1365.06.08: تفاوت میان نسخه‌ها
| سطر ۸۷: | سطر ۸۷: | ||
"صدام‌حسين" امروز در سخناني در جمع اعضاي شوراي قانون‌گذاري و اجرايي منطقه كردستان عراق، ضمن تأكيد برتفاوت ميزان وفاداري و علاقه‌مندي كردهاي عراقي به حزب بعث در مقايسه با اعراب، گفت: «ملاك ارزيابي عراقي‌ها را ميزان جان‌بازي و فداكاري آنها در جبهه‌ها تعيين مي‌كند.» وي افزود: «خودمختاري در كردستان عراق نه تنها موجب تجزيه عراق نمي‌شود بلكه وحدت كشور را تعميق مي‌نمايد. قانون خودمختاري كردستان مي‌تواند در برخي موارد در جهت بهترشدن، اصلاح شود. چنانچه اين وضع نيز نسبت به قانون‌اساسي و قوانين ديگر پيش مي‌آيد.»<ref>واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 10/6/1365، ص 20، به نقل از تلويزيون ابوظبي، 8/6/1365. </ref> | "صدام‌حسين" امروز در سخناني در جمع اعضاي شوراي قانون‌گذاري و اجرايي منطقه كردستان عراق، ضمن تأكيد برتفاوت ميزان وفاداري و علاقه‌مندي كردهاي عراقي به حزب بعث در مقايسه با اعراب، گفت: «ملاك ارزيابي عراقي‌ها را ميزان جان‌بازي و فداكاري آنها در جبهه‌ها تعيين مي‌كند.» وي افزود: «خودمختاري در كردستان عراق نه تنها موجب تجزيه عراق نمي‌شود بلكه وحدت كشور را تعميق مي‌نمايد. قانون خودمختاري كردستان مي‌تواند در برخي موارد در جهت بهترشدن، اصلاح شود. چنانچه اين وضع نيز نسبت به قانون‌اساسي و قوانين ديگر پيش مي‌آيد.»<ref>واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 10/6/1365، ص 20، به نقل از تلويزيون ابوظبي، 8/6/1365. </ref> | ||
وي در ادامه ضمن تأكيد دوباره بر معيار ارزيابي افراد، گفت: «به افرادي كه به جبهه بروند و در مقابل رزمندگان ايراني هراسي به دل راه نداده و مواضع خود را ترك نكنند، مدال شجاعت مي‌دهيم، اما كساني كه از رفتن به جبهه سر باز زنند، به اشد مجازات يعني مرگ محكوم مي‌شوند و افراد خانواده‌هاي آنها از كليه حقوق اجتماعي محروم خواهند شد.» صدام در ادامه سخنان خود گفت: «در منطقه كردستان عراق عده‌اي تجزيه‌طلب قصد دارند قسمتي از خاك عراق را تجزيه كنند. ميزان علاقه‌مندي يك شهروند بغدادي يا "سماوه‌اي" به حزب بعث با يك كُرد عراق بسيار متفاوت است. البته اين يك امر طبيعي است زيرا يك شهروند اربيلي از نظر سطح فكر با يك شهروند بغدادي يا سماوه‌اي تفاوت بسيار دارد چرا فردي كه در بغداد زندگي مي‌كند از ثمرات حزب بعث به‌خوبي برخوردار است و با پيش‌رفت‌هاي مملكت در طول 18 سال گذشته آشنا شده‌است، [اما] فردي كه عمر خود را در كوهستان‌هاي اربيل گذرانده، نمي‌توانسته پيش‌رفت‌هايي را كه در پرتو حزب بعث نصيب مملكت شده‌است لمس كند. بنابراين كساني كه انقلاب عراق را درك نكنند، شايسته دريافت خدمات رفاهي و عمراني نيستند.» | وي در ادامه ضمن تأكيد دوباره بر معيار ارزيابي افراد، گفت: «به افرادي كه به جبهه بروند و در مقابل رزمندگان ايراني هراسي به دل راه نداده و مواضع خود را ترك نكنند، مدال شجاعت مي‌دهيم، اما كساني كه از رفتن به جبهه سر باز زنند، به اشد مجازات يعني مرگ محكوم مي‌شوند و افراد خانواده‌هاي آنها از كليه حقوق اجتماعي محروم خواهند شد.» صدام در ادامه سخنان خود گفت: «در منطقه كردستان عراق عده‌اي تجزيه‌طلب قصد دارند قسمتي از خاك عراق را تجزيه كنند. ميزان علاقه‌مندي يك شهروند بغدادي يا "سماوه‌اي" به حزب بعث با يك كُرد عراق بسيار متفاوت است. البته اين يك امر طبيعي است زيرا يك شهروند اربيلي از نظر سطح فكر با يك شهروند بغدادي يا سماوه‌اي تفاوت بسيار دارد چرا فردي كه در بغداد زندگي مي‌كند از ثمرات حزب بعث به‌خوبي برخوردار است و با پيش‌رفت‌هاي مملكت در طول 18 سال گذشته آشنا شده‌است، [اما] فردي كه عمر خود را در كوهستان‌هاي اربيل گذرانده، نمي‌توانسته پيش‌رفت‌هايي را كه در پرتو حزب بعث نصيب مملكت شده‌است لمس كند. بنابراين كساني كه انقلاب عراق را درك نكنند، شايسته دريافت خدمات رفاهي و عمراني نيستند.» | ||
صدام در پايان افزود: «ما در عراق همانند يك مسابقه دووميداني عمل مي‌كنيم و در اين مسابقه هركسي زودتر از ديگران به‌خط پايان برسد، قهرمان شناخته مي‌شود و اين خط پايان جبهه است. هركس زودتر از ديگران خود را به جبهه برساند، قهرمان شناخته مي‌شود.<ref>روزنامه رسالت، 10/6/1365، ص 4. </ref> بنابراين ملاك ارزيابي و درجة تمايز افراد عراقي، ميزان جان‌بازي آنان در جبهه‌ها مي‌باشد. اگر كسي در جنگ از خود لياقتي نشان دهد، مسلماً با كسي كه جبهه را ترك كرده، بايد تفاوت داشته‌باشد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 9/6/1365، ص 14، اهواز، خبرگزاري جمهوري اسلامي. </ref> | |||
==گزارش - 745== | ==گزارش - 745== | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۷ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۱۰:۵۷
| روزشمار جنگ سال 1365 1365.06.08 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | هشت شهریور |
| تاریخ شمسی | 1365.06.08 |
| تاریخ میلادی | 30 اوت 1986 |
| تاریخ قمری | 24 ذیحجه 1406 |
گزارش - 734
قرارگاه "خاتم‌الانبياء"(ص) سپاه به قرارگاه حمزه(ع) ابلاغ قطعي كرد كه ضمن پدافند از مناطق تحت مسئوليت خود، عمليات آفندي در منطقه حاج‌عمران را ـ به منظور لبيك گفتن به خواست امام امت ـ عليه دشمن بعثي اجرا كند. طبق اين دستورالعمل، به قرارگاه عملياتي حمزه سيدالشهدا(ع) مأموريت داده شد كه در منطقه عمومي حاج‌عمران در ساعت "س" روز "ر" با اجراي تك، ضمن تصرف و تأمين ارتفاعات "شهيد صدر"، "تپه شهدا"، "2519"، "واراس"، "2014" و "سكران"، آماده شود تا بنا به دستور، تك را به قسمت غرب ادامه دهد. همچنين در اين دستورالعمل معين شده‌است كه پشتيباني عمليات را نيروي هوايي و هوانيروز ارتش جمهوري‌اسلامي به‌منظور تخليه نيروها، ترابري و اجراي آتش انجام دهند.[۱] طبق ابلاغ كتبي امروز قرارگاه خاتم به قرارگاه حمزه(ع)، خط حديگان‌هاي عملياتي در حاج‌عمران به ترتيب از جنوب به شمال به اين شرح مي‌باشد: لشكر10 سيدالشهدا(ع) خط حد انتهاي عمليات ارتفاع "سكران" تا "تپه تخم‌مرغي"؛ تيپ105 قدس در ارتفاع "واراس" و يال‌هاي آن؛ تيپ155 ويژه شهدا در ارتفاع "2519" و يال‌هاي آن؛ تيپ21 امام‌رضا(ع) ـ كه در شب دوم وارد عمل مي‌شود ـ ادامه يال‌هاي پايين "واراس" به‌طرف تنگه "دربند"؛ تيپ11 قائم(عج) از تپه "قرمز" تا "تخته سنگي"؛ تيپ9 بدر از "تخته سنگي" تا تپه "شهيد صدر"[۲] از سوي ديگر، پس از دو روز تأخير، امروز نيروهاي لشكر10 سيدالشهدا(ع) ـ كه يكي از يگان‌هاي اصلي عمل‌كننده در عمليات منطقه حاج‌عمران مي‌باشد. ـ با پيمودن فاصله بين سنندج و پيرانشهر در 12 ساعت، وارد پادگان "پسوه" در 20 كيلومتري پيرانشهر شدند و به دليل خستگي آنها، تصميم گرفته شد كه پس از مدت كوتاهي استراحت، با رعايت نكات حفاظتي به منطقه عملياتي منتقل شوند[۳] (ضميمه دارد). دربارة تلاش‌هاي دشمن در منطقه عمومي اين عمليات، نيروي‌زميني ارتش جمهوري‌اسلامي گزارش داد كه امروز دشمن با 18 فروند هواپيما طي سه مرحله از ساعت 9:32 تا 9:47 و با 45 فروند هواپيما طي 12 مرحله از ساعت 12:54 تا 18:05 مناطق "قملره"، "قزقاپان"، "تمرچين"، "حاج‌عمران" و منطقه عمومي پيرانشهر و پادگان آن را بمباران كردند كه در نتيجه، 7 تن شهيد، 16 تن مجروح و 13 تن دچار موج گرفتگي شدند.[۴] توپخانه دوربرد عراق نيز شب گذشته روستاي "كهنه لاهيجان" و اطراف شهر پيرانشهر را گلوله‌باران كرد كه براثر آن، خسارات بسياري به مردم وارد آمد. صبح روز گذشته در شهر اروميه نيز چندين بار وضعيت قرمز اعلام شد.[۵]
گزارش - 735
سرانجام پس از چندين روز بحث درباره طرح عمليات سپاه روي اسكله العميه، امروز در جلسه‌اي كه با حضور فرمانده كل سپاه(برادر رضايي)، فرمانده قرارگاه‌نوح(برادر حسين‌علايي) و جانشين فرمانده لشكر امام‌حسين(ع) (برادر ابوشهاب) برگزار شد، زمان و طرح اين عمليات تصويب نهايي شد و به اطلاع يگان‌هاي عمل‌كننده رسيد. طبق اين طرح، هدف اصلي، اسكله‌العميه و هدف فرعي در صورت امكان و توانايي، اسكله‌البكر خواهدبود[۶] (ضميمه دارد). فرماندهان با توجه به موقعيت مهتاب، روشنايي هوا، جدول جزر و مد و تأثير اين پديده بر جريان آب، زمان اجراي عمليات را ساعت 22 نهم شهريور تعيين كردند. دربارة انتخاب اين زمان بايد گفت كه در اين ساعت از شب دهم شهريور، آب در حالت مدِ كامل است و سپس جزر شروع مي‌شود و تا ساعت 1:30 بامداد ادامه مي‌يابد. در اين زمان كه آب در حالت جزر و تقريباً "قلب"مي‌باشد، اختلاف سطح آب به 7 تا 8 سانتي‌متر مي‌رسد و در نتيجه آب سرعت بسيار كمي خواهد داشت.[۷] شايان ذكر است كه لشكر14 امام‌حسين(ع) از تاريخ 31/5/1365 جهت كسب آمادگي لازم براي اجراي مأموريت محوله (تصرف اسكله‌هاي العميه و البكر)، وارد منطقه جنوب شده و تاكنون اقداماتي از قبيل آماده‌سازي نيروها، شناسايي و طراحي مانور براي آمادگي در عمليات، انجام داده است.[۸]
گزارش - 736
به دنبال فعاليت‌هاي شديد مهندسي دشمن در جزيره مجنون ـ كه مي‌تواند هرگونه راه‌كار عملياتي نيروهاي خودي را با مشكل مواجه كند ـ و حل نشدن مسئلة كمبود نيروي عمليات و نيز تمايل فرمانده كل به انجام شدن همزمان عمليات در جزيره، امروز وي طرح جديدي پيشنهاد كرد كه طبق آن، نيروها به دليل كمبودهايشان، به‌طور مرحله‌اي و طي دو مرحله وارد عمل مي‌شوند و به خط اول دشمن دست مي‌يابند. طبق طرح پيشنهادي جديدي كه طرح "شهيد همت" نام‌گذاري شده‌است (به‌دليل برگزاري جلسه در موقعيت شهيد همت(ضميمه دارد)، تيپ32 انصارالحسين(ع) روي خاك‌ريز جديد عراق كه به‌طرف پد "الهويدي" در حال احداث است، لشكر19 فجر روي سيل‌بند غرب پد مركزي ومقداري از سيل‌بند شرقي آن و همچنين لشكر7 ولي‌عصر(عج) روي سيل‌بند شرق پد مركزي و سيل‌بند عمود بر ضلع جنوبي جزيره، تيپ15 امام‌حسن(ع) روي پد شرقي و براي الحاق با لشكر7 ولي‌عصر(عج)، عمل مي‌كنند. طبق برنامه، همه يگان‌ها در فاصله 200 تا 300 متري خط تصرف شده، يك شكاف به‌منظور جلوگيري از نفوذ پاتك‌هاي احتمالي دشمن احداث مي‌كنند.[۹] فرمانده كل سپاه در اين جلسه، شب دوازدهم شهريور را زمان عمليات اعلام كرد.[۱۰] برادر غلامعلي رشيد مسئول معاونت عمليات فرمانده كل سپاه، بر ضرورت اجراي اين عمليات تأكيد كرد و در توجيه طرح جديد گفت: «اين طرح، مرحله‌اي است، يعني در اين مرحله بايد روي خاك‌ريز اول دشمن برويم. اگر بخواهيم صبر كنيم، نيروهايمان را از دست مي‌دهيم. اگر چه رفتن روي خاك‌ريز اول دشمن بدتر از تصرف خط اول اوست، ولي بايد توجه داشت كه انجام دادن آن بهتر از وضعيت فعلي است، زيرا ما در شرايط كنوني روزانه تلفات زيادي مي‌دهيم.»[۱۱] سرانجام پس از بحث‌هاي فراوان در اين جلسه، يگان‌ها به‌رغم اعلام مخالفت خود، پذيرفتند كه براي انجام دادن عمليات مطابق طرح جديد، آماده شوند.[۱۲] به گزارش راوي قرارگاه (برادر عبدالله درويشي)، از جمله عوامل مؤثر در تسريع اين عمليات، اقدامات شديد مهندسي دشمن در جزيره، بخصوص در چند روز اخير مي‌باشد. دشمن از حدود 10 روز پيش به‌سرعت در حال احداث يك خاك‌ريز از روي پد غربي به‌طرف پد "الهويدي" است كه تا كنون بيش از 400 متر آن‌را ساخته است. اين خاك‌ريز در صورت اتصال به پد "الهويدي" علاوه بر بستن راه‌كارهاي تيپ32 انصارالحسين(ع) و ناامن كردن پد غربي، در آينده غرب جزيره را نيز در تسلط دشمن در مي‌آورد. همچنين اخيراً دشمن مرتفع كردن سيل‌بندي را كه در شرق پد مركزي زير آب بوده، شروع كرده است كه با اين اقدام، تعدادي از راه‌كارهاي لشكر19 فجر و لشكر7 ولي‌عصر(عج) مسدود مي‌شود و برآوردهاي عملياتي ما نيز بايد تغيير كند. گفتني است كه با توجه به سرعت عمل دشمن، كار اين سيل‌بند احتمالاً تا 48 ساعت آينده به پايان خواهد رسيد. راوي قرارگاه كربلا افزوده است: «طبق اظهارات فرماندهان يگان‌ها، دشمن روز به روز با افزودن موانع در مقابل خود، مشكلات نيروهاي ما را در اجراي عمليات بيش‌تر خواهد كرد. لشكر7 ولي‌عصر(عج) در شناسايي‌هاي اخير خود در 250 متري خاك‌ريز اصلي دشمن (خاك‌ريز اول) به يك سيل‌بند جديد كه 15 سانتي‌متر زير آب بوده، برخورد كرد كه اين امر مشكلات جديدي را براي عبور قايق‌ها از روي آن به‌وجود خواهد آورد.[۱۳]
گزارش - 737
با توجه به نزديكي زمان عمليات در محور دربنديخان، در جلسة امروز قرارگاه نجف كه فرمانده (برادر ايزدي) و كليه مسئولان واحدهاي اين قرارگاه حضور داشتند، آمادگي واحدها و چگونگي هماهنگي بين آنها در عمليات دربنديخان، بررسي شد. در اين جلسه دربارة مشكلاتي همچون آمادگي نداشتن برخي يگان‌ها، توجيه نبودن آنها به عمليات و همچنين مسئله اقدامات مهندسي و احداث جاده بحث و مشورت شد. مطابق آنچه مورد بررسي قرارگرفت، احداث نكردن جاده "پل شيخ صله" تا "تازه‌آباد"، آماده شدن فقط حدود 40 درصد مواضع پدافندي، تكميل نشدن مواضع توپخانه و اورژانس "ش.م.ر." از جمله مشكلات موجود است. درباره سوله براي ساخت مواضع، مسئول توپخانه قرارگاه (برادر كابلي) گفت: «سوله مواضع، مهم‌ترين مسئله ماست و ما حداقل به 40 سوله احتياج داريم.» در اين جلسه همچنين بر ايجاد مركز تطبيق و تمركز آتش يگان‌ها زير نظر قرارگاه نجف، تأكيد شد.[۱۴] سپس فرمانده قرارگاه نجف از يگان‌هاي تحت امر خود خواست كه تا 11/6/1365 آمادگي صددرصد خود را براي اجراي عمليات اعلام كنند.[۱۵] در ادامه جلسه اقداماتي كه قرارگاه نجف در مورد طرح‌هاي فريب در محورهاي "مريوان" و "سومار" براي انحراف دشمن از عمليات دربنديخان، انجام داده‌است، بررسي و پي‌گيري شد. مسئولان قرارگاه با تأكيد بر مؤثربودن اين اقدامات، به گفته راديوعراق اشاره‌كردند كه منطقه عمليات نيروهاي‌خودي را سومار دانسته و چنين تهديدكرده‌است: «ما مي‌دانيم كه شما به "مندلي" خواهيدآمد، پس براي ميزباني از شما منتظر هستيم.» همچنين گشتي‌هاي دشمن در محور سومار، يكي از نيروهاي خودي را به منظور كسب اطلاعات به اسارت گرفته‌اند.[۱۶] اين توضيح لازم است كه پس از تصويب طرح كلي عمليات دربنديخان در 7/5/1365، مقرر شد كه در سه محور "قصرشيرين"، "سومار" و "مريوان"، عمليات فريب و در دو محور "پاوه" و "سوركوه" عمليات پشتيباني انجام شود. در عمليات فريب، نيروهاي خودي بدون پيش‌روي، فقط با نمايش آمادگي خود، دشمن را در شناخت محور اصلي دچار ترديد مي‌كنند و دو عمليات پشتيباني نيز همزمان يا با فاصله كمي از عمليات اصلي انجام مي‌شود كه طي آن نيروهاي خودي با اجراي عمليات محدود، مانع از تجمع و تمركز نيروهاي دشمن در محور اصلي مي‌شوند. در عمليات پشتيباني در محور پاوه كه با فرماندهي قرارگاه نجف انجام خواهد شد، دو طرح مانور منظور شده‌است: در طرح مانور اول، روي ارتفاعات "پردينه" عمل مي‌شود و در طرح دوم، ابتدا ارتفاعات "گاوكش" و سپس ارتفاع كنار پردينه تصرف خواهد شد. اين عمليات پشتيباني با استعداد 10 گردان به منظور آزادي "نوسود"ـ كه از ابتداي جنگ تاكنون در اشغال عراق و ضدانقلاب مي‌باشدـ ناامن كردن شهر "طويله" عراق و ضربه زدن به ضدانقلاب موجود در منطقه (به خصوص حزب دمكرات كردستان كه در "دره تفي" با استعداد 250 تن مستقر است)، دنبال مي‌شود. عمليات پشتيباني در محور "سوركوه" را قرارگاه رمضان فرماندهي مي‌كند و اهداف آن عبارت است از: تصرف ارتفاعات "قاشتي" در غرب سد دربنديخان؛ ايجاد ناامني در داخل عراق با انفجار تونل‌ها، پل‌ها و نقاط مهم جاده‌ها.[۱۷] از ديگر سو، در آستانه آمادگي نيروهاي خودي براي عمليات، همكاري ضدانقلاب منطقه‌اي با منافقين بيش‌تر شده‌است. در اين باره از اقدامات زير مي‌توان نام برد: اعزام ديده‌بان‌هاي نفوذي به منطقه جهت تنظيم آتش توپخانه؛ آسيب رساندن به نيروهاي خودي به‌منظور جلوگيري از عمليات؛ شناسايي مقرها كه حتي در يك نوبت دو نفر با لباس كردي از مقر تاكتيكي قرارگاه نجف براي شب عمليات عكس مي‌گرفتند و هنگامي كه با ممانعت و برخورد افراد مهندسي و زرهي روبه‌رو شدند، چند تن از اين برادران را مجروح كردند و گريختند. از ديگر اقدامات ضدانقلاب، ريختن ميخ در جاده‌ها،[۱۸] آتش زدن يك كمپرسي و ميني‌بوس و يك خودرو واحد اطلاعات ـ عمليات مي‌باشد.[۱۹]
گزارش - 738
طبق گزارش منابع اطلاعاتي، در چند روز گذشته حدود 300 تن از افراد گروه‌هاي مختلف كه براي عراق جاسوسي مي‌كردند، در محورهاي پيرانشهر، باختران، اورامانات، گردنه غرب و منطقه دهلران دست‌گير شده‌اند. همچنين يكي از منافقين كه قبلاً نظامي بوده‌است، در هنگام ورود به داخل كشور شناسايي و دست‌گيرشد. وي اعتراف كرد كه از طريق كردستان به تبريز رفته‌بود تا در مراكز نظامي دست به يك سري عمليات تخريبي و تروريستي بزند.[۲۰]
گزارش - 739
در ادامه حملات هوايي دشمن به مواضع نيروهاي خودي، در ساعات 9:30 و 14:00 امروز نيز شش تيم پروازي از جنگنده‌هاي عراقي شامل 25 فروند هواپيما، مواضع نيروهاي خودي را در منطقه عملياتي فاو ـ آبادان بمباران كردند كه بر اثر آن علاوه بر وارد آمدن خساراتي در منطقه، يك پل ارتباطي نيروهاي خودي نيز منهدم شد.[۲۱]
گزارش - 740
جمهوري‌اسلامي ايران ضمن تكذيب اين ادعاي عراق كه در چند روز گذشته مناطق مسكوني بصره گلوله‌باران شده‌است، بر گلوله‌باران تأسيسات اقتصادي عراق به تلافي حملات اين كشور به شهرهاي مرزي ايران، تأكيد كرد. سخن‌گوي ستاد تبليغات جنگ در اين‌باره گفت: «تأسيسات اقتصادي و شهرهاي مرزي ايران روزانه زير آتش توپخانه دشمن قرار داشته و حمله به مناطق صنعتي و كارگري ايران نيز ادامه دارد، به همين دليل و به تلافي اين حملات دشمن، رزمندگان اسلام مراكز اقتصادي اطراف شهر بصره را زير آتش توپخانه خود قرار داده‌اند.» وي افزود: «رژيم عراق براي اين ادعاهاي خود مبني‌بر گلوله‌باران مناطق مسكوني هيچ‌گونه شواهدي در دست ندارد.»[۲۲]
گزارش - 741
در گزارش امروز ستاد ناحيه سپاه‌پاسداران فارس در مورد تأمين نيروهاي سهميه استان فارس براي طرح 500 گردان، آمده‌است كه در حال حاضر 13434 نيرو در جبهه حضور دارند و براي تأمين سقف نهايي سهميه دراين ناحيه، 6469 تن كمبود وجود دارد كه اين تعداد نيز طي كاروان‌هاي كربلاي 8 و 9 تأمين خواهد شد.[۲۳] همچنين طبق آمار ستاد ناحيه همدان نيروهاي اعزامي از اين استان به جبهه‌ها در مردادماه جاري، 2893 تن بوده‌است.[۲۴] هفته‌نامه ايتاليايي"پانوراما" درباره اين‌گونه حضور نيروهاي داوطلب در جبهه‌ها نوشت: «در حال حاضر صدهاهزار جوان ايراني در طول دوهزاركيلومتر جبهه‌جنگ مستقرشده‌اند و تجربه شش‌ساله جنگ باعث شده كه فرماندهان نظامي ايران از اين نيروي مردمي كه با تركيبي از معنويت و عدم ترس از مرگ، داراي تاكتيك‌هاي عملياتي بالايي هستند، بهره‌گيرند.»[۲۵]
گزارش - 742
امام‌خميني به‌مناسبت هفتة دولت، در جمع اعضاي هيئت دولت مطالب مهمي درباره رفتار مخالفان و منتقدان از دولت آقاي ميرحسين موسوي بيان فرمودند، از جمله: «ما بايد عملكرد دولت را روي‌هم‌رفته حساب كنيم، ببينيم كه آيا اين دولت در اين مدتي كه در جنگ بوده‌است و در محاصره اقتصادي بوده‌است و مخالفت همه قدرت‌هاي بزرگ دنيا بوده‌است، اين دولت موفق بوده‌است روي‌هم‌رفته يا نه؟ بي‌انصافي است كه ما بگوييم موفق نبوده، بي‌انصافي است كه ما بگوييم كه دولت كار ازش نيامده. خوب، كارهاي بزرگي كرده‌اند، كارهايي كه در ظرف چهل پنجاه سال نشده‌بود اينها كرده‌اند، در هر قشرشان، همه جا، همه افرادشان و روي‌هم‌رفته يك دولت موفق بوده‌است... من به همه اشخاصي كه قلم در دستشان است، زبان گويا دارند مي‌خواهم سفارش كنم كه متوجه باشند كه قلم آنها، زبان آنها در حضور خداست، فردا مؤاخذه دارد. صحبت سرِ دولت و رياست‌جمهور و اينها نيست، صحبت سر نظام است، نظام اسلام است. آقاي خامنه‌اي ـ سلمه‌الله ـ باشند رئيس‌جمهور يا يك كسي ديگر، آقاي موسوي نخست‌وزير باشند يا يك كس ديگري، اين مطرح نيست، مطرح نظام جمهوري اسلامي است؛ ما مكلفيم به حفظ او، همه نويسنده‌ها مكلفند به حفظ نظام... آقايان توجه بكنند كه قلم آنها يك وقت قلمي نباشد كه جمهوري‌اسلامي را تضعيف بكند. من مي‌بينم در بعضي قلم‌ها اين جوري است و اينها توجه بكنند. من هميشه ميل دارم كه با نصيحت، با ـ عرض مي‌كنم كه ـ تقاضا، با ملايمت با آقايان رفتار كنم و هميشه جوري باشد كه يك صحبتي كه ملايم نباشد، نباشد؛ لكن اگر چنانچه يك وقتي اقتضا بكند مصلحت اسلام، يك وقت انسان ببيند كه مي‌خواهد يك كسي اسلام را تضعيف كند ولو نمي‌فهمد خودش، يا خداي نخواسته از روي فهم ـ كه بعضي نادر هست الآن ـ كه از روي ادراك مي‌خواهند لطمه بزنند و شناسايي هم ممكن است شده‌باشند، لكن توجه كنند كه اگر يك وقت يك همچو چيزي پيش بيايد، آن وقت يك وضع ديگري پيش مي‌آيد، اين‌جور نيست كه همه‌اش قضيه نصيحت باشد و ملايمت باشد، يك مسئله ديگري پيش مي‌آيد. ما در حال انقلاب هستيم. شما ملاحظه كنيد، آن جاهايي كه انقلاب شده‌است چه كرده‌اند! آن جاهايي كه انقلاب شده‌است، انقلاب روسيه‌اي كه پنجاه و چند سال از آن گذشته است، روزنامه باز همچو تحت كنترل است كه نمي‌توانند يك كلمه اين‌ور آن‌ور بگويند. الآن به طوري كه براي من گزارش دادند، در عراق هيچ مطلبي را جزاين كه اداره اطلاعات اجازه بدهد نمي‌توانند بروز بدهند؛ هيچ مطلبي را راجع به اقتصادشان، راجع به ـ عرض مي كنم كه ـ ارزشان، راجع به نظامي‌شان، همه چيزها، بايد اداره اطلاعات اجازه بدهد تا چي بشود. ... خوب ما چي؟ ما هرچه دستمان آمد گفتيم. الآن اقتصاد ما اين طوري است و ما ورشكسته هستيم، خوب، ما ورشكسته، جناب عالي كه مي‌فرماييد كه ما ورشكسته شديم. اين براي اسلام مضر است يا براي دولت مضر است؟ اين براي جمهوري‌اسلامي مضر است، وقتي فهميد طرف ما. ما ورشكسته نيستيم، چون مردم مي‌دانند، اما تويي كه برمي‌داري مي‌نويسي ما ورشكسته هستيم. تويي كه مي‌نويسي ما هيچي ديگر نداريم. تويي كه اين حرف‌ها را مي‌نويسي، اين براي اسلام مُضر است، نه براي دولت. اگر يك چيزي بود كه مخصوص دولت بود، خوب، يك مسئله‌اي بود، باز مي‌شد يك چيزي، اما يك چيزي كه براي نظام مضر است، هست و اين را توجه كنيد به آن، دست‌هاتان را يك قدر نگه داريد، قلم‌هايتان را يك قدر نگه داريد، توجه بكنيد به اين‌كه هر چيزي نبايد نوشته بشود، هر چيزي نبايد منتشر بشود. و من به شما عرض مي‌كنم كه من ممكن است يك روزي اگر چنانچه خداي نخواسته تعقيب بكنند آقايان، ممكن است من يك وضع ديگري پيش بيايد برايم.»[۲۶]
گزارش - 743
در ادامه فعاليت‌هاي ديپلماتيك شوروي در منطقه دربارة جنگ ايران و عراق "ولاديميرپتروفسكي" معاون وزير امورخارجه شوروي در بغداد با "صدام" رئيس رژيم عراق ديدار و پيام ميخائيل گورباچف را به وي تسليم كرد. پتروفسكي كه از يك هفته پيش در بغداد به‌سر مي‌برد در گفت‌وگويي با روزنامه دولتي "الجمهوريه" چاپ بغداد، ايران و عراق را به آغاز مذاكرات براي خاتمه دادن به جنگ فرا خواند و گفت: «مسكو از پيشنهادهاي صلح صدام براي پايان جنگ پشتيباني مي كند.» به نوشته الجمهوريه، وي شايعه راه يافتن سلاح‌هاي ساخت شوروي به ايران را يك توطئه بين‌المللي خواند و گفت: «هدف از آن، لطمه زدن به وجهة اتحاد جماهير شوروي مي‌باشد.»[۲۷] "يوري ورنتسف" معاون اول وزير امورخارجه شوروي نيز در رأس يك هيئت ديپلماتيك وارد الجزاير شد. وي قبل از ورود به الجزاير، از دمشق و اُردن نيز ديدار كرده‌بود. راديو بي.بي.سي در اين‌باره گزارش داد: «ورنتسف در پايان اقامت خود در امان، از متحدان ايران خواست تهران را تشويق به پايان جنگ با عراق كنند.» ورنتسف كه اين سخنان را اندكي قبل از ترك امان بيان مي‌كرد، گفت: «مذاكراتش با شاه حسين درباره اوضاع خاورميانه در جنگ شش ساله خليج‌فارس بوده‌است.» وي با اشاره به اين كه ادامه خون‌ريزي در جنگ خليج‌فارس به سود هيچ‌كس نيست، گفت: «ما به‌عنوان همسايه ايران نمي‌توانيم در قبال اين اوضاع هشيار نبوده و بي‌توجه بمانيم. ما سعي كرده‌ايم ايران را به توقف جنگ متقاعد كنيم، اما هيچ پاسخي دريافت نكرده‌ايم، بنابراين كشورهاي ديگر را تشويق مي‌كنيم تا ايران را به اين كار متقاعد كنند.»[۲۸]
گزارش - 744
"صدام‌حسين" امروز در سخناني در جمع اعضاي شوراي قانون‌گذاري و اجرايي منطقه كردستان عراق، ضمن تأكيد برتفاوت ميزان وفاداري و علاقه‌مندي كردهاي عراقي به حزب بعث در مقايسه با اعراب، گفت: «ملاك ارزيابي عراقي‌ها را ميزان جان‌بازي و فداكاري آنها در جبهه‌ها تعيين مي‌كند.» وي افزود: «خودمختاري در كردستان عراق نه تنها موجب تجزيه عراق نمي‌شود بلكه وحدت كشور را تعميق مي‌نمايد. قانون خودمختاري كردستان مي‌تواند در برخي موارد در جهت بهترشدن، اصلاح شود. چنانچه اين وضع نيز نسبت به قانون‌اساسي و قوانين ديگر پيش مي‌آيد.»[۲۹] وي در ادامه ضمن تأكيد دوباره بر معيار ارزيابي افراد، گفت: «به افرادي كه به جبهه بروند و در مقابل رزمندگان ايراني هراسي به دل راه نداده و مواضع خود را ترك نكنند، مدال شجاعت مي‌دهيم، اما كساني كه از رفتن به جبهه سر باز زنند، به اشد مجازات يعني مرگ محكوم مي‌شوند و افراد خانواده‌هاي آنها از كليه حقوق اجتماعي محروم خواهند شد.» صدام در ادامه سخنان خود گفت: «در منطقه كردستان عراق عده‌اي تجزيه‌طلب قصد دارند قسمتي از خاك عراق را تجزيه كنند. ميزان علاقه‌مندي يك شهروند بغدادي يا "سماوه‌اي" به حزب بعث با يك كُرد عراق بسيار متفاوت است. البته اين يك امر طبيعي است زيرا يك شهروند اربيلي از نظر سطح فكر با يك شهروند بغدادي يا سماوه‌اي تفاوت بسيار دارد چرا فردي كه در بغداد زندگي مي‌كند از ثمرات حزب بعث به‌خوبي برخوردار است و با پيش‌رفت‌هاي مملكت در طول 18 سال گذشته آشنا شده‌است، [اما] فردي كه عمر خود را در كوهستان‌هاي اربيل گذرانده، نمي‌توانسته پيش‌رفت‌هايي را كه در پرتو حزب بعث نصيب مملكت شده‌است لمس كند. بنابراين كساني كه انقلاب عراق را درك نكنند، شايسته دريافت خدمات رفاهي و عمراني نيستند.» صدام در پايان افزود: «ما در عراق همانند يك مسابقه دووميداني عمل مي‌كنيم و در اين مسابقه هركسي زودتر از ديگران به‌خط پايان برسد، قهرمان شناخته مي‌شود و اين خط پايان جبهه است. هركس زودتر از ديگران خود را به جبهه برساند، قهرمان شناخته مي‌شود.[۳۰] بنابراين ملاك ارزيابي و درجة تمايز افراد عراقي، ميزان جان‌بازي آنان در جبهه‌ها مي‌باشد. اگر كسي در جنگ از خود لياقتي نشان دهد، مسلماً با كسي كه جبهه را ترك كرده، بايد تفاوت داشته‌باشد.»[۳۱]
گزارش - 745
راديو امريكا به نقل از سخن‌گوي وزارت خارجه اين كشور اعلام كرد كه مذاكرات امريكا و شوروي كه به منظور آماده كردن مقدمات ملاقات ماه آينده وزيران خارجه دو كشور انجام مي‌گيرد، مفيد بوده‌است و اين، راهي براي رسيدن به تفاهم در خصوص درگيري‌هاي منطقه‌اي مي‌باشد. گفتني است كه وزيران امورخارجه دو كشور، مقدمات ديدار ريگان و گورباچف را فراهم خواهند ساخت.[۳۲]
گزارش - 746
يك گروه ناشناس در بيانيه‌اي با امضاي "نيروهاي متحد عدالت" كه براي روزنامه "النهار" بيروت فرستاده، هشدار داده‌است كه در صورت تغيير نكردن سياست خاورميانه‌اي فرانسه، گروگان فرانسوي خود را خواهد كشت. در اين بيانيه آمده‌است: «اگر دولت فرانسه به دنباله‌روي از شيطان بزرگ ادامه داده و حمايت خود را از سركوبگران مسلمانان پرافتخار لبنان و منطقه قطع نكند، مسئول سرنوشت گروگان "كاميل سونتاك" خواهدبود.»[۳۳]
گزارش - 747
در ادامه حمايت‌هاي حزب قدرت‌مند "دمكرات مسيحي" ايتاليا از منافقين، امروز نيز وزيران كشور، دفاع، پست و تلگراف و تلفن ايتاليا از غرفه منافقين در جشنوارة دوستي حزب دمكرات مسيحي ايتاليا بازديد كردند. به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، در اين جشنواره كه در شهر "كروياي" ايتاليا آغاز به‌كار كرده‌است، گروهك منافقين با برپايي غرفه‌اي، آنچه را آثار مستند وجود شكنجه و اختناق در ايران ناميده، به نمايش گذاشته‌است. روزنامه "ايل‌پيلو" ارگان رسمي حزب دمكرات مسيحي، در شماره روز پنجشنبه خود با درج اين خبر، "شوراي ملي مقاومت ايران" ـ را كه از چند گروهك ضدانقلاب تشكيل شده و رهبري آن با منافقين است ـ قدرت‌مندترين جناح مخالف انقلاب‌اسلامي خواند و افزوده‌است كه اين شورا عليه رژيم اختناق خميني و براي برقراري يك صلح عادلانه مبارزه مي‌كند. اين روزنامه به نقل از يكي از مسئولان اين شورا در ايتاليا، دعوت حزب دمكرات مسيحي از گروهك منافقين را در آستانه پايان ششمين سالگرد جنگ، بسيار مثبت تلقي كرده‌است، سپس در ادامه مقاله خود به‌نقل از مسئول اين گروهك نوشته است كه وزيران كشور، دفاع و پست و تلگراف ايتاليا ضمن بازديد از اين غرفه با چند تن از سركردگان "شوراي مقاومت" نيز گفت‌وگوهايي انجام داده‌اند. مقاله "ايل‌پيلو" بدون درج تاريخ اين بازديد و ملاقات، به جزوة حاوي مشخصات 50 هزار تن از معدومين ايراني كه در نمايشگاه منافقين ارائه شده، اشاره كرده‌است و تعداد زندانيان سياسي را كه مورد شكنجه قرارگرفته‌اند بالغ بر 140 هزار تن اعلام كرده‌است. گفتني است كه ديدار وزير كشور ايتاليا از غرفه منافقين ـ به‌رغم اعترافش به غيرقانوني و تروريستي بودن فعاليت‌هاي اين گروهك ـ براساس اسناد و مدارك ارائه شده به وي انجام شده‌است. وزير كشور ايتاليا متعهد گرديده بود كه در آينده نزديك ادامه فعاليت اين گروهك را در ايتاليا متوقف سازد. حزب دمكرات مسيحي ـ كه 346 كرسي در مجلس ايتاليا دارد ـ نيز در مقايسه با ديگر احزاب اين كشور تاكنون موضع متعادل‌تري دربرابر انقلاب‌اسلامي در پيش گرفته‌بود و چنين دعوتي[از گروهك منافقين] و چاپ اين مقاله در ارگان رسمي اين حزب، بي‌سابقه بوده‌است.[۳۴]
ضميمه گزارش 734: شناسايي‌هايي منطقه حاج‌عمران چنان كه قبلاً ذكر شد، هر چند به دليل دير رسيدن نيروهاي لشكر10 سيدالشهدا به منطقه عملياتي، زمان اجراي اين عمليات به تعويق افتاده‌است، اما تلاش نيروهاي خودي در امر شناسايي در محور حاج‌عمران و در آستانه عمليات در اين منطقه، همچنان ادامه دارد از جمله شناسايي‌هاي تيپ9 بدر روي ارتفاع "شهيد صدر" موفقيت‌آميز بوده‌است. اين امر به دنبال واگذاري ارتفاع "شهدا" به تيپ11 قائم(عج) و محدود شدن منطقه عملياتي اين تيپ انجام‌گرفت. از سويي، به دليل هوشياري دشمن، امروز تيپ11 قائم(عج) در شناسايي خود از "تپه شهدا" علاوه بر عدم موفقيت، يك شهيد نيز در منطقه به‌جاي گذاشت.[۳۵] به‌منظور اجراي قوي‌تر عمليات روي ارتفاع "شهدا"، در جلسه 6/6/1365 سپاه چهارم تصميم گرفته شد كه با توجه به مشكلات ايجاد شده در امر شناسايي، تيپ 11 قائم(عج) به‌جاي اجراي عمليات فريب در محور گلازرده، در محور راست عمليات كند.[۳۶] امروز يكي از نيروهاي شناسايي تيپ11 قائم(عج) كه در سوم شهريور در منطقه گلازرده مجروح و به‌جاي مانده‌بود و احتمال اسارت او داده مي‌شد، به عقب بازگشت.[۳۷] از سوي ديگر، دو تن از نيروهاي شناسايي لشكر10 سيدالشهدا(ع) كه براي شناسايي عمق مواضع دشمن به شيار "انه" رفته‌اند و مي‌بايست پس از 48 ساعت به منطقه خودي برمي‌گشتند، هنوز بازنگشته‌اند و احتمال داده‌مي‌شود كه اسير شده‌باشند.[۳۸] راوي قرارگاه حمزه(ع) (برادر سعيد سرمدي) در گزارشي از شناسايي‌هاي انجام‌شده براي عمليات در منطقه حاج‌عمران، نوشته‌است: «به‌طور كلي اين شناسايي‌ها را تيپ‌هاي9 بدر، لشكر155 شهدا و تيپ105 قدس به‌خوبي انجام‌داده‌اند. اين يگان‌ها توانسته‌اند تا حدود 90 درصد اطلاعات مورد نياز را از دشمن كسب نمايند. همچنين به‌رغم موفقيت نسبي شناسايي‌هاي تيپ11 قائم(عج) در محور "گلازرده"، شناسايي‌هاي جديد اين يگان روي "تپه شهدا" موفقيت چنداني نداشته است. تيپ21 امام‌رضا(ع) نيز به دليل ديرآمدن به منطقه و نداشتن امكان شناسايي در محدوده واگذار شده در عمق خاك دشمن، به جز يك مورد شناسايي روي ارتفاعات "سكران" كار خاص ديگري انجام نداده‌است.[۳۹]
ضميمه گزارش 735: خلاصه طرح مانور عمليات كربلاي3 در عمليات سپاه روي اسكله‌العميه، مأموريت گردان‌هاي يونس(ع) و امام‌رضا(ع) از لشكر14 امام‌حسين(ع) كه مهم‌ترين نقش را در عمليات ايفا مي‌كنند، به شرح زير مشخص شده‌است: گردان يونس(ع) متشكل از دو گروهان غواص هر كدام به استعداد 60 نيرو و يك گروهان "سوارشناور" به استعداد 100 نيرو، شكستن خط در عمليات را به عهده خواهد داشت. در شب عمليات با تاريك شدن هوا گروهان‌هاي غواص اين گردان با دو شناور بزرگ (قايق والفجر) به‌سوي سه‌پايه العميه ـ كه طبق طرح عمليات منطقه رهايي غواص‌ها مي‌باشد ـ حركت خواهند كرد و در ساعت 10:30 شب با كامل شدن مد در گراي 125 درجه وارد آب مي‌شوند تا در ساعت 12 شب به اسكله برسند[۴۰] و همزمان از سه محور به اسكله العميه هجوم خواهند برد. اين اقدام نه تنها سبب تقسيم آتش دشمن خواهد شد، بلكه ابتكار عمل را به دست نيروهاي خودي خواهدداد. براي گردان امام‌رضا(ع) هم كه به‌عنوان احتياط گردان حضرت‌يونس(ع) در نظر گرفته شده‌است، مأموريت خاصي طرح‌ريزي گرديد: 1ـ مأموريت اصلي: جايگزين؛ بدين ترتيب كه در صورت ناكامي گردان يونس(ع) در تصرف اسكله، يك گروهان آن با استعداد سه دسته (شش تيمي) بي‌درنگ به كمك اين گردان مي‌شتابد و همانند طرح كلي، از سه محور (چپ، وسط و راست) براي تصرف اسكله العميه و تثبيت و پدافند آن اقدام مي‌كند. 2ـ مأموريت فرعي: در صورت موفقيت گردان حضرت يونس(ع) در تصرف اسكله و رسيدن به اهداف خود، گردان امام‌رضا(ع) به مأموريت اصلي خود (يعني تك به اسكله البكر) مبادرت ورزد. گذشته از آنچه ذكر گرديد، فرمانده نيروي دريايي سپاه به ناو تيپ14 كوثر با استعداد كامل و ناو تيپ13 اميرالمؤمنين(ع) با استعداد يك گردان مأموريت داده‌است كه همزمان با آغاز حركت غواصان لشكر14 امام‌حسين(ع) براي اجراي عمليات، "خورعبدالله" را مسدود كنند. اضافه مي‌شود كه طرح به آتش كشيدن اسكله‌البكر نيز مورد تأكيد قرار گرفت. تيپ‌هاي 34 امام سجاد(ع) و 42 يونس(ع) به ترتيب جهت پوشش پدافند هوايي و اجراي آتش توپخانه ساحلي (اعم از اجراي آتش‌هاي ايذايي يا پشتيباني مستقيم) انتخاب شدند. همچنين واحدهايي از نيروي‌هوايي ارتش جمهوري‌اسلامي و هوانيروز جهت پشتيباني نزديك هوايي از نيروهاي عمل‌كننده روي اسكله و نيز يگان‌هايي از نيروي‌دريايي ارتش جمهوري‌اسلامي در صورت لزوم براي جست‌وجوي نجات، پيش‌بيني شدند.[۴۱]
ضميمه گزارش 736: علل تغييرات طرح مانور عمليات در جزيره مجنون راوي قرارگاه (برادر عبدالله درويشي) دربارة تغييرات مكرر طرح عمليات در جزيره مجنون و پي‌آمدهاي آن، نوشته‌است: «با اندكي تأمل در تغييرات انجام شده در طرح عمليات، سير نزولي را در اهداف عمليات مي‌بينيم كه به‌علت كمبود نيرو، هر دفعه مجبور مي‌شويم مقداري از توقعات خود را كاسته و هدف عمليات را محدود كنيم.» به نظر وي دلايل تغيير طرح عمليات عبارت‌است‌از: «تعداد فرماندهان در پي‌گيري عمليات؛ اظهارنظر نكردن فرماندهان يگان‌ها نزد فرمانده كل سپاه و سپس بيان نظريات خود در جلسات قرارگاه در غياب وي.» راوي در پايان نوشته است: «اين تغييرات باعث كُند شدن پيش‌رفت كار و بي‌اعتقادي فرماندهان يگان‌ها به اجراي عمليات شده‌است.»[۴۲]
منابع و مآخذ روزشمار 1365/06/08
- ↑ سند شماره 015364 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "دستور عملياتي شماره 1"، قرارگاه عملياتي حمزه سيدالشهدا(ع)، 8/6/1365.
- ↑ سند شماره 281 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "عمليات كربلاي2"، گزارش راوي قرارگاه حمزه، راوي: سعيد سرمدي، ص 15.
- ↑ پيشين، ص‌ص 23 و 24.
- ↑ سند شماره 015453 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي شماره 24"، نيروي زميني ارتش، 3/6/1365 تا 10/6/1365، ص 7، 12/6/1365.
- ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 164، 9/6/1365، ص21؛ و ـ روزنامه كيهان، 9/6/1365، ص 19.
- ↑ سند شماره 0657 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش عمليات لشكر14 امام‌حسين(ع) در اسكله العميه"، گزارش راوي عمليات كربلاي3، شهيد سيدمحمد اسحاقي، آذر 1365، ص 46.
- ↑ پيشين، ص 44.
- ↑ پيشين، ص 23.
- ↑ سند شماره 336 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "عمليات محدود در جزيره مجنون"، گزارش راوي قرارگاه كربلا، عبدالله درويشي، مهر 1365، ص 86؛ و ـ نوار شماره 20، جلسه 8/6/1365.
- ↑ سند شماره 1251 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نصرت در عمليات جزيره جنوبي مجنون، راوي: عبدالله درويشي، 18/5/1365 تا 16/6/1365، ص‌ص 96 تا 98.
- ↑ مأخذ شماره 9، ص 78؛ و ـ نوار جلسه 21، 8/6/1365.
- ↑ مأخذ شماره 9، ص 78.
- ↑ مأخذشماره9،ص‌ص84و85؛ وـ نوارشماره20،8/6/1365.
- ↑ سند شماره 1241 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نجف عمليات منتفي‌شده بني‌هاشم (دربنديخان)، راوي: امير رزاق‌زاده، 7/6/1365 تا 11/6/1365، ص‌ص 36 تا 46؛ و ـ سند شماره 20681/پ.ن. مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: جلسه 43(عمليات منتفي‌شده بني‌هاشم «دربنديخان»)، (قرارگاه نجف، 8/6/1365، نوار شماره 20405)؛ و ـ سند شماره 19580/پ.ن مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: جلسه 42(عمليات منتفي شده بني‌هاشم «دربنديخان»)، (قرارگاه نجف، 8/6/1365، نوار شماره 20404)؛ و ـ سند شماره 19394/پ.ن مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: جلسه36 (عمليات منتفي‌شده «دربنديخان»)، (قرارگاه نجف، 8/6/1365 نوار 20396).
- ↑ پيشين، رديف اول، ص‌ص 44 و 45.
- ↑ مأخذ شماره 14، رديف اول ص ص 99 تا 101.
- ↑ سند شماره 287 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: عمليات منتفي‌شده دربنديخان، راوي: امير رزاق‌زاده، ص‌ص153 تا 163 و مأخذ شماره15، ص‌ص99 تا101.
- ↑ پيشين، ص‌ص 131 و 132.
- ↑ مأخذ شماره 15، ص 93.
- ↑ سند شماره 226117 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي داخلي سپاه، 19/6/1365، ص 15.
- ↑ سند شماره 015359 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي شماره 1498"، اطلاعات قرارگاه عملياتي جنوب، 6/6/1365 تا 8/6/1365، ص5.
- ↑ روزنامه كيهان، 9/6/1365، ص 19.
- ↑ سند شماره 084045 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد سپاه ناحيه فارس، "اعزام نيرو"، 8/6/1365.
- ↑ سند شماره 045934 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ستاد سپاه ناحيه همدان، "آمار"، 8/6/1365.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه" نشريه شماره 164، 9/6/1365، ص3، هفته‌نامه "پانوراما".
- ↑ سازمان مدارك فرهنگي انقلاب اسلامي، صحيفه نور، جلد بيستم (تهران: وزارت ارشاد اسلامي، 1369)، ص‌ص 36 تا 38.
- ↑ مأخذ شماره 25، ص9، بغداد، خبرگزاري فرانسه، 8/6/1365، به نقل از روزنامه عراقي "الجمهوريه".
- ↑ مأخذ شماره 22، ص 20؛ وـ واحد مركزي خبر، بولتن "راديوهاي‌بيگانه"،9/6/1365،ص4،بي‌بي‌سي،8/6/1365.
- ↑ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 10/6/1365، ص 20، به نقل از تلويزيون ابوظبي، 8/6/1365.
- ↑ روزنامه رسالت، 10/6/1365، ص 4.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 9/6/1365، ص 14، اهواز، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مأخذ شماره 25، ص 37، به نقل از راديو امريكا.
- ↑ روزنامه كيهان، 8/6/1365، ص 20، به نقل از "النهار".
- ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 171، 16/6/1365، ص‌ص 34 و 35، به نقل از روزنامه "ايل‌پيلو" ارگان رسمي حزب دمكرات مسيحي.
- ↑ مأخذ شماره 2، ص‌ص 8 و 1/8.
- ↑ مأخذ شماره 2، ص 12.
- ↑ مأخذ شماره 2، ص 7.
- ↑ مأخذ شماره 2، ص 7.
- ↑ مأخذ شماره2، ص 7.
- ↑ مأخذ شماره 6، ص 46.
- ↑ مهدي خداوردي و ...، نبرد العميه (تهران: مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، 1375)، ص‌ص102 تا105.
- ↑ مأخذ شماره 9، ص 96؛ و ـ نوار مصاحبه شماره 9، 17/7/1365.