1361.08.02

روزشمار جنگ سال 1361 1361.08.02
نام‌های دیگر	دو آبان
تاریخ شمسی	1361.08.02
تاریخ میلادی	24 اكتبر 1982
تاریخ قمری	6 محرم 1403

1359.08.02

1360.08.02

1362.08.02

1363.08.02

1364.08.02

1365.08.02

1366.08.02

1367.08.02

گزارش - 18

امروز وضعيت عمومي جبهه‌ها نسبتاً آرام و عادي است و تبادل آتش ميان نيروهاي خودي و دشمن ادامه دارد. حجم آتش نيروهاي خودي در جبهة مندلي، به‌دليل تحركات نيروهاي عراقي، بيشتر از ساير مناطق است و همين موضوع ميزان خسارت‌هاي ارتش عراق را در اين منطقه افزايش داده است. در مقابل، ارتش عراق شهر آبادان را همچون روزهاي قبل، با آتش خمپاره هدف قرار داد كه براثر آن 2 منزل مسكوني تخريب گرديد؛ يك ساختمان دولتي در آتش سوخت و يك نفر از مردم آبادان مجروح شد. يك نفر از نيروهاي نظامي عراقي كه اخيراً به ايران پناهنده شده است، اظهار كرد: چند روز قبل، ارتش عراق در آن‌سوي رودخانة اروند، بين نيروهاي خود ماسك‌هاي ضدگازهاي شيميايي توزيع كرده كه نشان‌دهندة آن است كه احتمالاً نيروهاي ارتش عراق در آينده، از گلوله‌هاي شيميايي استفاده خواهند كرد.

گزارش - 19

در ادامة ناآرامي‌هاي مناطق كردنشين، افراد شورشي در شهرهاي نقده، كامياران، مهاباد، پسوه و پيرانشهر، در اقداماتي 8 نفر از نيروهاي خودي را شهيد و 9 نفر را مجروح كردند. اخبار رسيده از اين مناطق حاكي است: در محور نقده به اشنويه، نيروهاي ژاندارمري هنگام جمع‌آوري پست‌هاي تأمين جاده، مورد حملة چته‌هاي حزب دمكرات قرار گرفتند كه يك استوار و يك سرباز شهيد شدند و اسلحة آنان نيز به سرقت رفت.

در محور "كوك دره ـ ماويانو" در منطقة كامياران نيز يك خودرو نيسان در كمين نيروهاي مسلح غير‌قانوني افتاد كه درنتيجه، 2 سرباز شهيد شدند و خودرو آنان به آتش كشيده شد. مهاجمان يك تفنگ ژ3 و تعدادي فشنگ را به سرقت بردند. در همين منطقه، در محور سيويه ـ كامياران نيز يك خودرو لندرور سپاه به ميني كه نيروهاي مسلح غير‌قانوني كار گذاشته بودند، برخورد كرد. در اين انفجار، 4 نفر شهيد و 5 تن زخمي شدند. در محور مهاباد ـ سردشت، يك خودرو تويوتا، حامل تعدادي از نيروهاي سپاه، هنگام بازگشت از پايگاه خليفه، روي مين رفت. خودرو آسيب جدي ديد و 4 نفر از نيروها مجروح و به بيمارستان منتقل شدند. در غرب پسوه، عده‌اي از عناصر گروه‌هاي مسلح غيرقانوني، شبانه به آبادي گردگشانه هجوم آوردند و همة وسايل موجود در شركت تعاوني اين روستا را به غارت بردند. در قرية گردباسك در جنوب پيرانشهر، 8 نفر از نيروهاي مسلح غير‌قانوني وارد روستا شدند و اهالي را با اسلحه تهديد كردند كه در جاده‌ها مين‌گذاري كنند.

گزارش - 20

درپي آزادسازي قسمت‌هاي وسيعي از مناطق استان آذربايجان غربي از سلطة نيروهاي ضد‌انقلاب و شكسته‌شدن جو ارعاب و وحشت در اين مناطق، مردم مسلمان كُرد به روستاهاي خود بازمي‌گردند. روزنامة جمهوري اسلامي، امروز به نقل از يك مقام مطلع در فرمانداري سردشت، دراين‌باره نوشت: درپي آزادشدن بخش ربط و برقراري امنيت در آن، از سه روز قبل تاكنون، حدود 40 كاميون حامل مردم و اثاثيه و لوازم آنان كه از مدت‌ها پيش به‌دليل ظلم ضد‌انقلاب مجبور به مهاجرت شده بودند، به محل‌هاي مسكوني آزادشدة خود بازگشتند.

گزارش - 21

پس از اجراي طرح‌هاي گوناگون امنيتي ازجمله طرح مالك و مستأجر* در تهران، سازمان مجاهدين خلق (منافقين) مجبور شد نيروهاي خود را به شهرستان‌ها منتقل كند. درپي اين انتقال، عمليات‌هاي تروريستي سازمان در تهران كاهش يافته است و اقدامات ايذايي افراد سازمان، به‌صورت پراكنده، در برخي شهرستان‌ها انجام مي‌شود. در 12 كيلومتري جادة اسالم ـ خلخال، نيروهاي سپاه با عده‌اي از عوامل مسلح غير‌قانوني درگير شدند كه طي آن، چند تن از آنان كشته و 2 نفر دستگير شدند. در گزارش اين درگيري آمده است: «[حملة عوامل مسلح] هم‌زمان با عبور خودرو حجت‌الاسلام صادق خلخالي از جادة مذكور بوده است.» عناصر وابسته به سازمان مجاهدين خلق (منافقين)، در تهران، يك نوجوان 15 سالة عضو بسيج مستضعفين را ربودند و پس از شكنجه، درحالي‌كه بيهوش شده بود، در حوالي پارك جنگلي شميران‌نو رها كردند. پاسداران كميته وي را پيدا كردند. مشابه اين حادثه نيز قبلاً درمورد اين نوجوان اتفاق افتاده بود. در رشت هم عناصر سازمان مجاهدين (منافقين)، در اقدامي مسلحانه، از بانك ملي جمعه‌بازار اين شهر، 350 هزار ريال سرقت كردند. در اين واقعه، يكي از مشتريان بانك مجروح شد. در بخش هندخالة هشتپر، عناصر اين سازمان، پس از سرقت از بانك صادرات، از صحنه گريختند. كه هنگام فرار، سه بار تصادف كردند؛ هر بار، با اسلحه، يك خودرو ديگر را سرقت و فرار كردند. يكي از عناصر وابسته به سازمان مجاهدين خلق در شهر قزوين، قصد فروش يك اتومبيل را داشت كه صاحب بنگاه متوجه تقلبي‌بودن شناسنامة وي مي‌شود و به شهرباني خبر مي‌دهد. شخص مذكور دستگير مي‌شود، ولي پس از انتقال به شهرباني، با خوردن قرص سيانور خودكشي مي‌كند. در گرگان، نيروهاي سازمان مجاهدين خلق، به‌سمت يكي از افراد سپاه كه درحال بررسي وضعيت خانه‌اي در چهارچوب طرح مالك و مستأجر بود، تيراندازي كردند كه فرد پاسدار و يكي از عابران زخمي شدند.

گزارش - 22

افزايش آمار دستگيرشدگان گروه‌هاي تروريستي، نشان مي‌دهد كه هشدارهاي مسئولان كشور مؤثر بوده و اجراي طرح‌هاي اطلاعاتي، كارآمدي نيروهاي امنيتي را افزايش داده است. گزارش‌هاي ارسالي دراين‌زمينه حاكي‌از اين است كه: در 5 روز گذشته، 12 تن از افراد سازمان مجاهدين خلق (منافقين) كه در بخش‌هاي عملياتي اين سازمان فعاليت داشتند، در تهران دستگير شدند. 3 عضو تيم ترور، ازجملة دستگيرشدگان‌اند. اين سه تن، هركدام مسئوليت انجام‌دادن چندين ترور را در شهرهاي تهران، مشهد و قوچان به‌عهده داشتند. نيروهاي سپاه پاسداران، 16 نفر از اعضاي سازمان مجاهدين خلق (منافقين) را در شهرهاي مختلف (رشت 3 نفر، نور 4 نفر، شهركرد 3 نفر، اردستان 3 نفر و بندر تركمن 3 نفر) دستگير كردند. گزارش ديگري حاكي‌ است، با تلاش 4ماهة نيروهاي سپاه ميبد و يزد، تشكيلات سازمان در اين دو شهر متلاشي و تاكنون 25 نفر دراين‌باره دستگير شده‌اند. دو تن از اعضاي حزب توده در شمال كشور، يك نفر از اعضاي سازمان چريك‌هاي فدايي خلق (اقليت) در شهرستان نور و يك نفر از اعضاي گروه اشرف دهقان در رشت دستگير شدند. درپي اجراي اقدامات ويژة اطلاعاتي، بسياري از عناصر تشكيلات گروه چريك‌هاي فدايي خلق (اقليت) در اصفهان شناسايي و 45 نفر از آنان دستگير شدند. در ميان دستگيرشدگان، مسئول كميتة ذوب‌آهن، مسئولان شاخه‌هاي كارگري، ادارات، دانش‌آموزي، دانشجويي و زنان و رابط اصفهان و شيراز حضور داشتند. پس از اين اقدام، فردي به نام علي كه مسئول امور شهرستان‌ها و عضو مركزيت شاخة تهران اين سازمان بود براي ترميم تشكيلات سازمان وارد شهر اصفهان مي‌شود كه با هشياري نيروهاي اطلاعات سپاه، در محل قرار دستگير مي‌گردد. از دستگيرشدگان مقداري امكانات تسليحاتي به دست آمد. علاوه‌بر اين افراد، 8 نفر از عناصر گروه ماركسيستي سهند نيز در اصفهان دستگير شدند كه چند نفر از آنان از اعضاي مركزيت اين گروه در شهر اصفهان بودند.

گزارش - 23

يك نشرية داخلي سپاه، از موفقيت اجراي طرح مالك و مستأجر خبر داد و يادآور شد سازمان مجاهدين خلق (منافقين) براي خنثي‌كردن اين طرح و حفظ باقيماندة نيروهايش در داخل كشور، به‌ويژه در تهران، رهنمودهايي را به آنان داده است. اين نشريه مي‌نويسد: اجراي طرح مالك و مستأجر، ضربات سختي به سازمان مجاهدين خلق (منافقين) زده و در رابطة نيروهاي سازمان با يكديگر، اختلال ايجاد كرده است. سازمان دراين‌باره به اعضا و هواداران خود هشدار داده است كه ضمن حفظ جان خود، تدابير و هشدارهاي زير را به‌كار ببندند: 1. افرادي كه زنده مانده‌اند و مهم هستند، به‌سرعت به شهرستان‌هايي كه طرح در آنها اجرا نمي‌شود، منتقل شوند. اين افراد مي‌توانند به نيروهاي مستقر در جنگل‌هاي شمال نيز ملحق شوند. 2. هواداران يا اعضا مي‌توانند با رعايت مسائل امنيتي، براي مدت محدودي به خانه‌هاي اقوام و خويشاوندان خود در شهرستان‌ها بروند. 3. اعضا و هواداران مي‌توانند از برخي خانه‌ها كه به اسم افراد معمولي ثبت شده است، به‌صورت موقت استفاده كنند. در اين نشريه، تحليل رهبر سازمان مسعود رجوي، از دلايل شكست‌هاي سازمان در دستيابي به قدرت و نيز ناكامي در منازعات داخلي، نقل شده است: تحليل ما دربارة وضعيت داخلي جامعة ايران اشتباه بود. تصور ما اين بود كه اقتصاد كشور درحال ورشكستگي است، ولي تصور ما غلط بود؛ نمي‌دانستيم كه نيروهاي اطلاعاتي و امنيتي حكومت چنين توانمندي و تسلطي دارند.

گزارش - 24

محاكمة 2 تن از عوامل بمب‌گذاري در ميدان امام خميني ـ كه قبل از انفجار كشف و خنثي شد ـ در دادگاه انقلاب ارتش آغاز شد. براساس گزارش روزنامة كيهان، در دادخواست متهمان آمده است: در تاريخ 7/5/1361، مأموران آگاهي شهرباني جمهوري اسلامي ايران، در ميدان امام خميني، يكي از پرجمعيت‌ترين نقاط تهران، يك اتومبيل رنجرور را كه 70 كيلو تي.ان.‌تي. در آن كار گذاشته شده بود، شناسايي، كشف و متهم رديف يك را ـ كه چاشني‌هاي انفجاري را در زير لباس‌هاي خود پنهان كرده بود ـ دستگير كردند. م. ص. الف* اعتراف كرد ضمن تماس با ضد‌انقلابيون وابسته به حزب دمكرات كردستان، ماشين رنجرور سفيدرنگي را كه 70 كيلو تي.‌ان.‌تي در آن جاسازي شده بود، تحويل گرفته است تا در ميدان امام خميني منفجر كند. همچنين قرار بوده است وي بعد از اين انفجار، كاميون ديگري را كه قبلاً به تهران آورده بود، در مقابل وزارت كشور منفجر و در قبال هر دو انفجار، 250 هزار تومان دريافت كند. وي، قبل از دو اقدام فوق، 30 هزار تومان پيش‌پرداخت دريافت كرده بود. غ. ف،* متهم رديف دوم نيز ضمن آگاهي از وجود مواد منفجره در رنجرور، در رساندن اتومبيل‌ها به تهران، با متهم رديف اول همكاري كرده است. وي در قبال اين كار مبلغي دريافت كرده بود؛ همچنين در برقراري تماس ميان متهم رديف يك با ضد‌انقلابيون حزب دمكرات و انتخاب خودروها نقش داشته است.**

گزارش - 25

سفر نمايندگان كميتة حسن نيت سازمان كنفرانس اسلامي به تهران و بغداد و تأكيد مسئولان ايران به مواضع و اصول خود به‌عنوان شروط پذيرش پايان جنگ، بازتاب‌هاي مختلف و متفاوتي در محافل و مجامع سياسي داشت. درحالي‌كه مسئولان كشور ايران، پيشنهاد اين كميته را خالي از "راه‌حل‌هاي تازه" خواندند، كشورهاي عربي حامي عراق، به انتقاد محتاطانه از برخورد ايران اكتفا كردند. رئيس‌جمهور ايران، در مصاحبه‌اي دربارة بي‌حاصل بودن سفر اين هيئت‌ها؛ نامة احمد سكوتوره به مقامات كشور و شرايط تهران براي پايان جنگ، مطالبي بيان كرد. آيت‌الله خامنه‌اي، با اشاره به سفر نمايندگان كميتة حسن نيت به ايران‌، گفت: «نفوذ امريكا در رفت‌وآمدهاي صلح جهت خاتمة جنگ مؤثر است و بخشي از اين رفت‌وآمدها، به تحريك امريكا صورت مي‌گيرد... [و دليل] آن هراس پشتيبانان و حاميان عراق [از پيروزي نهايي ماست.] لذا مي‌خواهند جنگ را به‌نحوي پايان دهند.» آيت‌الله خامنه‌اي تصريح كرد: «بعضي از اعضاي هيئت صلح، حسن نيت دارند و مايل‌اند جنگ به پايان برسد؛ ما نيز به تلاش‌هاي صادقانة آنها احترام مي‌گذاريم، ليكن رفت‌وآمد اين هيئت‌ها، بيش از آنكه تحت‌تأثير حسن نيت و صادقانه باشد، تحت‌تأثير نفوذ امريكا در منطقه است.» رئيس شوراي عالي دفاع، درمورد نامة پيشنهادي احمد سكوتوره گفت: «در اين نامه پيشنهاداتي براي خاتمة جنگ طرح‌شده بود كه با شرايط و اصول اعلام‌شده ازسوي جمهوري اسلامي ايران براي خاتمة جنگ مغايرت داشت.» رئيس‌جمهور به پيشنهاد آتش‌بس در اين نامه اشاره كرد و گفت: «ما زماني آتش‌بس را مي‌پذيريم كه شرايط اعلام‌شده ازسوي جمهوري اسلامي براي خاتمة جنگ مورد قبول واقع شود. همچنان‌‌كه قبلاً گفته بوديم، ما از آتش‌بس بدون تأمين شرايط، خاطرة خوشي نداريم؛ جنگ‌هاي اعراب و دشمن صهيونيستي و آتش‌بس‌هاي آن براي ما تجربه‌اي [تلخ] است؛ زيرا دشمن هميشه تجاوز مي‌كند و سپس خواستار آتش‌بس مي‌شود. قبول آتش‌بس به اين اميد [صورت مي‌پذيرد] كه دشمن از سرزمين‌هاي اشغالي خارج [شود] و غرامت بپردازد، [اما] پس از قبول آتش‌بس، دشمن خاطرش آسوده مي‌شود و اين ما هستيم كه بايستي براي تحقق شرايط خود به‌دنبال مجامع و هيئت‌هاي صلح بدويم.» آيت‌الله خامنه‌اي تأكيد كرد: «تا وقتي شرايط اعلام‌شده ازسوي جمهوري اسلامي براي خاتمة جنگ تأمين نشود، ما به جنگ ادامه خواهيم داد.» رئيس‌جمهور، همچنين در ديدار با سرهنگ كوچك‌زاده فرمانده ژاندارمري و جمعي از فرماندهان اين نيرو، مذاكرات انجام‌شده با هيئت ويژة صلح سازمان كنفرانس اسلامي را چنين تشريح كرد: «در اين ملاقات، مشاهده شد كه بعضي از شركت‌كنندگان در اين هيئت، مرعوب سياست‌هاي متنفذانه امريكايي ولي با نام غير‌امريكايي شده‌اند. ما تجربة شيرين حدود سه ‌و نيم سال غلبه بر امريكا را براي آنها تشريح كرديم و گفتيم كه ما درطول اين مدت، مرتباً در سياست‌هاي گوناگون بر امريكا پيروز مي‌شويم. امريكا با محاصرة اقتصادي و تشويق صدام به تجاوز به مرزهاي ميهن اسلاميمان، اميد داشت بعد از مدت كوتاهي، اين نظام ساقط و انقلاب اسلامي خاموش شود؛ ولي ما هنوز باقي و قوي‌تر از اول جنگ هستيم و اين يك شكست بزرگ براي امريكاست.» رئيس شوراي عالي دفاع افزود: «ما به آنها گفتيم كه ازلحاظ سياست خارجي، هم‌اكنون از هميشه قوي‌تر[يم] و درطول شصت سال اخير، در دنيا آبرومندتريم و امروز حتي دشمنان جمهوري اسلامي براي اين نظام احترام و ارزش قائل‌اند.» حجت‌الاسلام و المسلمين هاشمي رفسنجاني رئيس مجلس شوراي اسلامي نيز در ديدار با فرمانده ژاندارمري، در واكنش به سفر كميتة حسن نيت سازمان كنفرانس اسلامي اظهار كرد: «اينها بارها آمده‌اند و رفته‌اند و هرگز مطلب تازه‌اي نداشته‌اند و فقط مي‌آيند كه بعداً بگويند ايران قبول نكرد و ما آن حرفي كه دو سه ماهة اول جنگ، يعني زماني‌ كه اهواز و دزفول زير گلوله بود و آبادان در محاصره قرار داشت، مي‌گفتيم؛ اكنون نيز كه توپ‌هاي ما پنجاه كيلومتري بغداد را در تيررس خود دارند، همان حرف‌ها را مي‌زنيم و بر شرايط برحق خود پا مي‌فشاريم.»* هيئت‌دولت نيز در جلسة امروز خود، سفر هيئت اعزامي كنفرانس اسلامي و قطعنامة اخير سازمان ملل را درمورد ضرورت پايان جنگ عراق و ايران بررسي كرد. مهندس ميرحسين موسوي نخست‌وزير ايران، در پايان اين جلسه با اشاره به اينكه سازمان ملل قطعنامة اخير را تصويب كرده است، گفت: «ما صلح را دوست داريم و براي اينكه صلح برقرار شود، بايد متجاوز، مجازات شود. جايزه‌دادن به متجاوز صلح ايجاد نمي‌كند، بلكه تأييدي بر تجاوزگري‌هاي همة قدرت‌هاي استكباري است. جوسازي‌هاي بين‌المللي نمي‌تواند در ارادة ملت ما براي ادامة جنگ تا پيروزي اثر بگذارد.» وي تبليغات برخي رسانه‌هاي خارجي عليه جمهوري اسلامي و متهم‌كردن ايران به نپذيرفتن صلح را چنين تشريح كرد: «اين‌گونه تبليغات نشان مي‌دهد ـ برخي از اين مدعيان صلح‌طلبي صدام، در تمهيد حملة عراق به كشورمان مشاركت داشته‌اند و درنتيجه، سرنوشت خود را به‌هم پيوسته مي‌بينند؛ لذا احساس مي‌كنند ضربه به صدام، ضربه به تمام آنهاست و الا تا اين حد از رژيمي سفاك كه جنايات جنگي او در مناطق مسكوني و غير‌نظامي روشن است، حمايت نمي‌كردند. اين هياهويي كه رژيم عربستان عليه كشور ما ايجاد كرده، به‌خاطر وحشت از نداهاي الله‌اكبر زوار ما در مكه و مدينه است. معناي اين وحشت، اين است كه مرزهاي رژيم غاصب صهيونيستي در لبنان متوقف نمي‌شود، بلكه تا عمق اين كشور به جلو آمده، وگرنه رژيم عربستان بايد از اين شعارها استقبال كند.» علي‌اكبر ولايتي وزير امور خارجة ايران نيز در مصاحبه‌اي مطبوعاتي، ادعاي عراق مبني‌بر عقب‌نشيني به مرزهاي بين‌المللي را يك فريب خواند و گفت: «عراق صدها كيلومتر از خاك ما را در اشغال دارد و اينكه اعلام داشته ما عقب‌نشيني كرده‌ايم، يك دروغ محض است و ما آن را تكذيب مي‌كنيم. رژيم عراق مدعي‌ است كه به مرزهاي بين‌المللي عقب‌نشيني كرده؛ البته مرزهاي بين‌المللي از ديد اين رژيم، تفسيري است كه حكومت صدام از مرزهايش مي‌كند. آنها به مناطقي رفته‌اند كه معتقدند متعلق به خودشان است؛ اما همة شواهد حاكي‌از آن است كه قبل از تهاجم، تمام اين مناطق، متعلق به ايران بوده و تجربة دو سال گذشته به ما نشان مي‌دهد كه راهي را كه درپيش گرفته‌ايم، راهي منطقي است؛ يعني رزمندگان ما، به رهبري امام و پشتيباني توده‌هاي ميليوني، بايد عليه متجاوزين عراقي اقدام كنند.» دكتر ولايتي افزود: «ما از اتخاذ چنين راهي هيچ زياني نديده‌ايم؛ بلكه براي ما ثابت شده كه اصولي‌ترين راه همين است.» وي گفت: «اگر ما خودمان به فكر حقوقمان نباشيم، هيچ‌كس درپي حقوق ما نيست. ما بارها اعلام كرده‌ايم كه هيچ‌گاه قصد مداخله در امور ديگران را نداريم. اين عمل ما صرفاً يك كار دفاعي است و تا زماني‌ كه كلية حقوق ما تحقق پيدا نكند، اين جنگ ادامه خواهد يافت. ما از همة هيئت‌هاي صلح استقبال مي‌كنيم و فقط به صلح عادلانه تن خواهيم داد.» ولايتي، همچنين دربارة اقدامات اخير شوراي امنيت كه همة اعضايش، دربارة پايان جنگ تحميلي‌ اتفاق‌نظر دارند، گفت: «اين جنگ در خاك ما است. ما براي اينكه تجاوز را از خودمان دفع كنيم، به اجازة هيچ قدرتي احتياج نداريم. ملت مسلمان ايران خود را ملزم مي‌داند كه در مقابل هر تجاوزي بايستد و اگر اين نوع تصميم‌گيري‌ها مي‌توانست احقاق حق كند، نمي‌بايست چيزي به نام اسرائيل در منطقه باشد. بنابراين، اين‌گونه اظهارنظرها هيچ چيز را نمي‌تواند حل كند.» وي درمورد سفر اولاف پالمه نخست‌وزير سوئد و فرستادة ويژة دبيركل سازمان ملل و احمد سكوتوره رئيس‌جمهور گينه براي ميانجيگري در جنگ تحميلي به ايران گفت: «هيئت‌هاي بين‌المللي مي‌توانند براي ميانجيگري به ايران بيايند؛ ما از آنان استقبال مي‌كنيم و با كمال احترام، شرايط خودمان را به آنها خواهيم گفت.» ولايتي در پاسخ به اين سؤال كه تا چه حد خوش‌بين هستيد، گفت: «بايد صبر كرد و ديد كه چه خواهد شد.» برخلاف موضع انتقادي ايران دربارة پيشنهادهاي كميتة ميانجيگري كنفرانس اسلامي، عراق از اين پيشنهادها استقبال كرد و آن را با سياست‌هاي اين كشور مطابق دانست. خبرگزاري عراق، به نقل از عزت ابراهيم معاون شوراي فرماندهي عراق، اعلام كرد: دولت عراق از پيشنهادهاي جديد هيئت صلح اسلامي استقبال مي‌‌كند. عزت ابراهيم اين پيشنهادها را مشابه اصولي توصيف كرد كه عراق قبل از آغاز درگيري و درحال‌حاضر، خواستار آن است. وي گفت: بغداد از ابتدا اين طرح را تأييد كرده بود. خبرگزاري فرانسه، مواضع عزت ابراهيم در ملاقات با هيئت صلح اعزامي كنفرانس اسلامي را چنين تشريح كرد: عزت ابراهيم معاون شوراي فرماندهي انقلاب عراق، خطاب به هيئت كميتة ميانجي صلح اسلامي اظهار كرد كه عراق همواره به‌طور فعال و صميمي، با كميتة اسلامي همكاري كرده است. در اين گزارش كه در منامه دريافت شد، آمده است: عزت ابراهيم، سپس تأكيد كرد عراق موافقت اصولي خود را با پيشنهادهاي طرح‌شده درپيام سكوتوره، اعلام كرده است. خبرگزاري عراق درمورد مفاد اين پيشنهادها صريح صحبت نكرد. هيئت يادشده به رياست مصطفي نياس وزير خارجة سنگال، بعدازظهر روز گذشته (شنبه) از تهران به بغداد وارد شد و پس از تسليم پيام احمد سكوتوره رئيس كميته براي صدام حسين به عزت ابراهيم، عازم جده شد. عربستان سعودي نيز در اولين واكنش خود به مواضع ايران، با لحني احتياط‌آميز، پذيرفتن پيشنهاد هيئت كنفرانس اسلامي را خواستة مسلمانان جهان خواند و مسئوليت عواقب نپذيرفتن اين پيشنهاد را به‌عهدة ايران دانست. گزارشگر راديو رياض، پس از پخش خبري دراين‌باره آن را چنين تحليل كرد: بار ديگر، مضمون خبرها حاكي‌از منفي‌بودن پاسخ ايران به تلاش‌هاي هيئت حسن ‌نيت اسلامي و همكاري‌نكردن ايران با هيئت مزبور است. مسئوليت حكومت ايران، پذيرفتن تلاش‌هاي جهاني، به‌خصوص هيئت حسن نيت اسلامي براي خاتمه‌دادن به اين جنگ است. تحقق اين امر، يكي از خواسته‌هاي يك ميليارد مسلمان جهان است. دراين‌حال، گويندة راديو مسقط، از اعمال تغيير در مفاد پيشنهادي هيئت حسن نيت و ادامة فعاليت اين هيئت خبر داد: كميسيون حسن‌نيت، در جلسة خود تصميم گرفت تغييراتي درپيشنهادهاي طرح صلح گذشتة خود بدهد. اعضاي اين كميسيون كه رياست آن به‌عهدة احمد سكوتوره رئيس‌جمهوري گينه است، تصميم گرفتند با پي‌گرفتن تلاش‌هاي خود تماس‌هاي جديدي برمبناي رهنمود سكوتوره به دو كشور، برقرار كنند. گزارشگر راديو بي‌بي‌سي، در جمع‌بندي نتايج فعاليت اين دورة هيئت حسن نيت كنفرانس اسلامي، گفت: به نظر مي‌رسد سفر دوبارة اعضاي هيئت حسن نيت اسلامي به تهران و بغداد، موفقيت‌آميز نبوده است، زيرا پيشرفتي براي پايان‌دادن به جنگ ايران و عراق به دست نياورده‌اند. طبق گزارش‌ها، سكوتوره رئيس‌جمهور گينه و رئيس اين هيئت گفته است تلاش‌هاي اين هيئت به تعويق خواهد افتاد، زيرا تاكنون نتيجه‌اي نداده است. اين هفتمين بار است كه اعضاي هيئت حسن نيت ميانجي كنفرانس اسلامي صلح، از بغداد و تهران ديدن مي‌كنند. از قول سكوتوره رئيس‌جمهور گينه و رئيس اين هيئت نقل شده است كه اين آخرين كوشش خواهد بود. درحالي‌كه عراق به دعوت سازمان كنفرانس اسلامي پاسخ مثبت داد، اينها كه خود را در موضوع جنگ مظلوم و محق مي‌دانند، ابراز مي‌كنند جنگ تا پذيرش كامل شرايط ايران ادامه خواهد داشت. خبرنگار رويتر نيز گزارش داد: هيئت صلح كنفرانس اسلامي، بعد از سفر يك‌روزه به تهران و بغداد، در اولين ساعات يكشنبه‌، به عربستان بازگشت و گزارش كار خود را به احمد سكوتوره تقديم كرد. قرار است سكوتوره و حبيب شطي دبيركل كنفرانس اسلامي، دربارة پيگيري فعاليت اين كميته تصميم‌گيري كنند.

گزارش - 26

حسين كاظم‌پور اردبيلي معاون امور بين‌الملل و اقتصاد وزارت خارجه، در گفت‌وگو با گزارشگر روزنامة كيهان، با استناد به آمار و ارقام، تحولات صورت‌گرفته در روابط تجارت خارجي ايران با ديگر كشورها، به‌خصوص امريكا، بلوك شرق و جهان سوم را تشريح كرد. وي گفت: با نگاهي مختصر به سابقة روابط بازرگاني درمي‌يابيم اقتصاد ايران قبل از انقلاب، يكي از اقمار اقتصاد امپرياليستي در جهان و وابسته به امريكا بود كه براي تكاثر و توسعة منابع مادي و آن اقتصاد خاص به‌ كار مي‌رفته است. وي اضافه كرد: طبق آمار سال 1356، يعني آخرين سال حاكميت اقتصادي امريكا بر ايران، ارزش كالاهاي وارداتي به كشور بالغ بر 170 ميليارد ريال بوده كه بعد از آلمان غربي، دومين واردكنندة كالا بوده‌ايم. در سال 1357، كه براثر جريانات انقلابي، بسياري از صاحبان شركت‌هاي امريكايي ايران را ترك كردند، اين مقام تا درجة سوم تنزل و در سال 1358، واردات تا مرز 93 ميليارد ريال، يعني نزديك به 55 درصد كل واردات سال 1356، سقوط ‌كرد و سرانجام، بعد از قطع روابط ايران با امريكا، رقم واردات به صفر مي‌رسد و درحال‌حاضر، هيچ نوع روابط پرداختي با امريكا وجود ندارد. براساس آمار موجود، درصد واردات ايران از امريكا در سال‌هاي 1356 به بعد، بدين شرح بوده است: در سال 1356، از كل واردات، 85 درصد آن از امريكا، اروپا و ژاپن تأمين شده است و از 15 درصد باقيمانده، 5/5 درصد از بلوك شرق و 5/9 درصد از جهان سوم بوده است. از 85 درصد واردات متعلق به غرب و بازار مشترك نيز 16 درصد به امريكا؛ 7/19 درصد به آلمان غربي؛ 5/15 درصد به ژاپن و و بقيه به ساير كشورهاي بازار مشترك تعلق داشته است. در سال 1359، با كاهش حجم واردات، رقم 85 درصد غرب و بازار مشترك به 67 درصد سقوط كرد. به همين ترتيب، با ايجاد روابط جديد، سهم واردات از بلوك شرق از 5/5 درصد، به 4/14 درصد و كشورهاي جهان سوم و اسلامي از 5/9 درصد، به 2/18 درصد افزايش يافته است. درواقع، اين روند به ضرر دنياي غرب، كاهش و به نفع شرق و جهان سوم، افزايش يافته؛ بنابراين، مي‌توان گفت تاحدودي در امر واردات، توزيع منطقي انجام‌شده كه براثر آن، ضربه‌پذيري اقتصادي و سياسي كم شده است. البته، درطول سال‌هاي 1360 و 1361، حجم واردات به ‌همين روال ادامه داشته و دارد و تا جايي كه اين تعادل را بتوان برقرار كرد، روابطمان با كشورهاي جهان سوم را توسعه خواهيم داد.

گزارش - 27

احمد كنعاني فرمانده نيروهاي ايراني در لبنان و سوريه، در مصاحبه با گزارشگر روزنامة كيهان، دربارة اقدامات سپاه در لبنان و همكاري مردم لبنان با اين نهاد گفت: با عنايت خاص خداوند بزرگ و با تلاش همة برادران سپاه و بسيج، در اين مدت كه در لبنان هستيم، بسياري از مسائل، گسترش يافته است. يكي از اين مسائل نشر فرهنگ و تفكرات اسلامي در منطقه و شناساندن انقلاب اسلامي ايران به مردم است، طوري‌كه بسياري از مردم به سپاه رو آورده‌اند و با ما همكاري مي‌كنند. مي‌توانم بگويم دو كار مهم در اين مدت انجام داده‌ايم. نخست، برگزاري دوره‌هاي آموزش نظامي كه ملت مسلمان لبنان را براي مقابله و رويارويي عليه متجاوزين و به‌دست‌گرفتن حقوق برحق خود آماده كنيم؛ دوم، گسترش تبليغات اسلامي و احياي فرهنگ اصيل اسلامي در اين منطقه است. حجم كار به‌حدي زياد است كه انتظار آن را نداشتيم.

گزارش - 28

ژنرال عبدالحليم ابوغزاله وزير دفاع مصر، در نشست مشترك نمايندگان پارلمان‌هاي مصر و سودان كه در العريش برگزار شده بود، گفت كه كمك نظامي مصر به حكومت عراق، درقالب تحويل تسليحات و مهماتي به ارزش ده‌ها ميليون دلار، با هدف دفاع از امنيت خليج‌فارس و نيز امنيت مصر و سودان انجام‌شده است.

گزارش - 29

خبرگزاري‌هاي خارجي، امروز خبري را مبني‌بر پناهنده‌شدن يكي از ديپلمات‌هاي سفارت شوروي در تهران، به كشور انگلستان منتشر كردند. اين فرد كه گفته مي‌شود معاون كنسولي سفارت شوروي بوده و درواقع، براي يك بخش ويژه در سازمان امنيت شوروي (ك.گ.ب.) فعاليت مي‌كرد، اطلاعاتي را درمورد شبكه‌هاي جاسوسي روس‌ها در خاورميانه و ايران، در اختيار مقامات انگليسي قرار داده است. خبرگزاري رويتر، به نقل از نشرية ساندي تايمز اعلام كرد: كوزيكچين ايران را در ژوئن (خرداد/تير) ترك گفت و از آن زمان به‌ بعد، مقامات انگليس از اطلاعات وي براي ازهم‌پاشيدن شبكة جاسوسي شوروي در جهان و رساندن اطلاعات نادرست به روس‌ها بهره گرفتند. بنابر اين گزارش، پس از پناهندگي وي به انگليس، اطلاعاتي دربارة فعاليت كمونيست‌ها در ايران، به حكومت ايران داده شده كه زمينه‌ساز تهاجم به دفتر حزب تودة طرف‌دار شوروي شده است. خبرگزاري آلمان نيز دراين‌باره گزارشي از لندن مخابره كرد كه در بخشي از آن چنين آمده است: منابع آگاه در لندن، اظهار كردند با دراختيارگرفتن ولاديمير اندرويچ كوزيكچين، سرويس مخفي بريتانيا موسوم به "ام.اي.6"، طعمة بزرگي نصيبش شده است. محافل دولتي گفتند اين ديپلمات 35ساله، هم‌اكنون خارج از لندن، تحت كنترل و محافظت شديد قرار دارد. وي طرح درازمدت دولت شوروي مبني‌بر كمك به حزب توده و نيز ايجاد هرج‌ومرج در ايران براي روي‌كارآوردن يك حكومت كمونيستي را افشا كرد. هنوز مشخص نيست كوزيچكين كه همسرش را با خود به انگلستان نياورده، چگونه توانسته است ايران را ترك كند. طبق گفتة ناظران سياسي، از زمان فرار اين ديپلمات، مقامات ايراني، عده‌اي از رهبران كمونيست را كه مخفي شده بودند، دستگير كرده‌اند. گزارشگر خبرگزاري رويتر به نقل از نشرية دست راستي ساندي اكسپرس گفت: ديپلمات روسي اعترافات ويرانگر‌انه‌اي كرده و آن را در اختيار سرويس اطلاعاتي انگليس قرار داده؛ ازجمله اينكه هويت صدها تن از مأموران "ك.گ.ب." در خاورميانه و برخي را در انگليس معلوم كرده و پرتوي تازه و مهيج بر مبارزه در دوران كرملين براي جانشيني لئونيد برژنف رئيس‌جمهور بيمار شوروي افكنده است. خبرگزاري آسوشيتدپرس نيز در گزارشي، به نقل از يك روزنامه‌نگار انگليسي كه با مسئولان امنيتي اين كشور تماس دارد، مدعي شده است: اين ديپلمات روسي، نام افراد حزب توده را كه با حكومت ايران مخالف‌اند و وي با آنها در تماس بوده، در اختيار مقامات انگليس قرار داده است. آنها نيز فهرست اين اسامي را تسليم مسئولان ايران كرده‌اند و از آن هنگام تاكنون، اعضاي اين حزب كه با ديپلمات شوروي در تماس بوده‌اند، ناپديد شده‌اند.*

گزارش - 30

در روزنامة كراساياروسرا ارگان ارتش شوروي، از سياست امريكا در جنگ ايران و عراق مبني‌بر دستيابي به فرمانروايي نظامي بر منطقة خاورميانه انتقاد شده است. به گزارش خبرگزاري فرانسه، در اين روزنامه آمده است: جنگ ايران و عراق براي پنتاگون بهانه‌اي بوده است براي ارسال يك ناوگان عظيم جنگي به خليج‌فارس. سازمان پيمان آتلانتيك شمالي (ناتو) در اين جنگ، به‌دنبال زمينه‌سازي براي افزايش تضاد ميان عراق و ايران و همچنين كشورهاي عرب طرف‌دار دو طرف است. ادامة اين جنگ، عراق و ايران را از مبارزه عليه امپرياليسم ـ در رأس آن امريكا ـ و سياست تجاوزكارانة رژيم اشغالگر قدس باز مي‌‌دارد. در پايان اين مطلب تأكيد شده است: در اين جنگ، عراق كمك‌هاي مالي فراواني از كشورهاي حوزة خليج‌فارس و كمك نظامي از عربستان و مصر دريافت مي‌كند كه موجب برتري اين كشور ازنظر هواپيما و تانك مي‌شود.

گزارش - 31

اخبار منتشرشده از داخل عراق، اوضاع اين كشور را به‌ويژه در مناطق شمالي، ناآرام نشان مي‌دهد. كوشش حكومت عراق براي عادي نشان‌دادن اوضاع، چندان موفقيتي نداشته است و اخبار رسيده، حاكي است كه نارضايتي‌ها رو به افزايش است. مجاهدين مسلمان عراقي، امروز به يك خودرو نظامي در محور اريت ـ سليمانيه حمله كردند كه براثر آن، 4 سرباز عراقي كشته شدند. همچنين در حمله به مقر حزب بعث شاخة الفشار، 3 نفر از افراد اين حزب كشته شدند. گزارشگر تلويزيون دمشق نيز به نقل از پناهندگان مبارز عراقي، اعلام كرد حكومت صدام در هفتة گذشته، در يك عمليات پاك‌سازي حزبي، 4 تن از وزيران سابق اين كشور را اعدام كرده است. اين منبع، اسامي اين افراد را به شرح زير اعلام كرد: سعدون قيدان، طه عبدالكريم، دكتر رضا ابراهيم حسين و عامر مرزوقي كه به‌ترتيب وزيران سابق ترابري، نفت، بهداري و دارايي بودند. در اين روز، همچنين 6 تن از مسلمانان عراقي، پس از عبور از ارتفاعات مقابل سردشت، خود را به نيروهاي ايران معرفي و درخواست پناهندگي كردند.

منابع و مآخذ روزشمار 1361/08/02