1366.04.12: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1366 |نام = 1366.04.12 |نام دیگر=دوازده تیر |روز=12 تیر 1366 |تاریخ شمسی= 1366.04.12 |تاریخ میلادی= 3 ژوئیه 1987 |تاریخ قمری= 6 ذیقعده 1407 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.04.12</div> <div class="bootstrap-btn">1361...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۵: سطر ۲۵:




==گزارش -1==
==گزارش - 506 ==
در نماز جمعه امروز تهران، آیت‏الله خامنه‏ای رئیس‌جمهور و امام جمعة تهران، دربارة بحران‏زا بودن حضور امریکا در خلیج‏فارس، تداوم اقدامات مقابله به مثل ایران و پشتیبانی کویت از عراق مطالبی اظهار کرد. گزیده‏ای از بیانات ایشان به این شرح است: «دنیا خوب می‏داند که اگر امریکا در منطقه حرکتی را انجام دهد و این حرکت، کاری مثل حمله به یک کشتی یا بندری باشد، با آن همه عرض و طولی که این به اصطلاح ابرقدرت‏ برای خودش درست کرده، آبرویش خواهد رفت و دنیا به مظلومیت و حقانیت ما بیش از پیش پی خواهد برد و متقابلاً اگر ما ضربه‏ای به آنها وارد کنیم، ناو آنها را مورد حمله قرار دهیم و پایگاهی را هدف حمله سازیم، مردم دنیا می‏فهمند که این به اصطلاح ابرقدرت‏، چقدر پوچ بوده است. امریکایی‏ها الآن از اوضاعی که در خلیج‏فارس برایشان پیش ‏آمده سخت ناراحت و پشیمان هستند، اما قدرت اعتراف به این اشتباه را ندارند. آنها نمی‏توانند شیوخی را که به آنها پشت کرده‏اند، به حال خود رها سازند و از سوی دیگر، از احتمال درگیری با ایران وحشت دارند.»
رئیس شورای عالی دفاع این ادعای امریکایی‏ها را که برای جلوگیری از نفوذ شوروی در منطقه حضور پیدا می‏کنند، رد کرد و گفت: «این حرف دروغ است که شما می‏گویید برای جلوگیری از نفوذ روس‏ها قصد افزودن به حضور خودمان در خلیج‏فارس را داریم. حضور شما (امریکایی‏ها) خودبه‏خود باعث تشویق روس‏ها به حضور بیشتر در خلیج‏فارس می‏شود.»
رئیس‏جمهور افزود: «روس‏ها می‏گویند که برای جلوگیری از حضور امریکا به خلیج‏فارس می‏آیند و شما می‏گویید برای جلوگیری از نفوذ روس‏ها! شما بیرون بروید، ما و مردم منطقه به روس‏ها خواهیم گفت که حضورشان را در منطقه کم کنند.»<ref>روزنامه کیهان، 13/4/1366، ص18.</ref>
آیت‏الله خامنه‏ای دربارة هدف عراق از توسعه جنگ به منطقة خلیج‏فارس گفت: «عراق از دو سه سال قبل از این، حمله به نفت‏کش‏ها را شروع کرد. مقصود او این بوده که در خلیج‏فارس تردد کشتی‏های نفت‏کش ایران را مانع شود و نگذارد که نفت جمهوری اسلامی ایران به بازارهای جهانی صادر شود. تنها راهی که عراق و پشتیبانان او به نظرشان رسید که می‏توانند مسئله جنگ را از سرنوشت حتمی آن که شکست عراق و زوال رژیم بعثی است، منحرف کنند، همین بود. فکر کردند که جمهوری اسلامی که در میدان‏های جنگ می‏رزمد، قدرت آتش دارد، سلاح دارد، قدرت بسیج نیروها را دارد، امکانات و پشتیبانی دارد، به درآمد نفت متکی است و اگر درآمد نفت را بشود از جمهوری اسلامی باز گرفت، در جنگ ضربه خواهد خورد و توانایی بسیج نیرو و تدارک نیرو و تهیه ابزار و ساختن سلاح و بقیه چیزها را که در جنگ با همه پرخرجی‏اش به آن احتیاج دارد، این را از اختیار ایران خارج خواهیم کرد. با این نیت، جنگ نفت‏کش‏ها را شروع کردید. ما هم تا مدتی کاری نکردیم و ندیده گرفتیم.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 13/4/1366، ص10.</ref> ولی همه دیدند وقتی یک کشتی هدف حمله قرار می‏گیرد، بلادرنگ یک کشتی عراقی یا در نهایت، متعلق به عراق هدف (تیر غیب) قرار می‏گیرد. ما شک نداریم که نفت عراق از خلیج‏فارس صادر می‏شود. ما می‏دانیم که نفت منطقه بی‏طرف بین کویت و عراق از خلیج‏فارس صادر می‏شود و پولش یک‌سره به کیسه عراق واریز می‏شود و شکی نیز نداریم که هواپیماهایی که به کشتی‏ها در خلیج‏فارس حمله می‏کنند، از امکانات حاصل از صدور همین نفت و از حریم هوایی کشورهای منطقه استفاده می‏کنند.» رئیس‏جمهور ادامه داد: «حامیان عراق در این جنگ شریک جرم هستند و بنابراین کشتی کویتی که نفت منطقه بی‏طرف را به عراق حمل می‏کند، در نهایت کشتی عراقی است.»<ref>روزنامه کیهان، 13/4/1366، ص18.</ref>
رئیس شورای عالی دفاع در خطبه‌های نماز جمعه تهران: «اگر امریکا در منطقه حرکتی را انجام دهد ... متقابلاً ما ضربه‌ای به آنها وارد می‌کنیم ...
شکی نداریم که هواپیماهایی که به کشتی‌ها در خلیج‌فارس حمله می‌کنند ... از حریم هوایی کشورهای منطقه استفاده می‌کنند.»
امام جمعه تهران به اقدام اخیر امریکا در اسکورت نفت‏کش‏های کویتی اشاره کرد و ضمن نام بردن از این اقدام به‏عنوان آخرین راه امریکا برای تقویت عراق و محدود ساختن ایران گفت: «آخرین راهی که برای آنها باقی ماند، بعد از همه تهدیدها و جوسازی‏ها و فشارهای تبلیغاتی که علیه جمهوری اسلامی ایران در این چند ‏سال کردند، همین بود که کشتی کویتی را که از نظر ما مثل کشتی عراقی است، اسکورت کنند یا با پرچم خودشان [مشکل] آن را حل کنند. در حقیقت، با حضور و حائل شدن خودشان بین جمهوری اسلامی و نفت‏کش کویتی یا عراقی، جمهوری اسلامی ایران را از کار بازدارند و مانع آسیب دیدن آن کشتی‏ها بشوند. اما از آن طرف، عراق هر کاری دلش می‏خواهد بکند. بیاید کشتی‏ها را بزند، همان طرح خائنانه را و خباثت‌آمیز را که علیه جمهوری اسلامی در نظر گرفتند، آن طرح را بدون مانع پیاده کنند. مسئله این است.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 13/4/1366، ص10.</ref>
رئیس‏جمهور در ادامه خطبه‌های خود به عملیات نصر4 اشاره کرد و با تأکید بر اهمیت منطقه عملیاتی، این منطقه را گلوگاهی خواند که با فتح آن علاوه بر بسته شدن راه ضد انقلاب و عدم دست‌رسی آنها به هدف‏هایشان در داخل ایران، موجب شد تا نیروهای خودی بر بخشی از خاک عراق در شمال این کشور تسلط کافی یابند. آیت‏الله خامنه‏ای افزود: «این سلسله عملیات از دو جنبة سیاسی و نظامی حائز اهمیت بود: از نظر نظامی چند محور در اختیار ما قرار گرفت و رزمندگان اسلام توانستند با فتح این مواضع، به بخش اعظمی از خاک عراق مسلط شوند و از نظر سیاسی نیز عملیات نصر4 موجب شد تا روحیه مردم عراق در ستیز با رژیم بعثی بالا رود.»<ref>روزنامه کیهان، 13/4/1366، ص18.</ref>
 
==گزارش - 507 ==
محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران که به منظور بررسی امکانات دفاعی سپاه به استان هرمزگان سفر کرده است، در سخنرانی پیش از خطبه‌های نماز جمعة شهر بندرعباس ضمن بیان آمادگی نیروهای خودی برای دفاع از جزایر و سواحل ایرانی در برابر هرگونه اقدام تجاوزکارانه‏، دربارة علت حضور نیروهای بیگانه در منطقه خلیج‏فارس گفت: «اگر پیروزی‏های رزمندگان اسلام در سال گذشته نبود، شوروی و امریکا این چنین سراسیمه وارد آب‏های خلیج‏فارس نمی‏شدند.» وی افزود: «موفقیت‏های جمهوری اسلامی در جبهه‏ها وضعیتی را به‏وجود آورد که دشمنان ما پی بردند با کمک‏های غیر مستقیم نمی‏توانند رژیم صدام را نجات دهند و به همین دلیل، اولین قدم خودشان را در خلیج‏فارس برداشتند که قدم متزلزل و موقتی بود و به شکست و رسوایی بیش از پیش قدرت‏های شرق و غرب منجر شد. آنها در خلیج‏فارس رسوا شدند و مشتی که به این منطقه زدند در مقابل دیوار آهنین غیرت و ایمان ملت مسلمان ایران و رزمندگان اسلام‌ له شد.» محسن رضایی ادامه داد: «امریکا و شوروی همان روزهای نخست که در خلیج‏فارس حضور یافتند، فهمیدند که در اینجا خلأ قدرت نیست بلکه قدرت عظیم جمهوری اسلامی در اینجا وجود دارد که با هیچ تهدید و سلاحی نمی‏توان آن را شکست داد.» فرمانده کل سپاه پاسداران ضمن اعلام آمادگی نیروهای مستقر در جزایر و بنادر خلیج‏فارس برای نبرد با متجاوزان، آمادگی تسلیحاتی ایران برای مقابله با توطئه‏های ابرقدرت‏ها در منطقه نیز تأکید کرد و افزود: «سلاح‏هایی که امروز در خلیج‏فارس به‏کار می‏بریم، در کارخانه‏های خودمان ساخته می‏شود و از این نظر به هیچ کشوری وابسته نیستیم.»<ref>روزنامه اطلاعات، 13/4/1366، ص3.</ref>
 
==گزارش - 508 ==
در ادامة جنگ نفت‏کش‏ها، امروز یک کشتی نفت‏کش اسپانیایی به ظرفیت 313 هزار و 400 تن به نام سانتاماریا متعلق به پالایشگاه نفت بیلبائو اسپانیا، در چهار مایلی بندر صقر امارات متحده عربی مورد حمله قرار گرفت.<ref>روزنامه کیهان، 16/4/1366، ص3.</ref> کشتی سانتاماریا که در دوبی بارگیری کرده بود، آسیب اندکی دید. به گفتة سخنگوی مالک کشتی، این حمله به وسیلة یک قایق انجام گرفت و طی آن، صدای شلیک پنج گلولـه شنیده شد. به نظر می‌رسد، این گلولـه‏ها تنها به منظور اخطار شلیک شده بودند.<ref>روزنامه کیهان، 13/4/1366، ص18.</ref> در این حال، رادیو اسرائیل این حمله را به ایران نسبت داد و گفت: «قایق‏های موتوری ایران، امروز یک نفت‏کش غول‏پیکر اسپانیایی را در نزدیکی امارات متحده عربی هدف تیرباران سنگین قرار دادند. به نفت‏کش مزبور آسیب جزئی وارد شد، ولی کسی زخمی نشد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریهگزارش‏های ویژه، شماره 109، 16/4/1366، ص11، رادیو اسرائیل، 15/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 509 ==
خبرگزاری فرانسه اعلام کرد که امروز سرویس‏های اطلاعاتی امریکا از عملیات آماده به کار کردن یک موشک (کرم ‌ابریشم) در منطقه کوهستک در جزیرة قشم فیلم‏برداری کرده‏اند. به گزارش این خبرگزاری، این موشک روی یکی از دو آشیانه‌ای که ایران در نزدیکی تنگه هرمز ساخته است، نصب شده بود. همچنین یک رادار سیار نیز در عکس‏ها مشاهده شده است. به گفته مقامات پنتاگون، این موشک و رادار مورد اشاره صبح روز بعد ناپدید شدند. خبرگزاری فرانسه می‏افزاید: «آشیانه پرتاب و رادار متحرک مربوطه ظرف دو ساعت حاضر به کار خواهد شد. دو آشیانه ساخته شده در نزدیکی تنگه هرمز در کوهستک و در قشم، ظاهراً برای مقابله با حملات هوایی مستحکم شده‏اند.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 13/4/1366، ص10.</ref> برخی منابع خودی این موضوع را که یک سایت موشکی سپاه در نزدیکی بندر میناب به هنگام راه‌اندازی آزمایشی مورد رهگیری رادارهای امریکایی قرار گرفته است، تأیید کردند.<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 153، 24/4/1366، ص7.</ref>
 
==گزارش - 510 ==
رادیو امریکا به نقل از منابع وزارت دفاع این کشور ضمن اشاره به کشف مین‏ در فاصله 48 کیلومتری سواحل کویت گفت: «مین‏های ایران با استفاده از دستگاه اختصاصی صدا یا دستگاه سونار کشف شده‌اند.» رادیو امریکا افزود: «ایران مین‌های کار گذاشته شده در سواحل کویت
را از کره‌شمالی خریداری کرده است. مقامات وزارت دفاع ادامه می‏دهند ایران علاوه بر خریداری مین از کره شمالی، خود نیز ممکن است توانایی تولید مین را داشته باشد.»
رادیو امریکا در ادامه با اشاره به تمایل عربستان به اعزام کشتی‏های مین‏روب خود به منطقه و اقدام کویت در اجاره کردن کشتی‏های مین‏روب هلندی، می‌گوید: «کشتی‏های مین‏روب هلندی و سعودی هر روز صبح آبراه‌هایی را که منتهی به بندر نفتی کویت می‏شود، از مین‏های ایران خواهند روبید و راه را برای ورود کشتی‏ها هموار خواهند ساخت.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریهگزارش‏های ویژه، شماره 106، 13/4/1366، صص 23 و 24، رادیو امریکا، 12/4/1366.</ref>
خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز به نقل از منابع پنتاگون اعلام کرد: «عربستان سعودی چهار مین‌جمع‏کن ساخت امریکا در اختیار دارد و به جای آنکه مقادیر بسیار بیشتری از تجهیزات امریکایی یا غربی را وارد صحنه کند، می‏کوشد، نیرویی از سایر کشورهای خلیج را سازمان دهد. این در حالی است که وزارت دفاع امریکا برنامه‏ فرستادن هلی‏کوپتر‏های ام.اچ53.ای خود را به کویت برای مقابله با تهدیدات ناشی از مین به تعویق انداخته است.»<ref>همان، ص12، واشنگتن - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 12/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 511 ==
روند تقویت نیروهای نظامی امریکا در خلیج‌فارس همچنان رو به گسترش است. خبرگزاری آسوشیتدپرس دربارة برنامه‏های آتی و اقدامات در دست اجرای امریکایی‌ها برای حضور هرچه بیشتر در خلیج‏فارس اعلام کرد: «در هفته گذشته، پنتاگون نیروی دریایی خود را در داخل و اطراف خلیج[فارس] با استفاده از کشتی‏های ریوزوواردن که متعلق به ناوگان اقیانوس هند بوده‏اند، تقویت کرده است. نیروی دریایی قصد دارد مدتی بعد، به منظور حصول اطمینان از اینکه امریکا خواهد توانست در صورت حمله ایران به کشتی‏های با پرچم امریکا در خلیج‏[فارس]، علیه این کشور دست به تلافی بزند، ناو جنگی میسوری را به منطقه اعزام کند. کشتی دیگری که به منطقه می‏رود، ناو هواپیمابر کانستلیشن است که برای کشتی‏های نیروی دریایی که یازده کشتی
کویتی با پرچم امریکا را در تنگه هرمز اسکورت خواهند کرد، پوشش هوایی تأمین خواهد نمود. به گفته منابع پنتاگون، خلیج‏[فارس] برای کانستلیشن و میسوری بیش از حد کم‌عمق و باریک است لذا ناوهای جنگی کوچک‌تر نفت‏کش‏ها را تا کویت که در رأس خلیج‏[فارس] قرار دارد، اسکورت خواهند کرد.» این خبرگزاری می‏افزاید: «نیروی دریایی امریکا قصد داشته است یک اسکادران هلی‏کوپترهای ام.اچ.53.ای را برای مقابله با تهدیدات ناشی از مین، به کویت بفرستد در حالی که هلی‏کوپترهای مذکور همچنان در امریکا هستند.»<ref>همان، ص13، واشنگتن - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 12/4/1366.</ref>
در این حال، جرج مک گاورن نامزد اسبق ریاست جمهوری و سناتور بانفوذ حزب دمکرات - که به تازگی از کشورهای عرب خلیج‏فارس دیدن کرده است - در مصاحبه با رادیو بی‌بی‌سی، با اصلی خواندن خطر ایران و با توجه به رسوایی ماجرای ایران گیت، خواهان برخورد قدرتمندانه امریکا با ایران شد. وی گفت: «وقتی شما کشتی‏هایتان را وارد یک منطقه نظامی می‏کنید، خطر درگیر شدن در جنگ وجود دارد، اما منافع آن آ‌ن‌قدر هست که ارزش قبول چنین خطری را داشته باشد. از طرف شوروی هم نگرانی چندانی وجود ندارد. شوروی‌ها هم علاقه‏ای به پیروزی ایران ندارند. عراق به کشتی‏های امریکایی یا غربی حمله نکرده است، خطر عمده آنجاست که ایران احتمالاً از نظر نظامی برتری پیدا کند و لذا وقت آن رسیده است که قبول کنیم چنین چیزی به نفع ما نیست و نباید صورت گیرد. اینکه بتوانیم صدماتی را که ایالات متحده از ماجرای ایران گیت در جهان عرب متحمل شده است جبران کنیم، مهم است. ما باید نشان بدهیم که ایالات متحده در دفاع از یکی از کشورهای منطقه، هراسی ندارد.»<ref>همان، ص18، رادیو بی‌بی‌سی، 12/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 512 ==
در پی سفر ورنون والترز نماینده دائمی امریکا در سازمان ملل، به شوروی که پس از سفر یک هفته‏ای خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل، انجام گرفت، رادیو لندن امروز دربارة محور این مذاکرات گفت: «مقامات شوروی درباره اقدام شورای امنیت برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق با فرستادگان امریکا و عراق گفت‌وگو کردند.» به گزارش رادیو لندن ورنون والترز نماینده امریکا در سازمان ملل، پس از ملاقات با ولادیمیر پتروفسکی معاون وزیرخارجه شوروی، ابراز خوش‌بینی کرد که قطعنامة پیشنهادی، در شورای امنیت به تصویب برسد. در این قطعنامه اجرای آتش‏بس و تحریم تسلیحاتی طرفی که به آن عمل نکند، مطرح شده است.» این رادیو در ادامه گزارش خود می‌افزاید: «همچنین طه یاسین رمضان معاون نخست‏وزیر رژیم عراق، امروز، در مسکو با آندره گرومیکو رئیس‏جمهور شوروی، در این زمینه مذاکره کرد.»<ref>روزنامه کیهان، 13/4/1366، صفحه آخر.</ref> خبرگزاری تاس نیز در‏باره این دیدار گزارش داد: «رئیس‏جمهور شوروی در گفت‏وگو با مقامات عراقی در مسکو، خواستار پایان سریع جنگ ایران و عراق - که آن را خون‌ریزی بی‏معنا خواند - شد.» به گزارش این خبرگزاری، گرومیکو از اقدامات سازمان ملل برای برقراری آتش‏بس حمایت کرده است.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 14/4/1366،‌ ص3.</ref>
 
==گزارش - 513 ==
در حالی که مذاکرات ورنون والترز نمایندة دائمی امریکا در سازمان ملل، با مقامات شوروی همچنان ادامه دارد، امروز، پیادیشف معاون ادارة مطبوعاتی وزارت خارجه روسیه، در
مصاحبه‌ای مطبوعاتی اظهاراتی بیان کرد که به نظر می‏رسد، بیان مواضع روس‏ها از مجاری
غیر رسمی است. پیادیشف گفته‌های مقامات و رسانه‏های امریکایی که مدعی بودند افزایش حضور نیروهای آن کشور به خاطر حضور نظامی شوروی در خلیج‏فارس است را رد کرد و هدف
واقعی از این اقدام را تقویت هرچه بیشتر نیروهای امریکا در منطقه و نیز سرپوش گذاشتن بر رسوایی معامله تسلیحاتی امریکا با ایران اعلام کرد.<ref>روزنامه کیهان، 13/4/1366، ص18.</ref> وی به خبرنگاران گفت: «این اولین بار است که چنین تهدیدات بی‏اساسی از جانب امریکا برای ترساندن اعراب انجام می‏گیرد. ما هیچ تمایلی نداریم که نیروهای خود را به خلیج‏فارس انتقال دهیم. تنها سه نفت‏کش شوروی در خلیج‏فارس است که نفت حمل می‏کنند. شوروی‏ها در خانه می‏مانند زیرا که کارهای زیادی برای انجام شدن دارند.» وی افزود: «ما از افزایش تشنجات در خلیج‏فارس بسیار نگران هستیم و فکر می‏کنیم که دو دلیل برای بدتر شدن اوضاع وجود دارد: اول جنگ خلیج‏فارس؛ دوم افزایش حضور نظامی در خلیج‏فارس. در ارتباط با راه‏حل سیاسی، می‏توانیم بگوییم کاری که در ارتباط با شورای امنیت انجام شده است، قطعنامة توقف جنگ است که با شرکت اعضای دائمی و با حضور امریکا و شوروی انجام گرفته است.»
پیادیشف همچنین درباره پیشنهاد امریکا برای ارتقاء سطح نمایندگان کشورهای شرکت‌کننده در مذاکرات شورای امنیت به سطح وزیران خارجه گفت: «شوروی در اصول اولیه، با مذاکره در سطح وزیران[خارجه] در شورای امنیت در خصوص جنگ خلیج‏[فارس] مخالف است و مع‌هذا، مجدداً می‏گویم تنها در صورتی که ضرورت این کار باشد، ما مخالف آن نیستیم.»<ref>دفتر مطالعات سیاسی و بین‏المللی وزارت امورخارجه، نشریه شماره 57/5، 13/4/1366، صص 2 و 3، مسکو - خبرگزاری جمهوری اسلامی.</ref>
وی دربارة مذاکرات اخیر شورای امنیت برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق گفت: «دولت شوروی در اصل، مخالفتی با اجلاس شورای امنیت سازمان ملل جهت بحث پیرامون جنگ ایران و عراق و شرکت وزرای خارجه کشورها ندارد؛ مع‏الوصف ما معتقدیم که در حال حاضر، شرایط برای برگزاری اجلاس شورای امنیت به منظور گفت‏وگو پیرامون جنگ مزبور کاملاً مهیا نشده است.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریهگزارش‏های ویژه، شماره 106، 13/4/1366، ص10، مسکو - خبرگزاری تاس، 12/4/1366.</ref>
از سوی دیگر، تاس خبرگزاری رسمی شوروی با متهم کردن امریکا به برتری‌جویی، خواهان واقع‏بینی سیاسی در حل مسائل خلیج‏فارس شد. این خبرگزاری اعلام کرد: «اگر کشوری از تمام را‌ه‌های ممکن، سعی داشته باشد برتری نظامی و سیاسی در منطقه خلیج اعمال کند، این کشور امریکاست که خلیج‏فارس را منطقه منافع حیاتی خود خوانده است. در جست‌وجو برای یافتن راهی جهت از بین بردن این بحران و جست‌وجوی واقع‌بینانه صلح، دور انداختن اصول و معیارهای قدیمی و آزمودن دوبارة اندیشه‏های سابق سیاسی خارجی و مطابقت دادن آنها با حقایق جدید، ضروری است.»<ref>روزنامه اطلاعات، 13/4/1366، ص16.</ref>
 
==گزارش - 514 ==
در حالی که به نظر می‏رسد، شوروی در صحنة سیاسی خلیج‏فارس عملاً از رقیب امریکایی خود عقب مانده است، وزارت خارجه شوروی بیانیه‏ای را دربارة وضعیت خلیج‏فارس و راه‏حل‏های پیشنهادی این کشور منتشر کرد. این بیانیه ضمن خطرناک خواندن اوضاع خلیج‏فارس، عملکرد امریکا در منطقه و به‌ویژه حضور روزافزون نیروهای نظامی این کشور را مورد انتقاد قرار داده است. وزارت خارجه شوروی در این بیانیه خواهان خروج همه نیروهای خارجی از خلیج‏فارس و خویشتن‌داری ایران و عراق در حمله به کشتی‏های تجاری و نفت‏کش‏ها شده است. در این بیانیه آمده است: «اخیراً تنش در خلیج‏فارس به‏طور خطرناکی تشدید شده است. حمله به کشتی‏ها از جمله کشتی‏هایی که در فاصله هزار مایلی این منطقه مهم، از آب‏های بین‏المللی جهت حمل‌ونقل تجاری و صلح‏آمیز استفاده می‏کنند، گسترش یافته است. ادامه جنگ طولانی و بی‏معنا میان ایران و عراق در حقیقت به وخیم شدن اوضاع کمک می‏نماید. این حوادث خطراتی را به دنبال دارد که در ماورای این مناقشه منطقه‏ای، خطر گسترش آن به بحران بین‏المللی وجود دارد. به‏طور قطع، آشکار است که اگر این روندها به موقع متوقف و کنترل نشود، می‏تواند خطری جدی برای صلح و امنیت بین‏المللی به وجود آورد، حتی اگر چنین قصد و نیتی وجود نداشته باشد. این قبیل حوادث باعث نگرانی بر حق جامعه بین‏المللی شده است. اقدامات کاذبی فرضاً با انگیزه کشتی‏رانی و تضمین ثبات در خلیج‏فارس صورت می‏گیرد و در واقع، خودش علائم قدرت‏طلبی و ناامنی و بی‏ثباتی را تشدید می‏کند که مطلقاً قابل پذیرش نیست. دقیقاً این نوع از اقدامات، اکنون توسط ایالات متحده امریکا اتخاذ شده است که مایل به بهره‏برداری از وضعیت خطرناک فعلی در منطقه خلیج‏فارس به‏منظور تحقق بلندپروازی‌های دور و دراز خود جهت استقرار استیلای سیاسی و نظامی در این منطقه از جهان است که از نظر استراتژیکی حائز اهمیت بسیار است و واشنگتن سعی نموده آن را به‏عنوان منطقه منافع حیاتی امریکا نشان دهد. این توضیح واقعی از سیاست ایالات متحده در مورد ساختار حضور نظامی آن می‏باشد. اگرچه سعی می‏شود این [موضوع]، با استدلال همیشگی وجود تهدید شوروی پوشش داده شود. دولت شوروی پیشنهاد می‏نماید که کلیه ناوهای کشورهایی که متعلق به منطقه نیستند، سریعاً از خلیج‏[فارس] عقب‏نشینی نمایند و ایران و عراق به سهم خودشان از اقداماتی که کشتی‏رانی بین‏المللی را تهدید می‏نماید، خودداری ورزند. چنین اقداماتی به مفهوم حل و فصل کامل درگیری منطقه تلقی می‏گردد و به آرامش اوضاع و حذف تهدید تنش نظامی که از این منبع گسترش یافته است، کمک خواهد کرد. اتحاد شوروی بر موضع اصولی‏اش مبنی‌بر حمایت از پایان سریع جنگ ایران و عراق و حل و فصل مسائل ستیزه‌جویانه میان ایران و عراق در پشت میز مذاکرات سیاسی - نه میدان نبرد - مجدداً تأکید می‏نماید. در این ارتباط، ما اهمیت خاصی برای تلاش‏های سیاسی فعلی در چارچوب سازمان ملل به منظور هدایت مناقشه میان ایران و عراق به سوی راه‏‌های حل و فصل‏ صلح‏آمیز قائل هستیم. به‏علاوه از سایر اعضای شورای امنیت سازمان ملل دعوت می‏کنیم اقدامات مؤثری برای خاتمه جنگ به‏ویژه آتش‏بس فوری، توقف فوری کلیه مخاصمات و عقب‏نشینی کلیه سربازان به مرزهای شناخته شده بین‏المللی بدون درنگ اتخاذ نمایند.»<ref>Security council S/18970، 1987/7/7.</ref>
 
==گزارش - 515 ==
دربارة نقش شوروی در پایان دادن به جنگ، اسحاق رابین وزیر دفاع اسرائیل، گفت: «در دیدار اخیر یولی ورونتسف معاون وزیرخارجه شوروی، از ایران، وی پیشنهاد کرد که دو کشور ایران و عراق برای پایان بخشیدن به جنگ، یک کنفرانس مخفی تشکیل دهند ولی ایران این پیشنهاد را رد کرده است. با این همه، یگانه نیروی خارجی که قادر است جنگ بین ایران و عراق را پایان بخشد، اتحاد شوروی می‏باشد و در این مورد امکانات گوناگونی در اختیار دارد. ایالات متحده در مقابل می‏کوشد به جنگ ایران و عراق درچارچوب تلاش‏های شورای امنیت پایان بخشد که مرحله اول طرح ارائه شده، برقراری آتش‏بس و مرحله دوم، جلوگیری از صدور اسلحه به دو کشور درگیر است.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریهگزارش‏های ویژه، شماره 106، 13/4/1366، ص5، رادیو اسرائیل، 12/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 516 ==
رادیو امریکا در جمع‏بندی از تلاش‌های تازه ریگان رئیس‏جمهور امریکا، برای وارد ساختن فشارهای جدید به ایران برای برقراری صلح مورد نظر، گفت: «هفته گذشته، پرزیدنت ریگان یک تلاش دیپلماتیک را برای پایان دادن به جنگ آغاز کرد. رئیس‏جمهوری امریکا، ورنون والترز سفیر امریکا در سازمان ملل متحد را به مسکو فرستاد تا ضمن مذاکره دربارة مسائل مختلف، علاقه امریکا را به تحریم دسته‏جمعی ارسال اسلحه به ایران به اطلاع مقامات کشورهای شوروی، چین و ژاپن برساند. سفیر امریکا در این سفر در دو کشور چین و ژاپن نیز توقف خواهد کرد.» این رادیو می‌افزاید: «شورای امنیت سازمان ملل متحد با اصول قطعنامه شورا موافقت کرده است. در این قطعنامه، آتش‏بس فوری و مراجعت نیروهای طرفین متخاصم به مرزهای شناخته شده بین‏المللی درخواست شده است، ولی اهمیت چندانی از قطع ارسال اسلحه به منطقه - به‏خصوص ایران - دیده نمی‏شود و به این جهت، نمی‏توان ایران را وادار به آغاز مذاکرات صلح کرد. چین و ژاپن و حتی آن طور که عقیده بسیاری است، شوروی‏ها نیز با تحریم ارسال اسلحه چندان موافق نیستند. آلمان غربی و فرانسه نیز با تحریم مخالفت می‏کنند. ایالات متحده خواسته است شورای امنیت سازمان ملل متحد تا اواسط ماه جاری قطعنامه‏ای درباره جنگ خلیج‏فارس صادر نماید. هفته گذشته کاخ سفید اعلام کرد که پرزیدنت ریگان از جرج شولتز وزیر امورخارجه خود خواسته است در جلسات شورای امنیت شرکت نماید. وزرای خارجه کشورهای قدرتمند جهان به‌ندرت در این جلسات شرکت می‏نمایند. به باور دیپلمات‏ها، حضور جرج‏شولتز در این گردهمایی، ممکن است هرچه زودتر انگیزه‏ای برای انجام اقدامات بین‏المللی در جهت پایان دادن به جنگ خلیج‏فارس گردد.»<ref>همان، صص 7 و 8، رادیو امریکا، 12/4/1361.</ref>
 
==گزارش - 517 ==
روزنامه فرانسوی لوماتن در بررسی اجمالی اقدامات آتی کشورهای دارای حق وتو در شورای امنیت برای پایان جنگ، احتمال قبول پیشنهادهایی را که ممکن است به گونه‌ای باعث انزوای عراق شود، بعید می‏داند. هرچند که این پیشنهادها باعث کاهش شدت جنگ شوند. لوماتن می‏نویسد: «محافل دیپلماتیک سازمان ملل به‏طور کلی معتقدند که طرح پنج قدرت بزرگ شاید با چند تغییر به تصویب برسد، اما هنوز معلوم نیست که شورای امنیت چه زمانی در این مورد تصمیم خواهد گرفت ... برخی محافل نزدیک به ایران گفته‏اند که تهران حتی ممکن است حاضر شود راه‏حل دیپلماسی گام به گام بر اساس برخی پیشنهادهای موجود در طرح پنج قدرت بزرگ را مدنظر قرار دهد، مشروط بر آنکه آنها در صورت عدم محکومیت عراق به‏عنوان آغازگر جنگ در سال 1979 [1980]، از اجرای شرط آتش‏بس فوری صرف نظر نمایند. اما احتمال کمی می‏رود چنین پیشنهادهایی که به منظور تخفیف شدت جنگ و منزوی کردن عراق ارائه می‏شود، واقعاً پذیرفته شود.»<ref>اداره کل مطبوعات و رسانه‏های خارجی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 1249، 31/4/1366، ص13، لوماتن (چاپ فرانسه)، 12/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 518 ==
در پی ظاهر شدن وحید گرجی در انظار عمومی فرانسه، فرانسوا میتران رئیس‏جمهور این کشور، بلافاصله پس از بازگشت از فنلاند، با فراخواندن ژاک شیراک نخست‏وزیر، وزیر امورخارجه و وزیر کشور و امنیت دولت فرانسه، جلسه اضطراری تشکیل داد.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریهگزارش‏های ویژه، شماره 106، 13/4/1366، ص38، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 12/4/1366.</ref>
هرچند از موضوعات طرح شده در این جلسه خبری منتشر نشده است ولی بازتاب قابل توجه سخنان روز گذشته کاردار ایران در مطبوعات فرانسه و انگلیس، نشان دهندة تأثیر کارساز این گفته‏ها در افکار عمومی فرانسه است.
روزنامه لوکوتیدین دوپاری (چاپ پاریس) که از آن به‏عنوان نشریه نزدیک به نخست‌وزیر فرانسه نام برده می‏شود، در مقاله‏ای به بررسی اختلاف موجود بین جناح‏های گوناگون در فرانسه و تأثیر آن در تنش سیاسی این کشور با ایران پرداخته و می‏‏نویسد: «بر کسی پوشیده نیست که وزارت خارجه فرانسه با صف‏آرایی پلیس در مقابل سفارت ایران، به هیچ ‏وجه موافقت نداشته و نمی‏خواسته است روند عادی‏سازی روابط مورد سؤال و تردید قرار گیرد.» این روزنامه ایجاد بحران را به‌طور تلویحی به جناح مقابل نسبت می‌دهد و دربارة آرای متفاوت در حاکمیت فرانسه برای ایجاد ارتباط نزدیک‌تر با ایران می‏نویسد: «این قبیل اختلافات مهم در درون وزارت کشور، نخست‏وزیری، وزارت خارجه یا وزارت اقتصاد وجود دارد.» روزنامه دوپاری سپس برای القای این نکته به ایران که سرسختی این کشور به سود مخالفان آن است می‏نویسد: «چانه‏زدن‏های بازارمآبانه ایرانیان به امید تسلیم کردن فرانسویان و تجدید نظر در مواضع آنان، برعکس، جبهه کسانی را که مخالف عادی‌سازی روابط با ایران بوده و هستند تقویت نموده است.»<ref>معاونت سیاسی سپاه پاسداران، نشریه بررسی، شماره 14، 25/4/1366، صص 23 و 24.</ref>
روزنامه چپ‏گرای لیبراسیون نیز با تأکید بر بروز اختلافات در هیئت حاکمه فرانسه در تنش‏های اخیر، از اطلاعاتی که وحید گرجی بر مبنای آنها توانسته بود خود را از دسترس پلیس فرانسه دور نگاه دارد، به‏عنوان دلیلی بر صحت سخنان روز گذشته کاردار ایران نام می‏برد. لیبراسیون در مقاله‏ای با نام "چه کسی دروغ می‏گوید؟ می‏نویسد: «قضیه گرجی به یک داستان پلیسی ناشیانه شباهت دارد که پیکارها و اختلافات درونی سرویس‏های مختلف دولت فرانسه را به‏گونه‏ای آشکار می‏سازد.» لیبراسیون ادامه می‌دهد: «ظاهر شدن ناگهانی وحید گرجی، تشنجات درونی دولت فرانسه را که بیشتر حاصل برخورد وزارت کشور و وزارت خارجه است، کاملاً علنی ساخته است. از این پس، تیرگی شدید روابط فرانسه و ایران که بدین‏سان دوباره شعله‏ور شد، به احتمال قوی، ممکن است به چندین تصفیه حساب بین فرانسویان منجر شود. البته، وزارت خارجه اظهارات کاردار سفارت ایران در پاریس را دایر بر اینکه این وزارت‏خانه به‏نحوی از وحید گرجی حفاظت کرده، قاطعانه تکذیب نموده است، ولی اگر مسئولان دولتی فرانسه در مورد سیاست خاورمیانه‏ای خود این همه تناقض و ابهام نداشتند چنین تکذیبی بیشتر معتبر می‏نمود.»
روزنامه لیبراسیون می‏افزاید: «برخی از رهبران فرانسه، امر عادی‏سازی - بیش از پیش امکان‏ناپذیر - [ارتباط] با ایران را دنبال کرده و برخی دیگر، به مبارزه ضد تروریستی و سیاست نمایشی در این زمینه پرداخته و بالاخره، برخی که معلوم نیست چه کسانی هستند، نگران سرنوشت گروگان‏ها هستند، مبارزات مخفیانه بین فرانسویان طرف‌دار ایران و فرانسویان طرف‌دار عراق در داخل دولت فرانسه را نیز بایستی به این کلاف سردرگم اضافه کنیم. ولی قطعاً هواخواهان رژیم عراق در داخل دولت فرانسه از نظر قدرت و نفوذ، بر دسته اول غلبه دارند.» لیبراسیون نتیجه‏گیری می‏کند: «حتی اگر تکذیب وزارت خارجه را مبنی‌بر اینکه در حفاظت از گرجی نقش نداشته است، باور کنیم، باید ثابت شود گرجی چگونه توانسته است به‏‏موقع، منزل خود را ترک کند و در سفارت خود پناه یابد؟ در حالی که پلیس فرانسه با این همه سماجت، در تعقیب وی بوده است. خلاصه، حتی اگر وحید گرجی دروغ می‏گوید، در هر حال، دیشب در کنفرانس مطبوعاتی سفارت بمبی را منفجر نموده است! که اگر چه به اندازه بمب‏های سپتامبر گذشته در پاریس کشنده نیست، اما ممکن است زیان‏های فراوانی به بار آورد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 107، 14/4/1366، صص23 و 24، پاریس - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 12/4/1366، روزنامه لیبراسیون چاپ پاریس.</ref>
روزنامه لوموند نیز بدون بزرگ‌نمایی اختلافات داخلی در دولت فرانسه، به گونه‌ای تلویحی، ایران را برندة این ماجرا عنوان می‌کند و برای پرهیز از بهره‏برداری بیشتر ایران از این وضعیت، به دولت فرانسه هشدار می‏دهد. لوموند با یادآوری این نکته که ایرانیان با بهره‌گیری از مهارت سیاسی ویژه‏ خود، از اختلاف‌نظر هیئت دولت فرانسه استفاده می‏کنند، به مسئله گروگان‏های فرانسوی در لبنان و بهره‏برداری ایران از این امر برای تمسخر سیاست فرانسه اشاره کرده و می‏نویسد: «لحظه انتخاب برای آنان که در کاخ الیزه و در نخست‏وزیری مسئول پاسداری از مصالح عالیه کشور هستند، فرا رسیده است. اگر آنها - همان طوری که همه‏چیز امکان تصور آن را می‏دهد - دلایل و شواهدی مبنی‌بر دخالت ایران در بمب‏گذاری‏های خونین سپتامبر گذشته در دست دارند، ابتدا بایستی تصمیم بگیرند، آیا اصرار در سیاست عادی‏سازی روابط با ایران هنوز مفهومی دارد یا نه.» لوموند می‏افزاید: «خلاصه، در صورتی که میتران و شیراک به این نتیجه برسند که در شرایط کنونی، فقط رویه‏ای حاکی از قاطعیت و انعطاف‏ناپذیری باید در پیش گرفت، بایستی همه ابعاد آن را از تهدیدهای احتمالی علیه سفارت فرانسه در تهران یا سرنوشت گروگان‏های فرانسوی در لبنان، سنجیده و فرانسویان را به روشنی از میزان اهمیت موضوع و مخاطرات آن آگاه سازند.» لوموند سرانجام به این نتیجه‏ می‌رسد: «هیچ‏چیز بدتر از این نیست که به حریفی که هر روز بیشتر معلوم می‏شود تا چه اندازه خطرناک است، اجازه داده شود تا از تردیدها و تناقضات حکومت فرانسه برای دنبال کردن تهدید و شانتاژ خود بهره‏برداری کند.»<ref>همان، ص26، پاریس - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 13/4/1366.</ref>
در این حال، خبرگزاری جمهوری اسلامی بازتاب مصاحبه روز گذشته کاردار سفارت ایران در فرانسه و جمع‏بندی نظرات نشریات امروز انگلیس درباره اقدامات ایران و فرانسه را چنین عنوان کرده است: «با محاصره سفارت ایران در پاریس و مقابله به مثل ایران، سیاست‏های آشتی‌جویانه دولت ژاک ‏شیراک در قبال جمهوری اسلامی به بن‏بست رسیده است. این، نظر اغلب روزنامه‏های انگلیسی است که امروز در پی مصاحبه مطبوعاتی کاردار ایران در پاریس،‏ مطالب مشروحی در این زمینه نوشتند. در این مطالب، اظهارات غلام حدادی کاردار ایران، مبنی‌بر اینکه وزارت خارجه فرانسه موافق دستگیری وحید گرجی دیپلمات تحت تعقیب ایرانی، نیست و اینکه مقامات این وزارت‏خانه توصیه کرده بودند که وی تا فروکشی جنجال، از سفارت خارج نشود، انعکاس قابل ملاحظه‏ای داشت. همچنین ارائه گذرنامه و ویزای دیپلماتیک گرجی به خبرنگاران حاضر در مصاحبه مطبوعاتی، در برخی از گزارش‌ها مورد اشاره قرار گرفت و یکی از روزنامه‏ها عکس کاردار ایران را در حال نشان دادن گذرنامه گرجی چاپ کرد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریهگزارش‏های ویژه، شماره 106، 13/4/1366، ص38، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 12/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 519 ==
روزنامه امریکایی کریستین ساینس مانیتور در مقاله‏ای کارشناسانه به قلم دو تن از استادان دانشگاه جرج تاون واشنگتن، راه‏حل‏های تازه‏ای را برای اجتناب از درگیری با ایران به مقامات امریکایی ارائه کرده است. نویسندگان مقاله با نقد رفتار سیاسی امریکا در مقابل ایران، زمام‌داران امریکا را به شناخت قواعد بازی، واقع‏بینی و انتخاب راه‏حل‏هایی که ناظر بر منافع دو کشور باشد، توصیه کرده‌اند.
در این مقاله به "علاقه‏مند نبودن ایران برای ایجاد درگیری با امریکا" و همچنین "مواضع استقلال‌طلبانة ایران در تعقیب و تنبیه رژیم عراق" به‏عنوان پایه‏های اساسی "توافق ضمنی" و علاقه‌مندی کشورهای عربی حوزه خلیج‏فارس برای برقراری روابط با ایران و دوری جستن از منازعات بین ایران و امریکا به‏عنوان زمینه‏های این امر، توجه شده است.
نویسندگان مقاله به این نکته مهم نیز اشاره کرده‏اند که دادن آزادی عمل به عراق در حمله به کشتی‏ها و محدود ساختن ایران در این زمینه، نمی‏تواند برای ایران خوشایند باشد. آنها بی‏طرفی امریکا را در این زمینه خواستار شده‏اند. در این مقاله آمده است که چنانچه ایران راضی به رعایت قواعد توافق ضمنی نباشد، نصب پرچم بر روی کشتی‏های کویت، آخرین راه‏کار است: «ایالات متحده با انتخاب درگیری با ایران، ترجیح می‏دهد با شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت‏هایش - آن‏گونه که در کنگره گرایش به آن احساس می‏شود - خود را گرفتار مخمصه‏ای دیگر بنماید. البته، راه حل دیگری نیز وجود دارد و آن رسیدن به نوعی توافق ضمنی با ایران بر اساس شناخت قوانین بازی است. به‌رغم رجزخوانی‏های بسیار، در مورد این مسئله که ایران عمداً خواهان رویارویی با ایالات متحده باشد، جای شک و تردید است. مطمئناً، ایرانیان نه میانه‏رو شده و نه علاقه‏ای به نشان دادن ژست‌های آشتی‏جویانه در برابر ایالات متحده دارند. آنان نمی‏خواهند که آزادی عمل خویش را در تعقیب عراق در خلیج‏فارس از دست بدهند. حتی اگر این امر مستلزم رویارویی و برخورد با ایالات متحده باشد. به‏علاوه، در مواجهه با مبارزه‏طلبی خشونت‏آمیز امریکا، این احتمال وجود دارد که ایرانیان بیزار از خارجی، صرف نظر از عواقب کار، علیه ایالات متحده و به‌ویژه کشورهای آسیب‏پذیر منطقه وارد عمل گردند. در چنین مرحله‏ای، تروریزم شیعه یا همان‌گونه که خود خاطرنشان ساخته‏اند، مین‏گذاری‏ پنهانی در نقاط حساس این راه آبی، اسلحه آنان خواهد بود. با این همه، بعید به‏نظر می‏رسد که ایران برای حفظ منافع خود - و نه به سبب میانه‏روی - از یک توافق ضمنی که در آن، موقعیت ویژه آن کشور در خلیج‏فارس محترم شمرده شود و هم‌زمان، در برگیرنده خواسته‏های ایالات متحده نیز باشد، حذر کند. رژیم آیت‏الله روح‏الله خمینی همچنان خشن و فناتیک باقی‌مانده است، ولی منافع اساسی ایران نوعی نفوذ محدود کننده را بر اقدامات رژیم تحمیل کرده است. ایران که خود را در آستانه یک پیروزی حماسی بر عراق می‏بیند، نمی‏خواهد خطر راندن شیطان بزرگ را به آغوش مشتاق عراقی‏ها که از حمایت شوروی نیز برخوردارند، موجب شود و بدین ترتیب پیامد جنگی را که ایرانیان طی آن، فداکاری‏های بسیار کرده‏اند، به‏خطر بیندازد. در اینجا باید خاطرنشان ساخت که اغلب حملاتی که علیه نفت‏کش‏ها به عمل آمده، از جانب عراق بوده و تهران تاکنون از حمله به کشتی‏های امریکایی در خلیج‏فارس خودداری کرده است.»
کریستین ساینس مانیتور می‏نویسد: «یکی از نشانه‏های درستی این تعبیر رفتارهای ایران، برداشت کشورهای کوچک‌تر حوزه خلیج‏فارس - به استثنای کویت - است. این کشورها با نگرانی، شاهد بالا گرفتن دامنه مناقشه در منطقه‏اند و رسیدن به توافق ضمنی بین ایران و ایالات متحده را به درگیری‌ای که در آن، نقش سربازهای پیاده صحنه شطرنج را به‏عهده داشته باشند، ترجیح می‏دهند. به این دلیل، کشورهای حوزه خلیج‏فارس روابط کامل سیاسی خود را با تهران حفظ کرده‏اند و مایل نیستند که در درگیری ایالات متحده با ایران که به باور آنها اجتناب‏ناپذیر است، جهت‏گیری کنند. این نگرانی فراگیر، حکام منطقه را بر آن داشته است که مهارت‏های قابل ملاحظه خویش را در هموار ساختن راه رسیدن به توافق ضمنی ایران - امریکا درباره مقررات رفتاری در این آبراه حیاتی به کارگیرند.»
این روزنامه می‌افزاید: «آنچه در این میانجیگری‌ها به ایران عرضه می‏شود یک مبارزه‌‏طلبی برانگیزنده نخواهد بود بلکه یک انتخاب منطقی بین پاداش و مجازات است. بالعکس، هرگونه پیشنهادی که به بهانه تأمین آزادی کشتی‏رانی، پوششی برای یکی از طرفین متخاصم (عراق) به زیان طرف دیگر (ایران) باشد، بی‏تردید برخورد نظامی به دنبال خواهد داشت. به‏علاوه، اتخاذ ترتیباتی که دست عراق را در ادامه حمله به کشتی‏رانی کشورهای بی‏طرف در خلیج‏فارس باز بگذارد، طبعاً نمی‏تواند برای ایران جذابیتی داشته باشد. این مسئله‏ای است که هر دو طرف متخاصم به خوبی قادر به درک آن خواهند بود، حتی اگر استراتژیست‏های ایالات متحده از پذیرفتن آن طفره بروند. بدین ترتیب، ایالات متحده باید ضمن تأکید مجدد بر بی‏طرفی خویش، موافقت کند که از هرگونه یاری به عراق در جنگ - چه مستقیم و چه غیرمستقیم - خودداری کند. نفت‏کش‏هایی که به بنادر مختلف خلیج‏فارس رفت و آمد دارند، باید از مسیرهای مورد توافق عبور کنند. سهم ایران در خلیج‏فارس باید محترم شمرده شود و ایران نیز در پاسخ، باید حمله به شناورهای غیر عراقی را متوقف سازد. این پاداش‌ها، مجازاتی را نیز در کنار دارند؛ اگر ایرانیان از پذیرفتن این مقررات سر باز زنند و درصدد تهدید کشتی‏هایی که با پرچم امریکا حرکت می‏کنند، برآیند باید با قاطعیت به آنها گفته شود که ایالات متحده به شدت تلافی خواهد کرد.
نکته این است که این پاسخ، الزاماً مربوط به زمان، مکان یا شدت حمله ایرانیان نخواهد بود. توفیق در رسیدن به یک توافق ضمنی با ایران به‏ هیچ وجه تضمین شده نیست. در واقع، موانع بسیار در این‏ راه وجود دارد. با این همه، اگر ایران توافق در زمینه خط قرمز را نپذیرد و به یک شناور ایالات متحده حمله کند، یک تلافی‌جویی شدید دریایی و هوایی، می‏تواند توازن جنگ را به ضرر ایران درهم بریزد. بدین‏سان، یک تهدید غیرآشکار از جانب امریکا را در تهران به‏طور جدی مورد بررسی قرار خواهند داد و از این طریق، ایالات متحده بدون یک برخورد نظامی، منافع خویش و آزادی کشتی‏رانی را حفظ خواهد کرد.
البته اگر در پایان کار، پاسخ ایران به یک توافق ضمنی، منفی باشد، نصب پرچم‏های امریکا بر فراز نفت‏کش‏های کویتی، مسئله‏ای ناگزیر خواهد بود و اگر این راه‏حل منجر به حمله ایران گردد، دولت امریکا می‏تواند به مردم امریکا به کنگره و هم‌زمان به متحدان ژاپنی و اروپایی
خود و کشورهای منطقه بگوید که برای پیشگیری از خون‌ریزی، تا حد امکان کوشیده است. بدون چنین تلاشی، استفاده از زور تنها عامل شکست‏آفرین خواهد بود و همان‌گونه که در چندین سال قبل در لبنان شاهد آن بودیم، می‏تواند منجر به یک عقب‏نشینی تحقیرآمیز و در نتیجه، ایجاد مخالفت در داخل کشور و در میان متحدان ایالات متحده شود.»<ref>همان، صص 22 - 20، رادیو امریکا، 12/4/1366.</ref>
 
==گزارش - 520 ==
در اطراف روستای قدیرآباد از توابع پیرانشهر نیروهای حزب دمکرات در عملیاتی 4 تن از نیروهای بسیج را به شهادت رسانده و 3 تن را مجروح کردند. در این عملیات، 2 دستگاه تویوتای خودی نیز به آتش کشیده شد.<ref>واحد اطلاعات سپاه پاسداران، نشریه گزارش روزانه، شماره 244، 18/4/1366، ص1.</ref> همچنین در منطقه "چاکو" از توابع "سردشت" 6 تن از نیروهای خودی به کمین عناصر ضد انقلاب برخورد کردند و با آنها درگیر شدند. در این درگیری، دو تن از نیروهای خودی شهید شدند و یک تن مجروح شد و 3 تن از آنان نیز به اسارت افراد ضد انقلاب درآمدند.<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 153، 24/4/1366، ص16.</ref>
در همین حال، 3 تن از پیش‏مرگان حزب دمکرات به همراه سه قبضه اسلحه، خود را به نیروهای اسلام تسلیم کردند.<ref>سند شماره 69524 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه، به فرماندهی نیروی زمینی سپاه، 14/5/1366.</ref>
 
==گزارش - 521 ==
به گزارش روزنامه کیهان، یک لشکر از نیروهای واحد نظامی مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق به منظور اعلام آمادگی خود در مقابل توطئه و حملات احتمالی امریکا در خلیج‏فارس، از میدان فردوسی به سوی دانشگاه تهران راه‌پیمایی کردند. راه‌پیمایان در حالی که علما و روحانیون مبارز عراقی و چند تن از اعضای مجلس اعلای انقلاب اسلامی پیشاپیش آنها در حرکت بودند، حمایت قاطع خود را از قیام اسلامی مسلمانان کویت علیه رژیم مرتجع این کشور اعلام کردند.<ref>روزنامه کیهان، 13/4/1366، ص2.</ref>




نسخهٔ کنونی تا ‏۲۸ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۰:۱۸

روزشمار جنگ سال 1366
1366.04.12
نام‌های دیگر دوازده تیر
تاریخ شمسی 1366.04.12
تاریخ میلادی 3 ژوئیه 1987
تاریخ قمری 6 ذیقعده 1407
1360.04.12
1361.04.12
1362.04.12
1363.04.12
1364.04.12
1365.04.12
1367.04.12



گزارش - 506

در نماز جمعه امروز تهران، آیت‏الله خامنه‏ای رئیس‌جمهور و امام جمعة تهران، دربارة بحران‏زا بودن حضور امریکا در خلیج‏فارس، تداوم اقدامات مقابله به مثل ایران و پشتیبانی کویت از عراق مطالبی اظهار کرد. گزیده‏ای از بیانات ایشان به این شرح است: «دنیا خوب می‏داند که اگر امریکا در منطقه حرکتی را انجام دهد و این حرکت، کاری مثل حمله به یک کشتی یا بندری باشد، با آن همه عرض و طولی که این به اصطلاح ابرقدرت‏ برای خودش درست کرده، آبرویش خواهد رفت و دنیا به مظلومیت و حقانیت ما بیش از پیش پی خواهد برد و متقابلاً اگر ما ضربه‏ای به آنها وارد کنیم، ناو آنها را مورد حمله قرار دهیم و پایگاهی را هدف حمله سازیم، مردم دنیا می‏فهمند که این به اصطلاح ابرقدرت‏، چقدر پوچ بوده است. امریکایی‏ها الآن از اوضاعی که در خلیج‏فارس برایشان پیش ‏آمده سخت ناراحت و پشیمان هستند، اما قدرت اعتراف به این اشتباه را ندارند. آنها نمی‏توانند شیوخی را که به آنها پشت کرده‏اند، به حال خود رها سازند و از سوی دیگر، از احتمال درگیری با ایران وحشت دارند.» رئیس شورای عالی دفاع این ادعای امریکایی‏ها را که برای جلوگیری از نفوذ شوروی در منطقه حضور پیدا می‏کنند، رد کرد و گفت: «این حرف دروغ است که شما می‏گویید برای جلوگیری از نفوذ روس‏ها قصد افزودن به حضور خودمان در خلیج‏فارس را داریم. حضور شما (امریکایی‏ها) خودبه‏خود باعث تشویق روس‏ها به حضور بیشتر در خلیج‏فارس می‏شود.» رئیس‏جمهور افزود: «روس‏ها می‏گویند که برای جلوگیری از حضور امریکا به خلیج‏فارس می‏آیند و شما می‏گویید برای جلوگیری از نفوذ روس‏ها! شما بیرون بروید، ما و مردم منطقه به روس‏ها خواهیم گفت که حضورشان را در منطقه کم کنند.»[۱] آیت‏الله خامنه‏ای دربارة هدف عراق از توسعه جنگ به منطقة خلیج‏فارس گفت: «عراق از دو سه سال قبل از این، حمله به نفت‏کش‏ها را شروع کرد. مقصود او این بوده که در خلیج‏فارس تردد کشتی‏های نفت‏کش ایران را مانع شود و نگذارد که نفت جمهوری اسلامی ایران به بازارهای جهانی صادر شود. تنها راهی که عراق و پشتیبانان او به نظرشان رسید که می‏توانند مسئله جنگ را از سرنوشت حتمی آن که شکست عراق و زوال رژیم بعثی است، منحرف کنند، همین بود. فکر کردند که جمهوری اسلامی که در میدان‏های جنگ می‏رزمد، قدرت آتش دارد، سلاح دارد، قدرت بسیج نیروها را دارد، امکانات و پشتیبانی دارد، به درآمد نفت متکی است و اگر درآمد نفت را بشود از جمهوری اسلامی باز گرفت، در جنگ ضربه خواهد خورد و توانایی بسیج نیرو و تدارک نیرو و تهیه ابزار و ساختن سلاح و بقیه چیزها را که در جنگ با همه پرخرجی‏اش به آن احتیاج دارد، این را از اختیار ایران خارج خواهیم کرد. با این نیت، جنگ نفت‏کش‏ها را شروع کردید. ما هم تا مدتی کاری نکردیم و ندیده گرفتیم.[۲] ولی همه دیدند وقتی یک کشتی هدف حمله قرار می‏گیرد، بلادرنگ یک کشتی عراقی یا در نهایت، متعلق به عراق هدف (تیر غیب) قرار می‏گیرد. ما شک نداریم که نفت عراق از خلیج‏فارس صادر می‏شود. ما می‏دانیم که نفت منطقه بی‏طرف بین کویت و عراق از خلیج‏فارس صادر می‏شود و پولش یک‌سره به کیسه عراق واریز می‏شود و شکی نیز نداریم که هواپیماهایی که به کشتی‏ها در خلیج‏فارس حمله می‏کنند، از امکانات حاصل از صدور همین نفت و از حریم هوایی کشورهای منطقه استفاده می‏کنند.» رئیس‏جمهور ادامه داد: «حامیان عراق در این جنگ شریک جرم هستند و بنابراین کشتی کویتی که نفت منطقه بی‏طرف را به عراق حمل می‏کند، در نهایت کشتی عراقی است.»[۳]

رئیس شورای عالی دفاع در خطبه‌های نماز جمعه تهران: «اگر امریکا در منطقه حرکتی را انجام دهد ... متقابلاً ما ضربه‌ای به آنها وارد می‌کنیم ... شکی نداریم که هواپیماهایی که به کشتی‌ها در خلیج‌فارس حمله می‌کنند ... از حریم هوایی کشورهای منطقه استفاده می‌کنند.» امام جمعه تهران به اقدام اخیر امریکا در اسکورت نفت‏کش‏های کویتی اشاره کرد و ضمن نام بردن از این اقدام به‏عنوان آخرین راه امریکا برای تقویت عراق و محدود ساختن ایران گفت: «آخرین راهی که برای آنها باقی ماند، بعد از همه تهدیدها و جوسازی‏ها و فشارهای تبلیغاتی که علیه جمهوری اسلامی ایران در این چند ‏سال کردند، همین بود که کشتی کویتی را که از نظر ما مثل کشتی عراقی است، اسکورت کنند یا با پرچم خودشان [مشکل] آن را حل کنند. در حقیقت، با حضور و حائل شدن خودشان بین جمهوری اسلامی و نفت‏کش کویتی یا عراقی، جمهوری اسلامی ایران را از کار بازدارند و مانع آسیب دیدن آن کشتی‏ها بشوند. اما از آن طرف، عراق هر کاری دلش می‏خواهد بکند. بیاید کشتی‏ها را بزند، همان طرح خائنانه را و خباثت‌آمیز را که علیه جمهوری اسلامی در نظر گرفتند، آن طرح را بدون مانع پیاده کنند. مسئله این است.»[۴] رئیس‏جمهور در ادامه خطبه‌های خود به عملیات نصر4 اشاره کرد و با تأکید بر اهمیت منطقه عملیاتی، این منطقه را گلوگاهی خواند که با فتح آن علاوه بر بسته شدن راه ضد انقلاب و عدم دست‌رسی آنها به هدف‏هایشان در داخل ایران، موجب شد تا نیروهای خودی بر بخشی از خاک عراق در شمال این کشور تسلط کافی یابند. آیت‏الله خامنه‏ای افزود: «این سلسله عملیات از دو جنبة سیاسی و نظامی حائز اهمیت بود: از نظر نظامی چند محور در اختیار ما قرار گرفت و رزمندگان اسلام توانستند با فتح این مواضع، به بخش اعظمی از خاک عراق مسلط شوند و از نظر سیاسی نیز عملیات نصر4 موجب شد تا روحیه مردم عراق در ستیز با رژیم بعثی بالا رود.»[۵]

گزارش - 507

محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران که به منظور بررسی امکانات دفاعی سپاه به استان هرمزگان سفر کرده است، در سخنرانی پیش از خطبه‌های نماز جمعة شهر بندرعباس ضمن بیان آمادگی نیروهای خودی برای دفاع از جزایر و سواحل ایرانی در برابر هرگونه اقدام تجاوزکارانه‏، دربارة علت حضور نیروهای بیگانه در منطقه خلیج‏فارس گفت: «اگر پیروزی‏های رزمندگان اسلام در سال گذشته نبود، شوروی و امریکا این چنین سراسیمه وارد آب‏های خلیج‏فارس نمی‏شدند.» وی افزود: «موفقیت‏های جمهوری اسلامی در جبهه‏ها وضعیتی را به‏وجود آورد که دشمنان ما پی بردند با کمک‏های غیر مستقیم نمی‏توانند رژیم صدام را نجات دهند و به همین دلیل، اولین قدم خودشان را در خلیج‏فارس برداشتند که قدم متزلزل و موقتی بود و به شکست و رسوایی بیش از پیش قدرت‏های شرق و غرب منجر شد. آنها در خلیج‏فارس رسوا شدند و مشتی که به این منطقه زدند در مقابل دیوار آهنین غیرت و ایمان ملت مسلمان ایران و رزمندگان اسلام‌ له شد.» محسن رضایی ادامه داد: «امریکا و شوروی همان روزهای نخست که در خلیج‏فارس حضور یافتند، فهمیدند که در اینجا خلأ قدرت نیست بلکه قدرت عظیم جمهوری اسلامی در اینجا وجود دارد که با هیچ تهدید و سلاحی نمی‏توان آن را شکست داد.» فرمانده کل سپاه پاسداران ضمن اعلام آمادگی نیروهای مستقر در جزایر و بنادر خلیج‏فارس برای نبرد با متجاوزان، آمادگی تسلیحاتی ایران برای مقابله با توطئه‏های ابرقدرت‏ها در منطقه نیز تأکید کرد و افزود: «سلاح‏هایی که امروز در خلیج‏فارس به‏کار می‏بریم، در کارخانه‏های خودمان ساخته می‏شود و از این نظر به هیچ کشوری وابسته نیستیم.»[۶]

گزارش - 508

در ادامة جنگ نفت‏کش‏ها، امروز یک کشتی نفت‏کش اسپانیایی به ظرفیت 313 هزار و 400 تن به نام سانتاماریا متعلق به پالایشگاه نفت بیلبائو اسپانیا، در چهار مایلی بندر صقر امارات متحده عربی مورد حمله قرار گرفت.[۷] کشتی سانتاماریا که در دوبی بارگیری کرده بود، آسیب اندکی دید. به گفتة سخنگوی مالک کشتی، این حمله به وسیلة یک قایق انجام گرفت و طی آن، صدای شلیک پنج گلولـه شنیده شد. به نظر می‌رسد، این گلولـه‏ها تنها به منظور اخطار شلیک شده بودند.[۸] در این حال، رادیو اسرائیل این حمله را به ایران نسبت داد و گفت: «قایق‏های موتوری ایران، امروز یک نفت‏کش غول‏پیکر اسپانیایی را در نزدیکی امارات متحده عربی هدف تیرباران سنگین قرار دادند. به نفت‏کش مزبور آسیب جزئی وارد شد، ولی کسی زخمی نشد.»[۹]

گزارش - 509

خبرگزاری فرانسه اعلام کرد که امروز سرویس‏های اطلاعاتی امریکا از عملیات آماده به کار کردن یک موشک (کرم ‌ابریشم) در منطقه کوهستک در جزیرة قشم فیلم‏برداری کرده‏اند. به گزارش این خبرگزاری، این موشک روی یکی از دو آشیانه‌ای که ایران در نزدیکی تنگه هرمز ساخته است، نصب شده بود. همچنین یک رادار سیار نیز در عکس‏ها مشاهده شده است. به گفته مقامات پنتاگون، این موشک و رادار مورد اشاره صبح روز بعد ناپدید شدند. خبرگزاری فرانسه می‏افزاید: «آشیانه پرتاب و رادار متحرک مربوطه ظرف دو ساعت حاضر به کار خواهد شد. دو آشیانه ساخته شده در نزدیکی تنگه هرمز در کوهستک و در قشم، ظاهراً برای مقابله با حملات هوایی مستحکم شده‏اند.»[۱۰] برخی منابع خودی این موضوع را که یک سایت موشکی سپاه در نزدیکی بندر میناب به هنگام راه‌اندازی آزمایشی مورد رهگیری رادارهای امریکایی قرار گرفته است، تأیید کردند.[۱۱]

گزارش - 510

رادیو امریکا به نقل از منابع وزارت دفاع این کشور ضمن اشاره به کشف مین‏ در فاصله 48 کیلومتری سواحل کویت گفت: «مین‏های ایران با استفاده از دستگاه اختصاصی صدا یا دستگاه سونار کشف شده‌اند.» رادیو امریکا افزود: «ایران مین‌های کار گذاشته شده در سواحل کویت را از کره‌شمالی خریداری کرده است. مقامات وزارت دفاع ادامه می‏دهند ایران علاوه بر خریداری مین از کره شمالی، خود نیز ممکن است توانایی تولید مین را داشته باشد.» رادیو امریکا در ادامه با اشاره به تمایل عربستان به اعزام کشتی‏های مین‏روب خود به منطقه و اقدام کویت در اجاره کردن کشتی‏های مین‏روب هلندی، می‌گوید: «کشتی‏های مین‏روب هلندی و سعودی هر روز صبح آبراه‌هایی را که منتهی به بندر نفتی کویت می‏شود، از مین‏های ایران خواهند روبید و راه را برای ورود کشتی‏ها هموار خواهند ساخت.»[۱۲] خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز به نقل از منابع پنتاگون اعلام کرد: «عربستان سعودی چهار مین‌جمع‏کن ساخت امریکا در اختیار دارد و به جای آنکه مقادیر بسیار بیشتری از تجهیزات امریکایی یا غربی را وارد صحنه کند، می‏کوشد، نیرویی از سایر کشورهای خلیج را سازمان دهد. این در حالی است که وزارت دفاع امریکا برنامه‏ فرستادن هلی‏کوپتر‏های ام.اچ53.ای خود را به کویت برای مقابله با تهدیدات ناشی از مین به تعویق انداخته است.»[۱۳]

گزارش - 511

روند تقویت نیروهای نظامی امریکا در خلیج‌فارس همچنان رو به گسترش است. خبرگزاری آسوشیتدپرس دربارة برنامه‏های آتی و اقدامات در دست اجرای امریکایی‌ها برای حضور هرچه بیشتر در خلیج‏فارس اعلام کرد: «در هفته گذشته، پنتاگون نیروی دریایی خود را در داخل و اطراف خلیج[فارس] با استفاده از کشتی‏های ریوزوواردن که متعلق به ناوگان اقیانوس هند بوده‏اند، تقویت کرده است. نیروی دریایی قصد دارد مدتی بعد، به منظور حصول اطمینان از اینکه امریکا خواهد توانست در صورت حمله ایران به کشتی‏های با پرچم امریکا در خلیج‏[فارس]، علیه این کشور دست به تلافی بزند، ناو جنگی میسوری را به منطقه اعزام کند. کشتی دیگری که به منطقه می‏رود، ناو هواپیمابر کانستلیشن است که برای کشتی‏های نیروی دریایی که یازده کشتی کویتی با پرچم امریکا را در تنگه هرمز اسکورت خواهند کرد، پوشش هوایی تأمین خواهد نمود. به گفته منابع پنتاگون، خلیج‏[فارس] برای کانستلیشن و میسوری بیش از حد کم‌عمق و باریک است لذا ناوهای جنگی کوچک‌تر نفت‏کش‏ها را تا کویت که در رأس خلیج‏[فارس] قرار دارد، اسکورت خواهند کرد.» این خبرگزاری می‏افزاید: «نیروی دریایی امریکا قصد داشته است یک اسکادران هلی‏کوپترهای ام.اچ.53.ای را برای مقابله با تهدیدات ناشی از مین، به کویت بفرستد در حالی که هلی‏کوپترهای مذکور همچنان در امریکا هستند.»[۱۴] در این حال، جرج مک گاورن نامزد اسبق ریاست جمهوری و سناتور بانفوذ حزب دمکرات - که به تازگی از کشورهای عرب خلیج‏فارس دیدن کرده است - در مصاحبه با رادیو بی‌بی‌سی، با اصلی خواندن خطر ایران و با توجه به رسوایی ماجرای ایران گیت، خواهان برخورد قدرتمندانه امریکا با ایران شد. وی گفت: «وقتی شما کشتی‏هایتان را وارد یک منطقه نظامی می‏کنید، خطر درگیر شدن در جنگ وجود دارد، اما منافع آن آ‌ن‌قدر هست که ارزش قبول چنین خطری را داشته باشد. از طرف شوروی هم نگرانی چندانی وجود ندارد. شوروی‌ها هم علاقه‏ای به پیروزی ایران ندارند. عراق به کشتی‏های امریکایی یا غربی حمله نکرده است، خطر عمده آنجاست که ایران احتمالاً از نظر نظامی برتری پیدا کند و لذا وقت آن رسیده است که قبول کنیم چنین چیزی به نفع ما نیست و نباید صورت گیرد. اینکه بتوانیم صدماتی را که ایالات متحده از ماجرای ایران گیت در جهان عرب متحمل شده است جبران کنیم، مهم است. ما باید نشان بدهیم که ایالات متحده در دفاع از یکی از کشورهای منطقه، هراسی ندارد.»[۱۵]

گزارش - 512

در پی سفر ورنون والترز نماینده دائمی امریکا در سازمان ملل، به شوروی که پس از سفر یک هفته‏ای خاویر پرز دکوئیار دبیرکل سازمان ملل، انجام گرفت، رادیو لندن امروز دربارة محور این مذاکرات گفت: «مقامات شوروی درباره اقدام شورای امنیت برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق با فرستادگان امریکا و عراق گفت‌وگو کردند.» به گزارش رادیو لندن ورنون والترز نماینده امریکا در سازمان ملل، پس از ملاقات با ولادیمیر پتروفسکی معاون وزیرخارجه شوروی، ابراز خوش‌بینی کرد که قطعنامة پیشنهادی، در شورای امنیت به تصویب برسد. در این قطعنامه اجرای آتش‏بس و تحریم تسلیحاتی طرفی که به آن عمل نکند، مطرح شده است.» این رادیو در ادامه گزارش خود می‌افزاید: «همچنین طه یاسین رمضان معاون نخست‏وزیر رژیم عراق، امروز، در مسکو با آندره گرومیکو رئیس‏جمهور شوروی، در این زمینه مذاکره کرد.»[۱۶] خبرگزاری تاس نیز در‏باره این دیدار گزارش داد: «رئیس‏جمهور شوروی در گفت‏وگو با مقامات عراقی در مسکو، خواستار پایان سریع جنگ ایران و عراق - که آن را خون‌ریزی بی‏معنا خواند - شد.» به گزارش این خبرگزاری، گرومیکو از اقدامات سازمان ملل برای برقراری آتش‏بس حمایت کرده است.[۱۷]

گزارش - 513

در حالی که مذاکرات ورنون والترز نمایندة دائمی امریکا در سازمان ملل، با مقامات شوروی همچنان ادامه دارد، امروز، پیادیشف معاون ادارة مطبوعاتی وزارت خارجه روسیه، در مصاحبه‌ای مطبوعاتی اظهاراتی بیان کرد که به نظر می‏رسد، بیان مواضع روس‏ها از مجاری غیر رسمی است. پیادیشف گفته‌های مقامات و رسانه‏های امریکایی که مدعی بودند افزایش حضور نیروهای آن کشور به خاطر حضور نظامی شوروی در خلیج‏فارس است را رد کرد و هدف واقعی از این اقدام را تقویت هرچه بیشتر نیروهای امریکا در منطقه و نیز سرپوش گذاشتن بر رسوایی معامله تسلیحاتی امریکا با ایران اعلام کرد.[۱۸] وی به خبرنگاران گفت: «این اولین بار است که چنین تهدیدات بی‏اساسی از جانب امریکا برای ترساندن اعراب انجام می‏گیرد. ما هیچ تمایلی نداریم که نیروهای خود را به خلیج‏فارس انتقال دهیم. تنها سه نفت‏کش شوروی در خلیج‏فارس است که نفت حمل می‏کنند. شوروی‏ها در خانه می‏مانند زیرا که کارهای زیادی برای انجام شدن دارند.» وی افزود: «ما از افزایش تشنجات در خلیج‏فارس بسیار نگران هستیم و فکر می‏کنیم که دو دلیل برای بدتر شدن اوضاع وجود دارد: اول جنگ خلیج‏فارس؛ دوم افزایش حضور نظامی در خلیج‏فارس. در ارتباط با راه‏حل سیاسی، می‏توانیم بگوییم کاری که در ارتباط با شورای امنیت انجام شده است، قطعنامة توقف جنگ است که با شرکت اعضای دائمی و با حضور امریکا و شوروی انجام گرفته است.» پیادیشف همچنین درباره پیشنهاد امریکا برای ارتقاء سطح نمایندگان کشورهای شرکت‌کننده در مذاکرات شورای امنیت به سطح وزیران خارجه گفت: «شوروی در اصول اولیه، با مذاکره در سطح وزیران[خارجه] در شورای امنیت در خصوص جنگ خلیج‏[فارس] مخالف است و مع‌هذا، مجدداً می‏گویم تنها در صورتی که ضرورت این کار باشد، ما مخالف آن نیستیم.»[۱۹] وی دربارة مذاکرات اخیر شورای امنیت برای پایان دادن به جنگ ایران و عراق گفت: «دولت شوروی در اصل، مخالفتی با اجلاس شورای امنیت سازمان ملل جهت بحث پیرامون جنگ ایران و عراق و شرکت وزرای خارجه کشورها ندارد؛ مع‏الوصف ما معتقدیم که در حال حاضر، شرایط برای برگزاری اجلاس شورای امنیت به منظور گفت‏وگو پیرامون جنگ مزبور کاملاً مهیا نشده است.»[۲۰] از سوی دیگر، تاس خبرگزاری رسمی شوروی با متهم کردن امریکا به برتری‌جویی، خواهان واقع‏بینی سیاسی در حل مسائل خلیج‏فارس شد. این خبرگزاری اعلام کرد: «اگر کشوری از تمام را‌ه‌های ممکن، سعی داشته باشد برتری نظامی و سیاسی در منطقه خلیج اعمال کند، این کشور امریکاست که خلیج‏فارس را منطقه منافع حیاتی خود خوانده است. در جست‌وجو برای یافتن راهی جهت از بین بردن این بحران و جست‌وجوی واقع‌بینانه صلح، دور انداختن اصول و معیارهای قدیمی و آزمودن دوبارة اندیشه‏های سابق سیاسی خارجی و مطابقت دادن آنها با حقایق جدید، ضروری است.»[۲۱]

گزارش - 514

در حالی که به نظر می‏رسد، شوروی در صحنة سیاسی خلیج‏فارس عملاً از رقیب امریکایی خود عقب مانده است، وزارت خارجه شوروی بیانیه‏ای را دربارة وضعیت خلیج‏فارس و راه‏حل‏های پیشنهادی این کشور منتشر کرد. این بیانیه ضمن خطرناک خواندن اوضاع خلیج‏فارس، عملکرد امریکا در منطقه و به‌ویژه حضور روزافزون نیروهای نظامی این کشور را مورد انتقاد قرار داده است. وزارت خارجه شوروی در این بیانیه خواهان خروج همه نیروهای خارجی از خلیج‏فارس و خویشتن‌داری ایران و عراق در حمله به کشتی‏های تجاری و نفت‏کش‏ها شده است. در این بیانیه آمده است: «اخیراً تنش در خلیج‏فارس به‏طور خطرناکی تشدید شده است. حمله به کشتی‏ها از جمله کشتی‏هایی که در فاصله هزار مایلی این منطقه مهم، از آب‏های بین‏المللی جهت حمل‌ونقل تجاری و صلح‏آمیز استفاده می‏کنند، گسترش یافته است. ادامه جنگ طولانی و بی‏معنا میان ایران و عراق در حقیقت به وخیم شدن اوضاع کمک می‏نماید. این حوادث خطراتی را به دنبال دارد که در ماورای این مناقشه منطقه‏ای، خطر گسترش آن به بحران بین‏المللی وجود دارد. به‏طور قطع، آشکار است که اگر این روندها به موقع متوقف و کنترل نشود، می‏تواند خطری جدی برای صلح و امنیت بین‏المللی به وجود آورد، حتی اگر چنین قصد و نیتی وجود نداشته باشد. این قبیل حوادث باعث نگرانی بر حق جامعه بین‏المللی شده است. اقدامات کاذبی فرضاً با انگیزه کشتی‏رانی و تضمین ثبات در خلیج‏فارس صورت می‏گیرد و در واقع، خودش علائم قدرت‏طلبی و ناامنی و بی‏ثباتی را تشدید می‏کند که مطلقاً قابل پذیرش نیست. دقیقاً این نوع از اقدامات، اکنون توسط ایالات متحده امریکا اتخاذ شده است که مایل به بهره‏برداری از وضعیت خطرناک فعلی در منطقه خلیج‏فارس به‏منظور تحقق بلندپروازی‌های دور و دراز خود جهت استقرار استیلای سیاسی و نظامی در این منطقه از جهان است که از نظر استراتژیکی حائز اهمیت بسیار است و واشنگتن سعی نموده آن را به‏عنوان منطقه منافع حیاتی امریکا نشان دهد. این توضیح واقعی از سیاست ایالات متحده در مورد ساختار حضور نظامی آن می‏باشد. اگرچه سعی می‏شود این [موضوع]، با استدلال همیشگی وجود تهدید شوروی پوشش داده شود. دولت شوروی پیشنهاد می‏نماید که کلیه ناوهای کشورهایی که متعلق به منطقه نیستند، سریعاً از خلیج‏[فارس] عقب‏نشینی نمایند و ایران و عراق به سهم خودشان از اقداماتی که کشتی‏رانی بین‏المللی را تهدید می‏نماید، خودداری ورزند. چنین اقداماتی به مفهوم حل و فصل کامل درگیری منطقه تلقی می‏گردد و به آرامش اوضاع و حذف تهدید تنش نظامی که از این منبع گسترش یافته است، کمک خواهد کرد. اتحاد شوروی بر موضع اصولی‏اش مبنی‌بر حمایت از پایان سریع جنگ ایران و عراق و حل و فصل مسائل ستیزه‌جویانه میان ایران و عراق در پشت میز مذاکرات سیاسی - نه میدان نبرد - مجدداً تأکید می‏نماید. در این ارتباط، ما اهمیت خاصی برای تلاش‏های سیاسی فعلی در چارچوب سازمان ملل به منظور هدایت مناقشه میان ایران و عراق به سوی راه‏‌های حل و فصل‏ صلح‏آمیز قائل هستیم. به‏علاوه از سایر اعضای شورای امنیت سازمان ملل دعوت می‏کنیم اقدامات مؤثری برای خاتمه جنگ به‏ویژه آتش‏بس فوری، توقف فوری کلیه مخاصمات و عقب‏نشینی کلیه سربازان به مرزهای شناخته شده بین‏المللی بدون درنگ اتخاذ نمایند.»[۲۲]

گزارش - 515

دربارة نقش شوروی در پایان دادن به جنگ، اسحاق رابین وزیر دفاع اسرائیل، گفت: «در دیدار اخیر یولی ورونتسف معاون وزیرخارجه شوروی، از ایران، وی پیشنهاد کرد که دو کشور ایران و عراق برای پایان بخشیدن به جنگ، یک کنفرانس مخفی تشکیل دهند ولی ایران این پیشنهاد را رد کرده است. با این همه، یگانه نیروی خارجی که قادر است جنگ بین ایران و عراق را پایان بخشد، اتحاد شوروی می‏باشد و در این مورد امکانات گوناگونی در اختیار دارد. ایالات متحده در مقابل می‏کوشد به جنگ ایران و عراق درچارچوب تلاش‏های شورای امنیت پایان بخشد که مرحله اول طرح ارائه شده، برقراری آتش‏بس و مرحله دوم، جلوگیری از صدور اسلحه به دو کشور درگیر است.»[۲۳]

گزارش - 516

رادیو امریکا در جمع‏بندی از تلاش‌های تازه ریگان رئیس‏جمهور امریکا، برای وارد ساختن فشارهای جدید به ایران برای برقراری صلح مورد نظر، گفت: «هفته گذشته، پرزیدنت ریگان یک تلاش دیپلماتیک را برای پایان دادن به جنگ آغاز کرد. رئیس‏جمهوری امریکا، ورنون والترز سفیر امریکا در سازمان ملل متحد را به مسکو فرستاد تا ضمن مذاکره دربارة مسائل مختلف، علاقه امریکا را به تحریم دسته‏جمعی ارسال اسلحه به ایران به اطلاع مقامات کشورهای شوروی، چین و ژاپن برساند. سفیر امریکا در این سفر در دو کشور چین و ژاپن نیز توقف خواهد کرد.» این رادیو می‌افزاید: «شورای امنیت سازمان ملل متحد با اصول قطعنامه شورا موافقت کرده است. در این قطعنامه، آتش‏بس فوری و مراجعت نیروهای طرفین متخاصم به مرزهای شناخته شده بین‏المللی درخواست شده است، ولی اهمیت چندانی از قطع ارسال اسلحه به منطقه - به‏خصوص ایران - دیده نمی‏شود و به این جهت، نمی‏توان ایران را وادار به آغاز مذاکرات صلح کرد. چین و ژاپن و حتی آن طور که عقیده بسیاری است، شوروی‏ها نیز با تحریم ارسال اسلحه چندان موافق نیستند. آلمان غربی و فرانسه نیز با تحریم مخالفت می‏کنند. ایالات متحده خواسته است شورای امنیت سازمان ملل متحد تا اواسط ماه جاری قطعنامه‏ای درباره جنگ خلیج‏فارس صادر نماید. هفته گذشته کاخ سفید اعلام کرد که پرزیدنت ریگان از جرج شولتز وزیر امورخارجه خود خواسته است در جلسات شورای امنیت شرکت نماید. وزرای خارجه کشورهای قدرتمند جهان به‌ندرت در این جلسات شرکت می‏نمایند. به باور دیپلمات‏ها، حضور جرج‏شولتز در این گردهمایی، ممکن است هرچه زودتر انگیزه‏ای برای انجام اقدامات بین‏المللی در جهت پایان دادن به جنگ خلیج‏فارس گردد.»[۲۴]

گزارش - 517

روزنامه فرانسوی لوماتن در بررسی اجمالی اقدامات آتی کشورهای دارای حق وتو در شورای امنیت برای پایان جنگ، احتمال قبول پیشنهادهایی را که ممکن است به گونه‌ای باعث انزوای عراق شود، بعید می‏داند. هرچند که این پیشنهادها باعث کاهش شدت جنگ شوند. لوماتن می‏نویسد: «محافل دیپلماتیک سازمان ملل به‏طور کلی معتقدند که طرح پنج قدرت بزرگ شاید با چند تغییر به تصویب برسد، اما هنوز معلوم نیست که شورای امنیت چه زمانی در این مورد تصمیم خواهد گرفت ... برخی محافل نزدیک به ایران گفته‏اند که تهران حتی ممکن است حاضر شود راه‏حل دیپلماسی گام به گام بر اساس برخی پیشنهادهای موجود در طرح پنج قدرت بزرگ را مدنظر قرار دهد، مشروط بر آنکه آنها در صورت عدم محکومیت عراق به‏عنوان آغازگر جنگ در سال 1979 [1980]، از اجرای شرط آتش‏بس فوری صرف نظر نمایند. اما احتمال کمی می‏رود چنین پیشنهادهایی که به منظور تخفیف شدت جنگ و منزوی کردن عراق ارائه می‏شود، واقعاً پذیرفته شود.»[۲۵]

گزارش - 518

در پی ظاهر شدن وحید گرجی در انظار عمومی فرانسه، فرانسوا میتران رئیس‏جمهور این کشور، بلافاصله پس از بازگشت از فنلاند، با فراخواندن ژاک شیراک نخست‏وزیر، وزیر امورخارجه و وزیر کشور و امنیت دولت فرانسه، جلسه اضطراری تشکیل داد.[۲۶] هرچند از موضوعات طرح شده در این جلسه خبری منتشر نشده است ولی بازتاب قابل توجه سخنان روز گذشته کاردار ایران در مطبوعات فرانسه و انگلیس، نشان دهندة تأثیر کارساز این گفته‏ها در افکار عمومی فرانسه است. روزنامه لوکوتیدین دوپاری (چاپ پاریس) که از آن به‏عنوان نشریه نزدیک به نخست‌وزیر فرانسه نام برده می‏شود، در مقاله‏ای به بررسی اختلاف موجود بین جناح‏های گوناگون در فرانسه و تأثیر آن در تنش سیاسی این کشور با ایران پرداخته و می‏‏نویسد: «بر کسی پوشیده نیست که وزارت خارجه فرانسه با صف‏آرایی پلیس در مقابل سفارت ایران، به هیچ ‏وجه موافقت نداشته و نمی‏خواسته است روند عادی‏سازی روابط مورد سؤال و تردید قرار گیرد.» این روزنامه ایجاد بحران را به‌طور تلویحی به جناح مقابل نسبت می‌دهد و دربارة آرای متفاوت در حاکمیت فرانسه برای ایجاد ارتباط نزدیک‌تر با ایران می‏نویسد: «این قبیل اختلافات مهم در درون وزارت کشور، نخست‏وزیری، وزارت خارجه یا وزارت اقتصاد وجود دارد.» روزنامه دوپاری سپس برای القای این نکته به ایران که سرسختی این کشور به سود مخالفان آن است می‏نویسد: «چانه‏زدن‏های بازارمآبانه ایرانیان به امید تسلیم کردن فرانسویان و تجدید نظر در مواضع آنان، برعکس، جبهه کسانی را که مخالف عادی‌سازی روابط با ایران بوده و هستند تقویت نموده است.»[۲۷] روزنامه چپ‏گرای لیبراسیون نیز با تأکید بر بروز اختلافات در هیئت حاکمه فرانسه در تنش‏های اخیر، از اطلاعاتی که وحید گرجی بر مبنای آنها توانسته بود خود را از دسترس پلیس فرانسه دور نگاه دارد، به‏عنوان دلیلی بر صحت سخنان روز گذشته کاردار ایران نام می‏برد. لیبراسیون در مقاله‏ای با نام "چه کسی دروغ می‏گوید؟ می‏نویسد: «قضیه گرجی به یک داستان پلیسی ناشیانه شباهت دارد که پیکارها و اختلافات درونی سرویس‏های مختلف دولت فرانسه را به‏گونه‏ای آشکار می‏سازد.» لیبراسیون ادامه می‌دهد: «ظاهر شدن ناگهانی وحید گرجی، تشنجات درونی دولت فرانسه را که بیشتر حاصل برخورد وزارت کشور و وزارت خارجه است، کاملاً علنی ساخته است. از این پس، تیرگی شدید روابط فرانسه و ایران که بدین‏سان دوباره شعله‏ور شد، به احتمال قوی، ممکن است به چندین تصفیه حساب بین فرانسویان منجر شود. البته، وزارت خارجه اظهارات کاردار سفارت ایران در پاریس را دایر بر اینکه این وزارت‏خانه به‏نحوی از وحید گرجی حفاظت کرده، قاطعانه تکذیب نموده است، ولی اگر مسئولان دولتی فرانسه در مورد سیاست خاورمیانه‏ای خود این همه تناقض و ابهام نداشتند چنین تکذیبی بیشتر معتبر می‏نمود.» روزنامه لیبراسیون می‏افزاید: «برخی از رهبران فرانسه، امر عادی‏سازی - بیش از پیش امکان‏ناپذیر - [ارتباط] با ایران را دنبال کرده و برخی دیگر، به مبارزه ضد تروریستی و سیاست نمایشی در این زمینه پرداخته و بالاخره، برخی که معلوم نیست چه کسانی هستند، نگران سرنوشت گروگان‏ها هستند، مبارزات مخفیانه بین فرانسویان طرف‌دار ایران و فرانسویان طرف‌دار عراق در داخل دولت فرانسه را نیز بایستی به این کلاف سردرگم اضافه کنیم. ولی قطعاً هواخواهان رژیم عراق در داخل دولت فرانسه از نظر قدرت و نفوذ، بر دسته اول غلبه دارند.» لیبراسیون نتیجه‏گیری می‏کند: «حتی اگر تکذیب وزارت خارجه را مبنی‌بر اینکه در حفاظت از گرجی نقش نداشته است، باور کنیم، باید ثابت شود گرجی چگونه توانسته است به‏‏موقع، منزل خود را ترک کند و در سفارت خود پناه یابد؟ در حالی که پلیس فرانسه با این همه سماجت، در تعقیب وی بوده است. خلاصه، حتی اگر وحید گرجی دروغ می‏گوید، در هر حال، دیشب در کنفرانس مطبوعاتی سفارت بمبی را منفجر نموده است! که اگر چه به اندازه بمب‏های سپتامبر گذشته در پاریس کشنده نیست، اما ممکن است زیان‏های فراوانی به بار آورد.»[۲۸] روزنامه لوموند نیز بدون بزرگ‌نمایی اختلافات داخلی در دولت فرانسه، به گونه‌ای تلویحی، ایران را برندة این ماجرا عنوان می‌کند و برای پرهیز از بهره‏برداری بیشتر ایران از این وضعیت، به دولت فرانسه هشدار می‏دهد. لوموند با یادآوری این نکته که ایرانیان با بهره‌گیری از مهارت سیاسی ویژه‏ خود، از اختلاف‌نظر هیئت دولت فرانسه استفاده می‏کنند، به مسئله گروگان‏های فرانسوی در لبنان و بهره‏برداری ایران از این امر برای تمسخر سیاست فرانسه اشاره کرده و می‏نویسد: «لحظه انتخاب برای آنان که در کاخ الیزه و در نخست‏وزیری مسئول پاسداری از مصالح عالیه کشور هستند، فرا رسیده است. اگر آنها - همان طوری که همه‏چیز امکان تصور آن را می‏دهد - دلایل و شواهدی مبنی‌بر دخالت ایران در بمب‏گذاری‏های خونین سپتامبر گذشته در دست دارند، ابتدا بایستی تصمیم بگیرند، آیا اصرار در سیاست عادی‏سازی روابط با ایران هنوز مفهومی دارد یا نه.» لوموند می‏افزاید: «خلاصه، در صورتی که میتران و شیراک به این نتیجه برسند که در شرایط کنونی، فقط رویه‏ای حاکی از قاطعیت و انعطاف‏ناپذیری باید در پیش گرفت، بایستی همه ابعاد آن را از تهدیدهای احتمالی علیه سفارت فرانسه در تهران یا سرنوشت گروگان‏های فرانسوی در لبنان، سنجیده و فرانسویان را به روشنی از میزان اهمیت موضوع و مخاطرات آن آگاه سازند.» لوموند سرانجام به این نتیجه‏ می‌رسد: «هیچ‏چیز بدتر از این نیست که به حریفی که هر روز بیشتر معلوم می‏شود تا چه اندازه خطرناک است، اجازه داده شود تا از تردیدها و تناقضات حکومت فرانسه برای دنبال کردن تهدید و شانتاژ خود بهره‏برداری کند.»[۲۹] در این حال، خبرگزاری جمهوری اسلامی بازتاب مصاحبه روز گذشته کاردار سفارت ایران در فرانسه و جمع‏بندی نظرات نشریات امروز انگلیس درباره اقدامات ایران و فرانسه را چنین عنوان کرده است: «با محاصره سفارت ایران در پاریس و مقابله به مثل ایران، سیاست‏های آشتی‌جویانه دولت ژاک ‏شیراک در قبال جمهوری اسلامی به بن‏بست رسیده است. این، نظر اغلب روزنامه‏های انگلیسی است که امروز در پی مصاحبه مطبوعاتی کاردار ایران در پاریس،‏ مطالب مشروحی در این زمینه نوشتند. در این مطالب، اظهارات غلام حدادی کاردار ایران، مبنی‌بر اینکه وزارت خارجه فرانسه موافق دستگیری وحید گرجی دیپلمات تحت تعقیب ایرانی، نیست و اینکه مقامات این وزارت‏خانه توصیه کرده بودند که وی تا فروکشی جنجال، از سفارت خارج نشود، انعکاس قابل ملاحظه‏ای داشت. همچنین ارائه گذرنامه و ویزای دیپلماتیک گرجی به خبرنگاران حاضر در مصاحبه مطبوعاتی، در برخی از گزارش‌ها مورد اشاره قرار گرفت و یکی از روزنامه‏ها عکس کاردار ایران را در حال نشان دادن گذرنامه گرجی چاپ کرد.»[۳۰]

گزارش - 519

روزنامه امریکایی کریستین ساینس مانیتور در مقاله‏ای کارشناسانه به قلم دو تن از استادان دانشگاه جرج تاون واشنگتن، راه‏حل‏های تازه‏ای را برای اجتناب از درگیری با ایران به مقامات امریکایی ارائه کرده است. نویسندگان مقاله با نقد رفتار سیاسی امریکا در مقابل ایران، زمام‌داران امریکا را به شناخت قواعد بازی، واقع‏بینی و انتخاب راه‏حل‏هایی که ناظر بر منافع دو کشور باشد، توصیه کرده‌اند. در این مقاله به "علاقه‏مند نبودن ایران برای ایجاد درگیری با امریکا" و همچنین "مواضع استقلال‌طلبانة ایران در تعقیب و تنبیه رژیم عراق" به‏عنوان پایه‏های اساسی "توافق ضمنی" و علاقه‌مندی کشورهای عربی حوزه خلیج‏فارس برای برقراری روابط با ایران و دوری جستن از منازعات بین ایران و امریکا به‏عنوان زمینه‏های این امر، توجه شده است. نویسندگان مقاله به این نکته مهم نیز اشاره کرده‏اند که دادن آزادی عمل به عراق در حمله به کشتی‏ها و محدود ساختن ایران در این زمینه، نمی‏تواند برای ایران خوشایند باشد. آنها بی‏طرفی امریکا را در این زمینه خواستار شده‏اند. در این مقاله آمده است که چنانچه ایران راضی به رعایت قواعد توافق ضمنی نباشد، نصب پرچم بر روی کشتی‏های کویت، آخرین راه‏کار است: «ایالات متحده با انتخاب درگیری با ایران، ترجیح می‏دهد با شانه خالی کردن از زیر بار مسئولیت‏هایش - آن‏گونه که در کنگره گرایش به آن احساس می‏شود - خود را گرفتار مخمصه‏ای دیگر بنماید. البته، راه حل دیگری نیز وجود دارد و آن رسیدن به نوعی توافق ضمنی با ایران بر اساس شناخت قوانین بازی است. به‌رغم رجزخوانی‏های بسیار، در مورد این مسئله که ایران عمداً خواهان رویارویی با ایالات متحده باشد، جای شک و تردید است. مطمئناً، ایرانیان نه میانه‏رو شده و نه علاقه‏ای به نشان دادن ژست‌های آشتی‏جویانه در برابر ایالات متحده دارند. آنان نمی‏خواهند که آزادی عمل خویش را در تعقیب عراق در خلیج‏فارس از دست بدهند. حتی اگر این امر مستلزم رویارویی و برخورد با ایالات متحده باشد. به‏علاوه، در مواجهه با مبارزه‏طلبی خشونت‏آمیز امریکا، این احتمال وجود دارد که ایرانیان بیزار از خارجی، صرف نظر از عواقب کار، علیه ایالات متحده و به‌ویژه کشورهای آسیب‏پذیر منطقه وارد عمل گردند. در چنین مرحله‏ای، تروریزم شیعه یا همان‌گونه که خود خاطرنشان ساخته‏اند، مین‏گذاری‏ پنهانی در نقاط حساس این راه آبی، اسلحه آنان خواهد بود. با این همه، بعید به‏نظر می‏رسد که ایران برای حفظ منافع خود - و نه به سبب میانه‏روی - از یک توافق ضمنی که در آن، موقعیت ویژه آن کشور در خلیج‏فارس محترم شمرده شود و هم‌زمان، در برگیرنده خواسته‏های ایالات متحده نیز باشد، حذر کند. رژیم آیت‏الله روح‏الله خمینی همچنان خشن و فناتیک باقی‌مانده است، ولی منافع اساسی ایران نوعی نفوذ محدود کننده را بر اقدامات رژیم تحمیل کرده است. ایران که خود را در آستانه یک پیروزی حماسی بر عراق می‏بیند، نمی‏خواهد خطر راندن شیطان بزرگ را به آغوش مشتاق عراقی‏ها که از حمایت شوروی نیز برخوردارند، موجب شود و بدین ترتیب پیامد جنگی را که ایرانیان طی آن، فداکاری‏های بسیار کرده‏اند، به‏خطر بیندازد. در اینجا باید خاطرنشان ساخت که اغلب حملاتی که علیه نفت‏کش‏ها به عمل آمده، از جانب عراق بوده و تهران تاکنون از حمله به کشتی‏های امریکایی در خلیج‏فارس خودداری کرده است.» کریستین ساینس مانیتور می‏نویسد: «یکی از نشانه‏های درستی این تعبیر رفتارهای ایران، برداشت کشورهای کوچک‌تر حوزه خلیج‏فارس - به استثنای کویت - است. این کشورها با نگرانی، شاهد بالا گرفتن دامنه مناقشه در منطقه‏اند و رسیدن به توافق ضمنی بین ایران و ایالات متحده را به درگیری‌ای که در آن، نقش سربازهای پیاده صحنه شطرنج را به‏عهده داشته باشند، ترجیح می‏دهند. به این دلیل، کشورهای حوزه خلیج‏فارس روابط کامل سیاسی خود را با تهران حفظ کرده‏اند و مایل نیستند که در درگیری ایالات متحده با ایران که به باور آنها اجتناب‏ناپذیر است، جهت‏گیری کنند. این نگرانی فراگیر، حکام منطقه را بر آن داشته است که مهارت‏های قابل ملاحظه خویش را در هموار ساختن راه رسیدن به توافق ضمنی ایران - امریکا درباره مقررات رفتاری در این آبراه حیاتی به کارگیرند.» این روزنامه می‌افزاید: «آنچه در این میانجیگری‌ها به ایران عرضه می‏شود یک مبارزه‌‏طلبی برانگیزنده نخواهد بود بلکه یک انتخاب منطقی بین پاداش و مجازات است. بالعکس، هرگونه پیشنهادی که به بهانه تأمین آزادی کشتی‏رانی، پوششی برای یکی از طرفین متخاصم (عراق) به زیان طرف دیگر (ایران) باشد، بی‏تردید برخورد نظامی به دنبال خواهد داشت. به‏علاوه، اتخاذ ترتیباتی که دست عراق را در ادامه حمله به کشتی‏رانی کشورهای بی‏طرف در خلیج‏فارس باز بگذارد، طبعاً نمی‏تواند برای ایران جذابیتی داشته باشد. این مسئله‏ای است که هر دو طرف متخاصم به خوبی قادر به درک آن خواهند بود، حتی اگر استراتژیست‏های ایالات متحده از پذیرفتن آن طفره بروند. بدین ترتیب، ایالات متحده باید ضمن تأکید مجدد بر بی‏طرفی خویش، موافقت کند که از هرگونه یاری به عراق در جنگ - چه مستقیم و چه غیرمستقیم - خودداری کند. نفت‏کش‏هایی که به بنادر مختلف خلیج‏فارس رفت و آمد دارند، باید از مسیرهای مورد توافق عبور کنند. سهم ایران در خلیج‏فارس باید محترم شمرده شود و ایران نیز در پاسخ، باید حمله به شناورهای غیر عراقی را متوقف سازد. این پاداش‌ها، مجازاتی را نیز در کنار دارند؛ اگر ایرانیان از پذیرفتن این مقررات سر باز زنند و درصدد تهدید کشتی‏هایی که با پرچم امریکا حرکت می‏کنند، برآیند باید با قاطعیت به آنها گفته شود که ایالات متحده به شدت تلافی خواهد کرد. نکته این است که این پاسخ، الزاماً مربوط به زمان، مکان یا شدت حمله ایرانیان نخواهد بود. توفیق در رسیدن به یک توافق ضمنی با ایران به‏ هیچ وجه تضمین شده نیست. در واقع، موانع بسیار در این‏ راه وجود دارد. با این همه، اگر ایران توافق در زمینه خط قرمز را نپذیرد و به یک شناور ایالات متحده حمله کند، یک تلافی‌جویی شدید دریایی و هوایی، می‏تواند توازن جنگ را به ضرر ایران درهم بریزد. بدین‏سان، یک تهدید غیرآشکار از جانب امریکا را در تهران به‏طور جدی مورد بررسی قرار خواهند داد و از این طریق، ایالات متحده بدون یک برخورد نظامی، منافع خویش و آزادی کشتی‏رانی را حفظ خواهد کرد. البته اگر در پایان کار، پاسخ ایران به یک توافق ضمنی، منفی باشد، نصب پرچم‏های امریکا بر فراز نفت‏کش‏های کویتی، مسئله‏ای ناگزیر خواهد بود و اگر این راه‏حل منجر به حمله ایران گردد، دولت امریکا می‏تواند به مردم امریکا به کنگره و هم‌زمان به متحدان ژاپنی و اروپایی خود و کشورهای منطقه بگوید که برای پیشگیری از خون‌ریزی، تا حد امکان کوشیده است. بدون چنین تلاشی، استفاده از زور تنها عامل شکست‏آفرین خواهد بود و همان‌گونه که در چندین سال قبل در لبنان شاهد آن بودیم، می‏تواند منجر به یک عقب‏نشینی تحقیرآمیز و در نتیجه، ایجاد مخالفت در داخل کشور و در میان متحدان ایالات متحده شود.»[۳۱]

گزارش - 520

در اطراف روستای قدیرآباد از توابع پیرانشهر نیروهای حزب دمکرات در عملیاتی 4 تن از نیروهای بسیج را به شهادت رسانده و 3 تن را مجروح کردند. در این عملیات، 2 دستگاه تویوتای خودی نیز به آتش کشیده شد.[۳۲] همچنین در منطقه "چاکو" از توابع "سردشت" 6 تن از نیروهای خودی به کمین عناصر ضد انقلاب برخورد کردند و با آنها درگیر شدند. در این درگیری، دو تن از نیروهای خودی شهید شدند و یک تن مجروح شد و 3 تن از آنان نیز به اسارت افراد ضد انقلاب درآمدند.[۳۳] در همین حال، 3 تن از پیش‏مرگان حزب دمکرات به همراه سه قبضه اسلحه، خود را به نیروهای اسلام تسلیم کردند.[۳۴]

گزارش - 521

به گزارش روزنامه کیهان، یک لشکر از نیروهای واحد نظامی مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق به منظور اعلام آمادگی خود در مقابل توطئه و حملات احتمالی امریکا در خلیج‏فارس، از میدان فردوسی به سوی دانشگاه تهران راه‌پیمایی کردند. راه‌پیمایان در حالی که علما و روحانیون مبارز عراقی و چند تن از اعضای مجلس اعلای انقلاب اسلامی پیشاپیش آنها در حرکت بودند، حمایت قاطع خود را از قیام اسلامی مسلمانان کویت علیه رژیم مرتجع این کشور اعلام کردند.[۳۵]


منابع و مآخذ روزشمار 1366/04/12

  1. ↑ روزنامه کیهان، 13/4/1366، ص18.
  2. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 13/4/1366، ص10.
  3. ↑ روزنامه کیهان، 13/4/1366، ص18.
  4. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 13/4/1366، ص10.
  5. ↑ روزنامه کیهان، 13/4/1366، ص18.
  6. ↑ روزنامه اطلاعات، 13/4/1366، ص3.
  7. ↑ روزنامه کیهان، 16/4/1366، ص3.
  8. ↑ روزنامه کیهان، 13/4/1366، ص18.
  9. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریهگزارش‏های ویژه، شماره 109، 16/4/1366، ص11، رادیو اسرائیل، 15/4/1366.
  10. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 13/4/1366، ص10.
  11. ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 153، 24/4/1366، ص7.
  12. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریهگزارش‏های ویژه، شماره 106، 13/4/1366، صص 23 و 24، رادیو امریکا، 12/4/1366.
  13. ↑ همان، ص12، واشنگتن - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 12/4/1366.
  14. ↑ همان، ص13، واشنگتن - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 12/4/1366.
  15. ↑ همان، ص18، رادیو بی‌بی‌سی، 12/4/1366.
  16. ↑ روزنامه کیهان، 13/4/1366، صفحه آخر.
  17. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 14/4/1366،‌ ص3.
  18. ↑ روزنامه کیهان، 13/4/1366، ص18.
  19. ↑ دفتر مطالعات سیاسی و بین‏المللی وزارت امورخارجه، نشریه شماره 57/5، 13/4/1366، صص 2 و 3، مسکو - خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  20. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریهگزارش‏های ویژه، شماره 106، 13/4/1366، ص10، مسکو - خبرگزاری تاس، 12/4/1366.
  21. ↑ روزنامه اطلاعات، 13/4/1366، ص16.
  22. ↑ Security council S/18970، 1987/7/7.
  23. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریهگزارش‏های ویژه، شماره 106، 13/4/1366، ص5، رادیو اسرائیل، 12/4/1366.
  24. ↑ همان، صص 7 و 8، رادیو امریکا، 12/4/1361.
  25. ↑ اداره کل مطبوعات و رسانه‏های خارجی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 1249، 31/4/1366، ص13، لوماتن (چاپ فرانسه)، 12/4/1366.
  26. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریهگزارش‏های ویژه، شماره 106، 13/4/1366، ص38، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 12/4/1366.
  27. ↑ معاونت سیاسی سپاه پاسداران، نشریه بررسی، شماره 14، 25/4/1366، صص 23 و 24.
  28. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره 107، 14/4/1366، صص23 و 24، پاریس - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 12/4/1366، روزنامه لیبراسیون چاپ پاریس.
  29. ↑ همان، ص26، پاریس - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 13/4/1366.
  30. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریهگزارش‏های ویژه، شماره 106، 13/4/1366، ص38، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 12/4/1366.
  31. ↑ همان، صص 22 - 20، رادیو امریکا، 12/4/1366.
  32. ↑ واحد اطلاعات سپاه پاسداران، نشریه گزارش روزانه، شماره 244، 18/4/1366، ص1.
  33. ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 153، 24/4/1366، ص16.
  34. ↑ سند شماره 69524 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه، به فرماندهی نیروی زمینی سپاه، 14/5/1366.
  35. ↑ روزنامه کیهان، 13/4/1366، ص2.






برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1366.04.12&oldid=2530»