1364.04.12: تفاوت میان نسخه‌ها

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «'''<big>روزشمار جنگ</big>''' '''<big>پنجشنبــــــه</big>''' '''<big>16 آبان 1364</big>''' '''<big>23 صفر 1406</big>''' '''<big>7 نوامبر 1985</big>''' == 1 == در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
سطر ۱: سطر ۱:
'''<big>روزشمار جنگ</big>'''
{{جعبه زندگینامه
|عنوان = روزشمار جنگ سال 1364
|نام = 1364.04.12
|نام دیگر= دوازده تیر
|روز= 12 تیر 1364
|تاریخ شمسی= 1364.04.12
|تاریخ میلادی=14 شوال 1405
|تاریخ قمری= 3 ژوئیه 1985
|اسامی عملیات=
|اسامی شهدا=
|اسامی اسرا=
}}


'''<big>پنجشنبــــــه</big>'''
  <div class="bootstrap-btn">[[1360.04.12]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1361.04.12]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1362.04.12]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1363.04.12]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1365.04.12]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1366.04.12]]</div>
  <div class="bootstrap-btn">[[1367.04.12]]</div>


'''<big>16 آبان  1364</big>'''


'''<big>23 صفر    1406</big>'''
<div style="text-align:justify">


'''<big>7 نوامبر 1985</big>'''


== 1 ==
== گزارش- 194 ==
در تلاش برای ادامه طرح‌ریزی و آماده‌سازی عملیات گسترده سپاه پاسداران در سال جاری در منطقه فاو عراق (که منطقه عملیاتی فدک نام‌گذاری شده است)، امروز در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران جلسه‌ای با حضور فرماندهان ارشد سپاه پاسداران: رحیم صفوی فرمانده نیروی زمینی سپاه، غلامعلی رشید مسئول معاونت عملیات نیروی زمینی سپاه، عزیز جعفری فرمانده قرارگاه قدس سپاه، عباس محتاج فرمانده قرارگاه سلمان و فرمانده ناحیه 4 سپاه، احمد غلامپور (جانشين قرارگاه كربلا) و... تشکیل شد. در این جلسه مسئولان نیروی زمینی سپاه، باتوجه‌به مشکلات بسیاری که در سر راه عبور از اروندرود و اجرای عملیات در منطقه فاو وجود دارد، مخالفت جدی خود را با اجرای عملیات در این منطقه اعلام کردند و برای اجرای عملیات در مناطق دیگر پیشنهادهایی دادند.
[[رده:1]]
خلاصه‌ای از گزارش امروز راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ در قرارگاه مرکزی سپاه، درباره دیدگاه‌های مسئولان نیروی زمینی سپاه چنین است:


پس از یک‌ روز وقفه در بررسی طرح‌‌های عملیاتی ـ که صرف پیگیری کار مهندسی در مناطق عملیاتی هور و فدک (منطقه عملیاتی فاو) گردید ـ از اوایل امروز بار دیگر مباحث اصلی عملیات آغاز شد. در طول روز مسئولان نیروی زمینی سپاه گفت‌وگو‌های بسیاری کردند و درباره مطالب متعددی ازجمله تأمین شرایط لازم برای اجرای عملیات تبادل‌نظر شد. به‌تدریج مباحث گسترده‌تر و موضوعات جدیدی مطرح شد تا جایی که غلامعلی رشید مسیر بحث را تغییر داد و گفت:
در حالي كه چهار روز از پايان مهلت دو هفته‌اي بغداد براي آغاز حملات مجدد به‌شهرها، مي‌گذرد هنوز اقدام قابل ذكري در خصوص جنگ شهرها صورت نگرفته است و تنها راديو بغداد همچنان با گفتارهاي تهديد‌آميز در ايجاد رعب و نگراني مي‏كوشد، از جمله خطاب به مردم ايران گفت: «يا بايد رژيم را نابود سازيد يا خود را براي مرگ تدريجي آماده كنيد. بسيار روشن است و ثابت شده است تا روزي كه اين رژيم ]ايران[ وجود دارد، شما روي آسايش و آرامش را نمي‌بينيد، پس يا رژيم را بايد نابود سازيد يا خود را براي نابودي آماده كنيد.»<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشريه، "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 106 (13/4/1364)، ص44، بخش فارسي راديو بغداد، 12/4/1364.</ref> به اين ترتيب جنگ رواني عراق همچنان ادامه دارد. راديو بغداد: «عراق مراكز اقتصادي و صنعتي را مورد حملات بس شديدتر از گذشته قرار خواهد داد و به حكام تهران طعم جنگ‏طلبي‌هاي خود را خواهد چشانيد.»<ref>واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 13/4/1364، راديو بغداد، 12/4/1364.</ref>


«اصلاً بیاییم پیشنهاد بدهیم که امسال در جنوب، عملیات وسیع انجام ندهیم. تا عید 15 عملیات قدس [عملیات محدود] می‌توانیم انجام دهیم و در این فاصله دو الی سه منطقه را از هر نظر آماده کنیم و در سال آینده عملیات بزرگ انجام دهیم. امر غافلگیری برای ما مهم است. با نیرویی که حداکثر تا 70 گردان می‌رسد می‌توانیم در شمال‌غرب عملیاتی نسبتاً خوب انجام دهیم.»
==  گزارش- 195 ==


حاضران در جلسه با این پیشنهاد که پیش‌ازظهر و بدون حضور محسن رضایی مطرح شد، موافقت و هریک به‌نوعی آن را تصدیق ‌کردند. در ادامه بحث مزیت‌هایی برای این طرح پیشنهادی بیان شد:
در ادامة هم‏دستي‌هاي نيروهاي ضدانقلابي داخلي ايران با عراق، يك واحد اطلاعاتي سپاه گزارش داد: «ازسوي عراق سه كاميون اسلحه و مهمات به ايران وارد شد و در منطقة "پله‌كي" (بين بانه و مريوان) تحويل نيروهاي كومه‏له گرديد.»<ref>سند شماره 009428 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش نوبه‌اي"، واحد اطلاعات نظامي قرارگاه عملياتي خاتم‌الانبيا(ص)، شماره 135 (12/4/1364).</ref>


1. رعایت غافلگیری.
==  گزارش- 196 ==


2. آماده‌کردن سه منطقه فدک (فاو)، حیدر (روطه ـ قرنه) در هور و شمال منطقه عملیاتی بدر.
در حالي كه ژاپن در عمل به تعهداتش در پروژة پتروشيمي سرباز مي‌زند، "ناكازونه" نخست‌وزير اين كشور، در دومين ملاقات خود با هاشمي‌رفسنجاني، نهايت همكاري ايران را براي از سرگيري پروژة پتروشيمي ايران و ژاپن، خواستار شد. آقاي رفسنجاني نيز براي اتمام اين پروژه، آمادگي ايران را براي همكاري با ژاپن اعلام كرد.
روزنامة ژاپني "آساهي شيمبون" دربارة اين ملاقات نوشت كه رئيس مجلس ايران پذيرفته كه ادامة جنگ عراق و ايران در روابط ايران با ژاپن مشكل ايجاد مي‌كند و افزوده كه به نظر مي‌رسد بخش خصوصي ژاپن به دليل عدم ثبات در خاورميانه، محتاط بوده و به علاوه، ژاپن درمورد نخريدن نفت از ايران، به‏وسيلة بعضي از كشورهاي ديگر صادر كنندة نفت در فشار است.
روزنامة انگليسي زبان "ژاپن تايمز" نيز نوشت: «رفسنجاني در اين ملاقات خواستار افزايش تدريجي خريد نفت ژاپن از ايران شد و گفت كه ايران نيز در مقابل، واردات خود از ژاپن را افزايش خواهد داد و به كمپاني‌هاي اين كشور اجازه خواهد داد تا بيش‏تر در پروژه‌هاي توسعه ايران شركت كنند.» به نوشتة اين روزنامه، سپس ناكازونه گفته است كه ژاپن همة كوشش خود را به كار خواهد برد تا در معامله با ايران، خريد نفت و حجم تجارت را افزايش دهد. "ژاپن تايمز" در عين حال به نقل از يك مقام بلندپاية دولت ژاپن نوشت كه ناكازونه تعهدي براي خريد نفت از ايران نكرده‏است.<ref>مأخذ1، صص 12 و 13، توكيو.</ref>
آقاي هاشمي‌رفسنجاني همچنين بعدازظهر امروز در يك مصاحبة مطبوعاتي و راديو تلويزيوني بزرگ در كلوپ مطبوعاتي ژاپن حضور يافت و به سؤالات حدود سيصد تن از خبرنگاران در مورد مسائل مختلف از جمله مواضع ايران در قبال جنگ، تروريسم، روابط با امريكا و كشورهاي غربي و مذاكرات با مقام‏هاي ژاپني پاسخ داد. آقاي هاشمي در مورد موضع ايران در قبال تروريسم گفت: «ما هرگونه تروريسم مخصوصاً هواپيماربايي را محكوم مي‌كنيم و فكر مي‌كنيم تروريسم ماية وحشت افراد بي‏گناه است. با اين حال، ما حاضر نيستيم فقط مظلوم را محكوم كنيم؛ برعكسِ كشورهاي محافظه‌كار، ما اول ريشه را بعد شاخه را محكوم مي‌كنيم. ريشة اين‌ها اعمال ابرقدرت‌ها و قدرت‌هاي متجاوز هستند.»
وي در مورد شرايط جمهوري‌اسلامي ايران براي پايان دادن به جنگ، گفت: «با كسي كه اين همه جنايت و خسارات وارد آورده، چه بايد انجام داد؟ با باند هيتلر چگونه رفتار شد؟ هر كاري كه با او كردند، با صدام نيز به‌عنوان متجاوز بايد كرد.» با اين همه، آقاي هاشمي گفت: «نتيجة دادگاهي كه تعيين مي‌شود را ما قبول مي‌كنيم ولي فكر مي‌كنيم كم‏ترين مجازات اين گونه جنايات اين است كه رژيم عراق برود و مردم عراق حكومت جديدي را روي كار آورند. حال اگر چنين دادگاهي تشكيل نشده، ما خود بايد با زور اين كار را انجام دهيم.»
هاشمي در پاسخ به اين سؤال كه "آيا در سفر به چين موافقتي بين شما و اين كشور براي خريد سلاح صورت گرفته است؟" گفت: «سيستم نظامي ما غربي است و كمي هم روسي، ولي اسلحة چين به درد ما نمي‌خورد و مدت زيادي را بايد صرف آموزش به كارگيري اين سلاح‌ها كنيم.» وي به اين سؤال كه "آيا با رئيس‌جمهور سوريه در مورد موضع شوروي مذاكراتي انجام داده است"، جواب مثبت داد.
آقاي هاشمي در مورد مذاكراتش با مقام‏هاي ژاپني، گفت: «ما مايليم ژاپن در ايران فعال باشد و پروژة پتروشيمي يكي از بهترين طرح‌هاي ايران و ژاپن است.» از وي سؤال شد كه "آيا مي‌توان گفت اگر شما روابط با غرب را گسترش دهيد و رفت و آمد بيش‏تر شود، بهتر خواهد بود؟" آقاي هاشمي: «ما بنا نداشتيم بعد از انقلاب با امريكا علي‏رغم مسئوليت آن‏ها در قبال حمايت از شاه و جنايات وي، قطع رابطه كنيم و گفتيم سفارت داشته باشند، ولي توطئه‌هاي مختلف ادامه پيدا كرده‏است. در حال حاضر نيز با توجه به رفتار دولت امريكا هيچ‏گونه موافقتي با امريكا نخواهيم داشت و اين مسئله بستگي به خودشان دارد كه از توطئه‌هاي‏شان دست بردارند و شروع كننده باشند.»
از رئيس‌ مجلس شوراي اسلامي سؤال شد كه "آيا در آزادي گروگان‌هاي امريكايي هواپيماي ربوده شده، شما نقش ايفا كرده‌ايد؟" وي گفت: «من نقش خاصي نداشتم؛ در سوريه با مسئولين آن كشور صحبت كرديم كه تلاش شود تا اين مسئله به خوبي تمام شود.»<ref>روزنامة اطلاعات، 13/4/1364، ص3.</ref>


3. آمادگی تجهیزات.
==  گزارش- 197 ==


4. امکان فراهم‌آوردن نیروی بیشتر برای جنوب در زمستان آینده.
امروز "ديويدكيمچه" يك مديركل در وزارت خارجة اسرائيل، در كاخ سفيد با "رابرت مك‌فارلين" مشاور امنيت ملي رئيس‌جمهور امريكا، ملاقات كرد تا وي را از آنچه فردي به نام "قرباني‌فر" راجع به نظر مقام‏هاي ايران به اسرائيلي‌ها گفته است، آگاه سازد. كيمچه همچنين موضع دولت امريكا را دربارة آغاز مذاكرات سياسي با مقام‏هاي رسمي ايران، جويا شد. در اين ملاقات قرباني‌فر به‌عنوان شخصي كه روابطي حسنه با مقام‏هاي ايراني دارد‏، معرفي شد. گفتني است كه سازمان اطلاعات مركزي امريكا (سيا) از قبل قرباني‌فر را مي‌شناخته و با وي تماس نيز داشته است. ديويدكيمچه بر اساس آنچه از قرباني‌فر شنيده، به مك‌فارلين گفته است: «به نظر ايرانيان، امريكاييان بايد حسن نيت خود را نشان دهند تا ايران بتواند از نفوذ خود بر حزب‌الله جهت آزادي گروگان‌ها در بيروت استفاده كند... ايرانيان نهايتاً به چيزي براي نشان دادن و علاقه به گفت‌وگو، نيازمندند و اين چيز احتمالاً اسلحه مي‌تواند باشد.» مك‌فارلين بعدها به هيئت بررسي "تاور" گفت كه رئيس‌جمهور امريكا به اين پيشنهاد علاقه و توجه نشان داد و اعتقاد داشت كه امريكا بايد از اين امر بهره‌برداري نمايد.<ref>سند شماره 00228 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ترجمه "گزارش تاور"، صص 44 و45. </ref>
در اين حال، راديو امريكا به نقل از مجلة فرانسوي زبان "وئسته" [شماره مورخ سوم ژوئيه، زير عنوان "ملايان و شيطان شوروي"] گفت: «از آن‌جا كه مقامات كشورهاي اروپاي غربي در برآوردن درخواست‌هاي جناح معتدل حكومت اسلامي نتوانستند به سرعت و به موقع تصميم لازم را اتخاذ كنند، لاجرم اين جناح در برابر گروه افراطي و چپ ملايان كه عقيده دارند براي پيروزي انقلاب اسلامي مانعي ندارد تا با گروه كشورهاي سوسياليستي و در رأس آنان با شوروي كنار آمد، بازي را به نفع خود به پايان رسانده‏است و به اين ترتيب ديدار چند هفته پيش محسن رفيق‌دوست - مرد نيرومند ايران - از صوفيه پايتخت بلغارستان، مركز خريد و فروش، سلاح بلوك شرق قابل توجيه و درك است.»<ref>خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية "گزارش‌هاي ويژه"، شمارة 114 (21/4/1364)، ص31، راديو امريكا.</ref>
از سوي ديگر، وزير خارجة تركيه پس از سفر به امريكا، ضمن گفت‌وگوهاي غيررسمي با برخي ديپلمات‌هاي ايراني، به سفر اخير مديركل اروپا و آسياي وزارت خارجة ايران به مسكو، اشاره كرد و پرسيد: «به نظر شما آيا ايران مايل است با امريكا تماس داشته باشد يا اين كه شخص ثالثي از طرف ايران تماس بگيرد؟» او كه از تعديل مواضع امريكا درمورد ايران صحبت كرد، تلويحاً نشان داد كه مايل است نقش واسطة گفت‌وگوي بين ايران و امريكا و نيز پايان جنگ را به عهده بگيرد.<ref>بولتن وزارت خارجه، 12/4/1364.</ref>


5. تکمیل و تثبیت تشکیلات نیروی زمینی سپاه تا سال آینده.
==  گزارش- 198 ==


در مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو نیز دلایل زیر برشمرده شد:
وزيران اطلاعات كشورهاي عربي در پايان اجلاس خود با انتشار بيانيه‌اي از ايران و عراق خواستند با امضاي يك توافق‏نامة مشترك تحت نظارت سازمان‌ملل و براساس توافق بين‌المللي، با يك‏ديگر صلح كنند. اين بيانيه با نارضايتي دولت‌هاي سوريه، الجزاير، جمهوري دمكراتيك يمن، لبنان و ليبي روبه‏رو شد.<ref>روزنامة كيهان، 13/4/1364.</ref>


1. رعایت غافلگیری ناممکن است.
==  گزارش- 199 ==


2. شرایطی که فرماندهان برای اجرای عملیات مشخص کرده‌اند، تأمین نشده است.
دولت كويت در ادامة اخراج ايرانيان مقيم اين كشور، در چند روزگذشته 164 تن ديگر از كارگران مسلمان ايراني را پس از محبوس كردن آن‏ها در بازداشت‌گاه‌ها به مدت 25 تا 30 روز و ضبط اموال‏شان، از اين اميرنشين اخراج كرد.<ref>روزنامة اطلاعات، 12/4/1364، ص1.</ref> قبلاً نيز مطبوعات از اخراج گروهي از ايرانيان مقيم كويت خبر داده بودند.


3. زمان کافی برای آماده‌کردن زمین ازجنبه مهندسی دراختیار نیست.
==  گزارش- 200 ==


4. نیروی موردنیاز تأمین نشده است.
به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "حميد دهقان‌پور" يكي از 30 اسير آزاد شده كه تنها فرد آزاد شده از " اردوگاه موصل 1" در جمع 30 اسير معلول آزاد شدة اخير است، اوضاع اين اردوگاه را - كه محل نگه‏داري اسيران عمليات خيبر مي‌باشد - تشريح كرد. وي كه تا قبل از اسارت در عمليات خيبر، هم در مقابله با ضدانقلابيون در كردستان و هم هنگام آموزش نظامي از هر دو پا زخمي شده‏بود و هم اكنون از ناحيه پا كاملاً فلج مي‌باشد، در مورد " اردوگاه موصل 1" گفت:
«حدود 1850 تن از اسراي عمليات خيبر به مدت ده ماه به دور از اطلاع مأموران صليب‌سرخ جهاني در اين اردوگاه زنداني بوده و تحت انواع شكنجه‌ها، تنبيه و توهين بدني و جسماني قرار داشتند و با توجه به ضرباتي كه دشمن در اين عمليات از رزمندگان اسلام دريافت كرده‏بود، به هر طريق ممكن سعي داشتند كه روحية برادران اسير را شكسته و آن‏ها را منفعل نمايند كه به خواست خدا و پايداري و اتحاد برادران اسير به هيچ يك از اهداف پليد خود نائل نشدند ... تنبيه بدني در مورد اسراي عمليات خيبر به حدي شديد بود كه چند نفر از برادران اسير به نقص عضو دچار شده و تعداد ديگري در زير شكنجه‌هاي وحشيانه دژخيمان صدامي به شهادت رسيدند و پيكر مطهرشان را در حوالي اردوگاه در گورستان - كه به همين منظور ساخته‌اند - به خاك سپردند.»
وي همچنين گفت: «اين اردوگاه اصولاً آب ندارد و غذاي آن نيز از سبزي‌هايي كه بچه‌ها كاشته‌اند و به وسيله آب فاضلاب آبياري مي‌شود، بدون هيچ‏گونه ضدعفوني تأمين مي‌شود و به همين سبب اسهال خوني در بين اسرا بسيار رايج است و هر كس به هر عنوان مريض شود و به درمانگاه اردوگاه مراجعه كند "واليوم" به او مي‌دهند. مأموران صليب‌ سرخ جهاني در جريان قرار گرفتند ولي كاري انجام ندادند.»<ref>مأخذ 1، صص 6 و 7.</ref>
دهقان‌پور افزود: «مأموران عراقي در برابر اين همه شكنجه ]توسط عراقي‌ها[ از ما ]اسراي ايراني[ مي‌خواستند كه نامة تشكرآميزي به صدام و يا مقاله‌هايي در جهت تأييد حكومت عراق براي درج در مطبوعات اين كشور و يا روزنامه‌هاي گروهك‌هاي ضدانقلاب بنويسيم كه با اتحاد و يكپارچگي اسرا برخلاف آنچه ظاهراً در اردوگاه "رمادي‏1" انجام شده بود، اين كار انجام نشد.»<ref>مأخذ 1، صص 6 و 7، "حميد دهقان‌پور" اسير ايراني در اردوگاه موصل 1.</ref>


5. هماهنگی در فعالیت‌هایی که برای تأمین امکانات می‌شود وجود ندارد.
==  گزارش- 201 ==


6. اجرای تک پشتیبانی در جزیره مینو میسر نیست.
با ديدار از انگلستان، امروز سفر "جورج‌بوش" معاون رئيس‌جمهوري امريكا به هفت كشور صنعتي اروپا پايان يافت. دست‌يابي به راه‌حلي جهت مقابله با تروريسم و تعيين يك استراتژي مشترك در اين خصوص، يكي از اهداف اين سفر بوده است.
به‌گزارش خبرگزاري فرانسه از واشنگتن، بوش هنگام ورود به لندن در فرودگاه "هيترو" به خبرنگاران گفت: «ما مي‌بايست از جان مسافران خود به بهترين وجهي حفاظت كنيم، پس چه بهتر كه اقدام‌هاي‏مان در اين ارتباط هماهنگ بشود.» قبل از ورود بوش به لندن، "تاچر" نخست‌وزير انگليس، در نطقش در پارلمان انگليس گفته بود: «استفاده فرودگاه بيروت به‌عنوان پايگاهي براي حملات تروريستي به خارج از لبنان، غيرقابل تحمل است.»<ref>مأخذ 10، ص آخر.</ref>
همچنين به‌گزارش يونايتدپرس از لندن، در مذاكرة بوش با "مارگارت تاچر" دو طرف به‌عنوان اولين ضربه در جنگ عليه هواپيماربايي، خواستار تحريم فرودگاه بيروت شدند. در اعلامية مشترك انگليس و امريكا - كه در پايان سفر معاون رئيس‌جمهوري امريكا از انگلستان انتشار يافت - دو طرف وعده دادند در جهت عقد قراردادي بين همة كشورهايي كه درخصوص حفظ امنيت هواپيمايي غيرنظامي علائقي مشترك دارند، بكوشند و نيز اين كشورها را به قطع پروازهاي خود به فرودگاه بين‌المللي بيروت متقاعد سازند.
به گفتة تاچر، مقام‏هاي هفت كشور عضو اجلاس سران اقتصادي (امريكا، انگليس، كانادا، فرانسه، آلمان فدرال، ايتاليا و ژاپن) هفتة آينده در بن گرد هم خواهند آمد تا يك استراتژي مشترك را براي مبارزه با تروريسم طرح‌ريزي كنند. تاچر افزوده است: «هواپيماربايي بيروت با ساير اقدام‌هاي مشابه در سرقت‌هاي هوايي، در اين مورد كه تشابهي بين خواسته هواپيماربايان با كشوري كه فرودگاه آن مورد استفاده آنان قرار گرفت، وجود دارد، متفاوت است.»
يونايتدپرس يادآوري كرده‏است كه سران هفت كشور در اجلاس سال 1978 خود دربارة ممنوعيت پرواز به كشورهايي كه از هواپيماربايي پشتيباني مي‌كنند، به توافق رسيده بودند. ريگان رئيس‌جمهوري امريكا كليه پروازهاي بين بيروت و امريكا را ممنوع اعلام كرده‏است، لكن بوش به خبرنگاران گفت كه امر مبارزه با تروريسم بين‌المللي از عهدة هيچ كشوري به تنهايي ساخته نيست.
در اعلامية مشترك انگليس و امريكا به اهداف امنيتي ديگري نيز اشاره شده‏است: تحت فشار قرار دادن كشورهايي كه از تروريسم حمايت مي‌كنند؛ تعهدات قاطع‌تر درباره به اجرا گذاردن معاهدات فعلي؛ همكاري بهتر در بين مقام‌هاي مجري قانون.
تروريسم موضوع اصلي مذاكرة بوش با رهبر انگليس و رهبران ساير كشورهايي بود كه معاون رئيس‌جمهوري امريكا در سفر يازده روزة اخير خود با آنان ديدار كرده‏است.<ref>مأخذ 5، ص آخر.</ref>


درمجموع هرچه مباحث عمیق‌تر می‌شد، انگیزه اصلی و دلیل انتخاب منطقه عملیاتی فاو با ابهام بیشتر مواجه و حتی گفته می‌شد که منطقه فاو براثر فشارهای سیاسی برای عملیات انتخاب شده است.
==  گزارش- 202 ==


درنهایت رحیم‌ صفوی، غلامعلی ‌رشید، عزیز جعفری، احمد ‌غلامپور و... برای دادن پیشنهادهای جدید و مخالفت با اجرای عملیات در منطقه فاو به نتیجه قطعی رسیدند و قرار شد در جلسه‌ای با فرمانده کل سپاه دراین‌باره به بحث بپردازند.<ref>سند شماره 0634/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: انتخاب منطقه عملیاتی فدک (فاو)، گزارش راوی قرارگاه خاتم، در عملیات والفجر8، داوود رنجبر، صص 92 ـ 91.</ref>
در واكنش به تحريم هوايي و ديگر مسائلي كه امريكاييان پس از ختم ماجراي هواپيماربايي اخير پي‏گيري و طرح مي‌‏كنند، "نبيه بري" رهبر جنبش امل، گفت به نظر وي تلاش‌هاي امريكا در مورد منزوي ساختن فرودگاه بيروت، خنجري است كه امريكا از پشت وارد مي‌كند. وي تأكيد كرد كه خواهد كوشيد تا با اقدام‌هايي از اين دست، در ديوان داوري بين‌المللي به مقابله برخيزد.
نبيه بري افزود كه در مقام وزير دادگستري لبنان خواهد كوشيد دولت لبنان را متقاعد سازد كه امريكا را به‏دليل اقدام تلافي‌جويانه‌اش عليه لبنان، به ديوان داوري بين‌المللي در لاهه بكشاند. وي همچنين خواهان محكوم ساختن اين اقدام امريكا و نيز جبران خساراتي است كه لبنان بر اثر منزوي ساختن فرودگاه بيروت به وسيلة امريكا، متحمل خواهد شد.
از سوي ديگر، "جورج‌شولتز" وزير خارجة امريكا، در كنفرانسي مطبوعاتي اعلام كرده‏است: «علي‌رغم تهديدات عليه هفت امريكايي ربوده شده كه در حال حاضر در لبنان هستند، دولت امريكا براي بستن فرودگاه بيروت تلاش‌هاي خود را به‌كار خواهد بست.»
به‌گزارش يونايتدپرس، شولتز افزوده است كه امريكا نبايد فقط به حال بينديشد، بلكه بايد به فكر آينده هم باشد و بپذيرد كه مورد تهديد واقع شده. وي سپس گفته‏است: «ما به تهديدات پاسخ نمي‌دهيم اما تا جايي‌كه به فرودگاه بيروت مربوط مي‌شود، موضع امريكا بسيار روشن است.»
به‏گفتة شولتز، فرودگاه بيروت پناه‏گاهي براي تروريست‌هاست و يك تهديد به‌شمار مي‌آيد و دولت امريكا مي‌خواهد آن‏را ببندد، تا آن تروريست‌ها را از آن‏جا دور كند. در پاسخ به اين‏كه "اگر كار وي براي هفت امريكايي مضر باشد، آيا به كار خود ادامه خواهد داد"، شولتز گفته است دولت در حالي‌كه براي آزاد كردن آن هفت تن مي‏كوشد، بايد به‌فكر آينده هم باشد.
در همين حال، مقام‌هاي امريكايي گفته‏اند كه دولت ريگان دادن پاداشي معادل پانصد هزار دلار را براي اطلاعاتي كه منجر به دست‏گيري ربايندگان هواپيماي تي.دبليو.اي. شود، مورد بررسي قرار داده است. به گزارش رويتر، اين مقام‌ها افزوده‏اند كه پرداخت اين مبلغ بر اساس قانون ضد تروريستي كه سال گذشته در كنگره تصويب شده، انجام مي‌گيرد لكن هنوز تصميمي در مورد اعلام اين پاداش گرفته نشده‏است.
طبق اين گزارش، جورج‌شولتز مدعي است كه امريكا مي‌داند چه كساني هواپيما را ربوده‌اند، اما مقام‌هاي ديگر امريكا گفته‏اند كه بايد ديد اين اسامي حقيقي هستند يا خير.<ref>مأخذ 5، ص آخر.</ref>


== 2 ==
[[رده:2]]
در ادامه بحث درباره طراحی عملیات در منطقه فاو، بعدازظهر امروز جلسه‌ای با حضور محسن رضایی فرمانده کل سپاه پاسداران، و برادرانی که در جلسه صبح حضور داشتند. در قرارگاه مرکزی سپاه پاسداران تشکیل شد. نخست رحیم صفوی شروع به صحبت کرد:


برادران حاضر در این جلسه از ابتدای جنگ، در جنگ بوده‌اند و فلسفه وجودی‌شان در جنگ یک فلسفه محکم زیربنایی و عقیدتی است و براساس پایبندی به مقام ولایت آمدند در جنگ و با اعتقاد به اینکه این جنگ، جنگ بین حق و باطل است و جبهه حسینی‌ها علیه یزید‌ی‌هاست و اینکه هر زمانی هم که امام تکلیف کند، حاضر به ریختن خونشان به پای درخت ایمان و عقیده‌شان هستند... .


... برادران با یک دید واقع‌بینانه می‌خواهند روی مسئله جنگ فکر و کار کنند. ما دید واقع‌بینانه را از این نظر می‌گوییم که اگر به یک چیزهایی که می‌دانیم آماده نمی‌شود و در زمان لازم امکان فراهم‌شدن آن نیست توجه نکنیم، این یک دید غیرواقع‌بینانه است. من اساس تردید را عدم واقع‌بینی مسائل می‌دانم؛ اگر کسی واقع‌بینانه وارد یک صحنه و یک عملی بشود، در او هیچ تردیدی نیست.


ما از عملیات‌های رمضان تا والفجرها و حتی خیبر و بدر به این نتیجه قطعی رسیده‌ایم که با مقدورات و امکانات موجود نمی‌توانیم عملیات گسترده‌ای داشته باشیم. البته عملیات گسترده در توان جمهوری اسلامی هست ولی در توان سپاه پاسداران نیست. الآن هیچ‌کدام از شرایط اجرای عملیات حاصل نیست. شما از شرایط اجرای عملیات را "حفظ غافلگیری" اعلام کرده‌اید. خوب ما چشممان را ببندیم و بگوییم دشمن نفهمیده؟ این‌همه اقدامات مهندسی شده، این‌همه جاسوس‌های دشمن در منطقه‌ هست. شما گفته بودید که از شرایط اجرای عملیات این است که "ما 150 گردان نیرو" داشته باشیم. فرماندهان مناطق ما می‌گویند که این نیرو فراهم نمی‌شود. شورای عالی سپاه می‌گوید این نیرو حاصل نمی‌شود و از 76 هزار بسیجی که باید داشته باشیم الآن حدود 26 هزار نفر موجود داریم، یعنی یک‌سوم؛ این دوسوم نیروی دیگری که به‌صورت بسیجی باید بیاید، با این مسائلی که الآن هست و باتوجه‌به زمان و آموزش و... نمی‌آیند. ما می‌گوییم وقتی نیرو آمد 55 الی 60 روز وقت لازم است تا برای عملیات آماده بشوند.


می‌گوییم مهمات‌ در وضع بسیار بدی است، ما حدود یک‌چهارم، یک‌پنجم، مهمات لازم را داریم و این چیزی نیست که در یک‌ ماه یا دو ماه آینده دست ما برسد. آمار برخی از اقلام مهمات یک‌دهم و یک‌ششم تعداد لازم است. ما اگر بخواهیم اینها را نادیده بگیریم که همان عملیات بدر می‌شود. آن مقدار تجهیزات موردنیاز که برآورد شده برای عملیات، برخی تا شش ماه و یک سال دیگر قابل‌تهیه‌شدن نیست. ...
== <big>منابع و مآخذ روزشمار 1364/04/12 </big> ==


برای این عملیات‌ها ما قرارگاه‌ها و لشکرهایمان هنوز هیچ شکلی نگرفته است.
{{پانویس}}


مسئله‌مان الآن عملیات گسترده آینده است؛ بیشتر فرماندهان از آقای مرتضی قربانی و احمد کاظمی تا دیگر برادران به ما اعتراض می‌کنند که اینجا نمی‌توانیم عمل کنیم.
<references/>


از شرایط دیگر برای عملیات این بود که در جزیره مینو تک پشتیبانی انجام بگیرد که 50 درصد موفقیت در این است؛ این شرط هم آماده نیست.


حاصل‌نشدن این شرایط، برابر است با شکست و این شکست هم دیگر شکست بدر و خیبر نیست، شکستی است که هم فرماندهان ما روحیه‌شان خرد و شکسته می‌شود و هم نسبت به رده‌های بالاتر اصلاً بی‌اعتقاد می‌شوند. الآن بسیجی‌های کاظمی [لشکر8 نجف] به فرمانده‌شان ایرادی ندارند، به مسئولین جنگ و مملکت اعتراض دارند. می‌گویند اینها چه مسئولینی هستندکه نمی‌آیند ببینند چه شده؟ در عملیات قادر چه گذشته؟ یعنی یک اعتراض عمومی را خواهیم داشت، الآن فرمانده لشکرها به قرارگاه‌ها بی‌اعتمادند، این بی‌اعتمادی اوج می‌گیرد.[[پرونده:Rahim-safavi-1.jpg|بندانگشتی|رحيم صفوي فرمانده نيروي زميني سپاه، اجراي عمليات محدود در سال 1364 و آمادگي براي عمليات گسترده در سال 1365 را پيشنهاد مي‌كند.]]رحیم صفوی در ادامه، پیشنهاد خود و دیگر مسئولان نیروی زمینی سپاه را چنین مطرح می‌کند:


«با این نیرو‌هایی که دارند می‌آیند، تا اوایل سال آینده 10 الی 15 عملیات محدود و موفق انجام بدهیم و هم‌زمان با این عملیات‌ها، خودمان را آماده کنیم و برای اوایل سال آینده در منطقه شمال‌غرب بجنگیم و هم‌زمان با آنها منطقه فدک و منطقه حیدر و حتی منطقه بالاتر را یعنی شمال منطقه عملیات بدر را آماده کنیم. یعنی تمام کارهایش آماده بشود و در این سه منطقه بعد از عملیات‌های شمال‌غرب عملیات کنیم. عملیات‌های شمال‌غرب را با نیرویی به‌اندازه 60 تا 70 گردان عمل کنیم، ولی عملیات‌های جنوب را که ارزش و اهمیتش کاملاً روشن است احتیاج به غافلگیری، آماده‌کردن منطقه و آمادگی تجهیزات، وسایل و امکانات دارد، آماده بشوند تا عملیات را جلو ببریم. ما شرایط خودمان را با [عملیات‌های] خیبر و بدر بسنجیم، اگر موفقیتی نمی‌بینیم دست به عملی نزنیم که باعث ناراحتی بشود. برویم محکم به مسئولین بگوییم ما عملیات‌های محدود را ادامه می‌دهیم تا چندین ماه دیگر، بعد هم در شمال‌غرب می‌جنگیم و بعد از آن در جنوب.»<ref>همان، صص 94 ـ 92.</ref>[[پرونده:Mohsen-rezaii-1.jpg|بندانگشتی|فرمانده كل سپاه محسن رضايي، در جلسه قرارگاه مركزي سپاه با اشاره به اهميت اجراي عمليات آتي (فاو)، اين جلسه را تلخ‌ترين جلسه در طول دوران فرماندهي‌اش ناميد.]]پس از سخنان رحیم صفوی، محسن رضایی درحالی‌که ناراحتی در چهره‌اش نمایان بود، پس از چند دقیقه تأمل شروع به صحبت کرد که بخش‌هایی از آن چنین است: «متأسفانه این جلسه برای ما تلخ‌ترین جلسه‌ای است که در تاریخ عمر جنگ دارم. تازه می‌فهمم که عمق ترمزی که الآن در آن پایین و عمق سدی که در بالای ما ایجاد شده، از پایین داریم ترمز می‌کنیم و از بالا یک سدی شده هم آن سد و هم ترمز شما، درست آن بن‌بستی که در جنگ پیدا شده، الآن پیدا کرده است. شما در بدر آمدید گفتید که بیاییم عملیات شماره 2 را، اول انجام بدهیم، گفتیم برادران این حرف را نزنید اگر یک ماه به شما فرصت دادیم، رفتید روی عملیات شماره 2 کار کردید، شاید وسط کار دوباره گفتید که نباید انجام بدهیم... چقدر استدلال شما یا برادرمان رشید آوردید که چرا نباید عملیات شماره 2 را انجام بدهیم؟... الآن تنها راه ما "فاو" است، فاو مهم است. حالا می‌گوییم فاو، اول می‌گویید القرنه بعد از القرنه می‌آیید می‌گویید نخیر، شمال‌غرب. خدا وکیلی همه‌تان می‌توانید بزنید روی قرآن که اگر یک ‌ماه دیگر رفتید روی شمال‌غرب فکر کردید، دوباره نیایید بگویید که نمی‌شود و... زمان دارد می‌گذرد و این دو ضعف که ضعف اساسی است و مبنای ترمز را تشکیل داده از پایین داریم ترمز می‌کنیم، از بالا هم که سد راه رشد توان رزمی و رشد قوه رزمی پیدا شده، حالا این وسط چه باید کرد؟ ما باید بفهمیم می‌خواهیم بجنگیم ولو با 2 نفر، حتی با یک‌گروهان می‌شود جنگید و می‌شود از دشمن تلفات گرفت. با 2 نفر هم می‌شود جنگید. ضعف سومی که هست این است که شما می‌گویید که توان جمهوری اسلامی می‌رسد، توان جمهوری اسلامی می‌رسد یعنی ضعف سوم. این ترمز و آن سد، جنگ را به بن‌بست رساندند، کی می‌گوید توان جمهوری اسلامی می‌رسد جمهوری اسلامی معجونی است از دستاورد انقلاب و رژیم سابق که دست ما مانده، شما صحبت از یک توان بالقوه‌ای می‌کنید که می‌گویید ما می‌توانیم این را به فعل در بیاوریم... مگر توان یک چیز ساده‌ای است، فهم توان پنج سال وقت می‌خواهد شما تا پنج سال دیگر نمی‌توانید بفهمانید. الآن 100 تا کمپرسی در جنگ می‌خواهید. همین الآن اگر بگویید 100 تا کمپرسی، می‌گویند ببینید اینها بهانه آوردند که می‌خواهند نجنگند که 100 کمپرسی را گفتند. چه کسی این را می‌گوید، جز افراد بالای شما این را می‌گویند، چرا؟ با شما لج دارند؟ اینها غیرانقلابی‌اند؟ نه، طبیعی است، ما هم به‌جای آنها بودیم همین حرف را می‌زدیم، برای اینکه در جنگ نیستند ما چه انتظاری داریم؟ چهار سال است خواستیم اینها را در جنگ بیاوریم، اما ورود ناقص اینها در جنگ کار را بدتر کرد. پس این توانی که از جمهوری اسلامی می‌گویید، شما خودتان را دارید بازی می‌دهید، یک ذهنیتی را درست می‌کنید که عذاب وجدانتان را حل کنید بعد آن را می‌گویید نه ما اگر این حرف را می‌زنیم خوب دلیل داریم. می‌گویید توان جمهوری اسلامی باید بیاید جلو، کدام توان؟ کدام کار؟ پس این هم ضعف سوم شما. جمهوری اسلامی یعنی در کل دولت 100 نفر آدم، تازه این 100 نفر که حزب‌اللهی و انقلابی هستند نمی‌دانند جنگ چیست چهار سال و پنج سال دیگر می‌فهمند. باوجوداین باید پیش برویم، پس این توان که می‌گویید، این است. من یک‌مرتبه نسبت به برخورد شما غافلگیر شدم، فکر نمی‌کردم، حالا بعد فکر می‌کنم که چه ضعف‌های دیگری ما داریم باید این ضعف‌ها را در‌آوریم و آنها را حل کنیم. ...» سخنان رحیم صفوی و محسن رضایی در این جلسه آغازی بود برای ادامه بحث: رحیم صفوی: ما می‌گوییم با این توان، نه می‌شود در القرنه بجنگیم و نه در فاو. حال شما هی می‌خواهید فشار بیاورید... اگر شما می‌فرمایید که متناسب با توانمان منطقه تعیین کنیم، الآن این منطقه تناسبی با توانمان ندارد، اگر برویم شکست می‌خوریم. سپاه با این توان قادر به اجرای عملیات گسترده نیست، باید توان بالاتری به دست بیاورد تا بتواند بجنگد. محسن رضایی: این کلی است، این را چه کسی از شما قبول می‌کند؟ شما با استدلال ثابت کنید که اینجا چند گردان می‌خواهد و چند گردان تابه‌حال رسیده. این بحث‌های نارس شما، کار شما را سد کرده و وقتی که این کار سد بشود معلوم است که نمی‌توانید آماده بشوید». در ادامه جلسه یکی دیگر از مسئولان نیروی زمینی سپاه، وارد بحث می‌شود. غلامعلی رشید: ما این‌را به‌وضوح می‌بینیم که اگر 50، 60 گردان نیروی بسیجی بدون امکانات و تجهیزات لازم فراهم شود، دستور عملیات صادر می‌شود؛ چشم‌پوشی می‌شود از غافلگیری؛ چشم‌پوشی می‌شود از برآورد مهمات و... ما می‌گوییم ما یک تاجر ورشکسته هستیم، نمی‌توانیم یک معامله بزرگ انجام دهیم. این خیالی است که ما قبلاً می‌کردیم. ما در فتح‌المبین یک تاجر خوب بودیم، می‌توانستیم معامله کنیم. الآن دیگر قادر نیستیم آن معامله بزرگ را بکنیم. ما می‌گوییم با یک‌ نفر هم می‌شود جنگید، اما یک‌ نفر وقتی بجنگد، سه نفر عراقی را بکشد و خودش هم شهید بشود، این پیروزی است، اما مجموعه عملیات‌های بدر و خیبر می‌شود شکست؛ پیروزی نیست. قضیه عاشورا پیروزی است، 72 نفر بودند به 30 هزار نفر. می‌شود جنگید، اما تا یک‌ ماه دیگر این 50، 60 گردان می‌شود قوی‌ترین عامل فشار. رضایی: صحیح است که شما می‌خواهید از من اعتراف بگیرید که اگر همه توان فراهم نشد نجنگید؟ کجای مردانگی این‌طور است؟ غلامعلی رشید: ما نسبت به فرماندهی خودمان اعتمادمان کم نشده، تردید نداریم. ما عقل شما و علم و تدبیر شما را عالی‌ترین تدبیر برای خودمان می‌شناسیم. ما بی‌اعتمادیم به اینکه امکانات نمی‌رسد، این تردید در بچه‌ها به وجود می‌آورد. یکی از علت تردیدها این است که بی‌اعتمادند به امکانات، بی‌اعتمادند به این نیرویی که باید فراهم شود، ... و دیدند هم این فراهم نشده و نیرو می‌آید پای‌کار و بعد می‌گویند عمل کنید و عمل هم کردند. ما می‌گوییم جلوگیری کنیم از این‌کار. ما اگر هم یک مقدار پارسال منطقه 2 را پیشنهاد می‌دادیم، می‌دیدیم که آن‌موقع پذیرای این نیست که بگوییم عملیات گسترده، در جنوب نمی‌توانیم انجام دهیم. ولی الآن به این نتیجه رسیدیم که واقعیات را ببینیم. در این جنوب هدف‌های بسیار ارزشمندی هست که زیر زبان همه مزه می‌کند. تا گفتیم فاو، گفتند: به‌به، چه چیز خوبی است و... اینجا هدف‌هایش ارزشمند است و امکانات و نیرو می‌خواهد و ما سه سال است که در اینجا تلاش می‌کنیم، نتوانستیم یک گام قوی برداریم، ما به‌عنوان یک پیشنهاد می‌گوییم که: تا پایان سال عملیات محدود انجام دهیم، 15تا عملیات محدود انجام می‌دهیم، بعد برویم شمال‌غرب؛ آنجا می‌شود با 50، 60 گردان جنگ کرد، بعد به جنوب برگردیم. در این فاصله کار مهندسی بکنیم که بشود غافلگیری را رعایت کرد. الآن تمام یگان‌های ما در سرزمین جنوب هستند. غافلگیری از بین رفته است، دیگر معنی و مفهوم ندارد. کار مهندسی که ما می‌کنیم فردایش می‌خواهیم عمل کنیم. شما کار مهندسی جزیره آبادان را انجام دهید و یک ‌سال بعد عملیات کنید. این معنای دیگری پیدا می‌کند. غافلگیری، آب حیات ماست.


<references />
 
</div>
 
 
 
 
{{#css:/bootstrap.css}}

نسخهٔ ‏۱۰ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۲۷

روزشمار جنگ سال 1364
1364.04.12
نام‌های دیگر دوازده تیر
تاریخ شمسی 1364.04.12
تاریخ میلادی 14 شوال 1405
تاریخ قمری 3 ژوئیه 1985



گزارش- 194

در حالي كه چهار روز از پايان مهلت دو هفته‌اي بغداد براي آغاز حملات مجدد به‌شهرها، مي‌گذرد هنوز اقدام قابل ذكري در خصوص جنگ شهرها صورت نگرفته است و تنها راديو بغداد همچنان با گفتارهاي تهديد‌آميز در ايجاد رعب و نگراني مي‏كوشد، از جمله خطاب به مردم ايران گفت: «يا بايد رژيم را نابود سازيد يا خود را براي مرگ تدريجي آماده كنيد. بسيار روشن است و ثابت شده است تا روزي كه اين رژيم ]ايران[ وجود دارد، شما روي آسايش و آرامش را نمي‌بينيد، پس يا رژيم را بايد نابود سازيد يا خود را براي نابودي آماده كنيد.»[۱] به اين ترتيب جنگ رواني عراق همچنان ادامه دارد. راديو بغداد: «عراق مراكز اقتصادي و صنعتي را مورد حملات بس شديدتر از گذشته قرار خواهد داد و به حكام تهران طعم جنگ‏طلبي‌هاي خود را خواهد چشانيد.»[۲]

گزارش- 195

در ادامة هم‏دستي‌هاي نيروهاي ضدانقلابي داخلي ايران با عراق، يك واحد اطلاعاتي سپاه گزارش داد: «ازسوي عراق سه كاميون اسلحه و مهمات به ايران وارد شد و در منطقة "پله‌كي" (بين بانه و مريوان) تحويل نيروهاي كومه‏له گرديد.»[۳]

گزارش- 196

در حالي كه ژاپن در عمل به تعهداتش در پروژة پتروشيمي سرباز مي‌زند، "ناكازونه" نخست‌وزير اين كشور، در دومين ملاقات خود با هاشمي‌رفسنجاني، نهايت همكاري ايران را براي از سرگيري پروژة پتروشيمي ايران و ژاپن، خواستار شد. آقاي رفسنجاني نيز براي اتمام اين پروژه، آمادگي ايران را براي همكاري با ژاپن اعلام كرد. روزنامة ژاپني "آساهي شيمبون" دربارة اين ملاقات نوشت كه رئيس مجلس ايران پذيرفته كه ادامة جنگ عراق و ايران در روابط ايران با ژاپن مشكل ايجاد مي‌كند و افزوده كه به نظر مي‌رسد بخش خصوصي ژاپن به دليل عدم ثبات در خاورميانه، محتاط بوده و به علاوه، ژاپن درمورد نخريدن نفت از ايران، به‏وسيلة بعضي از كشورهاي ديگر صادر كنندة نفت در فشار است. روزنامة انگليسي زبان "ژاپن تايمز" نيز نوشت: «رفسنجاني در اين ملاقات خواستار افزايش تدريجي خريد نفت ژاپن از ايران شد و گفت كه ايران نيز در مقابل، واردات خود از ژاپن را افزايش خواهد داد و به كمپاني‌هاي اين كشور اجازه خواهد داد تا بيش‏تر در پروژه‌هاي توسعه ايران شركت كنند.» به نوشتة اين روزنامه، سپس ناكازونه گفته است كه ژاپن همة كوشش خود را به كار خواهد برد تا در معامله با ايران، خريد نفت و حجم تجارت را افزايش دهد. "ژاپن تايمز" در عين حال به نقل از يك مقام بلندپاية دولت ژاپن نوشت كه ناكازونه تعهدي براي خريد نفت از ايران نكرده‏است.[۴] آقاي هاشمي‌رفسنجاني همچنين بعدازظهر امروز در يك مصاحبة مطبوعاتي و راديو تلويزيوني بزرگ در كلوپ مطبوعاتي ژاپن حضور يافت و به سؤالات حدود سيصد تن از خبرنگاران در مورد مسائل مختلف از جمله مواضع ايران در قبال جنگ، تروريسم، روابط با امريكا و كشورهاي غربي و مذاكرات با مقام‏هاي ژاپني پاسخ داد. آقاي هاشمي در مورد موضع ايران در قبال تروريسم گفت: «ما هرگونه تروريسم مخصوصاً هواپيماربايي را محكوم مي‌كنيم و فكر مي‌كنيم تروريسم ماية وحشت افراد بي‏گناه است. با اين حال، ما حاضر نيستيم فقط مظلوم را محكوم كنيم؛ برعكسِ كشورهاي محافظه‌كار، ما اول ريشه را بعد شاخه را محكوم مي‌كنيم. ريشة اين‌ها اعمال ابرقدرت‌ها و قدرت‌هاي متجاوز هستند.» وي در مورد شرايط جمهوري‌اسلامي ايران براي پايان دادن به جنگ، گفت: «با كسي كه اين همه جنايت و خسارات وارد آورده، چه بايد انجام داد؟ با باند هيتلر چگونه رفتار شد؟ هر كاري كه با او كردند، با صدام نيز به‌عنوان متجاوز بايد كرد.» با اين همه، آقاي هاشمي گفت: «نتيجة دادگاهي كه تعيين مي‌شود را ما قبول مي‌كنيم ولي فكر مي‌كنيم كم‏ترين مجازات اين گونه جنايات اين است كه رژيم عراق برود و مردم عراق حكومت جديدي را روي كار آورند. حال اگر چنين دادگاهي تشكيل نشده، ما خود بايد با زور اين كار را انجام دهيم.» هاشمي در پاسخ به اين سؤال كه "آيا در سفر به چين موافقتي بين شما و اين كشور براي خريد سلاح صورت گرفته است؟" گفت: «سيستم نظامي ما غربي است و كمي هم روسي، ولي اسلحة چين به درد ما نمي‌خورد و مدت زيادي را بايد صرف آموزش به كارگيري اين سلاح‌ها كنيم.» وي به اين سؤال كه "آيا با رئيس‌جمهور سوريه در مورد موضع شوروي مذاكراتي انجام داده است"، جواب مثبت داد. آقاي هاشمي در مورد مذاكراتش با مقام‏هاي ژاپني، گفت: «ما مايليم ژاپن در ايران فعال باشد و پروژة پتروشيمي يكي از بهترين طرح‌هاي ايران و ژاپن است.» از وي سؤال شد كه "آيا مي‌توان گفت اگر شما روابط با غرب را گسترش دهيد و رفت و آمد بيش‏تر شود، بهتر خواهد بود؟" آقاي هاشمي: «ما بنا نداشتيم بعد از انقلاب با امريكا علي‏رغم مسئوليت آن‏ها در قبال حمايت از شاه و جنايات وي، قطع رابطه كنيم و گفتيم سفارت داشته باشند، ولي توطئه‌هاي مختلف ادامه پيدا كرده‏است. در حال حاضر نيز با توجه به رفتار دولت امريكا هيچ‏گونه موافقتي با امريكا نخواهيم داشت و اين مسئله بستگي به خودشان دارد كه از توطئه‌هاي‏شان دست بردارند و شروع كننده باشند.» از رئيس‌ مجلس شوراي اسلامي سؤال شد كه "آيا در آزادي گروگان‌هاي امريكايي هواپيماي ربوده شده، شما نقش ايفا كرده‌ايد؟" وي گفت: «من نقش خاصي نداشتم؛ در سوريه با مسئولين آن كشور صحبت كرديم كه تلاش شود تا اين مسئله به خوبي تمام شود.»[۵]

گزارش- 197

امروز "ديويدكيمچه" يك مديركل در وزارت خارجة اسرائيل، در كاخ سفيد با "رابرت مك‌فارلين" مشاور امنيت ملي رئيس‌جمهور امريكا، ملاقات كرد تا وي را از آنچه فردي به نام "قرباني‌فر" راجع به نظر مقام‏هاي ايران به اسرائيلي‌ها گفته است، آگاه سازد. كيمچه همچنين موضع دولت امريكا را دربارة آغاز مذاكرات سياسي با مقام‏هاي رسمي ايران، جويا شد. در اين ملاقات قرباني‌فر به‌عنوان شخصي كه روابطي حسنه با مقام‏هاي ايراني دارد‏، معرفي شد. گفتني است كه سازمان اطلاعات مركزي امريكا (سيا) از قبل قرباني‌فر را مي‌شناخته و با وي تماس نيز داشته است. ديويدكيمچه بر اساس آنچه از قرباني‌فر شنيده، به مك‌فارلين گفته است: «به نظر ايرانيان، امريكاييان بايد حسن نيت خود را نشان دهند تا ايران بتواند از نفوذ خود بر حزب‌الله جهت آزادي گروگان‌ها در بيروت استفاده كند... ايرانيان نهايتاً به چيزي براي نشان دادن و علاقه به گفت‌وگو، نيازمندند و اين چيز احتمالاً اسلحه مي‌تواند باشد.» مك‌فارلين بعدها به هيئت بررسي "تاور" گفت كه رئيس‌جمهور امريكا به اين پيشنهاد علاقه و توجه نشان داد و اعتقاد داشت كه امريكا بايد از اين امر بهره‌برداري نمايد.[۶] در اين حال، راديو امريكا به نقل از مجلة فرانسوي زبان "وئسته" [شماره مورخ سوم ژوئيه، زير عنوان "ملايان و شيطان شوروي"] گفت: «از آن‌جا كه مقامات كشورهاي اروپاي غربي در برآوردن درخواست‌هاي جناح معتدل حكومت اسلامي نتوانستند به سرعت و به موقع تصميم لازم را اتخاذ كنند، لاجرم اين جناح در برابر گروه افراطي و چپ ملايان كه عقيده دارند براي پيروزي انقلاب اسلامي مانعي ندارد تا با گروه كشورهاي سوسياليستي و در رأس آنان با شوروي كنار آمد، بازي را به نفع خود به پايان رسانده‏است و به اين ترتيب ديدار چند هفته پيش محسن رفيق‌دوست - مرد نيرومند ايران - از صوفيه پايتخت بلغارستان، مركز خريد و فروش، سلاح بلوك شرق قابل توجيه و درك است.»[۷] از سوي ديگر، وزير خارجة تركيه پس از سفر به امريكا، ضمن گفت‌وگوهاي غيررسمي با برخي ديپلمات‌هاي ايراني، به سفر اخير مديركل اروپا و آسياي وزارت خارجة ايران به مسكو، اشاره كرد و پرسيد: «به نظر شما آيا ايران مايل است با امريكا تماس داشته باشد يا اين كه شخص ثالثي از طرف ايران تماس بگيرد؟» او كه از تعديل مواضع امريكا درمورد ايران صحبت كرد، تلويحاً نشان داد كه مايل است نقش واسطة گفت‌وگوي بين ايران و امريكا و نيز پايان جنگ را به عهده بگيرد.[۸]

گزارش- 198

وزيران اطلاعات كشورهاي عربي در پايان اجلاس خود با انتشار بيانيه‌اي از ايران و عراق خواستند با امضاي يك توافق‏نامة مشترك تحت نظارت سازمان‌ملل و براساس توافق بين‌المللي، با يك‏ديگر صلح كنند. اين بيانيه با نارضايتي دولت‌هاي سوريه، الجزاير، جمهوري دمكراتيك يمن، لبنان و ليبي روبه‏رو شد.[۹]

گزارش- 199

دولت كويت در ادامة اخراج ايرانيان مقيم اين كشور، در چند روزگذشته 164 تن ديگر از كارگران مسلمان ايراني را پس از محبوس كردن آن‏ها در بازداشت‌گاه‌ها به مدت 25 تا 30 روز و ضبط اموال‏شان، از اين اميرنشين اخراج كرد.[۱۰] قبلاً نيز مطبوعات از اخراج گروهي از ايرانيان مقيم كويت خبر داده بودند.

گزارش- 200

به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "حميد دهقان‌پور" يكي از 30 اسير آزاد شده كه تنها فرد آزاد شده از " اردوگاه موصل 1" در جمع 30 اسير معلول آزاد شدة اخير است، اوضاع اين اردوگاه را - كه محل نگه‏داري اسيران عمليات خيبر مي‌باشد - تشريح كرد. وي كه تا قبل از اسارت در عمليات خيبر، هم در مقابله با ضدانقلابيون در كردستان و هم هنگام آموزش نظامي از هر دو پا زخمي شده‏بود و هم اكنون از ناحيه پا كاملاً فلج مي‌باشد، در مورد " اردوگاه موصل 1" گفت: «حدود 1850 تن از اسراي عمليات خيبر به مدت ده ماه به دور از اطلاع مأموران صليب‌سرخ جهاني در اين اردوگاه زنداني بوده و تحت انواع شكنجه‌ها، تنبيه و توهين بدني و جسماني قرار داشتند و با توجه به ضرباتي كه دشمن در اين عمليات از رزمندگان اسلام دريافت كرده‏بود، به هر طريق ممكن سعي داشتند كه روحية برادران اسير را شكسته و آن‏ها را منفعل نمايند كه به خواست خدا و پايداري و اتحاد برادران اسير به هيچ يك از اهداف پليد خود نائل نشدند ... تنبيه بدني در مورد اسراي عمليات خيبر به حدي شديد بود كه چند نفر از برادران اسير به نقص عضو دچار شده و تعداد ديگري در زير شكنجه‌هاي وحشيانه دژخيمان صدامي به شهادت رسيدند و پيكر مطهرشان را در حوالي اردوگاه در گورستان - كه به همين منظور ساخته‌اند - به خاك سپردند.» وي همچنين گفت: «اين اردوگاه اصولاً آب ندارد و غذاي آن نيز از سبزي‌هايي كه بچه‌ها كاشته‌اند و به وسيله آب فاضلاب آبياري مي‌شود، بدون هيچ‏گونه ضدعفوني تأمين مي‌شود و به همين سبب اسهال خوني در بين اسرا بسيار رايج است و هر كس به هر عنوان مريض شود و به درمانگاه اردوگاه مراجعه كند "واليوم" به او مي‌دهند. مأموران صليب‌ سرخ جهاني در جريان قرار گرفتند ولي كاري انجام ندادند.»[۱۱] دهقان‌پور افزود: «مأموران عراقي در برابر اين همه شكنجه ]توسط عراقي‌ها[ از ما ]اسراي ايراني[ مي‌خواستند كه نامة تشكرآميزي به صدام و يا مقاله‌هايي در جهت تأييد حكومت عراق براي درج در مطبوعات اين كشور و يا روزنامه‌هاي گروهك‌هاي ضدانقلاب بنويسيم كه با اتحاد و يكپارچگي اسرا برخلاف آنچه ظاهراً در اردوگاه "رمادي‏1" انجام شده بود، اين كار انجام نشد.»[۱۲]

گزارش- 201

با ديدار از انگلستان، امروز سفر "جورج‌بوش" معاون رئيس‌جمهوري امريكا به هفت كشور صنعتي اروپا پايان يافت. دست‌يابي به راه‌حلي جهت مقابله با تروريسم و تعيين يك استراتژي مشترك در اين خصوص، يكي از اهداف اين سفر بوده است. به‌گزارش خبرگزاري فرانسه از واشنگتن، بوش هنگام ورود به لندن در فرودگاه "هيترو" به خبرنگاران گفت: «ما مي‌بايست از جان مسافران خود به بهترين وجهي حفاظت كنيم، پس چه بهتر كه اقدام‌هاي‏مان در اين ارتباط هماهنگ بشود.» قبل از ورود بوش به لندن، "تاچر" نخست‌وزير انگليس، در نطقش در پارلمان انگليس گفته بود: «استفاده فرودگاه بيروت به‌عنوان پايگاهي براي حملات تروريستي به خارج از لبنان، غيرقابل تحمل است.»[۱۳] همچنين به‌گزارش يونايتدپرس از لندن، در مذاكرة بوش با "مارگارت تاچر" دو طرف به‌عنوان اولين ضربه در جنگ عليه هواپيماربايي، خواستار تحريم فرودگاه بيروت شدند. در اعلامية مشترك انگليس و امريكا - كه در پايان سفر معاون رئيس‌جمهوري امريكا از انگلستان انتشار يافت - دو طرف وعده دادند در جهت عقد قراردادي بين همة كشورهايي كه درخصوص حفظ امنيت هواپيمايي غيرنظامي علائقي مشترك دارند، بكوشند و نيز اين كشورها را به قطع پروازهاي خود به فرودگاه بين‌المللي بيروت متقاعد سازند. به گفتة تاچر، مقام‏هاي هفت كشور عضو اجلاس سران اقتصادي (امريكا، انگليس، كانادا، فرانسه، آلمان فدرال، ايتاليا و ژاپن) هفتة آينده در بن گرد هم خواهند آمد تا يك استراتژي مشترك را براي مبارزه با تروريسم طرح‌ريزي كنند. تاچر افزوده است: «هواپيماربايي بيروت با ساير اقدام‌هاي مشابه در سرقت‌هاي هوايي، در اين مورد كه تشابهي بين خواسته هواپيماربايان با كشوري كه فرودگاه آن مورد استفاده آنان قرار گرفت، وجود دارد، متفاوت است.» يونايتدپرس يادآوري كرده‏است كه سران هفت كشور در اجلاس سال 1978 خود دربارة ممنوعيت پرواز به كشورهايي كه از هواپيماربايي پشتيباني مي‌كنند، به توافق رسيده بودند. ريگان رئيس‌جمهوري امريكا كليه پروازهاي بين بيروت و امريكا را ممنوع اعلام كرده‏است، لكن بوش به خبرنگاران گفت كه امر مبارزه با تروريسم بين‌المللي از عهدة هيچ كشوري به تنهايي ساخته نيست. در اعلامية مشترك انگليس و امريكا به اهداف امنيتي ديگري نيز اشاره شده‏است: تحت فشار قرار دادن كشورهايي كه از تروريسم حمايت مي‌كنند؛ تعهدات قاطع‌تر درباره به اجرا گذاردن معاهدات فعلي؛ همكاري بهتر در بين مقام‌هاي مجري قانون. تروريسم موضوع اصلي مذاكرة بوش با رهبر انگليس و رهبران ساير كشورهايي بود كه معاون رئيس‌جمهوري امريكا در سفر يازده روزة اخير خود با آنان ديدار كرده‏است.[۱۴]

گزارش- 202

در واكنش به تحريم هوايي و ديگر مسائلي كه امريكاييان پس از ختم ماجراي هواپيماربايي اخير پي‏گيري و طرح مي‌‏كنند، "نبيه بري" رهبر جنبش امل، گفت به نظر وي تلاش‌هاي امريكا در مورد منزوي ساختن فرودگاه بيروت، خنجري است كه امريكا از پشت وارد مي‌كند. وي تأكيد كرد كه خواهد كوشيد تا با اقدام‌هايي از اين دست، در ديوان داوري بين‌المللي به مقابله برخيزد. نبيه بري افزود كه در مقام وزير دادگستري لبنان خواهد كوشيد دولت لبنان را متقاعد سازد كه امريكا را به‏دليل اقدام تلافي‌جويانه‌اش عليه لبنان، به ديوان داوري بين‌المللي در لاهه بكشاند. وي همچنين خواهان محكوم ساختن اين اقدام امريكا و نيز جبران خساراتي است كه لبنان بر اثر منزوي ساختن فرودگاه بيروت به وسيلة امريكا، متحمل خواهد شد. از سوي ديگر، "جورج‌شولتز" وزير خارجة امريكا، در كنفرانسي مطبوعاتي اعلام كرده‏است: «علي‌رغم تهديدات عليه هفت امريكايي ربوده شده كه در حال حاضر در لبنان هستند، دولت امريكا براي بستن فرودگاه بيروت تلاش‌هاي خود را به‌كار خواهد بست.» به‌گزارش يونايتدپرس، شولتز افزوده است كه امريكا نبايد فقط به حال بينديشد، بلكه بايد به فكر آينده هم باشد و بپذيرد كه مورد تهديد واقع شده. وي سپس گفته‏است: «ما به تهديدات پاسخ نمي‌دهيم اما تا جايي‌كه به فرودگاه بيروت مربوط مي‌شود، موضع امريكا بسيار روشن است.» به‏گفتة شولتز، فرودگاه بيروت پناه‏گاهي براي تروريست‌هاست و يك تهديد به‌شمار مي‌آيد و دولت امريكا مي‌خواهد آن‏را ببندد، تا آن تروريست‌ها را از آن‏جا دور كند. در پاسخ به اين‏كه "اگر كار وي براي هفت امريكايي مضر باشد، آيا به كار خود ادامه خواهد داد"، شولتز گفته است دولت در حالي‌كه براي آزاد كردن آن هفت تن مي‏كوشد، بايد به‌فكر آينده هم باشد. در همين حال، مقام‌هاي امريكايي گفته‏اند كه دولت ريگان دادن پاداشي معادل پانصد هزار دلار را براي اطلاعاتي كه منجر به دست‏گيري ربايندگان هواپيماي تي.دبليو.اي. شود، مورد بررسي قرار داده است. به گزارش رويتر، اين مقام‌ها افزوده‏اند كه پرداخت اين مبلغ بر اساس قانون ضد تروريستي كه سال گذشته در كنگره تصويب شده، انجام مي‌گيرد لكن هنوز تصميمي در مورد اعلام اين پاداش گرفته نشده‏است. طبق اين گزارش، جورج‌شولتز مدعي است كه امريكا مي‌داند چه كساني هواپيما را ربوده‌اند، اما مقام‌هاي ديگر امريكا گفته‏اند كه بايد ديد اين اسامي حقيقي هستند يا خير.[۱۵]



منابع و مآخذ روزشمار 1364/04/12

  1. خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشريه، "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 106 (13/4/1364)، ص44، بخش فارسي راديو بغداد، 12/4/1364.
  2. واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 13/4/1364، راديو بغداد، 12/4/1364.
  3. سند شماره 009428 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "گزارش نوبه‌اي"، واحد اطلاعات نظامي قرارگاه عملياتي خاتم‌الانبيا(ص)، شماره 135 (12/4/1364).
  4. مأخذ1، صص 12 و 13، توكيو.
  5. روزنامة اطلاعات، 13/4/1364، ص3.
  6. سند شماره 00228 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ترجمه "گزارش تاور"، صص 44 و45.
  7. خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، نشرية "گزارش‌هاي ويژه"، شمارة 114 (21/4/1364)، ص31، راديو امريكا.
  8. بولتن وزارت خارجه، 12/4/1364.
  9. روزنامة كيهان، 13/4/1364.
  10. روزنامة اطلاعات، 12/4/1364، ص1.
  11. مأخذ 1، صص 6 و 7.
  12. مأخذ 1، صص 6 و 7، "حميد دهقان‌پور" اسير ايراني در اردوگاه موصل 1.
  13. مأخذ 10، ص آخر.
  14. مأخذ 5، ص آخر.
  15. مأخذ 5، ص آخر.