1364.04.13: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''<big>روزشمار جنگ</big>''' '''<big>پنجشنبــــــه</big>''' '''<big>16 آبان 1364</big>''' '''<big>23 صفر 1406</big>''' '''<big>7 نوامبر 1985</big>''' == 1 == در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
'''<big>روزشمار جنگ</big>'''
{{جعبه زندگینامه
|عنوان = روزشمار جنگ سال 1364
|نام = 1364.04.13
|نام دیگر= سیزده تیر
|روز= 13 تیر 1364
|تاریخ شمسی= 1364.04.13
|تاریخ میلادی= 4 ژوئیه 1985
|تاریخ قمری= 15 شوال 1405
|اسامی عملیات=
|اسامی شهدا=
|اسامی اسرا=
}}


'''<big>پنجشنبــــــه</big>'''
  <div class="bootstrap-btn">[[1360.04.13]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1361.04.13]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1362.04.13]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1363.04.13]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1365.04.13]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1366.04.13]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1367.04.13]]</div>


'''<big>16 آبان  1364</big>'''


'''<big>23 صفر    1406</big>'''
<div style="text-align:justify">


'''<big>7 نوامبر 1985</big>'''


== 1 ==
== گزارش- 203 ==
در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذاری شده است)، امروز در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران جلسه‌ای با حضور فرماندهان ارشد سپاه پاسداران: رحیم صفوی فرمانده نیروی زمینی سپاه، غلامعلی رشید مسئول معاونت عملیات نیروی زمینی سپاه، عزیز جعفری فرمانده قرارگاه قدس سپاه، عباس محتاج فرمانده قرارگاه سلمان و فرمانده ناحیه 4 سپاه، احمد غلامپور (جانشين قرارگاه كربلا) و... تشکیل شد. در این جلسه مسئولان نیروی زمینی سپاه، باتوجه‌به مشکلات بسیاری که در سر راه عبور از اروندرود و اجرای عملیات در منطقه فاو وجود دارد، مخالفت جدی خود را با اجرای عملیات در این منطقه اعلام کردند و برای اجرای عملیات در مناطق دیگر پیشنهادهایی دادند.
[[رده:1]]
خلاصه‌ای از گزارش امروز راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در قرارگاه مرکزی سپاه، درباره دیدگاه‌های مسئولان نیروی زمینی سپاه چنین است:


پس از یک‌ روز وقفه در بررسی طرح‌‌های عملیاتی ـ که صرف پیگیری کار مهندسی در مناطق عملیاتی هور و فدک (منطقه عملیاتی فاو) گردید ـ از اوایل امروز بار دیگر مباحث اصلی عملیات آغاز شد. در طول روز مسئولان نیروی زمینی سپاه گفت‌وگو‌های بسیاری کردند و درباره مطالب متعددی ازجمله تأمین شرایط لازم برای اجرای عملیات تبادل‌نظر شد. به‌تدریج مباحث گسترده‌تر و موضوعات جدیدی مطرح شد تا جایی که غلامعلی رشید مسیر بحث را تغییر داد و گفت:
امروز يك عمليات نفوذي با عنوان "ظفر5" با رمز "ياصاحب‏الزمان ادركني" به‌وسيلة لشكر30 گرگان (ارتش) در سه محور ميانه (منطقه عمومي مريوان)، پنجوين و دره توتمان اجرا شد كه در دو محور پنجوين و ميانه هدف انهدام نيرو و در محور دره توتمان هدف تصرف و تثبيت ارتفاع كوچكي در شمال غرب "كاني چناره" بوده‏است.<ref>سند شمارة009631 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ:"گزارش نوبه‌اي عملياتي"، قرارگاه خاتم‏الانبيا، شماره5 (1/5/1364).</ref> به گزارش قرارگاه خاتم‏الانبيا، در اين عمليات رزمندگان خودي علاوه بر انهدام سي سنگر اجتماعي و انفرادي و يك قبضه توپ نيروهاي دشمن، پنج انبار مهمات و هفت دستگاه خودرو سبك و سنگين آن‌ها را نيز به ‌آتش كشيدند و مقاديري سلاح و مهمات را هم به غنيمت خود درآورند.<ref>روزنامة اطلاعات، 15/4/1364، ص‏2.</ref>


«اصلاً بیاییم پیشنهاد بدهیم که امسال در جنوب، عملیات وسیع انجام ندهیم. تا عید 15 عملیات قدس [عملیات محدود] می‌توانیم انجام دهیم و در این فاصله دو الی سه منطقه را از هر نظر آماده کنیم و در سال آینده عملیات بزرگ انجام دهیم. امر غافلگیری برای ما مهم است. با نیرویی که حداکثر تا 70 گردان می‌رسد می‌توانیم در شمال‌غرب عملیاتی نسبتاً خوب انجام دهیم.»
==  گزارش- 204 ==


حاضران در جلسه با این پیشنهاد که پیش‌ازظهر و بدون حضور محسن رضایی مطرح شد، موافقت و هریک به‌نوعی آن را تصدیق ‌کردند. در ادامه بحث مزیت‌هایی برای این طرح پیشنهادی بیان شد:
ظهر امروز پادگان سنندج بمباران شد و چند منطقة مسكوني اطراف اين پادگان و خانه‌هاي سازماني پرسنل لشكر28 كردستان (ارتش) نيز هدف بمب و راكت هواپيماهاي عراقي قرار گرفتند. در اين حملة هوايي، 16 تن شهيد و بيش از 105 تن به‏شدت مجروح شدند كه در ميان شهدا و مجروحان علاوه بر افراد نظامي تعدادي غيرنظامي و زن و كودك نيز بودند. همچنين زاغه مهمات، باند هلي‏كوپتر، ساختمان بهداري و چند باب تأسيسات نظامي ديگر نيز مورد اصابت بمب و راكت واقع شدند. از مسلسل‏هاي كاليبر75 نيز در اين حمله استفاده شده‏است.<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه" شماره107 (14/4/1364) ص5، تهران - خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 13/4/1364.</ref> در اين حمله ده هواپيماي عراقي، بيست نقطه از پادگان‏هاي سپاه (توحيد) و ارتش در سنندج را بمباران كردند.<ref>سند شماره 1096 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم (محسن رخصت‌طلب)، 13/4/1364، ص33، مشاهدات راوي.</ref>
امروز حريم هوايي شهرستان پيرانشهر مورد تجاوز قرار گرفت. هواپيماهاي متجاوز عراقي هنگام فرار، بمب‌هاي خود را در اطراف روستاهاي منطقة پيرانشهر ريختند كه تلفات جاني و مالي در بر نداشت.<ref>مأخذ 3، ص5، اروميه - خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 13/4/1364.</ref>


1. رعایت غافلگیری.
==  گزارش- 205 ==


2. آماده‌کردن سه منطقه فدک (فاو)، حیدر (روطه ـ قرنه) در هور و شمال منطقه عملیاتی بدر.
يكي از پايگاه‏هاي خودي در منطقة مريوان با حملة عناصر ضد انقلاب سقوط كرد و به آتش كشيده شد. در اين حمله، هفت تن از نيروهاي پايگاه به شهادت رسيدند، دو تن به اسارت درآمدند و دو تن نيز به طور سطحي مجروح شدند.<ref>سند ‌شماره 266058 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ‌: اسناد سياسي، 25/4/1364، ص12.</ref>


3. آمادگی تجهیزات.
==  گزارش- 206 ==


4. امکان فراهم‌آوردن نیروی بیشتر برای جنوب در زمستان آینده.
مسئله آتش‏بس محدود و منطقه‌اي و صلح در جنگ ايران و عراق از ديد مقام‌هاي ژاپني و ايراني، به مناسبت سفر آقاي هاشمي به ژاپن در يك روزنامة معتبر اين كشور بررسي گرديد. روزنامة "آساهي شيمبون‌" نوشته است: «به نظر مي‌رسد كه ايران و ژاپن در زمينه‌هاي بسط آتش‌بس منطقه‌اي (محدود) به‌طور ظريفي با هم اختلاف نظر دارند، به اين ترتيب كه رئيس مجلس ايران ضمن اعلام چهار زمينة برقراري آتش‏بس منطقه‌اي، از ذكر مورد سوم از پيشنهادهاي "شينتارو آبه" وزير خارجة ژاپن، مبني‏بر امنيت استفاده از بنادر خودداري كرد. رفسنجاني عدم حمله به شهرها، عدم استفاده از سلاح‏هاي شيميايي، امنيت كشتي‏راني در خليج فارس و امنيت خطوط هوايي را به‌عنوان موارد بسط آتش‏بس منطقه‌اي اعلام كرد، در حالي كه "آبه" ضمن مطرح كردن سه مورد اول، مورد سوم آن را به امنيت استفاده از تأسيسات بندري نيز بسط داده است كه رفسنجاني به آن اشاره نداشت.»<ref>مأخذ3، ص‏4، توكيو - خبرگزاري رويتر.</ref>
در اين‌باره يكي از مقام‌هاي وزارت خارجة ژاپن به خبرنگاران خارجي گفته‏است: «ما احساس مي‌كنيم كه ايران در رابطه با يك آتش‏بس، تمايل بيش‏تري نسبت به سابق دارد، لكن شرايط اين كشور براي خاتمة جنگ همچنان بدون تغيير باقي است.» وي افزوده كه ايران با شرايط آتش‏بس پيشنهادي از "شينتارو آبه" در سال گذشته، موافق است. "آبه" خواستار ممنوعيت استفاده از سلاح‏هاي شيميايي، كشتي‏راني امن در خليج‏فارس و استفادة امن از بندرها و لنگرگاه‏ها شده بود. آن مقام وزارت خارجة ژاپن همچنين به نقل از رفسنجاني گفته كه وي از رهبران ژاپن خواسته است تا صلح‏طلبي ايران را در سطح وسيع منعكس سازند.<ref>مأخذ3، صص 5 و6 ، توكيو - خبرگزاري رويتر.</ref>


5. تکمیل و تثبیت تشکیلات نیروی زمینی سپاه تا سال آینده.
==  گزارش- 207 ==


در مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو نیز دلایل زیر برشمرده شد:
"شريف‌الدين پيرزاده" دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي، بدون مشخص كردن شروع كنندة جنگ شهرها، تأسف خود را در مقابل از سرگيري بمباران اهداف غيرنظامي در جنگ ايران و عراق - كه تا كنون چندين قرباني بي‏گناه داشته است - اعلام كرد. وي در يك اطلاعية مطبوعاتي كه در شهر "جده" مقر اين سازمان، منتشر شد از دو طرف متخاصم خواسته كه مطابق قطع‏نامة پانزدهمين كنفرانس وزيران سازمان كنفرانس اسلامي در دسامبر 1984 در صنعا و همچنين قطع‏نامه‌هاي كميتة منتخب صلح اسلامي كه در ماه مه گذشته در جده برگزار شد، از طريق امكان‏هاي صلح‏آميز به جنگ خود پايان دهند.<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية "گزارش‏هاي ويژه"، شماره 108 (15/4/1364)، ص3، جده - خبرگزاري فرانسه.</ref>


1. رعایت غافلگیری ناممکن است.
==  گزارش- 208 ==


2. شرایطی که فرماندهان برای اجرای عملیات مشخص کرده‌اند، تأمین نشده است.
مطامع و تصورات برخي از نخبگان امريكا درخصوص اوضاع ايران و ارتش آن، در روزنامة "واشنگتن تايمز" در مقاله‌اي دربارة آيندة ارتش ايران، منعكس شده‏است. در اين مقاله - كه عنوان آن، "آيندة سياسي تاريك ايران" است‌ - آمده: «در پنجمين سال بن‏بست جنگ ايران و عراق، دو حقيقت بارز به چشم مي‌خورد: يكي اين كه دوران حكومت آيت‌الله خميني دارد به سر مي‌رسد و دوم اين كه ارتش ايران علي‏رغم تلفات سنگين و عدم پيشرفت در خور توجه در جنگ عليه عراق، هنوز دست نخورده باقي‏مانده و از احترام و پشتيباني تودة ملت ايران برخوردار است. اين دو واقعيت براي آيندة سياسي ايران و توازن سوق‏الجيشي در خليج فارس اهميت به سزايي دارد... به نفع جهان آزاد است كه نيروهاي مسلح ايران از كشمكش‏هاي جاري دست نخورده بيرون بيايد، از اين رو، رويه جاري امريكا نسبت به ارتش ايران در مبارزه‏اش عليه عراق، در توانايي ارتش در ايفاي نقش قاطع براي تبديل ايران به يك حكومت معتدل و دموكراتيك بسيار مؤثر خواهد بود.»
در مقاله همچنين آمده است: «اكنون كه برتري عراق برابر ايران از لحاظ تانك پنج بر يك و از حيث تعداد هواپيما هشت بر يك است و در استعمال سلاح‏هاي شيميايي عليه ايران درنگ نمي‌كند، به زيان مصالح امريكاست كه به صدام‌حسين كمك بكند؛ اين امر به صلح و ثبات در خليج فارس كمك نخواهد كرد و افراطيون اسلامي را به آغوش روس‏ها خواهد فرستاد؛ اين كار به تضعيف ارتش ايران كه تنها سد راه پيشروي احتمالي روس‏ها به سوي خليج فارس است، منجر خواهد شد. شوروي در نواحي مرزي ايران سه لشكر مستقر كرده است و اشغال افغانستان توسط روس‏ها ايران را بيش‏تر به خطر انداخته است. البته سياست ضد امريكايي رژيم خميني كه پشتيباني آن از تروريسم و صدور بنيادگرايي مذهبي، طبيعتاً امريكا را به سوي عراق متمايل مي‌كند، اما بايد توجه كرد كه سياست رژيم خميني فاقد پايگاه ملي است. رژيم خميني به نقش برجستة ايران در ژئوپلتيك جهان و توازن نظامي در منطقه و نيز در جهان توجه ندارد، از اين رو شكست ارتش ايران و بي‏طرف شدن آن، راه را براي هرج و مرج در ايران و از هم پاشيده شدن كشور هموار مي‌كند.»<ref>مأخذ3، ص29، بخش فارسي راديو امريكا، روزنامة "واشنگتن تايمز"، 13/4/1364.</ref>


3. زمان کافی برای آماده‌کردن زمین ازجنبه مهندسی دراختیار نیست.
==  گزارش- 209 ==


4. نیروی موردنیاز تأمین نشده است.
پس از گذشت سه روز از آزادسازي گروگان‌هاي هواپيماي امريكايي تي.دبليو.اي. و در مقابل، آزادنشدن زندانيان گرفتار در اسرائيل، برخي اين سؤال را مطرح مي‌كنند كه "آيا معامله‌اي سري در كار بوده‏است؟" نشرية "فارين ريپورت" با طرح اين سؤال در صدد پاسخ‏گويي برآمده‏است:
«نبيه‌بري كه خواهان كوتاه كردن دست امريكا بود، پس از فرود دومين بار هواپيماي امريكايي در بيروت، خود را عاجز از حل اين بحران ديده، مع‏ذالك شكست در انتقال گروگان‌ها به اروپا، منجر شد به اين‏كه آن‏ها را تحويل سوريه دهد. ربايندگان در اصل شيعه و افراطيون حزب‏الله تحت‏الحمايه ايران كه از آن‏ها حمايت مي‌كردند، سرانجام تصميم گرفتند كه آزادي گروگان‌ها را به خاطر دلايل در ارتباط با ايران، بپذيرند.»
فارين ريپورت افزوده است: «يكي از منابع ما معتقد است كه آيت‌الله "خميني" رهبر ايران، ممكن است در مقابل سكوت نسبت به آزادي گروگان‌ها، قول گرفتن سري تازة سلاح‏هاي غربي كه وي براي جنگ خليج‏فارس شديداً به آن‏ها نياز دارد را دريافت كرده‏باشد.»<ref>مأخذ3، ص‏13، نشرية "فارين ريپورت"، 4 ژوئيه (13/4/1364).</ref>


5. هماهنگی در فعالیت‌هایی که برای تأمین امکانات می‌شود وجود ندارد.
==  گزارش- 210 ==


6. اجرای تک پشتیبانی در جزیره مینو میسر نیست.
با تصويب طرح قانوني الحاق امور جنگ‏زدگان به وزارت كار در مجلس شوراي اسلامي، "بنياد امور مهاجرين جنگ تحميلي" از وزارت كشور منتزع و به وزارت كار و امور اجتماعي منتقل گرديد.<ref>اداره كل تندنويسي مجلس شوراي اسلامي، "روزنامه رسمي‌" مشروح مذاكرات جلسه علني مجلس، شماره 11798، جلسة 154 (13/4/1364) ص23.</ref> در مورد دلايل اين اقدام و قبل از تصويب اين طرح، آقاي "اشرفي اصفهاني" مخبر كميسيون شوراها و امور داخلي مجلس، در اين خصوص گفت: «وزارت كشور آن‏چنان كه شايسته و بايسته بود نتوانست مسائل و گرفتاري‌هاي مهاجرين را حل كند. در واقع مهاجرين جنگي دو مشكل اساسي دارند: يكي مسئلة اشتغال و ديگري مسئله مسكن. در مورد مسكن متأسفانه كوچك‏ترين اقدامي تا كنون انجام نگرفته است. من خودم در اردوگاه‏هاي باختران ديدم كه بيش‏تر از 17، 18 نفر در يك اتاق سكونت داشتند و حتي به نحوي كه دو برادر يا سه برادر متأهل با داشتن همسر، در يك اتاق زندگي مي‌كردند كه بعضي از آن‏ها به من مي‌گفتند: "آقا شما كه بالاخره مي‌گوييد جمهوري‌اسلامي، شما آيا تجويز مي‌كنيد كه ما دراين اتاق سكونت بكنيم با اين‏كه سه، چهار تا نامحرم اين جا هستند؟"...در اين رابطه نامه‌هايي از سوي نمايندگان به رئيس محترم مجلس شوراي اسلامي آقاي هاشمي‌رفسنجاني مبادله شده‏است و همچنين خود وزير محترم كشور آقاي ناطق‏نوري در جريان هستند و خود ايشان هم استقبال كردند از اين كه بنياد جنگ‏زدگان انتزاع بشود از وزارت كشور و بر عهدة يكي از وزارت‏خانه‌هاي ديگر گذاشته بشود. با توجه به بررسي‌هايي كه نمايندگان جنوب و غرب كشور كردند، بهترين وزارت‏خانه را براي اين مسئله، وزارت كار و امور اجتماعي دانستند. در كميسيون هر دو وزير تشريف آوردند و مسئله با هماهنگي دو وزير و موافقت هر دوشان صورت گرفت.»
وي افزود: «در آينده طرح‌هاي بسيار خوبي هست براي جذب نيروها و براي اين كه اين‏ها به كار گرفته بشوند و مسئله مسكن آن‏ها حل بشود. توجه كنيد به اين كه امسال مبلغي در حدود 64 ميليارد ريال به‌عنوان بودجة جاري بنياد جنگ‌زدگان تصويب شد و 15 ميليارد هم به‌عنوان وام جهت اشتغال از تبصرة 3 بودجه سال 64 كه جمعاً در حدود 78 ميليارد ريال مي‌شود. طبيعي است تا كنون اين بودجه آن‏چنان كه بايد و شايد جذب نشده و براي جذب آن و براي اين كه واقعاً اين بي‏كاري - كه مسئله بسيار مهم و منشأ هر فسادي مي‌تواند باشد - هرچه زودتر ان شاءالله مسئله اشتغال به كارشان فراهم بشود و كارهاي صنعتي و توليدي فراهم بشود كه اين برادرها استخدام بشوند.»<ref>همان، شمارة 11796 جلسة 152 (9/4/1364) ص28.</ref>


درمجموع هرچه مباحث عمیق‌تر می‌شد، انگیزه اصلی و دلیل انتخاب منطقه عملیاتی فاو با ابهام بیشتر مواجه و حتی گفته می‌شد که منطقه فاو براثر فشارهای سیاسی برای عملیات انتخاب شده است.


درنهایت رحیم‌ صفوی، غلامعلی ‌رشید، عزیز جعفری، احمد ‌غلامپور و... برای دادن پیشنهادهای جدید و مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو به نتیجه قطعی رسیدند و قرار شد در جلسه‌ای با فرمانده کل سپاه دراین‌باره به بحث بپردازند.<ref>سند شماره 0634/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: انتخاب منطقه عملیاتی فدک (فاو)، گزارش راوی قرارگاه خاتم، در عملیات والفجر8، داوود رنجبر، صص 92 ـ 91.</ref>


== 2 ==
[[رده:2]]
در ادامه بحث درباره طراحی عملیات در منطقه فاو، بعدازظهر امروز جلسه‌ای با حضور محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، و برادرانی که در جلسه صبح حضور داشتند. در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران تشکیل شد. نخست رحیم صفوی شروع به صحبت کرد:


برادران حاضر در این جلسه از ابتدای جنگ، در جنگ بوده‌اند و فلسفه وجودی‌شان در جنگ یک فلسفه محکم زیربنایی و عقیدتی است و براساس پایبندی به مقام ولایت آمدند در جنگ و با اعتقاد به اینکه این جنگ، جنگ بین حق و باطل است و جبهه حسینی‌ها علیه یزید‌ی‌هاست و اینکه هر زمانی هم که امام تکلیف کند، حاضر به ریختن خونشان به پای درخت ایمان و عقیده‌شان هستند... .
== <big>منابع و مآخذ روزشمار 1364/04/13 </big> ==


... برادران با یک دید واقع‌بینانه می‌خواهند روی مسئله جنگ فکر و کار کنند. ما دید واقع‌بینانه را از این نظر می‌گوییم که اگر به یک چیزهایی که می‌دانیم آماده نمی‌شود و در زمان لازم امکان فراهم‌شدن آن نیست توجه نکنیم، این یک دید غیرواقع‌بینانه است. من اساس تردید را عدم واقع‌بینی مسائل می‌دانم؛ اگر کسی واقع‌بینانه وارد یک صحنه و یک عملی بشود، در او هیچ تردیدی نیست.
{{پانویس}}


ما از عملیات‌های رمضان تا والفجرها و حتی خیبر و بدر به این نتیجه قطعی رسیده‌ایم که با مقدورات و امکانات موجود نمی‌توانیم عملیات گسترده‌ای داشته باشیم. البته عملیات گسترده در توان جمهوری اسلامی هست ولی در توان سپاه پاسداران نیست. الآن هیچ‌کدام از شرایط اجرای عملیات حاصل نیست. شما از شرایط اجرای عملیات را "حفظ غافلگیری" اعلام کرده‌اید. خوب ما چشممان را ببندیم و بگوییم دشمن نفهمیده؟ این‌همه اقدامات مهندسی شده، این‌همه جاسوس‌های دشمن در منطقه‌ هست. شما گفته بودید که از شرایط اجرای عملیات این است که "ما 150 گردان نیرو" داشته باشیم. فرماندهان مناطق ما می‌گویند که این نیرو فراهم نمی‌شود. شورای عالی سپاه می‌گوید این نیرو حاصل نمی‌شود و از 76 هزار بسیجی که باید داشته باشیم الآن حدود 26 هزار نفر موجود داریم، یعنی یک‌سوم؛ این دوسوم نیروی دیگری که به‌صورت بسیجی باید بیاید، با این مسائلی که الآن هست و باتوجه‌به زمان و آموزش و... نمی‌آیند. ما می‌گوییم وقتی نیرو آمد 55 الی 60 روز وقت لازم است تا برای عملیات آماده بشوند.
<references/>


می‌گوییم مهمات‌ در وضع بسیار بدی است، ما حدود یک‌چهارم، یک‌پنجم، مهمات لازم را داریم و این چیزی نیست که در یک‌ ماه یا دو ماه آینده دست ما برسد. آمار برخی از اقلام مهمات یک‌دهم و یک‌ششم تعداد لازم است. ما اگر بخواهیم اینها را نادیده بگیریم که همان عملیات بدر می‌شود. آن مقدار تجهیزات موردنیاز که برآورد شده برای عملیات، برخی تا شش ماه و یک سال دیگر قابل‌تهیه‌شدن نیست. ...


برای این عملیات‌ها ما قرارگاه‌ها و لشکرهایمان هنوز هیچ شکلی نگرفته است.


مسئله‌مان الآن عملیات گسترده آینده است؛ بیشتر فرماندهان از آقای مرتضی قربانی و احمد کاظمی تا دیگر برادران به ما اعتراض می‌کنند که اینجا نمی‌توانیم عمل کنیم.


از شرایط دیگر برای عملیات این بود که در جزیره مینو تک پشتیبانی انجام بگیرد که 50 درصد موفقیت در این است؛ این شرط هم آماده نیست.


حاصل‌نشدن این شرایط، برابر است با شکست و این شکست هم دیگر شکست بدر و خیبر نیست، شکستی است که هم فرماندهان ما روحیه‌شان خرد و شکسته می‌شود و هم نسبت به رده‌های بالاتر اصلاً بی‌اعتقاد می‌شوند. الآن بسیجی‌های کاظمی [لشکر8 نجف] به فرمانده‌شان ایرادی ندارند، به مسئولین جنگ و مملکت اعتراض دارند. می‌گویند اینها چه مسئولینی هستندکه نمی‌آیند ببینند چه شده؟ در عملیات قادر چه گذشته؟ یعنی یک اعتراض عمومی را خواهیم داشت، الآن فرمانده لشکرها به قرارگاه‌ها بی‌اعتمادند، این بی‌اعتمادی اوج می‌گیرد.[[پرونده:Rahim-safavi-1.jpg|بندانگشتی|رحيم صفوي فرمانده نيروي زميني سپاه، اجراي عمليات محدود در سال 1364 و آمادگي براي عمليات گسترده در سال 1365 را پيشنهاد مي‌كند.]]رحیم صفوی در ادامه، پیشنهاد خود و دیگر مسئولان نیروی زمینی سپاه را چنین مطرح می‌کند:
</div>


«با این نیرو‌هایی که دارند می‌آیند، تا اوایل سال آینده 10 الی 15 عملیات محدود و موفق انجام بدهیم و هم‌زمان با این عملیات‌ها، خودمان را آماده کنیم و برای اوایل سال آینده در منطقه شمال‌غرب بجنگیم و هم‌زمان با آنها منطقه فدک و منطقه حیدر و حتی منطقه بالاتر را یعنی شمال منطقه عملیات بدر را آماده کنیم. یعنی تمام کارهایش آماده بشود و در این سه منطقه بعد از عملیات‌های شمال‌غرب عملیات کنیم. عملیات‌های شمال‌غرب را با نیرویی به‌اندازه 60 تا 70 گردان عمل کنیم، ولی عملیات‌های جنوب را که ارزش و اهمیتش کاملاً روشن است احتیاج به غافلگیری، آماده‌کردن منطقه و آمادگی تجهیزات، وسایل و امکانات دارد، آماده بشوند تا عملیات را جلو ببریم. ما شرایط خودمان را با [عملیات‌های] خیبر و بدر بسنجیم، اگر موفقیتی نمی‌بینیم دست به عملی نزنیم که باعث ناراحتی بشود. برویم محکم به مسئولین بگوییم ما عملیات‌های محدود را ادامه می‌دهیم تا چندین ماه دیگر، بعد هم در شمال‌غرب می‌جنگیم و بعد از آن در جنوب.»<ref>همان، صص 94 ـ 92.</ref>[[پرونده:Mohsen-rezaii-1.jpg|بندانگشتی|فرمانده كل سپاه محسن رضايي، در جلسه قرارگاه مركزي سپاه با اشاره به اهميت اجراي عمليات آتي (فاو)، اين جلسه را تلخ‌ترين جلسه در طول دوران فرماندهي‌اش ناميد.]]پس از سخنان رحیم صفوی، محسن رضایی درحالی‌که ناراحتی در چهره‌اش نمایان بود، پس از چند دقیقه تأمل شروع به صحبت کرد که بخش‌هایی از آن چنین است: «متأسفانه این جلسه برای ما تلخ‌ترین جلسه‌ای است که در تاریخ عمر جنگ دارم. تازه می‌فهمم که عمق ترمزی که الآن در آن پایین و عمق سدی که در بالای ما ایجاد شده، از پایین داریم ترمز می‌کنیم و از بالا یک سدی شده هم آن سد و هم ترمز شما، درست آن بن‌بستی که در جنگ پیدا شده، الآن پیدا کرده است. شما در بدر آمدید گفتید که بیاییم عملیات شماره 2 را، اول انجام بدهیم، گفتیم برادران این حرف را نزنید اگر یک ماه به شما فرصت دادیم، رفتید روی عملیات شماره 2 کار کردید، شاید وسط کار دوباره گفتید که نباید انجام بدهیم... چقدر استدلال شما یا برادرمان رشید آوردید که چرا نباید عملیات شماره 2 را انجام بدهیم؟... الآن تنها راه ما "فاو" است، فاو مهم است. حالا می‌گوییم فاو، اول می‌گویید القرنه بعد از القرنه می‌آیید می‌گویید نخیر، شمال‌غرب. خدا وکیلی همه‌تان می‌توانید بزنید روی قرآن که اگر یک ‌ماه دیگر رفتید روی شمال‌غرب فکر کردید، دوباره نیایید بگویید که نمی‌شود و... زمان دارد می‌گذرد و این دو ضعف که ضعف اساسی است و مبنای ترمز را تشکیل داده از پایین داریم ترمز می‌کنیم، از بالا هم که سد راه رشد توان رزمی و رشد قوه رزمی پیدا شده، حالا این وسط چه باید کرد؟ ما باید بفهمیم می‌خواهیم بجنگیم ولو با 2 نفر، حتی با یک‌گروهان می‌شود جنگید و می‌شود از دشمن تلفات گرفت. با 2 نفر هم می‌شود جنگید. ضعف سومی که هست این است که شما می‌گویید که توان جمهوری اسلامی می‌رسد، توان جمهوری اسلامی می‌رسد یعنی ضعف سوم. این ترمز و آن سد، جنگ را به بن‌بست رساندند، کی می‌گوید توان جمهوری اسلامی می‌رسد جمهوری اسلامی معجونی است از دستاورد انقلاب و رژیم سابق که دست ما مانده، شما صحبت از یک توان بالقوه‌ای می‌کنید که می‌گویید ما می‌توانیم این را به فعل در بیاوریم... مگر توان یک چیز ساده‌ای است، فهم توان پنج سال وقت می‌خواهد شما تا پنج سال دیگر نمی‌توانید بفهمانید. الآن 100 تا کمپرسی در جنگ می‌خواهید. همین الآن اگر بگویید 100 تا کمپرسی، می‌گویند ببینید اینها بهانه آوردند که می‌خواهند نجنگند که 100 کمپرسی را گفتند. چه کسی این را می‌گوید، جز افراد بالای شما این را می‌گویند، چرا؟ با شما لج دارند؟ اینها غیرانقلابی‌اند؟ نه، طبیعی است، ما هم به‌جای آنها بودیم همین حرف را می‌زدیم، برای اینکه در جنگ نیستند ما چه انتظاری داریم؟ چهار سال است خواستیم اینها را در جنگ بیاوریم، اما ورود ناقص اینها در جنگ کار را بدتر کرد. پس این توانی که از جمهوری اسلامی می‌گویید، شما خودتان را دارید بازی می‌دهید، یک ذهنیتی را درست می‌کنید که عذاب وجدانتان را حل کنید بعد آن را می‌گویید نه ما اگر این حرف را می‌زنیم خوب دلیل داریم. می‌گویید توان جمهوری اسلامی باید بیاید جلو، کدام توان؟ کدام کار؟ پس این هم ضعف سوم شما. جمهوری اسلامی یعنی در کل دولت 100 نفر آدم، تازه این 100 نفر که حزب‌اللهی و انقلابی هستند نمی‌دانند جنگ چیست چهار سال و پنج سال دیگر می‌فهمند. باوجوداین باید پیش برویم، پس این توان که می‌گویید، این است. من یک‌مرتبه نسبت به برخورد شما غافلگیر شدم، فکر نمی‌کردم، حالا بعد فکر می‌کنم که چه ضعف‌های دیگری ما داریم باید این ضعف‌ها را در‌آوریم و آنها را حل کنیم. ...» سخنان رحیم صفوی و محسن رضایی در این جلسه آغازی بود برای ادامه بحث: رحیم صفوی: ما می‌گوییم با این توان، نه می‌شود در القرنه بجنگیم و نه در فاو. حال شما هی می‌خواهید فشار بیاورید... اگر شما می‌فرمایید که متناسب با توانمان منطقه تعیین کنیم، الآن این منطقه تناسبی با توانمان ندارد، اگر برویم شکست می‌خوریم. سپاه با این توان قادر به اجرای عملیات گسترده نیست، باید توان بالاتری به دست بیاورد تا بتواند بجنگد. محسن رضایی: این کلی است، این را چه کسی از شما قبول می‌کند؟ شما با استدلال ثابت کنید که اینجا چند گردان می‌خواهد و چند گردان تابه‌حال رسیده. این بحث‌های نارس شما، کار شما را سد کرده و وقتی که این کار سد بشود معلوم است که نمی‌توانید آماده بشوید». در ادامه جلسه یکی دیگر از مسئولان نیروی زمینی سپاه، وارد بحث می‌شود. غلامعلی رشید: ما این‌را به‌وضوح می‌بینیم که اگر 50، 60 گردان نیروی بسیجی بدون امکانات و تجهیزات لازم فراهم شود، دستور عملیات صادر می‌شود؛ چشم‌پوشی می‌شود از غافلگیری؛ چشم‌پوشی می‌شود از برآورد مهمات و... ما می‌گوییم ما یک تاجر ورشکسته هستیم، نمی‌توانیم یک معامله بزرگ انجام دهیم. این خیالی است که ما قبلاً می‌کردیم. ما در فتح‌المبین یک تاجر خوب بودیم، می‌توانستیم معامله کنیم. الآن دیگر قادر نیستیم آن معامله بزرگ را بکنیم. ما می‌گوییم با یک‌ نفر هم می‌شود جنگید، اما یک‌ نفر وقتی بجنگد، سه نفر عراقی را بکشد و خودش هم شهید بشود، این پیروزی است، اما مجموعه عملیات‌های بدر و خیبر می‌شود شکست؛ پیروزی نیست. قضیه عاشورا پیروزی است، 72 نفر بودند به 30 هزار نفر. می‌شود جنگید، اما تا یک‌ ماه دیگر این 50، 60 گردان می‌شود قوی‌ترین عامل فشار. رضایی: صحیح است که شما می‌خواهید از من اعتراف بگیرید که اگر همه توان فراهم نشد نجنگید؟ کجای مردانگی این‌طور است؟ غلامعلی رشید: ما نسبت به فرماندهی خودمان اعتمادمان کم نشده، تردید نداریم. ما عقل شما و علم و تدبیر شما را عالی‌ترین تدبیر برای خودمان می‌شناسیم. ما بی‌اعتمادیم به اینکه امکانات نمی‌رسد، این تردید در بچه‌ها به وجود می‌آورد. یکی از علت تردیدها این است که بی‌اعتمادند به امکانات، بی‌اعتمادند به این نیرویی که باید فراهم شود، ... و دیدند هم این فراهم نشده و نیرو می‌آید پای‌کار و بعد می‌گویند عمل کنید و عمل هم کردند. ما می‌گوییم جلوگیری کنیم از این‌کار. ما اگر هم یک مقدار پارسال منطقه 2 را پیشنهاد می‌دادیم، می‌دیدیم که آن‌موقع پذیرای این نیست که بگوییم عملیات گسترده، در جنوب نمی‌توانیم انجام دهیم. ولی الآن به این نتیجه رسیدیم که واقعیات را ببینیم. در این جنوب هدف‌های بسیار ارزشمندی هست که زیر زبان همه مزه می‌کند. تا گفتیم فاو، گفتند: به‌به، چه چیز خوبی است و... اینجا هدف‌هایش ارزشمند است و امکانات و نیرو می‌خواهد و ما سه سال است که در اینجا تلاش می‌کنیم، نتوانستیم یک گام قوی برداریم، ما به‌عنوان یک پیشنهاد می‌گوییم که: تا پایان سال عملیات محدود انجام دهیم، 15تا عملیات محدود انجام می‌دهیم، بعد برویم شمال‌غرب؛ آنجا می‌شود با 50، 60 گردان جنگ کرد، بعد به جنوب برگردیم. در این فاصله کار مهندسی بکنیم که بشود غافلگیری را رعایت کرد. الآن تمام یگان‌های ما در سرزمین جنوب هستند. غافلگیری از بین رفته است، دیگر معنی و مفهوم ندارد. کار مهندسی که ما می‌کنیم فردایش می‌خواهیم عمل کنیم. شما کار مهندسی جزیره آبادان را انجام دهید و یک ‌سال بعد عملیات کنید. این معنای دیگری پیدا می‌کند. غافلگیری، آب حیات ماست.


<references />
 
 
{{#css:/bootstrap.css}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۶:۵۷

روزشمار جنگ سال 1364
1364.04.13
نام‌های دیگر سیزده تیر
تاریخ شمسی 1364.04.13
تاریخ میلادی 4 ژوئیه 1985
تاریخ قمری 15 شوال 1405



گزارش- 203

امروز يك عمليات نفوذي با عنوان "ظفر5" با رمز "ياصاحب‏الزمان ادركني" به‌وسيلة لشكر30 گرگان (ارتش) در سه محور ميانه (منطقه عمومي مريوان)، پنجوين و دره توتمان اجرا شد كه در دو محور پنجوين و ميانه هدف انهدام نيرو و در محور دره توتمان هدف تصرف و تثبيت ارتفاع كوچكي در شمال غرب "كاني چناره" بوده‏است.[۱] به گزارش قرارگاه خاتم‏الانبيا، در اين عمليات رزمندگان خودي علاوه بر انهدام سي سنگر اجتماعي و انفرادي و يك قبضه توپ نيروهاي دشمن، پنج انبار مهمات و هفت دستگاه خودرو سبك و سنگين آن‌ها را نيز به ‌آتش كشيدند و مقاديري سلاح و مهمات را هم به غنيمت خود درآورند.[۲]

گزارش- 204

ظهر امروز پادگان سنندج بمباران شد و چند منطقة مسكوني اطراف اين پادگان و خانه‌هاي سازماني پرسنل لشكر28 كردستان (ارتش) نيز هدف بمب و راكت هواپيماهاي عراقي قرار گرفتند. در اين حملة هوايي، 16 تن شهيد و بيش از 105 تن به‏شدت مجروح شدند كه در ميان شهدا و مجروحان علاوه بر افراد نظامي تعدادي غيرنظامي و زن و كودك نيز بودند. همچنين زاغه مهمات، باند هلي‏كوپتر، ساختمان بهداري و چند باب تأسيسات نظامي ديگر نيز مورد اصابت بمب و راكت واقع شدند. از مسلسل‏هاي كاليبر75 نيز در اين حمله استفاده شده‏است.[۳] در اين حمله ده هواپيماي عراقي، بيست نقطه از پادگان‏هاي سپاه (توحيد) و ارتش در سنندج را بمباران كردند.[۴] امروز حريم هوايي شهرستان پيرانشهر مورد تجاوز قرار گرفت. هواپيماهاي متجاوز عراقي هنگام فرار، بمب‌هاي خود را در اطراف روستاهاي منطقة پيرانشهر ريختند كه تلفات جاني و مالي در بر نداشت.[۵]

گزارش- 205

يكي از پايگاه‏هاي خودي در منطقة مريوان با حملة عناصر ضد انقلاب سقوط كرد و به آتش كشيده شد. در اين حمله، هفت تن از نيروهاي پايگاه به شهادت رسيدند، دو تن به اسارت درآمدند و دو تن نيز به طور سطحي مجروح شدند.[۶]

گزارش- 206

مسئله آتش‏بس محدود و منطقه‌اي و صلح در جنگ ايران و عراق از ديد مقام‌هاي ژاپني و ايراني، به مناسبت سفر آقاي هاشمي به ژاپن در يك روزنامة معتبر اين كشور بررسي گرديد. روزنامة "آساهي شيمبون‌" نوشته است: «به نظر مي‌رسد كه ايران و ژاپن در زمينه‌هاي بسط آتش‌بس منطقه‌اي (محدود) به‌طور ظريفي با هم اختلاف نظر دارند، به اين ترتيب كه رئيس مجلس ايران ضمن اعلام چهار زمينة برقراري آتش‏بس منطقه‌اي، از ذكر مورد سوم از پيشنهادهاي "شينتارو آبه" وزير خارجة ژاپن، مبني‏بر امنيت استفاده از بنادر خودداري كرد. رفسنجاني عدم حمله به شهرها، عدم استفاده از سلاح‏هاي شيميايي، امنيت كشتي‏راني در خليج فارس و امنيت خطوط هوايي را به‌عنوان موارد بسط آتش‏بس منطقه‌اي اعلام كرد، در حالي كه "آبه" ضمن مطرح كردن سه مورد اول، مورد سوم آن را به امنيت استفاده از تأسيسات بندري نيز بسط داده است كه رفسنجاني به آن اشاره نداشت.»[۷] در اين‌باره يكي از مقام‌هاي وزارت خارجة ژاپن به خبرنگاران خارجي گفته‏است: «ما احساس مي‌كنيم كه ايران در رابطه با يك آتش‏بس، تمايل بيش‏تري نسبت به سابق دارد، لكن شرايط اين كشور براي خاتمة جنگ همچنان بدون تغيير باقي است.» وي افزوده كه ايران با شرايط آتش‏بس پيشنهادي از "شينتارو آبه" در سال گذشته، موافق است. "آبه" خواستار ممنوعيت استفاده از سلاح‏هاي شيميايي، كشتي‏راني امن در خليج‏فارس و استفادة امن از بندرها و لنگرگاه‏ها شده بود. آن مقام وزارت خارجة ژاپن همچنين به نقل از رفسنجاني گفته كه وي از رهبران ژاپن خواسته است تا صلح‏طلبي ايران را در سطح وسيع منعكس سازند.[۸]

گزارش- 207

"شريف‌الدين پيرزاده" دبيركل سازمان كنفرانس اسلامي، بدون مشخص كردن شروع كنندة جنگ شهرها، تأسف خود را در مقابل از سرگيري بمباران اهداف غيرنظامي در جنگ ايران و عراق - كه تا كنون چندين قرباني بي‏گناه داشته است - اعلام كرد. وي در يك اطلاعية مطبوعاتي كه در شهر "جده" مقر اين سازمان، منتشر شد از دو طرف متخاصم خواسته كه مطابق قطع‏نامة پانزدهمين كنفرانس وزيران سازمان كنفرانس اسلامي در دسامبر 1984 در صنعا و همچنين قطع‏نامه‌هاي كميتة منتخب صلح اسلامي كه در ماه مه گذشته در جده برگزار شد، از طريق امكان‏هاي صلح‏آميز به جنگ خود پايان دهند.[۹]

گزارش- 208

مطامع و تصورات برخي از نخبگان امريكا درخصوص اوضاع ايران و ارتش آن، در روزنامة "واشنگتن تايمز" در مقاله‌اي دربارة آيندة ارتش ايران، منعكس شده‏است. در اين مقاله - كه عنوان آن، "آيندة سياسي تاريك ايران" است‌ - آمده: «در پنجمين سال بن‏بست جنگ ايران و عراق، دو حقيقت بارز به چشم مي‌خورد: يكي اين كه دوران حكومت آيت‌الله خميني دارد به سر مي‌رسد و دوم اين كه ارتش ايران علي‏رغم تلفات سنگين و عدم پيشرفت در خور توجه در جنگ عليه عراق، هنوز دست نخورده باقي‏مانده و از احترام و پشتيباني تودة ملت ايران برخوردار است. اين دو واقعيت براي آيندة سياسي ايران و توازن سوق‏الجيشي در خليج فارس اهميت به سزايي دارد... به نفع جهان آزاد است كه نيروهاي مسلح ايران از كشمكش‏هاي جاري دست نخورده بيرون بيايد، از اين رو، رويه جاري امريكا نسبت به ارتش ايران در مبارزه‏اش عليه عراق، در توانايي ارتش در ايفاي نقش قاطع براي تبديل ايران به يك حكومت معتدل و دموكراتيك بسيار مؤثر خواهد بود.» در مقاله همچنين آمده است: «اكنون كه برتري عراق برابر ايران از لحاظ تانك پنج بر يك و از حيث تعداد هواپيما هشت بر يك است و در استعمال سلاح‏هاي شيميايي عليه ايران درنگ نمي‌كند، به زيان مصالح امريكاست كه به صدام‌حسين كمك بكند؛ اين امر به صلح و ثبات در خليج فارس كمك نخواهد كرد و افراطيون اسلامي را به آغوش روس‏ها خواهد فرستاد؛ اين كار به تضعيف ارتش ايران كه تنها سد راه پيشروي احتمالي روس‏ها به سوي خليج فارس است، منجر خواهد شد. شوروي در نواحي مرزي ايران سه لشكر مستقر كرده است و اشغال افغانستان توسط روس‏ها ايران را بيش‏تر به خطر انداخته است. البته سياست ضد امريكايي رژيم خميني كه پشتيباني آن از تروريسم و صدور بنيادگرايي مذهبي، طبيعتاً امريكا را به سوي عراق متمايل مي‌كند، اما بايد توجه كرد كه سياست رژيم خميني فاقد پايگاه ملي است. رژيم خميني به نقش برجستة ايران در ژئوپلتيك جهان و توازن نظامي در منطقه و نيز در جهان توجه ندارد، از اين رو شكست ارتش ايران و بي‏طرف شدن آن، راه را براي هرج و مرج در ايران و از هم پاشيده شدن كشور هموار مي‌كند.»[۱۰]

گزارش- 209

پس از گذشت سه روز از آزادسازي گروگان‌هاي هواپيماي امريكايي تي.دبليو.اي. و در مقابل، آزادنشدن زندانيان گرفتار در اسرائيل، برخي اين سؤال را مطرح مي‌كنند كه "آيا معامله‌اي سري در كار بوده‏است؟" نشرية "فارين ريپورت" با طرح اين سؤال در صدد پاسخ‏گويي برآمده‏است: «نبيه‌بري كه خواهان كوتاه كردن دست امريكا بود، پس از فرود دومين بار هواپيماي امريكايي در بيروت، خود را عاجز از حل اين بحران ديده، مع‏ذالك شكست در انتقال گروگان‌ها به اروپا، منجر شد به اين‏كه آن‏ها را تحويل سوريه دهد. ربايندگان در اصل شيعه و افراطيون حزب‏الله تحت‏الحمايه ايران كه از آن‏ها حمايت مي‌كردند، سرانجام تصميم گرفتند كه آزادي گروگان‌ها را به خاطر دلايل در ارتباط با ايران، بپذيرند.» فارين ريپورت افزوده است: «يكي از منابع ما معتقد است كه آيت‌الله "خميني" رهبر ايران، ممكن است در مقابل سكوت نسبت به آزادي گروگان‌ها، قول گرفتن سري تازة سلاح‏هاي غربي كه وي براي جنگ خليج‏فارس شديداً به آن‏ها نياز دارد را دريافت كرده‏باشد.»[۱۱]

گزارش- 210

با تصويب طرح قانوني الحاق امور جنگ‏زدگان به وزارت كار در مجلس شوراي اسلامي، "بنياد امور مهاجرين جنگ تحميلي" از وزارت كشور منتزع و به وزارت كار و امور اجتماعي منتقل گرديد.[۱۲] در مورد دلايل اين اقدام و قبل از تصويب اين طرح، آقاي "اشرفي اصفهاني" مخبر كميسيون شوراها و امور داخلي مجلس، در اين خصوص گفت: «وزارت كشور آن‏چنان كه شايسته و بايسته بود نتوانست مسائل و گرفتاري‌هاي مهاجرين را حل كند. در واقع مهاجرين جنگي دو مشكل اساسي دارند: يكي مسئلة اشتغال و ديگري مسئله مسكن. در مورد مسكن متأسفانه كوچك‏ترين اقدامي تا كنون انجام نگرفته است. من خودم در اردوگاه‏هاي باختران ديدم كه بيش‏تر از 17، 18 نفر در يك اتاق سكونت داشتند و حتي به نحوي كه دو برادر يا سه برادر متأهل با داشتن همسر، در يك اتاق زندگي مي‌كردند كه بعضي از آن‏ها به من مي‌گفتند: "آقا شما كه بالاخره مي‌گوييد جمهوري‌اسلامي، شما آيا تجويز مي‌كنيد كه ما دراين اتاق سكونت بكنيم با اين‏كه سه، چهار تا نامحرم اين جا هستند؟"...در اين رابطه نامه‌هايي از سوي نمايندگان به رئيس محترم مجلس شوراي اسلامي آقاي هاشمي‌رفسنجاني مبادله شده‏است و همچنين خود وزير محترم كشور آقاي ناطق‏نوري در جريان هستند و خود ايشان هم استقبال كردند از اين كه بنياد جنگ‏زدگان انتزاع بشود از وزارت كشور و بر عهدة يكي از وزارت‏خانه‌هاي ديگر گذاشته بشود. با توجه به بررسي‌هايي كه نمايندگان جنوب و غرب كشور كردند، بهترين وزارت‏خانه را براي اين مسئله، وزارت كار و امور اجتماعي دانستند. در كميسيون هر دو وزير تشريف آوردند و مسئله با هماهنگي دو وزير و موافقت هر دوشان صورت گرفت.» وي افزود: «در آينده طرح‌هاي بسيار خوبي هست براي جذب نيروها و براي اين كه اين‏ها به كار گرفته بشوند و مسئله مسكن آن‏ها حل بشود. توجه كنيد به اين كه امسال مبلغي در حدود 64 ميليارد ريال به‌عنوان بودجة جاري بنياد جنگ‌زدگان تصويب شد و 15 ميليارد هم به‌عنوان وام جهت اشتغال از تبصرة 3 بودجه سال 64 كه جمعاً در حدود 78 ميليارد ريال مي‌شود. طبيعي است تا كنون اين بودجه آن‏چنان كه بايد و شايد جذب نشده و براي جذب آن و براي اين كه واقعاً اين بي‏كاري - كه مسئله بسيار مهم و منشأ هر فسادي مي‌تواند باشد - هرچه زودتر ان شاءالله مسئله اشتغال به كارشان فراهم بشود و كارهاي صنعتي و توليدي فراهم بشود كه اين برادرها استخدام بشوند.»[۱۳]



منابع و مآخذ روزشمار 1364/04/13

  1. سند شمارة009631 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ:"گزارش نوبه‌اي عملياتي"، قرارگاه خاتم‏الانبيا، شماره5 (1/5/1364).
  2. روزنامة اطلاعات، 15/4/1364، ص‏2.
  3. خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه" شماره107 (14/4/1364) ص5، تهران - خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 13/4/1364.
  4. سند شماره 1096 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتم (محسن رخصت‌طلب)، 13/4/1364، ص33، مشاهدات راوي.
  5. مأخذ 3، ص5، اروميه - خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، 13/4/1364.
  6. سند ‌شماره 266058 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ‌: اسناد سياسي، 25/4/1364، ص12.
  7. مأخذ3، ص‏4، توكيو - خبرگزاري رويتر.
  8. مأخذ3، صص 5 و6 ، توكيو - خبرگزاري رويتر.
  9. خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية "گزارش‏هاي ويژه"، شماره 108 (15/4/1364)، ص3، جده - خبرگزاري فرانسه.
  10. مأخذ3، ص29، بخش فارسي راديو امريكا، روزنامة "واشنگتن تايمز"، 13/4/1364.
  11. مأخذ3، ص‏13، نشرية "فارين ريپورت"، 4 ژوئيه (13/4/1364).
  12. اداره كل تندنويسي مجلس شوراي اسلامي، "روزنامه رسمي‌" مشروح مذاكرات جلسه علني مجلس، شماره 11798، جلسة 154 (13/4/1364) ص23.
  13. همان، شمارة 11796 جلسة 152 (9/4/1364) ص28.