1364.09.30: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1364 |نام = 1364.09.30 |نام دیگر=سی آذر |روز=30 آذر 1364 |تاریخ شمسی=1364.09.30 |تاریخ میلادی=21 دسامبر 1985 |تاریخ قمری=8 ربیع‌الثانی 1406 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.09.30</div> <div class="bootstrap-btn">13...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۴: سطر ۲۴:




==گزارش -1==
==گزارش -132==
درپی بررسی‌ها، شناسایی‌ها و اقدامات آماده‌سازی که تاکنون برای اجرای عملیات در منطقه فاو انجام شده است و نیز تلاش قرارگاه‌ها و یگان‌هایی که در این منطقه مأموریت دارند و برگزاری جلسات متعدد طراحی عملیات و توجیهی در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران و قرارگاه‌های کربلای2 و نوح، فرمانده کل سپاه پاسداران امروز با صدور ابلاغیه‌ای خطاب به فرماندهان سپاه پاسداران، بر سرعت و دقت در آماده‌سازی و طرح‌ریزی عملیات عبور از اروندرود و پیشروی در منطقه فاو تأکید کرد. به نظر می‌رسد ازجمله اهداف این ابلاغیه رفع هرگونه تردید در اصل اجرای عملیات گسترده در منطقه فاو و نیز تأکید بر آماده‌سازی هرچه سریع‌تر منطقه به‏رغم مشکلات و کمبودهاست.
در این ابلاغیه آمده است: «اینک درپی ابلاغیه شماره 1 و باتوجه‌به موضوعات مطرح‏شده در جلسه حضوری، بدین‏وسیله ضمن تشریح برخی از نکات مهم، خطوط اساسی در تنظیم برنامه‌های آماده‌سازی و طرح‌ریزی عملیات را ابلاغ می‌نماید تا فرماندهان عزیز با بصیرت و تأمل کافی ضمن رعایت کامل موازین حفاظتی و استتار فعالیت‌ها، نسبت به اجرای هریک با دقت و سرعت هرچه بیشتر اقدامات لازم را به عمل آورده و شخصاً تا آخرین رده بر حسن انجام برنامه‌ها تا حصول نتیجه قطعی و مطلوب نظارت و پیگیری نمایند.»
مقدمه این ابلاغیه 7 صفحه‌ای نیز چنین است:*
«در عملیات فدک شناسایی زمین و مواضع پدافندی دشمن به‌علت ویژگی‌های خاص ازقبیل وجود نخلستان و نهرهای گوناگون، جزرومد، شدت آب در مواقع مختلف و وضعیت ساحل دشمن مبنای اصلی و تعیین‏کننده طرح‌ریزی عملیات به شمار می‌رود. بدیهی است شناسایی‌های اولیه، طرح‌ریزی‌های مقدماتی را به‏همراه داشته و با بالا رفتن میزان شناسایی‌ها طرح‌ریزی‌ها نیز تکمیل می‌گردد. تنظیم برنامه آموزش‏های تکمیلی یگان‌ها و تمرینات مانوری آنها بر مبنای طرح‌ریزی کلی عملیات صورت خواهد پذیرفت که این عوامل درمجموع کیفیت و نحوه سازماندهی نیروها را مشخص خواهد کرد.
دشمن در این منطقه تلاش می‌کند تا خطوط پدافندی خود را از هر نظر تقویت نموده و از نیروهای اصلی خود دراین‌رابطه استفاده نماید. تحمل شکسته ‌شدن خطوط دفاعی برای دشمن فوق‏العاده گران خواهد بود. ازاین‏رو احتمال دارد که خط دفاعی دشمن با دو ردیف نیرو و سنگر و نیز کمین‌هایی برای ردیف اول پوشانیده شده باشد.»
در ادامه، محورهای اصلی طرح‌ریزی عملیات چنین ذکر شده: «عبور، شکستن و پاک‌سازی خط اول، پاک‌سازی عمق رخنه و پدافند.» سپس به هریک از این محورها به تفصیل پرداخته شده است.<ref>سند شماره 122264 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: ابلاغیه شماره 2 فرمانده کل سپاه، 30/9/1364.</ref>
 
==گزارش -133==
قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران (قرارگاه خاتم‌الانبیای(ص) سپاه) عصر امروز با حضور فرماندهان و مسئولان قرارگاه‌های اصلی سپاه پاسداران در محل سایت اهواز تشکیل جلسه داد.* این جلسه در ادامه مباحث کلی عملیات آینده و هماهنگی عملیات‌های پشتیبانی و یدک با عملیات اصلی و تقدم و تأخر آنها بود که در آخرین جلسه روز 27 آذر 1364 مورد بحث قرار گرفت. در این جلسه همچنین بر ضرروت تشکیل فرماندهی مهندسی، فرماندهی عبور و فرماندهی پدافند برای اجرای عملیات اصلی در فاو تأکید شد.
طبق یادداشت‌های راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، در آغاز جلسه فرمانده کل سپاه پاسداران با اعلام اینکه موضوع بحث جلسه امروز مانور قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) است، گفت: «دررابطه‌با استمرار عملیات ما به یک جمع‌بندی رسیدیم که بسیج مردم استمرار داشته باشد تا اردیبهشت‌ماه [سال 1365]. ما در جنوب باید به نحوی عملیات‌هایمان را انجام بدهیم که متناسب با حضور مردم و بسیج مردم، عملیات‌ها هم ادامه داشته باشد و یکی پس از دیگری آماده شود که چه درصورت شکست و چه درصورت پیروزی، عملیات‌های ما استمرار داشته باشد. مطلب دوم این بود که اگر شکستی در جایی پیش آمد باید طوری برنامه‌ریزی کنیم که حداقل یک نتیجه ظاهری پیروزی بر دشمن را هم به دنبال داشته باشد.»
محسن رضایی با اشاره به پیشنهاد جلسه قبل درمورد اجرای دو عملیات محدود در مناطق ام‌الرصاص و چزابه هم‌زمان با اجرای عملیات در فاو، گفت که چه‌بسا بهتر باشد هم‌زمان با عملیات در فاو، عملیات در جزیره ام‌الرصاص و منطقه حنین (پاسگاه معلق و شمال دریاچه ام‌النعاج در هورالهویزه) را باهم اجرا کنیم که درصورت بروز وضعیت نامطلوب در عملیات فاو، منطقه حنین را به‌عنوان جای پایی برای ادامه عملیات داشته باشیم.
وی سپس برای عملیات منطقه فاو سه حالت را قابل‌پیش‌بینی دانست: پیروزی کامل، شکست کامل، وضعیتی میان پیروزی و شکست. رحیم صفوی نیز وضعیت دیگری را برای این عملیات قابل‌تصور اعلام کرد: بروز وضعیتی که شروع عملیات امکان‌پذیر نشود (مثلاً هشیاری کامل دشمن). محسن رضایی با تأیید احتمال بروز چنین حالتی، گفت پس باید عملیات پشتیبانی در منطقه‌ای اجرا شود که گسترش عملیات در آن میسر باشد و منطقه حنین چنین قابلیتی را دارد.
بحث دراین‌باره ادامه یافت؛ ازجمله رحیم صفوی برای اجرای هم‌زمان عملیات در سه منطقه فاو، ام‌الرصاص و هور، مشکل کمبود یگان را مطرح کرد. همچنین رحیم صفوی، عزیز جعفری و عباس محتاج اجرای عملیات در هور (حنین) را 48 ساعت بعد از عملیات فاو دارای تأثیر بیشتری اعلام کردند. در ادامه درباره موضوع فاصله زمانی بین عملیات اصلی و عملیات پشتیبانی و نیز یگان‌های مناسب برای عملیات پشتیبانی و چگونگی آماده‌سازی منطقه حنین برای عملیات پشتیبانی و نیز یگان‌هایی که توانایی دارند ضمن آماده‌سازی این منطقه، در عملیات منطقه فاو نیز شرکت کنند، بحث شد. محسن رضایی نظرش این است که یگان‌هایی که قرار است در هر دو منطقه عمل کنند، همه تدارکات، امکانات و وسایل ترابری آبی‌شان را در منطقه حنین متمرکز کنند و برای اجرای عملیات در منطقه فاو، قرارگاه خاتم پشتیبانی آنها را ازنظر غذا، مهمات و ترابری به عهده بگیرد. وی تأکید کرد که اگر چگونگی عبور و وسایل عبور این یگان‌ها از اروند حل شود، خیلی از مسائل حل می‌شود. وی با اشاره به اینکه هرچه آمادگی برای عملیات در منطقه فاو طولانی‌تر شود، احتمال هشیاری دشمن و عدم موفقیت بیشتر می‌شود، بر سرعت آماده‌سازی این منطقه تأکید کرد.<ref>سند شماره 1107/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم (جواد زمان‌زاده)، از 27/9/1364 تا 3/10/1364، صص 91 - 81، 30/9/1364.</ref>
فرمانده کل سپاه پس از بیان اهمیت عبور از اروند و نیز اهمیت دفاع از منطقه‌ای که در غرب اروند تصرف می‌شود، به فرمانده قرارگاه کربلای2 ابلاغ کرد که یک نفر را برای فرماندهی عبور و یک نفر را برای فرماندهی پدافند برگزیند و این فرماندهان طرحشان را برای اجرای مأموریت محوله تهیه کنند و مأموریت هر یگان در این طرح مشخص شود و به یگان‌ها ابلاغ گردد. پس از آن یگان‌ها نیز طرح اجرای مأموریتشان را تهیه کنند و در منطقه‌ای مشابه منطقه مأموریت خود در حضور فرماندهان و افراد کارشناس اجرا کنند تا ضمن تمرین، مشکلات و نواقص آن مشخص گردد.<ref>سند شماره 20767/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه قرارگاه خاتم (30/9/1364، نوار شماره 16930)، راوی: جواد زمان‌زاده، صص 10 - 1.</ref>
 
==گزارش -134==
فرمانده کل سپاه پاسداران امروز در سه نامه جداگانه به آقای هاشمی رفسنجانی فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، بخشی از نیازهای تسلیحاتی و تجهیزاتی سپاه پاسداران را برای اجرای عملیات در منطقه فاو که تأمین آنها به‌وسیله ارتش جمهوری اسلامی ایران امکان‌پذیر است، اعلام کرد.
در نامه اول درباره نیاز به یگان‌های توپخانه و چگونگی تأمین آن آمده است:
«در طرح‌ریزی عملیات فدک، به‌منظور تأمین آتش مورد نیاز عملیات، درمجموع 45 گردان توپخانه پیش‌بینی گردید که از این میزان 9 گردان در سپاه موجود بوده و مابقی بایستی از ارتش تأمین گردد. علی‌ای‌حال، باتوجه‌به مأموریت واگذارشده به ارتش و پیش‌بینی حداقل برآورد آتش جهت شروع عملیات فدک، میزان نیازمندی توپخانه حداقل 34 گردان می‌باشد که باتوجه‌به موجودی سپاه، لازم است 25 گردان توپخانه مطابق جدول زیر، قبل از 5/10/64 به سپاه مأمور شود تا ان‌شاءالله برطبق زمان‌بندی عملیات، توسط سپاه سازماندهی شود.
 
ردیف 20 روز اول 10 روز بعد
1 هویتزر105 م.م 4 گد توپخانه 100 تیر 80 تیر
2 موشک‌انداز کاتیوشا 122 م.م 2 گد توپخانه 160 راکت 120 راکت
3 توپ130 م.م 8 گد توپخانه 80 تیر 60 تیر
4 هویتزر155 م.م 10 گد توپخانه خودکششی 100 تیر 80 تیر
5 هویتزر203 م.م 1 گد توپخانه 30 تیر 20 تیر
لذا خواهشمند است دستور فرمایید نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران ضمن رعایت موارد زیر و هماهنگی‌های لازم با مسئول توپخانه سپاه برادر حسن شفیع‌زاده، اقلام فوق‌الذکر را حداکثر تا 5/10/64 به سپاه مأمور نماید.
1. افسر رابط نزاجا جهت هماهنگی معرفی شود.
2. یگان‌های فوق‌الذکر به‌لحاظ پرسنل، قبضه توپ، امکانات مخابراتی، مهندسی، ترابری، خدماتی و مهمات بار مبنا آمادگی کامل عملیاتی داشته باشند.
3. نیروی زمینی جهت پشتیبانی یگان‌های مذکور به‌لحاظ تعمیرات، تأمین قطعات از رده خارج شده در حین عملیات و تأمین مهمات مورد نیاز در عملیات مطابق روزآماد برآورد شده آمادگی کامل داشته باشد.
4. یگان‌های واگذاری حتی‌المقدور از منطقه جنوب به سپاه مأمور گردند.
خداوند بر طول عمر و سلامتی امام عزیز و یاران صدیقش بیفزاید.
و من الله التوفیق
فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی - محسن رضایی»<ref>سند شماره 122264 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: ابلاغیه شماره 2 فرمانده کل سپاه، 30/9/1364.</ref>
در نامه دوم نیز سلاح‌های ضدزره و مهمات به شرح زیر درخواست شده است:
«با اهداء سلام و تحییات، بدین‌وسیله برآورد حداقل نیازمندی سپاه به امکانات ضدزره واگذاری از ارتش را که باتوجه‌به موجودی نزاجا برای اجرای عملیات فدک تنظیم گردیده است، مطابق جدول زیر به استحضار می‌رساند.
 
ردیف
1 موشک‌انداز تاو (محمول بر خودرو جیپ) 40 قبضه با خدمه مربوط
2 موشک‌انداز تاو (محمول بر نفربر ام113) 25 قبضه با خدمه مربوط
3 مهمات موشک‌انداز تاو 200 موشک
4 موشک‌انداز مالیوتکا (ساگر) 60 قبضه
5 مهمات مالیوتکا 1000 موشک
6 مهمات تفنگ82 م.م. 000,15 گلوله
7 مهمات تفنگ106 م.م. 000,15 گلوله
8 مهمات مینی‌کاتیوشا (107 م.م.) 000,100 گلوله
9 مهمات خمپاره81 م.م. 000,50 گلوله
10 مهمات خمپاره 120 م م 000,100 گلوله
خواهشمند است دستور فرمایید نزاجا اقلام فوق‌الذکر را همراه با خدمه آن با رعایت موارد زیر جهت بهره‌برداری مؤثر حداکثر تا تاریخ 10/10/64 با هماهنگی برادر علی عساکره مسئول ادوات سپاه، به سپاه مأمور نماید.
1. کلیه قبضه‌ها و خودروهای مخصوص آنها سالم و آماده کاربرد عملیاتی باشند.
2. به‌همراه هرکدام از سلاح‌های فوق‌الذکر یک اکیپ تعمیراتی کامل با کلیه تجهیزات تعمیراتی و پشتیبانی شامل انواع تستر، شارژر و... مأمور گردد.
3. جهت هرکدام از سلاح‌های فوق یک اکیپ مربی تخصصی به‌همراه تجهیزات مورد لزوم نظیر سمیلاتور و ... جهت استمرار آموزش و آمادگی هرچه بیشتر درزمینه رزم ضدزره اعزام گردد.
4. کلیه نیروهای مأمورشده از افراد باتجربه در عملیات ضدزره بوده و دارای سابقه شرکت در عملیات‌های گذشته و حتی‌الامکان داوطلب شرکت در این مأموریت باشند.
5. هیچ‌کدام از پرسنل مأمورشده تا پایان مأموریت ترخیص نشوند.
6. هر قبضه به‌همراه بار مبنا به سپاه مأمور گردد.
7. کلیه پرسنل، سلاح و خودروهای مأمورشده جهت اجرای مأموریت آمادگی کامل داشته و درصورت بروز هرگونه حادثه‌ای (قبل و حین عملیات) سریعاًٌ ترمیم و جایگزین گردند.
8. افسر رابط جهت رفع مشکلات پشتیبانی، پرسنلی و سایر هماهنگی‌های لازم به سپاه معرفی گردد.»<ref>سند شماره 441462 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نامه فرمانده کل سپاه به فرمانده قرارگاه خاتم، 30/9/1364.</ref>
در سومین نامه فرمانده کل سپاه به فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) بخشی از شناورهای مورد نیاز برای عملیات اعلام شده است:
«با اهداء سلام و تحییات، خواهشمند است به نیروی زمینی دستور فرمایید تا اقلام شناور زیر را درجهت اجرای مأموریت‌های واگذارشده حداکثر تا تاریخ 10/10/64 ازطریق برادر احمدپور مسئول واحد تدارکات و لجستیک سپاه به‌صورت امانی دراختیار سپاه قرار دهند.
1. جی اس. پی با قایق مربوطه 20 دستگاه
2. صفحه پل پی. ام. پی 200 دستگاه»<ref>سند شماره 441461 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نامه فرمانده کل سپاه به فرمانده قرارگاه خاتم، 30/9/1364.</ref>
 
==گزارش -135==
رئیس ستاد سپاه پاسداران منطقه 2 نجف امروز در نامه‌ای به واحد اطلاعات ستاد مرکزی سپاه، خبر از آمادگی عراق برای مقابله با حمله ایران داد: «به گزارش رسیده از قرارگاه عملیاتی غرب - رکن2، شواهد موجود حاکی است که دستگاه‌های اطلاعاتی عراق تک نیروهای خودی را محتمل و قریب‌الوقع دانسته فعالیت‌ها و جابه‌جایی‌های دشمن در سرتاسر منطقه مؤید آمادگی دشمن جهت مقابله با عملیات احتمالی نیروهای خودی است. از طرفی ممکن است دشمن به‌عنوان یک اقدام پیش‌گیرانه و یا گرفتن اسیر و دستیابی به اطلاعات جدید، مبادرت به تک محدود و یا اعزام گشتی رزمی نماید. علی‌هذا مراتب جهت صدور دستورات مراقبتی و آمادگی کامل یگان‌ها جهت پاسخ‌گویی فعالیت‌های احتمالی دشمن اعلام می‌گردد.»<ref>سند 59467 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نامه ستاد سپاه پاسداران منطقه2 نجف به واحد اطلاعات ستاد مرکزی سپاه، 30/9/1364.</ref>
 
==گزارش -136==
سخنگوی نظامی عراق اعلام کرد که هواپیماهای این کشور ساعت 22 دست به یک حمله هوایی علیه یک هدف دریایی بزرگ در نزدیکی سواحل ایران زده و پس از مورد اصابت قرار دادن آن سالم به پایگاه‌های خود بازگشتند.<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 1/10/1364، صص 1 و 2، رادیو بغداد، 30/9/1364.</ref>
رادیو امریکا با نقل خبر مذکور، افزود: «درمورد این گزارش اطلاعات بیشتری در دست نیست و ضمناً خبر حمله عراق ازسوی خبرگزاری‌های مستقل تأیید نشده است.»*<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 2/10/1364، ص2، رادیو امریکا، 1/10/1364.</ref>
 
==گزارش -137==
کردهای مخالف حکومت عراق اوایل ماه جاری مراکز نظامی زاخو و قرارگاه‌های مرکزی دهوک و باطوقه ارتش عراق را به توپ بستند و خسارات سنگینی به آنها وارد کردند. واحد مرکزی خبر به نقل از یک منبع موثق ضمن اعلام این خبر افزوده است که نیروهای مستقر در این مراکز همواره دهکده‌های بی‌دفاع مناطق آزادشده عراق را تهدید می‌کنند و از هیچ‌گونه آزار و اذیت و شکنجه درمورد مردم کرد که علیه ستمگری‌های صدام قد علم می‌کنند، ابایی ندارند. براساس این گزارش، کردهای مبارز عراقی اواخر ماه گذشته نیز پادگان لشکر زاخو و قرارگاه دهوک را با سلاح‌های سنگین مورد حمله قرار دادند که در حمله به پادگان لشکر زاخو 8 پرسنل این لشکر کشته و 4 نفر دیگر مجروح شدند و به تأسیسات و خودروهای پادگان خسارات قابل‌توجهی وارد شد که موجب شادمانی مردم منطقه گردید.<ref>روزنامه کیهان، 30/9/1364، ص2.</ref>
 
==گزارش -138==
کسب اجازه از امام برای دریافت وام جهت تأمین هزینه‌های جنگ؛ فعال نبودن ارتش عراق در چند روز اخیر؛ ضرورت آرام کردن موضع‌گیری‌ها علیه شوروی ازجمله نکاتی است که آقای هاشمی رفسنجانی در یادداشت‌های امروز خود درج کرده است.
آقای هاشمی نوشته است: «به زیارت امام رفتم. وضع جبهه‌ها و مقدمات کار عملیات آینده را گزارش دادم. ... از ایشان خواستم که با گرفتن مبلغی به‌عنوان وام از بانک‌ها برای جنگ موافقت کنند که نیازی به تصویب مجلس نباشد. مطرح ‌شدن در مجلس و مذاکره مخالف و موافق، باتوجه‌به علنی بودن مذاکرات مصلحت نیست. امام فرمودند به نمایندگان موافق دولت بگویم از حربه‌ای که به دستشان آمده درمورد مخالفت با نظر امام، علیه مخالفان دولت استفاده نکنند. ... جبهه‌ها آرام است. عراقی‌ها هم چند روزی است فعال نیستند. معلوم نیست که چرا؟ یا خیلی ترسیده‌اند و یا منتظر گرفتن امکانات از شوروی هستند. ... مطالب دیروز در نمازجمعه نسبت به شوروی تند بوده و روزنامه‌ها و رادیوها هم تندتر کرده‌اند. ممکن است تحریک‌کننده باشد. قرار شد که به رسانه‌ها گفته شود ادامه ندهند. نظر امام هم این بود که صدام به‌احتمال‌قوی در مسکو چیزی به دست نیاورده است.»<ref>اکبر هاشمی رفسنجانی، امید و دلواپسی (کارنامه و خاطرات سال 1364)، به اهتمام سارا لاهوتی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ دوم، 1387، صص 356 و 358.</ref>
 
==گزارش -139==
فرمانده عالی جنگ در سخنانی در جمع رزمندگان کاروان راهیان کربلای استان باختران در مقابل مجلس شورای اسلامی با اعلام تصمیم ملت ایران برای سرکوبی متجاوز، از راه‌های توقف جنگ را اعلام متجاوز بودن عراق ازطرف سازمان ملل اعلام کرد و از شوروی و کشورهای منطقه خواست که بیش از این به حمایت عراق ادامه ندهند.
آقای هاشمی رفسنجانی گفت: «حرکت کاروان کربلا از استان باختران که در طول جنگ بیشترین صدمات و تهاجمات را در مقابل متجاوزین عراقی تحمل کرده است و اکنون علی‌رغم اینکه در تیررس حملات موشکی دشمن قرار دارد، دست به چنین حرکت باشکوهی می‌زند و مردم روستاها و شهرهای آن اعم از شیعه و سنی این حماسه و شور را به نمایش می‌گذارند، برای دوستان و دشمنان ما و ناظران بی‌طرف درس بزرگی است که نشان‌دهنده تصمیم و اراده ملت ما در سرکوب متجاوز می‌باشد.»
وی با اشاره به استمدادهای رژیم عراق از سازمان ملل و سایر کشورها برای جلوگیری از حمله گسترده ایران گفت: «آن روزی که شهرهای ما با موشک‌های بزرگ تخریب می‌شد و رژیم عراق خطوط هوایی ما را تهدید می‌کرد و کشتی‌های تجارتی را مورد تهاجم قرار می‌داد، چرا نظر سازمان ملل و حامیانش را جویا نمی‌شد؟ ... آیا این مسئله برای سازمان ملل شرم‌آور نیست که برای نجات این مفلوک و ظالمی که این گور را به دست خود و برای خودش کنده است، جلب حمایت کند.»
آقای هاشمی افزود: «من از همین‌جا از کنار رزمندگان و به‌عنوان رئیس  مجلس شورای اسلامی به سازمان ملل اعلام می‌کنم که سازمان ملل باید این حقیقت را که حزب بعث عراق متجاوز و مسئول همه خسارات جنگ است، بپذیرد و به جهان اعلام کند که رژیم عراق ملزم به پرداخت غرامت جنگی به ایران است. ... اگر شما به‌عنوان سازمان ملل و شورای امنیت این حرف را بزنید، دیگر ما این نیاز را احساس نخواهیم کرد که مردم را از نقاط مختلف کشور بسیج کنیم و راهی جبهه‌ها بسازیم.»
فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در بخشی دیگر از سخنانش گفت: «بگذارید این مردم - که برای احیای عدالت جان برکف گرفته‌اند - درسی را که شما نتوانستید به تاریخ بدهید، با محاکمه متجاوز به تاریخ بدهند و به جهانیان نشان دهند که اگر ملتی بخواهد، می‌تواند متجاوز را تنبیه کند.»
نماینده امام در شورای عالی دفاع درباره سفر صدام به شوروی گفت: «صدام برای دریوزگی نجات خودش مجبور شد به کرملین برود. اما ما امیدواریم سران اتحاد جماهیر شوروی که در مسئله قطعنامه مربوط به ایران ثابت کردند حاضرند واقع‌بین باشند، این را ادامه دهند و بیش از این به حمایت از مفلوکی که رفتنی است ادامه ندهند و مواظب باشند که روابطشان را با مردمی که از کوه هم مستحکم‌ترند، تیره نسازند زیرا ما خواهان ادامه روابط دو کشور در چهارچوب همزیستی مسالمت‌آمیز هستیم. ما همین انتظار را از همسایگان جنوبی که در ماه‌های پیش اعتماد ما را جلب کردند و واقع‌بینی خود را به اثبات رساندند، داریم.»
آقای هاشمی رفسنجانی در پایان برقراری امنیت کامل در منطقه و باز کردن راه وحدت مسلمانان و مقابله با اسرائیل را در ریشه‌کن کردن حزب بعث عراق و سرکوب متجاوز اعلام کرد و افزود امنیت واقعی با کمک کشورهای منطقه حاکم خواهد شد.<ref>روزنامه اطلاعات، 1/10/1364، ص3.</ref>
 
==گزارش -140==
هیئت ایرانی که روز گذشته برای شرکت در اجلاس سه‌جانبه ایران، لیبی و سوریه به لیبی سفر کرده است، امروز با دکتر تریکی دبیر کمیته مردمی دفتر روابط خارجی لیبی، دیدار کرد. در این جلسه دکتر ولایتی سرپرست هیئت ایرانی، محسن رفیق‌دوست وزیر سپاه پاسداران، دکتر هادی عضو کمیسیون دفاع مجلس شورای اسلامی، چند تن از مسئولان وزارت خارجه ایران و سفیر ایران در لیبی شرکت داشتند. در این نشست دکتر ولایتی با اشاره به نتایج مؤثر و عملی سفرهای مقامات بلندپایه دو کشور، گفت که هر حمله‌ای به یکی از سه کشور ایران، لیبی و سوریه، شامل دو کشور دیگر نیز می‌شود و دفاع هر یکی از سه کشور همکاری دو کشور دیگر را درپی خواهد داشت.
تریکی نیز با اشاره به ارتقا و گسترش روابط دو کشور و نیز طرح مسائل لبنان و فلسطین، اقدامی جدی برای آزادی سرزمین‌های اشغالی فلسطین را ضروری خواند. در این دیدار همچنین درباره آزادی اسیران سودانی در ایران و همکاری اقتصادی، فنی و فرهنگی میان دو کشور گفت‌وگو شد.
به گزارش خبرگزاری لیبی، وزیران خارجه ایران و لیبی بر اجرای اقدامات مشترک علیه تهدیدها و تحریک‌های امپریالیسم جهانی عهد بستند.<ref>همان، ص1.</ref>
 
==گزارش -141==
 
شیخ سعید شعبان رهبر جنبش توحید اسلامی طرابلس لبنان که در تهران به‌سر می‌برد امروز با قائم‌مقام وزیر خارجه و نمایندگان اهل تسنن مجلس شورای اسلامی دیدار کرد.
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی در این دیدار آقای بشارتی از کوشش‌های شیخ سعید شعبان درجهت وحدت اسلامی تقدیر و بر حمایت ایران از حرکت‌های اسلامی به‌خصوص در لبنان تأکید کرد.
شیخ سعید شعبان نیز به بشارتی گفت: «ما خدا را شکر می‌کنیم به اینکه بر مسلمانان منت گذاشت و انقلاب اسلامی را عطا کرد که راه حق را بشناساند. ما در آن لحظات بسیار سخت کسی جز انقلاب اسلامی را در کنار خود احساس نکردیم و صریحاًٌ اعلام می‌کنیم که تا آخر در کنار انقلاب اسلامی ایستاده‌ایم و بر مسلمین چه شیعه و چه سنی واجب است که با تمام امکانات خود درجهت یاری به این انقلاب الهی بشتابند. من آماده‌ام روح و جان خود را به‌عنوان پلی برای جلو رفتن انقلاب اسلامی قرار دهم. الآن اسلام احتیاج به ایثارگری دارد. جوانانی که الآن در جنگ تحمیلی به نبرد عادلانه ایستاده‌اند می‌خواهند اسلام راستین را مستقر نمایند و علمای اهل تسنن آماده‌اند امکانات خود را فدای انقلاب اسلامی نمایند.»
وی افزود: «ما حضور نمایندگان حزب‌الله و امل را در تهران گام مبارکی جهت ایجاد وحدت صفوف جبهه اسلامی در لبنان می‌دانیم که شیعه و سنی متحداً در کنار یکدیگر علیه اسرائیل و استکبار جهانی مبارزه کنند.»<ref>روزنامه کیهان، 1/10/1364، ص2.</ref>
از سوی دیگر، شیخ سعید شعبان در ملاقات با گروهی از نمایندگان اهل تسنن مجلس شورای اسلامی خطاب به برادران اهل سنت در ایران تأکید کرد: «امروز تنها دولتی که از اسلام و احکام قرآن دفاع می‌کند، ایران است.»
نمایندگان اهل سنت مجلس شورای اسلامی نیز ضمن ابراز خشنودی از این دیدار، گفتند که مسلمانان اهل سنت امروز با برادران اهل تشیع در سنگرهای مبارزه با دشمن مشترک کفر جهانی جان‌فشانی می‌کنند.<ref>روزنامه اطلاعات، 1/10/1364، ص2.</ref>
در پایان این نشست رهبر جنبش توحید اسلامی در مصاحبه با خبرنگاران گفت: «تأثیر انقلاب در لبنان و منطقه بسیار مثبت بوده و مسلمانان مصر، تونس، مغرب، سودان، اردن و به‌ویژه لبنان خود را وابسته به انقلاب اسلامی می‌دانند و از ملت ایران می‌خواهند که این انقلاب را حفظ کنند.»<ref>همان، ص20.</ref>
 
==گزارش -142==
طه یاسین رمضان عضو شورای فرماندهی انقلاب و معاون اول نخست‌وزیر عراق، امروز در امان با ملک حسین شاه اردن، دیدار و پیام صدام حسین را تسلیم وی کرد. رمضان تهدید کرد که عراق برای دفع حمله ایران مجاز به استفاده از هر سلاحی خواهد بود.
به گفته رادیو بغداد، در این ملاقات آمادگی کامل عراق جهت رویارویی با حمله ایران، تحکیم همبستگی، کار مشترک عربی، یکپارچگی و موضع‌گیری عربی، تهدیدات کشورهای عرب و شیوه‌های پیشرفت همکاری‌های دوگانه بحث و بررسی شد. رمضان با زیدالرفاعی نخست‌وزیر اردن نیز ملاقات و گفت‌وگو کرد.<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 1/10/1364، ص5، رادیو بغداد، 30/9/1364.</ref>
همچنین رادیو قطر در گزارشی گفت: «رمضان دیدار صدام حسین از مسکو را موفقیت‌آمیز توصیف کرد و گفت درخواست‌های عراق برای صلح با ایران، روابط بغداد و مسکو را در آینده تحکیم خواهد بخشید. آقای رمضان افزود: عراق پس از درخواست از شورای امنیت سازمان ملل برای جلوگیری از حمله پیش‌بینی‌شده ایران، جهت دفع این حمله از هرگونه اسلحه‌ای که استفاده نماید، آزاد خواهد بود.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 2/10/1364، ص5، رادیو قطر، 30/9/1364.</ref>
رادیو بغداد نیز صبح امروز با اشاره به اعلام بسیج عمومی در ایران برای حمله سرنوشت‌ساز، حمله آتی را همچون هجوم‌های گذشته بدون پیروزی اعلام کرد و گفت که برای نجات فرزندانتان و برای نجات نیروهایی که به جبهه‌ها اعزام می‌شوند آنها را از این کار بازدارید، چون نیروهای توانمند عراق در مرزها با تمام توان در انتظار نشسته‌اند و با سلاح‌های پیشرفته و مهلکی که در اختیار دارند هیچ متجاوزی را زنده نخواهند گذاشت و اجازه نخواهند داد کسی سالم بازگردد.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 277، 1/10/1364، ص7، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/9/1364.</ref>
 
==گزارش -143==
نخست‌وزیر جمهوری اسلامی ایران امروز با حضور در هفتمین روز همایش یگان‌های عمده نیروی زمینی ارتش در سخنانی به این موضوعات پرداخت: توطئه‌های امریکا علیه ایران و دلایل آن؛ مطامع شوروی در منطقه؛ ایستادگی مردم و پشتیبانی از نظام؛ رسوایی تکیه بر ابرقدرت‌ها؛ تنگناهای دولت و فشارهای اقتصادی و سیاسی بر دولت؛ پشتیبانی ابرقدرت‌ها از عراق؛ تأمین نیازهای جنگ در اولویت؛ پیروزی در جنگ ضامن استقلال و کلید آزادی ملت‌های منطقه.
میرحسین موسوی با اشاره به اینکه امریکا صحنه‌گردان هر تحریکی علیه کشورهاست، گفت که به‌دلیل اهمیت جغرافیایی ایران و وجود منابع ثروت در آن، عبور نفت مورد نیاز غرب از خلیج فارس، منابع نفتی منطقه و همسایگی ایران با شوروی، امریکا نقش عمده‌ای در توطئه علیه انقلاب ما دارد. وی افزود که اهمیت ایران برای شوروی نیز برای دستیابی به آب‌های جنوب است و اشغال افغانستان مقدمه این کار است و احتمالاً قدم بعدی شوروی، بلوچستان است و تثبیت شوروی در افغانستان، برای ما خطرآفرین است. علاوه‌بر اینها، دفاع ما از مجاهدان افغانی، جنبه اعتقادی نیز دارد.<ref>همان، ص20.</ref>
نخست‌وزیر در ادامه با اشاره به تحولات بعد از انقلاب اسلامی گفت: درصورتی‌که اسلام و مردم پشتیبان ما باشند، اگر همه دنیا علیه ما توطئه کنند، ما قدرت ایستادگی در مقابل آن را داریم. وی افزود که ایستادگی یک ملت با تکیه بر اعتقادات خود دستاورد مهمی است. مهندس موسوی تأکید کرد که اگر کشور ما بخواهد مستقل بماند به نیروی دفاعی قوی نیاز دارد. وی سیاست "نه شرقی نه غربی" را اهرمی مؤثر خواند و اندیشه روی آوردن به یک ابرقدرت برای مصونیت از ابرقدرت دیگر را "روشی رسوا" اعلام کرد.
وی با اشاره به تجربه‌هایی که امریکا از حمله به کره، ویتنام و لبنان داشته و درسی که شوروی از تجاوز به افغانستان گرفته است، حمله مستقیم آنها به ایران را بعید دانست و افزود: «اما خطر وابستگان این قدرت‌ها مانند عراق همواره وجود دارد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 1/10/1364، ص3.</ref>
نخست‌وزیر در ادامه به مشکلات و تنگناهایی که دولت از آغاز کار خود با آنها روبه‌رو بوده اشاره کرد: «شاید شما برادران نظامی به‌علت مشغله‌ای که تاکنون داشته‌اید فرصت اطلاع از دامنه توطئه‌هایی را که کشور با آن روبه‌رو بوده نداشته‌اید، ما در سطح جهان ازنظر سیاسی و اقتصادی با فشارهای زیادی روبه‌رو بوده و هستیم. حصر اقتصادی به‌ویژه درزمینه مسائل نظامی یکی از توطئه‌هایی بوده است که همچنان به قوت خود باقی است. درحالی‌که کشورهای وابسته به قدرت‌های بزرگ دارای بدهی‌های کلان می‌باشند، امریکا یا قدرت‌های دیگر سیل کمک‌های نظامی و تسلیحاتی را به‌طرف آنها سرازیر می‌کنند، اما درمورد ما هرگز چنین چیزی نبوده است. در همین سفر طارق عزیز به انگلیس 500 میلیون دلار برای خریدهای نظامی عراق وام داده می‌شود و یا اینکه طبق برآورد به‌عمل‌آمده، رژیم عراق مبلغ 7 میلیارد بدهی به فرانسه دارد و این بجز 40 میلیارد دلاری است که به‌صورت رایگان ازسوی کویت و عربستان سعودی دراختیار وی قرار داده شده است.» وی گفت:«در زمانی‌که ما فکر می‌کردیم رابطه امریکا با عراق خوب نیست بانک‌های امریکایی برای تأمین گندم عراق 600 یا 700 میلیون دلار اعتبار به این کشور می‌دهند.»<ref>روزنامه اطلاعات، 1/10/1364، ص3؛ و - روزنامه کیهان، 30/9/1364، ص22.</ref>
مهندسی موسوی افزود: «این در حالی است که ما سعی کردیم طوری حرکت کنیم تا خون شهدا پایمال نشود و ارز کشور را برای خود کشور خرج کنیم.» وی ادامه داد درحالی‌که هر روز و هر لحظه، حضور جنگ را در همه صحنه‌ها احساس می‌کردیم، کوشیدیم تاحدی‌که اصل نظام به خطر نیفتد، اولویت را به‌سوی نیازهای جنگی هدایت کنیم. نخست‌وزیر افزود: «اگر ما آزاد نباشیم و به افتخارات خود نبالیم و رشد نکنیم، چرا باید زنده باشیم؟ اگر قرار باشد ما برده ابرقدرت‌ها باشیم، ایستادگی چه لزومی دارد؟ این مبارزه به این جهت برای ما سرنوشت‌ساز است. پیروزی در جنگ، تضمین‌کننده استقلال کشور است. از آن بالاتر کلید آزادی همه ملت‌های منطقه در دست ما و در گرو پیروزی در جنگ است و این واقعیت از برخورد کشورها با این جنگ قابل‌لمس است.»<ref>روزنامه اطلاعات، 1/10/1364، ص3.</ref>
 
ضمیمه گزارش132: ابلاغیه فرمانده کل سپاه پاسداران به فرماندهان سپاه
«و اذا سئلک عبادی عنی فانی قریب.
یاوران جان‌برکف و عاشقان حضرت سیدالشهدا(ع)، فرماندهان سپاه اسلام می‌روند تا با تضرع و خشوعی وصف‌ناپذیر به درگاه ایزد منان و طلب نصرت از ذات مقدسش، کربلای معلا را از لوث وجود کفار بعثی - صهیونیستی عراق پاک نموده و در پیشاپیش کاروان‌های کربلا، حرم حسینی را بر روی عاشقان و شیفتگان حضرتش بگشایند. در این مقطع حساس از جنگ، جملگی نیازمندیم تا با نیاتی خالص و قلوبی خاشع و اراده‌ای استوار با فکر و تدبیر و قدرت هرچه بیشتر خود را برای یاری دادن به دین خدا و انجام عملیات آتی آماده کرده و کلیه موانع و نارسایی‌ها را به حول و قوه الهی از پیش برداریم.
اینک درپی ابلاغیه شماره 118 - 1 - ف ط مورخ 27/8/64 (ابلاغیه شماره 1) و باتوجه‌به موضوعات مطرح‌شده در جلسه حضوری بدین‌وسیله ضمن تشریح برخی از نکات مهم، خطوط اساسی در تنظیم برنامه‌های آماده‌سازی و طرح‌ریزی عملیات را ابلاغ می‌نماید تا فرماندهان عزیز با بصیرت و تأمل کافی ضمن رعایت کامل موازین حفاظتی و استتار فعالیت‌ها نسبت به اجرای هریک با دقت و سرعت هرچه بیشتر اقدامات لازم را به عمل آورده و شخصاً تا آخرین رده بر حسن انجام برنامه‌ها تا حصول نتیجه قطعی و مطلوب نظارت و پیگیری نمایند.
 
مقدمه
در عملیات فدک شناسایی زمین و مواضع پدافندی دشمن به‌علت ویژگی‌های خاص ازقبیل وجود نخلستان، نهرهای گوناگون، جزرومد، شدت آب در مواقع مختلف و وضعیت ساحل دشمن مبنای اصلی و تعیین‌کننده طرح‌ریزی عملیات به شمار می‌رود. بدیهی است شناسایی‌های اولیه، طرح‌ریزی‌های مقدماتی را به‌همراه داشته و با بالا رفتن میزان شناسایی‌ها، طرح‌ریزی‌ها نیز تکمیل می‌گردد. تنظیم برنامه آموزش‌های تکمیلی یگان‌ها و تمرینات مانوری آنها بر مبنای طرح‌ریزی کلی عملیات صورت خواهد پذیرفت که این عوامل درمجموع کیفیت و نحوه سازماندهی نیروها را مشخص خواهد کرد.
دشمن در این منطقه تلاش می‌کند تا خطوط پدافندی خود را از هر نظر تقویت نموده و از نیروهای اصلی خود دراین‌رابطه استفاده نماید. تحمل شکسته ‌شدن خطوط دفاعی برای دشمن فوق‏العاده گران خواهد بود. ازاین‌رو احتمال دارد که خط دفاعی دشمن با دو ردیف نیرو و سنگر و نیز با کمین‌هایی برای ردیف اول پوشانیده شده باشد.
 
محورهای طرح‌ریزی عملیات آفند
عمده موارد طرح‌ریزی آفند عبارت است از: عبور، شکستن و پاک‌سازی خط اول، پاک‌سازی عمق رخنه و پدافند.
 
1. عبور:
الف) در عبور موج اول نیروها (عبور اولیه) بایستی از آب نهرها استفاده نموده لیکن برای عبورهای بعدی به‌دلیل محدودیت وجود آب در نهرها برای طول 24 ساعت شبانه‌روز، لازم است که از اسکله‌های آماده در ساحل خودی استفاده شود.
ب) برای عبور اولیه ضروری است که:
اولاً کانالی به موازات ساحل خودی احداث شود به قسمی که نهرها به یکدیگر مرتبط گردند تا چنانچه به‌هنگام عملیات استفاده از یکی از آنها با مشکل مواجه شود، بتوان نهرهای دیگر را به‌آسانی مورد بهره‌برداری قرار داد.
ثانیاً با استفاده از دریچه‌های بتونی می‌توان آب نهرها را به‌هنگام مد سد کرده و ذخیره نمود و در موقع عملیات با باز کردن دریچه‌ها آب را برای عبور نیروهای موج اول روان ساخت.
ج) ساحل دشمن را بایستی با اسکله‌های موقت برای روز اول عملیات آماده نمود.
د) نیروهای شناسایی و خط‌شکن با تمرین‌های مداوم و مانور در منطقه مشابه از هر نظر ورزیدگی لازم را به دست می‌آورند.
س) معابر ورودی به دشمن دقیقاً مشخص شده و لازم است هر لشکر به معابر لشکرهای مجاور کاملاً آشنا باشد تا بتواند به‌هنگام ضرورت از دیگر معابر استفاده نماید.
ط) به‌علت محدودیت وجود آب کافی در نهرها و مشکلات ناشی‌از جزرومد در ساحل خودی و در ساحل دشمن لازم است که عبور در حداقل زمان ممکن صورت پذیرد. لذا ضروری است که نیروهای خط‌شکن از هر نظر آمادگی‌های لازم را برای شکستن و پاک‌سازی سریع خط اول به دست آورند تا قادر باشند که در مدت محدود مد، عمده نقل‌وانتقالات را به انجام رسانند.
 
2. شکستن خط
موارد زیر بایستی در شکستن خط دقیقاً بررسی و مشخص شود:
الف) نحوه سازماندهی غواص‌ها در ساحل دشمن و الحاق غواص‌ها به همدیگر و انجام حرکت هماهنگ هر محور.
ب) نحوه عبور از موانع، اتخاذ تدابیر لازم ازنظر شیوه عبور، همراه بردن وسایل و ابزار لازم و نیز ارائه آموزش‌های متناسب به نیروها.
ج) نحوه پاک‌سازی سنگرها و الحاق نیروها با همدیگر در خط اول، چه در ردیف اول و چه در ردیف دوم.
د) نحوه ارتباط صحیح نیروهای موج اول ازطریق بی‌سیم و یا علامت‌های مخصوص با نیروهای تک‌ور موج دوم جهت پیوستن به آنها.
س) باز کردن معبر و عریض نمودن آن برای نیروهای تک‌ور موج دوم به قسمی که این نیروها بتوانند به‌سهولت و با سرعت از موانع دشمن عبور نمایند.
ص) توجه به احتمال دو ردیفی بودن خط اول پدافندی دشمن.
 
3. پاک‌سازی
در پاک‌سازی خطوط پدافندی دشمن توجه به نکات زیر کاملاً ضروری است.
الف) پاک‌سازی نیروهای احتیاط اول دشمن که معمولاً در فاصله یک الی دو کیلومتری خط اول در سنگرهای تجمعی قرار دارند.
ب) پاک‌سازی کامل منطقه که احتمالاً ممکن است به‌دلیل موانع طبیعی تا صبح به طول انجامد.
ج) ارائه آموزش‌های لازم به نیروهای پاک‌سازی‌کننده برای جنگ در نخلستان و عبور در داخل نخل‌ها.
د) به‌دلیل وجود موانع متعدد الحاق (نخل، نهر، آب‌گرفتگی) لازم است که ارتباطات قوی بین نیروهای پاک‌سازی‌کننده برقرار گردد تا از پراکندگی و احیاناً مفقود ‌شدن نیروها جلوگیری گردیده و سازمان آنها از هم پاچیده [پاشیده] نشود. برای این منظور گردان‌های پاک‌سازی‌کننده می‌بایستی به بی‌سیم‌های تاکی واکی بیشتری مجهز باشند.
 
توجه به دو نکته مهم پدافندی
• چنانچه لشکری نتواند تمامی خط اول پدافندی دشمن را پاک‌سازی نماید، دراین‌صورت لازم است تا به‌منظور فرونشاندن آتش باقیمانده دشمن که حتی ممکن است تا چندین روز از درون سنگرهای پاک‌سازی‌نشده نیروهای خودی را هدف قرار دهد، یگان تک‌ور در روبه‌روی قسمت پاک‌سازی‌نشده پدافند نموده و با اجرای آتش پرحجم تیربار و خمپاره بر روی مواضع پاک‌سازی‌نشده، دشمن را از اجرای آتش بر معابر ورودی و رفت‌وآمد قایق‌های خودی بازدارد.
• همچنین بایستی در جبهه شمالی قرارگاه کربلا، یکی از یگان‌های احتیاط با پدافند مؤثر در مقابل خط دشمن، هر نوع حرکت و عکس‌العملی را از دشمن سلب نماید.
 
4. تصرف هدف و پدافند
نیروهای موج دوم (ردیف دوم) مسئولیت تصرف هدف و پدافند منطقه تصرف‌شده را بر عهده دارند. دراین‌خصوص رعایت موارد زیر ضروری است:
الف) پاک‌سازی حداقل یک الی دو کیلومتر مقابل خطی که بایستی روی آن پدافند شود. چنانچه سنگرهایی که مجهز به آتش می‌باشند به‌درستی پاک‌سازی نگردند، در فردای عملیات مزاحمت‌ها و دردسرهایی را برای نیروهای پدافندکننده به وجود خواهند آورد.
ب) حصول اطمینان از مطابقت داشتن خط پدافندی با خط پدافندی طرح‌ریزی‌شده. برای نیل بدین منظور بایستی هم ازطریق تطبیق اطلاعات به‌دست‌آمده از نیروهای پدافندکننده با اطلاعات سابق و هم ازطریق اعزام عناصری مسئول ازطرف یگان عمل‌کننده اطمینان لازم را به دست آورد.
ج) الحاق نیروها به‌صورت کامل روی خط پدافندی طرح‌ریزی‌شده.
د) احداث خط پدافند و یا تقویت آن درصورتی‌که از قبل وجود داشته باشد. این امر بایستی ازطریق کیسه شنی، کانال‌کنی، آرایش سنگرهای پراکنده و احداث میادین مین تعجیلی و با فرصت صورت پذیرد. دراین‌صورت لازم است که نیروهای پدافندکننده وسایل و ابزار سنگرکنی لازم را (ازقبیل پلیت، الوار، ...) با خود همراه داشته باشند.
س) هماهنگی کامل بین ادوات و توپخانه از یک‌سو و نیروهای پدافندکننده از سوی دیگر ازطریق وحدت در دیدبانی، وحدت در فرکانس‌های ارتباطی و وحدت بین عناصر ادوات و توپخانه با نیروهای پدافندی.
ص) رسانیدن سریع وسائل سنگین ازقبیل لودر، بلدوزر، سلاح‌های سنگین و نیمه‌سنگین به خط پدافندی خودی.
ط) آرایش سلاح‌های ضدتانک (106، تاو، مالیوتکا) و رسانیدن تانک‌ها در اولین فرصت به خط پدافندی برای حصول اطمینان بیشتر در حفظ هدف و کم نمودن تلفات.
ع) حداکثر استفاده از موانع موجود در منطقه دشمن برای پدافند (نخل، سنگر، خاکریز و کانال‌های موجود).
ق) سازماندهی نیروهای خط‌شکن، پاک‌سازی‌کننده و پدافندکننده براساس مأموریت محوله و تجهیز آنها به ابزار و سلاح‌های مناسب.
 
5. پدافند هوایی
دشمن در روزهای اول عملیات - که وضعیت پدافند هوایی در خطوط مقدم خودی چندان قوی و مناسب نیست - نهایت استفاده را از هواپیماها و هلیکوپترهای خود برای انهدام نیروهای خودی به عمل خواهد آورد. هلیکوپترهای دشمن علاوه‌بر انهدام نیروها، دشمن را در دیدبانی و کسب اطلاعات لازم از عقبه خودی یاری می‌دهند. همچنین به‌هنگام شروع پاتک‌ها، فرماندهان یگان‌های زرهی سوار بر هلیکوپتر و از روی آسمان یگان‌های زرهی و مکانیزه را فرماندهی می‌کنند. ازاین‌رو لازم است تا برای مقابله با حرکت هلیکوپترها و هواپیماهای دشمن در اولین روز و اولین روزهای عملیات حساب جدی گشوده شود و وسایل پدافند هوایی در اولین روز عملیات به خطوط مقدم انتقال یافته و در پشت مواضع پدافندی استقرار یابند.
 
6. آماده‌سازی زمین خودی
زمین و ساحل خودی بایستی به‌گونه‌ای آماده شود تا بتوان وسایل و ابزار مورد نیاز عملیات را به‌آسانی تا لبه ساحل حمل نمود. همچنین لازم است که مواضع مناسبی برای استقرار توپخانه و ادوات احداث گردیده و تدابیر لازم برای مصون نگه داشتن عقبه خودی از آتش توپخانه و بمباران هواپیماهای دشمن اتخاذ گردد.
 
7. آموزش
باتوجه‌به ویژگی‌های خاص منطقه عملیات، بایستی موارد زیر دقیقاً آموزش داده شود:
الف) آماده نمودن وضعیت روحی و جسمی رزمندگان با محیط جدید (نخل، رودخانه، ...). لذا اکثریت نیروها بایستی یک دوره آموزش عمومی خاص را گذرانیده و با مانور و تمرین کافی از هر نظر با منطقه عملیات و شرایط حاکم بر آن آشنا گردند.
ب) آموزش مداوم و سنگین غواصی به‌قسمی که هریک از غواص‌ها بتوانند به‌راحتی در نقطه مورد نظر خود پیاده شوند. برای هر گردان تعداد 50 نفر غواص مورد نیاز است. بنابراین یک لشکر 10 گردانی احتیاج به 500 نفر غواص دارد.
ج) علاوه‌بر غواصی، نحوه شکستن خط، عبور از موانع دشمن، نحوه پاک‌سازی ردیف اول و ردیف دوم خط اول و نحوه الحاق در خط با یکدیگر از عمده موضوعات آموزشی است.
د) آموزش نحوه سازماندهی اولیه نیروهای خط‌شکن در آن‌سوی ساحل و آرایش مجدد برای هجوم به دشمن.
س) آموزش نحوه استفاده از نخل برای آفند و پدافند؛ نحوه عبور از میان نخل‌ها؛ نحوه عبور از نهرها؛ نحوه الحاق در بین نخل‌ها باتوجه‌به وجود دشمن در نخلستان، کنار جاده‌ها و یا سد نهرها.
ص) آموزش دقیق سنگرسازی با کیسه شنی و یا حفر کانال و استفاده از موانع برای پدافند.
ط) آموزش ایجاد هماهنگی و وحدت عمل بین ادوات، گردان‌های پاک‌سازی‌کننده و گردان‌های پدافندکننده.
ق) تمرین و مانور به‌قسمی که هر گردان مانور مشابه عملیات خود را انجام دهد و کلیه نارسایی‌ها و مشکلات را در عمل و قبل از هجوم ان‌شاءالله برطرف کند.
در پایان از خداوند متعال سلامتی و طول عمر حضرت امام روحی له الفدا و پیروزی عاجل رزمندگان اسلام را مسئلت می‌نماید.
و من الله التوفیق
فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی - محسن رضایی»<ref>سند شماره 122264 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.</ref>
 




نسخهٔ کنونی تا ‏۱۸ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۳۵

روزشمار جنگ سال 1364
1364.09.30
نام‌های دیگر سی آذر
تاریخ شمسی 1364.09.30
تاریخ میلادی 21 دسامبر 1985
تاریخ قمری 8 ربیع‌الثانی 1406
1359.09.30
1360.09.30
1361.09.30
1362.09.30
1363.09.30
1365.09.30
1366.09.30



گزارش -132

درپی بررسی‌ها، شناسایی‌ها و اقدامات آماده‌سازی که تاکنون برای اجرای عملیات در منطقه فاو انجام شده است و نیز تلاش قرارگاه‌ها و یگان‌هایی که در این منطقه مأموریت دارند و برگزاری جلسات متعدد طراحی عملیات و توجیهی در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران و قرارگاه‌های کربلای2 و نوح، فرمانده کل سپاه پاسداران امروز با صدور ابلاغیه‌ای خطاب به فرماندهان سپاه پاسداران، بر سرعت و دقت در آماده‌سازی و طرح‌ریزی عملیات عبور از اروندرود و پیشروی در منطقه فاو تأکید کرد. به نظر می‌رسد ازجمله اهداف این ابلاغیه رفع هرگونه تردید در اصل اجرای عملیات گسترده در منطقه فاو و نیز تأکید بر آماده‌سازی هرچه سریع‌تر منطقه به‏رغم مشکلات و کمبودهاست. در این ابلاغیه آمده است: «اینک درپی ابلاغیه شماره 1 و باتوجه‌به موضوعات مطرح‏شده در جلسه حضوری، بدین‏وسیله ضمن تشریح برخی از نکات مهم، خطوط اساسی در تنظیم برنامه‌های آماده‌سازی و طرح‌ریزی عملیات را ابلاغ می‌نماید تا فرماندهان عزیز با بصیرت و تأمل کافی ضمن رعایت کامل موازین حفاظتی و استتار فعالیت‌ها، نسبت به اجرای هریک با دقت و سرعت هرچه بیشتر اقدامات لازم را به عمل آورده و شخصاً تا آخرین رده بر حسن انجام برنامه‌ها تا حصول نتیجه قطعی و مطلوب نظارت و پیگیری نمایند.» مقدمه این ابلاغیه 7 صفحه‌ای نیز چنین است:* «در عملیات فدک شناسایی زمین و مواضع پدافندی دشمن به‌علت ویژگی‌های خاص ازقبیل وجود نخلستان و نهرهای گوناگون، جزرومد، شدت آب در مواقع مختلف و وضعیت ساحل دشمن مبنای اصلی و تعیین‏کننده طرح‌ریزی عملیات به شمار می‌رود. بدیهی است شناسایی‌های اولیه، طرح‌ریزی‌های مقدماتی را به‏همراه داشته و با بالا رفتن میزان شناسایی‌ها طرح‌ریزی‌ها نیز تکمیل می‌گردد. تنظیم برنامه آموزش‏های تکمیلی یگان‌ها و تمرینات مانوری آنها بر مبنای طرح‌ریزی کلی عملیات صورت خواهد پذیرفت که این عوامل درمجموع کیفیت و نحوه سازماندهی نیروها را مشخص خواهد کرد. دشمن در این منطقه تلاش می‌کند تا خطوط پدافندی خود را از هر نظر تقویت نموده و از نیروهای اصلی خود دراین‌رابطه استفاده نماید. تحمل شکسته ‌شدن خطوط دفاعی برای دشمن فوق‏العاده گران خواهد بود. ازاین‏رو احتمال دارد که خط دفاعی دشمن با دو ردیف نیرو و سنگر و نیز کمین‌هایی برای ردیف اول پوشانیده شده باشد.» در ادامه، محورهای اصلی طرح‌ریزی عملیات چنین ذکر شده: «عبور، شکستن و پاک‌سازی خط اول، پاک‌سازی عمق رخنه و پدافند.» سپس به هریک از این محورها به تفصیل پرداخته شده است.[۱]

گزارش -133

قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران (قرارگاه خاتم‌الانبیای(ص) سپاه) عصر امروز با حضور فرماندهان و مسئولان قرارگاه‌های اصلی سپاه پاسداران در محل سایت اهواز تشکیل جلسه داد.* این جلسه در ادامه مباحث کلی عملیات آینده و هماهنگی عملیات‌های پشتیبانی و یدک با عملیات اصلی و تقدم و تأخر آنها بود که در آخرین جلسه روز 27 آذر 1364 مورد بحث قرار گرفت. در این جلسه همچنین بر ضرروت تشکیل فرماندهی مهندسی، فرماندهی عبور و فرماندهی پدافند برای اجرای عملیات اصلی در فاو تأکید شد. طبق یادداشت‌های راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، در آغاز جلسه فرمانده کل سپاه پاسداران با اعلام اینکه موضوع بحث جلسه امروز مانور قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) است، گفت: «دررابطه‌با استمرار عملیات ما به یک جمع‌بندی رسیدیم که بسیج مردم استمرار داشته باشد تا اردیبهشت‌ماه [سال 1365]. ما در جنوب باید به نحوی عملیات‌هایمان را انجام بدهیم که متناسب با حضور مردم و بسیج مردم، عملیات‌ها هم ادامه داشته باشد و یکی پس از دیگری آماده شود که چه درصورت شکست و چه درصورت پیروزی، عملیات‌های ما استمرار داشته باشد. مطلب دوم این بود که اگر شکستی در جایی پیش آمد باید طوری برنامه‌ریزی کنیم که حداقل یک نتیجه ظاهری پیروزی بر دشمن را هم به دنبال داشته باشد.» محسن رضایی با اشاره به پیشنهاد جلسه قبل درمورد اجرای دو عملیات محدود در مناطق ام‌الرصاص و چزابه هم‌زمان با اجرای عملیات در فاو، گفت که چه‌بسا بهتر باشد هم‌زمان با عملیات در فاو، عملیات در جزیره ام‌الرصاص و منطقه حنین (پاسگاه معلق و شمال دریاچه ام‌النعاج در هورالهویزه) را باهم اجرا کنیم که درصورت بروز وضعیت نامطلوب در عملیات فاو، منطقه حنین را به‌عنوان جای پایی برای ادامه عملیات داشته باشیم. وی سپس برای عملیات منطقه فاو سه حالت را قابل‌پیش‌بینی دانست: پیروزی کامل، شکست کامل، وضعیتی میان پیروزی و شکست. رحیم صفوی نیز وضعیت دیگری را برای این عملیات قابل‌تصور اعلام کرد: بروز وضعیتی که شروع عملیات امکان‌پذیر نشود (مثلاً هشیاری کامل دشمن). محسن رضایی با تأیید احتمال بروز چنین حالتی، گفت پس باید عملیات پشتیبانی در منطقه‌ای اجرا شود که گسترش عملیات در آن میسر باشد و منطقه حنین چنین قابلیتی را دارد. بحث دراین‌باره ادامه یافت؛ ازجمله رحیم صفوی برای اجرای هم‌زمان عملیات در سه منطقه فاو، ام‌الرصاص و هور، مشکل کمبود یگان را مطرح کرد. همچنین رحیم صفوی، عزیز جعفری و عباس محتاج اجرای عملیات در هور (حنین) را 48 ساعت بعد از عملیات فاو دارای تأثیر بیشتری اعلام کردند. در ادامه درباره موضوع فاصله زمانی بین عملیات اصلی و عملیات پشتیبانی و نیز یگان‌های مناسب برای عملیات پشتیبانی و چگونگی آماده‌سازی منطقه حنین برای عملیات پشتیبانی و نیز یگان‌هایی که توانایی دارند ضمن آماده‌سازی این منطقه، در عملیات منطقه فاو نیز شرکت کنند، بحث شد. محسن رضایی نظرش این است که یگان‌هایی که قرار است در هر دو منطقه عمل کنند، همه تدارکات، امکانات و وسایل ترابری آبی‌شان را در منطقه حنین متمرکز کنند و برای اجرای عملیات در منطقه فاو، قرارگاه خاتم پشتیبانی آنها را ازنظر غذا، مهمات و ترابری به عهده بگیرد. وی تأکید کرد که اگر چگونگی عبور و وسایل عبور این یگان‌ها از اروند حل شود، خیلی از مسائل حل می‌شود. وی با اشاره به اینکه هرچه آمادگی برای عملیات در منطقه فاو طولانی‌تر شود، احتمال هشیاری دشمن و عدم موفقیت بیشتر می‌شود، بر سرعت آماده‌سازی این منطقه تأکید کرد.[۲] فرمانده کل سپاه پس از بیان اهمیت عبور از اروند و نیز اهمیت دفاع از منطقه‌ای که در غرب اروند تصرف می‌شود، به فرمانده قرارگاه کربلای2 ابلاغ کرد که یک نفر را برای فرماندهی عبور و یک نفر را برای فرماندهی پدافند برگزیند و این فرماندهان طرحشان را برای اجرای مأموریت محوله تهیه کنند و مأموریت هر یگان در این طرح مشخص شود و به یگان‌ها ابلاغ گردد. پس از آن یگان‌ها نیز طرح اجرای مأموریتشان را تهیه کنند و در منطقه‌ای مشابه منطقه مأموریت خود در حضور فرماندهان و افراد کارشناس اجرا کنند تا ضمن تمرین، مشکلات و نواقص آن مشخص گردد.[۳]

گزارش -134

فرمانده کل سپاه پاسداران امروز در سه نامه جداگانه به آقای هاشمی رفسنجانی فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، بخشی از نیازهای تسلیحاتی و تجهیزاتی سپاه پاسداران را برای اجرای عملیات در منطقه فاو که تأمین آنها به‌وسیله ارتش جمهوری اسلامی ایران امکان‌پذیر است، اعلام کرد. در نامه اول درباره نیاز به یگان‌های توپخانه و چگونگی تأمین آن آمده است: «در طرح‌ریزی عملیات فدک، به‌منظور تأمین آتش مورد نیاز عملیات، درمجموع 45 گردان توپخانه پیش‌بینی گردید که از این میزان 9 گردان در سپاه موجود بوده و مابقی بایستی از ارتش تأمین گردد. علی‌ای‌حال، باتوجه‌به مأموریت واگذارشده به ارتش و پیش‌بینی حداقل برآورد آتش جهت شروع عملیات فدک، میزان نیازمندی توپخانه حداقل 34 گردان می‌باشد که باتوجه‌به موجودی سپاه، لازم است 25 گردان توپخانه مطابق جدول زیر، قبل از 5/10/64 به سپاه مأمور شود تا ان‌شاءالله برطبق زمان‌بندی عملیات، توسط سپاه سازماندهی شود.

ردیف 20 روز اول 10 روز بعد 1 هویتزر105 م.م 4 گد توپخانه 100 تیر 80 تیر 2 موشک‌انداز کاتیوشا 122 م.م 2 گد توپخانه 160 راکت 120 راکت 3 توپ130 م.م 8 گد توپخانه 80 تیر 60 تیر 4 هویتزر155 م.م 10 گد توپخانه خودکششی 100 تیر 80 تیر 5 هویتزر203 م.م 1 گد توپخانه 30 تیر 20 تیر لذا خواهشمند است دستور فرمایید نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران ضمن رعایت موارد زیر و هماهنگی‌های لازم با مسئول توپخانه سپاه برادر حسن شفیع‌زاده، اقلام فوق‌الذکر را حداکثر تا 5/10/64 به سپاه مأمور نماید. 1. افسر رابط نزاجا جهت هماهنگی معرفی شود. 2. یگان‌های فوق‌الذکر به‌لحاظ پرسنل، قبضه توپ، امکانات مخابراتی، مهندسی، ترابری، خدماتی و مهمات بار مبنا آمادگی کامل عملیاتی داشته باشند. 3. نیروی زمینی جهت پشتیبانی یگان‌های مذکور به‌لحاظ تعمیرات، تأمین قطعات از رده خارج شده در حین عملیات و تأمین مهمات مورد نیاز در عملیات مطابق روزآماد برآورد شده آمادگی کامل داشته باشد. 4. یگان‌های واگذاری حتی‌المقدور از منطقه جنوب به سپاه مأمور گردند. خداوند بر طول عمر و سلامتی امام عزیز و یاران صدیقش بیفزاید. و من الله التوفیق فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی - محسن رضایی»[۴] در نامه دوم نیز سلاح‌های ضدزره و مهمات به شرح زیر درخواست شده است: «با اهداء سلام و تحییات، بدین‌وسیله برآورد حداقل نیازمندی سپاه به امکانات ضدزره واگذاری از ارتش را که باتوجه‌به موجودی نزاجا برای اجرای عملیات فدک تنظیم گردیده است، مطابق جدول زیر به استحضار می‌رساند.

ردیف 1 موشک‌انداز تاو (محمول بر خودرو جیپ) 40 قبضه با خدمه مربوط 2 موشک‌انداز تاو (محمول بر نفربر ام113) 25 قبضه با خدمه مربوط 3 مهمات موشک‌انداز تاو 200 موشک 4 موشک‌انداز مالیوتکا (ساگر) 60 قبضه 5 مهمات مالیوتکا 1000 موشک 6 مهمات تفنگ82 م.م. 000,15 گلوله 7 مهمات تفنگ106 م.م. 000,15 گلوله 8 مهمات مینی‌کاتیوشا (107 م.م.) 000,100 گلوله 9 مهمات خمپاره81 م.م. 000,50 گلوله 10 مهمات خمپاره 120 م م 000,100 گلوله خواهشمند است دستور فرمایید نزاجا اقلام فوق‌الذکر را همراه با خدمه آن با رعایت موارد زیر جهت بهره‌برداری مؤثر حداکثر تا تاریخ 10/10/64 با هماهنگی برادر علی عساکره مسئول ادوات سپاه، به سپاه مأمور نماید. 1. کلیه قبضه‌ها و خودروهای مخصوص آنها سالم و آماده کاربرد عملیاتی باشند. 2. به‌همراه هرکدام از سلاح‌های فوق‌الذکر یک اکیپ تعمیراتی کامل با کلیه تجهیزات تعمیراتی و پشتیبانی شامل انواع تستر، شارژر و... مأمور گردد. 3. جهت هرکدام از سلاح‌های فوق یک اکیپ مربی تخصصی به‌همراه تجهیزات مورد لزوم نظیر سمیلاتور و ... جهت استمرار آموزش و آمادگی هرچه بیشتر درزمینه رزم ضدزره اعزام گردد. 4. کلیه نیروهای مأمورشده از افراد باتجربه در عملیات ضدزره بوده و دارای سابقه شرکت در عملیات‌های گذشته و حتی‌الامکان داوطلب شرکت در این مأموریت باشند. 5. هیچ‌کدام از پرسنل مأمورشده تا پایان مأموریت ترخیص نشوند. 6. هر قبضه به‌همراه بار مبنا به سپاه مأمور گردد. 7. کلیه پرسنل، سلاح و خودروهای مأمورشده جهت اجرای مأموریت آمادگی کامل داشته و درصورت بروز هرگونه حادثه‌ای (قبل و حین عملیات) سریعاًٌ ترمیم و جایگزین گردند. 8. افسر رابط جهت رفع مشکلات پشتیبانی، پرسنلی و سایر هماهنگی‌های لازم به سپاه معرفی گردد.»[۵] در سومین نامه فرمانده کل سپاه به فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) بخشی از شناورهای مورد نیاز برای عملیات اعلام شده است: «با اهداء سلام و تحییات، خواهشمند است به نیروی زمینی دستور فرمایید تا اقلام شناور زیر را درجهت اجرای مأموریت‌های واگذارشده حداکثر تا تاریخ 10/10/64 ازطریق برادر احمدپور مسئول واحد تدارکات و لجستیک سپاه به‌صورت امانی دراختیار سپاه قرار دهند. 1. جی اس. پی با قایق مربوطه 20 دستگاه 2. صفحه پل پی. ام. پی 200 دستگاه»[۶]

گزارش -135

رئیس ستاد سپاه پاسداران منطقه 2 نجف امروز در نامه‌ای به واحد اطلاعات ستاد مرکزی سپاه، خبر از آمادگی عراق برای مقابله با حمله ایران داد: «به گزارش رسیده از قرارگاه عملیاتی غرب - رکن2، شواهد موجود حاکی است که دستگاه‌های اطلاعاتی عراق تک نیروهای خودی را محتمل و قریب‌الوقع دانسته فعالیت‌ها و جابه‌جایی‌های دشمن در سرتاسر منطقه مؤید آمادگی دشمن جهت مقابله با عملیات احتمالی نیروهای خودی است. از طرفی ممکن است دشمن به‌عنوان یک اقدام پیش‌گیرانه و یا گرفتن اسیر و دستیابی به اطلاعات جدید، مبادرت به تک محدود و یا اعزام گشتی رزمی نماید. علی‌هذا مراتب جهت صدور دستورات مراقبتی و آمادگی کامل یگان‌ها جهت پاسخ‌گویی فعالیت‌های احتمالی دشمن اعلام می‌گردد.»[۷]

گزارش -136

سخنگوی نظامی عراق اعلام کرد که هواپیماهای این کشور ساعت 22 دست به یک حمله هوایی علیه یک هدف دریایی بزرگ در نزدیکی سواحل ایران زده و پس از مورد اصابت قرار دادن آن سالم به پایگاه‌های خود بازگشتند.[۸] رادیو امریکا با نقل خبر مذکور، افزود: «درمورد این گزارش اطلاعات بیشتری در دست نیست و ضمناً خبر حمله عراق ازسوی خبرگزاری‌های مستقل تأیید نشده است.»*[۹]

گزارش -137

کردهای مخالف حکومت عراق اوایل ماه جاری مراکز نظامی زاخو و قرارگاه‌های مرکزی دهوک و باطوقه ارتش عراق را به توپ بستند و خسارات سنگینی به آنها وارد کردند. واحد مرکزی خبر به نقل از یک منبع موثق ضمن اعلام این خبر افزوده است که نیروهای مستقر در این مراکز همواره دهکده‌های بی‌دفاع مناطق آزادشده عراق را تهدید می‌کنند و از هیچ‌گونه آزار و اذیت و شکنجه درمورد مردم کرد که علیه ستمگری‌های صدام قد علم می‌کنند، ابایی ندارند. براساس این گزارش، کردهای مبارز عراقی اواخر ماه گذشته نیز پادگان لشکر زاخو و قرارگاه دهوک را با سلاح‌های سنگین مورد حمله قرار دادند که در حمله به پادگان لشکر زاخو 8 پرسنل این لشکر کشته و 4 نفر دیگر مجروح شدند و به تأسیسات و خودروهای پادگان خسارات قابل‌توجهی وارد شد که موجب شادمانی مردم منطقه گردید.[۱۰]

گزارش -138

کسب اجازه از امام برای دریافت وام جهت تأمین هزینه‌های جنگ؛ فعال نبودن ارتش عراق در چند روز اخیر؛ ضرورت آرام کردن موضع‌گیری‌ها علیه شوروی ازجمله نکاتی است که آقای هاشمی رفسنجانی در یادداشت‌های امروز خود درج کرده است. آقای هاشمی نوشته است: «به زیارت امام رفتم. وضع جبهه‌ها و مقدمات کار عملیات آینده را گزارش دادم. ... از ایشان خواستم که با گرفتن مبلغی به‌عنوان وام از بانک‌ها برای جنگ موافقت کنند که نیازی به تصویب مجلس نباشد. مطرح ‌شدن در مجلس و مذاکره مخالف و موافق، باتوجه‌به علنی بودن مذاکرات مصلحت نیست. امام فرمودند به نمایندگان موافق دولت بگویم از حربه‌ای که به دستشان آمده درمورد مخالفت با نظر امام، علیه مخالفان دولت استفاده نکنند. ... جبهه‌ها آرام است. عراقی‌ها هم چند روزی است فعال نیستند. معلوم نیست که چرا؟ یا خیلی ترسیده‌اند و یا منتظر گرفتن امکانات از شوروی هستند. ... مطالب دیروز در نمازجمعه نسبت به شوروی تند بوده و روزنامه‌ها و رادیوها هم تندتر کرده‌اند. ممکن است تحریک‌کننده باشد. قرار شد که به رسانه‌ها گفته شود ادامه ندهند. نظر امام هم این بود که صدام به‌احتمال‌قوی در مسکو چیزی به دست نیاورده است.»[۱۱]

گزارش -139

فرمانده عالی جنگ در سخنانی در جمع رزمندگان کاروان راهیان کربلای استان باختران در مقابل مجلس شورای اسلامی با اعلام تصمیم ملت ایران برای سرکوبی متجاوز، از راه‌های توقف جنگ را اعلام متجاوز بودن عراق ازطرف سازمان ملل اعلام کرد و از شوروی و کشورهای منطقه خواست که بیش از این به حمایت عراق ادامه ندهند. آقای هاشمی رفسنجانی گفت: «حرکت کاروان کربلا از استان باختران که در طول جنگ بیشترین صدمات و تهاجمات را در مقابل متجاوزین عراقی تحمل کرده است و اکنون علی‌رغم اینکه در تیررس حملات موشکی دشمن قرار دارد، دست به چنین حرکت باشکوهی می‌زند و مردم روستاها و شهرهای آن اعم از شیعه و سنی این حماسه و شور را به نمایش می‌گذارند، برای دوستان و دشمنان ما و ناظران بی‌طرف درس بزرگی است که نشان‌دهنده تصمیم و اراده ملت ما در سرکوب متجاوز می‌باشد.» وی با اشاره به استمدادهای رژیم عراق از سازمان ملل و سایر کشورها برای جلوگیری از حمله گسترده ایران گفت: «آن روزی که شهرهای ما با موشک‌های بزرگ تخریب می‌شد و رژیم عراق خطوط هوایی ما را تهدید می‌کرد و کشتی‌های تجارتی را مورد تهاجم قرار می‌داد، چرا نظر سازمان ملل و حامیانش را جویا نمی‌شد؟ ... آیا این مسئله برای سازمان ملل شرم‌آور نیست که برای نجات این مفلوک و ظالمی که این گور را به دست خود و برای خودش کنده است، جلب حمایت کند.» آقای هاشمی افزود: «من از همین‌جا از کنار رزمندگان و به‌عنوان رئیس مجلس شورای اسلامی به سازمان ملل اعلام می‌کنم که سازمان ملل باید این حقیقت را که حزب بعث عراق متجاوز و مسئول همه خسارات جنگ است، بپذیرد و به جهان اعلام کند که رژیم عراق ملزم به پرداخت غرامت جنگی به ایران است. ... اگر شما به‌عنوان سازمان ملل و شورای امنیت این حرف را بزنید، دیگر ما این نیاز را احساس نخواهیم کرد که مردم را از نقاط مختلف کشور بسیج کنیم و راهی جبهه‌ها بسازیم.» فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در بخشی دیگر از سخنانش گفت: «بگذارید این مردم - که برای احیای عدالت جان برکف گرفته‌اند - درسی را که شما نتوانستید به تاریخ بدهید، با محاکمه متجاوز به تاریخ بدهند و به جهانیان نشان دهند که اگر ملتی بخواهد، می‌تواند متجاوز را تنبیه کند.» نماینده امام در شورای عالی دفاع درباره سفر صدام به شوروی گفت: «صدام برای دریوزگی نجات خودش مجبور شد به کرملین برود. اما ما امیدواریم سران اتحاد جماهیر شوروی که در مسئله قطعنامه مربوط به ایران ثابت کردند حاضرند واقع‌بین باشند، این را ادامه دهند و بیش از این به حمایت از مفلوکی که رفتنی است ادامه ندهند و مواظب باشند که روابطشان را با مردمی که از کوه هم مستحکم‌ترند، تیره نسازند زیرا ما خواهان ادامه روابط دو کشور در چهارچوب همزیستی مسالمت‌آمیز هستیم. ما همین انتظار را از همسایگان جنوبی که در ماه‌های پیش اعتماد ما را جلب کردند و واقع‌بینی خود را به اثبات رساندند، داریم.» آقای هاشمی رفسنجانی در پایان برقراری امنیت کامل در منطقه و باز کردن راه وحدت مسلمانان و مقابله با اسرائیل را در ریشه‌کن کردن حزب بعث عراق و سرکوب متجاوز اعلام کرد و افزود امنیت واقعی با کمک کشورهای منطقه حاکم خواهد شد.[۱۲]

گزارش -140

هیئت ایرانی که روز گذشته برای شرکت در اجلاس سه‌جانبه ایران، لیبی و سوریه به لیبی سفر کرده است، امروز با دکتر تریکی دبیر کمیته مردمی دفتر روابط خارجی لیبی، دیدار کرد. در این جلسه دکتر ولایتی سرپرست هیئت ایرانی، محسن رفیق‌دوست وزیر سپاه پاسداران، دکتر هادی عضو کمیسیون دفاع مجلس شورای اسلامی، چند تن از مسئولان وزارت خارجه ایران و سفیر ایران در لیبی شرکت داشتند. در این نشست دکتر ولایتی با اشاره به نتایج مؤثر و عملی سفرهای مقامات بلندپایه دو کشور، گفت که هر حمله‌ای به یکی از سه کشور ایران، لیبی و سوریه، شامل دو کشور دیگر نیز می‌شود و دفاع هر یکی از سه کشور همکاری دو کشور دیگر را درپی خواهد داشت. تریکی نیز با اشاره به ارتقا و گسترش روابط دو کشور و نیز طرح مسائل لبنان و فلسطین، اقدامی جدی برای آزادی سرزمین‌های اشغالی فلسطین را ضروری خواند. در این دیدار همچنین درباره آزادی اسیران سودانی در ایران و همکاری اقتصادی، فنی و فرهنگی میان دو کشور گفت‌وگو شد. به گزارش خبرگزاری لیبی، وزیران خارجه ایران و لیبی بر اجرای اقدامات مشترک علیه تهدیدها و تحریک‌های امپریالیسم جهانی عهد بستند.[۱۳]

گزارش -141

شیخ سعید شعبان رهبر جنبش توحید اسلامی طرابلس لبنان که در تهران به‌سر می‌برد امروز با قائم‌مقام وزیر خارجه و نمایندگان اهل تسنن مجلس شورای اسلامی دیدار کرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی در این دیدار آقای بشارتی از کوشش‌های شیخ سعید شعبان درجهت وحدت اسلامی تقدیر و بر حمایت ایران از حرکت‌های اسلامی به‌خصوص در لبنان تأکید کرد. شیخ سعید شعبان نیز به بشارتی گفت: «ما خدا را شکر می‌کنیم به اینکه بر مسلمانان منت گذاشت و انقلاب اسلامی را عطا کرد که راه حق را بشناساند. ما در آن لحظات بسیار سخت کسی جز انقلاب اسلامی را در کنار خود احساس نکردیم و صریحاًٌ اعلام می‌کنیم که تا آخر در کنار انقلاب اسلامی ایستاده‌ایم و بر مسلمین چه شیعه و چه سنی واجب است که با تمام امکانات خود درجهت یاری به این انقلاب الهی بشتابند. من آماده‌ام روح و جان خود را به‌عنوان پلی برای جلو رفتن انقلاب اسلامی قرار دهم. الآن اسلام احتیاج به ایثارگری دارد. جوانانی که الآن در جنگ تحمیلی به نبرد عادلانه ایستاده‌اند می‌خواهند اسلام راستین را مستقر نمایند و علمای اهل تسنن آماده‌اند امکانات خود را فدای انقلاب اسلامی نمایند.» وی افزود: «ما حضور نمایندگان حزب‌الله و امل را در تهران گام مبارکی جهت ایجاد وحدت صفوف جبهه اسلامی در لبنان می‌دانیم که شیعه و سنی متحداً در کنار یکدیگر علیه اسرائیل و استکبار جهانی مبارزه کنند.»[۱۴] از سوی دیگر، شیخ سعید شعبان در ملاقات با گروهی از نمایندگان اهل تسنن مجلس شورای اسلامی خطاب به برادران اهل سنت در ایران تأکید کرد: «امروز تنها دولتی که از اسلام و احکام قرآن دفاع می‌کند، ایران است.» نمایندگان اهل سنت مجلس شورای اسلامی نیز ضمن ابراز خشنودی از این دیدار، گفتند که مسلمانان اهل سنت امروز با برادران اهل تشیع در سنگرهای مبارزه با دشمن مشترک کفر جهانی جان‌فشانی می‌کنند.[۱۵] در پایان این نشست رهبر جنبش توحید اسلامی در مصاحبه با خبرنگاران گفت: «تأثیر انقلاب در لبنان و منطقه بسیار مثبت بوده و مسلمانان مصر، تونس، مغرب، سودان، اردن و به‌ویژه لبنان خود را وابسته به انقلاب اسلامی می‌دانند و از ملت ایران می‌خواهند که این انقلاب را حفظ کنند.»[۱۶]

گزارش -142

طه یاسین رمضان عضو شورای فرماندهی انقلاب و معاون اول نخست‌وزیر عراق، امروز در امان با ملک حسین شاه اردن، دیدار و پیام صدام حسین را تسلیم وی کرد. رمضان تهدید کرد که عراق برای دفع حمله ایران مجاز به استفاده از هر سلاحی خواهد بود. به گفته رادیو بغداد، در این ملاقات آمادگی کامل عراق جهت رویارویی با حمله ایران، تحکیم همبستگی، کار مشترک عربی، یکپارچگی و موضع‌گیری عربی، تهدیدات کشورهای عرب و شیوه‌های پیشرفت همکاری‌های دوگانه بحث و بررسی شد. رمضان با زیدالرفاعی نخست‌وزیر اردن نیز ملاقات و گفت‌وگو کرد.[۱۷] همچنین رادیو قطر در گزارشی گفت: «رمضان دیدار صدام حسین از مسکو را موفقیت‌آمیز توصیف کرد و گفت درخواست‌های عراق برای صلح با ایران، روابط بغداد و مسکو را در آینده تحکیم خواهد بخشید. آقای رمضان افزود: عراق پس از درخواست از شورای امنیت سازمان ملل برای جلوگیری از حمله پیش‌بینی‌شده ایران، جهت دفع این حمله از هرگونه اسلحه‌ای که استفاده نماید، آزاد خواهد بود.»[۱۸] رادیو بغداد نیز صبح امروز با اشاره به اعلام بسیج عمومی در ایران برای حمله سرنوشت‌ساز، حمله آتی را همچون هجوم‌های گذشته بدون پیروزی اعلام کرد و گفت که برای نجات فرزندانتان و برای نجات نیروهایی که به جبهه‌ها اعزام می‌شوند آنها را از این کار بازدارید، چون نیروهای توانمند عراق در مرزها با تمام توان در انتظار نشسته‌اند و با سلاح‌های پیشرفته و مهلکی که در اختیار دارند هیچ متجاوزی را زنده نخواهند گذاشت و اجازه نخواهند داد کسی سالم بازگردد.[۱۹]

گزارش -143

نخست‌وزیر جمهوری اسلامی ایران امروز با حضور در هفتمین روز همایش یگان‌های عمده نیروی زمینی ارتش در سخنانی به این موضوعات پرداخت: توطئه‌های امریکا علیه ایران و دلایل آن؛ مطامع شوروی در منطقه؛ ایستادگی مردم و پشتیبانی از نظام؛ رسوایی تکیه بر ابرقدرت‌ها؛ تنگناهای دولت و فشارهای اقتصادی و سیاسی بر دولت؛ پشتیبانی ابرقدرت‌ها از عراق؛ تأمین نیازهای جنگ در اولویت؛ پیروزی در جنگ ضامن استقلال و کلید آزادی ملت‌های منطقه. میرحسین موسوی با اشاره به اینکه امریکا صحنه‌گردان هر تحریکی علیه کشورهاست، گفت که به‌دلیل اهمیت جغرافیایی ایران و وجود منابع ثروت در آن، عبور نفت مورد نیاز غرب از خلیج فارس، منابع نفتی منطقه و همسایگی ایران با شوروی، امریکا نقش عمده‌ای در توطئه علیه انقلاب ما دارد. وی افزود که اهمیت ایران برای شوروی نیز برای دستیابی به آب‌های جنوب است و اشغال افغانستان مقدمه این کار است و احتمالاً قدم بعدی شوروی، بلوچستان است و تثبیت شوروی در افغانستان، برای ما خطرآفرین است. علاوه‌بر اینها، دفاع ما از مجاهدان افغانی، جنبه اعتقادی نیز دارد.[۲۰] نخست‌وزیر در ادامه با اشاره به تحولات بعد از انقلاب اسلامی گفت: درصورتی‌که اسلام و مردم پشتیبان ما باشند، اگر همه دنیا علیه ما توطئه کنند، ما قدرت ایستادگی در مقابل آن را داریم. وی افزود که ایستادگی یک ملت با تکیه بر اعتقادات خود دستاورد مهمی است. مهندس موسوی تأکید کرد که اگر کشور ما بخواهد مستقل بماند به نیروی دفاعی قوی نیاز دارد. وی سیاست "نه شرقی نه غربی" را اهرمی مؤثر خواند و اندیشه روی آوردن به یک ابرقدرت برای مصونیت از ابرقدرت دیگر را "روشی رسوا" اعلام کرد. وی با اشاره به تجربه‌هایی که امریکا از حمله به کره، ویتنام و لبنان داشته و درسی که شوروی از تجاوز به افغانستان گرفته است، حمله مستقیم آنها به ایران را بعید دانست و افزود: «اما خطر وابستگان این قدرت‌ها مانند عراق همواره وجود دارد.»[۲۱] نخست‌وزیر در ادامه به مشکلات و تنگناهایی که دولت از آغاز کار خود با آنها روبه‌رو بوده اشاره کرد: «شاید شما برادران نظامی به‌علت مشغله‌ای که تاکنون داشته‌اید فرصت اطلاع از دامنه توطئه‌هایی را که کشور با آن روبه‌رو بوده نداشته‌اید، ما در سطح جهان ازنظر سیاسی و اقتصادی با فشارهای زیادی روبه‌رو بوده و هستیم. حصر اقتصادی به‌ویژه درزمینه مسائل نظامی یکی از توطئه‌هایی بوده است که همچنان به قوت خود باقی است. درحالی‌که کشورهای وابسته به قدرت‌های بزرگ دارای بدهی‌های کلان می‌باشند، امریکا یا قدرت‌های دیگر سیل کمک‌های نظامی و تسلیحاتی را به‌طرف آنها سرازیر می‌کنند، اما درمورد ما هرگز چنین چیزی نبوده است. در همین سفر طارق عزیز به انگلیس 500 میلیون دلار برای خریدهای نظامی عراق وام داده می‌شود و یا اینکه طبق برآورد به‌عمل‌آمده، رژیم عراق مبلغ 7 میلیارد بدهی به فرانسه دارد و این بجز 40 میلیارد دلاری است که به‌صورت رایگان ازسوی کویت و عربستان سعودی دراختیار وی قرار داده شده است.» وی گفت:«در زمانی‌که ما فکر می‌کردیم رابطه امریکا با عراق خوب نیست بانک‌های امریکایی برای تأمین گندم عراق 600 یا 700 میلیون دلار اعتبار به این کشور می‌دهند.»[۲۲] مهندسی موسوی افزود: «این در حالی است که ما سعی کردیم طوری حرکت کنیم تا خون شهدا پایمال نشود و ارز کشور را برای خود کشور خرج کنیم.» وی ادامه داد درحالی‌که هر روز و هر لحظه، حضور جنگ را در همه صحنه‌ها احساس می‌کردیم، کوشیدیم تاحدی‌که اصل نظام به خطر نیفتد، اولویت را به‌سوی نیازهای جنگی هدایت کنیم. نخست‌وزیر افزود: «اگر ما آزاد نباشیم و به افتخارات خود نبالیم و رشد نکنیم، چرا باید زنده باشیم؟ اگر قرار باشد ما برده ابرقدرت‌ها باشیم، ایستادگی چه لزومی دارد؟ این مبارزه به این جهت برای ما سرنوشت‌ساز است. پیروزی در جنگ، تضمین‌کننده استقلال کشور است. از آن بالاتر کلید آزادی همه ملت‌های منطقه در دست ما و در گرو پیروزی در جنگ است و این واقعیت از برخورد کشورها با این جنگ قابل‌لمس است.»[۲۳]

ضمیمه گزارش132: ابلاغیه فرمانده کل سپاه پاسداران به فرماندهان سپاه «و اذا سئلک عبادی عنی فانی قریب. یاوران جان‌برکف و عاشقان حضرت سیدالشهدا(ع)، فرماندهان سپاه اسلام می‌روند تا با تضرع و خشوعی وصف‌ناپذیر به درگاه ایزد منان و طلب نصرت از ذات مقدسش، کربلای معلا را از لوث وجود کفار بعثی - صهیونیستی عراق پاک نموده و در پیشاپیش کاروان‌های کربلا، حرم حسینی را بر روی عاشقان و شیفتگان حضرتش بگشایند. در این مقطع حساس از جنگ، جملگی نیازمندیم تا با نیاتی خالص و قلوبی خاشع و اراده‌ای استوار با فکر و تدبیر و قدرت هرچه بیشتر خود را برای یاری دادن به دین خدا و انجام عملیات آتی آماده کرده و کلیه موانع و نارسایی‌ها را به حول و قوه الهی از پیش برداریم. اینک درپی ابلاغیه شماره 118 - 1 - ف ط مورخ 27/8/64 (ابلاغیه شماره 1) و باتوجه‌به موضوعات مطرح‌شده در جلسه حضوری بدین‌وسیله ضمن تشریح برخی از نکات مهم، خطوط اساسی در تنظیم برنامه‌های آماده‌سازی و طرح‌ریزی عملیات را ابلاغ می‌نماید تا فرماندهان عزیز با بصیرت و تأمل کافی ضمن رعایت کامل موازین حفاظتی و استتار فعالیت‌ها نسبت به اجرای هریک با دقت و سرعت هرچه بیشتر اقدامات لازم را به عمل آورده و شخصاً تا آخرین رده بر حسن انجام برنامه‌ها تا حصول نتیجه قطعی و مطلوب نظارت و پیگیری نمایند.

مقدمه در عملیات فدک شناسایی زمین و مواضع پدافندی دشمن به‌علت ویژگی‌های خاص ازقبیل وجود نخلستان، نهرهای گوناگون، جزرومد، شدت آب در مواقع مختلف و وضعیت ساحل دشمن مبنای اصلی و تعیین‌کننده طرح‌ریزی عملیات به شمار می‌رود. بدیهی است شناسایی‌های اولیه، طرح‌ریزی‌های مقدماتی را به‌همراه داشته و با بالا رفتن میزان شناسایی‌ها، طرح‌ریزی‌ها نیز تکمیل می‌گردد. تنظیم برنامه آموزش‌های تکمیلی یگان‌ها و تمرینات مانوری آنها بر مبنای طرح‌ریزی کلی عملیات صورت خواهد پذیرفت که این عوامل درمجموع کیفیت و نحوه سازماندهی نیروها را مشخص خواهد کرد. دشمن در این منطقه تلاش می‌کند تا خطوط پدافندی خود را از هر نظر تقویت نموده و از نیروهای اصلی خود دراین‌رابطه استفاده نماید. تحمل شکسته ‌شدن خطوط دفاعی برای دشمن فوق‏العاده گران خواهد بود. ازاین‌رو احتمال دارد که خط دفاعی دشمن با دو ردیف نیرو و سنگر و نیز با کمین‌هایی برای ردیف اول پوشانیده شده باشد.

محورهای طرح‌ریزی عملیات آفند عمده موارد طرح‌ریزی آفند عبارت است از: عبور، شکستن و پاک‌سازی خط اول، پاک‌سازی عمق رخنه و پدافند.

1. عبور: الف) در عبور موج اول نیروها (عبور اولیه) بایستی از آب نهرها استفاده نموده لیکن برای عبورهای بعدی به‌دلیل محدودیت وجود آب در نهرها برای طول 24 ساعت شبانه‌روز، لازم است که از اسکله‌های آماده در ساحل خودی استفاده شود. ب) برای عبور اولیه ضروری است که: اولاً کانالی به موازات ساحل خودی احداث شود به قسمی که نهرها به یکدیگر مرتبط گردند تا چنانچه به‌هنگام عملیات استفاده از یکی از آنها با مشکل مواجه شود، بتوان نهرهای دیگر را به‌آسانی مورد بهره‌برداری قرار داد. ثانیاً با استفاده از دریچه‌های بتونی می‌توان آب نهرها را به‌هنگام مد سد کرده و ذخیره نمود و در موقع عملیات با باز کردن دریچه‌ها آب را برای عبور نیروهای موج اول روان ساخت. ج) ساحل دشمن را بایستی با اسکله‌های موقت برای روز اول عملیات آماده نمود. د) نیروهای شناسایی و خط‌شکن با تمرین‌های مداوم و مانور در منطقه مشابه از هر نظر ورزیدگی لازم را به دست می‌آورند. س) معابر ورودی به دشمن دقیقاً مشخص شده و لازم است هر لشکر به معابر لشکرهای مجاور کاملاً آشنا باشد تا بتواند به‌هنگام ضرورت از دیگر معابر استفاده نماید. ط) به‌علت محدودیت وجود آب کافی در نهرها و مشکلات ناشی‌از جزرومد در ساحل خودی و در ساحل دشمن لازم است که عبور در حداقل زمان ممکن صورت پذیرد. لذا ضروری است که نیروهای خط‌شکن از هر نظر آمادگی‌های لازم را برای شکستن و پاک‌سازی سریع خط اول به دست آورند تا قادر باشند که در مدت محدود مد، عمده نقل‌وانتقالات را به انجام رسانند.

2. شکستن خط موارد زیر بایستی در شکستن خط دقیقاً بررسی و مشخص شود: الف) نحوه سازماندهی غواص‌ها در ساحل دشمن و الحاق غواص‌ها به همدیگر و انجام حرکت هماهنگ هر محور. ب) نحوه عبور از موانع، اتخاذ تدابیر لازم ازنظر شیوه عبور، همراه بردن وسایل و ابزار لازم و نیز ارائه آموزش‌های متناسب به نیروها. ج) نحوه پاک‌سازی سنگرها و الحاق نیروها با همدیگر در خط اول، چه در ردیف اول و چه در ردیف دوم. د) نحوه ارتباط صحیح نیروهای موج اول ازطریق بی‌سیم و یا علامت‌های مخصوص با نیروهای تک‌ور موج دوم جهت پیوستن به آنها. س) باز کردن معبر و عریض نمودن آن برای نیروهای تک‌ور موج دوم به قسمی که این نیروها بتوانند به‌سهولت و با سرعت از موانع دشمن عبور نمایند. ص) توجه به احتمال دو ردیفی بودن خط اول پدافندی دشمن.

3. پاک‌سازی در پاک‌سازی خطوط پدافندی دشمن توجه به نکات زیر کاملاً ضروری است. الف) پاک‌سازی نیروهای احتیاط اول دشمن که معمولاً در فاصله یک الی دو کیلومتری خط اول در سنگرهای تجمعی قرار دارند. ب) پاک‌سازی کامل منطقه که احتمالاً ممکن است به‌دلیل موانع طبیعی تا صبح به طول انجامد. ج) ارائه آموزش‌های لازم به نیروهای پاک‌سازی‌کننده برای جنگ در نخلستان و عبور در داخل نخل‌ها. د) به‌دلیل وجود موانع متعدد الحاق (نخل، نهر، آب‌گرفتگی) لازم است که ارتباطات قوی بین نیروهای پاک‌سازی‌کننده برقرار گردد تا از پراکندگی و احیاناً مفقود ‌شدن نیروها جلوگیری گردیده و سازمان آنها از هم پاچیده [پاشیده] نشود. برای این منظور گردان‌های پاک‌سازی‌کننده می‌بایستی به بی‌سیم‌های تاکی واکی بیشتری مجهز باشند.

توجه به دو نکته مهم پدافندی • چنانچه لشکری نتواند تمامی خط اول پدافندی دشمن را پاک‌سازی نماید، دراین‌صورت لازم است تا به‌منظور فرونشاندن آتش باقیمانده دشمن که حتی ممکن است تا چندین روز از درون سنگرهای پاک‌سازی‌نشده نیروهای خودی را هدف قرار دهد، یگان تک‌ور در روبه‌روی قسمت پاک‌سازی‌نشده پدافند نموده و با اجرای آتش پرحجم تیربار و خمپاره بر روی مواضع پاک‌سازی‌نشده، دشمن را از اجرای آتش بر معابر ورودی و رفت‌وآمد قایق‌های خودی بازدارد. • همچنین بایستی در جبهه شمالی قرارگاه کربلا، یکی از یگان‌های احتیاط با پدافند مؤثر در مقابل خط دشمن، هر نوع حرکت و عکس‌العملی را از دشمن سلب نماید.

4. تصرف هدف و پدافند نیروهای موج دوم (ردیف دوم) مسئولیت تصرف هدف و پدافند منطقه تصرف‌شده را بر عهده دارند. دراین‌خصوص رعایت موارد زیر ضروری است: الف) پاک‌سازی حداقل یک الی دو کیلومتر مقابل خطی که بایستی روی آن پدافند شود. چنانچه سنگرهایی که مجهز به آتش می‌باشند به‌درستی پاک‌سازی نگردند، در فردای عملیات مزاحمت‌ها و دردسرهایی را برای نیروهای پدافندکننده به وجود خواهند آورد. ب) حصول اطمینان از مطابقت داشتن خط پدافندی با خط پدافندی طرح‌ریزی‌شده. برای نیل بدین منظور بایستی هم ازطریق تطبیق اطلاعات به‌دست‌آمده از نیروهای پدافندکننده با اطلاعات سابق و هم ازطریق اعزام عناصری مسئول ازطرف یگان عمل‌کننده اطمینان لازم را به دست آورد. ج) الحاق نیروها به‌صورت کامل روی خط پدافندی طرح‌ریزی‌شده. د) احداث خط پدافند و یا تقویت آن درصورتی‌که از قبل وجود داشته باشد. این امر بایستی ازطریق کیسه شنی، کانال‌کنی، آرایش سنگرهای پراکنده و احداث میادین مین تعجیلی و با فرصت صورت پذیرد. دراین‌صورت لازم است که نیروهای پدافندکننده وسایل و ابزار سنگرکنی لازم را (ازقبیل پلیت، الوار، ...) با خود همراه داشته باشند. س) هماهنگی کامل بین ادوات و توپخانه از یک‌سو و نیروهای پدافندکننده از سوی دیگر ازطریق وحدت در دیدبانی، وحدت در فرکانس‌های ارتباطی و وحدت بین عناصر ادوات و توپخانه با نیروهای پدافندی. ص) رسانیدن سریع وسائل سنگین ازقبیل لودر، بلدوزر، سلاح‌های سنگین و نیمه‌سنگین به خط پدافندی خودی. ط) آرایش سلاح‌های ضدتانک (106، تاو، مالیوتکا) و رسانیدن تانک‌ها در اولین فرصت به خط پدافندی برای حصول اطمینان بیشتر در حفظ هدف و کم نمودن تلفات. ع) حداکثر استفاده از موانع موجود در منطقه دشمن برای پدافند (نخل، سنگر، خاکریز و کانال‌های موجود). ق) سازماندهی نیروهای خط‌شکن، پاک‌سازی‌کننده و پدافندکننده براساس مأموریت محوله و تجهیز آنها به ابزار و سلاح‌های مناسب.

5. پدافند هوایی دشمن در روزهای اول عملیات - که وضعیت پدافند هوایی در خطوط مقدم خودی چندان قوی و مناسب نیست - نهایت استفاده را از هواپیماها و هلیکوپترهای خود برای انهدام نیروهای خودی به عمل خواهد آورد. هلیکوپترهای دشمن علاوه‌بر انهدام نیروها، دشمن را در دیدبانی و کسب اطلاعات لازم از عقبه خودی یاری می‌دهند. همچنین به‌هنگام شروع پاتک‌ها، فرماندهان یگان‌های زرهی سوار بر هلیکوپتر و از روی آسمان یگان‌های زرهی و مکانیزه را فرماندهی می‌کنند. ازاین‌رو لازم است تا برای مقابله با حرکت هلیکوپترها و هواپیماهای دشمن در اولین روز و اولین روزهای عملیات حساب جدی گشوده شود و وسایل پدافند هوایی در اولین روز عملیات به خطوط مقدم انتقال یافته و در پشت مواضع پدافندی استقرار یابند.

6. آماده‌سازی زمین خودی زمین و ساحل خودی بایستی به‌گونه‌ای آماده شود تا بتوان وسایل و ابزار مورد نیاز عملیات را به‌آسانی تا لبه ساحل حمل نمود. همچنین لازم است که مواضع مناسبی برای استقرار توپخانه و ادوات احداث گردیده و تدابیر لازم برای مصون نگه داشتن عقبه خودی از آتش توپخانه و بمباران هواپیماهای دشمن اتخاذ گردد.

7. آموزش باتوجه‌به ویژگی‌های خاص منطقه عملیات، بایستی موارد زیر دقیقاً آموزش داده شود: الف) آماده نمودن وضعیت روحی و جسمی رزمندگان با محیط جدید (نخل، رودخانه، ...). لذا اکثریت نیروها بایستی یک دوره آموزش عمومی خاص را گذرانیده و با مانور و تمرین کافی از هر نظر با منطقه عملیات و شرایط حاکم بر آن آشنا گردند. ب) آموزش مداوم و سنگین غواصی به‌قسمی که هریک از غواص‌ها بتوانند به‌راحتی در نقطه مورد نظر خود پیاده شوند. برای هر گردان تعداد 50 نفر غواص مورد نیاز است. بنابراین یک لشکر 10 گردانی احتیاج به 500 نفر غواص دارد. ج) علاوه‌بر غواصی، نحوه شکستن خط، عبور از موانع دشمن، نحوه پاک‌سازی ردیف اول و ردیف دوم خط اول و نحوه الحاق در خط با یکدیگر از عمده موضوعات آموزشی است. د) آموزش نحوه سازماندهی اولیه نیروهای خط‌شکن در آن‌سوی ساحل و آرایش مجدد برای هجوم به دشمن. س) آموزش نحوه استفاده از نخل برای آفند و پدافند؛ نحوه عبور از میان نخل‌ها؛ نحوه عبور از نهرها؛ نحوه الحاق در بین نخل‌ها باتوجه‌به وجود دشمن در نخلستان، کنار جاده‌ها و یا سد نهرها. ص) آموزش دقیق سنگرسازی با کیسه شنی و یا حفر کانال و استفاده از موانع برای پدافند. ط) آموزش ایجاد هماهنگی و وحدت عمل بین ادوات، گردان‌های پاک‌سازی‌کننده و گردان‌های پدافندکننده. ق) تمرین و مانور به‌قسمی که هر گردان مانور مشابه عملیات خود را انجام دهد و کلیه نارسایی‌ها و مشکلات را در عمل و قبل از هجوم ان‌شاءالله برطرف کند. در پایان از خداوند متعال سلامتی و طول عمر حضرت امام روحی له الفدا و پیروزی عاجل رزمندگان اسلام را مسئلت می‌نماید. و من الله التوفیق فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی - محسن رضایی»[۲۴]



منابع و مآخذ روزشمار 1364/09/30

  1. ↑ سند شماره 122264 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: ابلاغیه شماره 2 فرمانده کل سپاه، 30/9/1364.
  2. ↑ سند شماره 1107/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم (جواد زمان‌زاده)، از 27/9/1364 تا 3/10/1364، صص 91 - 81، 30/9/1364.
  3. ↑ سند شماره 20767/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه قرارگاه خاتم (30/9/1364، نوار شماره 16930)، راوی: جواد زمان‌زاده، صص 10 - 1.
  4. ↑ سند شماره 122264 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: ابلاغیه شماره 2 فرمانده کل سپاه، 30/9/1364.
  5. ↑ سند شماره 441462 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نامه فرمانده کل سپاه به فرمانده قرارگاه خاتم، 30/9/1364.
  6. ↑ سند شماره 441461 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نامه فرمانده کل سپاه به فرمانده قرارگاه خاتم، 30/9/1364.
  7. ↑ سند 59467 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نامه ستاد سپاه پاسداران منطقه2 نجف به واحد اطلاعات ستاد مرکزی سپاه، 30/9/1364.
  8. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 1/10/1364، صص 1 و 2، رادیو بغداد، 30/9/1364.
  9. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 2/10/1364، ص2، رادیو امریکا، 1/10/1364.
  10. ↑ روزنامه کیهان، 30/9/1364، ص2.
  11. ↑ اکبر هاشمی رفسنجانی، امید و دلواپسی (کارنامه و خاطرات سال 1364)، به اهتمام سارا لاهوتی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ دوم، 1387، صص 356 و 358.
  12. ↑ روزنامه اطلاعات، 1/10/1364، ص3.
  13. ↑ همان، ص1.
  14. ↑ روزنامه کیهان، 1/10/1364، ص2.
  15. ↑ روزنامه اطلاعات، 1/10/1364، ص2.
  16. ↑ همان، ص20.
  17. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 1/10/1364، ص5، رادیو بغداد، 30/9/1364.
  18. ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 2/10/1364، ص5، رادیو قطر، 30/9/1364.
  19. ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 277، 1/10/1364، ص7، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 30/9/1364.
  20. ↑ همان، ص20.
  21. ↑ روزنامه اطلاعات، 1/10/1364، ص3.
  22. ↑ روزنامه اطلاعات، 1/10/1364، ص3؛ و - روزنامه کیهان، 30/9/1364، ص22.
  23. ↑ روزنامه اطلاعات، 1/10/1364، ص3.
  24. ↑ سند شماره 122264 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.






برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1364.09.30&oldid=4385»