1362.01.31

روزشمار جنگ سال 1362 1362.01.31
نام‌های دیگر	سی و یک فروردین
تاریخ شمسی	1362.01.31
تاریخ میلادی	20 آوریل 1983
تاریخ قمری	6 رجب 1403

1360.01.31

1361.01.31

1363.01.31

1364.01.31

1365.01.31

1366.01.31

1367.01.31

گزارش - 738

ارتش عراق امروز بین ساعت 18 تا 18:10، که هنگام اوج رفت‌وآمد و حضور مردم در سطح شهر است، 3 موشک به شهر دزفول شلیک کرد. براثر اصابت این موشک‌ها به سه نقطه شهر، 23 تن از اهالی این شهر شهید و 105 تن مجروح شدند. همچنین 70 منزل ویران شد و به تعدادی مغازه و خودرو خساراتی وارد آمد.سند شماره 125234 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی لشکر92 زرهی، شماره 15، از ساعت 18:00 روز 30/1/1362 تا ساعت 18:00 روز 1/2/1362، سند تک‌برگی؛ و- سند شماره 444949 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه8 مرکز فرماندهی به ستاد مرکزی مرکز فرماندهی، 1/2/1362، سند تک‌برگی؛ و- خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 32، 1/2/1362، صص 6 و 7، اهواز، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 31/1/1362.</ شهر آبادان نیز امروز به‌طور متناوب، هدف سلاح‌های دوربرد عراق قرار گرفت که درنتیجه آن 3 منزل مسکونی تخریب شد. همچنین در گلوله‌باران این شهر در روزهای دوشنبه و سه‏شنبه نیز 2 تن از اهالی شهر زخمی شدند و چندین باب منزل مسکونی ویران شد.روزنامه کیهان، 30/1/1362، ص18.</

گزارش - 739

مجاهدین مسلمان عراق در ادامه عملیات‌های خود علیه رژیم این کشور، بر سر راه یک خودرو نظامی ارتش عراق در منطقه نساوه یک مین کار گذاشتند که براثر انفجار آن 4 تن از سرنشینان خودرو ازجمله یک افسر عالی‌رتبه‌، یک درجه‌دار و 2 سرباز کشته شدند.روزنامه کیهان، 1/2/1362، ص3.</ یک منبع نظامی نیز درباره اقدامات یک گروه معارض عراقی اعلام کرد: در هفته گذشته، پیش‌مرگان اتحادیه میهنی کردستان عراق (طالبانی‌ها) 31 عملیات علیه نیروهای نظامی و امنیتی عراق اجرا کردند. حمله به یک مرکز پلیس در منطقه شاندری، حمله به یک ستون نظامی در شهر عقره، حمله به مقر نیروهای نظامی در محور مرگه‌سور - شاندری و حمله به یک قرارگاه پلیس در منطقه پنجوین از مهم‌ترین آنها بوده است. در این حملات 6 تن از نیروهای عراقی کشته و چند تن ازجمله رئیس استخبارات شهر چمچال زخمی شدند. همچنین چندین دستگاه خودرو نظامی عراق ازجمله 2 جیپ فرماندهی منهدم شد و تعدادی ادوات و وسایل نظامی نیز به غنیمت نیروهای اتحادیه میهنی درآمد.سند شماره 134648 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران - اداره دوم فرماندهی (اطلاعات)، شماره 32/4، 31/1/1362، صص 6 و 7.</

گزارش - 740

امروز تعداد فراوانی از نیروهای داوطلب مردمی از شهرستان تنکابن و 280 تن از طلاب علوم دینی از شهر قم عازم جبهه‌های غرب و جنوب شدند.روزنامه جمهوری اسلامی، 1/2/1362، ص4.</ به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، در ادامه ارسال کمک‌های مردمی به جبهه‌های جنگ، گروهان ژاندارمری منطقه داراب شیراز، اهالی شهرستان سرخس و روستاهای بزنگان، آق دربند، دربند و شوریده از توابع این شهرستان و مردم شهریار درمجموع مبلغ 819,660,3 ریال وجه نقد، 5 حلقه انگشتر و یک جفت گوشواره‌ طلا، 000,10 کیلو گندم، 141 رأس گوسفند و... به جبهه‌ها ارسال کردند.سند شماره 134648 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران - اداره دوم فرماندهی (اطلاعات)، شماره 32/4، 31/1/1362، صص 6 و 7.</

گزارش - 741

حمله ناموفق افراد حزب دمکرات به یک پایگاه در حوالی سردشت، مین‌گذاری عناصر مسلح غیرقانونی در شمال‌غربی سلماس و در محور دیواندره - سنندج و اقدام افراد خودی در پاک‌سازی یک روستا در شرق بوکان مجموعه حوادث امروز مناطق غرب و شمال‌غرب کشور بود. درپی پاک‌سازی روستای سارتکه در 20 کیلومتری شمال‌شرقی سردشت در 27 فروردین 1362 و احداث یک پایگاه در آنجا، حزب دمکرات در ساعت 19:30 امروز، با سازماندهی مجدد نیروها و بهره‌گیری از آتش ادوات (انواع خمپاره و تفنگ) بار دیگر برای تصرف این پایگاه حمله‌‌ای را آغاز کرد. مهاجمان که در مرحله اول توانسته بودند بخشی از پایگاه را اشغال کنند، در ادامه با مقاومت نیروهای خودی و آغاز جنگ تن‏به‏تن در داخل پایگاه، با تحمل تلفات سنگینی ناچار به عقب‌نشینی شدند. در این عملیات 7 تن از نیروهای خودی شهید و تعدادی نیز زخمی شدند. در منابع خبری تلفات مهاجمان سنگین گزارش شده، ولی آمار دقیقی ذکر نشده است.روزنامه کیهان، 30/1/1362، ص18.</ در محور سلماس - اروبان (شمال‌غربی سلماس)، افراد مسلح غیرقانونی با اجرای کمین بر سر راه نیروهای ژاندارمری که قصد عزیمت به روستای اروبان را داشتند، 2 تن از آنان را به شهادت رساندند. درپی این اقدام، گروهان ژاندارمری سلماس در محل حادثه حاضر و با مهاجمان درگیر شدند. در این درگیری 3 تن از افراد ضدانقلاب کشته‌شدند.سند شماره 113250 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین غرب کشور، دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‌وزیری، شماره 95، 8/2/1362، ص1؛ و- سند شماره 334836 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای، از قرارگاه حمزه سیدالشهدا (رکن3) به فرماندهی نزاجا - معاونت عملیات و اطلاعات (مد عملیات)، شماره 248، 31/1/1362 الی 1/2/1362، ص4؛ و- سند شماره 334822 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات سپاه سلماس به اطلاعات قرارگاه حمزه سیدالشهدا، 1/2/1362، سند تک‌برگی.</ در حوالی تونل شماره 2 در محور دیواندره - سنندج نیز افراد مسلح غیرقانونی اقدام به کاشتن مین کردند که 2 تن از نیروهای خودی با آن برخورد کرده و زخمی شدند.سند شماره 113250 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و- سند شماره 218080 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: خبرنامه سیاسی و اطلاعاتی، واحد اطلاعات و تحقیقات کمیته مرکزی انقلاب اسلامی، شماره 26، 10/2/1362، ص22.</ در جنوب‌شرقی پیرانشهر هم یک دستگاه کامیون کمپرسی متعلق به اهالی بومی در محور لاوین - گرد مرقد به یک مین، که عناصر مسلح ضدانقلاب کار گذاشته بودند، برخورد کرد و خساراتی به آن وارد شد.سند شماره 334847 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای، از قرارگاه حمزه سیدالشهدا (رکن2) به فرماندهی نزاجا - معاونت عملیات و اطلاعات (شعبه طرح و عملیات)، شماره 241، 2/2/1362، ص1.</ از سوی دیگر، نیروهای خودی برای پاک‌سازی شرق بوکان، عملیاتی را سازمان دادند و توانستند در یک درگیری سه‌ساعته با حزب دمکرات روستای تکان‌تپه را آزاد کنند. افراد این حزب ضمن ازدست‌دادن مواضع چندین‌ساله خود در این روستا، با تحمل 15 کشته و چندین زخمی منطقه را ترک کردند.سند شماره 357568 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی صائین‌دژ (طرح و برنامه عملیات) به قرارگاه حمزه سیدالشهدا (طرح و برنامه عملیات)، 28/1/1362، سند تک‌برگی.</ در سنندج 2 تن از افراد کومه‌له خود را به سپاه این شهر معرفی و درخواست امان‌نامه کردند.سند شماره 89552 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص7.</

گزارش - 742

در عملیات نیروهای خودی برای دستگیری و کشف خانه تیمی افراد سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در همدان، نهاوند، ممسنی و رودبار، 14 تن از افراد این سازمان دستگیر، یک تن کشته و تعدادی اسلحه و مقداری مهمات و نیز کروکی افراد مورد نظر این سازمان برای ترور به دست آمد. نیروهای سپاه با دستیابی به اطلاعاتی درباره تشکیلات نظامی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در شهر نهاوند، توانستند در چند عملیات هماهنگ، 12 تن از آنان را دستگیر کنند. با همکاری مسئول تشکیلات نهاوند و تدابیر نیروهای سپاه، در همدان نیز 3 تن از افراد این سازمان بر سر قرار حاضر شدند که یکی از آنان دستگیر شد و یک تن از آنان فرار کرد، نفر سوم نیز با خوردن قرص سیانور اقدام به خودکشی کرد که بلافاصله به مرکز درمانی منتقل شد و مورد معالجه قرار گرفت.سند شماره 112601 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات منطقه7 به منطقه7 ستاد مرکزی، 2/2/1362، سند تک‌برگی.</ در اقدام دیگر در نورآباد ممسنی، در یک عملیات تعقیب‌وگریز چند تن از افراد این سازمان در اطراف کوه‌های نورآباد به محاصره نیروهای سپاه درآمدند. یکی از اعضای این سازمان برای گشودن حلقه محاصره قصد پرتاب یک نارنجک را داشت که با انفجار زودتر از موقع نارنجک وی به هلاکت رسید و 3 تن از همراهانش نیز زخمی شدند. مجروحان با استفاده از موقعیت پیش‌آمده گریختند.خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 33، 22/2/1362، ص6، شیراز، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 1/2/1362.</ همچنین نیروهای سپاه در رودبار با بازرسی یکی از منازلی که به‌عنوان خانه تیمی افراد این سازمان مورد استفاده قرار ‌می‌گرفت 7 قبضه انواع اسلحه، چند نارنجک جنگی، انواع فشنگ و مهمات، تعدادی مدارک درون‌گروهی، تعداد فراوانی کارت شناسایی جعلی و مقداری ارز خارجی کشف کردند. علاوه‌براین، از این منزل که به نظر ‌می‌رسد ساکنان آن با عجله آنجا را ترک کرده بودند، نشانی و نام تعدادی از افراد متعهد که برای ترور شناسایی شده بودند، به دست آمد.سند شماره 113251 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص5.</

گزارش - 743

در هم‌اندیشی فرماندهان سپاه که دیروز و امروز در تهران برگزار شد، آخرین تحولات جنگ، برنامه‌های پیش روی و مشکلات موجود در اجرای مأموریت‌های سپاه مورد بررسی قرار گرفت. رحیم صفوی مسئول طرح و عملیات ستاد مرکزی و ابراهیم سنجقی مسئول قرارگاه حمزه ازجمله سخنرانان این گردهمایی بودند که درباره مسائل کلان عملیاتی و مأموریت قرارگاه حمزه و... مطالبی را بیان کردند. جمع‌بندی تاکتیک‌های دفاعی و سیاسی دشمن بعد از عملیات بیت‌المقدس و آزادسازی خرمشهر؛ گزارشی از عملکرد ارتش عراق در عملیات والفجر1 و بهره‌گیری از تجربیات گذشته‌اش در این عملیات؛ گزارشی از سازمان رزم عراق و گسترش آن در چند ماه گذشته؛ برشماری توانایی‌های عراق در سازماندهی، تحرک و جابه‌جایی نیروها، شیوه‌های کسب اطلاعات و آموزش در رده‌های مختلف؛ بررسی مشکلات نیروهای نظامی ایران خصوصاً سپاه دراین‌زمینه‌ها؛ تأکید بر لزوم اتخاذ تاکتیک‌های جدید و تغییر در روش‌های هجوم و بازبینی آرایش در خط و در عمق از محورهای اصلی سخنان رحیم صفوی بود. وی گفت: «آنچه که دررابطه‌با جبهه و شرایط فعلی جنگ هست خدمت برادران گفته ‌می‌شود و امیدواریم بتوانیم یک تحولی در امر جنگ به یاری خدا به وجود بیاوریم. طرز تلقی ما از جنگ این بود که تا زمان فتح خرمشهر ما در یک برهه‌‌ای از تاریخ جنگ قرار ‌می‌گرفتیم و بعد از فتح خرمشهر به‌طورکلی صحنه‌ عملیات و صحنه جنگ تغییر کرد و یک روال جدیدی را پیدا کرد. این موقعیت هم ازنظر وضعیت زمین جنگ (شرایط اقلیمی) که داشت و هم ازنظر سازمان نیروهای دشمن و هم ازنظر استراتژی که دشمن در مقابل ما گرفت، متغیر شد. دشمن نیروهای خود را عقب برد (از سومار، قصرشیرین و محورهایی که خود را در خطر ‌می‌دید.) البته عمدتاً از غرب و این طرح عقب‌نشینی (پدافند) آنها توسط کمیسیونی متشکل از افسران عالی‌رتبه عراق (با گذاشتن جایزه برای بهترین طرح) تهیه و تصویب شده بود که مدارک آنها در دست ما هست. دشمن شیوه نظامی خود را عوض کرد (نیروهای خود را عقب برد و جناح‌های خود را از دسترسی ما دور کرد) و با این کار هم مسافت مراسلاتی خود و هم مسافت تدارکاتی خود را با نیروها نزدیک‌تر کرد. کار دوم دشمن تغییر شیوه سیاسی و تبلیغاتی بود؛ یعنی صدام و تمام پشتیبان‌های او طالب صلح شدند و موضع خود را به این عنوان که ما به خطوط مرزی خود برگشته‌ایم و ما داخل خاک خودمان هستیم و صلح‌طلب هستیم جلوه داده‌اند. به‌طوری‌که در نمازجمعه خود، که 100 نفر هم نبودند، دقیقاً این امر را با آیات و روایات بیان ‌می‌کنند و در جاهای دیگر به همین نحو انجام ‌می‌دهند. عراق هم شیوه‌های تاکتیکی و نظامی خود را عوض کرده و هم شیوه‌های تبلیغاتی و سیاسی و از طرف دیگر، برای ما روشن شد که یک واکنش سریعی در سیاست‌های امریکا و شوروی و اروپای غربی و شرقی نسبت به صدام به وجود آمد و یک دفعه خوف عظیمی آنها را گرفت و اینها به این نتیجه رسیدند که شکست صدام شکست قطعی امریکا و شوروی است. از وزیر دفاع امریکا گرفته تا شوروی و غیره صریحاً اعلام کرده‌اند که شکست صدام و ورود ایران به خاک عراق برای ما قابل‌تحمل نیست و با تمام قدرت ایستاده‌اند که صدام را نگه دارند. در عملیات گذشته [والفجر] ظرف چهار الی پنج روز، [ارتش عراق] یک میلیون و دویست هزار مهمات توپ و خمپاره بر سر نیروهای ما ریخت. دستگاه‌های استراق‌سمع نیروهای عراق که قبلاً در رده لشکرها و سپاه‌ها بود الآن در رده تیپ آمده است. یعنی تمام بی‌‌سیم‌ها و تلفن‌های ما را از خط مقدم کنترل ‌می‌کند، همان‌طوری‌که ما کنترل ‌می‌کنیم و ظرف دو ماه گذشته، نزدیک به 400 تانک تی54 از لهستان و مقدار زیادی موشک هوابه‌زمین، هوابه‏هوا، زمین‌به‌زمین دریافت کرده است. عراق شیوه‌های جنگ ما را از عملیات‌های پی‌درپی و اسرای ما فهمیده است و تمام امکانات خود را درجهت مقابله با این شیوه به کار گرفته است. عراق دیگر فهمیده است که خاکریز نزند چون ‌می‌داند که نیروهای ما از خاکریزهای آنها به‌راحتی استفاده ‌می‌کنند. به‌هیچ‌وجه تانک و نفربر را به خط اول نمی‌آورد. تیپ‌های سازمانی خود را در خط اول نمی‌آورد چون می‌داند که منهدم و از بین می‌روند. طبق بررسی که ما از عراق می‌کنیم از فرماندهی، آموزش، استعداد نیروهای سازمانی، قدرت آتش، قدرت تحرک، اطلاعات، ضداطلاعات، فرماندهی و لجستیکی، جمعاً از ما قوی‌تر هستند. فرماندهی عراق ایمان ندارند، ولی یک فرماندهی خشک و دیکتاتوری دارند؛ مثلاً در همین عملیات والفجر به‌خاطر اینکه یک سرباز عراقی می‌خواست تیرباری را که بچه‌های ما را می‌زد خفه کند همان‌جا با 80 نفر دیگر اعدام شدند. کلیه مراکز آموزشی عراق به‌طور فعال کار می‌کند به‌طوری‌که نیروهای احتیاط ارتشی خود را نیز بعد از 75 روز آموزش به جبهه می‌فرستد و سطح و کیفیت آموزش عراق بالا رفته است. کلیه عواملی که باعث شکست و یا پیروزی آنها در عملیات‌ها هست دقیقاً توسط محققین عراقی بررسی و تحلیل و نتیجه‌گیری می‌شود و نتیجه را در عملیات‌های خود به کار می‌گیرند. استعداد نیروهای سازمانی و سازمان رزمی عراق به‌حدی است که علاوه‌بر آن 12 لشکری که داشت، حداقل 3 لشکر دیگر به وجود آورده است (نزدیک به 60 تیپ) و این تیپ‌های جدید را از افرادی که کادر مرزی بوده و یا محافظین چاه‌های نفت و نیروهای جیش‌الشعبی و یا پاسبان‌ها بوده تشکیل داده است. کادر فرماندهی عراق از ما ضربه کاری ندیده است و اسکلت ارتش عراق هنوز پابرجاست. قدرت آتش عراق حداقل 20 برابر ما هست، عراق درزمینه هوایی و زمینی حجم آتش (از سلاح‌های سبک گرفته تا سلاح‌های نیمه‌سنگین و سنگین) زیادی دارد. قدرت تحرک عراق به‌قدری زیاد است که ظرف 24 ساعت یک تیپ خود را از مندلی به جنوب منتقل می‌کند. عراق برای تیپ10 زرهی خود برای هر تانک یک تریلی دارد و این امر و وجود جاده‌ها باعث تسریع در انتقال است. کلیه بی‌‌سیم‌های این تیپ رمزکننده دارد و تجهیزات مخابراتی فراوانی از فرانسه گرفته است. امکانات اطلاعاتی عراق از هوایی گرفته تا زمینی و غیره و حتی عراق یکی از امتیازات خود را از ارتباط با رجوی می‌داند، چون می‌گوید رجوی قول داده که کلیه اطلاعات نظامی را در اختیار بگذارد. تحلیل رجوی این است که با شکست ایران استراتژی‌شان قوی می‌شود و اکثر اطلاعات توسط منافقین به عراق می‌رسد و ما نمونه‌های بارزی داریم و امکانات اطلاعاتی عراق به‌مراتب قوی شده است و اطلاعات ما ضعیف است. ضداطلاعات ما ضعیف است و با مقایسه مراتب بالا می‏ببینیم ما چه امتیازاتی داریم. فرماندهی ما شهید زیاد داشته است درصورتی‌که پرورش فرمانده ما بسیار کم و یا اصلاً نبوده و اولین کمبود ما فرمانده است. و ما هیچ چاره‌‌ای نداریم جز اینکه ضعف‌های موجود در سپاه را برطرف کنیم و روی این ضعف‌ها هم کار شد و حل‌شدنی است و عمده آن استحکام لشکرها و بالابردن کیفیت لشکرها است که با بالارفتن کمیت لشکرها، کیفیت لشکرها پایین آمده است و مقدار شهدای ما بیشتر شده است. درحال‌حاضر، قرار است که مناطق تعداد بیشتری پاسدار به لشکرهای خود اعزام کنند که این امر مستلزم یک آموزش با کیفیت بالا است که برای گذاشتن این آموزش مناطق از پادگان‌های آموزشی خود در لشکرها و مناطق استفاده کنند و اگر لازم می‌بینند پادگانی برای هر منطقه در جبهه تدارک ببینند. محل این پادگان‌ها برای مناطق اکثراً مشخص شده است، ولی لازمه اولین چیز برای ساختن این پادگان‌ها مکان است. درحال‌حاضر، ما تعداد مشخصی نیرو در دست نداریم که بتوانیم برحسب آن طرح و عملیات بریزیم و همین امر باعث می‌شود که فاصله بین عملیات‌های ما نسبتاً زیاد باشد و برای رفع این مشکل باید هماهنگی بین منطقه با نیروهای پایگاهش بشود و هماهنگی بین مناطق جهت اعزام نیرو که در یک تاریخ مشخص با ایجاد یک هماهنگی در سطح مناطق اعزام نیرو انجام شود و با این امر بسیاری از مشکلات حل می‌شود. در قسمت‌هایی که گفته شد از فرماندهی، آموزش و اطلاعات، استحکام سازمان رزمی، تجهیزات مخصوصاً امکانات لجستیکی به‌خصوص تعمیر و نگهداری ضعیف هستیم که باید برای هرکدام برنامه‌ریزی کرد و ضامن اجرایی این برنامه‌ها هم خود مناطق هستند. یعنی اگر از مرکز برنامه گذاشته شود، در مناطق اجرا نکنند فایده‌‌ای ندارد و باید هماهنگی باشد و اگر ما بتوانیم این برنامه‌ها را اجرا کنیم و در شیوه عملیات نظامی خود تغییری به وجود بیاوریم، ان‌شاءالله می‌توانیم این جنگ را به‌نحو احسن به اتمام برسانیم. در غیر این صورت، خطری که واقعاً الآن به‌صورت روشن ما را تهدید می‌کند یک خطر صلح تحمیلی است که دارد فشار می‌آورد و مسئله هم جدی است و مسئولین مملکت فشار می‌آورند که تکلیف جنگ را روشن کنید و این امر را کتباً از ما خواسته‌اند و ما درصورتی می‌توانیم به جنگ ادامه دهیم که اولین مشکل که نیرو هست حل شود و دیگر مسائل ازقبیل کیفیت آموزش و فرماندهی می‌شود که در درازمدت حل شود.» در ادامه این‌ هم‌اندیشی رحیم صفوی به توضیح و تشریح عملیات والفجر1 از روی نقشه پرداخت.سند شماره 312566 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد مرکزی سپاه (طرح و برنامه) به مناطق یازده‌گانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی (فرماندهی)، 31/1/1362، صص 14 - 12.</ آقای سنجقی نیز گزارش عملکرد قرارگاه حمزه در یک ماه گذشته و ارائه آمار شهدای نیروهای خودی و تلفات گروه‌های مسلح غیرقانونی، به برخی وقایع ناگوار ازجمله سقوط پایگاه دوبره و حمله حزب دمکرات به شهر سقز، اشاره کرد. وی همچنین علاوه‌بر بیان کلیاتی درمورد اوضاع عمومی گروه‌های مسلح ضدانقلاب و اشاره به انفعال آنها در موقعیت کنونی، به‌ تشریح برخی مشکلات قرارگاه حمزه در اجرای مأموریت‌های خود به‌ویژه درزمینه کمبود نیروی کارآمد پرداخت. مسئول قرارگاه حمزه گفت: «خوشبختانه در یک ماه گذشته، مناطق مقداری بیش از گذشته توجه کردند و ما از آنها تشکر می‌کنیم و امیدواریم به حول و قوه الهی این کار برادران با قوت بیشتری ادامه پیدا بکند. دررابطه‌با اوضاع منطقه در ماه گذشته، سپاه و ارتش و ژاندارمری درمجموع 300 شهید تقدیم انقلاب اسلامی کردند و از ضدانقلاب هم بین 200 الی 300 کشته باقی مانده است و موضع ما در طول ماه گذشته، موضع هجومی و ابتکارعمل بود و ضدانقلاب در موضع انفعال افتاده بود. البته ضدانقلاب هم برای اینکه خود را از موضع انفعال خارج بکند به یکی از پایگاه‌های ما در دوبره (ارومیه) حمله کرد که تقریباً پایگاه سقوط کرده بود و نزدیک 14 شهید و 20 مجروح دادیم و بعداً اقداماتی انجام دادیم و پایگاه به تصرف نیروهای اسلام درآمد. درحال‌حاضر، اکثر نقاط مرزی در دست ضدانقلاب است و منطقه در مرز کلاً دراختیار آنهاست که برای آن هم برنامه‌‌ای داریم و اگر ان‌شاءالله پشتیبانی‌ها ادامه پیدا بکند با قوت به کارها ادامه خواهیم داد. سیر تسلیم‌ها زیادتر از گذشته است، حدود 60 نفر تسلیمی داشتیم، حدود 180 نفر دستگیری از ضدانقلاب داشتیم و الآن هم خیلی‌ها منتظر هستند و گفته‌اند اگر ماه آینده جمهوری اسلامی با قوت عمل کرد می‌رویم و خودمان را تسلیم می‌کنیم و اگر دیدیم که افتان و خیزان و رکود در کارش حاصل شد مقاومت خواهیم کرد. وضع ضدانقلاب به‌شدت متشنج شده و درگیری‌های درون‌گروهی بین آنها اوج پیدا کرده است خوشبختانه قبل از فرارسیدن فصل بهار، قاسملو تعدادی تغییر و تحول در فرماندهان هیز به وجود آورده بود که با ضرباتی که خورد باعث شد جو نامساعدی درون حزب به وجود بیاید و مقداری از کنترل آنها خارج بشود. و منتظر عملیاتی هستیم که تعداد زیادی از ضدانقلابیون را به حول و قوه الهی معدوم و یا دستگیر نماییم در اکثر نقاط کردستان که در دست ضدانقلاب است.» سنجقی در ادامه و در توضیح درمورد محورهای عملیاتی و مشکلات پیش روی گفت: «ما درزمینه نیروهای اطلاعاتی واقعاً در تنگنا هستیم و سقز مسئول اطلاعات ندارد، در ارومیه به دکل مخابراتی که از سپاه بود شبانه حمله کردند، یعنی تا آنجا ضدانقلاب می‌تواند نفوذ بکند و ضربه بزند که حادثه‌‌ای که در سقز اتفاق افتاد و حادثه دردناکی برای جمهوری اسلامی بود که با واردشدن به شهر با استعداد 100 نفر و درگیرشدن حدود 10، 12 نفر از ما شهید گرفت و حدود 20 نفر زخمی شدند و حدود 8 نفر هم از آنها کشته شد و شب فرار کردند و رفتند و عملیات موفقی داشتند. که این عملیات خیلی جو رعب و وحشت در مردم ایجاد کرد و کسانی که با ما همکاری می‌کردند به‌شدت کنار کشیدند و بار دیگر جو کلاً از دست ما خارج شد. ما در موضع تخریب و انفعالی هستیم ... و تعدادی از برادران اطلاعات آمدند و کار کردند و 70 نفر [را] در مدت سه هفته توانستند - از کادرهای دمکرات 50 نفر و 20 نفر هم از کادرهای کومه‌له بود [دستگیر کنند، ولی] و متأسفانه به‌علت نداشتن بازداشتگاه و مسائلی که دررابطه‌با قوه قضائی مطرح بود دیگر ادامه عملیات کلاً متوقف شد.» وی در ادامه به کمبود نیرو در محورهای عملیاتی که باید از مناطق تأمین شود اشاره کرد و همچنین تذکر داد: «نیروهای کادری که از مناطق فرستاده می‌شود باید درحد افراد شورای سپاه باشند که بتوانیم از آنها در شورای سپاه‌ها استفاده بکنیم نه اینکه فقط کسی که پاسدار می‌باشد به‌عنوان نیروی کادر به کردستان اعزام بکنیم و توجه داشته باشید که منظور از کادر نیروی پاسداری است که بتواند عهده‌دار مسئولیت در شورای سپاه باشد. مسئله دیگر داشتن یک رابط در منطقه است که شما یک رابط از پرسنل خودتان از ارزیابی در منطقه داشته باشید که مرتب مسائل را به ما منتقل بکند و در منطقه مسائل به‌قدری پیچیده است که انسان نمی‌تواند [به] آن اشراف داشته باشد و رابطین شما که بیایند ان‌شاءالله به‌نحو احسن این کار را انجام بدهند و اما دررابطه‏با نیروهای کادر که فرستاده‌اند مشکلاتی داریم و آنچه را که می‌خواهم عرض بکنم نه به‌عنوان فرمانده منطقه11، بلکه خودم را به‌جای مسئولیت ستاد قبلی که بودم می‌گذارم و از موضع بالاتری نسبت به مسائل نگاه می‌کنیم و الحق و الانصاف ما بهترین کادرهای سپاه را در کردستان داریم و در بررسی از مریوان دیدیم که صورت‌جلسات شورای آنها و تشکیلاتی کارکردن آنها، مردمی‌بودن آنها منظم و منسجم بود که در دلم گفتم شورای عالی را بیاوریم و نگاهی بکنند و دوره‌‌ای ببینند تا چگونه به جلسات نظم دهند. (خدا شاهد است در دلم این مسئله را گفتم) با این حساب و اینکه شرایط جنگی بوده که آنها را ساخته، برادران چهره‌‌ای که از کردستان در سطح پایگاه‌ها در اذهان ترسیم کرده‌اند مقداری با واقعیت‌ها منطبق نبوده است. مثلاً نیروهای شبکه آمده‌اند به آنها این‌طور گفته شده که می‌روید آنجا که تشکیلات نیست، کار نیست، و به آن صورت نظام ندارد و شما می‌روید زود شورای آنجا را تحویل می‌گیرید و با این دید بعضی از بچه‌ها آمده بودند به کردستان، که بله ما آمده‌ایم شورای فلان‌جا را تحویل بگیریم.»روزنامه کیهان، 30/1/1362، ص18.</

گزارش - 744

فرماندهان مناطق دهگانه سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در پایان هم‌اندیشی خود در تهران پیش‌ازظهر امروز با آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای رئیس‌جمهور و رئیس شورای عالی دفاع دیدار و گفت‌وگو کردند. در این دیدار علی شمخانی قائم‌مقام فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، گزارشی را از نحوه برگزاری گردهمایی فرماندهان سپاه تقدیم رئیس‌جمهور کرد. سپس هریک از فرماندهان مناطق سپاه به‌طور جداگانه گزارشی از آخرین وضعیت مناطق سپاه را به استحضار رئیس شورای عالی دفاع رساندند. آن‌گاه رئیس‌جمهوری ضمن تقدیر و تشکر از ایثارگری‌ها و زحمات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی که حافظان نوامیس مردم و انقلاب اسلامی هستند، به رشد کمی و کیفی سپاه اشاره و رهنمودهایی را بیان کرد.روزنامه کیهان، 1/2/1362، ص3.</

گزارش - 745

میرحسین موسوی نخست‌وزیر، در پایان جلسه امروز هیئت دولت در گفت‌وگو با خبرنگاران درباره نسبت‌دادن انفجار سفارت امریکا به ایران، سیاست و اقدامات ایران درمورد حل بحران زیست‌محیطی خلیج‌فارس و کارشکنی و ممانعت عراق از به‌نتیجه‌رسیدن جلسات و راهکارهای پایان‌دادن به فوران نفتی، توضیحاتی داد. رد ادعای عراق درباره بمباران مناطق مسکونی این کشور، سیاست ایران در خودداری از حمله به نقاط مسکونی و عمدی‌بودن اقدام عراق در بمباران چاه‌های نفتی به‌منظور بهره‌برداری سیاسی از آلودگی خلیج‌فارس، از دیگر موضوعاتی بود که نخست‌وزیر به آن پرداخت. موسوی گفت: «ریشه انفجار سفارت امریکا در تنش‌های سیاسی و اجتماعی است که در منطقه وجود دارد و از ادامه نظام‌های جباری نشئت می‌گیرد که توسط امپریالیزم در منطقه حاکمیت پیدا می‌کند. ... رسانه‌های غربی سعی می‌کنند این کار را به ایران نسبت دهند که این خود یک توطئه‌ گسترده است و باید ریشه این انفجار و حرکت‌ها را در تنش‌های سیاسی و اجتماعی منطقه جست‌وجو کرد و ربطی به کشور ما ندارد و ما با هوشیاری رسانه‌های خود قادر خواهیم بود با این توطئه‌ها مقابله کنیم.»همان، ص18.</ نخست‌وزیر درخصوص اتخاذ تدابیری برای حل سریع‌تر آلودگی آب‌های خلیج‌فارس باتوجه‌به نشستی که درپی دو اجلاس ناموفق کنوانسیون کویت، برگزار می‏شود، افزود: «دراین‌زمینه منطق ما بسیار روشن است، کشور ما میل دارد که نشت نفت را مهار بکند، به‌خاطر ضایعاتی که برای برادران مسلمان منطقه به وجود می‌آورد و این حکومت عراق است که باید دست از لجاجت و دست از این فجایع و جنایات خودش بردارد. ما همان پیشنهادهایی که قبلاً داشتیم در این کنفرانس هم خواهیم داشت و به نظر می‌رسد با توضیحاتی که هیئت ما ارائه داده است و با افشاگری‌هایی که دراین‌خصوص انجام داده است، اکنون بیشتر کشورهای منطقه به حقانیت سخنان ما معتقد شده‌اند و طبیعتاً ادامه نشت نفت فشار را بر دولت عراق بیشتر خواهد کرد. گرچه ما باید متوجه باشیم که عراق هرلحظه می‌تواند باز هم دست به جنایت تازه‌‌ای بزند. و این مسئله برعهده کشورهای ساحلی خلیج‌فارس است که متوجه این قضیه باشند و من باز هم در اینجا بجا می‌دانم که اشاره کنم به آواهای شوم رسانه‌های گروهی منطقه که دائم از زبان رژیم عراق مطرح می‌کنند که ایران بصره را بمباران کرده، یا یک شهری را بمباران کرد، که این مسئله را به‌شدت تکذیب می‌کنم. روش ما بمباران مناطق مسکونی از اول جنگ نبوده و رزمندگان معتقد ما سعی کرده‌اند که حتی از شلیک یک تیر به‌سمت مناطق مسکونی خودداری کنند؛ چراکه ما به ملت عراق و به مردم مسلمان منطقه و فهم و شعور و آگاهی آنها اعتقاد داریم و براساس اصول حرکت می‌کنیم و براساس همین اصول این جنگ را ادامه می‌دهیم و ما این سروصداها را توطئه می‌دانیم در این جهت که عراق درصدد یک جنایت دیگری است با تجهیزاتی که دراختیار دارد و یقیناً با تمام این سروصداها حکومت عراق نخواهد توانست به آن آرزوهایش جامه عمل بپوشاند.» نخست‌وزیر در پایان این گفت‌وگو درباره اقدام جمهوری اسلامی ایران برای مرمت و حذف آلودگی آب‌های خلیج‌فارس باتوجه‌به تقاضای عراق مبنی‌بر اجرای یک آتش‌بس عمومی دراین‌خصوص گفت: «مسئله چاه‌ها را همان‌طورکه امام امت با آن منطق زلال و زیبای خودشان بیان کردند، عراق آمده چاهی را به موشک بسته و نفت هم که با پای خودش راه نیفتاده برود به‌سمت این کشورهای خلیج‌فارس، طبیعی است که ما باید در انتظار این مسئله باشیم که جلو این دیوانگی حکومت عراق گرفته شود. اینکه مسئله ربطی به برقراری آتش‌بس به‌صورت کلی پیدا بکند ناشی از وحشت عراق است و همچنین تلاشی است که این حکومت می‌کند برای فرار از برآوردن حقوقی که در این جنگ تحمیلی برای ملت ما به وجود آمده است.»روزنامه جمهوری اسلامی، 1/2/1362، ص16.</

گزارش - 746

جواد منصوری معاون کنسولی و فرهنگی وزیر امور خارجه که برای شرکت در اجلاس یونسکو با عنوان "تفاهم و صلح بین‌المللی" در پاریس به سر می‌برد، امروز در سخنان خود مطالبی را درباره جنگ تحمیلی و آلودگی نفتی خلیج‌فارس بیان کرد. وی گفت: «دولت جمهوری اسلامی ایران بارها و ازجمله در کنفرانس فوق‌العاده یونسکو شرایط خود را برای خاتمه جنگ بین دو کشور براساس معیارها و قوانین بین‌المللی اعلام کرده است، اما حکومت بعث عراق با رد شرایط برحق ایران و تبلیغات دروغین سعی در وارونه جلوه‌دادن حقایق مربوط به این جنگ تحمیلی کرده است.» معاون کنسولی و فرهنگی وزیر امور خارجه همچنین ضمن برشمردن شرایط ایران برای خاتمه جنگ افزود: «عراق با بمباران چاه‌های نفت خلیج‌فارس موجب آلودگی محیط زیست در منطقه شده و در این شرایط نیز اجازه نمی‌دهد به پاک‌سازی این منطقه که حیات مردم عرب کشورهای ساحلی خلیج‌فارس را به مخاطره انداخته، اقدام شود.» منصوری همچنین در پاسخ به ادعاهای صلح‌طلبانه رژیم بعث عراق گفت: «عراق با 12 لشکر مجهز و 3 هزار تانک و ده‌ها هواپیما به کشور ما حمله کرد و هزاران نفر از مردم ما را شهید کرد.» وی با اشاره به مصاحبه‌ها و سخنان طه یاسین رمضان و طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق درمورد اعتراف به شروع جنگ و کشتار و قتل‌عام مردم ایران گفت: «آیا این‌گونه سخنان نشان‌دهنده صلح‌دوستی و صلح‌خواهی است؟ ... متجاوز باید به شدیدترین وجه تنبیه شود تا ریشه تجاوز به حقوق دیگران برای همیشه بخشکد. صلح بدون عدالت مفهوم ندارد و نمی‌توان این دو مفهوم را از هم جدا کرد.»سند شماره 113250 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و- سند شماره 218080 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: خبرنامه سیاسی و اطلاعاتی، واحد اطلاعات و تحقیقات کمیته مرکزی انقلاب اسلامی، شماره 26، 10/2/1362، ص22.</ در پایان این اجلاس، کشورهای عربی با صدور قطعنامه‌‌ای بدون اشاره به بحران زیست‌محیطی موجود در خلیج‌فارس و نقش کشور عراق در ایجاد آن از دو کشور ایران و عراق درخواست کردند تا سریعاًٌ به جنگ پایان دهند. خبرگزاری آلمان دراین‌باره اعلام کرد: «یونسکو، سازمان آموزشی، علمی و فرهنگی وابسته به سازمان ملل متحد امروز چهارشنبه مجدانه از ایران و عراق که در کنفرانسی در پاریس شرکت کرده‌اند، خواست تا سریعاً به تمام دشمنی‌ها خاتمه داده و مذاکره برای صلح را آغاز کنند. در قطعنامه‌‌ای که به کنفرانس یونسکو - که درخصوص آموزش برای صلح و حقوق بشر تشکیل شده است - تسلیم شد، کشورهای عربی بر اهمیت حسن هم‌جواری، عدم دخالت، مصون‌بودن مرزهای ملی [از تجاوز] و روابط بین‌المللی تأکید کردند. هیئت‌های شرکت‌کننده در کنفرانس از مردم مؤکداً خواستند که بدانند هر تهدیدی علیه صلح در هرکجای جهان تهدیدی علیه صلح در [همه‌جای] دنیاست.»خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 33، 2/2/1362، ص4، پاریس، خبرگزاری آلمان، 31/1/1362.</

گزارش - 747

براساس اظهارات منابع صنعت نفت ژاپن مذاکرات هیئت وزارت نفت جمهوری اسلامی ایران با کمپانی‌های ژاپنی برای تجدید قراردادهای درازمدت و مستقیم فروش نفت ایران به ژاپن بدون نتیجه خاتمه یافته است. خبرگزاری جمهوری اسلامی با اعلام این خبر افزود: «هوشمند مسئول بخش فروش وزارت نفت ایران، به خبرگزاری جمهوری اسلامی در توکیو اظهار کرده است که هیئت ایرانی به نتیجه سفر خود به توکیو بسیار خوش‌بین بوده و درواقع آنها در نظر نداشته‌اند در این سفر به‌طور مشخص درمورد فروش نفت مذاکره کنند. وی هدف از این سفر را بیشتر آشنایی با کمپانی‌های خریدار اعلام کرد و آن را بسیار موفقیت‌آمیز نامید. روزنامه اقتصادی نیهون کیزایی دراین‌باره از قول منابع در کمپانی‌های نفتی نوشت: مذاکرات طرفین برای تجدید قراردادها به‌دلیل قیمت بالای پیشنهاد ایران، 28 دلار برای هر بشکه، بدون نتیجه خاتمه یافت. این روزنامه به نقل از منابع صنعت نفت افزود که در شرایط حاضر معوق‌ماندن تجدید قراردادها اجتناب‌ناپذیر است. به نوشته نیهون کیزایی، کمپانی‌های ژاپنی که قراردادهای مربوط به خرید روزانه 220 هزار بشکه از مجموع 330 هزار بشکه نفت خریداری‌شده آنها از ایران، در آخر ماه مارس به پایان رسید، می‌گویند: قیمت پیشنهادی وزارت نفت ایران بالا بوده و آنها ترجیح می‌دهند دراین‌صورت نفت ایران را از بازار آزاد (چند دلار ارزان‌تر از قیمت رسمی) خریداری کنند. این روزنامه نوشته است: کمپانی‌های ژاپنی تنها درصورت کاهش قیمت حاضر به تجدید قراردادها با ایران خواهند شد.»خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 32، 1/2/1362، ص13، توکیو، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 31/1/1362.</

گزارش - 748

به‌دنبال ارسال پیام امیر کویت به سران کشورهای عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد و درخواست از آنان برای تلاش بیشتر به‏منظور برقراری صلح بین ایران و عراق، امروز یوری آندروپف دبیرکل حزب کمونیست شوروی، پیامی را برای امیر کویت ارسال کرد. آسوشیتدپرس دراین‌باره گزارش داد: «جابر الاحمد امیر کویت، یک پیام از آندروپف دبیرکل حزب کمونیست شوروی، درخصوص کوشش‌های جاری برای خاتمه‌دادن به جنگ ایران و عراق دریافت کرد. بنا به گفته منابع مطلع، رهبر شوروی به امیر کویت گفته است که کادر رهبری کرملین از کوشش‌های کویت جهت پایان‌دادن به جنگ سی‌ویک ماهه ایران و عراق حمایت کرده و درباره ضرورت این عمل با رهبران کویت توافق کلی دارد. ... قبلاً شیخ راشد عبدالعزیز الراشد معاون وزیر امور خارجه کویت، پیامی از شیخ جابر الاحمد تسلیم یوری آندروپف کرده بود. راشد الراشد همچنین پیام مشابهی را از امیر کویت تسلیم رونالد ریگان در واشنگتن کرد. فرستاده‌های ویژه کویت همچنین ضمن دیدارهایی از فرانسه، انگلیس، چین و ژاپن پیام‌های مشابهی را تسلیم رهبران این کشورها کردند. کویت به‌همراه پنج کشور دیگر عضو شورای همکاری خلیج [فارس] باتوجه‌به نقش قدرت‌های بزرگ جهان در این امر، سعی در خاموش‌کردن مناقشه‌‌ای دارند که چندی است گریبان منطقه نفت‌خیز خلیج‌فارس را گرفته است.»همان، صص 2 و 3، تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 31/1/1362، خبرگزاری آسوشیتدپرس.</

گزارش - 749

وزرای اطلاعات کشورهای عضو شورای همکاری خلیج‌فارس در پایان نشست خود در ابوظبی، ضمن درخواست از ایران و عراق برای پایان‌دادن به جنگ، بدون توجه به عملکرد عراق در بحران زیست‌محیطی خلیج‌فارس از اقدامات آن کشور برای برقراری صلح حمایت کردند. به گزارش خبرگزاری کویت از ابوظبی، هشتمین اجلاس وزرای اطلاعات اعضای شورای همکاری خلیج‏فارس امروز با انتشار یک بیانیه و درخواست از ایران و عراق برای قبول اقدامات میانجیگرانه به کار خود پایان داد. در بیانیه این نشست از گروه‌های حسن‌نیت خواسته شده است تا به اقدامات خود برای متوقف‌ساختن این جنگ ادامه دهند. براساس بیانیه مذکور شرایط بحرانی منطقه خلیج‏فارس، ابعاد خطرها و ویرانگری‌های ناشی از ادامه این درگیری را که نه‌تنها در کشورهای درگیر در جنگ بلکه در امنیت کل منطقه تأثیر خواهد داشت روشن ساخته است. در این بیانیه به موضع مثبت عراق دربرابر اقدامات صلح‌جویانه و اقداماتش برای برقراری آتش‌بس و بازگشت نیروهایش به مرزها اشاره شده است.همان، ص5، تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 31/1/1362، خبرگزاری کویت از ابوظبی.</

گزارش - 750

سفیر امریکا در لبنان در یک نشست مطبوعاتی، آخرین آمار قربانیان بمب‌گذاری در سفارت امریکا را اعلام کرد. منابع خبری نیز از تأیید مرگ یکی از مدیران ارشد سیا در این حادثه خبر دادند. رادیو کویت دراین‌باره گزارش داد: «رابرت دلون سفیر امریکا در لبنان، در یک کنفرانس مطبوعاتی در بیروت اعلام کرد که 49 تن ازجمله 17 امریکایی در حادثه انفجار دو روز قبل سفارت امریکا در بیروت به قتل رسیدند. وی همچنین افزود که تاکنون کشته‌شدن 9 امریکایی محرز شده است درحالی‌که 8 تن دیگر ازجمله ناپدیدشدگان می‌باشند که پیش‌بینی می‌شود جان داده‌اند. دلون اضافه کرد که شناسایی کامل قربانیان انفجار چند روز طول می‌کشد.»همان، رادیو کویت.</ درهمین‌حال، به گزارش واحد مرکزی خبر از لندن، سیا (سازمان جاسوسی امریکا) خبر مرگ یکی از اعضای برجسته این سازمان را تأیید کرد. سخنگوی سازمان جاسوسی امریکا، تأیید کرد که جسد رابرت کلیتون ایمز 49 ساله، مدیر بخش خاور نزدیک و جنوب آسیای این سازمان، در میان کشته‌شدگان حادثه انفجار بمب در سفارت امریکا در بیروت پیدا شده است.روزنامه کیهان، 1/2/1362، ص20، واحد مرکزی خبر از لندن.</ رادیو کویت نیز با اشاره به کشته‌شدن یک مقام برجسته سازمان جاسوسی سیا به نقل از منابع دولتی لبنان، هدف انفجار را ازمیان‌بردن هیئت نمایندگی امریکا در مذاکرات صلح رژیم صهیونیستی و لبنان دانست و افزود: «این منابع گفتند که تأخیر حضور حبیب و معاونش در کاخ جمهوری (لبنان) آنان را از مرگ نجات داده و افزودند چنانچه این اطلاعات درست باشد این مسئله نشان می‌دهد که کسانی که برنامه‌ریزی این انفجار را کرده بودند از افراد ماجراجو که حادثه‌آفرینی را دوست دارند نبودند، بلکه کارشناسانی بودند که توسط قدرت‌ها رهبری می‌شوند و اطلاعات دقیقی از زمان و مکان جلسه و مذاکرات این مسئولان داشته‌اند. این منابع افزودند که دولت لبنان اطلاعات مقدماتی درباره این انفجار را به دست آورده و دستگاه امنیتی به مأموریت بازجویی و تحقیق برای شناخت مسئولین انفجار هنوز ادامه می‌دهد. از سوی دیگر، گروه‌های نجات، 7 جسد دیگر را از زیر آوار درآورده‌اند و بدین‌ترتیب شمار کشته‌شدگان به 62 تن رسید. منابع دولتی می‌گویند که هنوز 29 تن دیگر زیر آوار هستند و انتظار می‌رود جان خود را از دست داده باشند.»خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 32، 1/2/1362، ص24، تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 31/1/1362، به نقل از رادیو کویت.</

گزارش - 751

درحالی‌که معاون وزارت امور خارجه امریکا از نبود مدارک کافی درباره هویت عاملان انفجار سفارت امریکا سخن می‌گوید، برخی منابع خبری و سیاسی این کشور همچنان سعی دارند به‌نحوی ایران را در این حادثه درگیر کنند. آسوشیتدپرس در گزارشی از واشنگتن اعلام کرد: «لارنس ایگل برگر معاون وزارت خارجه حکومت امریکا، گفت: تا این لحظه نمی‌توانیم بگوییم که عاملان انفجار درارتباط‌با ساف یا هر گروه دیگر بین‌المللی می‌باشند. سازمان جهاد اسلامی که مسئولیت انفجار دوشنبه گذشته را به عهده گرفته، یک سازمان زیرزمینی است که با شیعیان بنیادگرا در لبنان همکاری می‌کند. ایگل برگر گفت: این گروه یک گروه انشعابی دررابطه‌با ایران است که ازسوی پیروان بنیادگرای آیت‌الله روح‌الله [خمینی] اداره می‌شود. معاون وزارت خارجه امریکا افزود: این احتمال وجود دارد که انفجار فوق با یک هماهنگی و انسجام کامل انجام شده باشد، لکن احتمال اینکه آنها یک گروه تروریستی بدون ارتباط با هیچ‌کس باشند نیز وجود دارد.»همان، ص19، تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 31/1/1362، آسوشیتدپرس از واشنگتن.</ از سوی دیگر، روزنامه‌ یو.اس.ای.‌تودی با انتشار مقاله‌ای ارتباط بمب‌گذاری در سفارت امریکا با ایران را حتمی خواند. رادیو امریکا به نقل از این روزنامه اعلام کرد: «تروریسم ایران درصدد گسترش بازار آشفته و ترس و وحشت در جهان عرب برآمده است. براندم خبرنگار امریکایی پیشین روزنامه ساندی تایمز لندن حادثه انفجار بمب را در بیروت عملی بی‌‌دلیل و منطق و مصیبتی ترسناک تعبیر می‌کند که مشتی تندرو؛ یعنی شاخه مسلمانان شیعه وفادار به آیت‌الله خمینی انجام می‌دهند؛ براندم این عمل را نه‌تنها ظالمانه و خشونت‌بار، بلکه بی‌‌معنی و نامعقول می‌خواند. اقدام علیه سیاستی که در جست‌وجوی یافتن راه برقراری نظم و آرامش در منطقه است، عملی که علیه منافع ایرانیان هم هست و دلیل دیگری از بی‌‌فکری و بی‌‌مسئولیتی این دسته از ایرانیان است. به نوشته براندم، این تروریست‌ها درواقع موضع اسرائیل را با چنین عملی تقویت می‌کنند. اسرائیلی که اصرار دارد ثابت کند دولت لبنان به‌تنهایی قادر به حفظ امنیت مرزهای این کشور نیست و بنابراین باید به نیروهای اسرائیلی اجازه داده شود که نقش نظارت و سرپرستی در این ناحیه را عهده‌دار شود. به گفته براندم تنها چیزی که این بمب‌گذاری و انفجار انجام داده ایجاد دشواری در راه مذاکرات صلحی بوده که هدف آن خروج کلیه نیروهای خارجی از خاک لبنان است.»واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 1/2/1362، ص6، صدای امریکا، 31/1/1362.</ دراین‌حال، خبرگزاری جمهوری اسلامی در گزارش کوتاهی وضعیت بحرانی و ناپایدار لبنان، حاکمیت متزلزل این کشور و حضور نیروهای نظامی کشورهای مختلف و تأثیر آن را در لبنان این‌گونه ترسیم کرد: «بمب‌گذاری در سفارت امریکا در بیروت را می‌توان تأکیدی بر ادامه بی‌‌ثباتی در لبنان تلقی کرد. کشوری که از هشت سال گذشته دستخوش آشوب بوده است. امین جمیل که از حمایت کامل دولت امریکا برخوردار است تنها 80 کیلومتر مربع از اراضی اطراف بیروت را در کنترل دارد. باقی 377,10 کیلومتر مربع خاک این کشور در قسمت‌های مختلف تحت حاکمیت 40 هزار سرباز سوری، 25 هزار سرباز اسرائیلی، 10 هزار چریک فلسطینی، یک هزار پاسدار انقلابی ایران و ترکیبی از مردان مسلح به تعداد تخمینی 15 هزار نفر است. فرارسیدن هوای پاک بهاری از جوش‌وخروش رقابت‌ها نکاسته است. 80 کیلومتر خط جبهه میان سوری‌ها و اسرائیلی‌ها اخیراً صحنه افزایش تبادل آتش توپخانه و مسلسل‌ها بود که این خود خطر بالقوه وقوع یک جنگ را پیش آورده است.»خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 32، 1/2/1362، ص21، تهران، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 31/1/1362.</

گزارش - 752

پیشتازی کشور مصر در کمک تسلیحاتی به عراق خصوصاً در بازسازی نیروی هوایی این کشور با بهره‌گیری از تجهیزات و تکنسین‌های کشور چین، اقدام اردن در ارسال 30 فروند هواپیمای جنگی به عراق و بهره‌برداری مصر از کمک به عراق درجهت بازیابی جایگاه ازدست‌رفته‌اش در میان اعراب بعد از قرارداد کمپ دیوید، محورهای گزارشی است که رادیو کلن به‌نقل‌از خبرنگار صدای آلمان از قاهره پخش کرد. این رادیو گفت: «آن‌گونه که منابع مطمئن و آگاه اعلام کرده‌اند، تکنسین‌های نیروی هوایی جمهوری خلق چین در مصر هواپیماهای جنگی اف6 و اف7 ساخت چین را به‌وسیله قطعات یدکی که دراختیار داشته، ساخته‌اند و آنها را برای ارسال به عراق آماده می‌سازند. هواپیماهای جنگی اف6 و اف7 در اصل همان میگ19 و میگ21 ساخت اتحاد جماهیر شوروی هستند. جنگ بین ایران و عراق که دو سال و نیم از آن می‌گذرد، نیروی هوایی دو کشور را فرسوده ساخته است. ایران و عراق هرکدام 79 فروند هواپیما از دست داده‌اند. عراق اما دراین‌بین دوباره 40 فروند هواپیمای میراژ اف1 فرانسه را دراختیار داشته و 30 فروند دیگر در فرانسه سفارش داده است. مضاف‌براین، اردن نیز هواپیماهای جنگی ساخت چین به بغداد ارسال داشته است. در اردن، 30 فروند هواپیمای جنگی ساخت چین به‌وسیله قطعات یدکی مونتاژ شده‌اند، اما عراق باوجود تمام کمک‌هایی که از کشورهای مختلف دریافت می‌دارد پیوسته بر نقش ارجح مصر تأکید می‌کند. ازاین‌رو، کشورهای مختلف عرب از مشی سرسخت خود در قبال مصر تا ‌اندازه‌‌ای دست برداشته و مایل‌اند که مصر را به‌خاطر دفاع از قرارداد کمپ دیوید ببخشند.»

پاورقی‌ها

منابع و مآخذ روزشمار 1362/01/31