1364.09.15: تفاوت میان نسخه‌ها
(جایگزینی صفحه با ' {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1364 |نام = 1364.09.15 |نام دیگر= پانزده آذر |روز=15 آذر 1364 |تاریخ شمسی= 1364.09.15 |تاریخ میلادی= 6 دسامبر 1985 |تاریخ قمری= 23 ربیع‌الاول 1406 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.09.15</div> <div class="bootstrap-btn">1360.09.15</...') برچسب: جایگزین شد |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
| سطر ۲۴: | سطر ۲۴: | ||
[[ | |||
<div style="text-align:justify"> | |||
== گزارش - 688 == | |||
فعالیت‌های مهندسی دشمن در منطقه هور، نشانه افزایش توجه ارتش عراق به این منطقه و نیز تأثیر تلاش‌هایی است که یگان‌های خودی در این منطقه می‌کنند که یکی از اهداف آن جلب توجه دشمن به منطقه هور و کاهش توجه او به منطقه فاو است. | |||
گزارش‌های امروز معاونت اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) حاکی است که درپی اقدامات مهندسی یگان‌های سپاه پاسداران در هور و نیز اجرای عملیات‌های محدودی چون قدس و عاشورا، شواهد و قرائن نشان‌دهنده افزایش حساسیت دشمن در منطقه هور و به‌خصوص در محورهای البیضه تا الحسان است. | |||
همچنین بنا بر گزارش مرکز شنود مکالمات واحدهای ارتش عراق و اعلام رادیوی عراق، عدنان خیرالله وزیر دفاع عراق، از مناطق سپاه سوم (شرق بصره) و سپاه ششم (هور) بازدید و دستورات لازم را صادر کرده است. از سوی دیگر، حساسیت بیش از حد دشمن به منطقه هور و تصور اجرای حمله‌ای گسترده در این منطقه، به اقدامات هوایی دشمن شتاب داده است طوری‌که شناسایی هوایی در کل منطقه هور و گشتی‌های هلیکوپتری به‌طور دائم انجام می‌شود. اسیران و پناهندگان اخیر نیز گفته‌اند که دشمن به هور حساس شده است و دائماً دستور هشیاری صادر می‌کند.<ref>سند شماره 640/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بررسی وضعیت دشمن، قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، راوی (محمد درودیان)، صص 33 و 38.</ref> | |||
علاوه‌براین، نیروهای دشمن در محور خسروآباد و فاو افزون‌بر ادامه پدافند در سنگرهای احداثی این منطقه، به اقداماتی با هدف احداث و تکمیل مواضع پدافندی در غرب اروندرود و استقرار نیروها در مواضع جدید دست زده‌اند.<ref>سند شماره 011075 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای واحد اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، شماره 150، 18/9/1364، ص3.</ref> | |||
== گزارش - 689 == | |||
در ادامه تلاش برای آماده‌سازی زمینه اجرای عملیات گسترده در منطقه فاو، شامگاه امروز چهار تیم شناسایی از گروه شناسایی احد5 با عبور از اروندرود در محورهای گوناگون و حضور در غرب این رودخانه، اطلاعاتی از وضعیت استقرار و موانع نیروهای دشمن کسب کردند و به مواضع خود بازگشتند. | |||
بنا بر گزارش معاونت اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) اولین تیم شناسایی دو تن بودند که در ساعت 18:50 از مبدأ حرکت کردند و پس از یک ساعت، به هدف خود رسیدند. گزارش مشاهدات این تیم از وضعیت ساحل دشمن چنین است: | |||
«زمین در کناره ساحل اروند مانند سایر مناطق تا ابتدای شروع چولان‌ها باتلاقی و جنس آن گل نرم است. رفت‌وآمد روی زمین اشکالات عمده‌ای چون سروصدا ایجاد می‌کند و جای پای نیروها باقی می‌ماند. قبل از رسیدن به پوشش چولان، زمین صاف و بدون عارضه است. چولان‌های کناره اروندرود در سمت دشمن یک متر و ده سانتی‌متر ارتفاع دارد. هنگام جزر آب نیروهای عراقی دید کافی از لبه اروند را ندارند، زیرا چولان‌ها جلو دید آنها را می‌گیرد. | |||
بعد از پوشش چولان، اولین موانع دشمن دو ردیف میله‌های ضربدری است. بعد از آن نیز به فاصله پانزده متر داخل چولان‌ها، دو ردیف دیگر میله‌های ضربدری که سیم‌خاردار حلقوی روی آن نصب گردیده است، وجود دارد.»<ref>سند شماره 011075 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای واحد اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، شماره 150، 18/9/1364، ص3.</ref> | |||
تیم دوم شناسایی چهار تن بودند که در ساعت19:10 از مبدأ حرکت کردند و در ساعت19:30 به نقاط تعیین‌شده رسیدند. این گروه در گزارشی از مشاهدات خود نوشته است: بعد از رفتن در آب به‌سوی ساحل دشمن حرکت کردیم. درحال پیشروی در عرض رودخانه به اواسط رودخانه که رسیدیم آب کولاک زیادی داشت طوری‌که داخل دهانمان می‌رفت. سرانجام به کناره غربی اروند رسیدیم. از آنجا تا کنار میله‌های دوازده‌پر سینه‌خیز رفتیم. بعد از عبور از میله‌های دوازده‌پر نیز پنج متر تا اول چولان‌ها را سینه‌خیز پیش رفتیم. در این فاصله زمین لخت، بدون چولان، باتلاقی و شل بود طوری‌که دست و پای بچه‌ها در گل فرو می‌رفت و ایجاد سروصدا می‌کرد. سپس به اول چولان‌ها رسیدیم که اولین میله‌های چهارپر نصب شده بودند و پشت آن نیز حجم بسیار زیادی سیم‌خاردار حلقوی دیده می‌شد. تا وسط سیم‌خاردارها رفتیم و خود را به جلو کشاندیم. در این منطقه هم سه ردیف موانع خورشیدی بود، در پشت این موانع نیز دو ردیف سیم‌خاردار حلقوی روی زمین بود که یک ردیف هم در بالای آن قرار داشت.<ref>سند شماره 011039 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 4، 15/9/1364، ص29.</ref> | |||
تیم سوم از گروه شناسایی احد5 نیز که چهار تن بودند، در ساعت 19:15 حرکت کردند و در ساعت 19:45 به هدف تعیین‌شده رسیدند. گزارش مشاهدات این گروه چنین است: | |||
در حوالی بیست متری سمت چپ دکل دیدبانی دشمن به ساحل غربی اروندرود رسیدیم. به‌دلیل انحرافی که داشتیم از زیر سنگرهای دشمن حرکت کردیم و به‌طرف محور خودمان رفتیم. سنگرهای دشمن خیلی فعال و پر سروصدا بود. به‌راحتی از زیر سنگرهای آنها (در آب) عبور کردیم. در مسیری که به‌طرف محور شناسایی خودمان می‌رفتیم، شش سنگر نگهبانی وجود داشت که در زیر نخل‌ها تعداد سنگرهای دشمن بیشتر و نزدیک‌تر می‌شد. در محور مأموریت ما اولین موانع دشمن شامل دو ردیف میله‌های ضربدری بود که در پشت آن سیم‌خاردار حلقوی نصب شده بود از اولین ردیف موانع عبور کردیم و تا حدود 5 متری سنگر دشمن پیش رفتیم. به‌دقت گوش دادیم، سرو‌صدایی نبود، متوجه شدیم که سنگر خالی است. درضمن باید توجه داشت که به‌دلیل باتلاقی‌بودن این منطقه ردپاها به جا می‌ماند.<ref>سند شماره 011040 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 6، 15/9/1364، ص41.</ref> | |||
چهارمین تیم شناسایی متشکل از چهار تن با مأموریت شناسایی نقاط تعیین‌شده بین اسکله‌های 2 و3 و اسکله‌های 3 و4، شب‌هنگام با ورود به رودخانه اروند، کار خود را آغاز کردند. گزارش این تیم چنین است: | |||
ساعت 19:35 حرکتمان را شروع کردیم و در ساعت 20:07 به نقاط تعیین‌شده در ساحل دشمن رسیدیم. از آنجا با پیمودن مسافتی حدود 60 متر به ابتدای اسکله رسیدیم و از زیر نبشی‌های ده‌پر و دوازده‌پر عبور کردیم و به چولان‌ها رسیدیم. پس از عبور از این موانع، به سه ردیف سیم‌خاردار رشته‌ای که میله‌های ضربدری را به یکدیگر مرتبط کرده بود، رسیدیم و با عبور از این موانع به کانالی که به‌موازات اروندرود و در کنار خط دشمن کشیده شده بود، رسیدیم. ساحل دشمن در منطقه شناسایی ما باتلاقی است و در دو طرف اسکله‌ها سیم‌خاردارهای حلقوی و موانع خورشیدی گذاشته شده است.<ref>سند شماره 011307 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 7، 15/9/1364، ص37.</ref> | |||
== گزارش - 690 == | |||
هم‌زمان با اقداماتی که به‌منظور آمادگی برای عملیات گسترده انجام می‌شود، سپاه پاسداران با هدف پیشگیری از ایجاد رکود در جبهه‌ها و رخوت یگان‌های رزمی و نیز جلوگیری از آرامش دشمن، اجرای عملیات‌های محدود را در دستور کار قرار داده است. | |||
در جلسه روز گذشته قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران، رحیم صفوی بر این مهم تأکید کرد که یگان‌هایی که عملیات محدود انجام نداده‌اند یا آمادگی اجرای چنین عملیات‌هایی را در جبهه‌های میانی دارند هرچه سریع‌تر طرح خود را ارائه کنند. درپی آن، امروز در جلسه‌ای با حضور رحیم صفوی و فرماندهان تیپ‌های نبی‌اکرم(ص)و مسلم‌‌بن‌عقیل فرماندهان این دو تیپ اقداماتی را که برای اجرای تک محدود انجام داده‌اند، بیان کردند. اما بررسی کارهای انجام‌شده نشان داد که این اقدامات برای اجرای عملیات محدود کافی نیست، بنابراین قرار شد تلاش بیشتری دراین‌خصوص انجام شود.<ref>سند شماره 011307 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 7، 15/9/1364، ص37.</ref> | |||
== گزارش - 691 == | |||
نیروی هوایی ارتش عراق امروز عملیات‌های متعددی در مناطق مسکونی، تأسیسات اقتصادی، تأسیسات جزیره خارک و مناطق عملیاتی اجرا کرد، اما نتایج مطلوبی را به دست نیاورد. | |||
بنا به گزارش دفتر فرمانده کل سپاه پاسداران<ref>سند شماره 640/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بررسی وضعیت دشمن، قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، راوی (محمد درودیان)، صص 33 و 38.</ref> و دفتر فرماندهی منطقه 4 نوح سپاه پاسداران<ref>سند شماره 011039 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 4، 15/9/1364، ص29.</ref>، در حمله امروز نیروی هوایی ارتش عراق به جزیره خارک، دو هواپیمای میگ شرکت داشتند که دو بمب آنها به پشت مرکز خدمات بندری جزیره اصابت کرد، ولی ضایعاتی نداشت. | |||
واحد اطلاعات قرارگاه عملیاتی خاتم‌الانبیا(ص)سپاه پاسداران نیز اعلام کرد که هواپیماهای عراقی امروز با ده سورتی پرواز، پادگان حمید و جاده اهواز ـ خرمشهر را بمباران و به آسمان دزفول تجاوز کردند.<ref>سند شماره 011199 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای، واحد اطلاعات قرارگاه عملیاتی خاتم‌الانبیا(ص)، شماره 151، 27/9/1364، ص10.</ref> واحد طرح و عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) نیز ضمن اعلام خبر بمباران‌شدن مناطق حمید، حسینیه و جزیره مینو، افزود: در این حملات 4 تن شهید و 19 تن مجروح شدند و 5 خودرو منهدم شد.<ref>سند شماره 11300 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد طرح و عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 15/10/1364.</ref> | |||
گزارش‌های دیگر منابع داخلی حاکی است که هواپیماهای دشمن امروز یک بار به خرم‌آباد، دو بار به اسلام‌آباد، یک بار به بندر امام‌خمینی و شش بار به اهواز تجاوز کردند و دیوار صوتی را در بندر امام‌خمینی و اهواز شکستند.<ref>سند شماره 200113 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش روزانه، شماره 113، 17/9/1364، ص2.</ref> همچنین میراژهای عراقی امروز با هشت سورتی پرواز بر فراز شهر دزفول، دیوار صوتی را شکستند.<ref>سند شماره 1114 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش اطلاعاتی، شماره 170، 21/9/1364.</ref> | |||
ارتش عراق در اطلاعیه نظامی شماره 2024 درباره عملیات نیروی هوایی خود اعلام کرد که ساعت 9 صبح امروز چند هواپیمای عراقی به اردوگاه حمید ـ که برای تمرکز نیرو به کار می‌رود ـ حمله و آن را نابود کرده و تعداد بسیاری را کشته و جنگ‌افزارهای آنان را منهدم کرده‌اند. در این اطلاعیه افزوده شده است که در ساعت 10:50 نیز هواپیماهای عراقی به تأسیسات خارک حمله کردند و هدف‌های خود را به‌دقت مورد اصابت قرار داده و به آتش کشیدند و همچنین در شرق بصره با حمله به هدف‌های موردنظر خسارات سنگینی به افراد و تجهیزات ایران وارد کردند و سالم به پایگاه‌های خود بازگشتند.<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 16/9/1364، ص2، رادیو بغداد، 15/9/1364.</ref> | |||
در بازتاب حملات هوایی امروز عراق، خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد: «عراق امروز اعلام کرد جت‌های جنگنده‌اش شمار وسیعی از سربازان ایرانی را در حمله‌ای علیه یک پادگان کشته‌اند و در همین حال اعلام کرد که حملات هوایی در طول بخش مرکزی جبهه جنگ و خلیج [فارس] را افزایش داده است. این امر ظاهراً تلاش برای ممانعت از یک تهاجم عمده زمینی می‌باشد. [...] | |||
یک سخنگوی نظامی عراق در یک بیانیه جنگی که از رادیوی دولتی بغداد پخش شد ضمن اعلام این مطلب گفت: جت‌های جنگنده اوایل امروز حمله شجاعانه‌ای به تأسیسات نفتی جزیره خارک ایران که در گوشه شمال‌شرقی خلیج [فارس] واقع گردیده، انجام داده‌اند. این چهل‌وهفتمین حمله علیه خارک از اواسط ماه اوت می‌باشد. رهبران عراق عهد بسته‌اند که اقتصاد ایران را از حرکت بازدارند و حکام تهران را به خاتمه جنگ از‌طریق مذاکرات مجبور سازند. منابع مستقل کشتیرانی و نجات که رفت‌وآمد دریایی خطوط خلیج [فارس] را کنترل می‌کنند دراختیارداشتن هرگونه اطلاعی درباره حمله به خارک را تکذیب کردند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 262، 16/9/1364، ص3، بغداد ـ خبرگزاری آسوشیتدپرس، 15/9/1364.</ref> | |||
رادیو بی‌بی‌سی هم به نقل از عراق، اخبار مشابهی را منتشر کرده و افزوده است: «عراق می‌گوید که هواپیماهایش ظرف 24 ساعت گذشته 120 بار بر مواضع نیروهای ایران در بخش جنوبی جبهه حمله کرده‌اند.» | |||
== گزارش - 692 == | |||
در ادامه فعالیت گروه‌های ضدانقلاب در مناطق شمال‌غرب کشور برای ایجاد ناامنی و درگیر‌کردن بخشی از قوای جمهوری اسلامی، امروز چند درگیری در این مناطق رخ داد: | |||
1. به گزارش شهربانی استان کردستان، امروز در روستای وشکه دره از توابع بانه، بین نیروهای خودی و عناصر حزب دمکرات درگیری به وقوع پیوست. در این درگیری یکی از پیش‌مرگان کرد مسلمان شهید و یکی از افراد دمکرات دستگیر شد.<ref>سند شماره 442259 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان کردستان به استاندار استان کردستان، 24/9/1364.</ref> | |||
2. قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) گزارش داد: در روستای شلمان از توابع سردشت، بین نیروهای خودی و افراد حزب دمکرات درگیری رخ داد. در این درگیری یکی از نیروهای خودی مجروح شد و از افراد حزب دمکرات یک تن کشته و یک تن مجروح گردید.<ref>سند شماره 119326 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه، 19/9/1364.</ref> | |||
3. به گزارش قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، یکی از نیروهای تیپ شهید بروجردی در منطقه عمومی مهاباد در داخل سنگر نگهبانی، هدف گلوله ضدانقلابیون قرار گرفت و مجروح شد.<ref>همان.</ref> | |||
4. به گزارش شهربانی استان کردستان، در روستای دری از توابع مریوان میان نیروهای خودی و افراد گروه کومه‌له درگیری رخ داد. در این درگیری یکی از اهالی روستای دری شهید شد.<ref>سند شماره 344080 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان کردستان به استاندار کردستان، 18/9/1364.</ref> | |||
5. قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) گزارش داد: نیروهای پایگاه همکان از توابع ارومیه با عناصری از حزب دمکرات درگیر شدند که این درگیری تلفاتی نداشت.<ref>سند شماره 1105/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در عملیات والفجر8، (جواد زمان‌زاده)، از 14/9 تا 27/9/1364، ص20.</ref> | |||
6. بنا بر خبر رسیده از ژاندارمری، امروز تراکتور پایگاه نیستان در محور سردشت ـ مهاباد به مینی که ضدانقلابیون کاشته بودند برخورد که درنتیجه انفجار آن، سرباز راننده مجروح و به تراکتور نیز خساراتی وارد شد.<ref>سند شماره 119325 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه، 18/9/1364.</ref> | |||
== گزارش - 693 == | |||
امروز نیز داوطلبان بسیاری متشکل در کاروان‌های راهیان کربلا از نقاط گوناگون کشور عازم جبهه‌ها شدند. | |||
از قم دومین کاروان راهیان کربلا شامل 800 تن از نیروهای بسیج ادارات و کارخانجات، سپاه پاسداران، روحانیان، شوراهای روستایی و کشاورزان، همراه با کاروان هدایای مردم قم و بخش‌های تابعه با 200 وسیله نقلیه سبک و سنگین رهسپار جبهه‌ها شدند.<ref>روزنامه کیهان، 16/9/1364، ص3.</ref> | |||
همچنین هزاران تن از نیروهای رزمنده از استان‌های آذربایجان‌غربی، کردستان، لرستان، گیلان و مرکزی متشکل در کاروان‌های راهیان کربلا پس از شرکت در نمازجمعه تهران، عازم جبهه‌ها شدند.<ref>روزنامه اطلاعات، 16/9/1364، ص4.</ref> رادیو اسرائیل این حرکت مردمی را چنین منعکس کرد: «در نمازجمعه امروز 7000 نفر داوطلبان اعزام به جبهه‌ها که از چندین استان گردآوری گردیده و به تهران آورده شده بودند، حضور داشتند که در پایان مراسم برای به هیجان درآوردن مردم در خیابان‌ها رژه رفتند و قرار است رهسپار جبهه‌ها گردند. آنها در طرف‌داری از ادامه جنگ شعار می‌دادند.»<ref>مأخذ15، ص6، رادیو اسرائیل، 16/9/1364.</ref> | |||
== گزارش - 694 == | |||
رسانه‌های خارجی در بررسی‌هایی درباره عملیات آتی ایران، از افزایش نیروی دو طرف در بخش‌های جنوبی و مرکزی جبهه‌ها خبر داده‌اند و تشدید حملات هوایی عراق را تلاشی برای خنثی‌کردن طرح‌های تهاجمی ایران دانسته‌اند. رادیو اسرائیل نیز کمبود رزمندگان داوطلب را دلیل انصراف ایران از حمله گسترده بیان کرده است و روزنامه‌های عراقی نیز تهدید کرده‌اند که حمله آتی ایران فاجعه‌ای رقت‌بار برای ایران خواهد بود. | |||
خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد: «تحلیل‌گران نظامی غرب، امروز (جمعه) اظهار داشتند عراق ظاهراً برای بازداشتن ایران از اجرای یک تهاجم گسترده در بخش جنوبی جبهه‌های جنگ خلیج [فارس]، حملات هوایی خود را افزایش داده است. به گفته این تحلیل‌گران، طرفین مخاصمه در بخش مرکزی جبهه 1180 کیلومتری، تعداد کثیری نیرو بسیج کرده‌اند. تجمع نیروهای عراقی در پاسخ به ایران است که از اواسط ماه اکتبر (اواخر مهرماه) در این بخش از جبهه اقدام به گردآوری نیرو کرده است و بنا به تخمین‌هایی تاکنون 75 هزار سرباز در این بخش از جبهه متمرکز ساخته است. | |||
به گفته یک تحلیل‌گر غربی عراقی‌ها با برخورداری از برتری هوایی در جنگ خلیج [فارس]، می‌دانند که ایرانی‌ها قصد حمله دارند و این حمله را از کجا انجام خواهند داد. هواپیماهای جنگنده عراقی مرتباً با انجام [دادن] پروازهای شناسایی در حریم هوایی ایران، کلیه تحرکات نیروهای ایرانی را زیرنظر دارند. به گفته تحلیل‌گران مذکور این واقعیت که عراقی‌ها تاکنون برای دفع دشمن به‌جای استفاده از هلیکوپترهای توپ‌دار از هواپیماهای جنگنده استفاده می‌کنند، نشان می‌دهد که تجمع نیروهای ایرانی برای حمله در مراحل اولیه خود می‌باشد. هنگامی‌که نیروهای دشمن نزدیک شدند، مدافعان عراقی در یک حمله غافلگیرانه معمولاً از انواع هلیکوپترهای توپ‌دار و موشک‌های زمین‌به‌زمین استفاده خواهند کرد که نهایتاً از حمله برنامه‌ریزی‌شده جلوگیری خواهند کرد یا باعث نابودی و تضعیف نیروهای ایرانی خواهد گردید.»<ref>مأخذ15، ص4، بغداد ـ خبرگزاری آسوشیتدپرس، 15/9/1364.</ref> | |||
رادیو امریکا نیز با نقل گزارش‌های ارتش عراق درباره حملات هوایی به خارک و جبهه‌های نبرد می‌افزاید: «عراق در گذشته برای خنثی‌کردن طرح‌های تهاجمی ایران از حملات هوایی علیه نیروهای ایران استفاده کرده بود.»<ref>مأخذ15، صص 6 و 7، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 15/9/1364.</ref> | |||
از سوی دیگر، رادیو اسرائیل با نقل بخشی از سخنان امروز آقای هاشمی رفسنجانی، نتیجه می‌گیرد که ایران از هجوم گسترده منصرف شده است: «حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی امروز تلویحاً گفت: حکومت اسلامی هجوم گسترده تازه‌ای را به خاک عراق تدارک نمی‌بیند و برخلاف گزارش‌های اخیر دایر بر اینکه موعد حمله مزبور نزدیک است، ایران درحال‌حاضر به جنگ فرساینده در طول مرزهای دو کشور اکتفا خواهد کرد. | |||
ناظران نظامی گفتند که مفهوم این سخنان آن است که ایران از هجوم تازه به عراق منصرف شده و درحال‌حاضر به جنگ فرساینده اکتفا می‌کند تا شاید در آینده رویدادهای سیاسی در داخل عراق و یا در جهان عرب موجب سقوط پرزیدنت صدام حسین گردد. مقامات دولتی ایران در ماه‌های اخیر تلاش گسترده‌ای برای تشویق توده‌های مردم به‌منظور اعزام به جبهه‌ها به عمل آوردند، ولی از قرائن چنین برمی‌آید که این تلاش‌ها چندان ثمربخش نبوده و تعداد داوطلبان به میزانی نیست که اجرای هجوم گسترده‌ای را به خاک عراق میسر سازد. بااین‌همه، حجت‌الاسلام رفسنجانی در نمازجمعه امروز اعلام داشت که استقبال مردم برای رهسپاری به جبهه‌های جنگ بسیار پرشور بوده است.»<ref>مأخذ15، صص 5 و 6، رادیو اسرائیل، 16/9/1364.</ref> | |||
رادیو بغداد نیز مطلبی با عنوان "حمله آینده رقت‌بارترین فاجعه برای ایران" به نقل از روزنامه الثوره پخش کرد که در آن آمده است: «بار دیگر حکام ایران گرایش‌های تجاوزکارانه و توسعه‌طلبانه خود را با حمله تبلیغاتی گسترده آغاز کرده و طبل‌های جنگ بار دیگر به صدا درآمده و چنین اظهار داشتند که تدارکات نظامی برای آغاز تعرضی گسترده به خاک عراق تکمیل یافته است.» | |||
رادیو بغداد سپس مقاله‌ای دیگر را به نقل از روزنامه الجمهوریه پخش کرد که در آن حمله آتی ایران نسبت به گذشته سخت‌تر و شکننده‌تر برای ایران خوانده شده و افزوده شده است: «این بار از همه حمله‌های قبلی به‌مراتب اندوه‌بارتر و سنگین‌تر خواهد بود. سربازان رهبر ظفرمند صدام حسین کاملاً آماده هستند تا هر هجوم احتمالی را درهم بکوبند و باقیمانده نیروهای فریب‌خورده را متلاشی سازند.»<ref>مأخذ14، صص 15 ـ 14، رادیو بغداد، 14/9/1364.</ref> | |||
== گزارش - 695 == | |||
آقای هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی و نماینده امام در شورای عالی دفاع، درخطبه دوم نمازجمعه امروز دو موضوع مهم "جنگ" و "اوپک" را بررسی و تجزیه‌وتحلیل کرد. وی به موضوعاتی چون عملیات آینده، جنگ شهرها و جنگ اقتصادی، دلایل شروع جنگ، شرایط پایان‌دادن به جنگ، اهمیت اوضاع سیاسی در جنگ و تأثیر آن بر کشورهای همسایه و... پرداخت و گفت: «و اما وضع خود جنگ که چرا ما این دعوت را کردیم؛ ما یک برنامه برای جنگمان داریم که لازم نیست افشا کنیم ما طرحمان در جنگ مشخص است و مراحل عملیات آینده‌مان را می‌دانیم و می‌دانیم چه موقع مناسب است وارد آنجایی که می‌خواهیم، بشویم و یا نشویم. آنها را انتخاب کردیم، مسیر خودمان را با تسلط بر اعصابمان و بر سیاستمان داریم می‌رویم و ملت ما هر قطعه‌ای وقتی که واقع شد مطلع می‌شود. دشمنان ما کم‌وبیش این مسئله را فهمیدند و فهمیدند ما الآن این‌جوری نیستیم که برای [ما] ماجراجویی در جنگ مطرح باشد و بخواهیم به هر قیمت و به هر دلیل یک عده را بکشیم یا یک عده شهید بدهیم. نه، قبلاً هم گفتیم که جنگ ما الآن با سیاست توأم است و حمله ما همراه شرایط سیاسی است که بتوانیم نتیجه مطلوب را بگیریم. | |||
دشمنان ما می‌خواهند این تعادل ما را به‌هم بزنند. برنامه‌های تنظیم‌شده ما را به‌هم بزنند و برای هر فصلی به مقتضای همان فصل یک راهی انتخاب می‌کنند که ما باید بیدار باشیم آن راهی که آنها انتخاب کردند این را کور کنیم که گفتیم در این مقطع اخیر اینها فکر کرده‌اند که ایران زندگی‌اش را با جنگ منطبق کرده است، بودجه سالانه‌اش را متعادل می‌آورد، صنایع آن راه خودش را می‌رود، کشاورزی‌اش راه خودش را می‌رود، دانشگاه‌هایش رکورد پذیرش دانشجو را شکستند و امسال به حدود 70 هزار دانشجو در کل تحصیلات عالی رسانده‌اند. مدارس آموزش‌وپرورش آن سالانه بیش از 500 هزار محصل جدید را در خودش می‌پذیرد و از عهده پذیرش اینها برمی‌آید. زندگی عادی مردم را دارد اداره می‌کند و جبهه‌ها را بدون اینکه فشار فوق‌العاده بر مردم بیاورد از نیروها به مقدار لازم پر نگه داشته و این تسلطی که بر میدان جنگ دارد و انتخاب می‌کند آن لحظه مناسب را، این برای دشمنان ما قابل‌قبول نیست، باید این توازن را به‌هم بزنند. | |||
جنگ شهرها نتیجه معکوس داد و درون عراق را متزلزل کرد. به جنگ اقتصادی متوسل شدند و توطئه کردند که منظره توسعه جنگ را در خلیج‌فارس و دریای عمان درمقابل چشم ما قرار بدهند. ما تهدیدمان جدی بود، آنها می‌دانستند اگر روزی مراکز اقتصادی ما صدمه ببیند ما آن‌موقع نیروهایی که در مراکز اقتصادی هستند اینها را در جبهه‌ها بسیج می‌کنیم و در جبهه فعال می‌شویم. اینها برنامه‌ریزی برای این کار کردند و فکر می‌کردند که ما در تهدید، جدی نیستیم. | |||
وقتی که برنامه‌ریزی شده بود که در آن برنامه‌ریزی اطلاعات امریکا، آواکس‌های موجود در منطقه و ماهواره‌های امریکایی و اطلاعات روسی و امکانات ارتجاع خلیج‌فارس و همه امکانات بعث عراق و دیگران همه متمرکز شد برای اینکه یک ضربه کاری اقتصادی به بنیه اقتصاد ما بزنند و دعوت کردیم ما از مردم که آماده باشید ممکن است چنین روزی فرابرسد و حضور مردم را اینها به این صورت چشمگیر دیدند. الآن می‌بینیم که شرایط عمومی منطقه، شرایط سیاسی منطقه، شرایط عمومی دنیا شکل دیگری دارد به خودش می‌گیرد. | |||
احساس قدرت و جدیت در ما کردند. این دستور قرآنی"وَ لْیجِدُوا فیکمْ غِلْظَةً" [توبه، 123] اعجاز خودش را به‌عنوان یک اصل روانی دارد نشان می‌دهد. قرآن به مسلمان‌ها دستور می‌دهد که باید این غلظت را دشمنانتان در شما ببینند؛ وقتی که دیدند این ملت پنج سال جنگیده و تحت محاصره این‌گونه مسائل جنگ را می‌فهمد و آماده دفاع است، آنها می‌خواهند شرایط را عوض کنند، اما دیگر حالا انتخاب با ماست، انتخاب با آنها نیست، وضع را آنها به وجود آوردند. ما فهمیدیم که هرجا اینها احتمال نقطه‌ضعف بدهند از آنجا وارد می‌شوند. | |||
اصلاً اصل جنگ چرا به ما تحمیل شد؟ برای این تحمیل شد که اینها روزهای اول فکر می‌کردند ایران قدرت رزمی ندارد، ارتش ایران بعد از انقلاب دچار مشکل شده است به‌خاطر دوران تحولش، سپاه هنوز جان نگرفته بود، اسم بسیجی نبود، مردم ما با اسلحه آشنا نبودند، مشکلات داخلی داشتیم، مشکلات سیاسی داشتیم، لیبرال‌ها و منافقین و چپی‌ها فتنه می‌کردند، مجموعه اینها را نقطه‌ضعف ما دیدند و فکر کردند آن روزگار [کار] انقلاب را بسازند. هروقت اینها احساس کردند که یک نقطه‌ضعفی در یک نقطه‌ای از وجود ما، وجود دارد از همان‌جا هجوم می‌کنند و ما باید نقاط ضعف خودمان را اگر فهمیدیم فوراً بپوشانیم. | |||
الآن در چند ماه اخیر اینها فکر می‌کردند که با تبلیغاتی که به آنها شده بود و دروغ‌هایی که عمال جیره‌خوار و دروغ‌گویشان از درون جامعه ما به آنها داده بودند که این جامعه از جنگ خسته شده است، اینها فکر می‌کردند که الآن وقتش باشد. این تهاجم مردم به جبهه‌ها و مساجد و نمازجمعه‌ها و حضور مردم رزمنده ما در صحنه‌ها و حمایت عجیبی که مردم کردند از این جریان‌ها، آنها را جور دیگری کرده است. | |||
ما الآن حرکات مثبتی در خلیج‌فارس می‌بینیم. این کشور همسایه ما که هواپیمای کوچک را با دزد هواپیما آن‌جوری به‌سرعت بازگرداند اگر پارسال بود این کار را نمی‌کرد. همان‌طورکه دیدیم هواپیماهای گذشته ما پرواز کردند در همین فرودگاه و آن‌طرف‌تر نشستند و به اینها سوخت دادند و به عراق فرستادند، اگر شما این‌جوری نمی‌آمدید جلو، آنها یک جور دیگری عمل می‌کردند. ولی امروز ما می‌بینیم راه را شما باز کردید آنها هم عاقل شدند. ما حرفمان همان حرف قدیم است. حرف ما همان حرفی است که برای این منطقه باید قابل‌قبول باشد. ما می‌گوییم حزب بعث عراق را که مزاحم همه منطقه هست، حزب ملحدی است، حزب نوکر استعمار است و طاغوت عراق را شما از صحنه سیاست منطقه کنار بگذارید، ملت عراق را بگذارید بر سرنوشت خودشان حاکم باشند و حقوق ازدست‌رفته ملت ایران را هم بپردازید، آن‌وقت ببینید که ما نقشه توسعه‌طلبانه نداریم. ما در خاک عراق هیچ منفعتی برای خودمان جست‌و‌جو نمی‌کنیم بلکه منتظریم که جنگ تمام بشود و بعد از پیروزی جنگ ملت ایران از امکاناتش برای بازسازی عراق هم استفاده کند و برای تحکیم موقعیت سیاسی ملت‌ها در منطقه کار بکند. ما حرفمان با اینها این است. | |||
اینها می‌توانند به حرف ما اطمینان پیدا کنند، البته یک مقدار اطمینان پیدا کرده‌اند. اینها این روزهای اخیر که عراقی‌ها در خلیج‌فارس شیطنت کردند و ما هم قدرت نیروی دریایی‌مان را ـ که آنها نمی‌دانستند این‌قدر هست ـ نشان دادیم، آنها از اینکه دیدند ما خودداری کردیم و ضربه به کشورهای جنوب خلیج‌فارس نزدیم و به بندرهای آنها که مرکز تدارکات عراق هست حمله نکردیم، فهمیدند که ایران حوصله به خرج می‌دهد و فهمیدند ما خودداری می‌توانیم بکنیم این هم مؤثر بود. [...] از این به بعد سیاستمان همین است. به راهیان کربلا عرض می‌کنم و به پشتوانه‌های اینها، الآن سیاست ما این است که از بالای بالا، از شمال کردستان تا نقطه جنوبی جبهه باید همه‌جا واحدها، مراکز نظامی پر از جمعیت و آماده حمله و آشنا به طرح‌هایی که در پیش خودشان دارند، باشند؛ اگر چنانچه عراق شرارتی نکند ما همان سیاست قبلی خودمان را ادامه می‌دهیم و گفتیم جنگ برای ما الآن مفهوم سیاسی هم دارد. وقت مناسب حمله هروقت رسید کارمان را انجام می‌دهیم. باید شرایط سیاسی درست شود، ولی اگر عراق شرارتی بکند به تناسب شرارت عراق که در هرجا شرارتی دیدیم ما باید در جبهه جواب بدهیم. بنابراین سیاست جنگی ما، سیاست دفاعی ما همان بوده که هست. خواسته‌های ما چه جبهه‌هایمان پر از نیروهای رزمنده باشد و انبارهایمان پر از اسلحه و چه دستمان خالی باشد، همان‌هایی است که از پیش مطرح کردیم و حوادث زودرس را دشمن تحمیل می‌کند. اگر شرارتی از دشمنان در گوشه‌ای از جبهه‌ها و در کشور و جایی دیده شود، نیروهای رزمنده ما موظف‌اند تلافی کنند و آمادگی را باید حفظ کنیم. این آمادگی عمومی که اعلام شده شامل پشت جبهه‌ها هم می‌شود.»<ref>سند شماره 011039 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 4، 15/9/1364، ص29.</ref> | |||
آقای هاشمی رفسنجانی همچنین در خطبه دوم نمازجمعه امروز، در آستانه تشکیل اجلاس اوپک، سخنان مشروحی درباره مسائل متعدد مربوط به نفت بیان کرد. وی ابتدا به ظلم غربی‌ها از آغاز کشف نفت به کشورهای نفت‌خیز و غارت آنها و تلاش دائمی برای سلطه کامل یا تسلط بر اقتصاد آنها اشاره کرد و سپس دلایل افزایش تدریجی قیمت نفت را قبل از انقلاب اسلامی و افزایش قیمت آن به سه برابر یعنی بشکه‌ای 36 دلار را درپی پیروزی انقلاب اسلامی بیان کرد. | |||
آقای هاشمی افزود: این کشورهای نفت‌خیز به‌جای اینکه بخش ناچیزی از این‌همه افزایش درآمد نفتی خود را برای کمک به کشورهای فقیری که از این افزایش قیمت دچار مشکل شده بودند، اختصاص دهند، به‌دلیل ماهیتشان که نوکری استعمار است، با پشتیبانی مالی فراوان از عراق، سلاح و تجهیزات جنگی برای عراق فراهم کردند تا به ایران حمله کند و از طرف دیگر، درجهت منافع استعمارگران در دو سال اخیر قیمت نفت را به بشکه‌ای 26 دلار کاهش دادند. وی با اشاره به اینکه با این اقدام همه کشورهای جهان سومی فروشنده نفت دچار مشکل شده‌اند و برخی برای جبران آن اقدام به افزایش تولید کرده‌اند و این افزایش تولید به سقوط بیشتر قیمت نفت می‌انجامد، گفت: «این خیانت آشکاری است به ما و به دنیا و بغضی است که اینها نسبت به جمهوری اسلامی دارند.» | |||
آقای هاشمی گفت رهبران کشورهای نفت‌خیزی که چنین خیانتی می‌کنند، عوام‌فریبی نکنند که به‌خاطر کشورهای جهان سوم قیمت نفت را کاهش می‌دهند، این کشورها دو درصد نفت دنیا را هم مصرف نمی‌کنند که می‌توانیم به آنها به قیمت عادلانه بفروشیم یا حتی این یکی دو درصد را مجانی به آنها بدهیم و نگذاریم نفت ارزان به جیب کشورهای ثروتمند سرازیر شود.<ref>همان، ص10.</ref> | |||
== گزارش - 696 == | |||
حجت‌الاسلام حسن روحانی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و رئیس کمیسیون دفاع، قبل از خطبه‌های نمازجمعه امروز تهران درباره صلح و ادعای صلح‌طلبی، ضرورت مبارزه تا رسیدن به حقوق پایمال‌شده، لزوم آمادگی دائمی برای مقابله با تجاوز، برخی تصمیمات نادرست دولت موقت و عوامل مهم پیروزی و شکست، سخنرانی کرد. | |||
آقای روحانی گفت: کسی با صلح مخالف نیست. آنچه دشمنان به ما پیشنهاد می‌کنند صلح نیست، تسلیم‌شدن انسان‌های حق‌جو و تشویق متجاوز است. وی نظر اسلام را مبارزه تا احقاق حق و ابطال باطل اعلام و تأکید کرد که آمادگی برای مقابله با تهاجم همواره باید حفظ شود و اگر ملتی صلح پایدار می‌خواهد باید آمادگی جنگ را داشته باشد و دارای بنیه نظامی قوی باشد. وی افزود که دشمن وقتی از هجوم به ملتی می‌ترسد که بداند درصورت تهاجم مقابله‌به‌مثل می‌شود. | |||
آقای روحانی همچنین گفت: «اگر نادانی دولت موقت نبود شاید جنگی این‌چنین بر ما تحمیل نمی‌شد. آنهایی که حتی تصمیم داشتند هواپیماهای اف14 ما را به امریکا پس دهند و اگر شهید بهشتی و عزیزانی چون آیت‌الله خامنه‌ای‌ها و هاشمی‌ها در شورای انقلاب نبودند، دولت موقت در تابستان 1358 آنها را به امریکا پس داده بود. من نمی‌گویم خیانت یا عدم خیانت، بلکه این یک نادانی و عدم تفکر صحیح برای یک ملت انقلابی بود.» | |||
وی برای دستیابی به پیروزی در صحنه نبرد سه عامل را برشمرد: انسان و نیروهای مخلص؛ ابزار و وسایل لازم برای نبرد؛ نصرت و رحمت خداوند و امدادهای غیبی و اراده حق. وی افزود: جنگ پیکاری است میان اراده‌ها و اساساً اراده‌هاست که پیروز خواهد شد. | |||
آقای روحانی بر ضرورت به‌کارگیری تمام امکانات در خدمت جنگ تأکید کرد و گفت: دانشگاه همه تحقیقاتش باید در خدمت جنگ باشد. کارخانه‌ها و حتی بعضی از رشته‌های دانشگاهی و دبیرستانی در زمان جنگ باید تعطیل می‌شدند و به آنچه ما در جنگ نیاز داریم به آن می‌پرداختند.<ref>همان.</ref> | |||
< | == گزارش - 697 == | ||
درحالی‌که افراد و شرکت‌ها برای فروش تجهیزات غیرنظامی یا دفاعی به ایران تحت تعقیب قرار می‌گیرند، انگلستان برای افزایش فروش تجهیزات نظامی به عراق اعلام آمادگی کرد. | |||
به گزارش رادیو امریکا: «هیئت منصفه عالی دادگاه فدرال شهر سنت لوئیز در ایالت میزوری امریکا علیه یک شرکت امریکایی اعلام جرم کرد. شرکت بلک برن وابسته به شرکت تلفن بین‌المللی امریکا، متهم است که قانون تحریم بازرگانی امریکا علیه ایران را نقض کرده و از سال 1980 تا 1982 وسایل الکترونیکی به ایران فروخته است.»<ref>مأخذ15، ص26، رادیو امریکا، 15/9/1364.</ref> | |||
از سوی دیگر، روزنامه لبنانی البیرق چاپ بیروت، نوشته است: «هرچند رژیم عراق از بی‌طرفی انگلیس در جنگ خود با ایران راضی بوده، ولی فروش سه کشتی جنگی انگلیسی به ایران، عراق را نگران کرده است و این امر بخش اهم گفت‌وگوهای اخیر طارق عزیز با مقامات انگلیس را تشکیل داده است. [...] دولت انگلیس برای ایجاد توازن در محاسبات خود با عراق آمادگی خویش را جهت فروش نفربرهای زرهی و تجهیزات جنگی دیگر به عراق اعلام نموده است. [...] دولت انگلیس طی سه سال گذشته بیش از 575 میلیون لیره استرلینگ وام دراختیار عراق قرار داده و صادرات انگلیس به عراق در سال گذشته به 300 میلیون لیره استرلینگ رسیده است که گفته می‌شود در سال جاری 40 درصد افزایش خواهد یافت.»<ref>سند شماره 011308 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 1، 15/9/1364، ص33.</ref> | |||
== گزارش - 698 == | |||
در آستانه سفر دکتر ولایتی وزیر امور خارجه ایران به عربستان، رادیو بی‌بی‌سی در تفسیری به ارتباط این سفر با سفر چند روز پیش هیئت سوری به ایران و آخرین اجلاس سران شورای همکاری خلیج‌فارس و مواضع این شورا درمورد جنگ عراق و ایران پرداخته است. | |||
رادیو بی‌بی‌سی گفت: «در تهران اعلام شده است که وزیر خارجه ایران، فردا به دعوت همتای سعودی‌اش به عربستان سفر خواهد کرد. [...] دیدار وزیر خارجه ایران از عربستان سعودی درواقع یک بازدید است و پس از سفر سعود الفیصل وزیر خارجه عربستان سعودی، انجام می‌گیرد. بعد از همان سفر وزیر خارجه عربستان سعودی بود که روابط ایران با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج [فارس] درحد قابل‌ملاحظه‌ای بهبود یافت. [...] ظاهراً ششمین کنفرانس شورای همکاری خلیج [فارس] که در ماه گذشته در مسقط برگزار شد، وزیر خارجه ایران را به تسریع در قبول دعوت عربستان سعودی ترغیب کرده است.» | |||
رادیو بی‌بی‌سی افزود: «یوسف العلوی وزیر مشاور در امور خارجی عمان، ازطرف شورای همکاری خلیج [فارس] مأموریت یافته است که با مقامات ایرانی به مذاکره بپردازد، اما او هنوز برای این کار به ایران نرفته است. پیداست که مقامات ایران ترجیح می‌دهند که پیش از گفت‌وگو با فرستاده شورای همکاری خلیج [فارس] به روابط خود با عربستان سعودی صورت مشخص‌تری بدهند و نظرات خود را درباره موضوع خاتمه‌دادن به جنگ، در ریاض مطرح کنند. | |||
در ایران چنین استنباط می‌شود که اعلام سفر وزیر امور خارجه این کشور به عربستان سعودی مقارن با انتشار بیانیه مشترک وزیران خارجه ایران و سوریه امری تصادفی نیست؛ احتمال دارد که تسریع در این دیدار، حاصل ترغیب ایران به‌وسیله سوریه باشد. سوریه پیوسته ایران را ترغیب کرده است که روابط خود را با کشورهای همسایه‌اش در حوزه خلیج‌فارس بهبود بخشد، اما دراین‌زمینه به‌واسطه اختلافات میان ایران و عربستان سعودی در موقعیت دشواری قرار داشته است. در نتیجه در کنفرانس‌های اعراب، سوریه متهم به این می‌شده است که با کمک‌کردن به یک دولت غیرعرب علیه یک دولت عربی، به تعهدات عربی خود پشت پا زده است. | |||
در بیانیه مشترک ایران و سوریه تأکید شده است که ایران هیچ‌گونه خصومتی نسبت به کشورهای عرب ندارد و احتمالاً پیامی که دکتر ولایتی با خود به عربستان می‌برد همین است. ایران نسبت به مذاکراتی که با عربستان سعودی در پیش دارد خوش‌بین است، اما انتظار نمی‌رود که این مذاکرات تغییر اساسی در شرایط ایران برای قبول آتش‌بس به وجود آورد. ایران می‌کوشد که شورای همکاری خلیج‌فارس را متقاعد کند که عراق را متجاوز بشناسند و حملات این کشور به کشتی‌های نفتکش و به پایانه‌های نفتی ایران را محکوم کنند.»<ref>مأخذ15، صص 26 ـ 24، رادیو بی‌بی‌سی، 15/9/1364.</ref> | |||
== گزارش - 699 == | |||
وزیر امور خارجه عراق و دبیرکل اتحادیه عرب از سازمان‌های بین‌المللی خواستند تا برای پایان‌یافتن جنگ ایران و عراق تلاش بیشتری بکنند. | |||
طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق، امروز (15 آذر 1364) در مرکز تحقیقات عربی در لندن، از کشورهای عربی و اسلامی و جنبش غیرمتعهدها و سازمان ملل درخواست کرد تا تلاش‌های فشرده خود را برای ایجاد راه‌حل هرچه سریع‌تر برای پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران که ادامه آن امنیت و ثبات منطقه و صلح جهانی را به خطر می‌اندازد، به کار گیرند. طارق عزیز ادامه این جنگ را به‌معنای ادامه درگیری خاورمیانه و تداوم جنگ خانگی در لبنان دانسته است.<ref>واحد سیاسی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، نشریه گزارش، شماره 15، 22/9/1364، صص10 ـ 9.</ref> | |||
طارق عزیز پس از دیداری سه‌روزه از انگلیس و گفت‌وگو با مقامات این کشور، امروز به بغداد بازگشت.<ref>مأخذ29، ص3. </ref> | |||
رادیو صوت‌الجماهیر عراق امروز گفت: «شاذلی قلیبی دبیرکل اتحادیه عرب، درپی مذاکراتی با مقامات اروپایی در لوکزامبورگ، از کشورهای اروپایی خواست تا برای خاتمه‌دادن به جنگ عراق و ایران تلاش‌های فشرده‌ای را به کار برند. وی گفت: این جنگ نه‌تنها تهدیدی علیه منطقه، بلکه تهدیدی علیه دیگر مناطق جهان به شمار می‌رود.»<ref>سند شماره 011307 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 7، 15/9/1364، ص37.</ref> | |||
== گزارش - 700 == | |||
نشریه امریکایی وال استریت ژورنال با نقل نظر سه تن از مقامات عراقی درباره ادامه جنگ، به دلایل تغییر موضع شورای همکاری خلیج‌فارس پرداخته است. نشریه داخلی گزارش نیز در مقاله‌ای مواضع امریکا و شوروی را بعد از اجلاس اخیر سران دو ابرقدرت بررسی کرده است. | |||
وال استریت ژورنال نوشته است: «لطیف نصیف جاسم وزیر اطلاعات عراق، موضع عراق را درزمینه‌های نظامی، سیاسی و اقتصادی موضعی قوی اعلام کرد. اما سعدون حمادی رئیس مجلس ملی عراق به این روزنامه گفته است که مطمئنم در آینده نزدیک جنگ عراق و ایران وارد مرحله سرنوشت‌ساز و نهایی خواهد شد و در 12 ماه آینده مذاکرات تهران و بغداد آغاز خواهد شد. احمد تقی وزیر نفت عراق نیز گفته است کشورش به ادامه حملات خود علیه خارک و تأسیسات اقتصادی دیگر ایران مصمم است تا اینکه پایانی برای این جنگ پیدا شود.» این نشریه در ادامه نوشته است: «فرمانروایان شش کشور حوزه خلیج‌فارس در نشست خود در کاخ ساحلی عمان به این نتیجه رسیده‌اند که ادامه شیوه‌های رژیم عراق برای پایان‌دادن به جنگ نه‌تنها دیگر اثری ندارد، بلکه خطرات بیشتری را نیز برای منطقه در بر خواهد داشت. آنها معتقدند عراق آن‌قدر نیرو و توان ندارد که جنگ را پایان دهد. اگر حملات رژیم عراق به خارک در پایان‌دادن به جنگ مؤثر واقع نشود، مردم عراق و متحدین رژیم عراق ممکن است به این نتیجه برسند که دیگر رویارویی با جمهوری اسلامی و توسل به زور، چاره‌ساز نیست و باید درجهت سازش با جمهوری اسلامی تلاش کنند. دیپلمات‌های مقیم کشورهای منطقه خلیج‌فارس هیچ‌گونه نشانه‌ای از اینکه قدرت آیت‌الله خمینی رو به ضعف گذاشته باشد، نمی‌بینند.» | |||
از سوی دیگر، نشریه واحد سیاسی سازمان تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم (گزارش) دراین‌باره نوشته است: احتمالاً ابرقدرت‌ها پس از کنفرانس ژنو نتوانسته‌اند پیرامون راه‌حل مشترکی در خاتمه‌دهی به جنگ ایران و عراق به نتیجه مطلوبی دست یابند. این حقیقت وقتی چهره خود را می‌نمایاند که روش‌های اتخاذشده امریکا و شوروی را در این مقطع زمانی بررسی کنیم. امریکا با اتخاذ سیاست "دیپلماسی ـ هشدار نظامی" درپی کسب دو هدف است: نخست، با موضع‌گیری اخیر شورای همکاری خلیج‌فارس، ایران را درگیر مذاکرات پیچیده و طولانی ساخته و درنهایت جمهوری اسلامی را به همکاری با این شورا بکشاند. دوم، هم‌زمان با پیگیری روش دیپلماسی، از تاکتیک هشدار نظامی و تقویت رزمی عراق استفاده برده تا از تحقق یک عملیات پیروز که می‌تواند ایران را از قدرت بیشتری در گرفتن امتیازات بنیادی (حذف صدام) در برخورد با شورای همکاری خلیج‌فارس برخوردار سازد، جلوگیری کند. | |||
اما رهبران شوروی باتوجه‌به سیری که غرب توانسته است در حاکمیت عراق بپیماید سعی می‌کنند با تماس‌های دیپلماتیک متقابل با جمهوری اسلامی و با آگاهی از درخواست‌های ایران برای خرید سلاح، سیاست خنثی‌سازی گرایش ایران به‌سوی شورای همکاری را در پیش‌گیرند.<ref>سند شماره 640/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بررسی وضعیت دشمن، قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، راوی (محمد درودیان)، صص 33 و 38.</ref> | |||
== گزارش - 701 == | |||
قائم‌مقام وزیر امور خارجه ایران و هیئت همراه در ادامه سفر به چند کشور افریقایی، امروز وارد موزامبیک شدند. | |||
روزنامه اطلاعات در گزارشی از این سفر نوشته است: «آقای بشارتی در دیدار با آقای جیسانو وزیر امور خارجه موزامبیک، گفت: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، کشور ما همواره حامی انقلابیون بوده و روابط جمهوری اسلامی ایران و کشور انقلابی شما گرچه مدت و سابقه زیادی ندارد، اما گسترش زیادی پیدا کرده است. شما درگیر جنگ ناخواسته ـ که محصول زشت آپارتاید است ـ هستید و ما هم دچار یک جنگ که توسط امپریالیسم علیه ما برافروخته شد می‌باشیم. اما گرفتاری‌های ما در جنگ مانع از کمک به کشورهای دوست ما نشده است و شما از عنایت جمهوری اسلامی ایران به کشور خودتان مطلعید. هر کشوری که علیه آپارتاید مبارزه کند، از کمک‌های بی‌قیدوشرط ما برخوردار است و شما که خط مقدم جبهه علیه آپارتاید هستید، به حمایت‌های ما امیدوار باشید. | |||
سپس وزیر امور خارجه موزامبیک در پاسخ ضمن اظهار تشکر از کمک‌های جمهوری اسلامی ایران که در شرایط درگیری در جنگ تحمیلی انجام شده اظهار داشت: ما مطمئنیم که ما را علیه آپارتاید حمایت می‌کنید.»<ref>روزنامه اطلاعات، 17/9/1364، ص2.</ref> | |||
== گزارش - 702 == | |||
سفر هیئت پارلمانی فرانسه که قرار بود امروز (جمعه) وارد تهران شود، به روز سه‌شنبه 19 آذر 1364 موکول شد. | |||
خبرگزاری فرانسه با اعلام خبر مذکور افزوده است: «این هیئت مایل است به‌منظور نزدیکی میان ایران و فرانسه به تهران سفر کند. ژان ماری دایه نماینده جناح مخالف در پارلمان فرانسه، پنجشنبه‌شب (14 آذر 1364) در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه ـ که بلافاصله پس از دیدار با رولان دوما وزیر امور خارجه فرانسه و گفت‌وگو پیرامون این مأموریت صورت گرفت ـ ضمن اعلام این مطلب افزود: به اعتقاد رولان دوما و اعضای این هیئت نمایندگان پارلمان ایران درصورتی از این هیئت به‌خوبی استقبال خواهند کرد که ژاک مارتن ـ که ازسوی دولت فرانسه انتخاب شده است ـ به‌منظور بحث پیرامون اختلافات اقتصادی میان ایران و فرانسه با مقامات ایرانی تماس‌هایی بگیرد. وی افزود که هیئت مذکور برخلاف برنامه پیش‌‌بینی‌شده قبلی شامل بازرگانان نخواهد بود و تنها چهار نماینده پارلمان فرانسه اعضای آن را تشکیل خواهند داد که درمورد کلیه موضوع‌های مربوط به دو کشور با نمایندگان پارلمان ایران بحث و گفت‌وگو خواهند کرد. | |||
دایه خاطرنشان کرد که سفر هیئت فرانسوی به تهران ارتباط مستقیم با مسئله گروگان‌ها ندارد، اما نمی‌توان سرنوشت گروگان‌های یادشده را نادیده گرفت. وی افزود: در گفت‌وگوهای خصوصی که در فضایی آرام صورت بگیرد می‌توان از همه چیز صحبت کرد. دایه گفت: این هیئت با شروع گفت‌وگوهای سازنده و دوستانه، کار دیپلمات‌ها را تکمیل خواهد کرد. وی تأکید کرد که این هیئت، یک هیئت از نمایندگان پارلمانی است، لکن هیچ مأموریت پارلمانی ندارد.»<ref>مأخذ15، صص 11 و 12، خبرگزاری فرانسه، 15/9/1364.</ref> | |||
رادیو فرانسه نیز امروز درباره روابط ایران و فرانسه گفت: «آقای ژاک مارتن مشاور دبیرکل سابق ریاست‌جمهوری، توسط لوران فابیوس نخست‌وزیر فرانسه، به‌عنوان مسئول بررسی مشکلات اقتصادی فرانسه و ایران برگزیده شد. وی باید پرونده بسیار سنگینی را که به ارزش یک میلیارد دلار می‌باشد، موردبررسی قرار دهد. در سال 1975، زمانی‌که شاه بر مسند قدرت بود، ایران مبلغ یک میلیارد دلار به کمیته انرژی اتمی فرانسه می‌پردازد و درمقابل خواستار لوازم پیشرفته برای برنامه‌های الکتروهسته‌ای می‌شود. [...] در سال 1979 بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، ایران کلیه خریدهای خود را ملغی می‌سازد. [...] این پرونده درمقابل دادگاه‌های بین‌المللی نیز مطرح شده است و چندین گفت‌وگو نیز بین دو کشور ازجمله خریداری مجدد ازسوی ایران انجام شده است. شاید حل این مسئله سرنوشت گروگان‌های فرانسوی را در لبنان مشخص کند.»<ref>سند شماره 011040 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 6، 15/9/1364، ص41.</ref> | |||
== گزارش - 703 == | |||
رفتار تبعیض‌آمیز سازمان ملل در بررسی موضوع حقوق بشر و گنجاندن نام ایران در فهرست کشورهای ناقض حقوق بشر ازجمله فشارهای جدید دیپلماتیک بر ایران است. در گزارش‌ها و تحلیل‌های چند رسانه غربی دراین‌باره پاسخ نخست‌وزیر و نماینده ایران در سازمان ملل به این موضوع، مرور شده است. | |||
خبرنگار صدای امریکا دراین‌باره گفت: «ورنان واتر سفیر ایالات متحده در سازمان ملل متحد در سخنانی خطاب به یکی از کمیته‌های مجمع عمومی سازمان ملل تلاش آن سازمان را برای تحقیق پیرامون وضع وخیم حقوق بشر در ایران و افغانستان ـ که برای نخستین‌‌‌بار صورت می‌گیرد ـ ستود. بااین‌همه وی گفت: سازمان ملل از سیاست یک بام و دو هوا پیروی می‌کند و موارد بسیاری از نقض حقوق بشر در دیگر کشورها مانند نیکاراگوئه و کوبا را نادیده می‌گیرد.»<ref>مأخذ14، ص17، رادیو امریکا، 15/9/1364.</ref> | |||
رادیو بی‌بی‌سی نیز در گزارشی اعلام کرد: «کارنامه حقوق بشر ایران برای نخستین‌‌‌بار در مجمع عمومی سازمان ملل متحد موردبحث قرار گرفته و قرار است اعضای مجمع عمومی به قطعنامه‌ای که در آن نسبت به وضع حقوق بشر در ایران اظهار نگرانی عمیق شده است، رأی بدهند. موضوع بحث گزارشی موقتی است که یک نماینده ویژه سازمان ملل تهیه کرده و در آن چنین اظهارنظر شده که اتهام‌های مشخص و مفصل درمورد نقض فاحش حقوق بشر در ایران را نمی‌توان مردود شمرد. ده کشور ازجمله فرانسه، بریتانیا و هلند از قطعنامه حمایت کرده‌اند. اما خبرنگار بی‌بی‌سی در سازمان ملل متحد می‌گوید احتمالاً قطعنامه با مخالفت شدید ایران و بسیاری دیگر از کشورهای اسلامی مواجه خواهد شد. نماینده ایران در سازمان ملل متحد به این مجمع عمومی گفته است که قطعنامه را مسخره می‌داند و شکایت کرده است که دولت وی به دلایل سیاسی هدف قرار گرفته است.»<ref>مأخذ14، ص18، رادیو بی‌بی‌سی، 15/9/1364.</ref> | |||
خبرگزاری رویتر نیز گزارش داد: «سه نفر از هواداران سازمان مجاهدین خلق در جریان کار کمیته اجتماعی انسان‌دوستی و فرهنگی مجمع عمومی سازمان ملل در یک کنفرانس مطبوعاتی در این سازمان آثاری را در بدن خود که مدعی بودند ناشی از شکنجه‌شدنشان در زندان‌های ایران است، به خبرنگاران نشان دادند.» | |||
رویتر افزود: «رجایی خراسانی نماینده ایران در سازمان ملل دراین‌باره گفت: اعضای سازمان مجاهدین آماده نابودی هر چیزی که به هدف آنها کمک کند، می‌باشند و دراین‌راستا بهره‌برداری از زخمی‌ها و معلولین جنگ و بمباران‌های هوایی شهرها و روستاها ازسوی عراق از آن جمله می‌باشد. رجایی گفت: اگر کسی به این اندازه بی‌رحم است که پای کسی را قطع می‌کند، عاقلانه‌ترین راه برای آن جنایتکاران این است که قربانی خود را بکشند نه اینکه وی را آزاد کنند تا به سازمان ملل بیاید.»<ref>مأخذ15، صص 20 و 21، سازمان ملل ـ خبرگزاری رویتر، 15/9/1364.</ref> | |||
از سوی دیگر، نشریه زود دویچه سایتونگ چاپ آلمان، نوشته است: «میرحسین موسوی نخست‌وزیر ایران اظهار داشت: گزارش‌هایی که درمورد نقض حقوق بشر در ایران انتشار یافته کاملاً نادرست می‌باشد و سازمان‌هایی مانند عفو بین‌المللی ازجانب صهیونیست بین‌المللی اداره می‌شود. وی در جلسه هیئت دولت اعلام کرد: سازمان‌های بین‌المللی فقط اخبار خود را از دشمنان انقلاب اسلامی دریافت می‌کنند. آنها خود را به‌صورت پادوهای "سلطنت‌طلبان و تروریست‌ها" درآوردند که تبلیغات سوء و حساب‌شده علیه ایران به راه می‌اندازند.»<ref>اداره کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 1008، 16/10/1364، ص33.</ref> | |||
همچنین به گزارش رادیو امریکا: «نماینده جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد اتهام‌های مطرح‌شده در گزارش سازمان ملل را بی‌پایه و اساس توصیف کرد و گفت: این اتهامات حاصل مبارزه گمراه‌سازانه‌ای است که ازسوی کشورهای غربی علیه حکومت ایران به راه افتاده است. سعید رجایی خراسانی گفت: گزارش سازمان ملل که در آن افزون‌بر مسائل دیگر اتهام‌های وجود شکنجه در زندان‌های ایران و دست‌یازی به اعدام‌های سرسری و شتاب‌زده مطرح شده، تلاشی در راه بی‌اعتبارسازی انقلاب است. | |||
نماینده جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد گفت: کشورهایی که امروز خود را حامیان و مدافعان حقوق انسانی در ایران تلقی می‌کنند همان کشورهایی هستند که درباره زیاده‌روی‌های شاه ساکت و خاموش بودند. سعید رجایی خراسانی قطعنامه ارائه‌شده ازسوی یازده کشور غربی را ـ که در آن نسبت به اوضاع موجود در ایران به‌شدت ابراز نگرانی شده است ـ مضحک و خنده‌دار خواند و آن را رد کرد. وی دولت‌های غربی را به داشتن انگیزه‌های سیاسی و بی‌اطلاعی و جهل کامل درباره جوامع اسلامی متهم کرد. نماینده جمهوری اسلامی، سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و دیگر گروه‌های مخالف در ایران را تروریست خواند و آنان را تقبیح و نکوهش کرد.<ref>مأخذ15، صص 28 و 29، رادیو امریکا، 15/9/1364. </ref> | |||
== گزارش - 704 == | |||
در آستانه نشست وزیران نفت کشورهای عضو اوپک در ژنو، در مذاکراتی غیررسمی مقدار سهمیه هر کشور، تولید اوپک و قیمت نفت بررسی شد. دراین‌باره میان اعضای اوپک اختلاف‌نظر وجود دارد؛ به‌ویژه اینکه عراق می‌کوشد صادرات نفتی خود را افزایش دهد. | |||
رادیو کویت در گزارشی از مذاکرات غیررسمی امروز برخی وزیران نفت عضو اوپک آورده است که زکی یمانی وزیر نفت عربستان هرگونه تغییر در سیستم سهمیه‌‌ها و سقف تولید را در اجلاس اوپک که فردا تشکیل می‌شود، بعید دانست. یمانی با اشاره به اینکه درباره قیمت‌ها بحث خواهد شد، تأکید کرد که اوپک درپی آخرین اجلاس خود در اکتبر گذشته در وین، قصد دارد استراتژی جدیدی در پیش گیرد.<ref>مأخذ22، ص20.</ref> | |||
آسوشیتدپرس نیز گزارش داد: «احتمال می‌رود اوپک در اجلاس آینده خود بهای نفت ثابت را لغو کند و از این پس نرخ نفت برحسب میزان عرضه و تقاضا تعیین شود. دراین‌حال، وزیر نفت عراق اعلام داشت که عراق سهمیه تولید خود را به رسمیت نمی‌شناسد و در آینده هر مقدار نفت را که مایل باشد صادر خواهد کرد. تقاضای افزایش سهمیه صادرات عراق با مخالفت بسیار شدید ایران روبه‌رو شده است. سهمیه کنونی عراق نیمی از سهمیه ایران است. اقدام عراق در شکستن سهمیه خود، اوپک را گام دیگری به سقوط نزدیک می‌سازد.»<ref>مأخذ14، ص11، رادیو اسرائیل، 15/9/1364.</ref> | |||
رادیو بی‌بی‌سی در برنامه امروز خود به نقل از یک متخصص انرژی، کاهش قیمت نفت را به نفع اعضای اوپک اعلام و آنها را به این کار ترغیب کرد. این رادیو گفت: «جان هوپر یکی از متخصصین امور انرژی گاردین به خبرنگار بخش جهانی بی‌بی‌سی گفت: یک شایعه قوی ـ که البته درحال‌حاضر شایعه‌ای بیش نیست ـ آن است که سازمان کشورهای صادرکننده نفت ممکن است عملاً هم کنترل قیمت‌گذاری را به کنار نهد و نزول قیمت را رخصت دهد؛ این ممکن است پدیده‌ای خارق‌العاده به نظر آید، ولی در آن نفعی برای اوپک نهفته است. توضیح آنکه چنانکه بهای نفت کاهش یابد تقاضایش افزایش خواهد یافت و این افزایش تقاضا به‌ویژه بر کشورهای عضو اوپک اثر خواهد گذاشت، زیرا این کشورها در مقایسه با سایر کشورهای نفت‌خیز نفت خامشان را بسیار ارزان‌تر تولید می‌کنند و بنابراین خواهند توانست قدرت خود را دوباره در بازار مسجل سازند؛ قدرتی که در چند سال اخیر نتوانسته‌اند حفظ کنند. | |||
از طرف دیگر چنین تحولی ممکن است به کشورهای عضو اوپک امکان دهد که عواید نفتشان را درحد کنونی نگاه دارند یا حتی افزایش دهند.»<ref>مأخذ14، صص 11 ـ 9، رادیو بی‌بی‌سی، 15/9/1364.</ref> | |||
== گزارش - 705 == | |||
به گزارش یونایتدپرس: «رشید کرامی نخست‌وزیر لبنان، گفت: جنبش امل و دروزی‌ها امروز موافقت کردند تمام دفاتر خود را در غرب بیروت تعطیل کنند؛ شبه‌نظامیان خود را از خیابان‌ها خارج کنند و مسائل امنیتی را درصورت لزوم به پلیس و نیروهای امنیتی موردحمایت ارتش، واگذار کنند. این توافق با تلاش سوریه به دست آمده و هدف آن خاتمه‌دادن به سلطه دوساله شبه‌نظامیان بر غرب بیروت است.»<ref>مأخذ22، ص20.</ref> | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۵ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۲۰
| روزشمار جنگ سال 1364 1364.09.15 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | پانزده آذر |
| تاریخ شمسی | 1364.09.15 |
| تاریخ میلادی | 6 دسامبر 1985 |
| تاریخ قمری | 23 ربیع‌الاول 1406 |
گزارش - 688
فعالیت‌های مهندسی دشمن در منطقه هور، نشانه افزایش توجه ارتش عراق به این منطقه و نیز تأثیر تلاش‌هایی است که یگان‌های خودی در این منطقه می‌کنند که یکی از اهداف آن جلب توجه دشمن به منطقه هور و کاهش توجه او به منطقه فاو است. گزارش‌های امروز معاونت اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) حاکی است که درپی اقدامات مهندسی یگان‌های سپاه پاسداران در هور و نیز اجرای عملیات‌های محدودی چون قدس و عاشورا، شواهد و قرائن نشان‌دهنده افزایش حساسیت دشمن در منطقه هور و به‌خصوص در محورهای البیضه تا الحسان است. همچنین بنا بر گزارش مرکز شنود مکالمات واحدهای ارتش عراق و اعلام رادیوی عراق، عدنان خیرالله وزیر دفاع عراق، از مناطق سپاه سوم (شرق بصره) و سپاه ششم (هور) بازدید و دستورات لازم را صادر کرده است. از سوی دیگر، حساسیت بیش از حد دشمن به منطقه هور و تصور اجرای حمله‌ای گسترده در این منطقه، به اقدامات هوایی دشمن شتاب داده است طوری‌که شناسایی هوایی در کل منطقه هور و گشتی‌های هلیکوپتری به‌طور دائم انجام می‌شود. اسیران و پناهندگان اخیر نیز گفته‌اند که دشمن به هور حساس شده است و دائماً دستور هشیاری صادر می‌کند.[۱] علاوه‌براین، نیروهای دشمن در محور خسروآباد و فاو افزون‌بر ادامه پدافند در سنگرهای احداثی این منطقه، به اقداماتی با هدف احداث و تکمیل مواضع پدافندی در غرب اروندرود و استقرار نیروها در مواضع جدید دست زده‌اند.[۲]
گزارش - 689
در ادامه تلاش برای آماده‌سازی زمینه اجرای عملیات گسترده در منطقه فاو، شامگاه امروز چهار تیم شناسایی از گروه شناسایی احد5 با عبور از اروندرود در محورهای گوناگون و حضور در غرب این رودخانه، اطلاعاتی از وضعیت استقرار و موانع نیروهای دشمن کسب کردند و به مواضع خود بازگشتند. بنا بر گزارش معاونت اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) اولین تیم شناسایی دو تن بودند که در ساعت 18:50 از مبدأ حرکت کردند و پس از یک ساعت، به هدف خود رسیدند. گزارش مشاهدات این تیم از وضعیت ساحل دشمن چنین است: «زمین در کناره ساحل اروند مانند سایر مناطق تا ابتدای شروع چولان‌ها باتلاقی و جنس آن گل نرم است. رفت‌وآمد روی زمین اشکالات عمده‌ای چون سروصدا ایجاد می‌کند و جای پای نیروها باقی می‌ماند. قبل از رسیدن به پوشش چولان، زمین صاف و بدون عارضه است. چولان‌های کناره اروندرود در سمت دشمن یک متر و ده سانتی‌متر ارتفاع دارد. هنگام جزر آب نیروهای عراقی دید کافی از لبه اروند را ندارند، زیرا چولان‌ها جلو دید آنها را می‌گیرد. بعد از پوشش چولان، اولین موانع دشمن دو ردیف میله‌های ضربدری است. بعد از آن نیز به فاصله پانزده متر داخل چولان‌ها، دو ردیف دیگر میله‌های ضربدری که سیم‌خاردار حلقوی روی آن نصب گردیده است، وجود دارد.»[۳] تیم دوم شناسایی چهار تن بودند که در ساعت19:10 از مبدأ حرکت کردند و در ساعت19:30 به نقاط تعیین‌شده رسیدند. این گروه در گزارشی از مشاهدات خود نوشته است: بعد از رفتن در آب به‌سوی ساحل دشمن حرکت کردیم. درحال پیشروی در عرض رودخانه به اواسط رودخانه که رسیدیم آب کولاک زیادی داشت طوری‌که داخل دهانمان می‌رفت. سرانجام به کناره غربی اروند رسیدیم. از آنجا تا کنار میله‌های دوازده‌پر سینه‌خیز رفتیم. بعد از عبور از میله‌های دوازده‌پر نیز پنج متر تا اول چولان‌ها را سینه‌خیز پیش رفتیم. در این فاصله زمین لخت، بدون چولان، باتلاقی و شل بود طوری‌که دست و پای بچه‌ها در گل فرو می‌رفت و ایجاد سروصدا می‌کرد. سپس به اول چولان‌ها رسیدیم که اولین میله‌های چهارپر نصب شده بودند و پشت آن نیز حجم بسیار زیادی سیم‌خاردار حلقوی دیده می‌شد. تا وسط سیم‌خاردارها رفتیم و خود را به جلو کشاندیم. در این منطقه هم سه ردیف موانع خورشیدی بود، در پشت این موانع نیز دو ردیف سیم‌خاردار حلقوی روی زمین بود که یک ردیف هم در بالای آن قرار داشت.[۴] تیم سوم از گروه شناسایی احد5 نیز که چهار تن بودند، در ساعت 19:15 حرکت کردند و در ساعت 19:45 به هدف تعیین‌شده رسیدند. گزارش مشاهدات این گروه چنین است: در حوالی بیست متری سمت چپ دکل دیدبانی دشمن به ساحل غربی اروندرود رسیدیم. به‌دلیل انحرافی که داشتیم از زیر سنگرهای دشمن حرکت کردیم و به‌طرف محور خودمان رفتیم. سنگرهای دشمن خیلی فعال و پر سروصدا بود. به‌راحتی از زیر سنگرهای آنها (در آب) عبور کردیم. در مسیری که به‌طرف محور شناسایی خودمان می‌رفتیم، شش سنگر نگهبانی وجود داشت که در زیر نخل‌ها تعداد سنگرهای دشمن بیشتر و نزدیک‌تر می‌شد. در محور مأموریت ما اولین موانع دشمن شامل دو ردیف میله‌های ضربدری بود که در پشت آن سیم‌خاردار حلقوی نصب شده بود از اولین ردیف موانع عبور کردیم و تا حدود 5 متری سنگر دشمن پیش رفتیم. به‌دقت گوش دادیم، سرو‌صدایی نبود، متوجه شدیم که سنگر خالی است. درضمن باید توجه داشت که به‌دلیل باتلاقی‌بودن این منطقه ردپاها به جا می‌ماند.[۵] چهارمین تیم شناسایی متشکل از چهار تن با مأموریت شناسایی نقاط تعیین‌شده بین اسکله‌های 2 و3 و اسکله‌های 3 و4، شب‌هنگام با ورود به رودخانه اروند، کار خود را آغاز کردند. گزارش این تیم چنین است: ساعت 19:35 حرکتمان را شروع کردیم و در ساعت 20:07 به نقاط تعیین‌شده در ساحل دشمن رسیدیم. از آنجا با پیمودن مسافتی حدود 60 متر به ابتدای اسکله رسیدیم و از زیر نبشی‌های ده‌پر و دوازده‌پر عبور کردیم و به چولان‌ها رسیدیم. پس از عبور از این موانع، به سه ردیف سیم‌خاردار رشته‌ای که میله‌های ضربدری را به یکدیگر مرتبط کرده بود، رسیدیم و با عبور از این موانع به کانالی که به‌موازات اروندرود و در کنار خط دشمن کشیده شده بود، رسیدیم. ساحل دشمن در منطقه شناسایی ما باتلاقی است و در دو طرف اسکله‌ها سیم‌خاردارهای حلقوی و موانع خورشیدی گذاشته شده است.[۶]
گزارش - 690
هم‌زمان با اقداماتی که به‌منظور آمادگی برای عملیات گسترده انجام می‌شود، سپاه پاسداران با هدف پیشگیری از ایجاد رکود در جبهه‌ها و رخوت یگان‌های رزمی و نیز جلوگیری از آرامش دشمن، اجرای عملیات‌های محدود را در دستور کار قرار داده است. در جلسه روز گذشته قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران، رحیم صفوی بر این مهم تأکید کرد که یگان‌هایی که عملیات محدود انجام نداده‌اند یا آمادگی اجرای چنین عملیات‌هایی را در جبهه‌های میانی دارند هرچه سریع‌تر طرح خود را ارائه کنند. درپی آن، امروز در جلسه‌ای با حضور رحیم صفوی و فرماندهان تیپ‌های نبی‌اکرم(ص)و مسلم‌‌بن‌عقیل فرماندهان این دو تیپ اقداماتی را که برای اجرای تک محدود انجام داده‌اند، بیان کردند. اما بررسی کارهای انجام‌شده نشان داد که این اقدامات برای اجرای عملیات محدود کافی نیست، بنابراین قرار شد تلاش بیشتری دراین‌خصوص انجام شود.[۷]
گزارش - 691
نیروی هوایی ارتش عراق امروز عملیات‌های متعددی در مناطق مسکونی، تأسیسات اقتصادی، تأسیسات جزیره خارک و مناطق عملیاتی اجرا کرد، اما نتایج مطلوبی را به دست نیاورد. بنا به گزارش دفتر فرمانده کل سپاه پاسداران[۸] و دفتر فرماندهی منطقه 4 نوح سپاه پاسداران[۹]، در حمله امروز نیروی هوایی ارتش عراق به جزیره خارک، دو هواپیمای میگ شرکت داشتند که دو بمب آنها به پشت مرکز خدمات بندری جزیره اصابت کرد، ولی ضایعاتی نداشت. واحد اطلاعات قرارگاه عملیاتی خاتم‌الانبیا(ص)سپاه پاسداران نیز اعلام کرد که هواپیماهای عراقی امروز با ده سورتی پرواز، پادگان حمید و جاده اهواز ـ خرمشهر را بمباران و به آسمان دزفول تجاوز کردند.[۱۰] واحد طرح و عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) نیز ضمن اعلام خبر بمباران‌شدن مناطق حمید، حسینیه و جزیره مینو، افزود: در این حملات 4 تن شهید و 19 تن مجروح شدند و 5 خودرو منهدم شد.[۱۱] گزارش‌های دیگر منابع داخلی حاکی است که هواپیماهای دشمن امروز یک بار به خرم‌آباد، دو بار به اسلام‌آباد، یک بار به بندر امام‌خمینی و شش بار به اهواز تجاوز کردند و دیوار صوتی را در بندر امام‌خمینی و اهواز شکستند.[۱۲] همچنین میراژهای عراقی امروز با هشت سورتی پرواز بر فراز شهر دزفول، دیوار صوتی را شکستند.[۱۳] ارتش عراق در اطلاعیه نظامی شماره 2024 درباره عملیات نیروی هوایی خود اعلام کرد که ساعت 9 صبح امروز چند هواپیمای عراقی به اردوگاه حمید ـ که برای تمرکز نیرو به کار می‌رود ـ حمله و آن را نابود کرده و تعداد بسیاری را کشته و جنگ‌افزارهای آنان را منهدم کرده‌اند. در این اطلاعیه افزوده شده است که در ساعت 10:50 نیز هواپیماهای عراقی به تأسیسات خارک حمله کردند و هدف‌های خود را به‌دقت مورد اصابت قرار داده و به آتش کشیدند و همچنین در شرق بصره با حمله به هدف‌های موردنظر خسارات سنگینی به افراد و تجهیزات ایران وارد کردند و سالم به پایگاه‌های خود بازگشتند.[۱۴] در بازتاب حملات هوایی امروز عراق، خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد: «عراق امروز اعلام کرد جت‌های جنگنده‌اش شمار وسیعی از سربازان ایرانی را در حمله‌ای علیه یک پادگان کشته‌اند و در همین حال اعلام کرد که حملات هوایی در طول بخش مرکزی جبهه جنگ و خلیج [فارس] را افزایش داده است. این امر ظاهراً تلاش برای ممانعت از یک تهاجم عمده زمینی می‌باشد. [...] یک سخنگوی نظامی عراق در یک بیانیه جنگی که از رادیوی دولتی بغداد پخش شد ضمن اعلام این مطلب گفت: جت‌های جنگنده اوایل امروز حمله شجاعانه‌ای به تأسیسات نفتی جزیره خارک ایران که در گوشه شمال‌شرقی خلیج [فارس] واقع گردیده، انجام داده‌اند. این چهل‌وهفتمین حمله علیه خارک از اواسط ماه اوت می‌باشد. رهبران عراق عهد بسته‌اند که اقتصاد ایران را از حرکت بازدارند و حکام تهران را به خاتمه جنگ از‌طریق مذاکرات مجبور سازند. منابع مستقل کشتیرانی و نجات که رفت‌وآمد دریایی خطوط خلیج [فارس] را کنترل می‌کنند دراختیارداشتن هرگونه اطلاعی درباره حمله به خارک را تکذیب کردند.»[۱۵] رادیو بی‌بی‌سی هم به نقل از عراق، اخبار مشابهی را منتشر کرده و افزوده است: «عراق می‌گوید که هواپیماهایش ظرف 24 ساعت گذشته 120 بار بر مواضع نیروهای ایران در بخش جنوبی جبهه حمله کرده‌اند.»
گزارش - 692
در ادامه فعالیت گروه‌های ضدانقلاب در مناطق شمال‌غرب کشور برای ایجاد ناامنی و درگیر‌کردن بخشی از قوای جمهوری اسلامی، امروز چند درگیری در این مناطق رخ داد: 1. به گزارش شهربانی استان کردستان، امروز در روستای وشکه دره از توابع بانه، بین نیروهای خودی و عناصر حزب دمکرات درگیری به وقوع پیوست. در این درگیری یکی از پیش‌مرگان کرد مسلمان شهید و یکی از افراد دمکرات دستگیر شد.[۱۶] 2. قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) گزارش داد: در روستای شلمان از توابع سردشت، بین نیروهای خودی و افراد حزب دمکرات درگیری رخ داد. در این درگیری یکی از نیروهای خودی مجروح شد و از افراد حزب دمکرات یک تن کشته و یک تن مجروح گردید.[۱۷] 3. به گزارش قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، یکی از نیروهای تیپ شهید بروجردی در منطقه عمومی مهاباد در داخل سنگر نگهبانی، هدف گلوله ضدانقلابیون قرار گرفت و مجروح شد.[۱۸] 4. به گزارش شهربانی استان کردستان، در روستای دری از توابع مریوان میان نیروهای خودی و افراد گروه کومه‌له درگیری رخ داد. در این درگیری یکی از اهالی روستای دری شهید شد.[۱۹] 5. قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) گزارش داد: نیروهای پایگاه همکان از توابع ارومیه با عناصری از حزب دمکرات درگیر شدند که این درگیری تلفاتی نداشت.[۲۰] 6. بنا بر خبر رسیده از ژاندارمری، امروز تراکتور پایگاه نیستان در محور سردشت ـ مهاباد به مینی که ضدانقلابیون کاشته بودند برخورد که درنتیجه انفجار آن، سرباز راننده مجروح و به تراکتور نیز خساراتی وارد شد.[۲۱]
گزارش - 693
امروز نیز داوطلبان بسیاری متشکل در کاروان‌های راهیان کربلا از نقاط گوناگون کشور عازم جبهه‌ها شدند. از قم دومین کاروان راهیان کربلا شامل 800 تن از نیروهای بسیج ادارات و کارخانجات، سپاه پاسداران، روحانیان، شوراهای روستایی و کشاورزان، همراه با کاروان هدایای مردم قم و بخش‌های تابعه با 200 وسیله نقلیه سبک و سنگین رهسپار جبهه‌ها شدند.[۲۲] همچنین هزاران تن از نیروهای رزمنده از استان‌های آذربایجان‌غربی، کردستان، لرستان، گیلان و مرکزی متشکل در کاروان‌های راهیان کربلا پس از شرکت در نمازجمعه تهران، عازم جبهه‌ها شدند.[۲۳] رادیو اسرائیل این حرکت مردمی را چنین منعکس کرد: «در نمازجمعه امروز 7000 نفر داوطلبان اعزام به جبهه‌ها که از چندین استان گردآوری گردیده و به تهران آورده شده بودند، حضور داشتند که در پایان مراسم برای به هیجان درآوردن مردم در خیابان‌ها رژه رفتند و قرار است رهسپار جبهه‌ها گردند. آنها در طرف‌داری از ادامه جنگ شعار می‌دادند.»[۲۴]
گزارش - 694
رسانه‌های خارجی در بررسی‌هایی درباره عملیات آتی ایران، از افزایش نیروی دو طرف در بخش‌های جنوبی و مرکزی جبهه‌ها خبر داده‌اند و تشدید حملات هوایی عراق را تلاشی برای خنثی‌کردن طرح‌های تهاجمی ایران دانسته‌اند. رادیو اسرائیل نیز کمبود رزمندگان داوطلب را دلیل انصراف ایران از حمله گسترده بیان کرده است و روزنامه‌های عراقی نیز تهدید کرده‌اند که حمله آتی ایران فاجعه‌ای رقت‌بار برای ایران خواهد بود. خبرگزاری آسوشیتدپرس گزارش داد: «تحلیل‌گران نظامی غرب، امروز (جمعه) اظهار داشتند عراق ظاهراً برای بازداشتن ایران از اجرای یک تهاجم گسترده در بخش جنوبی جبهه‌های جنگ خلیج [فارس]، حملات هوایی خود را افزایش داده است. به گفته این تحلیل‌گران، طرفین مخاصمه در بخش مرکزی جبهه 1180 کیلومتری، تعداد کثیری نیرو بسیج کرده‌اند. تجمع نیروهای عراقی در پاسخ به ایران است که از اواسط ماه اکتبر (اواخر مهرماه) در این بخش از جبهه اقدام به گردآوری نیرو کرده است و بنا به تخمین‌هایی تاکنون 75 هزار سرباز در این بخش از جبهه متمرکز ساخته است. به گفته یک تحلیل‌گر غربی عراقی‌ها با برخورداری از برتری هوایی در جنگ خلیج [فارس]، می‌دانند که ایرانی‌ها قصد حمله دارند و این حمله را از کجا انجام خواهند داد. هواپیماهای جنگنده عراقی مرتباً با انجام [دادن] پروازهای شناسایی در حریم هوایی ایران، کلیه تحرکات نیروهای ایرانی را زیرنظر دارند. به گفته تحلیل‌گران مذکور این واقعیت که عراقی‌ها تاکنون برای دفع دشمن به‌جای استفاده از هلیکوپترهای توپ‌دار از هواپیماهای جنگنده استفاده می‌کنند، نشان می‌دهد که تجمع نیروهای ایرانی برای حمله در مراحل اولیه خود می‌باشد. هنگامی‌که نیروهای دشمن نزدیک شدند، مدافعان عراقی در یک حمله غافلگیرانه معمولاً از انواع هلیکوپترهای توپ‌دار و موشک‌های زمین‌به‌زمین استفاده خواهند کرد که نهایتاً از حمله برنامه‌ریزی‌شده جلوگیری خواهند کرد یا باعث نابودی و تضعیف نیروهای ایرانی خواهد گردید.»[۲۵] رادیو امریکا نیز با نقل گزارش‌های ارتش عراق درباره حملات هوایی به خارک و جبهه‌های نبرد می‌افزاید: «عراق در گذشته برای خنثی‌کردن طرح‌های تهاجمی ایران از حملات هوایی علیه نیروهای ایران استفاده کرده بود.»[۲۶] از سوی دیگر، رادیو اسرائیل با نقل بخشی از سخنان امروز آقای هاشمی رفسنجانی، نتیجه می‌گیرد که ایران از هجوم گسترده منصرف شده است: «حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی امروز تلویحاً گفت: حکومت اسلامی هجوم گسترده تازه‌ای را به خاک عراق تدارک نمی‌بیند و برخلاف گزارش‌های اخیر دایر بر اینکه موعد حمله مزبور نزدیک است، ایران درحال‌حاضر به جنگ فرساینده در طول مرزهای دو کشور اکتفا خواهد کرد. ناظران نظامی گفتند که مفهوم این سخنان آن است که ایران از هجوم تازه به عراق منصرف شده و درحال‌حاضر به جنگ فرساینده اکتفا می‌کند تا شاید در آینده رویدادهای سیاسی در داخل عراق و یا در جهان عرب موجب سقوط پرزیدنت صدام حسین گردد. مقامات دولتی ایران در ماه‌های اخیر تلاش گسترده‌ای برای تشویق توده‌های مردم به‌منظور اعزام به جبهه‌ها به عمل آوردند، ولی از قرائن چنین برمی‌آید که این تلاش‌ها چندان ثمربخش نبوده و تعداد داوطلبان به میزانی نیست که اجرای هجوم گسترده‌ای را به خاک عراق میسر سازد. بااین‌همه، حجت‌الاسلام رفسنجانی در نمازجمعه امروز اعلام داشت که استقبال مردم برای رهسپاری به جبهه‌های جنگ بسیار پرشور بوده است.»[۲۷] رادیو بغداد نیز مطلبی با عنوان "حمله آینده رقت‌بارترین فاجعه برای ایران" به نقل از روزنامه الثوره پخش کرد که در آن آمده است: «بار دیگر حکام ایران گرایش‌های تجاوزکارانه و توسعه‌طلبانه خود را با حمله تبلیغاتی گسترده آغاز کرده و طبل‌های جنگ بار دیگر به صدا درآمده و چنین اظهار داشتند که تدارکات نظامی برای آغاز تعرضی گسترده به خاک عراق تکمیل یافته است.» رادیو بغداد سپس مقاله‌ای دیگر را به نقل از روزنامه الجمهوریه پخش کرد که در آن حمله آتی ایران نسبت به گذشته سخت‌تر و شکننده‌تر برای ایران خوانده شده و افزوده شده است: «این بار از همه حمله‌های قبلی به‌مراتب اندوه‌بارتر و سنگین‌تر خواهد بود. سربازان رهبر ظفرمند صدام حسین کاملاً آماده هستند تا هر هجوم احتمالی را درهم بکوبند و باقیمانده نیروهای فریب‌خورده را متلاشی سازند.»[۲۸]
گزارش - 695
آقای هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی و نماینده امام در شورای عالی دفاع، درخطبه دوم نمازجمعه امروز دو موضوع مهم "جنگ" و "اوپک" را بررسی و تجزیه‌وتحلیل کرد. وی به موضوعاتی چون عملیات آینده، جنگ شهرها و جنگ اقتصادی، دلایل شروع جنگ، شرایط پایان‌دادن به جنگ، اهمیت اوضاع سیاسی در جنگ و تأثیر آن بر کشورهای همسایه و... پرداخت و گفت: «و اما وضع خود جنگ که چرا ما این دعوت را کردیم؛ ما یک برنامه برای جنگمان داریم که لازم نیست افشا کنیم ما طرحمان در جنگ مشخص است و مراحل عملیات آینده‌مان را می‌دانیم و می‌دانیم چه موقع مناسب است وارد آنجایی که می‌خواهیم، بشویم و یا نشویم. آنها را انتخاب کردیم، مسیر خودمان را با تسلط بر اعصابمان و بر سیاستمان داریم می‌رویم و ملت ما هر قطعه‌ای وقتی که واقع شد مطلع می‌شود. دشمنان ما کم‌وبیش این مسئله را فهمیدند و فهمیدند ما الآن این‌جوری نیستیم که برای [ما] ماجراجویی در جنگ مطرح باشد و بخواهیم به هر قیمت و به هر دلیل یک عده را بکشیم یا یک عده شهید بدهیم. نه، قبلاً هم گفتیم که جنگ ما الآن با سیاست توأم است و حمله ما همراه شرایط سیاسی است که بتوانیم نتیجه مطلوب را بگیریم. دشمنان ما می‌خواهند این تعادل ما را به‌هم بزنند. برنامه‌های تنظیم‌شده ما را به‌هم بزنند و برای هر فصلی به مقتضای همان فصل یک راهی انتخاب می‌کنند که ما باید بیدار باشیم آن راهی که آنها انتخاب کردند این را کور کنیم که گفتیم در این مقطع اخیر اینها فکر کرده‌اند که ایران زندگی‌اش را با جنگ منطبق کرده است، بودجه سالانه‌اش را متعادل می‌آورد، صنایع آن راه خودش را می‌رود، کشاورزی‌اش راه خودش را می‌رود، دانشگاه‌هایش رکورد پذیرش دانشجو را شکستند و امسال به حدود 70 هزار دانشجو در کل تحصیلات عالی رسانده‌اند. مدارس آموزش‌وپرورش آن سالانه بیش از 500 هزار محصل جدید را در خودش می‌پذیرد و از عهده پذیرش اینها برمی‌آید. زندگی عادی مردم را دارد اداره می‌کند و جبهه‌ها را بدون اینکه فشار فوق‌العاده بر مردم بیاورد از نیروها به مقدار لازم پر نگه داشته و این تسلطی که بر میدان جنگ دارد و انتخاب می‌کند آن لحظه مناسب را، این برای دشمنان ما قابل‌قبول نیست، باید این توازن را به‌هم بزنند. جنگ شهرها نتیجه معکوس داد و درون عراق را متزلزل کرد. به جنگ اقتصادی متوسل شدند و توطئه کردند که منظره توسعه جنگ را در خلیج‌فارس و دریای عمان درمقابل چشم ما قرار بدهند. ما تهدیدمان جدی بود، آنها می‌دانستند اگر روزی مراکز اقتصادی ما صدمه ببیند ما آن‌موقع نیروهایی که در مراکز اقتصادی هستند اینها را در جبهه‌ها بسیج می‌کنیم و در جبهه فعال می‌شویم. اینها برنامه‌ریزی برای این کار کردند و فکر می‌کردند که ما در تهدید، جدی نیستیم. وقتی که برنامه‌ریزی شده بود که در آن برنامه‌ریزی اطلاعات امریکا، آواکس‌های موجود در منطقه و ماهواره‌های امریکایی و اطلاعات روسی و امکانات ارتجاع خلیج‌فارس و همه امکانات بعث عراق و دیگران همه متمرکز شد برای اینکه یک ضربه کاری اقتصادی به بنیه اقتصاد ما بزنند و دعوت کردیم ما از مردم که آماده باشید ممکن است چنین روزی فرابرسد و حضور مردم را اینها به این صورت چشمگیر دیدند. الآن می‌بینیم که شرایط عمومی منطقه، شرایط سیاسی منطقه، شرایط عمومی دنیا شکل دیگری دارد به خودش می‌گیرد. احساس قدرت و جدیت در ما کردند. این دستور قرآنی"وَ لْیجِدُوا فیکمْ غِلْظَةً" [توبه، 123] اعجاز خودش را به‌عنوان یک اصل روانی دارد نشان می‌دهد. قرآن به مسلمان‌ها دستور می‌دهد که باید این غلظت را دشمنانتان در شما ببینند؛ وقتی که دیدند این ملت پنج سال جنگیده و تحت محاصره این‌گونه مسائل جنگ را می‌فهمد و آماده دفاع است، آنها می‌خواهند شرایط را عوض کنند، اما دیگر حالا انتخاب با ماست، انتخاب با آنها نیست، وضع را آنها به وجود آوردند. ما فهمیدیم که هرجا اینها احتمال نقطه‌ضعف بدهند از آنجا وارد می‌شوند. اصلاً اصل جنگ چرا به ما تحمیل شد؟ برای این تحمیل شد که اینها روزهای اول فکر می‌کردند ایران قدرت رزمی ندارد، ارتش ایران بعد از انقلاب دچار مشکل شده است به‌خاطر دوران تحولش، سپاه هنوز جان نگرفته بود، اسم بسیجی نبود، مردم ما با اسلحه آشنا نبودند، مشکلات داخلی داشتیم، مشکلات سیاسی داشتیم، لیبرال‌ها و منافقین و چپی‌ها فتنه می‌کردند، مجموعه اینها را نقطه‌ضعف ما دیدند و فکر کردند آن روزگار [کار] انقلاب را بسازند. هروقت اینها احساس کردند که یک نقطه‌ضعفی در یک نقطه‌ای از وجود ما، وجود دارد از همان‌جا هجوم می‌کنند و ما باید نقاط ضعف خودمان را اگر فهمیدیم فوراً بپوشانیم. الآن در چند ماه اخیر اینها فکر می‌کردند که با تبلیغاتی که به آنها شده بود و دروغ‌هایی که عمال جیره‌خوار و دروغ‌گویشان از درون جامعه ما به آنها داده بودند که این جامعه از جنگ خسته شده است، اینها فکر می‌کردند که الآن وقتش باشد. این تهاجم مردم به جبهه‌ها و مساجد و نمازجمعه‌ها و حضور مردم رزمنده ما در صحنه‌ها و حمایت عجیبی که مردم کردند از این جریان‌ها، آنها را جور دیگری کرده است. ما الآن حرکات مثبتی در خلیج‌فارس می‌بینیم. این کشور همسایه ما که هواپیمای کوچک را با دزد هواپیما آن‌جوری به‌سرعت بازگرداند اگر پارسال بود این کار را نمی‌کرد. همان‌طورکه دیدیم هواپیماهای گذشته ما پرواز کردند در همین فرودگاه و آن‌طرف‌تر نشستند و به اینها سوخت دادند و به عراق فرستادند، اگر شما این‌جوری نمی‌آمدید جلو، آنها یک جور دیگری عمل می‌کردند. ولی امروز ما می‌بینیم راه را شما باز کردید آنها هم عاقل شدند. ما حرفمان همان حرف قدیم است. حرف ما همان حرفی است که برای این منطقه باید قابل‌قبول باشد. ما می‌گوییم حزب بعث عراق را که مزاحم همه منطقه هست، حزب ملحدی است، حزب نوکر استعمار است و طاغوت عراق را شما از صحنه سیاست منطقه کنار بگذارید، ملت عراق را بگذارید بر سرنوشت خودشان حاکم باشند و حقوق ازدست‌رفته ملت ایران را هم بپردازید، آن‌وقت ببینید که ما نقشه توسعه‌طلبانه نداریم. ما در خاک عراق هیچ منفعتی برای خودمان جست‌و‌جو نمی‌کنیم بلکه منتظریم که جنگ تمام بشود و بعد از پیروزی جنگ ملت ایران از امکاناتش برای بازسازی عراق هم استفاده کند و برای تحکیم موقعیت سیاسی ملت‌ها در منطقه کار بکند. ما حرفمان با اینها این است. اینها می‌توانند به حرف ما اطمینان پیدا کنند، البته یک مقدار اطمینان پیدا کرده‌اند. اینها این روزهای اخیر که عراقی‌ها در خلیج‌فارس شیطنت کردند و ما هم قدرت نیروی دریایی‌مان را ـ که آنها نمی‌دانستند این‌قدر هست ـ نشان دادیم، آنها از اینکه دیدند ما خودداری کردیم و ضربه به کشورهای جنوب خلیج‌فارس نزدیم و به بندرهای آنها که مرکز تدارکات عراق هست حمله نکردیم، فهمیدند که ایران حوصله به خرج می‌دهد و فهمیدند ما خودداری می‌توانیم بکنیم این هم مؤثر بود. [...] از این به بعد سیاستمان همین است. به راهیان کربلا عرض می‌کنم و به پشتوانه‌های اینها، الآن سیاست ما این است که از بالای بالا، از شمال کردستان تا نقطه جنوبی جبهه باید همه‌جا واحدها، مراکز نظامی پر از جمعیت و آماده حمله و آشنا به طرح‌هایی که در پیش خودشان دارند، باشند؛ اگر چنانچه عراق شرارتی نکند ما همان سیاست قبلی خودمان را ادامه می‌دهیم و گفتیم جنگ برای ما الآن مفهوم سیاسی هم دارد. وقت مناسب حمله هروقت رسید کارمان را انجام می‌دهیم. باید شرایط سیاسی درست شود، ولی اگر عراق شرارتی بکند به تناسب شرارت عراق که در هرجا شرارتی دیدیم ما باید در جبهه جواب بدهیم. بنابراین سیاست جنگی ما، سیاست دفاعی ما همان بوده که هست. خواسته‌های ما چه جبهه‌هایمان پر از نیروهای رزمنده باشد و انبارهایمان پر از اسلحه و چه دستمان خالی باشد، همان‌هایی است که از پیش مطرح کردیم و حوادث زودرس را دشمن تحمیل می‌کند. اگر شرارتی از دشمنان در گوشه‌ای از جبهه‌ها و در کشور و جایی دیده شود، نیروهای رزمنده ما موظف‌اند تلافی کنند و آمادگی را باید حفظ کنیم. این آمادگی عمومی که اعلام شده شامل پشت جبهه‌ها هم می‌شود.»[۲۹] آقای هاشمی رفسنجانی همچنین در خطبه دوم نمازجمعه امروز، در آستانه تشکیل اجلاس اوپک، سخنان مشروحی درباره مسائل متعدد مربوط به نفت بیان کرد. وی ابتدا به ظلم غربی‌ها از آغاز کشف نفت به کشورهای نفت‌خیز و غارت آنها و تلاش دائمی برای سلطه کامل یا تسلط بر اقتصاد آنها اشاره کرد و سپس دلایل افزایش تدریجی قیمت نفت را قبل از انقلاب اسلامی و افزایش قیمت آن به سه برابر یعنی بشکه‌ای 36 دلار را درپی پیروزی انقلاب اسلامی بیان کرد. آقای هاشمی افزود: این کشورهای نفت‌خیز به‌جای اینکه بخش ناچیزی از این‌همه افزایش درآمد نفتی خود را برای کمک به کشورهای فقیری که از این افزایش قیمت دچار مشکل شده بودند، اختصاص دهند، به‌دلیل ماهیتشان که نوکری استعمار است، با پشتیبانی مالی فراوان از عراق، سلاح و تجهیزات جنگی برای عراق فراهم کردند تا به ایران حمله کند و از طرف دیگر، درجهت منافع استعمارگران در دو سال اخیر قیمت نفت را به بشکه‌ای 26 دلار کاهش دادند. وی با اشاره به اینکه با این اقدام همه کشورهای جهان سومی فروشنده نفت دچار مشکل شده‌اند و برخی برای جبران آن اقدام به افزایش تولید کرده‌اند و این افزایش تولید به سقوط بیشتر قیمت نفت می‌انجامد، گفت: «این خیانت آشکاری است به ما و به دنیا و بغضی است که اینها نسبت به جمهوری اسلامی دارند.» آقای هاشمی گفت رهبران کشورهای نفت‌خیزی که چنین خیانتی می‌کنند، عوام‌فریبی نکنند که به‌خاطر کشورهای جهان سوم قیمت نفت را کاهش می‌دهند، این کشورها دو درصد نفت دنیا را هم مصرف نمی‌کنند که می‌توانیم به آنها به قیمت عادلانه بفروشیم یا حتی این یکی دو درصد را مجانی به آنها بدهیم و نگذاریم نفت ارزان به جیب کشورهای ثروتمند سرازیر شود.[۳۰]
گزارش - 696
حجت‌الاسلام حسن روحانی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی و رئیس کمیسیون دفاع، قبل از خطبه‌های نمازجمعه امروز تهران درباره صلح و ادعای صلح‌طلبی، ضرورت مبارزه تا رسیدن به حقوق پایمال‌شده، لزوم آمادگی دائمی برای مقابله با تجاوز، برخی تصمیمات نادرست دولت موقت و عوامل مهم پیروزی و شکست، سخنرانی کرد. آقای روحانی گفت: کسی با صلح مخالف نیست. آنچه دشمنان به ما پیشنهاد می‌کنند صلح نیست، تسلیم‌شدن انسان‌های حق‌جو و تشویق متجاوز است. وی نظر اسلام را مبارزه تا احقاق حق و ابطال باطل اعلام و تأکید کرد که آمادگی برای مقابله با تهاجم همواره باید حفظ شود و اگر ملتی صلح پایدار می‌خواهد باید آمادگی جنگ را داشته باشد و دارای بنیه نظامی قوی باشد. وی افزود که دشمن وقتی از هجوم به ملتی می‌ترسد که بداند درصورت تهاجم مقابله‌به‌مثل می‌شود. آقای روحانی همچنین گفت: «اگر نادانی دولت موقت نبود شاید جنگی این‌چنین بر ما تحمیل نمی‌شد. آنهایی که حتی تصمیم داشتند هواپیماهای اف14 ما را به امریکا پس دهند و اگر شهید بهشتی و عزیزانی چون آیت‌الله خامنه‌ای‌ها و هاشمی‌ها در شورای انقلاب نبودند، دولت موقت در تابستان 1358 آنها را به امریکا پس داده بود. من نمی‌گویم خیانت یا عدم خیانت، بلکه این یک نادانی و عدم تفکر صحیح برای یک ملت انقلابی بود.» وی برای دستیابی به پیروزی در صحنه نبرد سه عامل را برشمرد: انسان و نیروهای مخلص؛ ابزار و وسایل لازم برای نبرد؛ نصرت و رحمت خداوند و امدادهای غیبی و اراده حق. وی افزود: جنگ پیکاری است میان اراده‌ها و اساساً اراده‌هاست که پیروز خواهد شد. آقای روحانی بر ضرورت به‌کارگیری تمام امکانات در خدمت جنگ تأکید کرد و گفت: دانشگاه همه تحقیقاتش باید در خدمت جنگ باشد. کارخانه‌ها و حتی بعضی از رشته‌های دانشگاهی و دبیرستانی در زمان جنگ باید تعطیل می‌شدند و به آنچه ما در جنگ نیاز داریم به آن می‌پرداختند.[۳۱]
گزارش - 697
درحالی‌که افراد و شرکت‌ها برای فروش تجهیزات غیرنظامی یا دفاعی به ایران تحت تعقیب قرار می‌گیرند، انگلستان برای افزایش فروش تجهیزات نظامی به عراق اعلام آمادگی کرد. به گزارش رادیو امریکا: «هیئت منصفه عالی دادگاه فدرال شهر سنت لوئیز در ایالت میزوری امریکا علیه یک شرکت امریکایی اعلام جرم کرد. شرکت بلک برن وابسته به شرکت تلفن بین‌المللی امریکا، متهم است که قانون تحریم بازرگانی امریکا علیه ایران را نقض کرده و از سال 1980 تا 1982 وسایل الکترونیکی به ایران فروخته است.»[۳۲] از سوی دیگر، روزنامه لبنانی البیرق چاپ بیروت، نوشته است: «هرچند رژیم عراق از بی‌طرفی انگلیس در جنگ خود با ایران راضی بوده، ولی فروش سه کشتی جنگی انگلیسی به ایران، عراق را نگران کرده است و این امر بخش اهم گفت‌وگوهای اخیر طارق عزیز با مقامات انگلیس را تشکیل داده است. [...] دولت انگلیس برای ایجاد توازن در محاسبات خود با عراق آمادگی خویش را جهت فروش نفربرهای زرهی و تجهیزات جنگی دیگر به عراق اعلام نموده است. [...] دولت انگلیس طی سه سال گذشته بیش از 575 میلیون لیره استرلینگ وام دراختیار عراق قرار داده و صادرات انگلیس به عراق در سال گذشته به 300 میلیون لیره استرلینگ رسیده است که گفته می‌شود در سال جاری 40 درصد افزایش خواهد یافت.»[۳۳]
گزارش - 698
در آستانه سفر دکتر ولایتی وزیر امور خارجه ایران به عربستان، رادیو بی‌بی‌سی در تفسیری به ارتباط این سفر با سفر چند روز پیش هیئت سوری به ایران و آخرین اجلاس سران شورای همکاری خلیج‌فارس و مواضع این شورا درمورد جنگ عراق و ایران پرداخته است. رادیو بی‌بی‌سی گفت: «در تهران اعلام شده است که وزیر خارجه ایران، فردا به دعوت همتای سعودی‌اش به عربستان سفر خواهد کرد. [...] دیدار وزیر خارجه ایران از عربستان سعودی درواقع یک بازدید است و پس از سفر سعود الفیصل وزیر خارجه عربستان سعودی، انجام می‌گیرد. بعد از همان سفر وزیر خارجه عربستان سعودی بود که روابط ایران با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج [فارس] درحد قابل‌ملاحظه‌ای بهبود یافت. [...] ظاهراً ششمین کنفرانس شورای همکاری خلیج [فارس] که در ماه گذشته در مسقط برگزار شد، وزیر خارجه ایران را به تسریع در قبول دعوت عربستان سعودی ترغیب کرده است.» رادیو بی‌بی‌سی افزود: «یوسف العلوی وزیر مشاور در امور خارجی عمان، ازطرف شورای همکاری خلیج [فارس] مأموریت یافته است که با مقامات ایرانی به مذاکره بپردازد، اما او هنوز برای این کار به ایران نرفته است. پیداست که مقامات ایران ترجیح می‌دهند که پیش از گفت‌وگو با فرستاده شورای همکاری خلیج [فارس] به روابط خود با عربستان سعودی صورت مشخص‌تری بدهند و نظرات خود را درباره موضوع خاتمه‌دادن به جنگ، در ریاض مطرح کنند. در ایران چنین استنباط می‌شود که اعلام سفر وزیر امور خارجه این کشور به عربستان سعودی مقارن با انتشار بیانیه مشترک وزیران خارجه ایران و سوریه امری تصادفی نیست؛ احتمال دارد که تسریع در این دیدار، حاصل ترغیب ایران به‌وسیله سوریه باشد. سوریه پیوسته ایران را ترغیب کرده است که روابط خود را با کشورهای همسایه‌اش در حوزه خلیج‌فارس بهبود بخشد، اما دراین‌زمینه به‌واسطه اختلافات میان ایران و عربستان سعودی در موقعیت دشواری قرار داشته است. در نتیجه در کنفرانس‌های اعراب، سوریه متهم به این می‌شده است که با کمک‌کردن به یک دولت غیرعرب علیه یک دولت عربی، به تعهدات عربی خود پشت پا زده است. در بیانیه مشترک ایران و سوریه تأکید شده است که ایران هیچ‌گونه خصومتی نسبت به کشورهای عرب ندارد و احتمالاً پیامی که دکتر ولایتی با خود به عربستان می‌برد همین است. ایران نسبت به مذاکراتی که با عربستان سعودی در پیش دارد خوش‌بین است، اما انتظار نمی‌رود که این مذاکرات تغییر اساسی در شرایط ایران برای قبول آتش‌بس به وجود آورد. ایران می‌کوشد که شورای همکاری خلیج‌فارس را متقاعد کند که عراق را متجاوز بشناسند و حملات این کشور به کشتی‌های نفتکش و به پایانه‌های نفتی ایران را محکوم کنند.»[۳۴]
گزارش - 699
وزیر امور خارجه عراق و دبیرکل اتحادیه عرب از سازمان‌های بین‌المللی خواستند تا برای پایان‌یافتن جنگ ایران و عراق تلاش بیشتری بکنند. طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق، امروز (15 آذر 1364) در مرکز تحقیقات عربی در لندن، از کشورهای عربی و اسلامی و جنبش غیرمتعهدها و سازمان ملل درخواست کرد تا تلاش‌های فشرده خود را برای ایجاد راه‌حل هرچه سریع‌تر برای پایان‌دادن به جنگ عراق و ایران که ادامه آن امنیت و ثبات منطقه و صلح جهانی را به خطر می‌اندازد، به کار گیرند. طارق عزیز ادامه این جنگ را به‌معنای ادامه درگیری خاورمیانه و تداوم جنگ خانگی در لبنان دانسته است.[۳۵] طارق عزیز پس از دیداری سه‌روزه از انگلیس و گفت‌وگو با مقامات این کشور، امروز به بغداد بازگشت.[۳۶] رادیو صوت‌الجماهیر عراق امروز گفت: «شاذلی قلیبی دبیرکل اتحادیه عرب، درپی مذاکراتی با مقامات اروپایی در لوکزامبورگ، از کشورهای اروپایی خواست تا برای خاتمه‌دادن به جنگ عراق و ایران تلاش‌های فشرده‌ای را به کار برند. وی گفت: این جنگ نه‌تنها تهدیدی علیه منطقه، بلکه تهدیدی علیه دیگر مناطق جهان به شمار می‌رود.»[۳۷]
گزارش - 700
نشریه امریکایی وال استریت ژورنال با نقل نظر سه تن از مقامات عراقی درباره ادامه جنگ، به دلایل تغییر موضع شورای همکاری خلیج‌فارس پرداخته است. نشریه داخلی گزارش نیز در مقاله‌ای مواضع امریکا و شوروی را بعد از اجلاس اخیر سران دو ابرقدرت بررسی کرده است. وال استریت ژورنال نوشته است: «لطیف نصیف جاسم وزیر اطلاعات عراق، موضع عراق را درزمینه‌های نظامی، سیاسی و اقتصادی موضعی قوی اعلام کرد. اما سعدون حمادی رئیس مجلس ملی عراق به این روزنامه گفته است که مطمئنم در آینده نزدیک جنگ عراق و ایران وارد مرحله سرنوشت‌ساز و نهایی خواهد شد و در 12 ماه آینده مذاکرات تهران و بغداد آغاز خواهد شد. احمد تقی وزیر نفت عراق نیز گفته است کشورش به ادامه حملات خود علیه خارک و تأسیسات اقتصادی دیگر ایران مصمم است تا اینکه پایانی برای این جنگ پیدا شود.» این نشریه در ادامه نوشته است: «فرمانروایان شش کشور حوزه خلیج‌فارس در نشست خود در کاخ ساحلی عمان به این نتیجه رسیده‌اند که ادامه شیوه‌های رژیم عراق برای پایان‌دادن به جنگ نه‌تنها دیگر اثری ندارد، بلکه خطرات بیشتری را نیز برای منطقه در بر خواهد داشت. آنها معتقدند عراق آن‌قدر نیرو و توان ندارد که جنگ را پایان دهد. اگر حملات رژیم عراق به خارک در پایان‌دادن به جنگ مؤثر واقع نشود، مردم عراق و متحدین رژیم عراق ممکن است به این نتیجه برسند که دیگر رویارویی با جمهوری اسلامی و توسل به زور، چاره‌ساز نیست و باید درجهت سازش با جمهوری اسلامی تلاش کنند. دیپلمات‌های مقیم کشورهای منطقه خلیج‌فارس هیچ‌گونه نشانه‌ای از اینکه قدرت آیت‌الله خمینی رو به ضعف گذاشته باشد، نمی‌بینند.» از سوی دیگر، نشریه واحد سیاسی سازمان تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم (گزارش) دراین‌باره نوشته است: احتمالاً ابرقدرت‌ها پس از کنفرانس ژنو نتوانسته‌اند پیرامون راه‌حل مشترکی در خاتمه‌دهی به جنگ ایران و عراق به نتیجه مطلوبی دست یابند. این حقیقت وقتی چهره خود را می‌نمایاند که روش‌های اتخاذشده امریکا و شوروی را در این مقطع زمانی بررسی کنیم. امریکا با اتخاذ سیاست "دیپلماسی ـ هشدار نظامی" درپی کسب دو هدف است: نخست، با موضع‌گیری اخیر شورای همکاری خلیج‌فارس، ایران را درگیر مذاکرات پیچیده و طولانی ساخته و درنهایت جمهوری اسلامی را به همکاری با این شورا بکشاند. دوم، هم‌زمان با پیگیری روش دیپلماسی، از تاکتیک هشدار نظامی و تقویت رزمی عراق استفاده برده تا از تحقق یک عملیات پیروز که می‌تواند ایران را از قدرت بیشتری در گرفتن امتیازات بنیادی (حذف صدام) در برخورد با شورای همکاری خلیج‌فارس برخوردار سازد، جلوگیری کند. اما رهبران شوروی باتوجه‌به سیری که غرب توانسته است در حاکمیت عراق بپیماید سعی می‌کنند با تماس‌های دیپلماتیک متقابل با جمهوری اسلامی و با آگاهی از درخواست‌های ایران برای خرید سلاح، سیاست خنثی‌سازی گرایش ایران به‌سوی شورای همکاری را در پیش‌گیرند.[۳۸]
گزارش - 701
قائم‌مقام وزیر امور خارجه ایران و هیئت همراه در ادامه سفر به چند کشور افریقایی، امروز وارد موزامبیک شدند. روزنامه اطلاعات در گزارشی از این سفر نوشته است: «آقای بشارتی در دیدار با آقای جیسانو وزیر امور خارجه موزامبیک، گفت: بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، کشور ما همواره حامی انقلابیون بوده و روابط جمهوری اسلامی ایران و کشور انقلابی شما گرچه مدت و سابقه زیادی ندارد، اما گسترش زیادی پیدا کرده است. شما درگیر جنگ ناخواسته ـ که محصول زشت آپارتاید است ـ هستید و ما هم دچار یک جنگ که توسط امپریالیسم علیه ما برافروخته شد می‌باشیم. اما گرفتاری‌های ما در جنگ مانع از کمک به کشورهای دوست ما نشده است و شما از عنایت جمهوری اسلامی ایران به کشور خودتان مطلعید. هر کشوری که علیه آپارتاید مبارزه کند، از کمک‌های بی‌قیدوشرط ما برخوردار است و شما که خط مقدم جبهه علیه آپارتاید هستید، به حمایت‌های ما امیدوار باشید. سپس وزیر امور خارجه موزامبیک در پاسخ ضمن اظهار تشکر از کمک‌های جمهوری اسلامی ایران که در شرایط درگیری در جنگ تحمیلی انجام شده اظهار داشت: ما مطمئنیم که ما را علیه آپارتاید حمایت می‌کنید.»[۳۹]
گزارش - 702
سفر هیئت پارلمانی فرانسه که قرار بود امروز (جمعه) وارد تهران شود، به روز سه‌شنبه 19 آذر 1364 موکول شد. خبرگزاری فرانسه با اعلام خبر مذکور افزوده است: «این هیئت مایل است به‌منظور نزدیکی میان ایران و فرانسه به تهران سفر کند. ژان ماری دایه نماینده جناح مخالف در پارلمان فرانسه، پنجشنبه‌شب (14 آذر 1364) در گفت‌وگو با خبرگزاری فرانسه ـ که بلافاصله پس از دیدار با رولان دوما وزیر امور خارجه فرانسه و گفت‌وگو پیرامون این مأموریت صورت گرفت ـ ضمن اعلام این مطلب افزود: به اعتقاد رولان دوما و اعضای این هیئت نمایندگان پارلمان ایران درصورتی از این هیئت به‌خوبی استقبال خواهند کرد که ژاک مارتن ـ که ازسوی دولت فرانسه انتخاب شده است ـ به‌منظور بحث پیرامون اختلافات اقتصادی میان ایران و فرانسه با مقامات ایرانی تماس‌هایی بگیرد. وی افزود که هیئت مذکور برخلاف برنامه پیش‌‌بینی‌شده قبلی شامل بازرگانان نخواهد بود و تنها چهار نماینده پارلمان فرانسه اعضای آن را تشکیل خواهند داد که درمورد کلیه موضوع‌های مربوط به دو کشور با نمایندگان پارلمان ایران بحث و گفت‌وگو خواهند کرد. دایه خاطرنشان کرد که سفر هیئت فرانسوی به تهران ارتباط مستقیم با مسئله گروگان‌ها ندارد، اما نمی‌توان سرنوشت گروگان‌های یادشده را نادیده گرفت. وی افزود: در گفت‌وگوهای خصوصی که در فضایی آرام صورت بگیرد می‌توان از همه چیز صحبت کرد. دایه گفت: این هیئت با شروع گفت‌وگوهای سازنده و دوستانه، کار دیپلمات‌ها را تکمیل خواهد کرد. وی تأکید کرد که این هیئت، یک هیئت از نمایندگان پارلمانی است، لکن هیچ مأموریت پارلمانی ندارد.»[۴۰] رادیو فرانسه نیز امروز درباره روابط ایران و فرانسه گفت: «آقای ژاک مارتن مشاور دبیرکل سابق ریاست‌جمهوری، توسط لوران فابیوس نخست‌وزیر فرانسه، به‌عنوان مسئول بررسی مشکلات اقتصادی فرانسه و ایران برگزیده شد. وی باید پرونده بسیار سنگینی را که به ارزش یک میلیارد دلار می‌باشد، موردبررسی قرار دهد. در سال 1975، زمانی‌که شاه بر مسند قدرت بود، ایران مبلغ یک میلیارد دلار به کمیته انرژی اتمی فرانسه می‌پردازد و درمقابل خواستار لوازم پیشرفته برای برنامه‌های الکتروهسته‌ای می‌شود. [...] در سال 1979 بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، ایران کلیه خریدهای خود را ملغی می‌سازد. [...] این پرونده درمقابل دادگاه‌های بین‌المللی نیز مطرح شده است و چندین گفت‌وگو نیز بین دو کشور ازجمله خریداری مجدد ازسوی ایران انجام شده است. شاید حل این مسئله سرنوشت گروگان‌های فرانسوی را در لبنان مشخص کند.»[۴۱]
گزارش - 703
رفتار تبعیض‌آمیز سازمان ملل در بررسی موضوع حقوق بشر و گنجاندن نام ایران در فهرست کشورهای ناقض حقوق بشر ازجمله فشارهای جدید دیپلماتیک بر ایران است. در گزارش‌ها و تحلیل‌های چند رسانه غربی دراین‌باره پاسخ نخست‌وزیر و نماینده ایران در سازمان ملل به این موضوع، مرور شده است. خبرنگار صدای امریکا دراین‌باره گفت: «ورنان واتر سفیر ایالات متحده در سازمان ملل متحد در سخنانی خطاب به یکی از کمیته‌های مجمع عمومی سازمان ملل تلاش آن سازمان را برای تحقیق پیرامون وضع وخیم حقوق بشر در ایران و افغانستان ـ که برای نخستین‌‌‌بار صورت می‌گیرد ـ ستود. بااین‌همه وی گفت: سازمان ملل از سیاست یک بام و دو هوا پیروی می‌کند و موارد بسیاری از نقض حقوق بشر در دیگر کشورها مانند نیکاراگوئه و کوبا را نادیده می‌گیرد.»[۴۲] رادیو بی‌بی‌سی نیز در گزارشی اعلام کرد: «کارنامه حقوق بشر ایران برای نخستین‌‌‌بار در مجمع عمومی سازمان ملل متحد موردبحث قرار گرفته و قرار است اعضای مجمع عمومی به قطعنامه‌ای که در آن نسبت به وضع حقوق بشر در ایران اظهار نگرانی عمیق شده است، رأی بدهند. موضوع بحث گزارشی موقتی است که یک نماینده ویژه سازمان ملل تهیه کرده و در آن چنین اظهارنظر شده که اتهام‌های مشخص و مفصل درمورد نقض فاحش حقوق بشر در ایران را نمی‌توان مردود شمرد. ده کشور ازجمله فرانسه، بریتانیا و هلند از قطعنامه حمایت کرده‌اند. اما خبرنگار بی‌بی‌سی در سازمان ملل متحد می‌گوید احتمالاً قطعنامه با مخالفت شدید ایران و بسیاری دیگر از کشورهای اسلامی مواجه خواهد شد. نماینده ایران در سازمان ملل متحد به این مجمع عمومی گفته است که قطعنامه را مسخره می‌داند و شکایت کرده است که دولت وی به دلایل سیاسی هدف قرار گرفته است.»[۴۳] خبرگزاری رویتر نیز گزارش داد: «سه نفر از هواداران سازمان مجاهدین خلق در جریان کار کمیته اجتماعی انسان‌دوستی و فرهنگی مجمع عمومی سازمان ملل در یک کنفرانس مطبوعاتی در این سازمان آثاری را در بدن خود که مدعی بودند ناشی از شکنجه‌شدنشان در زندان‌های ایران است، به خبرنگاران نشان دادند.» رویتر افزود: «رجایی خراسانی نماینده ایران در سازمان ملل دراین‌باره گفت: اعضای سازمان مجاهدین آماده نابودی هر چیزی که به هدف آنها کمک کند، می‌باشند و دراین‌راستا بهره‌برداری از زخمی‌ها و معلولین جنگ و بمباران‌های هوایی شهرها و روستاها ازسوی عراق از آن جمله می‌باشد. رجایی گفت: اگر کسی به این اندازه بی‌رحم است که پای کسی را قطع می‌کند، عاقلانه‌ترین راه برای آن جنایتکاران این است که قربانی خود را بکشند نه اینکه وی را آزاد کنند تا به سازمان ملل بیاید.»[۴۴] از سوی دیگر، نشریه زود دویچه سایتونگ چاپ آلمان، نوشته است: «میرحسین موسوی نخست‌وزیر ایران اظهار داشت: گزارش‌هایی که درمورد نقض حقوق بشر در ایران انتشار یافته کاملاً نادرست می‌باشد و سازمان‌هایی مانند عفو بین‌المللی ازجانب صهیونیست بین‌المللی اداره می‌شود. وی در جلسه هیئت دولت اعلام کرد: سازمان‌های بین‌المللی فقط اخبار خود را از دشمنان انقلاب اسلامی دریافت می‌کنند. آنها خود را به‌صورت پادوهای "سلطنت‌طلبان و تروریست‌ها" درآوردند که تبلیغات سوء و حساب‌شده علیه ایران به راه می‌اندازند.»[۴۵] همچنین به گزارش رادیو امریکا: «نماینده جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد اتهام‌های مطرح‌شده در گزارش سازمان ملل را بی‌پایه و اساس توصیف کرد و گفت: این اتهامات حاصل مبارزه گمراه‌سازانه‌ای است که ازسوی کشورهای غربی علیه حکومت ایران به راه افتاده است. سعید رجایی خراسانی گفت: گزارش سازمان ملل که در آن افزون‌بر مسائل دیگر اتهام‌های وجود شکنجه در زندان‌های ایران و دست‌یازی به اعدام‌های سرسری و شتاب‌زده مطرح شده، تلاشی در راه بی‌اعتبارسازی انقلاب است. نماینده جمهوری اسلامی در سازمان ملل متحد گفت: کشورهایی که امروز خود را حامیان و مدافعان حقوق انسانی در ایران تلقی می‌کنند همان کشورهایی هستند که درباره زیاده‌روی‌های شاه ساکت و خاموش بودند. سعید رجایی خراسانی قطعنامه ارائه‌شده ازسوی یازده کشور غربی را ـ که در آن نسبت به اوضاع موجود در ایران به‌شدت ابراز نگرانی شده است ـ مضحک و خنده‌دار خواند و آن را رد کرد. وی دولت‌های غربی را به داشتن انگیزه‌های سیاسی و بی‌اطلاعی و جهل کامل درباره جوامع اسلامی متهم کرد. نماینده جمهوری اسلامی، سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و دیگر گروه‌های مخالف در ایران را تروریست خواند و آنان را تقبیح و نکوهش کرد.[۴۶]
گزارش - 704
در آستانه نشست وزیران نفت کشورهای عضو اوپک در ژنو، در مذاکراتی غیررسمی مقدار سهمیه هر کشور، تولید اوپک و قیمت نفت بررسی شد. دراین‌باره میان اعضای اوپک اختلاف‌نظر وجود دارد؛ به‌ویژه اینکه عراق می‌کوشد صادرات نفتی خود را افزایش دهد. رادیو کویت در گزارشی از مذاکرات غیررسمی امروز برخی وزیران نفت عضو اوپک آورده است که زکی یمانی وزیر نفت عربستان هرگونه تغییر در سیستم سهمیه‌‌ها و سقف تولید را در اجلاس اوپک که فردا تشکیل می‌شود، بعید دانست. یمانی با اشاره به اینکه درباره قیمت‌ها بحث خواهد شد، تأکید کرد که اوپک درپی آخرین اجلاس خود در اکتبر گذشته در وین، قصد دارد استراتژی جدیدی در پیش گیرد.[۴۷] آسوشیتدپرس نیز گزارش داد: «احتمال می‌رود اوپک در اجلاس آینده خود بهای نفت ثابت را لغو کند و از این پس نرخ نفت برحسب میزان عرضه و تقاضا تعیین شود. دراین‌حال، وزیر نفت عراق اعلام داشت که عراق سهمیه تولید خود را به رسمیت نمی‌شناسد و در آینده هر مقدار نفت را که مایل باشد صادر خواهد کرد. تقاضای افزایش سهمیه صادرات عراق با مخالفت بسیار شدید ایران روبه‌رو شده است. سهمیه کنونی عراق نیمی از سهمیه ایران است. اقدام عراق در شکستن سهمیه خود، اوپک را گام دیگری به سقوط نزدیک می‌سازد.»[۴۸] رادیو بی‌بی‌سی در برنامه امروز خود به نقل از یک متخصص انرژی، کاهش قیمت نفت را به نفع اعضای اوپک اعلام و آنها را به این کار ترغیب کرد. این رادیو گفت: «جان هوپر یکی از متخصصین امور انرژی گاردین به خبرنگار بخش جهانی بی‌بی‌سی گفت: یک شایعه قوی ـ که البته درحال‌حاضر شایعه‌ای بیش نیست ـ آن است که سازمان کشورهای صادرکننده نفت ممکن است عملاً هم کنترل قیمت‌گذاری را به کنار نهد و نزول قیمت را رخصت دهد؛ این ممکن است پدیده‌ای خارق‌العاده به نظر آید، ولی در آن نفعی برای اوپک نهفته است. توضیح آنکه چنانکه بهای نفت کاهش یابد تقاضایش افزایش خواهد یافت و این افزایش تقاضا به‌ویژه بر کشورهای عضو اوپک اثر خواهد گذاشت، زیرا این کشورها در مقایسه با سایر کشورهای نفت‌خیز نفت خامشان را بسیار ارزان‌تر تولید می‌کنند و بنابراین خواهند توانست قدرت خود را دوباره در بازار مسجل سازند؛ قدرتی که در چند سال اخیر نتوانسته‌اند حفظ کنند. از طرف دیگر چنین تحولی ممکن است به کشورهای عضو اوپک امکان دهد که عواید نفتشان را درحد کنونی نگاه دارند یا حتی افزایش دهند.»[۴۹]
گزارش - 705
به گزارش یونایتدپرس: «رشید کرامی نخست‌وزیر لبنان، گفت: جنبش امل و دروزی‌ها امروز موافقت کردند تمام دفاتر خود را در غرب بیروت تعطیل کنند؛ شبه‌نظامیان خود را از خیابان‌ها خارج کنند و مسائل امنیتی را درصورت لزوم به پلیس و نیروهای امنیتی موردحمایت ارتش، واگذار کنند. این توافق با تلاش سوریه به دست آمده و هدف آن خاتمه‌دادن به سلطه دوساله شبه‌نظامیان بر غرب بیروت است.»[۵۰]
پاورقی‌ها
منابع و مآخذ روزشمار 1364/09/15
- ↑ سند شماره 640/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بررسی وضعیت دشمن، قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، راوی (محمد درودیان)، صص 33 و 38.
- ↑ سند شماره 011075 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای واحد اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، شماره 150، 18/9/1364، ص3.
- ↑ سند شماره 011075 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای واحد اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، شماره 150، 18/9/1364، ص3.
- ↑ سند شماره 011039 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 4، 15/9/1364، ص29.
- ↑ سند شماره 011040 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 6، 15/9/1364، ص41.
- ↑ سند شماره 011307 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 7، 15/9/1364، ص37.
- ↑ سند شماره 011307 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 7، 15/9/1364، ص37.
- ↑ سند شماره 640/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بررسی وضعیت دشمن، قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، راوی (محمد درودیان)، صص 33 و 38.
- ↑ سند شماره 011039 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 4، 15/9/1364، ص29.
- ↑ سند شماره 011199 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای، واحد اطلاعات قرارگاه عملیاتی خاتم‌الانبیا(ص)، شماره 151، 27/9/1364، ص10.
- ↑ سند شماره 11300 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد طرح و عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 15/10/1364.
- ↑ سند شماره 200113 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش روزانه، شماره 113، 17/9/1364، ص2.
- ↑ سند شماره 1114 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش اطلاعاتی، شماره 170، 21/9/1364.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 16/9/1364، ص2، رادیو بغداد، 15/9/1364.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 262، 16/9/1364، ص3، بغداد ـ خبرگزاری آسوشیتدپرس، 15/9/1364.
- ↑ سند شماره 442259 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان کردستان به استاندار استان کردستان، 24/9/1364.
- ↑ سند شماره 119326 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه، 19/9/1364.
- ↑ همان.
- ↑ سند شماره 344080 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی استان کردستان به استاندار کردستان، 18/9/1364.
- ↑ سند شماره 1105/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در عملیات والفجر8، (جواد زمان‌زاده)، از 14/9 تا 27/9/1364، ص20.
- ↑ سند شماره 119325 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه، 18/9/1364.
- ↑ روزنامه کیهان، 16/9/1364، ص3.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 16/9/1364، ص4.
- ↑ مأخذ15، ص6، رادیو اسرائیل، 16/9/1364.
- ↑ مأخذ15، ص4، بغداد ـ خبرگزاری آسوشیتدپرس، 15/9/1364.
- ↑ مأخذ15، صص 6 و 7، تهران ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 15/9/1364.
- ↑ مأخذ15، صص 5 و 6، رادیو اسرائیل، 16/9/1364.
- ↑ مأخذ14، صص 15 ـ 14، رادیو بغداد، 14/9/1364.
- ↑ سند شماره 011039 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 4، 15/9/1364، ص29.
- ↑ همان، ص10.
- ↑ همان.
- ↑ مأخذ15، ص26، رادیو امریکا، 15/9/1364.
- ↑ سند شماره 011308 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 1، 15/9/1364، ص33.
- ↑ مأخذ15، صص 26 ـ 24، رادیو بی‌بی‌سی، 15/9/1364.
- ↑ واحد سیاسی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، نشریه گزارش، شماره 15، 22/9/1364، صص10 ـ 9.
- ↑ مأخذ29، ص3.
- ↑ سند شماره 011307 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 7، 15/9/1364، ص37.
- ↑ سند شماره 640/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بررسی وضعیت دشمن، قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، راوی (محمد درودیان)، صص 33 و 38.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 17/9/1364، ص2.
- ↑ مأخذ15، صص 11 و 12، خبرگزاری فرانسه، 15/9/1364.
- ↑ سند شماره 011040 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزیده اسناد جلد 3، گزارش شناسایی شماره 6، 15/9/1364، ص41.
- ↑ مأخذ14، ص17، رادیو امریکا، 15/9/1364.
- ↑ مأخذ14، ص18، رادیو بی‌بی‌سی، 15/9/1364.
- ↑ مأخذ15، صص 20 و 21، سازمان ملل ـ خبرگزاری رویتر، 15/9/1364.
- ↑ اداره کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 1008، 16/10/1364، ص33.
- ↑ مأخذ15، صص 28 و 29، رادیو امریکا، 15/9/1364.
- ↑ مأخذ22، ص20.
- ↑ مأخذ14، ص11، رادیو اسرائیل، 15/9/1364.
- ↑ مأخذ14، صص 11 ـ 9، رادیو بی‌بی‌سی، 15/9/1364.
- ↑ مأخذ22، ص20.