1366.03.13

روزشمار جنگ سال 1366 1366.03.13
نام‌های دیگر	سیزده خرداد
تاریخ شمسی	1366.03.13
تاریخ میلادی	3 ژوئن 1987
تاریخ قمری	6 شوال 1407

1360.03.13

1361.03.13

1362.03.13

1363.03.13

1364.03.13

1365.03.13

1359.03.13

گزارش- 17

در اولین ساعات بامداد امروز تیپ40 سراب - از یگان‌های ارتش جمهوری اسلامی ایران - با پنج گردان، عملیات نصر2 را با رمز "یا حسین‌مظلوم(ع)" در یال‌های غربی ارتفاعات مرکزی میمک اجرا کرد. طی این عملیات که تا ساعت 8 صبح امروز ادامه یافت، نیروهای خودی ضمن تصرف ارتفاعات 400، 404 و 396، بیست کیلومترمربع از خاک عراق را تصرف کردند و تا یک کیلومتری پاسگاه مرزی نی‌خزر پیش رفتند و این پایگاه را زیر دید خود قرار دادند. بنابر اطلاعیة قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، در این عملیات بیش از 800 تن از نیروهای دشمن کشته یا زخمی شدند و شماری نیز به اسارت درآمدند که 25 تن از آنها به پشت جبهه‌ها انتقال داده شده‌اند. مدیریت پژوهش و تحقیقات نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی دربارة اهمیت و جایگاه این عملیات نوشته است: «ارتفاعات میمک چون دید و تیر و کنترل عمیق را روی زمین‌های اطراف و در داخل خاک عراق و خصوصاً روی محور ارتباطی مندلی - زرباتیه و بدره ارائه می‌دهد، از نظر نظامی بسیار حساس و دارای اهمیت می‌باشد، از طرف دیگر به لحاظ سوابق تاریخی از قدیم‌الایام یکی از موارد اختلاف بین دو کشور را به‌وجود آورده، لذا تصرف و اشغال آن یکی از اهداف اولیه و مهم عراق بوده است. در دست داشتن این بخش از ارتفاعات میمک سبب می‌شود که اولاً، دشمن دید نسبی روی مواضع نیروهای خودی داشته[باشد] و بالعکس از دید و کنترل کامل نیروهای خودی روی جاده‌های نظامی غربی - شرقی منتهی به خط‌الرأس میمک ممانعت به عمل آورد و ثانیاً، این منطقه را به‌عنوان یک مبدأ و مبنای اساسی عملیات آتی خود برای تصرف کامل و مجدد میمک مورد استفاده احتمالی قرار دهد.» یونایتدپرس دربارة این عملیات گزارش داد: «نیروهای ایران حمله جدیدی علیه عراق در بخش مرکزی جبهه جنگ انجام دادند و 800 تن از نیروهای عراقی را کشته یا زخمی کردند و سه موضع واقع در ارتفاعات را به تصرف درآوردند. خبرگزاری ایرنا اعلام کرد عملیات نصر2 به تلافی حمله هوایی روز سه‌شنبه (دیروز) عراق نزدیک سردشت در شمال غرب ایران انجام گرفت که در جریان آن شش نفر کشته شدند. از طرف منابع بغداد مطلبی درباره این عملیات اعلام نشده است. در بیانیه نظامی که در تهران صادر شده است، گفته می‌شود که اراضی به تصرف درآمده بیست کیلومترمربع وسعت دارد. نیروهای عراقی پنج ضد حمله انجام دادند اما تمام این حملات با وارد شدن تلفات سنگین بر دشمن، دفع شدند. بنا بر گزارش ایرنا نیروهای ایران در ناحیه میمک - نزدیک منطقه ایلام - دست به حمله زدند و نیروهای عراقی را غافلگیر نموده و ضربات سنگینی بر آنها وارد کردند.»

گزارش- 18

نیروهای سازمان کو‌مه‌له در یک عملیات کمین در یکی از روستاهای مریوان، سه تن از رزمندگان ایران را به شهادت رساندند، هشت تن را مجروح کردند و دو تن را نیز به اسارت درآوردند. در این عملیات یک تن از نیروهای کومه‌له کشته و چند تن دیگر زخمی شدند. در عملیاتی متقابل، نیروهای خودی در حوالی روستای گل‌چیدر از توابع مریوان پنج تن از نیروهای سازمان کومه‌له را کشتند و شماری را نیز مجروح کردند.

گزارش- 19

دربارة همکاری نظامی ایتالیا با عراق در واگذاری ناوچه‌های رزمی و همچنین مشخصات فنی و توانایی‌های عملیاتی این ناوچه‌ها، یکی از پناهندگان عراقی - که از نیروهای این ناوچه‌ها بوده - اطلاعاتی را ارائه کرد. در بخشی از اظهارات این پناهنده آمده است: «عراق در سال 1979 (1358 - 1357) قرارداد خرید یازده فروند ناوچه را با ایتالیا منعقد ساخته است و در سال 1984 (1363 - 1362) یک فروند از این ناوچه‌ها به عراق تحویل داده شده که هم‌اکنون در یکی از بنادر مصر پهلو گرفته است. اخیراً توافق گردیده است که کل ناوچه‌ها در سال جاری 1987 (1366 - 1365) به عراق تحویل داده شود. این مجموعه ناوچه‌ها متشکل از چهار فروند ناوچه جنگی بزرگ موسوم به فرقاطه، چهار فروند ناوچه موشکی، دو فروند ناوچه پشتیبانی حامل هلی‌کوپتر توپدار و یک ناوچه تدارکاتی می‌باشد. علاوه بر سیستم راداری برای کشف اهداف زیردریایی (بنام الدرادو)، سیستم راداری دیگری به‌نام IPN 10 بر روی هر ناوچه بزرگ وجود دارد که دارای یک رادار اصلی و چهار رادار فرعی برای کشف هدف، یک ایستگاه الکونسل برای مراقبت و هوشیاری و نیز یک کامپیوتر پیشرفته برای هماهنگی کلیه رادارهای ناوچه می‌باشد. طرز عمل آن بدین صورت است که قبلاً کامپیوتر از نظر اطلاعات راجع به تجهیزات طرف مقابل تغذیه می‌شود، در زمانی که فرضاً هواپیمایی به ناوچه نزدیک می‌شود و یکی از موشک‌هایی را که کامپیوتر در مورد آنها اطلاعات کافی در اختیار دارد، شلیک کند، سیستم موشکی و رادار که توسط کامپیوتر هدایت می‌شوند، موشک مهاجم مذکور را هدف قرار می‌دهند. در ضمن مجموعاً 1600 تن جهت آموزش به کشورهای ایتالیا، فرانسه و آلمان ‏غربی اعزام شده‌اند؛ از این تعداد، احتمالاً 700 تن افسر و بقیه ستوانیارِ در حال خدمت و یا آموزش می‌باشند.»

گزارش- 20

امروز حضرت امام خمینی در دیدار نمایندگان مجلس شورای اسلامی با ایشان به مناسبت هفتة مجلس و روز قانون بیاناتی را ایراد کردند که مضمون اصلی این سخنان درباره تذکرات اخلاقی و ملکات نفسانی بود: «من بنا ندارم که امروز صحبت کنم، لکن دعا منافات ندارد با بنا. من همیشه دعاگوی همه اقشار ملت بوده‌ام خصوصاً آن جمعی که ارزشمندند در این نظام. من امیدوارم که خدای تبارک و تعالی به شما آقایانی که عمرتان را دارید صرف می‌کنید برای اسلام و پیشبرد اسلام، توفیق بیشتر عنایت کند و امیدوارم که در این مجلس و در مجلس‌های آتیه مسائل، مسائل اسلامی باشد و روش، روش اخلاقی و اسلامی. البته من نباید نصیحت کنم شما را، شما به‌حمدالله خودتان همه‌چیز را می‌دانید، لکن در این زمان باید فکر کنید که مجلس اگر یک خدشه پیدا بکند، چه خواهد شد؟ کوشش کنید خدشه‌ای پیدا نشود در مجلس. کوشش کنید که همان‌طوری که اسلام این مسائل را پیش‌آورده و ما در سایه اسلام توانستیم این مسائل را حل کنیم، این مسئله محفوظ بماند و همه چیز در سایه اسلام محفوظ بماند. البته من مشکلات مجلس را، مشکلات دولت را می‌دانم، از این جهت توقع ندارم که همه امور همین‌طوری حل بشود لکن در عین حال چون اتکاء شما آقایان به خدای تبارک و تعالی است، امیدوارم که خداوند هدایت کند شما را و راه حقیقی‌ای که اسلام می‌خواهد، شما در آن راه باشید و خواهید بود و امیدوارم که همیشه کوشا باشید در اینکه این ملتی که زیر بار ظلم بوده است، از این به ‌بعد این ملت، سرفراز باشد و نمایندگان اینها که خلاصه ملت و عصاره ملت‌اند، سرفراز باشند و قوی‌دل مشغول خدمت باشند. امام خمینی در دیدار با نمایندگان مجلس: «ما چه پیروز شویم چه نشویم، کارمان برای خداست، ما تکلیف ادا کردیم ... ما می‌دانیم که از عهده شکر خدا نمی‌توانیم به در آییم ... اتکال به خدایتان زیاد بشود هر چه دارید از خداست.» این هیاهوها که در عالم هست، اینها همیشه بوده و همیشه هم خواهد بود لکن اینکه باقی است، خداست و اعتماد به خدا. شما این اعتماد را حفظ کنید و مشکلات را با تدبیر‌هایی که دارید، حل کنید و امیدواریم که خداوند همه را تأیید کند. وقتی برای خدا باشد، تأیید می‌کند. وقتی کار برای خدا باشد، ما چه پیروز بشویم و چه نشویم، کارمان برای خداست. ما تکلیف ادا کردیم، ما می‌خواهیم تکلیف‌مان ادا بشود. دنبال این نیستیم که یک منصبی به دست بیاوریم. شماها نیستید. و ما می‌دانیم که از عهدة شکر خدا نمی‌توانیم به در بیاییم. من خودم را عرض می‌کنم. من شهادت می‌دهم که خودم تاکنون دو رکعت نماز برای خدا نخوانده‌ام. هرچه بوده برای نفس بوده. دلیلش هم این است که اگر چنانچه جنت و ناری نباشد، آیا ما باز همان طور مشغول می‌شویم به دعا یا خیر؟ دعای ما آنی که هست برای این است که خدای تبارک و تعالی به ما عنایت کند و به ما روزی کند بهشت را و محترز کند از جهنم. آنی که عنایت آمال ماست، همین است و الا برای خدا آن وقت معلوم می‌شود که اگر کلید بهشت و جهنم را به شما بدهند و بگویند که شما مختارید و هیچ‌کس از شما به جهنم نمی‌رود، هیچ‌کس از شما هم از بهشت محروم نیست، آن وقت آیا ما باز قیام می‌کردیم به دفع شهوات؟ قیام می‌کردیم به خواندن نماز؟ اینها پیش خود ماست. من خودم می‌دانم که نیست این‌جور. نیستم این‌طور. امیدوارم که خداوند به شما توفیق بدهد، اتکال به خدایتان زیاد بشود. و هرچی دارید از خداست و از خدا بخواهید و من دعاگوی شما هستم. در مواقعی که وقت دعاست، به شما دعا می‌کنم و امیدوارم خداوند مستجاب کند.»

گزارش- 21

اکبر هاشمی رفسنجانی نمایندة امام در شورای عالی دفاع و رئیس مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگویی مطبوعاتی با خبرنگاران داخلی و خارجی شرکت کرد و به پرسش خبرنگاران دربارة تصمیم ایران برای مقابله به مثل در خلیج‌فارس، دلایل افزایش نیروهای امریکایی در خلیج‌فارس، حمایت امریکا از نفت‏کش‏های کویتی، احتمال دخالت ایران در حمله هواپیماهای عراقی به ناو استارک، شرایط ایران برای پذیرش آتش‌بس، نحوه کمک ایران به کردهای معارض عراقی، تلاش‌های مجلس برای تصویب قوانین مورد نیاز جامعه و پشتیبانی از جنگ پاسخ داد. رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به پرسش خبرنگار نشریة الثوره‌الاسلامیه (چاپ لندن) گفت: «اگر کشتی ما را در خلیج‌فارس مورد حمله قرار دهند، در مقابلش یک کشتی زده می‌شود و اگر به مرکزی از ما در خلیج‌فارس حمله شود نیز به مرکزی از دشمن حمله خواهد شد.» وی افزود: «در مورد تنگه هرمز نیز اگر روزی ما نتوانیم از این منطقه استفاده کنیم، نخواهیم گذاشت کس دیگری نیز از آن استفاده کند.» وی ادامه داد: «در مورد کشتی‏های کویت که با پرچم امریکا حرکت بکنند، این کار ممکن است صورت بگیرد و اگر شرارتی از طرف عراق صورت نگیرد، مسئله‌ای پیش نخواهد آورد. این کار فقط به‌عنوان کاری زشت آبروی کویت را می‌برد و ما از این کار کویت عصبانی هستیم ولی اگر عراق شرارت بکند، کارهای مقابله به مثل هم انجام می‌شود. حالا فرقی نمی‌کند که پرچم چه کشوری بالای کشتی باشد.» هاشمی رفسنجانی دربارة موضع ایران در برابر حمایت امریکا و سایر قدرت‏ها از کشتی‏های کویتی در خلیج‌فارس گفت: «البته اینکه کشتی‏ها با پرچم امریکا به منطقه بیایند و ما آنها را هدف قرار دهیم، مسئله نیست، مثل سایر کشتی‏های امریکا که از قبل در منطقه حضور داشتند. البته ما اصولاً موردی را نپذیرفتیم که به کشتی‌ای حمله کرده باشیم. اگر عراق به کشتی‏ها در خلیج‌فارس حمله کند، باید یک کشتی از حامیان عراق زده شود و اگر روزی امریکا هم کشتی‏هایش با پرچم خودش به بنادر کویت بیایند و کشتی ما در آن روز هدف قرار گیرد، ممکن است کشتی امریکایی هم هدف قرار گیرد.» هاشمی رفسنجانی همچنین تأکید کرد که ایران با مسئله درخواست کویت از امریکا همچنان مبارزه سیاسی خواهد کرد. وی دربارة احتمال عدم همکاری سایر کشورهای غربی با امریکا گفت: «بسیار بعید است که کشورهای دیگر با امریکا در منطقه هماهنگی داشته باشند و خود را به مسائل خلیج‌فارس آلوده کنند. به تازگی فرانسه به شدت با این کار مخالفت کرده است. آلمان و ژاپن هم از طریق قانون اساسی‌شان ممنوع از این نوع دخالت‌ها هستند. انگلیس و دیگران هم بعید است که خود را آلوده کنند ولی ما فرض را بر این گذاشته‌ایم که اینها با کمک امریکا وارد ماجرا بشوند و برای آن آمادگی داریم و از این بابت نگرانی نداریم.» هاشمی رفسنجانی: اگر روزی ما نتوانیم از تنگه‌ هرمز استفاده کنیم، نخواهیم گذاشت کس دیگری نیز از آن استفاده کند. شورای امنیت متجاوز را معرفی کند راه برای حل قضیه باز است. اگر به عراق اسلحه ندهند جنگ عادلانه تمام می‌شود. وی همچنین در پاسخ به نشریة کیهان عربی گفت: «تدارک نیروهای امریکایی در خلیج‌فارس بسیار دشوار است. اگر بخواهند از پایگاه‏های جنوب خلیج‌فارس استفاده کنند، این کشورها موافق نیستند چون در بُرد آتش موشک‌های ما قرار دارند و این فایده‌ای برای آنها ندارد. ناو هواپیمابر هم نمی‌تواند وارد خلیج‌فارس شود چون در برد توپ و موشک و قایق‌های ما قرار می‌گیرند. از مناطق دورتر هم ناوگان هوایی نمی‌تواند به‌طور مؤثر از کشتی‏ها پشتیبانی کند، چون باید بیش از هزار کیلومتر پرواز کند. اصولاً به‌نظر ما کار نظامی در خلیج‌فارس از راه دور دشوار است مگر اینکه امریکا کشورهای جنوبی خلیج‌فارس را اشغال نظامی بکند که باز هم مشکل خواهد داشت. به هرحال ما در این مورد نگران نیستیم.» در ادامه این گفت‌وگوی مطبوعاتی یکی از خبرنگاران از هاشمی رفسنجانی پرسید: «اخیراً امیر کشور امارات متحده عربی اعلام کرده که کویت بدون مشورت با اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس، از امریکا و شوروی برای حمایت از کشتی‏های نفت‏کش خودش دعوت به عمل آورد. آیا به نظر جناب‌عالی این حرکت می‌تواند نشانه وجود یکی از موارد اختلافات و تشتت آرا در شورای همکاری خلیج‌فارس باشد؟» هاشمی رفسنجانی پاسخ داد: «همین طور است. برای ما مسلم است که اعضای شورای همکاری خلیج‌فارس راضی به این عمل کویت نبوده‌اند. اعتراض دارند زیرا او تک‌روی کرده و موارد دیگری هم هست که اینها با هم اختلاف‌نظر دارند.» یک خبرنگار ژاپنی نیز از هاشمی رفسنجانی پرسید: «به ‌نقل از برژینسکی گفته شده است که احتمال دخالت ایران یا شوروی در سیستم رادار هواپیمایی عراقی به‌صورت الکترونیکی در حمله به ناو امریکایی استارک وجود دارد. این خبر تا چه حد صحّت دارد؟» وی پاسخ داد: «شوروی را نمی‌دانم آیا مؤثر بوده یا نه، اما من گفتم که مأمورین ما یک تدبیری اندیشیدند که توطئه مشترکی که بین عراق و امریکا و عربستان علیه کشتی‏های ما بود، دچار مشکل شد و ناو استارک هدف موشک عراق قرار گرفت. منتهی این سرّ نظامی دارد که من نمی‌توانم فاش کنم. گفتم اگر یک روزی دادگاه صالحی برای رسیدگی تشکیل شود، ما نشان خواهیم داد که امریکایی‏ها خودشان مقصرند.» از آقای هاشمی سؤال شد، اخیراً امریکا اعلام کرده است که برای آتش‌بس بین ایران و عراق، نیروهای امریکایی مانند حائل بین دو کشور قرار خواهند گرفت و با توافق‌هایی که بین اعراب منطقه و حزب بعث انجام شده است مناطق اشغالی در دست ایران خواهد ماند تا تکلیف روشن شود، موضع ایران چیست؟ هاشمی رفسنجانی پاسخ داد: «من که چنین ادعایی را ندیدم که کسی اعلام کرده باشد. فقط یک حرفی زدند، پیشنهادهایی دادند و یکی از طرح‏های آنان این بوده که وقتی تصمیم گرفتند آتش‌بس اجباری باشد، نیروهایی بیایند حائل باشند. خوب این یک حرف تقریباً ابلهانه‌ای است که مطرح می‌شود؛ چون با 1200 کیلومتر مرز مگر می‌شود این مقدار نیرو مستقر کرد. بیش از 30، 40 لشکر مجهز باید مستقر بشود و چنین چیزی امکان‌پذیر نیست و اصلاً عملی نیست.» وی افزود: «شورای امنیت باید اول متجاوز را که از نظر همه روشن است که صدام و حزب بعث عراق می‌باشد، معرفی بکند. وقتی این شرط قبول شد، راه برای حل قضیه باز می‌شود. ما بارها گفته‌ایم اگر دادگاهی بر اساس آغازگر جنگ بودن عراق، تشکیل شود و دادگاه مورد قبول ما باشد و خواست‌های ما را تأمین بکند، اگر شورای امنیت از این راه پیش بیاید، مسئله حل می‌شود. اما اگر همان حرف‌های قبلی باشد، به نتیجه‌ای نخواهد رسید. ... قدرت‏ها هم مخالف تمام شدن جنگ هستند. اگر آنها به عراق اسلحه ندهند، جنگ، عادلانه تمام می‌شود. اینکه می‌گویند به هر دو طرف اسلحه ندهند، صحیح نیست. چه کسی به ما اسلحه می‌دهد؟ ما خودمان اسلحه خود را تأمین می‌کنیم این عراق است که به اسلحة آنها وابسته است.» رئیس مجلس شورای اسلامی ایران درباره همکاری ایران با کردهای معارض عراق گفت: «میزان این کمک‌ها مشخص نیست. ما هر مقداری که نیروهای مردمی عراق آمادة جنگیدن باشند، به آنها امکانات خواهیم داد و قرارگاه رمضان نیز برای مسائل داخل عراق تأسیس شده است.» وی افزود: «هرجا که نیروهای رزمنده در داخل خاک عراق باشند، نیازهای آنها را تأمین خواهیم کرد و در ایران نیز مراکزی تهیه شده که به مجروحان آنها و به کارهای پشت جبهة آنها رسیدگی می‌شود. سایر مناطق هم به هر اندازه بخواهند علیه رژیم عراق بجنگند و ما به آنها دسترسی داشته باشیم، کمک خواهیم کرد.» حجت‌الاسلام هاشمی تأکید کرد: «به اعتقاد ما، نتیجه اساسی را در جنگ این‌طور باید گرفت که مردم عراق را در مبارزاتشان مورد حمایت قرار دهیم.» هاشمی رفسنجانی در پاسخ به خبرنگار روزنامة رسالت دربارة هماهنگی شورای نگهبان و مجلس در تصویب قوانین گفت: «مجلس با شورای نگهبان هماهنگی دارد و این حق شورای نگهبان است که در مسائل مختلف از دیدگاه اسلامی و قانون اساسی نظر بدهد. البته گاهی اختلاف دیدگاهی در مسائل اقتصادی و قضایی ممکن است وجود داشته باشد.» رئیس مجلس درباره جلسه اخیر رؤسای سه قوه اظهار کرد: «جلسه اخیر مؤثر بود چرا که لازم است برای نزدیک کردن پیشنهادات و ضرورت‌های کشور، با شورای نگهبان بیشتر نزدیک باشیم تا آنها هم مثل دولت بیشتر در جریان امور کشور قرار بگیرند.» هاشمی رفسنجانی در ادامه این گفت‌وگوی مطبوعاتی در پاسخ به پرسش خبرنگار نشریه هدف دربارة تأثیر انحلال حزب جمهوری اسلامی در انتخابات آینده مجلس گفت: «این مسئله در انتخابات بی‌تأثیر نیست. چنانچه [این] حزب در انتخابات گذشته - غیر از انتخابات آخری - تقریباً فعال‌ترین عنصر انتخابات بود.» وی افزود: «در انتخابات گذشته، حضرت امام دستور دادند از حوزه‌ای برای حوزة دیگر نماینده تحمیل نشود تا مردم برای انتخابات آزاد باشند. اگر حزب تعطیل نشده بود، این‌بار هم کاندیدا داشت، اما افرادی که با حزب فعالیت می‌کردند، می‌توانند در انتخابات شرکت کنند ولی امکانات حزب، دیگر وجود ندارد.»

گزارش- 22

مشاور عالی ریاست‌جمهوری مصطفی میرسلیم، برای گفت‌وگو دربارة اوضاع منطقه، امروز به پاکستان سفر کرد. وی در دیدار با محمد ضیاءالحق رئیس‌جمهور پاکستان و همچنین وزیر امورخارجه این کشور درباره لزوم برقراری امنیت در خلیج‌فارس گفت: «با توجه به اینکه افزایش تشنج و بحران در خلیج‌فارس باعث پیچیده‌تر شدن و طولانی‌تر شدن جنگ خواهد گردید و خطر گسترش آن به کشورهای منطقه را نیز به دنبال خواهد داشت، لذا تشنج‌زدایی و مقابله با بحران در خلیج‌فارس گامی در جهت محدود ساختن جنگ و خاتمه آن است. بر این اساس جمهوری اسلامی ایران تلاش‏های سیاسی خود را جهت نیل به راه حلی که متضمن عدم حمله به کشتی‏ها و نفت‏کش‏ها در خلیج‌فارس و خروج ابرقدرت‏ها باشد، شدت خواهد بخشید.» در این دیدار ضیاء‌الحق نیز ضمن تقدیر از سیاست ایران در کاهش دادن بحران منطقه گفت: «اقدامات جمهوری اسلامی ایران بیانگر این واقعیت است که ایران خواهان کاهش تشنج در منطقه خلیج‌فارس در چارچوب پیشنهادهای دبیرکل سازمان ملل متحد می‌باشد.» وزیر امورخارجه پاکستان نیز در ملاقات با میرسلیم گفت: «پاکستان مایل نیست شورای امنیت بدون توجه به منافع جمهوری اسلامی ایران اقدام به تصمیم‌گیری نماید.»

گزارش- 23

نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد در نامه‌ای به دبیرکل این سازمان ضمن رد ادعای بدرفتاری ایران با اسیران عراقی و هشدار دربارة رفتار وحشیانه با اسیران ایرانی در عراق، آماری از وضعیت آزادی اسیران معلول ارائه داده است. متن نامه چنین است: «بنابه اطلاع دولت متبوعم و پیرو نامه سراسر لجاجت نمایندگی دائمی عراق که طی سند S/18871 منتشر شد، احتراماً توجه شما را به حقایق ذیل جلب می‌نمایم که قبلاً نیز برای مقامات مربوطه در جامعه بین‌المللی روشن شده است. در بررسی یافته‌های نمایندگان کمیته بین‌المللی صلیب سرخ که نتیجه‌گیری کرده بودند که رفتار و شرایط زندگی اسیران عراقی جنگ در جمهوری اسلامی ایران رضایت‌بخش بوده است، به‌وضوح نشان‌دهنده ماهیت کذب ادعاهای بی‌اساس رژیم عراق می‌باشد. این گزارش‌ها که اساس آن بر مشاهدات شخصی و نه ادعاهای صرف است، توسط حکام عراق با متحدان تروریست خود جعل شده است که می‌تواند توسط جناب‌عالی و سایر مجامع بین‌المللی مربوطه و جمعیت‌های علاقه‌مند مورد مشورت قرار گیرد تا از سو‌ءاستفاده عراق از دستگاه سازمان ملل جهت پخش این قبیل شایعات بی‌اساس جلوگیری کند. از سوی دیگر، با نظر اجمالی به گزارش‌های کمیته بین‌المللی صلیب سرخ و با توجه به وخامت شرایط اسیران جنگی ایران در عراق و رفتار ضدانسانی و وحشیانه که زندانبانان علیه آنها مرتکب می‌شوند، به‌وضوح نشان‌دهنده نیات شیطانی رژیم عراق در ایجاد شایعات بی‌اساس می‌باشد که طی سند S/18871 منتشر شد. یکی از اردوگاه‌های اسیران ایرانی در عراق یکی از اردوگاه‌های اسیران عراقی در ایران نمایندگی ایران در سازمان ملل در نامه‌ای به دبیرکل این سازمان ضمن رد ادعای عراق در بدرفتاری با اسیران عراقی و هشدار درباره رفتار وحشیانه با اسیران ایرانی در عراق، آماری از وضعیت آزادی اسیران معلول ارائه داد. جمهوری اسلامی ایران از مقامات مطلع بین‌المللی به‌ویژه کمیته بین‌المللی صلیب سرخ که شرایط رضایت‌بخش اسیران عراقی جنگ را گزارش کرده است، انتظار دارد شرایط وحشتناک اسیران ایرانی را به خاطر جلوگیری از سوء‌استفاده سیاسی بیشتر در مورد این امور بشردوستانه، منتشر سازند. جمهوری اسلامی ایران در بیست و پنجمین جلسه سالیانه جمعیت‌های صلیب سرخ و هلال‌احمر که در پاییز 1986 در ژنو تشکیل گردید، چند پیشنهاد سیاسی مطابق با کنوانسیون سوم ژنو جهت مبادله اسیران جنگی ارائه کرد که تماماً توسط رژیم عراق رد گردید. به‌علاوه، علی‌رغم اعلام کمیته‌ بین‌المللی صلیب سرخ و مقامات عراقی، رژیم عراق طی سال گذشته کوتاهی کرده است که 20 معلول و نیز اسیران ایرانی به‌شدت بیمار را آزاد کند. این در حالی است که جمهوری اسلامی ایران به‌طور یک جانبه در طی همین دوره صدها اسیر عراقی معلول جنگ را بر طبق اصول انسانی و اسلامی حتی قبل از پیشنهاد کمیته بین‌المللی صلیب سرخ آزاد کرده است. به‌علاوه جمهوری اسلامی ایران حدود 600 اسیر عراقی را آزاد کرده، در حالی که رژیم عراق 613 شهروند ایران را که 410 نفر از آنها غیرنظامی و تحت بازداشت به‌طور غیرقانونی و مغایر با اصول جهانی شناخته شده جنگ می‌باشند، آزاد کرده است. بنابراین در پاسخ به آزادی 600 اسیر عراقی جنگ، رژیم عراق در واقع تنها 203 اسیر ایرانی را آزاد کرده است. جمهوری اسلامی ایران در حالی که انتظار خود را تکرار می‌کند، به مجامع بین‌المللی به‌ویژه صلیب سرخ اطلاع داده که آنها براساس یافته‌های خود در مورد ادعاهای عراق، موضع خود را رسماً بیان کنند و ایران آمادگی دارد جهت تحقیق در مورد شرایط اسیران جنگی در دو کشور در چارچوبی مشابه با ابتکار 1985 دبیرکل، همکاری کامل نماید. محمدجواد ظریف - کاردار موقت هیئت نمایندگی دائمی جمهوری ‌اسلامی ایران در سازمان ملل»

گزارش- 24

در پی نشست اخیر اعضای شورای امنیت سازمان ملل برای تصویب قطعنامه‌ای درباره پایان دادن به جنگ ایران و عراق، اخبار منتشر شده حاکی از آن است که اقدامات انجام ‌گرفته با پیشرفت مثبتی همراه بوده است. چارلز ردمن، سخنگوی وزارت خارجه امریکا، دراین‌باره گفت: «پیشرفت مهمی تا این تاریخ در مورد عناصر یک قطعنامه صورت گرفته است.» ردمن گزارش روزنامه امریکایی نیویورک تایمز را که نوشته است: «این تلاش به بن‌بست رسیده است» تا حدودی نادرست خواند ولی گفت که هنوز کار زیادی باید انجام شود. وی افزود: «اما ما مطمئن هستیم که شورای امنیت کمک مهمی به پایان دادن این مناقشه خطرناک خواهد کرد.» ردمن از بیان جزئیات قطعنامه پیشنهادی خودداری کرد و تنها گفت: «چنین قطعنامه‌ای باید خواستار پایان جنگ از طریق مذاکره باشد و تدابیر مجبور کننده را در مورد هر طرف که به این فرمول گردن ننهد اعمال کند.» خبرگزاری رویتر نیز از قول منبعی آگاه در سازمان ملل درباره روند اجرایی تصویب این قطعنامه گزارش داد: «پنج عضو دائمی شورای امنیت در مورد چند نکته در طرح متوقف ساختن جنگ ایران و عراق به توافق رسیده‌اند که نسبت به هر دو طرف جنگ عادلانه محسوب می‌شود. این مقام گزارشی دایر بر اینکه این کوشش که چندین هفته جریان داشته، به بن‌بست رسیده است را تکذیب کرد، اما تأکید کرد پیش از طرح هر نوع قطعنامه‌ای در این شورا کارهای ضروری بیشتری باید انجام داد.» رویتر در گزارش خود می‌افزاید: «نمایندگان درگیر در این مذاکرات فشرده که گفته شده در یک روند بدون توقف جریان دارد، از کشورهای امریکا، شوروی، انگلیس، فرانسه و چین هستند. هر یک از این کشورها در شورای (پانزده نفرة) امنیت دارای حق وتو هستند بنابراین هرگونه کوشش برای تحقق آتش‌بس در جنگ که حدود هفت ‌سال ادامه دارد، به توافق نظر این پنج‌ کشور بستگی دارد. در حالی که این گروه توافق کرده‌اند تا حصول توافق نهایی، جزئیات طرح مورد بررسی اعلام نشود، یک مطلب انتشار یافته در رابطه با این مذاکرات، پیشنهادات مطروحه در این جلسه را به‌عنوان "شدیداللحن‌ترین موضع‌گیری‌ها از آغاز جنگ 1980 (1359)" توصیف کرده است. در عین‌حال یک منبع آشنا به متن مسائل مورد بررسی گفت: مطلب یاد شده اغراق‌آمیز است. این منبع گفت: هرگونه پیش‌نویس قطعنامه‌ای باید از نظر جمله‌بندی با دقت تهیه شود به‌طوری که نسبت به دو طرف عادلانه باشد و از زمان ابتکار طرح این قضیه توسط امریکا از ژانویه گذشته (دی/بهمن‌) تاکنون، این موضوع هدف شرکت‌کنندگان در این مذاکرات بوده است.» رادیو بی‌بی‌سی نیز در این زمینه گفت: «گفته می‌شود که پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل به توافقی نزدیک می‌شوند که می‌تواند به جنگ ایران و عراق پایان دهد. از فوریه (بهمن/اسفند) به این طرف، این پنج کشور مشغول بررسی و تهیه چنین طرحی هستند ... طرح مشترک این پنج کشور ظاهراً اکنون در مرحلة پیش‌نویس قطعنامه‌ای به منظور واداشتن ایران و عراق به صلح تنظیم شده است، در واقع این تنها ایران است که برای پایان دادن به جنگ احتیاج به ترغیب دارد. از این‌رو کوشش‌ها متوجه دولت ایران است که هنوز در مورد کناره‌گیری صدام‌ حسین رئیس‌جمهوری عراق پافشاری می‌کند و نیز خواستار قطعنامه‌ای برای آتش‌بس و بازگشت نیروهای دو طرف به مرزهای قبل از جنگ گشته است. تفاوت این قطعنامه با قطعنامه‌های قبل آن است که این‌بار شورای امنیت خواستار تحریم اجباری فروش اسلحه توسط همه کشورهای جهان شده است تا مانع فرستادن اسلحه به کشوری که قطعنامه را نادیده بگیرد و یا به هر دو کشور متخاصم گردد.» روزنامه ایندیپندنت نیز ضمن اعلام خبر توافق شوروی و امریکا دراین‌باره به برخی مشکلات موجود در این ‌راه از جمله متضرر شدن عراق بر اثر تحریم تسلیحاتی پیش‌بینی شده در قطعنامه اشاره کرده و نوشته است: «تفاوت (این قطعنامه با قطعنامه‌های پیشین) در این است که ایالات متحده و شوروی ظاهراً توافق کرده‌اند که قطعنامه جدید باید نه تنها خواهان پایان خصومت و خروج نیروهای دو طرف از سرزمین‌های اشغالی یکدیگر باشد، که باید در مقابل امکان بی‌اعتنایی به قطعنامه شورای امنیت، با تهدید و تحریم تسلیحاتی همراه باشد. یکی از مشکلاتی که شورای امنیت با آن روبه‌روست، آن است که تحریم تسلیحاتی دست‌کم به عراق بیشتر از ایران صدمه می‌رساند. در مورد تحریم تسلیحاتی علیه ایران، سال‌هاست که در جریان است و وسیعاً نادیده گرفته می‌شود. در هر صورت، عراق بدون تردید با چنین قطعنامه‌ای موافقت خواهد کرد. تهیه‌کنندگان پیش‌نویس قطعنامه امیدوارند که با آوردن ماده‌ای در قطعنامه که متضمن تحقیق درباره شناسایی طرف آغازکننده جنگ و تشکیل یک کمیسیون بین‌المللی برای تعیین میزان غرامت پرداختی دو طرف باشد، ایران به قبول این قطعنامه تشویق شود. اما قبلاً باید این کشور نسبت به قبول درخواست سازمان ملل مبنی‌بر خاتمه جنگ تشویق شود و این کار آسانی نیست. تصور آنکه نوعی تحریم تسلیحاتی رهبران ایران را ناچار به عملی طبق میل‌شان کند نیز مشکل است. تنها امیدی که باقی می‌ماند این است که همکاری‌های تازه امریکا و شوروی سرآغاز مرحله پایانی جنگ باشد. اما تصور اینکه این همکاری‌ها به ‌نوعی آتش‌بس فوری بینجامد، بیش از حد خوش‌بینانه است.» از سوی دیگر، براساس اسناد سازمان ملل متحد، شوروی اعلام کرد که تنش در خلیج‌فارس به مرحله خطرناکی رسیده است و تعداد ناوهایی که در آب‌های بین‌المللی تردد می‌کنند، افزایش یافته است. طبق این سند شوروی ایالات متحده را متهم کرده است که از اوضاع فعلی برای ایجاد برتری سیاسی و نظامی در منطقه بهره‌برداری می‌کند.

گزارش- 25

خبرگزاری فرانسه از بیت‌المقدس به نقل از ژان ‌برنارد ریمون وزیرخارجه فرانسه، موضع این کشور را درخصوص بحران خلیج‌فارس - که در یک مصاحبه مطبوعاتی اظهار شد - به این شرح اعلام کرد: «1- عدم اسکورت کشتی‏های بازرگانی فرانسوی توسط کشتی‏های جنگی جز در موارد استثنایی. 2- هماهنگی با سیاست کشورهای ساحلی خلیج‌فارس در جهت تضمین کشتی‏رانی کشورهای منطقه در خلیج‌فارس.» این خبرگزاری می‌افزاید در پی حادثه استارک و ابراز امیدواری دولت ریگان برای مشارکت کشورهای غربی متحد امریکا و به‌ویژه اعضای ناتو در یک فعالیت دریایی مشترک برای تضمین آزادی و امنیت کشتی‏رانی در خلیج‌فارس، اعضای ناتو خلیج‌فارس را خارج از حوزه فعالیت پیمان قلمداد کرده و بدین ترتیب پیشنهاد امریکا را رد کردند.»

گزارش- 26

امروز، وزارت دفاع امریکا آخرین یافته‌های گروه تحقیق درباره حمله به ناو استارک را منتشرکرد. به گزارش یونایتدپرس، پنتاگون با انتشار گزارشی دراین‌باره اعلام کرد: «عراقی‌ها به تیم تحقیق امریکا از بغداد به ریاست دریادار دیوید راجرز گفته‌اند که سیستم ناوبری خودکار میراژ اف - 1، ناو استارک را داخل منطقه ممنوعه جنگی ایران در خلیج‌فارس نشان داده است اما اطلاعات ضبط شده توسط یک هواپیمای رادار آواکس امریکا، ناوشکن موشک‌انداز یو.اس.اس.کونتر و استارک نشان می‌دهد که کشتی (استارک) 12 مایل دریایی با منطقه مزبور فاصله داشته است. عراقی‌ها به راجرز گفته‌اند، خلبان اف - 1 فکر می‌کرد که به یک کشتی ایرانی شلیک کرده است و تا روز بعد که از طریق رسانه‌های خبری فهمید آنچه را مورد حمله قرار داده استارک بوده است این موضوع را نمی‌دانست.»

گزارش- 27

شولتز وزیرخارجة امریکا، در یک مصاحبه مطبوعاتی در خلیج‌فارس در پاسخ به پرسشی دربارة احتمال افزایش نیروهای آن کشور در منطقه گفت: چنین ضرورتی وجود ندارد. آنچه که لازم است وجود یک نیروی کافی برای از بین بردن احتمال به‌کار گرفته شدن زور علیه امریکا است، چرا که وقتی دیگران بدانند در خلیج[فارس] نیرویی وجود دارد که با تهدیدها مقابله می‌کند، آگاهی از این امر یک حالت بازدارنده خواهد داشت، و امروز ما به چنین حضوری در آن منطقه نیاز داریم. در این حال یکی از سخنگویان پنتاگون از تقویت ناوگان امریکا در منطقه سخن گفت. روزنامه نیویورک تایمز به نقل از این مقام امریکایی نوشت: «در حال حاضر فاکس بزرگ‌ترین کشتی امریکایی در خلیج‌فارس است. همچنین پنج ناوشکن امریکایی و ناوچه موشک‌انداز دیگر نیز در آنجا حضور دارند. به‌علاوه، امریکا تصمیم دارد طی چند هفته آینده تعداد دو یا سه فروند ناوچه موشک‌انداز دیگر، همچنین یک رزم‌ناو سنگین با یک سیستم دفاع هوایی به این نیروها اضافه کند. بنابر طرح‏های پنتاگون، یک نیروی عمده دریایی امریکا به رهبری یک ناو هواپیما‌بر هم‌زمان در دریای عرب حضور خواهد داشت.»

گزارش- 28

روزنامه نیویورک تایمز دربارة تجهیزات نیروی دریایی سپاه پاسداران و کیفیت به‏کارگیری آنها نوشته است: «مقامات ایرانی حدود 40 فروند کشتی توپدار سریع‌السیر در اختیار سپاه پاسداران انقلاب گذاشته‌اند که می‌توانند برای حمله به کشتی‏های تجاری در تنگه هرمز و خلیج [فارس] مورد استفاده قرار گیرند. به دلیل کوچکی و قابلیت تحرک زیاد، این کشتی‏ها می‌توانند تلاش امریکا برای حفظ تردد کشتی‏های غیرنظامی در خلیج‌فارس را با مشکل جدی روبه‌رو سازند.» این روزنامه می‌افزاید: «پاسداران انقلاب حتی می‌توانند برای یک مأموریت شهادت‌طلبانه علیه نفت‏کش‏ها، این کشتی‌ها‌ را از مواد منفجره انباشته سازند. از طرفی می‌توان بر روی این کشتی‏ها موشک‌های دریا به دریا نصب کرد که آنها را بیش از پیش وحشتناک‌تر می‌سازد.»

گزارش- 29

سناتورهای امریکایی - جان‌گلن و جان وارنر - که به منظور ترغیب کشورهای عربستان، کویت، بحرین، قطر و امارات برای استفادة هواپیماهای امریکایی از پایگاه‏های هوایی این کشورها و تبادل نظر دراین‌باره به منطقه سفر کرده بودند، در پایان مأموریت خود، امارات متحده را ترک کردند. به گزارش یونایتدپرس این دو سناتور امریکایی پیش از عزیمت به واشنگتن با شیخ‌زاید بن‌سلطان آل‌نهیان رئیس امارات متحده عربی، ملاقات کردند. در این دیدار رئیس دولت امارات متحده عربی تأکید کرد: «ادامه جنگ عراق و ایران یک عامل خطرناک برای امنیت و آرامش جهان می‌باشد.» وی خواستار تشریک مساعی برای پایان دادن به این جنگ ویرانگر منافع دو ملت عراق و ایران شد. وی منطقه خلیج‌فارس را منطقه‌ای استراتژیک و حساس خواند و گفت که امنیت و آرامش این منطقه دو عنصر اساسی برای برقراری صلح هستند و تمام کشورهای جهان باید برای حفظ آرامش در این منطقه با یکدیگر همکاری کنند و آزادی کشتی‏رانی نیز جزو امنیت جهانی به شمارمی‌رود.

گزارش- 30

روزنامه کویتی القبس دربارة تلاش سوریه برای رفع اختلاف میان ایران و شوروی نوشته است: «سوریه تلاش‏های گسترده و محرمانه‌ای به منظور کاهش سطح تشنج میان ایران و شوروی و جلوگیری از وقوع یک برخورد نظامی میان دو کشور در آب‏های خلیج‌فارس به عمل می‌آورد.» القبس بدون اشاره به جزئیات این خبر می‌افزاید: «حافظ اسد رئیس‌جمهور سوریه، در سفر اخیرش به شوروی با اشاره به لزوم باز بودن کانال‌های گفت‌وگو و ارتباط با ایران، تأکید کرده است که نباید گذاشت ایران مجدداً در دامن امریکا سقوط کند.» این روزنامه ادامه می‌دهد: «اسد در گفت‌وگو با مقامات شوروی گفته است که قرار دادن ایران در انزوای سیاسی کامل، به پایان دادن جنگ خلیج‌فارس کمک نخواهد کرد بلکه اوضاع منطقه را متشنج‌تر خواهد ساخت.»

گزارش- 31

پلیس فرانسه 57 تن از اتباع ایرانی، لبنانی، مراکشی و الجزایری را به اتهام نگه‌داری اسلحه و جعل مدارک دستگیر کرد. بیشتر این دستگیری‌ها در شهرهای پاریس، لیون، مارسی و تولوز انجام شد. وزارت کشور فرانسه با صدور اطلاعیه‌ای اعلام کرد، دستگیری این 57 تن در راستای تحقیقات پلیس و کشف مواد منفجره در جنگل فونتن بلو در هفت کیلومتری جنوب پاریس و در رابطه با تهدیدهای تازة کمیته همبستگی با زندانیان سیاسی عرب خاورمیانه - که خواستار آزادی سه زندانی در فرانسه شده بودند - انجام گرفته است. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی در بین دستگیرشدگان دست کم شش مرد و دو زن ایرانی وجود دارند.

گزارش- 32

روزنامه هرالدتریبیون در مقاله‌ای به بررسی رفتارهای سیاسی ایران و عراق در گذشته و تغییر این رفتارها پس از انقلاب اسلامی پرداخته و به تقابل فرهنگ انقلاب اسلامی و امریکا اشاره کرده است. همچنین در این مقاله به رویکرد عراق از سیاست رادیکالی به غرب‌گرایی پس از انقلاب اسلامی و هم‌سویی سیاست‏های دو کشور عراق و امریکا توجه شده است: «در عراق زمانی رژیمی روی کار بود که خود را انقلابی می‌خواند و از امریکا به‌عنوان یک دشمن یاد می‌کرد. بغداد در آن زمان می‌خواست رهبری جهان عرب را به‏دست گیرد و پیش‌قراول جنگ با اسرائیل و درگیری با امریکا شود. اما امروز به نظر می‌رسد که سران بغداد منافع و سیاست‏های هم‌سو و هم‌جریان با غرب پیدا کرده‌اند. ... و اما در ایران همه‌چیز تغییر یافته است؛ روابط هفتادساله ایران و امریکا اینک به‌پایان رسیده و آیت‌الله خمینی فرهنگ امریکایی را تنها مانع موجود بر سر راه تشکیل یک جامعه اسلامی می‌داند. آیت‌الله خمینی از فرهنگ امریکایی نفرت دارد و به هرکس که با امریکا رابطه داشته باشد نظر خوشی ندارد.» هرالدتریبیون می‌افزاید: «ایران امروز منافع امریکا را در سراسر خاورمیانه مورد تهدید قرار داده و توازن موجود بین اعراب و اسرائیل را بر هم زده است. اینک امریکا منافع خود را در بغداد جست‌وجو می‌کند.» این روزنامه در ادامه می‌نویسد: «عراق جنگ را آغاز کرده و از سلاح‌ شیمیایی علیه ایران استفاده کرده است. در سال 1980 (1359) هنگامی که عراق جنگ را آغاز کرد، سیاست واشنگتن با سال 1982 (1361 - 1360) تفاوت داشت. زیرا در سال 1982 عراق در موضع دفاعی قرار گرفته بود و امریکا به طرف‌داری از بغداد برخاست. امروز همه می‌دانند که عراق در حال باختن جنگ است و هیچ امیدی به پیروزی ندارد و امریکا می‌کوشد به عراق اطمینان دهد که بتواند در برابر ایران روی پای خود بایستد.» روزنامه ژاپنی آساهی شیمبون نیز در سرمقاله خود دربارة احتمال تأثیر فشارهای سیاسی بر معادلات جنگ ایران و عراق نوشته است: «اگر ابرقدرت‏ها همانند عراق امیدوار هستند که حضور نظامی آنها در خلیج‌فارس، ایران را به پذیرش مذاکرات صلح مجبور نماید، بیش از اندازه خوش‌بین هستند؛ چراکه حرکت‌های اخیر امریکا و شوروی به مراتب امکان بالاگیری جنگ در منطقه را افزایش می‌دهد تا آنکه به قبول صلح توسط ایران منتهی شود.» این روزنامه می‌افزاید: «ایران قصد دارد که نسبت به تقویت حضور نظامی و دخالت امریکا یا هر قدرت متخاصم دیگری در خلیج[فارس] شدیداً واکنش نشان دهد.»

منابع و مآخذ روزشمار 1366/03/13