1361.04.26: تفاوت میان نسخهها
(صفحهای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1361 |نام = 1361.04.26 |نام دیگر=بیست و شش تیر |روز=26 تیر 1361 |تاریخ شمسی= 1361.04.26 |تاریخ میلادی=17 ژوئیه 1982 |تاریخ قمری= 25 رمضان 1402 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.04.26</div> <div class="bootstrap-btn">...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
سطر ۲۳: | سطر ۲۳: | ||
<div style="text-align:justify"> | <div style="text-align:justify"> | ||
== گزارش- 335 == | |||
وقايع مرحله دوم عمليات رمضان تا ساعت 24 ديشب در خبرهاي روز 25/4/1361 آمد، اينك شرح ادامة عمليات از اولين ساعات امروز: | |||
"نصر6" كه با شكستن خط مقدم دشمن شروع موفقي داشت، با مقاومت نيروهاي مستقر در خطوط بعدي و براثر آتش شديد توپخانه هاي آنها، نتوانست مثلثي اول را تصرف كند و با آن كه مقداري از خاكريز مورد نظر (از مثلثي اول تا كانال ماهي) احداث شد، ولي فشار دشمن ـ كه با روشنايي هوا شديدتر مي شد ـ ادامة كار را ناممكن ساخت و نصر6 به ناچار به پشت جاده بوبيان ـ زيد بازگشته است. | |||
در محور "نصر1" نيز ـ كه تنها نيروهاي سپاه (تيپ 31 عاشورا) وارد عمليات شده اند ـ با وجود مقاومت سرسختانة دشمن، نيروهاي خودي خط را شكستند و چهار كيلومتر نيز پيشروي كردند، اما از يك سو عدم موفقيت نصر6 و وارد عمل نشدن تيپ 1 از لشكر 21 و از سوي ديگر، انبوه آتش و فشار شديد دشمن مانع پيشروي بيش تر شد. نيروهاي تيپ 31 عاشورا بي درنگ با احداث يك خاكريز به طول 3 كيلومتر، در 5/1 كيلومتري هدف قصد پدافند در پشت اين خاكريز را داشتند كه با عقبنشيني نصر6، اين اقدام بيفايده شد و حدود ساعت 7 صبح امروز نيروهاي اين تيپ به عقب برگشتند. | |||
"نصر4" در آخرين ساعات روز گذشته مجبور شد در محور "تيپ 7 ولي عصر"(عج) يكگردان ديگر وارد كند ولي اين گردان نتوانست اقدام مثبتي انجام دهد و به محاصره دشمن درآمد. با پيش آمدن اين وضعيت، دو گروهان از نيروهاي"تيپ 8 نجف" كه در احتياط بودند ـ به منظور كمك به نيروهاي در عمق و انهدام دشمن ـ وارد عمل شدند و اگرچه چندين تانك و نفربر را منهدم و شماري از نيروهاي دشمن را هلاك يا اسير كردند، ولي اين عمل نيز در وضعيت قرارگاه "نصر 4" تأثيري نداشت و نيروهاي اين قرارگاه همزمان با فشارهاي شديد دشمن، به ناچار عقبنشيني كردند در حالي كه شماري از نيروهاي يك گروهان از "تيپ 7 ولي عصر" (عج) در محاصره دشمن بودند. | |||
در محور "نصر7"، تيپ 14 امام حسين(ع) كه سريع خود را به كانال ماهي رسانده بود، در زير انبوهي از آتش انواع سلاح هاي دشمن، براي پدافند از مواضع متفرقه مشغول اقدامات مهندسي شد ولي عدم الحاق با جناح راست و نفوذ دشمن سبب شد تا قرارگاه دستور عقبنشيني بدهد. | |||
در محور "نصر 8"، تيپ 25 كربلا نيز كه با تأخير وارد عمل شده بود، موفق شد بسياري از تانك هاي دشمن را منهدم كند ولي با توجه به اوضاع كلي عمليات، ناچار به پشت جاده | |||
بوبيان ـ زيد عقب نشست. بدين ترتيب مرحلة دوم عمليات رمضان نيز بدون دست يابي به اهداف مورد نظر به پايان رسيد، هرچند آسيب هاي جدي به نيروها و ادوات دشمن واردشد.<ref>سند شمارة 053، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش عمليات رمضان، تيپ 14 امام حسين(ع)، راوي: سيدمحمد اسحاقي، 25/4/1361، صص 3 تا 27؛ و: سند شماره 060، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش عمليات رمضان، تيپ 31 عاشورا، راوي: محمدتقي رضواني، صص 6 تا 12؛ و سند شمارة 063، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش عمليات رمضان، تيپ 25 كربلا، راوي: صفر حسينپور، 26/4/1361، صص 3 تا 10.</ref> | |||
در آخرين اقدام، بعدازظهر امروز چند دسته آر.پي.جي. زن براي شكار تانك هاي دشمن به جلو اعزام شدند كه چندين دستگاه تانك و نفربر را منهدم كردند.<ref>مأخذ 1، قسمت اول.</ref> | |||
در اين مرحله از عمليات1700 تن از نيروهاي دشمن كشته يا مجروح شدند و 115 تانك و نفربر و 15 خودرو منهدم شد و 10 تانك نيز به غنيمت گرفته شد، همچنين حدود 20 تن نيز به اسارت نيروهاي خودي در آمدند.<ref>سند شماره 0097 ، مركز مطالعات تحقيقات جنگ، دفترچه ثبت جنگ راوي، عمليات رمضان، قرارگاه كربلا، راويان، جواد زمانزاده ، هادي نخعي، 26/4/1361، ص143.</ref> | |||
مرحله دوم عمليات رمضان امروزبه پايان رسيدووضعيت بوجودآمده عليرغم پيشبينيهاي قبلي پيروزي قاطع نظامي را در بر نداشته است آقاي محسن رضايي فرمانده سپاه در مصاحبهاي ضمن برشماري برخي معذوريتها و محدوديتها، در تشريح اهداف عمليات و اوضاع كنوني گفت: «خودداري ما از دست زدن به كارهايي است كه ديگران آن را در جنگ اجتنابناپذير مي دانند، ولي به دليل اعتقاد اسلامي، ما نمي توانيم آن كارها را انجام دهيم و ملزم به رعايت اصول اسلامي هستيم. حضور ما در 10 كيلومتري بصره ـ كه بارها اتفاق افتاده و هر وقت هم بخواهيم مي توانيم آن جا باشيم ـ با مقايسه بين ورود عراق به خاك ما و ورود ما به خاك عراق، مشخص مي شود كه عراق با نابودي شهرهاي ما شروع كرد ولي ما در بيابانها با ارتش عراق درگير شده ايم، با اينكه ما به راحتي مي توانستيم با انواع سلاح، جهنمي از آتش بر روي بصره درست كنيم و پشت جبهه عراق و پشتيباني و تداركات ارتش عراق را از بين ببريم كه اين خود در سرعت عمليات تعيينكننده است. ما نمي خواهيم با زدن تأسيسات و مجتمع هاي نظامي عراق به افراد غير نظامي لطمهاي وارد شود. تلاش اصلي ما در اين عمليات، گرفتن خاك نيست، بلكه ايجاد حركت در خود مردم عراق است، تلاش اصلي ما را درگير شدن با ارتش عراق تشكيل مي دهد به اين وسيله يا آنها تسليم شوند و مردم عراق به ما بپيوندند و يا در جنايت با صدام همدست بمانند و نابود شوند. اگر ما نيروي خود را صرف گرفتن خاك بكنيم و ارتش عراق سالم و دست نخورده به آن سوي كانال برود، همچنان مزاحم خواهد بود و منظور ما كه داشتن امنيت دائمي است، عملي نخواهد شد. وضع منطقه طوري است كه مجبوريم جنگ رو در رو داشته باشيم و براي ما هميشه مطلوب اين بوده است كه بتوانيم فرصت اسيرشدن را به ارتش فريبخورده عراق بدهيم چون ما نميخواهيم صرفاً افراد ارتش عراق را نابود كنيم و آنها يي كه فريب خورده اند نيز بيدار شوند، بر همين اساس در گذشته تعداد بي شماري را به اسارت در مي آورديم. بنابراين افراد ارتش عراق مهلت زيادي براي انتخاب ندارند و اگر تسليم نشده و يا جبهه جنگ را كاملاً ترك نكنند، براي ما چاره اي جز از بين بردن آنها باقي نمي ماند. اين ارتش عراق است كه يا بايد توبه كند يا جواب جنايات دوسالة خود در ايران را بدهد. | |||
در مورد ورود به خاك عراق، ما چاره اي جز اين نداشتيم و نداريم. دلايلي كه در سخنرانيها گفته مي شد، [يعني] رسالت انقلاب اسلامي براي آزادي قدس، جلوگيري از كاملاً امريكايي شدن منطقه با از بين رفتن صدام و شكستن حلقه محاصره سوريه به عنوان تنها كشور مجاور اسرائيل كه امريكايي نيست و تسليم "كمپ ديويد" نشده است، گرفتن ابتكار عمل از دست امريكا در منطقه و تعهدي كه در مقابل شهيدان مان داريم، همه اين ها باعث شد تا ما به خاك عراق وارد شويم.»<ref>سند شماره 0097، دفترچه راوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، عمليات رمضان، قرارگاه كربلا، راويان: جواد زمان زاده و هادي نخعي، 26/4/1361، ص 143.</ref> | |||
== گزارش- 336 == | |||
عمليات رمضان همچنان ادامه دارد واكنش هاي متعددي در جهان برانگيخته كه نشاندهنده اهميت آثار آن بر توازن سياسي و نظامي منطقه است. برخي واكنش هاي مسئولان امريكا و رسانه هاي غربي در برابر اين عمليات اينك آورده مي شود. | |||
به گزارش واشنگتنپست، يك مقام وزارت امورخارجه امريكا گفته است كه امريكا آماده انجام دادن عمليات مشترك نظامي با كشورهاي دوست در خليج فارس است، وي سپس افزوده است: «اين كشورها در نتيجه تمديد جنگ ايران و عراق از اين كه ممكن است آماج حملات هوايي يا دريايي ايران قرار بگيرند، در هراس مي باشند. … حمله اوايل اين هفته ايران عليه عراق بهطور بالقوه عواقب وخيمي را براي امريكا در بردارد… نگران كننده ترين مسئله، نوعي اقدام نظامي ايران عليه كشورهاي نفت خيز و متمايل به غرب منطقه مي باشد كه با دو كشور متخاصم هممرز هستند… بهطور حتم نگراني هاي زيادي بهخاطر توانايي ايران در حملات هوايي و دريايي عليه كشورهاي خليج (فارس) و همچنين فشار سياسي كه يك ايران قدرت مند (از لحاظ نظامي) مي تواند به منطقه اعمال كند، وجود دارد.» اين مقام امريـكايي به عنوان نمونه از آنچه ممكن است رخ دهد، حملات جنگنده هاي ايران به تعدادي از تأسيسات نفتي كويت در اوايل جنگ (حدود 2 سال پيش) را خاطرنشانكرد.<ref>اداره كل مطبوعات و رسانههاي خارجي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، "بررسي مطبوعات جهان"، نشرية شمارة 228، 4/6/1361، ص 33، به نقل از نشريه "واشنگتن پست"، چاپ امريكا، 26/4/1361، به نقل از يك مقام وزرات امورخارجه امريكا.</ref> | |||
خبرگزاري فرانسه به نقل از محافل نزديك به وزارت دفاع امريكا گزارش داد كه عظمت عمليات نيروهاي ايران عليه عراق بيانگر اين است كه ارتش ايران به طور قابل ملاحظه اي بازسازي شدهاست. اين خبرگزاري افزوده است: «هرچند در واشنگتن سعي مي شود پيرامون نتايج اين جنگ اظهار نظري نشود، ولي كارشناسان نظامي امريكا نمي توانند شگفتي خود در مقابل ظرفيت و توانايي هاي ارتش ايران را پس از 22 ماه جنگ با عراق، مخفي كنند.» | |||
يك كارشناس نظامي امريكا در گفتوگو با اين خبرگزاري اعتراف كرده است كه ارتش ايران خلأ ناشي از پاك سازي افسران حكومت سابق را پر كرده است و هماهنگي آن با پاسداران در جنگ بسيار مثبت و مؤثر به نظر مي آيد. خبرگزاري فرانسه سپس افزوده است كه هرچند ارتش ايران داراي ذخاير و تجهيزات نظامي عظيمي است، ليكن كارشناسان نظامي امريكايي عامل اصلي پيروزي هاي اخير ايران را روحيه و ايمان استوار نيروهاي پيادهنظام آن مي دانند.<ref>روزنامه كيهان، 27/4/1361، ص 16، به نقل از راديو فرانسه از واشنگتن، 26/4/1361</ref> | |||
راديو فرانسه نيز در گزارشي از وضعيت جنگ ايران و عراق اعلام كرد: «نيروهاي عراقي براي جلوگيري از پيش روي ارتش اسلامي ايران با مشكلاتي مواجه شده اند و واشنگتن از بروز اين جنگ بسيار نگران است. مقامات امريكايي در صددند در آيندة نزديك زمينة دفاعي كشورهاي خليج فارس و در وهلة اول عربستان سعودي را بيش از پيش تقويت كنند.»<ref>روزنامة كيهان، 26/4/1361، ص 16، به نقل از راديو فرانسه.</ref> | |||
راديو آلمان نيز با انعكاس اخبار عمليات رمضان، دربارة آغاز اين عمليات در منطقه خاورميانه و خليج فارس گفت: «اخبار عمليات ايران در امريكا با نگراني دنبال مي شود و | |||
با وجود آن كه امريكايي ها قبلاً از اين حمله خبر داشتند، ليكن براي اولينبار صحبت از اين است كه امريكا خود را در موقعيتي مي بيند كه در آن منافعش در خطر است بدون اين كه قدرت كافي براي دفاع از آنها را داشته باشد.» اين راديو سپس افزود: «اگر نيروهاي ايران بتوانند قسمت بزرگي از عراق را تحت كنترل بگيرند و صدام را ساقط كنند، آنچه كه در نظر امريكاييان ثبات در خليج فارس نام گرفته است، به خطر خواهدافتاد و اين مسئله عواقب نگرانكننده اي را براي امريكا بهدنبال خواهد داشت.»<ref>روزنامة جمهوري اسلامي، 28/4/1361، ص 12، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از راديو آلمان، 26/4/1361.</ref> | |||
مفسر اين راديو در برنامه ديگري دربارة هدف ايران از عمليات در خاك عراق گفت: «ارتش ايران در مرحلة اول مي خواهد آتش سنگين عراقي ها را خاموش كند، چون عراقي ها حتي در حال عقبنشيني خود نيز هر روز شهرهاي آبادان و خرمشهر را زير آتش توپخانه هاي دوربرد خود داشتند.» وي با اشاره به قطعنامة اخير شوراي امنيت و موضع ايران در اين خصوص، گفت: «عكسالعمل فوري ايران در قبال تصميم شوراي امنيت بسيار جالب است چرا كه از اعتماد به نفس دولت ايران حكايت مي كند. تهران گفته است شوراي امنيت به هنگام آغاز جنگ در سپتامبر 1980، تمام آبرو و احترام خود را نزد ايرانيان از دست داد زيرا در آن زمان از محكوم كردن تجاوز عراق به ايران خودداريكرده و از به رسميت شناختن حق دفاع براي ايران نيز سر باز زده است.» اين مفسر ضمن اشاره به كمك هاي فراوان دولت هاي عربي به عراق در دو سال جنگ، گفت: «اينك ورق برگشته و سران كشورهايي كه تاكنون به اميد پيروزي سريع عراق بر ايران به عراق كمك كرده بودند، بايد بفهمند كه ديگر نمي توانند با كمك توطئه هاي طرح شده از سوي امريكا، به اهداف خود برسند. | |||
عمليات رمضان ايران ثابت مي كند كه ارتش بيروحية عراق ديگر قادر به تجديد سازمان و تقويت خود نيست. طي اين جنگ 22 ماهه، 40 هزار عراقي كشته، 60 هزار زخمي [شده اند] و 42 هزار تن ديگر نيز به اسارت نيروهاي ايران درآمده اند.» وي در پايان تفسير خود گفت كه در صورت تشكيل نشدن كنفرانس سران كشورهاي غيرمتعهد در بغداد، از نظر سياسي شكست بسيار بزرگي براي صدام رقم خواهدخورد.<ref>روزنامة جمهوري اسلامي، 26/4/1361 ص 3، به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي، واحد مركزي خبر، به نقل از "بروتوفونگ" مفسر راديو آلمان.</ref> | |||
روزنامة سوئدي "دايرفيپته" امروز در مقاله اي، اهداف عراق از حمله به ايران، تحولات اخير در جنگ، موضع كشورهاي عربي در برابر جنگ عراق با ايران و اقدامات احتمالي امريكا در اين جنگ را تجزيه و تحليل كرده است. | |||
در اين مقاله آمده است: «ارتش عراق كه در سپتامبر سال 1980 (شهريور و مهر 1359) با هدف تصاحب رودخانه شطالعرب [اروندرود] تسخير استان نفت خيز خوزستان ايران و ساقطكردن رژيم انقلابي آيتالله خميني حملات خود را به ايران آغاز كرد، پس از گذشت 22 ماه از تهاجم همه جانبه خود به ايران، اكنون به دومين شكست بزرگ خود در جنگ تن در داده است. اولين شكست نيروهاي عراقي از ايران در جريان بازپس گرفتن شهربندري اشغالشده خرمشهر از دست نيروهاي عراقي بود كه طي آن حدود 19 هزار نفر از نيروهاي ارتش عراق به اسارت ايرانيان درآمدند.» | |||
اين روزنامه دربارة وضعيت نيروهاي عراقي نوشته است: «ناظران آگاه معتقدند كه نيروهاي عراقي شديداً در طول جنگ ناتوان گشته اند و براي چنين نيرويي مقاومت مؤثر در برابر نيروهاي ايراني شديداً مشكل است.» | |||
در اين مقاله سپس با اشاره به كمك هاي دولت هاي عربي به عراق در طول دو سال جنگ و اثر حملات اخير ايران بر اين كشورها، آمده است: «اين حمله ايران از تمام جهات كشورهاي نفتي محافظهكار خليج فارس و عربستان سعودي را مي ترساند. آنها تاكنون پولهاي هنگفتي به عراق داده اند تا عراق به صورت يك سنگر عليه ايران آيتالله خميني عمل نمايد و اكنون ديگر دولت هاي عربي نمي توانند شاهد پيروزي هاي ايران باشند.» | |||
در پايان اين مقاله درباة موضع و اقدامات احتمالي امريكا در منطقه، نوشته شده است: «چنانچه ثبات اكثر كشورهاي عربي منطقه از جمله عربستان و نيز جريان نفت دراثر گسترش جنگ ايران و عراق تهديد شود، امريكا نمي تواند به هر صورتي از پا در ميانگذاشتن اجتناب كند.»<ref>سند شمارة 053، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش عمليات رمضان، تيپ 14 امام حسين(ع)، راوي: سيدمحمد اسحاقي، 25/4/1361، صص 3 تا 27؛ و: سند شماره 060، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش عمليات رمضان، تيپ 31 عاشورا، راوي: محمدتقي رضواني، صص 6 تا 12؛ و سند شمارة 063، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش عمليات رمضان، تيپ 25 كربلا، راوي: صفر حسينپور، 26/4/1361، صص 3 تا 10.</ref> | |||
== گزارش- 337 == | |||
صدام حسين رئيس حكومت عراق، در نطق يك و نيم ساعته اي كه صبح امروز از راديو صوتالجماهير پخش شد، مواضع و نظر دولتش در خصوص جنگ را تشريح كرد. وي در مقدمه سخنان خود، انقلاب حزب بعث عراق و دستآوردهاي آن را ستود و در مورد كنگرة نهم اين حزب نيز مطالبي گفت. صدام سپس با اشاره به عمليات رمضان و با مطرح كردن عقبنشيني نيروهاي عراقي از مناطق اشغالي و مخالفت ايران با قطعنامه اخير شوراي امنيت، جمهوري اسلامي ايران را متجاوز خواند. | |||
صدام عمليات رمضان را تجاوز دوم ايران ناميد و از سپتامبر 1980 يعني روزي كه عراق آن را تاريخ شروع جنگ مي داند نيز به عنوان تجاوز اول ايران به عراق ياد كرد. | |||
وي در سخنان خود با اشاره به تقارن زماني اشغال خاك لبنان به وسيلة نيروهاي اسرائيلي و عمليات ايران در خاك عراق، همچنين با طرح ادعاي عقبنشيني عراق از خاك ايران، كوشيد كه دولت عراق را ضد صهيونيست معرفي كند و مواضع ضد صهيونيستي ايران را عوامفريبانه جلوه دهد. | |||
وي از امت عربي درخواست كرد تا از عراق حمايت كنند، صدام در پايان به مردم عراق وعده پيروزي داد و از آنان خواست تا در مقابل نيروهاي ايران مقاومت كنند.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش هاي ويژه"، نشرية شماره 120، 27/4/1361، ص3، تهران خبرگزاري جهوري اسلامي، به نقل از راديو صوتالجماهير، 26/4/1361، به نقل از صدام حسين.</ref> | |||
== گزارش- 338 == | |||
خبرگزاري فرانسه به نقل از منابع كاملاً موثق از امان گزارش داد حسين شاه اردن، از هنگام شروع عمليات اخير ايران در هفته گذشته، روزانه با صدام حسين تلفني در تماس است تا از تحولات جنگ آگاه شود. اين خبرگزاري افزود كه شاه اردن نخستين رئيس كشوري است كه هفته گذشته عليه عمليات رزمي ايران واكنش نشان داد و خواستار برپايي گردهم آيي سران عرب جهت فعال ساختن پيمانهاي دولت هاي عربي براي دفاع متقابل شد. اين خبرگزاري خاطرنشان كرده است: «درخواست شاه حسين براي برپايي گردهم آيي سران اتحاديه عرب در حالي كه چند روز پيش از آن وي به برپايي چنين گردهم آيي براي بررسي مسئلة لبنان پاسخ منفي داده بود، مبين اهميت ويژة جنگ ايران و عراق و تحولات جديد اين جنگ براي امان است.» | |||
خبرگزاري فرانسه در ادامه گزارش خود، اردن را هم پيمان اصلي و استراتژيك عراق در جنگ عليه ايران ناميد و افزود: «اردن از نخستين هفته هاي جنگ كمك هاي مهم نظامي و اقتصادي را در اختيار رژيم عراق قرار داد و در عوض، در فوريه 1981 (بهمن و اسفند1359) روابط ديپلماتيك بين امان و تهران قطع شد و دولت اردن در ژانويه 1982 (دي و بهمن 1360) اقدام به اعزام چندين هزار نيروي نظامي به جبهه هاي جنگ عراق عليه ايران نمود.»<ref>روزنامه اطلاعات، 27/4/1361، ص12، گزارش خبرگزاري فرانسه از منابع كاملاً آگاه در امان، 26/4/1361.</ref> | |||
== گزارش- 339 == | |||
سرپرست دفتر نمايندگي سازمان آزاديبخش فلسطين در بلگراد در ديدار با سفير جمهوري اسلامي ايران در يوگسلاوي، در مورد عمليات اخير ايران در يك اظهار نظر غير متعارف گفت: «سقوط صدام يك پيروزي قطعي براي آرمان فلسطين است و چنانچه حكومت صدام بهزودي سقوط كرده و اتحاد بين ايران ـ عراق و سوريه ايجاد شود، وضع منطقه به سود فلسطيني ها تغيير خواهدكرد.» وي به نقل از منابع موثق در داخل خاك عراق، افزود كه براثر عمليات اخير ايران، اوضاع در عراق بسيار آشفته شده است و مردم وحشت زده هستند.<ref>مأخذ7، ص 4، بلگرادـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از دفتر نمايندگي سازمان آزاديبخش فلسطين.</ref> | |||
== گزارش- 340 == | |||
"مناخيم بگين" نخستوزيرحكومت اشغالگر قدس، در واكنش به عمليات اخير ايران در خاك عراق و موفقيت هاي نيروهاي ايراني در اين عمليات و اظهارات مقامات ايران مبني بر اين كه آزادي عراق مقدمه اي براي عمليات آزادي قدس از سلطة حكومت صهيونيستي است، در سخن راني شديداللحني تهديد كرد كه چنانچه نيروهاي ايراني در صدد پيش روي به سوي بيتالمقدس باشند، آنها را در نيمة راه خواهدكوبيد.<ref>مأخذ6، ص1، تلآويوـ خبرگزاري فرانسه، به نقل از نخستوزير رژيم صهيونيستي، 26/4/1361.</ref> | |||
در همين حال، "كمال حسن علي" وزير امورخارجه مصر، در پيام هاي جداگانه اي براي "شولتز" وزير امورخارجه امريكا و "شارون" وزير امورخارجه حكومت اشغالگر قدس، با اشاره به تشديد درگيري ها بين ايران و عراق، از خطر احتمالي ايران براي ثبات دولت هاي ميانه رو و نفت خير عرب اظهار نگراني كرد و پايان يافتن جنگ در خليج فارس از طرق مسالمت آميز را ضروري خواند. خبرگزاري يونايتدپرس كه اين خبر را از قاهره گزارش كرده است، افزود كه عليرغم تقاضاهاي مكرر مصر از ايران و عراق براي پايان دادن به جنگ، دولت مصر همواره اسلحه، مهمات و نيروهاي نظامي لازم را به منظور تقويت توان دفاعي عراق در اختيار اين كشور قرارمي دهد.<ref>خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش هاي ويژه"، نشريه شمارة 121، 28/4/1361، ص4 ، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از خبرگزاري يونايتدپرس از قاهره، 27/4/1361.</ref> | |||
== گزارش- 341 == | |||
روزنامة "ناسيونال هرالد" ارگان حزب كنگرة هند، با اشاره به تحولات اخير در جنگ ايران وعراق و گسترش جنگ نوشت: «گسترش اين جنگ و به خصوص آنكه اخيراً روح انتقامگيري در آن افزايش يافته است، هند را آزرده خاطر ساخته است. گسترش اين جنگ به نفع هيچكدام از دو عضو جنبش عدمتعهد نبوده و كشورهاي ثالث از آن بهره مند مي شوند و اين درحالي است كه كشورهاي غيرمتعهد راه حل قانوني خاتمة اين جنگ را به هردو كشور ايران و عراق ارائه داده اند كه هيچ يك از طرفين آن را نپذيرفته اند.»<ref>مأخذ 11، ص8، دهلي نوـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از روزنامة "ناسيونال هرالد" (ارگان حزب كنگره گاندي)26/4/1361.</ref> | |||
در همين حال روزنامة هندي "فايننشال اكسپرس"امروز در بررسي روابط اقتصادي رو به گسترش عراق و هند نوشت كه عراق يكي از كشورهاي عمده صادركنندة نفت به هند است و شركت هاي هندي نيز صادرات فراواني به عراق داشته اند و ارزش مبادلات تجاري دو كشور بسيار افزايش داشته است. اين روزنامه در پايان، روابط اقتصادي دو كشور را رو به گسترش و توسعه بيش تر توصيف كرده است.<ref>مأخذ15، ص 15، خبرگزاري جمهوري اسلامي، بهنقلاز روزنامة "فايننشال اكسپرس"، چاپ دهلي، 2/4/1361.</ref> | |||
== گزارش- 342 == | |||
انتشار گزارشهايي مبني بر آشفتگي وضعيت داخلي عراق براثر عمليات رمضان، سقوط ارزش سهام شركت هاي غربي طرف قرارداد با عراق و توقف وام اعطايي ژاپن به عراق را درپي آوردهاست. خبرگزاري ژاپني كيودو دربارة سقوط قيمت ارزش سهام اعلام كرد: «قيمت سهام شركت هاي اروپايي و امريكايي طرف قرارداد با دولت عراق در پي ورود نيروهاي ايراني به داخل خاك عراق در بازارهاي بورس جهان بهشدت سقوط كرد. تعداد كثيري از شركتهاي انگليسي طرف قرارداد دولت عراق نيز پس از عمليات اخير ايران درخاك عراق، با مراجعه به مركز تضمين و بيمه صادرات انگليس نگراني خود را از وضعيت جديد بهوجود آمده در عراق اعلام كرده و خواهان تضمين و بيمه قراردادهايشان با عراق شدهاند. صاحبان اين شركتها اظهار داشتهاند كه پيشبيني سقوط صدام دراثر عمليات جديد ايران، اطمينان مديران و صاحبان اين شركتها به اجراي قراردادهايشان با عراق را سلب كرده است.»<ref>مأخذ 9، ص13، به نقل از خبرگزاري ژاپني" كيودو"، بهنقل از يك مسئول حكومتي ژاپن.</ref> | |||
دولت ژاپن نيز اعطاي يك فقره وام 6/24 ميليون دلار به عراق را به تأخير انداخت. خبرگزاري كيودو در ادامة اين خبر به نقل از يك مسئول حكومتي ژاپن افزود كه اين مبلغ براي كمك به عراق جهت خريد وسايل و تجهيزات پزشكي درنظر گرفته شده بود.<ref>مأخذ 5، ص 16، به نقل از واحد مركزي خبر از پاريس.</ref> | |||
== گزارش- 343 == | |||
ميرحسين موسوي نخستوزير جمهوري اسلامي ايران به همراه يك هيئت بلندپايه بهدعوت"محمد بنعبدالغني" نخستوزير جمهوري دمكراتيك خلق الجزاير براي ديدار رسمي از اين كشور تهران را به قصد الجزاير ترك كرد. وي قبل از ترك تهران در گفتوگويي هدف از سفر خود را بررسي و گسترش روابط دو كشور و بحث دربارة توطئههاي امپرياليسم و صهيونيسم در جهان، اعلام كرد. | |||
نخستوزير در مورد اخبار رسانه هاي غربي كه هدف از اين سفر را ميانجي گري الجزاير براي خاتمه جنگ ايران و عراق اعلام كرده اند، گفت: «اين اخبار ساخته و پرداخته خبرگزاريها و منابع غربي است و ما در اين سفر مشكلات منطقه از جمله مسئله جنگ تحميلي عراق عليه جمهوري اسلامي ايران را مورد بحث قرارخواهيمداد.» | |||
نخستوزير دربارة بمباران همدان به وسيلة هواپيماهاي عراقي، گفت: «اين جنايات از خصوصيات رژيم درحال احتضار عراق است و ممكن است رژيم بغداد دست به جنايات وحشيانه تري نيز بزند كه تنها راه مقابله با آن، تسريع در عمليات تهاجمي توسط ايران است كه آن روز نزديك است.» وي در مورد اخبار مربوط به تهديد ايران براي كشورهاي منطقه خليج فارس نيز گفت: « ما بارها گفته ايم كه ايران هيچ گونه طمعي به خاك ديگر كشورها ندارد، ما اعلام مي كنيم كه هيچ خطري از جانب ما متوجه كشورهاي منطقه نيست.» آقاي ميرحسين موسوي به كشورهاي منطقه توصيه كرد كه تحت تأثير دروغپردازي هاي ابرقدرتها قرارنگيرند. وي تأكيد كرد كه حركت ايران در جهت برقراري امنيت در منطقه است و به نفع كشورهاست كه در اين مورد با ايران همكاري كنند.<ref>مأخذ 6، ص2.</ref> | |||
مهندس ميرحسين موسوي پس از ورود به الجزاير در مصاحبه اي با خبرنگاران در مورد وضعيت جنگ ايران و عراق و موضع الجزاير در اين باره، گفت: «ما تلاش هاي برادرمان | |||
"شاذلي بنجديد" را درك مي كنيم ولي فكر مي كنيم كه در كشورمان واقعيت هايي وجود دارد كه اين واقعيت ها ما را برمي انگيزد تا در مقابل توطئه هايي كه در منطقه صورت مي گيرد، حساس تر عمل كنيم و ما در الجزاير يقيناً مذاكراتي در مورد جنگ تحميلي عراق عليه ايران خواهيم داشت.» وي در مورد نتيجه مثبت مذاكرات اطمينان داد: «يقين دارم جرياناتي كه در دو ماهه اخير در رابطة با جنگ تحميلي در كشورمان اتفاق افتاده منجر به اين خواهد شد كه تفاهمي بيشتر از سابق ميان الجزاير و دولت جمهوري اسلامي ايران به وجود بيايد.» | |||
نخستوزير دربارة حد پيش روي نيروهاي ايراني در خاك عراق گفت: «ما به اندازه اي كه براي دفاع از شهرهاي مرزي كشورمان لازم باشد، پيش روي خواهيمكرد.»<ref>پيشين.</ref> | |||
== گزارش- 344 == | |||
حملة ايران به عراق و تشديد درگيري بين دو كشور در روزهاي اخير، امكان برگزاري كنفرانس سران عدمتعهد در بغداد را در هاله اي از ابهام قرار داده است به گزارش خبرگزاري رويتر از نيكوزيا پايتخت قبرس، نمايندگان شركتكننده در كنفرانس وزيران خارجه غيرمتعهدها در نيكوزيا امروز گفتند كه حملة ايران به عراق برنامه برگزاري اجلاس سران كشورهاي غيرمتعهد را در بغداد بهمخاطره افكنده و اكنون بحث كنفرانس نيكوزيا بر سر به تعويق انداختن اجلاس، تغيير محل آن و يا تقليل درجه شركتكنندگان از سطع رؤساي كشورهاي عضو است. | |||
خبرگزاري رويتر در ادامة اين خبر به نقل از ديپلمات هاي غربي مقيم بغداد گزارش داده است كه صدام براي تهيه مقدمات برگزاري اجلاس سران عدمتعهد در بغداد در حدود يك ميليادر دلار هزينه كرده است.<ref>مأخذ7، به نقل از خبرگزاري رويتر از نيكوزيا.</ref> | |||
== گزارش- 345 == | |||
خبرگزاري كويت به نقل از منابع خطوط كشتي راني در لندن گزارش داده است كه اوضاع در بندر نفتي خارك براثر حملات روزهاي اخير جنگنده هاي عراقي به اين بندر مغشوش است و برخي از تانكرها از بارگيري در اين بندر خودداري مي كنند. اين خبرگزاري افزوده است: « اگرچه حملات هوايي عراق ظاهراً اين ترمينال را كاملاً خراب نكرده است و كشتي ها همچنان به بارگيري از اين بندر اقدام مي كنند، ليكن استنباط اينكه عراق در تلاش براي قطع صدور نفت ايران در صدد حملة هوايي جديد به اين ترمينال نفتي برخواهد آمد، نگرانيهايي را موجب گرديده است.»<ref>مأخذ 11، صص10ـ9، خبرگزاري جمهوري اسلامي بهنقل از خبرگزاري كويت، 26/4/1361.</ref> | |||
خبرگزاري فرانسه نيز در گزارشي به بررسي وضعيت بازار نفت پس از تحولات اخير در جنگ ايران و عراق پرداخته و اعلام كرده است: «كشورهاي صنعتي علي رغم اطمينان از تأمين نفت خود در كوتاهمدت، از افزايش احتمالي قيمت نفت به علت تشديد جنگ ايران و عراق نگرانند.» در اين گزارش سپس آمده است: «هرچند دو كشور درگير در جنگ مقام خود را در تأمين نفت بازارهاي نفتي جهان از دست داده اند و تنها 10 درصد واردات نفتي جهان غرب را تأمين مي كنند، ليكن خطر گسترش جنگ در منطقه كه در حدود پنجاهدرصد واردات نفتي غرب از آن جا تأمين مي شود، نگراني هايي را در اذهان رهبران جهان غرب سبب گرديده است.»<ref>مأخذ11، ص24، خبرگزاري جمهوري اسلامي، بهنقلاز خبرگزاري فرانسه، 26/4/1361.</ref> | |||
== گزارش- 346 == | |||
امروز نيز 62 دستگاه تريلر حامل مهمات و تجهيزات نظامي از كشورهاي عربي همسايه عراق وارد اين كشور شدند. 33 دستگاه از اين خودروها از مرز نويسيب كويت و 29 دستگاه از عربستان سعودي وارد خاك عراق شده اند.<ref>سند شمارة 016372 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبهاي اطلاعاتي شماره 122/106، ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران ـ ادارة دوم ـ فرماندهي اطلاعات، 29/4/1361، ص5.</ref> | |||
== گزارش- 347 == | |||
شهر بوكان امروز هدف حملة 300 تن از افراد مسلح غيرقانوني قرارگرفت. اين افراد پس از ورود به شهر، پايگاه هاي سپاه پاسداران را مورد حمله قراردادند و قصد داشتند مناطق حياتي شهر را تصرف كند اما پس از چند ساعت تلاش، براثر مقاومت نيروهاي سپاه و با تحمل تلفاتي ناگزير عقبنشيني كردند در اين درگيري 18 "چته" هلاك و 22 تن نيز دست گير شدند. از نيروهاي خودي نيز 15 تن به شهادت رسيدند.<ref>سند شمارة 016329، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "اطلاعات هفتگي" بولتن شماره 27، ستاد مركزي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ـ اطلاعات عمليات، 28/4/1361، ص5؛ و: سند شماره 067204، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از ستاد سپاه منطقة 7ـ اطلاعات، به ستاد مركزي ـ اطلاعات، 5/4/1361، سند تك برگ.</ref> | |||
در پي عمليات هاي اخير نيروهاي سپاه پاسداران در منطقة پيرانشهر كه منجر به مفقود شدن يك گروه 24 نفره از نيروهاي بسيجي شده بود، با كشف اجساد 18 تن از آنان مشخصشد كه به دست عناصر حزب دمكرات دست گير و سپس شهيد شده اند. هنوز از 6 تن ديگر اطلاع دقيقي در دست نيست. فرماندة منطقة 5 سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در ادامة اين خبر افزود كه آثار شكنجه و خفگي بر بدن شهدا مشهود است و پارچه اي سفيد نيز روي بدن آنان چسبانيده و بر آن نوشته اند: "شوراي مقاومت ملي."<ref>سند شماره 066347، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از: فرمانده منطقة 5 سپاه، به: فرمانده كل سپاه پاسداران، 26/4/1361.</ref> | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۷ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۵۵
روزشمار جنگ سال 1361 1361.04.26 | |
---|---|
نامهای دیگر | بیست و شش تیر |
تاریخ شمسی | 1361.04.26 |
تاریخ میلادی | 17 ژوئیه 1982 |
تاریخ قمری | 25 رمضان 1402 |
گزارش- 335
وقايع مرحله دوم عمليات رمضان تا ساعت 24 ديشب در خبرهاي روز 25/4/1361 آمد، اينك شرح ادامة عمليات از اولين ساعات امروز: "نصر6" كه با شكستن خط مقدم دشمن شروع موفقي داشت، با مقاومت نيروهاي مستقر در خطوط بعدي و براثر آتش شديد توپخانه هاي آنها، نتوانست مثلثي اول را تصرف كند و با آن كه مقداري از خاكريز مورد نظر (از مثلثي اول تا كانال ماهي) احداث شد، ولي فشار دشمن ـ كه با روشنايي هوا شديدتر مي شد ـ ادامة كار را ناممكن ساخت و نصر6 به ناچار به پشت جاده بوبيان ـ زيد بازگشته است. در محور "نصر1" نيز ـ كه تنها نيروهاي سپاه (تيپ 31 عاشورا) وارد عمليات شده اند ـ با وجود مقاومت سرسختانة دشمن، نيروهاي خودي خط را شكستند و چهار كيلومتر نيز پيشروي كردند، اما از يك سو عدم موفقيت نصر6 و وارد عمل نشدن تيپ 1 از لشكر 21 و از سوي ديگر، انبوه آتش و فشار شديد دشمن مانع پيشروي بيش تر شد. نيروهاي تيپ 31 عاشورا بي درنگ با احداث يك خاكريز به طول 3 كيلومتر، در 5/1 كيلومتري هدف قصد پدافند در پشت اين خاكريز را داشتند كه با عقبنشيني نصر6، اين اقدام بيفايده شد و حدود ساعت 7 صبح امروز نيروهاي اين تيپ به عقب برگشتند. "نصر4" در آخرين ساعات روز گذشته مجبور شد در محور "تيپ 7 ولي عصر"(عج) يكگردان ديگر وارد كند ولي اين گردان نتوانست اقدام مثبتي انجام دهد و به محاصره دشمن درآمد. با پيش آمدن اين وضعيت، دو گروهان از نيروهاي"تيپ 8 نجف" كه در احتياط بودند ـ به منظور كمك به نيروهاي در عمق و انهدام دشمن ـ وارد عمل شدند و اگرچه چندين تانك و نفربر را منهدم و شماري از نيروهاي دشمن را هلاك يا اسير كردند، ولي اين عمل نيز در وضعيت قرارگاه "نصر 4" تأثيري نداشت و نيروهاي اين قرارگاه همزمان با فشارهاي شديد دشمن، به ناچار عقبنشيني كردند در حالي كه شماري از نيروهاي يك گروهان از "تيپ 7 ولي عصر" (عج) در محاصره دشمن بودند. در محور "نصر7"، تيپ 14 امام حسين(ع) كه سريع خود را به كانال ماهي رسانده بود، در زير انبوهي از آتش انواع سلاح هاي دشمن، براي پدافند از مواضع متفرقه مشغول اقدامات مهندسي شد ولي عدم الحاق با جناح راست و نفوذ دشمن سبب شد تا قرارگاه دستور عقبنشيني بدهد. در محور "نصر 8"، تيپ 25 كربلا نيز كه با تأخير وارد عمل شده بود، موفق شد بسياري از تانك هاي دشمن را منهدم كند ولي با توجه به اوضاع كلي عمليات، ناچار به پشت جاده بوبيان ـ زيد عقب نشست. بدين ترتيب مرحلة دوم عمليات رمضان نيز بدون دست يابي به اهداف مورد نظر به پايان رسيد، هرچند آسيب هاي جدي به نيروها و ادوات دشمن واردشد.[۱] در آخرين اقدام، بعدازظهر امروز چند دسته آر.پي.جي. زن براي شكار تانك هاي دشمن به جلو اعزام شدند كه چندين دستگاه تانك و نفربر را منهدم كردند.[۲] در اين مرحله از عمليات1700 تن از نيروهاي دشمن كشته يا مجروح شدند و 115 تانك و نفربر و 15 خودرو منهدم شد و 10 تانك نيز به غنيمت گرفته شد، همچنين حدود 20 تن نيز به اسارت نيروهاي خودي در آمدند.[۳] مرحله دوم عمليات رمضان امروزبه پايان رسيدووضعيت بوجودآمده عليرغم پيشبينيهاي قبلي پيروزي قاطع نظامي را در بر نداشته است آقاي محسن رضايي فرمانده سپاه در مصاحبهاي ضمن برشماري برخي معذوريتها و محدوديتها، در تشريح اهداف عمليات و اوضاع كنوني گفت: «خودداري ما از دست زدن به كارهايي است كه ديگران آن را در جنگ اجتنابناپذير مي دانند، ولي به دليل اعتقاد اسلامي، ما نمي توانيم آن كارها را انجام دهيم و ملزم به رعايت اصول اسلامي هستيم. حضور ما در 10 كيلومتري بصره ـ كه بارها اتفاق افتاده و هر وقت هم بخواهيم مي توانيم آن جا باشيم ـ با مقايسه بين ورود عراق به خاك ما و ورود ما به خاك عراق، مشخص مي شود كه عراق با نابودي شهرهاي ما شروع كرد ولي ما در بيابانها با ارتش عراق درگير شده ايم، با اينكه ما به راحتي مي توانستيم با انواع سلاح، جهنمي از آتش بر روي بصره درست كنيم و پشت جبهه عراق و پشتيباني و تداركات ارتش عراق را از بين ببريم كه اين خود در سرعت عمليات تعيينكننده است. ما نمي خواهيم با زدن تأسيسات و مجتمع هاي نظامي عراق به افراد غير نظامي لطمهاي وارد شود. تلاش اصلي ما در اين عمليات، گرفتن خاك نيست، بلكه ايجاد حركت در خود مردم عراق است، تلاش اصلي ما را درگير شدن با ارتش عراق تشكيل مي دهد به اين وسيله يا آنها تسليم شوند و مردم عراق به ما بپيوندند و يا در جنايت با صدام همدست بمانند و نابود شوند. اگر ما نيروي خود را صرف گرفتن خاك بكنيم و ارتش عراق سالم و دست نخورده به آن سوي كانال برود، همچنان مزاحم خواهد بود و منظور ما كه داشتن امنيت دائمي است، عملي نخواهد شد. وضع منطقه طوري است كه مجبوريم جنگ رو در رو داشته باشيم و براي ما هميشه مطلوب اين بوده است كه بتوانيم فرصت اسيرشدن را به ارتش فريبخورده عراق بدهيم چون ما نميخواهيم صرفاً افراد ارتش عراق را نابود كنيم و آنها يي كه فريب خورده اند نيز بيدار شوند، بر همين اساس در گذشته تعداد بي شماري را به اسارت در مي آورديم. بنابراين افراد ارتش عراق مهلت زيادي براي انتخاب ندارند و اگر تسليم نشده و يا جبهه جنگ را كاملاً ترك نكنند، براي ما چاره اي جز از بين بردن آنها باقي نمي ماند. اين ارتش عراق است كه يا بايد توبه كند يا جواب جنايات دوسالة خود در ايران را بدهد. در مورد ورود به خاك عراق، ما چاره اي جز اين نداشتيم و نداريم. دلايلي كه در سخنرانيها گفته مي شد، [يعني] رسالت انقلاب اسلامي براي آزادي قدس، جلوگيري از كاملاً امريكايي شدن منطقه با از بين رفتن صدام و شكستن حلقه محاصره سوريه به عنوان تنها كشور مجاور اسرائيل كه امريكايي نيست و تسليم "كمپ ديويد" نشده است، گرفتن ابتكار عمل از دست امريكا در منطقه و تعهدي كه در مقابل شهيدان مان داريم، همه اين ها باعث شد تا ما به خاك عراق وارد شويم.»[۴]
گزارش- 336
عمليات رمضان همچنان ادامه دارد واكنش هاي متعددي در جهان برانگيخته كه نشاندهنده اهميت آثار آن بر توازن سياسي و نظامي منطقه است. برخي واكنش هاي مسئولان امريكا و رسانه هاي غربي در برابر اين عمليات اينك آورده مي شود. به گزارش واشنگتنپست، يك مقام وزارت امورخارجه امريكا گفته است كه امريكا آماده انجام دادن عمليات مشترك نظامي با كشورهاي دوست در خليج فارس است، وي سپس افزوده است: «اين كشورها در نتيجه تمديد جنگ ايران و عراق از اين كه ممكن است آماج حملات هوايي يا دريايي ايران قرار بگيرند، در هراس مي باشند. … حمله اوايل اين هفته ايران عليه عراق بهطور بالقوه عواقب وخيمي را براي امريكا در بردارد… نگران كننده ترين مسئله، نوعي اقدام نظامي ايران عليه كشورهاي نفت خيز و متمايل به غرب منطقه مي باشد كه با دو كشور متخاصم هممرز هستند… بهطور حتم نگراني هاي زيادي بهخاطر توانايي ايران در حملات هوايي و دريايي عليه كشورهاي خليج (فارس) و همچنين فشار سياسي كه يك ايران قدرت مند (از لحاظ نظامي) مي تواند به منطقه اعمال كند، وجود دارد.» اين مقام امريـكايي به عنوان نمونه از آنچه ممكن است رخ دهد، حملات جنگنده هاي ايران به تعدادي از تأسيسات نفتي كويت در اوايل جنگ (حدود 2 سال پيش) را خاطرنشانكرد.[۵] خبرگزاري فرانسه به نقل از محافل نزديك به وزارت دفاع امريكا گزارش داد كه عظمت عمليات نيروهاي ايران عليه عراق بيانگر اين است كه ارتش ايران به طور قابل ملاحظه اي بازسازي شدهاست. اين خبرگزاري افزوده است: «هرچند در واشنگتن سعي مي شود پيرامون نتايج اين جنگ اظهار نظري نشود، ولي كارشناسان نظامي امريكا نمي توانند شگفتي خود در مقابل ظرفيت و توانايي هاي ارتش ايران را پس از 22 ماه جنگ با عراق، مخفي كنند.» يك كارشناس نظامي امريكا در گفتوگو با اين خبرگزاري اعتراف كرده است كه ارتش ايران خلأ ناشي از پاك سازي افسران حكومت سابق را پر كرده است و هماهنگي آن با پاسداران در جنگ بسيار مثبت و مؤثر به نظر مي آيد. خبرگزاري فرانسه سپس افزوده است كه هرچند ارتش ايران داراي ذخاير و تجهيزات نظامي عظيمي است، ليكن كارشناسان نظامي امريكايي عامل اصلي پيروزي هاي اخير ايران را روحيه و ايمان استوار نيروهاي پيادهنظام آن مي دانند.[۶] راديو فرانسه نيز در گزارشي از وضعيت جنگ ايران و عراق اعلام كرد: «نيروهاي عراقي براي جلوگيري از پيش روي ارتش اسلامي ايران با مشكلاتي مواجه شده اند و واشنگتن از بروز اين جنگ بسيار نگران است. مقامات امريكايي در صددند در آيندة نزديك زمينة دفاعي كشورهاي خليج فارس و در وهلة اول عربستان سعودي را بيش از پيش تقويت كنند.»[۷] راديو آلمان نيز با انعكاس اخبار عمليات رمضان، دربارة آغاز اين عمليات در منطقه خاورميانه و خليج فارس گفت: «اخبار عمليات ايران در امريكا با نگراني دنبال مي شود و با وجود آن كه امريكايي ها قبلاً از اين حمله خبر داشتند، ليكن براي اولينبار صحبت از اين است كه امريكا خود را در موقعيتي مي بيند كه در آن منافعش در خطر است بدون اين كه قدرت كافي براي دفاع از آنها را داشته باشد.» اين راديو سپس افزود: «اگر نيروهاي ايران بتوانند قسمت بزرگي از عراق را تحت كنترل بگيرند و صدام را ساقط كنند، آنچه كه در نظر امريكاييان ثبات در خليج فارس نام گرفته است، به خطر خواهدافتاد و اين مسئله عواقب نگرانكننده اي را براي امريكا بهدنبال خواهد داشت.»[۸] مفسر اين راديو در برنامه ديگري دربارة هدف ايران از عمليات در خاك عراق گفت: «ارتش ايران در مرحلة اول مي خواهد آتش سنگين عراقي ها را خاموش كند، چون عراقي ها حتي در حال عقبنشيني خود نيز هر روز شهرهاي آبادان و خرمشهر را زير آتش توپخانه هاي دوربرد خود داشتند.» وي با اشاره به قطعنامة اخير شوراي امنيت و موضع ايران در اين خصوص، گفت: «عكسالعمل فوري ايران در قبال تصميم شوراي امنيت بسيار جالب است چرا كه از اعتماد به نفس دولت ايران حكايت مي كند. تهران گفته است شوراي امنيت به هنگام آغاز جنگ در سپتامبر 1980، تمام آبرو و احترام خود را نزد ايرانيان از دست داد زيرا در آن زمان از محكوم كردن تجاوز عراق به ايران خودداريكرده و از به رسميت شناختن حق دفاع براي ايران نيز سر باز زده است.» اين مفسر ضمن اشاره به كمك هاي فراوان دولت هاي عربي به عراق در دو سال جنگ، گفت: «اينك ورق برگشته و سران كشورهايي كه تاكنون به اميد پيروزي سريع عراق بر ايران به عراق كمك كرده بودند، بايد بفهمند كه ديگر نمي توانند با كمك توطئه هاي طرح شده از سوي امريكا، به اهداف خود برسند. عمليات رمضان ايران ثابت مي كند كه ارتش بيروحية عراق ديگر قادر به تجديد سازمان و تقويت خود نيست. طي اين جنگ 22 ماهه، 40 هزار عراقي كشته، 60 هزار زخمي [شده اند] و 42 هزار تن ديگر نيز به اسارت نيروهاي ايران درآمده اند.» وي در پايان تفسير خود گفت كه در صورت تشكيل نشدن كنفرانس سران كشورهاي غيرمتعهد در بغداد، از نظر سياسي شكست بسيار بزرگي براي صدام رقم خواهدخورد.[۹] روزنامة سوئدي "دايرفيپته" امروز در مقاله اي، اهداف عراق از حمله به ايران، تحولات اخير در جنگ، موضع كشورهاي عربي در برابر جنگ عراق با ايران و اقدامات احتمالي امريكا در اين جنگ را تجزيه و تحليل كرده است. در اين مقاله آمده است: «ارتش عراق كه در سپتامبر سال 1980 (شهريور و مهر 1359) با هدف تصاحب رودخانه شطالعرب [اروندرود] تسخير استان نفت خيز خوزستان ايران و ساقطكردن رژيم انقلابي آيتالله خميني حملات خود را به ايران آغاز كرد، پس از گذشت 22 ماه از تهاجم همه جانبه خود به ايران، اكنون به دومين شكست بزرگ خود در جنگ تن در داده است. اولين شكست نيروهاي عراقي از ايران در جريان بازپس گرفتن شهربندري اشغالشده خرمشهر از دست نيروهاي عراقي بود كه طي آن حدود 19 هزار نفر از نيروهاي ارتش عراق به اسارت ايرانيان درآمدند.» اين روزنامه دربارة وضعيت نيروهاي عراقي نوشته است: «ناظران آگاه معتقدند كه نيروهاي عراقي شديداً در طول جنگ ناتوان گشته اند و براي چنين نيرويي مقاومت مؤثر در برابر نيروهاي ايراني شديداً مشكل است.» در اين مقاله سپس با اشاره به كمك هاي دولت هاي عربي به عراق در طول دو سال جنگ و اثر حملات اخير ايران بر اين كشورها، آمده است: «اين حمله ايران از تمام جهات كشورهاي نفتي محافظهكار خليج فارس و عربستان سعودي را مي ترساند. آنها تاكنون پولهاي هنگفتي به عراق داده اند تا عراق به صورت يك سنگر عليه ايران آيتالله خميني عمل نمايد و اكنون ديگر دولت هاي عربي نمي توانند شاهد پيروزي هاي ايران باشند.» در پايان اين مقاله درباة موضع و اقدامات احتمالي امريكا در منطقه، نوشته شده است: «چنانچه ثبات اكثر كشورهاي عربي منطقه از جمله عربستان و نيز جريان نفت دراثر گسترش جنگ ايران و عراق تهديد شود، امريكا نمي تواند به هر صورتي از پا در ميانگذاشتن اجتناب كند.»[۱۰]
گزارش- 337
صدام حسين رئيس حكومت عراق، در نطق يك و نيم ساعته اي كه صبح امروز از راديو صوتالجماهير پخش شد، مواضع و نظر دولتش در خصوص جنگ را تشريح كرد. وي در مقدمه سخنان خود، انقلاب حزب بعث عراق و دستآوردهاي آن را ستود و در مورد كنگرة نهم اين حزب نيز مطالبي گفت. صدام سپس با اشاره به عمليات رمضان و با مطرح كردن عقبنشيني نيروهاي عراقي از مناطق اشغالي و مخالفت ايران با قطعنامه اخير شوراي امنيت، جمهوري اسلامي ايران را متجاوز خواند. صدام عمليات رمضان را تجاوز دوم ايران ناميد و از سپتامبر 1980 يعني روزي كه عراق آن را تاريخ شروع جنگ مي داند نيز به عنوان تجاوز اول ايران به عراق ياد كرد. وي در سخنان خود با اشاره به تقارن زماني اشغال خاك لبنان به وسيلة نيروهاي اسرائيلي و عمليات ايران در خاك عراق، همچنين با طرح ادعاي عقبنشيني عراق از خاك ايران، كوشيد كه دولت عراق را ضد صهيونيست معرفي كند و مواضع ضد صهيونيستي ايران را عوامفريبانه جلوه دهد. وي از امت عربي درخواست كرد تا از عراق حمايت كنند، صدام در پايان به مردم عراق وعده پيروزي داد و از آنان خواست تا در مقابل نيروهاي ايران مقاومت كنند.[۱۱]
گزارش- 338
خبرگزاري فرانسه به نقل از منابع كاملاً موثق از امان گزارش داد حسين شاه اردن، از هنگام شروع عمليات اخير ايران در هفته گذشته، روزانه با صدام حسين تلفني در تماس است تا از تحولات جنگ آگاه شود. اين خبرگزاري افزود كه شاه اردن نخستين رئيس كشوري است كه هفته گذشته عليه عمليات رزمي ايران واكنش نشان داد و خواستار برپايي گردهم آيي سران عرب جهت فعال ساختن پيمانهاي دولت هاي عربي براي دفاع متقابل شد. اين خبرگزاري خاطرنشان كرده است: «درخواست شاه حسين براي برپايي گردهم آيي سران اتحاديه عرب در حالي كه چند روز پيش از آن وي به برپايي چنين گردهم آيي براي بررسي مسئلة لبنان پاسخ منفي داده بود، مبين اهميت ويژة جنگ ايران و عراق و تحولات جديد اين جنگ براي امان است.» خبرگزاري فرانسه در ادامه گزارش خود، اردن را هم پيمان اصلي و استراتژيك عراق در جنگ عليه ايران ناميد و افزود: «اردن از نخستين هفته هاي جنگ كمك هاي مهم نظامي و اقتصادي را در اختيار رژيم عراق قرار داد و در عوض، در فوريه 1981 (بهمن و اسفند1359) روابط ديپلماتيك بين امان و تهران قطع شد و دولت اردن در ژانويه 1982 (دي و بهمن 1360) اقدام به اعزام چندين هزار نيروي نظامي به جبهه هاي جنگ عراق عليه ايران نمود.»[۱۲]
گزارش- 339
سرپرست دفتر نمايندگي سازمان آزاديبخش فلسطين در بلگراد در ديدار با سفير جمهوري اسلامي ايران در يوگسلاوي، در مورد عمليات اخير ايران در يك اظهار نظر غير متعارف گفت: «سقوط صدام يك پيروزي قطعي براي آرمان فلسطين است و چنانچه حكومت صدام بهزودي سقوط كرده و اتحاد بين ايران ـ عراق و سوريه ايجاد شود، وضع منطقه به سود فلسطيني ها تغيير خواهدكرد.» وي به نقل از منابع موثق در داخل خاك عراق، افزود كه براثر عمليات اخير ايران، اوضاع در عراق بسيار آشفته شده است و مردم وحشت زده هستند.[۱۳]
گزارش- 340
"مناخيم بگين" نخستوزيرحكومت اشغالگر قدس، در واكنش به عمليات اخير ايران در خاك عراق و موفقيت هاي نيروهاي ايراني در اين عمليات و اظهارات مقامات ايران مبني بر اين كه آزادي عراق مقدمه اي براي عمليات آزادي قدس از سلطة حكومت صهيونيستي است، در سخن راني شديداللحني تهديد كرد كه چنانچه نيروهاي ايراني در صدد پيش روي به سوي بيتالمقدس باشند، آنها را در نيمة راه خواهدكوبيد.[۱۴] در همين حال، "كمال حسن علي" وزير امورخارجه مصر، در پيام هاي جداگانه اي براي "شولتز" وزير امورخارجه امريكا و "شارون" وزير امورخارجه حكومت اشغالگر قدس، با اشاره به تشديد درگيري ها بين ايران و عراق، از خطر احتمالي ايران براي ثبات دولت هاي ميانه رو و نفت خير عرب اظهار نگراني كرد و پايان يافتن جنگ در خليج فارس از طرق مسالمت آميز را ضروري خواند. خبرگزاري يونايتدپرس كه اين خبر را از قاهره گزارش كرده است، افزود كه عليرغم تقاضاهاي مكرر مصر از ايران و عراق براي پايان دادن به جنگ، دولت مصر همواره اسلحه، مهمات و نيروهاي نظامي لازم را به منظور تقويت توان دفاعي عراق در اختيار اين كشور قرارمي دهد.[۱۵]
گزارش- 341
روزنامة "ناسيونال هرالد" ارگان حزب كنگرة هند، با اشاره به تحولات اخير در جنگ ايران وعراق و گسترش جنگ نوشت: «گسترش اين جنگ و به خصوص آنكه اخيراً روح انتقامگيري در آن افزايش يافته است، هند را آزرده خاطر ساخته است. گسترش اين جنگ به نفع هيچكدام از دو عضو جنبش عدمتعهد نبوده و كشورهاي ثالث از آن بهره مند مي شوند و اين درحالي است كه كشورهاي غيرمتعهد راه حل قانوني خاتمة اين جنگ را به هردو كشور ايران و عراق ارائه داده اند كه هيچ يك از طرفين آن را نپذيرفته اند.»[۱۶] در همين حال روزنامة هندي "فايننشال اكسپرس"امروز در بررسي روابط اقتصادي رو به گسترش عراق و هند نوشت كه عراق يكي از كشورهاي عمده صادركنندة نفت به هند است و شركت هاي هندي نيز صادرات فراواني به عراق داشته اند و ارزش مبادلات تجاري دو كشور بسيار افزايش داشته است. اين روزنامه در پايان، روابط اقتصادي دو كشور را رو به گسترش و توسعه بيش تر توصيف كرده است.[۱۷]
گزارش- 342
انتشار گزارشهايي مبني بر آشفتگي وضعيت داخلي عراق براثر عمليات رمضان، سقوط ارزش سهام شركت هاي غربي طرف قرارداد با عراق و توقف وام اعطايي ژاپن به عراق را درپي آوردهاست. خبرگزاري ژاپني كيودو دربارة سقوط قيمت ارزش سهام اعلام كرد: «قيمت سهام شركت هاي اروپايي و امريكايي طرف قرارداد با دولت عراق در پي ورود نيروهاي ايراني به داخل خاك عراق در بازارهاي بورس جهان بهشدت سقوط كرد. تعداد كثيري از شركتهاي انگليسي طرف قرارداد دولت عراق نيز پس از عمليات اخير ايران درخاك عراق، با مراجعه به مركز تضمين و بيمه صادرات انگليس نگراني خود را از وضعيت جديد بهوجود آمده در عراق اعلام كرده و خواهان تضمين و بيمه قراردادهايشان با عراق شدهاند. صاحبان اين شركتها اظهار داشتهاند كه پيشبيني سقوط صدام دراثر عمليات جديد ايران، اطمينان مديران و صاحبان اين شركتها به اجراي قراردادهايشان با عراق را سلب كرده است.»[۱۸] دولت ژاپن نيز اعطاي يك فقره وام 6/24 ميليون دلار به عراق را به تأخير انداخت. خبرگزاري كيودو در ادامة اين خبر به نقل از يك مسئول حكومتي ژاپن افزود كه اين مبلغ براي كمك به عراق جهت خريد وسايل و تجهيزات پزشكي درنظر گرفته شده بود.[۱۹]
گزارش- 343
ميرحسين موسوي نخستوزير جمهوري اسلامي ايران به همراه يك هيئت بلندپايه بهدعوت"محمد بنعبدالغني" نخستوزير جمهوري دمكراتيك خلق الجزاير براي ديدار رسمي از اين كشور تهران را به قصد الجزاير ترك كرد. وي قبل از ترك تهران در گفتوگويي هدف از سفر خود را بررسي و گسترش روابط دو كشور و بحث دربارة توطئههاي امپرياليسم و صهيونيسم در جهان، اعلام كرد. نخستوزير در مورد اخبار رسانه هاي غربي كه هدف از اين سفر را ميانجي گري الجزاير براي خاتمه جنگ ايران و عراق اعلام كرده اند، گفت: «اين اخبار ساخته و پرداخته خبرگزاريها و منابع غربي است و ما در اين سفر مشكلات منطقه از جمله مسئله جنگ تحميلي عراق عليه جمهوري اسلامي ايران را مورد بحث قرارخواهيمداد.» نخستوزير دربارة بمباران همدان به وسيلة هواپيماهاي عراقي، گفت: «اين جنايات از خصوصيات رژيم درحال احتضار عراق است و ممكن است رژيم بغداد دست به جنايات وحشيانه تري نيز بزند كه تنها راه مقابله با آن، تسريع در عمليات تهاجمي توسط ايران است كه آن روز نزديك است.» وي در مورد اخبار مربوط به تهديد ايران براي كشورهاي منطقه خليج فارس نيز گفت: « ما بارها گفته ايم كه ايران هيچ گونه طمعي به خاك ديگر كشورها ندارد، ما اعلام مي كنيم كه هيچ خطري از جانب ما متوجه كشورهاي منطقه نيست.» آقاي ميرحسين موسوي به كشورهاي منطقه توصيه كرد كه تحت تأثير دروغپردازي هاي ابرقدرتها قرارنگيرند. وي تأكيد كرد كه حركت ايران در جهت برقراري امنيت در منطقه است و به نفع كشورهاست كه در اين مورد با ايران همكاري كنند.[۲۰] مهندس ميرحسين موسوي پس از ورود به الجزاير در مصاحبه اي با خبرنگاران در مورد وضعيت جنگ ايران و عراق و موضع الجزاير در اين باره، گفت: «ما تلاش هاي برادرمان "شاذلي بنجديد" را درك مي كنيم ولي فكر مي كنيم كه در كشورمان واقعيت هايي وجود دارد كه اين واقعيت ها ما را برمي انگيزد تا در مقابل توطئه هايي كه در منطقه صورت مي گيرد، حساس تر عمل كنيم و ما در الجزاير يقيناً مذاكراتي در مورد جنگ تحميلي عراق عليه ايران خواهيم داشت.» وي در مورد نتيجه مثبت مذاكرات اطمينان داد: «يقين دارم جرياناتي كه در دو ماهه اخير در رابطة با جنگ تحميلي در كشورمان اتفاق افتاده منجر به اين خواهد شد كه تفاهمي بيشتر از سابق ميان الجزاير و دولت جمهوري اسلامي ايران به وجود بيايد.» نخستوزير دربارة حد پيش روي نيروهاي ايراني در خاك عراق گفت: «ما به اندازه اي كه براي دفاع از شهرهاي مرزي كشورمان لازم باشد، پيش روي خواهيمكرد.»[۲۱]
گزارش- 344
حملة ايران به عراق و تشديد درگيري بين دو كشور در روزهاي اخير، امكان برگزاري كنفرانس سران عدمتعهد در بغداد را در هاله اي از ابهام قرار داده است به گزارش خبرگزاري رويتر از نيكوزيا پايتخت قبرس، نمايندگان شركتكننده در كنفرانس وزيران خارجه غيرمتعهدها در نيكوزيا امروز گفتند كه حملة ايران به عراق برنامه برگزاري اجلاس سران كشورهاي غيرمتعهد را در بغداد بهمخاطره افكنده و اكنون بحث كنفرانس نيكوزيا بر سر به تعويق انداختن اجلاس، تغيير محل آن و يا تقليل درجه شركتكنندگان از سطع رؤساي كشورهاي عضو است. خبرگزاري رويتر در ادامة اين خبر به نقل از ديپلمات هاي غربي مقيم بغداد گزارش داده است كه صدام براي تهيه مقدمات برگزاري اجلاس سران عدمتعهد در بغداد در حدود يك ميليادر دلار هزينه كرده است.[۲۲]
گزارش- 345
خبرگزاري كويت به نقل از منابع خطوط كشتي راني در لندن گزارش داده است كه اوضاع در بندر نفتي خارك براثر حملات روزهاي اخير جنگنده هاي عراقي به اين بندر مغشوش است و برخي از تانكرها از بارگيري در اين بندر خودداري مي كنند. اين خبرگزاري افزوده است: « اگرچه حملات هوايي عراق ظاهراً اين ترمينال را كاملاً خراب نكرده است و كشتي ها همچنان به بارگيري از اين بندر اقدام مي كنند، ليكن استنباط اينكه عراق در تلاش براي قطع صدور نفت ايران در صدد حملة هوايي جديد به اين ترمينال نفتي برخواهد آمد، نگرانيهايي را موجب گرديده است.»[۲۳] خبرگزاري فرانسه نيز در گزارشي به بررسي وضعيت بازار نفت پس از تحولات اخير در جنگ ايران و عراق پرداخته و اعلام كرده است: «كشورهاي صنعتي علي رغم اطمينان از تأمين نفت خود در كوتاهمدت، از افزايش احتمالي قيمت نفت به علت تشديد جنگ ايران و عراق نگرانند.» در اين گزارش سپس آمده است: «هرچند دو كشور درگير در جنگ مقام خود را در تأمين نفت بازارهاي نفتي جهان از دست داده اند و تنها 10 درصد واردات نفتي جهان غرب را تأمين مي كنند، ليكن خطر گسترش جنگ در منطقه كه در حدود پنجاهدرصد واردات نفتي غرب از آن جا تأمين مي شود، نگراني هايي را در اذهان رهبران جهان غرب سبب گرديده است.»[۲۴]
گزارش- 346
امروز نيز 62 دستگاه تريلر حامل مهمات و تجهيزات نظامي از كشورهاي عربي همسايه عراق وارد اين كشور شدند. 33 دستگاه از اين خودروها از مرز نويسيب كويت و 29 دستگاه از عربستان سعودي وارد خاك عراق شده اند.[۲۵]
گزارش- 347
شهر بوكان امروز هدف حملة 300 تن از افراد مسلح غيرقانوني قرارگرفت. اين افراد پس از ورود به شهر، پايگاه هاي سپاه پاسداران را مورد حمله قراردادند و قصد داشتند مناطق حياتي شهر را تصرف كند اما پس از چند ساعت تلاش، براثر مقاومت نيروهاي سپاه و با تحمل تلفاتي ناگزير عقبنشيني كردند در اين درگيري 18 "چته" هلاك و 22 تن نيز دست گير شدند. از نيروهاي خودي نيز 15 تن به شهادت رسيدند.[۲۶] در پي عمليات هاي اخير نيروهاي سپاه پاسداران در منطقة پيرانشهر كه منجر به مفقود شدن يك گروه 24 نفره از نيروهاي بسيجي شده بود، با كشف اجساد 18 تن از آنان مشخصشد كه به دست عناصر حزب دمكرات دست گير و سپس شهيد شده اند. هنوز از 6 تن ديگر اطلاع دقيقي در دست نيست. فرماندة منطقة 5 سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در ادامة اين خبر افزود كه آثار شكنجه و خفگي بر بدن شهدا مشهود است و پارچه اي سفيد نيز روي بدن آنان چسبانيده و بر آن نوشته اند: "شوراي مقاومت ملي."[۲۷]
منابع و مآخذ روزشمار 1361/04/26
- ↑ سند شمارة 053، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش عمليات رمضان، تيپ 14 امام حسين(ع)، راوي: سيدمحمد اسحاقي، 25/4/1361، صص 3 تا 27؛ و: سند شماره 060، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش عمليات رمضان، تيپ 31 عاشورا، راوي: محمدتقي رضواني، صص 6 تا 12؛ و سند شمارة 063، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش عمليات رمضان، تيپ 25 كربلا، راوي: صفر حسينپور، 26/4/1361، صص 3 تا 10.
- ↑ مأخذ 1، قسمت اول.
- ↑ سند شماره 0097 ، مركز مطالعات تحقيقات جنگ، دفترچه ثبت جنگ راوي، عمليات رمضان، قرارگاه كربلا، راويان، جواد زمانزاده ، هادي نخعي، 26/4/1361، ص143.
- ↑ سند شماره 0097، دفترچه راوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، عمليات رمضان، قرارگاه كربلا، راويان: جواد زمان زاده و هادي نخعي، 26/4/1361، ص 143.
- ↑ اداره كل مطبوعات و رسانههاي خارجي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، "بررسي مطبوعات جهان"، نشرية شمارة 228، 4/6/1361، ص 33، به نقل از نشريه "واشنگتن پست"، چاپ امريكا، 26/4/1361، به نقل از يك مقام وزرات امورخارجه امريكا.
- ↑ روزنامه كيهان، 27/4/1361، ص 16، به نقل از راديو فرانسه از واشنگتن، 26/4/1361
- ↑ روزنامة كيهان، 26/4/1361، ص 16، به نقل از راديو فرانسه.
- ↑ روزنامة جمهوري اسلامي، 28/4/1361، ص 12، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از راديو آلمان، 26/4/1361.
- ↑ روزنامة جمهوري اسلامي، 26/4/1361 ص 3، به نقل از خبرگزاري جمهوري اسلامي، واحد مركزي خبر، به نقل از "بروتوفونگ" مفسر راديو آلمان.
- ↑ سند شمارة 053، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش عمليات رمضان، تيپ 14 امام حسين(ع)، راوي: سيدمحمد اسحاقي، 25/4/1361، صص 3 تا 27؛ و: سند شماره 060، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش عمليات رمضان، تيپ 31 عاشورا، راوي: محمدتقي رضواني، صص 6 تا 12؛ و سند شمارة 063، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش عمليات رمضان، تيپ 25 كربلا، راوي: صفر حسينپور، 26/4/1361، صص 3 تا 10.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش هاي ويژه"، نشرية شماره 120، 27/4/1361، ص3، تهران خبرگزاري جهوري اسلامي، به نقل از راديو صوتالجماهير، 26/4/1361، به نقل از صدام حسين.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 27/4/1361، ص12، گزارش خبرگزاري فرانسه از منابع كاملاً آگاه در امان، 26/4/1361.
- ↑ مأخذ7، ص 4، بلگرادـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از دفتر نمايندگي سازمان آزاديبخش فلسطين.
- ↑ مأخذ6، ص1، تلآويوـ خبرگزاري فرانسه، به نقل از نخستوزير رژيم صهيونيستي، 26/4/1361.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش هاي ويژه"، نشريه شمارة 121، 28/4/1361، ص4 ، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از خبرگزاري يونايتدپرس از قاهره، 27/4/1361.
- ↑ مأخذ 11، ص8، دهلي نوـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از روزنامة "ناسيونال هرالد" (ارگان حزب كنگره گاندي)26/4/1361.
- ↑ مأخذ15، ص 15، خبرگزاري جمهوري اسلامي، بهنقلاز روزنامة "فايننشال اكسپرس"، چاپ دهلي، 2/4/1361.
- ↑ مأخذ 9، ص13، به نقل از خبرگزاري ژاپني" كيودو"، بهنقل از يك مسئول حكومتي ژاپن.
- ↑ مأخذ 5، ص 16، به نقل از واحد مركزي خبر از پاريس.
- ↑ مأخذ 6، ص2.
- ↑ پيشين.
- ↑ مأخذ7، به نقل از خبرگزاري رويتر از نيكوزيا.
- ↑ مأخذ 11، صص10ـ9، خبرگزاري جمهوري اسلامي بهنقل از خبرگزاري كويت، 26/4/1361.
- ↑ مأخذ11، ص24، خبرگزاري جمهوري اسلامي، بهنقلاز خبرگزاري فرانسه، 26/4/1361.
- ↑ سند شمارة 016372 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبهاي اطلاعاتي شماره 122/106، ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران ـ ادارة دوم ـ فرماندهي اطلاعات، 29/4/1361، ص5.
- ↑ سند شمارة 016329، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "اطلاعات هفتگي" بولتن شماره 27، ستاد مركزي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ـ اطلاعات عمليات، 28/4/1361، ص5؛ و: سند شماره 067204، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از ستاد سپاه منطقة 7ـ اطلاعات، به ستاد مركزي ـ اطلاعات، 5/4/1361، سند تك برگ.
- ↑ سند شماره 066347، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از: فرمانده منطقة 5 سپاه، به: فرمانده كل سپاه پاسداران، 26/4/1361.