1366.11.30: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1366 |نام = 1366.11.30 |نام دیگر= سی بهمن |روز=30 بهمن 1366 |تاریخ شمسی= 1366.11.30 |تاریخ میلادی=19 فوریه 1988 |تاریخ قمری= 1 رجب 1408 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.11.30</div> <div class="bootstrap-btn">1360.11.30<...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
سطر ۲۷: سطر ۲۷:


==گزارش - 1==
==گزارش - 1==
1. ساعت ٩:٤٥ صبح امروز دو تن از مسئولین قرارگاه رمضان در گزارشی به فرمانده کل سپاه نتیجه شناساییهای انجام شده در منطقه عمومی حلبچه، اوضاع شهر حلبچه، تلقی مردم این شهر از عملیات قریبالوقوع جمهوری اسلامی در این منطقه و آرایش ارتش عراق در این مناطق را گزارش کردند. در ابتدا دهقان یکی از نیروهای شناسایی قرارگاه با تشبیه شهر حلبچه به شهر سقز درباره نگرانی مردم شهر گفت: «مردم شهر فهمیدهاند که ما میخواهیم روی شهر عملیات کنیم. آنها میگویند اینطور نباشد که بیایید و برگردید چون بعداً عراق برای ما مشکلات ایجاد میکند.» محمد مقدم فرمانده تیپ٧٥ ظفر تحتامر قرارگاه رمضان درباره مانور و تدابیر اتخاذ شده در جهت تحقق هدفهای عملیات حلبچه برای تصرف توپخانه دشمن در دالامار و همچنین کمک به تصرف شهر حلبچه و روستاهای غرب و جنوب غرب این شهر، گزارشی به فرمانده سپاه ارائه کرد.(1)
درباره وضع شهرهای عراق و منطقه عملیاتی نیز قرارگاه فتح خبر داد که رژیم بعثی به اهالی شهرهای حلبچه، سیدصادق، شاندری و خرمال اعلام کرده به علت احتمال حمله جمهوری اسلامی باید شهرها را تخلیه کنند و به سلیمانیه بروند. این خبر همچنین افزوده است: رژیم بعث سران گروههای ضدانقلاب مثل علی مریوانی و رزگاری و منافقین را جمع کرده و نسبت به عملیات آتی ایران به آنها هشدار داده و از آنها خواسته است که عقبههای جبهههای ایران را ناامن کنند.(2)
==گزارش - 2==
2. قرارگاه رمضان علاوه بر مأموریتی که در منطقه حلبچه برعهده دارد، در منطقه عملیاتی بیتالمقدس٢ نیز برای تصرف زمینهای جنوبی و غربی ارتفاع الاغلو، مأموریت اجرای فلش عملیات در دشت کاریزه- از مناطق در اختیار معارضین کرد عراقی– را نیز باید انجام دهد. امروز زمانبندی اجرای مأموریت این قرارگاه در جلسهای ٤ نفره با حضور علی شمخانی، نورعلی شوشتری، محمدباقر ذوالقدر و محمد تهرانیمقدم بررسی شد. در ابتدا درباره آغاز حرکت نیروهای پیشرو به داخل عراق گفتوگو شد و شمخانی فرمانده نیروی زمینی سپاه تأکید کرد که این نیروها حتماً حرکت خود به سمت مناطق در اختیار معارضین را امروز آغاز کنند. وی تأکید داشت که قرارگاه رمضان امکانات و تجهیزات مورد نیاز خود را حداکثر با ٣٠ سورتی پرواز بالگرد تا پشت ارتفاع شیخمحمد منتقل کنند و از آنجا از طریق زمینی به وسیله قاطر و نفر به مناطق داخل ببرند. این در حالی است که بنا به اظهار ذوالقدر فرمانده قرارگاه رمضان به علت ریزش بهمن راههای زمینی بسته شده است و تاکنون هیچ مهماتی به داخل منتقل نشده است. با توجه به مشکل نقل و انتقال، فرمانده قرارگاه رمضان نگران نرسیدن مهمات به اندازه کافی است.
شوشتری فرماندۀ قرارگاه نجف نیز احتمال بروز مشکل در اجرای مانور عملیات را میدهد و با بیان اینکه اگر بین فلش قرارگاه رمضان و قرارگاه نجف الحاق صورت نگرفت، برای افزایش فشار از محور داخل عراق، بر ضرورت انتقال بیشتر مهمات و همچنین آوردن مجروح به وسیله بالگرد تأکید میکند.
ذوالقدر فرمانده قرارگاه رمضان نیز با اشاره به این مطلب که در داخل تنها یک اتاق عمل در اختیار است، افزود: خانههای اطراف برگلو را خالی کردهاند تا بشود حدود ١٠٠ نفر را درمان کرد.
به علت محدودیت زمان و جلوگیری از تراکم تردد در جادههای خودی، شمخانی تأکید میکند که قرارگاه رمضان تا ٤ روز آینده کار انتقال نیرو را تمام کند و پس از آن قرارگاه نجف کار انتقال را شروع کند. اما فرمانده قرارگاه نجف با توجه به مشکل جاده معتقد است که کار انتقال در این مدت امکانپذیر نیست. وی در پاسخ شمخانی که میگوید نیروهای یگانها تا سوم اسفند به باختران بیایند و از روز سوم تا پنجم اسفند بنا به دستور از باختران به سمت بانه حرکت کنند، گفت: موج اول نیروها را از سوم اسفند راهاندازی کنیم. ٧ لشکر هستند. یعنی هر گردان ١٢ اتوبوس باید حساب کنید. چقدر اتوبوس خواهد شد. دراین چند وقت هر لشکر کلی ماشین خواهد آورد. با این توضیحات شمخانی تأکید کرد: از سوم تا هفتم نیروها باید انتقال پیدا کنند.(3)
گفتوگوهای این جلسه در حالی پایان یافت که به نظر میرسید دو قرارگاه رمضان و نجف در زمانبندی اعلام شده قادر نخواهند بود به آمادگی کامل برای اجرای مأموریت برسند.(4)
==گزارش - 3==
3. وضعیت نامناسب جوی، چهرۀ خشن طبیعت زمستان کوهستان را در منطقه عملیاتی بیتالمقدس٢ روز به روز نمایانتر کرده است. بارش برف سنگین و آماده نبودن زیرساختهای منطقه به لحاظ عملیات نظامی، و عقبهها شامل جادههای فرعی و اتصالی، بُنههای تدارکاتی، محلهای استقرار یگانها، آشپزخانهها، قرارگاهها، انبارهای مهمات، محلهای موتوری و مانند آن موجب شده که اوضاع سخت به هم بخورد. مهمتر از همه نامناسب بودن جاده است که ظرف چند روز گذشته و امروز باعث راهبندان چند کیلومتری گردیده و موجب شده است که مسیرهای یکی دو ساعته ظرف ٧-٦ ساعت پیموده شود. داود رنجبر راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در قرارگاه خاتم در اینباره نوشته است: ساعت ١١:٣٠ از قرارگاه شهید مطهری حرکت کردیم به سمت بانه که به دلیل وضع راه ساعت ١٨ به مقصد رسیدیم. وضعیت بد جاده و ترافیکهای متوالی باعث میشد راهی که فقط ٦٠ کیلومتر بود ظرف ٦ ساعت آن را بپیماییم.(5) همین وضع از بانه تا قرارگاه شهید داودآبادی نیز وجود داشت. راوی در ادامه نوشته: پس از ناهار و شام ساعت ٢٠ به طرف داودآبادی حرکت کردیم، در طول مسیر در نقاط متعدد جاده ترافیک وجود داشت، اما بعد از گردنه کاگر قبل از پل، به ترافیک سنگینی که ناشی از وسایل نقلیه سنگین اعم از کامیون، کمپرسی و تریلی بود برخوردیم. به دلیل شدت ترافیک و شلوغی جاده و همچنین وضعیت نامساعد جاده، برادر محسن پیاده شد و شروع به پیادهروی کرد و پس از طی چند کیلومتر و پشت سرگذاشتن ستون خودروها، از یکی از وانتها خواستیم که آقای رضایی را به قرارگاه برساند و باقیمانده مسیر را توسط آن ادامه دادیم و سرانجام ساعت ٢٤ به مقر شهید داودآبادی رسیدیم.(6)
==گزارش - 4==
4. برای عملیات حلبچه، علاوه بر مسئله جاده ملخور، تأمین جاده در محور جنوبی عملیات و آمادهسازی عقبهها، نگرانی دیگر، کمبود نیروی بسیجی در یگانها است. گزارش فرماندهان تیپها و لشکرها گواه آن است که تقریباً همه آنها دچار کمبود نیرو هستند. تعداد گردانهای موجود یگانها در حال حاضر عبارتند از:
١. لشکر٣١ عاشورا ٤ گردان
٢. لشکر٥ نصر ٣ گردان
٣. لشکر ویژه شهدا ٧ گردان
٤. لشکر٦ ویژه پاسداران ٣ گردان
٥. تیپ١٨ الغدیر ٢ گردان
٦. تیپ٣٥ امام حسن ٣ گردان
٧. تیپ١٢ قائم ٣ گردان
٨. تیپ٤٨ فتح ٢ گردان
٩. لشکر١٠ سیدالشهدا ٤ گردان
١٠. لشکر٥٢ قدس ٦ گردان
١١. لشکر٢٧ حضرت رسول ٣ گردان(7)
برای حل این موضوع، محسن رضایی تأکید کرد که اعزام نیروهای داوطلب بسیجی جدید حتماً تا قبل از پانزدهم اسفندماه انجام شود زیرا از آن پس با نزدیک شدن به تعطیلات عید، کمبود نیرو به وجود خواهد آمد و از طرف دیگر، نیرو دیر به یگانها میرسد و تأثیر منفی بر عملیات خواهد گذاشت.(8)
امروز همچنین نیروی زمینی سپاه برای افزایش تأمین مسیر تردد یگانها و واحدهای عملیاتی در محور جنوبی عملیات موسوم به کاظمین١ نامهای را خطاب به فرماندهی سپاه جوانرود ابلاغ کرد. در این نامه آمده است:
لازم است جهت همکاری با فرماندهی قرارگاه کاظمین١، برادر احمد کاظمی، موارد ذیل را پیگیری و اجرا نمایند:
١. تحویل پاسگاهها و پایگاههای مورد نیاز
٢. شبانهروزی کردن جاده جوانرود و شیخصله و برقراری تأمین جاده
٣. کنترل و دیدبانی محورهای منتهی به شیخصله با هماهنگی قرارگاه کاظمین١
٤. تخلیه روستاهای موردنظر از جمله روستای قینسخت جهت احداث بیمارستان.(9)
==گزارش - 5==
5. به گزارش حزب دموکرات کردستان عراق (بارزانیها) نیروهای شاخۀ یک این حزب امروز در عملیاتی به یک ستون نیروهای ارتش عراق در روستاهای ایمونکی و اتوتی از توابع مناطق آزاد شده دراختیار حزب حمله کردند. در این درگیری که در طول روز ادامه داشت، نیروهای دشمن پس از تحمل تلفات و خسارات به سمت شهر دهوک عقبنشینی کردند. در این گزارش نتیجه عملیات اینگونه اعلام شده است:
١. منهدم نمودن یک دستگاه تانک و ٤ دستگاه خودروی نظامی دیگر
٢. کشته و مجروح نمودن دهها نفر از نیروی دشمن
٣. به اسارت درآوردن ١٧ تن از مزدوران رژیم بعثی.
همچنین در این عملیات ١٧ قبضه کلاشینکف و مقدار زیادی وسایل نظامی دیگر سالم به دست پیشمرگان افتاد.(10)
==گزارش - 6==
6. برخورد متفاوت شوروی با تحریم تسلیحاتی ایران در مقایسه با سایر کشورهای عضو شورای امنیت همچنان ادامه دارد. از یکسو مقامات شوروی بر لزوم پایان جنگ و اجرای قطعنامه ٥٩٨ تأکید دارند و با هرگونه اقدام برای تحقق آن موافقت نشان میدهند و از سوی دیگر، با توجه به مخالفت با تحریم تسلیحاتی ایران، هنوز راه مذاکره و گفتوگو را بسته نمیدانند؛ و همچنین خروج امریکا از خلیجفارس را زمینهساز پایان جنگ عنوان میکنند. رادیو کلن درباره مسئله تحریم از قول گرینوفسکی، فرستاده ویژه گورباچف به عراق میگوید: اگر تحریمی علیه ایران جهت وادار ساختن تهران برای قبول قطعنامه شورای امنیت (٥٩٨) در مورد آتشبس ضروری باشد دولت شوروی هیچگونه مخالفتی با آن نخواهد داشت.(11)
خبرگزاری عراق نیز با توجه به سخنان یولی وورنتسف معاون اول وزیر امور خارجه شوروی - که با سفیران برخی از کشورهای عربی در مسکو ملاقات و درباره اقدامات لازم برای اجرای مفاد قطعنامه ٥٩٨ شورای امنیت بحث و گفتوگو کرده است - میگوید وی نیز همین موضوع را تکرار میکند. این خبرگزاری اعلام کرد: سفیر یمن شمالی پس از پایان این ملاقات در گفتوگوی اختصاصی، درباره مسائل مورد بحث در این ملاقات گفت: وورنتسف ادعاهای نسبت داده شده به شوروی - مبنی براینکه مسکو از اجرای قطعنامه تحریم تسلیحاتی علیه طرفی که مخالف آتشبس است جلوگیری میکند - را رد کرد و گفت: شوروی با هرگونه اقدام عملی برای پایان دادن فوری جنگ ایران و عراق موافق است. بنا به اظهارات سفیر یمن شمالی که در این ملاقات شرکت داشت شوروی از تمامی تلاشها برای تعجیل در اجرای مفاد کامل قطعنامه ٥٩٨ شورای امنیت حمایت میکند و مسئله جنگ ایران و عراق را در صدر مذاکرات سیاسی خود با امریکا قرار میدهد.(12) علاوهبراین رادیو صلح و ترقی هم که بیانکننده مواضع مسکو است، با تکرار مواضع مقامات شوروی میگوید: اتحاد شوروی عزم راسخ دارد تا به جنگ ایران و عراق پایان دهد. این مطلب در مذاکرات گرینوفسکی سفیر شوروی در مأموریتهای ویژه با طه یاسین رمضان معاون نخستوزیر عراق در بغداد بار دیگر مورد تأیید و تأکید قرار گرفت. این رادیو میافزاید: در همین روزها همچنین مسائل جنگ ایران و عراق و اوضاع خلیجفارس در مرکز توجه دیدارهای ولادیمیر پتروفسکی معاون وزیر امور خارجه شوروی با رهبران ایران در تهران قرار داشت. در آنجا نیز به این امر توجه شد که اتحاد شوروی خواستار قطع هرچه سریعتر جنگ بر پایه قطعنامه ٥٩٨ شورای امنیت سازمان ملل متحد است. این رادیو میافزاید: این نکته که جنگ ایران و عراق، به کشورهای همسایه لطمه وارد میسازد و اوضاع منطقه را بیثبات میکند و امنیت جهانی را در مجموع مورد تهدید قرار میدهد بر نگرانی و اضطراب اتحاد شوروی میافزاید. اتحاد شوروی در تدوین قطعنامه ٥٩٨ شورای امنیت شرکت کرده و در حال حاضر وظیفه اصلی خود را در آن میبیند که فعالانه برای تحقق این سند بکوشد. این سند حاوی تمام عناصر ضروری برای حل جامع و بنیادی اختلافات میباشد؛ حلی که به منافع و اعتبار هیچکس لطمه وارد نسازد. به عقیده اتحاد شوروی، مأموریت صلح دبیرکل سازمان مللمتحد نقش مهمی را در مسائل مرتبط با قطع جنگ ایفا میکند؛ در عین حال اتحاد شوروی و محافل اجتماعی آن بر مجاز نبودن حضور گسترده نظامی امریکا و دیگر کشورهای غربی در خلیجفارس تأکید میکنند. این حضور فقط مانعی جدید بر سر راه قطع جنگ ایران و عراق بوده و بر اوضاع منطقه تأثیر منفی برجای میگذارد.(13)
==گزارش - 7==
7. نمایندۀ جمهوری اسلامی در سخنرانی خود در جلسه کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل، حمایت یاسر عرفات از رژیم عراق در جنگ با ایران را محکوم کرد.
به گزارش درجشده در یک نشریه داخلی وزارت امور خارجه ایران یاسر عرفات رئیس کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین امروز در جلسه کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد شرکت کرد و در نطقی از جمله به موضوع جنگ تحمیلی اشاره کرد و اظهار داشت: «من به طور جدی درخواست میکنم که جنگ ایران و عراق خاتمه یابد. این جنگ بر علیه همه است. بر علیه فلسطین است. عراق که از سرزمین خود دفاع میکند، درخواست و دعوت صلح را پذیرفته است. نماینده جمهوری اسلامی در کمیسیون مذکور در پاسخ به وی گفت: آقای عرفات از امریکا بهخاطر مواضع ضدانسانیاش انتقاد نمود. اما چقدر باعث تأسف است که انتقاد درست و صادقانه ایشان از امریکا تبدیل به حمایت از یک متجاوز دیگر میشود. چرا ایشان جانب یک متجاوز شناخته شده را میگیرد. شعار ما خون در برابر شمشیر بود، یعنی همان شعاری که اکنون فلسطینیها سر میدهند. آقای عرفات مطمئناً میتواند دقیقاً در جهت مبارزه خونین مردمی که از راههای دیگر ناامید شدهاند حرکت نماید و ایشان برای این کار یک فرصت طلایی داشت، اما وی با بیحرمتی آشکار نسبت به جمهوری اسلامی، نظامی که الهامبخش مردم فلسطین است و با حمایت از یک متجاوز شناخته شده این فرصت را از دست داد.(14) خبرگزاری فرانسه نیز در انعکاس دادن موضع عرفات گفت: ایران، عرفات رهبر سازمان آزادی بخش فلسطین را سرزنش کرد که در جریان سخنرانی خود در کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد با طرفداری از عراق به ایران توهین کرده است. عرفات در سخنان خود در این کمیسیون خواستار پایان یافتن جنگ ایران و عراق شده بود. عرفات اظهار داشته است عراق از خاکش دفاع میکند و کلیه پیشنهادات صلح را پذیرفته است.(15)
==گزارش - 8==
8. درباره منابع تأمین اسلحه و تجهیزات نظامی برای ایران، رادیو امریکا و هفتهنامه اکونومیست امروز مطالبی منتشر کردهاند. رادیو امریکا با استناد به بخشی از مقاله روزنامه واشنگتنتایمز برای چندمینبار گفت که چین اصلیترین منبع تأمین تسلیحات ایران در جنگ است. به گفته این رادیو، واشنگتنتایمز در مطلبی تحت عنوان "جمهوری خلق چین منبع اساسی و اصلی فروش تسلیحات ایران تلقی میشود" آورده است: بنابه گفته مقامات امریکایی، جمهوری خلق چین به صورت منبع اصلی فروش تسلیحات به جمهوری اسلامی ایران درآمده است و بدین ترتیب بیش از پنجاه درصد تمام سلاحهایی که ایران در سال گذشته میلادی از خارج خریده است از جمهوری خلق چین بوده و با وجود هشدارهایی که امریکا در مورد فروش اینگونه تسلیحات به دولت چین داده آن کشور همچنان به فروش خود به ایران ادامه داده است. این نوشته میافزاید: اما چین اعتراضات امریکا درمورد فروش اسلحه به ایران را علت سردی مناسبات بین دو کشور چین و امریکا میداند. یکی از اعتراضات امریکا به چین بهخصوص درمورد فروش موشکهای کرم ابریشم یا سیلکورم است که چین آن را انکار میکند. واشنگتنتایمز مینویسد: نگرانی امریکا از این است که تسلیحاتی که از چین به ایران تحویل داده میشود در خلیجفارس برای نیروهای امریکایی مخاطرهآمیز باشد. این موضوع برای امریکا بسیار مهم است و به همین علت نیز این کشور از هر منبع ممکن اطلاعات لازم را در این مورد تحصیل خواهد کرد.(16)
درباره خریدهای تسلیحاتی ایران، اخیراً کتابی منتشر شده که منابع تهیه سلاح از سوی ایران را متعدد و از جانب کشورهای اروپایی دانسته است. هفتهنامه اکونومیست خلاصه کوتاهی از کتاب را درج کرده و خبرگزاری جمهوری اسلامی از لندن این خبر را به شرح ذیل گزارش کرده است: یک خبرنگار فرانسوی و یک خبرنگار بلژیکی در کتابی تحت عنوان "اسلحه برای ایران" ادعا کردهاند تقریباً تمامی کشورهای اروپای غربی علیرغم مخالفت رسمی آنان با فروش اسلحه به ایران طی هشت سال گذشته در تسلیح جمهوری اسلامی دست داشتهاند. نویسندگان این کتاب معتقدند، ترکیبی از نیاز شدید ایران به اسلحه، آمادگی آن برای پرداخت پول نقد، بیاعتنایی دولتها و نیاز شدید بسیاری از شرکتهای تسلیحاتی اروپایی به افزایش فروش سلاح بهمنظور جلوگیری از ورشکستگی موجب دسترسی ایران به اسلحه بهخصوص تسلیحات و مهمات غیرمدرن شد. نویسنده میافزاید: کلید انتقال اسلحه به ایران جعل مقصد نهایی تحویل تسلیحات بوده است. طبق ادعای نویسندگان کتاب، ایران و عراق به طور متوسط سالیانه ١٠ میلیارد دلار برای جنگ مصرف کردهاند. اکونومیست افزوده است نویسندگان این کتاب نتیجهگیری کردهاند که کشورهای اروپایی از ادامه جنگ ایران و عراق راضی هستند و کلاً آن را برای اقتصاد خود مفید میدانند. درباره این کتاب همچنین ذکر شده که نویسندگان کتاب "اسلحه برای ایران" به همۀ کشورهای بیطرف اروپای غربی از جمله سوئد، سوئیس، اطریش، هلند و بلژیک و نیز چهار کشور بزرگ اروپایی یعنی فرانسه، آلمانغربی، انگلیس و ایتالیا سفر کرده و شواهدی دال بر همکاری شرکتهای خصوصی در تحویل اسلحه به ایران جمعآوری کردهاند.(17)
==گزارش - 9==
9. رادیو ریاض، رسانه ملی کشور عربستان که در جریان جنگ تحمیلی، جانبدار عراق و در مقابل ایران ایستاده است، ادعا میکند که ایران نفت را ارزانتر از قیمت مصوب اوپک به فروش رسانده است؛ اما هیچ اشارهای به عراق که در این زمینه زبانزد است یا کویت نمیکند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی رادیو مذکور میگوید: منابع مطلع در سازمان کشورهای صادرکننده نفت اوپک روز گذشته در وین گفتند ایران برخلاف توافقی که در اوپک درباره قیمت رسمی نفت یعنی ١٨ دلار برای هر بشکه نفت حاصل شده همچنان نفت خود را با تخفیف به فروش میرساند. این منابع به خبرگزاری عراق گفتند لقمان وزیر نفت نیجریه و رئیس دوره کنونی سازمان اوپک طی نامهای که برای کشورهای عضو اوپک فرستاد از دادن چنین تخفیفهایی در قیمت فروش نفت اظهار نگرانی کرد و این اقدام را به عنوان تهدیدی برای قیمتهای اوپک تلقی نمود.(18)
==گزارش - 10==
10. امروز سفر ٤ روزه حسن عابدی جعفری وزیر بازرگانی جمهوری اسلامی به ورشو پایان یافت. وی که در رأس هیئتی از معاونان وزارتخانههای بازرگانی، صنایع و نمایندگان وزارتخانههای امور خارجه، صنایع سنگین، معادن و فلزات، جهاد سازندگی، نفت، بانک مرکزی، شرکت ملی گاز و کشتیرانی و شیلات در ٢٦ بهمن به لهستان سفر کرده بود در مدت اقامت خود با نخستوزیر و وزیر امور خارجه این کشور ملاقات کرد. جنگ تحمیلی از جمله موضوعات مورد گفتوگوی هیئت ایرانی و مقامات لهستانی بود. در این سفر همچنین در مورد همکاریهای ممکن در حوزه بازرگانی نیز مذاکراتی به عمل آمد که منجر به یادداشت تفاهم گردید. یادداشت تفاهم در دو بخش روابط تجاری، نفت و مالی و بخش همکاریهای صنعتی تنظیم گردیده است. در بخش روابط تجاری، نفت و مالی حجم مبادلات دوجانبه ١٥٠ میلیون دلار تعیین گردید که معادل ١٥ درصد از واردات ایران از لهستان با کالاهای غیرنفتی و ٨٥ درصد بقیه با فروش نفت تأمین خواهد شد. فروش نفت به لهستان به میزان یک میلیون تن و دریافت مواد نفتی در قبال آن نیز در این تفاهم منظور شده است.
یک نشریه داخلی وزارت امور خارجه با اعلام خبر فوق افزوده است: کارشناسان وزارت امور خارجه بر این نظرند که دولت لهستان با توجه به اصلاحات جدید اقتصادی (رفرم) که اخیراً در کشور به اجرا گذاشته و نیز قروض خارجی حدود ٣٠ میلیارد دلار، از وضعیت خوب اقتصادی برخوردار نیست و شدیداً به دنبال توسعه روابط اقتصادیش با دیگر کشورها است تا از این رهگذر بتواند وضعیت بد اقتصادیش را بهبود بخشد.(19)
==گزارش - 11==
11. رادیو بیبیسی به بهانه برگزاری یک کنفرانس اقتصادی در انگلستان، نگاه کلی به اقتصاد ایران انداخته و با اعلام تمایل شرکتهای انگلیسی برای معامله با جمهوری اسلامی، اقتصاد ایران را به نوعی مدیریت شده و منسجم خواند که با وجود درگیری در یک جنگ ٧ ساله دارای حداقل بدهی خارجی است.
کنفدراسیون صنایع انگلیس امروز نشستی برپا کرد تا در آن منافع و خطرهای صدور کالا به ایران را مورد بحث قرار دهد. رادیو بیبیسی دراینباره میگوید: کنفرانس تخمین میزند که ایران در طول سال جاری معادل ١٠ میلیارد دلار واردات خواهد داشت. در حال حاضر ایران چهارمین واردکننده کالاهای انگلیسی در میان کشورهای غرب آسیا (خاورمیانه) است. درحالیکه سه سال پیش مقام دوم را داشت. نمایندگان بیش از صد شرکت انگلیسی در کنفرانس شرکت کردند. اکثر ٧ نفر سخنران کنفرانس از امکان افزایش معامله با ایران در زمینه منابع اولیه از جمله مواد معدنی، گاز و نفت صحبت کردند. گفته شد که از مزایای دیگر تجارت با ایران آن است که قرضهای خارجی این کشور علیرغم ٧ سال جنگ فقط نیممیلیارد دلار است و در حدود ٥ میلیارد دلار ذخیره ارز خارجی دارد. همه سخنرانها بر اعتبار بانکهای ایران و سطح بالای مدیریت آنها تأکید کردهاند. در کنفرانس گفته شد که به دلیل مشکلات مربوط به ارزهای خارجی و پیدا کردن خریداران نفت، وجود یک سیاست معاملاتی تهاتری دولت با دولت جنبه حیاتی دارد. بیبیسی همچنین گفت: نماینده دولت انگلیس در این کنفرانس این خبر را که دولت مانع صدور کالا به ایران است تکذیب کرد و گفت: دولت متبوع او خواستار پایان جنگ است و فقط از صدور کالاهایی که به ادامه جنگ کمک کند ممانعت به عمل میآورد. گزارش میافزاید: وضع عمومی اقتصاد ایران نیز مورد بحث قرار گرفت و سقوط قیمت نفت به عنوان یکی از عوامل بازدارنده آن ذکر گردید.(20)
==گزارش - 12==
12. تصاویر بمباران شیمیایی یکی از روستاهای کردنشین مرزی عراق توسط رژیم عراق - که در گزارش به مکان آن اشاره نشده است - امروز برای اولینبار از یکی از کانالهای تلویزیونی خصوصی انگلیس پخش شد. در این فیلم که یک زن کرد عراقی آن را تهیه و در اختیار تلویزیون ای.تی.ان انگلیس قرار داده، اثرات گازهای سمی به خصوص سوختگی شدید و تاولهای بزرگ زردرنگ بر بدن کودکان و بزرگسالان دیده میشد. گوین رابرترز گزارشگر این شبکه تلویزیونی که قبلاً چندین گزارش ویژه در مورد مبارزات چریکی کردها علیه رژیم عراق تهیه کرده در این فیلم اظهار داشت این صحنهها ظاهراً کاربرد سلاحهای شیمیایی توسط رژیم عراق علیه غیرنظامیان را اثبات میکند. در این فیلم چند دقیقهای کودکان روستای مورد حمله شیمیایی قرار گرفته در حال استفاده از تکه پارچهها برای جلوگیری از تنفس گازهای سمی بمبهای هواپیماهای عراقی دیده میشدند. تعداد انگشتشماری از کودکان ماسکهای مخصوص ضد گاز داشتند. در این فیلم استثنایی که در برنامه اخبار ای.تی.ان پخش شد همچنین گلولههای استفاده شده بمبهای شیمیایی عراقی به نمایش درآمد و اضافه شد که کاربرد این سلاحها از ٦٠ سال پیش ممنوع اعلام شده است. در همین حال سفیر رژیم عراق در لندن در واکنش نسبت به این برنامه، کاربرد سلاحهای شیمیایی توسط ارتش عراق را به کلی رد کرد و ضمن ساختگی خواندن این فیلم گفت: این فیلم توسط ایران تهیه شده است. محمد المشاط سفیر عراق بعد از پخش این فیلم در پاسخ به سؤالات گوینده اخبار در مورد صحنههای آن، همچنین از تلویزیون ای.تی.ان به خاطر پخش آن انتقاد کرد. وی گفت: در واقع این ایران است که از سلاحهای شیمیایی علیه عراق استفاده میکند و ما در اینباره به سازمان ملل اعتراض کردهایم.(21)
وضعیت نامساعد جوی و خرابی جادهها منجر به راهبندان و صف طویل خودروها در منطقه عملیاتی بیتالمقدس٢ شده است.





نسخهٔ کنونی تا ‏۱۳ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۴۰

روزشمار جنگ سال 1366
1366.11.30
نام‌های دیگر سی بهمن
تاریخ شمسی 1366.11.30
تاریخ میلادی 19 فوریه 1988
تاریخ قمری 1 رجب 1408




گزارش - 1

1. ساعت ٩:٤٥ صبح امروز دو تن از مسئولین قرارگاه رمضان در گزارشی به فرمانده کل سپاه نتیجه شناساییهای انجام شده در منطقه عمومی حلبچه، اوضاع شهر حلبچه، تلقی مردم این شهر از عملیات قریبالوقوع جمهوری اسلامی در این منطقه و آرایش ارتش عراق در این مناطق را گزارش کردند. در ابتدا دهقان یکی از نیروهای شناسایی قرارگاه با تشبیه شهر حلبچه به شهر سقز درباره نگرانی مردم شهر گفت: «مردم شهر فهمیدهاند که ما میخواهیم روی شهر عملیات کنیم. آنها میگویند اینطور نباشد که بیایید و برگردید چون بعداً عراق برای ما مشکلات ایجاد میکند.» محمد مقدم فرمانده تیپ٧٥ ظفر تحتامر قرارگاه رمضان درباره مانور و تدابیر اتخاذ شده در جهت تحقق هدفهای عملیات حلبچه برای تصرف توپخانه دشمن در دالامار و همچنین کمک به تصرف شهر حلبچه و روستاهای غرب و جنوب غرب این شهر، گزارشی به فرمانده سپاه ارائه کرد.(1) درباره وضع شهرهای عراق و منطقه عملیاتی نیز قرارگاه فتح خبر داد که رژیم بعثی به اهالی شهرهای حلبچه، سیدصادق، شاندری و خرمال اعلام کرده به علت احتمال حمله جمهوری اسلامی باید شهرها را تخلیه کنند و به سلیمانیه بروند. این خبر همچنین افزوده است: رژیم بعث سران گروههای ضدانقلاب مثل علی مریوانی و رزگاری و منافقین را جمع کرده و نسبت به عملیات آتی ایران به آنها هشدار داده و از آنها خواسته است که عقبههای جبهههای ایران را ناامن کنند.(2)

گزارش - 2

2. قرارگاه رمضان علاوه بر مأموریتی که در منطقه حلبچه برعهده دارد، در منطقه عملیاتی بیتالمقدس٢ نیز برای تصرف زمینهای جنوبی و غربی ارتفاع الاغلو، مأموریت اجرای فلش عملیات در دشت کاریزه- از مناطق در اختیار معارضین کرد عراقی– را نیز باید انجام دهد. امروز زمانبندی اجرای مأموریت این قرارگاه در جلسهای ٤ نفره با حضور علی شمخانی، نورعلی شوشتری، محمدباقر ذوالقدر و محمد تهرانیمقدم بررسی شد. در ابتدا درباره آغاز حرکت نیروهای پیشرو به داخل عراق گفتوگو شد و شمخانی فرمانده نیروی زمینی سپاه تأکید کرد که این نیروها حتماً حرکت خود به سمت مناطق در اختیار معارضین را امروز آغاز کنند. وی تأکید داشت که قرارگاه رمضان امکانات و تجهیزات مورد نیاز خود را حداکثر با ٣٠ سورتی پرواز بالگرد تا پشت ارتفاع شیخمحمد منتقل کنند و از آنجا از طریق زمینی به وسیله قاطر و نفر به مناطق داخل ببرند. این در حالی است که بنا به اظهار ذوالقدر فرمانده قرارگاه رمضان به علت ریزش بهمن راههای زمینی بسته شده است و تاکنون هیچ مهماتی به داخل منتقل نشده است. با توجه به مشکل نقل و انتقال، فرمانده قرارگاه رمضان نگران نرسیدن مهمات به اندازه کافی است. شوشتری فرماندۀ قرارگاه نجف نیز احتمال بروز مشکل در اجرای مانور عملیات را میدهد و با بیان اینکه اگر بین فلش قرارگاه رمضان و قرارگاه نجف الحاق صورت نگرفت، برای افزایش فشار از محور داخل عراق، بر ضرورت انتقال بیشتر مهمات و همچنین آوردن مجروح به وسیله بالگرد تأکید میکند. ذوالقدر فرمانده قرارگاه رمضان نیز با اشاره به این مطلب که در داخل تنها یک اتاق عمل در اختیار است، افزود: خانههای اطراف برگلو را خالی کردهاند تا بشود حدود ١٠٠ نفر را درمان کرد. به علت محدودیت زمان و جلوگیری از تراکم تردد در جادههای خودی، شمخانی تأکید میکند که قرارگاه رمضان تا ٤ روز آینده کار انتقال نیرو را تمام کند و پس از آن قرارگاه نجف کار انتقال را شروع کند. اما فرمانده قرارگاه نجف با توجه به مشکل جاده معتقد است که کار انتقال در این مدت امکانپذیر نیست. وی در پاسخ شمخانی که میگوید نیروهای یگانها تا سوم اسفند به باختران بیایند و از روز سوم تا پنجم اسفند بنا به دستور از باختران به سمت بانه حرکت کنند، گفت: موج اول نیروها را از سوم اسفند راهاندازی کنیم. ٧ لشکر هستند. یعنی هر گردان ١٢ اتوبوس باید حساب کنید. چقدر اتوبوس خواهد شد. دراین چند وقت هر لشکر کلی ماشین خواهد آورد. با این توضیحات شمخانی تأکید کرد: از سوم تا هفتم نیروها باید انتقال پیدا کنند.(3) گفتوگوهای این جلسه در حالی پایان یافت که به نظر میرسید دو قرارگاه رمضان و نجف در زمانبندی اعلام شده قادر نخواهند بود به آمادگی کامل برای اجرای مأموریت برسند.(4)


گزارش - 3

3. وضعیت نامناسب جوی، چهرۀ خشن طبیعت زمستان کوهستان را در منطقه عملیاتی بیتالمقدس٢ روز به روز نمایانتر کرده است. بارش برف سنگین و آماده نبودن زیرساختهای منطقه به لحاظ عملیات نظامی، و عقبهها شامل جادههای فرعی و اتصالی، بُنههای تدارکاتی، محلهای استقرار یگانها، آشپزخانهها، قرارگاهها، انبارهای مهمات، محلهای موتوری و مانند آن موجب شده که اوضاع سخت به هم بخورد. مهمتر از همه نامناسب بودن جاده است که ظرف چند روز گذشته و امروز باعث راهبندان چند کیلومتری گردیده و موجب شده است که مسیرهای یکی دو ساعته ظرف ٧-٦ ساعت پیموده شود. داود رنجبر راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در قرارگاه خاتم در اینباره نوشته است: ساعت ١١:٣٠ از قرارگاه شهید مطهری حرکت کردیم به سمت بانه که به دلیل وضع راه ساعت ١٨ به مقصد رسیدیم. وضعیت بد جاده و ترافیکهای متوالی باعث میشد راهی که فقط ٦٠ کیلومتر بود ظرف ٦ ساعت آن را بپیماییم.(5) همین وضع از بانه تا قرارگاه شهید داودآبادی نیز وجود داشت. راوی در ادامه نوشته: پس از ناهار و شام ساعت ٢٠ به طرف داودآبادی حرکت کردیم، در طول مسیر در نقاط متعدد جاده ترافیک وجود داشت، اما بعد از گردنه کاگر قبل از پل، به ترافیک سنگینی که ناشی از وسایل نقلیه سنگین اعم از کامیون، کمپرسی و تریلی بود برخوردیم. به دلیل شدت ترافیک و شلوغی جاده و همچنین وضعیت نامساعد جاده، برادر محسن پیاده شد و شروع به پیادهروی کرد و پس از طی چند کیلومتر و پشت سرگذاشتن ستون خودروها، از یکی از وانتها خواستیم که آقای رضایی را به قرارگاه برساند و باقیمانده مسیر را توسط آن ادامه دادیم و سرانجام ساعت ٢٤ به مقر شهید داودآبادی رسیدیم.(6)

گزارش - 4

4. برای عملیات حلبچه، علاوه بر مسئله جاده ملخور، تأمین جاده در محور جنوبی عملیات و آمادهسازی عقبهها، نگرانی دیگر، کمبود نیروی بسیجی در یگانها است. گزارش فرماندهان تیپها و لشکرها گواه آن است که تقریباً همه آنها دچار کمبود نیرو هستند. تعداد گردانهای موجود یگانها در حال حاضر عبارتند از: ١. لشکر٣١ عاشورا ٤ گردان ٢. لشکر٥ نصر ٣ گردان ٣. لشکر ویژه شهدا ٧ گردان ٤. لشکر٦ ویژه پاسداران ٣ گردان ٥. تیپ١٨ الغدیر ٢ گردان ٦. تیپ٣٥ امام حسن ٣ گردان ٧. تیپ١٢ قائم ٣ گردان ٨. تیپ٤٨ فتح ٢ گردان ٩. لشکر١٠ سیدالشهدا ٤ گردان ١٠. لشکر٥٢ قدس ٦ گردان ١١. لشکر٢٧ حضرت رسول ٣ گردان(7) برای حل این موضوع، محسن رضایی تأکید کرد که اعزام نیروهای داوطلب بسیجی جدید حتماً تا قبل از پانزدهم اسفندماه انجام شود زیرا از آن پس با نزدیک شدن به تعطیلات عید، کمبود نیرو به وجود خواهد آمد و از طرف دیگر، نیرو دیر به یگانها میرسد و تأثیر منفی بر عملیات خواهد گذاشت.(8) امروز همچنین نیروی زمینی سپاه برای افزایش تأمین مسیر تردد یگانها و واحدهای عملیاتی در محور جنوبی عملیات موسوم به کاظمین١ نامهای را خطاب به فرماندهی سپاه جوانرود ابلاغ کرد. در این نامه آمده است: لازم است جهت همکاری با فرماندهی قرارگاه کاظمین١، برادر احمد کاظمی، موارد ذیل را پیگیری و اجرا نمایند: ١. تحویل پاسگاهها و پایگاههای مورد نیاز ٢. شبانهروزی کردن جاده جوانرود و شیخصله و برقراری تأمین جاده ٣. کنترل و دیدبانی محورهای منتهی به شیخصله با هماهنگی قرارگاه کاظمین١ ٤. تخلیه روستاهای موردنظر از جمله روستای قینسخت جهت احداث بیمارستان.(9)

گزارش - 5

5. به گزارش حزب دموکرات کردستان عراق (بارزانیها) نیروهای شاخۀ یک این حزب امروز در عملیاتی به یک ستون نیروهای ارتش عراق در روستاهای ایمونکی و اتوتی از توابع مناطق آزاد شده دراختیار حزب حمله کردند. در این درگیری که در طول روز ادامه داشت، نیروهای دشمن پس از تحمل تلفات و خسارات به سمت شهر دهوک عقبنشینی کردند. در این گزارش نتیجه عملیات اینگونه اعلام شده است: ١. منهدم نمودن یک دستگاه تانک و ٤ دستگاه خودروی نظامی دیگر ٢. کشته و مجروح نمودن دهها نفر از نیروی دشمن ٣. به اسارت درآوردن ١٧ تن از مزدوران رژیم بعثی. همچنین در این عملیات ١٧ قبضه کلاشینکف و مقدار زیادی وسایل نظامی دیگر سالم به دست پیشمرگان افتاد.(10)


گزارش - 6

6. برخورد متفاوت شوروی با تحریم تسلیحاتی ایران در مقایسه با سایر کشورهای عضو شورای امنیت همچنان ادامه دارد. از یکسو مقامات شوروی بر لزوم پایان جنگ و اجرای قطعنامه ٥٩٨ تأکید دارند و با هرگونه اقدام برای تحقق آن موافقت نشان میدهند و از سوی دیگر، با توجه به مخالفت با تحریم تسلیحاتی ایران، هنوز راه مذاکره و گفتوگو را بسته نمیدانند؛ و همچنین خروج امریکا از خلیجفارس را زمینهساز پایان جنگ عنوان میکنند. رادیو کلن درباره مسئله تحریم از قول گرینوفسکی، فرستاده ویژه گورباچف به عراق میگوید: اگر تحریمی علیه ایران جهت وادار ساختن تهران برای قبول قطعنامه شورای امنیت (٥٩٨) در مورد آتشبس ضروری باشد دولت شوروی هیچگونه مخالفتی با آن نخواهد داشت.(11) خبرگزاری عراق نیز با توجه به سخنان یولی وورنتسف معاون اول وزیر امور خارجه شوروی - که با سفیران برخی از کشورهای عربی در مسکو ملاقات و درباره اقدامات لازم برای اجرای مفاد قطعنامه ٥٩٨ شورای امنیت بحث و گفتوگو کرده است - میگوید وی نیز همین موضوع را تکرار میکند. این خبرگزاری اعلام کرد: سفیر یمن شمالی پس از پایان این ملاقات در گفتوگوی اختصاصی، درباره مسائل مورد بحث در این ملاقات گفت: وورنتسف ادعاهای نسبت داده شده به شوروی - مبنی براینکه مسکو از اجرای قطعنامه تحریم تسلیحاتی علیه طرفی که مخالف آتشبس است جلوگیری میکند - را رد کرد و گفت: شوروی با هرگونه اقدام عملی برای پایان دادن فوری جنگ ایران و عراق موافق است. بنا به اظهارات سفیر یمن شمالی که در این ملاقات شرکت داشت شوروی از تمامی تلاشها برای تعجیل در اجرای مفاد کامل قطعنامه ٥٩٨ شورای امنیت حمایت میکند و مسئله جنگ ایران و عراق را در صدر مذاکرات سیاسی خود با امریکا قرار میدهد.(12) علاوهبراین رادیو صلح و ترقی هم که بیانکننده مواضع مسکو است، با تکرار مواضع مقامات شوروی میگوید: اتحاد شوروی عزم راسخ دارد تا به جنگ ایران و عراق پایان دهد. این مطلب در مذاکرات گرینوفسکی سفیر شوروی در مأموریتهای ویژه با طه یاسین رمضان معاون نخستوزیر عراق در بغداد بار دیگر مورد تأیید و تأکید قرار گرفت. این رادیو میافزاید: در همین روزها همچنین مسائل جنگ ایران و عراق و اوضاع خلیجفارس در مرکز توجه دیدارهای ولادیمیر پتروفسکی معاون وزیر امور خارجه شوروی با رهبران ایران در تهران قرار داشت. در آنجا نیز به این امر توجه شد که اتحاد شوروی خواستار قطع هرچه سریعتر جنگ بر پایه قطعنامه ٥٩٨ شورای امنیت سازمان ملل متحد است. این رادیو میافزاید: این نکته که جنگ ایران و عراق، به کشورهای همسایه لطمه وارد میسازد و اوضاع منطقه را بیثبات میکند و امنیت جهانی را در مجموع مورد تهدید قرار میدهد بر نگرانی و اضطراب اتحاد شوروی میافزاید. اتحاد شوروی در تدوین قطعنامه ٥٩٨ شورای امنیت شرکت کرده و در حال حاضر وظیفه اصلی خود را در آن میبیند که فعالانه برای تحقق این سند بکوشد. این سند حاوی تمام عناصر ضروری برای حل جامع و بنیادی اختلافات میباشد؛ حلی که به منافع و اعتبار هیچکس لطمه وارد نسازد. به عقیده اتحاد شوروی، مأموریت صلح دبیرکل سازمان مللمتحد نقش مهمی را در مسائل مرتبط با قطع جنگ ایفا میکند؛ در عین حال اتحاد شوروی و محافل اجتماعی آن بر مجاز نبودن حضور گسترده نظامی امریکا و دیگر کشورهای غربی در خلیجفارس تأکید میکنند. این حضور فقط مانعی جدید بر سر راه قطع جنگ ایران و عراق بوده و بر اوضاع منطقه تأثیر منفی برجای میگذارد.(13)

گزارش - 7

7. نمایندۀ جمهوری اسلامی در سخنرانی خود در جلسه کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل، حمایت یاسر عرفات از رژیم عراق در جنگ با ایران را محکوم کرد. به گزارش درجشده در یک نشریه داخلی وزارت امور خارجه ایران یاسر عرفات رئیس کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین امروز در جلسه کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد شرکت کرد و در نطقی از جمله به موضوع جنگ تحمیلی اشاره کرد و اظهار داشت: «من به طور جدی درخواست میکنم که جنگ ایران و عراق خاتمه یابد. این جنگ بر علیه همه است. بر علیه فلسطین است. عراق که از سرزمین خود دفاع میکند، درخواست و دعوت صلح را پذیرفته است. نماینده جمهوری اسلامی در کمیسیون مذکور در پاسخ به وی گفت: آقای عرفات از امریکا بهخاطر مواضع ضدانسانیاش انتقاد نمود. اما چقدر باعث تأسف است که انتقاد درست و صادقانه ایشان از امریکا تبدیل به حمایت از یک متجاوز دیگر میشود. چرا ایشان جانب یک متجاوز شناخته شده را میگیرد. شعار ما خون در برابر شمشیر بود، یعنی همان شعاری که اکنون فلسطینیها سر میدهند. آقای عرفات مطمئناً میتواند دقیقاً در جهت مبارزه خونین مردمی که از راههای دیگر ناامید شدهاند حرکت نماید و ایشان برای این کار یک فرصت طلایی داشت، اما وی با بیحرمتی آشکار نسبت به جمهوری اسلامی، نظامی که الهامبخش مردم فلسطین است و با حمایت از یک متجاوز شناخته شده این فرصت را از دست داد.(14) خبرگزاری فرانسه نیز در انعکاس دادن موضع عرفات گفت: ایران، عرفات رهبر سازمان آزادی بخش فلسطین را سرزنش کرد که در جریان سخنرانی خود در کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد با طرفداری از عراق به ایران توهین کرده است. عرفات در سخنان خود در این کمیسیون خواستار پایان یافتن جنگ ایران و عراق شده بود. عرفات اظهار داشته است عراق از خاکش دفاع میکند و کلیه پیشنهادات صلح را پذیرفته است.(15)


گزارش - 8

8. درباره منابع تأمین اسلحه و تجهیزات نظامی برای ایران، رادیو امریکا و هفتهنامه اکونومیست امروز مطالبی منتشر کردهاند. رادیو امریکا با استناد به بخشی از مقاله روزنامه واشنگتنتایمز برای چندمینبار گفت که چین اصلیترین منبع تأمین تسلیحات ایران در جنگ است. به گفته این رادیو، واشنگتنتایمز در مطلبی تحت عنوان "جمهوری خلق چین منبع اساسی و اصلی فروش تسلیحات ایران تلقی میشود" آورده است: بنابه گفته مقامات امریکایی، جمهوری خلق چین به صورت منبع اصلی فروش تسلیحات به جمهوری اسلامی ایران درآمده است و بدین ترتیب بیش از پنجاه درصد تمام سلاحهایی که ایران در سال گذشته میلادی از خارج خریده است از جمهوری خلق چین بوده و با وجود هشدارهایی که امریکا در مورد فروش اینگونه تسلیحات به دولت چین داده آن کشور همچنان به فروش خود به ایران ادامه داده است. این نوشته میافزاید: اما چین اعتراضات امریکا درمورد فروش اسلحه به ایران را علت سردی مناسبات بین دو کشور چین و امریکا میداند. یکی از اعتراضات امریکا به چین بهخصوص درمورد فروش موشکهای کرم ابریشم یا سیلکورم است که چین آن را انکار میکند. واشنگتنتایمز مینویسد: نگرانی امریکا از این است که تسلیحاتی که از چین به ایران تحویل داده میشود در خلیجفارس برای نیروهای امریکایی مخاطرهآمیز باشد. این موضوع برای امریکا بسیار مهم است و به همین علت نیز این کشور از هر منبع ممکن اطلاعات لازم را در این مورد تحصیل خواهد کرد.(16) درباره خریدهای تسلیحاتی ایران، اخیراً کتابی منتشر شده که منابع تهیه سلاح از سوی ایران را متعدد و از جانب کشورهای اروپایی دانسته است. هفتهنامه اکونومیست خلاصه کوتاهی از کتاب را درج کرده و خبرگزاری جمهوری اسلامی از لندن این خبر را به شرح ذیل گزارش کرده است: یک خبرنگار فرانسوی و یک خبرنگار بلژیکی در کتابی تحت عنوان "اسلحه برای ایران" ادعا کردهاند تقریباً تمامی کشورهای اروپای غربی علیرغم مخالفت رسمی آنان با فروش اسلحه به ایران طی هشت سال گذشته در تسلیح جمهوری اسلامی دست داشتهاند. نویسندگان این کتاب معتقدند، ترکیبی از نیاز شدید ایران به اسلحه، آمادگی آن برای پرداخت پول نقد، بیاعتنایی دولتها و نیاز شدید بسیاری از شرکتهای تسلیحاتی اروپایی به افزایش فروش سلاح بهمنظور جلوگیری از ورشکستگی موجب دسترسی ایران به اسلحه بهخصوص تسلیحات و مهمات غیرمدرن شد. نویسنده میافزاید: کلید انتقال اسلحه به ایران جعل مقصد نهایی تحویل تسلیحات بوده است. طبق ادعای نویسندگان کتاب، ایران و عراق به طور متوسط سالیانه ١٠ میلیارد دلار برای جنگ مصرف کردهاند. اکونومیست افزوده است نویسندگان این کتاب نتیجهگیری کردهاند که کشورهای اروپایی از ادامه جنگ ایران و عراق راضی هستند و کلاً آن را برای اقتصاد خود مفید میدانند. درباره این کتاب همچنین ذکر شده که نویسندگان کتاب "اسلحه برای ایران" به همۀ کشورهای بیطرف اروپای غربی از جمله سوئد، سوئیس، اطریش، هلند و بلژیک و نیز چهار کشور بزرگ اروپایی یعنی فرانسه، آلمانغربی، انگلیس و ایتالیا سفر کرده و شواهدی دال بر همکاری شرکتهای خصوصی در تحویل اسلحه به ایران جمعآوری کردهاند.(17)

گزارش - 9

9. رادیو ریاض، رسانه ملی کشور عربستان که در جریان جنگ تحمیلی، جانبدار عراق و در مقابل ایران ایستاده است، ادعا میکند که ایران نفت را ارزانتر از قیمت مصوب اوپک به فروش رسانده است؛ اما هیچ اشارهای به عراق که در این زمینه زبانزد است یا کویت نمیکند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی رادیو مذکور میگوید: منابع مطلع در سازمان کشورهای صادرکننده نفت اوپک روز گذشته در وین گفتند ایران برخلاف توافقی که در اوپک درباره قیمت رسمی نفت یعنی ١٨ دلار برای هر بشکه نفت حاصل شده همچنان نفت خود را با تخفیف به فروش میرساند. این منابع به خبرگزاری عراق گفتند لقمان وزیر نفت نیجریه و رئیس دوره کنونی سازمان اوپک طی نامهای که برای کشورهای عضو اوپک فرستاد از دادن چنین تخفیفهایی در قیمت فروش نفت اظهار نگرانی کرد و این اقدام را به عنوان تهدیدی برای قیمتهای اوپک تلقی نمود.(18)

گزارش - 10

10. امروز سفر ٤ روزه حسن عابدی جعفری وزیر بازرگانی جمهوری اسلامی به ورشو پایان یافت. وی که در رأس هیئتی از معاونان وزارتخانههای بازرگانی، صنایع و نمایندگان وزارتخانههای امور خارجه، صنایع سنگین، معادن و فلزات، جهاد سازندگی، نفت، بانک مرکزی، شرکت ملی گاز و کشتیرانی و شیلات در ٢٦ بهمن به لهستان سفر کرده بود در مدت اقامت خود با نخستوزیر و وزیر امور خارجه این کشور ملاقات کرد. جنگ تحمیلی از جمله موضوعات مورد گفتوگوی هیئت ایرانی و مقامات لهستانی بود. در این سفر همچنین در مورد همکاریهای ممکن در حوزه بازرگانی نیز مذاکراتی به عمل آمد که منجر به یادداشت تفاهم گردید. یادداشت تفاهم در دو بخش روابط تجاری، نفت و مالی و بخش همکاریهای صنعتی تنظیم گردیده است. در بخش روابط تجاری، نفت و مالی حجم مبادلات دوجانبه ١٥٠ میلیون دلار تعیین گردید که معادل ١٥ درصد از واردات ایران از لهستان با کالاهای غیرنفتی و ٨٥ درصد بقیه با فروش نفت تأمین خواهد شد. فروش نفت به لهستان به میزان یک میلیون تن و دریافت مواد نفتی در قبال آن نیز در این تفاهم منظور شده است. یک نشریه داخلی وزارت امور خارجه با اعلام خبر فوق افزوده است: کارشناسان وزارت امور خارجه بر این نظرند که دولت لهستان با توجه به اصلاحات جدید اقتصادی (رفرم) که اخیراً در کشور به اجرا گذاشته و نیز قروض خارجی حدود ٣٠ میلیارد دلار، از وضعیت خوب اقتصادی برخوردار نیست و شدیداً به دنبال توسعه روابط اقتصادیش با دیگر کشورها است تا از این رهگذر بتواند وضعیت بد اقتصادیش را بهبود بخشد.(19)

گزارش - 11

11. رادیو بیبیسی به بهانه برگزاری یک کنفرانس اقتصادی در انگلستان، نگاه کلی به اقتصاد ایران انداخته و با اعلام تمایل شرکتهای انگلیسی برای معامله با جمهوری اسلامی، اقتصاد ایران را به نوعی مدیریت شده و منسجم خواند که با وجود درگیری در یک جنگ ٧ ساله دارای حداقل بدهی خارجی است. کنفدراسیون صنایع انگلیس امروز نشستی برپا کرد تا در آن منافع و خطرهای صدور کالا به ایران را مورد بحث قرار دهد. رادیو بیبیسی دراینباره میگوید: کنفرانس تخمین میزند که ایران در طول سال جاری معادل ١٠ میلیارد دلار واردات خواهد داشت. در حال حاضر ایران چهارمین واردکننده کالاهای انگلیسی در میان کشورهای غرب آسیا (خاورمیانه) است. درحالیکه سه سال پیش مقام دوم را داشت. نمایندگان بیش از صد شرکت انگلیسی در کنفرانس شرکت کردند. اکثر ٧ نفر سخنران کنفرانس از امکان افزایش معامله با ایران در زمینه منابع اولیه از جمله مواد معدنی، گاز و نفت صحبت کردند. گفته شد که از مزایای دیگر تجارت با ایران آن است که قرضهای خارجی این کشور علیرغم ٧ سال جنگ فقط نیممیلیارد دلار است و در حدود ٥ میلیارد دلار ذخیره ارز خارجی دارد. همه سخنرانها بر اعتبار بانکهای ایران و سطح بالای مدیریت آنها تأکید کردهاند. در کنفرانس گفته شد که به دلیل مشکلات مربوط به ارزهای خارجی و پیدا کردن خریداران نفت، وجود یک سیاست معاملاتی تهاتری دولت با دولت جنبه حیاتی دارد. بیبیسی همچنین گفت: نماینده دولت انگلیس در این کنفرانس این خبر را که دولت مانع صدور کالا به ایران است تکذیب کرد و گفت: دولت متبوع او خواستار پایان جنگ است و فقط از صدور کالاهایی که به ادامه جنگ کمک کند ممانعت به عمل میآورد. گزارش میافزاید: وضع عمومی اقتصاد ایران نیز مورد بحث قرار گرفت و سقوط قیمت نفت به عنوان یکی از عوامل بازدارنده آن ذکر گردید.(20)

گزارش - 12

12. تصاویر بمباران شیمیایی یکی از روستاهای کردنشین مرزی عراق توسط رژیم عراق - که در گزارش به مکان آن اشاره نشده است - امروز برای اولینبار از یکی از کانالهای تلویزیونی خصوصی انگلیس پخش شد. در این فیلم که یک زن کرد عراقی آن را تهیه و در اختیار تلویزیون ای.تی.ان انگلیس قرار داده، اثرات گازهای سمی به خصوص سوختگی شدید و تاولهای بزرگ زردرنگ بر بدن کودکان و بزرگسالان دیده میشد. گوین رابرترز گزارشگر این شبکه تلویزیونی که قبلاً چندین گزارش ویژه در مورد مبارزات چریکی کردها علیه رژیم عراق تهیه کرده در این فیلم اظهار داشت این صحنهها ظاهراً کاربرد سلاحهای شیمیایی توسط رژیم عراق علیه غیرنظامیان را اثبات میکند. در این فیلم چند دقیقهای کودکان روستای مورد حمله شیمیایی قرار گرفته در حال استفاده از تکه پارچهها برای جلوگیری از تنفس گازهای سمی بمبهای هواپیماهای عراقی دیده میشدند. تعداد انگشتشماری از کودکان ماسکهای مخصوص ضد گاز داشتند. در این فیلم استثنایی که در برنامه اخبار ای.تی.ان پخش شد همچنین گلولههای استفاده شده بمبهای شیمیایی عراقی به نمایش درآمد و اضافه شد که کاربرد این سلاحها از ٦٠ سال پیش ممنوع اعلام شده است. در همین حال سفیر رژیم عراق در لندن در واکنش نسبت به این برنامه، کاربرد سلاحهای شیمیایی توسط ارتش عراق را به کلی رد کرد و ضمن ساختگی خواندن این فیلم گفت: این فیلم توسط ایران تهیه شده است. محمد المشاط سفیر عراق بعد از پخش این فیلم در پاسخ به سؤالات گوینده اخبار در مورد صحنههای آن، همچنین از تلویزیون ای.تی.ان به خاطر پخش آن انتقاد کرد. وی گفت: در واقع این ایران است که از سلاحهای شیمیایی علیه عراق استفاده میکند و ما در اینباره به سازمان ملل اعتراض کردهایم.(21)

وضعیت نامساعد جوی و خرابی جادهها منجر به راهبندان و صف طویل خودروها در منطقه عملیاتی بیتالمقدس٢ شده است.



منابع و مآخذ روزشمار 1366/11/30