1362.01.05: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1362 |نام = 1362.01.05 |نام دیگر= پنج فروردین |روز=5 فروردین 1362 |تاریخ شمسی= 1362.01.05 |تاریخ میلادی= 25 مارس 1983 |تاریخ قمری= 10 جمادی‌الثانی 1403 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.01.05</div> <div class...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| سطر ۳۱: | سطر ۳۱: | ||
== گزارش - 418 == | |||
یک واحد از نیروهای سپاه پاسداران، بسیج جوانرود و نیروهای حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانی‌ها) با عبور از مرز و گذشتن از موانع نظامی وارد شهر حلبچه عراق شدند. این افراد با خمپاره، آر.پی.جی7، تفنگ57 و تیربار و سلاح‌های سبک انفرادی به ساختمان‌های فرمانداری، ژاندارمری، استخبارات، دخانیات و پادگان شهر حلبچه حمله و خسارت‌های فراوانی به این اماکن وارد کردند. با اجرای این عملیات که با استقبال مردم شهر مواجه شد، شهر حلبچه 7 ساعت به تصرف نیروهای خودی درآمد و نیروهای عمل‌کننده به نشانه حضور در این شهر عکس‌هایی از امام خمینی را در برخی نقاط شهر نصب کردند. | |||
در این اقدام بیش از 12 نفر از نیروهای نظامی و انتظامی عراق کشته شدند. پس از خروج نیروهای خودی از حلبچه افراد دشمن اقدام به تیراندازی‌های بی‌هدف کردند که براثر آن چند نفر از مردم شهر کشته شدند. همچنین در این شهر سه روز حکومت نظامی اعلام شد.<ref>روزنامه کیهان، 11/1/1362، ص14؛ و- سند شماره 94935 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه7، طرح و برنامه عملیات (اطلاعات عملیات) به قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 16/1/1362، سند تکبرگی؛ و- روزنامه اطلاعات، 11/1/1362، ص2؛ و- سند شماره 272353 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه7 سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، طرح و برنامه عملیات (اطلاعات و عملیات) به قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (اطلاعات و عملیات)، 16/1/1362، سند تکبرگی؛ و- سند شماره 232003 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن اطلاعات داخلی، دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، شماره 200، 14/1/1362، ص3.</ref> | |||
== گزارش - 419 == | |||
واحد اطلاعات سپاه پاسداران در یک گزارش کلی به بررسی تاریخچه تشکیل لشکر یرموک مصر، چگونگی ورود یک تیپ از این لشکر به عراق و منطقه عملیات این تیپ پرداخت. در بخشی از این گزارش آمده است: | |||
در سال 1972 (1351)، به‌منظور مقابله با ارتش رژیم اشغالگر قدس، سران بعضی کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس و شمال افریقا لشکری تحت عنوان لشکر یرموک را در مصر تشکیل دادند. این لشکر در سال 1973 در آزادسازی کانال سوئز شرکت کرد و موفقیت‌هایی به دست آورد. | |||
هم‌زمان با شروع جنگ تحمیلی عراق با ایران، واحدهای این لشکر برای شرکت در جنگ با ایران داوطلب شده و با توافق کشور مصر و سایر کشورهای مرتجع عرب به عراق اعزام شدند؛ در عملیات والفجر در جبهه میسان یک تیپ از این لشکر شرکت داشت.<ref>سند شماره 89474 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی ستاد مرکزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (واحد اطلاعات)، شماره 63، 10/1/1362، ص33.</ref> | |||
== گزارش - 420 == | |||
حمله به نیروهای سپاه در سنندج، بهشهادترساندن 3 گروگان در کامیاران و غارت داروخانه یکی از روستاهای سردشت، مهم‌ترین تحرکات امروز گروه‌های مسلح غیرقانونی در مناطق غرب و شمال‌غرب کشور بود. | |||
در روستای دویسه در 17 کیلومتری شمال‌غربی سنندج، افراد مسلح غیرقانونی عملیات کمین اجرا کردند که براثر آن 4 نفر از نیروهای سپاه به شهادت رسیدند.<ref>روزنامه کیهان، 11/1/1362، ص14؛ و- سند شماره 94935 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه7، طرح و برنامه عملیات (اطلاعات عملیات) به قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 16/1/1362، سند تکبرگی؛ و- روزنامه اطلاعات، 11/1/1362، ص2؛ و- سند شماره 272353 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه7 سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، طرح و برنامه عملیات (اطلاعات و عملیات) به قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (اطلاعات و عملیات)، 16/1/1362، سند تکبرگی؛ و- سند شماره 232003 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن اطلاعات داخلی، دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، شماره 200، 14/1/1362، ص3.</ref> | |||
در جاده کامیاران، عناصر مسلح ضدانقلاب 3 تن از پیش‌مرگان مسلمان کرد را که قبلاً به گروگان گرفته بودند، به شهادت رسانده و سپس بدن مثله‌شده آنها را در کنار جاده رها ساختند.<ref>سند شماره 89474 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و- سند شماره 72286 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به نخست‌وزیری (دفتر اطلاعات و تحقیقات)، 6/1/1362، سند تکبرگی؛ و- سند شماره 103784 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش روزانه واحد اطلاعات سپاه پاسداران، شماره 267، 13/1/1362، ص4.</ref> | |||
در روستای نوره در غرب سنندج نیز، یک سرباز با مینی که گروه‌های مسلح غیرقانونی کار گذاشته بودند برخورد کرد و یک پایش قطع شد.<ref>سند شماره 72287 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به نخست‌وزیری (دفتر اطلاعات و تحقیقات)، 6/1/1362، سند تکبرگی.</ref> | |||
در شمال سردشت، عوامل کومه‌له به روستای گرگ‌آباد حمله و داروخانه خانه بهداشت آن را غارت کردند.<ref>سند شماره 346532 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از لشکر28 (رکن2) به فرماندهی ناحیه4 (رکن2)، 23/1/1362، سند تکبرگی.</ref> | |||
همچنین امروز یکی از افراد گروه کمونیستی کومه‌له در تهران دستگیر شد.<ref>سند شماره 89469 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی ستاد مرکزی سپاه پاسداران (واحد اطلاعات)، شماره 640، 17/1/1362، ص6؛ و- سند شماره 103784 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص3.</ref> | |||
در جنوب‌غربی نوسود در روستای مرخیل نیز 2 تن از افراد وابسته به حزب دمکرات کردستان با سلاح و مهمات خود را به نیروهای سپاه تسلیم و درخواست امان‌نامه کردند.<ref>سند شماره 19123 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: طرح و برنامه عملیات سپاه پاسداران منطقه7 (اطلاعات و عملیات)، 18/1/1362، سند تکبرگی.</ref> | |||
== گزارش - 421 == | |||
ساعت 7:30 امروز، دو نفر از عوامل سازمان مجاهدین خلق (منافقین) که قصد ترور یکی از نیروهای سپاه بابل را داشتند با استفاده از رگبار مسلسل یوزی چند بار به‌سمت وی شلیک کردند، اما با هوشیاری و عکس‌العمل به‌موقع این فرد، این اقدام آنها ناکام ماند.<ref>سند شماره 72318 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه3 (فرماندهی) به ستاد مرکزی، 8/1/1362، ص2.</ref> | |||
== گزارش - 422 == | |||
آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور در دیدار با جمعی از خانواده‌های شهدا و بسیجیان، مبارزه با سلطه‌گران را تنها راهکار پدیدآمدن وضعیت جدید در نظام بین‌الملل خواند. رئیس‌جمهور همچنین با اشاره به قدرت مقاومت و ایستادگی ملت ایران دربرابر مشکلات و توطئه‌ها، درباره سرنگونی رژیم بعثی عراق به‌دست مردم مسلمان آن کشور اظهار خوش‌بینی کرد. | |||
آیت‌الله خامنه‌ای در بخشی از سخنان خود گفت: «بدبختی‌های موجود برای میلیون‌ها انسان محروم در اقصینقاط دنیا و میلیاردها بشری که به‌نوعی زیر ستم زورگویان قرار دارند و همچنین عدم تناسب قوا در دنیا، به‌خاطر وجود سلطه ابرقدرت‌ها و زورمداران در دنیاست و اگر قرار باشد که این وضعیت غلط به هم بخورد و این قدرت‌ها نتوانند به این اندازه به ملت‌ها زور بگویند و منافع انسان‌ها را نابود کنند، تنها راهش این است که ملت‌ها با سلطه‌گران مبارزه کنند و مطمئن باشید که این مبارزه پیروز خواهد بود.» | |||
رئیس‌جمهور افزود: «در دنیا ملت‌هایی که با قدرت‌های بزرگ مقابله کرده‌اند بسیارند، اما ملت‌هایی که توانسته باشند پیروزی قاطع به دست آورند اندک هستند و ملت ما از آن نمونه‌های کمیاب و نادر است و پیروزی قاطع و چشمگیر آنها تنها در سایه همت و فداکاری و ایمان ملت بود.» وی خاطرنشان کرد: «ما در مقابل این گذشت توانسته‌ایم قدرت و صلاحیت ایمانی یک ملت را در مقابل زور سلطه‌گری قدرتمندان عالم نشان دهیم و آنها را متوقف سازیم و ملت‌ها را امیدوار و آگاه سازیم. ما تاکنون دربرابر کسانی که در جریان مزاحمت‌ها و معارضات امریکا علیه ما قرار گرفته‌اند و دست و بازوی امریکا شده‌اند و مرتباً به دشمن ما کمک کرده‌اند، هیچ اقدامی نکرده‌ایم، اما بحمدالله در جمهوری اسلامی ایران این قدرت را حس می‌کنیم که بتوانیم در مقابل همه این توطئه‌ها، جنایت‌ها و رذالت‌ها ایستادگی کنیم.» | |||
رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه رژیم عراق از همان ابتدا قصد داشت وانمود کند ایران جنگ را آغاز کرده است، گفت: «به‌رغم تبلیغات آنها همه دنیا فهمیده‌اند که آتش‌افروز جنگ رژیم عراق است و خدای متعال هم آنها را آن‌چنان رسوا کرد که بالاخره خود آنها نیز به این موضوع اعتراف کردند.» وی افزود: «ما معتقدیم که در کشوری مثل عراق که ملت آن مسلمان‌اند و رژیم حاکم بر این مردم از دین و اخلاق و معنویت کمترین بهره‌ای نبرده است، تنها عاملی که می‌تواند سررشته مبارزه با آن رژیم را به دست گیرد، خود آن ملت است و مطمئناً آن ملت تحمل نخواهد کرد و آن حکومت را واژگون [سرنگون] خواهد ساخت.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 6/1/1362، ص11.</ref> | |||
== گزارش - 423 == | |||
آیت‌الله موسوی اردبیلی رئیس دیوان عالی کشور، در دیدار با جمعی از دانش‌آموزان شهرهای کردنشین ضمن اظهار امیدواری به ریشه‌کن شدن گروه‌های ضدانقلاب در سال جدید، اهمیت تاریخی و حساسیت‌های این مناطق را یادآوری کرد. | |||
پیش‌ازظهر امروز، بیش از 200 نفر از دانش‌آموزان راهنمایی و تربیت معلم شهرهای استان کردستان همراه با مربیان خود با آیت‌الله موسوی اردبیلی ملاقات کردند. رئیس دیوان عالی کشور در این دیدار ضمن خوشامدگویی و تبریک سال نو گفت: «وظیفه همه مسئولان است باتوجه‌به امکانات، کوشش کنند مسائلی را که از سال 61 به 62 منتقل شده، نگذارند مجدداً این مسائل از سال 62 به سال 63 منتقل شود. ما مسئله کردستان را در سال 61 داشتیم و امروز راه‌حل آن را پیدا کرده‌ایم که ان‌شاءالله به فضل پروردگار ما بتوانیم دِیْن و مسئولیتی را که در منطقه داریم در نیمه اول سال 62 ادا کنیم.» | |||
وی گفت: «باید بیفزایم مسائل کردستان و این منطقه - باتوجه‌به همسایگان مختلف - از قدیم توسط امپریالیسم جهانی به‌صورت شکارگاه برای آنها بود. امریکا، انگلستان و شوروی از قدیم نمی‌خواستند و نمی‌گذاشتند منطقه حاصلخیز کردستان برای جمعیت مسلمان آن آباد شود، لکن امروز نظام جمهوری اسلامی با تکیه بر نیروی ایمان و اسلام و امت همیشه در صحنه یکی پس از دیگری بر مشکلات فائق آمده و اکنون پیش‌مرگان کرد مسلمان‌اند که در کردستان با کومه‌له و دمکرات‌ها می‌جنگند و قصد دارند برای همیشه مسئله کردستان را حل کنند و با این توجیهات است که باید گفت امریکا هیچ غلطی نمی‌تواند در ایران انجام دهد.» آیت‌الله موسوی اردبیلی در قسمتی دیگر از سخنانش گفت: «آنها که در گذشته مسئولیتی در کشور ما داشتند و سنگ حمایت از خلق را به سینه می‌زدند، امروز دراثر افشاگری‌های نظام جمهوری اسلامی و زیر چتر رژیم کفر صدام علیه خلق می‌جنگند.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 6/1/1362، ص11.</ref> | |||
== گزارش - 424 == | |||
درپی درج مقاله‌ای در پراودا ارگان رسمی حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی، که در آن اقدام ایران در دستگیری سران حزب توده به‌شدت محکوم شده بود، امروز رادیو بی‌بی‌سی به جوانب گوناگون این مقاله و مقایسه مواضع مختلف پراودا دراین‌باره پرداخته است. در همین حال و در وضعیتی که روابط ایران و شوروی رو به تیرگی است، یک نشریة فرانسوی مدعی شد ایران دو موشک فرانسوی اگزوسه را به روسیه تحویل داده است. | |||
بی‌بی‌سی در برنامة امروز خود اعلام کرد: «روزنامه پراودا ارگان حزب کمونیست اتحاد شوروی، در مقاله‌ای شدیدالحن که در شماره روز چهارشنبه گذشته این نشریه انتشار یافت آنچه را که مبارزه‌ای علنی علیه حزب توده ایران خوانده است، محکوم کرده و افزوده است: این مبارزه سر حزب توده را از بدن آن جدا ساخته است. مورید اژوسکی از مفسرین بخش اروپای شرقی بی‌بی‌سی طی تفسیری اهمیت این مقاله پراودا را مورد بررسی قرار داده و می‌نویسد: مقاله پریروز روزنامه پراودا را می‌توان شدیدالحن‌ترین واکنش رسمی مسکو نسبت به بازداشت سران حزب توده ایران خواند که در اوایل ماه فوریه گذشته ازطرف مقامات قضایی ایران دستگیر شدند. مقاله مزبور که با حرارت و احساسات تمامی نوشته شده است، به قلم پاول دمچینکو از مفسرین صاحب‌نام پراودا در امور خاورمیانه است. دمچینکو در مقاله خود حزب توده ایران را از پرسابقه‌ترین احزاب چپ ایران خوانده و سپس می‌نویسد دستگاه قضایی ایران با تهیه مقدمات محاکماتی بی‌اساس و خودسرانه به انتقام‌جویی از رهبران حزب توده پرداخته است. نویسنده مقاله سپس با انتخاب کلماتی کوبنده می‌گوید درحقیقت سر حزب توده ایران از بدنش جدا شده است. در اوایل ماه فوریه گذشته هنگامی‌که اولین گزارش‌ها درباره بازداشت آقای نورالدین کیانوری رهبر حزب توده و تنی دیگر از مقامات آن به‌علاوه آغاز مبارزه پیگیرانه مقامات ایران علیه حزب توده انتشار یافت، واکنش سریع ازسوی شوروی دیده نشد. ده روز پس از آنکه گزارش مزبور رسماً مورد تأیید مقامات قضایی ایران قرار گرفت، مسکو ناخشنودی خود از این واقعه را با انتشار مقاله‌ای بدون امضا در پراودا علنی ساخت. در محتوا با محکوم‌دانستن بازداشت‌های مزبور، در تمجید از موضع حزب توده، مقاله پیشین با تفسیر پریروز پراودا به قلم پاول دمچینکو تفاوت چندانی نداشت، ولی آنچه دو مقاله مزبور را از یکدیگر متمایز می‌سازد لحن متفاوت آن است. مقاله بدون امضای قبلی عاری از احساسات و حاکی‌از اعتماد به نفس بود و به‌عبارت‌دیگر، بازداشت سران حزب توده بهاتهام توطئه و جاسوسی ادعایی مسخره و درجهت گمراه‌کردن افکار عمومی خوانده شده بود که حتی ارزش توجهی جدی را نیز نداشت. حتی در آن به مبارزه‌ای گسترده و پیگیر علیه تمامی حزب توده اشاره‌ای نشده بود و تنها موضوع بازداشت رهبران حزب مورد توجه قرار گرفته بود. مسئولیت این اقدام رهبران ایران نیز نه متوجه دولت بلکه متوجه عناصری شده بود که مقاله پراودا آنان را محافل ارتجاعی محافظه‌کار خوانده است؛ گروهی که مسکو اشاره به آن را برای ابراز ناخشنودی خود از بعضی جنبه‌های انقلاب ایران مورد استفاده قرار می‌دهد. ولی اینک پس از گذشت یک ماه، به نظر می‌رسد که مسکو رفتاری کاملاً تازه در پیش گرفته باشد. مقاله روز چهارشنبه پراودا اینک علی‌رغم ابراز پشتیبانی همیشگی حزب توده از انقلاب ایران می‌گوید حزب مزبور در دو سال گذشته، تحت فشار و اختناق رژیم ایران بوده است که احتمالاً اشاره‌ای است به تعطیل روزنامه رسمی و سایر انتشارات حزب توده و همچنین بازداشت اعضای آن در سراسر ایران. تفاوت دیگر، عدم اشاره مقاله پریروز پراودا به اصطلاح محافل ارتجاعی محافظه‌کار در دستگاه رهبری ایران است. درعوض، این‌بار به موضوعی دیگر تحت عنوان جناح‌بندی‌های شدید نیروها در ایران اشاره شده و به‌علاوه دستگاه قضایی ایران مستقیماً مسئول واردآمدن اتهامات مزبور به سران حزب توده معرفی شده است. تفاوت در لحن و جمله‌بندی این دو مقاله روزنامه پراودا را می‌توان بدین صورت تفسیر کرد که مسکو درحال‌حاضر حتی کمتر از یک ماه پیش، حاضر به ادامه روش صبر و انتظار نسبت به مقامات انقلاب ایران است. بدون تردید شوروی دلایل کافی برای جلوگیری از محاکمه سران حزب توده ایران دارد، زیرا چنانچه رهبران حزب توده چه با ارائه مدارک و شواهد حقیقی و یا ساختگی محکوم شناخته شوند، حمایت‌های پی‌درپی [شوروی]، [به ایجاد] فرصتی مناسب برای به روی کار آوردن یک رژیم کمونیستی در ایران و حمایت از آن خواهد افزود. به‌هرحال، مقاله پریروز آقای دمچینکو در روزنامه پراودا و حمایت وی از حزب توده تنها حاکی‌از نگرانی مسکو از عواقب ناشی از محاکمه سران یک حزب کمونیست طرف‌دار شوروی نیست، بلکه پشتیبانی مستقیم مسکو از حزب توده را می‌توان علامتی روشن ازسوی شوروی به مقامات ایران دانست که، کاسه صبر مسکو نزدیک به لبریز [شدن] است.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 5/1/1362، صص 10 و 11 و 12، رادیو بی‌بی‌سی، 5/1/1362.</ref> | |||
از سوی دیگر، نشریه فرانسوی دیلی‌تلگراف مدعی شد که ایران دو موشک اگزوسه ساخت فرانسه را که مورد استفاده هواپیماهای عراقی است به روسیه داده است. این روزنامه افزوده است: این دو موشک ظاهراً توسط ایرانی‌ها از عراقی‌ها به غنیمت گرفته شده و از همان نوعی هستند که در جریان جنگ فالک‌لند، ناو شفیلد و کشتی باری آتلانتیک کانوبر انگلیسی را غرق کردند. گفته می‌شود این موشک‌ها در ابتدا به آلمان شرقی و ازطریق آنها به روس‌ها داده شده است. دیلی تلگراف در پایان مدعی شد: «سه موشک دیگر نیز که توسط ایرانی‌ها گرفته شده بودند به‌هنگام بررسی آن منفجر شده‌اند که براثر این انفجار صدها تن کشته و زخمی شده‌اند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 7، 7/1/1362، ص15، لندن، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 6/1/1362، نشریه بررسی مسائل دفاعی جهان به نقل از روزنامه فرانسوی دیلی‌تلگراف.</ref> | |||
== گزارش - 425 == | |||
سفر نعیم حداد رئیس مجلس عراق به شوروی امروز پایان یافت. وی قبل از ترک مسکو، تحکیم و گسترش روابط عراق با شوروی را از نتایج سفر خود برشمرد. | |||
به گزارش خبرگزاری تاس، نعیم حداد که در رأس هیئتی از شوروی دیدار کرد، قبل از ترک مسکو در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «به‌هنگام اقامت در کشور شما فرصت یافتیم که با زندگی مردم شوروی و پیشرفت چشمگیرشان در گسترش اقتصاد و بهبود استانداردهای زندگی و فرهنگی آشنا شویم.» وی افزود: روابط دو کشور با انعقاد پیمان دوستی و همکاری، که اساس آن بر برابری قرار دارد، تحکیم شده و کارایی این پیمان نیز درحال‌حاضر مورد تصویب قرار گرفته است. رئیس مجلس عراق با بیان اینکه روابط شوروی و عراق در برگیرنده نتایج مثبت در همه زمینه‌ها ازجمله سیاسی، اقتصادی و فرهنگی می‌باشد، خاطرنشان کرد: «ما خواستار گسترش این روابط دوستانه بین دو کشور هستیم و این نزدیکی روابط نیز از اصول حزب سوسیالیست بعث و انقلاب 17 ژوییه به رهبری صدام حسین ناشی می‌شود.»<ref>همان، ص17، مسکو، خبرگزاری تاس، 6/1/1362.</ref> | |||
نعیم حداد هنگام ورود به عراق نیز در سخنان مشابهی نتایج سفر هفت‌روزة خود را به شوروی بازگو کرد. به گزارش خبرگزاری خلیج، رئیس مجلس ملی عراق اظهار کرد: در دیدار خود از شوروی گفت‌وگوهایی با کوزنتسوف معاون اول رئیس مجلس عالی شوروی، انجام داده و درباره اوضاع بین‌المللی و منطقه عربی به‌ویژه جنگ عراق و ایران با مقامات شوروی به تبادل‌نظر پرداخته است. حداد گفت: کوزنتسوف بر هرنوع تلاشی جهت متوقف‌شدن جنگ و آغاز گفت‌وگو میان عراق و ایران که در برگیرنده حقوق دو کشور باشد تأکید کرد. وی افزود: مقامات شوروی مواضع صلح‌آمیز عراق و پاسخ این کشور به تمام تلاش‌های بین‌المللی جهت متوقف‌شدن جنگ و موافقت عراق با تصمیمات شورای امنیت دراین‌خصوص را ستودند و از پیشنهادهای عراق در هفتمین اجلاس سران جنبش غیرمتعهدها مبنی‌بر تشکیل یک کمیته داوری جهت بررسی درگیری بین عراق و ایران و دستیابی به یک راه‌حل عادلانه استقبال کردند. رئیس مجلس ملی عراق در پایان اظهارات خود گفت: مقامات شوروی بر اهمیت گسترش و توسعه روابط این کشور با عراق در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تأکید کردند.<ref>همان، ص3، بغداد، خبرگزاری خلیج، 6/1/1362.</ref> | |||
== گزارش - 426 == | |||
فرانسیس پیم وزیر امور خارجه انگلیس، که روز گذشته به بحرین سفر کرده بود، امروز در مصاحبه با خبرنگار بی‌بی‌سی درباره اهداف این سفر و مذاکرات انجام‌شده با مقامات بحرین مطالبی را بیان کرد. معاون وزیر خارجه انگلیس نیز امروز وارد کویت شد. | |||
وزیر امور خارجه انگلیس در بخشی از مصاحبه خود با بی‌بی‌سی که به جنگ ایران و عراق مربوط می‌شد، با پیش‌کشیدن منافع ملی انگلیس صراحتاً بر امکان دخالت آن کشور در مناقشه خلیج‌فارس به‌منظور حمایت از بحرین تأکید کرد. وی با بیان اینکه سران بحرین بیش از بحران لبنان، از جنگ ایران و عراق ابراز نگرانی کرده‌اند، گفت: در بحرین ما با امیر بحرین و کابینه این کشور یک گردهمایی داشتیم و مسئولان این کشور گفته‌اند که اگر جنگ ایران و عراق پایان نیابد به‌احتمال‌قوی در سراسر حوزه خلیج‌فارس جنگ فراگیر خواهد شد. وزیر خارجه انگلیس با اشاره به زیر فشار قرار گرفتن اقتصاد بحرین درپی کاهش قیمت نفت، افزود: هرچند که ارتش انگلیس از این منطقه خارج شده است، ولی منافع ما به آنجا وابسته است و اگر برای برقراری صلح، بحرین خواستار کمک انگلیس شود، ما دوست نزدیک بحرین و تمامی منطقه خلیج‌فارس هستیم. | |||
وی همچنین یادآور شد که در این سفر نامهای را ازطرف نخست‌وزیر انگلیس به امیر بحرین تقدیم کرده است که در آن خانم تاچر ضمن اظهارنظر درمورد جنگ ایران و عراق نظر امیر بحرین را درمورد اقداماتی که دولت انگلیس درباره این جنگ می‌تواند انجام دهد، جویا شده است.<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 7/1/1362، ص15، رادیو بی‌بی‌سی، 5/1/1362.</ref> | |||
از سوی دیگر، به گزارش خبرگزاری کویت، داگلاس هرد معاون وزیر امور خارجه انگلیس نیز به‌منظور بررسی جنگ ایران و عراق و مسئله فلسطین امروز وارد کویت شد. وی قرار است پس از یک توقف 48 ساعته و مذاکره با مقامات کویتی راهی بغداد، امان و بیروت شود. هرد به‌هنگام ورود به کویت گفت که حامل هیچ پیشنهاد خاصی درمورد مسائل مورد مذاکره نیست. | |||
وی افزود برای انگلیس حائز اهمیت است که با دوستان خود در کویت تماس داشته باشد، چراکه هر دو کشور از دیدگاه‌های مشترکی برخوردارند.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 7، 7/1/1362، ص3، بغداد، خبرگزاری کویت، 6/1/1362.</ref> | |||
== گزارش - 427 == | |||
خبرگزاری یونایتدپرس در مقاله‌ای به بررسی وضعیت اقتصادی عراق، مشکلات و محدودیت‌های این کشور در کسب درآمد ارزی و چاره‌جویی مقامات عراقی برای حل این مسائل پرداخته است. آسوشیتدپرس نیز درباره تأثیر نابسامانی اقتصادی بر بازار کار عراق گزارشی مخابره کرده است. | |||
یونایتدپرس اعلام کرد: «منابع بانکی در لندن گفتند عراق که براثر جنگ با ایران و کاهش درآمدهای نفتی تحت فشار قرار گرفته است، مذاکراتی برای اخذ 500 میلیون دلار وام از یک سندیکای مرکب از بانک‌های امریکایی و اروپایی و عرب به عمل آورده است. به گفته این منابع، قرارداد این وام که مدت بازپرداخت آن 5 سال خواهد بود، برای کمک به کسری موازنه تجاری بین‌المللی عراق در نظر گرفته شده است و هفته آینده منعقد خواهد شد. عراق همچنین به‌دنبال دریافت 120 میلیون دلار قرض از اروپا برای سرمایه‌گذاری در احداث تأسیسات لازم به‌منظور افزایش صادرات نفت خام ازطریق ترکیه است. | |||
درحال‌حاضر که ترمینال‌های نفتی عراق در خلیج‌فارس به‌علت جنگ بسته است، این کشور تنها ازطریق خط ترکیه درحدود 650 هزار بشکه نفت خام صادر می‌کند. در این طرح، توسعه و افزایش تولید تا مرز یک میلیون بشکه در روز پیش‌بینی شده است. به گفته این منابع، عراق همچنین در نظر دارد که یک خط لوله دیگر ازطریق صحرای عربستان به‌سمت ترمینال دریایی یابند احداث نماید. دراین‌حال، عربستان نیز ارز حاصل از فروش مقادیری از نفت خود را به عراق تخصیص داده است. نشریه مالی و بانکی عربی (چاپ لندن) در شماره ماه آوریل نوشت: وام 500 میلیون دلاری عراق ازسوی بانک رافدین عراق با مشارکت چیس مانهاتان بانک شرکت ایرونیک تراست اتحادیه کنسرسیوم بانک عرب و فرانسه مستقر در فرانسه، کمرتس بانک آلمان غربی و چندین بانک عربی فراهم شده است. برپایه گزارش این نشریه، بانک دویچه آلمان از مشارکت در پرداخت این وام به‌خاطر عدم توفیق عراق در فراهم‌آوردن اطلاعات زمینه‌ای دست‌اول خودداری کرده است. منابع بانکی گفتند: اغلب بانک‌ها، عراق را برای اعلام ذخایر ارزی موجود خود و دیگر اطلاعات حیاتی درباره اقتصاد کشور تحت فشار قرار داده‌اند. این منابع گفتند: وام مزبور با کمی افزایش نسبت به میزان پیشنهاد اینتر بانک لندن و با دو سال بخشودگی در نظر گرفته شده است. تحلیل‌گران بانکی گفتند: این وام آنها را شگفت‌زده کرد، زیرا چشم‌انداز خوبی برای افزایش درآمدهای نفتی عراق در کوتاه‌مدت باتوجه‌به کاهش قیمت‌های نفت و ادامه جنگ با ایران مشهود نیست. درعین‌حال یک کارشناس مسائل بانکی گفت: این وام بهمعنای اعتماد بانک‌ها به ثبات آتی عراق درحال جنگ با ایران می‌باشد. ورنربلنینگ یک مقام بانک دویچه آلمان، در مصاحبه‌ای با نشریه مذکور گفت: ریسک زیادی در این مسئله وجود دارد و به همین خاطر ما مشارکت نکردیم. تحلیل‌گران بانکی گفتند: وام عراق نشان‌دهنده بازیافت اعتماد در بازار و وام‌دهی است، زیرا پیش‌بینی می‌شود که سقوط قیمت‌های نفت سبب تأخیر در بازپرداخت وام توسط برخی کشورهای صادر‌کننده نفت و اولویت به دیگر کشورهایی که تاکنون وام نگرفته‌اند گردد. نشریه مزبور نوشت: عراق تاکنون 25 میلیارد دلار از عربستان، قطر، کویت و امارات عربی متحده دریافت کرده است، اما اخیراً تقاضای دریافت 7 میلیون دلار دیگر از این چهار کشور کرده است. به نوشته این نشریه، تردید زیادی درمورد تمایل عربستان به پرداخت چنین مبالغی وجود دارد و می‌توان به‌سادگی گفت که درحال‌حاضر اعانه‌ای در میان نیست.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 6، 6/1/1362، صص2 و 3، لندن، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 5/1/1362، به نقل از یونایتدپرس.</ref> | |||
آسوشیتدپرس از بغداد نیز درباره تأثیر مستقیم نابسامانی اقتصادی عراق در بازار کار این کشور گزارشی تهیه کرده است. رادیو اسرائیل به نقل از این خبرگزاری اعلام کرد: به‌علت ادامه جنگ با ایران و پایین‌آمدن بهای نفت که دو علت اساسی بحران اقتصادی در عراق می‌باشد، کارگران و کارشناسان خارجی به‌طور فزاینده‌ای آن کشور را ترک می‌گویند. تا تابستان گذشته، تعداد کارگران خارجی در عراق به بیش از 2 میلیون نفر رسیده بود که درحدود نیمی از تولیدات ناخالص ملی عراق را تأمین می‌کردند. از این عده درحدود یک میلیون و 500 هزار نفر مصری بودند و درحدود 10 درصد از جمعیت کل عراق را تشکیل می‌دادند. در هفته‌های اخیر، تعداد زیادی مصری، پاکستانی و اتباع کشورهای دیگر که قصد خروج از عراق را دارند در فرودگاه بین‌المللی بغداد دیده می‌شوند.<ref>همان، صص10 و 11، رادیو اسرائیل، 5/1/1362، به نقل از آسوشیتدپرس.</ref> | |||
== گزارش - 428 == | |||
امروز اظهارات متعددی درخصوص جنگ ایران و عراق در سطح بین‌المللی مطرح شد که از آن‌جمله می‌توان به اذعان دبیرکل سازمان ملل به ناتوانی این سازمان در پایان‌دادن به جنگ، اعلام آمادگی پاکستان برای میانجیگری و ابراز نگرانی شوروی و یوگسلاوی از تداوم این جنگ، اشاره کرد. | |||
رادیو لندن خبر داد که خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل متحد، در سخنانی در فیلادلفیای امریکا به جنگ ایران و عراق اشاره کرده و ناتوانی سازمان ملل متحد در پایان‌دادن به این جنگ را دلیل کاهش اعتبار این سازمان جهانی دانسته است.<ref>همان، ص9، بخش فارسی رادیو لندن، 5/1/1362.</ref> | |||
درعین‌حال، سفیر پاکستان در قطر آمادگی کشورش را برای ادامه وساطت خود بین ایران و عراق جهت پایان‌دادن به جنگ اعلام کرد. وی از حکومت‌های ایران و عراق خواست تا به تلاش‌های میانجیگرانه برای پایان‌دادن به اختلافات خود ازطریق مسالمت‌آمیز پاسخ مثبت دهند.<ref>همان، ص12، رادیو قاهره، 5/1/1362، ساعت 15.</ref> | |||
امروز همچنین شوروی و یوگسلاوی در اطلاعیه مشترکی ضمن ابراز نگرانی درمورد ادامه جنگ ایران و عراق، بر لزوم رسیدن به راه‌حل سیاسی برای اختلافات دو کشور تأکید کردند. اطلاعیه مذکور به‌دنبال دیدار نخست‌وزیر شوروی از یوگسلاوی، در مسکو و بلگراد منتشر شد.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 7، 7/1/1362، ص27، رادیو صوتالجماهیر، 6/1/1362، ساعت 6:30.</ref> | |||
== پاورقی‌ها == | == پاورقی‌ها == | ||
نسخهٔ ۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۴۷
| روزشمار جنگ سال 1362 1362.01.05 | |
|---|---|
| نامهای دیگر | پنج فروردین |
| تاریخ شمسی | 1362.01.05 |
| تاریخ میلادی | 25 مارس 1983 |
| تاریخ قمری | 10 جمادی‌الثانی 1403 |
گزارش - 418
یک واحد از نیروهای سپاه پاسداران، بسیج جوانرود و نیروهای حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانی‌ها) با عبور از مرز و گذشتن از موانع نظامی وارد شهر حلبچه عراق شدند. این افراد با خمپاره، آر.پی.جی7، تفنگ57 و تیربار و سلاح‌های سبک انفرادی به ساختمان‌های فرمانداری، ژاندارمری، استخبارات، دخانیات و پادگان شهر حلبچه حمله و خسارت‌های فراوانی به این اماکن وارد کردند. با اجرای این عملیات که با استقبال مردم شهر مواجه شد، شهر حلبچه 7 ساعت به تصرف نیروهای خودی درآمد و نیروهای عمل‌کننده به نشانه حضور در این شهر عکس‌هایی از امام خمینی را در برخی نقاط شهر نصب کردند. در این اقدام بیش از 12 نفر از نیروهای نظامی و انتظامی عراق کشته شدند. پس از خروج نیروهای خودی از حلبچه افراد دشمن اقدام به تیراندازی‌های بی‌هدف کردند که براثر آن چند نفر از مردم شهر کشته شدند. همچنین در این شهر سه روز حکومت نظامی اعلام شد.[۱]
گزارش - 419
واحد اطلاعات سپاه پاسداران در یک گزارش کلی به بررسی تاریخچه تشکیل لشکر یرموک مصر، چگونگی ورود یک تیپ از این لشکر به عراق و منطقه عملیات این تیپ پرداخت. در بخشی از این گزارش آمده است: در سال 1972 (1351)، به‌منظور مقابله با ارتش رژیم اشغالگر قدس، سران بعضی کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس و شمال افریقا لشکری تحت عنوان لشکر یرموک را در مصر تشکیل دادند. این لشکر در سال 1973 در آزادسازی کانال سوئز شرکت کرد و موفقیت‌هایی به دست آورد. هم‌زمان با شروع جنگ تحمیلی عراق با ایران، واحدهای این لشکر برای شرکت در جنگ با ایران داوطلب شده و با توافق کشور مصر و سایر کشورهای مرتجع عرب به عراق اعزام شدند؛ در عملیات والفجر در جبهه میسان یک تیپ از این لشکر شرکت داشت.[۲]
گزارش - 420
حمله به نیروهای سپاه در سنندج، بهشهادترساندن 3 گروگان در کامیاران و غارت داروخانه یکی از روستاهای سردشت، مهم‌ترین تحرکات امروز گروه‌های مسلح غیرقانونی در مناطق غرب و شمال‌غرب کشور بود. در روستای دویسه در 17 کیلومتری شمال‌غربی سنندج، افراد مسلح غیرقانونی عملیات کمین اجرا کردند که براثر آن 4 نفر از نیروهای سپاه به شهادت رسیدند.[۳] در جاده کامیاران، عناصر مسلح ضدانقلاب 3 تن از پیش‌مرگان مسلمان کرد را که قبلاً به گروگان گرفته بودند، به شهادت رسانده و سپس بدن مثله‌شده آنها را در کنار جاده رها ساختند.[۴] در روستای نوره در غرب سنندج نیز، یک سرباز با مینی که گروه‌های مسلح غیرقانونی کار گذاشته بودند برخورد کرد و یک پایش قطع شد.[۵] در شمال سردشت، عوامل کومه‌له به روستای گرگ‌آباد حمله و داروخانه خانه بهداشت آن را غارت کردند.[۶] همچنین امروز یکی از افراد گروه کمونیستی کومه‌له در تهران دستگیر شد.[۷] در جنوب‌غربی نوسود در روستای مرخیل نیز 2 تن از افراد وابسته به حزب دمکرات کردستان با سلاح و مهمات خود را به نیروهای سپاه تسلیم و درخواست امان‌نامه کردند.[۸]
گزارش - 421
ساعت 7:30 امروز، دو نفر از عوامل سازمان مجاهدین خلق (منافقین) که قصد ترور یکی از نیروهای سپاه بابل را داشتند با استفاده از رگبار مسلسل یوزی چند بار به‌سمت وی شلیک کردند، اما با هوشیاری و عکس‌العمل به‌موقع این فرد، این اقدام آنها ناکام ماند.[۹]
گزارش - 422
آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور در دیدار با جمعی از خانواده‌های شهدا و بسیجیان، مبارزه با سلطه‌گران را تنها راهکار پدیدآمدن وضعیت جدید در نظام بین‌الملل خواند. رئیس‌جمهور همچنین با اشاره به قدرت مقاومت و ایستادگی ملت ایران دربرابر مشکلات و توطئه‌ها، درباره سرنگونی رژیم بعثی عراق به‌دست مردم مسلمان آن کشور اظهار خوش‌بینی کرد. آیت‌الله خامنه‌ای در بخشی از سخنان خود گفت: «بدبختی‌های موجود برای میلیون‌ها انسان محروم در اقصینقاط دنیا و میلیاردها بشری که به‌نوعی زیر ستم زورگویان قرار دارند و همچنین عدم تناسب قوا در دنیا، به‌خاطر وجود سلطه ابرقدرت‌ها و زورمداران در دنیاست و اگر قرار باشد که این وضعیت غلط به هم بخورد و این قدرت‌ها نتوانند به این اندازه به ملت‌ها زور بگویند و منافع انسان‌ها را نابود کنند، تنها راهش این است که ملت‌ها با سلطه‌گران مبارزه کنند و مطمئن باشید که این مبارزه پیروز خواهد بود.» رئیس‌جمهور افزود: «در دنیا ملت‌هایی که با قدرت‌های بزرگ مقابله کرده‌اند بسیارند، اما ملت‌هایی که توانسته باشند پیروزی قاطع به دست آورند اندک هستند و ملت ما از آن نمونه‌های کمیاب و نادر است و پیروزی قاطع و چشمگیر آنها تنها در سایه همت و فداکاری و ایمان ملت بود.» وی خاطرنشان کرد: «ما در مقابل این گذشت توانسته‌ایم قدرت و صلاحیت ایمانی یک ملت را در مقابل زور سلطه‌گری قدرتمندان عالم نشان دهیم و آنها را متوقف سازیم و ملت‌ها را امیدوار و آگاه سازیم. ما تاکنون دربرابر کسانی که در جریان مزاحمت‌ها و معارضات امریکا علیه ما قرار گرفته‌اند و دست و بازوی امریکا شده‌اند و مرتباً به دشمن ما کمک کرده‌اند، هیچ اقدامی نکرده‌ایم، اما بحمدالله در جمهوری اسلامی ایران این قدرت را حس می‌کنیم که بتوانیم در مقابل همه این توطئه‌ها، جنایت‌ها و رذالت‌ها ایستادگی کنیم.» رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه رژیم عراق از همان ابتدا قصد داشت وانمود کند ایران جنگ را آغاز کرده است، گفت: «به‌رغم تبلیغات آنها همه دنیا فهمیده‌اند که آتش‌افروز جنگ رژیم عراق است و خدای متعال هم آنها را آن‌چنان رسوا کرد که بالاخره خود آنها نیز به این موضوع اعتراف کردند.» وی افزود: «ما معتقدیم که در کشوری مثل عراق که ملت آن مسلمان‌اند و رژیم حاکم بر این مردم از دین و اخلاق و معنویت کمترین بهره‌ای نبرده است، تنها عاملی که می‌تواند سررشته مبارزه با آن رژیم را به دست گیرد، خود آن ملت است و مطمئناً آن ملت تحمل نخواهد کرد و آن حکومت را واژگون [سرنگون] خواهد ساخت.»[۱۰]
گزارش - 423
آیت‌الله موسوی اردبیلی رئیس دیوان عالی کشور، در دیدار با جمعی از دانش‌آموزان شهرهای کردنشین ضمن اظهار امیدواری به ریشه‌کن شدن گروه‌های ضدانقلاب در سال جدید، اهمیت تاریخی و حساسیت‌های این مناطق را یادآوری کرد. پیش‌ازظهر امروز، بیش از 200 نفر از دانش‌آموزان راهنمایی و تربیت معلم شهرهای استان کردستان همراه با مربیان خود با آیت‌الله موسوی اردبیلی ملاقات کردند. رئیس دیوان عالی کشور در این دیدار ضمن خوشامدگویی و تبریک سال نو گفت: «وظیفه همه مسئولان است باتوجه‌به امکانات، کوشش کنند مسائلی را که از سال 61 به 62 منتقل شده، نگذارند مجدداً این مسائل از سال 62 به سال 63 منتقل شود. ما مسئله کردستان را در سال 61 داشتیم و امروز راه‌حل آن را پیدا کرده‌ایم که ان‌شاءالله به فضل پروردگار ما بتوانیم دِیْن و مسئولیتی را که در منطقه داریم در نیمه اول سال 62 ادا کنیم.» وی گفت: «باید بیفزایم مسائل کردستان و این منطقه - باتوجه‌به همسایگان مختلف - از قدیم توسط امپریالیسم جهانی به‌صورت شکارگاه برای آنها بود. امریکا، انگلستان و شوروی از قدیم نمی‌خواستند و نمی‌گذاشتند منطقه حاصلخیز کردستان برای جمعیت مسلمان آن آباد شود، لکن امروز نظام جمهوری اسلامی با تکیه بر نیروی ایمان و اسلام و امت همیشه در صحنه یکی پس از دیگری بر مشکلات فائق آمده و اکنون پیش‌مرگان کرد مسلمان‌اند که در کردستان با کومه‌له و دمکرات‌ها می‌جنگند و قصد دارند برای همیشه مسئله کردستان را حل کنند و با این توجیهات است که باید گفت امریکا هیچ غلطی نمی‌تواند در ایران انجام دهد.» آیت‌الله موسوی اردبیلی در قسمتی دیگر از سخنانش گفت: «آنها که در گذشته مسئولیتی در کشور ما داشتند و سنگ حمایت از خلق را به سینه می‌زدند، امروز دراثر افشاگری‌های نظام جمهوری اسلامی و زیر چتر رژیم کفر صدام علیه خلق می‌جنگند.»[۱۱]
گزارش - 424
درپی درج مقاله‌ای در پراودا ارگان رسمی حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی، که در آن اقدام ایران در دستگیری سران حزب توده به‌شدت محکوم شده بود، امروز رادیو بی‌بی‌سی به جوانب گوناگون این مقاله و مقایسه مواضع مختلف پراودا دراین‌باره پرداخته است. در همین حال و در وضعیتی که روابط ایران و شوروی رو به تیرگی است، یک نشریة فرانسوی مدعی شد ایران دو موشک فرانسوی اگزوسه را به روسیه تحویل داده است. بی‌بی‌سی در برنامة امروز خود اعلام کرد: «روزنامه پراودا ارگان حزب کمونیست اتحاد شوروی، در مقاله‌ای شدیدالحن که در شماره روز چهارشنبه گذشته این نشریه انتشار یافت آنچه را که مبارزه‌ای علنی علیه حزب توده ایران خوانده است، محکوم کرده و افزوده است: این مبارزه سر حزب توده را از بدن آن جدا ساخته است. مورید اژوسکی از مفسرین بخش اروپای شرقی بی‌بی‌سی طی تفسیری اهمیت این مقاله پراودا را مورد بررسی قرار داده و می‌نویسد: مقاله پریروز روزنامه پراودا را می‌توان شدیدالحن‌ترین واکنش رسمی مسکو نسبت به بازداشت سران حزب توده ایران خواند که در اوایل ماه فوریه گذشته ازطرف مقامات قضایی ایران دستگیر شدند. مقاله مزبور که با حرارت و احساسات تمامی نوشته شده است، به قلم پاول دمچینکو از مفسرین صاحب‌نام پراودا در امور خاورمیانه است. دمچینکو در مقاله خود حزب توده ایران را از پرسابقه‌ترین احزاب چپ ایران خوانده و سپس می‌نویسد دستگاه قضایی ایران با تهیه مقدمات محاکماتی بی‌اساس و خودسرانه به انتقام‌جویی از رهبران حزب توده پرداخته است. نویسنده مقاله سپس با انتخاب کلماتی کوبنده می‌گوید درحقیقت سر حزب توده ایران از بدنش جدا شده است. در اوایل ماه فوریه گذشته هنگامی‌که اولین گزارش‌ها درباره بازداشت آقای نورالدین کیانوری رهبر حزب توده و تنی دیگر از مقامات آن به‌علاوه آغاز مبارزه پیگیرانه مقامات ایران علیه حزب توده انتشار یافت، واکنش سریع ازسوی شوروی دیده نشد. ده روز پس از آنکه گزارش مزبور رسماً مورد تأیید مقامات قضایی ایران قرار گرفت، مسکو ناخشنودی خود از این واقعه را با انتشار مقاله‌ای بدون امضا در پراودا علنی ساخت. در محتوا با محکوم‌دانستن بازداشت‌های مزبور، در تمجید از موضع حزب توده، مقاله پیشین با تفسیر پریروز پراودا به قلم پاول دمچینکو تفاوت چندانی نداشت، ولی آنچه دو مقاله مزبور را از یکدیگر متمایز می‌سازد لحن متفاوت آن است. مقاله بدون امضای قبلی عاری از احساسات و حاکی‌از اعتماد به نفس بود و به‌عبارت‌دیگر، بازداشت سران حزب توده بهاتهام توطئه و جاسوسی ادعایی مسخره و درجهت گمراه‌کردن افکار عمومی خوانده شده بود که حتی ارزش توجهی جدی را نیز نداشت. حتی در آن به مبارزه‌ای گسترده و پیگیر علیه تمامی حزب توده اشاره‌ای نشده بود و تنها موضوع بازداشت رهبران حزب مورد توجه قرار گرفته بود. مسئولیت این اقدام رهبران ایران نیز نه متوجه دولت بلکه متوجه عناصری شده بود که مقاله پراودا آنان را محافل ارتجاعی محافظه‌کار خوانده است؛ گروهی که مسکو اشاره به آن را برای ابراز ناخشنودی خود از بعضی جنبه‌های انقلاب ایران مورد استفاده قرار می‌دهد. ولی اینک پس از گذشت یک ماه، به نظر می‌رسد که مسکو رفتاری کاملاً تازه در پیش گرفته باشد. مقاله روز چهارشنبه پراودا اینک علی‌رغم ابراز پشتیبانی همیشگی حزب توده از انقلاب ایران می‌گوید حزب مزبور در دو سال گذشته، تحت فشار و اختناق رژیم ایران بوده است که احتمالاً اشاره‌ای است به تعطیل روزنامه رسمی و سایر انتشارات حزب توده و همچنین بازداشت اعضای آن در سراسر ایران. تفاوت دیگر، عدم اشاره مقاله پریروز پراودا به اصطلاح محافل ارتجاعی محافظه‌کار در دستگاه رهبری ایران است. درعوض، این‌بار به موضوعی دیگر تحت عنوان جناح‌بندی‌های شدید نیروها در ایران اشاره شده و به‌علاوه دستگاه قضایی ایران مستقیماً مسئول واردآمدن اتهامات مزبور به سران حزب توده معرفی شده است. تفاوت در لحن و جمله‌بندی این دو مقاله روزنامه پراودا را می‌توان بدین صورت تفسیر کرد که مسکو درحال‌حاضر حتی کمتر از یک ماه پیش، حاضر به ادامه روش صبر و انتظار نسبت به مقامات انقلاب ایران است. بدون تردید شوروی دلایل کافی برای جلوگیری از محاکمه سران حزب توده ایران دارد، زیرا چنانچه رهبران حزب توده چه با ارائه مدارک و شواهد حقیقی و یا ساختگی محکوم شناخته شوند، حمایت‌های پی‌درپی [شوروی]، [به ایجاد] فرصتی مناسب برای به روی کار آوردن یک رژیم کمونیستی در ایران و حمایت از آن خواهد افزود. به‌هرحال، مقاله پریروز آقای دمچینکو در روزنامه پراودا و حمایت وی از حزب توده تنها حاکی‌از نگرانی مسکو از عواقب ناشی از محاکمه سران یک حزب کمونیست طرف‌دار شوروی نیست، بلکه پشتیبانی مستقیم مسکو از حزب توده را می‌توان علامتی روشن ازسوی شوروی به مقامات ایران دانست که، کاسه صبر مسکو نزدیک به لبریز [شدن] است.»[۱۲] از سوی دیگر، نشریه فرانسوی دیلی‌تلگراف مدعی شد که ایران دو موشک اگزوسه ساخت فرانسه را که مورد استفاده هواپیماهای عراقی است به روسیه داده است. این روزنامه افزوده است: این دو موشک ظاهراً توسط ایرانی‌ها از عراقی‌ها به غنیمت گرفته شده و از همان نوعی هستند که در جریان جنگ فالک‌لند، ناو شفیلد و کشتی باری آتلانتیک کانوبر انگلیسی را غرق کردند. گفته می‌شود این موشک‌ها در ابتدا به آلمان شرقی و ازطریق آنها به روس‌ها داده شده است. دیلی تلگراف در پایان مدعی شد: «سه موشک دیگر نیز که توسط ایرانی‌ها گرفته شده بودند به‌هنگام بررسی آن منفجر شده‌اند که براثر این انفجار صدها تن کشته و زخمی شده‌اند.»[۱۳]
گزارش - 425
سفر نعیم حداد رئیس مجلس عراق به شوروی امروز پایان یافت. وی قبل از ترک مسکو، تحکیم و گسترش روابط عراق با شوروی را از نتایج سفر خود برشمرد. به گزارش خبرگزاری تاس، نعیم حداد که در رأس هیئتی از شوروی دیدار کرد، قبل از ترک مسکو در یک مصاحبه تلویزیونی گفت: «به‌هنگام اقامت در کشور شما فرصت یافتیم که با زندگی مردم شوروی و پیشرفت چشمگیرشان در گسترش اقتصاد و بهبود استانداردهای زندگی و فرهنگی آشنا شویم.» وی افزود: روابط دو کشور با انعقاد پیمان دوستی و همکاری، که اساس آن بر برابری قرار دارد، تحکیم شده و کارایی این پیمان نیز درحال‌حاضر مورد تصویب قرار گرفته است. رئیس مجلس عراق با بیان اینکه روابط شوروی و عراق در برگیرنده نتایج مثبت در همه زمینه‌ها ازجمله سیاسی، اقتصادی و فرهنگی می‌باشد، خاطرنشان کرد: «ما خواستار گسترش این روابط دوستانه بین دو کشور هستیم و این نزدیکی روابط نیز از اصول حزب سوسیالیست بعث و انقلاب 17 ژوییه به رهبری صدام حسین ناشی می‌شود.»[۱۴] نعیم حداد هنگام ورود به عراق نیز در سخنان مشابهی نتایج سفر هفت‌روزة خود را به شوروی بازگو کرد. به گزارش خبرگزاری خلیج، رئیس مجلس ملی عراق اظهار کرد: در دیدار خود از شوروی گفت‌وگوهایی با کوزنتسوف معاون اول رئیس مجلس عالی شوروی، انجام داده و درباره اوضاع بین‌المللی و منطقه عربی به‌ویژه جنگ عراق و ایران با مقامات شوروی به تبادل‌نظر پرداخته است. حداد گفت: کوزنتسوف بر هرنوع تلاشی جهت متوقف‌شدن جنگ و آغاز گفت‌وگو میان عراق و ایران که در برگیرنده حقوق دو کشور باشد تأکید کرد. وی افزود: مقامات شوروی مواضع صلح‌آمیز عراق و پاسخ این کشور به تمام تلاش‌های بین‌المللی جهت متوقف‌شدن جنگ و موافقت عراق با تصمیمات شورای امنیت دراین‌خصوص را ستودند و از پیشنهادهای عراق در هفتمین اجلاس سران جنبش غیرمتعهدها مبنی‌بر تشکیل یک کمیته داوری جهت بررسی درگیری بین عراق و ایران و دستیابی به یک راه‌حل عادلانه استقبال کردند. رئیس مجلس ملی عراق در پایان اظهارات خود گفت: مقامات شوروی بر اهمیت گسترش و توسعه روابط این کشور با عراق در زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تأکید کردند.[۱۵]
گزارش - 426
فرانسیس پیم وزیر امور خارجه انگلیس، که روز گذشته به بحرین سفر کرده بود، امروز در مصاحبه با خبرنگار بی‌بی‌سی درباره اهداف این سفر و مذاکرات انجام‌شده با مقامات بحرین مطالبی را بیان کرد. معاون وزیر خارجه انگلیس نیز امروز وارد کویت شد. وزیر امور خارجه انگلیس در بخشی از مصاحبه خود با بی‌بی‌سی که به جنگ ایران و عراق مربوط می‌شد، با پیش‌کشیدن منافع ملی انگلیس صراحتاً بر امکان دخالت آن کشور در مناقشه خلیج‌فارس به‌منظور حمایت از بحرین تأکید کرد. وی با بیان اینکه سران بحرین بیش از بحران لبنان، از جنگ ایران و عراق ابراز نگرانی کرده‌اند، گفت: در بحرین ما با امیر بحرین و کابینه این کشور یک گردهمایی داشتیم و مسئولان این کشور گفته‌اند که اگر جنگ ایران و عراق پایان نیابد به‌احتمال‌قوی در سراسر حوزه خلیج‌فارس جنگ فراگیر خواهد شد. وزیر خارجه انگلیس با اشاره به زیر فشار قرار گرفتن اقتصاد بحرین درپی کاهش قیمت نفت، افزود: هرچند که ارتش انگلیس از این منطقه خارج شده است، ولی منافع ما به آنجا وابسته است و اگر برای برقراری صلح، بحرین خواستار کمک انگلیس شود، ما دوست نزدیک بحرین و تمامی منطقه خلیج‌فارس هستیم. وی همچنین یادآور شد که در این سفر نامهای را ازطرف نخست‌وزیر انگلیس به امیر بحرین تقدیم کرده است که در آن خانم تاچر ضمن اظهارنظر درمورد جنگ ایران و عراق نظر امیر بحرین را درمورد اقداماتی که دولت انگلیس درباره این جنگ می‌تواند انجام دهد، جویا شده است.[۱۶] از سوی دیگر، به گزارش خبرگزاری کویت، داگلاس هرد معاون وزیر امور خارجه انگلیس نیز به‌منظور بررسی جنگ ایران و عراق و مسئله فلسطین امروز وارد کویت شد. وی قرار است پس از یک توقف 48 ساعته و مذاکره با مقامات کویتی راهی بغداد، امان و بیروت شود. هرد به‌هنگام ورود به کویت گفت که حامل هیچ پیشنهاد خاصی درمورد مسائل مورد مذاکره نیست. وی افزود برای انگلیس حائز اهمیت است که با دوستان خود در کویت تماس داشته باشد، چراکه هر دو کشور از دیدگاه‌های مشترکی برخوردارند.[۱۷]
گزارش - 427
خبرگزاری یونایتدپرس در مقاله‌ای به بررسی وضعیت اقتصادی عراق، مشکلات و محدودیت‌های این کشور در کسب درآمد ارزی و چاره‌جویی مقامات عراقی برای حل این مسائل پرداخته است. آسوشیتدپرس نیز درباره تأثیر نابسامانی اقتصادی بر بازار کار عراق گزارشی مخابره کرده است. یونایتدپرس اعلام کرد: «منابع بانکی در لندن گفتند عراق که براثر جنگ با ایران و کاهش درآمدهای نفتی تحت فشار قرار گرفته است، مذاکراتی برای اخذ 500 میلیون دلار وام از یک سندیکای مرکب از بانک‌های امریکایی و اروپایی و عرب به عمل آورده است. به گفته این منابع، قرارداد این وام که مدت بازپرداخت آن 5 سال خواهد بود، برای کمک به کسری موازنه تجاری بین‌المللی عراق در نظر گرفته شده است و هفته آینده منعقد خواهد شد. عراق همچنین به‌دنبال دریافت 120 میلیون دلار قرض از اروپا برای سرمایه‌گذاری در احداث تأسیسات لازم به‌منظور افزایش صادرات نفت خام ازطریق ترکیه است. درحال‌حاضر که ترمینال‌های نفتی عراق در خلیج‌فارس به‌علت جنگ بسته است، این کشور تنها ازطریق خط ترکیه درحدود 650 هزار بشکه نفت خام صادر می‌کند. در این طرح، توسعه و افزایش تولید تا مرز یک میلیون بشکه در روز پیش‌بینی شده است. به گفته این منابع، عراق همچنین در نظر دارد که یک خط لوله دیگر ازطریق صحرای عربستان به‌سمت ترمینال دریایی یابند احداث نماید. دراین‌حال، عربستان نیز ارز حاصل از فروش مقادیری از نفت خود را به عراق تخصیص داده است. نشریه مالی و بانکی عربی (چاپ لندن) در شماره ماه آوریل نوشت: وام 500 میلیون دلاری عراق ازسوی بانک رافدین عراق با مشارکت چیس مانهاتان بانک شرکت ایرونیک تراست اتحادیه کنسرسیوم بانک عرب و فرانسه مستقر در فرانسه، کمرتس بانک آلمان غربی و چندین بانک عربی فراهم شده است. برپایه گزارش این نشریه، بانک دویچه آلمان از مشارکت در پرداخت این وام به‌خاطر عدم توفیق عراق در فراهم‌آوردن اطلاعات زمینه‌ای دست‌اول خودداری کرده است. منابع بانکی گفتند: اغلب بانک‌ها، عراق را برای اعلام ذخایر ارزی موجود خود و دیگر اطلاعات حیاتی درباره اقتصاد کشور تحت فشار قرار داده‌اند. این منابع گفتند: وام مزبور با کمی افزایش نسبت به میزان پیشنهاد اینتر بانک لندن و با دو سال بخشودگی در نظر گرفته شده است. تحلیل‌گران بانکی گفتند: این وام آنها را شگفت‌زده کرد، زیرا چشم‌انداز خوبی برای افزایش درآمدهای نفتی عراق در کوتاه‌مدت باتوجه‌به کاهش قیمت‌های نفت و ادامه جنگ با ایران مشهود نیست. درعین‌حال یک کارشناس مسائل بانکی گفت: این وام بهمعنای اعتماد بانک‌ها به ثبات آتی عراق درحال جنگ با ایران می‌باشد. ورنربلنینگ یک مقام بانک دویچه آلمان، در مصاحبه‌ای با نشریه مذکور گفت: ریسک زیادی در این مسئله وجود دارد و به همین خاطر ما مشارکت نکردیم. تحلیل‌گران بانکی گفتند: وام عراق نشان‌دهنده بازیافت اعتماد در بازار و وام‌دهی است، زیرا پیش‌بینی می‌شود که سقوط قیمت‌های نفت سبب تأخیر در بازپرداخت وام توسط برخی کشورهای صادر‌کننده نفت و اولویت به دیگر کشورهایی که تاکنون وام نگرفته‌اند گردد. نشریه مزبور نوشت: عراق تاکنون 25 میلیارد دلار از عربستان، قطر، کویت و امارات عربی متحده دریافت کرده است، اما اخیراً تقاضای دریافت 7 میلیون دلار دیگر از این چهار کشور کرده است. به نوشته این نشریه، تردید زیادی درمورد تمایل عربستان به پرداخت چنین مبالغی وجود دارد و می‌توان به‌سادگی گفت که درحال‌حاضر اعانه‌ای در میان نیست.»[۱۸] آسوشیتدپرس از بغداد نیز درباره تأثیر مستقیم نابسامانی اقتصادی عراق در بازار کار این کشور گزارشی تهیه کرده است. رادیو اسرائیل به نقل از این خبرگزاری اعلام کرد: به‌علت ادامه جنگ با ایران و پایین‌آمدن بهای نفت که دو علت اساسی بحران اقتصادی در عراق می‌باشد، کارگران و کارشناسان خارجی به‌طور فزاینده‌ای آن کشور را ترک می‌گویند. تا تابستان گذشته، تعداد کارگران خارجی در عراق به بیش از 2 میلیون نفر رسیده بود که درحدود نیمی از تولیدات ناخالص ملی عراق را تأمین می‌کردند. از این عده درحدود یک میلیون و 500 هزار نفر مصری بودند و درحدود 10 درصد از جمعیت کل عراق را تشکیل می‌دادند. در هفته‌های اخیر، تعداد زیادی مصری، پاکستانی و اتباع کشورهای دیگر که قصد خروج از عراق را دارند در فرودگاه بین‌المللی بغداد دیده می‌شوند.[۱۹]
گزارش - 428
امروز اظهارات متعددی درخصوص جنگ ایران و عراق در سطح بین‌المللی مطرح شد که از آن‌جمله می‌توان به اذعان دبیرکل سازمان ملل به ناتوانی این سازمان در پایان‌دادن به جنگ، اعلام آمادگی پاکستان برای میانجیگری و ابراز نگرانی شوروی و یوگسلاوی از تداوم این جنگ، اشاره کرد. رادیو لندن خبر داد که خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل متحد، در سخنانی در فیلادلفیای امریکا به جنگ ایران و عراق اشاره کرده و ناتوانی سازمان ملل متحد در پایان‌دادن به این جنگ را دلیل کاهش اعتبار این سازمان جهانی دانسته است.[۲۰] درعین‌حال، سفیر پاکستان در قطر آمادگی کشورش را برای ادامه وساطت خود بین ایران و عراق جهت پایان‌دادن به جنگ اعلام کرد. وی از حکومت‌های ایران و عراق خواست تا به تلاش‌های میانجیگرانه برای پایان‌دادن به اختلافات خود ازطریق مسالمت‌آمیز پاسخ مثبت دهند.[۲۱] امروز همچنین شوروی و یوگسلاوی در اطلاعیه مشترکی ضمن ابراز نگرانی درمورد ادامه جنگ ایران و عراق، بر لزوم رسیدن به راه‌حل سیاسی برای اختلافات دو کشور تأکید کردند. اطلاعیه مذکور به‌دنبال دیدار نخست‌وزیر شوروی از یوگسلاوی، در مسکو و بلگراد منتشر شد.[۲۲]
پاورقی‌ها
منابع و مآخذ روزشمار 1362/01/05
- ↑ روزنامه کیهان، 11/1/1362، ص14؛ و- سند شماره 94935 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه7، طرح و برنامه عملیات (اطلاعات عملیات) به قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 16/1/1362، سند تکبرگی؛ و- روزنامه اطلاعات، 11/1/1362، ص2؛ و- سند شماره 272353 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه7 سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، طرح و برنامه عملیات (اطلاعات و عملیات) به قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (اطلاعات و عملیات)، 16/1/1362، سند تکبرگی؛ و- سند شماره 232003 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن اطلاعات داخلی، دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، شماره 200، 14/1/1362، ص3.
- ↑ سند شماره 89474 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی ستاد مرکزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (واحد اطلاعات)، شماره 63، 10/1/1362، ص33.
- ↑ روزنامه کیهان، 11/1/1362، ص14؛ و- سند شماره 94935 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه7، طرح و برنامه عملیات (اطلاعات عملیات) به قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 16/1/1362، سند تکبرگی؛ و- روزنامه اطلاعات، 11/1/1362، ص2؛ و- سند شماره 272353 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه7 سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، طرح و برنامه عملیات (اطلاعات و عملیات) به قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (اطلاعات و عملیات)، 16/1/1362، سند تکبرگی؛ و- سند شماره 232003 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن اطلاعات داخلی، دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، شماره 200، 14/1/1362، ص3.
- ↑ سند شماره 89474 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و- سند شماره 72286 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به نخست‌وزیری (دفتر اطلاعات و تحقیقات)، 6/1/1362، سند تکبرگی؛ و- سند شماره 103784 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش روزانه واحد اطلاعات سپاه پاسداران، شماره 267، 13/1/1362، ص4.
- ↑ سند شماره 72287 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به نخست‌وزیری (دفتر اطلاعات و تحقیقات)، 6/1/1362، سند تکبرگی.
- ↑ سند شماره 346532 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از لشکر28 (رکن2) به فرماندهی ناحیه4 (رکن2)، 23/1/1362، سند تکبرگی.
- ↑ سند شماره 89469 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی ستاد مرکزی سپاه پاسداران (واحد اطلاعات)، شماره 640، 17/1/1362، ص6؛ و- سند شماره 103784 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص3.
- ↑ سند شماره 19123 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: طرح و برنامه عملیات سپاه پاسداران منطقه7 (اطلاعات و عملیات)، 18/1/1362، سند تکبرگی.
- ↑ سند شماره 72318 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه3 (فرماندهی) به ستاد مرکزی، 8/1/1362، ص2.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 6/1/1362، ص11.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 6/1/1362، ص11.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 5/1/1362، صص 10 و 11 و 12، رادیو بی‌بی‌سی، 5/1/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 7، 7/1/1362، ص15، لندن، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 6/1/1362، نشریه بررسی مسائل دفاعی جهان به نقل از روزنامه فرانسوی دیلی‌تلگراف.
- ↑ همان، ص17، مسکو، خبرگزاری تاس، 6/1/1362.
- ↑ همان، ص3، بغداد، خبرگزاری خلیج، 6/1/1362.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 7/1/1362، ص15، رادیو بی‌بی‌سی، 5/1/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 7، 7/1/1362، ص3، بغداد، خبرگزاری کویت، 6/1/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 6، 6/1/1362، صص2 و 3، لندن، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 5/1/1362، به نقل از یونایتدپرس.
- ↑ همان، صص10 و 11، رادیو اسرائیل، 5/1/1362، به نقل از آسوشیتدپرس.
- ↑ همان، ص9، بخش فارسی رادیو لندن، 5/1/1362.
- ↑ همان، ص12، رادیو قاهره، 5/1/1362، ساعت 15.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 7، 7/1/1362، ص27، رادیو صوتالجماهیر، 6/1/1362، ساعت 6:30.