1359.05.10: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1359 |نام = 1359.05.06 |نام دیگر= شش مرداد |روز=6 مرداد 1359 |تاریخ شمسی= 1359.05.06 |تاریخ میلادی= 28 ژوئیه 1980 |تاریخ قمری= 15 رمضان 1400 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.05.06</div> <div class="bootstrap-btn">1361....» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
سطر ۱: سطر ۱:
{{جعبه زندگینامه
{{جعبه زندگینامه
|عنوان =روزشمار جنگ سال 1359
|عنوان =روزشمار جنگ سال 1359
|نام = 1359.05.06
|نام = 1359.05.10
|نام دیگر= شش مرداد
|نام دیگر= ده مرداد
|روز=6 مرداد 1359
|روز=10 مرداد 1359
|تاریخ شمسی= 1359.05.06
|تاریخ شمسی= 1359.05.10
|تاریخ میلادی= 28 ژوئیه 1980
|تاریخ میلادی= 1 اوت 1980
|تاریخ قمری= 15 رمضان 1400
|تاریخ قمری= 19 رمضان 1400
|اسامی عملیات=  
|اسامی عملیات=  
|اسامی شهدا=
|اسامی شهدا=
سطر ۱۳: سطر ۱۳:




   <div class="bootstrap-btn">[[1360.05.06]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1360.05.10]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1361.05.06]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1361.05.10]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1362.05.06]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1362.05.10]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1363.05.06]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1363.05.10]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1364.05.06]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1364.05.10]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1365.05.06]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1365.05.10]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1366.05.06]]</div>
   <div class="bootstrap-btn">[[1366.05.10]]</div>




سطر ۲۶: سطر ۲۶:


==گزارش - 66==
==گزارش - 66==
گام‌های نه‌چندان بلند، اما متوالی امریکا و عراق درجهت نزدیکی دولت‌های دو کشور که عمدتاً مربوط به دشمنی مشترک آنان با ایران است، بازهم برداشته شد.
به نوشتة وال استریت ژورنال: «وزارت خارجه امریکا اعلام کرد: "شرکت جنرال الکتریک مجاز خواهد بود که 8 موتور جت را برای نصب در کشتی‌های جنگی سفارشی عراق که ایتالیا درحال ‌ساخت آن است، بفروشد." این قرارداد فروش 2/11 میلیون دلاری، ازنوع غیرنظامی می‌باشد و مورد مخالفت بعضی از اعضای کنگره قرار گرفت. زمانی‌که دولت کارتر آن را در ژانویة گذشته تصویب کرد، وزارت امور خارجه بازنگری این قرارداد را پذیرفت. وزارت امور خارجه روز گذشته اعلام کرد به این نتیجه رسیده است که لغو این اجاره‌نامه به‌ نفع سیاست کلی خارجی کشور نمی‌باشد.» مطابق همین گزارش، «یک منبع دولتی در پنتاگون گفت: "عراق بهتر است به جای شوروی تجهیزات نظامی خود را از غرب تهیه کند. بااین‌وجود، دولت همچنان عراق را در لیست کشورهای حامی تروریست بین‌المللی قرار می‌دهد." این موتورها در 4 فروند فریگیت نصب می‌شود که در خلیج‌فارس مستقر خواهند شد و اصولاً درراستای مقابله با قدرت نیروی دریایی ایران به کار می‏روند.»<ref>جنگ ایران و عراق از نگاه مطبوعات؛ "زمینه‌سازی و آغاز تجاوز"، ج1، ص214، وال استریت ژورنال، 1/8/1980، مترجم مهدی رنجبران. </ref>
مطالب فوق صرفاً یک‌سری مطالب روزنامه‌ای نیست، در تأیید آن می‌توان به گفتار امروز بخش عربی رادیو امریکا اشاره کرد: «... دولت ایتالیا توضیح داده است که مسئلۀ فروش این وسایل رزمی به دولت عراق از دو جنبه برایش اهمیت دارد: نخست اینکه ایتالیا مقادیر زیادی از نفت موردنیازش را از عراق تأمین می‌کند و دوم، ایتالیا برای بازاریابی در کشورهای مختلف کمال اهمیت را قائل است. مقامات ایتالیایی اضافه کرده‌اند که عراق می‌تواند درصورت خودداری امریکا و ایتالیا از فروش این موتورها، آنها را از کشورهای دیگر خریداری نماید؛ پس بهتر است به این نکته توجه شود که عراق تاکنون ازنظر نیازمندی‌های نظامی و غیرنظامی خود تنها بر شوروی تکیه داشت و اکنون این فرصت را نباید از دست داد و روی عراق را از بازارهای اروپای غربی برگرداند.» رادیو امریکا در پایان می‌افزاید: «مقامات امریکایی درعین‌حال تأکید کرده‌اند که فروش این موتورها و ناوچه‌ها به دولت عراق، این واقعیت را تغییر نمی‌دهد که عراق ازنظر دولت امریکا هنوز در لیست کشورهایی قرار دارد که از عملیات ایجاد آشوب و ترور در سطح بین‌المللی حمایت می‌کند و این مسئله هرگز بدان معنی نیست که امریکا فعالیت‌های عراق را برای ایجاد بلوا و آشوب و ایجاد محیط ترور، فراموش کرده است.»<ref>خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 136، تاریخ 11/5/1359، صص23و24، رادیو صدای امریکا (بخش عربی)، ساعت 8:45، 10/5/1359. </ref>
2
درپی انفجار دو روز پیش در نزدیکی سفارت ایران در پایتخت اتریش، که با مشارکت دو دیپلمات عراقی سفارت این کشور در وین روی داد و موجب اخراج آن دو ازسوی دولت اتریش شد، امروز نیز در پایتخت آلمان‌غربی، دو دیپلمات عراقی توسط پلیس برلن‏غربی بازداشت شدند.* رادیو لندن به نقل از پلیس برلن‏غربی گزارش داد:
«این دو دیپلمات عراقی در اقدام برای انفجار یک مرکز جوانان که محل تشکیل کنگرۀ دانشجویان کرد بود شرکت داشتند. پلیس می‌گوید که مأمورانش مراقب بودند و دیدند که یکی از آنها به نام خالد (خلیل) جابر دبیراول سفارت عراق در برلن شرقی یک چمدان پر از مواد منفجره به دیگری داد؛ آن‌گاه دبیراول با یک اتومبیل دیپلماتی به‌سرعت از آن محل دور شد و پلیس در میان خیابان‌های برلن به تعقیبش پرداخت. اتومبیل پس از تصادم با چندین اتومبیل دیگر در محلی که پلیس جاده را سد کرده بود توقف کرد. هم دبیراول و هم دیپلمات دیگر از قرار اطلاع در حین بازداشت‌شدن با پلیس گلاویز شدند. پلیس می‌گوید دیپلمات عراقی از برلن‏شرقی وارد برلن‏غربی شده بود.»<ref>همان، ص12، رادیو لندن (فارسی)، ساعت 20:45، 10/5/1359؛ و ـ همان، ص13، رادیو اسرائیل (عربی)، ساعت20، 10/5/1359. </ref> رادیو لندن می‌افزاید: «حادثۀ برلن پس از آن روی داده که بمبی برای آسیب‌رساندن به سفارت ایران در وین کار گذاشته شده بود پیش از موعد مقرر منفجر شد و 8 نفر را مجروح کرد. دولت اتریش می‌گوید که مقامات عراقی یک دیپلمات اتریشی را از سفارت آن کشور در بغداد متعاقب اخراج دو دیپلمات عراقی اخراج کرده است.»<ref>همان، ص12، رادیو لندن (فارسی)، ساعت 20:45، 10/5/1359. </ref>
در همین ‌حال، روزنامۀ تایمز در گزارش امروز خود دربارۀ حادثۀ انفجار بمب در نزدیکی سفارت ایران در پایتخت اتریش، ضمن نقل چگونگی ماجرا که به اخراج دو دیپلمات عراقی از وین انجامید، نوشته است: «سفارت ایران در وین به‌عنوان مرکزی برای انجام معاملات ایران با کشورهای خارجی به‌ویژه کشورهای اروپای شرقی درمورد خرید سلاح، قطعات یدکی، غذا و وسایل صنعتی فعالیت می‌کند. اتریش در بایکوت‌نمودن ایران نقشی ایفا نمی‌کند و خواهان کاهش تنش‌های فزایندۀ خاورمیانه در پایتخت خود است.»<ref>جنگ ایران و عراق از نگاه مطبوعات؛ "زمینه‌سازی و آغاز تهاجم"، ج1، ص215، مقالۀ تایمز به قلم سومترمن، 1/8/1980، مترجم مهدی رنجبران. </ref>
3
امروز گرچه خطوط مرزی ایران و عراق از آرامش نسبی برخوردار بود، حالت فوق‌العاده و غیرعادی در آن‌سوی مرزهای غرب و جنوب‌غربی همچنان مشاهده می‌شد و مرزبانان جمهوری اسلامی ایران تحرکات و نقل‌وانتقالات نیروهای عراقی را زیر نظر داشتند.
«خبرنگار خبرگزاری پارس به نقل از دید‌بانان پاسگاه‌های مرزی ایران، گزارش داد که ارتش بعث عراق در 48 ساعت گذشته، دست به نقل‌وانتقالات وسیعی زده و نیروهای جدیدی در طول نوار مرزی ایران از سومار تا باویسی و ازگله متمرکز کرده است. از سوی دیگر، جنب‌وجوشی در منطقۀ "چهارکلاب" عراق که پایگاه عوامل مزدور بعث عراق، سردار جاف و سایر مزدوران است به چشم می‌خورد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 13/5/1359، ص3، خبرنگار خبرگزاری پارس، 10/5/1359. </ref>
یک گزارش نظامی دیگر با ارزیابی "صحت دارد"، حاکی است: «عراق نیروهای گارد مرزی خود را، که برخی به‌تازگی تشکیل شده‌اند، به استعداد 33 گردان در مناطق مجاور مرزی ازجمله خانقین و نفت‌خانه [مقابل قصرشیرین]، زرباطیه، حارثه و زبیر [در بصره]، قلعه‌دیزه [مقابل سردشت]، پنجوین [مقابل باشماق]،* رواندوز، موسی کاظم، اربیل، عماره، باطونه، منطقۀ میرگه، کرکوک، دهوک و سلیمانیه [مقابل سردشت] مستقر ساخته است.»<ref>سند شماره 245 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از لشکر28 (رکن2) به فرمانده تیپ2، 10/5/1359. </ref>
دراین‌حال، ارتش عراق در مناطق مجاور مرزی همچنان دست به تحرک، مانور و تمرینات نظامی و جنگی می‌زند؛ به‌طوری‌که «مانور تعدادی از یگان‌های وابسته و تحت ‌امر لشکر7 پیادۀ ارتش عراق که از حدود یک ماه قبل آغاز شده است، همچنان در منطقۀ سیدصادق و حلبچۀ عراق [مقابل نوسود] ادامه دارد.»<ref>سند شماره 244 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از لشکر28 (رکن2)، به فرماندهی تیپ2، 10/5/1359. </ref> همچنین، بنا به گزارش ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، در ساعت 8 امروز، تعدادی خودرو جیپ و گاز ارتشی که حامل افراد نظامی بودند از پاسگاه شلمچۀ کشور عراق به‌طرف نخلستان قسمت جنوب‌غربی پایگاه دریایی خرمشهر رفت‌وآمد داشته و یک گروه نیز در مقابل پاسگاه شلمچۀ ایران گمارده‌اند.<ref>خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 136، تاریخ 11/5/1359، صص23و24، رادیو صدای امریکا (بخش عربی)، ساعت 8:45، 10/5/1359. </ref>
علاوه‌بر نقل‌وانتقالات و تحرکات نظامی ارتش عراق در مناطق مجاور مرزی، مقامات امنیتی و اطلاعاتی برخی یگان‌های ارتش عراق نیز به‌دلیل حملات مکرر نیروهای معارض کرد عراقی، به‌طور مکرر اعلام آماده‌باش کرده و خبر از حملات گروه‌های معارض می‌دهند. ازجمله در همین ‌خصوص، «مقامات امنیتی و اطلاعاتی تیپ99 احتیاط عراق مدعی‌اند که اخیراً یک گروه مسلح از طرف‌داران [جلال] طالبانی مجهز به سلاح‌های برنو، کلاشینکف و آر.پی.جی7 به قریۀ تپه از توابع قره‌داغ در استان سلیمانیه حمله نموده که پس از یک درگیری و ایجاد خسارات و تلفات، متواری شده‌اند.» همچنین، مقامات امنیتی عراق مدعی شده‌اند که اخیراً گروه‌هایی از اکراد شورشی (عراق) وارد قراء مرزی منطقۀ سلیمانیه شده و قصد دارند در فرصت‌های مناسب به یگان‌های عراقی حمله‌ کنند.<ref>سند شماره 244 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین. </ref>
از سوی دیگر، امروز سپاه یکم ارتش عراق با ابلاغ یک نامۀ سری و فوری به نیروهای تحت ‌امر ازجمله تیپ39 پیاده، مدعی شده است که «دشمن [نیروهای ایران] قصد دارد از دو محور حمله کند: محور اول، به منطقۀ ماووت ـ قلعه‌دزه در منطقۀ اولاغلر به‌طرف دوکان و محور دوم، از کوه قندیل به‌طرف قلعه‌دزه با شرکت گروه‌های خرابکار [گروه‌های معارض کرد عراقی]»<ref>سند شماره 262905مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نامۀ سری و فوری سپاه یکم ارتش عراق، 22/4/1359، که در تاریخ 10/5/1359 به این یگان ابلاغ شده است. </ref>
در همین‌ حال، منابع ایران از بعضی درگیری‌های جزئی و سرپیچی از دستورها در ارتش عراق گزارش می‌دهند که به‌سرعت تحت‌ کنترل درآمده و به‌شدت با آنها برخورد می‌شود. ازجمله «تعداد 8 نفر از افسران جزء و درجه‌داران عراقی قرار است در آیندۀ نزدیک به‌علت سرپیچی از دستورات فرماندهان در دادگاه انقلابی بغداد محاکمه شوند.»<ref>سند شماره 21411 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از لشکر28 (رکن2) به فرماندهی تیپ2، 10/5/1359. </ref>
4
در کنار تحرکات مرزی و آمادگی روزافزون ارتش عراق در مرزهای غربی و جنوب‌غربی، عوامل وابسته به عراق با حمایت قاطع این کشور، در داخل مرزهای جمهوری اسلامی همچنان به تحرکات و فعالیت‌های خود ادامه می‌دهند. گزارش ناحیۀ ژاندارمری خوزستان حاکی است که امروز «ازطریق مرکز قرارگاه شرطه الزیادیه روبه‌روی نهر عبود، حوزۀ گروهان ژاندارمری آبادان 4 نفر از اعضای جبهة آزادی‌بخش عرب به نام‌های صدام حامد، عبدالرضا یوسف، علی الزویدات و حسین نام به ایران وارد و پس از یک شب، 2 نفر از آنان به نام‌های صدام حامد و عبدالرضا یوسف از همان راه مجدداً به کشور هدف [عراق] مراجعت و 2 نفر دیگر... در خاک ایران مانده‌اند.»<ref>سند شماره 426 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن اخبار برون‌مرزی استانداری خوزستان، شماره سریال2، 26/5/1359، ص4، به نقل از ناحیۀ ژاندارمری خوزستان (رکن2)، 10/5/1359. </ref>
همچنین، گزارش هنگ سوسنگرد نیز از تحرکات عوامل وابسته به عراق در این ناحیه خبر می‌دهد. دراین‌مورد گزارش پاسگاه ساسان حاکی است:
«در ساعت 04:50 مورخۀ جاری، مأمورین گشت پاسگاه در حاشیۀ هورالعظیم صدای یک فروند قایق موتوری را در پانصد متری جنوب پاسگاه، شنیده که بلافاصله کمین می‌نمایند و به‌محض رسیدن قایق مزبور به کنار هور، مأمورین به سرنشینان قایق ایست داده که به‌طرف مأمورین تیراندازی [می‌کنند] در تیراندازی متقابل مأمورین، یکی از سرنشینان [قایق] به نام جواد قربانی... با یک قبضه اسلحۀ کلاشینکف... با پنج خشاب فشنگ... و یک قبضه اسلحۀ کمری... دستگیر و بقیه با استفاده از تاریکی شب فرار می‌نمایند. ...»<ref>سند شماره 347718 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از هنگ سوسنگرد به تهران، ت ـ ف ـ ژا (رکن3)، دایرۀ امنیت، برابر گزارش گروهان ژاندارمری هوزگان (هویزه)، مستند به گزارش پاسگاه ساسان، 10/5/1359. </ref>
5
امروز، علاوه‌بر یک درگیری شدید، چند تحرک ایذایی نیز در مناطق مختلف کردستان رخ داد. طبق گزارش ستاد عملیات غرب کشور، امروز در عملیات پاک‌سازی جادۀ مریوان، 12 نفر از نیروهای خودی به شهادت رسیدند.<ref>سند شماره 56427 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (مریوان)، ج1، ص110، از ستاد عملیات غرب کشور به ستاد عملیات (مرکز فرماندهی)، 10/5/1359. </ref> گزارش دیگری حاکی است که در روز جاری به‌سوی پادگان بانه تیراندازی شده است. مرکز فرماندهی سپاه خواهان تفصیل گزارش این حمله از سپاه سنندج شده است.<ref>سند شماره 114896 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (سنندج)، ج2، از مرکز فرماندهی به سپاه سنندج، 12/5/1359. </ref> همچنین گزارش ژاندارمری حاکی است که شب‌هنگام ضدانقلابیون در سقز به‌سمت مقر سپاه پاسداران تیراندازی کرده‌اند که متقابلاً نیروهای انتظامی مستقر در منطقه به این اقدام آنان پاسخ داده‌اند.<ref>سند شماره 409271 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن خبری مرکز فرماندهی (عملیات سپاه)، شمارۀ 6، 11/5/1359، ص1. </ref>
6
بجز مناطق کردنشین که وضعیت خاص خود را دارد و بخش عظیمی از نیروها و امکانات کشور صرف مقابله با ناآرامی‌های آن مناطق می‌شود، در دیگر نقاط کشور نیز تقریباً به‌طور روزانه، تحرکات و ناآرامی‌هایی براثر برخوردهای مربوط به گروه‌های مختلف بروز می‌کند که گرچه در مقایسه با مناطق کردنشین، جزئی می‌نماید، به‌هرحال وضع عادی را برهم می‌زند.
مهندس جعفری فرماندار جدید آمل، در پایان نمازجمعۀ این هفته در سخنانی به پاک‌سازی کامل عوامل ضدانقلاب در ادارات اشاره کرد و گفت این کار به‌زودی شروع خواهد شد و کارگروهی تحت‌عنوان پاک‌سازی در اسرع‌وقت این عوامل ناباب را از کلیۀ ادارات پاک‌سازی خواهد کرد، وی افزود: یک هفته به گروه‌هایی ازجمله مجاهدین خلق (منافقین) و چپی‌ها مهلت می‌دهیم تا دکه‌ها و وسایل خود را جمع‌آوری کنند، در غیر این صورت پیشاپیش مردم حرکت و تمام وسایل آنها را جمع‌آوری خواهیم کرد.<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 14/5/1359، ص4، خبرنگار جمهوری اسلامی از آمل. </ref>
دراین‌حال، به گزارش خبرگزاری پارس، «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ساری اعلام کرد که 4 تن از جوانان هوادار مجاهدین خلق [منافقین] را به‌اتهام برهم‌زدن نظم یک مجلس سخنرانی، توهین به روحانی سخنران و ایجاد آشوب و درگیری بازداشت کرده است. ... هم‌اکنون (ساعت 18:45 دقیقه) چند تن از مادران و خویشان بازداشت‌شدگان در مقابل سپاه پاسداران ساری اجتماع کرده و خواستار آزادی آنها هستند.»<ref>خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 136، تاریخ 11/5/1359، ص1، ساری ـ خبرگزاری پارس، 10/5/1359. </ref>
در شهرستان اهر نیز درگیری مشابهی میان هواداران برخی گروه‌ها ازجمله سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و نیروهای سپاه رخ داد. برابر گزارش شهربانی تبریز: «ساعت 9:30 امروز، عده‌ای در حدود 40 نفر از اعضای خانوادۀ دستگیرشدگان به‌منظور اعتراض به دستگیری 18 نفر از [هواداران] مجاهدین خلق [منافقین] و چریک‌های فدایی خلق و حزب توده در محوطۀ فرمانداری شهرستان اهر متحصن [شدند] که منجر به درگیری جزئی بین اعضای سازمان‌های فوق و سپاه پاسداران آن شهرستان می‌گردد. در این درگیری نیز تعداد 12 نفر دستگیر شدند. وضعیت شهر فعلاً آرام [است] و احتمال درگیری می‌رود.» به گزارش سپاه اهر، امروز یک درگیری دیگر نیز در این شهرستان رخ داد که بدون هیچ‌گونه خسارت و خطری تمام شد. در درگیری‌های امروز اهر حدود 40 نفر دستگیر شده‌اند که توسط دادستان انقلاب این شهر بازجویی می‌شوند.<ref>سند شماره 409271 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص2. </ref>
7
در شرایط فعلی، ازنظر غالب نیروها و عناصر هوادار نظام و مطابق آنچه در بیشتر محافل مذهبی سیاسی مطرح است، "آیت‌الله دکتر بهشتی" عضو شورای انقلاب، رئیس دیوان عالی کشور و دبیرکل حزب جمهوری اسلامی، شخصیتی است با قوت‌های چشمگیر و بعضاً منحصربه‌فرد. وی نه‌تنها در امور سازماندهی تشکیلات، مدیریت و اجرا، بلکه از جنبه‌های معنوی، روحانی و علمی نیز درخور توجه ویژه است. باتوجه‌به همین نکات است که صرف‌نظر از دعوا و نزاع میان دو جریان رقیب حاکم بر کشور، شخصیت بهشتی همواره آماج پیکان تبلیغات زهرآگین گروه‌های مخالف ازجمله مجاهدین خلق (منافقین) قرار می‌گیرد. دراین‌میان رسانه‌های غربی نیز، البته با ادبیاتی متفاوت، به این تحرکات دامن می‌زنند. خبرگزاری یونایتدپرس، اختلاف دو جریان مزبور در ایران بر سر انتخاب نخست‌وزیر را بهانه‌ای برای حمله به بهشتی قرار داده است. در بخشی از این گزارش آمده است:
«در گزارش‌هایی که از تهران به پاریس رسیده، آمده است که آیت‌الله بهشتی، رهبر حزب جمهوری اسلامی ایران، به ابوالحسن بنی‌صدر اولتیماتوم داده است که نامزد او برای احراز مقام نخست‌وزیری را بپذیرد وگرنه با احتمال به برکناری روبه‌رو خواهد شد. بهشتی بعد از آیت‌الله خمینی نیرومندترین مرد ایران است. در این گزارش همچنین گفته شده که آیت‌الله بهشتی به بنی‌صدر گفته است اگر دربارۀ نخست‌وزیر توافق* ادامه یابد موضوع به امام خمینی ارائه خواهد شد. اگر مسئلۀ مداوم انتصاب نخست‌وزیر به آیت‌الله خمینی ارجاع گردد ایشان می‌توانند یا دستور انحلال پارلمان را صادر کنند و یا بنی‌صدر را از ریاست‌جمهوری برکنار کنند. تاکنون یازده نفر برای احراز مقام نخست‌وزیری نامزد شده‌اند که جلال‌الدین فارسی از موقعیت بهتری برخوردار است زیرا بهشتی از وی حمایت می‌کند.»
گزارشگر این خبرگزاری سپس به نقل شایعات روز متوسل شده و ادامه می‌دهد: «گفته می‌شود بین طرفین مسامحه‌ای در جریان است و بهشتی که از قدرت زیاد برخوردار است اگر اولتیماتوم او پذیرفته شود اجازه خواهد داد مشاغلی مانند وزارت خارجه و دفاع در کابینه به طرف‌داران بنی‌صدر داده شود. ... روز شنبه رسیدگی به گزینش کابینۀ نخست‌وزیر و اعضای کابینه به‌وسیلۀ هیئت ویژه آغاز خواهد شد. در هیئت ویژه پنج عضو پارلمان و فقط یک نفر به نمایندگی ازطرف بنی‌صدر عضویت دارند، بنابراین سلطۀ حزب جمهوری اسلامی در کمیسیون حتمی خواهد بود.»<ref>خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 136، تاریخ 11/5/1359، ص3، خبرگزاری یونایتدپرس از پاریس، اول اوت (10/5/1359). </ref>
8
تظاهرات روز یکشنبۀ گذشتۀ دانشجویان مسلمان ایرانی در مقابل کاخ سفید و حملۀ پلیس امریکا به آنان و ضرب‌وشتم و بازداشت تعداد زیادی از دانشجویان دختر و پسر ایرانی، که موجب افزایش تنش در روابط ایران و امریکا شده است، امروز نیز در رسانه‌های خبری جهان و نیز در محافل ایران، ازجمله در نمازجمعة تهران، بازتاب وسیعی داشت.
رادیو صدای امریکا دراین‌باره گفت: «ایرانیان و دانشجویانی که از آیت‌الله خمینی رهبر مذهبی‌شان پیروی می‌کنند و از روز دوشنبۀ گذشته براثر دست‌زدن به تظاهرات و ایجاد آشوب در واشنگتن بازداشت شده‌اند، دست به اعتصاب غذا زده‌اند. ازسوی دادگاه امریکا 193 نفر از تظاهرکنندگان که 20 تن از آنان زن هستند متهم به حمله به پلیس و ایرانیانی شده‌اند که مخالف با رژیم تهران می‌باشند. یک سخنگوی دولت امریکا دراین‌زمینه اظهار داشت اعتصاب‌کنندگان غذا جز مواد شکری و آب چیز دیگری را از دوشنبۀ پیش نخورده‌اند. ...»<ref>همان، ص24، رادیو صدای امریکا (بخش عربی)، ساعت 8:30، 10/5/1359. </ref>
رادیو لندن نیز دراین‌زمینه گفت: «در واشنگتن مقامات امریکایی در حدود 200 نفر از تظاهرکنندگان ایرانی را که از روز یکشنبه تاکنون، در پایتخت ایالات متحده در بازداشت بوده‌اند به مقامات مهاجرت تحویل می‌دهند. ... یک مأمور ادارۀ مهاجرت امریکا گفت که بعضی از 20 نفر زنی که بازداشت شده‌اند حاضر به همکاری نبودند و مأموران پلیس و ادارۀ مهاجرت ناچار شدند به‌زور آنها را از سلول‌هایشان بیرون بکشند. وی افزود تظاهرکنندگانی که از معرفی خود امتناع ورزند برای اخراج از امریکا به دادگاه جلب خواهند شد.» این رادیو می‌افزاید: «گروهی در حدود 35 نفر ایرانی در جلو کاخ سفید اعتصاب غذا کرده‌اند و این اعتصاب به نشانۀ اعتراض به خشونت پلیس به هنگام بازداشت ایرانی‌ها در روز یکشنبۀ گذشته بوده است.»<ref>همان، صص13و14، رادیو لندن (فارسی)، ساعت 20:45، 10/5/1359. </ref>
همچنین، به گفتۀ رادیو اسرائیل: «200 نفر ایرانیانی که براثر تظاهرات طرف‌داری از آیت‌الله خمینی در واشنگتن بازداشت شده‌اند به اتاق‌های زندان منتقل نشده، در حیاط به سر می‌برند. این اقدام به‌خاطر آن است که مقامات امریکایی از عکس‌العمل آن نسبت به گروگان‌های خود در ایران مشکوک‌اند.» به ادعای این رادیو: «بازداشت‌شدگان صریحاً اشاره کرده بودند که چنانچه به سلول‌های زندان منتقل شوند گروگان‌ها مورد آزار قرار خواهند گرفت.»<ref>همان، ص12، رادیو اسرائیل (فارسی)، ساعت 20، 10/5/1359. </ref>
در همین‌ حال، رادیو مسکو از انتقال 170 نفر از بازداشت‏شدگان ایرانی از پایتخت امریکا به نیویورک در شامگاه امروز خبر داد. این رادیو افزود: «این افراد که روز یکشنبه هنگام سرکوب شرکت‌کنندگان در تظاهرات پشتیبانی از انقلاب ایران توسط پلیس در واشنگتن بازداشت شدند، اکنون پروندۀ آنها ازسوی مقامات امریکایی مأمور مسائل مهاجران، بررسی خواهد شد. در همین ‌حال، اعتصاب غذای 40 ایرانی دربرابر کاخ سفید که به نشانة همبستگی با این بازداشت‌شدگان اعلام شده، پنج روز است ادامه دارد.»<ref>خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 137، تاریخ 12/5/1359، ص6، رادیو مسکو (فارسی)، ساعت 15:30، 11/5/1359. </ref>
امروز همچنین آیت‌الله خامنه‌ای، امام‌جمعه تهران، در مراسم نمازجمعه، علاوه‌بر طرح مسائل مختلفی ازقبیل توجه به روز قدس، هشدار درمورد بی‌نظمی‌ها و اختلافات میان گروه‌ها و نیز تأکید بر جایگاه مکتبی و قاطع نخست‌وزیر درحال ‌انتخاب، به مبارزات اخیر دانشجویان مسلمان ایرانی در امریکا اشاره کرد و دولت امریکا را، شدیداً مورد حمله قرار داد. به گزارش روزنامۀ جمهوری اسلامی: «امام‌جمعۀ تهران در خطبۀ دوم با اشاره به هفتۀ آمادگی مسلمانان جهان برای مراسم روز قدس و آمادگی دشمنان اسلام برای سرکوب حرکات روز قدس گفت: یکی از نمونه‌های این سرکوب، عمل جنایتکارانۀ دستگاه پلیس امریکاست نسبت به جوانان مسلمان دانشجوی ایرانی روزه‌دار. ماجرای جوان‌ها، در چند جمله این است: یک عده جوان مسلمان دانشجو، در امریکا در مقابل تظاهرات ساواکی‌های فراری ایران که می‌خواستند علیه جمهوری اسلامی تظاهرات کنند، اینها تظاهرات راه انداختند. دولت امریکا به آنها اجازه داد، ولی به دانشجویان اجازه نداد. پس از آن، پلیس امریکا، این دولت مدعی طرف‌داری از حقوق بشر و دفاع از قانون، این مدعی طرف‌داری از آزادی، پلیس مثل سگ وحشی، به جان دختران و پسران مسلمان افتاد، آنها را کتک زد. پنجاه شصت نفر از آنها را زیر مشت و لگد و کتک مجروح کرد. دویست نفر از آنها را گرفتند و به زندان بردند. بچه‌های ما آنجا روزه‌دار هستند. سلول‌های کوچک، هفت نفری، هشت نفری در گرمای تابستان با دهان روزه زندانی هستند. آیا این است معنای طرف‌داری از حقوق انسان. ای اف بر شما طرف‌داران و مدعیان... و ای اف بر شما کسانی که وقتی در داخل ایران چند نفر مفسدی که می‌خواهند بمب بر سر مسلمان‌ها بریزند به جوخۀ اعدام سپرده می‌شوند اعتراض می‌کنید و از یک چنین جانوران وحشی جنایتکاری حمایت می‌کنید. ... پلیس امریکا گفت ما از دست این جوان‌های مسلمان خسته شدیم. بله، دولت امریکا هم از دست ملت مسلمان خسته شده، این خستگی ادامه پیدا خواهد کرد تا کمر امپریالیزم امریکا بشکند.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 13/5/1359، ص13. </ref>






== <big>منابع و مآخذ روزشمار 1359/05/05 </big> ==
 
== <big>منابع و مآخذ روزشمار 1359/05/10 </big> ==


{{پانویس}}  
{{پانویس}}  

نسخهٔ ‏۲۲ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۶:۵۳

روزشمار جنگ سال 1359
1359.05.10
نام‌های دیگر ده مرداد
تاریخ شمسی 1359.05.10
تاریخ میلادی 1 اوت 1980
تاریخ قمری 19 رمضان 1400



گزارش - 66

گام‌های نه‌چندان بلند، اما متوالی امریکا و عراق درجهت نزدیکی دولت‌های دو کشور که عمدتاً مربوط به دشمنی مشترک آنان با ایران است، بازهم برداشته شد. به نوشتة وال استریت ژورنال: «وزارت خارجه امریکا اعلام کرد: "شرکت جنرال الکتریک مجاز خواهد بود که 8 موتور جت را برای نصب در کشتی‌های جنگی سفارشی عراق که ایتالیا درحال ‌ساخت آن است، بفروشد." این قرارداد فروش 2/11 میلیون دلاری، ازنوع غیرنظامی می‌باشد و مورد مخالفت بعضی از اعضای کنگره قرار گرفت. زمانی‌که دولت کارتر آن را در ژانویة گذشته تصویب کرد، وزارت امور خارجه بازنگری این قرارداد را پذیرفت. وزارت امور خارجه روز گذشته اعلام کرد به این نتیجه رسیده است که لغو این اجاره‌نامه به‌ نفع سیاست کلی خارجی کشور نمی‌باشد.» مطابق همین گزارش، «یک منبع دولتی در پنتاگون گفت: "عراق بهتر است به جای شوروی تجهیزات نظامی خود را از غرب تهیه کند. بااین‌وجود، دولت همچنان عراق را در لیست کشورهای حامی تروریست بین‌المللی قرار می‌دهد." این موتورها در 4 فروند فریگیت نصب می‌شود که در خلیج‌فارس مستقر خواهند شد و اصولاً درراستای مقابله با قدرت نیروی دریایی ایران به کار می‏روند.»[۱] مطالب فوق صرفاً یک‌سری مطالب روزنامه‌ای نیست، در تأیید آن می‌توان به گفتار امروز بخش عربی رادیو امریکا اشاره کرد: «... دولت ایتالیا توضیح داده است که مسئلۀ فروش این وسایل رزمی به دولت عراق از دو جنبه برایش اهمیت دارد: نخست اینکه ایتالیا مقادیر زیادی از نفت موردنیازش را از عراق تأمین می‌کند و دوم، ایتالیا برای بازاریابی در کشورهای مختلف کمال اهمیت را قائل است. مقامات ایتالیایی اضافه کرده‌اند که عراق می‌تواند درصورت خودداری امریکا و ایتالیا از فروش این موتورها، آنها را از کشورهای دیگر خریداری نماید؛ پس بهتر است به این نکته توجه شود که عراق تاکنون ازنظر نیازمندی‌های نظامی و غیرنظامی خود تنها بر شوروی تکیه داشت و اکنون این فرصت را نباید از دست داد و روی عراق را از بازارهای اروپای غربی برگرداند.» رادیو امریکا در پایان می‌افزاید: «مقامات امریکایی درعین‌حال تأکید کرده‌اند که فروش این موتورها و ناوچه‌ها به دولت عراق، این واقعیت را تغییر نمی‌دهد که عراق ازنظر دولت امریکا هنوز در لیست کشورهایی قرار دارد که از عملیات ایجاد آشوب و ترور در سطح بین‌المللی حمایت می‌کند و این مسئله هرگز بدان معنی نیست که امریکا فعالیت‌های عراق را برای ایجاد بلوا و آشوب و ایجاد محیط ترور، فراموش کرده است.»[۲] 2 درپی انفجار دو روز پیش در نزدیکی سفارت ایران در پایتخت اتریش، که با مشارکت دو دیپلمات عراقی سفارت این کشور در وین روی داد و موجب اخراج آن دو ازسوی دولت اتریش شد، امروز نیز در پایتخت آلمان‌غربی، دو دیپلمات عراقی توسط پلیس برلن‏غربی بازداشت شدند.* رادیو لندن به نقل از پلیس برلن‏غربی گزارش داد: «این دو دیپلمات عراقی در اقدام برای انفجار یک مرکز جوانان که محل تشکیل کنگرۀ دانشجویان کرد بود شرکت داشتند. پلیس می‌گوید که مأمورانش مراقب بودند و دیدند که یکی از آنها به نام خالد (خلیل) جابر دبیراول سفارت عراق در برلن شرقی یک چمدان پر از مواد منفجره به دیگری داد؛ آن‌گاه دبیراول با یک اتومبیل دیپلماتی به‌سرعت از آن محل دور شد و پلیس در میان خیابان‌های برلن به تعقیبش پرداخت. اتومبیل پس از تصادم با چندین اتومبیل دیگر در محلی که پلیس جاده را سد کرده بود توقف کرد. هم دبیراول و هم دیپلمات دیگر از قرار اطلاع در حین بازداشت‌شدن با پلیس گلاویز شدند. پلیس می‌گوید دیپلمات عراقی از برلن‏شرقی وارد برلن‏غربی شده بود.»[۳] رادیو لندن می‌افزاید: «حادثۀ برلن پس از آن روی داده که بمبی برای آسیب‌رساندن به سفارت ایران در وین کار گذاشته شده بود پیش از موعد مقرر منفجر شد و 8 نفر را مجروح کرد. دولت اتریش می‌گوید که مقامات عراقی یک دیپلمات اتریشی را از سفارت آن کشور در بغداد متعاقب اخراج دو دیپلمات عراقی اخراج کرده است.»[۴] در همین ‌حال، روزنامۀ تایمز در گزارش امروز خود دربارۀ حادثۀ انفجار بمب در نزدیکی سفارت ایران در پایتخت اتریش، ضمن نقل چگونگی ماجرا که به اخراج دو دیپلمات عراقی از وین انجامید، نوشته است: «سفارت ایران در وین به‌عنوان مرکزی برای انجام معاملات ایران با کشورهای خارجی به‌ویژه کشورهای اروپای شرقی درمورد خرید سلاح، قطعات یدکی، غذا و وسایل صنعتی فعالیت می‌کند. اتریش در بایکوت‌نمودن ایران نقشی ایفا نمی‌کند و خواهان کاهش تنش‌های فزایندۀ خاورمیانه در پایتخت خود است.»[۵] 3 امروز گرچه خطوط مرزی ایران و عراق از آرامش نسبی برخوردار بود، حالت فوق‌العاده و غیرعادی در آن‌سوی مرزهای غرب و جنوب‌غربی همچنان مشاهده می‌شد و مرزبانان جمهوری اسلامی ایران تحرکات و نقل‌وانتقالات نیروهای عراقی را زیر نظر داشتند. «خبرنگار خبرگزاری پارس به نقل از دید‌بانان پاسگاه‌های مرزی ایران، گزارش داد که ارتش بعث عراق در 48 ساعت گذشته، دست به نقل‌وانتقالات وسیعی زده و نیروهای جدیدی در طول نوار مرزی ایران از سومار تا باویسی و ازگله متمرکز کرده است. از سوی دیگر، جنب‌وجوشی در منطقۀ "چهارکلاب" عراق که پایگاه عوامل مزدور بعث عراق، سردار جاف و سایر مزدوران است به چشم می‌خورد.»[۶] یک گزارش نظامی دیگر با ارزیابی "صحت دارد"، حاکی است: «عراق نیروهای گارد مرزی خود را، که برخی به‌تازگی تشکیل شده‌اند، به استعداد 33 گردان در مناطق مجاور مرزی ازجمله خانقین و نفت‌خانه [مقابل قصرشیرین]، زرباطیه، حارثه و زبیر [در بصره]، قلعه‌دیزه [مقابل سردشت]، پنجوین [مقابل باشماق]،* رواندوز، موسی کاظم، اربیل، عماره، باطونه، منطقۀ میرگه، کرکوک، دهوک و سلیمانیه [مقابل سردشت] مستقر ساخته است.»[۷] دراین‌حال، ارتش عراق در مناطق مجاور مرزی همچنان دست به تحرک، مانور و تمرینات نظامی و جنگی می‌زند؛ به‌طوری‌که «مانور تعدادی از یگان‌های وابسته و تحت ‌امر لشکر7 پیادۀ ارتش عراق که از حدود یک ماه قبل آغاز شده است، همچنان در منطقۀ سیدصادق و حلبچۀ عراق [مقابل نوسود] ادامه دارد.»[۸] همچنین، بنا به گزارش ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران، در ساعت 8 امروز، تعدادی خودرو جیپ و گاز ارتشی که حامل افراد نظامی بودند از پاسگاه شلمچۀ کشور عراق به‌طرف نخلستان قسمت جنوب‌غربی پایگاه دریایی خرمشهر رفت‌وآمد داشته و یک گروه نیز در مقابل پاسگاه شلمچۀ ایران گمارده‌اند.[۹] علاوه‌بر نقل‌وانتقالات و تحرکات نظامی ارتش عراق در مناطق مجاور مرزی، مقامات امنیتی و اطلاعاتی برخی یگان‌های ارتش عراق نیز به‌دلیل حملات مکرر نیروهای معارض کرد عراقی، به‌طور مکرر اعلام آماده‌باش کرده و خبر از حملات گروه‌های معارض می‌دهند. ازجمله در همین ‌خصوص، «مقامات امنیتی و اطلاعاتی تیپ99 احتیاط عراق مدعی‌اند که اخیراً یک گروه مسلح از طرف‌داران [جلال] طالبانی مجهز به سلاح‌های برنو، کلاشینکف و آر.پی.جی7 به قریۀ تپه از توابع قره‌داغ در استان سلیمانیه حمله نموده که پس از یک درگیری و ایجاد خسارات و تلفات، متواری شده‌اند.» همچنین، مقامات امنیتی عراق مدعی شده‌اند که اخیراً گروه‌هایی از اکراد شورشی (عراق) وارد قراء مرزی منطقۀ سلیمانیه شده و قصد دارند در فرصت‌های مناسب به یگان‌های عراقی حمله‌ کنند.[۱۰] از سوی دیگر، امروز سپاه یکم ارتش عراق با ابلاغ یک نامۀ سری و فوری به نیروهای تحت ‌امر ازجمله تیپ39 پیاده، مدعی شده است که «دشمن [نیروهای ایران] قصد دارد از دو محور حمله کند: محور اول، به منطقۀ ماووت ـ قلعه‌دزه در منطقۀ اولاغلر به‌طرف دوکان و محور دوم، از کوه قندیل به‌طرف قلعه‌دزه با شرکت گروه‌های خرابکار [گروه‌های معارض کرد عراقی]»[۱۱] در همین‌ حال، منابع ایران از بعضی درگیری‌های جزئی و سرپیچی از دستورها در ارتش عراق گزارش می‌دهند که به‌سرعت تحت‌ کنترل درآمده و به‌شدت با آنها برخورد می‌شود. ازجمله «تعداد 8 نفر از افسران جزء و درجه‌داران عراقی قرار است در آیندۀ نزدیک به‌علت سرپیچی از دستورات فرماندهان در دادگاه انقلابی بغداد محاکمه شوند.»[۱۲] 4 در کنار تحرکات مرزی و آمادگی روزافزون ارتش عراق در مرزهای غربی و جنوب‌غربی، عوامل وابسته به عراق با حمایت قاطع این کشور، در داخل مرزهای جمهوری اسلامی همچنان به تحرکات و فعالیت‌های خود ادامه می‌دهند. گزارش ناحیۀ ژاندارمری خوزستان حاکی است که امروز «ازطریق مرکز قرارگاه شرطه الزیادیه روبه‌روی نهر عبود، حوزۀ گروهان ژاندارمری آبادان 4 نفر از اعضای جبهة آزادی‌بخش عرب به نام‌های صدام حامد، عبدالرضا یوسف، علی الزویدات و حسین نام به ایران وارد و پس از یک شب، 2 نفر از آنان به نام‌های صدام حامد و عبدالرضا یوسف از همان راه مجدداً به کشور هدف [عراق] مراجعت و 2 نفر دیگر... در خاک ایران مانده‌اند.»[۱۳] همچنین، گزارش هنگ سوسنگرد نیز از تحرکات عوامل وابسته به عراق در این ناحیه خبر می‌دهد. دراین‌مورد گزارش پاسگاه ساسان حاکی است: «در ساعت 04:50 مورخۀ جاری، مأمورین گشت پاسگاه در حاشیۀ هورالعظیم صدای یک فروند قایق موتوری را در پانصد متری جنوب پاسگاه، شنیده که بلافاصله کمین می‌نمایند و به‌محض رسیدن قایق مزبور به کنار هور، مأمورین به سرنشینان قایق ایست داده که به‌طرف مأمورین تیراندازی [می‌کنند] در تیراندازی متقابل مأمورین، یکی از سرنشینان [قایق] به نام جواد قربانی... با یک قبضه اسلحۀ کلاشینکف... با پنج خشاب فشنگ... و یک قبضه اسلحۀ کمری... دستگیر و بقیه با استفاده از تاریکی شب فرار می‌نمایند. ...»[۱۴] 5 امروز، علاوه‌بر یک درگیری شدید، چند تحرک ایذایی نیز در مناطق مختلف کردستان رخ داد. طبق گزارش ستاد عملیات غرب کشور، امروز در عملیات پاک‌سازی جادۀ مریوان، 12 نفر از نیروهای خودی به شهادت رسیدند.[۱۵] گزارش دیگری حاکی است که در روز جاری به‌سوی پادگان بانه تیراندازی شده است. مرکز فرماندهی سپاه خواهان تفصیل گزارش این حمله از سپاه سنندج شده است.[۱۶] همچنین گزارش ژاندارمری حاکی است که شب‌هنگام ضدانقلابیون در سقز به‌سمت مقر سپاه پاسداران تیراندازی کرده‌اند که متقابلاً نیروهای انتظامی مستقر در منطقه به این اقدام آنان پاسخ داده‌اند.[۱۷] 6 بجز مناطق کردنشین که وضعیت خاص خود را دارد و بخش عظیمی از نیروها و امکانات کشور صرف مقابله با ناآرامی‌های آن مناطق می‌شود، در دیگر نقاط کشور نیز تقریباً به‌طور روزانه، تحرکات و ناآرامی‌هایی براثر برخوردهای مربوط به گروه‌های مختلف بروز می‌کند که گرچه در مقایسه با مناطق کردنشین، جزئی می‌نماید، به‌هرحال وضع عادی را برهم می‌زند. مهندس جعفری فرماندار جدید آمل، در پایان نمازجمعۀ این هفته در سخنانی به پاک‌سازی کامل عوامل ضدانقلاب در ادارات اشاره کرد و گفت این کار به‌زودی شروع خواهد شد و کارگروهی تحت‌عنوان پاک‌سازی در اسرع‌وقت این عوامل ناباب را از کلیۀ ادارات پاک‌سازی خواهد کرد، وی افزود: یک هفته به گروه‌هایی ازجمله مجاهدین خلق (منافقین) و چپی‌ها مهلت می‌دهیم تا دکه‌ها و وسایل خود را جمع‌آوری کنند، در غیر این صورت پیشاپیش مردم حرکت و تمام وسایل آنها را جمع‌آوری خواهیم کرد.[۱۸] دراین‌حال، به گزارش خبرگزاری پارس، «سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ساری اعلام کرد که 4 تن از جوانان هوادار مجاهدین خلق [منافقین] را به‌اتهام برهم‌زدن نظم یک مجلس سخنرانی، توهین به روحانی سخنران و ایجاد آشوب و درگیری بازداشت کرده است. ... هم‌اکنون (ساعت 18:45 دقیقه) چند تن از مادران و خویشان بازداشت‌شدگان در مقابل سپاه پاسداران ساری اجتماع کرده و خواستار آزادی آنها هستند.»[۱۹] در شهرستان اهر نیز درگیری مشابهی میان هواداران برخی گروه‌ها ازجمله سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و نیروهای سپاه رخ داد. برابر گزارش شهربانی تبریز: «ساعت 9:30 امروز، عده‌ای در حدود 40 نفر از اعضای خانوادۀ دستگیرشدگان به‌منظور اعتراض به دستگیری 18 نفر از [هواداران] مجاهدین خلق [منافقین] و چریک‌های فدایی خلق و حزب توده در محوطۀ فرمانداری شهرستان اهر متحصن [شدند] که منجر به درگیری جزئی بین اعضای سازمان‌های فوق و سپاه پاسداران آن شهرستان می‌گردد. در این درگیری نیز تعداد 12 نفر دستگیر شدند. وضعیت شهر فعلاً آرام [است] و احتمال درگیری می‌رود.» به گزارش سپاه اهر، امروز یک درگیری دیگر نیز در این شهرستان رخ داد که بدون هیچ‌گونه خسارت و خطری تمام شد. در درگیری‌های امروز اهر حدود 40 نفر دستگیر شده‌اند که توسط دادستان انقلاب این شهر بازجویی می‌شوند.[۲۰] 7 در شرایط فعلی، ازنظر غالب نیروها و عناصر هوادار نظام و مطابق آنچه در بیشتر محافل مذهبی سیاسی مطرح است، "آیت‌الله دکتر بهشتی" عضو شورای انقلاب، رئیس دیوان عالی کشور و دبیرکل حزب جمهوری اسلامی، شخصیتی است با قوت‌های چشمگیر و بعضاً منحصربه‌فرد. وی نه‌تنها در امور سازماندهی تشکیلات، مدیریت و اجرا، بلکه از جنبه‌های معنوی، روحانی و علمی نیز درخور توجه ویژه است. باتوجه‌به همین نکات است که صرف‌نظر از دعوا و نزاع میان دو جریان رقیب حاکم بر کشور، شخصیت بهشتی همواره آماج پیکان تبلیغات زهرآگین گروه‌های مخالف ازجمله مجاهدین خلق (منافقین) قرار می‌گیرد. دراین‌میان رسانه‌های غربی نیز، البته با ادبیاتی متفاوت، به این تحرکات دامن می‌زنند. خبرگزاری یونایتدپرس، اختلاف دو جریان مزبور در ایران بر سر انتخاب نخست‌وزیر را بهانه‌ای برای حمله به بهشتی قرار داده است. در بخشی از این گزارش آمده است: «در گزارش‌هایی که از تهران به پاریس رسیده، آمده است که آیت‌الله بهشتی، رهبر حزب جمهوری اسلامی ایران، به ابوالحسن بنی‌صدر اولتیماتوم داده است که نامزد او برای احراز مقام نخست‌وزیری را بپذیرد وگرنه با احتمال به برکناری روبه‌رو خواهد شد. بهشتی بعد از آیت‌الله خمینی نیرومندترین مرد ایران است. در این گزارش همچنین گفته شده که آیت‌الله بهشتی به بنی‌صدر گفته است اگر دربارۀ نخست‌وزیر توافق* ادامه یابد موضوع به امام خمینی ارائه خواهد شد. اگر مسئلۀ مداوم انتصاب نخست‌وزیر به آیت‌الله خمینی ارجاع گردد ایشان می‌توانند یا دستور انحلال پارلمان را صادر کنند و یا بنی‌صدر را از ریاست‌جمهوری برکنار کنند. تاکنون یازده نفر برای احراز مقام نخست‌وزیری نامزد شده‌اند که جلال‌الدین فارسی از موقعیت بهتری برخوردار است زیرا بهشتی از وی حمایت می‌کند.» گزارشگر این خبرگزاری سپس به نقل شایعات روز متوسل شده و ادامه می‌دهد: «گفته می‌شود بین طرفین مسامحه‌ای در جریان است و بهشتی که از قدرت زیاد برخوردار است اگر اولتیماتوم او پذیرفته شود اجازه خواهد داد مشاغلی مانند وزارت خارجه و دفاع در کابینه به طرف‌داران بنی‌صدر داده شود. ... روز شنبه رسیدگی به گزینش کابینۀ نخست‌وزیر و اعضای کابینه به‌وسیلۀ هیئت ویژه آغاز خواهد شد. در هیئت ویژه پنج عضو پارلمان و فقط یک نفر به نمایندگی ازطرف بنی‌صدر عضویت دارند، بنابراین سلطۀ حزب جمهوری اسلامی در کمیسیون حتمی خواهد بود.»[۲۱] 8 تظاهرات روز یکشنبۀ گذشتۀ دانشجویان مسلمان ایرانی در مقابل کاخ سفید و حملۀ پلیس امریکا به آنان و ضرب‌وشتم و بازداشت تعداد زیادی از دانشجویان دختر و پسر ایرانی، که موجب افزایش تنش در روابط ایران و امریکا شده است، امروز نیز در رسانه‌های خبری جهان و نیز در محافل ایران، ازجمله در نمازجمعة تهران، بازتاب وسیعی داشت. رادیو صدای امریکا دراین‌باره گفت: «ایرانیان و دانشجویانی که از آیت‌الله خمینی رهبر مذهبی‌شان پیروی می‌کنند و از روز دوشنبۀ گذشته براثر دست‌زدن به تظاهرات و ایجاد آشوب در واشنگتن بازداشت شده‌اند، دست به اعتصاب غذا زده‌اند. ازسوی دادگاه امریکا 193 نفر از تظاهرکنندگان که 20 تن از آنان زن هستند متهم به حمله به پلیس و ایرانیانی شده‌اند که مخالف با رژیم تهران می‌باشند. یک سخنگوی دولت امریکا دراین‌زمینه اظهار داشت اعتصاب‌کنندگان غذا جز مواد شکری و آب چیز دیگری را از دوشنبۀ پیش نخورده‌اند. ...»[۲۲] رادیو لندن نیز دراین‌زمینه گفت: «در واشنگتن مقامات امریکایی در حدود 200 نفر از تظاهرکنندگان ایرانی را که از روز یکشنبه تاکنون، در پایتخت ایالات متحده در بازداشت بوده‌اند به مقامات مهاجرت تحویل می‌دهند. ... یک مأمور ادارۀ مهاجرت امریکا گفت که بعضی از 20 نفر زنی که بازداشت شده‌اند حاضر به همکاری نبودند و مأموران پلیس و ادارۀ مهاجرت ناچار شدند به‌زور آنها را از سلول‌هایشان بیرون بکشند. وی افزود تظاهرکنندگانی که از معرفی خود امتناع ورزند برای اخراج از امریکا به دادگاه جلب خواهند شد.» این رادیو می‌افزاید: «گروهی در حدود 35 نفر ایرانی در جلو کاخ سفید اعتصاب غذا کرده‌اند و این اعتصاب به نشانۀ اعتراض به خشونت پلیس به هنگام بازداشت ایرانی‌ها در روز یکشنبۀ گذشته بوده است.»[۲۳] همچنین، به گفتۀ رادیو اسرائیل: «200 نفر ایرانیانی که براثر تظاهرات طرف‌داری از آیت‌الله خمینی در واشنگتن بازداشت شده‌اند به اتاق‌های زندان منتقل نشده، در حیاط به سر می‌برند. این اقدام به‌خاطر آن است که مقامات امریکایی از عکس‌العمل آن نسبت به گروگان‌های خود در ایران مشکوک‌اند.» به ادعای این رادیو: «بازداشت‌شدگان صریحاً اشاره کرده بودند که چنانچه به سلول‌های زندان منتقل شوند گروگان‌ها مورد آزار قرار خواهند گرفت.»[۲۴] در همین‌ حال، رادیو مسکو از انتقال 170 نفر از بازداشت‏شدگان ایرانی از پایتخت امریکا به نیویورک در شامگاه امروز خبر داد. این رادیو افزود: «این افراد که روز یکشنبه هنگام سرکوب شرکت‌کنندگان در تظاهرات پشتیبانی از انقلاب ایران توسط پلیس در واشنگتن بازداشت شدند، اکنون پروندۀ آنها ازسوی مقامات امریکایی مأمور مسائل مهاجران، بررسی خواهد شد. در همین ‌حال، اعتصاب غذای 40 ایرانی دربرابر کاخ سفید که به نشانة همبستگی با این بازداشت‌شدگان اعلام شده، پنج روز است ادامه دارد.»[۲۵] امروز همچنین آیت‌الله خامنه‌ای، امام‌جمعه تهران، در مراسم نمازجمعه، علاوه‌بر طرح مسائل مختلفی ازقبیل توجه به روز قدس، هشدار درمورد بی‌نظمی‌ها و اختلافات میان گروه‌ها و نیز تأکید بر جایگاه مکتبی و قاطع نخست‌وزیر درحال ‌انتخاب، به مبارزات اخیر دانشجویان مسلمان ایرانی در امریکا اشاره کرد و دولت امریکا را، شدیداً مورد حمله قرار داد. به گزارش روزنامۀ جمهوری اسلامی: «امام‌جمعۀ تهران در خطبۀ دوم با اشاره به هفتۀ آمادگی مسلمانان جهان برای مراسم روز قدس و آمادگی دشمنان اسلام برای سرکوب حرکات روز قدس گفت: یکی از نمونه‌های این سرکوب، عمل جنایتکارانۀ دستگاه پلیس امریکاست نسبت به جوانان مسلمان دانشجوی ایرانی روزه‌دار. ماجرای جوان‌ها، در چند جمله این است: یک عده جوان مسلمان دانشجو، در امریکا در مقابل تظاهرات ساواکی‌های فراری ایران که می‌خواستند علیه جمهوری اسلامی تظاهرات کنند، اینها تظاهرات راه انداختند. دولت امریکا به آنها اجازه داد، ولی به دانشجویان اجازه نداد. پس از آن، پلیس امریکا، این دولت مدعی طرف‌داری از حقوق بشر و دفاع از قانون، این مدعی طرف‌داری از آزادی، پلیس مثل سگ وحشی، به جان دختران و پسران مسلمان افتاد، آنها را کتک زد. پنجاه شصت نفر از آنها را زیر مشت و لگد و کتک مجروح کرد. دویست نفر از آنها را گرفتند و به زندان بردند. بچه‌های ما آنجا روزه‌دار هستند. سلول‌های کوچک، هفت نفری، هشت نفری در گرمای تابستان با دهان روزه زندانی هستند. آیا این است معنای طرف‌داری از حقوق انسان. ای اف بر شما طرف‌داران و مدعیان... و ای اف بر شما کسانی که وقتی در داخل ایران چند نفر مفسدی که می‌خواهند بمب بر سر مسلمان‌ها بریزند به جوخۀ اعدام سپرده می‌شوند اعتراض می‌کنید و از یک چنین جانوران وحشی جنایتکاری حمایت می‌کنید. ... پلیس امریکا گفت ما از دست این جوان‌های مسلمان خسته شدیم. بله، دولت امریکا هم از دست ملت مسلمان خسته شده، این خستگی ادامه پیدا خواهد کرد تا کمر امپریالیزم امریکا بشکند.»[۲۶]



منابع و مآخذ روزشمار 1359/05/10

  1. جنگ ایران و عراق از نگاه مطبوعات؛ "زمینه‌سازی و آغاز تجاوز"، ج1، ص214، وال استریت ژورنال، 1/8/1980، مترجم مهدی رنجبران.
  2. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 136، تاریخ 11/5/1359، صص23و24، رادیو صدای امریکا (بخش عربی)، ساعت 8:45، 10/5/1359.
  3. همان، ص12، رادیو لندن (فارسی)، ساعت 20:45، 10/5/1359؛ و ـ همان، ص13، رادیو اسرائیل (عربی)، ساعت20، 10/5/1359.
  4. همان، ص12، رادیو لندن (فارسی)، ساعت 20:45، 10/5/1359.
  5. جنگ ایران و عراق از نگاه مطبوعات؛ "زمینه‌سازی و آغاز تهاجم"، ج1، ص215، مقالۀ تایمز به قلم سومترمن، 1/8/1980، مترجم مهدی رنجبران.
  6. روزنامه اطلاعات، 13/5/1359، ص3، خبرنگار خبرگزاری پارس، 10/5/1359.
  7. سند شماره 245 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از لشکر28 (رکن2) به فرمانده تیپ2، 10/5/1359.
  8. سند شماره 244 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از لشکر28 (رکن2)، به فرماندهی تیپ2، 10/5/1359.
  9. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 136، تاریخ 11/5/1359، صص23و24، رادیو صدای امریکا (بخش عربی)، ساعت 8:45، 10/5/1359.
  10. سند شماره 244 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
  11. سند شماره 262905مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: نامۀ سری و فوری سپاه یکم ارتش عراق، 22/4/1359، که در تاریخ 10/5/1359 به این یگان ابلاغ شده است.
  12. سند شماره 21411 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از لشکر28 (رکن2) به فرماندهی تیپ2، 10/5/1359.
  13. سند شماره 426 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن اخبار برون‌مرزی استانداری خوزستان، شماره سریال2، 26/5/1359، ص4، به نقل از ناحیۀ ژاندارمری خوزستان (رکن2)، 10/5/1359.
  14. سند شماره 347718 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از هنگ سوسنگرد به تهران، ت ـ ف ـ ژا (رکن3)، دایرۀ امنیت، برابر گزارش گروهان ژاندارمری هوزگان (هویزه)، مستند به گزارش پاسگاه ساسان، 10/5/1359.
  15. سند شماره 56427 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (مریوان)، ج1، ص110، از ستاد عملیات غرب کشور به ستاد عملیات (مرکز فرماندهی)، 10/5/1359.
  16. سند شماره 114896 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (سنندج)، ج2، از مرکز فرماندهی به سپاه سنندج، 12/5/1359.
  17. سند شماره 409271 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن خبری مرکز فرماندهی (عملیات سپاه)، شمارۀ 6، 11/5/1359، ص1.
  18. روزنامه جمهوری اسلامی، 14/5/1359، ص4، خبرنگار جمهوری اسلامی از آمل.
  19. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 136، تاریخ 11/5/1359، ص1، ساری ـ خبرگزاری پارس، 10/5/1359.
  20. سند شماره 409271 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص2.
  21. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 136، تاریخ 11/5/1359، ص3، خبرگزاری یونایتدپرس از پاریس، اول اوت (10/5/1359).
  22. همان، ص24، رادیو صدای امریکا (بخش عربی)، ساعت 8:30، 10/5/1359.
  23. همان، صص13و14، رادیو لندن (فارسی)، ساعت 20:45، 10/5/1359.
  24. همان، ص12، رادیو اسرائیل (فارسی)، ساعت 20، 10/5/1359.
  25. خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 137، تاریخ 12/5/1359، ص6، رادیو مسکو (فارسی)، ساعت 15:30، 11/5/1359.
  26. روزنامه جمهوری اسلامی، 13/5/1359، ص13.