1365.07.30: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1365 |نام = 1365.07.30 |نام دیگر=سی مهر |روز=30 مهر 1365 |تاریخ شمسی= 1365.07.30 |تاریخ میلادی= 22 اکتبر 1986 |تاریخ قمری= 17 صفر 1407 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.07.30</div> <div class="bootstrap-btn">1360.07.30</div...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۴: سطر ۲۴:




==گزارش -1==
==گزارش -548==
 
وضعيت كلي دشمن در منطقه غرب اروند در گزارش امروز معاونت اطلاعات سپاه يكم كربلا (سپاه‌پاسداران) به نحو زير تشريح شده‌است: «دشمن منطقه غرب اورند (از ابوالخصيب تا منطقه عملياتي فاو) را به عهده سپاه هفتم (عراق) واگذار نموده‌است. دشمن پس از نااميدي از بازپس‌گيري فاو، به دليل اعتمادي كه به "ماهر عبدالرشيد" فرمانده سپاه سوم داشت، او را به خاطر حساسيت منطقه، به فرماندهي سپاه هفتم منصوب كرد. يگان‌هايي از دشمن كه در حال حاضر در غرب اروند مستقر هستند، عبارتند از: لشكر15، لشكر7، لشكر2، لشكر19، لشكر14، لشكر37 و 33 گردان توپخانه. شايان ذكر است كه با توجه به عمليات وسيع والفجر8، يگان‌هاي دشمن از لحاظ پرسنل داراي استعداد واقعي نيستند و در وضعيت بدي به سر مي‌برند؛ لكن با توجه به سيل ارسال كمك‌هاي تسليحاتي ابرقدرت‌ها، از نظر تجهيزات در وضعيت خوبي هستند و دشمن از اين لحاظ كمبودي ندارد.
پوشش هوايي غرب اروند را دو پايگاه هوايي ناصريه و شعيبيه به عهده دارند. پايگاه ناصريه داراي سه اسكادران هواپيماهاي جنگي ميگ 23، ميگ 25 و سوخوي 22 است. پايگاه شعيبيه نيز داراي سه اسكادران سوخوي 22، ميگ 21، ميراژ كيو 5 و يك گروه هلي‌كوپتر است.»
در ادامه گزارش منبع مذكور آمده‌است: «با توجه به همكاري كشورهاي منطقه با رژيم عراق، استفاده از ماهواره‌هاي كشورهاي غربي، بهره‌مندي از عناصر جاسوس و …‌ دشمن از اطلاعات نسبتاً خوبي برخوردار است. ليكن با توجه به وضعيت زمين منطقه عملياتي غرب اروند و حضور نيروهاي اكثراً جديد و كم سن و سال در يگان‌هاي ارتش عراق، دشمن از نظر عمليات در وضعيت بسيار بدي قرار دارد؛ لذا در اين منطقه اقدام به عمليات گسترده نخواهد كرد. از نظر پشتيباني، با توجه به شبكه راه‌هاي ارتباطي نسبتاً زياد كه دشمن بعد از عمليات والفجر8 ايجاد نموده‌است، در زمان پدافند مشكلي از لحاظ تدارك نيروها و رساندن مهمات به منطقه ندارد ولي در هنگام عمليات به علت آتش شديد توپخانه خودي روي جاده‌هاي دشمن، تدارك نيرو و مهمات‌رساني نيروهاي عراقي دچار اشكال خواهد شد. نكته مهمي كه بايد توجه شود اين‌كه به تجربه ثابت شده‌است كه لشكر گارد در اكثر عمليات‌ها با هواپيما به منطقه عملياتي آورده مي‌شود؛ بنابراين در صبح عمليات يگان‌هاي لشكر گارد در منطقه حضور خواهند داشت.<ref>سند شماره 122317 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت اطلاعات سپاه يكم كربلا، 30/7/1365.</ref>
==گزارش -549==
دشمن در ادامه تلاش براي آمادگي جهت مقابله با حمله آتي رزمندگان و همچنين انهدام يگان‌هاي مستقر در منطقه جنوب، امروز اقدام به سوزاندن و از بين بردن قسمتي از چولان‌هاي نقاط روبه‌روي منطقه عمومي خرمشهر كرد تا ميدان ديد و تير خود را گسترش دهد.<ref>سند شماره 024162 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت اطلاعات نيروي زميني سپاه، گزارش نوبه‌اي شماره 33، 9/8/1365، ص10.</ref> دو هواپيماي عراقي نيز اطراف "نيم ايستگاه نود" (شمال خرمشهر) را بمباران كردند.<ref>سند شماره 024153 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت عمليات اطلاعات نزاجا، گزارش نوبه‌اي شماره 32، 8/8/1365.</ref> همچنين حدود ده هواپيماي دشمن منطقه غرب شوش را بمباران كردند و به ساكنان غيرنظامي يك روستا و شهرك مجاهدين در اين منطقه خسارات و ضايعاتي وارد كردند.<ref>مأخذ شماره 2، ص7.</ref>
از سوي ديگر، فرماندهي كل نيروهاي مسلح عراق در اطلاعيه شماره 2413 خود مدعي شد كه بعدازظهر امروز محل تجمع نيروهاي ايراني به استعداد دو لشكر از پاسداران را با پروازهاي متراكم هواپيماهاي خود بمباران و منهدم كرده‌است.<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش ويژه"، نشريه شماره 217، 1/8/1365، ص1.</ref>
==گزارش -550==
گلوله‌باران تأسيسات راه‌آهن بصره كه از بامداد روز گذشته ـ در تلافي بمباران انديمشك ـ شروع شد تا بامداد امروز ادامه يافت و بيش از هزار گلوله توپ سنگين به سوي تأسيسات مهم راه‌آهن بصره شليك شد. به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي از جمله خسارات وارده آسيب كلي به پل معروف "جسرالهادي" است كه تأسيسات نفتي رميله را به راه‌آهن بصره متصل مي‌كند و آتش‌سوزي‌هاي پراكنده در منطقه "المعقل" كه راه‌آهن بصره در آن قرار دارد.<ref>روزنامه كيهان، 1/8/1365، ص3.</ref>
در اطلاعيه نظامي 2413 ارتش عراق ادعا شده‌است كه دشمن مناطق مسكوني شهر بصره را زير آتش توپخانه قرار داده‌است كه بر اثر آن خساراتي به شهروندان و تأسيسات وارد شده‌است.<ref>مأخذ شماره 5، ص2.</ref>
==گزارش -551==
نفت‌كش 137هزار تني كويتي "الفيحا" ساعت 3:16 بامداد امروز (به وقت تهران) در 15 كيلومتري ساحل دوبي در جنوب خليج‌فارس هدف موشك قرارگرفت. به گزارش رويتر، حمله رزمناو ايران به اين نفت‌كش خالي، هنگام عزيمت آن به كويت انجام شد. بيمه لويدز نيز ضمن تأييد اصابت يك موشك ايراني به نفت‌كش الفيحا، اعلام كرد كه خسارت سنگيني بر اين نفت‌كش وارد نشده‌است.<ref>مأخذ شماره 5، ص3.</ref>
خبرگزاري كويت نيز به نقل از منابع كشتي‌راني خليج(فارس) گزارش داد: دو ساعت پس از تفتيش نفت‌كش كويتي "الفيحا" در منطقه رأس‌الخيمه توسط يك رزمناو ايراني، يك موشك ساخت ايتاليا با اصابت به عقب كشتي، سوراخي در آن ايجاد كرد كه آتش‌سوزي ناشي از آن، سريع مهار گرديد. بنا به همين گزارش، اين رزمناو ايراني سپس يك كشتي متعلق به كمپاني شورون امريكا را تفتيش كرد ولي موشكي به سمت آن شليك نكرد.<ref>مأخذ شماره 5، ص3.</ref>
يكي از مسئولان شركت نفت‌كش‌هاي كويت، حمله به الفيحا را تلاشي براي قطع صدور نفت كويت خواند.<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 218، 2/8/1365، ص پنج.</ref> روزنامه كويتي الرأي‌العام نيز نوشت: ايران با تشديد جنگ نفت‌كش‌ها قبل و بعد از اجلاس اوپك، تلاش مي‌كند تا با فشار به كشورهاي منطقه به باج‌خواهي بپردازد … ادامه حملات ايران علي‌رغم حضور تعداد زيادي از ناوهاي جنگي امريكا و هم‌پيمانان آن در خليج(فارس)، نشانه آن است كه ايران مي‌خواهد وانمود كند كه قادر است در هر آن و در هر موقعيتي تلاش‌هاي سياسي براي توقف جنگ را بي‌اهميت و ناكام سازد. ايران با حمله به نفت‌كش‌ها كوشش مي‌كند تنگه هرمز را از طريق ترساندن صاحبان كشتي‌ها از عبور دادن نفت‌كش‌هايشان ببندد و با اين كار نيروهاي بيگانه را به منطقه بكشاند.<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 219، 3/8/1365.</ref> روزنامه كويتي البيان نيز نوشت: «فرمانده نيروي دريايي امريكا در خاورميانه تهديد كرده‌است كه در صورت بسته شدن تنگه هرمز، امريكا دست به اقدام نظامي خواهد زد.<ref>پيشين، ص13، راديو امريكا.</ref>
رويتر در گزارشي از تغيير تاكتيك ايران در حمله به نفت‌كش‌ها چنين خبر داد: با آن‌كه رزمناو امريكايي و هم‌پيمانان غربي آن در خليج‌فارس حضور دارند، نيروي دريايي ايران به شيوه‌هاي تازه‌اي متوسل شده‌است و نفت‌كش‌ها را با استفاده از تاريكي شب هدف قرار مي‌دهد طوري كه ناوچه‌هاي ايراني در چند روز گذشته حداقل دو نفت‌كش را به اين شيوه به موشك بسته‌اند و اين در حالي است كه در گذشته ايران حملات خود را با كمك هلي‌كوپترهاي موشك‌انداز در روز روشن انجام مي‌داد.<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش ويژه"، نشريه شماره 220، 4/8/1365، ص دو، رويتر.</ref> از سوي ديگر، راديو قاهره با اعلام تصميم عربستان براي خريد 6 تا 8 زيردريايي، گفت: «وجود يك نيروي دريايي نيرومند مي‌تواند بازدارنده واحدهاي دريايي ايران باشد و باعث مي‌شود تا اين واحدها در منطقه خليج قبل از دست زدن به عمليات بازرسي و توقيف كشتي‌ها يك، دو يا ده بار فكر كنند … اقدام عربستان براي برقراري موازنه قدرت است و اگر ايران احساس كند كه يك نيروي بازدارنده وجود دارد، به طور قطع در ادامه اين‌گونه عمليات ترديد خواهد كرد.»<ref>مأخذ شماره 11، ص‌ص دو و سه، راديو قاهره.</ref>
==گزارش -552==
معاونت اطلاعات نيروي زميني ارتش اعلام كرد كه در ساعت 17 امروز چند دستگاه خودرو تويوتا متعلق به نيروهاي خودي در محور سيلوه ـ خالدارآباد به كمين عناصر ضدانقلاب افتاد و در نتيجه 2 تن شهيد و 3 تن مجروح و يك خودرو منهدم شد.<ref>مأخذ شماره 3، ص10.</ref>
==گزارش -553==
عمليات ايذايي گروه‌هاي معارض عراقي امروز نيز ادامه يافت. به گزارش قرارگاه رمضان، امروز پيشمرگان اتحاديه ميهني (طالباني) و حزب دمكرات كردستان عراق (بارزاني) به مواضع و مراكز دشمن در شهر دهوك و ايستگاه برق فشار قوي و مقر استخبارات اين شهر و همچنين پاسگاه‌هاي مسلط بر جاده دهوك حمله كردند كه در اين حملات 8 خودرو و مقداري تجهيزات دشمن منهدم و ده‌ها تن از افراد دشمن كشته يا مجروح شدند.<ref>سند شماره 024220 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد سپاه پنجم رمضان (معاونت اطلاعات)، 13/8/1365.</ref>
==گزارش -554==
رژيم عراق پس از عمليات فتح1 در تلاش براي كنترل مناطق كردنشين عراق، از گروه‌هاي ضدانقلاب دمكرات و رزگاري خواست كه خانواده‌هايشان به مناطق عرب‌نشين كوچ كنند و در غير اين صورت به ايران برگردند. به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نبي قادري مسئول حزب دمكرات شاخه اورامانات اعلام كرده‌است به دليل فشار رژيم عراق جهت عزيمت خانواده‌هاي گروه‌ها به مناطق عرب‌نشين، اين گروه‌ها مي‌توانند به جمهوري‌اسلامي برگردند. وي بازگشت به ايران را بهتر از عزيمت به مناطق عرب‌نشين دانسته‌است.
خبرگزاري جمهوري‌اسلامي در گزارش خود اضافه كرده‌است كه عمليات موفقيت‌آميز فتح1 در روحيه مردم كردستان عراق اثر گذاشته و آنها اعتقاد دارند كه اين مناطق از سلطه رژيم بعث خارج شده‌است. همچنين پناهندگي و اعلام همبستگي با نيروهاي اسلام به نحو روز افزوني گسترش يافته‌است.<ref>مأخذ شماره 5، ص‌ص14 و 15.</ref>
==گزارش -555==
در ادامه تلاش مسئولان سپاه به منظور تأمين پانصد گردان نيروي رزمي براي عمليات سرنوشت‌ساز، امروز نيز عزيمت رزمندگان داوطلب در قالب كاروان‌هاي "وارثان عاشورا" به سوي جبهه‌ها جريان داشت.
امروز دومين كاروان بزرگ "وارثان عاشورا" ويژه اربعين حسيني، متشكل از 17 گردان رزمي از نيروهاي رزمنده بسيج از سراسر استان خراسان با بدرقه استاندار، جمعي مسئولان، ائمه جمعه استان و مردم مشهد عازم جبهه‌ها شدند. اين نيروها قبل از اعزام به نوحه‌سرايي و سينه‌زني پرداختند و در يك راه‌پيمايي و طواف بارگاه امام رضا (ع) با شعارهاي "لبيك يا خميني؛ جنگ جنگ تا پيروزي؛ ما اهل كوفه نيستيم امام تنها بماند." رهسپار جبهه‌ها شدند. همزمان يك تيپ ويژه نيروهاي مهندسي رزمي ستاد پشتيباني جنگ جهاد سازندگي استان خراسان نيز در ميان بدرقه امت حزب‌الله عازم جبهه‌ها شدند.
همچنين از استان كرمان 2 گردان نيروي داوطلب رزمي، تخصصي و تبليغي در ميان بدرقه مردم با شعارهاي "جنگ جنگ تا پيروزي؛ مرگ بر امريكا" عازم جبهه‌ها شدند. هفتمين كاروان راهيان كربلا از قزوين به استعداد 8 گردان نيروهاي داوطلب اعزام مجدد، آموزش‌ديده و فني و تخصصي ره‌سپار مناطق نبرد شدند. از قم يك گردان عملياتي و يك تيپ از روحانيان حوزه علميه و گروهي از روحانيان براي انجام امور تبليغي عازم جبهه‌ها شدند. از كرج دومين گردان رزمي مهندسي جهادسازندگي و از دامغان گروهي از نيروهاي فني تخصصي جهادسازندگي عازم جبهه‌ها شدند. از استان گيلان نيز 8 گردان نيروي رزمنده با عنوان "وارثان عاشورا" به همراه 120 كاميون هداياي مردمي با بدرقه بي‌سابقه مردم عازم جبهه‌ها شدند و از استان لرستان نيز 3 گردان نيروي رزمي ـ تخصصي در ميان بدرقه مردم ره‌سپار جبهه‌ها شدند.<ref>روزنامه كيهان، 1/8/1365، ص18.</ref>
ستاد سپاه‌پاسداران ناحيه فارس ميزان نيروهاي اعزامي از اين ناحيه در شش ماهه اول سال جاري را 50 هزار تن شامل نيروهاي رزمنده، تخصصي، آموزشي و وظيفه، اعلام كرد.<ref>سند شماره 112422 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد سپاه ناحيه فارس، 30/7/1365.</ref>
از سوي ديگر، دستگيري مشمولان غايب نيز ادامه دارد. سپاه ناحيه همدان اعلام كرد كه طي ده روز گذشته 1689 تن از مشمولان اين ناحيه دستگير و تحويل ژاندارمري شده‌اند.<ref>سند شماره 087960 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد سپاه ناحيه همدان، 30/7/1365.</ref> همچنين در استان خراسان 2712 تن<ref>سند شماره 112436 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: سپاه ناحيه خراسان، دفتر نمايندگي امام، 30/7/1365.</ref> و در بوشهر 319 تن مشمول غايب دستگير و به خدمت وظيفه اعزام گرديدند.<ref>سند شماره 087986 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد سپاه ناحيه دريايي بوشهر، 5/8/1365.</ref>
==گزارش -556==
دكتر ولايتي وزير امورخارجه و آقاي رفيق‌دوست وزير سپاه‌پاسداران امروز عازم ليبي شدند. به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، دكتر ولايتي هدف اين سفر را توسعه و گسترش روابط دو كشور و مشورت درباره برخي مسائل مشترك ذكر كرد. رئيس كميته بررسي مسائل عراق در وزارت خارجه و چند تن از مسئولان دو وزارتخانه نيز همراه اين هيئت هستند.<ref>روزنامه جمهوري‌اسلامي، 1/8/1365، ص2.</ref> راديو بي‌بي‌سي ضمن انعكاس اين سفر، گفت: «تماس‌هاي بين‌ ايران و ليبي سال‌هاست كه در عالي‌ترين سطح ادامه دارد و اين‌كه رفيق‌دوست فرمانده سپاه‌پاسداران ايران جزء هيئت است، خود نكته مهمي است … بين ايران و ليبي  روابط تسليحاتي بسيار گسترده‌اي نيز وجود دارد. در سراسر جنگ ايران و عراق، ليبي در رساندن اسلحه ساخت شوروي به ايران نقش مهمي داشته‌است.»<ref>مأخذ شماره 5، ص23.</ref>
==گزارش -557==
طارق‌عزيز معاون نخست‌وزير و وزير خارجه عراق امروز بر سر راه عزيمت به ژنو جهت شركت در نشست كميته بين‌المللي صليب‌سرخ، ديداري غيرمنتظره از پاريس به عمل آورد. به گزارش خبرگزاري فرانسه، طارق‌عزيز نزديك به يك ساعت با "برنارد ريمون" وزير خارجه فرانسه گفت‌وگو كرد. پس از اين ملاقات، ريمون در مصاحبه با خبرگزاري فرانسه گفت: طارق‌عزيز از آخرين تحولات جنگ نسبتاً ابراز خوش‌بيني كرد. وزير خارجه فرانسه افزود: يك هيئت ايراني هفته آينده براي بحث و گفت‌وگو درباره اختلافات مالي فرانسه و ايران وارد پاريس خواهد شد. ريمون اظهار داشت: طارق‌عزيز از وي جوياي آخرين تحولات تلاش‌هاي عادي‌سازي روابط فرانسه با ايران شد و وي وزير خارجه عراق را از نتيجه مذاكراتش با وزير خارجه ايران كه ماه گذشته در نيويورك انجام گرفت، آگاه ساخت. وزير امورخارجه فرانسه درباره روابط ميان بغداد و پاريس و بدهي هنگفت عراق به خاطر خريدهاي نظامي، اظهار داشت: عراق بايد كوششي در اين زمينه انجام دهد.<ref>مأخذ شماره 10، ص18.</ref>
روزنامه كيهان از قول يك منبع عراقي نوشت: فرانسه بعد از شوروي دومين تأمين‌كننده سلاح براي عراق است. قيمت سلاح‌هاي فروخته شده فرانسه به عراق به 40 ميليارد دلار مي‌رسد.<ref>مأخذ شماره 18، خبرگزاري فرانسه، ص20.</ref>
==گزارش -558==
"جبهه فرانسوي آزادي" براي سومين بار در ماه گذشته طي بيانيه‌اي نخست‌وزير فرانسه را مورد انتقاد قرار داد. اين گروه در بيانيه قبلي خود دولت شيراك را به خاطر عدم اقدام در مقابله با تروريسم محكوم كرده‌بود ولي در آخرين بيانيه، دولت فرانسه را به علت اين‌كه جمهوري‌اسلامي ايران و سوريه را به عنوان كشورهاي تروريستي اعلام نكرده‌، مورد سؤال قرار داده‌است. جبهه فرانسوي آزادي ادعا كرده‌است كه فرانسويان سال 1985 به ايران سلاح فروخته‌اند و يكي از نزديكان ژاك شيراك را به دست داشتن در اين معامله متهم كرده‌است.<ref>واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري‌اسلامي، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 1/8/1365، ص11.</ref>
==گزارش -559==
مصر بار ديگر بر حمايت از عراق تأكيد كرد و با فروش سلاح به اين كشور موافقت نمود. وزير امورخارجه مصر امروز طي سخناني در جمع نمايندگان اطاق بازرگاني امريكا با اشاره به جنگ تحميلي، حمايت قاهره از بغداد را مورد تأكيد مجدد قرار داد و اعزام نيروهاي نظامي مصر براي كمك به عراق را تكذيب كرد.<ref>مأخذ شماره 5، ص9.</ref> در زمينه پشتيباني لجستيكي مصر از عراق، روزنامه كويتي الوطن نوشت: «مقامات مصري با درخواست عراق مبني‌بر افزايش ميزان دريافت سلاح و تجهيزات از مصر موافقت كرده‌اند كه از جمله آنها، خودروهاي نظامي ساخت صنايع مشترك امريكا و مصر و همچنين چند نوع بمب و مقداري از سلاح‌هاي مورد تقاضاي عراق از مصر مي‌باشد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 30/7/1365، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي به نقل از روزنامه كويتي الوطن.</ref>
==گزارش -560==
به منظور بررسي امكان ميانجي‌گري در جنگ تحميلي، امروز در لندن سمپوزيومي با شركت جمعي از سفيران كشورهاي عربي، ديپلمات‌هاي سابق در منطقه، نمايندگان مجلس، دانشگاهيان انگليس و روزنامه‌نگاران آگاه در امور خاورميانه تشكيل شد. به گزارش راديو لندن شركت‌كنندگان از امكان متوقف كردن جنگ ايران و عراق توسط ديگر كشورها ابراز نااميدي كردند. اكثر شركت‌كنندگان با توجه به شكست تلاش‌هاي شوراي امنيت، كنفرانس اسلامي و نهضت غيرمتعهدها براي پايان دادن به جنگ، از مؤثر بودن چنين ميانجي‌گري‌هايي ابراز بدبيني كردند.
راديو لندن افزود: همه حاضرين در اين سمپوزيوم ـ كه از طرف مركز تحقيقات استراتژيكي خليج(فارس) برپا شده‌است ـ‌ معتقدند كه هرگونه تحريم فروش سلاح، به عراق بيشتر از ايران لطمه خواهد زد و راه‌حل خوبي براي پايان جنگ نخواهد بود. اين راديو در خاتمه با اشاره به جمع‌بندي شركت‌كنندگان، خاطرنشان ساخت علي‌رغم اين‌كه ايران مدتي است وعده حمله نهايي را مي‌دهد، اما بعيد به نظر مي‌رسد كه هيچ يك از طرفين بتوانند به يك پيروزي همه‌جانبه دست يابند. بيشترين احتمال ممكن آن است كه جنگ همچنان ادامه خواهد يافت ولي براي مدتي از شدت آن كاسته مي‌شود.<ref>مأخذ شماره 10، ص4.</ref>
خبرگزاري كويت نيز طي گزارشي از سمپوزيوم مذكور به ذكر اظهارات چندتن از كارشناسان اين مجمع پرداخت. "سرآنتوني پارسونز" عرب‌شناس و يكي از سفراي پيشين انگليس در سازمان ملل و ايران گفت: «مشكلات و خصومت ريشه‌داري ميان دو كشور وجود دارد. ايران مايل نيست حتي سر سوزني بر سر خواسته‌هاي خود كنار بيايد و رهبران ايران تا بروز يك تغيير در رهبري بغداد، خواهان صلح با آن نيستند. وي ابراز عقيده كرد كه به نظر نمي‌رسد هيچ يك از دو كشور عراق و ايران بتواند به يك پيروزي مطلق دست يابد.» وي افزود: «از جامعه بين‌المللي در اين زمينه كاري ساخته نيست و بعيد است واشنگتن يا مسكو بتوانند اين جنگ را پايان دهند.»
الانباري سفير عراق در انگليس در سخنراني خود، ايران را به جنگ نه تنها با عراق بلكه با تمامي كشورهاي عرب و مجامع بين‌المللي متهم كرد و گفت: «رژيم ايران با زيرپا گذاشتن قوانين بين‌المللي، ديگر كشورهاي حوزه خليج(فارس) را در معرض تهديد قرار داده‌است.» به عقيده الانباري تنها راه پايان جنگ افزايش سرسام‌آور هزينه آن براي ايران است. وي افزود: «ايران از نظر اقتصادي كاملاً ضعيف شده و در جنگ با عراق تلفات جاني زيادي متحمل شده‌است. سفير عراق از انگليس به عنوان يك عضو جامعه اقتصادي اروپا خواست تا در قبال خاتمه دادن به جنگ موضع قاطعانه‌اي اتخاذ كند.»
از سوي ديگر، سرآنتوني "گيرشاو" رئيس كميته روابط عمومي در مجلس عوام انگليس اعلام داشت كه هيچ‌كس اجازه نخواهد داد تا عراق بازنده جنگ شود. وي افزود: «دنياي عرب، جامعه اروپا، تركيه و ابرقدرت‌ها در صورت شكست عراق در اين جنگ در معرض خطر بزرگي قرار خواهند گرفت.»<ref>مأخذ شماره 5، ص‌ص4 تا 6.</ref>
==گزارش -561==
جنگ ايران و عراق به ويژه از نظر ملاحظات اقتصادي و نفتي، در گفت‌وگوي خبرنگار صداي امريكا با "پل‌هرن" اقتصاددان بين‌المللي مورد بررسي و تحليل قرارگرفته‌است. "هرن"درباره گسترش جنگ و تأثير آن بر قيمت نفت گفت: «ظاهراً جنگ ايران و عراق در شرف گسترش است و اگر تعرض بزرگ ايران عملي شود، شهر بصره در خطر جدي قرار خواهدگرفت و احتمالاً حمل نفت در خليج‌فارس نيز در معرض خطر جدي قرار خواهدگرفت كه در اين صورت، بي‌شك قيمت نفت به طور قابل توجهي افزايش خواهد يافت.» وي افزود: «با حمله عراق به جزيره سيري، معلوم شد كه عراق امروز قادر است تجهيزات نفتي ايران را در تمام نقاط خليج‌فارس مورد حمله قرار دهد. عراق اين تغيير را مديون 24 جنگنده ميراژ اف-1 فرانسه است. اين جنگنده‌ها مي‌توانند در آسمان سوخت‌گيري كنند. بغداد همچنين چندين هواپيماي باري "آ.ان.12.كا" از روسيه دريافت كرده كه براي دادن سوخت در آسمان به جنگنده‌هاي اف-1 به تانكر تبديل شده‌اند. گزارش‌هاي جديد نيز حاكي از آن است كه ميراژهاي اف-1 مجهز به موشك‌هاي ليزري "آ.اف.سي" هستند كه حتي از موشك‌هاي اگزوست دقيق‌تر و قادر به حمل كلاهك‌هاي سنگين‌تر هستند. اين تجهيزات و سلاح‌هاي جديدي كه در اختيار عراق گذاشته شده‌است عراق را قادر به حمله به منابع اقتصادي ايران كرده و قدرت جديد نظامي عراق بدين معني است كه كشتي‌راني در خليج‌فارس براي تمام كشورها خطرناك شده‌است.» پل هرن سپس به وضعيت اقتصادي دو كشور اشاره كرد و گفت: «آمار نشان مي‌دهد كه درآمد عراق از نيمه دوم سال 1985 تا نيمه 1986 30 درصد كاهش يافته ولي كاهش درآمد ايران به دليل حمله به كشتي‌ها در خليج‌فارس بيشتر بوده‌است.» وي افزود: «طي سال گذشته درآمد نفت ايران به 59 درصد كمتر از عراق رسيد و در نيمه دوم 1985 ايران روزانه يك ميليون و 600 هزار بشكه نفت صادر مي‌كرد و عراق يك ميليون و در نيمه اول 1986 صادرات ايران به يك ميليون و 300هزار بشكه رسيد و عراق اكنون يك ميليون و 400هزار بشكه نفت صادر مي‌كند. با توجه به اين‌كه در نيمه دوم 1985 هر بشكه نفت 28 دلار قيمت داشت و در سال 1986، 14 دلار، بنابراين كاهش درآمد ايران در ميان تمام كشورهاي عضو اوپك بيشتر بوده‌است.»<ref>مأخذ شماره 10، ص‌ص5 و 6، راديو امريكا.</ref>
==گزارش -562==
طولاني‌ترين اجلاس اوپك پس از شانزده روز گفت‌وگو و مذاكرات پيچيده وزيران نفت 13 كشور عضو سازمان كشورهاي صادر كننده نفت در ژنو پايان يافت. به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، اجلاس هفتاد و نهم اوپك توافق اجلاس گذشته خود را براي دو ماه آينده (نوامبر و دسامبر) تمديد كرد و اجلاس براي تأمين افزايش سهميه و توليد تعدادي از اعضا در دو ماه آينده، سقف توليد 12 كشور عضو را از 8/14 ميليون بشكه فعلي به 9/14 ميليون در ماه نوامبر و 15 ميليون بشكه در روز در ماه دسامبر افزايش داد. در مورد سهميه كويت كه يكي از موانع توافق در اين اجلاس بود، مقرر شد به مقدار 99هزار بشكه طي دو مرحله افزايش يابد. همچنين عربستان و امارات نيز مقداري از سهميه خود را داوطلبانه به كويت و قطر واگذار كردند. بيانيه نهايي اجلاس تأكيد دارد كه توافق مذكور و مقدار سهميه‌ها كاملاً موقتي است و قابل تمديد براي دوره‌هاي بعد نمي‌باشد.<ref>روزنامه اطلاعات، 30/7/1365، ص4.</ref> ( ضميمه دارد).
راديو بي‌بي‌سي به نقل از يك كارشناس نفتي گفت: «سهميه كويت افزايش يافت ولي عربستان و امارات افزايش دريافت نكردند. اين امر به دليل آن است كه ملك فهد شاه سعودي براي شكستن بن‌بست اجلاس، نقش ميانجي را به عهده گرفت و با تلاش او اوپك توانست از بن‌بست خارج شود. يك علت اصرار كويت براي افزايش سهميه خود آن بود كه وزير نفت اين كشور مي‌خواست با نوعي پيروزي به كشورش بازگردد، به خصوص كه اخيراً مجمع ملي اين كشور هم منحل شده و نوعي سرخوردگي در كويت پديد آمده‌است.<ref>مأخذ شماره 10، ص20، بي‌بي‌سي (بخش انگليس).</ref>
==گزارش -563==
جمهوري‌اسلامي ايران روابط ديپلماتيك خود را با كشور ساحل عاج قطع كرد. در پي بازگشايي سفارت ساحل عاج در بيت‌المقدس اشغالي و تجديد رابطه ميان دولت ساحل عاج و رژيم اشغالگر قدس وزارت خارجه جمهوري‌اسلامي با صدور بيانيه‌اي ضمن اشاره به توطئه‌هاي امريكا در فشار به رژيم‌هاي مزدور خود در افريقا جهت ايجاد رابطه با اسرائيل و خيانت شمردن اين تجديد روابط به ملت‌هاي مسلمان و فلسطين، با اعلام قطع روابط ديپلماتيك با ساحل عاج اعضاي نمايندگي سياسي ايران را از ساحل عاج فراخواند و به سفارت ساحل عاج در ايران نيز اعلام كرد كه در اسرع وقت اقدام به بستن سفارتخانه خود در تهران كند. گفتني است كه روابط ايران و ساحل عاج در سطح كاردار بوده‌است.<ref>مأخذ شماره 18، ص3.</ref>
==گزارش -564==
شركت لوفت‌هانزا پروازهاي خود را به تهران پس از يك وقفه 20 ماهه از سر مي‌گيرد. خبرگزاري جمهوري‌اسلامي به نقل از رويتر گزارش داد: شركت لوفت‌هانزا در ماه مارس 1985 به دلايل امنيتي ناشي از جنگ ايران و عراق پروازهاي برنامه‌ريزي شده خود را به حال تعليق درآورد. سخن‌گوي اين شركت گفت كه لوفت‌هانزا در انتظار تأئيد نهايي ايران براي از سرگيري پروازهايش مي‌باشد، اما وي مطمئن است كه اين امر صورت خواهدگرفت.<ref>مأخذ شماره 23، ص2.</ref>
==گزارش -565==
هزاران ايراني در مرز تركيه و يونان سرگردان شدند. به گزارش راديو بي‌بي‌سي، دولت يونان ادعا مي‌كند كه هزاران پناهنده ايراني در تركيه در بخش شمال شرقي مرز تركيه و يونان جمع شده‌اند. مقامات يوناني مدعي‌اند كه تركيه اين پناهندگان را تشويق مي‌كند كه به طور غيرقانوني از مرز مشترك دو كشور بگذرند و به يونان وارد شوند. به گفته بي‌بي‌سي، اخيراً 28 ايراني به علت ورود غيرقانوني به يونان در دادگاه محكوم شدند و هفته پيش نگهبانان مرزي يونان 40 ايراني را در حال ورود به مرز يونان دستگير كردند. اين راديو به نقل از روزنامه مليت چاپ تركيه مي‌گويد: تعداد پناهندگان موجود در تركيه از 600 هزار تا يك ميليون نفر تخمين زده مي‌شود. بسياري از اين افراد از خدمت سربازي فرار مي‌كنند اما از آنجا كه به خاطر خودداري از رفتن به سربازي نمي‌توانند گذرنامه بگيرند ناچارند گذرنامه جعلي به دست بياورند. اين منبع افزود: پناهندگان ايراني در وضع دشواري قرار دارند و وسوسه مي‌شوند كه براي گذراندن زندگي به جرم متوسل شوند.<ref>مأخذ شماره 5، ص17.</ref>
ضميمه گزارش شماره 562: اهميت و كارايي سازمان اوپك
جنگ ايران و عراق آسيب‌پذير بودن معاملات مستقيم بين كشورهاي توليد‌كننده و مصرف‌كننده نفت را كاملاً مشهود ساخت. جنگ مجدداً موجب افزايش قيمت نفت در سال 1979 ميلادي شد و چنان تحولاتي را در نظام غرب به دنبال داشت كه كنفرانس سران هفت كشور صنعتي غرب در توكيو در آن سال به كنفرانس انرژي مشهور گرديد. از اين اجلاس به بعد ايجاد يك بورس براي نفت خام در سطح جهان در دستور كار كشورهاي غربي قرارگرفت كه تحقق نسبي آن با استفاده از تمامي ابزارهاي سياسي ـ اقتصادي، جنگ قيمت‌ها را در بازار جهاني نفت در سال 1986 در پي داشت.
بحران كاهش قيمت‌هاي نفت در سال 1365(1986 م) در حالي كه نشان‌دهنده تغييرات ساختاري در مسئله انرژي بود، اما در عين حال نشان داد كه سازمان اوپك هنوز مي‌تواند ـ و بايد ـ نقش اساسي در بازار انرژي جهان ايفا كند. بحث‌ها و جدال‌ها و جبهه‌گيري‌هاي مختلف اعضاي اوپك در اجلاس‌هاي هفتاد و هفتم، هفتاد و هشتم و آخرين اجلاس (هفتاد و نهم) كه از لحاظ طول زمان برگزاري از بدو تأسيس اين سازمان رويدادي بي‌سابقه بوده‌است، نشان داد كه اوپك هنوز مي‌تواند يك سازمان يكپارچه باقي بماند. بدين ترتيب كه در كنار جنگ قيمت‌ها، بقاي اوپك به عنوان يك سازمان، دومين رويداد بزرگ سال 1365 است.<ref>شركت مطبوعاتي فرانديش، رويدادهاي سال 1365 (تهران، بهمن 1366)، ص‌ص158 تا 161.</ref>
 
 




نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۳۳

روزشمار جنگ سال 1365
1365.07.30
نام‌های دیگر سی مهر
تاریخ شمسی 1365.07.30
تاریخ میلادی 22 اکتبر 1986
تاریخ قمری 17 صفر 1407
1359.07.30
1360.07.30
1361.07.30
1362.07.30
1363.07.30
1364.07.30
1366.07.30



گزارش -548

وضعيت كلي دشمن در منطقه غرب اروند در گزارش امروز معاونت اطلاعات سپاه يكم كربلا (سپاه‌پاسداران) به نحو زير تشريح شده‌است: «دشمن منطقه غرب اورند (از ابوالخصيب تا منطقه عملياتي فاو) را به عهده سپاه هفتم (عراق) واگذار نموده‌است. دشمن پس از نااميدي از بازپس‌گيري فاو، به دليل اعتمادي كه به "ماهر عبدالرشيد" فرمانده سپاه سوم داشت، او را به خاطر حساسيت منطقه، به فرماندهي سپاه هفتم منصوب كرد. يگان‌هايي از دشمن كه در حال حاضر در غرب اروند مستقر هستند، عبارتند از: لشكر15، لشكر7، لشكر2، لشكر19، لشكر14، لشكر37 و 33 گردان توپخانه. شايان ذكر است كه با توجه به عمليات وسيع والفجر8، يگان‌هاي دشمن از لحاظ پرسنل داراي استعداد واقعي نيستند و در وضعيت بدي به سر مي‌برند؛ لكن با توجه به سيل ارسال كمك‌هاي تسليحاتي ابرقدرت‌ها، از نظر تجهيزات در وضعيت خوبي هستند و دشمن از اين لحاظ كمبودي ندارد. پوشش هوايي غرب اروند را دو پايگاه هوايي ناصريه و شعيبيه به عهده دارند. پايگاه ناصريه داراي سه اسكادران هواپيماهاي جنگي ميگ 23، ميگ 25 و سوخوي 22 است. پايگاه شعيبيه نيز داراي سه اسكادران سوخوي 22، ميگ 21، ميراژ كيو 5 و يك گروه هلي‌كوپتر است.» در ادامه گزارش منبع مذكور آمده‌است: «با توجه به همكاري كشورهاي منطقه با رژيم عراق، استفاده از ماهواره‌هاي كشورهاي غربي، بهره‌مندي از عناصر جاسوس و …‌ دشمن از اطلاعات نسبتاً خوبي برخوردار است. ليكن با توجه به وضعيت زمين منطقه عملياتي غرب اروند و حضور نيروهاي اكثراً جديد و كم سن و سال در يگان‌هاي ارتش عراق، دشمن از نظر عمليات در وضعيت بسيار بدي قرار دارد؛ لذا در اين منطقه اقدام به عمليات گسترده نخواهد كرد. از نظر پشتيباني، با توجه به شبكه راه‌هاي ارتباطي نسبتاً زياد كه دشمن بعد از عمليات والفجر8 ايجاد نموده‌است، در زمان پدافند مشكلي از لحاظ تدارك نيروها و رساندن مهمات به منطقه ندارد ولي در هنگام عمليات به علت آتش شديد توپخانه خودي روي جاده‌هاي دشمن، تدارك نيرو و مهمات‌رساني نيروهاي عراقي دچار اشكال خواهد شد. نكته مهمي كه بايد توجه شود اين‌كه به تجربه ثابت شده‌است كه لشكر گارد در اكثر عمليات‌ها با هواپيما به منطقه عملياتي آورده مي‌شود؛ بنابراين در صبح عمليات يگان‌هاي لشكر گارد در منطقه حضور خواهند داشت.[۱]

گزارش -549

دشمن در ادامه تلاش براي آمادگي جهت مقابله با حمله آتي رزمندگان و همچنين انهدام يگان‌هاي مستقر در منطقه جنوب، امروز اقدام به سوزاندن و از بين بردن قسمتي از چولان‌هاي نقاط روبه‌روي منطقه عمومي خرمشهر كرد تا ميدان ديد و تير خود را گسترش دهد.[۲] دو هواپيماي عراقي نيز اطراف "نيم ايستگاه نود" (شمال خرمشهر) را بمباران كردند.[۳] همچنين حدود ده هواپيماي دشمن منطقه غرب شوش را بمباران كردند و به ساكنان غيرنظامي يك روستا و شهرك مجاهدين در اين منطقه خسارات و ضايعاتي وارد كردند.[۴] از سوي ديگر، فرماندهي كل نيروهاي مسلح عراق در اطلاعيه شماره 2413 خود مدعي شد كه بعدازظهر امروز محل تجمع نيروهاي ايراني به استعداد دو لشكر از پاسداران را با پروازهاي متراكم هواپيماهاي خود بمباران و منهدم كرده‌است.[۵]

گزارش -550

گلوله‌باران تأسيسات راه‌آهن بصره كه از بامداد روز گذشته ـ در تلافي بمباران انديمشك ـ شروع شد تا بامداد امروز ادامه يافت و بيش از هزار گلوله توپ سنگين به سوي تأسيسات مهم راه‌آهن بصره شليك شد. به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي از جمله خسارات وارده آسيب كلي به پل معروف "جسرالهادي" است كه تأسيسات نفتي رميله را به راه‌آهن بصره متصل مي‌كند و آتش‌سوزي‌هاي پراكنده در منطقه "المعقل" كه راه‌آهن بصره در آن قرار دارد.[۶] در اطلاعيه نظامي 2413 ارتش عراق ادعا شده‌است كه دشمن مناطق مسكوني شهر بصره را زير آتش توپخانه قرار داده‌است كه بر اثر آن خساراتي به شهروندان و تأسيسات وارد شده‌است.[۷]

گزارش -551

نفت‌كش 137هزار تني كويتي "الفيحا" ساعت 3:16 بامداد امروز (به وقت تهران) در 15 كيلومتري ساحل دوبي در جنوب خليج‌فارس هدف موشك قرارگرفت. به گزارش رويتر، حمله رزمناو ايران به اين نفت‌كش خالي، هنگام عزيمت آن به كويت انجام شد. بيمه لويدز نيز ضمن تأييد اصابت يك موشك ايراني به نفت‌كش الفيحا، اعلام كرد كه خسارت سنگيني بر اين نفت‌كش وارد نشده‌است.[۸] خبرگزاري كويت نيز به نقل از منابع كشتي‌راني خليج(فارس) گزارش داد: دو ساعت پس از تفتيش نفت‌كش كويتي "الفيحا" در منطقه رأس‌الخيمه توسط يك رزمناو ايراني، يك موشك ساخت ايتاليا با اصابت به عقب كشتي، سوراخي در آن ايجاد كرد كه آتش‌سوزي ناشي از آن، سريع مهار گرديد. بنا به همين گزارش، اين رزمناو ايراني سپس يك كشتي متعلق به كمپاني شورون امريكا را تفتيش كرد ولي موشكي به سمت آن شليك نكرد.[۹] يكي از مسئولان شركت نفت‌كش‌هاي كويت، حمله به الفيحا را تلاشي براي قطع صدور نفت كويت خواند.[۱۰] روزنامه كويتي الرأي‌العام نيز نوشت: ايران با تشديد جنگ نفت‌كش‌ها قبل و بعد از اجلاس اوپك، تلاش مي‌كند تا با فشار به كشورهاي منطقه به باج‌خواهي بپردازد … ادامه حملات ايران علي‌رغم حضور تعداد زيادي از ناوهاي جنگي امريكا و هم‌پيمانان آن در خليج(فارس)، نشانه آن است كه ايران مي‌خواهد وانمود كند كه قادر است در هر آن و در هر موقعيتي تلاش‌هاي سياسي براي توقف جنگ را بي‌اهميت و ناكام سازد. ايران با حمله به نفت‌كش‌ها كوشش مي‌كند تنگه هرمز را از طريق ترساندن صاحبان كشتي‌ها از عبور دادن نفت‌كش‌هايشان ببندد و با اين كار نيروهاي بيگانه را به منطقه بكشاند.[۱۱] روزنامه كويتي البيان نيز نوشت: «فرمانده نيروي دريايي امريكا در خاورميانه تهديد كرده‌است كه در صورت بسته شدن تنگه هرمز، امريكا دست به اقدام نظامي خواهد زد.[۱۲] رويتر در گزارشي از تغيير تاكتيك ايران در حمله به نفت‌كش‌ها چنين خبر داد: با آن‌كه رزمناو امريكايي و هم‌پيمانان غربي آن در خليج‌فارس حضور دارند، نيروي دريايي ايران به شيوه‌هاي تازه‌اي متوسل شده‌است و نفت‌كش‌ها را با استفاده از تاريكي شب هدف قرار مي‌دهد طوري كه ناوچه‌هاي ايراني در چند روز گذشته حداقل دو نفت‌كش را به اين شيوه به موشك بسته‌اند و اين در حالي است كه در گذشته ايران حملات خود را با كمك هلي‌كوپترهاي موشك‌انداز در روز روشن انجام مي‌داد.[۱۳] از سوي ديگر، راديو قاهره با اعلام تصميم عربستان براي خريد 6 تا 8 زيردريايي، گفت: «وجود يك نيروي دريايي نيرومند مي‌تواند بازدارنده واحدهاي دريايي ايران باشد و باعث مي‌شود تا اين واحدها در منطقه خليج قبل از دست زدن به عمليات بازرسي و توقيف كشتي‌ها يك، دو يا ده بار فكر كنند … اقدام عربستان براي برقراري موازنه قدرت است و اگر ايران احساس كند كه يك نيروي بازدارنده وجود دارد، به طور قطع در ادامه اين‌گونه عمليات ترديد خواهد كرد.»[۱۴]

گزارش -552

معاونت اطلاعات نيروي زميني ارتش اعلام كرد كه در ساعت 17 امروز چند دستگاه خودرو تويوتا متعلق به نيروهاي خودي در محور سيلوه ـ خالدارآباد به كمين عناصر ضدانقلاب افتاد و در نتيجه 2 تن شهيد و 3 تن مجروح و يك خودرو منهدم شد.[۱۵]

گزارش -553

عمليات ايذايي گروه‌هاي معارض عراقي امروز نيز ادامه يافت. به گزارش قرارگاه رمضان، امروز پيشمرگان اتحاديه ميهني (طالباني) و حزب دمكرات كردستان عراق (بارزاني) به مواضع و مراكز دشمن در شهر دهوك و ايستگاه برق فشار قوي و مقر استخبارات اين شهر و همچنين پاسگاه‌هاي مسلط بر جاده دهوك حمله كردند كه در اين حملات 8 خودرو و مقداري تجهيزات دشمن منهدم و ده‌ها تن از افراد دشمن كشته يا مجروح شدند.[۱۶]

گزارش -554

رژيم عراق پس از عمليات فتح1 در تلاش براي كنترل مناطق كردنشين عراق، از گروه‌هاي ضدانقلاب دمكرات و رزگاري خواست كه خانواده‌هايشان به مناطق عرب‌نشين كوچ كنند و در غير اين صورت به ايران برگردند. به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نبي قادري مسئول حزب دمكرات شاخه اورامانات اعلام كرده‌است به دليل فشار رژيم عراق جهت عزيمت خانواده‌هاي گروه‌ها به مناطق عرب‌نشين، اين گروه‌ها مي‌توانند به جمهوري‌اسلامي برگردند. وي بازگشت به ايران را بهتر از عزيمت به مناطق عرب‌نشين دانسته‌است. خبرگزاري جمهوري‌اسلامي در گزارش خود اضافه كرده‌است كه عمليات موفقيت‌آميز فتح1 در روحيه مردم كردستان عراق اثر گذاشته و آنها اعتقاد دارند كه اين مناطق از سلطه رژيم بعث خارج شده‌است. همچنين پناهندگي و اعلام همبستگي با نيروهاي اسلام به نحو روز افزوني گسترش يافته‌است.[۱۷]

گزارش -555

در ادامه تلاش مسئولان سپاه به منظور تأمين پانصد گردان نيروي رزمي براي عمليات سرنوشت‌ساز، امروز نيز عزيمت رزمندگان داوطلب در قالب كاروان‌هاي "وارثان عاشورا" به سوي جبهه‌ها جريان داشت. امروز دومين كاروان بزرگ "وارثان عاشورا" ويژه اربعين حسيني، متشكل از 17 گردان رزمي از نيروهاي رزمنده بسيج از سراسر استان خراسان با بدرقه استاندار، جمعي مسئولان، ائمه جمعه استان و مردم مشهد عازم جبهه‌ها شدند. اين نيروها قبل از اعزام به نوحه‌سرايي و سينه‌زني پرداختند و در يك راه‌پيمايي و طواف بارگاه امام رضا (ع) با شعارهاي "لبيك يا خميني؛ جنگ جنگ تا پيروزي؛ ما اهل كوفه نيستيم امام تنها بماند." رهسپار جبهه‌ها شدند. همزمان يك تيپ ويژه نيروهاي مهندسي رزمي ستاد پشتيباني جنگ جهاد سازندگي استان خراسان نيز در ميان بدرقه امت حزب‌الله عازم جبهه‌ها شدند. همچنين از استان كرمان 2 گردان نيروي داوطلب رزمي، تخصصي و تبليغي در ميان بدرقه مردم با شعارهاي "جنگ جنگ تا پيروزي؛ مرگ بر امريكا" عازم جبهه‌ها شدند. هفتمين كاروان راهيان كربلا از قزوين به استعداد 8 گردان نيروهاي داوطلب اعزام مجدد، آموزش‌ديده و فني و تخصصي ره‌سپار مناطق نبرد شدند. از قم يك گردان عملياتي و يك تيپ از روحانيان حوزه علميه و گروهي از روحانيان براي انجام امور تبليغي عازم جبهه‌ها شدند. از كرج دومين گردان رزمي مهندسي جهادسازندگي و از دامغان گروهي از نيروهاي فني تخصصي جهادسازندگي عازم جبهه‌ها شدند. از استان گيلان نيز 8 گردان نيروي رزمنده با عنوان "وارثان عاشورا" به همراه 120 كاميون هداياي مردمي با بدرقه بي‌سابقه مردم عازم جبهه‌ها شدند و از استان لرستان نيز 3 گردان نيروي رزمي ـ تخصصي در ميان بدرقه مردم ره‌سپار جبهه‌ها شدند.[۱۸] ستاد سپاه‌پاسداران ناحيه فارس ميزان نيروهاي اعزامي از اين ناحيه در شش ماهه اول سال جاري را 50 هزار تن شامل نيروهاي رزمنده، تخصصي، آموزشي و وظيفه، اعلام كرد.[۱۹] از سوي ديگر، دستگيري مشمولان غايب نيز ادامه دارد. سپاه ناحيه همدان اعلام كرد كه طي ده روز گذشته 1689 تن از مشمولان اين ناحيه دستگير و تحويل ژاندارمري شده‌اند.[۲۰] همچنين در استان خراسان 2712 تن[۲۱] و در بوشهر 319 تن مشمول غايب دستگير و به خدمت وظيفه اعزام گرديدند.[۲۲]

گزارش -556

دكتر ولايتي وزير امورخارجه و آقاي رفيق‌دوست وزير سپاه‌پاسداران امروز عازم ليبي شدند. به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، دكتر ولايتي هدف اين سفر را توسعه و گسترش روابط دو كشور و مشورت درباره برخي مسائل مشترك ذكر كرد. رئيس كميته بررسي مسائل عراق در وزارت خارجه و چند تن از مسئولان دو وزارتخانه نيز همراه اين هيئت هستند.[۲۳] راديو بي‌بي‌سي ضمن انعكاس اين سفر، گفت: «تماس‌هاي بين‌ ايران و ليبي سال‌هاست كه در عالي‌ترين سطح ادامه دارد و اين‌كه رفيق‌دوست فرمانده سپاه‌پاسداران ايران جزء هيئت است، خود نكته مهمي است … بين ايران و ليبي روابط تسليحاتي بسيار گسترده‌اي نيز وجود دارد. در سراسر جنگ ايران و عراق، ليبي در رساندن اسلحه ساخت شوروي به ايران نقش مهمي داشته‌است.»[۲۴]

گزارش -557

طارق‌عزيز معاون نخست‌وزير و وزير خارجه عراق امروز بر سر راه عزيمت به ژنو جهت شركت در نشست كميته بين‌المللي صليب‌سرخ، ديداري غيرمنتظره از پاريس به عمل آورد. به گزارش خبرگزاري فرانسه، طارق‌عزيز نزديك به يك ساعت با "برنارد ريمون" وزير خارجه فرانسه گفت‌وگو كرد. پس از اين ملاقات، ريمون در مصاحبه با خبرگزاري فرانسه گفت: طارق‌عزيز از آخرين تحولات جنگ نسبتاً ابراز خوش‌بيني كرد. وزير خارجه فرانسه افزود: يك هيئت ايراني هفته آينده براي بحث و گفت‌وگو درباره اختلافات مالي فرانسه و ايران وارد پاريس خواهد شد. ريمون اظهار داشت: طارق‌عزيز از وي جوياي آخرين تحولات تلاش‌هاي عادي‌سازي روابط فرانسه با ايران شد و وي وزير خارجه عراق را از نتيجه مذاكراتش با وزير خارجه ايران كه ماه گذشته در نيويورك انجام گرفت، آگاه ساخت. وزير امورخارجه فرانسه درباره روابط ميان بغداد و پاريس و بدهي هنگفت عراق به خاطر خريدهاي نظامي، اظهار داشت: عراق بايد كوششي در اين زمينه انجام دهد.[۲۵] روزنامه كيهان از قول يك منبع عراقي نوشت: فرانسه بعد از شوروي دومين تأمين‌كننده سلاح براي عراق است. قيمت سلاح‌هاي فروخته شده فرانسه به عراق به 40 ميليارد دلار مي‌رسد.[۲۶]

گزارش -558

"جبهه فرانسوي آزادي" براي سومين بار در ماه گذشته طي بيانيه‌اي نخست‌وزير فرانسه را مورد انتقاد قرار داد. اين گروه در بيانيه قبلي خود دولت شيراك را به خاطر عدم اقدام در مقابله با تروريسم محكوم كرده‌بود ولي در آخرين بيانيه، دولت فرانسه را به علت اين‌كه جمهوري‌اسلامي ايران و سوريه را به عنوان كشورهاي تروريستي اعلام نكرده‌، مورد سؤال قرار داده‌است. جبهه فرانسوي آزادي ادعا كرده‌است كه فرانسويان سال 1985 به ايران سلاح فروخته‌اند و يكي از نزديكان ژاك شيراك را به دست داشتن در اين معامله متهم كرده‌است.[۲۷]

گزارش -559

مصر بار ديگر بر حمايت از عراق تأكيد كرد و با فروش سلاح به اين كشور موافقت نمود. وزير امورخارجه مصر امروز طي سخناني در جمع نمايندگان اطاق بازرگاني امريكا با اشاره به جنگ تحميلي، حمايت قاهره از بغداد را مورد تأكيد مجدد قرار داد و اعزام نيروهاي نظامي مصر براي كمك به عراق را تكذيب كرد.[۲۸] در زمينه پشتيباني لجستيكي مصر از عراق، روزنامه كويتي الوطن نوشت: «مقامات مصري با درخواست عراق مبني‌بر افزايش ميزان دريافت سلاح و تجهيزات از مصر موافقت كرده‌اند كه از جمله آنها، خودروهاي نظامي ساخت صنايع مشترك امريكا و مصر و همچنين چند نوع بمب و مقداري از سلاح‌هاي مورد تقاضاي عراق از مصر مي‌باشد.»[۲۹]

گزارش -560

به منظور بررسي امكان ميانجي‌گري در جنگ تحميلي، امروز در لندن سمپوزيومي با شركت جمعي از سفيران كشورهاي عربي، ديپلمات‌هاي سابق در منطقه، نمايندگان مجلس، دانشگاهيان انگليس و روزنامه‌نگاران آگاه در امور خاورميانه تشكيل شد. به گزارش راديو لندن شركت‌كنندگان از امكان متوقف كردن جنگ ايران و عراق توسط ديگر كشورها ابراز نااميدي كردند. اكثر شركت‌كنندگان با توجه به شكست تلاش‌هاي شوراي امنيت، كنفرانس اسلامي و نهضت غيرمتعهدها براي پايان دادن به جنگ، از مؤثر بودن چنين ميانجي‌گري‌هايي ابراز بدبيني كردند. راديو لندن افزود: همه حاضرين در اين سمپوزيوم ـ كه از طرف مركز تحقيقات استراتژيكي خليج(فارس) برپا شده‌است ـ‌ معتقدند كه هرگونه تحريم فروش سلاح، به عراق بيشتر از ايران لطمه خواهد زد و راه‌حل خوبي براي پايان جنگ نخواهد بود. اين راديو در خاتمه با اشاره به جمع‌بندي شركت‌كنندگان، خاطرنشان ساخت علي‌رغم اين‌كه ايران مدتي است وعده حمله نهايي را مي‌دهد، اما بعيد به نظر مي‌رسد كه هيچ يك از طرفين بتوانند به يك پيروزي همه‌جانبه دست يابند. بيشترين احتمال ممكن آن است كه جنگ همچنان ادامه خواهد يافت ولي براي مدتي از شدت آن كاسته مي‌شود.[۳۰] خبرگزاري كويت نيز طي گزارشي از سمپوزيوم مذكور به ذكر اظهارات چندتن از كارشناسان اين مجمع پرداخت. "سرآنتوني پارسونز" عرب‌شناس و يكي از سفراي پيشين انگليس در سازمان ملل و ايران گفت: «مشكلات و خصومت ريشه‌داري ميان دو كشور وجود دارد. ايران مايل نيست حتي سر سوزني بر سر خواسته‌هاي خود كنار بيايد و رهبران ايران تا بروز يك تغيير در رهبري بغداد، خواهان صلح با آن نيستند. وي ابراز عقيده كرد كه به نظر نمي‌رسد هيچ يك از دو كشور عراق و ايران بتواند به يك پيروزي مطلق دست يابد.» وي افزود: «از جامعه بين‌المللي در اين زمينه كاري ساخته نيست و بعيد است واشنگتن يا مسكو بتوانند اين جنگ را پايان دهند.» الانباري سفير عراق در انگليس در سخنراني خود، ايران را به جنگ نه تنها با عراق بلكه با تمامي كشورهاي عرب و مجامع بين‌المللي متهم كرد و گفت: «رژيم ايران با زيرپا گذاشتن قوانين بين‌المللي، ديگر كشورهاي حوزه خليج(فارس) را در معرض تهديد قرار داده‌است.» به عقيده الانباري تنها راه پايان جنگ افزايش سرسام‌آور هزينه آن براي ايران است. وي افزود: «ايران از نظر اقتصادي كاملاً ضعيف شده و در جنگ با عراق تلفات جاني زيادي متحمل شده‌است. سفير عراق از انگليس به عنوان يك عضو جامعه اقتصادي اروپا خواست تا در قبال خاتمه دادن به جنگ موضع قاطعانه‌اي اتخاذ كند.» از سوي ديگر، سرآنتوني "گيرشاو" رئيس كميته روابط عمومي در مجلس عوام انگليس اعلام داشت كه هيچ‌كس اجازه نخواهد داد تا عراق بازنده جنگ شود. وي افزود: «دنياي عرب، جامعه اروپا، تركيه و ابرقدرت‌ها در صورت شكست عراق در اين جنگ در معرض خطر بزرگي قرار خواهند گرفت.»[۳۱]

گزارش -561

جنگ ايران و عراق به ويژه از نظر ملاحظات اقتصادي و نفتي، در گفت‌وگوي خبرنگار صداي امريكا با "پل‌هرن" اقتصاددان بين‌المللي مورد بررسي و تحليل قرارگرفته‌است. "هرن"درباره گسترش جنگ و تأثير آن بر قيمت نفت گفت: «ظاهراً جنگ ايران و عراق در شرف گسترش است و اگر تعرض بزرگ ايران عملي شود، شهر بصره در خطر جدي قرار خواهدگرفت و احتمالاً حمل نفت در خليج‌فارس نيز در معرض خطر جدي قرار خواهدگرفت كه در اين صورت، بي‌شك قيمت نفت به طور قابل توجهي افزايش خواهد يافت.» وي افزود: «با حمله عراق به جزيره سيري، معلوم شد كه عراق امروز قادر است تجهيزات نفتي ايران را در تمام نقاط خليج‌فارس مورد حمله قرار دهد. عراق اين تغيير را مديون 24 جنگنده ميراژ اف-1 فرانسه است. اين جنگنده‌ها مي‌توانند در آسمان سوخت‌گيري كنند. بغداد همچنين چندين هواپيماي باري "آ.ان.12.كا" از روسيه دريافت كرده كه براي دادن سوخت در آسمان به جنگنده‌هاي اف-1 به تانكر تبديل شده‌اند. گزارش‌هاي جديد نيز حاكي از آن است كه ميراژهاي اف-1 مجهز به موشك‌هاي ليزري "آ.اف.سي" هستند كه حتي از موشك‌هاي اگزوست دقيق‌تر و قادر به حمل كلاهك‌هاي سنگين‌تر هستند. اين تجهيزات و سلاح‌هاي جديدي كه در اختيار عراق گذاشته شده‌است عراق را قادر به حمله به منابع اقتصادي ايران كرده و قدرت جديد نظامي عراق بدين معني است كه كشتي‌راني در خليج‌فارس براي تمام كشورها خطرناك شده‌است.» پل هرن سپس به وضعيت اقتصادي دو كشور اشاره كرد و گفت: «آمار نشان مي‌دهد كه درآمد عراق از نيمه دوم سال 1985 تا نيمه 1986 30 درصد كاهش يافته ولي كاهش درآمد ايران به دليل حمله به كشتي‌ها در خليج‌فارس بيشتر بوده‌است.» وي افزود: «طي سال گذشته درآمد نفت ايران به 59 درصد كمتر از عراق رسيد و در نيمه دوم 1985 ايران روزانه يك ميليون و 600 هزار بشكه نفت صادر مي‌كرد و عراق يك ميليون و در نيمه اول 1986 صادرات ايران به يك ميليون و 300هزار بشكه رسيد و عراق اكنون يك ميليون و 400هزار بشكه نفت صادر مي‌كند. با توجه به اين‌كه در نيمه دوم 1985 هر بشكه نفت 28 دلار قيمت داشت و در سال 1986، 14 دلار، بنابراين كاهش درآمد ايران در ميان تمام كشورهاي عضو اوپك بيشتر بوده‌است.»[۳۲]

گزارش -562

طولاني‌ترين اجلاس اوپك پس از شانزده روز گفت‌وگو و مذاكرات پيچيده وزيران نفت 13 كشور عضو سازمان كشورهاي صادر كننده نفت در ژنو پايان يافت. به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، اجلاس هفتاد و نهم اوپك توافق اجلاس گذشته خود را براي دو ماه آينده (نوامبر و دسامبر) تمديد كرد و اجلاس براي تأمين افزايش سهميه و توليد تعدادي از اعضا در دو ماه آينده، سقف توليد 12 كشور عضو را از 8/14 ميليون بشكه فعلي به 9/14 ميليون در ماه نوامبر و 15 ميليون بشكه در روز در ماه دسامبر افزايش داد. در مورد سهميه كويت كه يكي از موانع توافق در اين اجلاس بود، مقرر شد به مقدار 99هزار بشكه طي دو مرحله افزايش يابد. همچنين عربستان و امارات نيز مقداري از سهميه خود را داوطلبانه به كويت و قطر واگذار كردند. بيانيه نهايي اجلاس تأكيد دارد كه توافق مذكور و مقدار سهميه‌ها كاملاً موقتي است و قابل تمديد براي دوره‌هاي بعد نمي‌باشد.[۳۳] ( ضميمه دارد). راديو بي‌بي‌سي به نقل از يك كارشناس نفتي گفت: «سهميه كويت افزايش يافت ولي عربستان و امارات افزايش دريافت نكردند. اين امر به دليل آن است كه ملك فهد شاه سعودي براي شكستن بن‌بست اجلاس، نقش ميانجي را به عهده گرفت و با تلاش او اوپك توانست از بن‌بست خارج شود. يك علت اصرار كويت براي افزايش سهميه خود آن بود كه وزير نفت اين كشور مي‌خواست با نوعي پيروزي به كشورش بازگردد، به خصوص كه اخيراً مجمع ملي اين كشور هم منحل شده و نوعي سرخوردگي در كويت پديد آمده‌است.[۳۴]

گزارش -563

جمهوري‌اسلامي ايران روابط ديپلماتيك خود را با كشور ساحل عاج قطع كرد. در پي بازگشايي سفارت ساحل عاج در بيت‌المقدس اشغالي و تجديد رابطه ميان دولت ساحل عاج و رژيم اشغالگر قدس وزارت خارجه جمهوري‌اسلامي با صدور بيانيه‌اي ضمن اشاره به توطئه‌هاي امريكا در فشار به رژيم‌هاي مزدور خود در افريقا جهت ايجاد رابطه با اسرائيل و خيانت شمردن اين تجديد روابط به ملت‌هاي مسلمان و فلسطين، با اعلام قطع روابط ديپلماتيك با ساحل عاج اعضاي نمايندگي سياسي ايران را از ساحل عاج فراخواند و به سفارت ساحل عاج در ايران نيز اعلام كرد كه در اسرع وقت اقدام به بستن سفارتخانه خود در تهران كند. گفتني است كه روابط ايران و ساحل عاج در سطح كاردار بوده‌است.[۳۵]

گزارش -564

شركت لوفت‌هانزا پروازهاي خود را به تهران پس از يك وقفه 20 ماهه از سر مي‌گيرد. خبرگزاري جمهوري‌اسلامي به نقل از رويتر گزارش داد: شركت لوفت‌هانزا در ماه مارس 1985 به دلايل امنيتي ناشي از جنگ ايران و عراق پروازهاي برنامه‌ريزي شده خود را به حال تعليق درآورد. سخن‌گوي اين شركت گفت كه لوفت‌هانزا در انتظار تأئيد نهايي ايران براي از سرگيري پروازهايش مي‌باشد، اما وي مطمئن است كه اين امر صورت خواهدگرفت.[۳۶]

گزارش -565

هزاران ايراني در مرز تركيه و يونان سرگردان شدند. به گزارش راديو بي‌بي‌سي، دولت يونان ادعا مي‌كند كه هزاران پناهنده ايراني در تركيه در بخش شمال شرقي مرز تركيه و يونان جمع شده‌اند. مقامات يوناني مدعي‌اند كه تركيه اين پناهندگان را تشويق مي‌كند كه به طور غيرقانوني از مرز مشترك دو كشور بگذرند و به يونان وارد شوند. به گفته بي‌بي‌سي، اخيراً 28 ايراني به علت ورود غيرقانوني به يونان در دادگاه محكوم شدند و هفته پيش نگهبانان مرزي يونان 40 ايراني را در حال ورود به مرز يونان دستگير كردند. اين راديو به نقل از روزنامه مليت چاپ تركيه مي‌گويد: تعداد پناهندگان موجود در تركيه از 600 هزار تا يك ميليون نفر تخمين زده مي‌شود. بسياري از اين افراد از خدمت سربازي فرار مي‌كنند اما از آنجا كه به خاطر خودداري از رفتن به سربازي نمي‌توانند گذرنامه بگيرند ناچارند گذرنامه جعلي به دست بياورند. اين منبع افزود: پناهندگان ايراني در وضع دشواري قرار دارند و وسوسه مي‌شوند كه براي گذراندن زندگي به جرم متوسل شوند.[۳۷] ضميمه گزارش شماره 562: اهميت و كارايي سازمان اوپك جنگ ايران و عراق آسيب‌پذير بودن معاملات مستقيم بين كشورهاي توليد‌كننده و مصرف‌كننده نفت را كاملاً مشهود ساخت. جنگ مجدداً موجب افزايش قيمت نفت در سال 1979 ميلادي شد و چنان تحولاتي را در نظام غرب به دنبال داشت كه كنفرانس سران هفت كشور صنعتي غرب در توكيو در آن سال به كنفرانس انرژي مشهور گرديد. از اين اجلاس به بعد ايجاد يك بورس براي نفت خام در سطح جهان در دستور كار كشورهاي غربي قرارگرفت كه تحقق نسبي آن با استفاده از تمامي ابزارهاي سياسي ـ اقتصادي، جنگ قيمت‌ها را در بازار جهاني نفت در سال 1986 در پي داشت. بحران كاهش قيمت‌هاي نفت در سال 1365(1986 م) در حالي كه نشان‌دهنده تغييرات ساختاري در مسئله انرژي بود، اما در عين حال نشان داد كه سازمان اوپك هنوز مي‌تواند ـ و بايد ـ نقش اساسي در بازار انرژي جهان ايفا كند. بحث‌ها و جدال‌ها و جبهه‌گيري‌هاي مختلف اعضاي اوپك در اجلاس‌هاي هفتاد و هفتم، هفتاد و هشتم و آخرين اجلاس (هفتاد و نهم) كه از لحاظ طول زمان برگزاري از بدو تأسيس اين سازمان رويدادي بي‌سابقه بوده‌است، نشان داد كه اوپك هنوز مي‌تواند يك سازمان يكپارچه باقي بماند. بدين ترتيب كه در كنار جنگ قيمت‌ها، بقاي اوپك به عنوان يك سازمان، دومين رويداد بزرگ سال 1365 است.[۳۸]



منابع و مآخذ روزشمار 1365/07/30

  1. ↑ سند شماره 122317 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت اطلاعات سپاه يكم كربلا، 30/7/1365.
  2. ↑ سند شماره 024162 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت اطلاعات نيروي زميني سپاه، گزارش نوبه‌اي شماره 33، 9/8/1365، ص10.
  3. ↑ سند شماره 024153 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت عمليات اطلاعات نزاجا، گزارش نوبه‌اي شماره 32، 8/8/1365.
  4. ↑ مأخذ شماره 2، ص7.
  5. ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش ويژه"، نشريه شماره 217، 1/8/1365، ص1.
  6. ↑ روزنامه كيهان، 1/8/1365، ص3.
  7. ↑ مأخذ شماره 5، ص2.
  8. ↑ مأخذ شماره 5، ص3.
  9. ↑ مأخذ شماره 5، ص3.
  10. ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 218، 2/8/1365، ص پنج.
  11. ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 219، 3/8/1365.
  12. ↑ پيشين، ص13، راديو امريكا.
  13. ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش ويژه"، نشريه شماره 220، 4/8/1365، ص دو، رويتر.
  14. ↑ مأخذ شماره 11، ص‌ص دو و سه، راديو قاهره.
  15. ↑ مأخذ شماره 3، ص10.
  16. ↑ سند شماره 024220 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد سپاه پنجم رمضان (معاونت اطلاعات)، 13/8/1365.
  17. ↑ مأخذ شماره 5، ص‌ص14 و 15.
  18. ↑ روزنامه كيهان، 1/8/1365، ص18.
  19. ↑ سند شماره 112422 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد سپاه ناحيه فارس، 30/7/1365.
  20. ↑ سند شماره 087960 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد سپاه ناحيه همدان، 30/7/1365.
  21. ↑ سند شماره 112436 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: سپاه ناحيه خراسان، دفتر نمايندگي امام، 30/7/1365.
  22. ↑ سند شماره 087986 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد سپاه ناحيه دريايي بوشهر، 5/8/1365.
  23. ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 1/8/1365، ص2.
  24. ↑ مأخذ شماره 5، ص23.
  25. ↑ مأخذ شماره 10، ص18.
  26. ↑ مأخذ شماره 18، خبرگزاري فرانسه، ص20.
  27. ↑ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري‌اسلامي، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 1/8/1365، ص11.
  28. ↑ مأخذ شماره 5، ص9.
  29. ↑ روزنامه اطلاعات، 30/7/1365، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي به نقل از روزنامه كويتي الوطن.
  30. ↑ مأخذ شماره 10، ص4.
  31. ↑ مأخذ شماره 5، ص‌ص4 تا 6.
  32. ↑ مأخذ شماره 10، ص‌ص5 و 6، راديو امريكا.
  33. ↑ روزنامه اطلاعات، 30/7/1365، ص4.
  34. ↑ مأخذ شماره 10، ص20، بي‌بي‌سي (بخش انگليس).
  35. ↑ مأخذ شماره 18، ص3.
  36. ↑ مأخذ شماره 23، ص2.
  37. ↑ مأخذ شماره 5، ص17.
  38. ↑ شركت مطبوعاتي فرانديش، رويدادهاي سال 1365 (تهران، بهمن 1366)، ص‌ص158 تا 161.






برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1365.07.30&oldid=3019»