1365.05.24: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| سطر ۲۷: | سطر ۲۷: | ||
امروز فرماندهان قرارگاه حمزه و يگان‌هاي مأمور، گزارشي از فعاليت‌هاي به عمل آمده براي عمليات در محور حاج‌عمران(كربلاي2) را به آگاهي برادر محسن رضايي (فرمانده كل سپاه) و مسئولان نيروي زميني سپاه رساندند. برادر رضايي با اشاره به دستور امام‌خميني مبني‌بر عمليات عليه دشمن، بر تسريع در عمليات يادشده تأكيد كرد. | امروز فرماندهان قرارگاه حمزه و يگان‌هاي مأمور، گزارشي از فعاليت‌هاي به عمل آمده براي عمليات در محور حاج‌عمران(كربلاي2) را به آگاهي برادر محسن رضايي (فرمانده كل سپاه) و مسئولان نيروي زميني سپاه رساندند. برادر رضايي با اشاره به دستور امام‌خميني مبني‌بر عمليات عليه دشمن، بر تسريع در عمليات يادشده تأكيد كرد. | ||
در اين جلسه ابتدا مسئول اطلاعات قرارگاه حمزه (برادر دارايي) پس از ذكر آخرين اطلاعات به‌دست آمده از دشمن، به تشريح منطقه و وضعيت خطوط پدافندي پرداخت و گفت: «يك هفته قبل دشمن خط خود را از ارتفاع 2519 به يال واراس تا يال سكران انتقال داده‌است و كمربند دومي را نيز ايجاد كرده كه در صورت عقب‌نشيني، در آن‌جا مستقر شود. اين كمربند دوم اكنون در دست جاش‌هاست.» وي درباره تقويت عمومي منطقه عملياتي گفت: «در اين منطقه اغلب تيپ‌هاي ضربه‌خورده دشمن تعويض شده‌اند و دشمن چهار گردان توپخانه از انواع 130، 155، 105 ميلي‌متري و يك آتشبار كاتيوشا در منطقه و سه گردان خمپاره در خط دارد.» وي در خصوص وضعيت مواصلاتي دشمن گفت: «دشمن جاده‌هاي مورد استفاده خود را عموماً شن‌كوبي كرده‌است به‌طوري كه در زمستان نيز قابل تردد مي‌باشند.»<ref>سند شماره 1224، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي نيروي زميني سپاه، راوي: اسدالله احمدي، 22/5/1365 تا 22/6/1365، ص23. | |||
</ref> برادر دارايي افزود: «جاش‌ها به‌طور وسيعي در بين دشمن شايع كرده‌اند كه ايران پس فردا در منطقه "سيدكان" عمليات دارد.» به گفته فرمانده قرارگاه حمزه (برادر هدايت)، طرح اين قرارگاه براي فريب دشمن، در منطقه سيدكان اجرا مي‌شود.<ref>سند شماره 17210/پ ن، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: قرارگاه حمزه، جلسه13، 24/5/1365 (نوارشماره 19972)، ص13. | </ref> برادر دارايي افزود: «جاش‌ها به‌طور وسيعي در بين دشمن شايع كرده‌اند كه ايران پس فردا در منطقه "سيدكان" عمليات دارد.» به گفته فرمانده قرارگاه حمزه (برادر هدايت)، طرح اين قرارگاه براي فريب دشمن، در منطقه سيدكان اجرا مي‌شود.<ref>سند شماره 17210/پ ن، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: قرارگاه حمزه، جلسه13، 24/5/1365 (نوارشماره 19972)، ص13. | ||
</ref> مسئول مهندسي قرارگاه حمزه (برادر رضايي) نيز از اقدامات اين واحد براي عمليات، خصوصاً احداث جاده در منطقه، گزارش داد. وي گفت: «جاده‌اي كه نيروها را تا پاي "سكران" مي‌برد، تا سه روز آينده به اتمام خواهد رسيد.» | </ref> مسئول مهندسي قرارگاه حمزه (برادر رضايي) نيز از اقدامات اين واحد براي عمليات، خصوصاً احداث جاده در منطقه، گزارش داد. وي گفت: «جاده‌اي كه نيروها را تا پاي "سكران" مي‌برد، تا سه روز آينده به اتمام خواهد رسيد.» | ||
| سطر ۳۵: | سطر ۳۵: | ||
فرمانده تيپ جندالله (برادر ربيعي) ـ كه متشكل از هفت گردان از گردان‌هاي جندالله منطقه (شمال آذربايجان و سقز) مي‌باشد و قراراست به روي "گلازرد" عمل كند ـ از عدم آمادگي نيروهاي خود در زمان تعيين‌شده خبر داد و وضعيت نيروهايش و منطقه عملياتي سپرده شده به خود را تشريح كرد.<ref>مأخذ شماره 2، ص‌ص 1 تا 85 وـ سند شماره: 1224 مركز مطالعات و تحقيقات، دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه حمزه، راوي: سعيد سرمدي، 22/5/1365 تا 22/6/1365، ص 25 تا 28. | فرمانده تيپ جندالله (برادر ربيعي) ـ كه متشكل از هفت گردان از گردان‌هاي جندالله منطقه (شمال آذربايجان و سقز) مي‌باشد و قراراست به روي "گلازرد" عمل كند ـ از عدم آمادگي نيروهاي خود در زمان تعيين‌شده خبر داد و وضعيت نيروهايش و منطقه عملياتي سپرده شده به خود را تشريح كرد.<ref>مأخذ شماره 2، ص‌ص 1 تا 85 وـ سند شماره: 1224 مركز مطالعات و تحقيقات، دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه حمزه، راوي: سعيد سرمدي، 22/5/1365 تا 22/6/1365، ص 25 تا 28. | ||
</ref> | </ref> | ||
راوي قرارگاه حمزه (برادر اسدالله احمدي) در خصوص جلسه امروز و نتيجه‌گيري كلي از گزارش فرماندهان، نوشته‌است: «قرارگاه حمزه شناسايي‌هاي خود را شروع كرده و احداث جاده نيز پيش‌رفت‌هايي داشته است، اما يگان‌هاي عمل‌كننده هنوز آمادگي لازم را كسب نكرده‌اند. تيپ9 بدر هنوز شناسايي مناسبي ندارد و به همين علت راه‌كاري را براي عمليات تعيين نكرده‌است. تيپ105 قدس نيز بارها به شناسايي رفته ولي هنوز اطلاعات خود را تكميل نكرده‌است. لشكر10 سيدالشهدا نيز همچون يگان‌هاي فوق اقدام چندان مؤثري نداشته‌است و ديگر يگان‌ها نيز از يگان‌هاي يادشده عقب‌تر مي‌باشند.»<ref>مأخذ شماره1، ص 29. | راوي قرارگاه حمزه (برادر اسدالله احمدي) در خصوص جلسه امروز و نتيجه‌گيري كلي از گزارش فرماندهان، نوشته‌است: «قرارگاه حمزه شناسايي‌هاي خود را شروع كرده و احداث جاده نيز پيش‌رفت‌هايي داشته است، اما يگان‌هاي عمل‌كننده هنوز آمادگي لازم را كسب نكرده‌اند. تيپ9 بدر هنوز شناسايي مناسبي ندارد و به همين علت راه‌كاري را براي عمليات تعيين نكرده‌است. تيپ105 قدس نيز بارها به شناسايي رفته ولي هنوز اطلاعات خود را تكميل نكرده‌است. لشكر10 سيدالشهدا نيز همچون يگان‌هاي فوق اقدام چندان مؤثري نداشته‌است و ديگر يگان‌ها نيز از يگان‌هاي يادشده عقب‌تر مي‌باشند.»<ref>مأخذ شماره1، ص 29. </ref> | ||
</ref> | |||
درهر صورت در خاتمه، فرمانده كل سپاه طي سخناني، ضمن تشريح وضعيت موجود جنگ و ضرورت سرعت عمل، گفت: «دشمن در شش ماه گذشته 140 شبانه‌روز در مناطق مختلف عملياتي از جمله فاو، حاجي‌عمران، فكه و مهران جنگيده‌است و اين به اندازه مدت زمان درگيري دو سال جنگ در سال‌هاي قبل مي‌باشد، در نتيجه دشمن شديداً خسته شده و از نظر بازسازي نيز از هم پاشيده شده‌است.» وي در اين باره به افزايش پناهندگي نيروهاي نظامي عراق در ماه‌هاي اخير اشاره كرد و افزود: «با توجه به اين وضعيت، كافي است كه شما چهار شب آفند را حفظ كنيد تا دشمن به زانو در آيد.» برادر رضايي تأكيد كرد: «تنها چيزي كه در شرايط فعلي مي‌تواند خطرناك باشد، يأس است.» | درهر صورت در خاتمه، فرمانده كل سپاه طي سخناني، ضمن تشريح وضعيت موجود جنگ و ضرورت سرعت عمل، گفت: «دشمن در شش ماه گذشته 140 شبانه‌روز در مناطق مختلف عملياتي از جمله فاو، حاجي‌عمران، فكه و مهران جنگيده‌است و اين به اندازه مدت زمان درگيري دو سال جنگ در سال‌هاي قبل مي‌باشد، در نتيجه دشمن شديداً خسته شده و از نظر بازسازي نيز از هم پاشيده شده‌است.» وي در اين باره به افزايش پناهندگي نيروهاي نظامي عراق در ماه‌هاي اخير اشاره كرد و افزود: «با توجه به اين وضعيت، كافي است كه شما چهار شب آفند را حفظ كنيد تا دشمن به زانو در آيد.» برادر رضايي تأكيد كرد: «تنها چيزي كه در شرايط فعلي مي‌تواند خطرناك باشد، يأس است.» | ||
وي سپس ضمن تشريح پيام اخير امام به حجاج و تأكيدهاي اخير ايشان مبني‌بر امان ندادن به دشمن، گفت: «هر پتكي را كه شما بر سر اين دشمن وارد بكنيد، اوضاع دشمن را به هم مي‌ريزد و زمينه را براي عمليات‌هاي اصلي آماده‌تر مي‌كند ... اين عمليات‌هايي كه شما انجام مي‌دهيد، به‌دنبال دستور شخص امام‌خميني مي‌باشد و ايشان مثل عمليات مهران بار ديگر پي‌گيري كرده و فرموده‌است "قضيه عمليات‌ها كه من به شما گفتم، چه شد؟"» وي افزود: «قبلاً امام در جزئيات دخالت نمي‌كردند حتي اگر يك سال هم طول مي‌كشيد به مسئولان مي‌گفت اين بچه‌ها را اذيت نكنيد بگذاريد كارشان را انجام دهند. اما الان خود امام مي‌فرمايد كه قضيه عمليات را پي‌گيري كنيد. بنابراين با جديت زمينه‌هاي اين عمليات را آماده كنيد.» فرمانده كل سپاه در خاتمه بر اجراي طرح‌هاي فريب، رعايت حفاظت و تسريع در اجراي عمليات به‌منظور جلوگيري از فاش شدن آن تأكيد كرد.<ref>مأخذ شماره 2، ص 92. | وي سپس ضمن تشريح پيام اخير امام به حجاج و تأكيدهاي اخير ايشان مبني‌بر امان ندادن به دشمن، گفت: «هر پتكي را كه شما بر سر اين دشمن وارد بكنيد، اوضاع دشمن را به هم مي‌ريزد و زمينه را براي عمليات‌هاي اصلي آماده‌تر مي‌كند ... اين عمليات‌هايي كه شما انجام مي‌دهيد، به‌دنبال دستور شخص امام‌خميني مي‌باشد و ايشان مثل عمليات مهران بار ديگر پي‌گيري كرده و فرموده‌است "قضيه عمليات‌ها كه من به شما گفتم، چه شد؟"» وي افزود: «قبلاً امام در جزئيات دخالت نمي‌كردند حتي اگر يك سال هم طول مي‌كشيد به مسئولان مي‌گفت اين بچه‌ها را اذيت نكنيد بگذاريد كارشان را انجام دهند. اما الان خود امام مي‌فرمايد كه قضيه عمليات را پي‌گيري كنيد. بنابراين با جديت زمينه‌هاي اين عمليات را آماده كنيد.» فرمانده كل سپاه در خاتمه بر اجراي طرح‌هاي فريب، رعايت حفاظت و تسريع در اجراي عمليات به‌منظور جلوگيري از فاش شدن آن تأكيد كرد.<ref>مأخذ شماره 2، ص 92. </ref> | ||
</ref> | |||
==گزارش - 512 == | ==گزارش - 512 == | ||
نسخهٔ ۲۸ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۳۰
| روزشمار جنگ سال 1365 1365.05.24 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | بیست و چهار مرداد |
| تاریخ شمسی | 1365.05.24 |
| تاریخ میلادی | 15 اوت 1986 |
| تاریخ قمری | 9 ذیحجه 1406 |
گزارش - 511
امروز فرماندهان قرارگاه حمزه و يگان‌هاي مأمور، گزارشي از فعاليت‌هاي به عمل آمده براي عمليات در محور حاج‌عمران(كربلاي2) را به آگاهي برادر محسن رضايي (فرمانده كل سپاه) و مسئولان نيروي زميني سپاه رساندند. برادر رضايي با اشاره به دستور امام‌خميني مبني‌بر عمليات عليه دشمن، بر تسريع در عمليات يادشده تأكيد كرد. در اين جلسه ابتدا مسئول اطلاعات قرارگاه حمزه (برادر دارايي) پس از ذكر آخرين اطلاعات به‌دست آمده از دشمن، به تشريح منطقه و وضعيت خطوط پدافندي پرداخت و گفت: «يك هفته قبل دشمن خط خود را از ارتفاع 2519 به يال واراس تا يال سكران انتقال داده‌است و كمربند دومي را نيز ايجاد كرده كه در صورت عقب‌نشيني، در آن‌جا مستقر شود. اين كمربند دوم اكنون در دست جاش‌هاست.» وي درباره تقويت عمومي منطقه عملياتي گفت: «در اين منطقه اغلب تيپ‌هاي ضربه‌خورده دشمن تعويض شده‌اند و دشمن چهار گردان توپخانه از انواع 130، 155، 105 ميلي‌متري و يك آتشبار كاتيوشا در منطقه و سه گردان خمپاره در خط دارد.» وي در خصوص وضعيت مواصلاتي دشمن گفت: «دشمن جاده‌هاي مورد استفاده خود را عموماً شن‌كوبي كرده‌است به‌طوري كه در زمستان نيز قابل تردد مي‌باشند.»[۱] برادر دارايي افزود: «جاش‌ها به‌طور وسيعي در بين دشمن شايع كرده‌اند كه ايران پس فردا در منطقه "سيدكان" عمليات دارد.» به گفته فرمانده قرارگاه حمزه (برادر هدايت)، طرح اين قرارگاه براي فريب دشمن، در منطقه سيدكان اجرا مي‌شود.[۲] مسئول مهندسي قرارگاه حمزه (برادر رضايي) نيز از اقدامات اين واحد براي عمليات، خصوصاً احداث جاده در منطقه، گزارش داد. وي گفت: «جاده‌اي كه نيروها را تا پاي "سكران" مي‌برد، تا سه روز آينده به اتمام خواهد رسيد.» در اين جلسه همچنين فرماندهان لشكر10 سيدالشهدا و تيپ‌هاي 105 قدس، 9 بدر، ويژه شهدا و جندالله گزارش‌هايي از وضعيت سازمان رزم تحت امر خود بيان كردند. فرمانده تيپ 105 قدس (برادر همداني) گفت: «علي‌رغم نبود امكانات مناسب شناسايي مثل دوربين و نيز آلودگي منطقه به عناصر ضدانقلاب و جاش، شناسايي‌هاي لازم در محور عمليات مربوط به تيپ انجام گرفته‌است ولي فرماندهان گردان‌ها هنوز به‌خوبي به منطقه توجيه نشده‌اند.» فرمانده تيپ9 بدر (اسماعيل دقايقي)ـ كه قرار است در عمليات آينده روي ارتفاعات شهيد صدر(گردگو) عمل كند ـ وضعيت نيروهاي تحت امر خود را خوب، توصيف كرد و خواستار فرصت بيشتري براي آموزش نيروها شد. وي افزود: «با توجه به اين‌كه منطقه مذكور قبلاً در دست نيروهاي اين تيپ بوده، احتمال موفقيت زياد است.»[۳] برادر دليري از فرماندهان لشكر10 سيدالشهدا پس از تشريح شناسايي‌هاي انجام گرفته از مواضع دشمن، از كيفيت و كميت نيروهاي اعزامي به اين لشكر شكايت كرد. قابل ذكر است كه دره "اِنه" به عنوان منطقه عملياتي اين يگان در نظر گرفته شده‌است. فرمانده تيپ155 ويژه شهدا (برادر محمود كاوه) نيز ضمن تشريح راه‌كارهاي اين تيپ در عمليات آتي، اعلام كرد كه آموزش نيروهاي اين تيپ تا چند روز آينده به اتمام خواهد رسيد. فرمانده تيپ جندالله (برادر ربيعي) ـ كه متشكل از هفت گردان از گردان‌هاي جندالله منطقه (شمال آذربايجان و سقز) مي‌باشد و قراراست به روي "گلازرد" عمل كند ـ از عدم آمادگي نيروهاي خود در زمان تعيين‌شده خبر داد و وضعيت نيروهايش و منطقه عملياتي سپرده شده به خود را تشريح كرد.[۴] راوي قرارگاه حمزه (برادر اسدالله احمدي) در خصوص جلسه امروز و نتيجه‌گيري كلي از گزارش فرماندهان، نوشته‌است: «قرارگاه حمزه شناسايي‌هاي خود را شروع كرده و احداث جاده نيز پيش‌رفت‌هايي داشته است، اما يگان‌هاي عمل‌كننده هنوز آمادگي لازم را كسب نكرده‌اند. تيپ9 بدر هنوز شناسايي مناسبي ندارد و به همين علت راه‌كاري را براي عمليات تعيين نكرده‌است. تيپ105 قدس نيز بارها به شناسايي رفته ولي هنوز اطلاعات خود را تكميل نكرده‌است. لشكر10 سيدالشهدا نيز همچون يگان‌هاي فوق اقدام چندان مؤثري نداشته‌است و ديگر يگان‌ها نيز از يگان‌هاي يادشده عقب‌تر مي‌باشند.»[۵] درهر صورت در خاتمه، فرمانده كل سپاه طي سخناني، ضمن تشريح وضعيت موجود جنگ و ضرورت سرعت عمل، گفت: «دشمن در شش ماه گذشته 140 شبانه‌روز در مناطق مختلف عملياتي از جمله فاو، حاجي‌عمران، فكه و مهران جنگيده‌است و اين به اندازه مدت زمان درگيري دو سال جنگ در سال‌هاي قبل مي‌باشد، در نتيجه دشمن شديداً خسته شده و از نظر بازسازي نيز از هم پاشيده شده‌است.» وي در اين باره به افزايش پناهندگي نيروهاي نظامي عراق در ماه‌هاي اخير اشاره كرد و افزود: «با توجه به اين وضعيت، كافي است كه شما چهار شب آفند را حفظ كنيد تا دشمن به زانو در آيد.» برادر رضايي تأكيد كرد: «تنها چيزي كه در شرايط فعلي مي‌تواند خطرناك باشد، يأس است.» وي سپس ضمن تشريح پيام اخير امام به حجاج و تأكيدهاي اخير ايشان مبني‌بر امان ندادن به دشمن، گفت: «هر پتكي را كه شما بر سر اين دشمن وارد بكنيد، اوضاع دشمن را به هم مي‌ريزد و زمينه را براي عمليات‌هاي اصلي آماده‌تر مي‌كند ... اين عمليات‌هايي كه شما انجام مي‌دهيد، به‌دنبال دستور شخص امام‌خميني مي‌باشد و ايشان مثل عمليات مهران بار ديگر پي‌گيري كرده و فرموده‌است "قضيه عمليات‌ها كه من به شما گفتم، چه شد؟"» وي افزود: «قبلاً امام در جزئيات دخالت نمي‌كردند حتي اگر يك سال هم طول مي‌كشيد به مسئولان مي‌گفت اين بچه‌ها را اذيت نكنيد بگذاريد كارشان را انجام دهند. اما الان خود امام مي‌فرمايد كه قضيه عمليات را پي‌گيري كنيد. بنابراين با جديت زمينه‌هاي اين عمليات را آماده كنيد.» فرمانده كل سپاه در خاتمه بر اجراي طرح‌هاي فريب، رعايت حفاظت و تسريع در اجراي عمليات به‌منظور جلوگيري از فاش شدن آن تأكيد كرد.[۶]
گزارش - 512
امروز يك نفت‌كش ژاپني به نام كيوكوئو (Kyokuho) در نزديكي دوبي مورد اصابت موشك قرارگرفت.[۷] راديو بي.بي.سي در اين باره گزارش داد كه كشتي نام‌برده براي بارگيري نفت عازم بندر "جويبل" در عربستان بود اما پس از اين كه موشك شليك شده به سوي آن، عمل نكرد، به سمت سواحل دوبي تغيير مسير داد.[۸] خبرگزاري آسوشيتدپرس ضمن انتساب اين حمله به ايران، به نقل از مقامات كشتي‌راني گزارش داد: «در جريان اين حمله ـ كه طي آن يك تن از خدمه نفت‌كش كشته شد ـ جنگنده‌هاي ايراني از يك پايگاه واقع در جزيره ابوموسي در نزديكي سيري به پرواز در آمده بودند كه اين نشان‌دهنده افزايش قدرت دفاعي ايران در اطراف پايانه نفت مزبور بعد از حمله عراق مي‌باشد ... به‌دنبال دو برابر شدن نرخ بيمه لويدز بر اثر خطرهاي جنگ براي كشتي‌هاي عازم جزيره سيري، هم‌اكنون مقامات اين شركت بيمه‌گر مي‌گويند انتظار مي‌رود كه نرخ بيمه كشتي‌راني نيز افزايش يابد. يك مقام كه نامش را فاش نساخت اظهار داشت اين افزايش بهاي نرخ بيمه نشان‌دهنده افزون شدن نگراني درباره گسترش جنگ ايران و عراق به مناطقي است كه قبلاً از جنگ تأثير نپذيرفته بودند.»[۹]
گزارش - 513
خبرگزاري فرانسه از منامه گزارش داد كه "حميد شعبان" فرمانده نيروي‌هوايي عراق تأكيد كرد كه انتقال تأسيسات نفتي خارك به جزيره سيري به نفع ايران نيست و آنها از حملات عراق در امان نخواهند بود. وي در گفت‌وگو با روزنامه القادسيه ارگان نيروهاي مسلح عراق خاطرنشان ساخت كه كشور متبوعش مصمم است رژيم ايران را از منابع اقتصادي‌اش كه به او اجازه مي‌دهد تا تجاوزات خود عليه عراق را ادامه دهد، محروم سازد. وي اضافه كرد كه هواپيماهاي عراقي ضربات مرگ‌آوري به تأسيسات نفتي ايران وارد آورده‌اند و حملات خود را با تمام امكاناتي كه در اختيار دارند عليه اين كشور دنبال خواهند كرد. فرمانده نيروي‌هوايي عراق آن‌گاه خاطرنشان ساخت: تأسيسات خارك طي يك سال گذشته 126 بار هدف شكاري بمب‌افكن‌هاي عراق قرارگرفته‌اند. هدف از اين بمباران‌هاي پياپي، جلوگيري از تعمير اين گونه تأسيسات حياتي ايران مي‌باشد.[۱۰]
گزارش - 514
در ادامه بسيج گسترده نيروي انساني درعراق به منظور مقابله با حمله بزرگ ايران، سخن‌گوي دولت عراق گفت: «250 هزار نفر از دانشجويان دانشگاه‌هاي عراق پس از امتحاناتشان مستقيماً به اردوگاه‌هاي آموزشي ارتش مي‌روند و كليه دانشگاه‌ها تا فوريه 1987(اواسط بهمن) بسته خواهد شد.»[۱۱]
گزارش - 515
معاونت اطلاعات نيروي‌زميني سپاه در تشريح بازسازي و وضعيت لجستيكي ارتش عراق، به نقل از اسيران عراقي، نوشت: «ارتش عراق از لحاظ لجستيكي و تجهيزات منهدم شده يگان‌ها سريعاً تأمين مي‌شود و تيپ‌هايي كه تا 80 درصد تلفات و ضايعات داشته باشند در مدت 30 تا 45 روز، گردان زرهي نيز با 80 درصد آسيب، بين 2 تا 3 ماه بازسازي مي‌شوند. تيپ‌هايي كه بين 20 تا 30 درصد آسيب ديده باشند، ظرف چند روز و بدون تغيير مكان بازسازي مي‌شوند.» اين منبع افزود: «سقف سازمان گردان‌هاي زرهي فعلاً 35 دستگاه تانك است كه اين تعداد تانك همواره در اختيار گردان مي‌باشد. تعداد افسران هر گردان تانك و مكانيزه فعلاً 20 تا 25 تن است و تعداد افسران گردان‌هاي پياده بين 18 تا 25 تن متغير است و اگر گردان پياده‌اي كمتر از 18 افسر داشته باشد، از خط خارج مي‌شود. اگر يك گردان تانك، كمتر از 10 دستگاه تانك داشته باشد، جهت بازسازي به مراكز آموزشي اعزام مي‌گردد اما اگر بيش از 10 دستگاه داشت، در منطقه عمليات بازسازي مي‌شود. »[۱۲]
گزارش - 516
درباره اقدام عراق به خريد سلاح‌هاي جديد، روزنامه الاتحاد چاپ امارات متحده عربي در شماره امروز خود نوشت: «ارتش عراق در آينده نزديك، اسلحه و تجهيزات جديد نظامي از فرانسه و برزيل دريافت خواهد كرد.» الاتحاد به نقل از منابع نيمه‌رسمي فرانسه افزود: «فرانسه 20 فروند هلي‌كوپتر انتقال نيرو از نوع "سوپرپوما" (As-332 Superpuma) به ارزش كل 26 ميليون دلار تحويل نيروهاي هوايي عراق خواهد داد.» الاتحاد نوع سلاح‌هاي برزيلي را كه قرار است تحويل عراق داده شود، مشخص نساخته‌است. نيروي‌هوايي عراق در حال حاضر تعدادي ميراژ اف ـ 1و هلي‌كوپترهاي موشك‌انداز "گازل" (Gazelle) و سوپر فرلن (Super Ferlon - SA) ساخت فرانسه در اختيار دارد.[۱۳]
گزارش - 517
دولت عراق از طريق درج آگهي در روزنامه‌هاي منطقه، نيروهاي تخصصي كارگري را با وعدة حقوق و مزاياي فوق‌العاده، به كمك فراخوانده‌است. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، روزنامه پاكستاني "جنگ" در شماره اخير خود اقدام به درج يك آگهي، از يك سازمان دولتي عراق مبني‌بر استخدام اتباع خارجي نموده‌است. به موجب اين آگهي، دولت عراق افراد خارجي با تخصص رانندگي پايه يك، مكانيك موتورهاي ديزل، برق‌كار، اپراتور ماشين‌آلات ساختماني، جوش‌كار، آشپز و كارگر ساده را استخدام مي‌كند. اين روزنامه افزوده‌است: «رژيم بعث با توجه به تلفات سنگين نيروي انساني خود در طول جنگ شش ساله‌اش عليه ايران و ضرورت به‌كارگيري كليه اتباع عراقي موجود در كشور (اعم از كارگران و كشاورزان) در جبهه‌هاي جنگ، براي ادامه كار مراكز صنعتي خود به كارگران خارجي شديداً نيازمند است و هم اكنون كارگران بسياري از كشورهاي منطقه در عراق مشغول فعاليت هستند. كارگران مصري شاغل در عراق اخيراً براثرجلوگيري دولت عراق از خروج ارز حاصل از دست‌مزدشان، به دولت متبوع خود شكايت كرده‌اند.» در همين زمينه، چندي قبل نيز آگهي مشابهي در مطبوعات هند به چاپ رسيد و سفارت بغداد در "دهلي نو" از نيروهاي تخصصي و فني براي كار در عراق دعوت به همكاري كرد.[۱۴]
گزارش - 518
سخن‌گوي وزارت امورخارجه عراق در سازمان ملل، امروز متن بيانيه رسمي وزارت امورخارجه كشور متبوع خود را در پاسخ به درخواست چهاردهم اوت(23 مرداد) دبيركل سازمان ملل از ايران و عراق در خصوص قطع حمله به مناطق غيرنظامي، براي دبيركل فرستاد. در اين بيانيه آمده‌است: «عراق از هرگونه تلاش دبيركل براساس پنج اصل ذكر شده در نامه اخير صدام‌حسين(در 11 مرداد)، استقبال مي‌كند، اما خود را ملزم مي‌داند كه از كليه ابزارهاي قانوني جهت ضربه‌زدن به ماشين جنگي ايران استفاده كند.» در اين بيانيه از ايران به عنوان تهديدي عليه تماميت ارضي عراق نام برده شده‌است.[۱۵] عراق همچنين دو نامه اعتراض‌آميز دربارة حمله هواپيماي ايراني به شمال اين كشور و گلوله‌باران شهر بصره با توپخانه دوربرد ايران، در ميان اعضاي شوراي‌امنيت سازمان‌ملل توزيع كرده‌است. به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، عراق طي چند روز اخير اقدام به توزيع اعلاميه‌هاي مشابهي در ميان اعضاي شوراي‌امنيت كرده‌است كه مضامين تمامي آنها بيانگر اقدام ايران به نقض قوانين بين‌المللي در جنگ، مي‌باشد.[۱۶]
گزارش - 519
آقاي هاشمي‌رفسنجاني(جانشين فرمانده كل‌قوا) در خطبه‌هاي امروز نمازجمعه مطالب مهمي درباره جنگ بيان كرد. وي ضمن تأكيد بر اين كه حمله آينده نيروهاي رزمنده، حمله نهايي نبوده بلكه حمله سرنوشت‌ساز است، به تلاش‌هاي امريكا و شوروي و كشورهاي مختلف براي جلوگيري از پيروزي نظامي جمهوري‌اسلامي اشاره كرد و گفت: «عظمت اسلام و پايداري اين انقلاب منوط به پيروزي در جنگ است.» وي علاوه براين، در خصوص ناحيه سيروان عراق، حمله به جزيره سيري و تبليغات برخي گروه‌هاي مخالف در داخل كشور و نيز مواضع فرماندهي عالي جنگ را بيان كرد كه بخش‌هاي عمده آن چنين است: «مواضع ما همان مواضع قبلي است اما اكنون كه جمهوري‌اسلامي ايران خود را براي كار بزرگي در جنگ آماده كرده‌است، استكبار دست به كار تبليغاتي انحرافي زده‌است و از حمله سرنوشت‌ساز به‌عنوان حمله نهايي ياد مي‌كند كه تا در آينده چنانچه به اهداف خود كه تكليف جنگ را روشن خواهد ساخت، رسيديم، از آن به عنوان پيروزي ياد نكنند و آن را شكست تلقي نمايند. ما هيچ‌وقت اين را حمله نهايي نمي‌دانيم و اگر كسي نيز اين سخن را مي‌گويد از روي بي‌اطلاعي و خامي مي‌باشد. با حمله سرنوشت‌ساز خود، جنگ را به جايي خواهيم رساند كه كليه رگ‌هاي اميد صدام و حاميانش را پاره سازيم و آنها را ناچار به تسليم در برابر خواسته‌هاي بحق خود نماييم و تكليف جنگ را براي آينده روشن سازيم.» وي افزود: «با بررسي اخبار گزارش‌ها و تحليل‌هاي موجود به اين نتيجه مي‌رسيم: آنها كه زماني به خود حق مي‌دادند سرنوشت ديگران را رقم بزنند اكنون شديداً در رابطه با جنگ تحميلي بر سر يك دوراهي حيرت‌آوري قرارگرفته‌اند و دل‌هايشان پر از خشم از پيروزي‌هاي بعدي ماست و حالا به رغم قبول شكست تمامي تلاش‌هاي گذشته‌شان در نابود كردن جمهوري‌اسلامي ايران، هنوز هم به صدام و مرتجعين اميدوارند و همچنان اميدوار به شكست ما هستند. استكبار با مشاهده پيروزي‌هاي اخير رزمندگان ما، خيال گذشته خود را كه جنگ راه‌حل نظامي ندارد، "نقش برآب شده" قلمداد مي‌كند و در حال حاضر شديداً در نگرش‌هاي خود متزلزل شده‌است، تا جايي كه نماينده‌اي از كنگره امريكا به عده‌اي از نمايندگان گزارشي ارائه مي‌دهد كه از خراب بودن اوضاع عراق حكايت دارد. آنها پس از پيروزي ما در فاو و مهران بدان نتيجه رسيدند كه اين نشان بي‌اطلاعي آنان است كه اين قدر دير به اين نتيجه رسيده‌اند. در همين زمينه يك مقام رسمي امريكا اعلام مي‌كند كه ما با شوروي‌ها به توافقاتي رسيده‌ايم و علي‌رغم اختلاف‌نظرهاي موجود به اين نتيجه رسيده‌ايم كه جنگ ميان ايران و عراق بايد پايان پذيرد. البته ما معتقديم كه آنها خواهان پايان جنگ به نفع عراق هستند. اين دو، به‌دليل اختلاف نظرهايي كه با هم دارند به آساني با هم متحد نمي‌شوند اما به‌هرحال نزديكي امريكا و شوروي در رابطه با جنگ، مطلب جديدي نيست، از روز اول هم همين بود؛ آنها با هم جنگ را شروع كردند كه ما را شكست بدهند و با هم به صدام كمك كردند كه ما پيروز نشويم.» امام‌جمعه تهران با اشاره به اين كه بمباران مراكز اقتصادي و نفتي كشور ما اقدامي است جهت فلج كردن بسيج عمومي و اعزام 500 گردان كه مستلزم هزينه تداركاتي بالايي است، ادامه داد: «اين به ما مي‌فهماند كه پشت سراين جنگ يك جرياني و يك هيئتي وجود دارد كه برنامه‌هاي كلي را تنظيم مي‌كنند كه از طرح [صلح پيشنهادي] عراق مي‌گذرد و به‌نظر مي‌رسد كه يك هماهنگي عمومي بين عراق و عربستان سعودي و كشورهاي جنوب منطقه و كل ارتجاع منطقه و ابرقدرت‌ها و روزنامه‌ها و سازمان ملل و اسرائيل و امريكا و روسيه وجود دارد كه همه آن را قبول مي‌كنند.» وي در ادامه فاجعه سيروان را به عراق نسبت داد و گفت: «عراقي‌ها مسئله سيروان را با 36 ساعت تأخير منعكس كردند و زماني اين‌را مطرح كردند كه ما آن‌روز در آن منطقه يك شليك هم نداشته‌ايم. رژيم عراق در يكي از مراكز مخالفين كرد، كشتاري را انجام داد و بعد آمدند آن را به حساب ايران گذاشتند و جالب اين كه بغداد از وابستگان نظامي سفارت‌خانه‌هاي خارجي در بغداد براي بازديد از اين كشتار خود دعوت به‌عمل نمي‌آورد و تنها خبرنگاران و وابستگان سياسي سفارت‌خانه‌ها را دعوت به بازديد مي‌كند. مع‌الاسف خبرگزاري‌ها و همين ديپلمات‌هاي بازديدكننده، سياست سكوت خود را درقبال جنايت صدام ادامه مي‌دهند و تا به اين حد اعتبار يك خبر را به مسخره مي‌گيرند.» آقاي هاشمي افزود: «همين خبرگزاري‌ها مسئله زدن نفت‌كش‌هاي ما را در سيري به شكل گسترده‌اي مطرح مي‌نمايند، مسئله‌اي كه اساساً فاقد اهميت نظامي است. آنها نفت‌كش‌هايي را زده‌اند كه ما از آنها به‌عنوان ترمينال‌هايي متحرك استفاده مي‌كنيم. آنها زدن سيري را به اسم اين كه عراق هواپيماي سوخت‌گيري دارد، مطرح مي‌نمايند، ولي ما در تحقيقاتي كه انجام داديم مشخص شد هواپيماهاي عراقي كه از فرودگاه شعيبيه بغداد حركت كرده‌اند تا جزيره فارسي يعني محازي جزيره خارك بيشتر ديده نشده‌اند و از آن به بعد با اينها مسئله داريم كه ان‌شاءالله بعداً اين مسائل را حل خواهيم كرد و روشن خواهيم ساخت [كه چه كسي به سيري حمله كرده‌است].» آقاي هاشمي همچنين در ادامه تشريح فعاليت‌هاي گسترده تبليغي استكبار جهاني عليه جمهوري‌اسلامي ايران، به اقدامات برخي گروه‌هاي داخلي (عمدتاً منظور نهضت آزادي و تبليغات ضدجنگ آن است ـ مركز) اشاره كرد و گفت: «افراد ساده‌لوحي كه در داخل كشور ما يا شياطيني كه به خودشان رنگ انساني داده‌اند، اين ليبرال‌ها و اين رفاه‌طلب‌ها و آنهايي كه حاضر نيستند گراني يك روز گوشت و چيزهاي ديگر را تحمل كنند، روضه مشكلات جنگ را مي‌خوانند و با قيافه دلسوزي براي مردم حرف مي‌زنند، اينها يا خيلي شيطان و رند هستند كه در لباس‌خيرخواهانه به اين زبان حرف مي‌زنند و يا خيلي نادان و احمق‌اند كه نمي‌توانند اين حرف را بفهمند كه اگر اين جنگ به اين صورت تمام شود، ايران و ملت عراق و منطقه آينده درستي نخواهند داشت.» وي افزود: «آنها (دشمنان جهاني ما) هدفشان اين است كه يك غده چركيني در منطقه باشد كه دائماً خون همه اين منطقه را آلوده بكند.»
حجت‌الاسلام هاشمي‌رفسنجاني در خاتمه افزود: «اكنون براي ما مسئله يك انقلاب و يك دين مطرح است و به عقيده ما عظمت اسلام و پايداري انقلاب منوط به پيروزي[ما] در جنگ است و تضمين عظمت اسلام اين است كه در اين جنگ، حزب بعث عراق را ـ كه جنايت‌كارترين عنصر تاريخ اخير به حساب مي‌آيد ـ از ميان برداريم و فكر مي‌كنيم بدون اين هدف، سدي در مقابل انقلاب وجود دارد، تاريخ انقلاب اين را نمي‌بخشد كه ملتي روي پاي خودش با خون عزيزانش انقلاب بكند و يك ديكتاتور خود فروخته و يك نظام عامل كفر هم‌پالگي اسرائيل را از منطقه بيرون بكند و بعد نيروهاي غربي به اسم كشورهاي عربي و مسلمان بريزند بر سر اين ملت و بخواهند انتقام انقلاب را از اين مردم انقلابي بگيرند. ما بايد اين تاريخ را به گونه‌اي ديگر بنويسيم؛ ما بايد به گونه‌اي عمل كنيم تا راه را براي اين انقلاب باز بگذاريم و مردم ديگر بفهمند كه همسايه‌هاي كشورهاي انقلابي اگر دست درازي به يك انقلاب داراي آرمان بكنند، شكست مي‌خورند.»[۱۷]
در انعكاس سخنان آقاي هاشمي، آسوشيتدپرس گفت: «اين اظهارات، ظاهراً نشانه اين است كه رهبران ايران كه مردم را براي وارد آوردن ضربه نهايي عليه عراق، فراخواني مي‌كردند، اندكي كوتاه آمده‌اند، علي‌رغم آن كه ظرف هفته‌هاي اخير بسيج سراسري عظيمي انجام شده‌است.»[۱۸] راديو بي.بي.سي نيزدر انعكاس سخنان امام‌جمعه تهران گفت: «علي‌رغم اين كه ايران هر از چند گاهي يك‌بار به كشورهاي عربي منطقه خليج‌فارس هشدار مي‌دهد كه به عراق كمك نرسانند، انتظار نمي‌رود كه مستقيماً با آنها درگير شود مگر آن كه در مخمصة بزرگي گرفتار آيد ... تنها مسئله‌اي كه مي‌تواند دامنه جنگ را گسترش دهد، مسئله نفت است، اما ايران در حال حاضر حمله عراق به سيري را يك مسئله كوچك تلقي مي‌كند كه مي‌توان آن را حل كرد، اما چنانچه صدور نفت ايران به‌شدت مختل شود، آن وقت بايد كشورهاي مذكور واقعاً مراقب امنيت خود باشند.»[۱۹]
گزارش - 520
عبدالرحمن قاسملو رهبر حزب دمكرات كردستان، در مصاحبه با راديو بي.بي.سي ضمن تأكيد بر همكاري نزديك با دولت عراق، زمان حمله ايران را ماه سپتامبر (اواخر شهريور تا اواسط مهر) ذكر كرد. در ديدار عبدالرحمن قاسملو از لندن، راديو بي.بي.سي از او در مورد نحوه همكاري با عراق كه اكنون با ايران در حال جنگ است پرسيد، وي گفت: «ما همكاري‌هايي با دولت عراق داريم زيرا آنها با دشمن مشترك ما در حال جنگ مي‌باشند، اما وضعيت مبارزه ما با [امام]خميني با نحوه مبارزه آنها متفاوت است؛ ما در داخل ايران با دولت مي‌جنگيم ولي عراقي‌ها در مرزها مشغول جنگ هستند؛ عراقي‌ها مجهز به سلاح‌هاي پيچيده‌اي در جنگ خود با ايران هستند، ولي جنگ ما جنگ ايجاد وحشت و ترس است؛ همچنين عراقي‌ها براي دست‌يابي به صلح مي‌جنگند ولي ما براي رسيدن به اهداف سياسي خود كه همانا دمكراسي و خودمختاري است، مي‌جنگيم.» وي در مورد حمله آينده ايران، گفت: «همان‌طور كه مي‌دانيد سياست ايران در اين جنگ مبتني‌بر اين است كه نمي‌تواند جنگ را مستمر ادامه دهد و هر روز از يك حمله سخن مي‌راند ولي آنها هر سال به دو الي سه تهاجم بزرگ دست مي‌زنند و امسال نيز به نظر من آنها قصد دارند در ماه سپتامبر(شهريور ـ مهر) اقدام به حمله نمايند، ولي مطمئن نيستم كه آنها بتوانند در اين حمله موفقيتي را به‌دست آورند، زيرا طرفين به يك توازن نيرو دست يافته‌اند.»[۲۰] براي آشنايي با نمونه‌اي از اين همكاري‌ها(همكاري حزب دمكرات كردستان با رژيم عراق) افزوده مي‌شود كه در كنار تشديد حملات عراق عليه منابع و تأسيسات نفتي ايران، امروز لوله نفت تبريز به اروميه را همين متحدان داخلي عراق منفجر كردند. محل انفجار در نزديكي روستايي در حوالي مهاباد مي‌باشد.[۲۱]
گزارش - 521
گروهي از اسيران عراقي مستقر در اردوگاه "طريق‌القدس" سمنان از امام و مسئولان جمهوري‌اسلامي ايران خواستار اعزام به جبهه‌هاي نبرد شدند. به گزارش خبرنگار روزنامه جمهوري‌اسلامي، اين افراد كه در نماز جمعه سمنان شركت كرده بودند، نماينده‌شان با قرائت نامه‌اي اعلام كرد كه عراق زماني پايگاه اسلام بود ولي هم اكنون تبديل به پايگاه كفر شده‌است. اين گروه از اسيران در بخش ديگري از اين نامه آورده‌اند: «ما اسراي عراقي از امام امت خواستاريم و اجازه مي‌خواهيم كه ما را به جبهه‌هاي نبرد حق عليه باطل اعزام دارند تا در صفوف رزمندگان حق عليه باطل بجنگيم و ان‌شاءالله حكومت اسلامي را در عراق پياده نماييم.»[۲۲]
گزارش - 522
ده فروند از جنگنده بمب‌افكن‌هاي اف ـ14 نيروي‌هوايي دولت تركيه پيش‌ازظهر امروز پايگاه‌هاي مخالفان كرد خود را در خاك عراق با هماهنگي دولت عراق بمباران كرد. راديو دولتي تركيه در اخبار سراسري خود ضمن انتشار اين خبر اعلام كرد كه اين حمله به تلافي تهاجم مسلحانه چهار روز پيش‌گروهي از مخالفان دولت تركيه (وابسته به حزب كارگران كُرد) به يك گروه نظامي دولتي در منطقه كنكاوي صورت گرفته‌است. اين راديو افزود كه كردهاي مخالف دولت تركيه در تهاجم خود يك سرهنگ و 11 افسر و سرباز دولتي را كشتند، سپس به خاك عراق گريختند.[۲۳] در همين حال، "اوزال" نخست‌وزير تركيه در يك گفت‌وگوي مطبوعاتي اعلام كرد كه هواپيماهاي جنگي تركيه در يك مأموريت بمباران از مرز عراق عبور كردند و سه مخفيگاه شورشيان كُرد را كه حدود 100 چريك را در خود جاي مي‌داد، كاملاً منهدم كردند. اوزال كه در يك كنفرانس مطبوعاتي شركت داشت، گفت: «عكس‌هاي هوايي نشان مي‌دهد كه جت‌هاي تركيه هر سه هدف مورد نظر را با موفقيت مورد اصابت قرار داده‌اند.» وي افزود: «هيچ گونه اطلاعات دقيقي در باره كشته‌شدگان ندارد.» نخست‌وزير تركيه همچنين گفت: «اقدام نيروي‌هوايي تركيه با هماهنگي رژيم عراق انجام گرفته‌است.» وي ادامه داد كه طبق قوانين بين‌المللي، هر كشوري بنابر احساس ضرورت، در تعقيب مخالفان دولتي خود مي‌تواند با توافق دول همسايه در داخل كشورهاي همجوار به چنين كاري دست بزند و تركيه خود را براي انجام دادن اقدام مشابه محق مي‌داند.[۲۴] خبرگزاري جمهوري‌اسلامي ضمن انعكاس اين خبر، افزود: «در جلسه‌اي كه روز پنجشنبه با شركت رئيس‌جمهوري، نخست‌وزير و ستاد فرماندهي كل ارتش تركيه تشكيل شد، موضوع تعقيب مخالفان دولتي در خاك كشورهاي همجوار به تصويب رسيد و اوزال در پايان جلسه اعلام كرد كه بر اساس طرح درازمدتي كه در دست تهيه مي‌باشد، گروه‌هاي نظامي ويژه‌اي براي تعقيب مخالفان تشكيل خواهد شد.[۲۵] در همين مورد نشريه كيهان وابسته به سلطنت‌طلبان كه در لندن به‌چاپ مي‌رسد، نوشت: «شورشيان كُرد كه مورد حمله قرارگرفته‌اند، در ماه‌هاي اخير با نيروهاي "ادريس بارزاني" كه مورد حمايت جمهوري‌اسلامي است همكاري داشته‌اند.»[۲۶]
منابع و مآخذ روزشمار 1365/05/24
- ↑ سند شماره 1224، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي نيروي زميني سپاه، راوي: اسدالله احمدي، 22/5/1365 تا 22/6/1365، ص23.
- ↑ سند شماره 17210/پ ن، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: قرارگاه حمزه، جلسه13، 24/5/1365 (نوارشماره 19972)، ص13.
- ↑ مأخذ شماره1 ص‌ص 25 و 1|25 و 26
- ↑ مأخذ شماره 2، ص‌ص 1 تا 85 وـ سند شماره: 1224 مركز مطالعات و تحقيقات، دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه حمزه، راوي: سعيد سرمدي، 22/5/1365 تا 22/6/1365، ص 25 تا 28.
- ↑ مأخذ شماره1، ص 29.
- ↑ مأخذ شماره 2، ص 92.
- ↑ Sreed Har Kapil Kaul, Tanker War(1980ـ88), New Delhi, ABC, Publishing House, 1980, P.110.
- ↑ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري‌اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 26/5/1365، ص12، به نقل از راديو بي.بي.سي، 25/5/1365.
- ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 150، 26/5/1365، ص19، منامه، آسوشيتدپرس 25/5/1365؛ و: مأخذ شماره 7.
- ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 149، 25/5/1365، ص13، منامه، خبرگزاري فرانسه، 24/5/1365.
- ↑ Balance, Edgaro, the Gulf War, London, Brassey’s Defene Publishers, 1988, P.185.
- ↑ سند شماره 15225 مركز مطالعات و تحقيقات: "گزارش نوبه‌اي و اطلاعاتي شماره 25" (اطلاعات
- ↑ مأخذ شماره 10، ص30، بغداد، خبرگزاري فرانسه، 24/5/1365 به نقل از روزنامه الاتحاد.
- ↑ روزنامه كيهان، 28/5/1365، ص2، به نقل از خبرگزاري جمهوري‌اسلامي
- ↑ مأخذ شماره 10، ص2، راديو بغداد، 24/5/1365؛ وـ مأخذ شماره9، ص11، بغداد خبرگزاري فرانسه؛ وـ
- ↑ مأخذ شماره 9، ، ص8.
- ↑ روزنامه رسالت، 26/5/1365، ص10؛ وـ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 26/5/1365، ص‌ص 10 و 11.
- ↑ مأخذ شماره10، ص17، نيكوزيا، خبرگزاري آسوشيتدپرس، 24/5/1365.
- ↑ مأخذ شماره8، ص9، به نقل از راديو بي.بي.سي.
- ↑ مأخذ شماره 18، ص28، راديو لندن، 24/5/1365.
- ↑ سند شماره 226115 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: منابع سياسي داخلي سپاه، 4/6/1365، ص17.
- ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 26/5/1365، ص4، سمنان، خبرنگار روزنامه جمهوري اسلامي.
- ↑ روزنامه كيهان، 26/5/1365، ص20، آنكارا، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي.
- ↑ مأخذ شماره 17، ص12، خبرگزاري آسوشيتدپرس.
- ↑ مأخذ شماره 23، ص20، آنكارا، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي.
- ↑ كيهان چاپ لندن، 6/6/1365.