به یوگسلاوی صورت گرفته است، امروز با رئیس‌جمهور عراق دیدار کرد. به گزارش رادیو بغداد، در این ملاقات صدام حسین گفت: «ما به‌عنوان عرب و نه عراقی خط مشی برجسته یوگسلاوی را در پشتیبانی از اعراب و مسائل عادلانه‌شان فراموش نمی‌کنیم.» نخست‌وزیر یوگسلاوی نیز با ابراز نگرانی از ادامه اوضاع وخیم جهان و جنگ عراق و ایران اظهار کرد: یوگسلاوی از دعوت‌های پی‌درپی عراق برای برقراری صلح قدردانی می‌کند. در این دیدار همکاری دوجانبه عراق و یوگسلاوی در تمامی زمینه‌ها و تحکیم نقش جنبش عدم‌تعهد و تثبیت پایه‌های آن به‌منظور برقراری صلح در جهان بررسی شد. علاوه‌براین، دو طرف درباره برخی مسائل مشترک و اوضاع عربی نیز به تبادل‌نظر پرداختند. در این مذاکرات طه‌ یاسین رمضان عضو شورای فرماندهی انقلاب و معاون اول نخست‌وزیر عراق، حسن علی عضو شورای فرماندهی انقلاب و وزیر بازرگانی عراق، رئیس دفتر صدام حسین، معاون نخست‌وزیر یوگسلاوی و سفرای دو کشور نیز حضور داشتند.[۱۹]

گزارش - 64

روزنامه گونز (چاپ ترکیه) در گزارشی ضمن اعلام خبر ورود پنج فروند هواپیمای فرانسوی سوپراتاندارد به عراق نوشت: «عدم موافقت ترکیه با فرود سوپراتانداردها در خاک این کشور موجب تأخیر در تحویل آنها به عراق شد.» به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس روزنامه گونز با درج این خبر به نقل از منابع ناشناس، افزود: تحویل سوپراتانداردها ازطریق ترکیه قسمتی از برنامه‌ای با اسم رمز عملیات "شکر" بود، اما مقامات رسمی ترکیه با خط سیر اولیه که طبق آن قرار بود این هواپیماها در یک پایگاه هوایی ترکیه سوخت‌گیری کنند، مخالفت کردند و درنتیجه، سوخت‌گیری این هواپیماها در هوا انجام شد. یونایتدپرس یادآور شد: این گزارش اولین‌بار در روزنامه آبزرور (چاپ لندن) منتشر گردید. آبزرور نوشته بود این هواپیماها ازطریق ترکیه، اردن یا قبرس به عراق رفته‌اند.[۲۰]

گزارش - 65

برخی مقامات و محافل سیاسی اروپا نگرانی خود را از ادامه جنگ ایران و عراق ابراز و از تلاش‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای پایان‌دادن به جنگ حمایت کردند. از سوی دیگر، در مقابله با فشارهای موجود، جمهوری اسلامی ایران نیز رایزنی‌هایی را با بعضی از کشورهای منطقه آغاز کرد. خبرگزاری فرانسه به نقل از روزنامه مصری الاهرام گزارش داد: نیکولای چائوشسکو رئیس‌جمهور رومانی، که برای یک دیدار رسمی سه‌روزه وارد قاهره شده است، خواستار خاتمه درگیری میان ایران و عراق و آغاز مذاکرات برای حل جنگ خلیج‌فارس شد.[۲۱] یورگن سونیمان وزیر مشاور در امور خارجی آلمان فدرال نیز در مصاحبه با خبرگزاری این کشور با اشاره به اینکه «این جنگ خطری است جدی علیه منطقه و صلح جهانی»، از دولت آلمان خواست نقشی فعال در پایان‌دادن به اختلافات عراق و ایران ایفا کند. گفتنی است دولت آلمان فدرال در قبال این جنگ خط مشی بی‌طرفی را اتخاذ کرده است و مناسبات خوبی با هر دو کشور دارد. به گفته رادیو بغداد، سونیمان گفت که دولت متبوعش منویات شش کشور عضو شورای همکاری خلیج‌فارس را برای ارائه ابتکارهای سیاسی جدید به‌منظور پایان‌دادن به جنگ دنبال می‌کند.[۲۲] همچنین روزنامه ایتالیایی ایلتوپلو ارگان حزب دمکرات مسیحی از کشورهای الجزایر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی خواست تا برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق تلاش کنند.[۲۳] درباره تلاش‌های سیاسی جاری در منطقه، دیوید برادشو مفسر بخش عربی رادیو بی‌بی‌سی در گزارشی تصریح کرد: «تلاش‌های میانجیگرانه تازه در سه جبهه مجزا در جریان می‌باشد. امارات متحده عربی در خلیج‌فارس در تلاش بوده که دولت سوریه را تشویق کند تا ممنوعیت صدور نفت ازطریق شاه‌لوله‌های نفتی عراق را که از خاک سوریه می‌گذرد بردارد.» وی درباره احتمال موفقیت این حرکت گفت: گرچه گفته شده است که روابط سوریه با ایران اخیراً به سردی گراییده است، باز احتمال نمی‌رود که پرزیدنت اسد به کارهایی دست بزند که برای حزب حاکم بعث در بغداد، که رقیب حزب بعث سوریه است، ایجاد اعتبار کند. برادشو اقدامات الجزایر را دومین محور تلاش‌های میانجیگرانه خواند و افزود امکان موفقیت تلاش‌های الجزایر نیز ضعیف است چون دو سال پیش نیز تلاش این کشور برای پایان‌دادن به جنگ به نتیجه نرسید. وی به‌عنوان سومین حرکت دیپلماتیک درجهت حل‌وفصل جنگ از تلاش فرانسه برای طرح قطعنامه‌ای در شورای امنیت سازمان ملل نام برد که از یک‌سو خواستار استقرار آتش‌بس در جنگ و از سوی دیگر حمایت سازمان ملل از آزادی کشتیرانی برای تمام کشورها در خلیج‌فارس ازجمله عراق است تا این کشور بار دیگر بتواند نفت خود را ازطریق خلیج‌فارس صادر و از افزایش درگیری‌های خود با ایران صرف‌نظر کند. برادشو در پایان اظهار عقیده کرد: احتمالاً ایران از چنین پیشنهادی استقبال نخواهد کرد زیرا ازنظر دولت ایران این راه‌حل صرفاً کوششی است ازطرف کشورهای غربی برای آنکه صدام حسین را بر سر قدرت نگه ‌دارند.[۲۴] از سوی دیگر و با درنظرگرفتن تأثیر احتمالی تلاش‌های میانجیگرانه جاری، امروز حسین شیخ‌الاسلام معاون سیاسی وزارت امور خارجه ایران، برای دیدار از کشورهای سوریه، الجزایر، لیبی، یمن دمکراتیک و چند کشور افریقایی عازم دمشق شد. وی قبل از ترک تهران در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی درباره اهداف سفر به سوریه گفت: دو کشور ایران و سوریه همواره روابط نزدیکی با یکدیگر داشته‌اند و طبیعی است که درارتباط‌با مسائل مختلف به گفت‌وگو و تبادل‌نظر بپردازند. شیخ‌الاسلام افزود با مقامات سوریه مذاکراتی درخصوص تحولات جاری منطقه حول تحریکات و توطئه‌های امپریالیسم و صهیونیسم خواهیم داشت و موضع قاطع خود را در قبال تلاش‌های مذبوحانه‌ای که برای نجات صدام ازسوی ابرقدرت‌ها دنبال می‌شود، بیان خواهیم کرد.[۲۵]

گزارش - 66

واکنش‌ها به تهدید ایران درمورد بستن تنگه هرمز ضمن تحلیل و تفسیر درباره احتمال عملی‌شدن این تهدید همچنان ادامه دارد. به نوشته روزنامه واشنگتن‌ تایمز، شاهزاده بندر بن‌ سلطان سفیر عربستان در امریکا، درباره تهدید ایران گفت: «مسئله‌ای که با آبراه بین‌المللی سروکار داشته باشد مستلزم تصمیم دسته‌جمعی است.» وی افزود: «اگر ایران قوانین و مقررات بین‌المللی را مورد تجاوز و تخطی قرار دهد و یا به حاکمیت ما لطمه بزند ما هر اقدام لازم را برای جلوگیری از آن معمول خواهیم داشت. ... دولت پادشاهی عربستان سعودی از منافع خود و متحدانش در منطقه دفاع خواهد کرد.»[۲۶] در همین حال اولاف لانتسکه رئیس سازمان بین‌المللی انرژی که درحال بازدید از ژاپن است، اظهار کرد که «احتمال اندکی می‌دهد ایران تنگه هرمز را مسدود نماید.» به گزارش خبرگزاری کیودو، وی گفت دست‌اندرکاران بازار جهانی نفت معتقدند تنگه هرمز بسته نخواهد شد و این بازار همچنان آرام است. لانتسکه همچنین پیش‌بینی کرد قیمت آینده نفت ثابت باقی بماند و نرخ تورم افزایش یابد.[۲۷] از سوی دیگر، به گفته رادیو بی‌بی‌سی، خبرگزاری رویتر از ازدحام 70 کشتی باری در ورودی ساحل بندرعباس خبر داد. به گزارش این خبرگزاری کشتی‌های مذکور برای تخلیه محموله‌های خود که «هم برای عملیات جنگی ایران و هم برای اقتصاد این کشور اهمیت حیاتی دارند»، در انتظار به سر می‌برند. ویلیام ریو مفسر بخش شرقی رادیو بی‌بی‌سی با اشاره به گزارش رویتر نتیجه‌ گرفت این وضع، درحقیقت مؤید پیام روز جمعه حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی می‌باشد که گفته بود ایران فقط موقعی اقدام به بستن تنگه هرمز خواهد کرد که دیگر این آبراه استفاده‌ای برای کشور نداشته باشد. گزارش رویتر با اشاره به ساخت یک بندرگاه جدید در بندرعباس که در چند کیلومتری بندر قدیمی قرار دارد و پایگاه نیروی دریایی ایران نیز به حساب می‌آید، افزوده است: «اگر تنها ارقام را در نظر گیریم نیروی دریایی ایران با داشتن 12 رزم‌ناو بزرگ با قدرت‌ترین نیروی دریایی منطقه به شمار می‌آید، اما معلوم نیست که پس از تصفیه‌هایی که به‌دنبال انقلاب در آن انجام گرفت، درحال‌حاضر از چه موقعیتی برخوردار است. باوجود‌این، باید به این موضوع توجه داشت که نیروی هوایی و زمینی ایران ثابت کرده‌اند که تصفیه و کمبود تجهیزات نظامی به‌خاطر عدم ارسال اسلحه ازسوی سازندگان غربی توانایی رزمی آنان را کاهش نداده است.» خبرنگار رویتر در ادامه با اشاره به سخنان اخیر حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی در نمازجمعه تهران مبنی‌بر اینکه «ایران اگر لازم باشد و بخواهد به‌سادگی می‌تواند تنگه هرمز را ببندد» اظهار کرد: «دیپلمات‌های غربی در ایران شک ندارند که اگر ایران مجبور شود، تهدید خود را عملی کرده و تنگه هرمز را خواهد بست، اما معتقدند که عکس‌العمل شدید ایران بیشتر به‌خاطر آن است که عراق را از هرگونه اقدام شدید منصرف کرده، موقعیت کنونی جنگ را حفظ کند.» این خبرنگار در پایان تأکید کرد: «اگر ایران تصمیم به بستن تنگه هرمز بگیرد، همان‌طورکه اخیراً آقای رفسنجانی اظهار داشت غرب زمستان سردی خواهد داشت.»[۲۸]

گزارش - 67

اظهارات روز گذشته وزیر امور خارجه امریکا درمورد اقدام کشورهای غربی به افزایش نیروها و امکانات نظامی خود در منطقه خلیج‌فارس به‌منظور مقابله با تهدید احتمالی علیه امنیت کشتیرانی در این منطقه، پرسش‌هایی را درزمینه احتمال دخالت مستقیم امریکا در جنگ ایران و عراق برانگیخت. سخنگوی وزارت امور خارجه امریکا امروز در پاسخ به سؤال خبرنگاران درخصوص موضع امریکا در قبال منازعه ایران و عراق، خاطرنشان کرد: «در موضع بی‌طرفی امریکا دراین‌زمینه هیچ‌گونه تغییری حاصل نشده است. از سوی دیگر، ما صراحتاً اعلام کرده‌ایم که هرگونه اختلال در آمدوشد کشتی‌های بین‌المللی را در خلیج‌فارس شدیداً وخیم تلقی خواهیم کرد.»[۲۹] علاوه‌براین، امروز کاخ سفید با انتشار بیانیه‌ای مطبوعاتی درباره سخنان وزیر امور خارجه امریکا، اتخاذ هرگونه سیاست نوین در منطقه غرب آسیا ازسوی ایالات متحده را به‌شدت تکذیب کرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی با اعلام این خبر، افزود لاری اسپیکز سخنگوی کاخ سفید نیز تصریح کرد: «من نسبت به شایعه تغییر سیاست [امریکا] هشدار می‌دهم.»[۳۰] بااین‌حال، روزنامه نیویورک ‌تایمز نوشت: «این اولین‌بار بود که شولتز وانمود نمود که امریکا احتمال می‌رود سیاست بی‌طرفی خود نسبت به جنگ ایران و عراق را به نفع عراق تغییر دهد.» این روزنامه افزود: «جنگ ایران و عراق که از سال 1980 آغاز گردیده است مشکلاتی را برای امریکا فراهم کرده است؛ زیرا که از یک‌طرف به‌خاطر نزدیکی عراق با هم‌پیمانی چون عربستان، امریکا نمی‌خواهد که شاهد شکست عراق باشد و از طرف دیگر امریکا از این نگران است که امکان دارد ایران درصورت شکست، از شوروی تقاضای کمک نماید.» رادیو اسرائیل هم در تفسیری با اشاره به درپیش‌بودن انتخابات ریاست‌جمهوری امریکا و اینکه این انتخابات «حال‌وهوای خاص خود را رفته‌رفته در فضای سیاست بین‌المللی می‌پراکند»، گفت: « شاید بی‌مناسبت نباشد اگر گفتۀ تند و خشونت‌آمیز جورج شولتز وزیر خارجه امریکا را نخستین صدای زنگ کاروان انتخابات امریکا بدانیم که دیروز تهدیدات جمهوری اسلامی ایران را در بستن تنگه هرمز باج‌گیری لقب داد و رسماً اعلام نمود که دولت وی از این باج‌ها به کسی نخواهد داد.»[۳۱] رادیو مسکو نیز در تحلیل اظهارات شولتز اعلام کرد: «اوضاع در ناحیه خلیج‌فارس بیش‌ازپیش متشنج می‌شود. کشورهای عضو پیمان ناتو در درجه اول ایالات متحده امریکا، از جنگ بلاوقفه ایران و عراق استفاده می‌کنند و بر فعالیت نظامی خود در این منطقه می‌افزایند و اعمال تجاوزگرانه را برضد کشورهای صادرکننده نفت این منطقه تدارک می‌بینند.» این رادیو افزود: عملیات ماجراجویانه کشورهای عضو پیمان ناتو قطعاً موجب نگرانی کامل محافل صلح‌دوست جهان از‌جمله کشورهای غیرمتعهد خواهد شد.[۳۲] در همین حال، روزنامه الثوره ارگان حزب بعث عراق ضمن اعلام خشنودی مقامات بغداد از اظهارات اخیر وزیر امور خارجه امریکا نوشت: «به عقیده دولت بغداد، ایالات متحده در وعده‌های خود نسبت به باز نگه‌داشتن تنگه هرمز بسیار جدی است.» مفسر الثوره در تحلیل دوصفحه‌ای خود درباره جنگ ایران و عراق ابراز عقیده کرد: در موضع امریکا در قبال جنگ تغییری احساس می‌شود و واشنگتن به عراق حق می‌دهد برای کشاندن حکومت اسلامی ایران به میز مذاکره تأسیسات نفتی ایران را بمباران کند. این روزنامه افزود: «ایالات متحده به ایران اخطار کرده که بستن تنگه هرمز به معنی لطمه [زدن] به منافع کشورهای دیگر بوده و با واکنش نظامی امریکا روبه‌رو خواهد شد.»[۳۳] امروز همچنین ریچارد مورفی، که به‌تازگی ازسوی رئیس‌جمهور امریکا به سمت مسئول امور غرب آسیا در وزارت امور خارجه این کشور منصوب شده، جنگ ایران و عراق را نمونه‌ای جدی از عوامل تهدیدکننده صلح و ثبات در منطقه غرب آسیا خواند و گفت: «پایان‌یافتن جنگ ایران و عراق مشکل به نظر می‌رسد و شاید شورای امنیت سازمان ملل با تصویب قطعنامه‌ای که مورد قبول طرفین باشد قدمی برای حل این مشکل بردارد.» وی همچنین تصریح کرد: «ایران ممکن است برای کوتاه‌مدت بتواند تنگه هرمز را مسدود سازد اما نه برای درازمدت، چنان‌که کشورهای متکی به نفت خلیج‌فارس این موضوع را تحمل نخواهند کرد.» به گزارش رادیو امریکا، مورفی در کمیته روابط خارجی سنای امریکا خاطرنشان کرد که بنیاد راهبرد امریکا در منطقه غرب آسیا بدون تغییر باقی خواهد ماند، هرچند تاکتیک و روش‌ها ممکن است متناسب با شرایط زمانی تغییر کند. وی جهت‌گیری‌های راهبرد کنونی امریکا در منطقه غرب آسیا را چنین خلاصه کرد: «کوشش برای حل منازعاتی که منافع امریکا و منافع مردم منطقه را مورد تهدید قرار می‌دهد، ادامه تلاش‌ها برای بازگرداندن صلح به خاورمیانه [غرب آسیا]، کمک به کشورهای دوست در منطقه برای یاری‌دادن به آنها در برنامه‌های توسعه اقتصادی و تقویت بنیه امنیتی خود و حفاظت از راه ورود نفت از خلیج‌فارس و اطمینان از آزادی کشتیرانی در خلیج‌فارس.»[۳۴]

گزارش - 68

به‌دنبال تیراندازی‌های اخیر علیه تفنگ‌داران دریایی امریکا در بیروت، برخی از شبکه‌های تلویزیونی امریکا جناح انشعابی جنبش شیعیان امل را مسئول اصلی این حوادث دانستند. به گزارش رادیو اسرائیل، این شبکه‌ها همچنین مدعی شدند جناح انشعابی مذکور به رهبری حسین موسوی توسط مأموران اطلاعاتی حکومت اسلامی ایران اداره می‌شود و پایگاه آن در شهر بعلبک در شمال‌شرقی لبنان قرار دارد.[۳۵] امروز همچنین خبرگزاری آلمان از بیروت گزارش داد درگیری‌هایی در منطقه شیاح بیروت بین نیروهای ارتش و مردان مسلح رخ داد. بنا به این گزارش، یک سخنگوی ارتش لبنان گفت که مردان مسلح با حمله به مواضع تفنگ‌داران دریایی امریکا قصد دارند آتش‌بس و جلسه کمیته مذاکره ملی را برهم زنند. وی افزود تفنگ‌داران امریکایی از هویت حمله‌کنندگان مطلع هستند، اما توضیح بیشتری دراین‌باره نداد.[۳۶]

گزارش - 69

درپی اختلافات موجود میان طرف‌داران و مخالفان رهبری یاسر عرفات بر سازمان آزادی‌بخش فلسطین، سوریه به این سازمان اطلاع داد «برای پایان‌دادن به اختلافات دمشق و گروه طرف‌داران عرفات، خود را از شر یاسر عرفات خلاص نماید.» روزنامه کویتی القبس ضمن اعلام این خبر افزود: این تقاضا ازطریق فاروق قدومی رئیس کمیته سیاسی سازمان آزادی‌بخش فلسطین به اطلاع این سازمان رسید. عرفات درحال‌حاضر در شهر طرابلس در شمال لبنان که عملاً در محاصره نیروهای سوریه و مخالفان مورد حمایت این کشور قرار دارد، به سر می‌برد. در همین حال، ژنرال مصطفی طلاس وزیر دفاع سوریه نیز عرفات را مسبب اقدامات تحریک‌آمیز در طرابلس خواند و به وی هشدار داد آنهایی که با آتش بازی می‌کنند انگشتان خود را خواهند سوزاند. به گزارش خبرگزاری رویتر، طلاس ضمن متهم‌کردن عرفات به یورش علیه مواضع "جناح‌های ملی و پیشرو لبنان" تصریح کرد: «سوریه قصد ندارد به کسی اجازه دهد تا نیروهای ملی و پیشرو را در لبنان از بین ببرد. تنها پرچمی که در لبنان برافراشته نگه ‌داشته می‌شود پرچم ملی‌گرایی و پیشرفت خواهد بود.»[۳۷] از سوی دیگر، به گزارش خبرگزاری فرانسه رهبران سازمان الفتح (مهم‌ترین گروه سیاسی - نظامی فلسطینی در سازمان آزادی‌بخش فلسطین) در اجلاس فوق‌العاده‌ای در کویت گرد هم آمدند تا درباره شکاف ایجادشده در داخل این گروه مهم نظامی ساف و تهدید رهبری یاسر عرفات به مذاکره بپردازند. گفته می‌شود هشت عضو کمیته اجرایی الفتح بار دیگر حمایت خود را از عرفات به‌عنوان رهبر الفتح و رئیس سازمان آزادی‌بخش فلسطین اعلام کرده‌اند. بنا به این گزارش، تصمیمات این اجلاس شامل تجدید سازمان الفتح و ارزیابی مجدد روابط آن با کشورهای عربی خواهد بود.[۳۸] ضمیمه گزارش57: موقعیت جغرافیایی، سیاسی منطقه آلان منطقه آلان سردشت مرز مشترک ایران با عراق می‌باشد که از آلوت در شمال تا حوالی دوپارا به‌سمت جنوب امتداد دارد و حصاری کوهستانی آن را فراگرفته و باوجود شیارهای عمیق در دامنه کوه‌های منطقه، بسیار صعب‌العبور می‌باشد. کوه‌های هنیمال، سیر، زرد که، خمل، نوری، لک‌لک و... از ارتفاعات این منطقه هستند که هرکدام در موقعیت خود بسیار حائز اهمیت و بر نقاط هم‌جوار ایران و عراق دید وسیعی دارند. عمده راه ارتباطی منطقه، جاده مرزی آلوت به بیژوه و گردنه خمل است که این منطقه را به بانه و سردشت وصل می‌کند. نقطه مقابل آلان، منطقه گناو عراق و سلسله ارتفاعاتی است که چندین پایگاه پراکنده عراقی به‌منظور تأمین محورهای مواصلاتی در آن وجود دارد. این منطقه به‌دلیل موقعیت خاص جغرافیایی‌اش، نقطه مناسبی برای جنگ‌های پارتیزانی است و جنگ‌های متعددی که در قبل از انقلاب در این منطقه صورت گرفته، سبب رشد و توانمندی گروهک‌های مسلح گردیده است؛ منطقه‌ای که معمولاً دولت مرکزی (شاهنشاهی) به‌هیچ‌وجه به آن دست نیافته بود. پس از پیروزی انقلاب اسلامی با شروع جنگ در کردستان، آلان به‌تدریج محلی برای استقرار وسایل مخابراتی، مراکز آموزش چته‌ها و دفاتر سیاسی گروهک کومه‌له و دمکرات و پس از آن منافقین قرار گرفت. همچنین محل تدارکات و تنها نقطه مطمئن برای ضدانقلابیون، پس از پاک‌سازی محورهای عمقی و شمال کردستان خصوصاً پس از فشارهای عملیاتی سال 62 بود. مردم منطقه که در طول سال‌های متمادی، تاریخ پرخفقانی را سپری کرده‌اند، پس از انقلاب همواره تحت فشار و ظلم گروهک‌ها بوده و به‌سبب حفاظت دستگاه‌ها و دفاتر همواره مورد تفتیش امنیتی قرار می‌گرفته‌اند، بنابراین برخورد سرشار از عاطفه آنان پس از ورود رزمندگان اسلام به منطقه بیانگر این مطلب بود که تصور قدرت و نفوذ جمهوری اسلامی در این حد برای آنها دور از انتظار بوده است. باتوجه‌به قرائن مختلف ضدانقلاب پی برده بود که تا قبل از فرارسیدن سرما، منطقه آلان مورد هجوم نیروهای خودی قرار خواهد گرفت، لذا دفاتر سیاسی حزب اعلام آماده‌باش کامل داده بود و در آستانه همین عملیات اقدام به عملیات‌های ایذایی از‌جمله حمله به شهر بوکان و پایگاه‌های تحت امر کامیاران و تصرف پاسگاه‌های آویهنگ و تنگ‌سر نمود.[۳۹]

ضمیمه گزارش59: گزارش خبرنگار آسوشیتدپرس از اوضاع داخلی عراق خبرنگار خبرگزاری آسوشیتدپرس با اشاره به آماده‌شدن نیروهای ایران برای اجرای یک حمله نهایی در طول کوهستان‌های واقع در مرز دو کشور، به نقل از سرهنگ محی که فرمانده یکی از خطوط مقدم عراق در منطقه خانقین است، گفت: «عملیات جنگی طی چند ماه گذشته تنها به تبادل آتش توپخانه و درگیری‌های نیروهای گشتی محدود بوده است. [این سرهنگ عراقی افزود] ایرانیان انتظار دارند از مواضعشان که بر روی کوهپایه‌های مشرف بر عراق قرار دارد بتوانند تیپ وی را منهدم سازند.» گزارشگر آسوشیتدپرس اضافه کرد که هر دو کشور متخاصم با تأمین مالی و کمک به قبایل مختلف شورشیان کرد از آنها علیه یکدیگر استفاده می‌کنند. دراین‌میان، اگرچه نفوذ ایران به داخل خاک عراق فقط چند کیلومتر است، اما نیروهای ایرانی از موقعیت بهتری برای محدودساختن کمک عراق به کردهای ایرانی و نیز دسترسی به شورشیان کرد عراقی برخوردارند. در ادامه این گزارش همچنین به نقل از سرهنگ محی آمده است: هنگامی‌که تهاجم مرزی مرکزی صورت بگیرد، احتمالاً به‌جای انبوه پاسداران انقلاب که آموزش‌ندیده هستند و از تجهیزات کافی نیز برخوردار نمی‌باشند، به‌طور عمده از نیروهای ارتش که آموزش‌های زیادی را در تاکتیک استفاده از سلاح‌ها و نیز تانک‌ها آموخته‌اند، استفاده خواهد شد. به گفته وی «هنوز یک ارتش خوب در آنجا [ایران] وجود دارد.» خبرنگار آسوشیتدپرس وضعیت ارتش عراق را این‌طور توصیف کرد: «پس از سه سال جنگ، [ارتش عراق] به نظر منظم و کارآمد می‌آید. دولت عراق ادعا می‌کند که افرادش از روحیه بالایی برخوردارند و منتهای تلاش خود را برای حفظ روحیه آنان به کار می‌برد. علی‌رغم کمبودهایی که در بقیه نواحی کشور وجود دارد، در ارتش همواره بهترین غذا موجود است. سربازان ارتش می‌توانند از پنج هفته، یک هفته مرخصی بگیرند درحالی‌که افسران ارتش می‌توانند از چهار هفته، یک هفته مرخصی بگیرند. گفته می‌شود افسرانی که از جبهه بازمی‌گردند هنوز اتومبیل مجانی دریافت می‌کنند و از امتیازات دیگری نیز برخوردارند. پاداش‌هایی که به خانواده کشته‌شدگان تعلق می‌گیرد بسیار بالا هستند لیکن تقریباً هر خانواده‌ای در عراق یکی از اعضای خود را از دست داده است.» خبرنگار آسوشیتدپرس در ادامه اوضاع ناشی‌از جنگ در عراق را چنین گزارش کرد: «شکایت‌کردن از جنگ در میان عراقی‌ها بسیار نادر است. علت این امر به‌طور عمده این است که پلیس مخفی دولت هر کسی که شکایت کند یا مخالفت خود را با صدام ابراز نماید دستگیر می‌کنند. علی‌رغم تکذیب دولت، میزان فرار از خدمت ارتش بالا است. تعداد زیادی از گشتی‌های امنیتی ارتش که کارت‌های شناسایی را در خیابان‌های بغداد و جاده‌های اصلی کشور بازرسی می‌کنند این افراد را شناسایی می‌کنند. می‌توان کامیون‌های پر از مردان جوانی را دید که طی چنان اقداماتی در خیابان‌ها جمع‌آوری شده‌اند و به مراکز امنیتی برده می‌شوند. بنا بر گزارش منابع غربی، بیشتر این فراریان به پادگان برگردانده می‌شوند لیکن گفته می‌شود برخی از آنها نیز تیرباران می‌گردند.» تلاش‌های گاه‌وبی‌گاه افسران ارتش برای کودتا موضوع دیگری است که در این گزارش به آن پرداخته شده است: «دو منبع نظامی خارجی ادعا کردند که یک گروه از سرهنگان و سرتیپ‌های عراقی تلاش کردند در ماه سپتامبر به یک کودتا دست بزنند. درحدود 70 تن از افسران بلندپایه من‌جمله برخی از فرماندهان دستگیر شدند. این منابع گفتند حداقل 4 تن تیرباران و بقیه ناپدید شده‌اند.» خبرنگار آسوشیتدپرس اضافه کرد: «گزارش بمب‌گذاری‌های تروریست‌ها در بغداد و دیگر شهرها غالباً به گوش می‌رسد. لیکن کسی نمی‌داند که آیا آنها ناراضیان عراقی - کردها و یا عوامل ایران هستند. حداقل 8 فروند هواپیمای نیروی هوایی عراق من‌جمله 4 جنگنده میگ، 3 بمب‌افکن سوخو و یک هلیکوپتر غزال ظرف ماه گذشته دراثر چنان بمب‌گذاری‌هایی منهدم شده‌اند. عراقی‌ها هم‌اکنون، 196 فروند هلیکوپتر و 451 فروند هواپیمای جنگنده دارند. یک منبع مطلع گفت لیکن به‌علت کمبود مکانیسین‌های ماهر و قطعات یدکی فقط می‌توان از نیمی از آنها استفاده کرد. ایران هم‌اکنون 500 هواپیما دارد. [اما] هیچ‌گاه نمی‌توان از بیش از 20 درصد این هواپیماها استفاده کرد.» خبرنگار آسوشیتدپرس در پایان به نقل از این منبع خاطرنشان ساخت: هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسه معادله جنگی را تغییر زیادی نخواهد داد، زیرا آنها با موشک‌های اگزوسه سنگین و کند می‌شوند. امتیاز عمده سوپراتانداردها در جنگ نیست بلکه در حمله به کشتی‌ها در دریاست.[۴۰]





پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/07/26

  1. ↑ سند شماره 295/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در عملیات والفجر4، محمدرضا دیانی، 13/7/1362 تا 29/7/1362، صص 80 - 77.
  2. ↑ سند شماره 416800 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (طرح و عملیات) به ستاد مرکزی، 28/7/1362، ص1؛ و- سند شماره 416744 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه اشنویه (فرماندهی) به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (فرماندهی)، 27/7/1362؛ و- سند شماره 416706 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پیرانشهر به اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 30/7/1362.
  3. ↑ سند شماره 291151 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 27/7/1362؛ و- سند شماره 291170 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 27/7/1362؛ و- سند شماره 290781 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری خرمشهر به استانداری خوزستان (دفتر سیاسی انتظامی)، 27/7/1362.
  4. ↑ سند شماره 80662 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 28/7/1362؛ و- روزنامه جمهوری اسلامی، 30/7/1362، ص10؛ و- سند شماره 334505 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از تیپ ویژه شهدا (اطلاعات عملیات) به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (اطلاعات و عملیات)، 12/8/1362؛ و- سند شماره 318618 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شهید ناصر کاظمی به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 26/7/1362؛ و- روزنامه جمهوری اسلامی، 5/8/1362، ص14؛ و- روزنامه جمهوری اسلامی، 2/8/1362، ص10.
  5. ↑ سند شماره 80730 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (منطقه11) به فرماندهی کل سپاه، 3/8/1362، ص2؛ و- سند شماره 416731 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه مهاباد به ستاد منطقه11، 28/7/1362؛ و- خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 215، 29/7/1362، صص 19 و 20، به نقل از خبرگزاری رویتر.
  6. ↑ سند شماره 80535 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا3 (مرکز فرماندهی) به نهاجا (مرکز فرماندهی)، 26/7/1362؛ و- سند شماره 80556 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 26/7/1362.
  7. ↑ سند شماره 295/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در عملیات والفجر4، محمدرضا دیانی، 13/7/1362 تا 29/7/1362، صص 80 - 77.
  8. ↑ سند شماره 416800 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص1؛ و- سند شماره 416786 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ژاجا (رکن3) به فرماندهی ژاجا (رکن3 - مرکز فرماندهی)، 27/7/1362.
  9. ↑ سند شماره 416786 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و- سند شماره 345901 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ناحیه ژاندارمری کردستان (رکن3) به استانداری کردستان، 27/7/1362؛ و- سند شماره 341772 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از استانداری کردستان به نخست‌وزیری، 28/8/1362.
  10. ↑ سند شماره 80662 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره شاجا به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، 28/7/1362؛ و- روزنامه جمهوری اسلامی، 30/7/1362، ص10؛ و- سند شماره 334505 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از تیپ ویژه شهدا (اطلاعات عملیات) به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (اطلاعات و عملیات)، 12/8/1362؛ و- سند شماره 318618 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شهید ناصر کاظمی به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 26/7/1362؛ و- روزنامه جمهوری اسلامی، 5/8/1362، ص14؛ و- روزنامه جمهوری اسلامی، 2/8/1362، ص10.
  11. ↑ سند شماره 416786 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  12. ↑ سند شماره 416786 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  13. ↑ سند شماره 416786 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  14. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 213، 27/7/1362، ص2، بغداد - خبرگزاری عراق، 26/7/1362.
  15. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/1362، ص2، بغداد - خبرگزاری تانیوگ، 27/7/1362.
  16. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 27/7/1362، صص 2 و 12.
  17. ↑ همان، ص12.
  18. ↑ همان.
  19. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 7/7/1362، صص 3 و 4، رادیو بغداد، 26/7/1362.
  20. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 213، 27/7/1362، صص 4 و 5، آنکارا - خبرگزاری یونایتدپرس، 26/7/1362.
  21. ↑ همان، ص3، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 26/7/1362.
  22. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 7/7/1362، ص5، رادیو بغداد، 26/7/1362.
  23. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 213، 27/7/1362، ص23، به نقل از روزنامه ایتالیایی ایلتوپلو.
  24. ↑ همان، صص 13 و 14، رادیو بی‌بی‌سی، 26/7/1362.
  25. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 27/7/1362، ص12.
  26. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 7/7/1362، ص21، رادیو امریکا، 26/7/1362، به نقل از روزنامه امریکایی واشنگتن‌تایمز.
  27. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/1362، ص4، توکیو - خبرگزاری کیودو، 27/7/1362.
  28. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 213، 27/7/1362، صص 14 و 16، رادیو بی‌بی‌سی، 26/7/1362.
  29. ↑ همان، ص12، رادیو امریکا، 26/7/1362.
  30. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 214، 28/7/1362، صص 5 و 6، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 27/7/1362.
  31. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 28/7/1362، صص 21 - 19، رادیو اسرائیل، 27/7/1362.
  32. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 7/7/1362، صص 17 و 18، رادیو مسکو، 26/7/1362.
  33. ↑ همان، صص 18 و 19، رادیو اسرائیل، 26/7/1362، به نقل از روزنامه الثوره.
  34. ↑ همان، صص 13 و 14، رادیو امریکا، 27/7/1362.
  35. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 213، 27/7/1362، ص17، رادیو اسرائیل، 26/7/1362.
  36. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 27/7/1362، ص12.
  37. ↑ همان.
  38. ↑ روزنامه کیهان، 26/7/1362، ص24.
  39. ↑ سند شماره 227434 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن رویدادهای کردستان، دفتر سیاسی سپاه پاسداران، شماره 70، 15/8/1362، صص 46 - 44.
  40. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، گزارش لحظه‌به‌لحظه از عملیات والفجر4 و بازتاب جهانی آن، شماره 41، صص26 - 23، خانقین - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 29/7/1362.





برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1362.07.26&oldid=4147»