1364.04.18: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''<big>روزشمار جنگ</big>''' '''<big>پنجشنبــــــه</big>''' '''<big>16 آبان 1364</big>''' '''<big>23 صفر 1406</big>''' '''<big>7 نوامبر 1985</big>''' == 1 == در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
سطر ۱: سطر ۱:
'''<big>روزشمار جنگ</big>'''
{{جعبه زندگینامه
|عنوان = روزشمار جنگ سال 1364
|نام = 1364.04.18
|نام دیگر= هجده تیر
|روز= 18 تیر 1364
|تاریخ شمسی= 1364.04.18
|تاریخ میلادی=20 شوال 1405
|تاریخ قمری= 9 ژوئیه 1985
|اسامی عملیات=
|اسامی شهدا=
|اسامی اسرا=
}}


'''<big>پنجشنبــــــه</big>'''
  <div class="bootstrap-btn">[[1360.04.18]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1361.04.18]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1362.04.18]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1363.04.18]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1365.04.18]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1366.04.18]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1367.04.18]]</div>


'''<big>16 آبان  1364</big>'''


'''<big>23 صفر    1406</big>'''
<div style="text-align:justify">


'''<big>7 نوامبر 1985</big>'''


== 1 ==
== گزارش- 252 ==
در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذاری شده است)، امروز در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران جلسه‌ای با حضور فرماندهان ارشد سپاه پاسداران: رحیم صفوی فرمانده نیروی زمینی سپاه، غلامعلی رشید مسئول معاونت عملیات نیروی زمینی سپاه، عزیز جعفری فرمانده قرارگاه قدس سپاه، عباس محتاج فرمانده قرارگاه سلمان و فرمانده ناحیه 4 سپاه، احمد غلامپور (جانشين قرارگاه كربلا) و... تشکیل شد. در این جلسه مسئولان نیروی زمینی سپاه، باتوجه‌به مشکلات بسیاری که در سر راه عبور از اروندرود و اجرای عملیات در منطقه فاو وجود دارد، مخالفت جدی خود را با اجرای عملیات در این منطقه اعلام کردند و برای اجرای عملیات در مناطق دیگر پیشنهادهایی دادند.
[[رده:1]]
خلاصه‌ای از گزارش امروز راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در قرارگاه مرکزی سپاه، درباره دیدگاه‌های مسئولان نیروی زمینی سپاه چنین است:


پس از یک‌ روز وقفه در بررسی طرح‌‌های عملیاتی ـ که صرف پیگیری کار مهندسی در مناطق عملیاتی هور و فدک (منطقه عملیاتی فاو) گردید ـ از اوایل امروز بار دیگر مباحث اصلی عملیات آغاز شد. در طول روز مسئولان نیروی زمینی سپاه گفت‌وگو‌های بسیاری کردند و درباره مطالب متعددی ازجمله تأمین شرایط لازم برای اجرای عملیات تبادل‌نظر شد. به‌تدریج مباحث گسترده‌تر و موضوعات جدیدی مطرح شد تا جایی که غلامعلی رشید مسیر بحث را تغییر داد و گفت:
دشمن در ساعت4:30 بامداد امروز با نيرويي به استعداد يك گردان تقويت شده، با اجراي تك در منطقة "نهر عنبر" مقابل پاسگاه شرهاني (جنوب نوار مرزي موسيان)، مواضع جديدي را اشغال كرد.<ref>سند شمارة 009651 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي، قرارگاه عملياتي خاتم‌الانبيا(ص)، شمارة 175 (2/5/1364).</ref>
يك گزارش سپاه حاكي است كه نيروهاي عراقي از ساعت3:30 بعداز نيمه شب به اجراي آتش تهية سنگين روي مواضع ارتش جمهوري‌اسلامي مستقر در منطقه، پرداختند. براساس اين گزارش، حملة دشمن جهت تصرف ارتفاعات 175 و 172 انجام گرفت، اما بدون دست‏يابي به اين دو ارتفاع، فقط با تصرف خط خودي و اسارت 17 تن، متوقف شد.<ref>سند شمارة 0640/گ مركز مطالعات و تحقيقات جنگ سپاه: "بررسي وضعيت دشمن"، گزارش راوي قرارگاه خاتم در عمليات والفجر8 (محمد دروديان)، اسفند 1367، ص43.</ref> در اين باره در اطلاعية نظامي ارتش عراق آمده‏است: «تيپ435 در اين هجوم، دو گروهان پياده از گردان 101 تيپ چتربازان 55 را متحمل تلفات نموده است.» طبق اين اطلاعيه، نيروي مهاجم مناطقي را كه "نيروهاي خميني" از مواضع سپاه چهارم عراق اشغال كرده‏بودند، "تار و مار" كرده‏است.<ref>واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 19/4/1364، ص1 راديو بغداد، 18/4/1364، اطلاعية نظامي ارتش عراق، شمارة 1890، نهم ژوئيه 1985 (18/4/1364).</ref>
از سوي ديگر، نيروهايي از تيپ40 سراب (ارتش) براي بازپس‌گيري ارتفاع 402 معروف به "كله‌شوان" در منطقة سومار - كه دشمن در روز گذشته (17/4/1364) آن را تصرف كرده است - از نيمه شب به اجراي تك عليه دشمن پرداختند، ليكن بعد از درگير شدن با دشمن، با اعلام اين كه "آتش دشمن سنگين است و 5 شهيد و 10 مجروح داده‌ايم" به عقب برگشتند.<ref>سند شماره 00931 مركز مطالعات جنگ: گزارش نوبه‌اي شمارة 5، قرارگاه خاتم‌الانبياء(ص)؛ و - سند شمارة 009510 مركز مطالعات جنگ: طرح و عمليات قرارگاه سلمان، 20/4/1364.</ref> به گزارش قرارگاه سلمان، استعداد نيروي شركت كننده در عمليات، 109 تن بود كه 25 تن پيشرو و بقيه در احتياط عمليات قرار داشتند.<ref>سند شمارة 009499 مركز مطالعات جنگ: طرح و عمليات قرارگاه سلمان، 19/4/1364.</ref>


«اصلاً بیاییم پیشنهاد بدهیم که امسال در جنوب، عملیات وسیع انجام ندهیم. تا عید 15 عملیات قدس [عملیات محدود] می‌توانیم انجام دهیم و در این فاصله دو الی سه منطقه را از هر نظر آماده کنیم و در سال آینده عملیات بزرگ انجام دهیم. امر غافلگیری برای ما مهم است. با نیرویی که حداکثر تا 70 گردان می‌رسد می‌توانیم در شمال‌غرب عملیاتی نسبتاً خوب انجام دهیم.»
==  گزارش- 253 ==


حاضران در جلسه با این پیشنهاد که پیش‌ازظهر و بدون حضور محسن رضایی مطرح شد، موافقت و هریک به‌نوعی آن را تصدیق ‌کردند. در ادامه بحث مزیت‌هایی برای این طرح پیشنهادی بیان شد:
هواپيماهاي عراق به يك نفت‏كش حمله كردند. اين نفت‏كش كه " ام - وطن" نام دارد و داراي مليت تركيه و ظرفيت 393 هزار تن است، پس از بار‌گيري از خارك و حركت به طرف جزيره سيري، در ساعت6:20 بامداد مورد اصابت موشك قرار گرفت.<ref>سند شمارة 074646 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: روابط عمومي دفتر فرماندهي منطقة جنوب، 18/4/1364.</ref> يك سخن‏گوي شركت كشتي‏راني تركيه گفت اين نفت‌كش در اجارة دولت ايران بوده است.
رويتر در گزارشي از بيروت در اين مورد اعلام كرد: «نفت‏كش ام - وطن سومين نفت‏كشي است كه در طول سه ماه گذشته در جريان انتقال نفت ايران از جزيرة خارك به ترمينال نفتي جزيرة سيري - كه به تازگي در منطقه‌اي دور از برد هواپيماهاي عراقي در جنوب خليج‌[فارس] ايجاد شده - هدف اصابت موشك‌هاي عراقي قرار مي‌گيرد.»<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية "گزارش‏هاي ويژه"، شمارة 112 (19/4/1364)، ص 25.</ref> عراق در اطلاعية نظامي 1890 مورخ 18/4/1364 به اين حمله اعتراف و اعلام كرد كه در ساعت6:45 صبح امروز دست به حمله عليه يك هدف بزرگ دريايي در نزديكي جزيرة خارك زده است.<ref>همان، ص 1و2، راديو بغداد، 18/4/1364، اطلاعية نظامي شماره 1890 عراق، نهم ژوئيه 1985 (18/4/1364).</ref>


1. رعایت غافلگیری.
==  گزارش- 254 ==


2. آماده‌کردن سه منطقه فدک (فاو)، حیدر (روطه ـ قرنه) در هور و شمال منطقه عملیاتی بدر.
امروز در يك اقدام بي‌سابقه، هواپيماي حامل وزير نفت جمهوري‌اسلامي ايران مورد تعرض هواپيماهاي عراقي قرار گرفت. به گزارش رسيده، هواپيماي حامل مهندس "غرضي" و همراهان هنگام ورود به كشور، برفراز مرز هوايي ايران و تركيه، مورد تعقيب يك فروند هواپيماي جنگندة عراقي قرار گرفت. به گزارش خبرنگار خبرگزاري جمهوري‌اسلامي - كه خود داخل هواپيماي حامل هيئت نفتي ايران بوده‏است - چند لحظه پس از عبور هواپيماي ايراني از فراز مرز هوايي ايران و تركيه، حملة جنگندة دشمن به سوي هواپيماي ايراني با آتش پدافند دو فروند هواپيماي جنگي " اف - 4" ايران، دفع و هواپيماي دشمن ناچار گريخت. از حوالي مرز ايران با تركيه، يك فروند " اف - 4" در نزديكي هواپيماي حامل وزير نفت و يكي ديگر از فاصله دور در پشت سر، اين هواپيما را اسكورت مي‏كردند. قابل ذكر است كه وزير نفت و همراهان در حال بازگشت از كنفرانس وزيران نفت اوپك در وين، بودند.<ref>همان، ص 9.</ref>


3. آمادگی تجهیزات.
==  گزارش- 255 ==


4. امکان فراهم‌آوردن نیروی بیشتر برای جنوب در زمستان آینده.
"حسن" شاه مراكش، اعراب را به پشتيباني از عراق در مقابله با " تجاوز ايران"(؟!) دعوت كرد و گفت: «آن‏كه مي‌گويد "عراق را در اين جنگ به حال خود واگذاريد"، اين حقيقت را نمي‌داند كه جسم عرب يكي است و امت عرب امت واحدي است و قابل تفكيك نيست.»<ref>همان، ص 46.</ref>


5. تکمیل و تثبیت تشکیلات نیروی زمینی سپاه تا سال آینده.
==  گزارش- 256 ==


در مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو نیز دلایل زیر برشمرده شد:
در مرحلة دوم عمليات " انصارالله" - كه در مناطق مرزي شمال غرب كشور جهت قطع ارتباط نيروهاي محارب ضدانقلاب با عراق و سركوبي و انهدام آنان و پاك‏سازي روستاهاي مرزي ادامه دارد - قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) (سپاه) با اعلام اين كه تعداد كثيري از عناصر تشكيلاتي و سران ضدانقلاب از جمله "عليار" مسئول نظامي حزب منحله دمكرات، به هلاكت رسيده‌اند، برخي كشتگان را نام برده است:
1- كاك " ابرا" معروف به " ابوبكر سقزي" مسئول حفاظت قاسملو.
2- "ميرزا عبدالله ميرغلام" معاون هيز معين از حزب منحلة دمكرات.
3- "عبدالكريم حسيني" فرزند "شيخ جلال حسيني" معروف به "بابا شيخ" مسئول نظامي گروهك خبات.
4- "هاشم بياران" مسئول دستة شوان از گروهك كومه‏له.
قرارگاه حمزه افزوده‏است: «همچنين "عبدالله سور" از اعضاي تشكيلات حزب منحلة دمكرات و " ارسلان ايلخان‌زاده" از دفتر سياسي حزب منحلة كومه‏له به همراه تعداد بي‌شماري از فريب خوردگان ضمن اظهار ندامت، خود را به پايگاه‌هاي تابعه قرارگاه حمزه تسليم و در كنار نيروهاي اسلام به مبارزه با اشرار پرداختند.»<ref>روزنامة اطلاعات، 18/4/1364، ص 2.</ref>
دربارة عمليات "انصار‏الله" و سابقة آن، يك نشريه داخلي سپاه گزارش داده است:
«به دنبال تجمع گروهك‌هاي ضدانقلاب در منطقة "شيلر" در غرب كشور و عمليات ايذائي‌يي كه توسط آنان در برخي مناطق (مثل سارال) صورت گرفت، رزمندگان اسلام موفق شدند پس از شناسايي‌ها و تداركات لازم، در اواخر خرداد ماه طي عملياتي حساب شده، تلفات و خسارات قابل توجهي به عناصر فريب خوردة ضد انقلاب وارد سازند. بخشي از دست‏آوردهاي اين عمليات - كه هنوز ادامه دارد ‏ - عبارت است از:
1- به هلاكت رسيدن بيش از صد تن از عناصر مهم ضدانقلاب من‌جمله سرگرد "عليار" مسئول نظامي حزب دمكرات، "باباشيخ" پسر شيخ "جلال حسيني" از گروهك خبات، چند تن از مسئولين گروهك‌هاي دمكرات، خبات و كومه‏له كه اجساد 60 تن از معدومين در منطقه به جاي مانده است.
2- مقادير قابل توجهي اسناد و مدارك درون تشكيلاتي گروهك‌ها به همراه مقداري غنايم از قبيل سلاح انفرادي، مهمات و بي‌سيم به دست رزمندگان اسلام افتاده‏است.
3- تعداد 38 تن از اهالي روستاي "غيبي سور" ديواندره كه به جرم همكاري با جمهوري‌اسلامي و عدم پرداخت باج به ضدانقلابيون، در اسارت گروهك‌ها بودند، در اين عمليات آزاد شدند كه تأثير بسيار خوبي در روحيه مردم منطقه داشته است تا جايي كه در بين مردم مطرح شده كه هدف اصلي عمليات رزمندگان آزادي اين افراد بوده‏است.
4- حداقل پانزده روستاي مرزي به طور كامل پاك‏سازي شد و محور استراتژيك
"سوته - بسطام" در نوار مرزي پاك‏سازي و با استقرار نيروهاي اسلام در منطقه، مورد استفادة مردم و رزمندگان قرار گرفت.
5- ارتباط تداركاتي گروهك‌هاي ضدانقلاب با رژيم بعثي در منطقة فوق قطع و تعداد زيادي از آنان به خاك عراق متواري شدند.
6- تعدادي از ضدانقلابيون دست‏گير و يا مجروح شده‏اند كه در بين مجروحين، "علي عزيزي" مسئول نظامي گروهك خبات نيز به چشم مي‌خورد.»<ref>سند شماره 226058 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اسناد سياسي، 25/4/1364، ص14.</ref>
از سوي ديگر، به گزارش ركن2 قرارگاه حمزه (ارتش)، عناصر حزب دمكرات براي فعاليت ايذايي عليه نيروهاي خودي آماده شده‏اند: «تعداد زيادي از چته‌هاي حزب منحلة دمكرات متشكل از هيزهاي" نحو، سيمكو، آواره، افشين " كه از عراق وارد ايران گرديده‌اند، هم اكنون در منطقة كوه "سيپارز" واقع در غرب جلديان به سر مي‌برند كه به زودي به منظور انجام فعاليت‌هاي ايذايي از قبيل اجراي كمين و گروگان‌گيري و مين‌گذاري در منطقه، تقسيم خواهند شد. ضمناً عده‌اي از عناصر گروهك‌هاي داخلي به منظور عمليات ايذايي در منطقه و مسير محور اشنويه - كلاشين مستقر گرديده‌اند.»<ref>سند شماره 009449 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: قرارگاه تاكتيكي حمزه سيدالشهداء (ارتش)، ركن2، پيرانشهر - 18/4/1364.</ref>


1. رعایت غافلگیری ناممکن است.
==  گزارش- 257 ==


2. شرایطی که فرماندهان برای اجرای عملیات مشخص کرده‌اند، تأمین نشده است.
در ديدار امروز مسئولان قوة قضائيه با امام‌خميني - كه در واقع مراسم توديع دادستان قبلي (آقاي صانعي) و معارفة دادستان جديد (آقاي موسوي خوئيني‌ها) بود ‏- امام در سخناني ابتدا گفتند: «كشور ما تازه متولد شده‌اي است كه با اين كه ملت‌ها با ما موافق‏اند، اكثر دولت‌ها با ما مخالف مي‌باشند. در دنيا اين گونه تبليغ مي‌شود كه "ايران مي‌خواهد منابع كلية كشورها را از بين ببرد"، در حالي كه كشور اسلامي ما روي موازين اسلامي عمل مي‌كند و هيچ گاه قصد تجاوز و تعدي به ديگران را ندارد. ما در مقابل عراق هم، تنها دفاع مي‌كنيم؛ دفاع، حقي كه شرعاً و عقلاً بر همة مسلمانان واجب است، خصوصاً مردم ايران كه مورد تجاوز قرار گرفته‌اند. البته در چنين مقطعي همه كارها مشكل است.»
امام‌خميني سپس در مورد تغييرات اخير در قوة قضائيه - كه در محافل داخل و خارج تفاسير متعددي را در پي داشته و بعضاً آن را حاكي از نارضايتي‌هاي آقاي صانعي دانسته‏اند و برخي برعكس آن را در جهت تقويت راديكاليزم پنداشته‏اند - خاطرنشان كردند: «قوة قضائيه مشكلاتش بيش‏تر از ساير ارگان‌هاست، چرا كه قوة قضائيه دخالت در اموري مي‌كند كه اختلافي است و اختلاف بين مردم هم تمام شدني نيست؛ ناچار هميشه يكي از دو نفري كه با يك‏ديگر اختلاف دارند، ناراضي مي‌رود، به همين جهت كار بسيار مشكلي است و از طرفي هم، بسيار حساس و مورد توجه اسلام است. قوة قضائيه اگر روي موازين اسلامي - انساني رفتار كند، كشور را مي‌تواند نجات دهد. مسئله دادستاني كه همه مي‌دانيد از امور بسيار مشكل و حساس است و آقاي صانعي كه مردي فاضل و عالم است و سال‌ها او را از نزديك مي‌شناسيم و او را عنصري فعال و خوب مي‌‌دانم، تا به حال اين سمت را داشتند كه از زحمات ايشان تشكر مي‌كنم، منتها اخيراً خسته شدند و به خاطر همين خستگي مدت‌هاست كه تصميم داشتند كنار بروند و ما مي‌خواستيم باشند و ايشان از اين سمت استعفا دادند كه پذيرفته شد. با جناب آقاي موسوي خوئيني‌ها هم آشنا هستم و ايشان را مي‌شناسم و البته بعضي از آقايان هم ايشان را به هر جهت مي‌شناسند؛ از جهت علمي كه مورد تأييد بعضي از رجال و علماي علم هستند و از نظر تعهد كه من خود، ايشان را مي‌شناسم؛ ايشان كارهاي مهم را خوب انجام مي‌دهند و مرد فعالي است.»
گفتني است كه به گزارش يك نشرية غيررسمي كه در حوزة علمية قم منتشر مي‌شود، استعفاي آقاي صانعي از مدت‌ها قبل به‏طور شايعه مطرح بوده و دلايل آن را نيز چنين برمي‏شمرده‏اند:
«1- آقاي صانعي از مماشاتي كه در مورد برخي متخلفين صورت مي‌گرفت، ناراحت بود و تلاش‌هاي او در رفع اين نقيصه به جايي نرسيده و منجر به استعفا گرديد.
2- آقاي صانعي ليستي از برخي متخلفين اقتصادي و اجتماعي را تهيه كرده و همراه استعفا به شوراي عالي قضايي تقديم كرده‏است. وي تأكيد كرده‏است كه هر وقت اين‌ها دست‏گير شدند، من از قم برمي‌گردم.
3- آقاي صانعي باندي كشف كرده‏بود كه از سرمايه‌داران فراري و آن‏هايي كه اموال‏شان مصادره شده‏بود، پول گرفته و توسط چند روحاني‏نما براي بازگرداندن اموال مربوطه تلاش كرده‌اند. اين روحاني‌نماها با اعمال نفوذ ناحق، در صدد بازگرداندن كارخانة آبجوسازي "آرگو" به صاحب آن بوده‌اند. آقاي صانعي وقتي در برخورد با اين باند هم چشم‌پوشي و اهمال مي‌بيند، از شدت خشم و ناراحتي گريه كرده‏است.»<ref>واحد سياسي دفتر تبليغات اسلامي حوزة علمية قم، نشرية "گزارش"، شماره 4 (15/4/1364)، ص28.</ref>


3. زمان کافی برای آماده‌کردن زمین ازجنبه مهندسی دراختیار نیست.
==  گزارش- 258 ==


4. نیروی موردنیاز تأمین نشده است.
مهندس "غرضي" وزير نفت جمهوري‌اسلامي ايران، پس از بازگشت از وين نتايج هفتاد و چهارمين كنفرانس وزيران نفت كشورهاي عضو اوپك را تشريح كرد:
«در كنفرانس اخير با توجه به سقف توليد فعلي اوپك كه حدود 5/14 ميليون بشكه در روز مي‌باشد، پيشنهاد شد در اين فصل، يعني تابستان، توليد‏كنندگان هفت درصد از توليد خود را كاهش دهند تا قيمت تثبيت شود و در فصل زمستان مجدداً اعضا مقدار توليد خود را به ميزان سهمية تعيين شده بازگردانند. هشت كشور با اين پيشنهاد موافقت و چهار كشور نيجريه، عراق، اكوادر و گابن بنا به گرفتاري‌هايي كه داشتند، با آن مخالفت كردند.
كشور عراق در اين كنفرانس خواهان افزايش سهمية خود شد. اين كشور قرار است از طريق لوله‌اي كه به درياي احمر منتهي مي‌شود، ظرف چند ماه آينده پانصد هزار بشكه در روز بر توليدات خود بيفزايد.»
مهندس غرضي در مورد موضع ايران در اين كنفرانس، گفت: «ايران بيش‏ترين مصرف داخلي را دارد و اين مصرف زياد نيز جزء سهميه توليد ماست، ولي با اين وجود، ايران با افزايش سهمية اعضا و سقف توليد مخالف است.» وي افزود: «در اين كنفرانس قرار شد قيمت‌هاي رسمي نفت اوپك در سطح فعلي يعني 28 دلار براي هر بشكه حفظ و از آن دفاع شود.»<ref>مأخذ 11، ص4.</ref>


5. هماهنگی در فعالیت‌هایی که برای تأمین امکانات می‌شود وجود ندارد.
==  گزارش- 259 ==


6. اجرای تک پشتیبانی در جزیره مینو میسر نیست.
آخرين تحولات در روابط ايران و شوروي با توجه به آخرين مواضع مسئولان جمهوري‌اسلامي - از جمله مصاحبة ديروز نخست‏وزير ايران - در راديو بي.بي.سي. در مصاحبه‌اي بررسي شد. از آن‌جا كه اين مصاحبه حاوي مسائل جامعي است، مفصلاً آورده مي‌شود:
«از "جهانگير بهروز" روزنامه‌نگار ايراني كه صاحب نظر در مورد روابط ايران و شوروي است و چندي قبل با سفير شوروي در تهران راجع به همين موضوع صحبت كرده‏بود، پرسيديم كه "به نظر او چرا نخست‌وزير ايران در اين زمان به خصوص از شوروي انتقاد كرده‏است." وي جواب داد:
جمهوري‌اسلامي ايران در ماه‌هاي اخير در مقابل شوروي حسن‌نيت زياد نشان داد ولي به نظر مي‌رسد كه نتيجة زياد مهمي به دست نياورده است. از جمله اقداماتي كه مي‌شود گفت از روي حسن‏نيت انجام گرفت يكي محدود كردن تبليغات مخالف در مورد شوروي بود؛ يكي خودداري از محاكمة علني سران حزب توده بود كه مي‌توانست افكار عمومي را عليه شوروي تحريك كند. در مقابل، جواب درستي از شوروي گرفته نشد، گرچه راديو مسكو هم گفتارهايش را محدود كرد ... من گمان مي‌كنم كه شوروي در مقابل دوستي با ايران، توقعات زيادي دارد مثلاً منتظر است كه ايران سياست خود را نسبت به افغانستان خاتمه بدهد يا در مورد جنگ، سياست ديگري در پيش بگيرد كه اين‌ها براي ايران امكان‏پذير نيست كه در حال حاضر تغييرات اساسي در سياست خود بدهد.
سؤال: ولي دو سه ماه پيش نشانه‌هايي بود از اين كه روابط دو كشور رو به بهبود هست؛ مثلاً آقاي موسوي گفته بود كه روابط ايران و شوروي خيلي خوب است و شوروي تا حدي نظراتش را نسبت به جنگ تعديل كرده. همان موقع مقامات سفارت شوروي در ايران هم خيلي با حسن نيت راجع به روابط دو كشور صحبت كرده‏بودند و امكان آن بود كه اين طور تصور كرد كه ايران سعي مي‌كند اين مناسبات بهتر شود تا دربارة جنگ و صدور اسلحه از شوروي به عراق، شوروي تا اندازه‌اي رعايت حال ايران و رعايت نظرات ايران را بكند. آيا فكر مي‌كنيد كه علت اين كه حالا آقاي موسوي از شوروي انتقاد كرده، دليل بر اين است كه اين تلاش‌هاي ايران به نتيجه نرسيده‏است؟
جواب: نظر شما در مورد اين‏كه چند ماه قبل نشانه‌هايي از بهبود روابط ديده شد، كاملاً درست است و بهترين نمونة آن، همان مصاحبة سفير شوروي در تهران بود كه معمولاً در مواقعي اين كار را انجام مي‌دهند كه مي‌خواهند تغييراتي در روش سياسي خودشان بدهند. همان‌طوري كه گفتم، من فكر مي‌كنم كه شوروي منتظر بود در مقابل حسن نيت، ايران قدم‌هاي خيلي بيش‏تري پيش بگذارد و چون از طرف ايران چنين اقدامي صورت نگرفت، شوروي دوباره به سياست گذشته‌اش برگشته است.
سؤال: آيا فكر مي‌كنيد اين قضيه مثلاً مربوط باشد به بعضي از تحولاتي كه در سياست خارجي ايران اخيراً مي‌شود ديد، مثلاً بهبودي كه در روابط ايران با كشورهاي عربي حوزة خليج‌فارس ديده مي‌شود يا مثلاً صحبت‌هايي كه آقاي رفسنجاني در چين و ژاپن كرده‏بود و راجع به امكان بهبود روابط ايران با امريكا؟
جواب: توسعة روابط ميان ايران با چين شايد در بهبود روابط ايران و شوروي يا كُند ساختن سرعت آن تأثيري داشته باشد كه شوروي‌ها از اين بحث گذشته‌اند و زياد استقبال نكرده‌اند.»<ref>مأخذ 7، صص 37 و 38، راديو "بي.بي.سي."</ref>


درمجموع هرچه مباحث عمیق‌تر می‌شد، انگیزه اصلی و دلیل انتخاب منطقه عملیاتی فاو با ابهام بیشتر مواجه و حتی گفته می‌شد که منطقه فاو براثر فشارهای سیاسی برای عملیات انتخاب شده است.
==  گزارش- 260 ==


درنهایت رحیم‌ صفوی، غلامعلی ‌رشید، عزیز جعفری، احمد ‌غلامپور و... برای دادن پیشنهادهای جدید و مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو به نتیجه قطعی رسیدند و قرار شد در جلسه‌ای با فرمانده کل سپاه دراین‌باره به بحث بپردازند.<ref>سند شماره 0634/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: انتخاب منطقه عملیاتی فدک (فاو)، گزارش راوی قرارگاه خاتم، در عملیات والفجر8، داوود رنجبر، صص 92 ـ 91.</ref>
يك روزنامة معتبر امريكايي از دولت امريكا خواست تا از تير‌گي روابطش با ايران بكاهد. روزنامة "هرالدتريبيون" در شمارة اخير خود، با تأكيد بر اين كه "ايران جسورانه ثابت كرده‏است كه با پشت‏سرگذاشتن مخاطرات قبلي (تهديد شدن به‏وسيله گروه‌‌هاي چپ و راست و زخم خوردن از جنگ پنج‏ساله با عراق و مورد دشمني واقع شدن به خاطر سياست‌هايش) ماندني و پابرجاست"، نوشت: «براي پايان دادن به جنگ شيعيان عليه امريكا، دولت ريگان چاره‌اي جز كاهش تيرگي روابط با ايران ندارد و امريكا بايد درصدد يافتن امكانات مناسب براي نزديك شدن دوباره به ايران باشد. انقلاب اسلامي ايران سرابي نيست كه با سربه‏نيست‏كردن بعضي از ملاهاي افراطي يا فعال بتوان آن را از بين برد. اغلب ناظران مسائل خاورميانه متفق‌القول‏اند كه علي‏رغم مشكلاتي كه ايران دارد، خميني‌گري [خمينيسم] و يا حكومت بر اصل اسلام، يقيناً باعث بقاي آيت‌الله روح‏الله خميني خواهد بود.»<ref>سند شماره 226057 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، اسناد سياسي، 18/4/1364، صص 51 و 52.</ref>


== 2 ==
== گزارش- 261 ==
[[رده:2]]
در ادامه بحث درباره طراحی عملیات در منطقه فاو، بعدازظهر امروز جلسه‌ای با حضور محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، و برادرانی که در جلسه صبح حضور داشتند. در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران تشکیل شد. نخست رحیم صفوی شروع به صحبت کرد:


برادران حاضر در این جلسه از ابتدای جنگ، در جنگ بوده‌اند و فلسفه وجودی‌شان در جنگ یک فلسفه محکم زیربنایی و عقیدتی است و براساس پایبندی به مقام ولایت آمدند در جنگ و با اعتقاد به اینکه این جنگ، جنگ بین حق و باطل است و جبهه حسینی‌ها علیه یزید‌ی‌هاست و اینکه هر زمانی هم که امام تکلیف کند، حاضر به ریختن خونشان به پای درخت ایمان و عقیده‌شان هستند... .
در واكنش در برابر مواضع امريكا و اظهارات روز گذشتة ريگان، امروز منابع شوروي، لبنان، ليبي و اردن، مواضع رسمي و غيررسمي كشورهاي خود را اعلام كردند.
خبرگزاري فرانسه از مسكو گزارش داد: «"تاس" خبرگزاري رسمي شوروي، در پاسخ به اظهارات روز گذشتة ريگان در رابطه با تروريسم بين‌المللي، نوشت: "اين واشنگتن است كه پيوسته به تروريسم دولتي در سطح بين‌المللي متوسل مي‌شود." تاس اضافه كرد كه "رئيس‌جمهوري امريكا به همة كشورها و ملت‌هايي كه در راه استقلال سياسي اقتصادي خود مبارزه مي‌كنند، برچسب تروريسم بين‌المللي مي‌زند." تاس نوشته‏است كه "رئيس قوة اجرايي امريكا اكنون به مخالفت روزافزون بين‌المللي با سياست خارجي ايالات متحده در كشورهاي در حال توسعه پي برده‏است؛ هدف نهايي سياست ريگان آن است كه اين كشورها را زير سلطة اقتصادي و استراتژيكي واشنگتن در آورد. مع‏ذالك ريگان هنوز هم نمي‌خواهد بفهمد كه بالا گرفتن موج ضد امريكايي در سرتاسر جهان، پي‏‏آمد سرشت امپرياليستي و تهاجمي واشنگتن است و پيوسته از تروريسم بين‌المللي دم مي‌زند.»<ref>مأخذ 11، ص آخر.</ref>
راديو ليبي نيز امروز اعلام كرد: «ليبي و چهار كشور ديگري كه "رونالد ريگان" رئيس‏جمهوري امريكا، از آن‏ها به‌عنوان كشورهاي تروريستي نام برد، تنها كشورهايي هستند كه با سياست امريكا داير بر "بلعيدن جهان" مقابله مي‌كنند.» به گزارش آسوشيتدپرس، راديو ليبي، ريگان را يك تروريست ناميده و اعلام كرده‏است: «اين پنج كشور تنها كشورهايي هستند كه با سياست‌هاي امريكا كه در صدد كنترل جهان و تضمين برتري امريكا در رويارويي هسته‌اي آينده با طرف ديگر است، مقابله مي‌كنند. ريگان تروريست بدون هيچ دليلي كه حتي براي امريكايي‌ها قانع كننده باشد، موضع اين كشورها را به عمليات هواپيماربايي كه از سوي افراد يا گروه‌ها به دلايلي كاملاً مختلف صورت مي‌گيرد، مربوط مي‌سازد.»
همچنين "علي تريكي" وزير امورخارجه ليبي، در نامه‌اي به دبيركل سازمان ملل، ضمن تكذيب حمايت كشورش از ربايندگان هواپيماي امريكايي، امريكا را به داشتن طرح‌هاي تجاوزكارانه عليه ليبي، متهم كرد.<ref>روزنامة اطلاعات، 19/4/1364، ص آخر.</ref>
از سوي ديگر، در يك تحرك هماهنگ با امريكا، شاه حسين در نامه‌اي به رئيس شركت هواپيمايي اردن (عاليا)، اعلام كرده كه اردن زماني پروازهاي خود را به فرودگاه بين‌المللي بيروت از سر خواهد گرفت كه اين فرودگاه وضع قبلي خود را تحت كنترل دولت به دست آورد و دولت لبنان به‌طور كامل بر آن حاكميت داشته‏باشد.<ref>همان.</ref>
در اين حال، خبرگزاري رسمي لبنان گزارش داد: «"امين جميل" رئيس‌جمهوري لبنان، ديروز رياست نشستي از مقام‌هاي امنيتي لبنان را به منظور بحث پيرامون راه‌هاي مقابله با تدابير امريكا عليه فرودگاه بيروت، بر عهده داشت. نمايندة لبنان روز گذشته در سازمان ملل گفت كه ربوده شدن هواپيماي "تي.دبليو.اي." و به گروگان گرفته‏شدن مسافران امريكايي آن، يك اقدام تروريستي نبوده و امريكا را به دليل ناديده گرفتن انگيزه‌هاي سياسي هواپيماربايان، مورد سرزنش قرار داد.»<ref>مأخذ11، ص آخر.</ref>


... برادران با یک دید واقع‌بینانه می‌خواهند روی مسئله جنگ فکر و کار کنند. ما دید واقع‌بینانه را از این نظر می‌گوییم که اگر به یک چیزهایی که می‌دانیم آماده نمی‌شود و در زمان لازم امکان فراهم‌شدن آن نیست توجه نکنیم، این یک دید غیرواقع‌بینانه است. من اساس تردید را عدم واقع‌بینی مسائل می‌دانم؛ اگر کسی واقع‌بینانه وارد یک صحنه و یک عملی بشود، در او هیچ تردیدی نیست.
==  گزارش- 262 ==


ما از عملیات‌های رمضان تا والفجرها و حتی خیبر و بدر به این نتیجه قطعی رسیده‌ایم که با مقدورات و امکانات موجود نمی‌توانیم عملیات گسترده‌ای داشته باشیم. البته عملیات گسترده در توان جمهوری اسلامی هست ولی در توان سپاه پاسداران نیست. الآن هیچ‌کدام از شرایط اجرای عملیات حاصل نیست. شما از شرایط اجرای عملیات را "حفظ غافلگیری" اعلام کرده‌اید. خوب ما چشممان را ببندیم و بگوییم دشمن نفهمیده؟ این‌همه اقدامات مهندسی شده، این‌همه جاسوس‌های دشمن در منطقه‌ هست. شما گفته بودید که از شرایط اجرای عملیات این است که "ما 150 گردان نیرو" داشته باشیم. فرماندهان مناطق ما می‌گویند که این نیرو فراهم نمی‌شود. شورای عالی سپاه می‌گوید این نیرو حاصل نمی‌شود و از 76 هزار بسیجی که باید داشته باشیم الآن حدود 26 هزار نفر موجود داریم، یعنی یک‌سوم؛ این دوسوم نیروی دیگری که به‌صورت بسیجی باید بیاید، با این مسائلی که الآن هست و باتوجه‌به زمان و آموزش و... نمی‌آیند. ما می‌گوییم وقتی نیرو آمد 55 الی 60 روز وقت لازم است تا برای عملیات آماده بشوند.
"فارين ريپورت" يك نشرية "نيمه محرمانه" چاپ لندن، در شماره اخير خود ضمن يك گزارش از آخرين تحولات جنگ ايران و عراق، دربارة وضع جسمي امام‌خميني و نظر ايشان راجع به جنگ جاري، نوشت: «در وجود آيت‌الله خميني در سن 82 سالگي علايم بيماري كه به وي نسبت مي‌دهند، به وضوح مشاهده نمي‌شود. وي اخيراً در يك سخن‏راني في‌البداهة تلويزيوني - كه يك ساعت و يا بيش‏تر به طول انجاميد - شركت جست. آيت‌الله خميني خسته به نظر مي‌رسد ليكن كاملاً هوشيار است و مصمم است كه به اين جنگ كه آن را "خواستة خدا" مي‌داند، ادامه دهد.»
در ادامه، نويسنده "اميدواري‌هايي" را ابراز كرده است: «با اين حال، روحانيت ايران دچار تفرقه است؛ آيت‌الله شريعتمداري مدت‌هاست كه در خانه‌اش بازداشت مي‌باشد؛ خميني علناً از برخي ملايان به‏خاطر داشتن نظرات ملايم نسبت به جنگ، انتقاد به عمل آورده‏است.»<ref>مأخذ 7، نشرية "فارين ريپورت" چاپ لندن، 18/4/1364، ص17.</ref>


می‌گوییم مهمات‌ در وضع بسیار بدی است، ما حدود یک‌چهارم، یک‌پنجم، مهمات لازم را داریم و این چیزی نیست که در یک‌ ماه یا دو ماه آینده دست ما برسد. آمار برخی از اقلام مهمات یک‌دهم و یک‌ششم تعداد لازم است. ما اگر بخواهیم اینها را نادیده بگیریم که همان عملیات بدر می‌شود. آن مقدار تجهیزات موردنیاز که برآورد شده برای عملیات، برخی تا شش ماه و یک سال دیگر قابل‌تهیه‌شدن نیست. ...
==  گزارش- 263 ==


برای این عملیات‌ها ما قرارگاه‌ها و لشکرهایمان هنوز هیچ شکلی نگرفته است.
به گزارش راديو صداي نجات ايران (وابسته به علي اميني)، "طارق عزيز" وزير خارجة عراق، هديه‏اي از صدام‌حسين به "مسعود رجوي" داده است. اين هديه به مناسبت ازدواج رجوي با "مريم قجر عضدانلو" همسر سابق "مهدي ابريشم‌چي" بوده‏است و شامل يك ساعت نفيس طلا - كه در پشت آن، نقشة عراق حك شده و در آن، خرمشهر به نام "محمره" و به‌عنوان يك شهر عراق ترسيم گرديده است - و يك رشته گردن‏بند مرواريد بحريني براي مريم قجرعضدانلو، مي‌باشد.<ref>مأخذ 17، صص 30 و 31.</ref>


مسئله‌مان الآن عملیات گسترده آینده است؛ بیشتر فرماندهان از آقای مرتضی قربانی و احمد کاظمی تا دیگر برادران به ما اعتراض می‌کنند که اینجا نمی‌توانیم عمل کنیم.


از شرایط دیگر برای عملیات این بود که در جزیره مینو تک پشتیبانی انجام بگیرد که 50 درصد موفقیت در این است؛ این شرط هم آماده نیست.


حاصل‌نشدن این شرایط، برابر است با شکست و این شکست هم دیگر شکست بدر و خیبر نیست، شکستی است که هم فرماندهان ما روحیه‌شان خرد و شکسته می‌شود و هم نسبت به رده‌های بالاتر اصلاً بی‌اعتقاد می‌شوند. الآن بسیجی‌های کاظمی [لشکر8 نجف] به فرمانده‌شان ایرادی ندارند، به مسئولین جنگ و مملکت اعتراض دارند. می‌گویند اینها چه مسئولینی هستندکه نمی‌آیند ببینند چه شده؟ در عملیات قادر چه گذشته؟ یعنی یک اعتراض عمومی را خواهیم داشت، الآن فرمانده لشکرها به قرارگاه‌ها بی‌اعتمادند، این بی‌اعتمادی اوج می‌گیرد.[[پرونده:Rahim-safavi-1.jpg|بندانگشتی|رحيم صفوي فرمانده نيروي زميني سپاه، اجراي عمليات محدود در سال 1364 و آمادگي براي عمليات گسترده در سال 1365 را پيشنهاد مي‌كند.]]رحیم صفوی در ادامه، پیشنهاد خود و دیگر مسئولان نیروی زمینی سپاه را چنین مطرح می‌کند:


«با این نیرو‌هایی که دارند می‌آیند، تا اوایل سال آینده 10 الی 15 عملیات محدود و موفق انجام بدهیم و هم‌زمان با این عملیات‌ها، خودمان را آماده کنیم و برای اوایل سال آینده در منطقه شمال‌غرب بجنگیم و هم‌زمان با آنها منطقه فدک و منطقه حیدر و حتی منطقه بالاتر را یعنی شمال منطقه عملیات بدر را آماده کنیم. یعنی تمام کارهایش آماده بشود و در این سه منطقه بعد از عملیات‌های شمال‌غرب عملیات کنیم. عملیات‌های شمال‌غرب را با نیرویی به‌اندازه 60 تا 70 گردان عمل کنیم، ولی عملیات‌های جنوب را که ارزش و اهمیتش کاملاً روشن است احتیاج به غافلگیری، آماده‌کردن منطقه و آمادگی تجهیزات، وسایل و امکانات دارد، آماده بشوند تا عملیات را جلو ببریم. ما شرایط خودمان را با [عملیات‌های] خیبر و بدر بسنجیم، اگر موفقیتی نمی‌بینیم دست به عملی نزنیم که باعث ناراحتی بشود. برویم محکم به مسئولین بگوییم ما عملیات‌های محدود را ادامه می‌دهیم تا چندین ماه دیگر، بعد هم در شمال‌غرب می‌جنگیم و بعد از آن در جنوب.»<ref>همان، صص 94 ـ 92.</ref>[[پرونده:Mohsen-rezaii-1.jpg|بندانگشتی|فرمانده كل سپاه محسن رضايي، در جلسه قرارگاه مركزي سپاه با اشاره به اهميت اجراي عمليات آتي (فاو)، اين جلسه را تلخ‌ترين جلسه در طول دوران فرماندهي‌اش ناميد.]]پس از سخنان رحیم صفوی، محسن رضایی درحالی‌که ناراحتی در چهره‌اش نمایان بود، پس از چند دقیقه تأمل شروع به صحبت کرد که بخش‌هایی از آن چنین است: «متأسفانه این جلسه برای ما تلخ‌ترین جلسه‌ای است که در تاریخ عمر جنگ دارم. تازه می‌فهمم که عمق ترمزی که الآن در آن پایین و عمق سدی که در بالای ما ایجاد شده، از پایین داریم ترمز می‌کنیم و از بالا یک سدی شده هم آن سد و هم ترمز شما، درست آن بن‌بستی که در جنگ پیدا شده، الآن پیدا کرده است. شما در بدر آمدید گفتید که بیاییم عملیات شماره 2 را، اول انجام بدهیم، گفتیم برادران این حرف را نزنید اگر یک ماه به شما فرصت دادیم، رفتید روی عملیات شماره 2 کار کردید، شاید وسط کار دوباره گفتید که نباید انجام بدهیم... چقدر استدلال شما یا برادرمان رشید آوردید که چرا نباید عملیات شماره 2 را انجام بدهیم؟... الآن تنها راه ما "فاو" است، فاو مهم است. حالا می‌گوییم فاو، اول می‌گویید القرنه بعد از القرنه می‌آیید می‌گویید نخیر، شمال‌غرب. خدا وکیلی همه‌تان می‌توانید بزنید روی قرآن که اگر یک ‌ماه دیگر رفتید روی شمال‌غرب فکر کردید، دوباره نیایید بگویید که نمی‌شود و... زمان دارد می‌گذرد و این دو ضعف که ضعف اساسی است و مبنای ترمز را تشکیل داده از پایین داریم ترمز می‌کنیم، از بالا هم که سد راه رشد توان رزمی و رشد قوه رزمی پیدا شده، حالا این وسط چه باید کرد؟ ما باید بفهمیم می‌خواهیم بجنگیم ولو با 2 نفر، حتی با یک‌گروهان می‌شود جنگید و می‌شود از دشمن تلفات گرفت. با 2 نفر هم می‌شود جنگید. ضعف سومی که هست این است که شما می‌گویید که توان جمهوری اسلامی می‌رسد، توان جمهوری اسلامی می‌رسد یعنی ضعف سوم. این ترمز و آن سد، جنگ را به بن‌بست رساندند، کی می‌گوید توان جمهوری اسلامی می‌رسد جمهوری اسلامی معجونی است از دستاورد انقلاب و رژیم سابق که دست ما مانده، شما صحبت از یک توان بالقوه‌ای می‌کنید که می‌گویید ما می‌توانیم این را به فعل در بیاوریم... مگر توان یک چیز ساده‌ای است، فهم توان پنج سال وقت می‌خواهد شما تا پنج سال دیگر نمی‌توانید بفهمانید. الآن 100 تا کمپرسی در جنگ می‌خواهید. همین الآن اگر بگویید 100 تا کمپرسی، می‌گویند ببینید اینها بهانه آوردند که می‌خواهند نجنگند که 100 کمپرسی را گفتند. چه کسی این را می‌گوید، جز افراد بالای شما این را می‌گویند، چرا؟ با شما لج دارند؟ اینها غیرانقلابی‌اند؟ نه، طبیعی است، ما هم به‌جای آنها بودیم همین حرف را می‌زدیم، برای اینکه در جنگ نیستند ما چه انتظاری داریم؟ چهار سال است خواستیم اینها را در جنگ بیاوریم، اما ورود ناقص اینها در جنگ کار را بدتر کرد. پس این توانی که از جمهوری اسلامی می‌گویید، شما خودتان را دارید بازی می‌دهید، یک ذهنیتی را درست می‌کنید که عذاب وجدانتان را حل کنید بعد آن را می‌گویید نه ما اگر این حرف را می‌زنیم خوب دلیل داریم. می‌گویید توان جمهوری اسلامی باید بیاید جلو، کدام توان؟ کدام کار؟ پس این هم ضعف سوم شما. جمهوری اسلامی یعنی در کل دولت 100 نفر آدم، تازه این 100 نفر که حزب‌اللهی و انقلابی هستند نمی‌دانند جنگ چیست چهار سال و پنج سال دیگر می‌فهمند. باوجوداین باید پیش برویم، پس این توان که می‌گویید، این است. من یک‌مرتبه نسبت به برخورد شما غافلگیر شدم، فکر نمی‌کردم، حالا بعد فکر می‌کنم که چه ضعف‌های دیگری ما داریم باید این ضعف‌ها را در‌آوریم و آنها را حل کنیم. ...» سخنان رحیم صفوی و محسن رضایی در این جلسه آغازی بود برای ادامه بحث: رحیم صفوی: ما می‌گوییم با این توان، نه می‌شود در القرنه بجنگیم و نه در فاو. حال شما هی می‌خواهید فشار بیاورید... اگر شما می‌فرمایید که متناسب با توانمان منطقه تعیین کنیم، الآن این منطقه تناسبی با توانمان ندارد، اگر برویم شکست می‌خوریم. سپاه با این توان قادر به اجرای عملیات گسترده نیست، باید توان بالاتری به دست بیاورد تا بتواند بجنگد. محسن رضایی: این کلی است، این را چه کسی از شما قبول می‌کند؟ شما با استدلال ثابت کنید که اینجا چند گردان می‌خواهد و چند گردان تابه‌حال رسیده. این بحث‌های نارس شما، کار شما را سد کرده و وقتی که این کار سد بشود معلوم است که نمی‌توانید آماده بشوید». در ادامه جلسه یکی دیگر از مسئولان نیروی زمینی سپاه، وارد بحث می‌شود. غلامعلی رشید: ما این‌را به‌وضوح می‌بینیم که اگر 50، 60 گردان نیروی بسیجی بدون امکانات و تجهیزات لازم فراهم شود، دستور عملیات صادر می‌شود؛ چشم‌پوشی می‌شود از غافلگیری؛ چشم‌پوشی می‌شود از برآورد مهمات و... ما می‌گوییم ما یک تاجر ورشکسته هستیم، نمی‌توانیم یک معامله بزرگ انجام دهیم. این خیالی است که ما قبلاً می‌کردیم. ما در فتح‌المبین یک تاجر خوب بودیم، می‌توانستیم معامله کنیم. الآن دیگر قادر نیستیم آن معامله بزرگ را بکنیم. ما می‌گوییم با یک‌ نفر هم می‌شود جنگید، اما یک‌ نفر وقتی بجنگد، سه نفر عراقی را بکشد و خودش هم شهید بشود، این پیروزی است، اما مجموعه عملیات‌های بدر و خیبر می‌شود شکست؛ پیروزی نیست. قضیه عاشورا پیروزی است، 72 نفر بودند به 30 هزار نفر. می‌شود جنگید، اما تا یک‌ ماه دیگر این 50، 60 گردان می‌شود قوی‌ترین عامل فشار. رضایی: صحیح است که شما می‌خواهید از من اعتراف بگیرید که اگر همه توان فراهم نشد نجنگید؟ کجای مردانگی این‌طور است؟ غلامعلی رشید: ما نسبت به فرماندهی خودمان اعتمادمان کم نشده، تردید نداریم. ما عقل شما و علم و تدبیر شما را عالی‌ترین تدبیر برای خودمان می‌شناسیم. ما بی‌اعتمادیم به اینکه امکانات نمی‌رسد، این تردید در بچه‌ها به وجود می‌آورد. یکی از علت تردیدها این است که بی‌اعتمادند به امکانات، بی‌اعتمادند به این نیرویی که باید فراهم شود، ... و دیدند هم این فراهم نشده و نیرو می‌آید پای‌کار و بعد می‌گویند عمل کنید و عمل هم کردند. ما می‌گوییم جلوگیری کنیم از این‌کار. ما اگر هم یک مقدار پارسال منطقه 2 را پیشنهاد می‌دادیم، می‌دیدیم که آن‌موقع پذیرای این نیست که بگوییم عملیات گسترده، در جنوب نمی‌توانیم انجام دهیم. ولی الآن به این نتیجه رسیدیم که واقعیات را ببینیم. در این جنوب هدف‌های بسیار ارزشمندی هست که زیر زبان همه مزه می‌کند. تا گفتیم فاو، گفتند: به‌به، چه چیز خوبی است و... اینجا هدف‌هایش ارزشمند است و امکانات و نیرو می‌خواهد و ما سه سال است که در اینجا تلاش می‌کنیم، نتوانستیم یک گام قوی برداریم، ما به‌عنوان یک پیشنهاد می‌گوییم که: تا پایان سال عملیات محدود انجام دهیم، 15تا عملیات محدود انجام می‌دهیم، بعد برویم شمال‌غرب؛ آنجا می‌شود با 50، 60 گردان جنگ کرد، بعد به جنوب برگردیم. در این فاصله کار مهندسی بکنیم که بشود غافلگیری را رعایت کرد. الآن تمام یگان‌های ما در سرزمین جنوب هستند. غافلگیری از بین رفته است، دیگر معنی و مفهوم ندارد. کار مهندسی که ما می‌کنیم فردایش می‌خواهیم عمل کنیم. شما کار مهندسی جزیره آبادان را انجام دهید و یک ‌سال بعد عملیات کنید. این معنای دیگری پیدا می‌کند. غافلگیری، آب حیات ماست.


<references />
== <big>منابع و مآخذ روزشمار 1364/04/18 </big> ==
 
{{پانویس}}
 
<references/>
 
 
 
 
 
</div>
 
 
 
 
{{#css:/bootstrap.css}}

نسخهٔ ‏۱۰ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۴۸

روزشمار جنگ سال 1364
1364.04.18
نام‌های دیگر هجده تیر
تاریخ شمسی 1364.04.18
تاریخ میلادی 20 شوال 1405
تاریخ قمری 9 ژوئیه 1985
1360.04.18
1361.04.18
1362.04.18
1363.04.18
1365.04.18
1366.04.18
1367.04.18



گزارش- 252

دشمن در ساعت4:30 بامداد امروز با نيرويي به استعداد يك گردان تقويت شده، با اجراي تك در منطقة "نهر عنبر" مقابل پاسگاه شرهاني (جنوب نوار مرزي موسيان)، مواضع جديدي را اشغال كرد.[۱] يك گزارش سپاه حاكي است كه نيروهاي عراقي از ساعت3:30 بعداز نيمه شب به اجراي آتش تهية سنگين روي مواضع ارتش جمهوري‌اسلامي مستقر در منطقه، پرداختند. براساس اين گزارش، حملة دشمن جهت تصرف ارتفاعات 175 و 172 انجام گرفت، اما بدون دست‏يابي به اين دو ارتفاع، فقط با تصرف خط خودي و اسارت 17 تن، متوقف شد.[۲] در اين باره در اطلاعية نظامي ارتش عراق آمده‏است: «تيپ435 در اين هجوم، دو گروهان پياده از گردان 101 تيپ چتربازان 55 را متحمل تلفات نموده است.» طبق اين اطلاعيه، نيروي مهاجم مناطقي را كه "نيروهاي خميني" از مواضع سپاه چهارم عراق اشغال كرده‏بودند، "تار و مار" كرده‏است.[۳] از سوي ديگر، نيروهايي از تيپ40 سراب (ارتش) براي بازپس‌گيري ارتفاع 402 معروف به "كله‌شوان" در منطقة سومار - كه دشمن در روز گذشته (17/4/1364) آن را تصرف كرده است - از نيمه شب به اجراي تك عليه دشمن پرداختند، ليكن بعد از درگير شدن با دشمن، با اعلام اين كه "آتش دشمن سنگين است و 5 شهيد و 10 مجروح داده‌ايم" به عقب برگشتند.[۴] به گزارش قرارگاه سلمان، استعداد نيروي شركت كننده در عمليات، 109 تن بود كه 25 تن پيشرو و بقيه در احتياط عمليات قرار داشتند.[۵]

گزارش- 253

هواپيماهاي عراق به يك نفت‏كش حمله كردند. اين نفت‏كش كه " ام - وطن" نام دارد و داراي مليت تركيه و ظرفيت 393 هزار تن است، پس از بار‌گيري از خارك و حركت به طرف جزيره سيري، در ساعت6:20 بامداد مورد اصابت موشك قرار گرفت.[۶] يك سخن‏گوي شركت كشتي‏راني تركيه گفت اين نفت‌كش در اجارة دولت ايران بوده است. رويتر در گزارشي از بيروت در اين مورد اعلام كرد: «نفت‏كش ام - وطن سومين نفت‏كشي است كه در طول سه ماه گذشته در جريان انتقال نفت ايران از جزيرة خارك به ترمينال نفتي جزيرة سيري - كه به تازگي در منطقه‌اي دور از برد هواپيماهاي عراقي در جنوب خليج‌[فارس] ايجاد شده - هدف اصابت موشك‌هاي عراقي قرار مي‌گيرد.»[۷] عراق در اطلاعية نظامي 1890 مورخ 18/4/1364 به اين حمله اعتراف و اعلام كرد كه در ساعت6:45 صبح امروز دست به حمله عليه يك هدف بزرگ دريايي در نزديكي جزيرة خارك زده است.[۸]

گزارش- 254

امروز در يك اقدام بي‌سابقه، هواپيماي حامل وزير نفت جمهوري‌اسلامي ايران مورد تعرض هواپيماهاي عراقي قرار گرفت. به گزارش رسيده، هواپيماي حامل مهندس "غرضي" و همراهان هنگام ورود به كشور، برفراز مرز هوايي ايران و تركيه، مورد تعقيب يك فروند هواپيماي جنگندة عراقي قرار گرفت. به گزارش خبرنگار خبرگزاري جمهوري‌اسلامي - كه خود داخل هواپيماي حامل هيئت نفتي ايران بوده‏است - چند لحظه پس از عبور هواپيماي ايراني از فراز مرز هوايي ايران و تركيه، حملة جنگندة دشمن به سوي هواپيماي ايراني با آتش پدافند دو فروند هواپيماي جنگي " اف - 4" ايران، دفع و هواپيماي دشمن ناچار گريخت. از حوالي مرز ايران با تركيه، يك فروند " اف - 4" در نزديكي هواپيماي حامل وزير نفت و يكي ديگر از فاصله دور در پشت سر، اين هواپيما را اسكورت مي‏كردند. قابل ذكر است كه وزير نفت و همراهان در حال بازگشت از كنفرانس وزيران نفت اوپك در وين، بودند.[۹]

گزارش- 255

"حسن" شاه مراكش، اعراب را به پشتيباني از عراق در مقابله با " تجاوز ايران"(؟!) دعوت كرد و گفت: «آن‏كه مي‌گويد "عراق را در اين جنگ به حال خود واگذاريد"، اين حقيقت را نمي‌داند كه جسم عرب يكي است و امت عرب امت واحدي است و قابل تفكيك نيست.»[۱۰]

گزارش- 256

در مرحلة دوم عمليات " انصارالله" - كه در مناطق مرزي شمال غرب كشور جهت قطع ارتباط نيروهاي محارب ضدانقلاب با عراق و سركوبي و انهدام آنان و پاك‏سازي روستاهاي مرزي ادامه دارد - قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) (سپاه) با اعلام اين كه تعداد كثيري از عناصر تشكيلاتي و سران ضدانقلاب از جمله "عليار" مسئول نظامي حزب منحله دمكرات، به هلاكت رسيده‌اند، برخي كشتگان را نام برده است: 1- كاك " ابرا" معروف به " ابوبكر سقزي" مسئول حفاظت قاسملو. 2- "ميرزا عبدالله ميرغلام" معاون هيز معين از حزب منحلة دمكرات. 3- "عبدالكريم حسيني" فرزند "شيخ جلال حسيني" معروف به "بابا شيخ" مسئول نظامي گروهك خبات. 4- "هاشم بياران" مسئول دستة شوان از گروهك كومه‏له. قرارگاه حمزه افزوده‏است: «همچنين "عبدالله سور" از اعضاي تشكيلات حزب منحلة دمكرات و " ارسلان ايلخان‌زاده" از دفتر سياسي حزب منحلة كومه‏له به همراه تعداد بي‌شماري از فريب خوردگان ضمن اظهار ندامت، خود را به پايگاه‌هاي تابعه قرارگاه حمزه تسليم و در كنار نيروهاي اسلام به مبارزه با اشرار پرداختند.»[۱۱] دربارة عمليات "انصار‏الله" و سابقة آن، يك نشريه داخلي سپاه گزارش داده است: «به دنبال تجمع گروهك‌هاي ضدانقلاب در منطقة "شيلر" در غرب كشور و عمليات ايذائي‌يي كه توسط آنان در برخي مناطق (مثل سارال) صورت گرفت، رزمندگان اسلام موفق شدند پس از شناسايي‌ها و تداركات لازم، در اواخر خرداد ماه طي عملياتي حساب شده، تلفات و خسارات قابل توجهي به عناصر فريب خوردة ضد انقلاب وارد سازند. بخشي از دست‏آوردهاي اين عمليات - كه هنوز ادامه دارد ‏ - عبارت است از: 1- به هلاكت رسيدن بيش از صد تن از عناصر مهم ضدانقلاب من‌جمله سرگرد "عليار" مسئول نظامي حزب دمكرات، "باباشيخ" پسر شيخ "جلال حسيني" از گروهك خبات، چند تن از مسئولين گروهك‌هاي دمكرات، خبات و كومه‏له كه اجساد 60 تن از معدومين در منطقه به جاي مانده است. 2- مقادير قابل توجهي اسناد و مدارك درون تشكيلاتي گروهك‌ها به همراه مقداري غنايم از قبيل سلاح انفرادي، مهمات و بي‌سيم به دست رزمندگان اسلام افتاده‏است. 3- تعداد 38 تن از اهالي روستاي "غيبي سور" ديواندره كه به جرم همكاري با جمهوري‌اسلامي و عدم پرداخت باج به ضدانقلابيون، در اسارت گروهك‌ها بودند، در اين عمليات آزاد شدند كه تأثير بسيار خوبي در روحيه مردم منطقه داشته است تا جايي كه در بين مردم مطرح شده كه هدف اصلي عمليات رزمندگان آزادي اين افراد بوده‏است. 4- حداقل پانزده روستاي مرزي به طور كامل پاك‏سازي شد و محور استراتژيك "سوته - بسطام" در نوار مرزي پاك‏سازي و با استقرار نيروهاي اسلام در منطقه، مورد استفادة مردم و رزمندگان قرار گرفت. 5- ارتباط تداركاتي گروهك‌هاي ضدانقلاب با رژيم بعثي در منطقة فوق قطع و تعداد زيادي از آنان به خاك عراق متواري شدند. 6- تعدادي از ضدانقلابيون دست‏گير و يا مجروح شده‏اند كه در بين مجروحين، "علي عزيزي" مسئول نظامي گروهك خبات نيز به چشم مي‌خورد.»[۱۲] از سوي ديگر، به گزارش ركن2 قرارگاه حمزه (ارتش)، عناصر حزب دمكرات براي فعاليت ايذايي عليه نيروهاي خودي آماده شده‏اند: «تعداد زيادي از چته‌هاي حزب منحلة دمكرات متشكل از هيزهاي" نحو، سيمكو، آواره، افشين " كه از عراق وارد ايران گرديده‌اند، هم اكنون در منطقة كوه "سيپارز" واقع در غرب جلديان به سر مي‌برند كه به زودي به منظور انجام فعاليت‌هاي ايذايي از قبيل اجراي كمين و گروگان‌گيري و مين‌گذاري در منطقه، تقسيم خواهند شد. ضمناً عده‌اي از عناصر گروهك‌هاي داخلي به منظور عمليات ايذايي در منطقه و مسير محور اشنويه - كلاشين مستقر گرديده‌اند.»[۱۳]

گزارش- 257

در ديدار امروز مسئولان قوة قضائيه با امام‌خميني - كه در واقع مراسم توديع دادستان قبلي (آقاي صانعي) و معارفة دادستان جديد (آقاي موسوي خوئيني‌ها) بود ‏- امام در سخناني ابتدا گفتند: «كشور ما تازه متولد شده‌اي است كه با اين كه ملت‌ها با ما موافق‏اند، اكثر دولت‌ها با ما مخالف مي‌باشند. در دنيا اين گونه تبليغ مي‌شود كه "ايران مي‌خواهد منابع كلية كشورها را از بين ببرد"، در حالي كه كشور اسلامي ما روي موازين اسلامي عمل مي‌كند و هيچ گاه قصد تجاوز و تعدي به ديگران را ندارد. ما در مقابل عراق هم، تنها دفاع مي‌كنيم؛ دفاع، حقي كه شرعاً و عقلاً بر همة مسلمانان واجب است، خصوصاً مردم ايران كه مورد تجاوز قرار گرفته‌اند. البته در چنين مقطعي همه كارها مشكل است.» امام‌خميني سپس در مورد تغييرات اخير در قوة قضائيه - كه در محافل داخل و خارج تفاسير متعددي را در پي داشته و بعضاً آن را حاكي از نارضايتي‌هاي آقاي صانعي دانسته‏اند و برخي برعكس آن را در جهت تقويت راديكاليزم پنداشته‏اند - خاطرنشان كردند: «قوة قضائيه مشكلاتش بيش‏تر از ساير ارگان‌هاست، چرا كه قوة قضائيه دخالت در اموري مي‌كند كه اختلافي است و اختلاف بين مردم هم تمام شدني نيست؛ ناچار هميشه يكي از دو نفري كه با يك‏ديگر اختلاف دارند، ناراضي مي‌رود، به همين جهت كار بسيار مشكلي است و از طرفي هم، بسيار حساس و مورد توجه اسلام است. قوة قضائيه اگر روي موازين اسلامي - انساني رفتار كند، كشور را مي‌تواند نجات دهد. مسئله دادستاني كه همه مي‌دانيد از امور بسيار مشكل و حساس است و آقاي صانعي كه مردي فاضل و عالم است و سال‌ها او را از نزديك مي‌شناسيم و او را عنصري فعال و خوب مي‌‌دانم، تا به حال اين سمت را داشتند كه از زحمات ايشان تشكر مي‌كنم، منتها اخيراً خسته شدند و به خاطر همين خستگي مدت‌هاست كه تصميم داشتند كنار بروند و ما مي‌خواستيم باشند و ايشان از اين سمت استعفا دادند كه پذيرفته شد. با جناب آقاي موسوي خوئيني‌ها هم آشنا هستم و ايشان را مي‌شناسم و البته بعضي از آقايان هم ايشان را به هر جهت مي‌شناسند؛ از جهت علمي كه مورد تأييد بعضي از رجال و علماي علم هستند و از نظر تعهد كه من خود، ايشان را مي‌شناسم؛ ايشان كارهاي مهم را خوب انجام مي‌دهند و مرد فعالي است.» گفتني است كه به گزارش يك نشرية غيررسمي كه در حوزة علمية قم منتشر مي‌شود، استعفاي آقاي صانعي از مدت‌ها قبل به‏طور شايعه مطرح بوده و دلايل آن را نيز چنين برمي‏شمرده‏اند: «1- آقاي صانعي از مماشاتي كه در مورد برخي متخلفين صورت مي‌گرفت، ناراحت بود و تلاش‌هاي او در رفع اين نقيصه به جايي نرسيده و منجر به استعفا گرديد. 2- آقاي صانعي ليستي از برخي متخلفين اقتصادي و اجتماعي را تهيه كرده و همراه استعفا به شوراي عالي قضايي تقديم كرده‏است. وي تأكيد كرده‏است كه هر وقت اين‌ها دست‏گير شدند، من از قم برمي‌گردم. 3- آقاي صانعي باندي كشف كرده‏بود كه از سرمايه‌داران فراري و آن‏هايي كه اموال‏شان مصادره شده‏بود، پول گرفته و توسط چند روحاني‏نما براي بازگرداندن اموال مربوطه تلاش كرده‌اند. اين روحاني‌نماها با اعمال نفوذ ناحق، در صدد بازگرداندن كارخانة آبجوسازي "آرگو" به صاحب آن بوده‌اند. آقاي صانعي وقتي در برخورد با اين باند هم چشم‌پوشي و اهمال مي‌بيند، از شدت خشم و ناراحتي گريه كرده‏است.»[۱۴]

گزارش- 258

مهندس "غرضي" وزير نفت جمهوري‌اسلامي ايران، پس از بازگشت از وين نتايج هفتاد و چهارمين كنفرانس وزيران نفت كشورهاي عضو اوپك را تشريح كرد: 

«در كنفرانس اخير با توجه به سقف توليد فعلي اوپك كه حدود 5/14 ميليون بشكه در روز مي‌باشد، پيشنهاد شد در اين فصل، يعني تابستان، توليد‏كنندگان هفت درصد از توليد خود را كاهش دهند تا قيمت تثبيت شود و در فصل زمستان مجدداً اعضا مقدار توليد خود را به ميزان سهمية تعيين شده بازگردانند. هشت كشور با اين پيشنهاد موافقت و چهار كشور نيجريه، عراق، اكوادر و گابن بنا به گرفتاري‌هايي كه داشتند، با آن مخالفت كردند.

كشور عراق در اين كنفرانس خواهان افزايش سهمية خود شد. اين كشور قرار است از طريق لوله‌اي كه به درياي احمر منتهي مي‌شود، ظرف چند ماه آينده پانصد هزار بشكه در روز بر توليدات خود بيفزايد.» مهندس غرضي در مورد موضع ايران در اين كنفرانس، گفت: «ايران بيش‏ترين مصرف داخلي را دارد و اين مصرف زياد نيز جزء سهميه توليد ماست، ولي با اين وجود، ايران با افزايش سهمية اعضا و سقف توليد مخالف است.» وي افزود: «در اين كنفرانس قرار شد قيمت‌هاي رسمي نفت اوپك در سطح فعلي يعني 28 دلار براي هر بشكه حفظ و از آن دفاع شود.»[۱۵]

گزارش- 259

آخرين تحولات در روابط ايران و شوروي با توجه به آخرين مواضع مسئولان جمهوري‌اسلامي - از جمله مصاحبة ديروز نخست‏وزير ايران - در راديو بي.بي.سي. در مصاحبه‌اي بررسي شد. از آن‌جا كه اين مصاحبه حاوي مسائل جامعي است، مفصلاً آورده مي‌شود: «از "جهانگير بهروز" روزنامه‌نگار ايراني كه صاحب نظر در مورد روابط ايران و شوروي است و چندي قبل با سفير شوروي در تهران راجع به همين موضوع صحبت كرده‏بود، پرسيديم كه "به نظر او چرا نخست‌وزير ايران در اين زمان به خصوص از شوروي انتقاد كرده‏است." وي جواب داد: جمهوري‌اسلامي ايران در ماه‌هاي اخير در مقابل شوروي حسن‌نيت زياد نشان داد ولي به نظر مي‌رسد كه نتيجة زياد مهمي به دست نياورده است. از جمله اقداماتي كه مي‌شود گفت از روي حسن‏نيت انجام گرفت يكي محدود كردن تبليغات مخالف در مورد شوروي بود؛ يكي خودداري از محاكمة علني سران حزب توده بود كه مي‌توانست افكار عمومي را عليه شوروي تحريك كند. در مقابل، جواب درستي از شوروي گرفته نشد، گرچه راديو مسكو هم گفتارهايش را محدود كرد ... من گمان مي‌كنم كه شوروي در مقابل دوستي با ايران، توقعات زيادي دارد مثلاً منتظر است كه ايران سياست خود را نسبت به افغانستان خاتمه بدهد يا در مورد جنگ، سياست ديگري در پيش بگيرد كه اين‌ها براي ايران امكان‏پذير نيست كه در حال حاضر تغييرات اساسي در سياست خود بدهد. سؤال: ولي دو سه ماه پيش نشانه‌هايي بود از اين كه روابط دو كشور رو به بهبود هست؛ مثلاً آقاي موسوي گفته بود كه روابط ايران و شوروي خيلي خوب است و شوروي تا حدي نظراتش را نسبت به جنگ تعديل كرده. همان موقع مقامات سفارت شوروي در ايران هم خيلي با حسن نيت راجع به روابط دو كشور صحبت كرده‏بودند و امكان آن بود كه اين طور تصور كرد كه ايران سعي مي‌كند اين مناسبات بهتر شود تا دربارة جنگ و صدور اسلحه از شوروي به عراق، شوروي تا اندازه‌اي رعايت حال ايران و رعايت نظرات ايران را بكند. آيا فكر مي‌كنيد كه علت اين كه حالا آقاي موسوي از شوروي انتقاد كرده، دليل بر اين است كه اين تلاش‌هاي ايران به نتيجه نرسيده‏است؟ جواب: نظر شما در مورد اين‏كه چند ماه قبل نشانه‌هايي از بهبود روابط ديده شد، كاملاً درست است و بهترين نمونة آن، همان مصاحبة سفير شوروي در تهران بود كه معمولاً در مواقعي اين كار را انجام مي‌دهند كه مي‌خواهند تغييراتي در روش سياسي خودشان بدهند. همان‌طوري كه گفتم، من فكر مي‌كنم كه شوروي منتظر بود در مقابل حسن نيت، ايران قدم‌هاي خيلي بيش‏تري پيش بگذارد و چون از طرف ايران چنين اقدامي صورت نگرفت، شوروي دوباره به سياست گذشته‌اش برگشته است. سؤال: آيا فكر مي‌كنيد اين قضيه مثلاً مربوط باشد به بعضي از تحولاتي كه در سياست خارجي ايران اخيراً مي‌شود ديد، مثلاً بهبودي كه در روابط ايران با كشورهاي عربي حوزة خليج‌فارس ديده مي‌شود يا مثلاً صحبت‌هايي كه آقاي رفسنجاني در چين و ژاپن كرده‏بود و راجع به امكان بهبود روابط ايران با امريكا؟ جواب: توسعة روابط ميان ايران با چين شايد در بهبود روابط ايران و شوروي يا كُند ساختن سرعت آن تأثيري داشته باشد كه شوروي‌ها از اين بحث گذشته‌اند و زياد استقبال نكرده‌اند.»[۱۶]

گزارش- 260

يك روزنامة معتبر امريكايي از دولت امريكا خواست تا از تير‌گي روابطش با ايران بكاهد. روزنامة "هرالدتريبيون" در شمارة اخير خود، با تأكيد بر اين كه "ايران جسورانه ثابت كرده‏است كه با پشت‏سرگذاشتن مخاطرات قبلي (تهديد شدن به‏وسيله گروه‌‌هاي چپ و راست و زخم خوردن از جنگ پنج‏ساله با عراق و مورد دشمني واقع شدن به خاطر سياست‌هايش) ماندني و پابرجاست"، نوشت: «براي پايان دادن به جنگ شيعيان عليه امريكا، دولت ريگان چاره‌اي جز كاهش تيرگي روابط با ايران ندارد و امريكا بايد درصدد يافتن امكانات مناسب براي نزديك شدن دوباره به ايران باشد. انقلاب اسلامي ايران سرابي نيست كه با سربه‏نيست‏كردن بعضي از ملاهاي افراطي يا فعال بتوان آن را از بين برد. اغلب ناظران مسائل خاورميانه متفق‌القول‏اند كه علي‏رغم مشكلاتي كه ايران دارد، خميني‌گري [خمينيسم] و يا حكومت بر اصل اسلام، يقيناً باعث بقاي آيت‌الله روح‏الله خميني خواهد بود.»[۱۷]

گزارش- 261

در واكنش در برابر مواضع امريكا و اظهارات روز گذشتة ريگان، امروز منابع شوروي، لبنان، ليبي و اردن، مواضع رسمي و غيررسمي كشورهاي خود را اعلام كردند. خبرگزاري فرانسه از مسكو گزارش داد: «"تاس" خبرگزاري رسمي شوروي، در پاسخ به اظهارات روز گذشتة ريگان در رابطه با تروريسم بين‌المللي، نوشت: "اين واشنگتن است كه پيوسته به تروريسم دولتي در سطح بين‌المللي متوسل مي‌شود." تاس اضافه كرد كه "رئيس‌جمهوري امريكا به همة كشورها و ملت‌هايي كه در راه استقلال سياسي اقتصادي خود مبارزه مي‌كنند، برچسب تروريسم بين‌المللي مي‌زند." تاس نوشته‏است كه "رئيس قوة اجرايي امريكا اكنون به مخالفت روزافزون بين‌المللي با سياست خارجي ايالات متحده در كشورهاي در حال توسعه پي برده‏است؛ هدف نهايي سياست ريگان آن است كه اين كشورها را زير سلطة اقتصادي و استراتژيكي واشنگتن در آورد. مع‏ذالك ريگان هنوز هم نمي‌خواهد بفهمد كه بالا گرفتن موج ضد امريكايي در سرتاسر جهان، پي‏‏آمد سرشت امپرياليستي و تهاجمي واشنگتن است و پيوسته از تروريسم بين‌المللي دم مي‌زند.»[۱۸] راديو ليبي نيز امروز اعلام كرد: «ليبي و چهار كشور ديگري كه "رونالد ريگان" رئيس‏جمهوري امريكا، از آن‏ها به‌عنوان كشورهاي تروريستي نام برد، تنها كشورهايي هستند كه با سياست امريكا داير بر "بلعيدن جهان" مقابله مي‌كنند.» به گزارش آسوشيتدپرس، راديو ليبي، ريگان را يك تروريست ناميده و اعلام كرده‏است: «اين پنج كشور تنها كشورهايي هستند كه با سياست‌هاي امريكا كه در صدد كنترل جهان و تضمين برتري امريكا در رويارويي هسته‌اي آينده با طرف ديگر است، مقابله مي‌كنند. ريگان تروريست بدون هيچ دليلي كه حتي براي امريكايي‌ها قانع كننده باشد، موضع اين كشورها را به عمليات هواپيماربايي كه از سوي افراد يا گروه‌ها به دلايلي كاملاً مختلف صورت مي‌گيرد، مربوط مي‌سازد.» همچنين "علي تريكي" وزير امورخارجه ليبي، در نامه‌اي به دبيركل سازمان ملل، ضمن تكذيب حمايت كشورش از ربايندگان هواپيماي امريكايي، امريكا را به داشتن طرح‌هاي تجاوزكارانه عليه ليبي، متهم كرد.[۱۹] از سوي ديگر، در يك تحرك هماهنگ با امريكا، شاه حسين در نامه‌اي به رئيس شركت هواپيمايي اردن (عاليا)، اعلام كرده كه اردن زماني پروازهاي خود را به فرودگاه بين‌المللي بيروت از سر خواهد گرفت كه اين فرودگاه وضع قبلي خود را تحت كنترل دولت به دست آورد و دولت لبنان به‌طور كامل بر آن حاكميت داشته‏باشد.[۲۰] در اين حال، خبرگزاري رسمي لبنان گزارش داد: «"امين جميل" رئيس‌جمهوري لبنان، ديروز رياست نشستي از مقام‌هاي امنيتي لبنان را به منظور بحث پيرامون راه‌هاي مقابله با تدابير امريكا عليه فرودگاه بيروت، بر عهده داشت. نمايندة لبنان روز گذشته در سازمان ملل گفت كه ربوده شدن هواپيماي "تي.دبليو.اي." و به گروگان گرفته‏شدن مسافران امريكايي آن، يك اقدام تروريستي نبوده و امريكا را به دليل ناديده گرفتن انگيزه‌هاي سياسي هواپيماربايان، مورد سرزنش قرار داد.»[۲۱]

گزارش- 262

"فارين ريپورت" يك نشرية "نيمه محرمانه" چاپ لندن، در شماره اخير خود ضمن يك گزارش از آخرين تحولات جنگ ايران و عراق، دربارة وضع جسمي امام‌خميني و نظر ايشان راجع به جنگ جاري، نوشت: «در وجود آيت‌الله خميني در سن 82 سالگي علايم بيماري كه به وي نسبت مي‌دهند، به وضوح مشاهده نمي‌شود. وي اخيراً در يك سخن‏راني في‌البداهة تلويزيوني - كه يك ساعت و يا بيش‏تر به طول انجاميد - شركت جست. آيت‌الله خميني خسته به نظر مي‌رسد ليكن كاملاً هوشيار است و مصمم است كه به اين جنگ كه آن را "خواستة خدا" مي‌داند، ادامه دهد.» در ادامه، نويسنده "اميدواري‌هايي" را ابراز كرده است: «با اين حال، روحانيت ايران دچار تفرقه است؛ آيت‌الله شريعتمداري مدت‌هاست كه در خانه‌اش بازداشت مي‌باشد؛ خميني علناً از برخي ملايان به‏خاطر داشتن نظرات ملايم نسبت به جنگ، انتقاد به عمل آورده‏است.»[۲۲]

گزارش- 263

به گزارش راديو صداي نجات ايران (وابسته به علي اميني)، "طارق عزيز" وزير خارجة عراق، هديه‏اي از صدام‌حسين به "مسعود رجوي" داده است. اين هديه به مناسبت ازدواج رجوي با "مريم قجر عضدانلو" همسر سابق "مهدي ابريشم‌چي" بوده‏است و شامل يك ساعت نفيس طلا - كه در پشت آن، نقشة عراق حك شده و در آن، خرمشهر به نام "محمره" و به‌عنوان يك شهر عراق ترسيم گرديده است - و يك رشته گردن‏بند مرواريد بحريني براي مريم قجرعضدانلو، مي‌باشد.[۲۳]



منابع و مآخذ روزشمار 1364/04/18

  1. ↑ سند شمارة 009651 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي، قرارگاه عملياتي خاتم‌الانبيا(ص)، شمارة 175 (2/5/1364).
  2. ↑ سند شمارة 0640/گ مركز مطالعات و تحقيقات جنگ سپاه: "بررسي وضعيت دشمن"، گزارش راوي قرارگاه خاتم در عمليات والفجر8 (محمد دروديان)، اسفند 1367، ص43.
  3. ↑ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 19/4/1364، ص1 راديو بغداد، 18/4/1364، اطلاعية نظامي ارتش عراق، شمارة 1890، نهم ژوئيه 1985 (18/4/1364).
  4. ↑ سند شماره 00931 مركز مطالعات جنگ: گزارش نوبه‌اي شمارة 5، قرارگاه خاتم‌الانبياء(ص)؛ و - سند شمارة 009510 مركز مطالعات جنگ: طرح و عمليات قرارگاه سلمان، 20/4/1364.
  5. ↑ سند شمارة 009499 مركز مطالعات جنگ: طرح و عمليات قرارگاه سلمان، 19/4/1364.
  6. ↑ سند شمارة 074646 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: روابط عمومي دفتر فرماندهي منطقة جنوب، 18/4/1364.
  7. ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية "گزارش‏هاي ويژه"، شمارة 112 (19/4/1364)، ص 25.
  8. ↑ همان، ص 1و2، راديو بغداد، 18/4/1364، اطلاعية نظامي شماره 1890 عراق، نهم ژوئيه 1985 (18/4/1364).
  9. ↑ همان، ص 9.
  10. ↑ همان، ص 46.
  11. ↑ روزنامة اطلاعات، 18/4/1364، ص 2.
  12. ↑ سند شماره 226058 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: اسناد سياسي، 25/4/1364، ص14.
  13. ↑ سند شماره 009449 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: قرارگاه تاكتيكي حمزه سيدالشهداء (ارتش)، ركن2، پيرانشهر - 18/4/1364.
  14. ↑ واحد سياسي دفتر تبليغات اسلامي حوزة علمية قم، نشرية "گزارش"، شماره 4 (15/4/1364)، ص28.
  15. ↑ مأخذ 11، ص4.
  16. ↑ مأخذ 7، صص 37 و 38، راديو "بي.بي.سي."
  17. ↑ سند شماره 226057 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، اسناد سياسي، 18/4/1364، صص 51 و 52.
  18. ↑ مأخذ 11، ص آخر.
  19. ↑ روزنامة اطلاعات، 19/4/1364، ص آخر.
  20. ↑ همان.
  21. ↑ مأخذ11، ص آخر.
  22. ↑ مأخذ 7، نشرية "فارين ريپورت" چاپ لندن، 18/4/1364، ص17.
  23. ↑ مأخذ 17، صص 30 و 31.






برگرفته از «https://rozshomaredefamoghaddas.ir/index.php?title=1364.04.18&oldid=4201»