1362.08.23: تفاوت میان نسخهها
(صفحهای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1362 |نام = 1362.08.23 |نام دیگر= بیست و سه آبان |روز=23 آبان 1362 |تاریخ شمسی= 1362.08.23 |تاریخ میلادی= 14 نوامبر 1983 |تاریخ قمری= 8 صفر 1404 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.08.23</div> <div class="bootstrap-btn"...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
سطر ۲۷: | سطر ۲۷: | ||
<div style="text-align:justify"> | <div style="text-align:justify"> | ||
== گزارش- 503 == | |||
درپی توافقات روز گذشته فرماندهان سپاه و ارتش دربارة کلیات طرح مانور مرحله چهارم عملیات والفجر٤ و واگذاری تنظیم جزئیات سازمان رزم و مانور نهایی یگانها به قرارگاه مقدم حمزه، امروز فرماندهان سپاه و ارتش در این قرارگاه در جلسه مشترکی دربارة طرح مانور و سازمان رزم به توافق رسیدند. | |||
طبق این توافق تصرف ارتفاع 1900 و 1904 کانیمانگا و یال غربی این دو ارتفاع و همچنین یال غربی شاخ تارچر به قرارگاه تاکتیکی حمزه٢ (لشکر٢٧ حضرت رسول(ص) سپاه و تیپ٣ لشکر28 کردستان ارتش) واگذار شد. | |||
قرارگاه تاکتیکی حمزه٣ (لشکر١٧ علیبنابیطالب(ع) سپاه و تیپ٢ لشکر٢٨ کردستان ارتش) نیز تصرف غرب کانیمانگا از جنوب دره میانه تا کلز را عهدهدار شد. | |||
تصرف ارتفاعات شرقی ارتفاع 1900، ارتفاع سنگ معدن (1830) در جنوب پنجوین و ادامه غربی این ارتفاع (شاخ کنشوکت) و ارتفاع روکان و تسلط بر تنگه روکان* نیز به قرارگاه تاکتیکی حمزه٤ (لشکر٥ نصر از سپاه و تیپ١ لشکر٢٨ کردستان ارتش) واگذار گردید. قرارگاه حمزه6 (تیپ10 سیدالشهدا(ع) از سپاه و تیپ١ لشکر23 نوهد) نیز برای احتیاط منطقه در نظر گرفته شد. همچنین قرارگاه حمزه5 (لشکر30 گرگان از ارتش و تیپ33 المهدی(عج)) مأمور اجرای عملیات در محور سورن (بانیبنوک) شد. البته فرماندهان عقیده داشتند که آمادهسازی اجرای عملیات در سورن نیاز به زمان طولانیتری دارد. | |||
پس از ابلاغ مأموریت، یگانها اقدامات شناسایی و طراحی مانور خود را آغاز کردند. طبق تصمیم فرماندهی قرارگاه خاتم مقرر شد هریک از فرماندهان این قرارگاه با قرار قبلی به ستاد فرماندهی یگانهای سپاه رفته و ضمن بازدید از پیشرفت کار یگانها در امور مختلف، طرح مانور آنها را نیز بررسی و دیدگاههای تکمیلی خود را ارائه کنند.<ref>سند شماره131/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر٤، گزارش راوی قرارگاه خاتمالانبیا(ص)، داود رنجبر، صص 122 و 123؛ و- سند شماره 290/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راویان قرارگاه خاتمالانبیا(ص) در عملیات والفجر٤، داود رنجبر و محسن رخصتطلب، 19/8/1362 تا 28/8/1362، ص49؛ و- سند شماره 297/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در عملیات والفجر٤، محمدرضا دیانی، 20/8/1362 تا 5/9/1362، ص45.</ref> | |||
== گزارش- 504 == | |||
توپخانههای دوربرد عراق امروز شهرهای خرمشهر، آبادان و خطوط درگیر مرزی در نزدیکی این دو شهر را بهطور پراکنده هدف گلولههای توپ قرار دادند. براثر این حملات، در آبادان ٢ منزل مسکونی و ٢ باب مغازه تخریب شد. در خرمشهر نیز چند گلوله به خیابان امام خمینی و اطراف شهربانی منطقه گمرک و همچنین جزیره مینو و شلمچه اصابت کرد و ٢ تن از افراد خودی زخمی شدند.<ref>سند شماره 290731 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 23/8/1362؛ و- سند شماره 366007 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری آبادان به اداره کل سیاسی - انتظامی استانداری خوزستان، 23/8/1362؛ و- سند شماره 291061 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری خرمشهر به اداره کل سیاسی - انتظامی استانداری خوزستان، 23/8/1362.</ref> | |||
== گزارش- 505 == | |||
حمله به نیروهای ژاندارمری، مینگذاری، گروگانگیری و اخاذی از مردم ازجمله مهمترین اقدامات امروز افراد وابسته به گروههای مسلح غیرقانونی در مناطق کردنشین استانهای آذربایجانغربی و کردستان بود. در همین حال 4 تن از افراد مسلح حزب دمکرات نیز خود را تسلیم کردند. | |||
عناصر حزب دمکرات ساعت 15:30، با حمله به نیروهای تأمین ژاندارمری در حوالی روستای شوریک در شمالغربی سلماس، ٢ تن از آنان را به شهادت رساندند. در گزارشهای اولیه اعلام شده بود که ٢ تن نیز مفقودالاثر شدهاند، ولی این ٢ نفر پس از پایان درگیری به جمع نیروهای ژاندارمری بازگشتند.<ref>سند شماره 359146 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمالغرب ژاجا (رکن٣) به فرماندهی ژاجا (رکن٣ - مرکز فرماندهی)، 24/8/1362؛ و- سند شماره 399882 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیات شمالغرب ژاجا (رکن٣) به فرماندهی ژاجا (رکن٣ - مرکز فرماندهی)، 26/8/1362.</ref> | |||
در شمال ارومیه نیز نیروهای ژاندارمری در حوالی پاسگاه بردوک هشتیان با افراد حزب دمکرات درگیر شدند. در این درگیری ١ سرباز به شهادت رسید. آماری از تلفات حزب دمکرات گزارش نشده است.<ref>سند شماره 359142 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ارومیه (فرماندهی) به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (طرح و برنامه عملیات)، 24/8/1362.</ref> | |||
در حادثه دیگری، یک خودروی ژاندارمری در محور هشتیان - منگل به یک مین ضدتانک برخورد کرد که براثر انفجار مین، خودروی مزبور منهدم و یک تن از سرنشینان آن شهید شد و ٥ تن نیز زخمی شدند.<ref>سند شماره131/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر٤، گزارش راوی قرارگاه خاتمالانبیا(ص)، داود رنجبر، صص 122 و 123؛ و- سند شماره 290/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راویان قرارگاه خاتمالانبیا(ص) در عملیات والفجر٤، داود رنجبر و محسن رخصتطلب، 19/8/1362 تا 28/8/1362، ص49؛ و- سند شماره 297/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در عملیات والفجر٤، محمدرضا دیانی، 20/8/1362 تا 5/9/1362، ص45.</ref> | |||
در همین منطقه و در منطقه کانیسور در شمال بانه نیز نیروهای خودی 2 مین را که افراد گروههای مسلح ضدانقلاب کار گذاشته بودند کشف و خنثی کردند. علاوهبراین در روستای دولاب در جنوبغربی سنندج، براثر انفجار مین ١ تن از نیروهای سپاه شهید و ٢ تن دیگر زخمی شدند.<ref>سند شماره 359148 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد ناحیه کردستان (اطلاعات) به ستاد منطقه١١ (اطلاعات)، 23/8/1362.</ref> | |||
سپاه ناحیه کردستان هم گزارش داد که چتههای حزب دمکرات در غرب تکاب در چند نقطه از جادههای اطراف روستای کوپهقران و کوچه طلا در مسیر تردد نیروهای خودی مین کار گذاشتهاند و بهطور نامحسوس از این مینها محافظت میکنند. آنها ضمن اخطار به اهالی محل و بهخصوص رانندگان تراکتور و چوپانها درمورد خودداری از تردد در آن مسیرها، اعلام کردهاند اگر کسی روی مین رفت علاوهبر تحمل خسارتهایی که بر او وارد شده باید مبلغ 40 هزار تومان جریمه بپردازد. | |||
همچنین طبق گزارش سپاه کردستان، حضور عناصر حزب دمکرات در 20 روز اخیر در این مناطق افزایش یافته و علاوهبر اجرای عملیات گشت و جوله، فعالیتهایی نیز درزمینه کاشت مین انجام دادهاند.<ref>سند شماره 309082 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از طرح و عملیات لشکر١٩ (فرماندهی) به سپاه لشکر١٩ (فرماندهی)، 24/8/1362؛ و- سند شماره 197420 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات عملیات ناحیه کردستان به اطلاعات ناحیه کردستان (فرماندهی)، 23/8/1362.</ref> | |||
گروههای مسلح غیرقانونی برای بازداشتن اعضا و هواداران خود از ترک فعالیتهای مسلحانه، به ترور نیز متوسل شدهاند. افراد حزب دمکرات امروز در مهاباد ٢ تن از نادمین را بههمراه یکی از فرزندان این افراد ربوده و هر ٣ نفرشان را در نزدیکی سیلوی شهر به قتل رسانده، جنازه آنها را در همان محل رها کردند.<ref>سند شماره 439104 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه، 2/9/1362؛ و- سند شماره 113752 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین، شماره 143، 27/8/1362، ص١.</ref> | |||
افراد مسلح ضدانقلاب همچنین در جنوب مریوان با حمله به روستای ولهژیر، ٥ تن از اهالی این روستا را گروگان گرفتند. درباره علت این اقدام گزارشی در دست نیست.<ref>سند شماره 641069 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، 29/8/1362.</ref> | |||
در حادثه مشابهی در منطقه عمومی بانه نیز افراد سازمان کومهله در نزدیکی گردنهخان به یک گروه مهندسی راهسازی حمله کردند و ٣ تن از کارکنان آن را به گروگان گرفتند. مهاجمان ٢ دستگاه خودروی این گروه مهندسی را نیز ربودند. افراد این سازمان همچنین یک مینیبوس را متوقف کرده و پس از بازرسی، یکی از سرنشینان آن را که از توابین بود با خود بردند.<ref>سند شماره 348028 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از استانداری کردستان به وزیر کشور، 25/8/1362.</ref> | |||
افراد هیز پیشوای حزب دمکرات کردستان شبانه، بهمنظور اخاذی و گرفتن آذوقه وارد روستای سنینشین حیران در شمالغربی میاندوآب شدند، اما هنگامی که با مخالفت مردم روستا مواجه گشتند، تعدادی از اهالی را بهشدت مورد ضرب و جرح قرار دادند. مهاجمان پس از اخذ 120 هزار تومان از مردم آنجا را ترک کردند. یکی از اعضای شورای این روستا که براثر حمله افراد حزب دمکرات آسیب دیده بود در بیمارستان بستری شد.<ref>سند شماره 45053 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه، 2/9/1362.</ref> | |||
در جنوبشرقی سنندج نیز 50 تن از افراد گروههای مسلح غیرقانونی به روستاهای بکرآباد و گردمیران وارد شده و با تهدید، مبلغ یکصد هزار تومان از مردم این روستا جمعآوری و سپس منطقه را ترک کردند.<ref>سند شماره 197417 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد ناحیه کردستان (اطلاعات) به دفتر سیاسی ناحیه کردستان، 23/8/1362.</ref> | |||
دراینحال امروز هم ٤ تن از افراد وابسته به حزب دمکرات در مناطق سنندج، دیواندره و سلماس خود را تسلیم نیروهای سپاه کردند. این افراد ٤ قبضه اسلحه خود را نیز تحویل دادند.<ref>سند شماره 359146 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و- سند شماره 359148 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و- سند شماره 399884 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمالغرب ژاجا (رکن٣) به فرماندهی ژاجا (رکن٣ - مرکز فرماندهی)، 27/8/1362.</ref> | |||
== گزارش- 506 == | |||
آیتالله خامنهای رئیسجمهور، در دو دیدار جداگانه بر اهمیت خودکفایی بهعنوان "یک جهتگیری ممتد" در تمامی بخشها و همچنین تأمین خواستهای مستضعفین، که از وظایف همه وزارتخانهها و دستگاهها میباشد، تأکید کرد. | |||
آیتالله خامنهای در دیدار با مدیرعامل و جمعی از مدیران شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران که امسال درزمینه تسریع و تسهیل نقلوانتقال زائران بیتالله الحرام فعالیت داشتند، با بیان اینکه خودکفایی باید یک جهتگیری ممتد در تمامی بخشهای کشور باشد، اظهار کرد: «در همین بخش هواپیمایی شما باید آن چیزی را که تابهحال از خارج وارد میشده بهخوبی حفظ و نگهداری کنید و مسئله نگهداری و عدم اسراف در این امانت باید برای شما بسیار حائز اهمیت باشد تا اولین قدم را بهسوی خودکفایی برداشته باشیم.»<ref>روزنامه جمهوری اسلامی، 24/8/1362، ص12.</ref> | |||
رئیسجمهور امروز همچنین در دیدار با منافی وزیر بهداری و حجتالاسلام اژهای وزیر مشاور و سرپرست سازمان بهزیستی، پس از استماع گزارشی درزمینه مسائل سازمان بهزیستی و اجرای طرح شهید رجایی* گفت: «هرچه ممکن است باید خدمات مربوط به بهزیستی را در سطح کشور گسترش داد و از نیروی خود مردم در اجرای این امر استفاده کرد.» رئیسجمهور در ادامه «توجه هرچه بیشتر مسئولین به طرح شهید رجایی و جهتگیری جمهوری اسلامی در خدمت به مستضعفین را مورد تأکید قرار داد و از همه وزارتخانهها و دستگاهها خواست در وضعیت کلی نظام بهسمت تأمین خواستهای مستضعفین به پیش روند.»<ref>همان.</ref> | |||
== گزارش- 507 == | |||
نخستوزیر در سخنانی وحدت قشرهای مختلف مردم ایران اعم از شیعه و سنی را الگویی برای همه کشورهای اسلامی نامید. | |||
امروز میرحسین موسوی نخستوزیر، در دیدار با گروهی از روحانیون و ائمه جمعه اهلتسنن گنبد با اشاره به اهمیت وحدت بین اقشار مختلف مردم گفت: «یکی از دلایل پیروزی انقلاب اسلامی وحدت همه مردم بود و ادامه پیروزی آن را هم وحدت کلمه تضمین خواهد کرد.» وی افزود: «استکبار جهانی از اسلام و قرآن وحشت دارد و تفرقه و تشتت بین شیعه و سنی نیز از توطئههای استکبار جهانی است و ما باید برای مقابله با توطئههای امپریالیسم وحدت خود را حفظ کنیم.» نخستوزیر همچنین یادآور شد: «وحدت اسلامی ما در همه کشورهای مسلمان، الگو و هدف و امید مردم است و ما باید با تحکیم وحدت به آرمان و اهداف مسلمانان جهان تحقق بخشیم.» موسوی در ادامه با اشاره به مسائل و مشکلات منطقه گنبدکاووس و تأکید بر نقش روحانیت در اداره جامعه و حل مشکلات مختلف مردم گفت: «دولت با کمک روحانیون متعهد منطقه خواهد توانست مشکلات و مسائل منطقه را حل کند.»<ref>همان، ص11.</ref> | |||
== گزارش- 508 == | |||
امروز گزارشهایی از تلاشهای سیاسی چین و دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی برای پایاندادن به جنگ ایران و عراق منتشر شد. در همین حال، پراودا ارگان حزب کمونیست شوروی در موضعگیری بیسابقهای به انتقاد از سیاست ایران در قبال جنگ پرداخت. | |||
خبرگزاری یوگسلاوی از پکن گزارش داد: «چین درصدد اقداماتی برای یافتن راهحلی جهت پایاندادن به جنگ خلیج [فارس] است.» این خبرگزاری به نقل از «منابع آگاه در پکن» افزود: «این اقدامات مبتنیبر دو شرط مطلوب است؛ اول اینکه چین در جنگ خلیج [فارس] دارای یک موضع کاملاً بیطرفانه است و دیگر اینکه با این دو کشور درحال جنگ، روابط خوبی دارد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 240، 24/8/1362، صص 3 و 4، پکن - خبرگزاری یوگسلاوی، 23/8/1362.</ref> | |||
رادیو بیبیسی نیز در گزارشی اعلام کرد: حبیب شطی دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی که برای مذاکره با رهبران سنگال به داکا رفته است، گفت که «با رئیسجمهور سنگال درباره امکان درپیشگرفتن اقدامات جدی بهمنظور یافتن راهحلی در جنگ ایران و عراق مذاکره کرده است.» بیبیسی یادآور شد: «سنگال عضو کمیته فرعی [سازمان] کنفرانس اسلامی است که برای میانجیگری در جنگ ایران و عراق تلاش میکند.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 24/8/1362، ص5، رادیو بیبیسی، 23/8/1362.</ref> | |||
در همین حال، روزنامه پراودا ارگان حزب کمونیست شوروی امروز از جمهوری اسلامی ایران «بهخاطر خودداری از مذاکره برای پایاندادن به جنگ با عراق انتقاد کرد.» به گزارش رادیو امریکا، پراودا همچنین نوشته است: تصمیم ایران به ادامه جنگ نشانهای از «گرایشهای متعصبانه» میباشد.<ref>همان، ص4، رادیو امریکا، 23/8/1362.</ref> خبرگزاری آلمانغربی نیز در گزارشی ضمن آنکه مطلب روزنامه پراودا را حاکیاز آن دانست که «روسها در جنگ خلیج [فارس] طرف عراق را گرفتهاند»، به نقل از این روزنامه افزود: «در اوایل جنگ، عراق نیز پیشنهادات صلح را رد میکرد، ولی تابستان گذشته با اعلام عقبنشینی نیروهایش از خاک ایران پیشنهاد پایان عملیات نظامی در منطقه خلیجفارس را داد.»*<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 240، 24/8/1362، ص4، مسکو - خبرگزاری آلمانغربی، 23/8/1362.</ref> | |||
== گزارش- 509 == | |||
ایران و یمن جنوبی بر توسعه مناسبات میان خود تأکید کردند. | |||
حسین شیخالاسلام معاون سیاسی وزارت امور خارجه که در رأس هیئتی به جمهوری دمکراتیک یمن سفر کرده است، امروز برای دومینبار با علی ناصر محمد رئیسجمهوری یمن جنوبی، دیدار و گفتوگو کرد. در این دیدار دو طرف «ضمن تشریح مجدد مواضع دو کشور نسبت به مسائل مهم جهانی و منطقه و اوضاع فلسطین، بر اهمیت تحکیم و توسعه روابط همهجانبه فیمابین مجدداً تأکید کردند.»<ref>روزنامه کیهان، 25/8/1362، ص2.</ref> | |||
علی ناصر محمد رئیسجمهور یمن جنوبی، در مصاحبه با شماره اخیر روزنامه لبنانی السفیر روابط کشورش با ایران را عادی توصیف کرد و افزود: «گامهای واقعی در راه تحقق اصول مورد توافق طرفین برداشته شده است و اخیراً موافقتنامه هوایی میان دو کشور نیز منعقد شده است.» وی درعینحال در تبیین موضع یمن دربرابر احتمال بستهشدن تنگه هرمز گفت: «منافع دو کشور درحال جنگ و یا طرفهای دیگر ایجاب نمیکند که تنگه هرمز بسته شود، چون این تنگه گذرگاه مهمی برای اقتصاد جهان محسوب میشود. علاوهبرآن حمله عراق به هدفهای نفتی ایران و بستن تنگه هرمز ازسوی ایران به معنای ضربهزدن به زندگی اقتصادی و منافع حیاتی دو طرف و به اقتصاد جهانی میباشد و نیز تهدیدی علیه صلح جهانی و دادن بهانه بیشتر به امپریالیزم امریکا برای دخالت در امور منطقه و تهدید استقلال کشورهای آن به شمار میرود.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 241، 25/8/1362، صص 5 و 6، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/8/1362.</ref> | |||
== گزارش- 510 == | |||
بعد از ترکیه و عربستان، اردن سومین گزینه احتمالی در میان کشور همسایه برای رفع تنگنای صادرات نفت عراق خواهد بود. برایناساس و باتوجهبه توسعه خطوط لوله نفت و گاز عراق، یک نشریه اقتصادی از احتمال افزایش درآمد این کشور در سال آینده میلادی خبر داد. | |||
مجله الحوادث در شماره اخیر خود از توافق اردن برای انتقال نفت عراق با استفاده از تانکرهای نفت به خلیج عقبه خبر داد. این مجله «به نقل از ناظران سیاسی پیشبینی کرد که صدور نفت عراق از ابتدای سال آینده مسیحی تا نیمه این سال بهبود یابد تا این کشور بتواند تا تاریخ مذکور روزانه 5/1 میلیون بشکه نفت و تا پایان سال 1984، 3 میلیون بشکه نفت صادر کند.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 240، 24/8/1362، ص11، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 23/8/1362.</ref> | |||
دراینحال هفتهنامه انگلیسی مید (چاپ لندن) پیشبینی کرد: «در سال 1984، درآمد عراق افزایش یابد و از میزان واردات این کشور کاسته شود.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از لندن، مید توضیح داد: «توسعه خط لوله ترکیه، حمل گاز بهوسیله این لوله و فروش نفت ازطریق عربستان و اردن منشاء افزایش درآمدها خواهد بود.» گزارش این نشریه همچنین حاکی است که واردات عراق در سال 1983 نسبت به سال قبل، حدود 50 تا 60 درصد کاهش داشته است. مید با اشاره به اعتبارات بازرگانی امریکا و اتریش به عراق درزمینه مواد غذایی افزود: «برخی پروژههای غیراستراتژیک چون متروی بغداد به تعویق افتاده است، اما برخی پروژههای دیگر چون جاده شهر دیاله، فرودگاه موصل، طرح توسعه دانشگاه بغداد و طرح آبرسانی بغداد در مرحله طرح و اجرا است.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 241، 25/8/1362، ص19، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/8/1362.</ref> | |||
== گزارش- 511 == | |||
بهرغم احتمال ضعیف نیاز ایران به مسدودکردن تنگه هرمز، دولتهای عضو شورای همکاری خلیجفارس همچنان تمهیدات وسیعی را دراینباره دنبال میکنند. | |||
مجله الدستور (چاپ لندن) در شماره اخیر خود نوشت: «سلطاننشین عمان اخیراً مشورتهایی با رژیم مصر پیرامون مقابله با تهدیدهای ایران دایر بر بستن تنگه هرمز به عمل آورده است.» بنا به این گزارش، مشورتهای مذکور پیش از اعزام عدهای از خلبانان مصری برای تحکیم مواضع نیروهای این کشور در منطقه ظفار (واقع در عمان) انجام گرفت. خبرگزاری جمهوری اسلامی با اعلام این مطلب یادآور شد: «مصر دارای روابط خوبی با سلطاننشین عمان میباشد و دو کشور همکاریهایی درزمینه نظامی دارند و تاکنون مانورهای مشترکی بین دو کشور در مناسبات گوناگون بهطور غیرعلنی انجام گرفته است.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 240، 24/8/1362، ص10، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 23/8/1362.</ref> | |||
از سوی دیگر، روزنامه اقتصادی انگلیسی لویدز لیست امروز از احتمال انبارشدن نفت خام کشورهای تولیدکننده نفت خلیجفارس در محلی به دور از تنگه هرمز خبر داد. این روزنامه درعینحال افزود: «ایران که درحالحاضر حدود 7 میلیارد دلار اندوخته ارزی دارد و تاحدود زیادی به درآمد نفت متکی است، قادر به تحمل قطع صدور نفت برای یک مدت طولانی نیست. ... درحالحاضر ایران تا شصت روز به مشتریان خود اعتبار میدهد و احتمال افزایش این مدت وجود ندارد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 241، 25/8/1362، ص12، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/8/1362.</ref> | |||
== گزارش- 512 == | |||
در آستانه اجلاس کشورهای عضو اوپک، وزارت نفت ایران رایزنیهایی را درزمینه قیمت و سهمیه تولید نفت اوپک آغاز کرده است. | |||
عباس هنردوست معاون وزارت نفت ایران، که برای دیداری یکروزه از قطر وارد دوحه شده است، در مصاحبه با خبرگزاری رویتر گفت مذاکرات دوستانه و ثمربخشی با شیخ عبدالعزیز بن خلیفه آل ثانی وزیر نفت و دارایی قطر، داشته است. وی افزود: «کنفرانس اوپک که قرار است 7 دسامبر [16 آذر] در ژنو تشکیل شود ازجمله مسائلی بود که در این مذاکرات مورد بررسی قرار گرفت.» هنردوست تأکید کرد ایران تصمیمات گرفتهشده در اجلاس قبلی اوپک در لندن را اجرا کرده و میکند. در نشست مذکور بهای نفت از 34 دلار به 29 دلار در هر بشکه کاهش یافت و سقف تولید روزانه اوپک 500/17 میلیون بشکه در نظر گرفته شد. تحلیلگران صنعت نفت اخیراً گفتهاند تولید کل اوپک به 19 میلیون بشکه رسیده است، ولی نشریه بررسی اقتصادی خاورمیانه امروز اعلام کرد: «میزان تولید، دوباره به پایینتر از 18 میلیون بشکه در روز کاهش یافته است.» معاون وزارت نفت ایران پس از اقامت یکروزه در دوحه، راهی ابوظبی شد تا با مقامات وزارت مواد نفتی و منابع معدنی و امور انرژی و نفت امارات عربی متحده نیز دیدار و گفتوگو کند.<ref>روزنامه کیهان، 24/8/1362، ص3.</ref> | |||
رادیو امریکا در گزارشی با اشاره به دیدار معاون وزارت نفت ایران از کشورهای تولیدکننده نفت حوزه خلیجفارس گفت: «ایران خواستار افزایش سهمیه نفت صادراتی خود است که ازسوی اوپک تعیین شده است.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 24/8/1362، ص4، رادیو امریکا، 23/8/1362. </ref> رادیو اسرائیل نیز دراینزمینه اعلام کرد: ایران درصدد افزایش سهمیه فعلی از 2 میلیون و 400 هزار بشکه در روز حداقل به 3 میلیون بشکه است. این رادیو مدعی شد: «کارشناسان نفتی عقیده دارند که ایران عملاً روزی 2 میلیون و 700 هزار بشکه نفت صادر میکند که 300 هزار بشکه آن ازطریق قراردادهایی پنهانی و خارج از چارچوب اوپک به فروش میرسد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 241، 25/8/1362، ص34، رادیو اسرائیل، 24/8/1362.</ref> | |||
امروز همچنین اعلام شد کمیته هماهنگی وزرای نفت اوپک که وظیفه آن اتخاذ سیاست واحد درزمینه تعیین قیمت و سهمیه تولید اعضای اوپک است، در لندن آغاز به کار کرد. به گفته منابع نفتی کویت شیخ زکی یمانی وزیر نفت و معاون پادشاهی سعودی ریاست کمیته مذکور را برعهده خواهد داشت.<ref>روزنامه کیهان، 24/8/1362، ص3.</ref> | |||
== گزارش- 513 == | |||
درپی اظهارات چندی پیش عبدالرحمن قاسملو رهبر حزب دمکرات کردستان، مبنیبر تصویب طرحی با همکاری سازمان مجاهدین خلق (منافقین) برای خودمختاری کردستان ایران* امروز رادیو بغداد متن کامل طرح مذکور را قرائت کرد. این طرح شامل مفادی نظیر خودمختاری "تمامی کردستان ایران" که قلمرو جغرافیایی آن با آراء مردم منطقه کردنشین تعیین میشود، حدود و ثغور قانونگذاری و اداره امور داخلی، رسمیت زبان کردی در آموزش و مکاتبات داخلی، حقوق و آزادیها و نظام قضایی منطقه خودمختار میباشد. | |||
پیش از اعلام مواد طرح، رادیو بغداد متن بیانیه مسعود رجوی رهبر سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را بدین شرح پخش کرد: «این طرح را رئیسجمهور بنیصدر و احزاب و سازمانها، گروهها و شخصیتهای عضو شورای ملی مقاومت بهاتفاق آرا تصویب کردهاند.» در این بیانیه همچنین آمده است که طرح مذکور در مقدمه خود «دولت موقت جمهوری دمکراتیک اسلامی ایران را اکیداً موظف میسازد تا برای تحقق این طرح تلاشهای لازم را مبذول دارد؛ چراکه کلیه اعضای شورای ملی مقاومت منجمله آقای دکتر قاسملو دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران، فیالمثل دررابطهبا مراجعه به آرای عمومی مردم منطقه کردستان جهت تعیین قلمرو جغرافیایی منطقه خودمختار کردستان بر آن بودهاند که این کاری است که نه ما و نه هیچکس دیگر نمیتواند در همان فردای سقوط رژیم ... و در یک ضربالاجل بسیار کوتاه آنهم بهنحوی درست آن را به سرانجام برساند.» | |||
رجوی در ادامه بیانیه خود پیشبینی کرده است انتشار طرح خودمختاری کردستان با واکنشهای مختلف «از راست و مواضع چپنمایانه» مواجه خواهد شد و بهعنوان پاسخی به مخالفان افزوده است: «در طرح حاضر ملاحظه میکنیم انسجام درون شورای ملی مقاومت علیرغم تمامی اختلافنظرهای عقیدتی و سازمانی و سیاسی اعضای آن، پیوسته در چارچوب برنامه شورای ملی مقاومت و دولت موقت جمهوری دمکراتیک اسلامی ایران و سایر اسناد و مصوبات شورا افزایش مییابد. این حقیقت از سوی دیگر نشان آن است که برای یک ایران دمکراتیک برای صلح و آزادی برای امنیت سیاسی و اجتماعی و برای توسعه و نوسازی ملی هیچ راهحل دیگری جز شورای ملی مقاومت موجود نیست.»*<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 240، 24/8/1362، صص 48 - 41، رادیو بغداد، 23/8/1362.</ref> | |||
== گزارش- 514 == | |||
یک مقام ارشد وزارت امور خارجه امریکا اعلام کرد امریکا سوریه را دشمن خود در منطقه غرب آسیا به شمار نمیآورد. | |||
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس از واشنگتن، پس از آنکه یک مقام رسمی امریکا به سوریه هشدار داده بود درصورت ادامه تیراندازیها بهسوی پروازهای شناسایی هواپیماهای امریکایی بر فراز بیروت با اقدام تلافیجویانه مواجه خواهد شد، ریچارد مورفی مشاور وزیر امور خارجه امریکا در امور خاورمیانه و آسیای جنوبی، در سخنانی خطاب به کمیته فرعی خاورمیانه و اروپایی مجلس نمایندگان امریکا، تأکید کرد: «بدون شک میتوان گفت که سوریه مانعی در راه صلح لبنان است و بهمنزله یک مشکل به شمار میرود، لکن این بدین معنی نیست که سوریه دشمن است زیرا آنها دشمن نیستند.» | |||
مشاور وزیر امور خارجه امریکا در امور خاورمیانه همچنین تصریح کرد: «اگرچه معامله با سوریها بسیار دشوار است، ولی آنها به توافق خود پایبند هستند.» وی با اشاره به موافقتنامه مربوط به بلندیهای جولان - که در اواسط دهه 1970 مطرح شد - خاطرنشان کرد: «این مرزها از آن زمان تاکنون، یکی از آرامترین مناطق بودهاند.» مورفی افزود: «امریکا به تلاشهای خود برای کسب توافق سوریه درمورد خروج نیروهایش ادامه میدهد.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 241، 25/8/1362، صص 22 و 23، واشنگتن - آسوشیتدپرس، 24/8/1362.</ref> | |||
از سوی دیگر و درحالیکه طبق گزارش خبرگزاری فرانسه، پرواز طولانی هواپیماهای شناسایی اف14 امریکا بر فراز بیروت همچنان ادامه دارد، خبرگزاری آسوشیتدپرس اعلام کرد: دیدار دونالد رامسفلد از دمشق بهعلت بیماری حافظ اسد رئیسجمهوری سوریه به تأخیر افتاده است. براساس این گزارش، فرستاده ویژه رئیسجمهوری امریکا به منطقه غرب آسیا پس از دیدار و گفتوگو با امین جمیل رئیسجمهور، شفیق وزان نخستوزیر و کامل الاسعد رئیس پارلمان لبنان از بیروت عازم ایتالیا شد.<ref>روزنامه کیهان، 24/8/1362، ص20.</ref> رامسفلد در ملاقات خود با جمیل دعوت رونالد ریگان رئیسجمهور امریکا، برای سفر به واشنگتن را به وی ابلاغ کرد. «به عقیده منابع آگاه، این دیدار روز دوشنبه آینده آغاز خواهد شد.»<ref>روزنامه کیهان، 25/8/1362، ص20.</ref> | |||
از سوی دیگر، رادیو اسرائیل در تفسیری ضمن اشاره به آغاز سفر دهروزه خیم هرتزوگ رئیسجمهور رژیم صهیونیستی به نیویورک و اعلام اینکه این سفر راهگشای دیدار آینده نخستوزیر و وزیر دفاع این رژیم از واشنگتن خواهد بود، گفت: «اکنون درمورد بسیاری از رویدادهای خاورمیانه [غرب آسیا]، مواضع اسرائیل و ایالات متحده و هدفهای استراتژیک دو کشور در یک جهت قرار دارند. گرچه گاهی هدفهای تاکتیکی آنها با یکدیگر ناقض بوده و موجب برخورد و اصطکاک میشود، همکاری و همگامی دو کشور بهویژه درمورد مسئله لبنان به چشم میخورد.» رادیو اسرائیل سپس با اشاره به اختلافنظرهای محدودی که میان امریکا و رژیم اسرائیل در برخی مسائل و بحرانهای منطقه غرب آسیا وجود دارد، افزود تا دو هفته دیگر که سفر نخستوزیر و وزیر دفاع اسرائیل به امریکا آغاز خواهد شد «مطالب و مسائلی را که با سران امریکا به بررسی، ارزیابی و تصمیمگیری خواهند گذاشت در آینده منطقه و سرنوشت بحرانهای موجود تأثیری اساسی خواهد داشت.»<ref>واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 24/8/1362، صص 14 - 12، رادیو اسرائیل، 23/8/1362.</ref> | |||
== گزارش- 515 == | |||
در ادامه درگیریها میان گروههای فلسطینی، جنبش توحید اسلامی خواستار دخالت فوری ایران و بعضی از کشورهای عرب شد. از سوی دیگر، رهبر اتحاد شوروی از یاسر عرفات و رئیسجمهور سوریه خواست اختلافات خود را کنار بگذارند. | |||
جنبش توحید اسلامی که بزرگترین گروه اسلامی (اهلسنت) در شمال لبنان و دارای نفوذ زیاد در شهر طرابلس است امروز با صدور بیانیهای از گروههای درگیر فلسطینی خواست با پایاندادن درگیری خود، به مقابله با رژیم صهیونیستی روی آورند. این جنبش همچنین از «امام خمینی رهبر امت اسلامی و بعضی از رهبران کشورهای عربی و دبیرکل جامعه عرب و سازمان کنفرانس اسلامی خواهان دخالت فوری برای پایاندادن به محاصره شهر طرابلس شد» و بهعنوان یکی از حامیان سازمان آزادیبخش فلسطین «از تماسهای عرفات با رژیم اردن انتقاد کرده و آن را خطا دانست.» | |||
در همین حال، اعلام شد یاسر عرفات رئیس کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین و فاروق قدومی رئیس دفتر سیاسی این سازمان، هفته آینده در رأس هیئتی عازم مسکو خواهند شد. به نوشته روزنامه کویتی القبس، شوروی مقادیری سلاح به نیروهای هوادار عرفات تحویل داده و آندروپوف نیز با ارسال پیامهایی برای رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین و رئیسجمهوری سوریه از آنها خواسته است «بهخاطر همبستگی اعراب اختلافهای خود را کنار بگذارند.» به گزارش آسوشیتدپرس، القبس ضمن درج بخشهایی از پیامهای رهبر شوروی به عرفات و حافظ اسد، نوشته است: «آندروپوف در پیام خود به اسد از اینکه سوریه فعالانه در جنگ بین شورشیان فلسطینی و نیروهای وفادار به عرفات در شمال لبنان شرکت دارد، گلایه کرده است.» وی تصریح کرده «شوروی اعتقاد راسخ دارد سوریه میتواند حداقل به این جنگ پایان دهد.»<ref>روزنامه کیهان، 24/8/1362، ص24.</ref> | |||
نسخهٔ کنونی تا ۹ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۰
روزشمار جنگ سال 1362 1362.08.23 | |
---|---|
نامهای دیگر | بیست و سه آبان |
تاریخ شمسی | 1362.08.23 |
تاریخ میلادی | 14 نوامبر 1983 |
تاریخ قمری | 8 صفر 1404 |
گزارش- 503
درپی توافقات روز گذشته فرماندهان سپاه و ارتش دربارة کلیات طرح مانور مرحله چهارم عملیات والفجر٤ و واگذاری تنظیم جزئیات سازمان رزم و مانور نهایی یگانها به قرارگاه مقدم حمزه، امروز فرماندهان سپاه و ارتش در این قرارگاه در جلسه مشترکی دربارة طرح مانور و سازمان رزم به توافق رسیدند. طبق این توافق تصرف ارتفاع 1900 و 1904 کانیمانگا و یال غربی این دو ارتفاع و همچنین یال غربی شاخ تارچر به قرارگاه تاکتیکی حمزه٢ (لشکر٢٧ حضرت رسول(ص) سپاه و تیپ٣ لشکر28 کردستان ارتش) واگذار شد. قرارگاه تاکتیکی حمزه٣ (لشکر١٧ علیبنابیطالب(ع) سپاه و تیپ٢ لشکر٢٨ کردستان ارتش) نیز تصرف غرب کانیمانگا از جنوب دره میانه تا کلز را عهدهدار شد. تصرف ارتفاعات شرقی ارتفاع 1900، ارتفاع سنگ معدن (1830) در جنوب پنجوین و ادامه غربی این ارتفاع (شاخ کنشوکت) و ارتفاع روکان و تسلط بر تنگه روکان* نیز به قرارگاه تاکتیکی حمزه٤ (لشکر٥ نصر از سپاه و تیپ١ لشکر٢٨ کردستان ارتش) واگذار گردید. قرارگاه حمزه6 (تیپ10 سیدالشهدا(ع) از سپاه و تیپ١ لشکر23 نوهد) نیز برای احتیاط منطقه در نظر گرفته شد. همچنین قرارگاه حمزه5 (لشکر30 گرگان از ارتش و تیپ33 المهدی(عج)) مأمور اجرای عملیات در محور سورن (بانیبنوک) شد. البته فرماندهان عقیده داشتند که آمادهسازی اجرای عملیات در سورن نیاز به زمان طولانیتری دارد. پس از ابلاغ مأموریت، یگانها اقدامات شناسایی و طراحی مانور خود را آغاز کردند. طبق تصمیم فرماندهی قرارگاه خاتم مقرر شد هریک از فرماندهان این قرارگاه با قرار قبلی به ستاد فرماندهی یگانهای سپاه رفته و ضمن بازدید از پیشرفت کار یگانها در امور مختلف، طرح مانور آنها را نیز بررسی و دیدگاههای تکمیلی خود را ارائه کنند.[۱]
گزارش- 504
توپخانههای دوربرد عراق امروز شهرهای خرمشهر، آبادان و خطوط درگیر مرزی در نزدیکی این دو شهر را بهطور پراکنده هدف گلولههای توپ قرار دادند. براثر این حملات، در آبادان ٢ منزل مسکونی و ٢ باب مغازه تخریب شد. در خرمشهر نیز چند گلوله به خیابان امام خمینی و اطراف شهربانی منطقه گمرک و همچنین جزیره مینو و شلمچه اصابت کرد و ٢ تن از افراد خودی زخمی شدند.[۲]
گزارش- 505
حمله به نیروهای ژاندارمری، مینگذاری، گروگانگیری و اخاذی از مردم ازجمله مهمترین اقدامات امروز افراد وابسته به گروههای مسلح غیرقانونی در مناطق کردنشین استانهای آذربایجانغربی و کردستان بود. در همین حال 4 تن از افراد مسلح حزب دمکرات نیز خود را تسلیم کردند. عناصر حزب دمکرات ساعت 15:30، با حمله به نیروهای تأمین ژاندارمری در حوالی روستای شوریک در شمالغربی سلماس، ٢ تن از آنان را به شهادت رساندند. در گزارشهای اولیه اعلام شده بود که ٢ تن نیز مفقودالاثر شدهاند، ولی این ٢ نفر پس از پایان درگیری به جمع نیروهای ژاندارمری بازگشتند.[۳] در شمال ارومیه نیز نیروهای ژاندارمری در حوالی پاسگاه بردوک هشتیان با افراد حزب دمکرات درگیر شدند. در این درگیری ١ سرباز به شهادت رسید. آماری از تلفات حزب دمکرات گزارش نشده است.[۴] در حادثه دیگری، یک خودروی ژاندارمری در محور هشتیان - منگل به یک مین ضدتانک برخورد کرد که براثر انفجار مین، خودروی مزبور منهدم و یک تن از سرنشینان آن شهید شد و ٥ تن نیز زخمی شدند.[۵] در همین منطقه و در منطقه کانیسور در شمال بانه نیز نیروهای خودی 2 مین را که افراد گروههای مسلح ضدانقلاب کار گذاشته بودند کشف و خنثی کردند. علاوهبراین در روستای دولاب در جنوبغربی سنندج، براثر انفجار مین ١ تن از نیروهای سپاه شهید و ٢ تن دیگر زخمی شدند.[۶] سپاه ناحیه کردستان هم گزارش داد که چتههای حزب دمکرات در غرب تکاب در چند نقطه از جادههای اطراف روستای کوپهقران و کوچه طلا در مسیر تردد نیروهای خودی مین کار گذاشتهاند و بهطور نامحسوس از این مینها محافظت میکنند. آنها ضمن اخطار به اهالی محل و بهخصوص رانندگان تراکتور و چوپانها درمورد خودداری از تردد در آن مسیرها، اعلام کردهاند اگر کسی روی مین رفت علاوهبر تحمل خسارتهایی که بر او وارد شده باید مبلغ 40 هزار تومان جریمه بپردازد. همچنین طبق گزارش سپاه کردستان، حضور عناصر حزب دمکرات در 20 روز اخیر در این مناطق افزایش یافته و علاوهبر اجرای عملیات گشت و جوله، فعالیتهایی نیز درزمینه کاشت مین انجام دادهاند.[۷] گروههای مسلح غیرقانونی برای بازداشتن اعضا و هواداران خود از ترک فعالیتهای مسلحانه، به ترور نیز متوسل شدهاند. افراد حزب دمکرات امروز در مهاباد ٢ تن از نادمین را بههمراه یکی از فرزندان این افراد ربوده و هر ٣ نفرشان را در نزدیکی سیلوی شهر به قتل رسانده، جنازه آنها را در همان محل رها کردند.[۸] افراد مسلح ضدانقلاب همچنین در جنوب مریوان با حمله به روستای ولهژیر، ٥ تن از اهالی این روستا را گروگان گرفتند. درباره علت این اقدام گزارشی در دست نیست.[۹] در حادثه مشابهی در منطقه عمومی بانه نیز افراد سازمان کومهله در نزدیکی گردنهخان به یک گروه مهندسی راهسازی حمله کردند و ٣ تن از کارکنان آن را به گروگان گرفتند. مهاجمان ٢ دستگاه خودروی این گروه مهندسی را نیز ربودند. افراد این سازمان همچنین یک مینیبوس را متوقف کرده و پس از بازرسی، یکی از سرنشینان آن را که از توابین بود با خود بردند.[۱۰] افراد هیز پیشوای حزب دمکرات کردستان شبانه، بهمنظور اخاذی و گرفتن آذوقه وارد روستای سنینشین حیران در شمالغربی میاندوآب شدند، اما هنگامی که با مخالفت مردم روستا مواجه گشتند، تعدادی از اهالی را بهشدت مورد ضرب و جرح قرار دادند. مهاجمان پس از اخذ 120 هزار تومان از مردم آنجا را ترک کردند. یکی از اعضای شورای این روستا که براثر حمله افراد حزب دمکرات آسیب دیده بود در بیمارستان بستری شد.[۱۱] در جنوبشرقی سنندج نیز 50 تن از افراد گروههای مسلح غیرقانونی به روستاهای بکرآباد و گردمیران وارد شده و با تهدید، مبلغ یکصد هزار تومان از مردم این روستا جمعآوری و سپس منطقه را ترک کردند.[۱۲] دراینحال امروز هم ٤ تن از افراد وابسته به حزب دمکرات در مناطق سنندج، دیواندره و سلماس خود را تسلیم نیروهای سپاه کردند. این افراد ٤ قبضه اسلحه خود را نیز تحویل دادند.[۱۳]
گزارش- 506
آیتالله خامنهای رئیسجمهور، در دو دیدار جداگانه بر اهمیت خودکفایی بهعنوان "یک جهتگیری ممتد" در تمامی بخشها و همچنین تأمین خواستهای مستضعفین، که از وظایف همه وزارتخانهها و دستگاهها میباشد، تأکید کرد. آیتالله خامنهای در دیدار با مدیرعامل و جمعی از مدیران شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران که امسال درزمینه تسریع و تسهیل نقلوانتقال زائران بیتالله الحرام فعالیت داشتند، با بیان اینکه خودکفایی باید یک جهتگیری ممتد در تمامی بخشهای کشور باشد، اظهار کرد: «در همین بخش هواپیمایی شما باید آن چیزی را که تابهحال از خارج وارد میشده بهخوبی حفظ و نگهداری کنید و مسئله نگهداری و عدم اسراف در این امانت باید برای شما بسیار حائز اهمیت باشد تا اولین قدم را بهسوی خودکفایی برداشته باشیم.»[۱۴] رئیسجمهور امروز همچنین در دیدار با منافی وزیر بهداری و حجتالاسلام اژهای وزیر مشاور و سرپرست سازمان بهزیستی، پس از استماع گزارشی درزمینه مسائل سازمان بهزیستی و اجرای طرح شهید رجایی* گفت: «هرچه ممکن است باید خدمات مربوط به بهزیستی را در سطح کشور گسترش داد و از نیروی خود مردم در اجرای این امر استفاده کرد.» رئیسجمهور در ادامه «توجه هرچه بیشتر مسئولین به طرح شهید رجایی و جهتگیری جمهوری اسلامی در خدمت به مستضعفین را مورد تأکید قرار داد و از همه وزارتخانهها و دستگاهها خواست در وضعیت کلی نظام بهسمت تأمین خواستهای مستضعفین به پیش روند.»[۱۵]
گزارش- 507
نخستوزیر در سخنانی وحدت قشرهای مختلف مردم ایران اعم از شیعه و سنی را الگویی برای همه کشورهای اسلامی نامید. امروز میرحسین موسوی نخستوزیر، در دیدار با گروهی از روحانیون و ائمه جمعه اهلتسنن گنبد با اشاره به اهمیت وحدت بین اقشار مختلف مردم گفت: «یکی از دلایل پیروزی انقلاب اسلامی وحدت همه مردم بود و ادامه پیروزی آن را هم وحدت کلمه تضمین خواهد کرد.» وی افزود: «استکبار جهانی از اسلام و قرآن وحشت دارد و تفرقه و تشتت بین شیعه و سنی نیز از توطئههای استکبار جهانی است و ما باید برای مقابله با توطئههای امپریالیسم وحدت خود را حفظ کنیم.» نخستوزیر همچنین یادآور شد: «وحدت اسلامی ما در همه کشورهای مسلمان، الگو و هدف و امید مردم است و ما باید با تحکیم وحدت به آرمان و اهداف مسلمانان جهان تحقق بخشیم.» موسوی در ادامه با اشاره به مسائل و مشکلات منطقه گنبدکاووس و تأکید بر نقش روحانیت در اداره جامعه و حل مشکلات مختلف مردم گفت: «دولت با کمک روحانیون متعهد منطقه خواهد توانست مشکلات و مسائل منطقه را حل کند.»[۱۶]
گزارش- 508
امروز گزارشهایی از تلاشهای سیاسی چین و دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی برای پایاندادن به جنگ ایران و عراق منتشر شد. در همین حال، پراودا ارگان حزب کمونیست شوروی در موضعگیری بیسابقهای به انتقاد از سیاست ایران در قبال جنگ پرداخت. خبرگزاری یوگسلاوی از پکن گزارش داد: «چین درصدد اقداماتی برای یافتن راهحلی جهت پایاندادن به جنگ خلیج [فارس] است.» این خبرگزاری به نقل از «منابع آگاه در پکن» افزود: «این اقدامات مبتنیبر دو شرط مطلوب است؛ اول اینکه چین در جنگ خلیج [فارس] دارای یک موضع کاملاً بیطرفانه است و دیگر اینکه با این دو کشور درحال جنگ، روابط خوبی دارد.»[۱۷] رادیو بیبیسی نیز در گزارشی اعلام کرد: حبیب شطی دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی که برای مذاکره با رهبران سنگال به داکا رفته است، گفت که «با رئیسجمهور سنگال درباره امکان درپیشگرفتن اقدامات جدی بهمنظور یافتن راهحلی در جنگ ایران و عراق مذاکره کرده است.» بیبیسی یادآور شد: «سنگال عضو کمیته فرعی [سازمان] کنفرانس اسلامی است که برای میانجیگری در جنگ ایران و عراق تلاش میکند.»[۱۸] در همین حال، روزنامه پراودا ارگان حزب کمونیست شوروی امروز از جمهوری اسلامی ایران «بهخاطر خودداری از مذاکره برای پایاندادن به جنگ با عراق انتقاد کرد.» به گزارش رادیو امریکا، پراودا همچنین نوشته است: تصمیم ایران به ادامه جنگ نشانهای از «گرایشهای متعصبانه» میباشد.[۱۹] خبرگزاری آلمانغربی نیز در گزارشی ضمن آنکه مطلب روزنامه پراودا را حاکیاز آن دانست که «روسها در جنگ خلیج [فارس] طرف عراق را گرفتهاند»، به نقل از این روزنامه افزود: «در اوایل جنگ، عراق نیز پیشنهادات صلح را رد میکرد، ولی تابستان گذشته با اعلام عقبنشینی نیروهایش از خاک ایران پیشنهاد پایان عملیات نظامی در منطقه خلیجفارس را داد.»*[۲۰]
گزارش- 509
ایران و یمن جنوبی بر توسعه مناسبات میان خود تأکید کردند. حسین شیخالاسلام معاون سیاسی وزارت امور خارجه که در رأس هیئتی به جمهوری دمکراتیک یمن سفر کرده است، امروز برای دومینبار با علی ناصر محمد رئیسجمهوری یمن جنوبی، دیدار و گفتوگو کرد. در این دیدار دو طرف «ضمن تشریح مجدد مواضع دو کشور نسبت به مسائل مهم جهانی و منطقه و اوضاع فلسطین، بر اهمیت تحکیم و توسعه روابط همهجانبه فیمابین مجدداً تأکید کردند.»[۲۱] علی ناصر محمد رئیسجمهور یمن جنوبی، در مصاحبه با شماره اخیر روزنامه لبنانی السفیر روابط کشورش با ایران را عادی توصیف کرد و افزود: «گامهای واقعی در راه تحقق اصول مورد توافق طرفین برداشته شده است و اخیراً موافقتنامه هوایی میان دو کشور نیز منعقد شده است.» وی درعینحال در تبیین موضع یمن دربرابر احتمال بستهشدن تنگه هرمز گفت: «منافع دو کشور درحال جنگ و یا طرفهای دیگر ایجاب نمیکند که تنگه هرمز بسته شود، چون این تنگه گذرگاه مهمی برای اقتصاد جهان محسوب میشود. علاوهبرآن حمله عراق به هدفهای نفتی ایران و بستن تنگه هرمز ازسوی ایران به معنای ضربهزدن به زندگی اقتصادی و منافع حیاتی دو طرف و به اقتصاد جهانی میباشد و نیز تهدیدی علیه صلح جهانی و دادن بهانه بیشتر به امپریالیزم امریکا برای دخالت در امور منطقه و تهدید استقلال کشورهای آن به شمار میرود.»[۲۲]
گزارش- 510
بعد از ترکیه و عربستان، اردن سومین گزینه احتمالی در میان کشور همسایه برای رفع تنگنای صادرات نفت عراق خواهد بود. برایناساس و باتوجهبه توسعه خطوط لوله نفت و گاز عراق، یک نشریه اقتصادی از احتمال افزایش درآمد این کشور در سال آینده میلادی خبر داد. مجله الحوادث در شماره اخیر خود از توافق اردن برای انتقال نفت عراق با استفاده از تانکرهای نفت به خلیج عقبه خبر داد. این مجله «به نقل از ناظران سیاسی پیشبینی کرد که صدور نفت عراق از ابتدای سال آینده مسیحی تا نیمه این سال بهبود یابد تا این کشور بتواند تا تاریخ مذکور روزانه 5/1 میلیون بشکه نفت و تا پایان سال 1984، 3 میلیون بشکه نفت صادر کند.»[۲۳] دراینحال هفتهنامه انگلیسی مید (چاپ لندن) پیشبینی کرد: «در سال 1984، درآمد عراق افزایش یابد و از میزان واردات این کشور کاسته شود.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از لندن، مید توضیح داد: «توسعه خط لوله ترکیه، حمل گاز بهوسیله این لوله و فروش نفت ازطریق عربستان و اردن منشاء افزایش درآمدها خواهد بود.» گزارش این نشریه همچنین حاکی است که واردات عراق در سال 1983 نسبت به سال قبل، حدود 50 تا 60 درصد کاهش داشته است. مید با اشاره به اعتبارات بازرگانی امریکا و اتریش به عراق درزمینه مواد غذایی افزود: «برخی پروژههای غیراستراتژیک چون متروی بغداد به تعویق افتاده است، اما برخی پروژههای دیگر چون جاده شهر دیاله، فرودگاه موصل، طرح توسعه دانشگاه بغداد و طرح آبرسانی بغداد در مرحله طرح و اجرا است.»[۲۴]
گزارش- 511
بهرغم احتمال ضعیف نیاز ایران به مسدودکردن تنگه هرمز، دولتهای عضو شورای همکاری خلیجفارس همچنان تمهیدات وسیعی را دراینباره دنبال میکنند. مجله الدستور (چاپ لندن) در شماره اخیر خود نوشت: «سلطاننشین عمان اخیراً مشورتهایی با رژیم مصر پیرامون مقابله با تهدیدهای ایران دایر بر بستن تنگه هرمز به عمل آورده است.» بنا به این گزارش، مشورتهای مذکور پیش از اعزام عدهای از خلبانان مصری برای تحکیم مواضع نیروهای این کشور در منطقه ظفار (واقع در عمان) انجام گرفت. خبرگزاری جمهوری اسلامی با اعلام این مطلب یادآور شد: «مصر دارای روابط خوبی با سلطاننشین عمان میباشد و دو کشور همکاریهایی درزمینه نظامی دارند و تاکنون مانورهای مشترکی بین دو کشور در مناسبات گوناگون بهطور غیرعلنی انجام گرفته است.»[۲۵] از سوی دیگر، روزنامه اقتصادی انگلیسی لویدز لیست امروز از احتمال انبارشدن نفت خام کشورهای تولیدکننده نفت خلیجفارس در محلی به دور از تنگه هرمز خبر داد. این روزنامه درعینحال افزود: «ایران که درحالحاضر حدود 7 میلیارد دلار اندوخته ارزی دارد و تاحدود زیادی به درآمد نفت متکی است، قادر به تحمل قطع صدور نفت برای یک مدت طولانی نیست. ... درحالحاضر ایران تا شصت روز به مشتریان خود اعتبار میدهد و احتمال افزایش این مدت وجود ندارد.»[۲۶]
گزارش- 512
در آستانه اجلاس کشورهای عضو اوپک، وزارت نفت ایران رایزنیهایی را درزمینه قیمت و سهمیه تولید نفت اوپک آغاز کرده است. عباس هنردوست معاون وزارت نفت ایران، که برای دیداری یکروزه از قطر وارد دوحه شده است، در مصاحبه با خبرگزاری رویتر گفت مذاکرات دوستانه و ثمربخشی با شیخ عبدالعزیز بن خلیفه آل ثانی وزیر نفت و دارایی قطر، داشته است. وی افزود: «کنفرانس اوپک که قرار است 7 دسامبر [16 آذر] در ژنو تشکیل شود ازجمله مسائلی بود که در این مذاکرات مورد بررسی قرار گرفت.» هنردوست تأکید کرد ایران تصمیمات گرفتهشده در اجلاس قبلی اوپک در لندن را اجرا کرده و میکند. در نشست مذکور بهای نفت از 34 دلار به 29 دلار در هر بشکه کاهش یافت و سقف تولید روزانه اوپک 500/17 میلیون بشکه در نظر گرفته شد. تحلیلگران صنعت نفت اخیراً گفتهاند تولید کل اوپک به 19 میلیون بشکه رسیده است، ولی نشریه بررسی اقتصادی خاورمیانه امروز اعلام کرد: «میزان تولید، دوباره به پایینتر از 18 میلیون بشکه در روز کاهش یافته است.» معاون وزارت نفت ایران پس از اقامت یکروزه در دوحه، راهی ابوظبی شد تا با مقامات وزارت مواد نفتی و منابع معدنی و امور انرژی و نفت امارات عربی متحده نیز دیدار و گفتوگو کند.[۲۷] رادیو امریکا در گزارشی با اشاره به دیدار معاون وزارت نفت ایران از کشورهای تولیدکننده نفت حوزه خلیجفارس گفت: «ایران خواستار افزایش سهمیه نفت صادراتی خود است که ازسوی اوپک تعیین شده است.»[۲۸] رادیو اسرائیل نیز دراینزمینه اعلام کرد: ایران درصدد افزایش سهمیه فعلی از 2 میلیون و 400 هزار بشکه در روز حداقل به 3 میلیون بشکه است. این رادیو مدعی شد: «کارشناسان نفتی عقیده دارند که ایران عملاً روزی 2 میلیون و 700 هزار بشکه نفت صادر میکند که 300 هزار بشکه آن ازطریق قراردادهایی پنهانی و خارج از چارچوب اوپک به فروش میرسد.»[۲۹] امروز همچنین اعلام شد کمیته هماهنگی وزرای نفت اوپک که وظیفه آن اتخاذ سیاست واحد درزمینه تعیین قیمت و سهمیه تولید اعضای اوپک است، در لندن آغاز به کار کرد. به گفته منابع نفتی کویت شیخ زکی یمانی وزیر نفت و معاون پادشاهی سعودی ریاست کمیته مذکور را برعهده خواهد داشت.[۳۰]
گزارش- 513
درپی اظهارات چندی پیش عبدالرحمن قاسملو رهبر حزب دمکرات کردستان، مبنیبر تصویب طرحی با همکاری سازمان مجاهدین خلق (منافقین) برای خودمختاری کردستان ایران* امروز رادیو بغداد متن کامل طرح مذکور را قرائت کرد. این طرح شامل مفادی نظیر خودمختاری "تمامی کردستان ایران" که قلمرو جغرافیایی آن با آراء مردم منطقه کردنشین تعیین میشود، حدود و ثغور قانونگذاری و اداره امور داخلی، رسمیت زبان کردی در آموزش و مکاتبات داخلی، حقوق و آزادیها و نظام قضایی منطقه خودمختار میباشد. پیش از اعلام مواد طرح، رادیو بغداد متن بیانیه مسعود رجوی رهبر سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را بدین شرح پخش کرد: «این طرح را رئیسجمهور بنیصدر و احزاب و سازمانها، گروهها و شخصیتهای عضو شورای ملی مقاومت بهاتفاق آرا تصویب کردهاند.» در این بیانیه همچنین آمده است که طرح مذکور در مقدمه خود «دولت موقت جمهوری دمکراتیک اسلامی ایران را اکیداً موظف میسازد تا برای تحقق این طرح تلاشهای لازم را مبذول دارد؛ چراکه کلیه اعضای شورای ملی مقاومت منجمله آقای دکتر قاسملو دبیرکل حزب دمکرات کردستان ایران، فیالمثل دررابطهبا مراجعه به آرای عمومی مردم منطقه کردستان جهت تعیین قلمرو جغرافیایی منطقه خودمختار کردستان بر آن بودهاند که این کاری است که نه ما و نه هیچکس دیگر نمیتواند در همان فردای سقوط رژیم ... و در یک ضربالاجل بسیار کوتاه آنهم بهنحوی درست آن را به سرانجام برساند.» رجوی در ادامه بیانیه خود پیشبینی کرده است انتشار طرح خودمختاری کردستان با واکنشهای مختلف «از راست و مواضع چپنمایانه» مواجه خواهد شد و بهعنوان پاسخی به مخالفان افزوده است: «در طرح حاضر ملاحظه میکنیم انسجام درون شورای ملی مقاومت علیرغم تمامی اختلافنظرهای عقیدتی و سازمانی و سیاسی اعضای آن، پیوسته در چارچوب برنامه شورای ملی مقاومت و دولت موقت جمهوری دمکراتیک اسلامی ایران و سایر اسناد و مصوبات شورا افزایش مییابد. این حقیقت از سوی دیگر نشان آن است که برای یک ایران دمکراتیک برای صلح و آزادی برای امنیت سیاسی و اجتماعی و برای توسعه و نوسازی ملی هیچ راهحل دیگری جز شورای ملی مقاومت موجود نیست.»*[۳۱]
گزارش- 514
یک مقام ارشد وزارت امور خارجه امریکا اعلام کرد امریکا سوریه را دشمن خود در منطقه غرب آسیا به شمار نمیآورد. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس از واشنگتن، پس از آنکه یک مقام رسمی امریکا به سوریه هشدار داده بود درصورت ادامه تیراندازیها بهسوی پروازهای شناسایی هواپیماهای امریکایی بر فراز بیروت با اقدام تلافیجویانه مواجه خواهد شد، ریچارد مورفی مشاور وزیر امور خارجه امریکا در امور خاورمیانه و آسیای جنوبی، در سخنانی خطاب به کمیته فرعی خاورمیانه و اروپایی مجلس نمایندگان امریکا، تأکید کرد: «بدون شک میتوان گفت که سوریه مانعی در راه صلح لبنان است و بهمنزله یک مشکل به شمار میرود، لکن این بدین معنی نیست که سوریه دشمن است زیرا آنها دشمن نیستند.» مشاور وزیر امور خارجه امریکا در امور خاورمیانه همچنین تصریح کرد: «اگرچه معامله با سوریها بسیار دشوار است، ولی آنها به توافق خود پایبند هستند.» وی با اشاره به موافقتنامه مربوط به بلندیهای جولان - که در اواسط دهه 1970 مطرح شد - خاطرنشان کرد: «این مرزها از آن زمان تاکنون، یکی از آرامترین مناطق بودهاند.» مورفی افزود: «امریکا به تلاشهای خود برای کسب توافق سوریه درمورد خروج نیروهایش ادامه میدهد.»[۳۲] از سوی دیگر و درحالیکه طبق گزارش خبرگزاری فرانسه، پرواز طولانی هواپیماهای شناسایی اف14 امریکا بر فراز بیروت همچنان ادامه دارد، خبرگزاری آسوشیتدپرس اعلام کرد: دیدار دونالد رامسفلد از دمشق بهعلت بیماری حافظ اسد رئیسجمهوری سوریه به تأخیر افتاده است. براساس این گزارش، فرستاده ویژه رئیسجمهوری امریکا به منطقه غرب آسیا پس از دیدار و گفتوگو با امین جمیل رئیسجمهور، شفیق وزان نخستوزیر و کامل الاسعد رئیس پارلمان لبنان از بیروت عازم ایتالیا شد.[۳۳] رامسفلد در ملاقات خود با جمیل دعوت رونالد ریگان رئیسجمهور امریکا، برای سفر به واشنگتن را به وی ابلاغ کرد. «به عقیده منابع آگاه، این دیدار روز دوشنبه آینده آغاز خواهد شد.»[۳۴] از سوی دیگر، رادیو اسرائیل در تفسیری ضمن اشاره به آغاز سفر دهروزه خیم هرتزوگ رئیسجمهور رژیم صهیونیستی به نیویورک و اعلام اینکه این سفر راهگشای دیدار آینده نخستوزیر و وزیر دفاع این رژیم از واشنگتن خواهد بود، گفت: «اکنون درمورد بسیاری از رویدادهای خاورمیانه [غرب آسیا]، مواضع اسرائیل و ایالات متحده و هدفهای استراتژیک دو کشور در یک جهت قرار دارند. گرچه گاهی هدفهای تاکتیکی آنها با یکدیگر ناقض بوده و موجب برخورد و اصطکاک میشود، همکاری و همگامی دو کشور بهویژه درمورد مسئله لبنان به چشم میخورد.» رادیو اسرائیل سپس با اشاره به اختلافنظرهای محدودی که میان امریکا و رژیم اسرائیل در برخی مسائل و بحرانهای منطقه غرب آسیا وجود دارد، افزود تا دو هفته دیگر که سفر نخستوزیر و وزیر دفاع اسرائیل به امریکا آغاز خواهد شد «مطالب و مسائلی را که با سران امریکا به بررسی، ارزیابی و تصمیمگیری خواهند گذاشت در آینده منطقه و سرنوشت بحرانهای موجود تأثیری اساسی خواهد داشت.»[۳۵]
گزارش- 515
در ادامه درگیریها میان گروههای فلسطینی، جنبش توحید اسلامی خواستار دخالت فوری ایران و بعضی از کشورهای عرب شد. از سوی دیگر، رهبر اتحاد شوروی از یاسر عرفات و رئیسجمهور سوریه خواست اختلافات خود را کنار بگذارند. جنبش توحید اسلامی که بزرگترین گروه اسلامی (اهلسنت) در شمال لبنان و دارای نفوذ زیاد در شهر طرابلس است امروز با صدور بیانیهای از گروههای درگیر فلسطینی خواست با پایاندادن درگیری خود، به مقابله با رژیم صهیونیستی روی آورند. این جنبش همچنین از «امام خمینی رهبر امت اسلامی و بعضی از رهبران کشورهای عربی و دبیرکل جامعه عرب و سازمان کنفرانس اسلامی خواهان دخالت فوری برای پایاندادن به محاصره شهر طرابلس شد» و بهعنوان یکی از حامیان سازمان آزادیبخش فلسطین «از تماسهای عرفات با رژیم اردن انتقاد کرده و آن را خطا دانست.» در همین حال، اعلام شد یاسر عرفات رئیس کمیته اجرایی سازمان آزادیبخش فلسطین و فاروق قدومی رئیس دفتر سیاسی این سازمان، هفته آینده در رأس هیئتی عازم مسکو خواهند شد. به نوشته روزنامه کویتی القبس، شوروی مقادیری سلاح به نیروهای هوادار عرفات تحویل داده و آندروپوف نیز با ارسال پیامهایی برای رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین و رئیسجمهوری سوریه از آنها خواسته است «بهخاطر همبستگی اعراب اختلافهای خود را کنار بگذارند.» به گزارش آسوشیتدپرس، القبس ضمن درج بخشهایی از پیامهای رهبر شوروی به عرفات و حافظ اسد، نوشته است: «آندروپوف در پیام خود به اسد از اینکه سوریه فعالانه در جنگ بین شورشیان فلسطینی و نیروهای وفادار به عرفات در شمال لبنان شرکت دارد، گلایه کرده است.» وی تصریح کرده «شوروی اعتقاد راسخ دارد سوریه میتواند حداقل به این جنگ پایان دهد.»[۳۶]
پاورقیها
منابع و مآخذ روزشمار 1362/08/23
- ↑ سند شماره131/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر٤، گزارش راوی قرارگاه خاتمالانبیا(ص)، داود رنجبر، صص 122 و 123؛ و- سند شماره 290/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راویان قرارگاه خاتمالانبیا(ص) در عملیات والفجر٤، داود رنجبر و محسن رخصتطلب، 19/8/1362 تا 28/8/1362، ص49؛ و- سند شماره 297/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در عملیات والفجر٤، محمدرضا دیانی، 20/8/1362 تا 5/9/1362، ص45.
- ↑ سند شماره 290731 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، 23/8/1362؛ و- سند شماره 366007 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری آبادان به اداره کل سیاسی - انتظامی استانداری خوزستان، 23/8/1362؛ و- سند شماره 291061 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانداری خرمشهر به اداره کل سیاسی - انتظامی استانداری خوزستان، 23/8/1362.
- ↑ سند شماره 359146 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمالغرب ژاجا (رکن٣) به فرماندهی ژاجا (رکن٣ - مرکز فرماندهی)، 24/8/1362؛ و- سند شماره 399882 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیات شمالغرب ژاجا (رکن٣) به فرماندهی ژاجا (رکن٣ - مرکز فرماندهی)، 26/8/1362.
- ↑ سند شماره 359142 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ارومیه (فرماندهی) به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) (طرح و برنامه عملیات)، 24/8/1362.
- ↑ سند شماره131/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات والفجر٤، گزارش راوی قرارگاه خاتمالانبیا(ص)، داود رنجبر، صص 122 و 123؛ و- سند شماره 290/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راویان قرارگاه خاتمالانبیا(ص) در عملیات والفجر٤، داود رنجبر و محسن رخصتطلب، 19/8/1362 تا 28/8/1362، ص49؛ و- سند شماره 297/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در عملیات والفجر٤، محمدرضا دیانی، 20/8/1362 تا 5/9/1362، ص45.
- ↑ سند شماره 359148 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد ناحیه کردستان (اطلاعات) به ستاد منطقه١١ (اطلاعات)، 23/8/1362.
- ↑ سند شماره 309082 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از طرح و عملیات لشکر١٩ (فرماندهی) به سپاه لشکر١٩ (فرماندهی)، 24/8/1362؛ و- سند شماره 197420 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اطلاعات عملیات ناحیه کردستان به اطلاعات ناحیه کردستان (فرماندهی)، 23/8/1362.
- ↑ سند شماره 439104 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه، 2/9/1362؛ و- سند شماره 113752 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه مناطق کردنشین، شماره 143، 27/8/1362، ص١.
- ↑ سند شماره 641069 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، 29/8/1362.
- ↑ سند شماره 348028 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از استانداری کردستان به وزیر کشور، 25/8/1362.
- ↑ سند شماره 45053 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه، 2/9/1362.
- ↑ سند شماره 197417 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد ناحیه کردستان (اطلاعات) به دفتر سیاسی ناحیه کردستان، 23/8/1362.
- ↑ سند شماره 359146 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و- سند شماره 359148 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین؛ و- سند شماره 399884 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از قرارگاه عملیاتی شمالغرب ژاجا (رکن٣) به فرماندهی ژاجا (رکن٣ - مرکز فرماندهی)، 27/8/1362.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 24/8/1362، ص12.
- ↑ همان.
- ↑ همان، ص11.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 240، 24/8/1362، صص 3 و 4، پکن - خبرگزاری یوگسلاوی، 23/8/1362.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 24/8/1362، ص5، رادیو بیبیسی، 23/8/1362.
- ↑ همان، ص4، رادیو امریکا، 23/8/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 240، 24/8/1362، ص4، مسکو - خبرگزاری آلمانغربی، 23/8/1362.
- ↑ روزنامه کیهان، 25/8/1362، ص2.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 241، 25/8/1362، صص 5 و 6، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/8/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 240، 24/8/1362، ص11، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 23/8/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 241، 25/8/1362، ص19، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/8/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 240، 24/8/1362، ص10، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 23/8/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 241، 25/8/1362، ص12، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 24/8/1362.
- ↑ روزنامه کیهان، 24/8/1362، ص3.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 24/8/1362، ص4، رادیو امریکا، 23/8/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 241، 25/8/1362، ص34، رادیو اسرائیل، 24/8/1362.
- ↑ روزنامه کیهان، 24/8/1362، ص3.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 240، 24/8/1362، صص 48 - 41، رادیو بغداد، 23/8/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارشهای ویژه، شماره 241، 25/8/1362، صص 22 و 23، واشنگتن - آسوشیتدپرس، 24/8/1362.
- ↑ روزنامه کیهان، 24/8/1362، ص20.
- ↑ روزنامه کیهان، 25/8/1362، ص20.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 24/8/1362، صص 14 - 12، رادیو اسرائیل، 23/8/1362.
- ↑ روزنامه کیهان، 24/8/1362، ص24.