1362.07.17: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1362 |نام = 1362.07.17 |نام دیگر= هفده مهر |روز=17 مهر 1362 |تاریخ شمسی= 1362.07.17 |تاریخ میلادی= 9 اکتبر 1983 |تاریخ قمری=2 محرم 1404 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.07.17</div> <div class="bootstrap-btn">1360.07.17...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| سطر ۲۸: | سطر ۲۸: | ||
<div style="text-align:justify"> | <div style="text-align:justify"> | ||
== گزارش - 753 == | |||
در ادامه تلاش برای اجرای عملیات والفجر6 در منطقه شمال خلیج‌فارس، فرماندهان قرارگاهی و یگانی سپاه* باتوجه‌به تجربه اندک خود درزمینه نبردهای دریایی و هوایی، امروز جلسات متعددی را به‌منظور کسب آمادگی در منطقه جنوب به‌ویژه آبادان برگزار کردند. | |||
براین‌اساس، در جلسه امروزِ هتل آبادان، عبدالحمید ملاح‌زاده فرمانده قرارگاه نوح، در حضور فرماندهان ارشد قرارگاه کربلا ضمن ارائه گزارشی از عملیات شمال خلیج‌فارس، وضعیت نظامی فعلی نیروهای خودی و دشمن در این منطقه را تشریح کرد و گفت: درحال‌حاضر در منطقه خلیج‌فارس، «[ارتش] عراق هر کاری خواسته، توانسته در منطقه انجام بدهد.» دشمن در محدوده خور عبدالله و رأس‌البیشه تا بوبیان، نیرو ندارد و فقط از یک ایستگاه شناسایی استفاده می‌کند، باوجوداین توانسته با بهره‌گیری از تجهیزات الکترونیکی حرکات ما را کنترل کند، درحالی‌که در جبهه خودی جنس عملیات به‌گونه‌ای است که سه نیروی هوایی، دریایی و زمینی «که ازلحاظ تخصص هیچ اشتراکی هم باهم ندارند»، باید حضور داشته باشند. در موقعیت کنونی نیروهای ایران در منطقه شمال خلیج‌فارس فقط حالت تدافعی داشته و توانایی اقدام تهاجمی ندارند و تنها راه‌حل این قضیه، یک عملیات مشترک است. ما باید روی آموزش و شناسایی کار کنیم و مسئولان سیاسی هم مهم‌ترین منطقه برای اجرای عملیات را در شمال خلیج‌فارس می‌دانند.<ref>سند شماره 278/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نوح در عملیات انجام‌نشده قبل از والفجر4، اسحاقی، 13/7/1362 تا 17/8/1362، ص25.</ref> | |||
در بخش دیگری از جلسات امروز، فرمانده قرارگاه نوح نشستی را با فرماندهان ناوگروه‌ها و ناوتیم‌های حاضر در عملیات، در باشگاه فرهنگیان آبادان برگزار کرد. در این جلسه هرکدام از ناوگروه‌ها درباره آخرین وضعیت منطقه و سازمان رزم جبهه خودی و دشمن در منطقه تحت امر خود گزارش دادند. براساس مباحث مطرح‌شده در این نشست، در سمت راست منطقه، در محور ناوگروه قاسمیه (احد) این ناوگروه به فرماندهی خوشبخت از نهر قاسمیه به‌منظور انهدام هدف احد؛ یعنی بستن تنگه خور عبدالله و انهدام ناوچه‌های عراقی، وارد عمل خواهد شد، در سمت میانی منطقه، نیری در محور ناوگروه قفاص (فتح) از رودخانه بهمنشیر و نهر قفاص حمله خود را برای انهدام هدف فتح؛ یعنی اسکله العمیه اجرا می‌كند و در سمت چپ منطقه نیز علی در محور ناوگروه نوروز (فجر) عملیات را از سکوی نوروز برای انهدام هدف فجر؛ یعنی اسکله البکر آغاز خواهد كرد.<ref>همان، صص 31 - 28 و 172 - 166.</ref> امروز همچنین فرماندهان قرارگاه نوح با مسئولان ناحیه دریایی ماهشهر به‌منظور ابلاغ طرح سازمان رزمی و پشتیبانی نیروهای این یگان جلسه‌ای برگزار کردند. گفتنی است در جلسه چهار روز پیش فرماندهان قرارگاه‌های کربلا و نوح (13/7/1362)، مقرر شده بود که یک گردان دریایی سپاه ماهشهر با همکاری نیروهایی از منطقه 8 و 9 سپاه، پشتیبانی و احتیاط عملیات شمال خلیج‌فارس را بر عهده گیرند.<ref>همان، صص 34 - 32؛ و - سند شماره 12506/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه طراحی و آماده‌سازی عملیات قرارگاه نوح، عملیات منتفی البکر و العمیه، (قرارگاه خاتم‌الانبیا، 13/7/1362، نوار شماره 12506)، صص 4 - 3.</ref> | |||
== گزارش - 754 == | |||
با گذشت بیش از سه ماه از آماده‌سازی عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان و درحالی‌كه این عملیات در طول یک ماه گذشته در مقایسه با عملیات والفجر4 (منطقه دهانه شیلر) به‌عنوان تک اصلی محسوب می‌شد، امروز درپی جلسه مشترك فرماندهان ارتش و سپاه، رحیم صفوی معاونت عملیات ستاد مرکزی در ابلاغی به فرمانده قرارگاه نجف، از لغو عملیات در منطقه بمو و زیمناکوه خبر داد.* | |||
امروز فرماندهان ارشد سپاه در قرارگاه خاتم‌الانبیا** در جلسه‌ای توقف موقت عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان، عملیات تکمیلی والفجر3 روی قلاویزان و عملیات برون‌مرزی در منطقه عمومی حلبچه تا دربندیخان و تغییرات سازمان رزم قرارگاه نجف را بررسی و ابلاغ كردند. | |||
در این جلسه محسن رضایی فرمانده کل سپاه و رحیم صفوی معاونت عملیات ستاد مرکزی، آخرین تغییرات مأموریت قرارگاه نجف را به این شرح اعلام کردند: | |||
در منطقه عمومی دربندیخان از یک‌سو دو تیپ از لشکر27 محمد رسول‌الله(ص) از سازمان رزم قرارگاه نجف خارج و به منطقه عملیاتی والفجر4 (دهانه شیلر) منتقل خواهد شد، از سوی دیگر، با حضور یک تیپ دیگر از لشکر27 یک قرارگاه عملیات برون‌مرزی تشکیل می‌شود که ضمن شناسایی در کل منطقه عمومی حلبچه و دربندیخان مأموریت طراحی و اجرای اقدامات برون‌مرزی و ایذایی را با هدف ناامن‌سازی عقبه دشمن برعهده دارد. این قرارگاه می‌بایست در محدوده سیدصادق تا سد دربندیخان، با اجرای عملیات‌های برون‌مرزی روی نقاط کلیدی نظیر جاده‌های حساس منطقه، پادگان چناره، شاخ بالامبو، شاخ سورمر، شاخ شمیران، برددکان، کارخانه تولید برق و تونل شمال سد دربندیخان، ضمن تهدید شهر حلبچه، تمرکز نیروهای عراقی را به‌سمت این شهر بكشاند تا دشمن به‌راحتی متوجه منطقه دهانه شیلر نگردد. درحال‌حاضر، درباره عملیات در محور شاخ سورمر، شاخ شمیران و برددکان تصمیم قطعی گرفته نشده است. | |||
در منطقه عمومی مهران - قلاویزان، یگان‌های 5 نصر و 17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) از سپاه و تیپ30 گرگان از ارتش ظرف 7 الی 10 روز باید خود را برای آماده‌سازی عملیات تکمیلی والفجر3 روی قلاویزان آماده كنند. در دستور عملیاتی این جلسه بر تقدم اصل غافلگیری بر شناسایی تأکید شده و نیروهای خودی باید در شب اول عملیات با به‌کارگیری نیروی اندک، خود را به دشمن رسانده و ضمن اجتناب از تک جبهه‌ای و تکیه بر جناح یا نقطه ضعف دشمن، زمینه تداوم و استمرار عملیات در شب‌های بعدی را فراهم آورند. عملیات در این منطقه به‌عنوان یک اقدام فریب، از میزان فشار دشمن در منطقه عملیاتی دهانه شیلر(والفجر4) می‌کاهد.<ref>سند شماره 12806/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه تشریح عملیات قلاویزان، عملیات والفجر4، (قرارگاه خاتم‌الانبیا، 17/7/1362، نوار شماره 12806)، صص 6 - 1؛ و - سند شماره 285/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا در عملیات والفجر4، داوود رنجبر، 11/7/1362 تا 28/7/1362، صص 135 - 131.</ref> | |||
== گزارش - 755 == | |||
مسئولان قرارگاه مقدم حمزه برای هماهنگی یگان‌های ارتش و سپاه در آماده‌سازی نهایی قرارگاه‌های تاکتیکی حمزه در عملیات والفجر4 (منطقه دهانه شیلر)، امروز در جلساتی با حضور حسین خرازی فرمانده لشکر14 امام حسین(ع) و کوسه‌چی فرمانده لشکر25 کربلا آخرین وضعیت قرارگاه‌های تاکتیکی حمزه 1و 5 را مورد بررسی قرار دادند. | |||
در بخشی از جلسات امروز، فرمانده لشکر14 امام حسین(ع)* درخصوص آخرین وضعیت قرارگاه تاکتیکی حمزه1 به فرماندهان قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) ** گزارش داد. حضور عناصر ضدانقلاب در حسن‌آباد، مسئله جاده و معابر وصولی و نداشتن آمادگی برای اجرای عملیات به‌دلیل تغییر مانور عملیات لشکر14 از محور سورن به پنجوین از مهم‌ترین محورهای گزارش امروز خرازی بود. | |||
از آنجا كه با انسداد معابر وصولی گروههای ضدانقلاب پس از عملیات والفجر2، محل تجمع عناصر مسلح غیرقانونی از مهاباد به‌سمت مریوان و دهانه شیلر انتقال یافته است، فرمانده لشکر14 امام حسین(ع) در بخشی از گزارش خود حضور عناصر ضدانقلاب در محدوده تحت امر خود به‌ویژه در منطقه حسن‌آباد را یکی از مشکلات جدی برشمرد. وی با بیان اینکه «ضدانقلاب حساسیتش بیشتر شده است»، حضور این عناصر را موجب اختلال در روند شناسایی‌ها و فعالیت نیروهای لشکر14 در منطقه توصیف کرد و پاک‌سازی ضدانقلاب را برای موفقیت عملیات قرارگاه تاکتیکی حمزه1 ضروری دانست.<ref>سند شماره 278/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نوح در عملیات انجام‌نشده قبل از والفجر4، اسحاقی، 13/7/1362 تا 17/8/1362، ص25.</ref> خرازی در ادامه تسلط دید و تیر دشمن و اقدامات ایذایی ضدانقلاب روی جاده اصلی منطقه را از دیگر معضلات منطقه خواند و گفت: دشمن برخی مناطقی را که یک ماه پیش با تلاش عناصر اطلاعاتی ما شناسایی شده مین‌گذاری كرده است و به‌علت کمین‌هایی که گذاشته زمین منطقه دستخوش تغییر شده است. درحال‌حاضر دشمن با ایجاد میادین مین در جاده حسن‌آباد تلاش می‌كند تا از نیروهای ما اسیر بگیرد. خرازی در تشریح بیشتر این مسئله افزود: «این جاده که می‌بینید از دره تفی می‌آید به گناو و بعد پایین می‌آید این جاده سه چهار کیلومترش توی دید کمین است و ضدانقلاب هم یک 70، 80 نفر توی حسن‌آباد هستند می‌آید در روز سه چهار مرتبه می‌آید توی جاده مین می‌گذارد که دیروز دیدیم که ما نیرویمان نمی‌توانند در این جاده بایستند. اصلاً نمی‌توانیم برویم از توی اینجا، حسن‌آباد مین هم می‌گذارد که کاربرد ضدانقلاب مشخص بشود توی کله‌قندی ببینند.»<ref>همان، صص 31 - 28 و 172 - 166.</ref> | |||
فرمانده قرارگاه مقدم حمزه نیز در تأیید این مطلب با بیان اینکه «عراق ضدانقلاب را فعال کرده است»، بر ضرورت حفظ عقبه‌ها و جاده سورن از تسلط دید و تیر دشمن و همچنین اقدامات ایذایی ضدانقلاب تأکید کرد و افزود: الآن عراق مرتب جاده سورن را ثبت تیر کرده و می‌زند و مین‌گذاری می‌کند. باتوجه‌به اینکه بخشی از نیروهای لشکر امام حسین(ع) در چاله‌سبز و سورن مستقر بودند و قرار است با نیروهای ارتش تعویض شوند، باید جاده تأمین داشته باشد تا در این جابه‌جایی نیروهای خودی با کمین دشمن مواجه نشوند و ماشین‌ها روی مین نروند.<ref>سند شماره 13048/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه طراحی و آماده‌سازی قرارگاه مقدم حمزه، عملیات والفجر4، (قرارگاه مقدم حمزه، 17/7/1362، نوار شماره 13048)، صص 30 - 29.</ref> | |||
حسین خرازی در ادامه به تغییر محور لشکر14 امام حسین(ع) از سورن به پنجوین پرداخت و گفت: «توی این محور پنجوین، دومرتبه ما باید از صفر شروع بکنیم.» وی افزود: محور سورن با کمترین امکاناتی که قرارگاه مقدم حمزه به لشکر14 واگذار کرده بود و با تکیه به توان و امکانات لشکر آماده شده بود، درحالی‌كه تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) و لشکر41 ثارالله(ع) آماده‌سازی محور پنجوین را به‌صورت ناقص انجام داده‌اند و درحال‌حاضر آماده‌سازی این منطقه یک ماه زمان لازم دارد.<ref>سند شماره 13079/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 6 - 3 و12 و 16 و 22 - 19.</ref> | |||
وی در بخش پایانی گزارش خود مسائلی نظیر کندی انتقال و حضور ارتش در منطقه قرارگاه حمزه1، ضعف توپخانه و تعویض نیروهای لشکر14 با یگان ارتش در روی ارتفاعات سورن و چاله‌سبز را از دیگر مشکلات پیش روی در کسب آمادگی نهایی لشکر14 امام حسین(ع) برای استقرار در محور پنجوین برشمرد. خرازی كه باتوجه‌به تجربه تعامل دو ماه گذشته خود با ارتش، به همکاری نیروهای سپاه و ارتش چندان خوش‌بین نیست، در پایان سخنان خود از برخی فرماندهان ارتش مستقر در قرارگاه مقدم حمزه و لشکرهای تحت امر آن به‌ویژه تیپ2 لشکر21 به‌شدت انتقاد کرد. | |||
درنهایت مقرر شد تا 19 مهرماه تعویض نیروهای سپاه و ارتش روی سورن انجام گیرد. گفتنی است امروز برخی اشتباهات پیش‌آمده در ابلاغیه سازمان رزم عملیات والفجر4 نیز اصلاح شد.<ref>سند شماره 13048/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه طراحی و آماده‌سازی قرارگاه مقدم حمزه، عملیات والفجر4، (قرارگاه مقدم حمزه، 17/7/1362، نوار شماره 13048)، صص 30 - 29.</ref> | |||
در بخش دیگری از جلسات امروز محمدحسن کوسه‌چی فرمانده لشکر25 کربلا*، ضمن اعتراض به جابه‌جایی مکرر یگان‌ها به تشریح آخرین وضعیت قرارگاه تاکتیکی حمزه5 پرداخت.<ref>سند شماره 13080/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه با فرماندهی، عملیات والفجر4، (قرارگاه مقدم حمزه، 17/7/1362، نوار شماره 13080)، صص 6 و 22 و 46 - 44؛ و - سند شماره 295/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 66 - 65 و 69.</ref> | |||
در ادامه جلسات امروز، قاسم سلیمانی فرمانده لشکر41 ثارالله(ص)، گزارش روز گذشته خود را از آخرین وضعیت قرارگاه تاکتیکی حمزه4 تکمیل كرد و غلامعلی رشید ضمن تشریح سازمان رزم عملیات والفجر4، درمورد نوع به‌کارگیری لشکر41 ثارالله(ع) گفت: برطبق آخرین تصمیمات، از کل 4 گردان لشکر41 ثارالله(ع)، دو گردان آن به تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) در محور مارو و 2 گردان به‌عنوان احتیاط به لشکر14 امام حسین(ع) در محور پنجوین مأمور خواهند شد. | |||
همچنین امروز غلامعلی رشید پس از فراغت از جلسات در نامهای به علی شمخانی قائم‌مقام کل سپاه، مشکلات عملیات والفجر4 در منطقه دهانه شیلر به‌ویژه درزمینه جابه‌جایی لشکرها، تغییر مانور، کمبود نیرو، مشکل تأمین مهمات و کمبود ادوات ترابری و... را یادآور شد.<ref>سند شماره 13081/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه طراحی و آماده‌سازی عملیات قرارگاه مقدم حمزه، عملیات والفجر4، (قرارگاه مقدم حمزه، 17/7/1362، نوار شماره 13081)، صص 4 و 8؛ و - سند شماره 295/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 42 و 69 - 68 و 72 - 71.</ref> | |||
== گزارش - 756 == | |||
آیت‌الله مهدوی کنی که به‌تازگی ازسوی امام خمینی مأموریت یافته است ستادی را به‌منظور امداد و پشتیبانی از خانواده‌های آسیب‌دیده براثر حملات موشکی و بمباران‌های عراق تشکیل دهد، در مصاحبه‌ای که امروز در روزنامه جمهوری اسلامی درج شد، برنامه‌های این ستاد را تشریح کرد. | |||
وی ابتدا هدف از تشکیل ستاد مذکور را «تأمین نیازهای فوری و امدادی» جنگ‌زدگان اعلام کرد و با اشاره به تلاش ستاد درزمینه تربیت نیرو برای مواقع اضطراری پس از حمله دشمن، تأکید کرد این ستاد در امور مربوط به دیگر ارگان‌های مرتبط با جنگ‌زدگان ازقبیل بنیاد امور مهاجرین، هلال‌احمر و... مداخله نخواهد کرد. آیت‌الله مهدوی کنی افزود: «کار ستاد بیشتر کارهای ضربتی و فوری است. ... و کار ما بیشتر تأمین مایحتاج اولیه خانواده‌هایی است که دراثر این حملات آسیب دیده‌اند، یا می‌بینند.» | |||
وی همچنین، درمورد کمک‌های مردم، سازمان‌ها و ارگان‌های دیگر به این ستاد گفت: «کمک سازمان‌های دولتی و یا نهادها عمدتاً می‌تواند به‌صورت تأمین خارج از نوبت مایحتاج و نیازمندیهای اعلام‌شده توسط ستاد باشد.» مسئول ستاد امداد و پشتیبانی از آسیب‌دیدگان درخصوص تأمین بودجه و نیروهای مورد نیاز این ستاد اظهار كرد: «امام فرمودند اگر ستاد نیازی به بودجه داشته باشد من فعلاً آن را تأمین می‌کنم و اگر دولت نیز امکاناتی داشت می‌تواند دراختیار ستاد بگذارد و ازنظر تأمین نیرو سعی ما بر این است که حتی‌الامکان از نیروهای متعهد و مؤمن در نهادهای انقلاب اسلامی و سازمان‌های دولتی و افرادی که حاضرند افتخاری در ستاد کار کنند استفاده کنیم.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 17/7/1362، ص16.</ref> | |||
گفتنی است دولت از طرق گوناگون از این ستاد پشتیبانی می‌كند، دراین‌زمینه دیروز نخست‌وزیر در نامهای به آیت‌الله مهدوی کنی اعلام کرد: بنیاد مستضعفان 600 واحد مسکونی در دزفول را که كار ساخت آنها به پایان رسیده است، برای اسکان موقت آسیب‌دیدگان غیرنظامی در حملات موشکی عراق دراختیار ستاد مذکور قرار می‌دهد. در این نامه همچنین آمده است: «سرپرست بنیاد مستضعفان لیستی از لوازم منزل و سایر کالاهایی که می‌تواند مورد استفاده قرار گیرند را ارسال داشته است.»<ref>روزنامه اطلاعات، 17/7/1362، ص3.</ref> امروز نیز در پایان جلسه هیئت دولت که به ریاست آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور برگزار شد، میرحسین موسوی نخست‌وزیر، گفت: «دولت کمک‌های لازم را به ستادی که زیر نظر آیت‌الله مهدوی کنی تشکیل شده خواهد نمود.» وی ضمن ابراز امیدواری درمورد موفقیت این ستاد در انجام امور محوله، تأکید کرد همه وزارتخانه‌ها به‌ویژه وزارتخانه‌های صنایع و بازرگانی باید با تمام توان به این ستاد کمک کنند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، دو وزارتخانه مذکور نیز آمادگی خود را برای هرنوع کمک اعلام کردند.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 18/7/1362، ص6.</ref> همچنین، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی درخصوص همکاری با ستاد مذکور تلگرامی برای آیت‌الله مهدوی کنی مخابره کرد. در این تلگرام آمده است: «... جهت تحقق‌بخشیدن به خواسته اخیر قلب تپنده امید مستضعفین جهان در ارتباط با تشکیل ستاد رفع نیازهای تدارکاتی و عاطفی مردم شهرهای بمباران‌شده، شعب بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در دزفول و اندیمشک اعلام می‌نمایند که با کمال افتخار و با تمامی امکانات آمادگی آن را دارند که در خدمت بازسازی مناطق آسیب‌دیده مذکور قرار گیرند.»<ref>روزنامه کیهان، 18/7/1362، ص18.</ref> | |||
امروز همچنین، نمایندگان مناطق جنگ‌زده در مجلس شورای اسلامی در نامهای ضمن تشکر از امام خمینی برای انتصاب آیت‌الله مهدوى كنى به‌عنوان رئیس ستاد امداد و پشتیبانی از خانواده‌های آسیب‌دیده در حملات موشکی و بمباران‌های عراق، از مسئولان نهادهای ذی‌ربط خواستند با این ستاد همكارى کنند.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 17/7/1362، ص16.</ref> | |||
== گزارش - 757 == | |||
به‌دنبال تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق و درحالی‌که براساس اخبار منتشرشده، عراق این جنگنده‌ها را برای انهدام منابع و تأسیسات نفتی ایران در خلیج‌فارس و اهداف دریایی ازجمله نفتکش‌های ایرانی به کار خواهد گرفت، امروز ناخدا حسینی فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور و رئیس شورای عالی دفاع دیدار کرد. | |||
به گزارش روزنامه کیهان، «در این دیدار فرمانده نیروی دریایی گزارش پیشرفت امور نیرو و صنعت دفاع نیروی دریایی در خلیج‌فارس را به اطلاع رئیس شورای عالی دفاع رساند.»<ref>روزنامه کیهان، 18/7/1362، ص18.</ref> رادیو اسرائیل با بیان اینکه در جلسه امروز هیئت دولت راجع به تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به تفصیل بحث و بررسی شده است، درباره دیدار ناخدا حسینی و آیت‌الله خامنه‌ای گزارش داد: «رئیس‌جمهوری ایران، فرمانده نیروی دریایی را به حضور خواند تا امکانات نظامی ایران را در تنگه هرمز مورد بررسی قرار دهد.»<ref>روزنامه کیهان، 18/7/1362، ص18.</ref> | |||
این در حالی است که روزنامه واشنگتن پست (چاپ ایالات متحده امریکا)، امروز به نقل از منابع وزارت امور خارجه امریکا نوشت: «عراق مقامات امریکایی را از این امر مطلع کرده است که از 5 فروند هواپیمای سوپراتاندارد تازه‌خریداری‌شده از فرانسه برای حمله به ایران استفاده خواهد نمود.»<ref>سند شماره 13079/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 6 - 3 و12 و 16 و 22 - 19.</ref> در همین زمینه خبرگزاری فرانسه از واشنگتن گزارش داد: «دولت عراق چند هفته قبل به مقامات امریکایی گفته بود که قصد دارد از هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسوی برای حمله به تأسیسات نفتی ایران استفاده کند.» این خبرگزاری به نقل از روزنامه واشنگتن پست گزارش داد: «این موضوع و احتمال به‌وجودآمدن یک بحران جدی در منطقه موجب نگرانی و نتیجتاً اعزام تعدادی کشتی‌های جنگی امریکا به اقیانوس هند طی ده روز اخیر شده است. ... منابع دیپلماتیک در واشنگتن و خلیج [فارس] معتقدند که عراق می‌خواهد با استفاده از جت‌های سوپراتاندارد به جنگ سه‌ساله خود با ایران سریعاً خاتمه دهد. ... مقامات امریکایی که هم‌اکنون از تشنج‌های فزاینده خاورمیانه [غرب آسیا] نگران‌اند از احتمال بروز یک بحران جدی جدید جداً بیمناک‌اند. ... به اعتقاد ناظران سیاسی، دولت امریکا همچنین نگران است که خبر تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد موجب آن شود که ایران در حمله پیش‌دستی کند و دیگر کشورهای تولیدکننده نفت را در منطقه مورد تهدید قرار دهد. بااین‌حال، عواقب اقتصادی بسته‌شدن تنگه هرمز که نفت اروپای غربی و ژاپن را به خطر خواهد انداخت، ممکن است به آن اندازه که بعضی کارشناسان از آن بیم دارند بزرگ نباشد.»<ref>سند شماره 13079/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 5 و 9 - 8 و 22 - 20.</ref> | |||
به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس، صدام حسین رئیس‌جمهور عراق، فقط یک روز پس از دریافت هواپیماهای سوپراتاندارد، ایران را به یک حمله جدی تهدید کرد. یونایتدپرس با تأکید بر اینکه «صدام حسین از دریافت موشک‌ها راضی به نظر می‌رسد»، به نقل از خبرگزاری رسمی عراق گزارش داد: «[صدام گفته است] پیروزی ما بر دشمن ایرانی به‌زودی به دست می‌آید و دشمن متحمل شکست سنگینی خواهد شد.»<ref>سند شماره 295/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه مقدم حمزه سیدالشهدا در عملیات والفجر4، محمد دیانی، 13/7/1362 تا 29/7/1362، ص58؛ و - سند شماره 13079/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه مشکلات لشکر14 امام حسین در رابطه با جابه‌جایی، عملیات والفجر4، (قرارگاه حمزه، 17/7/1362، نوار شماره 13079)، صص 3 و 14 و 22 - 21.</ref> | |||
== گزارش - 758 == | |||
به‌دنبال انتشار خبر فرود هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسه در یکی از فرودگاه‌های عراق، کلود شسون وزیر امور خارجه فرانسه در مصاحبه‌ای رادیویی از پاسخ صریح درمورد تحویل یا عدم تحویل این هواپیماها به عراق خودداری کرد. | |||
به گزارش خبرگزاری فرانسه، وزیر امور خارجه فرانسه در پاسخ به این پرسش که آیا هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق تحویل داده شده‌اند یا خیر؟ گفت: «شاید که هواپیماها تحویل داده شده‌اند، شاید هم نشده‌اند، شاید هم قبلاً تحویل داده شده بودند.» | |||
وی همچنین با تأکید بر اینکه «عراق از سال 1980 تاکنون، به هلیکوپترهای حامل موشک اگزوسه مجهز بوده است»، اخبار و گزارش‌هایی را که از به‌کارگیری هواپیماهای سوپراتاندارد برای حمله به تأسیسات حیاتی ایران در خلیج‌فارس حکایت دارند یا ورود این جنگنده‌ها به عرصه کارزار عراق و ایران را موجب ایجاد توازن نظامی بین طرفین می‌دانند، تکذیب کرد و افزود: «اگر فرانسه به عراق اسلحه ندهد، شوروی خواهد داد.» | |||
گزارش مذکور درمورد دیدگاه شسون درخصوص واکنش ایران به اقدام فرانسه در واگذاری سوپراتانداردها به عراق آورده است: «تهدیدهای اخیر ایران برای بستن تنگه حیاتی هرمز جنبه خودکشی دارد. بااین‌حال، وی ریسک انتقام ایران از کشتی‌ها را نادیده نمی‌گیرد.» | |||
وی در پایان بر تداوم حمایت فرانسه از عراق تأکید کرد و گفت: «فرانسه همچنان از عراق حمایت خواهد کرد؛ چراکه عراق مسئله مذاکره و قطعنامه‌های سازمان ملل را پذیرفته و نیروهایش را به پشت مرزهای بین‌المللی کشیده است.»<ref>همان، ص3، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 18/7/1362.</ref> | |||
این اظهارات وزیر امور خارجه فرانسه درحالی مطرح می‌شود که ژان دولیپ کوسکی نماینده حزب مخالف دوگلیست فرانسه و وزیر مشاور در امور خارجه پیشین این کشور، امروز گفته است: «تحویل پنج فروند هواپیمای سوپراتاندارد فرانسوی به عراق باعث به‌وجودآمدن بحران عظیمی خواهد شد که ما قادر نخواهیم بود عواقب آن را به عهده بگیریم و آن را شخصاً حل نماییم.» وی که با رادیو فرانس انتر مصاحبه می‌کرد، افزود: «هشدارهای آیت‌الله خمینی مبنی‌بر توانایی ایران در قطع صدور نفت به غرب ازطریق مسدودکردن تنگه هرمز باید جدی گرفته شود.» وزیر مشاور پیشین فرانسه در ادامه راجع به پیامدهای اقدام فرانسه در واگذاری سوپراتانداردها به عراق گفت: «این مطلب قابل‌درک است که مسئله ثبات در عراق، که برای منطقه حالت اساسی دارد، فکر را اشغال می‌کند، اما چنانچه راه ارسال نفت قطع شود، اروپا فلج خواهد شد.» وی همچنین تأکید کرد: «چون فرانسه در شرایطی نخواهد بود که عبورومرور را در تنگه هرمز برقرار کند، این امر را به ایالات متحده واگذار خواهد کرد. بدین‌ترتیب ما خود را دربرابر نتیجه حکومت مشترک امریکا - شوروی خواهیم یافت.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 204، 18/7/1362، ص6، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 17/7/1362.</ref> | |||
== گزارش - 759 == | |||
امروز نیز مسئله تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق و پیامدهای احتمالی آن در سطحی وسیع در رسانه‌های همگانی جهان بازتاب یافت. | |||
نشریه ساندی تایمز (چاپ انگلستان) كه مسئله تهدید ایران برای بستن تنگه هرمز را در کانون توجه قرار داده، در توان این کشور برای عملی‌ساختن این تهدید ابراز تردید کرده و نوشته است: «"بلوف" ایران فرانسه را از ارسال جنگنده بمب‌افکن مجهز به موشک اگزوسه سوپراتاندارد که به عراق قول داده بود، بازنداشت.» این نشریه افزوده است: «آن‌قدر هم که گفته شده نباید تدارکات ایران را در بستن تنگه هرمز بیش از حد مؤثر و کارآمد دانست. ... اولاً بستن تنگه هرمز کار آسانی نیست و ثانیاً ایران توانایی نظامی آن را ندارد.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 18/7/1362، ص13، رادیو بی‌بی‌سی، 17/7/1362.</ref> | |||
خبرگزاری فرانسه از منامه نیز در گزارشی تهدیدات طرفین را "بلوف" و "تبلیغاتی" خواند و با تأکید بر اینکه عملی‌شدن این تهدیدات «بعید به نظر می‌رسد»، از قول ناظران افزود: «چون طرفین درحال‌حاضر امیدی به یک پیروزی نظامی ندارند، هریک در تلاش برای یک جنگ روانی هستند.» | |||
بااین‌حال خبرگزاری فرانسه اضافه كرد: «اگر یکی از دو طرف ایران یا عراق از حد تبلیغ پا فراتر بگذارد جنگ خلیج [فارس] می‌تواند از کنترل خارج شده و نه‌تنها دیگر کشورهای منطقه بلکه حداقل یکی از ابرقدرت‌ها را نیز به صحنه بکشاند. دراین‌حال وحشت از اینکه عراق ممکن است اکنون تهدیدات خود را مبنی‌بر انهدام ترمینال جزیره خارک با هواپیما انجام دهد شاید اغراق‌آمیز باشد.» | |||
این گزارش در ادامه، با اشاره به اینکه حتی عملی‌شدن تهدیدات عراق و حمله به تأسیسات نفتی ایران در خارک تغییر عمده‌ای در وضعیت این كشور ایجاد نخواهد کرد، تهدید ایران درمورد دست‌یازیدن به اقدام تلافی‌جویانه و بستن تنگه هرمز را «یک جنگ روانی» قلمداد کرد و درمورد پیامد احتمالی عملی‌شدن این تهدید افزود: «هرگونه اقدامی از این قبیل یک اقدام جنگی است و کشورهایی که کشتی‌های آنها از این تنگه استفاده می‌کنند آن را نخواهند پذیرفت. قدرتمندترین این کشورها یعنی امریكا قبلاً گفته است که اجازه نخواهد داد این تنگه بسته شود.» | |||
خبرگزاری فرانسه در پایان هدف از طرح این‌‌گونه تهدیدات ازسوی طرفین را چنین بیان كرد: «به نظر می‌رسد تهدید ایران عمدتاً تلاشی برای متقاعدکردن دیگر کشورهای خلیج [فارس] برای واردکردن فشار بر عراق برای قبول شرایط ایران جهت خاتمه جنگ باشد. این شرایط شامل آن است که عراق قبول کند با شروع جنگ در سپتامبر 1980 متجاوز بوده و خسارات عظیمی بپردازد. برخی از رهبران ایران همچنین خواستار سرنگونی رژیم صدام حسین رئیس‌جمهوری عراق، شده‌اند. هدف تهدید عراق کشاندن ایران به مذاکره برای خاتمه جنگ است که رژیم تهران ظرف 14 ماه گذشته از انجام آن سر باز زده است.»<ref>سند شماره 278/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نوح در عملیات انجام‌نشده قبل از والفجر4، اسحاقی، 13/7/1362 تا 17/8/1362، ص25.</ref> | |||
خبرگزاری رویتر نیز امروز با درج یک گزارش تفسیری ضمن تشریح برخی از ویژگی‌ها و قابلیت‌های فنی هواپیماهای سوپراتاندارد و موشک‌های اگزوسه، گزارش داد: «هرچند سوپراتانداردهای مجهز به اگزوسه طی جنگ فالکلند یک ناو جنگی بریتانیا را منهدم و یک کشتی تدارکات نظامی را غرق کردند، اما انهدام یک ترمینال نفتی بزرگ مسئله دیگری است؛ واردآمدن خسارت به یک ترمینال نفتی که چیزی بیشتر از یک مجموعه لوله و ایستگاه‌های تلمبه‌زنی نیست قابل‌جبران و تعمیر است. علاوه‌براین، خارک تنها راهی که ایران می‌تواند ازطریق آن نفت خود را صادر کند، نیست و سال اول جنگ ایران - عراق نشان داد که ایران کاملاً قادر به نبرد است، حتی هنگامی‌که امکانات اقتصادی آن شدیداً محدود شده بود.» | |||
رویتر در ادامه با اشاره به اینکه عراق پیش از این نیز امکانات حمله به جزیره نفتی خارک را دراختیار داشته و قبلاً در چندین مورد این کار را انجام داده است، تهدید تلافی‌جویانه ایران را نیز «یک جنگ روانی» توصیف کرد.<ref>همان، ص5، پاریس - خبرگزاری رویتر، 17/7/1362.</ref> | |||
رادیو بی‌بی‌سی نیز در برنامه‌ای به تفسیر برخی واکنش‌ها در فرانسه، ایران و کشورهای حوزه خلیج‌فارس پرداخت. این رادیو ضمن اشاره به انتقادات ژیسکاردستن رئیس‌جمهور پیشین فرانسه، درباره اقدام دولت سوسیالیست این کشور در واگذاری سوپراتانداردها به عراق، درمورد واکنش کشورهای حوزه خلیج‌فارس گفت: «کشورهای حوزه خلیج‌فارس که از گسترش جنگ ایران و عراق بیمناک‌اند ظاهراً به این امر تن درداده‌اند که باید خود را به نحوی از این ماجرا دور بدارند.» بی‌بی‌سی در ادامه، با اشاره به سفر شیخ زاید بن سلطان آل نهیان به بغداد، افزود: «ناظران آگاه معتقدند حال که فرانسه تصمیم به ارسال هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق را گرفته تنها اقدامی که از عهده کشورهای حوزه خلیج‌فارس برمی‌آید این است که عراق را از کاربرد این جنگنده در حمله به تأسیسات نفتی ایران بر حذر دارند و دیدار شیخ زاید را گامی در این راه تلقی می‌کنند. از سوی دیگر، امروز در عمان اعلام شد که نمایندگان کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس قرار است برای درپیش‌گرفتن موضعی واحد دربرابر تهدید ایران مبنی‌بر بستن تنگه هرمز ملاقات کنند.» | |||
رادیو بی‌بی‌سی در پایان با اشاره به تفسیر امروز رادیو جمهوری اسلامی ایران مبنی‌بر ناکارآمدی جنگنده‌های سوپراتاندارد در پایان‌دادن به مناقشه ایران و عراق و تأثیر منفی به‌کارگیری این هواپیماها توسط عراق در سرنوشت جنگ ازطریق افزایش تنش و بحران در منطقه، گفت: «حال که فرانسه تصمیم به ارسال جنگنده‌های سوپراتاندارد به عراق را گرفته کشور[های] منطقه خلیج‌فارس خود را برای پذیرش عواقب آن آماده می‌کنند.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 18/7/1362، صص 14 - 13، رادیو بی‌بی‌سی، 17/7/1362.</ref> | |||
== گزارش - 760 == | |||
در آستانه تشکیل اجلاس آتی سران عرب در ریاض، تلاش‌های مقامات دولت‌های عربی برای کاهش اختلافات و روان‌سازی روابط فی‌مابین که بیشترین تمرکز آن حول محور عادی‌سازی روابط سوریه و عراق سازمان یافته، تشدید شده است. | |||
در همین راستا، امروز شیخ زاید بن سلطان آل نهیان رئیس دولت امارات متحده عربی، وارد بغداد شد. در این سفر شیخ راشد بن احمد المولا عضو شورای عالی و حاکم ام‌القوین، مانع سعید العتیبه وزیر نفت و راشد عبدالله وزیر مشاور در امور خارجه، شیخ زاید را همراهی می‌کنند.<ref>روزنامه صبح آزادگان، 18/7/1362، ص3.</ref> رئیس امارات متحده عربی پیش‌ازظهر امروز،<ref>سند شماره 13048/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه طراحی و آماده‌سازی قرارگاه مقدم حمزه، عملیات والفجر4، (قرارگاه مقدم حمزه، 17/7/1362، نوار شماره 13048)، صص 30 - 29.</ref> دو بار با صدام حسین دیدار و گفت‌وگو کرد.<ref>روزنامه کیهان، 18/7/1362، ص24.</ref> درخصوص موضوع این مذاكرات «گفته می‌شود رئیس امارات متحده عربی در این سفر مسئله رفع اختلاف میان سوریه و عراق و همچنین بازگشایی خط لوله بانیاس را با طرفین مطرح خواهد کرد.»<ref>سند شماره 12806/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه تشریح عملیات قلاویزان، عملیات والفجر4، (قرارگاه خاتم‌الانبیا، 17/7/1362، نوار شماره 12806)، صص 6 - 1؛ و - سند شماره 285/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا در عملیات والفجر4، داوود رنجبر، 11/7/1362 تا 28/7/1362، صص 135 - 131.</ref> | |||
خبرگزاری‌های امارات متحده عربی و کویت نیز اهداف سفر شیخ زاید به سه کشور عراق، سوریه و الجزایر را ایجاد توافق و حل اختلافات جاری میان دول عربی و به‌ویژه مصالحه میان سوریه و عراق ذکر کرده‌اند،<ref>روزنامه کیهان، 18/7/1362، ص24.</ref> اما نشریه فارین ریپورت (چاپ لندن)، تحلیل دیگری از هدف سفر رئیس دولت امارات متحده عربی به عراق و سوریه ارائه کرده و آن را با مسئله واگذاری هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق و بحران‌های احتمالی متأثر از استفاده از این جنگنده‌ها در خلیج‌فارس مرتبط دانسته است. این نشریه شیخ زاید را نماینده شش کشور عربی حوزه خلیج‌فارس دانسته که مأموریت دارد عراق را از استفاده از جنگنده‌های سوپراتاندارد در بمباران پایانه نفتی ایران در جزیره خارک، منصرف كند. فارین ریپورت نوشته است: «در کشورهای خلیج [فارس] از تهدید ایران درمورد مقابله با حمله عراق ازطریق بستن تنگه هرمز احساس خطر به وجود آمده است. ... وظیفه شیخ زاید این است که رئیس‌جمهوری عراق را با عدم حمله به تأسیسات صادرات نفت و کشتی ایران موافق نماید. در مقابل، امارات عربی [و كشورهای] خلیج [فارس] پیشنهاد یک وام بزرگ جدید به عراق، که نزدیک به ورشکستگی است، نموده‌اند.» این نشریه افزوده است: «صدام حسین ظاهراً پاسخ داده است که او جزیره خارک و کشتیرانی در خلیج [فارس] را بمباران نخواهد کرد، اما منابعی را که به کوشش جنگی ایران کمک می‌کنند مورد حمله قرار خواهد داد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 208، 22/7/1362، ص6، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 21/7/1362.</ref> | |||
شیخ زاید بن سلطان آل نهیان در ادامه سفر خود بعدازظهر امروز با بدرقه رسمی صدام حسین و عده‌ای از مقامات عراق بغداد را به مقصد دمشق ترک کرد. وی سپس با استقبال رسمی حافظ اسد رئیس‌جمهور و برخی مقامات بلندپایه سوریه، وارد این کشور شد.<ref>روزنامه اطلاعات، 18/7/1362، ص16.</ref> به گزارش خبرگزاری فرانسه، هم‌زمان با سفر رئیس امارات متحده عربی به دمشق، شیخ بن حمد آل ثانی وزیر امور خارجه قطر نیز عازم دمشق شد. براساس گزارش مذکور، منابع موثق تصریح کردند دیدار وزیر امور خارجه قطر از سوریه با سفر رئیس کشور امارات متحده عربی به دمشق ارتباط دارد.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 204، 18/7/1362، ص22، دمشق - خبرگزاری فرانسه، 17/7/1362.</ref> | |||
این در حالی است كه نشریه فارین ریپورت درمورد علت سفر شیخ زاید به سوریه نوشته است: «زاید به دمشق رفت و موضع عراق را به حافظ اسد رئیس‌جمهوری سوریه، گزارش نمود تا به اطلاع آیت‌الله خمینی برساند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 208، 22/7/1362، ص7، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 21/7/1362.</ref> رادیو اسرائیل نیز مدعی شد: «فرمانروای امارات متحده عربی رهسپار دمشق شد و به گفته آگاهان سیاسی از حکومت بعث سوریه و پرزیدنت حافظ اسد درخواست کرد به ایران فشار آورد تا از بستن تنگه هرمز و اقداماتی که ممکن است امنیت خلیج‌فارس را به خطر اندازد خودداری ورزد. وی درضمن تلاش کرد سوریه و عراق را با یکدیگر آشتی دهد تا با قطع کمک سوریه به ایران به اتمام جنگ خلیج‌فارس کمک کند.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 20/7/1362، ص9، رادیو اسرائیل، 19/7/1362.</ref> | |||
رادیو ابوظبی درمورد دیدار حافظ اسد و شیخ زاید گزارش داد: «شیخ زاید و حافظ اسد در ملاقات امروز خود موافقت کردند که میانجیگری‌های شیخ زاید میان عراق و سوریه ادامه یابد و قرار شد که یک هیئت ازسوی امارات به‌منظور آگاه‌کردن صدام حسین رئیس‌جمهوری عراق از نتایج دیدار شیخ زاید از سوریه رهسپار عراق شود. این هیئت را آقای احمد خلیفه السویدی مشاور شیخ زاید و آقای راشد عبدالله وزیر مشاور در امور خارجه امارات که تا دمشق رئیس امارات عربی متحده را همراهی کرده بودند تشکیل می‌دهند.»<ref>همان، ص4، رادیو ابوظبی، 19/7/1362.</ref> | |||
== گزارش - 761 == | |||
عصر امروز جمعی از مسئولان اجرایی طرح "لبیک یا خمینی" با میرحسین موسوی نخست‌وزیر، دیدار کردند. موسوی در این دیدار بر بهره‌گیری از تجربیات سه‌ساله جنگ و لزوم نگاه آینده‌محور در اجرای این طرح تأکید کرد. | |||
نخست‌وزیر در بخشی از سخنان خود با اشاره به روش دفاعی آتی کشور دربرابر هجوم احتمالی دشمن گفت: «اگر ما بخواهیم در دفاع از جمهوری اسلامی و همچنین داشتن یک حالت تهاجمی نسبت به دشمنان انقلاب اسلامی به مردم متکی باشیم و به مردم به‌عنوان اولین تغذیه‌کننده انقلاب و جبهه‌ها و خط سیاسی جمهوری اسلامی نگاه کنیم، موفق خواهیم بود. پذیرفتن و اجرای این اصل در سرنوشت آینده بسیج بسیار مهم است. ما به طرف روشی در دفاع از کشور حرکت می‌کنیم که تمام کشور را به دژ مستحکم تبدیل کنیم.» | |||
میرحسین موسوی در ادامه به تجربیات حاصل از جنگ به‌ویژه مقاومت و آزادسازی خرمشهر «در بدترین شرایط ازلحاظ تجهیزات و مسائل سازماندهی» پرداخت و افزود: «اگر ما بتوانیم این تجربیات را جمع‌بندی کنیم، در آینده طرح لبیک یا خمینی برای کشور سرنوشت‌ساز خواهد بود.» وی در پایان بر لزوم آیندهنگری در اجرای این طرح تأکید كرد و گفت: «باید مراحل اجرایی این طرح با نگرشی به آینده دفاعی کشور در نظر گرفته شود و در این آیندهنگری، ارتش و سپاه و بسیج هرکدام جایگاه ویژه و تکمیل‌کننده هم را دارند.»<ref>روزنامه کیهان، 19/7/1362، ص2.</ref> | |||
== گزارش - 762 == | |||
امروز جلسه هیئت دولت به ریاست آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور، درحالی برگزار شد که انتشار اخبار مربوط به تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق فضای سیاسی را تحت‌تأثیر قرار داده است. در همین خصوص رادیو اسرائیل گزارش داد: «هم‌زمان با انتشار گزارش‌هایی دایر بر اینکه فرانسه پنج فروند هواپیمای پیشرفته سوپراتاندارد را ازطریق هوا به عراق ارسال داشته، امروز هیئت دولت ایران جلسه‌ای با حضور حجت‌الاسلام خامنه‌ای تشکیل داد و پیرامون این موضوع به تفصیل به بحث و بررسی پرداخت.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 18/7/1362، ص10، رادیو اسرائیل، 17/7/1362.</ref> | |||
در جلسه امروز هیئت دولت همچنین طرح‌هایی نظیر «تأمین مبلغ 27 میلیون و پانصد هزار ریال به‌منظور راه‌اندازی دانشکده علوم دریایی بندر شهید بهشتی (چابهار سابق) دراختیار دانشگاه بلوچستان» و «تأمین مبلغ 50 میلیارد ریال اعتبار به‌منظور تهیه اقلام مربوط به تقویت بنیه دفاعی کشور» به تصویب رسید.<ref>روزنامه کیهان، 18/7/1362، ص18.</ref> | |||
== گزارش - 763 == | |||
در عملیاتی که با تلاش نیروهای دادستانی انقلاب اسلامی مرکز و همکاری پاسداران کمیته انقلاب اسلامی از چندی پیش آغاز شده و امروز به پایان رسید، ضمن دستگیری عده‌ای از اعضای "گروهک راه کارگر" و کشف چندین مرکز فعالیت مخفی آنها، تشکیلات این گروه در تهران متلاشی شد.<ref>سند شماره 232055 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن اطلاعاتی داخلی دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، شماره 273، 27/7/1362، ص1.</ref> به گزارش یک بولتن داخلی کمیته انقلاب اسلامی (گزارش روزانه)، در این عملیات اسناد و مدارک فراوانی به دست آمد كه برخی از آنها به این شرح است: | |||
«مدارک و رهنمودهای درون‌گروهی، آخرین مواضع گروهک راه کارگر در قبال مسائل مختلف، تعداد زیادی مهر ادارات و ارگان‌های مختلف مثل اداره راهنمایی و رانندگی، اداره ثبت احوال تهران و بعضی شهرستان‌ها، اداره گذرنامه و مهر ورود و خروج کشورهای ترکیه و پاکستان، حوزه نظام وظیفه (پایان خدمت) امور تربیتی و نیز جاهای مختلف زینک و نمونه چاپی کارت پایان خدمت، کارت ماشین و موتورسیکلت و همچنین کارت گواهینامه رانندگی، چاپ برگه تأیید و مهر شوراهای محلی جهت استفاده و احتکار ارزاق عمومی و سوء‌استفاده‌های دیگر و نیز تعداد زیادی شناسنامه و گواهینامه و کارت پایان خدمت جعلی.»<ref>سند شماره 218012 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش روزانه کمیته انقلاب اسلامی، شماره 23، 19/7/1362، ص3.</ref> | |||
== گزارش - 764 == | |||
جمعی از اعضای سابق گروههای مسلح غیرقانونی و گروهی از تسلیم‌شدگان عضو گروهک‌های ضدانقلاب كه دیروز در گردهمایی «تائبین استان‌های آذربایجان‌غربی و کردستان» شركت كرده بودند، امروز در سنندج و برخی شهرهای آذربایجان‌غربی راه‌پیمایی و قطعنامه‌ای منتشر کردند. | |||
در این گردهمایی که از دیروز در سنندج آغاز به کار کرده است، عده‌ای از مقامات كشوری و مسئولان منطقه‌ای و نیز تسلیم‌شدگان، ضمن سخنانی با تأکید بر «روح عفو و اغماض» در مکتب اسلام، عناصر ضدانقلاب را به بازگشت فراخواندند. | |||
به گزارش روزنامه اطلاعات، ظهر امروز، «دو هزار تن [از] تسلیم‌شدگان وابسته به گروهک‌های ضدانقلاب» در سنندج اقدام به راه‌پیمایی کردند. براساس گزارش مذکور، راه‌پیمایان که مورد استقبال مردم قرار گرفته بودند شعارهای انقلابی سر داده و از اعمال عناصر ضدانقلاب ابراز انزجار کردند. شرکت‌کنندگان در این راه‌پیمایی در پایان مسیر با اجتماع در مسجد جامع سنندج قطعنامه‌ای در چهارده ماده صادر كردند. بخش‌هایی از قطعنامه مذکور چنین است: | |||
«ما پشتیبانی قاطع و همه‌جانبه خود را از مقام منیع ولایت حضرت امام خمینی رهبر انقلاب و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی اعلام کرده و اعلام می‌داریم که در راه اجرای فرامین انسان‌ساز این منجی انسان‌ها، تا پای جان آماده فداکاری هستیم. | |||
ما ضمن تأسف و پشیمانی و سرافکندگی از اعمال شرم‌آور گذشته خود و گام‌هایی که در خط امریکا و شوروی برداشته‌ایم، از مردم شریف و نجیب مسلمان کرد که محرومیت زیادی را دراثر اعمال ما متحمل شده‌اند، می‌خواهیم بیش‌ازپیش ما و سایر تائبین را که قصد پناهندگی به جمهوری اسلامی را دارند در آغوش پرمهر خود جای دهند. | |||
ما همگام با همه ملت مستضعف مسلمان ایران و سایر مسلمین انقلابی جهان پشتیبانی قاطع خود را از رزمندگان اسلام در رفع تجاوز بعثیون اعلام داشته و ضمن محکوم‌نمودن جنایات حکومت ننگین بعثی صهیونیستی صدام در خاک و خون کشیدن مردم از زن باردارگرفته تا کودک شیرخواره در شهرهایی همچون دزفول و اندیمشک و مریوان و بانه آمادگی خود را برای شرکت در این دفاع مقدس اعلام می‌داریم. | |||
ما پشتیبانی قاطعانه خود را از قرارگاه مقدس حمزه سیدالشهدا (ع) که با دفع فتنه اشرار برگ زرینی را در تاریخ کردستان ورق زده است و برای آزادشدن مردم محروم کردستان اسلامی از یوغ سلطه ضدانقلاب، اکثر مناطق کردنشین را از لوث وجود آنان پاک‌سازی کرده است، اعلام داشته و تقاضامندیم که با یک یورش هماهنگ آخرین بقایای اشرار را که به‌صورت آواره و سرگردان به سر می‌برند، از صحنه کردستان محو نمایند. | |||
ما اعلام می‌داریم که هرگونه همکاری با گروهک‌ها و ضدانقلابیون برابر است با شرکت و همکاری در بمباران و قتل‌عام مردم شهرها و روستاهای مرزی و برابر است با ایجاد سد در راه پیشرفت اقتصادی، فرهنگی و عمرانی کردستان. برابر است با جاسوسی برای حزب ملحد بعث عراق و فرانسه و برابر است با نوکری بلاواسطه امریکا و شوروی غارتگر و با کسانی که در هر لباس با ضدانقلاب همکاری نمایند، به همین اعتبار برخورد خواهیم کرد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 19/7/1362، ص15.</ref> | |||
علاوه‌بر سنندج، امروز «توابین و نادمین گروهک‌های ضدانقلاب» در برخی شهرها و روستاهای کردستان و آذربایجان‌غربی نیز به‌منظور «ابراز انزجار از جنایات گروهک‌ها در کردستان» راه‌پیمایی کردند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، شرکت‌کنندگان در راه‌پیمایی با سردادن شعارهای «مرگ بر امریکا، شوروی و اسرائیل» و نیز «مرگ بر کومه‌له، دمکرات و فدایی» ضمن ابراز تنفر از عناصر ضدانقلاب بر همبستگی خود با مردم مسلمان ایران تأکید کردند. | |||
اهالی روستاهای کماله اورامان و سرپیر از توابع مریوان نیز به مناسبت سومین سال آزادشدن این روستاها از دست ضدانقلاب، اقدام به راه‌پیمایی کردند.<ref>روزنامه اطلاعات، 18/7/1362، ص3.</ref> | |||
در همین حال، گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از ارومیه حاكی است: «به‌دنبال ابلاغ عطوفت اسلامی به نادمین گروهک‌های ضدانقلاب، بازگشت افراد فریب‌خورده به دامن پرمهر جمهوری اسلامی همچنان ادامه دارد. براساس این گزارش، از اول مهرماه جاری تاکنون، 29 نفر از افراد نادم و پشیمان گروهک‌های ضدانقلاب وابسته به استکبار جهانی ضمن معرفی خود به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ارومیه و تحویل 8 قبضه تفنگ ژ3، 6 کلاشینکف، یک قبضه ام‌یک و 4 قبضه از سلاح‌های مختلف تقاضای امان‌نامه کرده و به آغوش اسلام بازگشته‌اند.»<ref>همان.</ref> | |||
== گزارش - 765 == | |||
حجت‌الاسلام علی‌اکبر ناطق نوری وزیر کشور، که برای دیداری دوروزه از کردستان در این استان به سر می‌برد، امروز از مناطق آسیب‌دیده مریوان براثر بمباران‌های عراق بازدید کرد. | |||
وزیر کشور به‌همراه نماینده مردم مریوان در مجلس شورای اسلامی، استاندار کردستان و چند تن از اعضای ستاد عالی بازسازی و نوسازی مناطق جنگی ابتدا در یکی از اردوگاه‌های استقرار آوارگان مریوان حاضر شد و با مردم شهر درمورد نیازمندیهای آنان به گفت‌وگو پرداخت. وی سپس، ضمن بازدید از ژاندارمری، شهربانی و سپاه پاسداران مریوان از محل‌های تخریب‌شده این شهر در طول جنگ هم دیدن کرد.<ref>روزنامه صبح آزادگان، 18/7/1362، ص8.</ref> | |||
ناطق نوری در پایان سفر خود به استان کردستان در گفت‌وگویی «روحیه مردم سنندج و به‌طورکلی مردم کردستان [را] بسیار خوب توصیف کرد» و راجع به مشاهداتش در مریوان گفت: «عمق جنایات صدامیان در مریوان بسیار زیاد است و نهایت ددمنشی حکومت بغداد را می‌رساند.» وی ضمن تأکید بر تسریع در امر بازسازی و نوسازی مناطق آسیب‌دیده مریوان افزود: «دراین‌مورد با آیت‌الله مهدوی کنی که ازسوی امام امت مأمور تشکیل ستادی جهت رسیدگی به مناطق خسارت‌دیده شده‌اند، صحبت کرده‌ایم و امید است با پیگیری‌هایی که خواهد شد، هرچه سریع‌تر به وضع آوارگان این منطقه رسیدگی شود و قبل از شروع سرما، برادران و خواهران ما در محلی مطلوب اسکان یابند.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 18/7/1362، ص4.</ref> | |||
== گزارش - 766 == | |||
نشریه فارین ریپورت در شماره اخیر خود در مطلبی تحت عنوان "آیا عراق قادر است به کار خود ادامه دهد" نوشت: «عراق به‌طور اساسی در هم شکسته است. سه سال جنگ بغرنج با ایران این کشور را در مقابله با هزینه جنگی حدود 900 میلیون دلار در ماه و برای ترمیم اقتصاد ضعیف آن با بی‌پولی شدید روبه‌رو نموده است. از ماه ژوئیه، مقامات دولتی 50 تن طلا و جواهر از زنان عراق جمع‌آوری نمودند و همین اواخر در اولین محاسبه بر روی حس وطن‌خواهی مردم گروههای ویژه‌ای از پلیس برای حمله به دارایی‌های خصوصی مظنون اعزام نمودند. خانواده‌های ثروتمند عراق برای حفظ جواهرات خود به اقدام پرداخته‌اند، به این صورت که آنها را به‌طور قاچاق به کشورهای عربی همسایه در خلیج [فارس] ارسال می‌کنند. | |||
عراق در تجارت خود، برای به‌دست‌آوردن اسلحه، مواد غذایی و مواد خام تا حد معامله تهاتری پایین آمده است. این کشور در پرداخت بخشی از بدهی‌های خارجی 18 میلیون دلاری خود (23 میلیارد دلار بدهی آن به فروشندگان اسلحه را به حساب نمی‌آوریم) شروع به تعلل نموده است. صدام حسین با بیشتر طرف‌های بازرگانی مهم خود - که شوروی، فرانسه و مصر هستند - موافقت‌نامه‌های بازرگانی مخفی براساس پرداخت بها به نفت امضا کرده و به‌ازای معادل 2 میلیارد دلار اسلحه و مواد غذایی وارداتی از شوروی به آن کشور نفت داده خواهد شد. | |||
برای پرداخت بخشی از بدهی به دولت فرانسه بابت سلاح‌های فرانسوی و بازپرداخت بدهی‌های قدیمی عراق نیز نفت داده می‌شود. مصر تحویل اسلحه به عراق را همچنان ادامه خواهد داد زیرا صدام حسین قول داده است به 5/1 میلیون نفر کارگر مصری که در عراق به کار مشغول‌اند اجازه دهد دستمزد‌های خود را به کشورشان بفرستند. | |||
چین یکی دیگر از طرف‌های مهم بازرگانی عراق است، اما بهای واردات از آن کشور - ازجمله اسلحه - بیشتر توسط عربستان پرداخت می‌گردد. | |||
ایجاد کارخانه متوقف شده است. طرح عراق برای ارسال نفت ازطریق پیوستن به لوله نفت عربستان سعودی به مقصد بندر ینبع در دریای سرخ نیز متوقف شده است. | |||
اتومبیل‌ها برای دریافت بنزین محدود در پمپ‌های بنزین به انتظار می‌مانند و اتومبیل کمی در راه‌ها مشاهده می‌شود. مردم برای گرفتن شکر، برنج، قهوه و سیگار از مغازه‌ها در صف می‌ایستند. بیکاری وجود ندارد که این امر ناشی‌از فعال‌بودن کار سربازگیری است.» | |||
فارین ریپورت درمورد وضعیت نیروهای نظامی عراق نیز با اشاره به وجود اختلاف بین صدام حسین و برخی مسئولان و فرماندهان ارشد نظامی ارتش عراق نظیر عدنان خیرالله وزیر دفاع و فرماندهی نیروی هوایی و ژنرال عبدالجبار شنشل آورده است: «صدام حسین خواهان است که ارتش به‌طور عده ثابت باشد، اما عملیات چشمگیر پراکنده‌ای که ایران را مجبور به موافقت با پایان جنگ کند، انجام ندهد. او می‌خواهد گروهی را برای کشتن رهبران ایران ازطریق نفوذدادن آنان به درون یک توطئه ضدعراقی ایران تشکیل دهد. ... صدام حسین همچنین میل دارد به اینکه نیروی هوایی را به یک عملیات بمباران شمال تهران، جایی که رهبران زندگی می‌کنند بفرستد. همچنین شاید موشک‌های زمین‌به‌زمین دوربرد شوروی را به کار ببرد. رئیس‌جمهور عراق همچنین می‌خواهد که سوپراتانداردهای فرانسوی که مدت‌ها است قول آن داده شده تأسیسات نفتی ایران [را] محو کند. او تابه‌حال موفق نشده است. | |||
[اما] وزیر دفاع نظر دیگری دارد. او عقیده دارد که ارتش عراق باید به‌منظور به‌دست‌آوردن اراضی کافی برای قادربودن به مذاکره جهت پایان جنگ از یک موضع نیرومند به ایران همان‌طورکه در سال 1980 حمله کرد، حمله کند.» | |||
این نشریه علاوه‌بر اختلاف‌نظر برخی فرماندهان نظامی ارتش عراق، به وضعیت نه‌چندان منسجم داخلی نیروهای نظامی این کشور نیز پرداخته و نوشته است: «در ماه گذشته، دلایل بیشتری از ناآرامی در ارتش ازجمله حرکات سریع غیرعادی نیروها و برکناری فرماندهان لشکرها وجود داشته است. فرار از خدمت که در دو سال اول جنگ تقریباً ناشناخته بود اکنون به حدود 10 هزار نفر می‌رسد. چند صد نفر از سربازان فراری ممکن است به یک گروه کم‌شناخته به نام مجاهدین عراق و دو متحد مشابه آن به نامهای سازمان عمل اسلامی و جبهه اسلامی آزادی ملی راه یافته باشند که تمام آنها به‌طور متعصبانه‌ای مخالف صدام حسین هستند. ...»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 204، 18/7/1362، صص 16 - 13، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/7/1362.</ref> | |||
ضمیمه گزارش754: روند منتفی‌شدن عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان | |||
داوود رنجبر راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، در گزارش عملیات خود درمورد منتفی‌شدن عملیات والفجر5 نوشته است: «عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان: پس از منتفی‌شدن کار روی ارتفاعات شمالی قصرشیرین ازطرف(احتمالاً) شورای عالی دفاع، هدف دربندیخان به‌دلیل اهمیتی که داشت، ازسوی فرماندهان نظامی مطرح شد. ازجمله موارد اهمیت این منطقه به‌عنوان نمونه [این بود كه] یک سوم برق و آب بغداد و بصره ازطریق عمل روی سد دربندیخان قابل‌کنترل بود. طی بررسی، لشکر27 محمد رسول‌الله(ص) زیر نظر قرارگاه مشترک نجف، مأمور شروع به کار و تهیه مقدمات آن شد. در این برهه نیروهای خودی هم‌زمان روی دو منطقه باقیمانده، یعنی الف) سد دربندیخان (عملیات والفجر5)؛ ب) دهانه شیلر (عملیات والفجر4) کارهای مقدماتی صورت گرفت. که در آغاز به‌دلیل آمادگی بیشتر عملیات منطقه دربندیخان، تکیه اصلی بر روی عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان بود و در کنار آن نیز عملیات والفجر4 در منطقه دهانه شیلر به‌عنوان فرع آن رسیدگی می‌شد. طی بررسی‌های زیاد و مقایسه دو طرح به چند دلیل مسئله دربندیخان که دو بار تا پای کار هم(برای انجام عملیات) رفت، منتفی شد. علت این وضعیت [چنین بود]: | |||
الف) مشکلات عملیات: صعب‌العبور بودن ارتفاعات، محدودبودن راهکارها. | |||
ب) نیاز منطقه شیلر به نیروی بیشتر: هر دو منطقه نیاز به نیروی بیشتر داشت، لذا انجام دو عملیات هم‌زمان در توان نیروهای خودی نبود و براین‌اساس در مقایسه دو عملیات، منطقه شیلر برای انجام عملیات انتخاب شد. پس از انتخاب عملیات روی ارتفاعات شیلر، عملیات والفجر4 در دستور کار قرار گرفت.» | |||
گفتنی است که تردید در اجرای عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان از اواخر شهریورماه پس از طرح اشکالات مانور ازسوی فرمانده لشکرهای 31 عاشورا و 17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) آغاز شد و دو هفته بعد، با گزارش سرتیم‌ها و عناصر شناسایی لشکر27 محمد رسول‌الله(ص) درمورد جزئیات مشکلات مانور به اوج خود رسید. بااینكه فرماندهان ارشد ارتش و سپاه در قرارگاه خاتم‌الانبیای تهران و باختران جلسات مشترک و جداگانه‌ای را به‌منظور تصمیم‌گیری درمورد سرنوشت عملیات قرارگاه نجف، تشکیل دادند و درپی آن دو بار دستور اجرای قطعی عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان به‌صورت کتبی ابلاغ شد، اما برطرف نشدن مشکلات پیش رو، مانع اجرای عملیات شد و درنهایت امروز به لغو عملیات انجامید.<ref>سند شماره 131/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر4، گزارش راویان قرارگاه خاتم‌الانبیا در عملیات والفجر4، داوود رنجبر، 24/5/1362، صص 15 - 14.</ref> | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۱۸
| روزشمار جنگ سال 1362 1362.07.17 | |
|---|---|
| نامهای دیگر | هفده مهر |
| تاریخ شمسی | 1362.07.17 |
| تاریخ میلادی | 9 اکتبر 1983 |
| تاریخ قمری | 2 محرم 1404 |
گزارش - 753
در ادامه تلاش برای اجرای عملیات والفجر6 در منطقه شمال خلیج‌فارس، فرماندهان قرارگاهی و یگانی سپاه* باتوجه‌به تجربه اندک خود درزمینه نبردهای دریایی و هوایی، امروز جلسات متعددی را به‌منظور کسب آمادگی در منطقه جنوب به‌ویژه آبادان برگزار کردند. براین‌اساس، در جلسه امروزِ هتل آبادان، عبدالحمید ملاح‌زاده فرمانده قرارگاه نوح، در حضور فرماندهان ارشد قرارگاه کربلا ضمن ارائه گزارشی از عملیات شمال خلیج‌فارس، وضعیت نظامی فعلی نیروهای خودی و دشمن در این منطقه را تشریح کرد و گفت: درحال‌حاضر در منطقه خلیج‌فارس، «[ارتش] عراق هر کاری خواسته، توانسته در منطقه انجام بدهد.» دشمن در محدوده خور عبدالله و رأس‌البیشه تا بوبیان، نیرو ندارد و فقط از یک ایستگاه شناسایی استفاده می‌کند، باوجوداین توانسته با بهره‌گیری از تجهیزات الکترونیکی حرکات ما را کنترل کند، درحالی‌که در جبهه خودی جنس عملیات به‌گونه‌ای است که سه نیروی هوایی، دریایی و زمینی «که ازلحاظ تخصص هیچ اشتراکی هم باهم ندارند»، باید حضور داشته باشند. در موقعیت کنونی نیروهای ایران در منطقه شمال خلیج‌فارس فقط حالت تدافعی داشته و توانایی اقدام تهاجمی ندارند و تنها راه‌حل این قضیه، یک عملیات مشترک است. ما باید روی آموزش و شناسایی کار کنیم و مسئولان سیاسی هم مهم‌ترین منطقه برای اجرای عملیات را در شمال خلیج‌فارس می‌دانند.[۱] در بخش دیگری از جلسات امروز، فرمانده قرارگاه نوح نشستی را با فرماندهان ناوگروه‌ها و ناوتیم‌های حاضر در عملیات، در باشگاه فرهنگیان آبادان برگزار کرد. در این جلسه هرکدام از ناوگروه‌ها درباره آخرین وضعیت منطقه و سازمان رزم جبهه خودی و دشمن در منطقه تحت امر خود گزارش دادند. براساس مباحث مطرح‌شده در این نشست، در سمت راست منطقه، در محور ناوگروه قاسمیه (احد) این ناوگروه به فرماندهی خوشبخت از نهر قاسمیه به‌منظور انهدام هدف احد؛ یعنی بستن تنگه خور عبدالله و انهدام ناوچه‌های عراقی، وارد عمل خواهد شد، در سمت میانی منطقه، نیری در محور ناوگروه قفاص (فتح) از رودخانه بهمنشیر و نهر قفاص حمله خود را برای انهدام هدف فتح؛ یعنی اسکله العمیه اجرا می‌كند و در سمت چپ منطقه نیز علی در محور ناوگروه نوروز (فجر) عملیات را از سکوی نوروز برای انهدام هدف فجر؛ یعنی اسکله البکر آغاز خواهد كرد.[۲] امروز همچنین فرماندهان قرارگاه نوح با مسئولان ناحیه دریایی ماهشهر به‌منظور ابلاغ طرح سازمان رزمی و پشتیبانی نیروهای این یگان جلسه‌ای برگزار کردند. گفتنی است در جلسه چهار روز پیش فرماندهان قرارگاه‌های کربلا و نوح (13/7/1362)، مقرر شده بود که یک گردان دریایی سپاه ماهشهر با همکاری نیروهایی از منطقه 8 و 9 سپاه، پشتیبانی و احتیاط عملیات شمال خلیج‌فارس را بر عهده گیرند.[۳]
گزارش - 754
با گذشت بیش از سه ماه از آماده‌سازی عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان و درحالی‌كه این عملیات در طول یک ماه گذشته در مقایسه با عملیات والفجر4 (منطقه دهانه شیلر) به‌عنوان تک اصلی محسوب می‌شد، امروز درپی جلسه مشترك فرماندهان ارتش و سپاه، رحیم صفوی معاونت عملیات ستاد مرکزی در ابلاغی به فرمانده قرارگاه نجف، از لغو عملیات در منطقه بمو و زیمناکوه خبر داد.* امروز فرماندهان ارشد سپاه در قرارگاه خاتم‌الانبیا** در جلسه‌ای توقف موقت عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان، عملیات تکمیلی والفجر3 روی قلاویزان و عملیات برون‌مرزی در منطقه عمومی حلبچه تا دربندیخان و تغییرات سازمان رزم قرارگاه نجف را بررسی و ابلاغ كردند. در این جلسه محسن رضایی فرمانده کل سپاه و رحیم صفوی معاونت عملیات ستاد مرکزی، آخرین تغییرات مأموریت قرارگاه نجف را به این شرح اعلام کردند: در منطقه عمومی دربندیخان از یک‌سو دو تیپ از لشکر27 محمد رسول‌الله(ص) از سازمان رزم قرارگاه نجف خارج و به منطقه عملیاتی والفجر4 (دهانه شیلر) منتقل خواهد شد، از سوی دیگر، با حضور یک تیپ دیگر از لشکر27 یک قرارگاه عملیات برون‌مرزی تشکیل می‌شود که ضمن شناسایی در کل منطقه عمومی حلبچه و دربندیخان مأموریت طراحی و اجرای اقدامات برون‌مرزی و ایذایی را با هدف ناامن‌سازی عقبه دشمن برعهده دارد. این قرارگاه می‌بایست در محدوده سیدصادق تا سد دربندیخان، با اجرای عملیات‌های برون‌مرزی روی نقاط کلیدی نظیر جاده‌های حساس منطقه، پادگان چناره، شاخ بالامبو، شاخ سورمر، شاخ شمیران، برددکان، کارخانه تولید برق و تونل شمال سد دربندیخان، ضمن تهدید شهر حلبچه، تمرکز نیروهای عراقی را به‌سمت این شهر بكشاند تا دشمن به‌راحتی متوجه منطقه دهانه شیلر نگردد. درحال‌حاضر، درباره عملیات در محور شاخ سورمر، شاخ شمیران و برددکان تصمیم قطعی گرفته نشده است. در منطقه عمومی مهران - قلاویزان، یگان‌های 5 نصر و 17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) از سپاه و تیپ30 گرگان از ارتش ظرف 7 الی 10 روز باید خود را برای آماده‌سازی عملیات تکمیلی والفجر3 روی قلاویزان آماده كنند. در دستور عملیاتی این جلسه بر تقدم اصل غافلگیری بر شناسایی تأکید شده و نیروهای خودی باید در شب اول عملیات با به‌کارگیری نیروی اندک، خود را به دشمن رسانده و ضمن اجتناب از تک جبهه‌ای و تکیه بر جناح یا نقطه ضعف دشمن، زمینه تداوم و استمرار عملیات در شب‌های بعدی را فراهم آورند. عملیات در این منطقه به‌عنوان یک اقدام فریب، از میزان فشار دشمن در منطقه عملیاتی دهانه شیلر(والفجر4) می‌کاهد.[۴]
گزارش - 755
مسئولان قرارگاه مقدم حمزه برای هماهنگی یگان‌های ارتش و سپاه در آماده‌سازی نهایی قرارگاه‌های تاکتیکی حمزه در عملیات والفجر4 (منطقه دهانه شیلر)، امروز در جلساتی با حضور حسین خرازی فرمانده لشکر14 امام حسین(ع) و کوسه‌چی فرمانده لشکر25 کربلا آخرین وضعیت قرارگاه‌های تاکتیکی حمزه 1و 5 را مورد بررسی قرار دادند. در بخشی از جلسات امروز، فرمانده لشکر14 امام حسین(ع)* درخصوص آخرین وضعیت قرارگاه تاکتیکی حمزه1 به فرماندهان قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) ** گزارش داد. حضور عناصر ضدانقلاب در حسن‌آباد، مسئله جاده و معابر وصولی و نداشتن آمادگی برای اجرای عملیات به‌دلیل تغییر مانور عملیات لشکر14 از محور سورن به پنجوین از مهم‌ترین محورهای گزارش امروز خرازی بود. از آنجا كه با انسداد معابر وصولی گروههای ضدانقلاب پس از عملیات والفجر2، محل تجمع عناصر مسلح غیرقانونی از مهاباد به‌سمت مریوان و دهانه شیلر انتقال یافته است، فرمانده لشکر14 امام حسین(ع) در بخشی از گزارش خود حضور عناصر ضدانقلاب در محدوده تحت امر خود به‌ویژه در منطقه حسن‌آباد را یکی از مشکلات جدی برشمرد. وی با بیان اینکه «ضدانقلاب حساسیتش بیشتر شده است»، حضور این عناصر را موجب اختلال در روند شناسایی‌ها و فعالیت نیروهای لشکر14 در منطقه توصیف کرد و پاک‌سازی ضدانقلاب را برای موفقیت عملیات قرارگاه تاکتیکی حمزه1 ضروری دانست.[۵] خرازی در ادامه تسلط دید و تیر دشمن و اقدامات ایذایی ضدانقلاب روی جاده اصلی منطقه را از دیگر معضلات منطقه خواند و گفت: دشمن برخی مناطقی را که یک ماه پیش با تلاش عناصر اطلاعاتی ما شناسایی شده مین‌گذاری كرده است و به‌علت کمین‌هایی که گذاشته زمین منطقه دستخوش تغییر شده است. درحال‌حاضر دشمن با ایجاد میادین مین در جاده حسن‌آباد تلاش می‌كند تا از نیروهای ما اسیر بگیرد. خرازی در تشریح بیشتر این مسئله افزود: «این جاده که می‌بینید از دره تفی می‌آید به گناو و بعد پایین می‌آید این جاده سه چهار کیلومترش توی دید کمین است و ضدانقلاب هم یک 70، 80 نفر توی حسن‌آباد هستند می‌آید در روز سه چهار مرتبه می‌آید توی جاده مین می‌گذارد که دیروز دیدیم که ما نیرویمان نمی‌توانند در این جاده بایستند. اصلاً نمی‌توانیم برویم از توی اینجا، حسن‌آباد مین هم می‌گذارد که کاربرد ضدانقلاب مشخص بشود توی کله‌قندی ببینند.»[۶] فرمانده قرارگاه مقدم حمزه نیز در تأیید این مطلب با بیان اینکه «عراق ضدانقلاب را فعال کرده است»، بر ضرورت حفظ عقبه‌ها و جاده سورن از تسلط دید و تیر دشمن و همچنین اقدامات ایذایی ضدانقلاب تأکید کرد و افزود: الآن عراق مرتب جاده سورن را ثبت تیر کرده و می‌زند و مین‌گذاری می‌کند. باتوجه‌به اینکه بخشی از نیروهای لشکر امام حسین(ع) در چاله‌سبز و سورن مستقر بودند و قرار است با نیروهای ارتش تعویض شوند، باید جاده تأمین داشته باشد تا در این جابه‌جایی نیروهای خودی با کمین دشمن مواجه نشوند و ماشین‌ها روی مین نروند.[۷] حسین خرازی در ادامه به تغییر محور لشکر14 امام حسین(ع) از سورن به پنجوین پرداخت و گفت: «توی این محور پنجوین، دومرتبه ما باید از صفر شروع بکنیم.» وی افزود: محور سورن با کمترین امکاناتی که قرارگاه مقدم حمزه به لشکر14 واگذار کرده بود و با تکیه به توان و امکانات لشکر آماده شده بود، درحالی‌كه تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) و لشکر41 ثارالله(ع) آماده‌سازی محور پنجوین را به‌صورت ناقص انجام داده‌اند و درحال‌حاضر آماده‌سازی این منطقه یک ماه زمان لازم دارد.[۸] وی در بخش پایانی گزارش خود مسائلی نظیر کندی انتقال و حضور ارتش در منطقه قرارگاه حمزه1، ضعف توپخانه و تعویض نیروهای لشکر14 با یگان ارتش در روی ارتفاعات سورن و چاله‌سبز را از دیگر مشکلات پیش روی در کسب آمادگی نهایی لشکر14 امام حسین(ع) برای استقرار در محور پنجوین برشمرد. خرازی كه باتوجه‌به تجربه تعامل دو ماه گذشته خود با ارتش، به همکاری نیروهای سپاه و ارتش چندان خوش‌بین نیست، در پایان سخنان خود از برخی فرماندهان ارتش مستقر در قرارگاه مقدم حمزه و لشکرهای تحت امر آن به‌ویژه تیپ2 لشکر21 به‌شدت انتقاد کرد. درنهایت مقرر شد تا 19 مهرماه تعویض نیروهای سپاه و ارتش روی سورن انجام گیرد. گفتنی است امروز برخی اشتباهات پیش‌آمده در ابلاغیه سازمان رزم عملیات والفجر4 نیز اصلاح شد.[۹] در بخش دیگری از جلسات امروز محمدحسن کوسه‌چی فرمانده لشکر25 کربلا*، ضمن اعتراض به جابه‌جایی مکرر یگان‌ها به تشریح آخرین وضعیت قرارگاه تاکتیکی حمزه5 پرداخت.[۱۰] در ادامه جلسات امروز، قاسم سلیمانی فرمانده لشکر41 ثارالله(ص)، گزارش روز گذشته خود را از آخرین وضعیت قرارگاه تاکتیکی حمزه4 تکمیل كرد و غلامعلی رشید ضمن تشریح سازمان رزم عملیات والفجر4، درمورد نوع به‌کارگیری لشکر41 ثارالله(ع) گفت: برطبق آخرین تصمیمات، از کل 4 گردان لشکر41 ثارالله(ع)، دو گردان آن به تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) در محور مارو و 2 گردان به‌عنوان احتیاط به لشکر14 امام حسین(ع) در محور پنجوین مأمور خواهند شد. همچنین امروز غلامعلی رشید پس از فراغت از جلسات در نامهای به علی شمخانی قائم‌مقام کل سپاه، مشکلات عملیات والفجر4 در منطقه دهانه شیلر به‌ویژه درزمینه جابه‌جایی لشکرها، تغییر مانور، کمبود نیرو، مشکل تأمین مهمات و کمبود ادوات ترابری و... را یادآور شد.[۱۱]
گزارش - 756
آیت‌الله مهدوی کنی که به‌تازگی ازسوی امام خمینی مأموریت یافته است ستادی را به‌منظور امداد و پشتیبانی از خانواده‌های آسیب‌دیده براثر حملات موشکی و بمباران‌های عراق تشکیل دهد، در مصاحبه‌ای که امروز در روزنامه جمهوری اسلامی درج شد، برنامه‌های این ستاد را تشریح کرد. وی ابتدا هدف از تشکیل ستاد مذکور را «تأمین نیازهای فوری و امدادی» جنگ‌زدگان اعلام کرد و با اشاره به تلاش ستاد درزمینه تربیت نیرو برای مواقع اضطراری پس از حمله دشمن، تأکید کرد این ستاد در امور مربوط به دیگر ارگان‌های مرتبط با جنگ‌زدگان ازقبیل بنیاد امور مهاجرین، هلال‌احمر و... مداخله نخواهد کرد. آیت‌الله مهدوی کنی افزود: «کار ستاد بیشتر کارهای ضربتی و فوری است. ... و کار ما بیشتر تأمین مایحتاج اولیه خانواده‌هایی است که دراثر این حملات آسیب دیده‌اند، یا می‌بینند.» وی همچنین، درمورد کمک‌های مردم، سازمان‌ها و ارگان‌های دیگر به این ستاد گفت: «کمک سازمان‌های دولتی و یا نهادها عمدتاً می‌تواند به‌صورت تأمین خارج از نوبت مایحتاج و نیازمندیهای اعلام‌شده توسط ستاد باشد.» مسئول ستاد امداد و پشتیبانی از آسیب‌دیدگان درخصوص تأمین بودجه و نیروهای مورد نیاز این ستاد اظهار كرد: «امام فرمودند اگر ستاد نیازی به بودجه داشته باشد من فعلاً آن را تأمین می‌کنم و اگر دولت نیز امکاناتی داشت می‌تواند دراختیار ستاد بگذارد و ازنظر تأمین نیرو سعی ما بر این است که حتی‌الامکان از نیروهای متعهد و مؤمن در نهادهای انقلاب اسلامی و سازمان‌های دولتی و افرادی که حاضرند افتخاری در ستاد کار کنند استفاده کنیم.»[۱۲] گفتنی است دولت از طرق گوناگون از این ستاد پشتیبانی می‌كند، دراین‌زمینه دیروز نخست‌وزیر در نامهای به آیت‌الله مهدوی کنی اعلام کرد: بنیاد مستضعفان 600 واحد مسکونی در دزفول را که كار ساخت آنها به پایان رسیده است، برای اسکان موقت آسیب‌دیدگان غیرنظامی در حملات موشکی عراق دراختیار ستاد مذکور قرار می‌دهد. در این نامه همچنین آمده است: «سرپرست بنیاد مستضعفان لیستی از لوازم منزل و سایر کالاهایی که می‌تواند مورد استفاده قرار گیرند را ارسال داشته است.»[۱۳] امروز نیز در پایان جلسه هیئت دولت که به ریاست آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور برگزار شد، میرحسین موسوی نخست‌وزیر، گفت: «دولت کمک‌های لازم را به ستادی که زیر نظر آیت‌الله مهدوی کنی تشکیل شده خواهد نمود.» وی ضمن ابراز امیدواری درمورد موفقیت این ستاد در انجام امور محوله، تأکید کرد همه وزارتخانه‌ها به‌ویژه وزارتخانه‌های صنایع و بازرگانی باید با تمام توان به این ستاد کمک کنند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، دو وزارتخانه مذکور نیز آمادگی خود را برای هرنوع کمک اعلام کردند.[۱۴] همچنین، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی درخصوص همکاری با ستاد مذکور تلگرامی برای آیت‌الله مهدوی کنی مخابره کرد. در این تلگرام آمده است: «... جهت تحقق‌بخشیدن به خواسته اخیر قلب تپنده امید مستضعفین جهان در ارتباط با تشکیل ستاد رفع نیازهای تدارکاتی و عاطفی مردم شهرهای بمباران‌شده، شعب بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در دزفول و اندیمشک اعلام می‌نمایند که با کمال افتخار و با تمامی امکانات آمادگی آن را دارند که در خدمت بازسازی مناطق آسیب‌دیده مذکور قرار گیرند.»[۱۵] امروز همچنین، نمایندگان مناطق جنگ‌زده در مجلس شورای اسلامی در نامهای ضمن تشکر از امام خمینی برای انتصاب آیت‌الله مهدوى كنى به‌عنوان رئیس ستاد امداد و پشتیبانی از خانواده‌های آسیب‌دیده در حملات موشکی و بمباران‌های عراق، از مسئولان نهادهای ذی‌ربط خواستند با این ستاد همكارى کنند.[۱۶]
گزارش - 757
به‌دنبال تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق و درحالی‌که براساس اخبار منتشرشده، عراق این جنگنده‌ها را برای انهدام منابع و تأسیسات نفتی ایران در خلیج‌فارس و اهداف دریایی ازجمله نفتکش‌های ایرانی به کار خواهد گرفت، امروز ناخدا حسینی فرمانده نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران با آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور و رئیس شورای عالی دفاع دیدار کرد. به گزارش روزنامه کیهان، «در این دیدار فرمانده نیروی دریایی گزارش پیشرفت امور نیرو و صنعت دفاع نیروی دریایی در خلیج‌فارس را به اطلاع رئیس شورای عالی دفاع رساند.»[۱۷] رادیو اسرائیل با بیان اینکه در جلسه امروز هیئت دولت راجع به تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به تفصیل بحث و بررسی شده است، درباره دیدار ناخدا حسینی و آیت‌الله خامنه‌ای گزارش داد: «رئیس‌جمهوری ایران، فرمانده نیروی دریایی را به حضور خواند تا امکانات نظامی ایران را در تنگه هرمز مورد بررسی قرار دهد.»[۱۸] این در حالی است که روزنامه واشنگتن پست (چاپ ایالات متحده امریکا)، امروز به نقل از منابع وزارت امور خارجه امریکا نوشت: «عراق مقامات امریکایی را از این امر مطلع کرده است که از 5 فروند هواپیمای سوپراتاندارد تازه‌خریداری‌شده از فرانسه برای حمله به ایران استفاده خواهد نمود.»[۱۹] در همین زمینه خبرگزاری فرانسه از واشنگتن گزارش داد: «دولت عراق چند هفته قبل به مقامات امریکایی گفته بود که قصد دارد از هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسوی برای حمله به تأسیسات نفتی ایران استفاده کند.» این خبرگزاری به نقل از روزنامه واشنگتن پست گزارش داد: «این موضوع و احتمال به‌وجودآمدن یک بحران جدی در منطقه موجب نگرانی و نتیجتاً اعزام تعدادی کشتی‌های جنگی امریکا به اقیانوس هند طی ده روز اخیر شده است. ... منابع دیپلماتیک در واشنگتن و خلیج [فارس] معتقدند که عراق می‌خواهد با استفاده از جت‌های سوپراتاندارد به جنگ سه‌ساله خود با ایران سریعاً خاتمه دهد. ... مقامات امریکایی که هم‌اکنون از تشنج‌های فزاینده خاورمیانه [غرب آسیا] نگران‌اند از احتمال بروز یک بحران جدی جدید جداً بیمناک‌اند. ... به اعتقاد ناظران سیاسی، دولت امریکا همچنین نگران است که خبر تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد موجب آن شود که ایران در حمله پیش‌دستی کند و دیگر کشورهای تولیدکننده نفت را در منطقه مورد تهدید قرار دهد. بااین‌حال، عواقب اقتصادی بسته‌شدن تنگه هرمز که نفت اروپای غربی و ژاپن را به خطر خواهد انداخت، ممکن است به آن اندازه که بعضی کارشناسان از آن بیم دارند بزرگ نباشد.»[۲۰] به گزارش خبرگزاری یونایتدپرس، صدام حسین رئیس‌جمهور عراق، فقط یک روز پس از دریافت هواپیماهای سوپراتاندارد، ایران را به یک حمله جدی تهدید کرد. یونایتدپرس با تأکید بر اینکه «صدام حسین از دریافت موشک‌ها راضی به نظر می‌رسد»، به نقل از خبرگزاری رسمی عراق گزارش داد: «[صدام گفته است] پیروزی ما بر دشمن ایرانی به‌زودی به دست می‌آید و دشمن متحمل شکست سنگینی خواهد شد.»[۲۱]
گزارش - 758
به‌دنبال انتشار خبر فرود هواپیماهای سوپراتاندارد فرانسه در یکی از فرودگاه‌های عراق، کلود شسون وزیر امور خارجه فرانسه در مصاحبه‌ای رادیویی از پاسخ صریح درمورد تحویل یا عدم تحویل این هواپیماها به عراق خودداری کرد. به گزارش خبرگزاری فرانسه، وزیر امور خارجه فرانسه در پاسخ به این پرسش که آیا هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق تحویل داده شده‌اند یا خیر؟ گفت: «شاید که هواپیماها تحویل داده شده‌اند، شاید هم نشده‌اند، شاید هم قبلاً تحویل داده شده بودند.» وی همچنین با تأکید بر اینکه «عراق از سال 1980 تاکنون، به هلیکوپترهای حامل موشک اگزوسه مجهز بوده است»، اخبار و گزارش‌هایی را که از به‌کارگیری هواپیماهای سوپراتاندارد برای حمله به تأسیسات حیاتی ایران در خلیج‌فارس حکایت دارند یا ورود این جنگنده‌ها به عرصه کارزار عراق و ایران را موجب ایجاد توازن نظامی بین طرفین می‌دانند، تکذیب کرد و افزود: «اگر فرانسه به عراق اسلحه ندهد، شوروی خواهد داد.» گزارش مذکور درمورد دیدگاه شسون درخصوص واکنش ایران به اقدام فرانسه در واگذاری سوپراتانداردها به عراق آورده است: «تهدیدهای اخیر ایران برای بستن تنگه حیاتی هرمز جنبه خودکشی دارد. بااین‌حال، وی ریسک انتقام ایران از کشتی‌ها را نادیده نمی‌گیرد.» وی در پایان بر تداوم حمایت فرانسه از عراق تأکید کرد و گفت: «فرانسه همچنان از عراق حمایت خواهد کرد؛ چراکه عراق مسئله مذاکره و قطعنامه‌های سازمان ملل را پذیرفته و نیروهایش را به پشت مرزهای بین‌المللی کشیده است.»[۲۲] این اظهارات وزیر امور خارجه فرانسه درحالی مطرح می‌شود که ژان دولیپ کوسکی نماینده حزب مخالف دوگلیست فرانسه و وزیر مشاور در امور خارجه پیشین این کشور، امروز گفته است: «تحویل پنج فروند هواپیمای سوپراتاندارد فرانسوی به عراق باعث به‌وجودآمدن بحران عظیمی خواهد شد که ما قادر نخواهیم بود عواقب آن را به عهده بگیریم و آن را شخصاً حل نماییم.» وی که با رادیو فرانس انتر مصاحبه می‌کرد، افزود: «هشدارهای آیت‌الله خمینی مبنی‌بر توانایی ایران در قطع صدور نفت به غرب ازطریق مسدودکردن تنگه هرمز باید جدی گرفته شود.» وزیر مشاور پیشین فرانسه در ادامه راجع به پیامدهای اقدام فرانسه در واگذاری سوپراتانداردها به عراق گفت: «این مطلب قابل‌درک است که مسئله ثبات در عراق، که برای منطقه حالت اساسی دارد، فکر را اشغال می‌کند، اما چنانچه راه ارسال نفت قطع شود، اروپا فلج خواهد شد.» وی همچنین تأکید کرد: «چون فرانسه در شرایطی نخواهد بود که عبورومرور را در تنگه هرمز برقرار کند، این امر را به ایالات متحده واگذار خواهد کرد. بدین‌ترتیب ما خود را دربرابر نتیجه حکومت مشترک امریکا - شوروی خواهیم یافت.»[۲۳]
گزارش - 759
امروز نیز مسئله تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق و پیامدهای احتمالی آن در سطحی وسیع در رسانه‌های همگانی جهان بازتاب یافت. نشریه ساندی تایمز (چاپ انگلستان) كه مسئله تهدید ایران برای بستن تنگه هرمز را در کانون توجه قرار داده، در توان این کشور برای عملی‌ساختن این تهدید ابراز تردید کرده و نوشته است: «"بلوف" ایران فرانسه را از ارسال جنگنده بمب‌افکن مجهز به موشک اگزوسه سوپراتاندارد که به عراق قول داده بود، بازنداشت.» این نشریه افزوده است: «آن‌قدر هم که گفته شده نباید تدارکات ایران را در بستن تنگه هرمز بیش از حد مؤثر و کارآمد دانست. ... اولاً بستن تنگه هرمز کار آسانی نیست و ثانیاً ایران توانایی نظامی آن را ندارد.»[۲۴] خبرگزاری فرانسه از منامه نیز در گزارشی تهدیدات طرفین را "بلوف" و "تبلیغاتی" خواند و با تأکید بر اینکه عملی‌شدن این تهدیدات «بعید به نظر می‌رسد»، از قول ناظران افزود: «چون طرفین درحال‌حاضر امیدی به یک پیروزی نظامی ندارند، هریک در تلاش برای یک جنگ روانی هستند.» بااین‌حال خبرگزاری فرانسه اضافه كرد: «اگر یکی از دو طرف ایران یا عراق از حد تبلیغ پا فراتر بگذارد جنگ خلیج [فارس] می‌تواند از کنترل خارج شده و نه‌تنها دیگر کشورهای منطقه بلکه حداقل یکی از ابرقدرت‌ها را نیز به صحنه بکشاند. دراین‌حال وحشت از اینکه عراق ممکن است اکنون تهدیدات خود را مبنی‌بر انهدام ترمینال جزیره خارک با هواپیما انجام دهد شاید اغراق‌آمیز باشد.» این گزارش در ادامه، با اشاره به اینکه حتی عملی‌شدن تهدیدات عراق و حمله به تأسیسات نفتی ایران در خارک تغییر عمده‌ای در وضعیت این كشور ایجاد نخواهد کرد، تهدید ایران درمورد دست‌یازیدن به اقدام تلافی‌جویانه و بستن تنگه هرمز را «یک جنگ روانی» قلمداد کرد و درمورد پیامد احتمالی عملی‌شدن این تهدید افزود: «هرگونه اقدامی از این قبیل یک اقدام جنگی است و کشورهایی که کشتی‌های آنها از این تنگه استفاده می‌کنند آن را نخواهند پذیرفت. قدرتمندترین این کشورها یعنی امریكا قبلاً گفته است که اجازه نخواهد داد این تنگه بسته شود.» خبرگزاری فرانسه در پایان هدف از طرح این‌‌گونه تهدیدات ازسوی طرفین را چنین بیان كرد: «به نظر می‌رسد تهدید ایران عمدتاً تلاشی برای متقاعدکردن دیگر کشورهای خلیج [فارس] برای واردکردن فشار بر عراق برای قبول شرایط ایران جهت خاتمه جنگ باشد. این شرایط شامل آن است که عراق قبول کند با شروع جنگ در سپتامبر 1980 متجاوز بوده و خسارات عظیمی بپردازد. برخی از رهبران ایران همچنین خواستار سرنگونی رژیم صدام حسین رئیس‌جمهوری عراق، شده‌اند. هدف تهدید عراق کشاندن ایران به مذاکره برای خاتمه جنگ است که رژیم تهران ظرف 14 ماه گذشته از انجام آن سر باز زده است.»[۲۵] خبرگزاری رویتر نیز امروز با درج یک گزارش تفسیری ضمن تشریح برخی از ویژگی‌ها و قابلیت‌های فنی هواپیماهای سوپراتاندارد و موشک‌های اگزوسه، گزارش داد: «هرچند سوپراتانداردهای مجهز به اگزوسه طی جنگ فالکلند یک ناو جنگی بریتانیا را منهدم و یک کشتی تدارکات نظامی را غرق کردند، اما انهدام یک ترمینال نفتی بزرگ مسئله دیگری است؛ واردآمدن خسارت به یک ترمینال نفتی که چیزی بیشتر از یک مجموعه لوله و ایستگاه‌های تلمبه‌زنی نیست قابل‌جبران و تعمیر است. علاوه‌براین، خارک تنها راهی که ایران می‌تواند ازطریق آن نفت خود را صادر کند، نیست و سال اول جنگ ایران - عراق نشان داد که ایران کاملاً قادر به نبرد است، حتی هنگامی‌که امکانات اقتصادی آن شدیداً محدود شده بود.» رویتر در ادامه با اشاره به اینکه عراق پیش از این نیز امکانات حمله به جزیره نفتی خارک را دراختیار داشته و قبلاً در چندین مورد این کار را انجام داده است، تهدید تلافی‌جویانه ایران را نیز «یک جنگ روانی» توصیف کرد.[۲۶] رادیو بی‌بی‌سی نیز در برنامه‌ای به تفسیر برخی واکنش‌ها در فرانسه، ایران و کشورهای حوزه خلیج‌فارس پرداخت. این رادیو ضمن اشاره به انتقادات ژیسکاردستن رئیس‌جمهور پیشین فرانسه، درباره اقدام دولت سوسیالیست این کشور در واگذاری سوپراتانداردها به عراق، درمورد واکنش کشورهای حوزه خلیج‌فارس گفت: «کشورهای حوزه خلیج‌فارس که از گسترش جنگ ایران و عراق بیمناک‌اند ظاهراً به این امر تن درداده‌اند که باید خود را به نحوی از این ماجرا دور بدارند.» بی‌بی‌سی در ادامه، با اشاره به سفر شیخ زاید بن سلطان آل نهیان به بغداد، افزود: «ناظران آگاه معتقدند حال که فرانسه تصمیم به ارسال هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق را گرفته تنها اقدامی که از عهده کشورهای حوزه خلیج‌فارس برمی‌آید این است که عراق را از کاربرد این جنگنده در حمله به تأسیسات نفتی ایران بر حذر دارند و دیدار شیخ زاید را گامی در این راه تلقی می‌کنند. از سوی دیگر، امروز در عمان اعلام شد که نمایندگان کشورهای شورای همکاری خلیج‌فارس قرار است برای درپیش‌گرفتن موضعی واحد دربرابر تهدید ایران مبنی‌بر بستن تنگه هرمز ملاقات کنند.» رادیو بی‌بی‌سی در پایان با اشاره به تفسیر امروز رادیو جمهوری اسلامی ایران مبنی‌بر ناکارآمدی جنگنده‌های سوپراتاندارد در پایان‌دادن به مناقشه ایران و عراق و تأثیر منفی به‌کارگیری این هواپیماها توسط عراق در سرنوشت جنگ ازطریق افزایش تنش و بحران در منطقه، گفت: «حال که فرانسه تصمیم به ارسال جنگنده‌های سوپراتاندارد به عراق را گرفته کشور[های] منطقه خلیج‌فارس خود را برای پذیرش عواقب آن آماده می‌کنند.»[۲۷]
گزارش - 760
در آستانه تشکیل اجلاس آتی سران عرب در ریاض، تلاش‌های مقامات دولت‌های عربی برای کاهش اختلافات و روان‌سازی روابط فی‌مابین که بیشترین تمرکز آن حول محور عادی‌سازی روابط سوریه و عراق سازمان یافته، تشدید شده است. در همین راستا، امروز شیخ زاید بن سلطان آل نهیان رئیس دولت امارات متحده عربی، وارد بغداد شد. در این سفر شیخ راشد بن احمد المولا عضو شورای عالی و حاکم ام‌القوین، مانع سعید العتیبه وزیر نفت و راشد عبدالله وزیر مشاور در امور خارجه، شیخ زاید را همراهی می‌کنند.[۲۸] رئیس امارات متحده عربی پیش‌ازظهر امروز،[۲۹] دو بار با صدام حسین دیدار و گفت‌وگو کرد.[۳۰] درخصوص موضوع این مذاكرات «گفته می‌شود رئیس امارات متحده عربی در این سفر مسئله رفع اختلاف میان سوریه و عراق و همچنین بازگشایی خط لوله بانیاس را با طرفین مطرح خواهد کرد.»[۳۱] خبرگزاری‌های امارات متحده عربی و کویت نیز اهداف سفر شیخ زاید به سه کشور عراق، سوریه و الجزایر را ایجاد توافق و حل اختلافات جاری میان دول عربی و به‌ویژه مصالحه میان سوریه و عراق ذکر کرده‌اند،[۳۲] اما نشریه فارین ریپورت (چاپ لندن)، تحلیل دیگری از هدف سفر رئیس دولت امارات متحده عربی به عراق و سوریه ارائه کرده و آن را با مسئله واگذاری هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق و بحران‌های احتمالی متأثر از استفاده از این جنگنده‌ها در خلیج‌فارس مرتبط دانسته است. این نشریه شیخ زاید را نماینده شش کشور عربی حوزه خلیج‌فارس دانسته که مأموریت دارد عراق را از استفاده از جنگنده‌های سوپراتاندارد در بمباران پایانه نفتی ایران در جزیره خارک، منصرف كند. فارین ریپورت نوشته است: «در کشورهای خلیج [فارس] از تهدید ایران درمورد مقابله با حمله عراق ازطریق بستن تنگه هرمز احساس خطر به وجود آمده است. ... وظیفه شیخ زاید این است که رئیس‌جمهوری عراق را با عدم حمله به تأسیسات صادرات نفت و کشتی ایران موافق نماید. در مقابل، امارات عربی [و كشورهای] خلیج [فارس] پیشنهاد یک وام بزرگ جدید به عراق، که نزدیک به ورشکستگی است، نموده‌اند.» این نشریه افزوده است: «صدام حسین ظاهراً پاسخ داده است که او جزیره خارک و کشتیرانی در خلیج [فارس] را بمباران نخواهد کرد، اما منابعی را که به کوشش جنگی ایران کمک می‌کنند مورد حمله قرار خواهد داد.»[۳۳] شیخ زاید بن سلطان آل نهیان در ادامه سفر خود بعدازظهر امروز با بدرقه رسمی صدام حسین و عده‌ای از مقامات عراق بغداد را به مقصد دمشق ترک کرد. وی سپس با استقبال رسمی حافظ اسد رئیس‌جمهور و برخی مقامات بلندپایه سوریه، وارد این کشور شد.[۳۴] به گزارش خبرگزاری فرانسه، هم‌زمان با سفر رئیس امارات متحده عربی به دمشق، شیخ بن حمد آل ثانی وزیر امور خارجه قطر نیز عازم دمشق شد. براساس گزارش مذکور، منابع موثق تصریح کردند دیدار وزیر امور خارجه قطر از سوریه با سفر رئیس کشور امارات متحده عربی به دمشق ارتباط دارد.[۳۵] این در حالی است كه نشریه فارین ریپورت درمورد علت سفر شیخ زاید به سوریه نوشته است: «زاید به دمشق رفت و موضع عراق را به حافظ اسد رئیس‌جمهوری سوریه، گزارش نمود تا به اطلاع آیت‌الله خمینی برساند.»[۳۶] رادیو اسرائیل نیز مدعی شد: «فرمانروای امارات متحده عربی رهسپار دمشق شد و به گفته آگاهان سیاسی از حکومت بعث سوریه و پرزیدنت حافظ اسد درخواست کرد به ایران فشار آورد تا از بستن تنگه هرمز و اقداماتی که ممکن است امنیت خلیج‌فارس را به خطر اندازد خودداری ورزد. وی درضمن تلاش کرد سوریه و عراق را با یکدیگر آشتی دهد تا با قطع کمک سوریه به ایران به اتمام جنگ خلیج‌فارس کمک کند.»[۳۷] رادیو ابوظبی درمورد دیدار حافظ اسد و شیخ زاید گزارش داد: «شیخ زاید و حافظ اسد در ملاقات امروز خود موافقت کردند که میانجیگری‌های شیخ زاید میان عراق و سوریه ادامه یابد و قرار شد که یک هیئت ازسوی امارات به‌منظور آگاه‌کردن صدام حسین رئیس‌جمهوری عراق از نتایج دیدار شیخ زاید از سوریه رهسپار عراق شود. این هیئت را آقای احمد خلیفه السویدی مشاور شیخ زاید و آقای راشد عبدالله وزیر مشاور در امور خارجه امارات که تا دمشق رئیس امارات عربی متحده را همراهی کرده بودند تشکیل می‌دهند.»[۳۸]
گزارش - 761
عصر امروز جمعی از مسئولان اجرایی طرح "لبیک یا خمینی" با میرحسین موسوی نخست‌وزیر، دیدار کردند. موسوی در این دیدار بر بهره‌گیری از تجربیات سه‌ساله جنگ و لزوم نگاه آینده‌محور در اجرای این طرح تأکید کرد. نخست‌وزیر در بخشی از سخنان خود با اشاره به روش دفاعی آتی کشور دربرابر هجوم احتمالی دشمن گفت: «اگر ما بخواهیم در دفاع از جمهوری اسلامی و همچنین داشتن یک حالت تهاجمی نسبت به دشمنان انقلاب اسلامی به مردم متکی باشیم و به مردم به‌عنوان اولین تغذیه‌کننده انقلاب و جبهه‌ها و خط سیاسی جمهوری اسلامی نگاه کنیم، موفق خواهیم بود. پذیرفتن و اجرای این اصل در سرنوشت آینده بسیج بسیار مهم است. ما به طرف روشی در دفاع از کشور حرکت می‌کنیم که تمام کشور را به دژ مستحکم تبدیل کنیم.» میرحسین موسوی در ادامه به تجربیات حاصل از جنگ به‌ویژه مقاومت و آزادسازی خرمشهر «در بدترین شرایط ازلحاظ تجهیزات و مسائل سازماندهی» پرداخت و افزود: «اگر ما بتوانیم این تجربیات را جمع‌بندی کنیم، در آینده طرح لبیک یا خمینی برای کشور سرنوشت‌ساز خواهد بود.» وی در پایان بر لزوم آیندهنگری در اجرای این طرح تأکید كرد و گفت: «باید مراحل اجرایی این طرح با نگرشی به آینده دفاعی کشور در نظر گرفته شود و در این آیندهنگری، ارتش و سپاه و بسیج هرکدام جایگاه ویژه و تکمیل‌کننده هم را دارند.»[۳۹]
گزارش - 762
امروز جلسه هیئت دولت به ریاست آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور، درحالی برگزار شد که انتشار اخبار مربوط به تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق فضای سیاسی را تحت‌تأثیر قرار داده است. در همین خصوص رادیو اسرائیل گزارش داد: «هم‌زمان با انتشار گزارش‌هایی دایر بر اینکه فرانسه پنج فروند هواپیمای پیشرفته سوپراتاندارد را ازطریق هوا به عراق ارسال داشته، امروز هیئت دولت ایران جلسه‌ای با حضور حجت‌الاسلام خامنه‌ای تشکیل داد و پیرامون این موضوع به تفصیل به بحث و بررسی پرداخت.»[۴۰] در جلسه امروز هیئت دولت همچنین طرح‌هایی نظیر «تأمین مبلغ 27 میلیون و پانصد هزار ریال به‌منظور راه‌اندازی دانشکده علوم دریایی بندر شهید بهشتی (چابهار سابق) دراختیار دانشگاه بلوچستان» و «تأمین مبلغ 50 میلیارد ریال اعتبار به‌منظور تهیه اقلام مربوط به تقویت بنیه دفاعی کشور» به تصویب رسید.[۴۱]
گزارش - 763
در عملیاتی که با تلاش نیروهای دادستانی انقلاب اسلامی مرکز و همکاری پاسداران کمیته انقلاب اسلامی از چندی پیش آغاز شده و امروز به پایان رسید، ضمن دستگیری عده‌ای از اعضای "گروهک راه کارگر" و کشف چندین مرکز فعالیت مخفی آنها، تشکیلات این گروه در تهران متلاشی شد.[۴۲] به گزارش یک بولتن داخلی کمیته انقلاب اسلامی (گزارش روزانه)، در این عملیات اسناد و مدارک فراوانی به دست آمد كه برخی از آنها به این شرح است: «مدارک و رهنمودهای درون‌گروهی، آخرین مواضع گروهک راه کارگر در قبال مسائل مختلف، تعداد زیادی مهر ادارات و ارگان‌های مختلف مثل اداره راهنمایی و رانندگی، اداره ثبت احوال تهران و بعضی شهرستان‌ها، اداره گذرنامه و مهر ورود و خروج کشورهای ترکیه و پاکستان، حوزه نظام وظیفه (پایان خدمت) امور تربیتی و نیز جاهای مختلف زینک و نمونه چاپی کارت پایان خدمت، کارت ماشین و موتورسیکلت و همچنین کارت گواهینامه رانندگی، چاپ برگه تأیید و مهر شوراهای محلی جهت استفاده و احتکار ارزاق عمومی و سوء‌استفاده‌های دیگر و نیز تعداد زیادی شناسنامه و گواهینامه و کارت پایان خدمت جعلی.»[۴۳]
گزارش - 764
جمعی از اعضای سابق گروههای مسلح غیرقانونی و گروهی از تسلیم‌شدگان عضو گروهک‌های ضدانقلاب كه دیروز در گردهمایی «تائبین استان‌های آذربایجان‌غربی و کردستان» شركت كرده بودند، امروز در سنندج و برخی شهرهای آذربایجان‌غربی راه‌پیمایی و قطعنامه‌ای منتشر کردند. در این گردهمایی که از دیروز در سنندج آغاز به کار کرده است، عده‌ای از مقامات كشوری و مسئولان منطقه‌ای و نیز تسلیم‌شدگان، ضمن سخنانی با تأکید بر «روح عفو و اغماض» در مکتب اسلام، عناصر ضدانقلاب را به بازگشت فراخواندند. به گزارش روزنامه اطلاعات، ظهر امروز، «دو هزار تن [از] تسلیم‌شدگان وابسته به گروهک‌های ضدانقلاب» در سنندج اقدام به راه‌پیمایی کردند. براساس گزارش مذکور، راه‌پیمایان که مورد استقبال مردم قرار گرفته بودند شعارهای انقلابی سر داده و از اعمال عناصر ضدانقلاب ابراز انزجار کردند. شرکت‌کنندگان در این راه‌پیمایی در پایان مسیر با اجتماع در مسجد جامع سنندج قطعنامه‌ای در چهارده ماده صادر كردند. بخش‌هایی از قطعنامه مذکور چنین است: «ما پشتیبانی قاطع و همه‌جانبه خود را از مقام منیع ولایت حضرت امام خمینی رهبر انقلاب و بنیان‌گذار جمهوری اسلامی اعلام کرده و اعلام می‌داریم که در راه اجرای فرامین انسان‌ساز این منجی انسان‌ها، تا پای جان آماده فداکاری هستیم. ما ضمن تأسف و پشیمانی و سرافکندگی از اعمال شرم‌آور گذشته خود و گام‌هایی که در خط امریکا و شوروی برداشته‌ایم، از مردم شریف و نجیب مسلمان کرد که محرومیت زیادی را دراثر اعمال ما متحمل شده‌اند، می‌خواهیم بیش‌ازپیش ما و سایر تائبین را که قصد پناهندگی به جمهوری اسلامی را دارند در آغوش پرمهر خود جای دهند. ما همگام با همه ملت مستضعف مسلمان ایران و سایر مسلمین انقلابی جهان پشتیبانی قاطع خود را از رزمندگان اسلام در رفع تجاوز بعثیون اعلام داشته و ضمن محکوم‌نمودن جنایات حکومت ننگین بعثی صهیونیستی صدام در خاک و خون کشیدن مردم از زن باردارگرفته تا کودک شیرخواره در شهرهایی همچون دزفول و اندیمشک و مریوان و بانه آمادگی خود را برای شرکت در این دفاع مقدس اعلام می‌داریم. ما پشتیبانی قاطعانه خود را از قرارگاه مقدس حمزه سیدالشهدا (ع) که با دفع فتنه اشرار برگ زرینی را در تاریخ کردستان ورق زده است و برای آزادشدن مردم محروم کردستان اسلامی از یوغ سلطه ضدانقلاب، اکثر مناطق کردنشین را از لوث وجود آنان پاک‌سازی کرده است، اعلام داشته و تقاضامندیم که با یک یورش هماهنگ آخرین بقایای اشرار را که به‌صورت آواره و سرگردان به سر می‌برند، از صحنه کردستان محو نمایند. ما اعلام می‌داریم که هرگونه همکاری با گروهک‌ها و ضدانقلابیون برابر است با شرکت و همکاری در بمباران و قتل‌عام مردم شهرها و روستاهای مرزی و برابر است با ایجاد سد در راه پیشرفت اقتصادی، فرهنگی و عمرانی کردستان. برابر است با جاسوسی برای حزب ملحد بعث عراق و فرانسه و برابر است با نوکری بلاواسطه امریکا و شوروی غارتگر و با کسانی که در هر لباس با ضدانقلاب همکاری نمایند، به همین اعتبار برخورد خواهیم کرد.»[۴۴] علاوه‌بر سنندج، امروز «توابین و نادمین گروهک‌های ضدانقلاب» در برخی شهرها و روستاهای کردستان و آذربایجان‌غربی نیز به‌منظور «ابراز انزجار از جنایات گروهک‌ها در کردستان» راه‌پیمایی کردند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، شرکت‌کنندگان در راه‌پیمایی با سردادن شعارهای «مرگ بر امریکا، شوروی و اسرائیل» و نیز «مرگ بر کومه‌له، دمکرات و فدایی» ضمن ابراز تنفر از عناصر ضدانقلاب بر همبستگی خود با مردم مسلمان ایران تأکید کردند. اهالی روستاهای کماله اورامان و سرپیر از توابع مریوان نیز به مناسبت سومین سال آزادشدن این روستاها از دست ضدانقلاب، اقدام به راه‌پیمایی کردند.[۴۵] در همین حال، گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از ارومیه حاكی است: «به‌دنبال ابلاغ عطوفت اسلامی به نادمین گروهک‌های ضدانقلاب، بازگشت افراد فریب‌خورده به دامن پرمهر جمهوری اسلامی همچنان ادامه دارد. براساس این گزارش، از اول مهرماه جاری تاکنون، 29 نفر از افراد نادم و پشیمان گروهک‌های ضدانقلاب وابسته به استکبار جهانی ضمن معرفی خود به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ارومیه و تحویل 8 قبضه تفنگ ژ3، 6 کلاشینکف، یک قبضه ام‌یک و 4 قبضه از سلاح‌های مختلف تقاضای امان‌نامه کرده و به آغوش اسلام بازگشته‌اند.»[۴۶]
گزارش - 765
حجت‌الاسلام علی‌اکبر ناطق نوری وزیر کشور، که برای دیداری دوروزه از کردستان در این استان به سر می‌برد، امروز از مناطق آسیب‌دیده مریوان براثر بمباران‌های عراق بازدید کرد. وزیر کشور به‌همراه نماینده مردم مریوان در مجلس شورای اسلامی، استاندار کردستان و چند تن از اعضای ستاد عالی بازسازی و نوسازی مناطق جنگی ابتدا در یکی از اردوگاه‌های استقرار آوارگان مریوان حاضر شد و با مردم شهر درمورد نیازمندیهای آنان به گفت‌وگو پرداخت. وی سپس، ضمن بازدید از ژاندارمری، شهربانی و سپاه پاسداران مریوان از محل‌های تخریب‌شده این شهر در طول جنگ هم دیدن کرد.[۴۷] ناطق نوری در پایان سفر خود به استان کردستان در گفت‌وگویی «روحیه مردم سنندج و به‌طورکلی مردم کردستان [را] بسیار خوب توصیف کرد» و راجع به مشاهداتش در مریوان گفت: «عمق جنایات صدامیان در مریوان بسیار زیاد است و نهایت ددمنشی حکومت بغداد را می‌رساند.» وی ضمن تأکید بر تسریع در امر بازسازی و نوسازی مناطق آسیب‌دیده مریوان افزود: «دراین‌مورد با آیت‌الله مهدوی کنی که ازسوی امام امت مأمور تشکیل ستادی جهت رسیدگی به مناطق خسارت‌دیده شده‌اند، صحبت کرده‌ایم و امید است با پیگیری‌هایی که خواهد شد، هرچه سریع‌تر به وضع آوارگان این منطقه رسیدگی شود و قبل از شروع سرما، برادران و خواهران ما در محلی مطلوب اسکان یابند.»[۴۸]
گزارش - 766
نشریه فارین ریپورت در شماره اخیر خود در مطلبی تحت عنوان "آیا عراق قادر است به کار خود ادامه دهد" نوشت: «عراق به‌طور اساسی در هم شکسته است. سه سال جنگ بغرنج با ایران این کشور را در مقابله با هزینه جنگی حدود 900 میلیون دلار در ماه و برای ترمیم اقتصاد ضعیف آن با بی‌پولی شدید روبه‌رو نموده است. از ماه ژوئیه، مقامات دولتی 50 تن طلا و جواهر از زنان عراق جمع‌آوری نمودند و همین اواخر در اولین محاسبه بر روی حس وطن‌خواهی مردم گروههای ویژه‌ای از پلیس برای حمله به دارایی‌های خصوصی مظنون اعزام نمودند. خانواده‌های ثروتمند عراق برای حفظ جواهرات خود به اقدام پرداخته‌اند، به این صورت که آنها را به‌طور قاچاق به کشورهای عربی همسایه در خلیج [فارس] ارسال می‌کنند. عراق در تجارت خود، برای به‌دست‌آوردن اسلحه، مواد غذایی و مواد خام تا حد معامله تهاتری پایین آمده است. این کشور در پرداخت بخشی از بدهی‌های خارجی 18 میلیون دلاری خود (23 میلیارد دلار بدهی آن به فروشندگان اسلحه را به حساب نمی‌آوریم) شروع به تعلل نموده است. صدام حسین با بیشتر طرف‌های بازرگانی مهم خود - که شوروی، فرانسه و مصر هستند - موافقت‌نامه‌های بازرگانی مخفی براساس پرداخت بها به نفت امضا کرده و به‌ازای معادل 2 میلیارد دلار اسلحه و مواد غذایی وارداتی از شوروی به آن کشور نفت داده خواهد شد. برای پرداخت بخشی از بدهی به دولت فرانسه بابت سلاح‌های فرانسوی و بازپرداخت بدهی‌های قدیمی عراق نیز نفت داده می‌شود. مصر تحویل اسلحه به عراق را همچنان ادامه خواهد داد زیرا صدام حسین قول داده است به 5/1 میلیون نفر کارگر مصری که در عراق به کار مشغول‌اند اجازه دهد دستمزد‌های خود را به کشورشان بفرستند. چین یکی دیگر از طرف‌های مهم بازرگانی عراق است، اما بهای واردات از آن کشور - ازجمله اسلحه - بیشتر توسط عربستان پرداخت می‌گردد. ایجاد کارخانه متوقف شده است. طرح عراق برای ارسال نفت ازطریق پیوستن به لوله نفت عربستان سعودی به مقصد بندر ینبع در دریای سرخ نیز متوقف شده است. اتومبیل‌ها برای دریافت بنزین محدود در پمپ‌های بنزین به انتظار می‌مانند و اتومبیل کمی در راه‌ها مشاهده می‌شود. مردم برای گرفتن شکر، برنج، قهوه و سیگار از مغازه‌ها در صف می‌ایستند. بیکاری وجود ندارد که این امر ناشی‌از فعال‌بودن کار سربازگیری است.» فارین ریپورت درمورد وضعیت نیروهای نظامی عراق نیز با اشاره به وجود اختلاف بین صدام حسین و برخی مسئولان و فرماندهان ارشد نظامی ارتش عراق نظیر عدنان خیرالله وزیر دفاع و فرماندهی نیروی هوایی و ژنرال عبدالجبار شنشل آورده است: «صدام حسین خواهان است که ارتش به‌طور عده ثابت باشد، اما عملیات چشمگیر پراکنده‌ای که ایران را مجبور به موافقت با پایان جنگ کند، انجام ندهد. او می‌خواهد گروهی را برای کشتن رهبران ایران ازطریق نفوذدادن آنان به درون یک توطئه ضدعراقی ایران تشکیل دهد. ... صدام حسین همچنین میل دارد به اینکه نیروی هوایی را به یک عملیات بمباران شمال تهران، جایی که رهبران زندگی می‌کنند بفرستد. همچنین شاید موشک‌های زمین‌به‌زمین دوربرد شوروی را به کار ببرد. رئیس‌جمهور عراق همچنین می‌خواهد که سوپراتانداردهای فرانسوی که مدت‌ها است قول آن داده شده تأسیسات نفتی ایران [را] محو کند. او تابه‌حال موفق نشده است. [اما] وزیر دفاع نظر دیگری دارد. او عقیده دارد که ارتش عراق باید به‌منظور به‌دست‌آوردن اراضی کافی برای قادربودن به مذاکره جهت پایان جنگ از یک موضع نیرومند به ایران همان‌طورکه در سال 1980 حمله کرد، حمله کند.» این نشریه علاوه‌بر اختلاف‌نظر برخی فرماندهان نظامی ارتش عراق، به وضعیت نه‌چندان منسجم داخلی نیروهای نظامی این کشور نیز پرداخته و نوشته است: «در ماه گذشته، دلایل بیشتری از ناآرامی در ارتش ازجمله حرکات سریع غیرعادی نیروها و برکناری فرماندهان لشکرها وجود داشته است. فرار از خدمت که در دو سال اول جنگ تقریباً ناشناخته بود اکنون به حدود 10 هزار نفر می‌رسد. چند صد نفر از سربازان فراری ممکن است به یک گروه کم‌شناخته به نام مجاهدین عراق و دو متحد مشابه آن به نامهای سازمان عمل اسلامی و جبهه اسلامی آزادی ملی راه یافته باشند که تمام آنها به‌طور متعصبانه‌ای مخالف صدام حسین هستند. ...»[۴۹]
ضمیمه گزارش754: روند منتفی‌شدن عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان داوود رنجبر راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، در گزارش عملیات خود درمورد منتفی‌شدن عملیات والفجر5 نوشته است: «عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان: پس از منتفی‌شدن کار روی ارتفاعات شمالی قصرشیرین ازطرف(احتمالاً) شورای عالی دفاع، هدف دربندیخان به‌دلیل اهمیتی که داشت، ازسوی فرماندهان نظامی مطرح شد. ازجمله موارد اهمیت این منطقه به‌عنوان نمونه [این بود كه] یک سوم برق و آب بغداد و بصره ازطریق عمل روی سد دربندیخان قابل‌کنترل بود. طی بررسی، لشکر27 محمد رسول‌الله(ص) زیر نظر قرارگاه مشترک نجف، مأمور شروع به کار و تهیه مقدمات آن شد. در این برهه نیروهای خودی هم‌زمان روی دو منطقه باقیمانده، یعنی الف) سد دربندیخان (عملیات والفجر5)؛ ب) دهانه شیلر (عملیات والفجر4) کارهای مقدماتی صورت گرفت. که در آغاز به‌دلیل آمادگی بیشتر عملیات منطقه دربندیخان، تکیه اصلی بر روی عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان بود و در کنار آن نیز عملیات والفجر4 در منطقه دهانه شیلر به‌عنوان فرع آن رسیدگی می‌شد. طی بررسی‌های زیاد و مقایسه دو طرح به چند دلیل مسئله دربندیخان که دو بار تا پای کار هم(برای انجام عملیات) رفت، منتفی شد. علت این وضعیت [چنین بود]: الف) مشکلات عملیات: صعب‌العبور بودن ارتفاعات، محدودبودن راهکارها. ب) نیاز منطقه شیلر به نیروی بیشتر: هر دو منطقه نیاز به نیروی بیشتر داشت، لذا انجام دو عملیات هم‌زمان در توان نیروهای خودی نبود و براین‌اساس در مقایسه دو عملیات، منطقه شیلر برای انجام عملیات انتخاب شد. پس از انتخاب عملیات روی ارتفاعات شیلر، عملیات والفجر4 در دستور کار قرار گرفت.» گفتنی است که تردید در اجرای عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان از اواخر شهریورماه پس از طرح اشکالات مانور ازسوی فرمانده لشکرهای 31 عاشورا و 17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) آغاز شد و دو هفته بعد، با گزارش سرتیم‌ها و عناصر شناسایی لشکر27 محمد رسول‌الله(ص) درمورد جزئیات مشکلات مانور به اوج خود رسید. بااینكه فرماندهان ارشد ارتش و سپاه در قرارگاه خاتم‌الانبیای تهران و باختران جلسات مشترک و جداگانه‌ای را به‌منظور تصمیم‌گیری درمورد سرنوشت عملیات قرارگاه نجف، تشکیل دادند و درپی آن دو بار دستور اجرای قطعی عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان به‌صورت کتبی ابلاغ شد، اما برطرف نشدن مشکلات پیش رو، مانع اجرای عملیات شد و درنهایت امروز به لغو عملیات انجامید.[۵۰]
پاورقی‌ها
منابع و مآخذ روزشمار 1362/07/17
- ↑ سند شماره 278/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نوح در عملیات انجام‌نشده قبل از والفجر4، اسحاقی، 13/7/1362 تا 17/8/1362، ص25.
- ↑ همان، صص 31 - 28 و 172 - 166.
- ↑ همان، صص 34 - 32؛ و - سند شماره 12506/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه طراحی و آماده‌سازی عملیات قرارگاه نوح، عملیات منتفی البکر و العمیه، (قرارگاه خاتم‌الانبیا، 13/7/1362، نوار شماره 12506)، صص 4 - 3.
- ↑ سند شماره 12806/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه تشریح عملیات قلاویزان، عملیات والفجر4، (قرارگاه خاتم‌الانبیا، 17/7/1362، نوار شماره 12806)، صص 6 - 1؛ و - سند شماره 285/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا در عملیات والفجر4، داوود رنجبر، 11/7/1362 تا 28/7/1362، صص 135 - 131.
- ↑ سند شماره 278/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نوح در عملیات انجام‌نشده قبل از والفجر4، اسحاقی، 13/7/1362 تا 17/8/1362، ص25.
- ↑ همان، صص 31 - 28 و 172 - 166.
- ↑ سند شماره 13048/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه طراحی و آماده‌سازی قرارگاه مقدم حمزه، عملیات والفجر4، (قرارگاه مقدم حمزه، 17/7/1362، نوار شماره 13048)، صص 30 - 29.
- ↑ سند شماره 13079/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 6 - 3 و12 و 16 و 22 - 19.
- ↑ سند شماره 13048/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه طراحی و آماده‌سازی قرارگاه مقدم حمزه، عملیات والفجر4، (قرارگاه مقدم حمزه، 17/7/1362، نوار شماره 13048)، صص 30 - 29.
- ↑ سند شماره 13080/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه با فرماندهی، عملیات والفجر4، (قرارگاه مقدم حمزه، 17/7/1362، نوار شماره 13080)، صص 6 و 22 و 46 - 44؛ و - سند شماره 295/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 66 - 65 و 69.
- ↑ سند شماره 13081/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه طراحی و آماده‌سازی عملیات قرارگاه مقدم حمزه، عملیات والفجر4، (قرارگاه مقدم حمزه، 17/7/1362، نوار شماره 13081)، صص 4 و 8؛ و - سند شماره 295/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 42 و 69 - 68 و 72 - 71.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 17/7/1362، ص16.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 17/7/1362، ص3.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 18/7/1362، ص6.
- ↑ روزنامه کیهان، 18/7/1362، ص18.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 17/7/1362، ص16.
- ↑ روزنامه کیهان، 18/7/1362، ص18.
- ↑ روزنامه کیهان، 18/7/1362، ص18.
- ↑ سند شماره 13079/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 6 - 3 و12 و 16 و 22 - 19.
- ↑ سند شماره 13079/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 5 و 9 - 8 و 22 - 20.
- ↑ سند شماره 295/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه مقدم حمزه سیدالشهدا در عملیات والفجر4، محمد دیانی، 13/7/1362 تا 29/7/1362، ص58؛ و - سند شماره 13079/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه مشکلات لشکر14 امام حسین در رابطه با جابه‌جایی، عملیات والفجر4، (قرارگاه حمزه، 17/7/1362، نوار شماره 13079)، صص 3 و 14 و 22 - 21.
- ↑ همان، ص3، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 18/7/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 204، 18/7/1362، ص6، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 17/7/1362.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 18/7/1362، ص13، رادیو بی‌بی‌سی، 17/7/1362.
- ↑ سند شماره 278/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نوح در عملیات انجام‌نشده قبل از والفجر4، اسحاقی، 13/7/1362 تا 17/8/1362، ص25.
- ↑ همان، ص5، پاریس - خبرگزاری رویتر، 17/7/1362.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 18/7/1362، صص 14 - 13، رادیو بی‌بی‌سی، 17/7/1362.
- ↑ روزنامه صبح آزادگان، 18/7/1362، ص3.
- ↑ سند شماره 13048/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه طراحی و آماده‌سازی قرارگاه مقدم حمزه، عملیات والفجر4، (قرارگاه مقدم حمزه، 17/7/1362، نوار شماره 13048)، صص 30 - 29.
- ↑ روزنامه کیهان، 18/7/1362، ص24.
- ↑ سند شماره 12806/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه تشریح عملیات قلاویزان، عملیات والفجر4، (قرارگاه خاتم‌الانبیا، 17/7/1362، نوار شماره 12806)، صص 6 - 1؛ و - سند شماره 285/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا در عملیات والفجر4، داوود رنجبر، 11/7/1362 تا 28/7/1362، صص 135 - 131.
- ↑ روزنامه کیهان، 18/7/1362، ص24.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 208، 22/7/1362، ص6، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 21/7/1362.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 18/7/1362، ص16.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 204، 18/7/1362، ص22، دمشق - خبرگزاری فرانسه، 17/7/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 208، 22/7/1362، ص7، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 21/7/1362.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 20/7/1362، ص9، رادیو اسرائیل، 19/7/1362.
- ↑ همان، ص4، رادیو ابوظبی، 19/7/1362.
- ↑ روزنامه کیهان، 19/7/1362، ص2.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 18/7/1362، ص10، رادیو اسرائیل، 17/7/1362.
- ↑ روزنامه کیهان، 18/7/1362، ص18.
- ↑ سند شماره 232055 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن اطلاعاتی داخلی دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، شماره 273، 27/7/1362، ص1.
- ↑ سند شماره 218012 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش روزانه کمیته انقلاب اسلامی، شماره 23، 19/7/1362، ص3.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 19/7/1362، ص15.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 18/7/1362، ص3.
- ↑ همان.
- ↑ روزنامه صبح آزادگان، 18/7/1362، ص8.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 18/7/1362، ص4.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 204، 18/7/1362، صص 16 - 13، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/7/1362.
- ↑ سند شماره 131/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر4، گزارش راویان قرارگاه خاتم‌الانبیا در عملیات والفجر4، داوود رنجبر، 24/5/1362، صص 15 - 14.