1364.09.17: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''<big>روزشمار جنگ</big>''' '''<big>پنجشنبــــــه</big>''' '''<big>16 آبان 1364</big>''' '''<big>23 صفر 1406</big>''' '''<big>7 نوامبر 1985</big>''' == 1 == در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذا...» ایجاد کرد)
 
 
(۳ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است)
سطر ۱: سطر ۱:
'''<big>روزشمار جنگ</big>'''


'''<big>پنجشنبــــــه</big>'''
{{جعبه زندگینامه
|عنوان =روزشمار جنگ سال 1364
|نام = 1364.09.17
|نام دیگر= هفده آذر
|روز=17 آذر 1364
|تاریخ شمسی= 1364.09.17
|تاریخ میلادی= 8 دسامبر 1985
|تاریخ قمری= 25 ربیع‌الاول 1406
|اسامی عملیات=
|اسامی شهدا=
|اسامی اسرا=
}}


'''<big>16 آبان  1364</big>'''


'''<big>23 صفر    1406</big>'''
  <div class="bootstrap-btn">[[1359.09.17]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1360.09.17]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1361.09.17]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1362.09.17]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1363.09.17]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1365.09.17]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1366.09.17]]</div>


'''<big>7 نوامبر 1985</big>'''


== 1 ==
در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذاری شده است)، امروز در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران جلسه‌ای با حضور فرماندهان ارشد سپاه پاسداران: رحیم صفوی فرمانده نیروی زمینی سپاه، غلامعلی رشید مسئول معاونت عملیات نیروی زمینی سپاه، عزیز جعفری فرمانده قرارگاه قدس سپاه، عباس محتاج فرمانده قرارگاه سلمان و فرمانده ناحیه 4 سپاه، احمد غلامپور (جانشين قرارگاه كربلا) و... تشکیل شد. در این جلسه مسئولان نیروی زمینی سپاه، باتوجه‌به مشکلات بسیاری که در سر راه عبور از اروندرود و اجرای عملیات در منطقه فاو وجود دارد، مخالفت جدی خود را با اجرای عملیات در این منطقه اعلام کردند و برای اجرای عملیات در مناطق دیگر پیشنهادهایی دادند.
[[رده:1]]
خلاصه‌ای از گزارش امروز راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در قرارگاه مرکزی سپاه، درباره دیدگاه‌های مسئولان نیروی زمینی سپاه چنین است:


پس از یک‌ روز وقفه در بررسی طرح‌‌های عملیاتی ـ که صرف پیگیری کار مهندسی در مناطق عملیاتی هور و فدک (منطقه عملیاتی فاو) گردید ـ از اوایل امروز بار دیگر مباحث اصلی عملیات آغاز شد. در طول روز مسئولان نیروی زمینی سپاه گفت‌وگو‌های بسیاری کردند و درباره مطالب متعددی ازجمله تأمین شرایط لازم برای اجرای عملیات تبادل‌نظر شد. به‌تدریج مباحث گسترده‌تر و موضوعات جدیدی مطرح شد تا جایی که غلامعلی رشید مسیر بحث را تغییر داد و گفت:


«اصلاً بیاییم پیشنهاد بدهیم که امسال در جنوب، عملیات وسیع انجام ندهیم. تا عید 15 عملیات قدس [عملیات محدود] می‌توانیم انجام دهیم و در این فاصله دو الی سه منطقه را از هر نظر آماده کنیم و در سال آینده عملیات بزرگ انجام دهیم. امر غافلگیری برای ما مهم است. با نیرویی که حداکثر تا 70 گردان می‌رسد می‌توانیم در شمال‌غرب عملیاتی نسبتاً خوب انجام دهیم.»
<div style="text-align:justify">


حاضران در جلسه با این پیشنهاد که پیش‌ازظهر و بدون حضور محسن رضایی مطرح شد، موافقت و هریک به‌نوعی آن را تصدیق ‌کردند. در ادامه بحث مزیت‌هایی برای این طرح پیشنهادی بیان شد:


1. رعایت غافلگیری.
== گزارش - 737 ==
در جلسه‌ای که از ساعت 9:35 صبح امروز در پادگان شهید بقایی (محل استقرار قرارگاه نوح) آغاز شد، وضعیت و اقدامات ارتش عراق در منطقه مأموریت قرارگاه نوح در غرب اروندرود (جنوب‌شرقی فاو) و نتایج شناسایی‌های نیروهای خودی در این منطقه بررسی شد. برادران رحیم صفوی، سیدعلی حسینی‌تاش، علی عبدالهی (از مسئولان معاونت طرح عملیات نیروی زمینی سپاه)، علی فدوی (مسئول واحد اطلاعات قرارگاه نوح)، حسین‌علی زمانی (جانشین مسئول ستاد قرارگاه نوح)، قاسم سلیمانی (فرمانده لشکر‌41 ثارالله)، محمدجعفر اسدی (فرمانده تیپ33 المهدی(عج))، و محمدنبی رودکی (فرمانده لشکر19 فجر) در این جلسه حضور داشتند.
در آغاز، مسئول واحد اطلاعات قرارگاه نوح به شرح فعالیت‌های دشمن در غرب رودخانه اروند پرداخت: بیشترین تلاش دشمن در منطقه، ادامه کارهای مهندسی است که از گذشته انجام می‌داده ازجمله: جاده‌سازی در کنار ساحل اروند، جاده‌سازی داخل نخلستان، کار سنگین مهندسی روی دو خاکریز در پشت نخلستان در کنار خور عبدالله، احداث سنگرهای پیش‌ساخته، ادامه اجرای آتش توپخانه روی نهر قاسمیه، پاسخ به آتش توپخانه خودی و همچنین لایروبی قسمت بالای خور عبدالله. فعالیت دریایی دشمن تغییری نداشته و فعالیت هوایی آن نیز نسبت به قبل کاهش یافته است.<ref>سند شماره 1105/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (جواد زمان‌زاده)، 14/9/1364 تا 27/9/1364، ص23.</ref>
علی فدوی در ادامه، گزارشی درباره شناسایی‌های انجام‌شده داد: در منطقه رأس‌البیشه نیروهای اطلاعات عملیات تیپ المهدی(عج) سه بار شناسایی عمده انجام داده‌اند که آخرین آن را 7 نفر با استفاده از قایقی با قدرت موتور 40 انجام داده‌اند. این نیروها پس از پیاده‌شدن از قایق و عبور از گل‌‌ولای به طول 50 متر (نیروها هنگام عبور تا کمر در گل‌ولای فرورفته‌اند) به منطقه‌ای پوشیده از چولان‌هایی به ارتفاع 5/1 متر رسیده‌اند. پس از آن وارد منطقه‌ای بدون پوشش که زمینی سخت داشته است، شده‌اند. شناسایی‌های انجام‌شده از نزدیکی مواضع دشمن حاکی‌از وجود هفت ردیف سیم‌خاردار فرشی، حلقوی، چتری، چادری و همچنین منطقه مین‌گذاری‌شده و تیرک‌های سه‌پایه و نیز ترکیبی از موانع مذکور است. دشمن تا عمق 250 متری خط مقدم توانسته است مواضع خود را تحکیم کند.


2. آماده‌کردن سه منطقه فدک (فاو)، حیدر (روطه ـ قرنه) در هور و شمال منطقه عملیاتی بدر.
 
مسئول اطلاعات قرارگاه نوح باتوجه‌به تلاش‌های دشمن، معتقد است که فعالیت‌های دشمن در سرتاسر منطقه غرب اروند نسبت به قبل افزایش داشته است. به گفته علی فدوی دشمن می‌پندارد که نیروهای خودی نمی‌توانند از منطقه گل‌ولای تک کنند؛ بنابراین می‌کوشد که در درجه اول مانع نزدیک‌شدن ما و وسایلی چون هاورکرافت به ساحل خور عبدالله شود. برخلاف گذشته که دشمن بنا داشت ما را در نخلستان درگیر و مجبور به عقب‌نشینی کند، اکنون همه ‌تلاشش این است که ما را قبل از رسیدن به ساحلش متوقف کند.
در ادامه جلسه، فرمانده تیپ33 المهدی(عج) دلیل افزایش فعالیت‌های مهندسی دشمن را در منطقه فاو، آماده‌کردن زمین و جاده‌های منطقه به‌گونه‌ای که در همه فصل‌ها تردد خودروهای سنگین و نیروهای زرهی بدون مشکل امکان‌پذیر شود، اعلام کرد.
در ادامه این جلسه گفته شد: اقدامات مهندسی عراق در مناطقی چون اطراف جزیره مینو، هور، جزایر مجنون و طلائیه همچنان ادامه دارد و علاوه‌بر جاده‌سازی و احداث سنگر، کاشت مین و تحکیم مواضع نیز در دست اجراست. همچنین تأکید شد که افزایش تحرکات دشمن در منطقه هور دلیلی بر بی‌توجهی به منطقه فاو نیست، بلکه بمباران‌های هور نشان‌دهنده حساس‌شدن عراقی‌ها به این منطقه است.<ref>پیاده شده نوار 16892، صحافی شماره 791، جلسات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، صص 14 ـ 1، 17/9/1364.</ref>
سپس فرمانده لشکر41 ثارالله درباره اقدامات شناسایی نیروهای اطلاعات عملیات این یگان گفت که نیروها کار خود را از چهار محور آغاز کردند و پس از عبور از چند رده موانع شامل سیم‌های خاردار توپی، نبشی‌های هشت‌پر (خورشیدی) و... اطلاعاتی را از دشمن به دست آوردند. وی افزود که دشمن در منطقه قشله، پدی بزرگ ساخته و 15 سنگر در آن ایجاد کرده است. همچنین جاده‌های آنتنی کنار جاده سراسری قشله، مواضع ادوات و... ازجمله موارد شناسایی‌شده است. به گفته قاسم سلیمانی مانور لشکر41 به‌دلیل قطعی‌نبودن وضعیت و مأموریت، طرح‌ریزی اولیه شده و درحال‌حاضر مقرر شده است که برای سنگرهای دشمن آتش و نیروی غواصی در نظر گرفته شود. این لشکر برای انهدام تیربارهای ارتش عراق که روی نهرها و رودخانه مسلط است، برنامه‌ریزی کرده تا از بسته‌شدن نهرها و رودخانه‌ هنگام عبور نیروها در زمان عملیات جلوگیری شود.<ref>سند شماره 1105/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (جواد زمان‌زاده)، 14/9/1364 تا 27/9/1364، ص23.</ref>
نبی رودکی فرمانده لشکر19 فجر نیز درباره اقدامات شناسایی این لشکر و فعالیت‌های دشمن گفت: وضعیت خط، جزرومد آب و میزان کاهش و افزایش آب در حالات مختلف و... تاحدودی بررسی شده است. وی افزود: حضور گشتی‌ها و فعالیت‌های مهندسی دشمن افزایش یافته است. دو شب پیش، غواصان دشمن وارد ساحل خودی شده و نارنجکی را داخل سنگر نگهبانی می‌اندازند. این نارنجک با شکم نگهبان برخورد می‌کند و او بلافاصله آن را بیرون پرتاب می‌کند و نارنجک بیرون از سنگر منفجر می‌شود. نارنجکی هم در سمت چپ سنگر انداخته‌اند که براثر انفجار آن یکی از بچه‌ها زخمی و دیگری دچار موج‌گرفتگی شده است.<ref>پیاده شده نوار 16892، صحافی شماره 791، جلسات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، صص 14 ـ 1، 17/9/1364.</ref>


3. آمادگی تجهیزات.
== گزارش - 738 ==
جلسه‌ای که صبح امروز در پادگان شهید بقایی با حضور فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران و مسئولان قرارگاه نوح و فرماندهان و یگان‌های تحت‌امر این قرارگاه آغاز شده بود، با بررسی وضعیت تیپ33 المهدی(عج)، لشکر41 ثارالله و لشکر19 فجر و اقدامات آنها برای آماده‌سازی زمینه اجرای عملیات در منطقه فاو ادامه و با بیان نکات رحیم صفوی دراین‌باره پایان یافت.
به گفته فرمانده تیپ33 المهدی، این تیپ همچنان مسئولیت خط پدافندی کنار جزیره مینو تا خرمشهر را که حدود 7 کیلومتر است، به‌عهده دارد و درحال تحکیم سکوهای ادوات خود است. تیپ المهدی همچنین 8 گردان نیرو در منطقه امیدیه دارد و یک گردان هم در خط پدافندی هور مستقر کرده که هم‌اکنون درحال تعویض‌شدن است. محمدجعفر اسدی درباره آموزش نیرو‌ها گفت که نیروهای اطلاعات عملیات این یگان مراحل پایانی دوره غواصی را سپری می‌کنند و 4 گردان از نیروهای این تیپ قبلاً آموزش دیده و برای آموزش 4 گردان دیگر نیز برنامه‌ریزی شده است که یک گردان آن برای آموزش شنا آماده است. وی افزود: علاوه‌براینکه برای آموزش‌های تخصصی نیروها در اطراف سد یا بوشهر برنامه‌ریزی شده، آموزش عمومی نیز در کنار رودخانه کارون درحال اجراست.
به گفته فرمانده تیپ33، نیروهای خط‌شکن باید دوره‌های آموزش غواصی را سپری کنند و از هر گردان نیز باید یک گروهان درحدی آموزش غواصی ببیند که توانایی غواصی درحد سه کیلومتر و همچنین پاروزنی روی رودخانه اروند را داشته باشد. وی درباره خط حد تیپ در منطقه عملیاتی فاو گفت: نیروهای ما از نهر "حاج محمد" (شرق اروندرود) به پایین مستقر شده‌اند.<ref>مأخذ2، صص 24 ـ 14.</ref>
محمدجعفر اسدی در پایان سخنان خود با اشاره به مأموریت تیپ33 در عملیات آتی، یعنی عبور از رودخانه اروند، شکستن خط، پاک‌سازی، پدافند و الحاق با یگان‌های هم‌جوار؛ این مأموریت را بیش از توان تیپ33 و درحد توان یک لشکر خواند.
جلسه با گزارش فرمانده لشکر41 ثارالله درباره اعزام کاروان‌های کربلا ادامه یافت. قاسم سلیمانی گفت که این اعزام‌ها مشکلات و برکاتی برای لشکر داشته است و افزود که میان تعداد نیروهای اعزامی متخصص و رزمی تناسب نیست؛ یعنی نیروی متخصص بیش از نیاز لشکر اعزام شده است و همچنین مدت زمان مأموریت نیروهای اعزامی کم است. وی گفت از برکات اعزام کاروان‌های کربلا حضور استاندار، فرمانداران، مدیران کل و... در منطقه است که موجب شده است آنها وضعیت جنگ را تاحدودی از نزدیک لمس کنند و به این نتیجه برسند که اصلاً این باور را نداشتند که بچه‌ها این‌گونه در هور و... می‌جنگند؛ لذا یک انقلابی در آنها ایجاد شده است.
رحیم صفوی دراین‌باره گفت: حضور آنها و مشاهده جبهه‌های جنگ از نزدیک موجب می‌شود وقتی که به منطقه و شهرهای خود بازمی‌گردند کارمندهای دیگری را برای شرکت در جبهه‌های جنگ تشویق کنند که این امر موجب ایجاد روحیه‌ای انقلابی در سطح ادارات و... خواهد شد.
قاسم سلیمانی در بیان وضعیت لشکر41 گفت که این لشکر 10 گردان نیرو دارد که 8 گردان درحال آموزش و 2 گردان در خط مستقرند. علاوه‌برآن 3 گردان دیگر هم از شهر زابل درحال اعزام است. وی افزود: آموزش نیروها شامل غواصی، شنا در آب‌های ساکن و رونده و تمرین‌های عملیاتی (پدافندی، پاک‌سازی، الحاق، آموزش سلاح و...) می‌باشد. قاسم سلیمانی خط حد لشکر41 را در منطقه شرق اروندرود از نهر بلامه تا نهر حاج محمد و خط حد عملیاتی این لشکر را در منطقه فاو از جاده قشله تا انتهای دریاچه نمک اعلام کرد و افزود که فعالیت‌های مهندسی لشکر شامل جاده‌سازی؛ آماده‌سازی محل‌های استقرار اورژانس، بهداری، ادوات، مواضع؛ سنگرسازی؛ ساخت پناهگاه برای قایق‌ها و آماده‌سازی مکان‌هایی برای استتار و اختفا درحال اجراست.
فرمانده لشکر41 ثارالله گفت که برای جلوگیری از هشیاری دشمن، ساختمان‌های موجود در منطقه را برای استقرار نیروها و تجهیزات محکم‌سازی و دو سقفه می‌کنیم تا ظاهر منطقه دست‌نخورده باقی بماند.<ref>مأخذ3، صص 26 ـ 1.</ref>
در ادامه جلسه نبی رودکی فرمانده لشکر19 فجر گفت که از نیروهای اعزامی راهیان کربلا برای این لشکر، 8 گردان تشکیل شده و 3 گردان نیز از قبل داشته است که 2 گردان آن در خط آبادان مستقرند. آموزش نیروهای این لشکر شامل آموزش‌های دریایی، آبی، خاکی، آموزش نبرد در نخلستان و... آغاز شده است و ادامه دارد.
فرمانده لشکر19 فجر خط حد تعیین‌شده برای این لشکر در شرق اروندرود را از نهر مچری تا نهر ابودکل اعلام کرد که شامل 7 نهر است. وی افزود که کارهای مهندسی شامل جاده‌کشی، ساخت محل استقرار ادوات، سکوهای تانک و... در دست اجراست.
در پایان جلسه امروز رحیم صفوی به‌منظور تسریع در آمادگی یگان‌ها برای عملیات، دستورهایی را به قرارگاه نوح و یگان‌های تابع آن ابلاغ کرد:
- آموزش و سازماندهی نیروهای اعزامی متناسب با عملیات آینده.
- کاهش استعداد نیروی گردان‌ها برای نبرد در نخلستان‌ها.
- آماده‌سازی منطقه برای عملیات از جنبه‌های مختلف: ادوات، جاده، اسکله، محل استقرار قایق‌ها، اورژانس و... .
- تلاش بیشتر برای اجرای مانورهای (تمرین‌های) عملیاتی و افزایش آن.
- تمرین نحوه عبور، شکستن خط، پاک‌سازی و الحاق یگانی.
در اینجا فرمانده لشکر41 ثارالله دلیل اجرا‌نشدن تمرین‌های عملیاتی را به‌اندازه لازم، کمبود امکانات واگذارشده به یگان‌ها و نوع آن اعلام کرد و گفت این ابزار نوع مانورها را تعیین می‌کند. مثلاً نحوه تمرین غواصان و عبور آنها از زیر آب یا از روی آب را وسایل واگذاری مشخص می‌کند، یا سهمیه واگذاری مهمات است که میزان بهره‌گیری از آتش را تعیین می‌کند، لذا براساس سهمیه‌ها و نوع ابزارها می‌توان برنامه‌ریزی و اجرای مانور کرد. فرماندهان حاضر در جلسه نیز این موضوع را تأیید کردند.
فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران دراین‌باره گفت: سهمیه لباس غواصی، سهمیه انواع شناور شامل قایق‌های روتورک، مینی روتورک، مینی لندین، ریجیندر، لاور، لگنی، و کلاً نوع آنها و تعداد آنها برای هر یگان مشخص شده است، برادران برای دریافت باید مراجعه کنند.
در پایان این جلسه فرمانده لشکر ثارالله خواستار تشکیل جلساتی درباره نحوه شکستن خط، پاک‌سازی، الحاق و پدافند شد تا با حضور مسئولان یگان‌ها، تجربیات آنها به یکدیگر منتقل شود. رحیم صفوی ضمن تأیید این نظر اعلام کرد که هفته آینده چنین جلساتی برگزار می‌شود.<ref>مأخذ4، صص 24 ـ 1. </ref>


4. امکان فراهم‌آوردن نیروی بیشتر برای جنوب در زمستان آینده.
== گزارش - 739 ==
واحد اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) امروز در گزارشی مشروح، دیدگاه‌های احتمالی دشمن را درباره جریان فعلی جنگ بررسی و تحلیل کرده است. در این گزارش باتوجه‌به بافت مردمی جنگ و ناممکن‌بودن کنترل همه‌جانبه اطلاعات جنگ و نیز توان سیستم اطلاعاتی دشمن و تجهیزات او دراین‌زمینه، فریب کامل دشمن ناممکن دانسته شده است. در ادامه این گزارش بخشی از اطلاعات کنونی دشمن از اوضاع نظامی خودی چنین ذکر شده است: تصمیم ایران بر ادامه عملیات‌های محدود تا زمان آمادگی برای عملیات گسترده؛ تصمیم ایران به اجرای عملیات گسترده؛ ناچاربودن ایران به عملیات در مناطق ذوعارضه و آبی و خاکی؛ تصمیم ایران به تصرف اهدافی که دارای ارزش سیاسی و تبلیغاتی باشد؛ ارتباط مستقیم بسیج همگانی با عملیات گسترده با فاصله زمانی دو سه ماه؛ وضعیت جوی شمال‌غرب کشور، عملیات در این منطقه را در پاییز و زمستان ناممکن می‌سازد و... .
در ادامه گزارش به تدابیر پدافندی مطمئن و ایجاد سیستم هشیاری دائم اشاره شده و سپس به اصول کلی سیستم پدافندی دشمن به تفکیک در منطقه هورالهویزه و منطقه اروندرود پرداخته شده است. سپس حساسیت‌های فعلی دشمن، درجه‌بندی آنها و شواهد این حساسیت‌ها در دو منطقه هورالهویزه و اروندرود ذکر شده است. ازجمله دلایل حساسیت دشمن به منطقه اروندرود چنین برشمرده شده است: اهمیت فاو و ارتباط آن با منطقه خلیج‌فارس؛‌ فعالیت گسترده مهندسی؛‌ تقویت نیروی زرهی در منطقه؛‌ هشیاری مداوم با نصب دکل‌های دیدبانی جدید و عکس‌برداری هوایی از منطقه؛‌ ایجاد موانع و استحکامات بتونی در جلو خطوط اول؛‌ ایجاد موانع ضدهلیکوپتر و ضدهاورکرافت از رأس‌البیشه تا شهر فاو و همچنین حاشیه خور عبدالله.
این گزارش برای واحدهای قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، فرمانده کل سپاه پاسداران و قائم‌مقام وی، قرارگاه‌های عملیاتی سپاه پاسداران در جنوب، وزیر سپاه پاسداران، واحد اطلاعات ستاد مرکزی سپاه پاسداران ارسال و درخواست شده است دیدگاه‌ها و پیشنهادهای تکمیلی خود را دراین‌باره اعلام کنند.<ref>سند شماره 011067 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، واحد اطلاعات، 17/9/1364، گزیده اسناد جنگ، جلد 2، صص 202 ـ 198.</ref>*


5. تکمیل و تثبیت تشکیلات نیروی زمینی سپاه تا سال آینده.
== گزارش - 740 ==
فرمانده گروه اطلاعاتی احد (غلامرضا محرابی) امروز در گزارشی، جمع‌بندی اطلاعات به‌دست‌آمده از اقدامات و تحرکات دشمن در منطقه اروندرود، هور و... را در دوره حدود یک‌ونیم ماهه اول آبان تا هفدهم آذر 1364، ازجمله تشکیل سپاه هفتم ارتش عراق و فعالیت‌های زمینی، هوایی و دریایی دشمن را ارائه کرده است. در این گزارش آمده است:
دشمن پس از عملیات خیبر، منطقه اروند را تحت مأموریت یک قرارگاه مستقل به نام "نیروهای شط‌العرب" قرار داد. پس از عملیات بدر به‌دلیل اهمیت فراوان این منطقه دشمن تصمیم گرفت در این منطقه با ترکیبی از قرارگاه نیروهای شط‌العرب و یگان‌های تحت ‌امرش "سپاه هفتم" را تشکیل دهد.
در این گزارش مهم‌ترین فعالیت‌های نیرو‌های دشمن در این دوره در این منطقه چنین برشمرده شده است: توسعه و ترمیم شبکه راه‌های مواصلاتی؛ نخل‌کنی؛ جاده‌کشی در نخلستان؛ احداث خاکریزهای جدید و ترمیم جاده‌های قدیمی؛ ترمیم و افزایش سنگرهای اجتماعی و انفرادی؛ طرح پدافندی ساحلی در منطقه فاو؛ تحرکات زرهی به‌همراه نیروهای پیاده؛ افزایش فعالیت مهندسی در طول دوره ذکرشده به‌طور شبانه‌روزی؛ خاک‌برداری و خاک‌ریزی؛ ایجاد کانال؛ تخریب بخش‌هایی از شهر فاو؛ ترمیم همه جاده‌های موجود در منطقه؛ ایجاد مواضع ضدهاورکرافت (در سواحل خور عبدالله، ام‌القصر، ضلع ‌غربی پایگاه موشکی و...)؛ بمباران منطقه چوئیبده و عکس‌برداری از آن؛ شناسایی توسط یگان‌های هوانیروز؛ لایروبی؛ تأمین خور عبدالله با ناوچه‌ها و شناورها؛ گشت‌های شناسایی و رزمی در خور عبدالله؛‌ اسکورت کشتی‌های تجاری و اقدامات دیگر.<ref>سند شماره 01106 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش فرمانده گروه اطلاعاتی احد (غلامرضا محرابی)، 17/9/1364، گزیده اسناد جنگ، جلد 4، صص 53 ـ 49.</ref>


در مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو نیز دلایل زیر برشمرده شد:
== گزارش - 741 ==
هواپیماهای ارتش عراق امروز نیز به مناطق نظامی و غیرنظامی و برخی شهرهای جمهوری اسلامی ایران حمله کردند و تعدادی از مردم بی‌گناه را به خاک و خون کشیدند. در این حملات یک جنگنده عراقی در منطقه جفیر هدف قرار گرفت و سرنگون شد. رادیو بغداد نیز اعلام کرد که هواپیماهای عراقی شب‌هنگام یک هدف بزرگ دریایی را مورد اصابت قرار داده‌اند.
1. فرماندهی قرارگاه نجف سپاه پاسداران در گزارشی به فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) نوشت: «در ساعت 10 صبح روز 17/9/1364، هواپیماهای عراقی مناطق گیلان‌غرب و چم امام حسن(ع) و روستاهای اطراف را بمباران کردند که بحمدالله تلفات جانی و مالی نداشت. در ساعت 14:30 همین روز نیز روستای گورسفید بمباران شد که به شهادت پنج کودک و یک زن و یک مرد و تخریب تعدادی ساختمان انجامید. در همان ساعت تنگه حاجیان و جاده‌های اطراف نیز بمباران گردید.»<ref>سند شماره 011089 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه نجف به فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 19/9/1364. </ref>
2. قرارگاه عملیات غرب نیروی زمینی ارتش در گزارشی ضمن اعلام خبر مذکور افزود: در پادگان ابوذر دو نفر مجروح شدند و چهار منزل مسکونی تخریب شد و به یک خودرو ژاندارمری خساراتی وارد آمد.<ref>سند شماره 270568 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی غرب (رکن 2) به فرمانده نزاجا (معاونت عملیات)، 17/9/1364.</ref>
3. خبرگزاری جمهوری اسلامی از باختران گزارش داد که هشت هواپیمای عراقی گیلان‌غرب و سر پل ذهاب را بمباران کردند که در این حمله هفت تن شهید و شش تن مجروح شدند.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 265، 19/9/1364، ص3، باختران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 18/9/1364.</ref>
4. شهربانی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد: «شش فروند از هواپیماهای دشمن به سه نقطه دهستان کوفرادر از توابع باختران حمله کردند که در این بمباران یک نفر شهید و دو نفر مجروح شدند.»<ref>سند شماره 200117 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش‌ روزانه، شماره 117، 21/9/1364، ص1.</ref>
5. دفتر فرماندهی منطقه 3 کربلا (سپاه پاسداران) در گزارشی به دفتر فرماندهی کل سپاه نوشت: «ساعت 8:30 صبح، دو فروند هواپیمای دشمن منطقه طلائیه را بمباران کردند که تلفاتی در بر نداشت. هواپیماهای دشمن در همین ساعت منطقه تبر (طبر) هورالعظیم را بمباران کردند که نیروهای اسلام یک فروند از هواپیماهای متجاوز را هدف قرار دادند که در منطقه جفیر سرنگون گردید. در همین روز در ساعت‌های 12:05، 12:10، 12:15 ظهر هواپیماهای دشمن که از نوع میراژ بودند ـ جاده خندق را بمباران کردند. در ساعت 14:20 نیز منطقه حسینیه را دو فروند هواپیمای دشمن بمباران کردند. در این حمله خسارتی وارد نشد. در ساعت 16:30 هواپیماهای دشمن با پرتاب 9 راکت به منطقه جفیر حمله کردند که خسارت جانی نداشت و یک منبع گازوئیل طعمه حریق شد.»<ref>مأخذ2، صص 24 ـ 14.</ref>
6. واحد طرح و عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) نیز گزارش داد: در ساعت 16:30 امروز هواپیماهای عراق منطقه عین‌خوش را بمباران کردند که درنتیجه دو نفر مجروح شدند و یک انبار مهمات منهدم شد.<ref>سند شماره 011300 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد طرح و عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 5/10/1364.</ref>
7. قرارگاه عملیاتی خاتم‌الانبیا(ص)در گزارش نوبه‌ای شماره 151 درباره حملات هوایی امروز نوشت: هواپیماهای عراقی با 27 سورتی پرواز مناطق سرپل ذهاب، گیلان‌غرب، جزیره خیبر، پاسگاه زید، ایستگاه حمید، کیان دشت، طلائیه، کوشک و جاده اهواز ـ خرمشهر را بمباران کردند. در این حملات یکی از هواپیماهای دشمن سرنگون شد.<ref>سند شماره 011199 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای، قرارگاه عملیاتی خاتم‌الانبیا(ص) سپاه پاسداران (واحد اطلاعات)، شماره 151، 27/9/1364، ص10.</ref>
8. فرماندهی لشکر25 کربلا در گزارشی به فرماندهی نیروی زمینی سپاه پاسداران اعلام کرد که امروز واحد پدافند هوایی این لشکر یک هواپیمای دشمن را در موقعیت شط علی هدف قرار داده است و هواپیما در اطراف شط علی سقوط کرده و خلبان آن با چتر نجات بیرون پریده است. این یگان درخواست کرده که برای یافتن لاشه هواپیما و خلبان آن ـ ‌که در سمت شمالی آبراه صف و سمت شرقی آبراه شعبان فرود آمده است ـ یک هلیکوپتر دراختیار لشکر25 قرار گیرد.<ref>سند شماره 11093 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی لشکر25 کربلا به فرماندهی نیروی زمینی سپاه، ‌19/9/1364.</ref>
درپی درخواست مذکور، رحیم صفوی در نامه‌ای به فرمانده کل سپاه برای جست‌وجوی هواپیمای ساقط‌شده و خلبان آن، درخواست هلیکوپتر کرد.<ref>سند شماره 133507 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه پاسداران به فرمانده کل سپاه، 21/9/1364. </ref>
9. از سوی دیگر، رادیو صوت‌الجماهیر (بخش عربی) به نقل از اطلاعیه نظامی شماره 2046 ارتش عراق اعلام کرد: «عقاب‌های دلیر ما به حملات تخریبی خود ادامه داده و از خلال 160 مأموریت رزمی خسارات سنگینی به اجتماعات دشمن وارد و ضربه‌های مستقیم و دقیقی به هدف‌های خود زدند و زبانه‌های آتش و ستون‌های دود متصاعد از هدف‌های آسیب‌دیده در بخش‌های عملیاتی سپاه‌های دوم و سوم و ششم مشاهده شده است و سپس عقاب‌های ما به‏استثنای یک فروند هواپیما که در خاک دشمن سقوط کرده، سالم بازگشته‌اند و ما به‌نوبه‌خود طرف ایرانی را مسئول حفظ جان خلبان آن می‌دانیم.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 264، 18/9/1364، ص1، رادیو صوت‌الجماهیر (عربی)، 17/9/1364. </ref>
10. رادیو بغداد به نقل از یک سخنگوی نظامی این کشور، امروز اعلام کرد: «عقاب‌های تیزپرواز عراق در ساعت 9:45 امشب دست به یک حمله شبانه ویران‌کننده علیه یک هدف دریایی بزرگ در نزدیکی سواحل ایران زدند و پس از اینکه این هدف را مورد اصابت دقیق و مؤثر قرار دادند به یاری خداوند تبارک و تعالی به سرزمین میهن سالم بازگشتند.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 18/9/1364، ص3، رادیو بغداد، 17/9/1364.</ref>


1. رعایت غافلگیری ناممکن است.
== گزارش - 742 ==
در مناطق شمال‌غرب کشور امروز نیز میان نیروهای خودی و افراد ضدانقلاب درگیری‌هایی رخ داد:
1. قرارگاه حمزه ‌سیدالشهدا(ع) در گزارشی به فرماندهی کل سپاه اعلام کرد: «گروه ضربت سروآباد به‌همراه گروهانی از جندالله و گروه ضربت سه‌راه حزب‌الله در روستای دری از توابع مریوان با ضدانقلابیون درگیر شدند. در این درگیری 4 تن از ضدانقلابیون کشته یا زخمی‌شدند و از نیروهای خودی نیز 2 تن به‌طور سطحی مجروح شدند.»<ref>سند شماره 011119 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه پاسداران، 21/9/1364.</ref>
2. منبع مذکور گزارش داد: گروه ضربت پایگاه اسلام‌دشت (مریوان) در لواسان با ضدانقلابیون درگیر شدند. در این درگیری یک نیروی خودی و یک نیروی دشمن مجروح شدند.<ref>سند شماره 366263 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه پاسداران، 21/9/1364، مریوان 17/9/1364.</ref>
3. به گزارش قرارگاه حمزه ‌سیدالشهدا: «گروه ضربت گردان امام رضا(ع) هنگام عزیمت از روستای پسوه در اطراف پیرانشهر به کمین چته‌های دمکرات برخورد. در این کمین 2 پاسدار وظیفه و یک بسیجی شهید و 2 تن مجروح شدند.»<ref>سند شماره 1105/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (جواد زمان‌زاده)، 14/9/1364 تا 27/9/1364، ص23.</ref>
4. به گزارش فرماندهی ناحیه کردستان (سپاه پاسداران) نیروهای پایگاه عمتشال از توابع بانه با اجرای کمینی با افراد ضدانقلاب درگیر شدند که در این درگیری یک بسیجی به شهادت رسید.<ref>سند شماره 366348 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی ناحیه کردستان به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 18/9/1364، بانه، 17/9/1364.</ref>
5. شهربانی استان کردستان گزارش داد: «عناصری از گروه کومه‌له در روستای باقلوجه از توابع بوکان، با نیروهای خودی درگیر شدند. از تلفات طرفین گزارشی نرسیده است.»<ref>سند شماره 442280 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استاندار کردستان، 21/9/1364، بوکان، 17/9/1364.</ref>
6. به نوشته نشریه رویدادها: «طرح ضدانقلاب برای ربودن نیروهای تأمین در اطراف سردشت با هشیاری پایگاه‌های کلوسه 3 و4 عقیم ماند و ضدانقلابیون مجبور به فرار شدند. همچنین چته‌های دمکرات 2 نفر از اهالی روستای دولکان در اطراف سردشت را به‌جرم همکاری با جمهوری اسلامی دستگیر کردند و با خود بردند.»<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 74، 26/9/1364، صص 26 ـ 25.</ref>


2. شرایطی که فرماندهان برای اجرای عملیات مشخص کرده‌اند، تأمین نشده است.
== گزارش - 743 ==
از اقدامات نیروهای مبارز عراقی علیه ارتش عراق، امروز چند گزارش منتشر شد:
1. براثر انفجار بمبی قوی بر سر راه یک کاروان نظامی عراق شامل 10 خودرو ایفا که موشک‌های دوربرد و تجهیزات نظامی را از راه اصلی بغداد ـ کوت به جبهه‌های جنوبی جنگ می‌بردند، همه خودروهای این کاروان منفجر شد و همه ‌افراد این کاروان نظامی کشته شدند.<ref>روزنامه کیهان، 17/9/1364، ص18.</ref>
2. روزنامه ‌کیهان به نقل از یک منبع از مجاهدین عراقی، نوشته است: «مبارزین عراقی در اواخر ماه گذشته در نقاط حساس شهرهای موصل و دهوک اعلامیه‌هایی پیرامون جنایات رژیم صدام پخش کردند که رژیم عراق در واکنش به این اقدام، به دستگیری معلمین و محصلین انقلابی شهر موصل و تفتیش و بازرسی منازل و اماکن دست زد. براساس گزارش‌های موثق واصله، یکی از انقلابیون مسلمان عراقی در شهر موصل، نارنجکی به داخل یک خودرو حامل مأمورین امنیتی عراق پرتاب کرد که براثر انفجار آن دو مأمور امنیتی به نام‌های احمد توفیق و محمد سلیمان به هلاکت رسیدند و یک مأمور دیگر بعثی نیز به‌شدت مجروح شد.
همچنین جوانان مسلمان عراقی موفق شدند با انفجار یک مین در راه ورودی به شهر سلیمانیه هنگامی‌که نیروهای ارتشی عراق درحال عبور بودند دست‌کم دو تن از آنان را به هلاکت رسانده و تعداد بیشتری را مجروح کنند.
گزارش‌های رسیده از استان کرکوک مجاور استان سلیمانیه حاکی است که یک انبار سوخت و یک پمپ بنزین متعلق به نیروهای دولتی عراق در بخش ریاض از توابع این استان توسط جوانان انقلابی منفجر شد که خسارات چشمگیری به بعثیون در این منطقه وارد آورد.»<ref>همان.</ref>
3. واحد مرکزی خبر به نقل از یک منبع موثق، گزارش داد: «روز 17 آذر گروهی از پیش‌مرگان مسلمان کرد منطقه حلبچه، مواضع و سنگرهای دشمن بعثی را در احمدآباد موردهجوم قرار دادند و با استفاده از انواع سلاح‌ها توانستند دو سنگر نیروهای عراقی را منهدم و تلفات و خسارات سنگینی بر دشمن وارد آورند.»<ref>روزنامه کیهان، 28/9/1364، ص18.</ref>


3. زمان کافی برای آماده‌کردن زمین ازجنبه مهندسی دراختیار نیست.
== گزارش - 744 ==
وزیر فرهنگ و آموزش عالی برای استادان و دانشجویان اعزامی به جبهه، تسهیلاتی اعلام کرد. ستاد هماهنگی انجمن‌های اسلامی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی از انجمن‌های اسلامی درخواست کرد در کاروان‌ راهیان کربلا به‌طور فعال شرکت کنند. چگونگی اعزام رزمندگان و کمک‌های مردمی استان تهران اعلام شد.
در بخشنامه وزیر فرهنگ و آموزش عالی ـ که اجرای آن به‌عهده رؤسای دانشگاه‌ها گذاشته شده ـ آمده است: «فعالیت‌های اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها درارتباط‌با مسائل جنگ با تشخیص رئیس دانشگاه به‌عنوان وظایف آموزشی و پژوهشی محسوب و معادل آن ارزیابی و از ساعت‌ها و واحدهای موظف آنان کسر می‌گردد.»
در این بخشنامه درباره مشارکت دانشجویان آمده است: «آن عده از دانشجویان عزیز که به جبهه‌ها عزیمت می‌نمایند مشروط به ارائه تأییدیه از مقامات عالی فرماندهی نیروهای مسلح (ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بسیج) می‌توانند درارتباط‌با مسائل آموزشی از یک یا چند بند زیر استفاده نمایند:
- حذف درس تا قبل از شروع امتحانات پایان نیم‌سال تحصیلی با حفظ حداقل شش واحد، مجاز است.
- غیبت در کلیه کلاس‌های درسی، کارگاه‌ها، آزمایشگاه‌ها و امتحانات بین نیم‌سال تحصیلی در خلال مدتی که دانشجو در جبهه حضور دارد موجه می‌باشد.
- شرکت در امتحان پایان نیم‌سال تحصیلی ضرورت دارد و نحوه برگزاری امتحان باتوجه‌به رعایت سرفصل‌های مصوب هر درس به‌عهده استاد مربوطه می‌باشد.
- 6 تا 9 واحد درسی 2/1 نیم‌سال تحصیلی و 10 تا 13 واحد درسی 4/3 نیم‌سال تحصیلی محسوب می‌گردد. حذف کامل نیم‌سال تحصیلی براساس درخواست کتبی دانشجو تا دو هفته قبل از امتحانات پایان نیم‌سال تحصیلی مشروط بر آنکه دانشجو حداقل دو ماه در جبهه حضور داشته باشد، امکان‌پذیر است و درآن‌صورت آن نیم‌سال تحصیلی جزء حداکثر طول تحصیلی مجاز محسوب نمی‌گردد.»
براساس بخشنامه وزیر فرهنگ و آموزش عالی درباره مشارکت کارمندان در امور مربوط به جنگ نیز طبق بخشنامه نخست‌وزیری عمل خواهد شد.<ref>مأخذ27، ص17.</ref>
ستاد هماهنگی انجمن‌های اسلامی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی نیز با صدور اطلاعیه‌ای درباره اعزام کاروان‌های راهیان کربلا آورده است: «این ستاد از کلیه انجمن‌های اسلامی درخواست می‌نماید همچون گذشته در حرکت این کاروان عظیم کربلا به‌طور فعال در تمام زمینه‌ها شرکت نموده تا ان‌شاءالله بانگ تکبیر رزمندگان تازه‌نفس ارتش اسلام آخرین ضربه را به پیکر پوسیده رژیم صدام و حامیانش فرود آورده و پس از زیارت کربلا به‌سوی قدس عزیز حرکت نمایید.»<ref>مأخذ27، ص2.</ref>
در جلسه کمیته تبلیغات جنگ استان تهران که با حضور نمایندگان سازمان‌ها و نهادهای ذی‌ربط تشکیل گردید، اعلام شد که کاروان‌ کمک‌های مردمی استان شامل 200 کامیون، روز پنجشنبه به جبهه‌های نبرد اعزام خواهد شد. کمیته تبلیغات جنگ استان تهران همچنین در اطلاعیه‌ای اعلام کرد حدود 5000 تن از داوطلبان اعزام به جبهه‌ از استان تهران که در کاروان راهیان کربلای این استان سازماندهی شده‌اند، ساعت 8 صبح 19 آذر، به جبهه‌های جنگ اعزام خواهند شد.<ref>روزنامه کیهان، 18/9/1364، ص2. </ref>
همچنین یک اکیپ راه‌سازی از کارکنان اداره کل راه‌وترابری، تجهیزات و ماشین‌آلات سبک و سنگین راه‌سازی ... در چند روز اخیر عازم جبهه‌های نبرد حق علیه باطل شدند.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 17/9/1364، ص4.</ref>


4. نیروی موردنیاز تأمین نشده است.
== گزارش - 745 ==
"تأمین‌کنندگان پنهانی سلاح‌های ایران" عنوان مقاله‌ای است از فصلنامه امریکایی سولجراوفورچون که در آن مشکلات ایران برای تهیه سلاح و چگونگی تأمین تجهیزات نظامی بررسی شده است.
در این مقاله آمده است: «مشکل عمده ایران این است که بتواند برتری عظیم عراق را ازنظر سازوبرگ جنگی جبران کند، اما باتوجه‌به مناسبات بد ایران با غرب و شوروی چندان امیدی نیست که بتواند از این نظر به پای عراق برسد. البته مفهوم این سخن این نیست که مقام‌های ایرانی از کوشش برای تهیه اسلحه دست برداشته باشند. ایران به‌منظور خرید قطعات یدکی و تجهیزات امریکایی از بازار آزاد به هر گوشه و کناری روی می‌آورد، اما قادر نیست سلاح‌هایی را که برای ادامه جنگ نیاز دارد از چنین منابعی تأمین کند.[...] فیلم‌هایی که به‌تازگی از سربازان ایران در جبهه تهیه شده دو نکته را بی‌درنگ نشان می‌دهد: اکثر سربازان پاسدار هستند، نه واحدهای منظم و بیشتر تجهیزاتشان ساخت شوروی و چین است.[...]
لیبی و سوریه سلاح‌هایشان را از شوروی می‌گیرند که به نظر می‌رسد روابط تسلیحاتی‌اش را با ایران از‌طریق عواملش در طرابلس و دمشق حفظ می‌کند. روشن است که تانک‌های تی72 سوریه و موشک‌های اسکاد لیبی نمی‌تواند بدون رضایت شوروی به ایران فرستاده شود و روس‌ها هم از این موضوع ناراحت نیستند. ایران به‌تازگی یک قرارداد 3/133 میلیون دلاری با آلمان‌شرقی امضا کرد که طی آن نفت با "کمک‌های فنی" معاوضه می‌شود. [...] البته ایرانی‌ها متوجه این نکته هستند و هر سلاحی را که بتوانند از چین و کره شمالی به دست می‌آورند با این امید که اگر قرار است به سلاح‌های شوروی متکی باشند، ناچار نشوند برای تهیه آنها به حسن‌نیت مسکو اتکا پیدا کنند.
منابع قابل‌اعتماد می‌گویند ایران در مارس 1984، یک قرارداد 45/1 میلیارد دلاری نفت دربرابر اسلحه با چین امضا کرد و تحویل سلاح‌ها در آوریل 1985 آغاز شد. گزارش می‌رسد روز 26 نوامبر گذشته نیز قرارداد چهار میلیارد دلاری دیگری در جریان سفر یک مقام رسمی چین به تهران به امضا رسید، اما اطلاعاتی درمورد آن انتشار نیافت. به‌سختی می‌توان رقم چهار میلیارد دلار را باور کرد، اما به نظر می‌رسد که تهران و پکن به ‌نوعی توافق عمده اسلحه‌ دربرابر نفت دست یافته‌اند.
بااین‌حال، حتی معامله 45/1 میلیارد دلاری بزرگ‌ترین معامله صدور اسلحه است که در تاریخ چین انجام گرفته و با 45/1 میلیارد دلار می‌توان سلاح‌های بیشتری از چین خریداری کرد. البته چینی‌ها ارسال اسلحه را به هر کشوری تکذیب می‌کنند. بدون توجه به تمام انکارها، تانک‌های تی‌59 و تی69 چینی در واحدهای ایرانی دیده می‌شود.
نشریه اوی ایشن ویک و نشریات دیگر می‌نویسند که ایران به خرید جنگنده‌های اف6 چین پرداخته (که نوع پیشرفته میگ19 است)، اما درحالی‌که تانک‌ها وارد جبهه‌ها شده‌اند نشانی از وجود هواپیماها به چشم نمی‌آید. عراقی‌ها با دقت تأکید می‌کنند که تجهیزات چینی از کره شمالی و نه از چین به ایران می‌رسد.
عراق مناسبات خود را با کره شمالی به‌دلیل کمک‌هایش به ایران گسست. مع‌ذلک، یک ناظر بدگمان‌تر می‌تواند به این نکته پی برد که خودداری عراق از محکوم‌ساختن چین ممکن است با این واقعیت ارتباط داشته باشد که عراقی‌ها خود سلاح‌های سبک و هواپیماهای میگ‌19، میگ‌21، تانک‌های تی54 و تی55 و پی.تی76 از چین می‌خرند.»<ref>اداره کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 983، 17/9/1364، صص 13، 14 و 15.</ref>


5. هماهنگی در فعالیت‌هایی که برای تأمین امکانات می‌شود وجود ندارد.
== گزارش - 746 ==
در دور دوم مذاکرات وزیران امور خارجه ایران و عربستان که امروز در ریاض برگزار شد، دو طرف درباره اوضاع جنگ، روابط با کشورهای منطقه، کمک‌های کشورهای منطقه به عراق، مواضع اخیر شورای همکاری و نظر مثبت ایران به آن و... مذاکره کردند.
در گزارش نشریه وزارت امور خارجه ایران درباره مذاکرات امروز آمده است: «سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان گفت: من ضامن هستم که در این کشور و کشورهای شورای همکاری، کشوری وجود ندارد که درجهت ستیز با ایران حرکت کند. وی گفت: متأسفانه در روابط بین کشورهای منطقه با ایران مدتی گذشت که باید نمی‌بود. وی دراین‌باره به تبلیغات جمهوری اسلامی ایران علیه کشورهای منطقه اشاره کرد.
در پاسخ وی، [آقای ولایتی] مجدداً به عدم اعتبار تضمین‌ها باتوجه‌به شناختی که از صدام و حزب بعث و مدارک و اعترافات آنها وجود دارد، تأکید کرد و همچنین کمک‌های مادی و تسلیحاتی و اطلاعاتی کشورهای منطقه را به عراق یادآور شد. همچنین گفته شد ما به همان مقداری که به حفظ امنیت خود اصرار داریم، بر حسن هم‌جواری با همسایگان نیز اصرار داریم و فکر می‌کنیم که بعضی از کشورهای دوست ما در منطقه با حمایت از تجاوز عراق، متکی به یک کار غیردوستانه‌ای شدند که ادامه آن به نفع هیچ‌کدام از کشورهای منطقه نیست و احساس ما این است که به‌تدریج دوستان ما متوجه شدند که حق نبود که دنبال کسی حرکت کنند که کارهای او قابل‌پیش‌بینی نیست و لذا بی‌جهت حسن هم‌جواری را به سرنوشت صدام گره نزنند و دست از کمک به عراق برداشته و هرچه بیشتر به‌سمت بی‌طرفی حرکت کنند.
سعود الفیصل گفت: ما و شورای همکاری از ایران نمی‌خواهیم که جنگ را پایان بخشد تا تمامیت ارضی آن نابود شود، این محال است و ازبین‌رفتن تمامیت ارضی ایران به ضرر منافع ملی خود ما هم هست. وی سپس درمورد تضمین صحبت کرد و سپس گفت کمک‌های ما به عراق از وقتی بود که مرزهای آن در معرض تهدید قرار گرفت. اگر متوقف‌شدن کمک‌ها منجر به این خواهد شد که منافع دو کشور حفظ شود ما آماده‌ایم تا این را بررسی کنیم.»<ref>سند شماره 212339 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش مستقیم، شماره 162/3، 19/9/1364، صص 2 و3.</ref>
به گزارش روزنامه کیهان: «در این مذاکرات که دکتر هادی و آقای محمدی نمایندگان مجلس شورای اسلامی و چند تن از مقامات وزارت خارجه دو کشور حضور داشتند، سعود الفیصل گفت: ما ایران را به‌عنوان یک پایگاه اسلام در این منطقه‌ مهم می‌دانیم و با شما در این مسئله که کشورهای منطقه در حفظ امنیت منطقه شریک می‌باشند، هم‌عقیده هستیم. [...] وی با اظهار اینکه دردها و مواضع ایران در این جنگ را درک می‌کند، گفت: ملت ایران خود همیشه ضامن استقلال کشورش بوده و خواهد بود و ما مواضع خود را متکی به فرد خاصی نمی‌کنیم.
دکتر ولایتی وزیر امور خارجه ایران در بخشی دیگر از تحلیل خود افزود: ما قصد گسترش جنگ را نداریم و سعی کرده‌ایم جنگ در مرزهای ما و عراق محدود باشد، ولی رژیم عراق همواره تلاش کرده است جنگ را به کشورهای منطقه بکشاند تا آنان نیز درگیر این جنگ شوند. ما فکر می‌کنیم موضع اخیر کشورهای جنوب خلیج‌فارس موضع صحیحی است؛ زیرا سبب تنهایی عراق در این افکار توسعه‌طلبانه‌اش خواهد شد.
دکتر ولایتی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: هنگامی‌که رژیم عراق به سرزمین ما تجاوز کرد و نیروهای عراق در سرزمین ما حضور داشتند، از ما می‌خواستند که آتش‌بس را بپذیریم اما تجربه فلسطین ثابت کرده است که با متجاوز جز با زبان زور نمی‌توان صحبت کرد و هر عکس‌العملی غیر از این به ادامه تجاوز و جری‌شدن متجاوز خواهد انجامید.»<ref>مأخذ32، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی.</ref>
در ادامه دیدار وزیران امور خارجه دو کشور «موضوع افغانستان و اهمیت آن و لزوم حمایت از مجاهدین مورد مذاکره قرار گرفت و پس از آن بحث درباره اوپک و لزوم حفظ سهمیه تعیین‌شده و رعایت قیمت‌ها آغاز شد که هر دو طرف بر آن تأکید و اصرار داشتند.»<ref>مأخذ35.</ref>


6. اجرای تک پشتیبانی در جزیره مینو میسر نیست.
== گزارش - 747 ==
در دیدار بعدازظهر امروز دکتر ولایتی با ملک فهد شاه سعودی، درباره مشکلات جهان اسلام و وحدت کشورهای اسلامی برای مقابله با توطئه‌های دشمنان اسلام و روابط دوجانبه دو کشور بحث و تبادل‌نظر شد.
در این دیدار پادشاه سعودی گفت: ایران و عربستان دو کشوری هستند که می‌توانند نقش مهمی در تقویت جهان اسلام ایفا کنند و بنابراین ما احتیاج به تفاهم اسلامی داریم. سپس دکتر ولایتی گفت: توسعه روابط با کشورهای جهان ‌سوم به‌ویژه مسلمان در اولویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی قرار دارد و حسن هم‌جواری با همسایگان نیز یکی دیگر از اصول سیاست خارجی ماست و علاوه‌براین، آنچه در روابط با عربستان برای مردم ما مهم است، وجود حرمین شریفین در این سرزمین است که به آن عشق می‌ورزند و برای آن ارزش قائل‌اند.
دکتر ولایتی افزود: قبرستان بقیع نیز برای مردم مسلمان ایران اهمیت بسزایی دارد و امیدواریم بازسازی و مرمت این قبور متبرکه ازجانب عربستان سعودی به عمل آید.<ref>مأخذ32، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی.</ref>


درمجموع هرچه مباحث عمیق‌تر می‌شد، انگیزه اصلی و دلیل انتخاب منطقه عملیاتی فاو با ابهام بیشتر مواجه و حتی گفته می‌شد که منطقه فاو براثر فشارهای سیاسی برای عملیات انتخاب شده است.
== گزارش - 748 ==
سفر دکتر ولایتی به عربستان، بازتاب‌های گسترده‌ای در رسانه‌‌های منطقه و غرب داشت.
خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارشی از خبرهای رادیو امریکا دراین‌باره آورده است: «رادیو امریکا گفت: علی‌اکبر ولایتی نخستین فرد عالی‌رتبه جمهوری اسلامی است که پس از سقوط شاه در سال 1979، سرگرم بازدید از آن کشور است. همتای سعودی ولایتی، شاهزاده سعود الفیصل فیصله سریع جنگ را میان دو کشور اسلامی همسایه خواستار شد. اما پیش‌تر علی‌اکبر ولایتی گفت که وی تصمیم ایران را به ادامه جنگ با عراق تا سرنگون‌شدن پرزیدنت صدام حسین به دولت عربستان سعودی خاطرنشان خواهد ساخت. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی گفت که کشورهای خلیج‌فارس بایستی علیه کسانی که هدفشان بی‌ثبات‌ساختن منطقه است مبارزه کنند. عربستان سعودی حمایت مالی قابل‌ملاحظه‌ای از عراق به عمل آورده است. به گزارش مخبر صدای امریکا، تصور می‌رود در مذاکره علی‌اکبر ولایتی با مقامات سعودی روابط جمهوری اسلامی ایران با جهان عرب مورد بحث‌ و گفت‌وگو قرار گیرد.<ref>مأخذ19، ص14، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.</ref>
بخش فارسی رادیو بی‌بی‌سی نیز به نقل از وزیر امور خارجه ایران گفت: «دولت ایران از کمک‌هایی که برخی از کشورهای منطقه به عراق می‌کنند ناخشنود است، لیکن درعین‌حال، ایران از آنچه که وی (ولایتی) آن را اقدامات اخیر به‌سوی بی‌طرفی توسط پاره‌ای از کشورهای منطقه خوانده است، استقبال می‌کند.»<ref>مأخذ19، صص 16 و 17، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.</ref>
رادیو اسرائیل نیز از دیدار دکتر ولایتی با ملک فهد گزارش داد: «پادشاه عربستان به آقای ولایتی گفت: کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس وظیفه خود می‌دانند که برای پایان‌بخشیدن به جنگ کوشا باشند. به عقیده منابع دیپلماتیک عربی ملک فهد طرح تازه‌ای برای پایان‌بخشیدن به جنگ به آقای ولایتی تسلیم کرده است که برنامه‌هایی را نیز برای نوسازی دو کشور و ترمیم اقتصاد ورشکسته آنان شامل می‌شود. آقای ولایتی تأکید کرد جنگ تنها هنگامی می‌تواند پایان گیرد که رژیم حزب بعث عراق سرنگون شود و صدام حسین محاکمه و مجازات گردد.»<ref>مأخذ12، ص35، رادیو اسرائیل، 18/9/1364.</ref>
رادیو اسرائیل در بخش فرانسه خود نیز دراین‌باره آورده است: «آنچه در این مذاکرات به چشم می‌خورد تلاش بدون وقفه عربستان سعودی برای پایان‌بخشیدن به جنگ ایران و عراق می‌باشد. وزیر امور خارجه عربستان خاطرنشان ساخت که کشورشان تلاش بسیاری را به کار می‌گیرد تا هرچه سریع‌تر به جنگ پنج‌ساله دو کشور همسایه پایان دهد.»<ref>مأخذ19، صص 14 و 15، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.</ref>
رادیو مونت‌کارلو نیز گفت: «دیدار ولایتی از ریاض مانند دیدار ماه گذشته سعود الفیصل از تهران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و انتظار می‌رود در مواضع ایران تغییر و به ابتکارات صلح‌آمیزی که در گذشته مطرح گردیده و به موفقیت نرسیده، پاسخ مثبت داده شود.»<ref>مأخذ19، صص 16 و 17، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.</ref>
خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز گزارش داد: «رسانه‌های کویت و ازجمله رادیو و تلویزیون این کشور بدون اظهارنظر خاص خبر مذاکرات آقای ولایتی با سعود الفیصل را منتشر کردند. دراین‌میان روزنامه کویتی الانبا حساسیت‌ خاصی نسبت به این سفر نشان داده و با تیترهای درشتی در وسط صفحه اول خود اظهارات آقای ولایتی درمورد تصمیم ایران مبنی‌بر ادامه جنگ با رژیم عراق را به چاپ رساند. این روزنامه ضمن درج بخشی از اظهارات آقای ولایتی پیش از ترک تهران به مقصد ریاض نوشت: ولایتی اعلام کرد که هدف از دیدار وی از سعودی مطلع‌کردن مقامات این کشور از تصمیم ایران مبنی‌بر ادامه جنگ تا سرنگونی رژیم حاکم بر عراق و ازبین‌بردن منبع تشنج در منطقه می‌باشد. دیگر روزنامه‌های کویتی نیز در شماره روز یکشنبه خود در قالب وسیعی ادعای رژیم بعثی عراق مبنی‌بر بمباران پادگان‌های حمید، عین‌خوش و جزیره خارک و خبر مذاکرات وزرای خارجه ایران و عربستان سعودی را درج کردند. دراین‌میان روزنامه کویتی الرأی العام سفر ولایتی به سعودی را ناشی از فشار نظامی عراق بر ایران جلوه داد و با عنوان درشت"عراق با بالابردن حملات هوایی خود، به تهران هشدار داد" نوشت: ولایتی به‌منظور بررسی اوضاع وارد ریاض شد.»<ref>مأخذ19، صص 21 و 22، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.</ref>
خبرگزاری جمهوری اسلامی افزوده است: «رادیو ریاض دررابطه‌با سفر آقای ولایتی به عربستان سعودی و دیدار و گفت‌وگو با ملک فهد و وزیر امور خارجه این کشور تنها به پخش خبرهایی دراین‌زمینه اکتفا کرد و دراین‌مورد هیچ‌گونه تفسیر یا گزارشی پخش نکرد. رادیو ریاض ساعت 21:30 طی خبری گفت: والاحضرت سعود الفیصل وزیر خارجه، امروز در دفتر کار خود برای دومین‌بار با جناب وزیر خارجه ایران دکتر علی‌اکبر ولایتی ملاقات کرده است. در این ملاقات ازطرف ایران دکتر محمدعلی هادی نجف‌آبادی عضو کمیسیون خارجی مجلس شورا و حسین محمد آذر و شمس اردکانی مشاور وزیر خارجه در امور بین‌المللی و محمدحسین طارمی کاردار ایران در سعودی و ازطرف عربستان سعودی جناب عبدالعزیز ثنیان کفیل وزارتخانه، جناب عبدالرحمن منصوری کفیل وزارت خارجه در امور سیاسی، جمیل حجیلان سفیر عربستان سعودی در پاریس و مروان الروحی کاردار سعودی در تهران و تعدادی از مقامات وزارت خارجه حضور داشتند.»<ref>مأخذ19، ص17، تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.</ref>


درنهایت رحیم‌ صفوی، غلامعلی ‌رشید، عزیز جعفری، احمد ‌غلامپور و... برای دادن پیشنهادهای جدید و مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو به نتیجه قطعی رسیدند و قرار شد در جلسه‌ای با فرمانده کل سپاه دراین‌باره به بحث بپردازند.<ref>سند شماره 0634/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: انتخاب منطقه عملیاتی فدک (فاو)، گزارش راوی قرارگاه خاتم، در عملیات والفجر8، داوود رنجبر، صص 92 ـ 91.</ref>
== گزارش - 749 ==
تأکید وزیر خارجه کویت بر ضرورت توقف جنگ ایران و عراق، و دیدار رئیس ستاد نیروی زمینی فرانسه از عربستان، ازجمله موضوع‌هایی است که بی‌ارتباط با سفر وزیر خارجه ایران به عربستان نیست.  
شیخ صباح الاحمد وزیر خارجه کویت، بعد از دیدار سفیر عربستان در کویت با وی، به رادیو کویت گفت: برادران در عربستان سعودی از ما خواسته‌اند نظریات و پیشنهادهای خود را درمورد جنگ عراق و ایران به اطلاع ایشان برسانیم. وی تأکید کرد آنچه که برای ما بااهمیت است همانا دستیابی به بهترین راه‌ها برای متوقف‌کردن این جنگ نابودکننده است و برادران در عربستان سعودی این امر را به‌خوبی پیش می‌برند و نظریات اعضای شورای همکاری کشورهای عربی خلیج را درمورد خطر ادامه این جنگ برای دو کشور همسایه مسلمان و منطقه و لزوم دستیابی به حل نهایی آن را منعکس خواهند کرد.<ref>مأخذ20، ص6، رادیو کویت، 17/9/1364.</ref>
از سوی دیگر، رادیو ریاض خبر داد: «رئیس ستاد نیروهای زمینی فرانسه ارتشبد موریس شمیت برای دیدار چندروزه از عربستان سعودی امشب وارد ریاض شد.»<ref>مأخذ19، ص18، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.</ref>


== 2 ==
== گزارش - 750 ==
[[رده:2]]
در ادامه بحث درباره طراحی عملیات در منطقه فاو، بعدازظهر امروز جلسه‌ای با حضور محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، و برادرانی که در جلسه صبح حضور داشتند. در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران تشکیل شد. نخست رحیم صفوی شروع به صحبت کرد:
معاون سیاسی وزارت خارجه سوئد (جین الیاسون) شب‌هنگام در رأس هیئتی وارد تهران شد. گفته می‌شود وی مأموریت دارد موضوع "مذاکرات صلح میان ایران و عراق" را بررسی کند. روزنامه کیهان دراین‌باره نوشته است: «جین الیاسون پس از ورود به تهران مورد استقبال معاون سیاسی وزارت خارجه کشورمان قرار گرفت. وی در بدو ورود در گفت‌وگویی کوتاه با خبرگزاری جمهوری اسلامی، ضمن ابراز خوشحالی از سفر به ایران، هدف از این دیدار را بهبود و توسعه روابط دوجانبه درزمینه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و همچنین بررسی و تبادل‌نظر پیرامون مسائل خاورمیانه ازجمله مسائل فلسطین، افغانستان و لبنان ذکر کرد و گفت: "در دیدار سه‌روزه خود از ایران ملاقات‌هایی با مهندس موسوی نخست‌وزیر و دکتر ولایتی وزیر امور خارجه ایران خواهیم داشت." گفتنی است که وی طی سال‌های 1360 تا 1363 به‌عنوان مشاور و دستیار اولاف پالمه نخست‌وزیر سوئد، پنج بار از تهران دیدار کرده است. این دیدار به درخواست سوئد و موافقت وزارت امور خارجه کشورمان صورت گرفته است. سوئد ازجمله کشورهایی بوده است که به قطعنامه اخیر سازمان ملل علیه ایران رأی موافق داده است.»<ref>مأخذ32، ص1.</ref>
از سوی دیگر، خبرگزاری جمهوری اسلامی از استکهلم، گزارش داد: «مطبوعات سوئد سفر جین الیاسون رئیس بخش سیاسی وزارت خارجه این کشور به ایران را عمدتاً مذاکره پیرامون روابط دوجانبه به‌خصوص همکاری‌های اقتصادی ذکر کرده و افزوده‌اند وی ازسوی دبیرکل سازمان ملل مأموریت دارد امکانات آغاز مذاکرات صلح میان ایران و عراق را بررسی نماید. نشریه سونسکا دالگبلادت دراین‌باره نوشته است: جین الیاسون برای یک سفر چهارروزه و مذاکره با مقامات ایرانی روز یکشنبه (17 آذر 1364) به تهران سفر کرد. الیاسون به‌اتفاق اولاف پالمه نخست‌وزیر سوئد ازطرف دبیرکل سازمان ملل مأموریت یافته‌اند تا پیرامون امکانات مذاکرات صلح میان ایران و عراق بررسی و تلاش نمایند.
تمپوس روزنامه سیاسی وزارت خارجه سوئد هم نوشته است: الیاسون در اقامت چهارروزه خود در تهران درباره روند جنگ ایران و عراق، بحران افغانستان و همچنین وضعیت فلسطینیان در لبنان با مقامات ایرانی گفت‌وگو خواهد کرد.»<ref>سند شماره 01106 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش فرمانده گروه اطلاعاتی احد (غلامرضا محرابی)، 17/9/1364، گزیده اسناد جنگ، جلد 4، صص 53 ـ 49.</ref>


برادران حاضر در این جلسه از ابتدای جنگ، در جنگ بوده‌اند و فلسفه وجودی‌شان در جنگ یک فلسفه محکم زیربنایی و عقیدتی است و براساس پایبندی به مقام ولایت آمدند در جنگ و با اعتقاد به اینکه این جنگ، جنگ بین حق و باطل است و جبهه حسینی‌ها علیه یزید‌ی‌هاست و اینکه هر زمانی هم که امام تکلیف کند، حاضر به ریختن خونشان به پای درخت ایمان و عقیده‌شان هستند... .
== گزارش - 751 ==
دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی و شاه اردن بر خاتمه جنگ و مذاکره دو طرف تأکید کردند.
به گزارش تلویزیون اردن، احمد شریف‌الدین پیرزاده دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی، امروز با ملک حسین شاه اردن، درباره مسائل گوناگون ازجمله جنگ ایران و عراق مذاکره و تلاش‌های سازمان کنفرانس اسلامی را برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق تشریح کرد.
ملک حسین در این دیدار ضمن حمایت از تلاش‌های سازمان کنفرانس اسلامی بر ضرورت پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق تأکید کرد. گفتنی است که از زمان شروع جنگ تحمیلی تاکنون حکومت اردن در جنگ عراق علیه ایران، از عراق حمایت می‌کند.<ref>مأخذ32، ص20، دفتر نمایندگی کیهان‌ ـ دمشق.</ref>


... برادران با یک دید واقع‌بینانه می‌خواهند روی مسئله جنگ فکر و کار کنند. ما دید واقع‌بینانه را از این نظر می‌گوییم که اگر به یک چیزهایی که می‌دانیم آماده نمی‌شود و در زمان لازم امکان فراهم‌شدن آن نیست توجه نکنیم، این یک دید غیرواقع‌بینانه است. من اساس تردید را عدم واقع‌بینی مسائل می‌دانم؛ اگر کسی واقع‌بینانه وارد یک صحنه و یک عملی بشود، در او هیچ تردیدی نیست.
== گزارش - 752 ==
ادامه تلاش اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس برای گشودن باب مذاکره بین ایران و عراق و تحلیل یک روزنامه امریکایی درباره نومید‌شدن حاکمان منطقه از توانایی عراق برای پایان‌دادن به جنگ و احتمال سازش آنان با ایران.
به گزارش رادیو دهلی: «طارق العیاد (وزیر اطلاعات بحرین) در مصاحبه‌ای در ابوظبی گفت که کشورهای شورای همکاری خلیج [فارس] حاضرند هرچه از دستشان برمی‌آید برای آغاز گفت‌وگو بین دو کشور متخاصم بکنند.»<ref>مأخذ20، ص5، رادیو دهلی، 17/9/1364.</ref>
از سوی دیگر، روزنامه وال استریت ژورنال در شماره اخیر خود در مقاله‌ای از عمیق‌شدن شکاف میان عراق و متحدانش خبر داد. به نوشته روزنامه جمهوری اسلامی: «وال استریت ژورنال به نقل از نویسنده خود در بغداد نوشته است: فرمانروایان شش کشور حوزه خلیج‌فارس در نشست خود در کاخ ساحلی عمان به این نتیجه رسیده‌اند که ادامه شیوه‌های رژیم عراق برای پایان‌دادن به جنگ نه‌تنها دیگر اثری ندارد، بلکه خطرات بیشتری را برای منطقه در بر خواهد داشت و آنها معتقدند عراق آن‌قدر نیرو ندارد که جنگ را پایان دهد و خطر بیشتری دارد. این روزنامه امریکایی به‌طور تلویحی آخرین چاره را سازش بر سر صدام دانسته و چنین می‌نویسد که اگر حملات رژیم عراق به خارک در پایان‌دادن به جنگ مؤثر واقع نشود، مردم عراق و متحدین رژیم عراق ممکن است به این نتیجه برسند که دیگر رویارویی با جمهوری اسلامی و توسل به‌زور چاره‌ساز نیست و باید درجهت سازش با جمهوری اسلامی تلاش کنند. این روزنامه در پایان مقاله خود می‌افزاید دیپلمات‌های مقیم کشورهای منطقه خلیج‌فارس هیچ‌گونه نشانه‌ای از اینکه قدرت آیت‌الله خمینی رو به ضعف گذاشته باشد نمی‌بینند.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 18/9/1364، ص3.</ref>


ما از عملیات‌های رمضان تا والفجرها و حتی خیبر و بدر به این نتیجه قطعی رسیده‌ایم که با مقدورات و امکانات موجود نمی‌توانیم عملیات گسترده‌ای داشته باشیم. البته عملیات گسترده در توان جمهوری اسلامی هست ولی در توان سپاه پاسداران نیست. الآن هیچ‌کدام از شرایط اجرای عملیات حاصل نیست. شما از شرایط اجرای عملیات را "حفظ غافلگیری" اعلام کرده‌اید. خوب ما چشممان را ببندیم و بگوییم دشمن نفهمیده؟ این‌همه اقدامات مهندسی شده، این‌همه جاسوس‌های دشمن در منطقه‌ هست. شما گفته بودید که از شرایط اجرای عملیات این است که "ما 150 گردان نیرو" داشته باشیم. فرماندهان مناطق ما می‌گویند که این نیرو فراهم نمی‌شود. شورای عالی سپاه می‌گوید این نیرو حاصل نمی‌شود و از 76 هزار بسیجی که باید داشته باشیم الآن حدود 26 هزار نفر موجود داریم، یعنی یک‌سوم؛ این دوسوم نیروی دیگری که به‌صورت بسیجی باید بیاید، با این مسائلی که الآن هست و باتوجه‌به زمان و آموزش و... نمی‌آیند. ما می‌گوییم وقتی نیرو آمد 55 الی 60 روز وقت لازم است تا برای عملیات آماده بشوند.
== گزارش - 753 ==
علی‌محمد بشارتی قائم‌مقام وزارت خارجه جمهوری اسلامی که روز گذشته در رأس هیئتی وارد زیمبابوه شده است، امروز با موگابه رئیس‌جمهور این کشور درباره روابط دو کشور، جنگ ایران و عراق‌ و کنفرانس آتی غیرمتعهدها به ریاست زیمبابوه گفت‌وگو کردند.
خبرگزاری فرانسه از حراره پایتخت زیمبابوه، گزارش داد: «این هیئت مأمور است پیام‌های ویژه [آیت‏الله] سیدعلی خامنه‌ای رئیس‌جمهور و میرحسین موسوی نخست‌وزیر ایران را تسلیم مقامات زیمبابوه کند. بنا بر اظهار منابع دیپلماتیک در حراره این دیدار احتمالاً با حادثه‌ای که ماه گذشته در حراره روی داد، مرتبط است. روزنامه زیمبابوه‌ای هرالد در سرمقاله خود نشریه ایرانی والعصر (صدای قرآن) را که در آن ساموئل ماشل رئیس‌جمهور موزامبیک و نخست‌وزیر زیمبابوه را به عروسک‌های خیمه‏شب‌بازی آلت دست رژیم پرتوریا تشبیه کرده بود، مورد انتقاد قرار داد.»<ref>مأخذ49، ص36، حراره‌ ـ خبرگزاری فرانسه، 19/9/1364.</ref>
نشریه وزارت امور خارجه ایران نیز درباره دیدار هیئت ایرانی با موگابه رئیس‌جمهوری زیمبابوه، نوشته است: «موگابه بسیار گرم و دوستانه برخورد کرد و درمورد مقاله گفت وقتی آن را دیدم گفتم کسی که نوشته یا مسئله جوّ جنوب افریقا را نمی‌داند یا خواسته شیطنتی درجهت خراب‌کردن رابطه ما و ایران بکند و وقتی که درباره آن بحث کردیم دیدیم آن واقعیت ندارد؛ روابط ما با ایران برادرانه است و باید مستحکم‌تر شود. دراین‌مورد قائم‌مقام وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اظهار نمود که ما مسئول این کار را احضار کرده و بیانیه‌ای هم صادر کردیم.
درمورد جنگ تحمیلی آقای موگابه اظهار نمود که ما گفته‌ایم که جنگ بین دو برادر است؛‌ شما و عراق برادران ما هستید. ما قبل از جنگ با شما و عراق روابط خوبی داشتیم، بعد از اینکه جنگ شروع شد مثل اینکه قلب ما دو پاره شد. ما می‌دانیم شما موضع خودتان را دارید، اما اگر دو برادر با هم دعوا کنند ما نمی‌توانیم بگوییم این دو برادر باید تا ابد در جنگ باشند. و این موضعی است که شاید به‌خاطر آن شما ما را ملامت کنید ولی ما این نیاز را می‌بینیم. ما به حرف‌های شما گوش می‌دهیم و به گفته عراقی‌ها و دیگر دوستان گوش می‌دهیم و درنهایت آن جمع‌بندی تمام دوستان شما است که باید در نظر داشته باشید.
ما خشنودیم و مسلماً شما هم خشنودید که زیمبابوه به‌عنوان میزبان کنفرانس آتی غیرمتعهدها انتخاب شده. ما می‌دانیم که شما می‌خواهید مسئله جنگ بین ایران و عراق هم مطرح شود و شما خودتان را برای ارائه نظرتان آماده می‌کنید و درنهایت کار این اجلاس است جمع‌بندی می‌کند که آن جمع‌بندی ممکن است مطابق میل شما نباشد و نمی‌باید این‌گونه باشد که آنهایی را که آن مواضع را گرفته‌اند شما دشمنان خود تلقی کنید.
درمورد جنگ تحمیلی، قائم‌مقام وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران مواضع جمهوری اسلامی ایران را تشریح کرد و آقای موگابه تشکر کرد و گفت: ما به شما اطمینان می‌دهیم که جانب هیچ‌کس را نمی‌گیریم بین شما و عراق غیرمتعهد باقی می‌مانیم. به‌خاطر بیاورید درمورد زدن کشتی‌ها از شما حمایت کردیم و از اینکه به محکومیت شما رأی دهیم، خودداری کردیم و یقین دارم که به‌خاطر می‌آورید که ما سخت ایستاده‌ایم و حمایت از شما را وظیفه خود می‌دانیم. ما همکاری و هماهنگی با شما را نیاز داریم، درخصوص سفر جناب آقای خامنه‌ای وی اظهار داشت که مسئله تاریخ و مسئله مسافرت هماهنگی شده و نه‌تنها مورد استقبال ما بلکه مورد استقبال ملت هم هست.»<ref>سند شماره 212342 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش مستقیم، شماره 165/3، 23/9/1364، صص 3 و4.</ref>


می‌گوییم مهمات‌ در وضع بسیار بدی است، ما حدود یک‌چهارم، یک‌پنجم، مهمات لازم را داریم و این چیزی نیست که در یک‌ ماه یا دو ماه آینده دست ما برسد. آمار برخی از اقلام مهمات یک‌دهم و یک‌ششم تعداد لازم است. ما اگر بخواهیم اینها را نادیده بگیریم که همان عملیات بدر می‌شود. آن مقدار تجهیزات موردنیاز که برآورد شده برای عملیات، برخی تا شش ماه و یک سال دیگر قابل‌تهیه‌شدن نیست. ...
== گزارش - 754 ==
دولت کویت طی چند روز گذشته 72 نفر دیگر از کارگران ایرانی مقیم آن کشور را اخراج کرد. روزنامه کیهان ضمن درج این خبر در شماره امروز خود، افزوده است: «این افراد از‌طریق مرزهای آبی خلیج‌فارس به‌وسیله چند فروند موتور لنج وارد بنادر بوشهر و گناوه شدند و در اردوگاه رانده‌شدگان کویتی مستقر در بوشهر اسکان یافتند. این عده بعد از دستگیری و بازداشت در محل کار، بین یک تا سه ماه در بازداشتگاه‌های کویت تحت مراقبت‌های شدید امنیتی قرار داشتند و برخی از آنان توسط مأموران امنیتی دولت کویت مورد ضرب‌وشتم قرار گرفته‌اند و مقدار زیادی از اموال آنان نیز ضبط شده است.»<ref>مأخذ27، ص20.</ref>


برای این عملیات‌ها ما قرارگاه‌ها و لشکرهایمان هنوز هیچ شکلی نگرفته است.
== گزارش - 755 ==
در جلسه امروز مجلس شورای اسلامی که به ریاست حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی تشکیل شد، بیش از 200 تن از نمایندگان مجلس در نامه‌ای به حضرت امام خمینی، اقدام مجلس خبرگان را در انتخاب آیت‌الله منتظری به‌عنوان رهبر آینده، تأیید کردند.
در بخشی از این نامه آمده است: «اکنون که خبرگان ملت به پیروی از نظریات آن رهبر بزرگ درجهت تثبیت و تحکیم نظام جمهوری اسلامی و تأیید خاص اکثریت قریب‌به‌اتفاق ملت، حضرت آیت‌الله‌العظمی آقای منتظری را به‌عنوان رهبر آینده تشخیص و معرفی نموده‌اند، ما نمایندگان مجلس شورای اسلامی ضمن تأیید نظر خبرگان محترم با سپاس بی‌کران به درگاه پروردگار توانا و آرزوی مجدد طول عمر حضرت امام، این تصمیم به‌حق و سرنوشت‌ساز را به محضر حضرت عالی و به امت شریف و فداکار و خبرگان ملت تبریک و تهنیت می‌گوییم."الیوم یئس الذین کفروا من دینکم" خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار.»<ref>اداره کل تندنویسی مجلس شورای اسلامی، روزنامه رسمی، (مشروح مذاکرات علنی مجلس شورای اسلامی) شماره 11096، جلسه 203، 17/9/1364، ص35.</ref>


مسئله‌مان الآن عملیات گسترده آینده است؛ بیشتر فرماندهان از آقای مرتضی قربانی و احمد کاظمی تا دیگر برادران به ما اعتراض می‌کنند که اینجا نمی‌توانیم عمل کنیم.
== گزارش - 756 ==
در جلسه امروز هیئت دولت برنامه انحرافی عده‌ای برای تظاهرات علیه بدحجابی، دربرابر حرکت اصیل بسیج به‌سوی جبهه‌ها مورد انتقاد قرار گرفت. به نوشته روزنامه اطلاعات: «در جلسه صبح امروز هیئت دولت که به ریاست مهندس میرحسین موسوی نخست‌وزیر، تشکیل شد، مهم‌ترین رویدادهای خارجی، مسائل مربوط به بررسی‌های آماری در کشور و وضعیت سیاسی‌ ـ اقتصادی آذربایجان‌غربی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و بر کنترل حرکاتی که اذهان مردم را از اصلی‌بودن مسئله جنگ منحرف می‌کند، تأکید شد. ...
بنا بر این گزارش، امروز برنامه عده‌ای برای تظاهرات علیه بدحجابی، باتوجه‌به حرکت اصیلی که فعلاً در سطح جامعه درمورد بسیج مردم به‌سوی جبهه‌ها و کاروان‌های کربلا وجود دارد، مورد انتقاد قرار گرفت و وزارت کشور مسئول جلوگیری از این حرکت شد. همچنین از نیروی حزب‌الله خواسته شد باتوجه‌به احتمال وجود گرایش‌های عمدی برای برگرداندن توجه مردم از جبهه به مسائل فرعی، اطراف کسانی را که بخواهند احیاناً دست به راه‌پیمایی و یا اقدامات دیگری بزنند، خالی کنند.»<ref>روزنامه اطلاعات، 18/9/1364، ‌ص2.</ref>


از شرایط دیگر برای عملیات این بود که در جزیره مینو تک پشتیبانی انجام بگیرد که 50 درصد موفقیت در این است؛ این شرط هم آماده نیست.
== گزارش - 757 ==
در یک هم‌اندیشی که امروز در ارومیه با حضور بیش ‌از 2000 نفر از توابین گروه‌های ضدانقلاب تشکیل شد، توطئه‌های بیگانگان در منطقه محکوم و بر خدمت به جمهوری اسلامی ایران تأکید شد.
به گزارش خبرنگار روزنامه اطلاعات از ارومیه، در این هم‌اندیشی مهندس شیخ عطار استاندار آذربایجان‌غربی، در سخنانی با اشاره به تلاش جمهوری اسلامی برای نجات انسان‌ها، گفت: «بسیاری از شماها (توابین) ماه‌ها و سال‌ها در رده‌های مختلف در گروهک‌ها بوده‌اید و امروز بهتر از دیگران این مطلب را که جمهوری اسلامی با قدرت"امان‌نامه" را می‌دهد درک می‌کنید. امروز جمهوری اسلامی هیچ‌گونه نگرانی از این بابت که درمورد مسائلی ازقبیل حقوق مردم دررابطه‌با مسائل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با آنان به صحبت بنشیند، ندارد ولی شما باید بدانید که آن چیزی که به‌عنوان خودمختاری مطرح شده است، یک بحث سیاسی نیست، بلکه شعاری است که موجب فریب‌خوردن گروهی ناآگاه شده است. درحالی‌که در اسلام حقوق مردم یک اصل به شمار می‌رود.»
وی تأکید کرد که گروهک‌های ضدانقلاب در مناطق کردنشین مبارزه سیاسی نمی‌کنند، بلکه سران آنها مأموریت‌هایی ازسوی استکبار جهانی برعهده گرفته‌اند که در آن مردم مسلمان کردنشین کردستان را قربانی کنند. استاندار آذربایجان‌غربی سپس با ارائه آماری از خدمات عمرانی دولت جمهوری اسلامی در مناطق کردنشین، به فراهم‌کردن امکانات برای کارهای تولیدی برای "کسانی که به دامن اسلام بازگشته‌اند" (ازجمله اعطای وام و...) اشاره کرد.
در ادامه جلسه، «دادستان انقلاب اسلامی به تشریح مواضع قوه قضاییه در رفتار با افراد براساس دستور اسلام و نیز افرادی که به دامن اسلام برگشته‌اند پرداخت و در ادامه به شهادت بیش از 50 تن از روحانیون کردستان به‌دست گروهک‌ها اشاره کرد و گفت: کسانی که اظهار ندامت کرده‌اند و دارای امان‌نامه هستند اگر پس از آن مرتکب جرمی ‌شوند، طبق مقررات با آنان رفتار خواهد شد.
در این سمینار کمال زرتشتیان مسئول کمیته حزب منحله دمکرات شهرستان سقز که به دامن ملت مسلمان ایران بازگشته است، به افشای جنایات و خیانت‌های این گروهک مزدور پرداخت و یادآور شد که همه فعالیت‌های حزب منحله دمکرات پس از پیروزی انقلاب اسلامی در خدمت بیگانگان بوده و [این امر] از ائتلاف این گروهک با سایر گروهک‌ها کاملاً مشخص است. وی اعلام کرد که گروهک منحله دمکرات پس از شکست در ائتلاف با منافقین، اخیراً قصد دارد در کنگره هفتم با حزب منحله توده و اذناب آن ائتلاف کند که این نشان‌دهنده وابستگی این گروهک به بیگانگان است.
در پایان این سمینار قطعنامه تائبین در هشت ماده قرائت شد. در این قطعنامه ضمن ابراز فرمان‌برداری از امام امت و اعلام آمادگی برای مقابله با متجاوزان به میهن اسلامی و گروهک‌های ضدانقلاب، بمباران کردستان به‌منظور به‌تسلیم‌کشاندن مردم مسلمان کرد توسط جنگ‌افروزان عراقی و ترور روحانیت اهل سنت، تائبین و مردم کردستان به‌وسیله گروهک‌های ضدانقلاب به‌شدت محکوم گردیده و این‌قبیل اعمال غیرانسانی نشانه ضعف و زبونی حکومت بعثی حاکم بر عراق و درماندگی مزدوران داخلی آنها تلقی شده است. در این قطعنامه از اقدامات عمرانی جمهوری اسلامی ایران در مناطق کردنشین نیز قدردانی شده است.»<ref>همان، خبرنگار اطلاعات، ارومیه، 17/9/1364.</ref>
 
== گزارش - 758 ==
در ادامه اقدامات کور و انفجارهای سهل، امروز یک بمب ده پوندی زمانی ـ ‌الکتریکی در تهران در فروشگاه ورزشی زیر ساختمان خبرگزاری جمهوری اسلامی منفجر شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی در این انفجار کارگر فروشگاه ورزشی نیما مجروح و به بیمارستان منتقل شد. انفجار بمب به سیستم‌های مخابراتی و تأسیسات خبرگزاری جمهوری اسلامی آسیبی وارد نکرد. [...] ده دقیقه قبل از وقوع انفجار، فرد ناشناسی تلفنی به خبرگزاری اعلام کرده بود که بمبی در نزدیکی خبرگزاری جمهوری اسلامی کار گذاشته شده است.<ref>مأخذ19، ص9، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.</ref>
در نشریه گزارش روزانه آمده است: «رأس ساعت 12:05 بمبی به وزن تقریبی 10 پوند ـ که در یک کیف سامسونت جاسازی گردیده و به‌طور امانت تحویل بوتیک‌دار شده بود ـ در یک بوتیک واقع در زیر ساختمان خبرگزاری جمهوری اسلامی (تهران، تقاطع ولی‌عصر ـ فاطمی) منفجر و دراثر انفجار دو نفر به‌طور سطحی مجروح و به مغازه خساراتی کلی وارد شده و به شعاع 15 متر شیشه‌های اطراف شکسته است.»<ref>سند شماره 200116 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش روزانه، شماره 116، 20/9/1364، ص2.</ref>
رادیو بی‌بی‌سی، رادیو امریکا و رادیو فرانسه نیز این خبر را منتشر کردند. رادیو اسرائیل هم ضمن انتشار این خبر افزود: «رادیو دولتی ایران از قول مفسرین خود اعلام داشت که ایالات متحده و بریتانیا با تنظیم برنامه‌های محرمانه تصمیم گرفته‌اند در شهرهای ایران ایجاد اغتشاش و آشوب نمایند. به گفته این مفسر هدف غرب از این اقدام و سایر اقدامات مشابه، منحرف‌ساختن توجه مردم ایران از جبهه‌های جنگ به‌منظور حمایت از رژیم عراق می‌باشد. به گفته رادیو دولتی ایران علت اقدامات مزبور هجوم مشتاقانه و کم‌سابقه مردم ایران به جبهه‌های جنگ بوده است.»<ref>مأخذ19، صص 10 و 11، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.</ref>
در اقدامی دیگر، دو نفر از عوامل ضدانقلاب از داخل اتومبیل بی.‌ام.و. آبی رنگ به شماره شهربانی 22718/ تهران ـ م در منطقه مهرشهر کرج به‌سمت واحد گشتی کمیته انقلاب اسلامی تیراندازی کردند و گریختند. مهاجمان اتومبیل را در انتهای مهرشهر رها کرده بودند. این حادثه خسارت جانی نداشت.<ref>سند شماره 200114 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش روزانه، شماره 114، 18/9/1364، ص2.</ref>
 
== گزارش - 759 ==
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در بیانیه‌ای، قطعنامه اخیر سازمان ملل درباره جمهوری اسلامی را مبتنی‌بر گزارشی نادرست دانست و آن را مردود اعلام و تأکید کرد که با تروریست‌ها براساس قوانین اسلامی رفتار خواهد شد.
در این بیانیه آمده است: «تصویب قطعنامه اخیر سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران درخصوص مسئله حقوق بشر، متأسفانه ثابت نمود که موضوع حقوق بشر در سازمان ملل کماکان اصالت نداشته و [...] جمهوری اسلامی ایران به دلایل ذیل قطعنامه صادره را مردود می‌داند:
1. قطعنامه مبتنی‌بر گزارش مخدوش و نادرستی است که با استفاده از منابع تبلیغاتی گروه‌های تروریستی و به‌منظور فریب افکار عمومی جهان تهیه گردیده و کاملاً بی‌پایه و اساس است.
2. برخی از کشورها که مأمن و حامی بزرگ‌ترین گروه‌های تروریستی موجود در جهان می‌باشند، بانی قطعنامه شده و بدین‌ترتیب هدف تبلیغاتی سوء قطعنامه را آشکار ساخته‌اند.
3. سکوت تصویب‌کنندگان این قطعنامه درقبال نقض واقعی حقوق بشر و اقلیت‌ها در بسیاری از کشورها ازقبیل امریکا، هرگونه صلاحیت اظهارنظر را درخصوص مسئله حقوق بشر، از این نمایندگان سلب ساخته است.
جمهوری اسلامی ایران در عین اعتقاد به آزادی عقاید افراد، با هرگونه اقدام تروریستی ازجانب گروه‌های ضدانقلاب همچنان برمبنای قوانین اسلامی و با قاطعیت مقابله می‌نماید.»<ref>روزنامه اطلاعات، 17/9/1364، ‌ص14.</ref>
 
== گزارش - 760 ==
رادیو امریکا در برنامه امروز خود به بررسی مشکلات اقتصادی و کاهش درآمدهای نفتی ایران و کنترل واردات به‌دلیل کاهش درآمدهای ارزی پرداخته است. رادیو امریکا در تحلیل خود آورده است: «ایران امروز خود را مواجه با تضادی می‌بیند، ازسویی پروپای انقلاب قرص شده، نهادهای انقلابی ریشه دوانیده و دولت با ثبات می‌نماید و از سویی دیگر شماری تنگنا ـ که بعضی از آنها سنگین و سخت به نظر می‌رسد‌ ـ پیش‌ روی خود دارد؛ از آن جمله اثرات داخلی جنگ ایران و عراق، وضع اقتصاد ایران و موقعیت سیاسی جناح مخالفین. دشوارترین مشکل پیش ‌روی ایران مشکل داخلی که درواقع مشکل خارجی است، جنگ با عراق است که بر پیکر اقتصاد ایران ضربات سختی وارد [کرده] و ضایعات سیاسی آن نیز کم نبوده است. در چند سال اخیر دولت جمهوری اسلامی حدود یک‌سوم از بودجه سالانه ایران را به جنگ با عراق اختصاص داده است. از سال 1981 هزینه امور دفاعی ایران به تخمین دولت جمهوری اسلامی سه برابر شده است. در همان حال صدور نفت ایران با اشکالات روزافزونی مواجه گشته و درعین‌حال چون خریداران مجبور به پرداخت حق بیمه سنگینی برای حمل نفت ایران شدند آن کشور ناگزیر گشته نفت خود را با تخفیف بهای چشمگیری عرضه کند.»
رادیو امریکا افزود: «درآمد حاصل از فروش نفت ایران در سال 1984 ـ 1983 [1362] حدود چهار میلیارد دلار کمتر از میزانی بود که پیش‌بینی شده بود. مابه‌التفاوت این تخمین‌های نادرست در سال‌های 1985 ـ 1984 [1363] سر به شش میلیارد دلار زد و در سال جاری [1364] نیز ارقام درآمد با اعداد تخمین نمی‌خواند. در چنین شرایطی مجلس شورای اسلامی از دولت خواسته است که درمورد درآمد حاصل از فروش نفت تخمین نزدیک‌تر به واقع بزند و بودجه برنامه‌های خود را تعدیل بخشد. دولت جمهوری اسلامی که به رشد اقتصادی و اجرای یک برنامه تازه و جاه‌طلبانه پنج‌ساله چشم دوخته بود، اجازه داد میزان واردات به ایران در سال 1983 از افزایش سریعی برخوردار شود، اما در اوایل سال 1984 که با بحران مبادلات ارزی مواجه شد، واردات را محدود ساخت. در اواخر آن سال از محدودیت‌های وارداتی کاست، اما امسال بار دیگر ضوابط شاقی برای واردات و تأمین اعتبار به اجرا گذاشته که با تلاش جهت کنترل تورم داخلی هماهنگ است.»<ref>پیاده شده نوار 16892، صحافی شماره 791، جلسات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، صص 14 ـ 1، 17/9/1364.</ref>
 
== گزارش - 761 ==
وزیران نفت کشورهای عضو اوپک که در اجلاس صبح امروز خود درباره سیاست‌های آینده اوپک به تفاهم نرسیدند، اجلاس اوپک را یک روز تمدید کردند.
وزیران اوپک به‌منظور یافتن راهکاری برای مقابله با بی‌ثباتی بازار نفت و رسیدن به یک اجماع در سازمان اوپک، بعدازظهر امروز مذاکرات خود را در پشت درهای بسته در محل اقامت وزیر نفت ونزوئلا و رئیس هفتادوششمین اجلاس اوپک از سر گرفتند. خبرگزاری جمهوری اسلامی از ژنو گزارش داد: «عتیبه وزیر نفت امارات متحده عربی، قبل از آغاز نشست بعدازظهر، گفت بین اعضای اوپک پیرامون انتخاب روش مناسب برای حل مشکلات اختلاف‌نظر و شکاف وجود دارد. به گفته عتیبه برخی پیشنهادها برای دفاع از سهمیه اوپک در بازار جهانی و همچنین برای مقابله با تولیدکنندگان نفت غیرعضو اوپک، خواهان افزایش تولید نفت اوپک طی سال‌های 1986 و 1987 می‌باشد. او گفت: اعضا در چنین صورتی باید مشکلات ناشی از سقوط قیمت نفت طی این مدت را تحمل کنند. عتیبه افزود: ساختار کنونی تعیین قیمت و سقف تولید، مربوط به زمان‌های گذشته می‌باشد و اوپک نیاز به اتخاذ روش‌های جدید دارد. [...] از یک‌سو، هیچ قیمت رسمی اوپک به‌صورت واقعی وجود ندارد و از سویی دیگر برخی اعضا با تولید بیشتر در سهمیه تعیین‌شده، حاضر به کاهش تولید تا سطح سهمیه خود نمی‌باشند.
وزیر نفت اکوادور نیز در پایان نشست امروز صبح اوپک گفت: تعدادی از اعضا خواهان تعیین روشی جهت دفاع از سهم نفت اوپک در بازار جهانی و مقابله با تولیدکنندگان غیرعضو اوپک می‌باشند. به گفته وی این روش به افزایش تولید، هم‌زمان با کاهش شدید قیمت نفت منجر خواهد شد. تعدادی دیگر از اعضا خواهان حفظ قیمت کنونی نفت اوپک می‌باشند که اثر منفی چنین سیاستی نیز ازدست‌دادن بازار جهانی نفت برای اعضای اوپک خواهد بود.»
در ادامه گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی آمده است: «وزیران نفت اوپک امروز بدون کسب تفاهمی پیرامون سیاست‌های جدید سازمان به مذاکرات خود پایان دادند و با تمدید یک روز به کار اجلاس، به ادامه مذاکرات خواهند پرداخت. به گفته یک منبع نزدیک به اجلاس اوپک، هیئت ایرانی شرکت‌کننده در اجلاس طی مذاکرات جاری از حفظ سقف تولید و میزان قیمت رسمی کنونی اوپک حمایت کرده است. به گفته این منبع، ایران خواهان احترام تمامی اعضا به سهمیه‌های تعیین‌شده ازسوی اوپک شده است.
از سوی دیگر، یک مقام عالی‌رتبه اکوادور فاش کرد که اوپک هیئتی ویژه به ریاست ونزوئلا جهت بررسی سیستم‌های جدید خود تشکیل داده است. به گفته وی اعضای این هیئت کشورهای ایران، الجزایر، کویت، امارات متحده عربی، عراق و ونزوئلا می‌باشند. وی گفت: عربستان پیشنهاد عضویت در کمیته مذکور را رد کرد.<ref>مأخذ57.</ref>
زکی یمانی وزیر نفت عربستان هم در گفت‌وگویی با خبرگزاری فرانسه اعلام کرد: از این پس هدف نخستین اوپک این است که از سهمیه خود در بازار جهانی نفت دفاع کند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، از سال 1981 سازمان اوپک برای دفاع از قیمت‌های جهان کم‌کم تولیدش را کاهش داد تا امسال به مرز شانزده میلیون بشکه در روز سقوط کرد. از سوی دیگر، منابع آگاه گفتند عربستان سعودی برای ارزیابی نتایج میان‌مدت کاهش هر بشکه بهای نفت به 23 و حتی 18 دلار سرگرم بررسی است.
گروهی دیگر از وزیران نفت اوپک نیز لزوم دفاع سازمان از سهمش در بازار و حتی بازپس‌گیری بخشی از بازار ازدست‌رفته‌اش را خاطرنشان کرده‌اند. برای این امر دیگر کشورهای تولیدکننده که در دهه اخیر دائماً تولیدشان را افزایش داده‌اند باید تولیداتشان را محدود یا کاهش دهند.»<ref>مأخذ57.</ref>
 
== گزارش - 762 ==
تلاش‌های دیپلماتیک چندسویه برای آزادی گروگان‌های امریکایی و فرانسوی در بند در لبنان درحالی ادامه دارد که کویت با معاوضه گروگان‌ها با زندانیان کشورش به‌شدت مخالف است. دراین‌حال، سفر دو گروه از شیعیان لبنان به ایران امیدواری‌هایی برای آزادی برخی گروگان‌ها پدید آورده است.
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی: «محافل مطبوعاتی کویت نسبت به فعالیت‌های تری ویت کشیش انگلیسی که برای آزادساختن گروگان‌های امریکایی در بیروت تلاش می‌کند و نیز نسبت به درخواست وی برای ورود به کویت جهت مذاکره با مقامات این کشور به‌منظور مبادله 17 تن از زندانیان سیاسی در کویت با گروگان‌های امریکایی در بیروت همچنان عکس‌العمل تندی از خود نشان می‌دهند.
مطبوعات کویت ضمن انتقاد شدید از سیاست امریکا، هیئت حاکمه این کشور را مشوق تری ویت برای مذاکره با مقامات کویتی درمورد مبادله گروهی از زندانیان این کشور با گروگان‌های امریکایی در بیروت قلمداد کردند. روزنامه‌های کویتی تلاش کشیش یادشده برای مبادله زندانیانی را که به گفته مقامات کویت در حادثه انفجارات سال 1983 در این کشور دست داشته‌اند، نوعی دخالت در امور داخلی کویت دانسته و آن را رد کردند. مطبوعات کویت دراین‌زمینه نوشتند، دادگاه‌های کویت حکم خود را درمورد زندانیان صادر کرده‌اند و دیگر هیچ‌کس حق دخالت در این‌گونه امور داخلی را ندارد.»<ref>مأخذ19، ص33، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.</ref>
نشریه لیبراسیون درباره ارتباط سفر هیئتی لبنانی به ایران و ماجرای گروگان‌ها نوشته است: «تنها عامل مثبت در این ماجرا، عزیمت هیئتی مرکب از امل و حزب‌الله در روز پنجشنبه به تهران است. گرچه هدف رسمی مأموریت این هیئت"تعمیق روابط میان دو جنبش" است که در پاییز گذشته برخوردهایی پیدا کرده بودند، لیکن در بیروت اعتقاد بر این است که در این چارچوب امل می‌تواند خواستار آزادی گروگان‌های فرانسوی شود تا آقای نبیه بری بتواند به وعده خود که در 30 ژوئن (9 تیر) گذشته به‌هنگام ربوده‌شدن هواپیمای بوئینگ امریکایی تی.‌دبلیو.‌ای.* به بیروت داده بود وفا کند.»<ref>اداره کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 1012، 21/10/1364، صص 35 و 36.</ref>
 
== گزارش - 763 ==
گری سیک دستیار پیشین کاخ سفید در کتاب همه سقوط می‌کنند با اشاره به توانایی‌های امام خمینی در ایجاد انقلاب اسلامی و برقراری یک حکومت دینی، تأکید کرده است که امریکا تحت هیچ شرایطی قادر نبود مانع این حرکت مردمی شود. گری سیک افزوده است که امریکا هرگز تصور نمی‌کرد که فکر ایجاد یک حکومت اسلامی در ایران شدنی یا ماندنی باشد.
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، گری سیک در کتابش ضمن بررسی چگونگی شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران نوشته است که انقلاب ایران از ابتدا عمیقاً مذهبی بود و رهبر آن از ابتدا امام خمینی بوده است.
وی در کتابش می‌گوید که به نظر من آیت‌الله خمینی در هر مرحله به‌خوبی می‌دانست که چه می‌خواهد بکند. ما هرگز باور نمی‌کردیم که فکر ایجاد یک حکومت مذهبی، شدنی یا ماندنی باشد. همان‌طورکه شاید بسیاری از پیروان خود آیت‌الله خمینی هم، چنین چیزی را گمان نمی‌کردند. وی می‌افزاید تفاوت اساسی انقلاب ایران با بسیاری از انقلاب‌های دیگر این است که انقلاب ایران از ابتدا رهبری داشت که به‌روشنی خواست‌هایش را برای مردم توصیف می‌کرد. زمانی‌که او (امام خمینی) فائق شد، همان کرد که گفته بود.
دستیار پیشین کاخ سفید که در تدوین نوشته‌های کتابش از یادداشت‌های خود در نشست‌های کاخ سفید استفاده کرده است، می‌گوید حتی اگر امریکا اطلاعات کاملی از جریانات ایران داشت نتایجی مشابه آنچه تحقق یافت حاصل می‌شد. وی افزود بجاست که به ‌خاطر داشته باشیم انقلاب‌های راستین نتایج انقلابی و راستینی به‌همراه می‌آورند و این‌گونه نتایج، روند معمول تجزیه‌وتحلیل و هرگونه داوری را نارسا و بیهوده می‌سازد.
رادیو امریکا که این گزارش را نقل می‌کرد، می‌افزاید کتاب گری سیک در امریکا با تحسین روبه‌رو شده است و سندی ‌هافمن یکی از اساتید دانشگاه هاروارد در روزنامه نیویورک‌ تایمز می‌گوید هیچ‌یک از کتاب‌های گذشته درمورد عوامل انقلاب ایران، به‌اندازه کتاب همه سقوط می‌کنند قانع‌کننده، منصفانه و متعادل نبوده است.»<ref>مأخذ33، ص3.</ref>
 
== گزارش - 764 ==
هفته‌نامه فرانسوی لوپوئن در شماره امروز خود (17 آذر 1364) در مقاله‌ای با عنوان"اسلام بیداری" با اشاره به سه ویژگی اسلام یعنی نیروی محرکه جنبش مسلمانان، جدایی‌ناپذیری از حکومت و اصلاح ضوابط گذشته به آثار بیداری اسلامی پرداخته است.
نویسنده مقاله‌ نوشته است که امروز مردم، اسلام را در همه‌جای دنیا مشاهده می‌کنند و اسلام احتمالاً بیشتر از امپراتوری شوروی، غربی‌ها را تهدید می‌کند. نویسنده این مقاله می‌نویسد غرب عموماً درمورد اسلام مرتکب اشتباه شده است، زیرا انگیزه‌های حاکم در اسلام را با عبارات و واژه‌های ناسیونالیستی یا ایدئولوژی‌های رایج می‌سنجد و این درحالی است که در اسلام ناسیونالیسم تحت نفوذ عامل مذهب قرار دارد.
این مقاله می‌افزاید: نیرویی که مسلمانان را به جنبش درمی‌آورد اساساً مذهبی است و این نخستین نکته اساسی است. نکته دیگر این است که اسلام از آغاز پیدایش تاکنون کماکان خود را از حکومت جداناپذیر می‌پنداشته است. در اسلام مسائل مربوط به اجتماع، اقتصاد، حقوق، سیاست و دولت به‌شدت موردبحث قرار گرفته است. در اسلام برخلاف مسیحیت مذهب تنها به یک بخش از زندگی اختصاص ندارد و دیگر بخش‌ها را به قدرت مدنی و آزادی فردی واگذار نمی‌کند. دین اسلام یک قدرت سیاسی و اخلاقی همه‌جانبه است. سومین نکته برای درک ماهیت بیداری اسلام این است که اسلام مانند هر انقلابی در مردمی‌ترین اقدام به اصلاح ضوابط سنتی گذشته گرایش پیدا می‌کند. از این دیدگاه انقلاب ایران یک نمونه برای تمامی مسلمانان به حساب می‌آید. نویسنده این مقاله در پایان نتیجه‌گیری می‌کند، بنابراین بازگشت به اسلام پدیده‌ای است که جهان معاصر باید آن را به حساب بیاورد.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 19/9/1364، ص3.</ref>
 
ضمیمه گزارش739: گزارش واحد اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، بررسی و تجزیه‌وتحلیل فعالیت‌های دشمن و دیدگاه‌های دشمن درباره تلاش‌های خودی
«الف) تحلیل دشمن از روند فعلی جنگ و توانایی‌های موجود در نیروهای خودی
باز بودن سیستم امنیتی و حفاظتی جمهوری اسلامی که به‌دلیل بافت مردمی جنگ و عدم کنترل در تمامی جوانب می‌باشد، باعث شده تا دشمن کلیات تغییرناپذیری از مراحل آمادگی و نحوه عملیات ما دریافته و استراتژی خود را برمبنای آنها برقرار سازد. این اطلاعات ازطرفی به‌دلیل قدرت و توان سیستم اطلاعاتی دشمن و بیش از آن براثر عدم دقت در حفاظت و اجرای فریب به‌معنای کامل توسط نیروهای خودی، در دست دشمن قرار گرفته است.
دانسته‌های دشمن در شرایط حاضر را می‌توان در بندهای ذیل خلاصه نمود:
1. تصمیم جمهوری اسلامی بر ادامه عملیات‌های محدود تا زمان آمادگی جهت انجام عملیات گسترده.
2. تصمیم جمهوری اسلامی بر انجام عملیات گسترده درحد عملیات بدر که تجربه به او ثابت کرده در سال بیش از یک و یا دو عملیات نخواهد بود.
3. قدرت نیروی پیاده و ترابری دریایی و هلی‌برن (حدوداً) و ضعف زرهی، آتشبارهای پشتیبانی و مهندسی حین عملیات خودی که درنتیجه ما را از نبرد در دشت و مناطق بدون هدف ذوعارضه قابل‌پدافند محروم می‌کند و درمقابل قدرت‌های مذکور، ما را به نبرد در مناطق ذوعارضه و آبی و خاکی سوق می‌دهد.
4. کسب آمادگی‌های مداوم در رزم دریایی و آبی و خاکی توسط جمهوری اسلامی باتوجه‌به ساخت پل‌ها و قایق‌ها و خرید لوازم دریایی.
5. تصمیم جمهوری اسلامی در تصرف اهدافی که ارزش سیاسی، تبلیغاتی و در درجه بعد نظامی داشته باشند.
6. وضعیت جوی حاضر (پاییز و زمستان) که عملیات ما را در شمال‌غرب کشور غیرممکن می‌سازد.
7. ارتباط مستقیم بسیج همگانی نیروهای مردمی با عملیات گسترده با فاصله زمانی دو سه ماه (باتوجه‌به ‌مدت زمان لازم جهت آماده‌سازی نیروها و محدودیت باقی‌ماندن نیروهای بسیج در جبهه که بیش از پنج ماه نمی‌باشد.)
مجموعه 7 بند فوق دست به دست هم داده و ذهن دشمن را نسبت به مرز جنوبی کشور و نبرد در بعضی از مناطق آن معطوف می‌دارد. تجربه پنج‌ساله جنگ نشان می‌دهد که جمع‌بندی‌های فوق برای اتخاذ یک استراتژی پدافندی با اولویت مناطقی در جنوب توسط دشمن کافی بوده و جهت مسلح‌نمودن زمین و ایجاد خط پدافندی عمیق و مطمئن، در انتظار وصول اطلاعات دقیق تاکتیکی نمانده است.
دشمن بعثی درپی انجام عملیات خیبر و اطمینان از اصرار ما بر ادامه ‌نبرد آبی خاکی پس از آن در هور و اروندرود (بدر و والفجر8) به فکر چاره‌اندیشی افتاد و تجربیات فرماندهان و دست‌اندرکاران خود را جمع‌بندی کرده و به مقدمات یک سیستم پدافندی در کرانه دور آب‌های منطقه ممنوعه دست یافته که تحت عنوان نحوه مقابله با قایق‌های دشمن منتشر شده است. البته این بدان معنا نیست که تمامی تدابیر دشمن منحصر به این جزوه خاص می‌باشد. بلکه این جزوه نمونه‌ای است از اقدامات پیشگیرانه دشمن که به‌دست رزمندگان اسلام افتاده است در قسمت دوم دراین‌رابطه مفصل‌تر بحث خواهد شد.
 
ب) اتخاذ تدابیر پدافندی مطمئن و ایجاد سیستم هشیاری دائم بنا بر اولویت‌ها
دشمن درپی ضربات سنگینی که در عملیات‌های مختلف از ثامن‌الائمه(ع) تا بیت‌المقدس متحمل شد استراتژی خود را براساس پدافند در نقاط سرکوب مرزی برقرار نمود و نسبت به ایجاد موانع، استحکامات، تکمیل خطوط مقدم و ایجاد خطوط بعدی به‏ترتیب در عمق، اختصاص‌دادن نیروهای سازمانی جهت پاتک و استقرار نیروهای احتیاط و واحدهای جدید در خط پدافندی اقدامات گسترده‌ای را آغاز کرد.
در اولویت اول، دشمن این‌گونه فعالیت‌ها را در منطقه سپاه سوم (شلمچه تا طلائیه) و سپاه چهارم (چزابه تا طیب) به انجام رساند به‌نحوی‌که رزمندگان اسلام در عملیات رمضان به موانع گسترده دشمن برخورد نموده و پس از عبور از آن با پاتک‌های قوی دشمن مواجه و به عقب رانده شدند و در عملیات‌های والفجر مقدماتی و والفجر1 با مشکلات گسترده‌تری ازجهت موانع و پاتک‌های دشمن مواجه گشتند. عملیات‌های مسلم‌بن‌عقیل، محرم و والفجر2 و 3 و 4 و در اوج همه خیبر هرکدام به‌نحوی در فاصله زمانی موردنیاز دشمن جهت ایجاد موانع و به‌اجرادرآوردن سیستم عمیق پدافندی عمل گردید.
پس از عملیات خیبر که دشمن نقطه‌ضعف مهمی را در طول خطوط خود در منطقه هور می‌دید و پس از آن با فعال‌شدن منطقه والفجر8 در کرانه غربی اروندرود نسبت به اتخاذ یک سیستم پدافندی مطمئن و عمیق اقدام نمود که پس از عملیات بدر و ثبات بیشتر پدافندی ما در انجام عملیات‌های آبی و خاکی سرعت اجرایی بیشتری به خود گرفت. اصول کلی سیستم فوق که در ذیل می‌آید عمدتاً از مدارک دشمن استخراج شده است که به تفکیک منطقه هورالهویزه و منطقه اروندرود به شرح ذیل می‌باشد:
 
ـ منطقه هورالهویزه
1. توجه‌نمودن و تقویت سیستم اطلاعاتی مانند دید‌بانی رادارهای رازیت و دیگر وسایل کشف‌کننده.
2. ایجاد میدان دید و تیر وسیع با ازبین‌بردن نی‌ها و چولان‌های منطقه ممنوعه.
3. گماردن کمین در نزدیکی خط مقدم، ثبت تیر و مواظبت از آبراه‌های منتهی به خطوط مقدم.
4. تقویت خطوط پدافندی ازجنبه مهندسی جهت استقرار و روانه‌کردن سلاح‌های تیر مستقیم و متوسط و استقرار نیروی پیاده جهت جلوگیری از نفوذ به خطوط مقدم.
5.تشکیل نیروی احتیاط سیار و پرتحرک جهت مقابله با هر گروهی که موفق به رسیدن به سواحل خطوط مقدم شود.
 
ـ منطقه اروندرود
1. ایجاد میدان مین و تیر با ازبین‌بردن چولان‌های ساحلی.
2. ایجاد یک خط پدافندی پیوسته و بدون شکاف که مستلزم بستن دهانه نهرها و ایجاد سنگرهای متوالی و نزدیک به هم می‌باشد.
3. ایجاد موانع ضدهاورکرافت در سواحل به‌خصوص در رأس‌البیشه.
4. استقرار سلاح‌های تیر مستقیم در حاشیه سواحل به‌خصوص رأس‌البیشه جهت جلوگیری از نزدیک‌شدن هرگونه شناور.
5. مراقبت و هشیاری شبانه‌روزی به‌ویژه در شرایط جوی نامناسب.
6. تقویت خطوط مقدم با استقرار نیروهای اصلی (سازمانی) به‌منظور مقاومت بیشتر.
7. طراحی استفاده از آتش‌ تیربارها، خمپاره‌ها و توپخانه‌ و هلیکوپتر جهت انهدام کلیه شناورهای مهاجم قبل از رسیدن به ساحل.
8. طراحی انهدام نیروهای مهاجم در سه مرحله دور، وسط آب و ساحل نزدیک که هرکدام مستلزم طراحی آتش‌های مختلف و موانع شبکه‌ای و... می‌باشد.
خلاصه بحث در این قسمت این است که دشمن درپی ضرباتی که در هور از رزمندگان اسلام متحمل گردیده و ضعف‌هایی که در سیستم پدافندی خود در منطقه اروند یافته است اقدام به اتخاذ یک روش پدافندی مطمئن در طول این خطوط نموده است که مشروح آنها در فوق آمده است.
 
پ) حساسیت‌های فعلی دشمن و درجه‌بندی آنها
ـ اصول
1. عملیات گسترده ما در جنوب خواهد بود.
2. نظر به بسیج همگانی مردم، احتمال انجام عملیات با استعداد حداکثر 25 تا 30 گردان در مناطق میانی جبهه در کنار عملیات اصلی در جنوب می‌رود.
3. انجام عملیات‌های محدود تا 3 گردان در مناطق مختلف جبهه میانی و جنوبی.
4. در جنوب نیز امکان عملیات گسترده در دو منطقه هورالهویزه و اروندرود ممکن است.
 
شواهد دال‌بر حساسیت دشمن و دلایل آن
1. در منطقه هورالهویزه
1. 1. اقدامات خودی
 انجام 5 عملیات محدود در هور با هدف نزدیک‌شدن به سواحل دشمن.
 انجام عملیات مهندسی با حجم بسیار بالا در امور جاده‌سازی، انتقال، نصب پل و... .
 انتقال تجهیزات و وسایل عمده ازقبیل قایق، توپخانه، ادوات و بنه‌های تدارکاتی در هور.
 انجام شناسایی با حجم بالا از چزابه تا طلایه که بعضاً منجر به درگیری و یا اسارت برادرانی شده است.
 باتوجه‌به انجام دو عملیات زمستانی در هور و ادامه فعالیت‌های خودی در این منطقه و شایعه انجام عملیات سوم در بین مردم و بسیج و عناصر دشمن که بعضاً دیده و شنیده شده است.
 استقرار و حضور نیروهای سپاه به‌خصوص یگان‌های کیفی همچون لشکر31، لشکر8، لشکر25، لشکر17 و... .
 استمرار فعالیت تردد جاسوس از شمال هور که بالتبع اطلاعاتی را به‌همراه می‌برند.
 
1 . 2. اقدامات دشمن
فعالیت‌های دشمن در منطقه هور نشان‌دهنده حساسیت‌های دشمن در این منطقه است که تعدادی از موارد به شرح ذیل می‌باشد.
 حضور تمرینی مداوم دو تیپ از لشکر گارد جمهوری و تیپ 65 نیروی مخصوص در منطقه هور.
 تقویت عمومی خطوط به‌خصوص در منطقه ابوخصاف، الحسان تا البیضه و خندق و جزیره جنوبی.
 پروازهای شناسایی مداوم، انجام گشت رزمی، به‌کارگیری مستمر دیدگاه‌ها، استفاده از وسایل مراقبتی الکترونیکی و هشیاری مداوم دشمن در منطقه.
 انجام عملیات مهندسی با سرعت زیاد با اولویت در منطقه الحسان تا البیضه و ابوخصاف تا چزابه.
 اجرای آتش شدید توپخانه در منطقه روبه‌روی الحسان تا البیضه، ام‌النعاج و پد خندق.
 ایجاد موانع و استحکامات در جلو خطوط اول و بعضاً در پشت آنها.
 بازدید وزیر دفاع دشمن از منطقه شرق دجله و صدور فرامین لازم، همچنین دستور فرماندهی دشمن درجهت تقویت وسایل مهندسی در منطقه.
درمجموع، دشمن احتمال انجام عملیات وسیع در هور را در منطقه الحسان تا جنوب البیضه و عملیات پشتیبانی در منطقه ابوخصاف به‌سمت پاسگاه معلق را می‌دهد.
 
2. در منطقه اروندرود
2. 1. اقدامات خودی
انجام عملیات مهندسی با حجم بسیار در امور جاده‌سازی و احداث 9 پد آتشبار توپخانه و تمرین احداث پل روی بهمن‌شیر که از دید هواپیماهای دشمن و مردم بومی به دور نبوده است.
 یک مورد لورفتن شناسایی در منطقه ام‌الرصاص که به‌احتمال قوی منجر به اسارت یک نفر از برادران تیپ 10 شده است.
 خروج نیروهای ژاندارمری و استقرار نیروهای سپاه و بسیج در منطقه که احتمالاً هویت لشکر19 و لشکر41 و ناوتیپ کوثر را شناسایی نموده است.
 استمرار فعالیت جاسوسی در منطقه اروندرود.
 اصرار ما بر تخلیه مردم از حوالی بهمن‌شیر و جزیره آبادان.
 
2. 2. اقدامات دشمن
دشمن در منطقه اروندرود فعالیت‌های بسیاری داشته است که نشان‌دهنده حساسیت‌های او نسبت به ‌کلیت این منطقه می‌باشد که جمع‌بندی آنها به شرح ذیل بوده است:
 یکی از دلایل حساسیت دشمن در منطقه ارزش هدف شامل فاو و ارتباط مستقیم منطقه با جنگ خلیج و نقش نیروهای ما از اروندرود و در درجه بعد بکربودن منطقه و اینکه بسیاری از نکات لازم پدافندی در استراتژی دشمن انجام نگرفته و بایستی انجام می‌پذیرفت.
 فعالیت شدید مهندسی که عمدتاً در تحکیم پدافند و عمق‌‌بخشیدن به آن بوده است. از حدود اوایل شهریورماه تا نیمه آبان‌ماه به‌مدت دو ماه و نیم فعالیت به استعداد حدود 400 تا 500 دستگاه کمپرسی و وسایل مهندسی انجام می‌شده و از آن تاریخ تاکنون فعالیت‌ها به نصف تقلیل یافته است.
 تقویت منطقه به استعداد یک گردان تانک در طول فعالیت‌های مهندسی که با بارش اولین باران در نیمه آبان‌ماه از منطقه خارج شدند به‌نحوی‌که درحال‌حاضر جمعاً حدود 20 دستگاه تانک در منطقه رأس‌البیشه تا چهارچراغ دیده شده است.
 هشیاری مداوم از‌طریق نصب دکل‌های دید‌بانی جدید و اعلام آماده‌باش به وسایل الکترونیک در حاشیه اروند و عکس‌برداری هوایی در طول منطقه.
 ایجاد موانع و استحکامات بتونی در جلو خطوط اول به‌خصوص در ام‌الرصاص و شهر فاو، ایجاد موانع ضدهلیکوپتر (هلی‌برن) و هاورکرافت در رأس‌البیشه تا شهر فاو و گسترش آنها در حاشیه خور عبدالله.
 چندین مورد بمباران منطقه بهمن‌شیر، قفاص، چوئیبده.
 اجرای آتش توپخانه در نقاطی خاص مانند نهر قاسمیه و خسروآباد و قصر و اجرای آتش روی آتشبار توپخانه خودی و دکل‌های دید‌بانی.
درمجموع دشمن بعثی احتمال اجرای یک تک محدود در منطقه ام‌الرصاص و عملیات وسیع در منطقه خسروآباد به‌سمت رأس‌البیشه را می‌دهد.
 
ت) شواهد و دلایل حساسیت دشمن در منطقه جنوب
منطقه هور منطقه اروندرود
تعداد وسایل مهندسی‌ ـ قبلی حدود 700 دستگاه حدود 500 دستگاه
تعداد وسایل مهندسی‌ ـ فعلی حدود 200 دستگاه حدود 250 دستگاه
آتش‌توپخانه به‌طور متوسط روزانه 10 گلوله 5گلوله
هشیاری دشمن دائم دائم
شناسایی منجر به درگیری و اسارت چندین مورد یک مورد (ام‌الرصاص)
حضور مردم در منطقه نسبی حضور همراه با تخلیه
اطلاع از وضع نیروها علم به وجود یگان‌های قوی سپاه حضور جدی سپاه و بسیج
سایر دلایل اقدامات جاسوسی، بازدید فرماندهان رده بالا، شایعه عملیات سالانه در هور، انتقال تجهیزات، آماده‌سازی لشکر گارد و تیپ 65 در منطقه اقدامات جاسوسی
جمعاً 13 مورد در منطقه هور 8 مورد در منطقه اروند
 
واحد اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)
مورخه 17/9/64»<ref>مأخذ8.</ref>
 
 
 
== پاورقی‌ها ==
<references group="پاورقی"/>
== <big>منابع و مآخذ روزشمار 1364/09/17 </big> ==


حاصل‌نشدن این شرایط، برابر است با شکست و این شکست هم دیگر شکست بدر و خیبر نیست، شکستی است که هم فرماندهان ما روحیه‌شان خرد و شکسته می‌شود و هم نسبت به رده‌های بالاتر اصلاً بی‌اعتقاد می‌شوند. الآن بسیجی‌های کاظمی [لشکر8 نجف] به فرمانده‌شان ایرادی ندارند، به مسئولین جنگ و مملکت اعتراض دارند. می‌گویند اینها چه مسئولینی هستندکه نمی‌آیند ببینند چه شده؟ در عملیات قادر چه گذشته؟ یعنی یک اعتراض عمومی را خواهیم داشت، الآن فرمانده لشکرها به قرارگاه‌ها بی‌اعتمادند، این بی‌اعتمادی اوج می‌گیرد.[[پرونده:Rahim-safavi-1.jpg|بندانگشتی|رحيم صفوي فرمانده نيروي زميني سپاه، اجراي عمليات محدود در سال 1364 و آمادگي براي عمليات گسترده در سال 1365 را پيشنهاد مي‌كند.]]رحیم صفوی در ادامه، پیشنهاد خود و دیگر مسئولان نیروی زمینی سپاه را چنین مطرح می‌کند:


«با این نیرو‌هایی که دارند می‌آیند، تا اوایل سال آینده 10 الی 15 عملیات محدود و موفق انجام بدهیم و هم‌زمان با این عملیات‌ها، خودمان را آماده کنیم و برای اوایل سال آینده در منطقه شمال‌غرب بجنگیم و هم‌زمان با آنها منطقه فدک و منطقه حیدر و حتی منطقه بالاتر را یعنی شمال منطقه عملیات بدر را آماده کنیم. یعنی تمام کارهایش آماده بشود و در این سه منطقه بعد از عملیات‌های شمال‌غرب عملیات کنیم. عملیات‌های شمال‌غرب را با نیرویی به‌اندازه 60 تا 70 گردان عمل کنیم، ولی عملیات‌های جنوب را که ارزش و اهمیتش کاملاً روشن است احتیاج به غافلگیری، آماده‌کردن منطقه و آمادگی تجهیزات، وسایل و امکانات دارد، آماده بشوند تا عملیات را جلو ببریم. ما شرایط خودمان را با [عملیات‌های] خیبر و بدر بسنجیم، اگر موفقیتی نمی‌بینیم دست به عملی نزنیم که باعث ناراحتی بشود. برویم محکم به مسئولین بگوییم ما عملیات‌های محدود را ادامه می‌دهیم تا چندین ماه دیگر، بعد هم در شمال‌غرب می‌جنگیم و بعد از آن در جنوب.»<ref>همان، صص 94 ـ 92.</ref>[[پرونده:Mohsen-rezaii-1.jpg|بندانگشتی|فرمانده كل سپاه محسن رضايي، در جلسه قرارگاه مركزي سپاه با اشاره به اهميت اجراي عمليات آتي (فاو)، اين جلسه را تلخ‌ترين جلسه در طول دوران فرماندهي‌اش ناميد.]]پس از سخنان رحیم صفوی، محسن رضایی درحالی‌که ناراحتی در چهره‌اش نمایان بود، پس از چند دقیقه تأمل شروع به صحبت کرد که بخش‌هایی از آن چنین است: «متأسفانه این جلسه برای ما تلخ‌ترین جلسه‌ای است که در تاریخ عمر جنگ دارم. تازه می‌فهمم که عمق ترمزی که الآن در آن پایین و عمق سدی که در بالای ما ایجاد شده، از پایین داریم ترمز می‌کنیم و از بالا یک سدی شده هم آن سد و هم ترمز شما، درست آن بن‌بستی که در جنگ پیدا شده، الآن پیدا کرده است. شما در بدر آمدید گفتید که بیاییم عملیات شماره 2 را، اول انجام بدهیم، گفتیم برادران این حرف را نزنید اگر یک ماه به شما فرصت دادیم، رفتید روی عملیات شماره 2 کار کردید، شاید وسط کار دوباره گفتید که نباید انجام بدهیم... چقدر استدلال شما یا برادرمان رشید آوردید که چرا نباید عملیات شماره 2 را انجام بدهیم؟... الآن تنها راه ما "فاو" است، فاو مهم است. حالا می‌گوییم فاو، اول می‌گویید القرنه بعد از القرنه می‌آیید می‌گویید نخیر، شمال‌غرب. خدا وکیلی همه‌تان می‌توانید بزنید روی قرآن که اگر یک ‌ماه دیگر رفتید روی شمال‌غرب فکر کردید، دوباره نیایید بگویید که نمی‌شود و... زمان دارد می‌گذرد و این دو ضعف که ضعف اساسی است و مبنای ترمز را تشکیل داده از پایین داریم ترمز می‌کنیم، از بالا هم که سد راه رشد توان رزمی و رشد قوه رزمی پیدا شده، حالا این وسط چه باید کرد؟ ما باید بفهمیم می‌خواهیم بجنگیم ولو با 2 نفر، حتی با یک‌گروهان می‌شود جنگید و می‌شود از دشمن تلفات گرفت. با 2 نفر هم می‌شود جنگید. ضعف سومی که هست این است که شما می‌گویید که توان جمهوری اسلامی می‌رسد، توان جمهوری اسلامی می‌رسد یعنی ضعف سوم. این ترمز و آن سد، جنگ را به بن‌بست رساندند، کی می‌گوید توان جمهوری اسلامی می‌رسد جمهوری اسلامی معجونی است از دستاورد انقلاب و رژیم سابق که دست ما مانده، شما صحبت از یک توان بالقوه‌ای می‌کنید که می‌گویید ما می‌توانیم این را به فعل در بیاوریم... مگر توان یک چیز ساده‌ای است، فهم توان پنج سال وقت می‌خواهد شما تا پنج سال دیگر نمی‌توانید بفهمانید. الآن 100 تا کمپرسی در جنگ می‌خواهید. همین الآن اگر بگویید 100 تا کمپرسی، می‌گویند ببینید اینها بهانه آوردند که می‌خواهند نجنگند که 100 کمپرسی را گفتند. چه کسی این را می‌گوید، جز افراد بالای شما این را می‌گویند، چرا؟ با شما لج دارند؟ اینها غیرانقلابی‌اند؟ نه، طبیعی است، ما هم به‌جای آنها بودیم همین حرف را می‌زدیم، برای اینکه در جنگ نیستند ما چه انتظاری داریم؟ چهار سال است خواستیم اینها را در جنگ بیاوریم، اما ورود ناقص اینها در جنگ کار را بدتر کرد. پس این توانی که از جمهوری اسلامی می‌گویید، شما خودتان را دارید بازی می‌دهید، یک ذهنیتی را درست می‌کنید که عذاب وجدانتان را حل کنید بعد آن را می‌گویید نه ما اگر این حرف را می‌زنیم خوب دلیل داریم. می‌گویید توان جمهوری اسلامی باید بیاید جلو، کدام توان؟ کدام کار؟ پس این هم ضعف سوم شما. جمهوری اسلامی یعنی در کل دولت 100 نفر آدم، تازه این 100 نفر که حزب‌اللهی و انقلابی هستند نمی‌دانند جنگ چیست چهار سال و پنج سال دیگر می‌فهمند. باوجوداین باید پیش برویم، پس این توان که می‌گویید، این است. من یک‌مرتبه نسبت به برخورد شما غافلگیر شدم، فکر نمی‌کردم، حالا بعد فکر می‌کنم که چه ضعف‌های دیگری ما داریم باید این ضعف‌ها را در‌آوریم و آنها را حل کنیم. ...» سخنان رحیم صفوی و محسن رضایی در این جلسه آغازی بود برای ادامه بحث: رحیم صفوی: ما می‌گوییم با این توان، نه می‌شود در القرنه بجنگیم و نه در فاو. حال شما هی می‌خواهید فشار بیاورید... اگر شما می‌فرمایید که متناسب با توانمان منطقه تعیین کنیم، الآن این منطقه تناسبی با توانمان ندارد، اگر برویم شکست می‌خوریم. سپاه با این توان قادر به اجرای عملیات گسترده نیست، باید توان بالاتری به دست بیاورد تا بتواند بجنگد. محسن رضایی: این کلی است، این را چه کسی از شما قبول می‌کند؟ شما با استدلال ثابت کنید که اینجا چند گردان می‌خواهد و چند گردان تابه‌حال رسیده. این بحث‌های نارس شما، کار شما را سد کرده و وقتی که این کار سد بشود معلوم است که نمی‌توانید آماده بشوید». در ادامه جلسه یکی دیگر از مسئولان نیروی زمینی سپاه، وارد بحث می‌شود. غلامعلی رشید: ما این‌را به‌وضوح می‌بینیم که اگر 50، 60 گردان نیروی بسیجی بدون امکانات و تجهیزات لازم فراهم شود، دستور عملیات صادر می‌شود؛ چشم‌پوشی می‌شود از غافلگیری؛ چشم‌پوشی می‌شود از برآورد مهمات و... ما می‌گوییم ما یک تاجر ورشکسته هستیم، نمی‌توانیم یک معامله بزرگ انجام دهیم. این خیالی است که ما قبلاً می‌کردیم. ما در فتح‌المبین یک تاجر خوب بودیم، می‌توانستیم معامله کنیم. الآن دیگر قادر نیستیم آن معامله بزرگ را بکنیم. ما می‌گوییم با یک‌ نفر هم می‌شود جنگید، اما یک‌ نفر وقتی بجنگد، سه نفر عراقی را بکشد و خودش هم شهید بشود، این پیروزی است، اما مجموعه عملیات‌های بدر و خیبر می‌شود شکست؛ پیروزی نیست. قضیه عاشورا پیروزی است، 72 نفر بودند به 30 هزار نفر. می‌شود جنگید، اما تا یک‌ ماه دیگر این 50، 60 گردان می‌شود قوی‌ترین عامل فشار. رضایی: صحیح است که شما می‌خواهید از من اعتراف بگیرید که اگر همه توان فراهم نشد نجنگید؟ کجای مردانگی این‌طور است؟ غلامعلی رشید: ما نسبت به فرماندهی خودمان اعتمادمان کم نشده، تردید نداریم. ما عقل شما و علم و تدبیر شما را عالی‌ترین تدبیر برای خودمان می‌شناسیم. ما بی‌اعتمادیم به اینکه امکانات نمی‌رسد، این تردید در بچه‌ها به وجود می‌آورد. یکی از علت تردیدها این است که بی‌اعتمادند به امکانات، بی‌اعتمادند به این نیرویی که باید فراهم شود، ... و دیدند هم این فراهم نشده و نیرو می‌آید پای‌کار و بعد می‌گویند عمل کنید و عمل هم کردند. ما می‌گوییم جلوگیری کنیم از این‌کار. ما اگر هم یک مقدار پارسال منطقه 2 را پیشنهاد می‌دادیم، می‌دیدیم که آن‌موقع پذیرای این نیست که بگوییم عملیات گسترده، در جنوب نمی‌توانیم انجام دهیم. ولی الآن به این نتیجه رسیدیم که واقعیات را ببینیم. در این جنوب هدف‌های بسیار ارزشمندی هست که زیر زبان همه مزه می‌کند. تا گفتیم فاو، گفتند: به‌به، چه چیز خوبی است و... اینجا هدف‌هایش ارزشمند است و امکانات و نیرو می‌خواهد و ما سه سال است که در اینجا تلاش می‌کنیم، نتوانستیم یک گام قوی برداریم، ما به‌عنوان یک پیشنهاد می‌گوییم که: تا پایان سال عملیات محدود انجام دهیم، 15تا عملیات محدود انجام می‌دهیم، بعد برویم شمال‌غرب؛ آنجا می‌شود با 50، 60 گردان جنگ کرد، بعد به جنوب برگردیم. در این فاصله کار مهندسی بکنیم که بشود غافلگیری را رعایت کرد. الآن تمام یگان‌های ما در سرزمین جنوب هستند. غافلگیری از بین رفته است، دیگر معنی و مفهوم ندارد. کار مهندسی که ما می‌کنیم فردایش می‌خواهیم عمل کنیم. شما کار مهندسی جزیره آبادان را انجام دهید و یک ‌سال بعد عملیات کنید. این معنای دیگری پیدا می‌کند. غافلگیری، آب حیات ماست.


<references />
<references />
</div>
{{#css:/bootstrap.css}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۶ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۵:۳۶

روزشمار جنگ سال 1364
1364.09.17
نام‌های دیگر هفده آذر
تاریخ شمسی 1364.09.17
تاریخ میلادی 8 دسامبر 1985
تاریخ قمری 25 ربیع‌الاول 1406


1359.09.17
1360.09.17
1361.09.17
1362.09.17
1363.09.17
1365.09.17
1366.09.17




گزارش - 737

در جلسه‌ای که از ساعت 9:35 صبح امروز در پادگان شهید بقایی (محل استقرار قرارگاه نوح) آغاز شد، وضعیت و اقدامات ارتش عراق در منطقه مأموریت قرارگاه نوح در غرب اروندرود (جنوب‌شرقی فاو) و نتایج شناسایی‌های نیروهای خودی در این منطقه بررسی شد. برادران رحیم صفوی، سیدعلی حسینی‌تاش، علی عبدالهی (از مسئولان معاونت طرح عملیات نیروی زمینی سپاه)، علی فدوی (مسئول واحد اطلاعات قرارگاه نوح)، حسین‌علی زمانی (جانشین مسئول ستاد قرارگاه نوح)، قاسم سلیمانی (فرمانده لشکر‌41 ثارالله)، محمدجعفر اسدی (فرمانده تیپ33 المهدی(عج))، و محمدنبی رودکی (فرمانده لشکر19 فجر) در این جلسه حضور داشتند. در آغاز، مسئول واحد اطلاعات قرارگاه نوح به شرح فعالیت‌های دشمن در غرب رودخانه اروند پرداخت: بیشترین تلاش دشمن در منطقه، ادامه کارهای مهندسی است که از گذشته انجام می‌داده ازجمله: جاده‌سازی در کنار ساحل اروند، جاده‌سازی داخل نخلستان، کار سنگین مهندسی روی دو خاکریز در پشت نخلستان در کنار خور عبدالله، احداث سنگرهای پیش‌ساخته، ادامه اجرای آتش توپخانه روی نهر قاسمیه، پاسخ به آتش توپخانه خودی و همچنین لایروبی قسمت بالای خور عبدالله. فعالیت دریایی دشمن تغییری نداشته و فعالیت هوایی آن نیز نسبت به قبل کاهش یافته است.[۱] علی فدوی در ادامه، گزارشی درباره شناسایی‌های انجام‌شده داد: در منطقه رأس‌البیشه نیروهای اطلاعات عملیات تیپ المهدی(عج) سه بار شناسایی عمده انجام داده‌اند که آخرین آن را 7 نفر با استفاده از قایقی با قدرت موتور 40 انجام داده‌اند. این نیروها پس از پیاده‌شدن از قایق و عبور از گل‌‌ولای به طول 50 متر (نیروها هنگام عبور تا کمر در گل‌ولای فرورفته‌اند) به منطقه‌ای پوشیده از چولان‌هایی به ارتفاع 5/1 متر رسیده‌اند. پس از آن وارد منطقه‌ای بدون پوشش که زمینی سخت داشته است، شده‌اند. شناسایی‌های انجام‌شده از نزدیکی مواضع دشمن حاکی‌از وجود هفت ردیف سیم‌خاردار فرشی، حلقوی، چتری، چادری و همچنین منطقه مین‌گذاری‌شده و تیرک‌های سه‌پایه و نیز ترکیبی از موانع مذکور است. دشمن تا عمق 250 متری خط مقدم توانسته است مواضع خود را تحکیم کند.


  مسئول اطلاعات قرارگاه نوح باتوجه‌به تلاش‌های دشمن، معتقد است که فعالیت‌های دشمن در سرتاسر منطقه غرب اروند نسبت به قبل افزایش داشته است. به گفته علی فدوی دشمن می‌پندارد که نیروهای خودی نمی‌توانند از منطقه گل‌ولای تک کنند؛ بنابراین می‌کوشد که در درجه اول مانع نزدیک‌شدن ما و وسایلی چون هاورکرافت به ساحل خور عبدالله شود. برخلاف گذشته که دشمن بنا داشت ما را در نخلستان درگیر و مجبور به عقب‌نشینی کند، اکنون همه ‌تلاشش این است که ما را قبل از رسیدن به ساحلش متوقف کند. در ادامه جلسه، فرمانده تیپ33 المهدی(عج) دلیل افزایش فعالیت‌های مهندسی دشمن را در منطقه فاو، آماده‌کردن زمین و جاده‌های منطقه به‌گونه‌ای که در همه فصل‌ها تردد خودروهای سنگین و نیروهای زرهی بدون مشکل امکان‌پذیر شود، اعلام کرد. در ادامه این جلسه گفته شد: اقدامات مهندسی عراق در مناطقی چون اطراف جزیره مینو، هور، جزایر مجنون و طلائیه همچنان ادامه دارد و علاوه‌بر جاده‌سازی و احداث سنگر، کاشت مین و تحکیم مواضع نیز در دست اجراست. همچنین تأکید شد که افزایش تحرکات دشمن در منطقه هور دلیلی بر بی‌توجهی به منطقه فاو نیست، بلکه بمباران‌های هور نشان‌دهنده حساس‌شدن عراقی‌ها به این منطقه است.[۲] سپس فرمانده لشکر41 ثارالله درباره اقدامات شناسایی نیروهای اطلاعات عملیات این یگان گفت که نیروها کار خود را از چهار محور آغاز کردند و پس از عبور از چند رده موانع شامل سیم‌های خاردار توپی، نبشی‌های هشت‌پر (خورشیدی) و... اطلاعاتی را از دشمن به دست آوردند. وی افزود که دشمن در منطقه قشله، پدی بزرگ ساخته و 15 سنگر در آن ایجاد کرده است. همچنین جاده‌های آنتنی کنار جاده سراسری قشله، مواضع ادوات و... ازجمله موارد شناسایی‌شده است. به گفته قاسم سلیمانی مانور لشکر41 به‌دلیل قطعی‌نبودن وضعیت و مأموریت، طرح‌ریزی اولیه شده و درحال‌حاضر مقرر شده است که برای سنگرهای دشمن آتش و نیروی غواصی در نظر گرفته شود. این لشکر برای انهدام تیربارهای ارتش عراق که روی نهرها و رودخانه مسلط است، برنامه‌ریزی کرده تا از بسته‌شدن نهرها و رودخانه‌ هنگام عبور نیروها در زمان عملیات جلوگیری شود.[۳] نبی رودکی فرمانده لشکر19 فجر نیز درباره اقدامات شناسایی این لشکر و فعالیت‌های دشمن گفت: وضعیت خط، جزرومد آب و میزان کاهش و افزایش آب در حالات مختلف و... تاحدودی بررسی شده است. وی افزود: حضور گشتی‌ها و فعالیت‌های مهندسی دشمن افزایش یافته است. دو شب پیش، غواصان دشمن وارد ساحل خودی شده و نارنجکی را داخل سنگر نگهبانی می‌اندازند. این نارنجک با شکم نگهبان برخورد می‌کند و او بلافاصله آن را بیرون پرتاب می‌کند و نارنجک بیرون از سنگر منفجر می‌شود. نارنجکی هم در سمت چپ سنگر انداخته‌اند که براثر انفجار آن یکی از بچه‌ها زخمی و دیگری دچار موج‌گرفتگی شده است.[۴]

گزارش - 738

جلسه‌ای که صبح امروز در پادگان شهید بقایی با حضور فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران و مسئولان قرارگاه نوح و فرماندهان و یگان‌های تحت‌امر این قرارگاه آغاز شده بود، با بررسی وضعیت تیپ33 المهدی(عج)، لشکر41 ثارالله و لشکر19 فجر و اقدامات آنها برای آماده‌سازی زمینه اجرای عملیات در منطقه فاو ادامه و با بیان نکات رحیم صفوی دراین‌باره پایان یافت. به گفته فرمانده تیپ33 المهدی، این تیپ همچنان مسئولیت خط پدافندی کنار جزیره مینو تا خرمشهر را که حدود 7 کیلومتر است، به‌عهده دارد و درحال تحکیم سکوهای ادوات خود است. تیپ المهدی همچنین 8 گردان نیرو در منطقه امیدیه دارد و یک گردان هم در خط پدافندی هور مستقر کرده که هم‌اکنون درحال تعویض‌شدن است. محمدجعفر اسدی درباره آموزش نیرو‌ها گفت که نیروهای اطلاعات عملیات این یگان مراحل پایانی دوره غواصی را سپری می‌کنند و 4 گردان از نیروهای این تیپ قبلاً آموزش دیده و برای آموزش 4 گردان دیگر نیز برنامه‌ریزی شده است که یک گردان آن برای آموزش شنا آماده است. وی افزود: علاوه‌براینکه برای آموزش‌های تخصصی نیروها در اطراف سد یا بوشهر برنامه‌ریزی شده، آموزش عمومی نیز در کنار رودخانه کارون درحال اجراست. به گفته فرمانده تیپ33، نیروهای خط‌شکن باید دوره‌های آموزش غواصی را سپری کنند و از هر گردان نیز باید یک گروهان درحدی آموزش غواصی ببیند که توانایی غواصی درحد سه کیلومتر و همچنین پاروزنی روی رودخانه اروند را داشته باشد. وی درباره خط حد تیپ در منطقه عملیاتی فاو گفت: نیروهای ما از نهر "حاج محمد" (شرق اروندرود) به پایین مستقر شده‌اند.[۵] محمدجعفر اسدی در پایان سخنان خود با اشاره به مأموریت تیپ33 در عملیات آتی، یعنی عبور از رودخانه اروند، شکستن خط، پاک‌سازی، پدافند و الحاق با یگان‌های هم‌جوار؛ این مأموریت را بیش از توان تیپ33 و درحد توان یک لشکر خواند. جلسه با گزارش فرمانده لشکر41 ثارالله درباره اعزام کاروان‌های کربلا ادامه یافت. قاسم سلیمانی گفت که این اعزام‌ها مشکلات و برکاتی برای لشکر داشته است و افزود که میان تعداد نیروهای اعزامی متخصص و رزمی تناسب نیست؛ یعنی نیروی متخصص بیش از نیاز لشکر اعزام شده است و همچنین مدت زمان مأموریت نیروهای اعزامی کم است. وی گفت از برکات اعزام کاروان‌های کربلا حضور استاندار، فرمانداران، مدیران کل و... در منطقه است که موجب شده است آنها وضعیت جنگ را تاحدودی از نزدیک لمس کنند و به این نتیجه برسند که اصلاً این باور را نداشتند که بچه‌ها این‌گونه در هور و... می‌جنگند؛ لذا یک انقلابی در آنها ایجاد شده است. رحیم صفوی دراین‌باره گفت: حضور آنها و مشاهده جبهه‌های جنگ از نزدیک موجب می‌شود وقتی که به منطقه و شهرهای خود بازمی‌گردند کارمندهای دیگری را برای شرکت در جبهه‌های جنگ تشویق کنند که این امر موجب ایجاد روحیه‌ای انقلابی در سطح ادارات و... خواهد شد. قاسم سلیمانی در بیان وضعیت لشکر41 گفت که این لشکر 10 گردان نیرو دارد که 8 گردان درحال آموزش و 2 گردان در خط مستقرند. علاوه‌برآن 3 گردان دیگر هم از شهر زابل درحال اعزام است. وی افزود: آموزش نیروها شامل غواصی، شنا در آب‌های ساکن و رونده و تمرین‌های عملیاتی (پدافندی، پاک‌سازی، الحاق، آموزش سلاح و...) می‌باشد. قاسم سلیمانی خط حد لشکر41 را در منطقه شرق اروندرود از نهر بلامه تا نهر حاج محمد و خط حد عملیاتی این لشکر را در منطقه فاو از جاده قشله تا انتهای دریاچه نمک اعلام کرد و افزود که فعالیت‌های مهندسی لشکر شامل جاده‌سازی؛ آماده‌سازی محل‌های استقرار اورژانس، بهداری، ادوات، مواضع؛ سنگرسازی؛ ساخت پناهگاه برای قایق‌ها و آماده‌سازی مکان‌هایی برای استتار و اختفا درحال اجراست. فرمانده لشکر41 ثارالله گفت که برای جلوگیری از هشیاری دشمن، ساختمان‌های موجود در منطقه را برای استقرار نیروها و تجهیزات محکم‌سازی و دو سقفه می‌کنیم تا ظاهر منطقه دست‌نخورده باقی بماند.[۶] در ادامه جلسه نبی رودکی فرمانده لشکر19 فجر گفت که از نیروهای اعزامی راهیان کربلا برای این لشکر، 8 گردان تشکیل شده و 3 گردان نیز از قبل داشته است که 2 گردان آن در خط آبادان مستقرند. آموزش نیروهای این لشکر شامل آموزش‌های دریایی، آبی، خاکی، آموزش نبرد در نخلستان و... آغاز شده است و ادامه دارد. فرمانده لشکر19 فجر خط حد تعیین‌شده برای این لشکر در شرق اروندرود را از نهر مچری تا نهر ابودکل اعلام کرد که شامل 7 نهر است. وی افزود که کارهای مهندسی شامل جاده‌کشی، ساخت محل استقرار ادوات، سکوهای تانک و... در دست اجراست. در پایان جلسه امروز رحیم صفوی به‌منظور تسریع در آمادگی یگان‌ها برای عملیات، دستورهایی را به قرارگاه نوح و یگان‌های تابع آن ابلاغ کرد: - آموزش و سازماندهی نیروهای اعزامی متناسب با عملیات آینده. - کاهش استعداد نیروی گردان‌ها برای نبرد در نخلستان‌ها. - آماده‌سازی منطقه برای عملیات از جنبه‌های مختلف: ادوات، جاده، اسکله، محل استقرار قایق‌ها، اورژانس و... . - تلاش بیشتر برای اجرای مانورهای (تمرین‌های) عملیاتی و افزایش آن. - تمرین نحوه عبور، شکستن خط، پاک‌سازی و الحاق یگانی. در اینجا فرمانده لشکر41 ثارالله دلیل اجرا‌نشدن تمرین‌های عملیاتی را به‌اندازه لازم، کمبود امکانات واگذارشده به یگان‌ها و نوع آن اعلام کرد و گفت این ابزار نوع مانورها را تعیین می‌کند. مثلاً نحوه تمرین غواصان و عبور آنها از زیر آب یا از روی آب را وسایل واگذاری مشخص می‌کند، یا سهمیه واگذاری مهمات است که میزان بهره‌گیری از آتش را تعیین می‌کند، لذا براساس سهمیه‌ها و نوع ابزارها می‌توان برنامه‌ریزی و اجرای مانور کرد. فرماندهان حاضر در جلسه نیز این موضوع را تأیید کردند. فرمانده نیروی زمینی سپاه پاسداران دراین‌باره گفت: سهمیه لباس غواصی، سهمیه انواع شناور شامل قایق‌های روتورک، مینی روتورک، مینی لندین، ریجیندر، لاور، لگنی، و کلاً نوع آنها و تعداد آنها برای هر یگان مشخص شده است، برادران برای دریافت باید مراجعه کنند. در پایان این جلسه فرمانده لشکر ثارالله خواستار تشکیل جلساتی درباره نحوه شکستن خط، پاک‌سازی، الحاق و پدافند شد تا با حضور مسئولان یگان‌ها، تجربیات آنها به یکدیگر منتقل شود. رحیم صفوی ضمن تأیید این نظر اعلام کرد که هفته آینده چنین جلساتی برگزار می‌شود.[۷]

گزارش - 739

واحد اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) امروز در گزارشی مشروح، دیدگاه‌های احتمالی دشمن را درباره جریان فعلی جنگ بررسی و تحلیل کرده است. در این گزارش باتوجه‌به بافت مردمی جنگ و ناممکن‌بودن کنترل همه‌جانبه اطلاعات جنگ و نیز توان سیستم اطلاعاتی دشمن و تجهیزات او دراین‌زمینه، فریب کامل دشمن ناممکن دانسته شده است. در ادامه این گزارش بخشی از اطلاعات کنونی دشمن از اوضاع نظامی خودی چنین ذکر شده است: تصمیم ایران بر ادامه عملیات‌های محدود تا زمان آمادگی برای عملیات گسترده؛ تصمیم ایران به اجرای عملیات گسترده؛ ناچاربودن ایران به عملیات در مناطق ذوعارضه و آبی و خاکی؛ تصمیم ایران به تصرف اهدافی که دارای ارزش سیاسی و تبلیغاتی باشد؛ ارتباط مستقیم بسیج همگانی با عملیات گسترده با فاصله زمانی دو سه ماه؛ وضعیت جوی شمال‌غرب کشور، عملیات در این منطقه را در پاییز و زمستان ناممکن می‌سازد و... . در ادامه گزارش به تدابیر پدافندی مطمئن و ایجاد سیستم هشیاری دائم اشاره شده و سپس به اصول کلی سیستم پدافندی دشمن به تفکیک در منطقه هورالهویزه و منطقه اروندرود پرداخته شده است. سپس حساسیت‌های فعلی دشمن، درجه‌بندی آنها و شواهد این حساسیت‌ها در دو منطقه هورالهویزه و اروندرود ذکر شده است. ازجمله دلایل حساسیت دشمن به منطقه اروندرود چنین برشمرده شده است: اهمیت فاو و ارتباط آن با منطقه خلیج‌فارس؛‌ فعالیت گسترده مهندسی؛‌ تقویت نیروی زرهی در منطقه؛‌ هشیاری مداوم با نصب دکل‌های دیدبانی جدید و عکس‌برداری هوایی از منطقه؛‌ ایجاد موانع و استحکامات بتونی در جلو خطوط اول؛‌ ایجاد موانع ضدهلیکوپتر و ضدهاورکرافت از رأس‌البیشه تا شهر فاو و همچنین حاشیه خور عبدالله. این گزارش برای واحدهای قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، فرمانده کل سپاه پاسداران و قائم‌مقام وی، قرارگاه‌های عملیاتی سپاه پاسداران در جنوب، وزیر سپاه پاسداران، واحد اطلاعات ستاد مرکزی سپاه پاسداران ارسال و درخواست شده است دیدگاه‌ها و پیشنهادهای تکمیلی خود را دراین‌باره اعلام کنند.[۸]*

گزارش - 740

فرمانده گروه اطلاعاتی احد (غلامرضا محرابی) امروز در گزارشی، جمع‌بندی اطلاعات به‌دست‌آمده از اقدامات و تحرکات دشمن در منطقه اروندرود، هور و... را در دوره حدود یک‌ونیم ماهه اول آبان تا هفدهم آذر 1364، ازجمله تشکیل سپاه هفتم ارتش عراق و فعالیت‌های زمینی، هوایی و دریایی دشمن را ارائه کرده است. در این گزارش آمده است: دشمن پس از عملیات خیبر، منطقه اروند را تحت مأموریت یک قرارگاه مستقل به نام "نیروهای شط‌العرب" قرار داد. پس از عملیات بدر به‌دلیل اهمیت فراوان این منطقه دشمن تصمیم گرفت در این منطقه با ترکیبی از قرارگاه نیروهای شط‌العرب و یگان‌های تحت ‌امرش "سپاه هفتم" را تشکیل دهد. در این گزارش مهم‌ترین فعالیت‌های نیرو‌های دشمن در این دوره در این منطقه چنین برشمرده شده است: توسعه و ترمیم شبکه راه‌های مواصلاتی؛ نخل‌کنی؛ جاده‌کشی در نخلستان؛ احداث خاکریزهای جدید و ترمیم جاده‌های قدیمی؛ ترمیم و افزایش سنگرهای اجتماعی و انفرادی؛ طرح پدافندی ساحلی در منطقه فاو؛ تحرکات زرهی به‌همراه نیروهای پیاده؛ افزایش فعالیت مهندسی در طول دوره ذکرشده به‌طور شبانه‌روزی؛ خاک‌برداری و خاک‌ریزی؛ ایجاد کانال؛ تخریب بخش‌هایی از شهر فاو؛ ترمیم همه جاده‌های موجود در منطقه؛ ایجاد مواضع ضدهاورکرافت (در سواحل خور عبدالله، ام‌القصر، ضلع ‌غربی پایگاه موشکی و...)؛ بمباران منطقه چوئیبده و عکس‌برداری از آن؛ شناسایی توسط یگان‌های هوانیروز؛ لایروبی؛ تأمین خور عبدالله با ناوچه‌ها و شناورها؛ گشت‌های شناسایی و رزمی در خور عبدالله؛‌ اسکورت کشتی‌های تجاری و اقدامات دیگر.[۹]

گزارش - 741

هواپیماهای ارتش عراق امروز نیز به مناطق نظامی و غیرنظامی و برخی شهرهای جمهوری اسلامی ایران حمله کردند و تعدادی از مردم بی‌گناه را به خاک و خون کشیدند. در این حملات یک جنگنده عراقی در منطقه جفیر هدف قرار گرفت و سرنگون شد. رادیو بغداد نیز اعلام کرد که هواپیماهای عراقی شب‌هنگام یک هدف بزرگ دریایی را مورد اصابت قرار داده‌اند. 1. فرماندهی قرارگاه نجف سپاه پاسداران در گزارشی به فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) نوشت: «در ساعت 10 صبح روز 17/9/1364، هواپیماهای عراقی مناطق گیلان‌غرب و چم امام حسن(ع) و روستاهای اطراف را بمباران کردند که بحمدالله تلفات جانی و مالی نداشت. در ساعت 14:30 همین روز نیز روستای گورسفید بمباران شد که به شهادت پنج کودک و یک زن و یک مرد و تخریب تعدادی ساختمان انجامید. در همان ساعت تنگه حاجیان و جاده‌های اطراف نیز بمباران گردید.»[۱۰] 2. قرارگاه عملیات غرب نیروی زمینی ارتش در گزارشی ضمن اعلام خبر مذکور افزود: در پادگان ابوذر دو نفر مجروح شدند و چهار منزل مسکونی تخریب شد و به یک خودرو ژاندارمری خساراتی وارد آمد.[۱۱] 3. خبرگزاری جمهوری اسلامی از باختران گزارش داد که هشت هواپیمای عراقی گیلان‌غرب و سر پل ذهاب را بمباران کردند که در این حمله هفت تن شهید و شش تن مجروح شدند.[۱۲] 4. شهربانی جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد: «شش فروند از هواپیماهای دشمن به سه نقطه دهستان کوفرادر از توابع باختران حمله کردند که در این بمباران یک نفر شهید و دو نفر مجروح شدند.»[۱۳] 5. دفتر فرماندهی منطقه 3 کربلا (سپاه پاسداران) در گزارشی به دفتر فرماندهی کل سپاه نوشت: «ساعت 8:30 صبح، دو فروند هواپیمای دشمن منطقه طلائیه را بمباران کردند که تلفاتی در بر نداشت. هواپیماهای دشمن در همین ساعت منطقه تبر (طبر) هورالعظیم را بمباران کردند که نیروهای اسلام یک فروند از هواپیماهای متجاوز را هدف قرار دادند که در منطقه جفیر سرنگون گردید. در همین روز در ساعت‌های 12:05، 12:10، 12:15 ظهر هواپیماهای دشمن که از نوع میراژ بودند ـ جاده خندق را بمباران کردند. در ساعت 14:20 نیز منطقه حسینیه را دو فروند هواپیمای دشمن بمباران کردند. در این حمله خسارتی وارد نشد. در ساعت 16:30 هواپیماهای دشمن با پرتاب 9 راکت به منطقه جفیر حمله کردند که خسارت جانی نداشت و یک منبع گازوئیل طعمه حریق شد.»[۱۴] 6. واحد طرح و عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) نیز گزارش داد: در ساعت 16:30 امروز هواپیماهای عراق منطقه عین‌خوش را بمباران کردند که درنتیجه دو نفر مجروح شدند و یک انبار مهمات منهدم شد.[۱۵] 7. قرارگاه عملیاتی خاتم‌الانبیا(ص)در گزارش نوبه‌ای شماره 151 درباره حملات هوایی امروز نوشت: هواپیماهای عراقی با 27 سورتی پرواز مناطق سرپل ذهاب، گیلان‌غرب، جزیره خیبر، پاسگاه زید، ایستگاه حمید، کیان دشت، طلائیه، کوشک و جاده اهواز ـ خرمشهر را بمباران کردند. در این حملات یکی از هواپیماهای دشمن سرنگون شد.[۱۶] 8. فرماندهی لشکر25 کربلا در گزارشی به فرماندهی نیروی زمینی سپاه پاسداران اعلام کرد که امروز واحد پدافند هوایی این لشکر یک هواپیمای دشمن را در موقعیت شط علی هدف قرار داده است و هواپیما در اطراف شط علی سقوط کرده و خلبان آن با چتر نجات بیرون پریده است. این یگان درخواست کرده که برای یافتن لاشه هواپیما و خلبان آن ـ ‌که در سمت شمالی آبراه صف و سمت شرقی آبراه شعبان فرود آمده است ـ یک هلیکوپتر دراختیار لشکر25 قرار گیرد.[۱۷] درپی درخواست مذکور، رحیم صفوی در نامه‌ای به فرمانده کل سپاه برای جست‌وجوی هواپیمای ساقط‌شده و خلبان آن، درخواست هلیکوپتر کرد.[۱۸] 9. از سوی دیگر، رادیو صوت‌الجماهیر (بخش عربی) به نقل از اطلاعیه نظامی شماره 2046 ارتش عراق اعلام کرد: «عقاب‌های دلیر ما به حملات تخریبی خود ادامه داده و از خلال 160 مأموریت رزمی خسارات سنگینی به اجتماعات دشمن وارد و ضربه‌های مستقیم و دقیقی به هدف‌های خود زدند و زبانه‌های آتش و ستون‌های دود متصاعد از هدف‌های آسیب‌دیده در بخش‌های عملیاتی سپاه‌های دوم و سوم و ششم مشاهده شده است و سپس عقاب‌های ما به‏استثنای یک فروند هواپیما که در خاک دشمن سقوط کرده، سالم بازگشته‌اند و ما به‌نوبه‌خود طرف ایرانی را مسئول حفظ جان خلبان آن می‌دانیم.»[۱۹] 10. رادیو بغداد به نقل از یک سخنگوی نظامی این کشور، امروز اعلام کرد: «عقاب‌های تیزپرواز عراق در ساعت 9:45 امشب دست به یک حمله شبانه ویران‌کننده علیه یک هدف دریایی بزرگ در نزدیکی سواحل ایران زدند و پس از اینکه این هدف را مورد اصابت دقیق و مؤثر قرار دادند به یاری خداوند تبارک و تعالی به سرزمین میهن سالم بازگشتند.»[۲۰]

گزارش - 742

در مناطق شمال‌غرب کشور امروز نیز میان نیروهای خودی و افراد ضدانقلاب درگیری‌هایی رخ داد: 1. قرارگاه حمزه ‌سیدالشهدا(ع) در گزارشی به فرماندهی کل سپاه اعلام کرد: «گروه ضربت سروآباد به‌همراه گروهانی از جندالله و گروه ضربت سه‌راه حزب‌الله در روستای دری از توابع مریوان با ضدانقلابیون درگیر شدند. در این درگیری 4 تن از ضدانقلابیون کشته یا زخمی‌شدند و از نیروهای خودی نیز 2 تن به‌طور سطحی مجروح شدند.»[۲۱] 2. منبع مذکور گزارش داد: گروه ضربت پایگاه اسلام‌دشت (مریوان) در لواسان با ضدانقلابیون درگیر شدند. در این درگیری یک نیروی خودی و یک نیروی دشمن مجروح شدند.[۲۲] 3. به گزارش قرارگاه حمزه ‌سیدالشهدا: «گروه ضربت گردان امام رضا(ع) هنگام عزیمت از روستای پسوه در اطراف پیرانشهر به کمین چته‌های دمکرات برخورد. در این کمین 2 پاسدار وظیفه و یک بسیجی شهید و 2 تن مجروح شدند.»[۲۳] 4. به گزارش فرماندهی ناحیه کردستان (سپاه پاسداران) نیروهای پایگاه عمتشال از توابع بانه با اجرای کمینی با افراد ضدانقلاب درگیر شدند که در این درگیری یک بسیجی به شهادت رسید.[۲۴] 5. شهربانی استان کردستان گزارش داد: «عناصری از گروه کومه‌له در روستای باقلوجه از توابع بوکان، با نیروهای خودی درگیر شدند. از تلفات طرفین گزارشی نرسیده است.»[۲۵] 6. به نوشته نشریه رویدادها: «طرح ضدانقلاب برای ربودن نیروهای تأمین در اطراف سردشت با هشیاری پایگاه‌های کلوسه 3 و4 عقیم ماند و ضدانقلابیون مجبور به فرار شدند. همچنین چته‌های دمکرات 2 نفر از اهالی روستای دولکان در اطراف سردشت را به‌جرم همکاری با جمهوری اسلامی دستگیر کردند و با خود بردند.»[۲۶]

گزارش - 743

از اقدامات نیروهای مبارز عراقی علیه ارتش عراق، امروز چند گزارش منتشر شد: 1. براثر انفجار بمبی قوی بر سر راه یک کاروان نظامی عراق شامل 10 خودرو ایفا که موشک‌های دوربرد و تجهیزات نظامی را از راه اصلی بغداد ـ کوت به جبهه‌های جنوبی جنگ می‌بردند، همه خودروهای این کاروان منفجر شد و همه ‌افراد این کاروان نظامی کشته شدند.[۲۷] 2. روزنامه ‌کیهان به نقل از یک منبع از مجاهدین عراقی، نوشته است: «مبارزین عراقی در اواخر ماه گذشته در نقاط حساس شهرهای موصل و دهوک اعلامیه‌هایی پیرامون جنایات رژیم صدام پخش کردند که رژیم عراق در واکنش به این اقدام، به دستگیری معلمین و محصلین انقلابی شهر موصل و تفتیش و بازرسی منازل و اماکن دست زد. براساس گزارش‌های موثق واصله، یکی از انقلابیون مسلمان عراقی در شهر موصل، نارنجکی به داخل یک خودرو حامل مأمورین امنیتی عراق پرتاب کرد که براثر انفجار آن دو مأمور امنیتی به نام‌های احمد توفیق و محمد سلیمان به هلاکت رسیدند و یک مأمور دیگر بعثی نیز به‌شدت مجروح شد. همچنین جوانان مسلمان عراقی موفق شدند با انفجار یک مین در راه ورودی به شهر سلیمانیه هنگامی‌که نیروهای ارتشی عراق درحال عبور بودند دست‌کم دو تن از آنان را به هلاکت رسانده و تعداد بیشتری را مجروح کنند. گزارش‌های رسیده از استان کرکوک مجاور استان سلیمانیه حاکی است که یک انبار سوخت و یک پمپ بنزین متعلق به نیروهای دولتی عراق در بخش ریاض از توابع این استان توسط جوانان انقلابی منفجر شد که خسارات چشمگیری به بعثیون در این منطقه وارد آورد.»[۲۸] 3. واحد مرکزی خبر به نقل از یک منبع موثق، گزارش داد: «روز 17 آذر گروهی از پیش‌مرگان مسلمان کرد منطقه حلبچه، مواضع و سنگرهای دشمن بعثی را در احمدآباد موردهجوم قرار دادند و با استفاده از انواع سلاح‌ها توانستند دو سنگر نیروهای عراقی را منهدم و تلفات و خسارات سنگینی بر دشمن وارد آورند.»[۲۹]

گزارش - 744

وزیر فرهنگ و آموزش عالی برای استادان و دانشجویان اعزامی به جبهه، تسهیلاتی اعلام کرد. ستاد هماهنگی انجمن‌های اسلامی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی از انجمن‌های اسلامی درخواست کرد در کاروان‌ راهیان کربلا به‌طور فعال شرکت کنند. چگونگی اعزام رزمندگان و کمک‌های مردمی استان تهران اعلام شد. در بخشنامه وزیر فرهنگ و آموزش عالی ـ که اجرای آن به‌عهده رؤسای دانشگاه‌ها گذاشته شده ـ آمده است: «فعالیت‌های اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها درارتباط‌با مسائل جنگ با تشخیص رئیس دانشگاه به‌عنوان وظایف آموزشی و پژوهشی محسوب و معادل آن ارزیابی و از ساعت‌ها و واحدهای موظف آنان کسر می‌گردد.» در این بخشنامه درباره مشارکت دانشجویان آمده است: «آن عده از دانشجویان عزیز که به جبهه‌ها عزیمت می‌نمایند مشروط به ارائه تأییدیه از مقامات عالی فرماندهی نیروهای مسلح (ارتش جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، بسیج) می‌توانند درارتباط‌با مسائل آموزشی از یک یا چند بند زیر استفاده نمایند: - حذف درس تا قبل از شروع امتحانات پایان نیم‌سال تحصیلی با حفظ حداقل شش واحد، مجاز است. - غیبت در کلیه کلاس‌های درسی، کارگاه‌ها، آزمایشگاه‌ها و امتحانات بین نیم‌سال تحصیلی در خلال مدتی که دانشجو در جبهه حضور دارد موجه می‌باشد. - شرکت در امتحان پایان نیم‌سال تحصیلی ضرورت دارد و نحوه برگزاری امتحان باتوجه‌به رعایت سرفصل‌های مصوب هر درس به‌عهده استاد مربوطه می‌باشد. - 6 تا 9 واحد درسی 2/1 نیم‌سال تحصیلی و 10 تا 13 واحد درسی 4/3 نیم‌سال تحصیلی محسوب می‌گردد. حذف کامل نیم‌سال تحصیلی براساس درخواست کتبی دانشجو تا دو هفته قبل از امتحانات پایان نیم‌سال تحصیلی مشروط بر آنکه دانشجو حداقل دو ماه در جبهه حضور داشته باشد، امکان‌پذیر است و درآن‌صورت آن نیم‌سال تحصیلی جزء حداکثر طول تحصیلی مجاز محسوب نمی‌گردد.» براساس بخشنامه وزیر فرهنگ و آموزش عالی درباره مشارکت کارمندان در امور مربوط به جنگ نیز طبق بخشنامه نخست‌وزیری عمل خواهد شد.[۳۰] ستاد هماهنگی انجمن‌های اسلامی وزارتخانه‌ها و مؤسسات دولتی نیز با صدور اطلاعیه‌ای درباره اعزام کاروان‌های راهیان کربلا آورده است: «این ستاد از کلیه انجمن‌های اسلامی درخواست می‌نماید همچون گذشته در حرکت این کاروان عظیم کربلا به‌طور فعال در تمام زمینه‌ها شرکت نموده تا ان‌شاءالله بانگ تکبیر رزمندگان تازه‌نفس ارتش اسلام آخرین ضربه را به پیکر پوسیده رژیم صدام و حامیانش فرود آورده و پس از زیارت کربلا به‌سوی قدس عزیز حرکت نمایید.»[۳۱] در جلسه کمیته تبلیغات جنگ استان تهران که با حضور نمایندگان سازمان‌ها و نهادهای ذی‌ربط تشکیل گردید، اعلام شد که کاروان‌ کمک‌های مردمی استان شامل 200 کامیون، روز پنجشنبه به جبهه‌های نبرد اعزام خواهد شد. کمیته تبلیغات جنگ استان تهران همچنین در اطلاعیه‌ای اعلام کرد حدود 5000 تن از داوطلبان اعزام به جبهه‌ از استان تهران که در کاروان راهیان کربلای این استان سازماندهی شده‌اند، ساعت 8 صبح 19 آذر، به جبهه‌های جنگ اعزام خواهند شد.[۳۲] همچنین یک اکیپ راه‌سازی از کارکنان اداره کل راه‌وترابری، تجهیزات و ماشین‌آلات سبک و سنگین راه‌سازی ... در چند روز اخیر عازم جبهه‌های نبرد حق علیه باطل شدند.[۳۳]

گزارش - 745

"تأمین‌کنندگان پنهانی سلاح‌های ایران" عنوان مقاله‌ای است از فصلنامه امریکایی سولجراوفورچون که در آن مشکلات ایران برای تهیه سلاح و چگونگی تأمین تجهیزات نظامی بررسی شده است. در این مقاله آمده است: «مشکل عمده ایران این است که بتواند برتری عظیم عراق را ازنظر سازوبرگ جنگی جبران کند، اما باتوجه‌به مناسبات بد ایران با غرب و شوروی چندان امیدی نیست که بتواند از این نظر به پای عراق برسد. البته مفهوم این سخن این نیست که مقام‌های ایرانی از کوشش برای تهیه اسلحه دست برداشته باشند. ایران به‌منظور خرید قطعات یدکی و تجهیزات امریکایی از بازار آزاد به هر گوشه و کناری روی می‌آورد، اما قادر نیست سلاح‌هایی را که برای ادامه جنگ نیاز دارد از چنین منابعی تأمین کند.[...] فیلم‌هایی که به‌تازگی از سربازان ایران در جبهه تهیه شده دو نکته را بی‌درنگ نشان می‌دهد: اکثر سربازان پاسدار هستند، نه واحدهای منظم و بیشتر تجهیزاتشان ساخت شوروی و چین است.[...] لیبی و سوریه سلاح‌هایشان را از شوروی می‌گیرند که به نظر می‌رسد روابط تسلیحاتی‌اش را با ایران از‌طریق عواملش در طرابلس و دمشق حفظ می‌کند. روشن است که تانک‌های تی72 سوریه و موشک‌های اسکاد لیبی نمی‌تواند بدون رضایت شوروی به ایران فرستاده شود و روس‌ها هم از این موضوع ناراحت نیستند. ایران به‌تازگی یک قرارداد 3/133 میلیون دلاری با آلمان‌شرقی امضا کرد که طی آن نفت با "کمک‌های فنی" معاوضه می‌شود. [...] البته ایرانی‌ها متوجه این نکته هستند و هر سلاحی را که بتوانند از چین و کره شمالی به دست می‌آورند با این امید که اگر قرار است به سلاح‌های شوروی متکی باشند، ناچار نشوند برای تهیه آنها به حسن‌نیت مسکو اتکا پیدا کنند. منابع قابل‌اعتماد می‌گویند ایران در مارس 1984، یک قرارداد 45/1 میلیارد دلاری نفت دربرابر اسلحه با چین امضا کرد و تحویل سلاح‌ها در آوریل 1985 آغاز شد. گزارش می‌رسد روز 26 نوامبر گذشته نیز قرارداد چهار میلیارد دلاری دیگری در جریان سفر یک مقام رسمی چین به تهران به امضا رسید، اما اطلاعاتی درمورد آن انتشار نیافت. به‌سختی می‌توان رقم چهار میلیارد دلار را باور کرد، اما به نظر می‌رسد که تهران و پکن به ‌نوعی توافق عمده اسلحه‌ دربرابر نفت دست یافته‌اند. بااین‌حال، حتی معامله 45/1 میلیارد دلاری بزرگ‌ترین معامله صدور اسلحه است که در تاریخ چین انجام گرفته و با 45/1 میلیارد دلار می‌توان سلاح‌های بیشتری از چین خریداری کرد. البته چینی‌ها ارسال اسلحه را به هر کشوری تکذیب می‌کنند. بدون توجه به تمام انکارها، تانک‌های تی‌59 و تی69 چینی در واحدهای ایرانی دیده می‌شود. نشریه اوی ایشن ویک و نشریات دیگر می‌نویسند که ایران به خرید جنگنده‌های اف6 چین پرداخته (که نوع پیشرفته میگ19 است)، اما درحالی‌که تانک‌ها وارد جبهه‌ها شده‌اند نشانی از وجود هواپیماها به چشم نمی‌آید. عراقی‌ها با دقت تأکید می‌کنند که تجهیزات چینی از کره شمالی و نه از چین به ایران می‌رسد. عراق مناسبات خود را با کره شمالی به‌دلیل کمک‌هایش به ایران گسست. مع‌ذلک، یک ناظر بدگمان‌تر می‌تواند به این نکته پی برد که خودداری عراق از محکوم‌ساختن چین ممکن است با این واقعیت ارتباط داشته باشد که عراقی‌ها خود سلاح‌های سبک و هواپیماهای میگ‌19، میگ‌21، تانک‌های تی54 و تی55 و پی.تی76 از چین می‌خرند.»[۳۴]

گزارش - 746

در دور دوم مذاکرات وزیران امور خارجه ایران و عربستان که امروز در ریاض برگزار شد، دو طرف درباره اوضاع جنگ، روابط با کشورهای منطقه، کمک‌های کشورهای منطقه به عراق، مواضع اخیر شورای همکاری و نظر مثبت ایران به آن و... مذاکره کردند. در گزارش نشریه وزارت امور خارجه ایران درباره مذاکرات امروز آمده است: «سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان گفت: من ضامن هستم که در این کشور و کشورهای شورای همکاری، کشوری وجود ندارد که درجهت ستیز با ایران حرکت کند. وی گفت: متأسفانه در روابط بین کشورهای منطقه با ایران مدتی گذشت که باید نمی‌بود. وی دراین‌باره به تبلیغات جمهوری اسلامی ایران علیه کشورهای منطقه اشاره کرد. در پاسخ وی، [آقای ولایتی] مجدداً به عدم اعتبار تضمین‌ها باتوجه‌به شناختی که از صدام و حزب بعث و مدارک و اعترافات آنها وجود دارد، تأکید کرد و همچنین کمک‌های مادی و تسلیحاتی و اطلاعاتی کشورهای منطقه را به عراق یادآور شد. همچنین گفته شد ما به همان مقداری که به حفظ امنیت خود اصرار داریم، بر حسن هم‌جواری با همسایگان نیز اصرار داریم و فکر می‌کنیم که بعضی از کشورهای دوست ما در منطقه با حمایت از تجاوز عراق، متکی به یک کار غیردوستانه‌ای شدند که ادامه آن به نفع هیچ‌کدام از کشورهای منطقه نیست و احساس ما این است که به‌تدریج دوستان ما متوجه شدند که حق نبود که دنبال کسی حرکت کنند که کارهای او قابل‌پیش‌بینی نیست و لذا بی‌جهت حسن هم‌جواری را به سرنوشت صدام گره نزنند و دست از کمک به عراق برداشته و هرچه بیشتر به‌سمت بی‌طرفی حرکت کنند. سعود الفیصل گفت: ما و شورای همکاری از ایران نمی‌خواهیم که جنگ را پایان بخشد تا تمامیت ارضی آن نابود شود، این محال است و ازبین‌رفتن تمامیت ارضی ایران به ضرر منافع ملی خود ما هم هست. وی سپس درمورد تضمین صحبت کرد و سپس گفت کمک‌های ما به عراق از وقتی بود که مرزهای آن در معرض تهدید قرار گرفت. اگر متوقف‌شدن کمک‌ها منجر به این خواهد شد که منافع دو کشور حفظ شود ما آماده‌ایم تا این را بررسی کنیم.»[۳۵] به گزارش روزنامه کیهان: «در این مذاکرات که دکتر هادی و آقای محمدی نمایندگان مجلس شورای اسلامی و چند تن از مقامات وزارت خارجه دو کشور حضور داشتند، سعود الفیصل گفت: ما ایران را به‌عنوان یک پایگاه اسلام در این منطقه‌ مهم می‌دانیم و با شما در این مسئله که کشورهای منطقه در حفظ امنیت منطقه شریک می‌باشند، هم‌عقیده هستیم. [...] وی با اظهار اینکه دردها و مواضع ایران در این جنگ را درک می‌کند، گفت: ملت ایران خود همیشه ضامن استقلال کشورش بوده و خواهد بود و ما مواضع خود را متکی به فرد خاصی نمی‌کنیم. دکتر ولایتی وزیر امور خارجه ایران در بخشی دیگر از تحلیل خود افزود: ما قصد گسترش جنگ را نداریم و سعی کرده‌ایم جنگ در مرزهای ما و عراق محدود باشد، ولی رژیم عراق همواره تلاش کرده است جنگ را به کشورهای منطقه بکشاند تا آنان نیز درگیر این جنگ شوند. ما فکر می‌کنیم موضع اخیر کشورهای جنوب خلیج‌فارس موضع صحیحی است؛ زیرا سبب تنهایی عراق در این افکار توسعه‌طلبانه‌اش خواهد شد. دکتر ولایتی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: هنگامی‌که رژیم عراق به سرزمین ما تجاوز کرد و نیروهای عراق در سرزمین ما حضور داشتند، از ما می‌خواستند که آتش‌بس را بپذیریم اما تجربه فلسطین ثابت کرده است که با متجاوز جز با زبان زور نمی‌توان صحبت کرد و هر عکس‌العملی غیر از این به ادامه تجاوز و جری‌شدن متجاوز خواهد انجامید.»[۳۶] در ادامه دیدار وزیران امور خارجه دو کشور «موضوع افغانستان و اهمیت آن و لزوم حمایت از مجاهدین مورد مذاکره قرار گرفت و پس از آن بحث درباره اوپک و لزوم حفظ سهمیه تعیین‌شده و رعایت قیمت‌ها آغاز شد که هر دو طرف بر آن تأکید و اصرار داشتند.»[۳۷]

گزارش - 747

در دیدار بعدازظهر امروز دکتر ولایتی با ملک فهد شاه سعودی، درباره مشکلات جهان اسلام و وحدت کشورهای اسلامی برای مقابله با توطئه‌های دشمنان اسلام و روابط دوجانبه دو کشور بحث و تبادل‌نظر شد. در این دیدار پادشاه سعودی گفت: ایران و عربستان دو کشوری هستند که می‌توانند نقش مهمی در تقویت جهان اسلام ایفا کنند و بنابراین ما احتیاج به تفاهم اسلامی داریم. سپس دکتر ولایتی گفت: توسعه روابط با کشورهای جهان ‌سوم به‌ویژه مسلمان در اولویت سیاست خارجی جمهوری اسلامی قرار دارد و حسن هم‌جواری با همسایگان نیز یکی دیگر از اصول سیاست خارجی ماست و علاوه‌براین، آنچه در روابط با عربستان برای مردم ما مهم است، وجود حرمین شریفین در این سرزمین است که به آن عشق می‌ورزند و برای آن ارزش قائل‌اند. دکتر ولایتی افزود: قبرستان بقیع نیز برای مردم مسلمان ایران اهمیت بسزایی دارد و امیدواریم بازسازی و مرمت این قبور متبرکه ازجانب عربستان سعودی به عمل آید.[۳۸]

گزارش - 748

سفر دکتر ولایتی به عربستان، بازتاب‌های گسترده‌ای در رسانه‌‌های منطقه و غرب داشت. خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارشی از خبرهای رادیو امریکا دراین‌باره آورده است: «رادیو امریکا گفت: علی‌اکبر ولایتی نخستین فرد عالی‌رتبه جمهوری اسلامی است که پس از سقوط شاه در سال 1979، سرگرم بازدید از آن کشور است. همتای سعودی ولایتی، شاهزاده سعود الفیصل فیصله سریع جنگ را میان دو کشور اسلامی همسایه خواستار شد. اما پیش‌تر علی‌اکبر ولایتی گفت که وی تصمیم ایران را به ادامه جنگ با عراق تا سرنگون‌شدن پرزیدنت صدام حسین به دولت عربستان سعودی خاطرنشان خواهد ساخت. وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی گفت که کشورهای خلیج‌فارس بایستی علیه کسانی که هدفشان بی‌ثبات‌ساختن منطقه است مبارزه کنند. عربستان سعودی حمایت مالی قابل‌ملاحظه‌ای از عراق به عمل آورده است. به گزارش مخبر صدای امریکا، تصور می‌رود در مذاکره علی‌اکبر ولایتی با مقامات سعودی روابط جمهوری اسلامی ایران با جهان عرب مورد بحث‌ و گفت‌وگو قرار گیرد.[۳۹] بخش فارسی رادیو بی‌بی‌سی نیز به نقل از وزیر امور خارجه ایران گفت: «دولت ایران از کمک‌هایی که برخی از کشورهای منطقه به عراق می‌کنند ناخشنود است، لیکن درعین‌حال، ایران از آنچه که وی (ولایتی) آن را اقدامات اخیر به‌سوی بی‌طرفی توسط پاره‌ای از کشورهای منطقه خوانده است، استقبال می‌کند.»[۴۰] رادیو اسرائیل نیز از دیدار دکتر ولایتی با ملک فهد گزارش داد: «پادشاه عربستان به آقای ولایتی گفت: کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس وظیفه خود می‌دانند که برای پایان‌بخشیدن به جنگ کوشا باشند. به عقیده منابع دیپلماتیک عربی ملک فهد طرح تازه‌ای برای پایان‌بخشیدن به جنگ به آقای ولایتی تسلیم کرده است که برنامه‌هایی را نیز برای نوسازی دو کشور و ترمیم اقتصاد ورشکسته آنان شامل می‌شود. آقای ولایتی تأکید کرد جنگ تنها هنگامی می‌تواند پایان گیرد که رژیم حزب بعث عراق سرنگون شود و صدام حسین محاکمه و مجازات گردد.»[۴۱] رادیو اسرائیل در بخش فرانسه خود نیز دراین‌باره آورده است: «آنچه در این مذاکرات به چشم می‌خورد تلاش بدون وقفه عربستان سعودی برای پایان‌بخشیدن به جنگ ایران و عراق می‌باشد. وزیر امور خارجه عربستان خاطرنشان ساخت که کشورشان تلاش بسیاری را به کار می‌گیرد تا هرچه سریع‌تر به جنگ پنج‌ساله دو کشور همسایه پایان دهد.»[۴۲] رادیو مونت‌کارلو نیز گفت: «دیدار ولایتی از ریاض مانند دیدار ماه گذشته سعود الفیصل از تهران از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و انتظار می‌رود در مواضع ایران تغییر و به ابتکارات صلح‌آمیزی که در گذشته مطرح گردیده و به موفقیت نرسیده، پاسخ مثبت داده شود.»[۴۳] خبرگزاری جمهوری اسلامی نیز گزارش داد: «رسانه‌های کویت و ازجمله رادیو و تلویزیون این کشور بدون اظهارنظر خاص خبر مذاکرات آقای ولایتی با سعود الفیصل را منتشر کردند. دراین‌میان روزنامه کویتی الانبا حساسیت‌ خاصی نسبت به این سفر نشان داده و با تیترهای درشتی در وسط صفحه اول خود اظهارات آقای ولایتی درمورد تصمیم ایران مبنی‌بر ادامه جنگ با رژیم عراق را به چاپ رساند. این روزنامه ضمن درج بخشی از اظهارات آقای ولایتی پیش از ترک تهران به مقصد ریاض نوشت: ولایتی اعلام کرد که هدف از دیدار وی از سعودی مطلع‌کردن مقامات این کشور از تصمیم ایران مبنی‌بر ادامه جنگ تا سرنگونی رژیم حاکم بر عراق و ازبین‌بردن منبع تشنج در منطقه می‌باشد. دیگر روزنامه‌های کویتی نیز در شماره روز یکشنبه خود در قالب وسیعی ادعای رژیم بعثی عراق مبنی‌بر بمباران پادگان‌های حمید، عین‌خوش و جزیره خارک و خبر مذاکرات وزرای خارجه ایران و عربستان سعودی را درج کردند. دراین‌میان روزنامه کویتی الرأی العام سفر ولایتی به سعودی را ناشی از فشار نظامی عراق بر ایران جلوه داد و با عنوان درشت"عراق با بالابردن حملات هوایی خود، به تهران هشدار داد" نوشت: ولایتی به‌منظور بررسی اوضاع وارد ریاض شد.»[۴۴] خبرگزاری جمهوری اسلامی افزوده است: «رادیو ریاض دررابطه‌با سفر آقای ولایتی به عربستان سعودی و دیدار و گفت‌وگو با ملک فهد و وزیر امور خارجه این کشور تنها به پخش خبرهایی دراین‌زمینه اکتفا کرد و دراین‌مورد هیچ‌گونه تفسیر یا گزارشی پخش نکرد. رادیو ریاض ساعت 21:30 طی خبری گفت: والاحضرت سعود الفیصل وزیر خارجه، امروز در دفتر کار خود برای دومین‌بار با جناب وزیر خارجه ایران دکتر علی‌اکبر ولایتی ملاقات کرده است. در این ملاقات ازطرف ایران دکتر محمدعلی هادی نجف‌آبادی عضو کمیسیون خارجی مجلس شورا و حسین محمد آذر و شمس اردکانی مشاور وزیر خارجه در امور بین‌المللی و محمدحسین طارمی کاردار ایران در سعودی و ازطرف عربستان سعودی جناب عبدالعزیز ثنیان کفیل وزارتخانه، جناب عبدالرحمن منصوری کفیل وزارت خارجه در امور سیاسی، جمیل حجیلان سفیر عربستان سعودی در پاریس و مروان الروحی کاردار سعودی در تهران و تعدادی از مقامات وزارت خارجه حضور داشتند.»[۴۵]

گزارش - 749

تأکید وزیر خارجه کویت بر ضرورت توقف جنگ ایران و عراق، و دیدار رئیس ستاد نیروی زمینی فرانسه از عربستان، ازجمله موضوع‌هایی است که بی‌ارتباط با سفر وزیر خارجه ایران به عربستان نیست. شیخ صباح الاحمد وزیر خارجه کویت، بعد از دیدار سفیر عربستان در کویت با وی، به رادیو کویت گفت: برادران در عربستان سعودی از ما خواسته‌اند نظریات و پیشنهادهای خود را درمورد جنگ عراق و ایران به اطلاع ایشان برسانیم. وی تأکید کرد آنچه که برای ما بااهمیت است همانا دستیابی به بهترین راه‌ها برای متوقف‌کردن این جنگ نابودکننده است و برادران در عربستان سعودی این امر را به‌خوبی پیش می‌برند و نظریات اعضای شورای همکاری کشورهای عربی خلیج را درمورد خطر ادامه این جنگ برای دو کشور همسایه مسلمان و منطقه و لزوم دستیابی به حل نهایی آن را منعکس خواهند کرد.[۴۶] از سوی دیگر، رادیو ریاض خبر داد: «رئیس ستاد نیروهای زمینی فرانسه ارتشبد موریس شمیت برای دیدار چندروزه از عربستان سعودی امشب وارد ریاض شد.»[۴۷]

گزارش - 750

معاون سیاسی وزارت خارجه سوئد (جین الیاسون) شب‌هنگام در رأس هیئتی وارد تهران شد. گفته می‌شود وی مأموریت دارد موضوع "مذاکرات صلح میان ایران و عراق" را بررسی کند. روزنامه کیهان دراین‌باره نوشته است: «جین الیاسون پس از ورود به تهران مورد استقبال معاون سیاسی وزارت خارجه کشورمان قرار گرفت. وی در بدو ورود در گفت‌وگویی کوتاه با خبرگزاری جمهوری اسلامی، ضمن ابراز خوشحالی از سفر به ایران، هدف از این دیدار را بهبود و توسعه روابط دوجانبه درزمینه‌های سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و همچنین بررسی و تبادل‌نظر پیرامون مسائل خاورمیانه ازجمله مسائل فلسطین، افغانستان و لبنان ذکر کرد و گفت: "در دیدار سه‌روزه خود از ایران ملاقات‌هایی با مهندس موسوی نخست‌وزیر و دکتر ولایتی وزیر امور خارجه ایران خواهیم داشت." گفتنی است که وی طی سال‌های 1360 تا 1363 به‌عنوان مشاور و دستیار اولاف پالمه نخست‌وزیر سوئد، پنج بار از تهران دیدار کرده است. این دیدار به درخواست سوئد و موافقت وزارت امور خارجه کشورمان صورت گرفته است. سوئد ازجمله کشورهایی بوده است که به قطعنامه اخیر سازمان ملل علیه ایران رأی موافق داده است.»[۴۸] از سوی دیگر، خبرگزاری جمهوری اسلامی از استکهلم، گزارش داد: «مطبوعات سوئد سفر جین الیاسون رئیس بخش سیاسی وزارت خارجه این کشور به ایران را عمدتاً مذاکره پیرامون روابط دوجانبه به‌خصوص همکاری‌های اقتصادی ذکر کرده و افزوده‌اند وی ازسوی دبیرکل سازمان ملل مأموریت دارد امکانات آغاز مذاکرات صلح میان ایران و عراق را بررسی نماید. نشریه سونسکا دالگبلادت دراین‌باره نوشته است: جین الیاسون برای یک سفر چهارروزه و مذاکره با مقامات ایرانی روز یکشنبه (17 آذر 1364) به تهران سفر کرد. الیاسون به‌اتفاق اولاف پالمه نخست‌وزیر سوئد ازطرف دبیرکل سازمان ملل مأموریت یافته‌اند تا پیرامون امکانات مذاکرات صلح میان ایران و عراق بررسی و تلاش نمایند. تمپوس روزنامه سیاسی وزارت خارجه سوئد هم نوشته است: الیاسون در اقامت چهارروزه خود در تهران درباره روند جنگ ایران و عراق، بحران افغانستان و همچنین وضعیت فلسطینیان در لبنان با مقامات ایرانی گفت‌وگو خواهد کرد.»[۴۹]

گزارش - 751

دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی و شاه اردن بر خاتمه جنگ و مذاکره دو طرف تأکید کردند. به گزارش تلویزیون اردن، احمد شریف‌الدین پیرزاده دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی، امروز با ملک حسین شاه اردن، درباره مسائل گوناگون ازجمله جنگ ایران و عراق مذاکره و تلاش‌های سازمان کنفرانس اسلامی را برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق تشریح کرد. ملک حسین در این دیدار ضمن حمایت از تلاش‌های سازمان کنفرانس اسلامی بر ضرورت پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق تأکید کرد. گفتنی است که از زمان شروع جنگ تحمیلی تاکنون حکومت اردن در جنگ عراق علیه ایران، از عراق حمایت می‌کند.[۵۰]

گزارش - 752

ادامه تلاش اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس برای گشودن باب مذاکره بین ایران و عراق و تحلیل یک روزنامه امریکایی درباره نومید‌شدن حاکمان منطقه از توانایی عراق برای پایان‌دادن به جنگ و احتمال سازش آنان با ایران. به گزارش رادیو دهلی: «طارق العیاد (وزیر اطلاعات بحرین) در مصاحبه‌ای در ابوظبی گفت که کشورهای شورای همکاری خلیج [فارس] حاضرند هرچه از دستشان برمی‌آید برای آغاز گفت‌وگو بین دو کشور متخاصم بکنند.»[۵۱] از سوی دیگر، روزنامه وال استریت ژورنال در شماره اخیر خود در مقاله‌ای از عمیق‌شدن شکاف میان عراق و متحدانش خبر داد. به نوشته روزنامه جمهوری اسلامی: «وال استریت ژورنال به نقل از نویسنده خود در بغداد نوشته است: فرمانروایان شش کشور حوزه خلیج‌فارس در نشست خود در کاخ ساحلی عمان به این نتیجه رسیده‌اند که ادامه شیوه‌های رژیم عراق برای پایان‌دادن به جنگ نه‌تنها دیگر اثری ندارد، بلکه خطرات بیشتری را برای منطقه در بر خواهد داشت و آنها معتقدند عراق آن‌قدر نیرو ندارد که جنگ را پایان دهد و خطر بیشتری دارد. این روزنامه امریکایی به‌طور تلویحی آخرین چاره را سازش بر سر صدام دانسته و چنین می‌نویسد که اگر حملات رژیم عراق به خارک در پایان‌دادن به جنگ مؤثر واقع نشود، مردم عراق و متحدین رژیم عراق ممکن است به این نتیجه برسند که دیگر رویارویی با جمهوری اسلامی و توسل به‌زور چاره‌ساز نیست و باید درجهت سازش با جمهوری اسلامی تلاش کنند. این روزنامه در پایان مقاله خود می‌افزاید دیپلمات‌های مقیم کشورهای منطقه خلیج‌فارس هیچ‌گونه نشانه‌ای از اینکه قدرت آیت‌الله خمینی رو به ضعف گذاشته باشد نمی‌بینند.»[۵۲]

گزارش - 753

علی‌محمد بشارتی قائم‌مقام وزارت خارجه جمهوری اسلامی که روز گذشته در رأس هیئتی وارد زیمبابوه شده است، امروز با موگابه رئیس‌جمهور این کشور درباره روابط دو کشور، جنگ ایران و عراق‌ و کنفرانس آتی غیرمتعهدها به ریاست زیمبابوه گفت‌وگو کردند. خبرگزاری فرانسه از حراره پایتخت زیمبابوه، گزارش داد: «این هیئت مأمور است پیام‌های ویژه [آیت‏الله] سیدعلی خامنه‌ای رئیس‌جمهور و میرحسین موسوی نخست‌وزیر ایران را تسلیم مقامات زیمبابوه کند. بنا بر اظهار منابع دیپلماتیک در حراره این دیدار احتمالاً با حادثه‌ای که ماه گذشته در حراره روی داد، مرتبط است. روزنامه زیمبابوه‌ای هرالد در سرمقاله خود نشریه ایرانی والعصر (صدای قرآن) را که در آن ساموئل ماشل رئیس‌جمهور موزامبیک و نخست‌وزیر زیمبابوه را به عروسک‌های خیمه‏شب‌بازی آلت دست رژیم پرتوریا تشبیه کرده بود، مورد انتقاد قرار داد.»[۵۳] نشریه وزارت امور خارجه ایران نیز درباره دیدار هیئت ایرانی با موگابه رئیس‌جمهوری زیمبابوه، نوشته است: «موگابه بسیار گرم و دوستانه برخورد کرد و درمورد مقاله گفت وقتی آن را دیدم گفتم کسی که نوشته یا مسئله جوّ جنوب افریقا را نمی‌داند یا خواسته شیطنتی درجهت خراب‌کردن رابطه ما و ایران بکند و وقتی که درباره آن بحث کردیم دیدیم آن واقعیت ندارد؛ روابط ما با ایران برادرانه است و باید مستحکم‌تر شود. دراین‌مورد قائم‌مقام وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران اظهار نمود که ما مسئول این کار را احضار کرده و بیانیه‌ای هم صادر کردیم. درمورد جنگ تحمیلی آقای موگابه اظهار نمود که ما گفته‌ایم که جنگ بین دو برادر است؛‌ شما و عراق برادران ما هستید. ما قبل از جنگ با شما و عراق روابط خوبی داشتیم، بعد از اینکه جنگ شروع شد مثل اینکه قلب ما دو پاره شد. ما می‌دانیم شما موضع خودتان را دارید، اما اگر دو برادر با هم دعوا کنند ما نمی‌توانیم بگوییم این دو برادر باید تا ابد در جنگ باشند. و این موضعی است که شاید به‌خاطر آن شما ما را ملامت کنید ولی ما این نیاز را می‌بینیم. ما به حرف‌های شما گوش می‌دهیم و به گفته عراقی‌ها و دیگر دوستان گوش می‌دهیم و درنهایت آن جمع‌بندی تمام دوستان شما است که باید در نظر داشته باشید. ما خشنودیم و مسلماً شما هم خشنودید که زیمبابوه به‌عنوان میزبان کنفرانس آتی غیرمتعهدها انتخاب شده. ما می‌دانیم که شما می‌خواهید مسئله جنگ بین ایران و عراق هم مطرح شود و شما خودتان را برای ارائه نظرتان آماده می‌کنید و درنهایت کار این اجلاس است جمع‌بندی می‌کند که آن جمع‌بندی ممکن است مطابق میل شما نباشد و نمی‌باید این‌گونه باشد که آنهایی را که آن مواضع را گرفته‌اند شما دشمنان خود تلقی کنید. درمورد جنگ تحمیلی، قائم‌مقام وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران مواضع جمهوری اسلامی ایران را تشریح کرد و آقای موگابه تشکر کرد و گفت: ما به شما اطمینان می‌دهیم که جانب هیچ‌کس را نمی‌گیریم بین شما و عراق غیرمتعهد باقی می‌مانیم. به‌خاطر بیاورید درمورد زدن کشتی‌ها از شما حمایت کردیم و از اینکه به محکومیت شما رأی دهیم، خودداری کردیم و یقین دارم که به‌خاطر می‌آورید که ما سخت ایستاده‌ایم و حمایت از شما را وظیفه خود می‌دانیم. ما همکاری و هماهنگی با شما را نیاز داریم، درخصوص سفر جناب آقای خامنه‌ای وی اظهار داشت که مسئله تاریخ و مسئله مسافرت هماهنگی شده و نه‌تنها مورد استقبال ما بلکه مورد استقبال ملت هم هست.»[۵۴]

گزارش - 754

دولت کویت طی چند روز گذشته 72 نفر دیگر از کارگران ایرانی مقیم آن کشور را اخراج کرد. روزنامه کیهان ضمن درج این خبر در شماره امروز خود، افزوده است: «این افراد از‌طریق مرزهای آبی خلیج‌فارس به‌وسیله چند فروند موتور لنج وارد بنادر بوشهر و گناوه شدند و در اردوگاه رانده‌شدگان کویتی مستقر در بوشهر اسکان یافتند. این عده بعد از دستگیری و بازداشت در محل کار، بین یک تا سه ماه در بازداشتگاه‌های کویت تحت مراقبت‌های شدید امنیتی قرار داشتند و برخی از آنان توسط مأموران امنیتی دولت کویت مورد ضرب‌وشتم قرار گرفته‌اند و مقدار زیادی از اموال آنان نیز ضبط شده است.»[۵۵]

گزارش - 755

در جلسه امروز مجلس شورای اسلامی که به ریاست حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی تشکیل شد، بیش از 200 تن از نمایندگان مجلس در نامه‌ای به حضرت امام خمینی، اقدام مجلس خبرگان را در انتخاب آیت‌الله منتظری به‌عنوان رهبر آینده، تأیید کردند. در بخشی از این نامه آمده است: «اکنون که خبرگان ملت به پیروی از نظریات آن رهبر بزرگ درجهت تثبیت و تحکیم نظام جمهوری اسلامی و تأیید خاص اکثریت قریب‌به‌اتفاق ملت، حضرت آیت‌الله‌العظمی آقای منتظری را به‌عنوان رهبر آینده تشخیص و معرفی نموده‌اند، ما نمایندگان مجلس شورای اسلامی ضمن تأیید نظر خبرگان محترم با سپاس بی‌کران به درگاه پروردگار توانا و آرزوی مجدد طول عمر حضرت امام، این تصمیم به‌حق و سرنوشت‌ساز را به محضر حضرت عالی و به امت شریف و فداکار و خبرگان ملت تبریک و تهنیت می‌گوییم."الیوم یئس الذین کفروا من دینکم" خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگهدار.»[۵۶]

گزارش - 756

در جلسه امروز هیئت دولت برنامه انحرافی عده‌ای برای تظاهرات علیه بدحجابی، دربرابر حرکت اصیل بسیج به‌سوی جبهه‌ها مورد انتقاد قرار گرفت. به نوشته روزنامه اطلاعات: «در جلسه صبح امروز هیئت دولت که به ریاست مهندس میرحسین موسوی نخست‌وزیر، تشکیل شد، مهم‌ترین رویدادهای خارجی، مسائل مربوط به بررسی‌های آماری در کشور و وضعیت سیاسی‌ ـ اقتصادی آذربایجان‌غربی مورد بحث و بررسی قرار گرفت و بر کنترل حرکاتی که اذهان مردم را از اصلی‌بودن مسئله جنگ منحرف می‌کند، تأکید شد. ... بنا بر این گزارش، امروز برنامه عده‌ای برای تظاهرات علیه بدحجابی، باتوجه‌به حرکت اصیلی که فعلاً در سطح جامعه درمورد بسیج مردم به‌سوی جبهه‌ها و کاروان‌های کربلا وجود دارد، مورد انتقاد قرار گرفت و وزارت کشور مسئول جلوگیری از این حرکت شد. همچنین از نیروی حزب‌الله خواسته شد باتوجه‌به احتمال وجود گرایش‌های عمدی برای برگرداندن توجه مردم از جبهه به مسائل فرعی، اطراف کسانی را که بخواهند احیاناً دست به راه‌پیمایی و یا اقدامات دیگری بزنند، خالی کنند.»[۵۷]

گزارش - 757

در یک هم‌اندیشی که امروز در ارومیه با حضور بیش ‌از 2000 نفر از توابین گروه‌های ضدانقلاب تشکیل شد، توطئه‌های بیگانگان در منطقه محکوم و بر خدمت به جمهوری اسلامی ایران تأکید شد. به گزارش خبرنگار روزنامه اطلاعات از ارومیه، در این هم‌اندیشی مهندس شیخ عطار استاندار آذربایجان‌غربی، در سخنانی با اشاره به تلاش جمهوری اسلامی برای نجات انسان‌ها، گفت: «بسیاری از شماها (توابین) ماه‌ها و سال‌ها در رده‌های مختلف در گروهک‌ها بوده‌اید و امروز بهتر از دیگران این مطلب را که جمهوری اسلامی با قدرت"امان‌نامه" را می‌دهد درک می‌کنید. امروز جمهوری اسلامی هیچ‌گونه نگرانی از این بابت که درمورد مسائلی ازقبیل حقوق مردم دررابطه‌با مسائل سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با آنان به صحبت بنشیند، ندارد ولی شما باید بدانید که آن چیزی که به‌عنوان خودمختاری مطرح شده است، یک بحث سیاسی نیست، بلکه شعاری است که موجب فریب‌خوردن گروهی ناآگاه شده است. درحالی‌که در اسلام حقوق مردم یک اصل به شمار می‌رود.» وی تأکید کرد که گروهک‌های ضدانقلاب در مناطق کردنشین مبارزه سیاسی نمی‌کنند، بلکه سران آنها مأموریت‌هایی ازسوی استکبار جهانی برعهده گرفته‌اند که در آن مردم مسلمان کردنشین کردستان را قربانی کنند. استاندار آذربایجان‌غربی سپس با ارائه آماری از خدمات عمرانی دولت جمهوری اسلامی در مناطق کردنشین، به فراهم‌کردن امکانات برای کارهای تولیدی برای "کسانی که به دامن اسلام بازگشته‌اند" (ازجمله اعطای وام و...) اشاره کرد. در ادامه جلسه، «دادستان انقلاب اسلامی به تشریح مواضع قوه قضاییه در رفتار با افراد براساس دستور اسلام و نیز افرادی که به دامن اسلام برگشته‌اند پرداخت و در ادامه به شهادت بیش از 50 تن از روحانیون کردستان به‌دست گروهک‌ها اشاره کرد و گفت: کسانی که اظهار ندامت کرده‌اند و دارای امان‌نامه هستند اگر پس از آن مرتکب جرمی ‌شوند، طبق مقررات با آنان رفتار خواهد شد. در این سمینار کمال زرتشتیان مسئول کمیته حزب منحله دمکرات شهرستان سقز که به دامن ملت مسلمان ایران بازگشته است، به افشای جنایات و خیانت‌های این گروهک مزدور پرداخت و یادآور شد که همه فعالیت‌های حزب منحله دمکرات پس از پیروزی انقلاب اسلامی در خدمت بیگانگان بوده و [این امر] از ائتلاف این گروهک با سایر گروهک‌ها کاملاً مشخص است. وی اعلام کرد که گروهک منحله دمکرات پس از شکست در ائتلاف با منافقین، اخیراً قصد دارد در کنگره هفتم با حزب منحله توده و اذناب آن ائتلاف کند که این نشان‌دهنده وابستگی این گروهک به بیگانگان است. در پایان این سمینار قطعنامه تائبین در هشت ماده قرائت شد. در این قطعنامه ضمن ابراز فرمان‌برداری از امام امت و اعلام آمادگی برای مقابله با متجاوزان به میهن اسلامی و گروهک‌های ضدانقلاب، بمباران کردستان به‌منظور به‌تسلیم‌کشاندن مردم مسلمان کرد توسط جنگ‌افروزان عراقی و ترور روحانیت اهل سنت، تائبین و مردم کردستان به‌وسیله گروهک‌های ضدانقلاب به‌شدت محکوم گردیده و این‌قبیل اعمال غیرانسانی نشانه ضعف و زبونی حکومت بعثی حاکم بر عراق و درماندگی مزدوران داخلی آنها تلقی شده است. در این قطعنامه از اقدامات عمرانی جمهوری اسلامی ایران در مناطق کردنشین نیز قدردانی شده است.»[۵۸]

گزارش - 758

در ادامه اقدامات کور و انفجارهای سهل، امروز یک بمب ده پوندی زمانی ـ ‌الکتریکی در تهران در فروشگاه ورزشی زیر ساختمان خبرگزاری جمهوری اسلامی منفجر شد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی در این انفجار کارگر فروشگاه ورزشی نیما مجروح و به بیمارستان منتقل شد. انفجار بمب به سیستم‌های مخابراتی و تأسیسات خبرگزاری جمهوری اسلامی آسیبی وارد نکرد. [...] ده دقیقه قبل از وقوع انفجار، فرد ناشناسی تلفنی به خبرگزاری اعلام کرده بود که بمبی در نزدیکی خبرگزاری جمهوری اسلامی کار گذاشته شده است.[۵۹] در نشریه گزارش روزانه آمده است: «رأس ساعت 12:05 بمبی به وزن تقریبی 10 پوند ـ که در یک کیف سامسونت جاسازی گردیده و به‌طور امانت تحویل بوتیک‌دار شده بود ـ در یک بوتیک واقع در زیر ساختمان خبرگزاری جمهوری اسلامی (تهران، تقاطع ولی‌عصر ـ فاطمی) منفجر و دراثر انفجار دو نفر به‌طور سطحی مجروح و به مغازه خساراتی کلی وارد شده و به شعاع 15 متر شیشه‌های اطراف شکسته است.»[۶۰] رادیو بی‌بی‌سی، رادیو امریکا و رادیو فرانسه نیز این خبر را منتشر کردند. رادیو اسرائیل هم ضمن انتشار این خبر افزود: «رادیو دولتی ایران از قول مفسرین خود اعلام داشت که ایالات متحده و بریتانیا با تنظیم برنامه‌های محرمانه تصمیم گرفته‌اند در شهرهای ایران ایجاد اغتشاش و آشوب نمایند. به گفته این مفسر هدف غرب از این اقدام و سایر اقدامات مشابه، منحرف‌ساختن توجه مردم ایران از جبهه‌های جنگ به‌منظور حمایت از رژیم عراق می‌باشد. به گفته رادیو دولتی ایران علت اقدامات مزبور هجوم مشتاقانه و کم‌سابقه مردم ایران به جبهه‌های جنگ بوده است.»[۶۱] در اقدامی دیگر، دو نفر از عوامل ضدانقلاب از داخل اتومبیل بی.‌ام.و. آبی رنگ به شماره شهربانی 22718/ تهران ـ م در منطقه مهرشهر کرج به‌سمت واحد گشتی کمیته انقلاب اسلامی تیراندازی کردند و گریختند. مهاجمان اتومبیل را در انتهای مهرشهر رها کرده بودند. این حادثه خسارت جانی نداشت.[۶۲]

گزارش - 759

وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی در بیانیه‌ای، قطعنامه اخیر سازمان ملل درباره جمهوری اسلامی را مبتنی‌بر گزارشی نادرست دانست و آن را مردود اعلام و تأکید کرد که با تروریست‌ها براساس قوانین اسلامی رفتار خواهد شد. در این بیانیه آمده است: «تصویب قطعنامه اخیر سازمان ملل علیه جمهوری اسلامی ایران درخصوص مسئله حقوق بشر، متأسفانه ثابت نمود که موضوع حقوق بشر در سازمان ملل کماکان اصالت نداشته و [...] جمهوری اسلامی ایران به دلایل ذیل قطعنامه صادره را مردود می‌داند: 1. قطعنامه مبتنی‌بر گزارش مخدوش و نادرستی است که با استفاده از منابع تبلیغاتی گروه‌های تروریستی و به‌منظور فریب افکار عمومی جهان تهیه گردیده و کاملاً بی‌پایه و اساس است. 2. برخی از کشورها که مأمن و حامی بزرگ‌ترین گروه‌های تروریستی موجود در جهان می‌باشند، بانی قطعنامه شده و بدین‌ترتیب هدف تبلیغاتی سوء قطعنامه را آشکار ساخته‌اند. 3. سکوت تصویب‌کنندگان این قطعنامه درقبال نقض واقعی حقوق بشر و اقلیت‌ها در بسیاری از کشورها ازقبیل امریکا، هرگونه صلاحیت اظهارنظر را درخصوص مسئله حقوق بشر، از این نمایندگان سلب ساخته است. جمهوری اسلامی ایران در عین اعتقاد به آزادی عقاید افراد، با هرگونه اقدام تروریستی ازجانب گروه‌های ضدانقلاب همچنان برمبنای قوانین اسلامی و با قاطعیت مقابله می‌نماید.»[۶۳]

گزارش - 760

رادیو امریکا در برنامه امروز خود به بررسی مشکلات اقتصادی و کاهش درآمدهای نفتی ایران و کنترل واردات به‌دلیل کاهش درآمدهای ارزی پرداخته است. رادیو امریکا در تحلیل خود آورده است: «ایران امروز خود را مواجه با تضادی می‌بیند، ازسویی پروپای انقلاب قرص شده، نهادهای انقلابی ریشه دوانیده و دولت با ثبات می‌نماید و از سویی دیگر شماری تنگنا ـ که بعضی از آنها سنگین و سخت به نظر می‌رسد‌ ـ پیش‌ روی خود دارد؛ از آن جمله اثرات داخلی جنگ ایران و عراق، وضع اقتصاد ایران و موقعیت سیاسی جناح مخالفین. دشوارترین مشکل پیش ‌روی ایران مشکل داخلی که درواقع مشکل خارجی است، جنگ با عراق است که بر پیکر اقتصاد ایران ضربات سختی وارد [کرده] و ضایعات سیاسی آن نیز کم نبوده است. در چند سال اخیر دولت جمهوری اسلامی حدود یک‌سوم از بودجه سالانه ایران را به جنگ با عراق اختصاص داده است. از سال 1981 هزینه امور دفاعی ایران به تخمین دولت جمهوری اسلامی سه برابر شده است. در همان حال صدور نفت ایران با اشکالات روزافزونی مواجه گشته و درعین‌حال چون خریداران مجبور به پرداخت حق بیمه سنگینی برای حمل نفت ایران شدند آن کشور ناگزیر گشته نفت خود را با تخفیف بهای چشمگیری عرضه کند.» رادیو امریکا افزود: «درآمد حاصل از فروش نفت ایران در سال 1984 ـ 1983 [1362] حدود چهار میلیارد دلار کمتر از میزانی بود که پیش‌بینی شده بود. مابه‌التفاوت این تخمین‌های نادرست در سال‌های 1985 ـ 1984 [1363] سر به شش میلیارد دلار زد و در سال جاری [1364] نیز ارقام درآمد با اعداد تخمین نمی‌خواند. در چنین شرایطی مجلس شورای اسلامی از دولت خواسته است که درمورد درآمد حاصل از فروش نفت تخمین نزدیک‌تر به واقع بزند و بودجه برنامه‌های خود را تعدیل بخشد. دولت جمهوری اسلامی که به رشد اقتصادی و اجرای یک برنامه تازه و جاه‌طلبانه پنج‌ساله چشم دوخته بود، اجازه داد میزان واردات به ایران در سال 1983 از افزایش سریعی برخوردار شود، اما در اوایل سال 1984 که با بحران مبادلات ارزی مواجه شد، واردات را محدود ساخت. در اواخر آن سال از محدودیت‌های وارداتی کاست، اما امسال بار دیگر ضوابط شاقی برای واردات و تأمین اعتبار به اجرا گذاشته که با تلاش جهت کنترل تورم داخلی هماهنگ است.»[۶۴]

گزارش - 761

وزیران نفت کشورهای عضو اوپک که در اجلاس صبح امروز خود درباره سیاست‌های آینده اوپک به تفاهم نرسیدند، اجلاس اوپک را یک روز تمدید کردند. وزیران اوپک به‌منظور یافتن راهکاری برای مقابله با بی‌ثباتی بازار نفت و رسیدن به یک اجماع در سازمان اوپک، بعدازظهر امروز مذاکرات خود را در پشت درهای بسته در محل اقامت وزیر نفت ونزوئلا و رئیس هفتادوششمین اجلاس اوپک از سر گرفتند. خبرگزاری جمهوری اسلامی از ژنو گزارش داد: «عتیبه وزیر نفت امارات متحده عربی، قبل از آغاز نشست بعدازظهر، گفت بین اعضای اوپک پیرامون انتخاب روش مناسب برای حل مشکلات اختلاف‌نظر و شکاف وجود دارد. به گفته عتیبه برخی پیشنهادها برای دفاع از سهمیه اوپک در بازار جهانی و همچنین برای مقابله با تولیدکنندگان نفت غیرعضو اوپک، خواهان افزایش تولید نفت اوپک طی سال‌های 1986 و 1987 می‌باشد. او گفت: اعضا در چنین صورتی باید مشکلات ناشی از سقوط قیمت نفت طی این مدت را تحمل کنند. عتیبه افزود: ساختار کنونی تعیین قیمت و سقف تولید، مربوط به زمان‌های گذشته می‌باشد و اوپک نیاز به اتخاذ روش‌های جدید دارد. [...] از یک‌سو، هیچ قیمت رسمی اوپک به‌صورت واقعی وجود ندارد و از سویی دیگر برخی اعضا با تولید بیشتر در سهمیه تعیین‌شده، حاضر به کاهش تولید تا سطح سهمیه خود نمی‌باشند. وزیر نفت اکوادور نیز در پایان نشست امروز صبح اوپک گفت: تعدادی از اعضا خواهان تعیین روشی جهت دفاع از سهم نفت اوپک در بازار جهانی و مقابله با تولیدکنندگان غیرعضو اوپک می‌باشند. به گفته وی این روش به افزایش تولید، هم‌زمان با کاهش شدید قیمت نفت منجر خواهد شد. تعدادی دیگر از اعضا خواهان حفظ قیمت کنونی نفت اوپک می‌باشند که اثر منفی چنین سیاستی نیز ازدست‌دادن بازار جهانی نفت برای اعضای اوپک خواهد بود.» در ادامه گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی آمده است: «وزیران نفت اوپک امروز بدون کسب تفاهمی پیرامون سیاست‌های جدید سازمان به مذاکرات خود پایان دادند و با تمدید یک روز به کار اجلاس، به ادامه مذاکرات خواهند پرداخت. به گفته یک منبع نزدیک به اجلاس اوپک، هیئت ایرانی شرکت‌کننده در اجلاس طی مذاکرات جاری از حفظ سقف تولید و میزان قیمت رسمی کنونی اوپک حمایت کرده است. به گفته این منبع، ایران خواهان احترام تمامی اعضا به سهمیه‌های تعیین‌شده ازسوی اوپک شده است. از سوی دیگر، یک مقام عالی‌رتبه اکوادور فاش کرد که اوپک هیئتی ویژه به ریاست ونزوئلا جهت بررسی سیستم‌های جدید خود تشکیل داده است. به گفته وی اعضای این هیئت کشورهای ایران، الجزایر، کویت، امارات متحده عربی، عراق و ونزوئلا می‌باشند. وی گفت: عربستان پیشنهاد عضویت در کمیته مذکور را رد کرد.[۶۵] زکی یمانی وزیر نفت عربستان هم در گفت‌وگویی با خبرگزاری فرانسه اعلام کرد: از این پس هدف نخستین اوپک این است که از سهمیه خود در بازار جهانی نفت دفاع کند. به گزارش خبرگزاری فرانسه، از سال 1981 سازمان اوپک برای دفاع از قیمت‌های جهان کم‌کم تولیدش را کاهش داد تا امسال به مرز شانزده میلیون بشکه در روز سقوط کرد. از سوی دیگر، منابع آگاه گفتند عربستان سعودی برای ارزیابی نتایج میان‌مدت کاهش هر بشکه بهای نفت به 23 و حتی 18 دلار سرگرم بررسی است. گروهی دیگر از وزیران نفت اوپک نیز لزوم دفاع سازمان از سهمش در بازار و حتی بازپس‌گیری بخشی از بازار ازدست‌رفته‌اش را خاطرنشان کرده‌اند. برای این امر دیگر کشورهای تولیدکننده که در دهه اخیر دائماً تولیدشان را افزایش داده‌اند باید تولیداتشان را محدود یا کاهش دهند.»[۶۶]

گزارش - 762

تلاش‌های دیپلماتیک چندسویه برای آزادی گروگان‌های امریکایی و فرانسوی در بند در لبنان درحالی ادامه دارد که کویت با معاوضه گروگان‌ها با زندانیان کشورش به‌شدت مخالف است. دراین‌حال، سفر دو گروه از شیعیان لبنان به ایران امیدواری‌هایی برای آزادی برخی گروگان‌ها پدید آورده است. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی: «محافل مطبوعاتی کویت نسبت به فعالیت‌های تری ویت کشیش انگلیسی که برای آزادساختن گروگان‌های امریکایی در بیروت تلاش می‌کند و نیز نسبت به درخواست وی برای ورود به کویت جهت مذاکره با مقامات این کشور به‌منظور مبادله 17 تن از زندانیان سیاسی در کویت با گروگان‌های امریکایی در بیروت همچنان عکس‌العمل تندی از خود نشان می‌دهند. مطبوعات کویت ضمن انتقاد شدید از سیاست امریکا، هیئت حاکمه این کشور را مشوق تری ویت برای مذاکره با مقامات کویتی درمورد مبادله گروهی از زندانیان این کشور با گروگان‌های امریکایی در بیروت قلمداد کردند. روزنامه‌های کویتی تلاش کشیش یادشده برای مبادله زندانیانی را که به گفته مقامات کویت در حادثه انفجارات سال 1983 در این کشور دست داشته‌اند، نوعی دخالت در امور داخلی کویت دانسته و آن را رد کردند. مطبوعات کویت دراین‌زمینه نوشتند، دادگاه‌های کویت حکم خود را درمورد زندانیان صادر کرده‌اند و دیگر هیچ‌کس حق دخالت در این‌گونه امور داخلی را ندارد.»[۶۷] نشریه لیبراسیون درباره ارتباط سفر هیئتی لبنانی به ایران و ماجرای گروگان‌ها نوشته است: «تنها عامل مثبت در این ماجرا، عزیمت هیئتی مرکب از امل و حزب‌الله در روز پنجشنبه به تهران است. گرچه هدف رسمی مأموریت این هیئت"تعمیق روابط میان دو جنبش" است که در پاییز گذشته برخوردهایی پیدا کرده بودند، لیکن در بیروت اعتقاد بر این است که در این چارچوب امل می‌تواند خواستار آزادی گروگان‌های فرانسوی شود تا آقای نبیه بری بتواند به وعده خود که در 30 ژوئن (9 تیر) گذشته به‌هنگام ربوده‌شدن هواپیمای بوئینگ امریکایی تی.‌دبلیو.‌ای.* به بیروت داده بود وفا کند.»[۶۸]

گزارش - 763

گری سیک دستیار پیشین کاخ سفید در کتاب همه سقوط می‌کنند با اشاره به توانایی‌های امام خمینی در ایجاد انقلاب اسلامی و برقراری یک حکومت دینی، تأکید کرده است که امریکا تحت هیچ شرایطی قادر نبود مانع این حرکت مردمی شود. گری سیک افزوده است که امریکا هرگز تصور نمی‌کرد که فکر ایجاد یک حکومت اسلامی در ایران شدنی یا ماندنی باشد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، گری سیک در کتابش ضمن بررسی چگونگی شکل‌گیری انقلاب اسلامی ایران نوشته است که انقلاب ایران از ابتدا عمیقاً مذهبی بود و رهبر آن از ابتدا امام خمینی بوده است. وی در کتابش می‌گوید که به نظر من آیت‌الله خمینی در هر مرحله به‌خوبی می‌دانست که چه می‌خواهد بکند. ما هرگز باور نمی‌کردیم که فکر ایجاد یک حکومت مذهبی، شدنی یا ماندنی باشد. همان‌طورکه شاید بسیاری از پیروان خود آیت‌الله خمینی هم، چنین چیزی را گمان نمی‌کردند. وی می‌افزاید تفاوت اساسی انقلاب ایران با بسیاری از انقلاب‌های دیگر این است که انقلاب ایران از ابتدا رهبری داشت که به‌روشنی خواست‌هایش را برای مردم توصیف می‌کرد. زمانی‌که او (امام خمینی) فائق شد، همان کرد که گفته بود. دستیار پیشین کاخ سفید که در تدوین نوشته‌های کتابش از یادداشت‌های خود در نشست‌های کاخ سفید استفاده کرده است، می‌گوید حتی اگر امریکا اطلاعات کاملی از جریانات ایران داشت نتایجی مشابه آنچه تحقق یافت حاصل می‌شد. وی افزود بجاست که به ‌خاطر داشته باشیم انقلاب‌های راستین نتایج انقلابی و راستینی به‌همراه می‌آورند و این‌گونه نتایج، روند معمول تجزیه‌وتحلیل و هرگونه داوری را نارسا و بیهوده می‌سازد. رادیو امریکا که این گزارش را نقل می‌کرد، می‌افزاید کتاب گری سیک در امریکا با تحسین روبه‌رو شده است و سندی ‌هافمن یکی از اساتید دانشگاه هاروارد در روزنامه نیویورک‌ تایمز می‌گوید هیچ‌یک از کتاب‌های گذشته درمورد عوامل انقلاب ایران، به‌اندازه کتاب همه سقوط می‌کنند قانع‌کننده، منصفانه و متعادل نبوده است.»[۶۹]

گزارش - 764

هفته‌نامه فرانسوی لوپوئن در شماره امروز خود (17 آذر 1364) در مقاله‌ای با عنوان"اسلام بیداری" با اشاره به سه ویژگی اسلام یعنی نیروی محرکه جنبش مسلمانان، جدایی‌ناپذیری از حکومت و اصلاح ضوابط گذشته به آثار بیداری اسلامی پرداخته است. نویسنده مقاله‌ نوشته است که امروز مردم، اسلام را در همه‌جای دنیا مشاهده می‌کنند و اسلام احتمالاً بیشتر از امپراتوری شوروی، غربی‌ها را تهدید می‌کند. نویسنده این مقاله می‌نویسد غرب عموماً درمورد اسلام مرتکب اشتباه شده است، زیرا انگیزه‌های حاکم در اسلام را با عبارات و واژه‌های ناسیونالیستی یا ایدئولوژی‌های رایج می‌سنجد و این درحالی است که در اسلام ناسیونالیسم تحت نفوذ عامل مذهب قرار دارد. این مقاله می‌افزاید: نیرویی که مسلمانان را به جنبش درمی‌آورد اساساً مذهبی است و این نخستین نکته اساسی است. نکته دیگر این است که اسلام از آغاز پیدایش تاکنون کماکان خود را از حکومت جداناپذیر می‌پنداشته است. در اسلام مسائل مربوط به اجتماع، اقتصاد، حقوق، سیاست و دولت به‌شدت موردبحث قرار گرفته است. در اسلام برخلاف مسیحیت مذهب تنها به یک بخش از زندگی اختصاص ندارد و دیگر بخش‌ها را به قدرت مدنی و آزادی فردی واگذار نمی‌کند. دین اسلام یک قدرت سیاسی و اخلاقی همه‌جانبه است. سومین نکته برای درک ماهیت بیداری اسلام این است که اسلام مانند هر انقلابی در مردمی‌ترین اقدام به اصلاح ضوابط سنتی گذشته گرایش پیدا می‌کند. از این دیدگاه انقلاب ایران یک نمونه برای تمامی مسلمانان به حساب می‌آید. نویسنده این مقاله در پایان نتیجه‌گیری می‌کند، بنابراین بازگشت به اسلام پدیده‌ای است که جهان معاصر باید آن را به حساب بیاورد.[۷۰]

ضمیمه گزارش739: گزارش واحد اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، بررسی و تجزیه‌وتحلیل فعالیت‌های دشمن و دیدگاه‌های دشمن درباره تلاش‌های خودی «الف) تحلیل دشمن از روند فعلی جنگ و توانایی‌های موجود در نیروهای خودی باز بودن سیستم امنیتی و حفاظتی جمهوری اسلامی که به‌دلیل بافت مردمی جنگ و عدم کنترل در تمامی جوانب می‌باشد، باعث شده تا دشمن کلیات تغییرناپذیری از مراحل آمادگی و نحوه عملیات ما دریافته و استراتژی خود را برمبنای آنها برقرار سازد. این اطلاعات ازطرفی به‌دلیل قدرت و توان سیستم اطلاعاتی دشمن و بیش از آن براثر عدم دقت در حفاظت و اجرای فریب به‌معنای کامل توسط نیروهای خودی، در دست دشمن قرار گرفته است. دانسته‌های دشمن در شرایط حاضر را می‌توان در بندهای ذیل خلاصه نمود: 1. تصمیم جمهوری اسلامی بر ادامه عملیات‌های محدود تا زمان آمادگی جهت انجام عملیات گسترده. 2. تصمیم جمهوری اسلامی بر انجام عملیات گسترده درحد عملیات بدر که تجربه به او ثابت کرده در سال بیش از یک و یا دو عملیات نخواهد بود. 3. قدرت نیروی پیاده و ترابری دریایی و هلی‌برن (حدوداً) و ضعف زرهی، آتشبارهای پشتیبانی و مهندسی حین عملیات خودی که درنتیجه ما را از نبرد در دشت و مناطق بدون هدف ذوعارضه قابل‌پدافند محروم می‌کند و درمقابل قدرت‌های مذکور، ما را به نبرد در مناطق ذوعارضه و آبی و خاکی سوق می‌دهد. 4. کسب آمادگی‌های مداوم در رزم دریایی و آبی و خاکی توسط جمهوری اسلامی باتوجه‌به ساخت پل‌ها و قایق‌ها و خرید لوازم دریایی. 5. تصمیم جمهوری اسلامی در تصرف اهدافی که ارزش سیاسی، تبلیغاتی و در درجه بعد نظامی داشته باشند. 6. وضعیت جوی حاضر (پاییز و زمستان) که عملیات ما را در شمال‌غرب کشور غیرممکن می‌سازد. 7. ارتباط مستقیم بسیج همگانی نیروهای مردمی با عملیات گسترده با فاصله زمانی دو سه ماه (باتوجه‌به ‌مدت زمان لازم جهت آماده‌سازی نیروها و محدودیت باقی‌ماندن نیروهای بسیج در جبهه که بیش از پنج ماه نمی‌باشد.) مجموعه 7 بند فوق دست به دست هم داده و ذهن دشمن را نسبت به مرز جنوبی کشور و نبرد در بعضی از مناطق آن معطوف می‌دارد. تجربه پنج‌ساله جنگ نشان می‌دهد که جمع‌بندی‌های فوق برای اتخاذ یک استراتژی پدافندی با اولویت مناطقی در جنوب توسط دشمن کافی بوده و جهت مسلح‌نمودن زمین و ایجاد خط پدافندی عمیق و مطمئن، در انتظار وصول اطلاعات دقیق تاکتیکی نمانده است. دشمن بعثی درپی انجام عملیات خیبر و اطمینان از اصرار ما بر ادامه ‌نبرد آبی خاکی پس از آن در هور و اروندرود (بدر و والفجر8) به فکر چاره‌اندیشی افتاد و تجربیات فرماندهان و دست‌اندرکاران خود را جمع‌بندی کرده و به مقدمات یک سیستم پدافندی در کرانه دور آب‌های منطقه ممنوعه دست یافته که تحت عنوان نحوه مقابله با قایق‌های دشمن منتشر شده است. البته این بدان معنا نیست که تمامی تدابیر دشمن منحصر به این جزوه خاص می‌باشد. بلکه این جزوه نمونه‌ای است از اقدامات پیشگیرانه دشمن که به‌دست رزمندگان اسلام افتاده است در قسمت دوم دراین‌رابطه مفصل‌تر بحث خواهد شد.

ب) اتخاذ تدابیر پدافندی مطمئن و ایجاد سیستم هشیاری دائم بنا بر اولویت‌ها دشمن درپی ضربات سنگینی که در عملیات‌های مختلف از ثامن‌الائمه(ع) تا بیت‌المقدس متحمل شد استراتژی خود را براساس پدافند در نقاط سرکوب مرزی برقرار نمود و نسبت به ایجاد موانع، استحکامات، تکمیل خطوط مقدم و ایجاد خطوط بعدی به‏ترتیب در عمق، اختصاص‌دادن نیروهای سازمانی جهت پاتک و استقرار نیروهای احتیاط و واحدهای جدید در خط پدافندی اقدامات گسترده‌ای را آغاز کرد. در اولویت اول، دشمن این‌گونه فعالیت‌ها را در منطقه سپاه سوم (شلمچه تا طلائیه) و سپاه چهارم (چزابه تا طیب) به انجام رساند به‌نحوی‌که رزمندگان اسلام در عملیات رمضان به موانع گسترده دشمن برخورد نموده و پس از عبور از آن با پاتک‌های قوی دشمن مواجه و به عقب رانده شدند و در عملیات‌های والفجر مقدماتی و والفجر1 با مشکلات گسترده‌تری ازجهت موانع و پاتک‌های دشمن مواجه گشتند. عملیات‌های مسلم‌بن‌عقیل، محرم و والفجر2 و 3 و 4 و در اوج همه خیبر هرکدام به‌نحوی در فاصله زمانی موردنیاز دشمن جهت ایجاد موانع و به‌اجرادرآوردن سیستم عمیق پدافندی عمل گردید. پس از عملیات خیبر که دشمن نقطه‌ضعف مهمی را در طول خطوط خود در منطقه هور می‌دید و پس از آن با فعال‌شدن منطقه والفجر8 در کرانه غربی اروندرود نسبت به اتخاذ یک سیستم پدافندی مطمئن و عمیق اقدام نمود که پس از عملیات بدر و ثبات بیشتر پدافندی ما در انجام عملیات‌های آبی و خاکی سرعت اجرایی بیشتری به خود گرفت. اصول کلی سیستم فوق که در ذیل می‌آید عمدتاً از مدارک دشمن استخراج شده است که به تفکیک منطقه هورالهویزه و منطقه اروندرود به شرح ذیل می‌باشد:

ـ منطقه هورالهویزه 1. توجه‌نمودن و تقویت سیستم اطلاعاتی مانند دید‌بانی رادارهای رازیت و دیگر وسایل کشف‌کننده. 2. ایجاد میدان دید و تیر وسیع با ازبین‌بردن نی‌ها و چولان‌های منطقه ممنوعه. 3. گماردن کمین در نزدیکی خط مقدم، ثبت تیر و مواظبت از آبراه‌های منتهی به خطوط مقدم. 4. تقویت خطوط پدافندی ازجنبه مهندسی جهت استقرار و روانه‌کردن سلاح‌های تیر مستقیم و متوسط و استقرار نیروی پیاده جهت جلوگیری از نفوذ به خطوط مقدم. 5.تشکیل نیروی احتیاط سیار و پرتحرک جهت مقابله با هر گروهی که موفق به رسیدن به سواحل خطوط مقدم شود.

ـ منطقه اروندرود 1. ایجاد میدان مین و تیر با ازبین‌بردن چولان‌های ساحلی. 2. ایجاد یک خط پدافندی پیوسته و بدون شکاف که مستلزم بستن دهانه نهرها و ایجاد سنگرهای متوالی و نزدیک به هم می‌باشد. 3. ایجاد موانع ضدهاورکرافت در سواحل به‌خصوص در رأس‌البیشه. 4. استقرار سلاح‌های تیر مستقیم در حاشیه سواحل به‌خصوص رأس‌البیشه جهت جلوگیری از نزدیک‌شدن هرگونه شناور. 5. مراقبت و هشیاری شبانه‌روزی به‌ویژه در شرایط جوی نامناسب. 6. تقویت خطوط مقدم با استقرار نیروهای اصلی (سازمانی) به‌منظور مقاومت بیشتر. 7. طراحی استفاده از آتش‌ تیربارها، خمپاره‌ها و توپخانه‌ و هلیکوپتر جهت انهدام کلیه شناورهای مهاجم قبل از رسیدن به ساحل. 8. طراحی انهدام نیروهای مهاجم در سه مرحله دور، وسط آب و ساحل نزدیک که هرکدام مستلزم طراحی آتش‌های مختلف و موانع شبکه‌ای و... می‌باشد. خلاصه بحث در این قسمت این است که دشمن درپی ضرباتی که در هور از رزمندگان اسلام متحمل گردیده و ضعف‌هایی که در سیستم پدافندی خود در منطقه اروند یافته است اقدام به اتخاذ یک روش پدافندی مطمئن در طول این خطوط نموده است که مشروح آنها در فوق آمده است.

پ) حساسیت‌های فعلی دشمن و درجه‌بندی آنها ـ اصول 1. عملیات گسترده ما در جنوب خواهد بود. 2. نظر به بسیج همگانی مردم، احتمال انجام عملیات با استعداد حداکثر 25 تا 30 گردان در مناطق میانی جبهه در کنار عملیات اصلی در جنوب می‌رود. 3. انجام عملیات‌های محدود تا 3 گردان در مناطق مختلف جبهه میانی و جنوبی. 4. در جنوب نیز امکان عملیات گسترده در دو منطقه هورالهویزه و اروندرود ممکن است.

شواهد دال‌بر حساسیت دشمن و دلایل آن 1. در منطقه هورالهویزه 1. 1. اقدامات خودی  انجام 5 عملیات محدود در هور با هدف نزدیک‌شدن به سواحل دشمن.  انجام عملیات مهندسی با حجم بسیار بالا در امور جاده‌سازی، انتقال، نصب پل و... .  انتقال تجهیزات و وسایل عمده ازقبیل قایق، توپخانه، ادوات و بنه‌های تدارکاتی در هور.  انجام شناسایی با حجم بالا از چزابه تا طلایه که بعضاً منجر به درگیری و یا اسارت برادرانی شده است.  باتوجه‌به انجام دو عملیات زمستانی در هور و ادامه فعالیت‌های خودی در این منطقه و شایعه انجام عملیات سوم در بین مردم و بسیج و عناصر دشمن که بعضاً دیده و شنیده شده است.  استقرار و حضور نیروهای سپاه به‌خصوص یگان‌های کیفی همچون لشکر31، لشکر8، لشکر25، لشکر17 و... .  استمرار فعالیت تردد جاسوس از شمال هور که بالتبع اطلاعاتی را به‌همراه می‌برند.

1 . 2. اقدامات دشمن فعالیت‌های دشمن در منطقه هور نشان‌دهنده حساسیت‌های دشمن در این منطقه است که تعدادی از موارد به شرح ذیل می‌باشد.  حضور تمرینی مداوم دو تیپ از لشکر گارد جمهوری و تیپ 65 نیروی مخصوص در منطقه هور.  تقویت عمومی خطوط به‌خصوص در منطقه ابوخصاف، الحسان تا البیضه و خندق و جزیره جنوبی.  پروازهای شناسایی مداوم، انجام گشت رزمی، به‌کارگیری مستمر دیدگاه‌ها، استفاده از وسایل مراقبتی الکترونیکی و هشیاری مداوم دشمن در منطقه.  انجام عملیات مهندسی با سرعت زیاد با اولویت در منطقه الحسان تا البیضه و ابوخصاف تا چزابه.  اجرای آتش شدید توپخانه در منطقه روبه‌روی الحسان تا البیضه، ام‌النعاج و پد خندق.  ایجاد موانع و استحکامات در جلو خطوط اول و بعضاً در پشت آنها.  بازدید وزیر دفاع دشمن از منطقه شرق دجله و صدور فرامین لازم، همچنین دستور فرماندهی دشمن درجهت تقویت وسایل مهندسی در منطقه. درمجموع، دشمن احتمال انجام عملیات وسیع در هور را در منطقه الحسان تا جنوب البیضه و عملیات پشتیبانی در منطقه ابوخصاف به‌سمت پاسگاه معلق را می‌دهد.

2. در منطقه اروندرود 2. 1. اقدامات خودی  انجام عملیات مهندسی با حجم بسیار در امور جاده‌سازی و احداث 9 پد آتشبار توپخانه و تمرین احداث پل روی بهمن‌شیر که از دید هواپیماهای دشمن و مردم بومی به دور نبوده است.  یک مورد لورفتن شناسایی در منطقه ام‌الرصاص که به‌احتمال قوی منجر به اسارت یک نفر از برادران تیپ 10 شده است.  خروج نیروهای ژاندارمری و استقرار نیروهای سپاه و بسیج در منطقه که احتمالاً هویت لشکر19 و لشکر41 و ناوتیپ کوثر را شناسایی نموده است.  استمرار فعالیت جاسوسی در منطقه اروندرود.  اصرار ما بر تخلیه مردم از حوالی بهمن‌شیر و جزیره آبادان.

2. 2. اقدامات دشمن دشمن در منطقه اروندرود فعالیت‌های بسیاری داشته است که نشان‌دهنده حساسیت‌های او نسبت به ‌کلیت این منطقه می‌باشد که جمع‌بندی آنها به شرح ذیل بوده است:  یکی از دلایل حساسیت دشمن در منطقه ارزش هدف شامل فاو و ارتباط مستقیم منطقه با جنگ خلیج و نقش نیروهای ما از اروندرود و در درجه بعد بکربودن منطقه و اینکه بسیاری از نکات لازم پدافندی در استراتژی دشمن انجام نگرفته و بایستی انجام می‌پذیرفت.  فعالیت شدید مهندسی که عمدتاً در تحکیم پدافند و عمق‌‌بخشیدن به آن بوده است. از حدود اوایل شهریورماه تا نیمه آبان‌ماه به‌مدت دو ماه و نیم فعالیت به استعداد حدود 400 تا 500 دستگاه کمپرسی و وسایل مهندسی انجام می‌شده و از آن تاریخ تاکنون فعالیت‌ها به نصف تقلیل یافته است.  تقویت منطقه به استعداد یک گردان تانک در طول فعالیت‌های مهندسی که با بارش اولین باران در نیمه آبان‌ماه از منطقه خارج شدند به‌نحوی‌که درحال‌حاضر جمعاً حدود 20 دستگاه تانک در منطقه رأس‌البیشه تا چهارچراغ دیده شده است.  هشیاری مداوم از‌طریق نصب دکل‌های دید‌بانی جدید و اعلام آماده‌باش به وسایل الکترونیک در حاشیه اروند و عکس‌برداری هوایی در طول منطقه.  ایجاد موانع و استحکامات بتونی در جلو خطوط اول به‌خصوص در ام‌الرصاص و شهر فاو، ایجاد موانع ضدهلیکوپتر (هلی‌برن) و هاورکرافت در رأس‌البیشه تا شهر فاو و گسترش آنها در حاشیه خور عبدالله.  چندین مورد بمباران منطقه بهمن‌شیر، قفاص، چوئیبده.  اجرای آتش توپخانه در نقاطی خاص مانند نهر قاسمیه و خسروآباد و قصر و اجرای آتش روی آتشبار توپخانه خودی و دکل‌های دید‌بانی. درمجموع دشمن بعثی احتمال اجرای یک تک محدود در منطقه ام‌الرصاص و عملیات وسیع در منطقه خسروآباد به‌سمت رأس‌البیشه را می‌دهد.

ت) شواهد و دلایل حساسیت دشمن در منطقه جنوب منطقه هور منطقه اروندرود تعداد وسایل مهندسی‌ ـ قبلی حدود 700 دستگاه حدود 500 دستگاه تعداد وسایل مهندسی‌ ـ فعلی حدود 200 دستگاه حدود 250 دستگاه آتش‌توپخانه به‌طور متوسط روزانه 10 گلوله 5گلوله هشیاری دشمن دائم دائم شناسایی منجر به درگیری و اسارت چندین مورد یک مورد (ام‌الرصاص) حضور مردم در منطقه نسبی حضور همراه با تخلیه اطلاع از وضع نیروها علم به وجود یگان‌های قوی سپاه حضور جدی سپاه و بسیج سایر دلایل اقدامات جاسوسی، بازدید فرماندهان رده بالا، شایعه عملیات سالانه در هور، انتقال تجهیزات، آماده‌سازی لشکر گارد و تیپ 65 در منطقه اقدامات جاسوسی جمعاً 13 مورد در منطقه هور 8 مورد در منطقه اروند

واحد اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) مورخه 17/9/64»[۷۱]


پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1364/09/17

  1. ↑ سند شماره 1105/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (جواد زمان‌زاده)، 14/9/1364 تا 27/9/1364، ص23.
  2. ↑ پیاده شده نوار 16892، صحافی شماره 791، جلسات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، صص 14 ـ 1، 17/9/1364.
  3. ↑ سند شماره 1105/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (جواد زمان‌زاده)، 14/9/1364 تا 27/9/1364، ص23.
  4. ↑ پیاده شده نوار 16892، صحافی شماره 791، جلسات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، صص 14 ـ 1، 17/9/1364.
  5. ↑ مأخذ2، صص 24 ـ 14.
  6. ↑ مأخذ3، صص 26 ـ 1.
  7. ↑ مأخذ4، صص 24 ـ 1.
  8. ↑ سند شماره 011067 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، واحد اطلاعات، 17/9/1364، گزیده اسناد جنگ، جلد 2، صص 202 ـ 198.
  9. ↑ سند شماره 01106 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش فرمانده گروه اطلاعاتی احد (غلامرضا محرابی)، 17/9/1364، گزیده اسناد جنگ، جلد 4، صص 53 ـ 49.
  10. ↑ سند شماره 011089 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه نجف به فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 19/9/1364.
  11. ↑ سند شماره 270568 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی غرب (رکن 2) به فرمانده نزاجا (معاونت عملیات)، 17/9/1364.
  12. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 265، 19/9/1364، ص3، باختران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 18/9/1364.
  13. ↑ سند شماره 200117 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش‌ روزانه، شماره 117، 21/9/1364، ص1.
  14. ↑ مأخذ2، صص 24 ـ 14.
  15. ↑ سند شماره 011300 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد طرح و عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) به فرماندهی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 5/10/1364.
  16. ↑ سند شماره 011199 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای، قرارگاه عملیاتی خاتم‌الانبیا(ص) سپاه پاسداران (واحد اطلاعات)، شماره 151، 27/9/1364، ص10.
  17. ↑ سند شماره 11093 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی لشکر25 کربلا به فرماندهی نیروی زمینی سپاه، ‌19/9/1364.
  18. ↑ سند شماره 133507 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) سپاه پاسداران به فرمانده کل سپاه، 21/9/1364.
  19. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 264، 18/9/1364، ص1، رادیو صوت‌الجماهیر (عربی)، 17/9/1364.
  20. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 18/9/1364، ص3، رادیو بغداد، 17/9/1364.
  21. ↑ سند شماره 011119 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه پاسداران، 21/9/1364.
  22. ↑ سند شماره 366263 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه پاسداران، 21/9/1364، مریوان 17/9/1364.
  23. ↑ سند شماره 1105/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (جواد زمان‌زاده)، 14/9/1364 تا 27/9/1364، ص23.
  24. ↑ سند شماره 366348 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی ناحیه کردستان به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، 18/9/1364، بانه، 17/9/1364.
  25. ↑ سند شماره 442280 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استاندار کردستان، 21/9/1364، بوکان، 17/9/1364.
  26. ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها، شماره 74، 26/9/1364، صص 26 ـ 25.
  27. ↑ روزنامه کیهان، 17/9/1364، ص18.
  28. ↑ همان.
  29. ↑ روزنامه کیهان، 28/9/1364، ص18.
  30. ↑ مأخذ27، ص17.
  31. ↑ مأخذ27، ص2.
  32. ↑ روزنامه کیهان، 18/9/1364، ص2.
  33. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 17/9/1364، ص4.
  34. ↑ اداره کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 983، 17/9/1364، صص 13، 14 و 15.
  35. ↑ سند شماره 212339 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش مستقیم، شماره 162/3، 19/9/1364، صص 2 و3.
  36. ↑ مأخذ32، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  37. ↑ مأخذ35.
  38. ↑ مأخذ32، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  39. ↑ مأخذ19، ص14، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.
  40. ↑ مأخذ19، صص 16 و 17، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.
  41. ↑ مأخذ12، ص35، رادیو اسرائیل، 18/9/1364.
  42. ↑ مأخذ19، صص 14 و 15، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.
  43. ↑ مأخذ19، صص 16 و 17، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.
  44. ↑ مأخذ19، صص 21 و 22، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.
  45. ↑ مأخذ19، ص17، تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.
  46. ↑ مأخذ20، ص6، رادیو کویت، 17/9/1364.
  47. ↑ مأخذ19، ص18، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.
  48. ↑ مأخذ32، ص1.
  49. ↑ سند شماره 01106 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش فرمانده گروه اطلاعاتی احد (غلامرضا محرابی)، 17/9/1364، گزیده اسناد جنگ، جلد 4، صص 53 ـ 49.
  50. ↑ مأخذ32، ص20، دفتر نمایندگی کیهان‌ ـ دمشق.
  51. ↑ مأخذ20، ص5، رادیو دهلی، 17/9/1364.
  52. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 18/9/1364، ص3.
  53. ↑ مأخذ49، ص36، حراره‌ ـ خبرگزاری فرانسه، 19/9/1364.
  54. ↑ سند شماره 212342 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش مستقیم، شماره 165/3، 23/9/1364، صص 3 و4.
  55. ↑ مأخذ27، ص20.
  56. ↑ اداره کل تندنویسی مجلس شورای اسلامی، روزنامه رسمی، (مشروح مذاکرات علنی مجلس شورای اسلامی) شماره 11096، جلسه 203، 17/9/1364، ص35.
  57. ↑ روزنامه اطلاعات، 18/9/1364، ‌ص2.
  58. ↑ همان، خبرنگار اطلاعات، ارومیه، 17/9/1364.
  59. ↑ مأخذ19، ص9، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.
  60. ↑ سند شماره 200116 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش روزانه، شماره 116، 20/9/1364، ص2.
  61. ↑ مأخذ19، صص 10 و 11، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.
  62. ↑ سند شماره 200114 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نشریه گزارش روزانه، شماره 114، 18/9/1364، ص2.
  63. ↑ روزنامه اطلاعات، 17/9/1364، ‌ص14.
  64. ↑ پیاده شده نوار 16892، صحافی شماره 791، جلسات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، صص 14 ـ 1، 17/9/1364.
  65. ↑ مأخذ57.
  66. ↑ مأخذ57.
  67. ↑ مأخذ19، ص33، تهران‌ ـ خبرگزاری جمهوری اسلامی، 17/9/1364.
  68. ↑ اداره کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 1012، 21/10/1364، صص 35 و 36.
  69. ↑ مأخذ33، ص3.
  70. ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 19/9/1364، ص3.
  71. ↑ مأخذ8.





برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1364.09.17&oldid=4300»