1359.08.02: تفاوت میان نسخه‌ها
| (۲ نسخهٔ میانیِ همین کاربر نمایش داده نشده است) | |||
| سطر ۹۱: | سطر ۹۱: | ||
بيانيه 99 | بيانيه 99 | ||
پرچمهاي عراق برفراز ميدانها و ساختمانهاي شهر محمره ( خرمشهر ) برافراشته شد. نيروهاي عراق در محمره به پيروزي چشمگيري دست يافتند و پل استراتژيك اين شهر به دست نيروهاي عراق افتاد. تانكها و سربازان عراقي تمام راههايي را كه به پل و اين شهر منتهي مي‌گردد و تمام ساختمانهاي مجاور پل را در دست دارند. همچنين ساختمان فرمانداري به تصرف نيروهاي عراقي درآمد... ما هيچ چشمداشتي به خاك ايران نداريم و فقط خواستار حقوق قانوني و اعمال حق حاكميت خود بر زمين و آبهاي خويش هستيم. <ref>خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 3/8/59راديو بغداد ( 2/8/59)</ref> | |||
بيانيه 100 | بيانيه 100 | ||
پس از پيروزي نيروهاي عراق در محمره ( خرمشهر )، نيروهاي ما بعدازظهر امروز نيروهاي خميني را در اين قسمت از سرزمينهاي ايران درهم كوبيدند. و خسارات زير را به آنها وارد كردند: | پس از پيروزي نيروهاي عراق در محمره ( خرمشهر )، نيروهاي ما بعدازظهر امروز نيروهاي خميني را در اين قسمت از سرزمينهاي ايران درهم كوبيدند. و خسارات زير را به آنها وارد كردند: | ||
| سطر ۹۷: | سطر ۹۷: | ||
2 ـ در ساعت 12 امروز 3 هواپيماي متجاوز به منطقه فاو حمله كردند. در ساعت 45/1 بعدازظهر، 3 هليكوپتر به يكي از پايگاههاي منطقه فاو حمله كردند. | 2 ـ در ساعت 12 امروز 3 هواپيماي متجاوز به منطقه فاو حمله كردند. در ساعت 45/1 بعدازظهر، 3 هليكوپتر به يكي از پايگاههاي منطقه فاو حمله كردند. | ||
3 ـ 2 هواپيماي شكاري و يك هليكوپتر متجاوز سرنگون شدند و به اين ترتيب هواپيماهاي متجاوز كه امروز سرنگون يا به غنيمت گرفته شدند، به 10 فروند رسيد. | 3 ـ 2 هواپيماي شكاري و يك هليكوپتر متجاوز سرنگون شدند و به اين ترتيب هواپيماهاي متجاوز كه امروز سرنگون يا به غنيمت گرفته شدند، به 10 فروند رسيد. | ||
4 ـ امروز هواپيماهاي عراقي اهداف اقتصادي و نظامي زير را بمباران كردند: بمباران و انهدام راه‌آهن اهواز، بندر شاهپور، انبارهاي نفت در شمال اهواز، بمباران مراكز تجمع جنگ‌افزارهاي نيروهاي متجاوز در منطقه اهواز، بمباران نيروهاي شكست‌خورده كه از محمره به سوي آبادان عقب‌نشيني مي‌كردند. <ref>. خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 3/8/59راديو بغداد ( 2/8/59 ) </ref> | 4 ـ امروز هواپيماهاي عراقي اهداف اقتصادي و نظامي زير را بمباران كردند: بمباران و انهدام راه‌آهن اهواز، بندر شاهپور، انبارهاي نفت در شمال اهواز، بمباران مراكز تجمع جنگ‌افزارهاي نيروهاي متجاوز در منطقه اهواز، بمباران نيروهاي شكست‌خورده كه از محمره به سوي آبادان عقب‌نشيني مي‌كردند. <ref>. خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 3/8/59راديو بغداد ( 2/8/59 ) </ref> | ||
== بازتاب حملات و درگيريها == | == بازتاب حملات و درگيريها == | ||
| سطر ۱۴۳: | سطر ۱۴۳: | ||
سخنگوي وزارت امور خارجه آمريكا: آمريكا اميد دارد كه ايران به درك اين نكته نايل آمده باشد كه ادامه اسارت گروگانها بر مشكلات آن كشور مي‌افزايد. <ref>ماخذ 25، راديو آمريكا </ref> | سخنگوي وزارت امور خارجه آمريكا: آمريكا اميد دارد كه ايران به درك اين نكته نايل آمده باشد كه ادامه اسارت گروگانها بر مشكلات آن كشور مي‌افزايد. <ref>ماخذ 25، راديو آمريكا </ref> | ||
نماينده آمريكا در شوراي امنيت: آمريكا علاقه‌مند است كه اين كشمكش با احترام به اصول اساسي حقوق بين‌المللي برطرف گردد، به اين ترتيب كه اراضي نبايد با زور تصرف شود و اختلافات بايد به جاي توسل به جنگ با مسالمت حل شود. <ref>ماخذ 25. خبرگزاري آسوشيتدپرس</ref> | نماينده آمريكا در شوراي امنيت: آمريكا علاقه‌مند است كه اين كشمكش با احترام به اصول اساسي حقوق بين‌المللي برطرف گردد، به اين ترتيب كه اراضي نبايد با زور تصرف شود و اختلافات بايد به جاي توسل به جنگ با مسالمت حل شود. <ref>ماخذ 25. خبرگزاري آسوشيتدپرس</ref> | ||
پادشاهي عربستان و ليبي بعد از هفته‌ها مشاجره سياسي كه جنگ عراق با ايران آغازگر آن بود، به تدريج به سوي قطع روابط سياسي پيش مي‌روند. نقطه شروع اين مشاجرات ورود چهار هواپيماي شناسايي آمريكايي به خاك عربستان بود. قذافي اخيراً طي پيامي به دولت عربستان اظهار داشت: حضور آواكسها در عربستان به منزله آن است كه اماكن مقدس اين كشور تحت اشغال آمريكا باشد. | پادشاهي عربستان و ليبي بعد از هفته‌ها مشاجره سياسي كه جنگ عراق با ايران آغازگر آن بود، به تدريج به سوي قطع روابط سياسي پيش مي‌روند. نقطه شروع اين مشاجرات ورود چهار هواپيماي شناسايي آمريكايي به خاك عربستان بود. قذافي اخيراً طي پيامي به دولت عربستان اظهار داشت: حضور آواكسها در عربستان به منزله آن است كه اماكن مقدس اين كشور تحت اشغال آمريكا باشد.(37) | ||
== تحليلها و تفسيرها == | == تحليلها و تفسيرها == | ||
| سطر ۱۴۹: | سطر ۱۴۹: | ||
راديو آمريكا:... در شرايط كنوني جنگ ايران وعراق، تجاوز عراق به خاك ايران ممكن است موجب دخالت شوروي در منطقه شود. حال آن كه به رسميت شناختن حق حاكميت و تماميت ارضي ايران از جانب آمريكا ممكن است موجب عدم‌دخالت شوروي و در نتيجه عدم برخورد دو ابرقدرت | راديو آمريكا:... در شرايط كنوني جنگ ايران وعراق، تجاوز عراق به خاك ايران ممكن است موجب دخالت شوروي در منطقه شود. حال آن كه به رسميت شناختن حق حاكميت و تماميت ارضي ايران از جانب آمريكا ممكن است موجب عدم‌دخالت شوروي و در نتيجه عدم برخورد دو ابرقدرت | ||
شود. <ref>خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 3/8/59</ref> | شود. <ref>خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 3/8/59</ref> | ||
راديو باكو:... رهبران بلندپايه امريكا مرتباً اظهار مي‌‌دارند كه هدف استراتژيك آمريكا حفظ دائمي حضور نظامي عظيم خود در ناحيه خليج و اقيانوس‌هند است. پنتاگون براي تأمين حضور خود، شبكه وسيعي از پايگاههاي نظامي جديد تشكيل داده و پايگاههاي موجود را گسترش مي‌دهد. <ref>خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 3/8/59 </ref> | راديو باكو:... رهبران بلندپايه امريكا مرتباً اظهار مي‌‌دارند كه هدف استراتژيك آمريكا حفظ دائمي حضور نظامي عظيم خود در ناحيه خليج و اقيانوس‌هند است. پنتاگون براي تأمين حضور خود، شبكه وسيعي از پايگاههاي نظامي جديد تشكيل داده و پايگاههاي موجود را گسترش مي‌دهد. <ref>خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 3/8/59 </ref> | ||
== <big>منابع و مآخذ روزشمار 1359/08/02 </big> == | == <big>منابع و مآخذ روزشمار 1359/08/02 </big> == | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۰ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۴۳
| روزشمار جنگ سال 1359 1359.08.02 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | دو آبان |
| تاریخ شمسی | 1359.08.02 |
| تاریخ میلادی | 24 اکتبر 1980 |
| تاریخ قمری | 14 ذیحجه 1400 |
روز سي و سوم-تشكيل مجدد جلسه شوراي امنيت
در سي و سومين روز، نيروهاي عراقي در محور خونين‌شهر اقدام به تك سنگيني كردند و با اشغال ساختمان فرمانداري و تسلط بر پل خونين‌شهر تنها راه تداركاتي مدافعين شهر را قطع كردند. امروز اشغال محمره به عنوان خبر بسيار مهم از راديو بغداد اعلام شد. آبادان همچنان زير آتش شديد دشمن قرار داشت و تانكهاي عراقي از سمت مارد چند كيلومتر به آبادان نزديك شدند. اهواز نيز از سپيده‌دم امروز زير آتش عراقيها قرار گرفت. در جبهه‌مياني قواي دشمن در محورهاي مهران و سومار تقويت شدند. رزمندگان اسلام در محور گيلان‌غرب، نيروهاي عراقي را عقب زدند و در محور سرپل‌ذهاب و قصرشيرين خسارات سنگيني به دشمن وارد ساختند. ستون اعزامي به نوسود بر اثر حمله مهاجمين و هجوم ميگهاي دشمن مجبور به عقب‌نشيني شدند. در اين روز هواپيماهاي دشمن به چند منطقه جنوب تجاوز كرده و نقاط نظامي، صنعتي و مسكوني را ( از جمله در آبادان و مسجد سليمان ) بمباران كردند. همچنين هواپيماهاي متجاوز يك ستون نظامي را در محور نوسود هدف قرار دادند.
حملات و درگيريهاي زميني
جبهه جنوبي با آغاز روز دوم آبان، دشمن با به‌كارگيري حجم وسيعي از نيروهاي پياده و زرهي و با پشتيباني آتش شديد توپخانه، در خرمشهر اقدام به تك نموده، پيشروي خود را آغاز كرد و سرانجام در ساعت 8صبح گروهان تانكي كه تحت فرماندهي گردان 1 از تيپ 23 قرار داشت، توانست خود را به ساختمان فرمانداري رساند، مناطق اطراف را زير آتش گلوله تانك قرار دهد. با تسلط دشمن بر پل به كمك آتش، تنها خط تداركاتي رزمندگان اسلام قطع گرديد. * يكي از فرمانده گردانهاي نيروي ويژه كماندويي عراق در زمينه اقدامات امروز دشمن و وضعيت نيروهاي مهاجم مي‌گويد: « امروز يكي از حساس‌ترين روزهاي اين جنگ به شمار مي‌رود نبردي كه براي تسلط بر پل درگرفت، منجر به سيطره بر شهر و اشغال آن گرديد. اين روز توسط فرماندهي كل ( صدام ) در عراق روز رسمي اشغال خرمشهر ناميده شد. ( در جريان اين حمله ) نيروهاي ما خسارات سنگيني را متحمل شدند و عده زيادي از افسران و درجه‌داران كشته شدند. گردان 8 پياده نيروهاي ويژه به تلاش خود براي پيشروي ادامه داد، اما با اين كه پل سقوط كرده بود، نتوانست مقاومت نيروهاي ايراني را درهم بشكند.» با حضور نيروهاي دشمن در فلكه فرمانداري، 85 درصد شهر به كنترل درآمد و با آن كه عراقيها در محور مسجد‌جامع موفق به شكستن مقاومت رزمندگان نشده بودند، ليكن با تسلط دشمن بر پل، مقاومت نيز بي‌حاصل به نظر مي‌رسيد لذا خروج نيروها از شهر آغاز شد. امكان رسانيدن مجروحين به قسمت شرقي وجود نداشت. شهدا بر زمين مانده بودند. در روزهاي آخر تنها نيروهاي بومي حضور متحد و چشمگير داشتند. ساير نيروها به مرور شهر را ترك كرده بودند، زيرا با توجه به عدم آشنايي نسبت به شهر و سكوت مرگباري كه بر شهر حاكم بود، امكان ادامه حضور ميسر نبود. [۱] يكي از پاسداران اعزامي از ستاد مركزي سپاه كه چند روز قبل از سقوط خرمشهر در اين شهر حضور داشته، ضمن گزارشي نوشته است: « از تاريخ 2/8/59، خرمشهر به صورت ديگري شد. برادران تا ظهر به مقابله با نيروهاي بعثي و نجات گروهي از برادران تكاور ـ كه در ميدان فرمانداري محاصره شده بودند ـ پرداختند. پس از نجات آنها به پايگاههاي خود برگشتند و تا ساعت 16 زير آتش خمپاره‌هاي دشمن بودند بعدازظهر، پس از فروكش كردن آتش بعثيها، شايع شد كه بايد كليه نيروها بيرون بروند. در پي آن، گروه ما، كه شامل 15 نفر مي‌شد، جهت كسب اطلاع به مسجد‌جامع رفتند كه اين موضوع توسط مسئول مسجد تكذيب شد و گروه ما پس از انهدام دو تانك دشمن و كشتن چند نفر از آنها با
- انتهاي پل خرمشهر در قسمت غربي به فلكه بزرگي منتهي مي‌شود كه در يك زاويه آن ساختمان فرمانداري قرار دارد، لذا حضور نيروهاي دشمن در آن به منزله حتمي پل است.
آرپي‌جي‌و نارنجك، به مقر خود برگشتند و مجدداً خمپاره‌هاي دشمن مانند باران، باريدن گرفت تا صبح.» [۲]
سپاه آبادان نيز طي گزارشي اعلام كرد: « تا آخرين لحظات عصر، فرمانداري خرمشهر در اختيار دشمن بود و با تيرباري از روي پشت‌بام، پل را زير رگبار گرفته بود. حتي سينه‌خيز هم نمي‌شد از روي پل عبور كرد. حدود ساعت 30/6 تا 30/7 بعدازظهر ( نيروهاي خودي ) به فرمانداري حمله كرده و آن را از دست نيروهاي عراقي درآوردند كه تا اين لحظه ( ساعت 21 ) پل باز است. ضمناً كشته‌ها و مجروحين از هر دو طرف زياد است.» [۳]
آبادان در طول روز زير انواع آتش دشمن قرار داشت و نيروهاي عراقي از محورهاي مختلف براي نزديك شدن به شهر تلاش كردند، گزارش سپاه آبادان حاكي است: « آبادان از صبح امروز با خمپاره و توپ از طرف اروندرود و جاده ماهشهر ـ آبادان مورد هدف بود. ساعت 18 تانكهاي دشمن از طرف مارد، 4 ـ 3 كيلومتر پيش آمده و متوقف شدند.» [۴]
طبق اعلام سپاه خوزستان: « دو هليكوپتر دشمن به سمت خودروها و توپخانه 130 ميلي‌متري، واقع در محور دارخوين ـ سلمانيه، اتش گشودند كه با آتش متقابل نيروهاي اسلام روبرو شدند. پس از آن ميگهاي دشمن واحد توپخانه را بمباران كردند.» [۵]
اهواز نيز در طول روز زير آتش دشمن قرار داشت. [۶]
جبهه مياني و شمالي
سپاه غرب اعلام كرد: « عراق نيروهاي خود را در محورهاي مهران و سومار با لشكرهاي 13 و 8 تقويت كرده است و امكان حمله عراق از اين محورها افزايش يافته است.» [۷]
به گزارش خبرگزاري پارس: « نيروهاي رزمنده ارتش، سپاه و هوانيروز در طول روز 2/8/59، در جبهه‌هاي سرپل‌ذهاب و قصرشيرين تلفات سنگيني به دشمن وارد ساختند و 90 نفر از كافران بعثي را به هلاكت رساندند، در اين عمليات يك موضع و انبار مهمات و سوخت دشمن آتش گرفت و چند آشيانه توپخانه درهم كوبيده شد. در پي عمليات فوق، در طول شب نيز مواضع دشمن در جبهه قصرشيرين زير آتش قرار گرفت و تلفات چشمگيري به آنها وارد شد.» [۸]
گزارش سپاه غرب حاكي است: « ستون نيروهاي اعزامي به نوسود، پاوه بر اثر حمله مهاجمين و ميگهاي عراقي، مجبور به عقب‌نشيني شدند و از برادران 5 نفر شهيد و 10 نفر ـ از جمله فرمانده سپاه پاوه ـ مجروح شدند. ضمناً نياز مبرمي به نيرو وجود دارد.» [۹]
طبق اعلام نيروي زميني ارتش: « ميني‌بوس 30 نفر از افراد حزب كومله كه براي حمله به پادگان سقز عازم اين شهر بودند، بين راه به دره سقوط كرد و 25 نفر از آنها كشته و زخمي شدند.» [۱۰] همين منبع در گزارش ديگري اعلام كرد: « يك هليكوپتر 214، عصر ديروز در ده مايلي سقز به تعقيب دو جيب مشكوك پرداخته كه تا صبح روز جاري خبري از آن نشده و جستجوي هوايي نيز بي‌نتيجه بوده است.» [۱۱]
حملات هوايي
خارك و بوشهر: يك هواپيماي عراقي در ساعت 30/18 به خارك و 20 دقيقه پس از آن به بوشهر حمله كرد كه در هر دو مورد با مقابله آتشبارهاي ضدهوايي فرار كردند. [۱۲] آبادان: در ساعت 15/8، يك ميگ عراقي پس از تجاوز به فضاي آبادان، توسط يك جنگنده خودي سرنگون شد. [۱۳] هواپيماهاي عراقي شب هنگام طي دو حمله، مناطق مسكوني و پالايشگاه آبادان را هدف قرار داده، خساراتي وارد كردند. [۱۴] مسجد سليمان: هواپيماهاي دشمن در ساعت 20/5 صبح امروز يك پرواز شناسايي بر روي مسجد‌سليمان و كارخانه تانك‌سازي به عمل آورند. [۱۵] هواپيماهاي دشمن بعدازظهر امروز به نقاط مسكوني مسجد سليمان حمله كردند كه يازده غيرنظامي شهيد و بيش از 25 نفر زخمي شدند. [۱۶] پاوه: ساعت 45/11، دو ميگ عراقي به واحدهاي خودي كه به طرف نوسود پيش مي‌رفتند، در محل نيسانه، با راكت حمله كردند و در نتيجه يك نفر پيش‌مرگ كرد مسلمان شهيد و يك پاسدار زخمي گرديد. [۱۷]
خلاصه اطلاعيه‌هاي ستاد مشترك ارتش
اطلاعيه 224 ... رزمندگان نيروي زميني ارتش ظرف روزهاي اول و دوم آبان، مواضع دشمن را در ضلع‌شرقي خاك عراق زير آتش مداوم و بي‌امان خود قرار داده، ضايعات سنگيني به دشمن وارد ساختند. [۱۸]
اطلاعيه 225 ... روز دوم آبان بر اثر آتش توپخانه ارتش، به نيروهاي دشمن در منطقه اهواز تلفات و صدمات زيادي وارد شد كه منجر به عقب‌نشيني نيروهاي كفر گرديد. در اثر حمله جنگنده‌هاي نيروي هوايي به قواي دشمن در ارتفاعات ا...اكبر، مواضع مزدوران نابود شد. با حملة نيروهاي سپاه اسلام به مزدوران عراقي، تعداد 15 تانك و 10 خودروي دشمن منهدم شد و يك جيپ فرماندهي سالم به غنيمت گرفته شد. در جبهه‌غرب كشور، بر اثر آتش شديد توپخانه سپاهيان اسلام، يك يگان توپخانه « خمسه‌خمسه » مزدوران عراق با خاك يكسان شد و تلفات و خسارات زيادي به دشمن وارد گرديد. [۱۹] اطلاعيه 226 در عمليات متهورانه خلبانان هوانيروز از ساعت 30/6 تا ساعت 10 روز دوم آبان در منطقه جنوب غربي كشور تلفات و خسارات زير به دشمن وارد شد: 1 ـ انهدام دو تانك با خدمه آن و يك خودروي آبي ـ خاكي. 2 ـ نابودي هشت دستگاه خودروي نظامي، يك خودروي موشك‌انداز كاتيوشا با مهمات آن، يك بولدوزر، يك جيپ با نفرات آن. 3 ـ بيش از 60 نفر از افراد دشمن در حال فرار به هلاكت رسيدند و 5 نفر تسليم شدند. 4 ـ پنج موضع توپخانه قواي كفر نابود شد و پرسنل آن به اسارت درآمدند. در اين عمليات به پرسنل و وسايل هوانيروز آسيبي وارد نشد. [۲۰] اطلاعات 227 ... برادران هوانيروز در ادامه موفقيتهاي امروز ( 2/8 ) توانستند 15 خودروي سبك و سنگين و بيش از 500 نفر از پرسنل دشمن را در منطقه دزفول نابود كنند. [۲۱] اطلاعيه 228 بخشي از فعاليتهاي ژاندارمري جمهوري‌اسلامي در روز جمعه دوم آبان: 1 ـ در مبارزه عليه قواي كفر در غرب كشور، دو رشته از ارتفاعات چغازوند به تصرف نيروهاي خوديدرآمد. 2 ـ در يك عمليات با شركت افراد ژاندارمري و عشاير مسلمان محلي، براي سركوبي مزدوران كافر، تعداد 12 نفر از افراد متجاوز كشته و 30 نفر زخمي شدند. 3 ـ در بخش ديگري از نوار مرزي، بر اثر آتش ژاندارمري و پشتيباني ايل ملك‌شاهي، نيروهاي عراقي مجبور به عقب‌نشيني شدند. طي عمليات ديگر در صبح روز گذشته توسط همين رزمندگان در منطقه ايلام، 2 دستگاه خودروي دشمن منهدم و 20 نفر از مزدوران به هلاكت رسيدند. [۲۲]
خلاصه بيانيه‌هاي نظامي عراق
بيانيه 99 پرچمهاي عراق برفراز ميدانها و ساختمانهاي شهر محمره ( خرمشهر ) برافراشته شد. نيروهاي عراق در محمره به پيروزي چشمگيري دست يافتند و پل استراتژيك اين شهر به دست نيروهاي عراق افتاد. تانكها و سربازان عراقي تمام راههايي را كه به پل و اين شهر منتهي مي‌گردد و تمام ساختمانهاي مجاور پل را در دست دارند. همچنين ساختمان فرمانداري به تصرف نيروهاي عراقي درآمد... ما هيچ چشمداشتي به خاك ايران نداريم و فقط خواستار حقوق قانوني و اعمال حق حاكميت خود بر زمين و آبهاي خويش هستيم. [۲۳] بيانيه 100 پس از پيروزي نيروهاي عراق در محمره ( خرمشهر )، نيروهاي ما بعدازظهر امروز نيروهاي خميني را در اين قسمت از سرزمينهاي ايران درهم كوبيدند. و خسارات زير را به آنها وارد كردند: 1 ـ آتشبارهاي ضدهوايي ما 3 هواپيماهاي تجاوزگر اف ـ 5 را در بخش جنوبي نبرد سرنگون كردند. 2 ـ در ساعت 12 امروز 3 هواپيماي متجاوز به منطقه فاو حمله كردند. در ساعت 45/1 بعدازظهر، 3 هليكوپتر به يكي از پايگاههاي منطقه فاو حمله كردند. 3 ـ 2 هواپيماي شكاري و يك هليكوپتر متجاوز سرنگون شدند و به اين ترتيب هواپيماهاي متجاوز كه امروز سرنگون يا به غنيمت گرفته شدند، به 10 فروند رسيد. 4 ـ امروز هواپيماهاي عراقي اهداف اقتصادي و نظامي زير را بمباران كردند: بمباران و انهدام راه‌آهن اهواز، بندر شاهپور، انبارهاي نفت در شمال اهواز، بمباران مراكز تجمع جنگ‌افزارهاي نيروهاي متجاوز در منطقه اهواز، بمباران نيروهاي شكست‌خورده كه از محمره به سوي آبادان عقب‌نشيني مي‌كردند. [۲۴]
بازتاب حملات و درگيريها
راديو لندن: عراقيها مي‌گويند نيروهايشان تمامي خرمشهر را به تصرف درآوردند و اكنون مشغول محاصره آبادان از همه طرف هستند، ولي گزارشي به نقل از سخنگوي شورايعالي‌دفاع ايران، سقوط خرمشهر را تكذيب كرده و راديو تهران گفته است كه كوشش ديشب عراقيها براي تصرف خرمشهر با مقاومت روبرو شد. راديو تهران گفت كه جنگ خانه به خانه در خرمشهر ادامه دارد. [۲۵] راديو آمريكا: بغداد امروز ادعا كرد كه نيروهايش بندر خونين‌شهر را تصرف كرده‌اند، اما تهران اين ادعا را بي‌اساس خواند. راديو بغداد پيامهاي شادباش صدام را به واحدهاي نظامي عراق پخش كرد. سخنگوي وزارت دفاع ايران گفت كه ادعاي عراقيها در مورد پيروزي در خونين‌شهر بي‌اساس است و نيروهاي ايراني هنوز بيشتر شهر را در كنترل دارند. خبرگزاري پارس نيز گزارش داد جنگ خانه به خانه هنوز در خرمشهر ادامه دارد. عراقيها مدعي هستند كه شهر آبادان و پالايشگاه آن را در محاصره خود دارند. [۲۶] راديو كلن 2/8/59 از آبادان و خرمشهر گزارش مي‌رسد نيروهاي ايراني با وجود تلفات شديد و در زير باران موشك و توپخانه سنگين به مقاومتي سخت دست زده، همچنان اين دو شهر را در اختيار دارند. راديو كلن: به نظر مي‌رسد كه از 24 ساعت قبل تاكنون چه در جبهه‌هاي جنگ و چه در صحنه‌هاي سياسي‌ترازو به نفع ايران است. خبرگزاري پارس گزارش داد: نيروهاي زرهي، تانك و چريكهاي محلي در غرب با حمله به نيروهاي عراقي ضمن وادار نمودن آنها به عقب‌نشيني، تلفات سنگيني به آنها وارد كرده‌اند. چند تپه سوق‌الجيشي و مهم در جريان اين عمليات بار ديگر به دست نيروهاي ايران افتاده است. [۲۷]
روزشمار سياسي 2/8/59
شورايامنيت سازمان‌ملل بار ديگر براي رسيدگي به جنگ ايران و عراق تشكيل جلسه داد: نماينده نروژ، مكزيك و آمريكا خواهان ترتيباتي از سوي شورا شدند تا عراق نيروهايش را از ايران خارج كند و زمينه براي آتش‌بس و پايان جنگ فراهم گردد. اما شورايامنيت هيچگونه اقدام قاطع و اصولي جهت محكوم كردن تجاوز و خاتمه دادن به آن، به عمل نياورد و متقابلاً نماينده عراق تقاضاي خروج نيروهاي عراقي از خاك ايران را محكوم كرده، آن را مغاير با قطعنامه‌هاي پيشين شورا خواند.
جمهوري‌اسلامي ايران
رئيس جمهوري در ديدار با سفير يوگسلاوي:... برداشت ما از غيرمتعهد اين است كه اينها نه وابسته به ابرقدرت روس هستند نه به ابرقدرت آمريكا و مستقل از اين دو عمل مي‌كنند جانب حق را مي‌گيرند، والا اگر قرار باشد شما غيرمتعهد باشيد به اين معنا كه كسي به كس ديگر تجاوز كند، فقط تماشاچي باشيد، اين غيرمتعهد نيست... معناي غيرمتعهد اين است كه شما به متجاوز بگوئيد چرا كردي؟ رئيس جمهور در ديدار با سفير كره: رئيس جمهور در پاسخ به پيشنهاد سفير كره مبني بر قطع رابطه با دولتهايي كه با ايران رفتار بدي دارند، گفت: ما بايد از موضع قدرت عمل كنيم. بگذاريد ما پيروز شويم، آن وقت خدمت دولتهايي كه با ما چنين روابطي برقرار كرده‌اند و به دشمنان ما كمك كرده‌اند، خواهيم رسيد. [۲۸] امام‌جمعه تهران ( حجت‌الاسلام خامنه‌اي ):... دشمن مايل است قدم به قدم پيش بيايد و تاكتيك ما اين است كه نيروهاي عظيم مردم را كه مي‌تواند دهها لشكر دشمن را در خود غرق كند، به ميدان بكشانيم.... ما جنگ را نيفروخته‌ايم و جنگ‌افروز هم نيستيم. اما تسليم زور و تعرض و تجاوز هم نمي‌شويم. دشمن به خانه ما وارد شده و تعرض كرده و تا اين تعرض هست، آتش بس‌معنا ندارد. ... ما با امريكا در حال جنگيم. چگونه ممكن است از او كمك بگيريم؟ ... دشمن بايد از خاك ما خارج شود و خساراتي را كه بر ما و ملت عراق وارد كرده، بپردازد و بعد از آن بگويد كه چرا با ما و ملت عراق ستم روا داشته است. ... امروز در كشور عراق سلاح آمريكائي، روسي، انگليسي و فرانسوي با هم به كار گرفته مي‌شود. ما برعكس با همه كمپانيهاي تسليحاتي دنيا قهريم. ما به ميل خودمان از همه اين كمپانيهابريده‌ايم و خواسته‌ايم با ابرقدرتهاي جنگ‌افروز مرتبط نباشيم. [۲۹]
عراق
عصمت كتاني، نماينده عراق در سازمان‌ملل: جنگ عراق با ايران از سوي ايران بر عراق تحميل شده است، زيرا عراق از راههاي مسالمت‌آميز و قانوني وارد شد تا اختلافات دو كشور از طريق مذاكره حل شود، ولي ايران توجهي نكرد... اين ايران است كه از جنبه عملي و فعلي جنگ را به صورت كنوني آغاز كرده است. [۳۰] فرستاده‌هاي ويژه عراق، هفته گذشته به كويت، قطر، عربستان‌سعودي، امارات متحده رفته‌اند تا براي فراهم آوردن كمكهاي مالي براي بغداد تلاش نمايند. [۳۱]
تلاشهاي صلح
... شورايامنيت سازمان‌ملل براي رسيدگي به جنگ ايران و عراق، جلسه علني داشت. سخنرانان اين جلسه، پايان منازعات و انعقاد يك قرارداد صلح را بين دو كشور خواستار گرديدند. سفير آمريكا گفت: تهران و بغداد بايد اين اصلي را بپذيرند كه نمي‌توان با توسل به زور، اراضي يكديگر را تصرف كرد. دو كشور بايد متعهد گردند در امور داخلي يكديگر مداخله نكنند... تماميت ارضي ايران با حمله نيروهاي عراق به خطر افتاده است. نماينده عراق گفت: تقاضاي ايران مبني بر خروج عراق از خاك ايران، پيش از برقراري آتش‌بس، غيرواقعي است و با قعطنامه‌هاي پيشين شوراي امنيت مغايرت دارد. [۳۲]
نماينده كوبا و رئيس دفتر هماهنگي كشورهاي غيرمتعهد در سازمان‌ملل: كشورهاي غيرمتعهد به او و به ناظر سازمان آزاديبخش فلسطين در سازمان‌ملل متحد اختيار داده‌اند براي ايجاد يك كميته ويژه در سطح وزيران خارجه براي ساختن پلهايي از حسن‌نيت و حسن اطميناني بين ايران و عراق، گفتگوهاي لازم را آغاز كنند. نماينده نروژ در سازمان‌ملل پيشنهاد كرد كه قطعنامه جديد شوراي امنيت بايد خروج تمامي نيروهاي خارجي را از سرزمينهايي كه با زور به دست آورده، پيش‌بيني كند و احترام به تماميت ارضي، حاكميت و استقلال ملي را مورد تاكيد قرار دهد. [۳۳] نماينده مكزيك در سازمان‌ملل: شوراي امنيت بايد دو كشور را در رسيدن به راه حل پايان جنگ ياري دهد تا عراق نيروهايش را از ايران خارج كند و اين شورا يك برنامه درست را كه مورد پذيرش طرفين باشد، براي آغاز گفتگو تنظيم كند. [۳۴]
مواضع و اقدامات كشورها
سخنگوي وزارت امور خارجه آمريكا: آمريكا اميد دارد كه ايران به درك اين نكته نايل آمده باشد كه ادامه اسارت گروگانها بر مشكلات آن كشور مي‌افزايد. [۳۵] نماينده آمريكا در شوراي امنيت: آمريكا علاقه‌مند است كه اين كشمكش با احترام به اصول اساسي حقوق بين‌المللي برطرف گردد، به اين ترتيب كه اراضي نبايد با زور تصرف شود و اختلافات بايد به جاي توسل به جنگ با مسالمت حل شود. [۳۶] پادشاهي عربستان و ليبي بعد از هفته‌ها مشاجره سياسي كه جنگ عراق با ايران آغازگر آن بود، به تدريج به سوي قطع روابط سياسي پيش مي‌روند. نقطه شروع اين مشاجرات ورود چهار هواپيماي شناسايي آمريكايي به خاك عربستان بود. قذافي اخيراً طي پيامي به دولت عربستان اظهار داشت: حضور آواكسها در عربستان به منزله آن است كه اماكن مقدس اين كشور تحت اشغال آمريكا باشد.(37)
تحليلها و تفسيرها
راديو آمريكا:... در شرايط كنوني جنگ ايران وعراق، تجاوز عراق به خاك ايران ممكن است موجب دخالت شوروي در منطقه شود. حال آن كه به رسميت شناختن حق حاكميت و تماميت ارضي ايران از جانب آمريكا ممكن است موجب عدم‌دخالت شوروي و در نتيجه عدم برخورد دو ابرقدرت شود. [۳۷] راديو باكو:... رهبران بلندپايه امريكا مرتباً اظهار مي‌‌دارند كه هدف استراتژيك آمريكا حفظ دائمي حضور نظامي عظيم خود در ناحيه خليج و اقيانوس‌هند است. پنتاگون براي تأمين حضور خود، شبكه وسيعي از پايگاههاي نظامي جديد تشكيل داده و پايگاههاي موجود را گسترش مي‌دهد. [۳۸]
منابع و مآخذ روزشمار 1359/08/02
- ↑ بر اساس گزارش يكي از فرماندهان عراقي. سند 51096. مركز مطالعات و تحقيقات جنگ. ص 25
- ↑ گزارش برادر محمد قهرماني، عضو ستاد مركزي سپاه. سند 051245
- ↑ سپاه آبادان. سند 051249
- ↑ . سپاه آبادان. سند 051249
- ↑ « بولتن خبري » اطلاعات سپاه خوزستان. سند 001392
- ↑ بر اساس گزارش يكي از فرماندهان عراقي. سند 51096. مركز مطالعات و تحقيقات جنگ. ص 25
- ↑ سپاه غرب.
- ↑ روزنامه انقلاب‌اسلامي، 3/7/59، خبرگزاري پارس.
- ↑ ماخذ 7.
- ↑ ماخذ 6.
- ↑ ماخذ 6.
- ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 3/8/59، خبرگزاري پارس.
- ↑ ماخذ 7.
- ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 4/8/59، خبرگزاري پارس
- ↑ ماخذ 6.
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامي، 4/8/59
- ↑ شاجا. سند 001359
- ↑ ماخذ 6.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 3/8/59
- ↑ روزنامه اطلاعات، 3/8/59
- ↑ . روزنامه اطلاعات، 3/8/59
- ↑ روزنامه اطلاعات، 3/8/59
- ↑ خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 3/8/59راديو بغداد ( 2/8/59)
- ↑ . خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 3/8/59راديو بغداد ( 2/8/59 )
- ↑ خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 3/8/72
- ↑ . خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 3/8/72
- ↑ خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 3/8/72
- ↑ روزنامه اطلاعات، 3/8/59
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامي، 3/8/59
- ↑ ماخذ 25، راديو كويت
- ↑ خبرگزاري يوپي‌تي، 2/8/59
- ↑ . ماخد 25. راديو آمريكا
- ↑ ماخذ 25. خبرگزاري آسوشيتدپرس
- ↑ ماخذ 25، راديو كويت
- ↑ ماخذ 25، راديو آمريكا
- ↑ ماخذ 25. خبرگزاري آسوشيتدپرس
- ↑ خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 3/8/59
- ↑ خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 3/8/59