1364.10.21: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی « {{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1364 |نام = 1364.10.21 |نام دیگر=بیست و یک دی |روز=21 دی 1364 |تاریخ شمسی=1364.10.21 |تاریخ میلادی=11 ژانویه 1986 |تاریخ قمری=29 ربیع‌الثانی 1406 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1359.10.21</div> <div class="bootstrap-...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| سطر ۲۴: | سطر ۲۴: | ||
==گزارش -1== | ==گزارش -593== | ||
ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در ادامة جلسة طولانی روز گذشته دربارة طرح‌های عملیاتی سپاه و ارتش، صبح و بعدازظهر امروز نیز تشكیل جلسه داد. در جلسة صبح* موضوع‌های متعددی مطرح شد ازجمله: طرح سپاه برای عملیات در جزیره ام‌الرصاص، نظر فرماندهان نیروی زمینی ارتش درباره مأمور شدن بخشی از واحدهای توپخانه ارتش به سپاه و تأثیر آن در طرح عملیاتی ارتش و دیدگاه آقای هاشمی دراین‌زمینه، نظر فرمانده نیروی زمینی ارتش و چند تن دیگر از فرماندهان ارتش درباره طرح مانور عملیات در منطقه فاو، گزارش حمله عراق به جزیره جنوبی و اقدامات سپاه و ارتش دراینباره و اتخاذ تدابیری برای تحكیم دفاع از جزیره جنوبی. | |||
در بخش اول جلسه صبح، مسئول اطلاعات قرارگاه نجف به تشریح وضعیت زمین جزایر ام‌الرصاص و ام‌البابی و خط و سنگرها و موانع دشمن پرداخت و گفت كه جزیره ام‌الرصاص 50 متر از ساحلش چولان و بقیة جزیره پوشیده از نخل است. خط اول دشمن ارتفاعش یك متر است و هر 30 تا 50 متر یك سنگر دفاعی تعبیه شده است. علاوه‌بر آن، هر 500 تا 1000 متر نیز یك پایگاه دفاعی دارد. پشت خط اول یك كانال و بعد از كانال 10 تا 20 متر پوشیده از نیزار بسیار فشرده است كه دید را تا دو متر كاهش می‌دهد و عبور از این نیزار بسیار دشوار است. موانع دشمن سرتاسر جزیره گسترده شده و یكسان است و شامل سه ردیف سیم‌خاردار، دو ردیف سیم‌خاردار حلقوی روی هم، یك ردیف مین و یك ردیف موانع خورشیدی (هشت‌پر) است. ارتفاع موانع خورشیدی 5/1 متر و 3 متر است. 30 تا 50 متر جلو خط چولان است كه ارتفاع آنها حداكثر 5/1 متر است. این چولان‌ها زمینه خوبی برای شناسایی است طوری‌كه نیروهای شناسایی تا ده بیست متری خط دشمن رفته‌اند و روز در منطقه به شناسایی پرداخته و شب بعد برگشته‌اند. دشمن در این منطقه پل‌های دوبه‌ای دارد كه شناسایی شده است. | |||
نیروها از نهر خین تا جنوب رود كارون حدود 50 بار شناسایی انجام داده‌اند كه در 95 درصد آن با موفقیت به خط دشمن رسیده‌اند. مواردی هم از خط دشمن رد شده و كانال‌ها و مواضع دشمن را شناسایی كرده‌اند. در یكی از شناسایی‌ها یك نیروی عراقی دو تن از نیروهای شناسایی را می‌بیند. وقتی از آنان رد میشود فریاد می‌زند ایرانی. درپی آن یكی از نیروها داخل نیزار می‌رود و از ساعت 4 تا 5/7 شب آنجا می‌ماند. عراقی‌ها منطقه را می‌گردند آنان را پیدا نمی‌كنند. آن نیروی شناسایی سپس به ساحل می‌آید و با آشنایی كه به جزرومد آب داشته به ساحل خودی بازمی‌گردد. از سرنوشت نیروی دیگر اطلاعی به دست نیامده است. | |||
حدود 3 گردان پیاده دشمن عهده‌دار دفاع از جزایر ام‌الرصاص و ام‌البابی هستند كه از هر گردان 1 گروهان در خط و 2 گروهان در عمق پدافند می‌كنند. بعد از آن اتفاق، حدود 3 گردان عراقی به اطراف پل‌ها آمده ولی مشخص نشده كه وارد جزیره شده‌اند یا نه. دشمن در این منطقه 3 آتشبار توپ دارد و با آن آتش اجرا می‌كند. | |||
آقای هاشمی از وضعیت جاده‌ها، كانال‌ها، موانع، امكان مانور زرهی و چگونگی دفاع بعد از تصرف سؤال كرد. آقای سوداگر در پاسخ گفت كه در جزیره ام‌الرصاص فقط یك جاده اصلی و تعدادی جاده آنتنی هست و در جزیره ام‌البابی جاده‌ای وجود ندارد و فقط سیل‌بندی به عرض حدود 5/1 متر وجود دارد. | |||
فرمانده قرارگاه نجف در ادامة جلسه به بیان مأموریت این قرارگاه پرداخت: مأموریت قرارگاه نجف در این منطقه تأمین جزیره ام‌الرصاص و جزایر ام‌البابی شرقی و غربی است كه این عملیات تك محدودی است برای پشتیبانی از عملیات اصلی در منطقه فاو و البته می‌تواند جای پایی باشد برای عملیاتی گسترده كه موضوع جداگانه‌ای است. تیپ10 سیدالشهدا(ع) در نیمة غربی ام‌الرصاص و ام‌البابی غربی و تیپ18 الغدیر در نیمه شرقی ام‌الرصاص و ام‌البابی شرقی مأموریت دارند. عقبه‌های آنها هم مجزاست؛ تیپ10 از نهر عرایض و تیپ18 از رود كارون استفاده می‌كند. باتوجه‌به اسكله‌های متعدد در این منطقه، از این نظر هم مشكلی وجود ندارد. بهطوركلی این عملیاتی كاملاً محدود و مستقل است البته بجز سمت راست آن كه وابستگی زیادی به انتهای جزیره بوارین دارد؛ اگر این قسمت بوارین تصرف نشود مشكلاتی برای سمت راست ام‌الرصاص ایجاد میشود. نحوة شكستن خط هم شبیه خط‌شكنی یگان‌های قرارگاه كربلا در منطقه فاو است. علاوه‌بر آن، یگان‌های ما از پشت هم می‌توانند حمله كنند و فقط متكی به حمله از روبه‌رو نیستیم. | |||
عزیز جعفری تجهیزات مورد نیاز برای عملیات در محور ام‌الرصاص را چنین اعلام كرد: برای هر تیپ 150 دست لباس غواصی نیاز است كه تاكنون حدود 50 دست واگذار شده است. برای دفاع از منطقه تصرف‌شده نیاز به انتقال سریع دستگاه‌های مهندسی است كه بتوانیم مواضع دفاعی موجود را كامل كنیم. برای مقابله با آتش دشمن نیاز به توپ و خمپاره‌انداز داریم. درصورتی‌كه پوزه شرقی بوارین تصرف شود نیاز به 6 گردان توپ و در غیر این صورت 8 گردان توپ مورد نیاز است. تعداد 20 سطحه پی.ام.پی و كشنده‌های آن برای انتقال سریع دستگاه‌ها نیاز داریم و نیز حدود 300 متر فرش باتلاق. محل‌های استقرار سلاح‌های ادوات و اورژانس مشخص شده، برای آموزش نیروها مقداری زمان نیاز است كه انشاءالله یگان‌ها با تلاش خود به زمان‌بندی مقررشده می‌رسند. | |||
آقای هاشمی درمورد آمادگی قرارگاه نجف برای عبور كامل از اروندرود در محور ام‌الرصاص و رسیدن به ساحل جنوبی اروندرود و ادامة عملیات از این محور درصورت بن‌بست در عملیات منطقة فاو و امكان استفاده از موفقیت در محور ام‌الرصاص را سؤال کرد. آقای جعفری پاسخ داد كه ساحل جنوبی اروند شناسایی شده است؛ عراقی‌ها نخلستان‌های ساحل جنوبی اروند را در این محور از بین برده و 300 متر از نخل‌های آن را بریده‌اند. وی افزود با دو یگانی كه قرارگاه نجف در این منطقه تحت امر دارد، برنامه‌ای برای عبور از اروند و رسیدن به ساحل جنوبی آن و پیشروی در جنوب اروند پیش‌بینی نشده است و برای چنین اقدامی، لازم است كار بسیاری انجام شود.<ref>سند شماره 17523/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد خاتم برای بررسی طرح‌های عملیات سپاه و ارتش (21/10/1364، دزفول - پادگان تیپ2 لشکر92، نوار شماره 17034)، راوی: محمد درودیان، صص 9 - 1.</ref> | |||
==گزارش -594== | |||
اعتراض مسئولان نیروی زمینی ارتش به دستور انتقال بخشی از امكانات این نیرو برای پشتیبانی از عملیات سپاه، پاسخ آقای هاشمی و آقای رضایی به این اعتراض و تصمیم نیروی زمینی ارتش به تجدیدنظر در طرح عملیاتی خود، بخش دوم از مباحث جلسه صبح امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) بود. آقای هاشمی گفت كه درمورد نیازها، مشكلات و طرح مانور قرارگاه‌های كربلا و نجف سپاه (دیشب و امروز) به‌طور مفصل بحث شد، ستاد وقت دارد كه در آینده بیشتر بحث و بررسی كند، اگر قرارگاه كربلای نیروی زمینی ارتش هم مایل هستند كه چیزی برگزارش دیشب اضافه كنند، ما آمادگی داریم گوش بدهیم. | |||
سرهنگ صیاد شیرازی با اشاره به دستور واگذاری گردان‌های توپخانه به سپاه، گفت باید در طرح خود تجدیدنظر كنیم و دراینباره دیشب جلسه‌ای داشتیم كه آقایان گزارش می‌دهند. درپی آن سرهنگ جمالی جانشین فرمانده نیروی زمینی ارتش با اشاره به استحكامات، مواضع و آمادگی دشمن در منطقه كوشك و منطقه شلمچه (مناطق عملیاتی ارتش) و لزوم پشتیبانی‌هایی كه طبق محاسبات نظامی باید برای عبور از این مواضع بشود گفت كه تقریباً همه پشتیبانی هوایی، همه مقدورات پدافند هوایی، همه وسایل عبور، پشتیبانی آتش و تجهیزات ضدتانك ازطرف نیروی زمینی ارتش دراختیار عملیات منطقه فاو گذاشته شده است. با مقایسه واگذاری پشتیبانی‌ها به منطقه پایین (فاو) و عدم پشتیبانی منطقه بالا (شلمچه)، شخصاً به دو نتیجه می‌رسم، یكی اینكه عدالت اجرا نشده - كه با اطمینان از اینكه جناب‌عالی (آقای هاشمی) همیشه عدالت را رعایت كرده‌اید - به نتیجه دوم می‌رسم كه مأموریت نیروی زمینی احتمالاً جدی تلقی نشده است و باتوجه‌به اینكه با این پشتیبانی‌ها قادر نخواهد بود كه مأموریتش را اجرا كند، این مأموریت جز سركوب مسئولین نیروی زمینی، تضعیف روحیه و ... نتیجه‌ای نخواهد داشت. | |||
آقای هاشمی در پاسخ با اعلام اینكه هدف از اجرای هم‌زمان عملیات سپاه و نیروی زمینی ارتش تقویت ارتش بوده است و از شرایط موفقیت آن هم اجرای هم‌زمان دو عملیات (فاو و شلمچه) است تا قوای دشمن تجزیه شود، به انتخاب این منطقه توسط فرماندهان نیروی زمینی ارتش در هفت‌ماه قبل اشاره كرد و افزود كه شما گفتید طرحتان متكی به هوانیروز و پشتیبانی هوایی نیست و سطحه‌های پی.ام.پی هم به دردتان نمی‌خورد. اگر مسئله فقط توپخانه است، شما متخصص ما هستید، می‌گویید 40 گردان توپخانه داریم، نظر بدهید، اگر عملیات فاو مصلحت نیست، هر 40 گردان مال شما باشد، شما عملیات كنید یا عملیات شما جلوتر انجام شود ما عملیات فاو را به تأخیر بیندازیم. اگر همه حرف‌ها سر این 15 گردان توپخانه است كه قرار است عملیات فاو را پشتیبانی كند، شما بروید عملیاتتان را اجرا كنید، بعد كه تمام شد، عملیات فاو را شروع می‌كنیم. ... اینطور كه جناب‌عالی (سرهنگ جمالی) فرمودید نیست، الآن مصلحت كشور، انقلاب، ارتش، سپاه است كه ارتش آبرومند و سرافراز شود (ضمیمه دارد).* | |||
محسن رضایی در ادامة بحث ابتدا بر ضرورت كمك فكری فرماندهان ارتش و سپاه به یكدیگر برای پخته شدن طرح‌ها تأكید كرد و سپس با اشاره به سخنان سرهنگ جمالی، افزود این از حقوق برادران است كه نظرهایشان را درمورد طرح‌ها بگویند؛ هرچه كار قوی‌تر شود، كار برای خدا قوی‌تر میشود، وقتی هم جواب منطقی داده میشود، منطق حاكم شود و هركس برای اسلام و كشور كار كند مفید خواهد بود. وی سپس با ذكر اینكه حدود 50 درصد از خطوط دفاعی را برف گرفته و هیچ تهدیدی ازطرف دشمن در آنجاها نیست، گفت بجز 5 نقطه‌ای كه مشخص می‌كنیم، توپ‌ها را از نقاط دیگر بردارید و در پشتیبانی عملیات‌ها بگذارید اگر مشكلی بروز كرد تعهد می‌دهیم كه حل كنیم. وی افزود كه الآن 66 گردان توپخانه در جمهوری اسلامی هست و ما می‌خواهیم با گردان‌های ضعیف عمل كنیم، اصلاً خدا را خوش نمی‌آید. ... برادران نیروی زمینی تدابیری بیندیشند، به‌هرحال مسئول هستند. ... تنها موضوع مورد بحث توپخانه است كه مجموع توپخانه هم دراختیار برادران نیروی زمینی ارتش است. امیدوارم روی جنبه مثبت نظامی مسئله بحث شود و برادران ازنظر نظامی به ما كمك كنند كه با قوت فكری بیشتری بتوانیم جنگ را ادامه دهیم. | |||
سرهنگ موسوی قویدل در ادامة این بحث بر مصمم بودن نیروی زمینی ارتش به اجرای عملیات تأكید كرد و گفت زمان طولانی برای برداشتن تعدادی از توپ‌های مستقر در خطوط پدافندی 1500 كیلومتری نیاز است. ستاد بررسی كند و زمان معقولی را در نظر بگیرد و هرگونه ریسكی را بپذیرد، ما اجرای امر می‌كنیم. تعداد توپی هم كه برای عملیات سپاه برآورد شده، برآورد زیادی نیست و نمی‌گویم كه از سپاه كم كنید به ما بدهید تا ما عمل كنیم. برای اینكه هر دو ناقص میشود. چون مسئلة اساسی توپخانه است و این مانورها بدون آتش به نتیجه نمی‌رسد. وی افزود كه غیر از 15 گردانی كه قرار است برای پشتیبانی عملیات فاو بدهیم، 6 گردان در منطقه شلمچه می‌ماند كه فقط می‌تواند به مأموریت پدافندی خود ادامه دهد، نه مأموریت آفندی. در این منطقه 29 گردان توپخانه دشمن فعال است. هدف شما این نیست كه ما صرفاً وارد عمل بشویم و بعد از 24 یا 48 ساعت بگوییم كه نشد و برگشتیم. هدف ما هم این نیست، ما قاطعانه می‌خواهیم كار كنیم و این راهی ندارد غیر از اینكه از امكانات موجود معقول استفاده كنیم، حالا اگر دو عملیات را نمی‌توانیم هم‌زمان عمل كنیم، یكی‌یكی عمل كنیم. اگر قرار است توپ‌ها از خطوط پدافندی آزاد شود، زمان آن محاسبه شود، یك ماه طول می‌كشد. | |||
درپی این سخنان، آقای هاشمی گفت: «پس مسئلة شما فقط توپخانه است، اگر مسئله توپخانه است، شما [عملیات] كوشك را حذف كنید. شما 11 گردان [توپ] برای كوشك در نظر گرفته‌اید، كوشك را حذف كنید، آنجا تظاهر به تك كافی است، بروید آن كار را بكنید كه دیگر ما این مسئله را نداشته باشیم. یك مقدار هم سریع‌تر امكانات را از بالا بسیج كنیم و هرچه می‌توانیم بیاوریم (توپ از خطوط پدافندی آزاد شود).»<ref>همان، صص 19 - 10.</ref> | |||
سرهنگ صیاد شیرازی در ادامه این بحث، ضمن اشاره به اهمیت كار ستادی و مشاوره‌ها و نظرهای تخصصی كه در ستاد نیروی زمینی ارتش درمورد طرح‌ها داده میشود و ابراز افتخار به همكارانش كه تجربه‌های علمی و عملی‌شان را دراختیار فرمانده‌شان می‌گذارند، گفت كه این را صداقت ما بدانید كه اگر سرهنگ جمالی نظرها و ابهاماتی را كه در ذهنش خطور می‌كند، مطرح نكند و جناب‌عالی (آقای هاشمی) با این بحث بسیار جالب و مفید پاسخ ندهید، من نمی‌توانم از ذهن ایشان خارج كنم. (آقای هاشمی: من خوشحالم كه مطرح بشود). نباید این تلقی شود كه باز به موضع سپاهی و ارتشی كشیده شویم. ایشان آرامش دادند، ممكن است در ظاهر كراهت باشد، ولی آرامش دادند. ایشان از زبان شما كه فرمانده ما هستید این نظریه را می‌گیرد و خیالش راحت است كه هم حرفش را زده و هم جوابش را گرفته است. | |||
سرهنگ شیرازی سپس با اشاره به مأموریت دفاعی نیروی زمینی ارتش در 1200 كیلومتر از خطوط دفاعی و ضرورت پشتیبانی آتش برای واحدهای دفاع‌كننده از این خطوط، گفت اگر فرمانده كل این مأموریت را نقض كند، اشكالی ندارد و ما دیگر مسئولیتی نداریم. وی همچنین ضمن ابراز اینکه واحدهای توپخانه به یگان‌ها وابسته‌اند و جدا كردن آنها مشکلاتی ایجاد می‌کند، درخواست کرد كه در این موارد و محاسبه نیازها به آتش، به نظرهای تخصصی و دیدگاه متخصصان توجه بیشتر شود. | |||
فرمانده نیروی زمینی ارتش در پایان این بحث، باتوجه‌به دستور آقای هاشمی برای واگذاری 15 گردان توپ برای پشتیبانی عملیات در منطقه فاو، تصمیم نیروی زمینی ارتش را درمورد طرح عملیاتی این نیرو چنین اعلام كرد: «ما به یاری خداوند تا 48 ساعت دیگر طرح خود را تجدیدنظر خواهیم كرد و می‌گوییم كه با همین وسع - اگر جناب عالی مصمم هستید كه ما كار بكنیم - چه كار می‌توانیم بكنیم و در آن جهت انشاءالله جلو می‌رویم، یعنی نمی‌گذاریم این چند لشكر بیخودی برود و باز همان ریسكی كه فرمودید بكنید، ببینیم چه كار می‌توانیم بكنیم كه توپخانه‌ها را یك مقدار آزاد كنیم. تا آنجا كه بتوانیم این كار را خواهیم كرد.»<ref>سند شماره 17524/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد خاتم برای بررسی طرح‌های عملیات سپاه و ارتش (21/10/1364، دزفول - پادگان تیپ2 لشکر92، نوار شماره 17035)، راوی: محمد درودیان، صص 4 - 1.</ref> | |||
==گزارش -595== | |||
در سومین بخش از جلسه صبح امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، فرمانده نیروی زمینی ارتش دیدگاه‌های خود را دربارة طرح مانور عملیات سپاه پاسداران در منطقه فاو مطرح كرد كه خلاصة آن چنین است: | |||
سرهنگ علی صیاد شیرازی: این نكاتی كه خدمت شما می‌گویم، ما هیچ موضعی در مقابل شما نگرفته‌ایم، چون این‌بار مسئولیت مشخص است؛ برادران سپاه در این جبهه (منطقه فاو) مسئول هستند، ما هم تا آنجا كه می‌توانیم به آنها كمك می‌كنیم؛ انشاءالله موفق باشند. چند نكته را به تفكیك خدمت شما می‌گویم: | |||
1. این عملیات اتكای عجیبی به برآوردهای سنگین در ابعاد نیروی انسانی، هوایی، دریایی و وسایل شناور، امكاناتی وسیع برای منطقه‌ای كوچك كه از یك‌طرف پای كار بردن آن واقعاً خیلی سخت است و از طرف دیگر، اتكای عملیات به امكانات برآوردشده، احتمال نرسیدن امكانات و خطر تزلزل و موفق نشدن عملیات را در پیش دارد. | |||
2. تاكتیك عملیات كاملاً جبهه‌ای است و از اول تا آخر خط را عمل می‌كنند و تمام یگان‌ها تقسیم شده‌اند و از سخت‌ترین جا كه عبور از رودخانه است و بعد زدن به مواضع مستحكم و بعد در مرحله پیشروی با این‌همه خط دشمن، جبهه‌ای جلو می‌روند كه تاكتیك مناسبی برای این عملیات نیست. چه اشكالی دارد كه از یكی دو محور وارد شویم، بعد از آنجا نیروها را گسترش دهیم. عبور از این رودخانه ضمن اینكه كار خیلی سخت و فوق‌العاده‌ای است، كنترل ترددها و تراكم نیروهای عمل‌كننده را مشكل می‌كند. | |||
3. بهدلیل تعدد نیروها و قرارگاه‌های لشكری، كنترل و هدایت ازنظر بی‌سیم، ارتباط و هماهنگی كار بسیار دشواری است و پیچیدگی طرح را زیاد می‌كند. | |||
4. چهارمرحله‌ای بودن این طرح، نقطه گره و پیچیده این طرح عملیات است. عبور از خط كار ساده‌ای نیست به‌ویژه برای یگان‌هایی كه تازه سازمان یافته‌اند. عبور دادن این‌همه نیرو از خط اول، بعد مرحله دوم، مرحله سوم تا مرحله چهارم یك امر بعیدی است و در این قرارگاه‌هایی كه ما می‌شناسیم، امكان‌پذیر نیست. | |||
5. باتوجه‌به برآورد نیاز به 53 گردان توپخانه و تأمین 24 گردان درمجموع كه احتمالاً برخی گردان‌ها هم كامل نیستند و بعضی قبضه‌ها خراب است، جواب‌گوی آن پیش‌بینی نیست. اگر قبول دارید كه با همین تعداد عمل كنید، نكاتی را بیان می‌كنم: اول، اینجا دیدبانی غیراستاندارد است. شكل كلاسیك كار در پشتیبانی آتش این است كه توپخانه معمولاً در محور پیشروی است. دیدبانی از فاصله زیاد، نمی‌تواند از گلوله توپ خوب استفاده كند و دقت لازم را نخواهد داشت. دوم، تراكم مواضع توپخانه در مقابله حمله هواپیماها و توپخانه دشمن آسیب‌پذیر است و تداخل زیادی برای پشتیبانی و رساندن مهمات میشود. سوم، مهمات ما به‌ویژه برای توپ‌های 130 و كاتیوشا واقعاً كم است. چهارم، كاهش كیفیت توپخانه وقتی در غیر سازمان خودش به كار گرفته شود. | |||
6. توپخانه دشمن با گذشت 48 ساعت از آغاز عملیات برتری خودش را در منطقه حاكم خواهد كرد و چون ازنظر تعداد قبضه و مهمات محدودیتی ندارد، منطقه هم منطقة مناسبی برای تمركز آتش دشمن است، باید پیش‌بینی لازم دراین‌زمینه بشود. | |||
7. نگهداری هدف بعد از عبور و تصرف كار ساده‌ای نیست و باتوجه‌به پیچیدگی و چهار مرحله‌ای بودن طرح، باید روی نگهداری هدف خیلی توجه شود. | |||
8. نقش آتش هوایی دشمن در اینجا وسیع‌تر از هر جای دیگری است؛ هواپیماهای دشمن با مانور و سرعت خود می‌توانند ما را به ستوه آورند. | |||
9. آسیب‌پذیری عقبه ما در این منطقه كه عقبه محدودی داریم زیاد است و دشمن از نخلستان‌هایش می‌تواند دید و تیر خودش را روی عقبه ما متمركز كند. | |||
10. درصورت موفق نشدن عملیات قرارگاه كربلا، اگر قرارگاه نوح صددرصد هم موفق شود، دشمن به‌سادگی قرارگاه نوح را كه منطقه كوچكی است و عقبه سخت‌تری دارد، می‌تواند عقب بزند. | |||
11. تهدیدات جدی دشمن بعد از 48 ساعت: اول، رسیدن عمده نیروی پیاده و زرهی و توپخانه دشمن. نباید روی این حساب شود كه ما از شرق اروند می‌توانیم جلو پیشروی دشمن را با آتش بگیریم. دوم، هلیكوپترهای دشمن. سوم، هواپیماهای ملخ‌دار و هواپیماهای جنگنده دشمن. چهارم، حملات شیمیایی دشمن و نداشتن امكانات كافی مقابله با آن. | |||
12. احتمال كشف عملیات ازطرف دشمن باتوجه‌به فعالیت‌های گسترده مهندسی و تصمیم به استقرار توپخانه‌ها و توپ‌های دفاع هوایی در منطقه و توانایی شناسایی هوایی دشمن. نباید ساده‌اندیشی شود و باید دوراندیشی شود كه این‌همه تلاش‌ها و زحمت‌ها با كشف دشمن خنثی نشود؛ اگر دشمن كشف كرد واكنش او خیلی مؤثر و فوری است. | |||
13. قرارگاه خاتم تا این لحظه نیروی احتیاطی برای عملیات ندارد و این سبب میشود كه انعطاف لازم را برای استفاده از موفقیت نداشته باشد. | |||
14. البته سرهنگ جمالی اشاره‌ای كردند، نحوة پشتیبانی از عملیات در جبهه عادلانه نیست كه جواب آن را جناب‌عالی (آقای هاشمی) دادید. البته اگر ما خودمان را در جایگاه قرارگاه خاتم قرار بدهیم نمی‌توانیم بگوییم عادلانه نیست، چون فرمانده در اینجا مسئول است و می‌تواند متناسب با اهداف و آمادگی عملیات و هم بر مبنای نیاز عملیات، تمركز امكانات را به آن سمت بدهد.* | |||
15. عملیات محور ام‌الرصاص به نظر ما علاوه‌بر نقش پشتیبانی برای عملیات منطقه فاو باید نقش یدكی را به معنای واقعی برای این عملیات داشته باشد كه اگر در عملیات اصلی شكست خوردیم از این عمده قوایی كه این‌همه كار و سازمان داده شده استفاده شود. دراین‌زمینه باید طرح‌ریزی قوی برای ام‌الرصاص بشود كه به فكر استفاده از موفقیت در این محور كه اولین قدم آن گرفتن سرپل در آن‌سوی اروندرود است، باشند. ام‌الرصاص جای ماندن نیست، محل عبور است. دشمن در همان اولین قدم با آتش تانك نمی‌گذارد كسی آنجا (ام‌الرصاص و ام‌البابی) بماند. عملیات ام‌الرصاص حتی می‌تواند یدكی عملیات ما هم به حساب آید. باید طرح مشتركی داشته باشیم كه از موفقیت در این محور درست استفاده شود. | |||
آقای هاشمی در پایان اظهارات سرهنگ شیرازی گفت: حرف‌های جناب صیاد در قرارگاه و خصوصاً در ستاد قابل‌بحث است. برای جلسه بعد در دستور بحث بگذارید، درباره آنها بحث كنیم. | |||
البته آقای هاشمی در ادامة جلسه درمورد برخی نكات سرهنگ شیرازی صحبت كرد و به آنها پاسخ داد. وی گفت: «شما هرجای جبهه بخواهید یك جایی را به دست بیاورید (از بالا تا پایین، از شمال تا جنوب) اینهایی كه گفتید دارد: بمباران شیمیایی دارد، بمباران هوایی دارد، توپخانه و فشار تانك را دارد. یا باید هیچ‌جا را نگیریم یا هرجا را بخواهیم بگیریم همین است. این فشار روی ما خواهد بود. دشمن وجب‌به‌وجب از خودش دفاع می‌كند كه این بحث ستادی ماست و در ستاد می‌توانیم این را بیشتر تجزیه‌وتحلیل كنیم.» | |||
آقای هاشمی افزود: «درمورد [نیروی] احتیاط - كه شما گفتید - نیز یكی از چیزهای مهم است. ما آن نیروهایی كه دراختیار قرارگاه نجف است بهعنوان احتیاط استفاده می‌كنیم. هنوز نیروهای دیگری دراختیار سپاه هست. سپاه 21 لشكر و تیپ دارد كه همه آنها را به كار نگرفته‌ایم بخشی از آنها در پدافند هستند. برخی لشكرها نیز نیروی فراوانی در ذخیره دارند. ... اگر نیروی زمینی ارتش قرار باشد در یك محور جدی عمل كند، یك محور دیگرش احتیاط خواهد بود. باید یك جلسه ستادی داشته باشیم كه نیروهایی را كه داریم، تنظیم كنیم؛ دراختیار قرارگاه بالا قرار گیرد تا بتوانیم در هرجا لازم شد به كار ببریم.» | |||
وی همچنین درباره اظهارات سرهنگ شیرازی درزمینه احتمال كشف عملیات و هشیاری دشمن گفت: «اینجا (شرق اروندرود) منطقه‌ای بكر بود و در دوران جنگ در این منطقه كار مهندسی نشده بود و درست است كه با مقدار كاری كه اینجا می‌كنیم ممكن است دشمن كمی حساس شود ولی با آن حجم عظیم كار مهندسی كه در هور میشود، همه حساسیت دشمن را به آنجا می‌بریم و تا روز عملیات [در منطقه فاو]، كار مهندسی در هور باید ادامه یابد.»<ref>همان، صص 18 - 4.</ref> | |||
آقای هاشمی در پایان بحث‌های طرح‌های عملیاتی سپاه و ارتش گفت: «نیروی زمینی [ارتش] باتوجه‌به تغییر ارقام توپش یك جلسه دیگری خواهد داشت برای اینكه در طرح عملیاتش تجدیدنظر بكند. ما منتظر می‌مانیم كه نتیجه تجدیدنظر به ما برسد. فعلاً مأموریت‌هایی كه ابلاغ شده، همه به قوت خودش باقی است. همه آقایان، قرارگاه‌ها هرچه كه [دستور] به آنها رسیده باید عمل كنند. اگر حرف منطقی در جلسه بعد مطرح شد، قابل‌بحث است.»<ref>سند شماره 17525/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد خاتم (21/10/1364، قرارگاه خاتم، نوار شماره 17036)، راوی: محمد درودیان، ص1.</ref> | |||
==گزارش -596== | |||
در بخش پایانی جلسه صبح امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، فرمانده لشكر92 ارتش گزارشی از حمله اخیر ارتش عراق به جزیره مجنون داد. سپس چگونگی تحكیم مواضع خودی در این جزیره و ضرورت اقدامات مهندسی بررسی و بر اهمیت حفظ این منطقه و مقابله با حملات دشمن و بازپس‌گیری منطقه اشغال‌شده تأكید شد. | |||
سرهنگ رامین فرمانده لشكر92 زرهی ارتش در گزارش خود گفت دشمن در بامداد 16/10/1364 با 3 تیپ به سه ضلع غربی، مركزی و شرقی جزیره جنوبی حمله كرد. ارتش عراق از دو هفته قبل از این حمله شروع به كوبیدن ضلع غربی كرد و 8 سنگر آن را منهدم كرد. در هریك از سنگرهای كمین این سه ضلع 6 نفر از سپاه و 6 نفر از ارتش مستقر بودند كه نیروهای دشمن با چندین قایق به آنها هجوم آوردند و با شهید و اسیر و مجروح كردن نیروها، حدود 800 متر در ضلع غربی و حدود 900 متر در ضلع مركزی جلو آمدند.* با تلاش یك گردان لشكر92 و اجرای آتش، پیشروی دشمن سد شد. | |||
سرهنگ جمالی تعداد شهیدان ارتش را 31 تن و مفقودان و اسیران را 16 تن اعلام كرد. به گفته فرمانده قرارگاه نجف سپاه، از 9 نفر نیروی لشكر17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) سپاه كه در سنگرهای كمین با نیروهای ارتش مستقر بوده‌اند نیز اثری نیست كه احتمال داده میشود 4 تن شهید و بقیه اسیر شده باشند. همچنین گفته شد كه تلویزیون عراق 15 نفر اسیر این هجوم را نشان داده است. سرهنگ رامین آمار مهمات مصرف‌شدة سلاح‌های سنگین در مقابله با این هجوم را بیان كرد. این آمار فراوان، تعجب حاضران در جلسه را باتوجه‌به اظهاراتی كه درمورد كمبود مهمات می‌شد، برانگیخت. | |||
در ادامه، تصمیم سپاه برای تحویل گرفتن این منطقه و دفاع از آن مطرح شد. آقای هاشمی هم خواست كه علاوه‌بر دفاع، برای بازپس‌گیری بخش اشغال‌شده اقدام شود وگرنه خطر پیشروی مجدد دشمن وجود دارد. مسئول اطلاعات قرارگاه نجف نیز افزود كه ارتش عراق پریروز با حدود 30 قایق و 12 بلم كه در هریك 7 نیرو بوده است، اطراف ضلع شرقی جزیره جنوبی مانور كرده است. | |||
بحث دراینباره با گزارش آقای سلیمی از مسئولان قرارگاه مهندسی درمورد اقدامات مهندسی در جزایر مجنون و مشكلات آن ادامه یافت. وی گفت چون برادران ارتش گله بسیاری داشتند از اینكه مهندسی كار نكرده یك شب به اتفاق چند تن از آنان ضلع غربی و ضلع مركزی جزیره جنوبی را بررسی كردیم كه به چند نتیجه رسیدیم: 1. بهدلیل اهمیتی كه دشمن برای دو ضلع مركزی و غربی قائل است و آتش پرحجمی كه روی این دو ضلع اجرا می‌كند، احداث سنگرهای خیلی مستحكم روی آنها لازم است. 2. ترمیم جاده‌های جزیره جنوبی ضروری است. 3. ایجاد پَد (جاده) هایی در جلو دو ضلع غربی و مركزی برای از بین بردن محدود بودن به این دو ضلع و همچنین امكان دفاع بهتر در مقابله با هجوم دشمن لازم است. 4. احداث جاده‌های اتصالی متعدد و خشك كردن تدریجی جزیره ضروری است. | |||
وی افزود كه درپی این بازدید و درخواست قرارگاه نیروی زمینی ارتش در جنوب، كار شروع شد، ازجمله با تلاش مهندسی جهاد، ضلع غربی كاملاً ترمیم شد و البته بهدلیل اینكه كار مهندسی در این منطقه با افزایش آتش دشمن و تلاش عراقی‌ها برای جلوگیری از اقدامات مهندسی همراه بود، اكراه نیروهای ارتشی مستقر در جزیره و ممانعت آنان و گاهی درگیری درپی داشت و راندمان كار را كاهش می‌داد. به‌هرصورت، دشمن آن‌قدر آتش روی این جاده (ضلع غربی) می‌ریزد كه طی شش ماه دو بار ترمیم شده است. مسئله بعد استحكامات این منطقه بود، ازجمله سنگرهای بتونی معروف به صد تكه - كه شامل قطعات كوچك قابل‌حمل به‌وسیلة افراد است - كه برادران جهاد با كمك لشكر77 تعدادی از این سنگرهای بتونی را نصب كردند ولی بی‌توجهی و استتار نشدن آنها با گونی‌های خاك موجب شد كه دشمن آنها را با تیر تانك منهدم كند. همچنین بهدلیل نبودن هیچ پوششی برای جلوگیری از دید و تیر دشمن، پنج هزار بشكة خالی را برادران جهاد به این منطقه منتقل كردند و تا جایی‌كه ممكن بود جلو بردند، خاك هم تا جایی‌كه خودروها می‌توانستند جلو بردند كه با استفاده از آنها استحكامات لازم را ایجاد كنند. همچنین روی پل‌های خیبری سنگرهای بتونی آماده شده تا با استفاده از آنها روی آب كمین بگذارند كه اگر دشمن با قایق آمد خبردار شوند، اما تاكنون استفاده نشده است. | |||
در ادامه، محسن رضایی نیز بر ضرورت تسریع اقدامات مهندسی برای اتصال خشكی جزیرة شمالی به جزیره جنوبی و اهمیت آن در دفاع از جزیره جنوبی تأكید كرد. حمید سلیمی دراینباره گفت كه برای اجرای كارهای مهندسی و تسریع آن در این منطقه آتش پرحجم برای مقابله با آتش دشمن لازم است و اگر آتش دشمن خاموش نشود، نمی‌شود كاری كرد. اما فرمانده لشكر92 گفت احتمال بسیار ضعیفی وجود دارد كه ما بتوانیم با آتش توپخانه، آتش دشمن را خنثی كنیم. | |||
آقای هاشمی دراینباره گفت: در شرایطی که با تبلیغات و تلاش مردم به جبهه آمده‌اند، اگر عراق حتی یك سنگر جلو بیاید و در جزیره هیاهو راه بیندازد، هم روحیة نیروهای ما در جبهه ضعیف میشود و هم روحیه عراقی‌ها تقویت میشود. قطعاً باید جلو پیشروی عراقی‌ها در جزیره گرفته شود و قطعاً باید جایی كه عراقی‌ها گرفته‌اند، پس گرفته شود. | |||
درپی این تأكید و بحثی كه دراینباره شد، قرار شد كه تیپ الغدیر سپاه پاسداران كلاً خط جزیره مجنون را از لشكر92 ارتش تحویل بگیرد و ضمن دفاع از آن، كار مهندسی‌اش را نیز انجام دهد به‌شرطی كه توپخانه‌های ارتش مستقر در منطقه زیر نظر این تیپ، آتش لازم را علیه دشمن اجرا كنند. همچنین بازپس‌گیری بخش اشغال‌شدة ضلع‌های غربی و مركزی جزیرة جنوبی نیز به دستور آقای هاشمی به‌عهدة لشكر92 گذاشته شد و فرمانده قرارگاه نجف سپاه نیز برای كمك به این كار گفت كه مدیریت پس گرفتن و كادر و فرماندهی این اقدام به‌عهده لشكر92 باشد و نیروی آن را هم سپاه تأمین می‌كند. سرهنگ صیاد شیرازی دراینباره گفت كه تك در اینجا (جزیره جنوبی)، تك معمولی نیست، تك آبی - خاكی است. این كار نیروهای ما نیست، نمی‌توانند بگیرند. فرمانده لشكر92 نیز گفت كه یك نفر از قرارگاه خاتم(ص) ناظر به كل كار جزیره و هماهنگ‌كننده امور باشد كه امكانات، نیرو، آتش و... را هماهنگ كند. آقای هاشمی باز هم تأكید كرد كه الآن در شرایطی نیستیم كه بتوانیم عملیات محدود عراق را آن هم در جزیره تحمل كنیم.* | |||
در پایان این جلسه مقرر شد كه فرمانده قرارگاه نجف سپاه پاسداران (عزیز جعفری) و فرمانده قرارگاه جنوب نیروی زمینی ارتش (سرهنگ سلیمانجاه) به‌طور مشترك برای جلوگیری از پیشروی دشمن در جزیره جنوبی، تثبیت منطقه و بازپس‌گیری بخش اشغال‌شده تصمیم‌گیری كنند.<ref>همان، صص 21 - 3؛ و - سند شماره 1112/د مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (محمد درودیان)، 21/10/1364 تا 26/10/1364، ص32.</ref> | |||
==گزارش -597== | |||
برای هماهنگی عملیات‌های دریایی و هوایی و پشتیبانی هوایی عملیات دریایی، پیش‌ازظهر امروز جلسه‌ای با حضور فرمانده كل سپاه، فرماندهان نیروی دریایی سپاه و نیروی دریایی ارتش، وزیر دفاع و فرمانده قرارگاه رعد تشكیل شد. دربارة چگونگی پشتیبانی هوایی از عملیات دریایی، محسن رضایی از سرهنگ بابایی (فرمانده قرارگاه رعد) سؤال كرد و ناخدا ملك‌زادگان (فرمانده نیروی دریایی ارتش) پشتیبانی هوایی از عملیات دریایی را موضوعی مهم خواند و گفت اگر بخواهیم ناوچه‌هایمان را وارد عمل كنیم، هواپیماها و هلیكوپترهای دشمن نمی‌گذارند كار كنیم. وی مسیر حركت شناورها را برای این عملیات، بندر امام خمینی به‌سمت اروندرود اعلام كرد و افزود كه ترسی از ناوچه‌های دشمن نداریم، بلكه مشكل حملات موشكی هواپیماهای عراقی است. | |||
سرهنگ بابایی در پاسخ گفت كه ما از بوشهر تاحدود 70 مایل می‌توانیم پوشش هوایی منطقه را تأمین كنیم و در محدودة عملیاتی نیروی دریایی نمی‌توانیم پشتیبانی بكنیم. البته اگر هدف مشخصی اعلام شود، می‌توانیم از آن پشتیبانی هوایی نزدیك می‌كنیم. علاوه‌براین، سكوهای البكر و العمیه را نیز هر زمان كه اعلام كنید، می‌توانیم بزنیم. | |||
فرمانده كل سپاه در ادامه گفت اگر در عملیات سپاه پاسداران منطقه فاو تصرف شود، هلیكوپترهای دشمن دیگر نمی‌توانند اقدامی علیه عملیات دریایی كنند، مگر اینكه بخواهند از جزیرة بوبیان كویت استفاده كنند كه دراین‌صورت تدبیری هم باید برای آن اندیشیده شود. فرمانده نیروی دریایی سپاه با اعلام خبر استقرار یك سایت موشكی دفاع هوایی در جزیره بوبیان كویت، پرسید كه آیا در پرواز هواپیماهای خودی اختلالی ایجاد نمی‌كند و سرهنگ ستاری پاسخ داد كه تأثیر ندارد. وی همچنین از فرمانده نیروی دریایی ارتش درباره استفاده از هاوركرافت‌های این نیرو در عملیات دریایی سؤال كرد. ناخدا ملك‌زادگان گفت كه قرار است همه آنها برای عملیات استفاده شود، البته دو فروند نو دارای سرعت حدود 90 كیلومتر و برخوردار از رادار مناسب نیز هست كه هنوز از آنها استفاده نشده است و باید از آنها خوب مواظبت كنیم.<ref>سند شماره 1140/د مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نوح(ع) در عملیات والفجر8 (الیاس حضرتی)، 17/10/1364 تا 25/10/1364، صص 76 - 67.</ref> | |||
==گزارش -598== | |||
جانشین فرمانده كل قوا ظهر امروز در سخنانی كوتاه برای فرماندهان قرارگاه‌ها، لشكرها و تیپ‌های سپاه پاسداران و چندتن از فرماندهان ارتش، انقلاب اسلامی را تاریخ‌ساز و محور حركت و مبارزات كشورهای اسلامی اعلام كرد و عملیات‌های قوی در جبهه‌ها را بسیار تأثیرگذار در جهان خواند و مهم‌ترین اقدام را در وضعیت كنونی سرمایه‌گذاری در جنگ دانست.* | |||
خلاصه‌ای از سخنان آقای هاشمی چنین است: شرایط كنونی حاكم بر منطقه و دنیا، مخصوصاً دنیای اسلام، شرایط سرنوشت‌سازی است و اهرم تاریخ الآن به دست شما (رزمندگان) است و این تعبیری شاعرانه و اغراق‌‌آمیز نیست، واقعیت زندگی امروز ماست. خداوند چنین تقدیر كرده است كه گروهی از مردم در محور تاریخ قرار گیرند. الآن امریكا و شوروی با همه قدرت و تشكیلات و اقمارشان، می‌توانند هرچه بخواهند شلوغ كنند، اما نمی‌توانند تاریخ‌سازی كنند. بعد از انقلاب اسلامی، اسلام بهعنوان یك حركت مدیر، حاكم و صاحب ایده مطرح است. قبل از انقلاب وقتی میان ما بحث می‌شد كه برای حكومت مبارزه می‌كنیم یا برای امربهمعروف و نهی‌ازمنكر، خیلی‌ها خیال می‌كردند كه ما امربهمعروف و نهی‌ازمنكر می‌كنیم. افرادی كه معتقد به پیروزی و حاكم شدن اسلام بودند، كم بودند. قبل از پیروزی انقلاب كمتر كسی باور می‌كرد كه دین قدرت بسیج مردم و ساقط كردن حكومتی را داشته باشد. مستكبران جهان حتی بعد از پیروزی انقلاب امید داشتند كه در مرحله سازندگی و موضوع جدی مملكت‌داری، فكر و تدبیری برای ادامه نباشد، اما این هفت هشت سال خیلی چیزها را عوض كرد و آنها تازه فهمیده‌اند كه اسلام هم می‌تواند پیروز شود و هم نگه دارد و هم در بدترین شرایط روی پای خودش بایستد. | |||
الآن هر حركتی در ایران به‌خصوص در جبهه‌ها تأثیر شكننده در حركت تاریخ دارد. یك خبر مهم از جبهه‌های ایران، میلیون‌ها دل را می‌شكند یا تقویت می‌كند، البته دل‌های تاریخ‌ساز را. این تاریخ‌سازی را خداوند به این ملت داده و این ملت را به دست شما فرماندهان لشكرها، تیپ‌ها و قرارگاه‌ها داده كه دارند تصمیم می‌گیرند و زحمت می‌كشند. مسئولیت بسیار بزرگی روی دوش ما افتاده است كه از نعمت‌های خداوند و حجت خداوند است. تراكم حركت‌های طولانی صدیقین و شهدای تاریخ شیعه است كه به اینجا رسیده است و چنین جلوه می‌كند. دشمنان چهارچشمی مواظب‌اند كه ما چه می‌كنیم و چه تأثیری روی دنیا می‌گذاریم. حركت ما چنان به مجامع اسلامی متصل شده كه هر تكان ما، آنجاها را تكان می‌دهد. | |||
این حوادث لیبی و هیاهویی كه امریكا با تحریم و تهدید لیبی می‌خواهد دنیا را ملتهب كند و به ما فشار بیاورد و چه‌بسا از نتایج كنفرانس ژنو و مذاكرات دو ابرقدرت باشد. با این هیاهو لیبی را تحریك می‌كنند كه روی ما فشار بیاورند و بگویند ما هم آنجا در خطر هستیم؛ شما فشارتان را (روی عراق) كم كنید و جنگ را تمام كنید. علتش هم فقط این نیست كه دلشان برای صدام سوخته است، بلكه به این نتیجه رسیده‌اند كه اگر خاكریز صدام شكست، شكست خاكریزهای دیگر هم امكان‌پذیر است. این پیروزی خودش لشكر می‌سازد و جبهه‌ها را باز می‌كند و برای آنها (قدرت‌های بزرگ) مسئله است. | |||
اگر ما جنگ، انقلاب و حركت اسلامی را چنین تحلیل كنیم - كه اینطور هم هست - می‌بینید كه ما چقدر مسئول هستیم و چقدر كار ما اهمیت دارد و برای كارمان ارزش قائل می‌شویم. هیچ چیز به‌اندازه سرمایه‌گذاری روی این جنگ كه به نقطه خوبی برسد در تاریخ تأثیر قطعی ندارد. بنابراین خداوند شما را در جای حساسی قرار داده، شما نزد خداوند خیلی اجر و مقام دارید كه توفیق یافته‌اید در این نقطه قرار گیرید و مسئولیت شما به‌اندازه حساسیت این مقطع از تاریخ است و ضعف و سستی تأثیر منفی در تاریخ دارد. خداوند نمی‌خواهد افراد ذلیل چنین مسئولیت‌های بزرگی بگیرند. كسانی كه دل شیر دارند برای تصمیم‌گیری و اقدام لازم است. از این تقدیر الهی و این وظیفه‌ای كه به شما محول شده راضی و خوشحال باشید. تا اینجا پیروز هستیم. پیروزی‌های معنوی و تاریخی و آزادی كه مسلمانان دنیا داشته‌اند از این پیروزی‌های فیزیكی است. امام هم پیش شماست. مردم كه از جزئیات و مسائل جنگی خبر ندارند و به اطمینان شما بچه‌هایشان را اینجا می‌فرستند كه شما آنها را خوب اداره كنید. مردم اطمینان دارند كه اثاث شخصی خود را روی كامیون‌ها می‌گذارند و اینجا می‌فرستند. همه مردم چشم‌هایشان به اینجا دوخته شده است. انشاءالله شما هم وظایف خود را آن‌طوری‌كه باید انجام خواهید داد و ما انشاءالله شما را در آینده نزدیك پیروزمند زیارت خواهیم كرد.<ref>سند شماره 17526/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: سخنرانی آقای هاشمی برای فرماندهان (21/10/1364، پادگان لشکر7 ولی‌عصر در جاده اندیمشک - اهواز، نوار شماره 17037)، راوی: محمد درودیان، صص 4 - 1.</ref> | |||
==گزارش -599== | |||
در جلسه بعدازظهر امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) فرماندهان لشكرهای خط‌شكن تحت امر قرارگاه كربلای سپاه پاسداران، اقدامات آماده‌سازی برای اجرای عملیات در منطقة فاو و طرح مانور و نیازهای خود را تشریح كردند و به سؤالات متعدد آقای هاشمی درباره وضعیت خط خودی و دشمن، طرح مانور، شناسایی، وضعیت نیرو و مشكلات و نیازها پاسخ دادند.* | |||
در اولین بخش از این جلسه محمدباقر قالیباف فرمانده لشكر5 نصر به تشریح اقدامات آماده‌سازی و طرح مانور این لشكر پرداخت و به سؤالات آقای هاشمی جواب داد:** در شرق اروند حدود 4 كیلومتر به ما واگذار شده و چون قبلاً كار مهندسی نشده بود از زمان استقرار كار مهندسی به‌ویژه جاده‌سازی را شروع كرده‌ایم. دو جاده رفت و برگشت و سه جاده آنتنی احداث شده است. در خط ساخت استحكامات و سنگرهای نیروهای موج اول و سنگرهای تانك، توپ23، تفنگ106، موشك‌انداز آر.پی.جی11 شروع شده است. كار احداث اورژانس، قرارگاه تاكتیكی، استقرار بُنه و وسایل و سلاح‌ها حدود 50 درصد پیشرفته است. از 6 نهر موجود در منطقه كه برای تردد قایق‌ها و... در نظر گرفته شده چون عرض و عمق آنها كم بوده تاكنون 3 نهر لایروبی و عریض شده است. | |||
تاکنون 80 قایق به ما واگذار شده که به‌تدریج بدون موتور به منطقه عملیاتی می‌آوریم و استتار می‌کنیم و 48 ساعت قبل از عملیات موتورهایشان را می‌بندیم. در شش روزی که مجاز به عبور از اروند بوده‌ایم، 20 مورد شناسایی موفق انجام شده که از سه ردیف موانع دشمن هم رد شده‌اند. همچنین در تلاشیم مسئولان دسته و تیم‌های خط‌شکن که 32 نفرند تا قبل از عملیات برای توجیه و آمادگی بیشتر از اروند عبور کنند و آشناتر شوند. 160 نیروی غواص درحال آموزش‌اند که بهدلیل کمبود لباس غواصی، آموزش آنها کند است. سه گردان خط‌شکن - که پشت نیروهای غواص وارد عمل می‌شوند - درحال آموزش شنا هستند. | |||
باتوجه‌به اینكه ما جناح راست (جناح شمالی) عملیات هستیم، دشمن فشار زیادی بر ما وارد خواهد كرد كه آتش توپخانه و ادوات و سلاح‌ها و موشك‌های ضدزره در كاهش این فشار مؤثر خواهد بود. همچنین شب اول باید 5 كیلومتر خاكریز بزنیم كه نیاز به 16 لودر و بلدوزر و وسایل عبور اینها داریم. برای شكستن خط، سه گروهان 55 نفره غواص از سه محور به خط دشمن می‌زنند و با شروع درگیری سه گردان از شش محور وارد عمل می‌شوند. قبل از آن هم گروه تخریب به باز كردن معابر می‌پردازد. نخلستان در محور ما حدود 5/3 تا 4 كیلومتر عمق (عرض) دارد. ما به این نتیجه رسیده‌ایم كه نیروها شب نباید در نخلستان پراكنده شوند چون كنترل و هدایت آنان امكان‌پذیر نیست، بلكه فقط از جاده‌ها استفاده كنند. شب اول عملیات را در سه موج اجرا می‌كنیم: موج اول سه گروهان غواص؛ موج دوم، سه گردان؛ موج سوم هم سه گردان یعنی در شب اول سه گروهان غواص و شش گردان دیگر وارد عمل می‌كنیم. عرض اروند در منطقه مأموریت ما هنگام مد كامل حدود 900 متر است. نیروهای شناسایی ما كه نیروهای با تجربه‌ای هستند، اگر درست بروند، هنگام جزر آب 17 دقیقه عرض اروند را طی می‌كنند.<ref>سند شماره 17527/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد خاتم برای بررسی طرح مانور و آمادگی یگان‌های قرارگاه كربلا (21/10/1364، پادگان لشکر7 ولی‌عصر، نوار شماره 17038)، راوی: محمد درودیان، صص 9 - 1.</ref> | |||
==گزارش -600== | |||
در بخش دوم از جلسه بعدازظهر امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، امین شریعتی فرمانده لشكر31 عاشورا، ضمن تشریح اقدامات آماده‌سازی، شناسایی و طرح مانور این لشكر برای عملیات در منطقه فاو به سؤالات آقای هاشمی پاسخ داد. | |||
امین شریعتی در ابتدا بر اهمیت و ضرورت گرفتن عكس هوایی از منطقه عملیات و تأثیر آن در طرح‌ریزی دقیق و توجیه نیروهای عمل‌كننده تأكید كرد. آقای هاشمی هم گفت كه فرمانده نیروی هوایی و سرهنگ بابایی قول داده‌اند كه همة تلاش خود را برای گرفتن عكس هوایی انجام دهند. فرمانده لشكر31 عاشورا اقدامات آماده‌سازی را شرح داد: در محدودة لشكر دو جادة اصلی، عریض و دوبانده شده است. مواضع سلاح‌های سنگین درحال آماده شدن است. احداث اورژانس و آشپزخانه تمام شده است. در منطقه‌ای كه تصرف می‌كنیم باید 5 كیلومتر خاكریز بزنیم كه نیاز به 20 دستگاه مهندسی و سطحه و وسایل انتقال آنها به غرب اروند داریم. | |||
آقای هاشمی: به شما طارق نمی‌‌دهند؟ امین شریعتی: اگر بدهند خیلی مناسب است. | |||
آقای مبلغ: بهترین وسیله برای انتقال تجهیزات سنگین طارق است كه فقط یكی به این منطقه منتقل شده است و 9 فروند دیگر درحال تولید است. اگر زودتر برسد، بهترین وسیله برای انتقال تانك، لودر، بلدوزر و وسایل سنگین است. | |||
محسن رفیق‌دوست: 10 دستگاه طارق حاضر شده است. | |||
محسن رضایی: اگر امكانات به‌موقع نرسد هیچ فایده‌ای ندارد. | |||
ادامه توضیحات فرمانده لشكر عاشورا: انتقال قایق‌ها به منطقه عملیات و استتار آنها شروع شده است. عمده‌ترین موضوع، آتش توپخانه و ادوات برای مقابله با پاتك‌های دشمن است. همچنین موشك تاو برای دفاع لازم است. وی در پاسخ به آقای هاشمی گفت كه در محدودة ما ساحل دشمن برای عبور مناسب است، ابتدا گل سفت شده است و بعد از آن چولان است. عمق جنگل (نخلستان) حدود 5/2 كیلومتر و بعد از آن تا جاده دوم (جاده استراتژیك) نیز حدود 5/1 كیلومتر است. | |||
آقای هاشمی از فرماندهان قرارگاه‌ها و یگان‌ها سؤال كرد كه این‌همه فعالیت مهندسی، جاده‌سازی، انتقال قایق و... را فكر می‌كنید دشمن نمی‌بیند؟ | |||
امین شریعتی: این منطقه نخلستان و استتار خوبی است. هرچه هم سنگر و محل استقرار برای نیروها و واحدها درست كردیم با استفاده از خانه‌های موجود در منطقه بوده، با تیرآهن سقف‌ها را محكم كرده‌ایم، ستون زده‌ایم و گونی و الوار گذاشته‌ایم. بیرون از ساختمان‌ها چیزی درست نكرده‌ایم. | |||
آقای هاشمی بر ضرورت كمك به بازسازی خانه‌های مردم بعد از عملیات و جلوگیری از خشك شدن نخل‌های آنان تأکید کرد و درمورد درخواست توپخانه برای مقابله با پاتك‌های دشمن هم یادآور شد كه ما همه امكانات توپخانه را بسیج می‌كنیم و هرچه سهم شما شود، می‌دهیم.<ref>همان، صص 19 - 10.</ref> | |||
==گزارش -601== | |||
مرتضی قربانی فرمانده لشكر25 كربلا در بخش سوم از جلسه بعدازظهر ستاد قرارگاه خاتم به تشریح اقدامات آماده‌سازی این لشكر، طرح مانور و مشكلات پرداخت و به سؤالات آقای هاشمی پاسخ داد: | |||
منطقه مأموریت ما از جنوب شهر فاو تا یك كیلومتر شمال شهر فاو است و هدف تصرف جاده‌های اول و دوم و سوم و چهارراه فاو به تأسیسات نفتی و پاك‌سازی شهر فاو در مرحله اول عملیات است. قبلاً در محدودة ما در شرق اروند كار مهندسی نشده بود كه با همكاری جهاد سازندگی جاده‌ها و مواضع ضروری احداث شده است. مأموریتمان را به چند مرحله تقسیم كرده‌ایم: آماده‌سازی ساحل خودی، عبور، تصرف، آفند و پدافند. تاكنون 22 شناسایی موفق در وضعیت مدّ داشته‌ایم و در ادامه هم هر شب سه گروه برای شناسایی در حالت جزر اعزام می‌شوند تا وضعیت مناسب را به دست بیاوریم. از میان حدود 2000 نیروی داوطلب غواصی، 300 تن از باتقواترین، شهادت‌طلب‌ترین و بهترین نیروها را برای شكستن خط انتخاب كرده‌ایم. حدود 18 گردان 200 تا 220 نفره داریم كه 9 گردان آن گردان‌های سازمانی لشكر و 9 گردان هم از نیروهای راهیان كربلا هستند. یك گردان ما در چنگوله و یك گردان در هور مستقر است. 3 گردان تانك و یك گردان نفربر هم داریم. برای هر گردان 9 شب تمرین و مانور در آب، در دشت و در كوهستان داریم كه هم عملیات هجومی و پاك‌سازی و هم دفاعی را تمرین می‌كنند. | |||
در عملیات علاوه‌بر غواصان خط‌شكن، 2 گردان برای پیشروی و پاك‌سازی خط اول و دوم دشمن و 2 گردان برای پاك‌سازی شهر و تأسیسات در نظر گرفته شده است. حدود 30 تانك به منطقه آورده‌ایم؛ 15 دستگاه آن به‌اضافة 15 قبضه تفنگ106 درصورت لزوم و مقاومت دشمن، برای اجرای آتش ساحل به ساحل و خط‌شكنی به کار گرفته میشود كه دشمن نتواند مشكلی در عبور نیروها از اروندرود ایجاد كند. همچنین 10 دستگاه تانك را آماده كرده‌ایم كه همان شب عملیات عبور بدهیم. در تلاش هستیم كه نفربرهای خشایار را هم آماده كنیم تا به‌طور شناور بتوانند عبور كنند و اگر لازم شد برای مقابله با سنگرهای دشمن استفاده شود. ما حدود 20 قبضه خمپاره می‌خواهیم كه آتش رده 1 و 2 و 3 را اجرا كنیم، خصوصاً روی شهر. سلاح‌های ضدهوایی 23، 5/14 میلی‌متری چهارلول و دولول و سه قبضه 57 نیز آماده می‌كنیم كه اگر نقطه‌ای در خط دشمن فعال بود بزنند و تأمین هوایی ساحل خودی را برقرار كنند. در ساحل و عقبه هم حدود 10 مینیكاتیوشا پیش‌بینی شده که هم اجرای آتش مستقیم كنند و هم آتش كمك مستقیم ما باشند. پیشنهاد و نظرم این است كه باتوجه‌به عمق عملیات و پیشروی نیروها، توپخانه عظیمی پیش‌بینی شود كه روی كل منطقه تحرك دشمن اجرای آتش كند. | |||
فرمانده لشكر25 كربلا مهم‌ترین نیازهای این لشكر را برای عملیات لباس غواصی، پل‌های شناور و شناور طارق ذكر كرد و گفت كه جی.اس.پی. بهترین وسیله برای انتقال وسایل از اروند است چون وسیله‌ای است كه هم در آب، هم خشكی و هم باتلاق می‌تواند حركت كند.<ref>همان، صص 24 - 18.</ref> | |||
وی افزود: ما همچنین نیاز به دو سه هلیكوپتر داریم كه دو گردان از نیروهای راهیان كربلا كه كیفیت خوبی دارند، تمرین هلی‌برن كنند كه اگر مشكلی بروز كرد، با عملیات هلی‌برن از آنان استفاده كنیم. همچنین نیاز به سلاح‌های ضدزره (ضد تانك و نفربر)، ازجمله تاو و مهمات آن داریم. | |||
آقای هاشمی: غواص‌های شما چه چیزهایی با خودشان می‌برند؟ | |||
مرتضی قربانی: نارنجك دستی، نارنجك‌انداز 40 میلی‌متری، كلاشینكف و یوزی. آر.پی.جی را هم داریم آب‌بندی می‌كنیم و آزمایش می‌كنیم اگر جواب داد به آنها می‌دهیم. | |||
آقای هاشمی: غواص‌های شما با این سلاح‌ها و 800 - 700 متر شنا كردن، وقتی آن طرف می‌رسند خسته نیستند؟ توان دارند؟ | |||
مرتضی قربانی: عرض رودخانه در منطقه ما (مقابل فاو) 450 تا 600 متر است. بچه‌ها هم ورزیده هستند، آنان الآن شبی 20 كیلومتر پیاده می‌روند. بهترین نیروها را انتخاب كرده‌ایم. | |||
آقای هاشمی: شما شب وارد شهر می‌شوید؟ | |||
مرتضی قربانی: باتوجه‌به وضعیت و آتش، همان شب اول یك فلش به‌سمت شهر فاو داریم. اگر این فلش موفق شود باتوجه‌به وضعیت خیابان‌های شهر اگر نشد مقاومت كنیم، جلو آن را می‌گیریم و از جناح دیگر انشاءالله وارد شهر می‌شویم.<ref>سند شماره 17528/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم برای بررسی مانور و آمادگی یگان‌های قرارگاه كربلا (21/10/1364، پادگان لشکر7 ولی‌عصر، نوار شماره 17039)، راوی: محمد درودیان، صص 4 - 1.</ref> | |||
==گزارش -602== | |||
عبدالمحمد رئوفی فرمانده لشكر7 ولی‌عصر(عج) در بخش چهارم جلسه بعدازظهر امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) اقدامات آماده‌سازی، طرح مانور و نیازهای این لشكر را برای عملیات بیان كرد و به سؤالات آقای هاشمی پاسخ داد. | |||
آقای هاشمی قبل از توضیحات فرمانده لشكر7 گفت: آقای دكتر روحانی، سه محور را تابهحال توضیح دادند. البته با توضیحاتی كه قبلاً شنیده بودیم كاملاً تطبیق می‌كند، یعنی من نقطه متضادی ندیدم. حالا شما این یكی را هم دقت كنید كه آخرین نفر است. | |||
فرمانده لشكر7 ولی‌عصر(عج) گفت لشكر 9 گردان برای اجرای مأموریت آماده می‌كند: 6 گردان عمل‌كننده و 3 گردان احتیاط. منطقة مأموریت لشكر7 از جنوب فاو تا سه كیلومتر به‌طرف جنوب است. تاكنون در چند زمینه كار كرده‌ایم: آماده‌سازی برای عملیات، آماده كردن عقبه، چگونگی عبور از اروند و مشكلات آن، شكستن خط، پاك‌سازی نخلستان، تثبیت و تأمین منطقه تصرف‌شده. كار مهندسی و آماده‌سازی از 5/1 ماه قبل شروع شده و اگر مشكلات مهندسی حل شود تا 15 روز دیگر آماده خواهد شد. شناسایی‌های لازم نیز انجام شده و نیروهای شناسایی با عبور از سه رده موانع دشمن تا خاكریز دشمن نفوذ و بررسی كردند. منتظر اجازه قرارگاه هستیم كه درصورت صدور مجوز، نیروهای شناسایی تا خط دوم هم بروند. درمورد عبور در حالت جزر یا مد آب بررسی بسیاری كرده‌ایم و به این نتیجه رسیده‌ایم كه در پایان جزر و شروع مد بهترین وضعیت برای عبور است؛ ازجمله محاسن آن: كمتر بودن عرض رودخانه و عبور سریع‌تر؛ پایین بودن سطح آب كه موجب كاهش دید و تیر دشمن میشود؛ موانع بیرون آب قرار می‌گیرد كه انهدام و برداشتن آنها راحت‌تر است؛ در حالت جزر فاصله محل خروج غواص از آب تا خط دشمن 60 تا 80 متر است كه نیرو با استفاده از پوشش ساحل می‌تواند خود و سلاح و تجهیزاتش را آماده كند و به‌طور نشسته به خط دشمن نزدیك شود. چون مدّ تازه شروع میشود، مدت بیشتری برای استفاده از نهرها برای انتقال نیرو و پشتیبانی نیروها وجود دارد. در پایان جزر حدود 45 دقیقه آب راكد است و در عبور غواص فشاری بر او نیست. | |||
عبدالمحمد رئوفی افزود غواصی كه می‌خواهد به خط دشمن بزند باید ازنظر سلاح و مهمات خودكفا باشد به‌اندازه‌ای كه بتواند خط اول را پاك‌سازی كند كه ابتكارهایی برای شناور ماندن غواص انجام شده است. از مؤثرترین سلاح‌ها برای غواص تفنگ40 میلی‌متری است كه نداریم. غواص‌ها سه مرحله آموزش می‌بینند: استفاده از لباس و حركت در آب و حركت‌های استقامت؛ حركت در آب با سلاح و تجهیزات كامل؛ مانور و تمرین و آموزش در رودخانه مشابه اروند. بهدلیل كمبود لباس غواصی، آموزش كُند پیش می‌رود و تمرین‌های لازم انجام نمی‌شود. حداقل 300 دست لباس نیاز داریم. برای شكستن خط سه گروهان غواص 60 نفره در نظر گرفته شده، برای پاك‌سازی خط اول تا خط دوم دو گردان پیش‌بینی شده است. | |||
آقای هاشمی: شب اول تا كجا می‌روید؟ | |||
رئوفی: ما تا پایگاه موشكی مستطیلی پیشروی می‌كنیم و ازسمت راست با لشكر17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) - كه از لشكر25 كربلا عبور می‌كند - الحاق می‌كنیم و حدود 2 كیلومتر هم به‌سمت چپ می‌رویم و با لشكر19 فجر الحاق می‌كنیم. برای زدن خاكریز پیش‌بینی شده 16 دستگاه مهندسی عبور دهیم كه وسیلة انتقال آن را نداریم.<ref>همان، صص 11 - 5.</ref> | |||
==گزارش -603== | |||
در بخش پایانی جلسه بعدازظهر امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ع)، آقای هاشمی با اشاره به قوت‌های طرح مانور عملیات در منطقه فاو و نقاط مثبت آن، پیشنهاد كرد كه در همان شب اول عملیات برای رسیدن به هدف نهایی عملیات در جناح شمالی منطقه عملیات (كارخانه نمك) و احداث خاكریز دفاعی در آن محور تلاش شود كه فرمانده كل سپاه موانع آن را توضیح داد. فرمانده عالی جنگ در پایان برای شنیدن و دریافت نظرهای فرماندهان اعلام آمادگی و بر ضرورت كوشش برای جلوگیری از هشیاری دشمن تأكید كرد. در این بخش همچنین مشكلات روانی كمبود ماسك‌های شیمیایی و تأخیر در واگذاری آن به یگان‌ها بیان شد. | |||
در ادامة جلسه آقای هاشمی از مسئولان واحدهای پشتیبانی رزمی نیز خواست كه اگر موضوعی مورد نظر‌شان است بیان كنند. دكتر خاتمی مسئول بهداری سپاه پاسداران، گفت كه اخیراً بهدلیل بمباران‌های پی‌درپی دشمن، ترس كاذبی از احتمال حملة شیمیایی میان نیروها افتاده و آثار روانی روی برخی نیروها گذاشته است و بعضی فرماندهان لشكرها برای گرفتن ماسك به ما مراجعه می‌كنند كه ما گفته‌ایم چند روز دیگر می‌آید. اگر ما همه نیروها را به وسایل انفرادی تجهیز كنیم این وحشت كاذب از بین می‌رود. در انبارها 40 هزار دست ماسك و تجهیزات شیمیایی داریم و 60 هزار دست كم داریم. محمود احمدپور معاون وزیر سپاه پاسداران دراینباره گفت كه سه هفته پیش دستور خرید صادر شده و طبق آخرین پیگیری در صبح امروز، گفته شد كه چهار روز دیگر می‌رسد. وزیر سپاه پاسداران، فرمانده كل سپاه و آقای هاشمی گفتند كه آنچه در انبار هست به‌تدریج توزیع شود تا لشكرها مطمئن شوند كه چیزی هست تا بقیه هم برسد. | |||
آقای هاشمی در ادامه به یکی از نقاط قوت و محاسن طرح مانور چهار لشكری كه گزارش دادند، یعنی كوتاهی مسیر پیشروی این یگان‌ها و رسیدن آنها به خط دفاعی در دو سه ساعت اول عملیات اشاره کرد و گفت این وضعیت برای اولین‌بار در عملیات‌های بزرگ است. وی سپس پرسید كه شما اصولاً در ذهنتان بهعنوان مهم‌ترین مسئله این نیست آن خطی كه می‌خواهید از شمال كارخانه نمك به جنگل‌ها (نخلستان) وصل كنید به آن اولویت بدهید. اگر بتوانیم برنامه‌ریزی كنیم با استفاده از همت رزمندگان و رسیدن سریع آنان، آن خط دفاعی را درست كنیم، خیال ما برای مراحل بعد آسوده میشود. یعنی اگر شب اول بتوانیم آن خط را كه اولین لشكر (لشكر5 نصر) عمل می‌كند و قرار است پنج كیلومتر خاكریز بزند، لودر و بلدوزرهایی كه از محورهای مختلف (محور لشكرها) وارد منطقه میشود، همه به‌طرف شمال آمده و یك خاكریز دفاعی احداث كنند و در آنجا دفاع كنند، بهتر نیست؟ | |||
فرمانده كل سپاه در پاسخ به این سؤال و پیشنهاد آقای هاشمی گفت: «دیشب ما خدمت شما توضیح دادیم، گفتیم ما از روی اجبار مجبور شدیم طرحمان را مرحله‌بندی كنیم. چند اجبار در سر راه ماست، یكی زمان شكستن خط است که اگر یك‌ساعته انجام بشود آن محدودیت برداشته میشود. اگر شكستن خط و پاك‌سازی‌ها چند ساعت طول بكشد ما به همان نسبت زمانِ رفتن به عمق را از دست می‌دهیم. مسئله دوم این است كه ما [برای پیشروی] از جاده دوم [جاده استراتژیك فاو - بصره] به بعد باید متكی به ابزارآلات سنگین باشیم، باید بلدوزر و تانك ببریم و اگر دیر برسانیم باید صبر كنیم و نیروی اصلی را بگذاریم تا اینكه ترابری وسایل سنگین بیایند و اگر این ترابری وسایل سنگین بشود و زمان هم به‌میزان خوب داشته باشیم انشاءالله میشود خیلی سریع رسید و هم این تنگه را بست هم یك تنگه دو كیلومتری كه آنجا هست بسته میشود، اگر این تنگه بسته بشود عملیات تمام‌شده است و ما هیچ مشكلی نداریم، فقط شرط آن همین وسایل سنگین است كه برسد و مستقر بشود.» | |||
آقای هاشمی توضیح داد منظورش این است كه همة وسایل سنگین كه شب اول عملیات به غرب اروندرود منتقل می‌شوند، همه هدایت شوند به‌سمت هدف شمالی عملیات درحدود كارخانه نمك و آنجا خاكریز بزنند و خط دفاعی تشكیل دهند. | |||
محسن رضایی نیز با بیان اینكه عملیات در اینجا فقط پیاده‌روی نیست، استحكامات، موانع و مواضع محكم دشمن هست كه باید موانع رفع شود، خط شكسته و استحكامات منهدم شود، سپس پاك‌سازی و امكان زدن خاكریز فراهم شود، گفت: «جواب سؤال شما روشن است. ما درصورتی‌كه زمان داشته باشیم و امكانات برسد ما مرحله اول را همین‌جا می‌گذاریم و یك خاكریز می‌زنیم. اگر نرسیدیم مرحله بعد را انتخاب می‌كنیم. ما در شب عملیات همین كار را می‌كنیم. اولویت اول ما این است، منتها با روند كارها با این سطحه‌های پی.ام.پی. و این چیزهایی كه دارد به ما داده میشود، ما قبل از عملیات كاملاً خود را آماده می‌كنیم كه بتوانیم در بدترین شرایط جلو برویم. ما چند احتمال می‌دهیم: این خانه‌ها (شهر فاو) دیر پاك‌سازی شود؛ احتمال دارد در این نخلستان‌ها بعضی جاها كُندی داشته باشیم؛ در این ساحل و اسكله ممكن است كُندی داشته باشیم، یعنی ممكن است فاصله داشته باشیم، ...» | |||
آقای هاشمی: «من به هیچ‌كدام از اینها كار ندارم. شهر پاك‌سازی نشود، ...» | |||
محسن رضایی: «پس همان‌طوركه شما فرمودید اولویت اول ما این است كه بلافاصله از اینجا كه خط را شكستیم بیاییم و در اینجا (كارخانه نمك) پدافند كنیم و همان هدف نهایی را همان شب اول به دست آوریم. این بستگی به همان چند عامل كه گفتیم دارد. ما در شب عملیات كنترل می‌كنیم، ساعت‌های مختلف را در نظر می‌گیریم، امكانات و همه‌چیز را مقایسه می‌كنیم و بعد مراحل مختلف را تصمیم می‌گیریم، اگر بتوانیم این كار را بكنیم كه اصلاً جنگ [عملیات] تمام شده است. دشمن وقتی می‌آید با یك زمین بسیار بزرگی مواجه میشود این كارخانه نمك است، آن تنگه (كانال صدام) بسته شده است، اینجا بسته شده است تازه تا بخواهد پاتك كند این دیگر می‌ماند و تازه ما باتوجه‌به قدرتی كه داریم و قطعاً در شب اول تلفات نداده‌ایم، می‌توانیم دوباره آفند را ادامه بدهیم و جلوتر برویم. همه اینها بستگی به همین ترابری [تجهیزات سنگین] دارد اگر بتوانیم ترابری را حل كنیم چند آهن‌پاره [پل‌ها و سطحه‌های فلزی] در جمهوری اسلامی، انشاءالله بسیج شوند به لطف الهی این زحمات كه برادران كشیدند و جا دارد اینجا جلو شما از برادرها تقدیر كنم. انشاءالله اینها برسند ما این پیروزی را قطعاً برای اسلام به دست می‌آوریم كه مورد رضای خدا باشد.» | |||
آقای هاشمی سپس گفت: «از آقایان فرماندهان لشكرها و افرادی كه مسئولیتی دارند اگر مطالبی دارند كه فكر می‌كنند اگر من بدانم خوب است و اگر نمی‌خواهند در جلسه بگویند ما هنوز مقداری وقت داریم، آقایان بیایند صحبت كنند. بعد هم تا زمان عملیات من در تهران برای این كار وقت می‌گذارم، آقایان اگر كار لازمی دارند و فكر می‌كنند باید به گوش من برسد، برای آنها وقت می‌گذارم كه اگر چیزی باشد ما مطلع باشیم و برای رفع مشكلاتی كه احیاناً هست، اقدام كنیم.» | |||
آقای هاشمی در پایان این جلسه گفت: «باتوجه‌به جلساتی كه داشتیم به نظرم می‌رسد در حد امكاناتی كه در جمهوری اسلامی هست، پشتیبانی این عملیات نسبتاً خوب است. چیزهایی كه از اختیار ما بیرون است خُب، با آنها نمی‌توانیم بجنگیم، با آنهایی كه هست داریم می‌جنگیم و این امكانات به شما می‌رسد. دعا كنید كه امكانات اضافی هم كه همان ضدزره و اینها باشد بیشتر برسد. نسبتاً وضع ضدزره این عملیات از عملیات گذشته بهتر است. نقطه به‌كارگیری‌های خوبی هم دارید. این جنگل‌ها و این شرایطی كه اینجا (فاو) هست انشاءالله اینجا شما تانك زیادی از دشمن را از بین خواهید برد و یكی از گورستان‌های تانك دشمن در همین منطقه خواهد بود - شاید هم امكاناتمان بیشتر بشود - دلتان محكم باشد. آن كار عمده‌ای كه باید اینجا (در این عملیات) بشود غافلگیری است كه باید غافلگیری را حتماً داشته باشیم كه لااقل در قدم اول صدمه نبینیم. احتیاط‌های زیاد ممكن است ضدغافلگیری باشد یعنی اگر شما به‌جای مثلاً 50 موضع برای فلان چیز لازم دارید بخواهید 100 موضع بسازید یا مثلاً 100 لودر و بلدوزر و وسایل سنگین آن‌طرف (در منطقه دشمن) لازم دارید، بخواهید 200 دستگاه فراهم كنید و به‌خاطر اینها بخواهید زمان را طولانی كنید یا رفت‌وآمد را زیاد كنید. هر یكی از اینها یك دریچه‌ای برای نفوذ خبر است. بنابراین ضمن اینكه باید احتیاط كنیم دست بالا را هم بگیرید، اما توجه داشته باشید كه اصل غافلگیری ما تحت‌الشعاع قرار نگیرد كه ما از این ناحیه صدمه ببینیم. الآن هم خیلی‌ها اطلاع دارند و از سطح فرماندهان لشكرها تجاوز كرده و به پایین‌ترها رسیده است. قرارگاه ما نسبتاً وسیع است، عده زیادی در قرارگاه می‌دانند. ما حفاظت را مراعات می‌كنیم ولی در حین مراعات كردن این مسائل نیز هست، كارهای فریب را هم زیاد در نظر گرفتیم اما باز هم به‌هرحال دشمن متأسفانه عوامل خصوصی و عوامل خبرگیری آسمانی و اینطور چیزها دارد كه استفاده می‌كند. دعا كنید كه خداوند ما را توفیق بدهد. الآن موقع خوبی است كه می‌توانیم كار خوبی بكنیم.»<ref>همان، صص 18 - 12.</ref> | |||
آقای هاشمی در كتاب خاطرات خود دربارة جلسه بعدازظهر امروز ستاد قرارگاه خاتم نوشته است: | |||
«ظهر به پادگان لشكر ولی‌عصر(عج) سپاه در جاده اندیمشك - اهواز رفتیم. در مسجد پادگان نماز جماعت خواندیم و برای فرماندهان سخنرانی كردم. پس از ناهار و استراحت، ساعت 3، جلسه با فرماندهان لشكرهای عمل‌كننده عملیات آینده برقرار شد. گزارش آمادگی و مانور جزءبه‌جزء عملیات را دادند. خیلی زحمت كشیده‌اند. برنامه دقیقی برای عبور از آب و امكانات فراوان ابتكاری تهیه كرده‌اند. درمجموع امیدواركننده است و بسیاری از مشكلات موجود در عملیات گذشته به چشم نمی‌خورد.»<ref>اكبر هاشمی رفسنجانی، امید و دلواپسی (كارنامه و خاطرات سال 1364)، به اهتمام سارا لاهوتی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ دوم، 1387، ص378.</ref> | |||
==گزارش -604== | |||
چگونگی اجرای عملیات روی اسكلة العمیة عراق در خلیج فارس، شیوه‌های پشتیبانی دریایی از عملیات منطقة فاو و نحوة مقابله با استفادة دشمن از جزیرة بوبیان كویت در جلسة شامگاهی قرارگاه نوح با حضور مسئولان نیروی دریایی سپاه پاسداران بررسی شد.* | |||
در این جلسه برای رسیدن نیروهای عمل‌كننده به اسكله العمیه شیوه‌های مختلف مطرح شد: استفاده از قایق كوچك كانو یا قایق‌های بزرگ‌تر یا غواصی. از شیوة غواصی بهدلیل مشكلات متعدد استقبال نشد. استفاده از قایق كانو بهدلیل اینكه ردیابی آن به‌وسیله رادارهای دشمن میسّر نیست، شیوة مناسب‌تری اعلام شد، اما گفته شد كه اگر قایق‌های 25 فوتی یا قایق‌های ریجیندر آهسته حركت كنند نیز قابل‌ردیابی نیستند و مشكلات آنها هم كمتر است. سرانجام فرمانده نیروی دریایی سپاه دراینباره گفت كه 100 شناور كانو، 36 شناور 25 فوتی و 36 شناور ریجیندر آماده می‌كنیم تا طرح قابل‌انعطاف باشد. وی به مسئول تداركات دستور داد كه برای گرفتن و آماده كردن شناورها اقدام كند. تصمیم‌گیری دراین‌زمینه نیازمند بررسی بیشتری بود. | |||
دیگر موضوعِ طراحی عملیات تصرف العمیه این است كه نیروهای عمل‌كننده چگونه فاصله 12 متری سطح آب تا روی اسكله را طی كنند. برای این كار در وهله اول دو شیوة استفاده از نردبان و به‌كارگیری طناب مطرح گردید و تصمیم قطعی به شناسایی كامل‌تر اسكله و پایه‌های آن موكول شد. | |||
باتوجه‌به اینكه یكی از مبانی موفقیت این عملیات، غافلگیركردن دشمن بود، در این جلسه احتمال هشیاری دشمن و میسر نشدن دستیابی رزمندگان به اسكله نیز مطرح گردید و پیشنهاد شد كه دراین‌صورت حداقل برای جلوگیری از ادامة استفادة نظامی دشمن، اسكله تخریب شود. برای تخریبِ آن هم استفاده از مواد منفجره و انهدام پایه‌های آن یا آتش زدن آن پیشنهاد شد، اما نیاز به مواد منفجره فراوان برای انهدام 110 پایة این اسكله و نیز نبودن نفت در اسكله تا آتش‌سوزی آن امكان‌پذیر شود، بهعنوان موانع تخریب اسكله مطرح گردید. دراین‌زمینه حسین علایی مأموریت ناوتیپ كوثر را چنین اعلام كرد: 1. دفاع در شرایط مناسب. 2. تخریب به‌نحوی مناسب درصورت عدم موفقیت در تصرف اسكله. | |||
موضوع بعدی جلسه چگونگی استفاده از دریا و تجهیزات دریایی برای پشتیبانی از عملیات در منطقه فاو بود. انواع شناورها مثل هاوركرافت، لندین‌كرافت، قایق، بارج، لنج، یدك‌كش، طارق و... مطرح شد و چگونگی به‌كارگیری آنها، مكان‌های استفاده، سرعت آنها، محدودیت‌های آنها، محل‌های استقرار، تأمین و پشتیبانی هوایی آنها و تهدیدهای دشمن علیه آنها و... بررسی گردید. | |||
همچنین محل‌های مناسب پهلوگیری و بارگیری آنها، چگونگی نقل‌وانتقال و محل استقرار و استتار آنها قبل از عملیات طوری‌كه از هشیاری دشمن جلوگیری شود از دیگر مباحث این موضوع بود. مثلاً گفته شد كه هاوركرافت‌هایی را كه می‌توان در رودخانه بهمنشیر استفاده كرد به این رودخانه منتقل شود. همچنین منطقه هندیجان ضمن اینكه منطقه مناسبی برای لندین كرافت‌ها اعلام شد، باتوجه‌به تردد احتمالی برخی لنج‌داران از این منطقه به كویت، احتمال انتقال خبر تحركات دریایی به دشمن وجود داشت. طولانی بودن برخی مسیرها مثلاً طی شدن مسیر هندیجان به اروندرود یا بندر امام به اروندرود در 24 ساعت به‌وسیله شناورها، نیز خطر حملات هوایی دشمن به این شناورها را تشدید می‌كرد. از مسائل دیگر، ضرورت داشتن مهارت بسیار برای هدایت لندین‌كرافت‌ها در اروندرود و بهمنشیر بود درحالی‌كه هدایت لنج‌ها یا یدك‌كش‌ها در این مسیر نیاز به مهارت فوق‌العاده نداشت. | |||
درمجموع، مشكلات مهم حمل‌ونقل دریایی برای پشتیبانی عملیاتِ منطقة فاو چنین بیان شد: 1. فاصلة طولانی مناطق مناسب استقرار شناورها تا منطقة عملیات. 2. خطر حملات هوایی دشمن در مسیرهای تردد. 3. محدودیت مناطق استقرار مناسب در نزدیكی منطقة عملیات. 4. مشكلات پهلوگیری و بارگیری تجهیزات برای انتقال. 5. مشكلات رعایت اصل حفاظت و جلوگیری از هشیاری دشمن باتوجه‌به اینكه شناورهای مورد استفاده باید قبل از عملیات در نزدیكی منطقه عملیات مستقر شوند. | |||
فرمانده نیروی دریایی سپاه در پایان این بحث، مدیریت و مسئولیت به‌كارگیری تجهیزات دریایی را برای پشتیبانی از عملیات، به فرماندهان دو منطقة دریایی بندرعباس و بوشهر، یعنی به‌ترتیب به آقای ستوده و آقای محمدی واگذار كرد. | |||
موضوع پایانی این جلسه چگونگی مقابله با استفادة ارتش عراق از جزیرة بوبیان كویت بود. باتوجه‌به سابقة استفادة عراق از حریم هوایی این جزیره برای حملات هوایی به مواضع جمهوری اسلامی، پیش‌بینی می‌شد یگان‌های موشكی و توپخانه‌ای ارتش عراق با استقرار در این جزیره به مقابله با نیروهای عمل‌كنندة جمهوری اسلامی در فاو و اسكله العمیه بپردازند. در این جلسه با طرح موضوع، قرار شد ضمن شناسایی این جزیره از راه‌های ممكن، طرح‌های عملیاتی دریایی و هوایی دراین‌زمینه تهیه شود تا درصورت استفاده عراق، آمادگی لازم وجود داشته باشد.<ref>سند شماره 1140/د مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 96 - 87.</ref> | |||
==گزارش -605== | |||
یك پناهندة عراقی اطلاعاتی را از وضعیت زمین منطقه فاو، دریاچه نمك، جاده‌ها، موانع، ساحل و سلاح‌های مستقر در این منطقه به نیروهای خودی داده است. | |||
واحد اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) امروز در نامهای به واحد اطلاعات قرارگاه نوح(ع) گزارشی از بازجویی پناهنده عراقی گروهبان سوم وظیفه عبدالكریم عبدالزهره جمعی تیپ440 گارد ساحلی (پیاده دریایی) را ارائه داده كه بخش‌های مهم آن چنین است: | |||
دو پمپ بسیار بزرگ آب را از خور عبدالله به دریاچه نمك پمپاژ می‌كنند و یك ژنراتور بزرگ، برق تلمبه‌ها را تأمین می‌كند. | |||
چند ساختمان در كنار غربی سد بتونی دریاچه نمك احداث شده است: یك انبار وسایل، یك محل استراحت و آشپزخانه شاغلین و یك ساختمان نیز مقر یك آتشبار ضدهوایی57 میلی‌متری است. | |||
یك جاده خاكی از جاده استراتژیك به‌طرف ام‌القصر كشیده شده و در مواقعی كه بارندگی نیست از آن برای كوتاه شدن راه از جاده استراتژیك به‌طرف ام‌القصر استفاده میشود. تانك و نفربر و خودرو هم روی آن تردد می‌كنند. | |||
در گوشه جنوب‌غربی دریاچه نمك كانالی به عرض 5 و عمق 3 متر، آب اضافه دریاچه نمك را به دریا برمی‌گرداند كه دریچه قابل‌كنترل دارد. | |||
جنوب جاده فاو - ام‌القصر بهدلیل اینكه هنگام مدّ، آب تا جاده می‌رسد برای خودروها قابل‌استفاده نیست. | |||
شمال جاده فاو - ام‌القصر در زمستان تا اواسط بهار بهدلیل بارندگی قابل‌عبور نیست، ولی در تابستان عبور خودرو و تانك در این منطقه امكان‌پذیر است. | |||
از انتهای جاده خاكی فاو - رأس‌البیشه در ساحل خلیج فارس تا دور خاكریز محل اولین پایگاه موشكی منهدم‌شده یك دیوار منحنی 2 متری با تور سیمی كشیده شده كه به‌وسیله پایه‌های سیمانی (به فاصله 3 متر از یكدیگر) نگهداری میشود. پس از آن نیز تیرچه‌های آهنی (تیرآهن 12) به طول 5/2 متر در زمین فرورفته كه به‌وسیله 2 تیرچه آهنی یك متری نگهداری میشود. این تیرچه‌ها كه از بالا برش خورده تا بُرنده باشد، با فاصله 5/1 تا 2 متر از یكدیگر قرار دارد. این ردیف تیرچه‌ها تا پایگاه موشكی فعال ادامه دارد. پس از موانع مذكور خاكریزی به موازات جاده از رأس‌البیشه تا دور محل اولین پایگاه منهدم‌شده وجود دارد. | |||
یك خاكریز به طول 7 كیلومتر و ارتفاع 5/2 متر بین جاده استراتژیك و جاده فاو - ام‌القصر و به موازات آنها احداث شده كه تا یك كیلومتری دریاچه نمك ادامه دارد و پشت آن مواضع تانك احداث شده است. به گفته این پناهنده چندی پیش كه احتمال حمله نیروهای اسلام به منطقه فاو داده می‌شد یك گردان تانك پشت این خاكریز مستقر و پس از چند روز از منطقه خارج شد. | |||
در جلو خاكریز دور اولین محل پایگاه موشكی منهدم‌شده یك ردیف سیم‌خاردار حلقوی سه‌تایی وجود دارد كه در كنار جاده فاو - ام‌القصر و تا دور پایگاه موشكی فعال ادامه دارد. | |||
جلو خاكریز محل دومین پایگاه موشكی غیرفعال به فاصله 200 متر یك ردیف سه‌تایی سیم‌خاردار حلقوی و به فاصله 30 متری نیز بشكه‌های ناپالم و پس از آن به فاصله 50 متر یك ردیف سه‌تایی سیم‌خاردار حلقوی و نیز به فاصله 10 متری از آن میدان مین ضدنفر به عرض 50 متر ایجاد شده است. دور منطقه‌های خالی داخل پایگاه نیز تیرچه‌های چوبی و آهنی به‌طور عمودی به فاصله 2 متر از یكدیگر در زمین كاشته شده تا از فرود نیروی هوابرد و هلیكوپتر جلوگیری شود. اطراف پایگاه موشكی فعال نیز همین موانع وجود دارد. | |||
بین دریاچه نمك و جاده فاو - ام‌القصر واحدهای اداری و پشتیبانی متعلق به یگان‌های مستقر در منطقه وجود دارد كه ساختمان‌ها از بلوك ساخته‌شده و فقط ساختمان قرارگاه فرماندهی پایگاه‌های موشكی ساحل‌به‌دریا از آجر ساخته شده است. یك مسجد 30× 7 متری نیز از بلوك ساخته شده كه تعداد محدودی برای نماز به آنجا می‌روند. | |||
سلاح‌های مستقر در منطقه از جنوب دریاچه نمك عبارت‌اند از: یك آتشبار ضدهوایی57 میلی‌متری، چهار آتشبار توپخانه130 میلی‌متری، تعداد زیادی سلاح پدافند هوایی از انواع مختلف 57 و 37 میلی‌متری، چهارلول، تك لول، موشك‌های استرلا (سام7) و یك پایگاه موشك سام6 كه در نقاط مختلف منطقه مستقر شده‌اند.<ref>سند شماره 11538 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: واحد اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 21/10/1364، بازجویی پناهنده عراقی.</ref> | |||
==گزارش -606== | |||
درپی بررسی حملات ارتش عراق به جزیرة مجنون جنوبی در جلسه پیش‌ازظهر امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) كه مقرر شد فرماندهان قرارگاه‌های مسئولِ این منطقه برای جلوگیری از پیشروی دشمن، تثبیت منطقه و بازپس‌گیری بخش اشغال‌شده تصمیم‌گیری كنند، امروز جلسه‌ای دراین‌زمینه تشكیل و نتیجه آن به شرح زیر اعلام شد. | |||
«بسم الله الرحمن الرحیم | |||
نتیجه كمیسیون مورخ 21/10/1364 كه با حضور فرمانده قرارگاه جنوب (ارتش) و برادر عزیز جعفری (فرمانده قرارگاه نجف1) و مسئولان مهندسی رزمی برادر سلیمی و برادر رضوی درمورد اقدامات پدافندی مطمئن از جزیره جنوبی تشكیل شد: | |||
1. مسئولیت پدافند از اضلاع مركزی و غربی به‌عهده سپاه و پدافند ضلع شرقی جزیره جنوبی به‌عهده ارتش می‌باشد. جهت انتهای ضلع شرقی 6 نفر از عناصر سپاه دراختیار لشكر92 قرار گیرد. | |||
2. تشكیل قرارگاه مشترك جهت اداره و حل مشكلات جزایر. | |||
3. توپخانه‌های مستقر در جزیره كه شامل یك گردان توپ155 میلی‌متری و یك آتشبار203 میلی‌متری و دو قبضه كاتیوشا و یك آتشبار130 میلی‌متری هست، كماكان باقی خواهد ماند كه تحت امر تطبیق مشترك سپاه و ارتش با مسئولیت سپاه خواهد بود. | |||
4. نحوه مصرف مهمات و فعالیت توپخانه در سه مورد زیر محدودیت نخواهد داشت: | |||
الف) در مواردی كه فعالیت مهندسی رزمی خودی ایجاب می‌نماید جهت اجرای آتش ضدآتشبار و جهت تیراندازی روی مواضع دشمن. | |||
ب) در موارد تك دشمن به جزایر و یا جلوگیری از آمادگی و تمركز نیرو. | |||
ج) جهت خنثی كردن فعالیت‌های دشمن در پدهای غربی و مركزی و شرقی و پاشنه جزیره جنوبی. | |||
5. مهندسی موارد زیر را متقبل شود: | |||
الف) اتصال پد1 به جزیره جنوبی. | |||
ب) ترمیم و نگهداری اضلاع غربی، مركزی و شرقی جزیره جنوبی و تقویت خاكریزهای مقطع ضلع شرقی. | |||
ج) اتصال ضلع غربی به مركزی و در اولویت بعد اتصال ضلع مركزی به شرقی. | |||
د) واگذاری سنگرهای صد تكة بتونی و سوله‌ای جهت ضلع شرقی و جاده قمر بنی‌هاشم(ع) و جاده سیدالشهدا(ع). | |||
هـ) ایجاد خاكریزهای مقطع به طول یك كیلومتر قبل از كانال احداثی روی اضلاع غربی و مركزی. | |||
و) واگذاری تراورس لازم جهت پوشاندن كانال‌های احداثی در یك كیلومتر آخر هر ضلع بعد از احداث كامل و متناسب با پیشرفت آن. | |||
ز) واگذاری و حمل سنگرهای بتونی شناور به‌تعداد 6 عدد برای هر ضلع. | |||
ح) تأمین و انتقال بشكه و خاك در ضلع شمالی جزیره جنوبی كه عمل نصب بشكه‌ها به‌عهده یگان‌های مربوطه می‌باشد.»<ref>همان، صص 24 - 18.</ref> | |||
این متن به امضای سرهنگ سلیمانجاه، عزیز جعفری و حمید سلیمی رسیده است. | |||
==گزارش -607== | |||
در جلسه شامگاه امروز قرارگاه مركزی سپاه پاسداران، مسئولان قرارگاه نجف سپاه پاسداران نتایج بررسی مناطق شمال پنجوین، ماؤوت و حلبچة عراق را گزارش دادند و موقعیت كنونی را مناسب برای عملیات در این مناطق اعلام كردند.* | |||
درپی مأموریتی که فرمانده کل سپاه در 13 دی 1364 برای بررسی و شناسایی مناطق شمال‌شرقی عراق به سپاه پاسداران شمال واگذار کرد، مسئولان سپاه شمال و قرارگاه نجف گزارشی از اقدامات انجام‌شده را در این جلسه بیان كردند. | |||
غلامرضا صالحی گفت: مهم‌ترین كار در این منطقه جاده‌سازی است كه هنوز اقدامی نشده است. ارتفاعات گامو را بررسی و شناسایی كردیم، به این نتیجه رسیدیم كه در موقعیت فعلی باتوجه‌به مشكلاتی كه ازنظر امكانات مهندسی داریم، نمی‌توانیم روی این هدف كار كنیم. حتی شن‌ریزی جادة ارتفاعات هزار قله كه قرار بود، انجام نشده است. وی در پاسخ به فرماندهان درمورد وضعیت استقرار دشمن روی ارتفاعات هزار قله و اطراف آن گفت دشمن روی ارتفاعات، جاهایی كه دید دارد و نوك ارتفاعات پایگاه دارد ولی مواضع آن یعنی میدان مین، كانال و... به‌طور كامل است یعنی از جاده تا رودخانه كشیده و كانال‌هایش را كه قبلاً تا نزدیك یال‌ها بود، دارد به‌سمت رودخانه می‌كشد. خط اصلی دشمن از روی یال به جلو شیخ‌لطیف وصل میشود كه این یك خط تأمینی است. وی افزود كه بهطوركلی الآن منطقه دشمن خیلی خلوت است در بخشی كه یك جبهة اصلی دشمن بود، الآن شاید یك گردان هم مستقر نباشد و دیدبان‌ها گفته‌اند روزی یكی دو ماشین بیشتر تردد نمی‌كند. | |||
از سوی دیگر، باتوجه‌به استقرار بخشی از نیروهای لشكر8 نجف، لشكر14 امام حسین(ع) و تیپ قمر بنی‌هاشم(ع) در جبهة شمال‌غرب و سابقة کار شناسایی كه در این جبهه كرده‌اند، فرمانده كل سپاه دستور داد نیروهای شناسایی این سه یگان تحت پوشش قرارگاه نجف قرار گیرند. | |||
فرمانده كل سپاه سؤال كرد كه اگر نیروی رزمی بخواهد از خط خودی (ارتفاعات هزار قله در شرق چوراتا) حركت كرده و از رودخانه عبور كند و به خط دشمن (در شرق چوراتا) بزند چقدر طول می‌كشد؟ غلامرضا صالحی پاسخ داد كه حداكثر چهار ساعت. محسن رضایی پرسید كه ازنظر آب‌وهوا تا یكی دو ماه دیگر وضعیت چطور است كه گفته شد مناسب است و همیشه عملیات امكان‌پذیر است. | |||
در ادامه برادر خادم‌الحسینی گفت كه منطقه ارتفاعات هزار قله و گامو (منطقة مرزی جنوب‌غرب بانه) منطقه‌ای است كه قبلاً هم نیروهای ارتش عراق و هم نیروهای شبه‌نظامی ضدرژیم عراق مستقر بودند. الآن خط دفاعی دشمن خطی است كه در منطقه چوراتا به‌صورت پایگاهی برای تأمین منطقه به‌خصوص تأمین جاده آسفالت كه تا شهرك بِسِن كشیده شده، ایجاد شده است و هم‌اكنون یك گردان از تیپ105 گارد مرزی عراق تأمین منطقه را به‌عهده دارد. همچنین بخشی از تیپ806 عراق تأمین منطقه جلو و دامنه جنوبی ارتفاعات گامو را به‌عهده دارد. ارتش عراق در كل منطقه سه تیپ دارد كه درحال‌حاضر بخشی از هریك از این سه تیپ در منطقه مستقر است. | |||
رحیم صفوی كلید اصلی تسلط بر این منطقه را ماؤوت اعلام كرد. محسن رضایی نیز طرحی را برای پیشروی و تصرف پایگاه‌های دشمن و سپس مستقر كردن توپخانه و بستن جاده اصلی دشمن بیان کرد، اما مصطفی ایزدی توجه داد كه برای اجرای عملیات در این مناطق نیاز به كار مهندسی و استقرار توپخانه است، چون مشكلات مهندسی عقبه یگانی كه در منطقه مستقر شده، حل نشده است و جاده‌ها نیاز به كار مهندسی دارد. علاوه‌براین، برای عملیات حداقل یك تیپ رزمی قوی لازم است. محسن رضایی در پایان این بحث تأكید کرد كه به هر طریقی كه شده و باتوجه‌به اینكه دشمن حضور چندان قوی ندارد در منطقه شرق چوراتا باید پیشروی كنیم و عملیات در این منطقه را از همین الآن شروع كنیم. غلامعلی رشید هم پیشنهاد کرد كه فرمانده قرارگاه نجف برای كل این منطقه (مناطق عملیاتی والفجر4 و قادر) طرح‌های عملیاتی متعدد با استعداد‌های مختلف تهیه كند. | |||
در ادامة جلسه برادر خادم‌الحسینی گفت در منطقة مرزی سورن و مِلِخور (غرب مریوان) دو معبر نفوذ وجود دارد معبر نفوذ سوسیالیست‌ها (طالبانی‌ها) و معبر نفوذ بارزانی‌ها كه این دو گروه معابرشان را به یكدیگر نیز اجاره می‌دهند. وی افزود با هماهنگی سوسیالیست‌ها برای شناسایی منطقه از معبر آنها استفاده شد، كه بارزانی‌ها حضور نیروهای اطلاعاتی ما را به نیروهای عراقی خبر داده بودند، طوری‌كه جاش‌های عراقی در جست‌وجوی نیروهای اطلاعات در روستاهای منطقه بودند. به‌هرصورت، نیروهای اطلاعاتی كه با لباس كردی و با ظاهری مثل مردم منطقه به آنجا رفته بودند از ارتفاعات، دشت‌ها و پایگاه‌های منطقه شمال خُرمال و شرق سیدصادق عراق فیلم‌برداری كرده‌اند. | |||
وی گفت مردم این منطقه به امام خمینی و انقلاب و نیروهای پاسدار علاقه‌مندند. هنگام صحبت نیروها با یكی از اهالی منطقه، عكس امام از جیبش می‌افتد، كسانی كه نزدیك او بودند عكس امام را گرفتند، بوسیدند و روی چشمشان گذاشتند. آن شخص هم گفته كه فكر نكنید فقط امام شماست، امام ما هم هست. همچنین در روستاها وقتی متوجه می‌شوند كه آنان پاسدارند، ضمن راهنمایی، به اختفای آنان كمك می‌کنند. برای مخفی ماندن آنان از جست‌وجوی مزدوران رژیم عراق، یكی از اهالی یك شب در انبار تنباكوی خودش به آنان جا داده و گفته اگر سرمان برود، نمی‌گذاریم خون از دماغ شما بیاید. | |||
حسین همدانی در ادامة جلسه گزارشی از بررسی منطقه حلبچه و شرق و جنوب دریاچه دربندیخان داد و گفت كه این منطقه را همراه با برادر وفایی (از مسئولان مهندسی سپاه) و مسئولان جهاد نجف به‌طور كامل پیاده رفته و بررسی كرده‌اند؛ بخشی از مسیر خوب بوده و جاده مناسب برای تردد خودرو داشته و احداث ادامة جاده امكان‌پذیر است كه مسیرها مشخص شده و جهاد یزد برای احداث مأمور شده است منتها توان جهاد یزد كفایت نمی‌كند، اگر جهاد خراسان هم اضافه شود، جادة عقبه را می‌توانند تا پل كی‌بره احداث كنند، طوری‌كه تردد خودروهای سنگین، ازجمله كمرشكن، امكان‌پذیر شود. | |||
در پایان جلسه، محسن رضایی بر تسریع در اقدامات مهندسی و افزایش شناسایی‌ها در مناطق مختلفی كه ذكر شد تأكید كرد و گفت زمانی‌كه عملیات در جنوب شروع بشود، فرصت مناسبی است برای عملیات در این مناطق. غلامرضا صالحی نیز افزود كه الآن موقعیت مناسبی برای عملیات در این مناطق (ظاهراً شمال و شرق سلیمانیه) است و هیچ‌وقت چنین شرایطی به دست نمی‌آید، منطقه دشمن الآن خیلی خلوت است و اگرچه اوضاع جوّی برای ما مشكل است، برای دشمن نیز این مشكل وجود دارد.<ref>سند شماره 17500/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه قرارگاه مركزی سپاه برای بررسی مناطق شمال‌غرب (21/10/1364، قرارگاه خاتم، نوار شماره 17040)، راوی: محمد درودیان، صص 35 - 1.</ref> | |||
==گزارش -608== | |||
فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) امروز در نامهای به فرمانده نیروی زمینی ارتش چنین دستور داد: «مقتضی است مقرر فرمایید تعداد 20 فروند قایق پی.ام.كا جهت انجام مأموریت‌های واگذارشده به نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تحویل گردد. كلیه اقلام پس از خاتمه عملیات به نزاجا مسترد خواهد شد.»<ref>سند شماره 441499 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دستور فرمانده قرارگاه خاتم به فرمانده نزاجا، 21/10/1364.</ref> | |||
==گزارش -609== | |||
آقای هاشمی فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، امروز طی دستوری به فرمانده قرارگاه مهندسی رزمی خاتم‌الانبیا(ص) خواستار بسیج صنایع كشور برای ساخت توپ‌های دوربرد و مهمات آن برای رفع مشكلات جنگ و رسیدن به خودكفایی شد: | |||
«عطف به گزارش پیشنهادی قرارگاه مهندسی رزمی خاتم‌الانبیا(ص) مقتضی است به‌منظور رفع مشكلات ناشی‌از كمبود توپخانه و مهمات در پیشبرد جنگ، موارد مشروحه زیر را به كمیسیون ویژه پشتیبانی مهندسی - فنی جنگ دولت ابلاغ و نسبت به بسیج صنایع كشور تا حصول خودكفایی كامل هماهنگی، پیگیری و گزارش نمایید. بدیهی است كلیه صنایع كشور موظف به همكاری دراین‌خصوص می‌باشند. | |||
1. ساخت توپخانه [توپ‌های] 105، 130، 155، 203 [میلی‌متری]، كاتیوشا و مینیكاتیوشا. | |||
2. تولید مهمات 105، 130، 155، 203 [میلی‌متری]، كاتیوشا و مینیكاتیوشا.»<ref>سند شماره 441500 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دستور فرمانده قرارگاه خاتم به مهندسی خاتم، 21/10/1364.</ref> | |||
==گزارش -610== | |||
هواپیماهای ارتش عراق امروز جزیرة خارك و منطقه هورالهویزه را بمباران و به حریم چندین شهر تجاوز كردند. | |||
به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، ساعت 15 امروز (21/10/1364) جنگنده‌های عراقی به خارك حمله كردند. به گفته یكی از مسئولان استانداری بوشهر، این حمله به‌وسیله دو هواپیما انجام شد و تعدادی بمب به‌سوی خارك رها گردید كه همة آنها در آب‌های ساحلی این جزیره فروافتاد و خسارتی نداشت. این چهارمین حمله به خارك در سه روز اخیر است.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، ص3.</ref> | |||
قرارگاه كربلای1 در گزارشی به قرارگاه نیروی زمینی سپاه پاسداران اعلام كرد كه جنگنده‌های ارتش عراق روز 21/10/1364 جادة شط‌علی و جادة خندق در منطقه جنگی هورالهویزه را بمباران كردند.<ref>سند شماره 11528 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: قرارگاه كربلای1 (طرح و عملیات)، 21/10/1364.</ref> | |||
به نوشته نشریه گزارش روزانه وزارت اطلاعات، هواپیماهای عراقی امروز پنج بار به حریم هوایی اهواز، یك بار به حریم هوایی بندر امام خمینی و سه بار به حریم هوایی شهرستان ایلام، دره‌شهر و بخش صالح‌آباد حمله كردند كه با مقابله آتش سلاح‌های دفاع هوایی در این مناطق مواجه شدند و گریختند.<ref>وزارت اطلاعات، نشریه گزارش روزانه، شماره 143، 22/10/1364، ص1؛ و - همان، شماره 144، 23/10/1364، ص1.</ref> | |||
==گزارش -611== | |||
در مقابله با گروه‌های ضدانقلاب، امروز تحركات و درگیری‌هایی در مناطق دیواندره و بانه رخ داد. | |||
به گزارش فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا، درپی طرح‌ریزی عملیاتی برای مقابله با گروه‌های ضدانقلاب، گردان جندالله و گردان حضرت رسول(ص) و جوله‌های شریف‌آباد در منطقه گاوشله - هزاركانیان به‌طور هم‌زمان در سه نقطه از روستاهای دیواندره وارد عمل شدند، اما افراد ضدانقلاب قبل از رسیدن رزمندگان نقاط استقرار خود را ترك كرده بودند.<ref>سند شماره 144146 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا به فرمانده كل سپاه، 28/10/1364، ص4، 21/10/1364.</ref> | |||
قرارگاه حمزه سیدالشهدا همچنین گزارش داد كه نیروهای پایگاه عباس‌آباد در منطقه بانه با افراد ضدانقلاب درگیر شدند. در این درگیری 2 تن از سربازان خودی زخمی شدند و تجهیزات برق روستا نیز خسارت دید.<ref>سند شماره 374346 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا به فرمانده كل سپاه، 23/10/1364، بانه، 21/10/1364.</ref> | |||
امروز نیروهای دو پایگاه از منطقه گرماب بانه با افراد گروه‌های ضدانقلاب درگیر شدند كه این درگیری بدون خسارت به نیروهای خودی پایان یافت.<ref>وزارت اطلاعات، نشریه گزارش روزانه، شماره 145، 25/10/1364، ص1.</ref> | |||
==گزارش -612== | |||
واحد مركزی خبر در گزارشی از درگیری‌های كردستان عراق به نقل از یك منبع موثق گزارش داد كه در حملة انقلابیون مسلمان كرد عراقی به قرارگاه گروهان سوار كاسپی در محور باطوفه بیگ وفا 12 تن از نظامیان عراقی كشته و 7 تن مجروح شده‌اند. همچنین با حملة واحدهای دیگری از این نیروها به سه پایگاه ارتش عراق در اطراف اردوگاه هیز اوه تعدادی از نظامیان دشمن کشته یا مجروح شدند و یكی از پایگاه‌هایش منهدم شد و به دو پایگاه دیگر خسارت وارد گردید. | |||
براساس این گزارش، درپی عملیات‌های مذكور، ارتش عراق با توپ‌های سنگین روستای باكینا را هدف قرار داد. پس از این اقدام، مبارزین كرد مسلمان مستقر در منطقه به یاری اهالی روستای مذکور شتافتند و با وارد آوردن تلفاتی به نیروهای دشمن، آنها را مجبور به عقب‌نشینی كردند.<ref>روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، ص18.</ref> | |||
==گزارش -613== | |||
كاروان راهیان كربلای استان گیلان و كاروان كمك‌های مردمی از محلات عازم جبهه‌های نبرد شدند. همچنین اعلام شد که جبهه‌ها به گونی‌های سنگری نیاز شدید دارند. | |||
دومین كاروان راهیان كربلا از استان گیلان به استعداد 6000 نیروی بسیجی به‌همراه عده‌ای از مسئولان و روحانیان گیلان عازم جبهه‌های نبرد شدند. فرمانده سپاه گیلان گفت كه قرار بود حدود دو برابر این تعداد، نیرو به جبهه‌ها اعزام شوند، ولی بهدلیل تراكم نیرو در مناطق جنگی، مركز اعلام كرد نیازی به اعزام نیروی جدید نیست و چون آماده‌باش اعلام كرده بودیم، این تعداد را به جبهه‌های نبرد اعزام كردیم. روزنامه كیهان در ادامه این گزارش نوشته است كه حدود یك‌پنجم نیروها از برادران سپاه هستند.<ref>روزنامه كیهان، 21/10/1364، ص3.</ref> | |||
كاروان تداركاتی راهیان كربلا نیز امروز از شهرستان محلات به‌وسیله 40 دستگاه كامیون به جبهه‌های جنگ ارسال شد.<ref>روزنامه ابرار، 22/10/1364، ص10.</ref> | |||
از سوی دیگر، ستاد جذب و هدایت كمك‌های مردمی به جبهه‌ها با اعلام نیاز شدید رزمندگان اسلام به گونی سنگری، از امت شهیدپرور تقاضا كرد گونی‌های خالی خود را به مساجد محل تحویل دهند.<ref>روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، ص19.</ref> | |||
==گزارش -614== | |||
نماینده پارلمان ژاپن و فرستاده ویژه نخست‌وزیر ژاپن امروز در تهران با نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه ایران ملاقات و بر اهمیت گسترش روابط دو كشور تأكید و از بهبود روابط ایران با كشورهای خلیج فارس ابراز خرسندی كرد. وی عراق را شروع‌كننده جنگ و به‌كارگیرنده سلاح‌های شیمیایی و حمله‌کننده به مناطق مسكونی و كشتی‌ها خواند. نخست‌وزیر ایران نیز رژیم عراق را دشمن صلح خواند و گفت درصورت ابراز موضع روشنی از شورای امنیت در قبال متجاوز، ایران در موضع خود دربرابر این شورا تجدیدنظر می‌كند. | |||
ماسای اوكی فوجیو فرستاده نخست‌وزیر ژاپن - كه رئیس شورای سیاست‌گذاری حزب دمكرات و رئیس انجمن دوستی پارلمانی ایران و ژاپن نیز هست - در ملاقات امروز با نخست‌وزیر ایران، پیام كتبی نخست‌وزیر ژاپن را تسلیم میرحسین موسوی كرد. وی در این ملاقات گفت: «من بهعنوان نماینده مردم و دولت ژاپن حامل پیام دوستی مردم و دولت ژاپن برای ملت و دولت ایران هستم و به اطلاع جناب‌عالی می‌رسانم كه ملت و دولت ژاپن از نتایج سفر آقای هاشمی رفسنجانی به ژاپن بسیار خرسند هستند و تمایل دارند كه این روابط بیش‌ازپیش گسترش یابد.» وی همچنین با اشاره به اهمیت گسترش هرچه بیشتر مناسبات دو كشور پیشنهاد كرد كمیسیون ویژه‌ای راه‌های عملی توسعه مناسبات دو كشور را پیگیری كند. | |||
فرستاده نخست‌وزیر ژاپن ضمن ابراز خرسندی از بهبود روابط ایران و كشورهای خلیج فارس گفت: مواضع جمهوری اسلامی ایران مرا تحت‌تأثیر قرار داده است و امیدوارم كوشش‌های ایران برای تحكیم مواضع اصولی خود با كشورهای منطقه مؤثر واقع شود و امیدوارم ملت ایران با برداشتن موانع موجود بر سر راه پیشرفت خود بتواند انقلاب خویش را شکوفا كند و من اطمینان می‌دهم كه در این راه اگر كاری از دست دولت و ملت ژاپن برآید، هرگز در انجام آن كوتاهی نخواهیم كرد و با كمال میل برای انجام آن حاضر هستیم. | |||
آقای مهندس موسوی نخست‌وزیر نیز در این دیدار ضمن اظهار امیدواری درمورد گسترش مناسبات دو كشور گفت: ما فكر می‌كنیم پایه دوستی ایران و ژاپن در درك عمیق‌تر دو ملت از موقعیت یكدیگر است. متأسفانه رسانه‌های تحت سلطه قدرت‌های بزرگ تصویر نامطلوبی از جمهوری اسلامی ایران در نزد ملت‌ها ترسیم كرده‌اند كه امیدوارم رفت‌وآمدهای مستمر هیئت‌های بلندپایه بین دو كشور تصویری واقعی از مواضع بحق جمهوری اسلامی ایران نزد ملت‌ها ترسیم كند و من یقین دارم این مذاكرات به تفاهم بیشتر دو ملت از یكدیگر و نزدیك ساختن تحقق صلح و امنیت در جهان كمك می‌كند و مسئولین دو كشور برای توسعه بیشتر روابط باید با صبر و بردباری زمینه‌های مشترك را قویاً پیگیری كنند. | |||
نخست‌وزیر در ادامه با اشاره به موضع دوستانه ایران در قبال كشورهای منطقه گفت: ما از ابتدای پیروزی انقلاب، كشورهای منطقه را برای دوستی و همكاری با یكدیگر دعوت كردیم و خوشبختانه امروز نتیجه خوبی از سیاست‌های صبورانه خود گرفته‌ایم و می‌خواهیم سیاست حسن هم‌جواری خود با كشورهای همسایه را تحقق ببخشیم. اما در كنار این سیاست دوستانه نشان داده‌ایم با هر نوع دخالتی در كشور ایران، قوی و قاطع مقابله خواهیم كرد و در قبال هر نوع دخالتی هیچ گذشتی از خود نشان نخواهیم داد. | |||
آقای موسوی سپس با اشاره به جنایات جنگی رژیم عراق تأكید كرد: ما درحقیقت درقالب دشمن خودمان، دشمن صلح در منطقه را می‌بینیم و به همین خاطر رفتن صدام را به نفع منطقه می‌دانیم. لذا كشورهای حامی صلح باید بدانند اگر می‌خواهیم در منطقه خلیج فارس و اقیانوس هند امنیت و صلح حاكم باشد و كشورها با دوستی و تفاهم در كنار یكدیگر زندگی كنند باید ریشه هر تجاوزی را خشك كنیم و سیاست ما در قبال جنگ نیز در همین چهارچوب است. | |||
وی همچنین ضمن تشكر از مواضع و تلاش‌های دولت ژاپن در مجامع بین‌المللی گفت: «اگر شورای امنیت سازمان ملل، موضع روشنی در قبال محكومیت متجاوز از خود نشان دهد طبیعی است كه جمهوری اسلامی ایران موضع خود را در قبال شورای امنیت مجدداً بررسی كند.»<ref>همان، صص 21 - 3؛ و - سند شماره 1112/د مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (محمد درودیان)، 21/10/1364 تا 26/10/1364، ص32.</ref> | |||
فرستاده ویژه نخست‌وزیر ژاپن همچنین در دیدار با وزیر خارجه ایران تأكید كرد: «ما به‌خوبی می‌دانیم كه عراق این جنگ را شروع كرده و به مناطق مسكونی، نفتكش‌ها حمله كرده و سلاح شیمیایی به كار گرفته و به كارهای غیرانسانی دست زده است. بااین‌حال، وزیر خارجه ژاپن همواره این اقدامات عراق را مورد انتقاد و سرزنش قرار داده است و ما از عراقی‌ها خواسته‌ایم تا حملات را متوقف كنند.» | |||
دكتر ولایتی وزیر امور خارجه كشورمان در پاسخ ضمن اظهار خوشبختی از گسترش روابط دو كشور و نتایج سفر آقای هاشمی رفسنجانی به ژاپن، بر اهمیت و گسترش روابط تأكید كرد و افزود كه دیدار مقامات دو كشور اجرای كامل توافق‌ها را تسریع می‌كند.<ref>همان.</ref> | |||
==گزارش -615== | |||
نشریة رویدادها و تحلیل در بررسی سفر هیئت ژاپنی، این اقدام را یك تحرك دیپلماسی جدید غرب درپی بی‌نتیجه ماندن تلاش‌های شورای همكاری تفسیر كرده است. | |||
این نشریه نوشته است: «روزنامه ژاپنی ماینچی شیمبون در 15/10/1364 هدف از این دیدار را بدین‌گونه گزارش كرد: وزیر خارجه ژاپن تصمیم گرفته است كه كارشناس امور خاورمیانه وزارت خارجه را به‌منظور درك نظر مقامات ایرانی نسبت به شركت احتمالی این كشور در جلسه شورای امنیت سازمان ملل كه در آن مسئلة جنگ بحث خواهد شد، به تهران بفرستد. | |||
روزنامه مزبور همچنین افزود كه ایران نسبت به شركت در جلسه شورای امنیت واكنش مثبت از خود نشان داده و عراق نیز كاملاً آن را رد نكرده است. ... اگر این دیدار از تهران مثمرثمر باشد، وزیر خارجه ژاپن به ایران سفر خواهد نمود.» | |||
نشریه رویدادها و تحلیل در ادامه نوشته است: «به‌دنبال شكست نسبی تلاش‌های صلح شورای همكاری و نیز سفر قریب‌الوقوع قائم‌مقام وزارت خارجه شوروی به ایران، غرب نیازمند یك حركت دیپلماسی جدید بوده و در همین راستا ژاپن بهدلیل تلاش‌های گذشته خود و نیز ارتباطات اقتصادی و دیپلماسی وسیع با كشورهای منطقه وارد عمل شده است. | |||
باتوجه به اینكه ژاپن همواره درصدد گسترش نفوذ سیاسی خود بوده و دیپلماسی این كشور نیز به‌طور ماهرانه‌ای از همكاری با امریكا جهت توسعه حضور اقتصادی و سیاسی خود در منطقه بهره‌برداری نموده است و از آنجایی كه هیئت ژاپنی قرار است در این سفر از كشورهای حوزه خلیج فارس (به غیر از عراق) نیز دیدار كند، درنتیجه سفر هیئت مزبور از اهمیت بیشتری برخوردار می‌گردد.» | |||
این نشریه افزوده است: «از آنجایی كه هیئت ژاپنی در تهران صدام را بهعنوان آغازكننده جنگ معرفی كرده و ایران نیز قبلاً شرط شركت در شورای امنیت را اعلام متجاوز بودن صدام ازطرف این شورا دانسته است، به نظر می‌رسد كه هدف اصلی این هیئت ترغیب ایران به حضور در شورای امنیت جهت بررسی مسئله جنگ تحمیلی باشد. باتوجه‌به اینكه فوجیو در جشن سالگرد سلطنت قابوس (پس از پایان اجلاس اخیر شورای همكاری) در عمان شركت كرده بود و پس از دیدار وی از مسقط، قابوس خبر از كوشش‌های قریب‌الوقوع ژاپن برای ادامه تلاش‌های صلح را می‌داد، به نظر می‌رسد كه حركات شورای همكاری و ژاپن در راستای یكدیگر و كاملاً هماهنگ بوده است.»<ref>دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه، نشریه رویدادها و تحلیل، شماره 16، 25/11/1364، صص 19 - 18.</ref> | |||
==گزارش -616== | |||
وزیر مشاور در امور خارجی هند - كه كشورش ریاست جنبش عدم‌تعهد را به عهده دارد - امروز با رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر، وزیر امور خارجه و وزیر صنایع سنگین جمهوری اسلامی به‌طور جداگانه دیدار و مذاكره كرد. | |||
بایرام بهاگات وزیر مشاور در امور خارجی هند در دیدار با رئیس‌جمهور ضمن ابلاغ درودهای گرم رئیس‌جمهوری و نخست‌وزیر هند و ابراز خرسندی از سفر خود به ایران، گفت ما از اعتمادی كه در میان مردم شما وجود دارد و از دستاوردهایی كه تحت رهبری حضرت امام خمینی به دست آورده‌اند خشنود هستیم. وی با اشاره به تشكیل اجلاس آتی كشورهای غیرمتعهد در زیمبابوه و سفر رئیس‌جمهور ایران به چند كشور عضو این جنبش، گفت: با خوشبختی اطلاع یافتیم كه جناب‌عالی به چند كشور افریقایی خط مقدم مبارزه با نژادپرستی سفر خواهید كرد. امیدوار هستیم این سفر موجب تقویت جنبش عدم‌تعهد شود. ما مطمئن هستیم جنبش عدم‌تعهد از راهنمایی‌های خردمندانه جناب‌عالی استفاده خواهد كرد. همچنین سفر جناب‌عالی به پاكستان موجب تقویت همكاری‌های منطقه‌ای و تقویت مناسبات كشورهای آسیای جنوبی خواهد شد. وزیر مشاور در امور خارجی هند همچنین ضمن اعلام حمایت دولت و ملت هند از جمهوری اسلامی ایران، بر نقش ایران بهعنوان یك كشور مهم و قدرتمند در حفظ ثبات منطقه و جهان تأكید و آمادگی كامل دولت هند را برای گسترش و تقویت مناسبات دوجانبه در زمینه‌های مختلف اعلام كرد. | |||
سپس آیت‌الله خامنه‌ای با تشكر متقابل از سلام نخست‌وزیر و رئیس‌جمهوری هند و ابراز خشنودی از گسترش همكاری‌های صمیمانه دو كشور بزرگ ایران و هند و نقش مبارزات مردم هند در كسب استقلال كشور خود، گفت: درحقیقت این فداكاری‌ها و این ایثارها است كه به تاریخ یك ملت رونق و بها و اعتلای حقیقی می‌بخشد. رئیس‌جمهوری افزود: ملت ما نسبت به هند و شبه‌قاره هند همیشه احساسات كاملاً دوستانه و محبت‌آمیز داشته است.<ref>روزنامه اطلاعات، 22/10/1364، ص3.</ref> | |||
وزیر مشاور در امور خارجی هند در دیدار با نخست‌وزیر، ضمن اعلام علاقة هند به گسترش روابط با جمهوری اسلامی ایران، گفت كه برای نزدیكی بیشتر ایران و هند زمینه‌های همكاری مشترك دیگری در منطقه وجود دارد كه دو كشور می‌توانند با تفاهم درمورد آنها، مواضع خود را به هم نزدیك‌تر كنند. | |||
آقای موسوی نخست‌وزیر در پاسخ ضمن قدردانی از ابراز تمایل هند به توسعه روابط با ایران، گفت: به عقیده من روابط ایران و هند شبیه به معدن بزرگی است كه هنوز از آن چیزی استخراج نشده و ما از آن خوب بهره نگرفته‌ایم. لذا دو كشور باید تلاش كنند از این سرمایه بیشتر استفاده كنند. وی افزود: ما از بهبود روابط هند و پاكستان استقبال می‌كنیم و دوست داریم روابط دوستانه‌تری بین دو كشور همسایه برقرار شود. مهندس موسوی همچنین گفت: ما معتقدیم حاكمیت یك دولت غیرمتعهد و متكی بر آرای مردم در افغانستان به نفع صلح در منطقه است و حضور نیروهای شوروی در افغانستان را به نفع شوروی و مردم منطقه نمی‌دانیم. وی افزود ما دوست داریم اقیانوس هند فارغ از حضور ابرقدرت‌ها باشد و ایجاد پایگاه‌های نظامی در این محدوده را تهدیدی برای آزادی ملت‌های منطقه می‌دانیم. | |||
نخست‌وزیر تصریح كرد: صلحی كه ابرقدرت‌ها دنبال آن هستند، درنهایت منجر به آغاز مسابقه تسلیحاتی در منطقه خواهد شد و با جذب تمام منابع دو كشور، منطقه را پیوسته درحال انفجار نگه می‌دارد و بهانه‌ای میشود برای حضور ابرقدرت‌های بیگانه در منطقه. به همین خاطر ما مصمم هستیم جنگی را كه به ما تحمیل شده است، پیروزمندانه به پایان برسانیم و منطقه را برای همیشه از تهدیدات پاك سازیم. | |||
آقای موسوی افزود: ما برای از بین بردن اقتصاد وابسته به غرب كه از رژیم گذشته به ارث برده‌ایم نیاز به زمان بیشتر و ارتباط قوی‌تر با كشورهای جهان سوم نظیر هند داریم تا بتوانیم چرخش‌های دلخواهی در اقتصاد كشورمان ایجاد كنیم. به همین دلیل به تعمیق روابط با هند اعتقاد داریم و فكر می‌كنیم هند می‌تواند دراین‌زمینه نقش خوبی ایفا كند.<ref>روزنامه اطلاعات، 23/10/1364، ص2.</ref> | |||
وزیر خارجه هند صبح امروز در دیدار با وزیر خارجه ایران ضمن اشاره به نقش رهبری امام خمینی، گفت كه باوجود مشكلات فراوان ما شاهد پیشرفت كشور شما در زمینه‌های مختلف بوده‌ایم. | |||
دكتر ولایتی نیز با برشمردن زمینه‌های مشترك همكاری بین دو كشور، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را توسعه روابط با كشورهای جهان سوم ازجمله هند اعلام كرد. | |||
وزیر خارجه هند سپس به موقعیت مستحكم جمهوری اسلامی و اهمیت آن اشاره كرد و گفت كه استحكام كشور بزرگی نظیر ایران می‌تواند موقعیت منطقه را تضمین كند. | |||
پس از این ملاقات، اولین دور سومین اجلاس كمیسیون مشترك دو كشور با حضور جمعی از مقامات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دو كشور آغاز به كار كرد. | |||
در آغاز جلسه وزیر خارجه هند به زمینه‌های همكاری دو كشور اشاره كرد و گفت: من و هیئت همراهم امیدواریم كه این كمیسیون باب جدیدی در زمینه‌های مختلف ازجمله تكنولوژی و زمینه‌های فرهنگی و اقتصادی باز نماید و هر دو عضو مهم جنبش عدم‌تعهد هستیم كه این خود موجب همكاری بیشتر خواهد شد. | |||
دكتر ولایتی نیز بر اهمیت روابط دو كشور تأكید كرد و گفت: «روابط ایران و هند از قدمت چندساله برخوردار است و امیدواریم كه این اجلاس فصل جدیدی در روابط دو كشور باز نماید.» | |||
سپس كمیته‌های سه‌گانه صنعتی، بازرگانی و فرهنگی كه كارشان را از روز قبل شروع كرده بودند، به كار خود ادامه دادند.<ref>روزنامه اطلاعات، 22/10/1364، ص2.</ref> | |||
در دیدار بعدازظهر امروز وزیر خارجه هند با مهندس نبوی وزیر صنایع سنگین، دربارة گسترش همكاری‌های صنعتی و اقتصادی میان دو كشور درزمینه ساخت ماشین‌آلات نساجی، سیمان و صنایع اتومبیل‌سازی مذاكره شد.<ref>همان، ص4.</ref> | |||
==گزارش -617== | |||
درپی اقدام مأموران دولت امریكا به سرقت قطعات یدكی هواپیماهای اف14 متعلق به ایران، دولت ایران شكایتی تسلیم دیوان داوری لاهه كرد. | |||
خبرگزاری جمهوری اسلامی از یك مقام ارشد در دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران كسب اطلاع كرد كه نیروی هوایی و صنایع هواپیمایی ایران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی با عقد قراردادی با شركت امریكایی بهرینگ، حمل‌ونقل و نگهداری اموال و تجهیزات نظامی خریداری‌شدة دولت ایران را به آن واگذار كردند. | |||
درپی تسخیر لانه جاسوسی، دولت امریكا اموال و تجهیزات ایران را توقیف كرد. پس از امضای بیانیه الجزایر میان دولت‌های ایران و امریکا، دولت امریكا متعهد شده همة اموال دولت ایران را از توقیف خارج كند، اما دولت امریكا به این بهانه كه لوازم نظامی هستند، از آزاد كردن آنها خودداری كرد. | |||
دراین‌حال، شركت بهرینگ اخیراً اعلام ورشكستگی كرد كه درپی آن با نظر دیوان داوری لاهه، مقرر شد اموال مذكور زیر نظر یك كارشناس سوئدی صورت‌برداری و در انبار دیگری به نام ویكتوری ون نگهداری شود، لیكن دولت امریكا در اقدامی غیرقانونی با اعزام مأمورین خود به انبار مزبور، صندوق‌های حاوی قطعات یدكی هواپیماهای اف14 متعلق به ایران را سرقت كرده است. به‌دنبال این سرقت، دولت جمهوری اسلامی ایران با تسلیم شكایتی به دیوان داوری لاهه شدیداً پیگیری می‌كند تا این اموال را بازستاند.<ref>روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، ص18.</ref> | |||
==گزارش -618== | |||
چند نماینده كنگره امریكا طرح پیشنهادی خود برای ممنوعیت فروش هلیكوپترهای امریكایی به عراق را پس گرفتند. مجله اقتصادی مید چاپ لندن در شماره امروز خود نوشته است: «درپی اطلاعاتی كه وزارت خارجه و وزارت دفاع امریكا به گروهی از نمایندگان كنگره كه تنظیم‌كننده این پیش‌نویس بودند، دادند، آنها از طرح ممنوعیت فروش هلیكوپترهای امریكا به رژیم عراق صرف‌نظر كردند و عملاً انجام این‌گونه معاملات را قانونی تلقی كردند.» | |||
به نوشته روزنامه اطلاعات صاحب‌نظران نظامی غرب گفته‌اند كه وخامت اوضاع نظامی عراق و نیاز شدید ارتش این كشور به هلیكوپترهای امریكایی برای ادامه جنگ با رزمندگان اسلام به‌حدی است كه اگر در تحویل سریع آنها به رژیم عراق كوتاهی شود، عراق در جنگ تحمیلی یك شكست نظامی مجدد را متحمل خواهد شد. | |||
نشریه نظامی جینز دیفنس چاپ لندن در شماره هفتم دی‌ماه خود نوشته بود: «عراق درحال دریافت 26 هلیكوپتر رزمی "هیوز 530" از امریكاست و از دو سال قبل تاكنون 60 هلیكوپتر هیوز 3 و هیوز 530 از واشنگتن تحویل گرفته و آنها را در جنگ علیه ایران به كار برده است. | |||
دولت امریكا باتوجه‌به ادعای بی‌طرفی در جنگ، در توجیه ارسال این هلیكوپترهای نظامی به عراق اعلام كرده است كه هلیكوپترهای فروخته‌شده به عراق كه از نوع "هیوز" بوده‌اند، از سیستم رزمی پیشرفته‌ای برخوردار نیستند و لزومی به اعلام موضوع به مجلس كنگره نبوده است.»<ref>روزنامه اطلاعات، 24/10/1364، ص14.</ref> | |||
==گزارش -619== | |||
محمدحسنین هیكل روزنامه‌نگار مصری در مصاحبه با هفته‌نامه اخبارالیوم ادعا كرد ایران در حمله آتی خود از گاز شیمیایی استفاده خواهد كرد. | |||
به گزارش یونایتدپرس از قاهره: «هیكل در این مصاحبه كه امروز منتشر شد، گفت: انتظار می‌رود ایران در یك تهاجم عمده بهاره علیه نیروهای عراقی از گاز سمی استفاده كند. وی گفت اگر اطلاعات من صحیح باشد سال گذشته ایران مقادیر زیادی مواد شیمیایی و 250 هزار عدد ماسك ضدگاز خریداری كرد. هیكل گفت: این بدان معنی است كه باید انتظار تهاجم بهاره عمده‌ای را ازجانب ایران داشت و این تهاجم می‌تواند در هر لحظه شدت یافته و به جنگی با گاز سمی تبدیل شود.» | |||
یونایتدپرس افزود: «مقامات عراقی اخیراً گفته‌اند كه ایران سرگرم فراهم كردن مقدمات یك تهاجم گسترده است و عراقی‌ها قول داده‌اند كه آن را درهم خواهند كوبید. به قرار اطلاع، عراق گاز سمی در اختیار دارد اما ادعای ایران مبنی‌بر استفاده عراق از آنها را در جنگ خلیج (فارس) به دفعات رد كرده است.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، قاهره - خبرگزاری یونایتدپرس، 21/10/1364.</ref> | |||
==گزارش -620== | |||
افزایش فعالیت‌های جاسوسی برای كسب اطلاعات نظامی از ایران و انتقال آن به عراق افزایش یافته است. | |||
به نوشته نشریه گزارش: «در بازرسی از یك مغازة تعمیرات وسایل الكترونیكی در شیراز تعدادی وسایل صوتی و تصویری ازجمله 5 بسته اسلاید كه حاوی مطالب سرّی مربوط به جبهه‌ها و جنگ بوده كشف گردید.» این نشریه افزوده است که عوامل جاسوسی عراق در داخل، هم‌زمان با افزایش حضور نیروهای رزمنده در جبهه‌ها بسیار فعال شده‌اند. سازمان مجاهدین خلق (منافقین) نیز در پیام‌های رادیویی از رادیو مجاهد، كسب اطلاعات از وضعیت جبهه‌ها، توان نیروهای رزمنده و نیز شناسایی مراكز حساس را در فهرست فعالیت وابستگان خود برشمرده و آن را اقدامی درجهت صلح اعلام کرده است.<ref>واحد سیاسی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، نشریه گزارش، شماره 18، 4/11/1364، صص 11 - 10.</ref> | |||
==گزارش -621== | |||
واحد خبر مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق اعلام كرد كه مأموران پاسگاه مرزی كویت دو كامیون حامل انواع سلاح‌های سبك و مسلسل‌های خودكار را كه از بصره عازم كویت بودند، توقیف و رانندگان آنها را دستگیر كردند. سلاح‌ها در صندوق‌های میوه و تره‌بار جاسازی شده بود.<ref>روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، ص18.</ref> | |||
==گزارش -622== | |||
وزیر خارجه انگلیس برای سفری پنج‌روزه به عمان، عربستان و كویت، امشب وارد مسقط پایتخت عمان شد. | |||
سرجفری هاو قبل از ترك لندن گفت قصد دارد با رهبران این سه كشور درباره مبارزه با تروریسم و جنگ ایران و عراق گفت‌وگو كند.<ref>روزنامه اطلاعات، 22/10/1364، ص16، لندن - خبرگزاری فرانسه.</ref> وی همچنین قبل از سفر در مصاحبه با روزنامه الخلیج چاپ شارجه گفت: انگلیس درحال‌حاضر نمی‌تواند برای پایان دادن به جنگ عراق - ایران هیچ‌گونه پیشنهاد جدیدی ارائه كند. وی با بیان اینكه جنگ فراموش نشده است، گفت: این یك موضوع دائمی در تمام ملاقات‌های او با وزیران خارجه همه كشورهاست. جفری هاو افزود: باوجودی كه در ابراز نگرانی این كشورها نسبت به گسترش احتمالی دامنه جنگ شش‌ساله خلیج (فارس) با آنها هم‌عقیده است، تصور هرگونه عامل جدید كه بتواند ایران و عراق را سر میز مذاكره بكشاند مشكل است. وی برقراری روابط دیپلماتیك شوروی و كشورهای خلیج عربی (خلیج فارس) را "یك تحول طبیعی" توصیف كرد و گفت: این كاملاً قابل‌درك است كه بعضی از كشورهای عرب خلیج (فارس) با شوروی روابط دیپلماتیك برقرار كنند.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 299، 23/10/1364، ص4، شارجه - خبرگزاری یونایتدپرس، 22/10/1364.</ref> | |||
==گزارش -623== | |||
در ادامة تلاش شوروی برای افزایش نفوذ در منطقه خلیج فارس، معاون وزیر دفاع این كشور به كویت سفر كرد. | |||
یونایتدپرس از كویت به نقل از منابع رسمی كویت گزارش داد كه ژنرال ولایمیر کووروف معاون وزیر دفاع شوروی، امروز با وزیر دفاع كویت درباره همكاری‌های نظامی دو كشور، جنگ عراق و ایران، تحولات خاورمیانه و تهدیدهای اخیر امریكا علیه لیبی مذاكره كرد. کووروف بلندپایه‌ترین مقام نظامی شوروی است كه تاكنون به كویت سفر كرده است. وی و هیئت نظامی همراهش كه برای سفری شش‌روزه وارد كویت شده‌اند، امروز نیز با رئیس ستاد ارتش كویت و مقام‌های بلندپایه این كشور مذاكره كردند. | |||
کووروف به‌هنگام ورود گفت هیئت همراه وی یك سلسله سلاح‌های جدید را به مقامات كویت عرضه خواهند كرد. ظاهراً این اقدام برای عقد قرارداد تسلیحاتی تازه‌ای بین دو كشور خواهد بود. درپی امتناع امریكا از فروش موشك‌های استینگر به كویت، این كشور 18 ماه پیش یك قرارداد تسلیحاتی چند میلیون دلاری با اتحاد جماهیر شوروی به‌منظور بالا بردن توان موشك‌های ضدهوایی خود منعقد كرد.<ref>روزنامه اطلاعات، 22/10/1364، ص6، كویت - یونایتدپرس.</ref> | |||
رادیو كلن درباره سفر هیئت بلندپایه نظامی شوروی به كویت گفت: «هدف از این سفر قطعیت بخشیدن به مسئله فروش تسلیحات شوروی به كویت است كه دو كشور در پایان سال گذشته درمورد آن به توافق رسیدند. گرچه كویت طی دهه گذشته حلقه ارتباطی میان كشورهای عرب محافظه‌كار حوزه خلیج [فارس] و شوروی محسوب می‌شده است و گرچه شوروی قبلاً نیز به كشورهای این منطقه سلاح فروخته است، سفر یك هیئت نظامی از شوروی به ثروتمندترین امیرنشین خلیج باید مهم تلقی شود. گستردگی روابط كویت و شوروی می‌تواند باعث ناراحتی بسیاری از سیاستمداران عرب شود. ... كویت نقش نوعی مُبَلِّغ شوروی را در منطقه ایفا می‌كند. آشكارترین نمونه این مطلب سمیناری بود كه اوایل ماه جاری در كویت با مشاركت روزنامه كویتی الوطن و خبرگزاری دولتی شوروی برگزار شد و ازجمله مهمانان این سمینار دبیركل بین‌المللی كمیته مركزی حزب كمونیست شوروی بود.»<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، صص 39 - 38، رادیو كلن، 21/10/1364.</ref> | |||
==گزارش -624== | |||
ضیاءالحق رئیس‌جمهور پاكستان در آستانه سفر رئیس‌جمهور ایران به پاكستان، امروز (21/10/1364) در گفت‌وگو با خبرنگاران صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران در اسلام‌آباد، عراق را آغازكننده جنگ اعلام كرد و از ایران خواست انعطاف‌پذیر باشد. وی همچنین درمورد عظمت انقلاب اسلامی و تلاش پاكستان برای خاتمة جنگ و جلوگیری از انزوای ایران سخن گفت. | |||
رئیس‌جمهور پاكستان در این مصاحبه گفت: «همان‌طوركه می‌دانید در روز پنجم آغاز جنگ اینجانب بهعنوان اولین رئیس یك كشور به تهران و سپس به بغداد رفتم تا برادرانمان را در ایران و عراق به توقف جنگ متقاعد سازم و آنها اجازه دهند كشورهای اسلامی مسئله را ازطریق مذاكرات مسالمت‌آمیز حل نمایند. از آنجایی كه من از اول تا آخر در جریان این امر قرار داشتم، پاسخم در همین رابطه است. علاوه‌براین، ما عضو كمیته صلح اسلامی هستیم و این تلاش ما برای ایجاد تفاهم میان دو كشور مسلمان و برادر بوده است. به عقیده من چندان مهم نیست كه چه كسی جنگ را آغاز كرد، درعین حالی كه این موضوع خود فهمیده خواهد شد و زمانی فراخواهد رسید كه ما باتوجه‌به مدارك موجود (در آن زمان) می‌توانیم بگوییم فلانی متجاوز بوده است و مجازاتی را برای او در نظر بگیریم. ولی درحال‌حاضر مهم‌تر از همه توقف جنگ است. ما برای یك مدت طولانی شش‌ساله تلاش كردیم و باید در این مدت به خانه‌های ازدست‌رفته، به مجاهدین جوان یا شهدای كشور ایران بنگرید كه جان‌هایشان را به‌خاطر حفظ آزادی خود از دست دادند و بنا بر این مشخصات، فكر می‌كنم ایران كه قهرمان اسلام است و انقلاب را برپا كرده است، باید اكنون در مرحله‌ای باشد كه كمی بیشتر از خود انعطاف‌پذیری نشان دهد. | |||
كاملاً درست گفتید كه عراق حمله كرد و خاك كشور شما را اشغال نمود. شما خاكتان را بازپس گرفتید و عراقی‌ها دیگر خاك ایران را در اشغال ندارند و به عقب رانده شده‌اند و شما در خاك خودتان هستید. بنابراین، به نظر من مهم این است كه ایران انعطاف‌پذیری و تفاهم نشان دهد و دو كشور ابتدا خودشان باید به كمك سایر سازمان‌ها ازجمله كنفرانس اسلامی، سازمان ملل متحد و نیز جنبش عدم‌تعهد به این جنگ پایان دهند. اكنون باید پشت میز كنفرانس نشسته و ببینیم چگونه می‌توانیم مسئله را به‌طور مسالمت‌آمیز بهتر حل‌وفصل كنیم تا در آینده میان كشورهای اسلامی و همچنین بین ایران و عراق تفاهم خوبی به وجود آید و همه بهعنوان امت اسلامی متحد شوند. ما در این دنیا بهعنوان مردم ضعیف كه تعدادشان یك میلیارد نفر می‌باشد، می‌توانیم روحیه اسلامی را به بشریت عرضه كنیم و تلاش‌های پاكستان همواره بر آن خواهد بود كه صلح را بین ایران و عراق به‌وجود آورد.» | |||
وی در تجلیل از انقلاب اسلامی گفت: «این انقلاب پدیده جدیدی در جهان امروز است و ایران نقش بسیار مهمی را در این پدیده ایفا كرده و اسلام راستین را منعكس نموده است.» | |||
ضیاءالحق افزود: «ایران با عدم‌تعهد نسبت به ابرقدرت‌ها تشخیص خود را حفظ كرده و ما به‌خاطر این امر از ایران تقدیر می‌كنیم و همچنان كه ایران بر برپایی انقلاب اسلامی اطمینان دارد، باید مطمئن باشد كه بیش از هر كشور دیگری در جهان اسلام نقش دارد. ... پاكستان امروز مفتخر است كه نگذاشته است شما منزوی شوید. ما شما را در صحنه نگه داشته‌ایم و این امتیازی است كه اینجانب ازطرف پاكستان دارم. به نظر ما، هنوز زمان آن فرانرسیده كه انقلاب نتایج مشخصی را به بار آورد زیرا شما درحال انقلاب هستید و انقلاب همچنان درحال تداوم است و درحال‌حاضر شما مشغول سپری كردن وضعیت غیرعادی انقلاب هستید اما زمان آن فرارسیده است كه ایران تحكیم یابد. این كشور باید دستاوردهایش را در منطقه و روابط خود با همسایگان و پیوندش را بهعنوان یك عضو امت اسلامی تحكیم كند.»<ref>روزنامه اطلاعات، 23/10/1364، ص13.</ref> | |||
رئیس‌جمهور پاكستان همچنین حل مشكل افغانستان را مذاكره برای رسیدن به راه‌حل سیاسی اعلام كرد. وی خواهان توافق میان اعراب و اسرائیل براساس تخلیه سرزمین‌های اشغالی و بازگشت فلسطینی‌ها به كشورشان شد. ضیاءالحق معرفی كردن پاكستان را بهعنوان دولت مورد حمایت امریكا، تبلیغات خواند و گفت پاكستان براساس تساوی و احترام متقابل با امریكا رابطه دارد نه بهعنوان یك مستعمره. وی افزود كه مسئولیت عقب ماندن كشورهای جهان سوم به‌عهده خود آنهاست و ابرقدرت‌ها در عقب نگهداشتن آنها نقشی ندارند.<ref>خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، صص 8 - 6، اسلام‌آباد - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 21/10/1364.</ref> | |||
==گزارش -625== | |||
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی با صدور بیانیه‌ای به مسدود كردن دارایی‌های لیبی در امریكا واكنش نشان داد. در این بیانیه آمده است: «جمهوری اسلامی ایران اقدام اخیر دولت امریكا در مسدود كردن دارایی‌های كشور برادر جماهیر عربی لیبی را شدیداً محكوم نموده و كشورهای اسلامی و جهان سوم را به مقابله با سرقت اموال كشورهای اسلامی و اقدامات تروریستی دولت امریكا دعوت می‌كند. جمهوری اسلامی ایران از كشورهای عربی و اسلامی و كشورهایی كه با سلطه ابرقدرت‌ها مخالف‌اند می‌خواهد سرمایه‌های خود را از بانك‌های امریكایی خارج نموده و به امریكا نشان دهند در مقابل حمایت‌های همه‌جانبه امریكا از رژیم صهیونیستی و تهدید و ارعاب كشورهای اسلامی و جهان سوم مقابله خواهند كرد.»<ref>روزنامه اطلاعات، 22/10/1364، ص3.</ref> | |||
==گزارش -626== | |||
برای بزرگداشت شهادت سلیمان خاطر سرباز مصری، امروز مراسمی در مسجد ارك و در سازمان صنایع دفاع برگزار شد. | |||
در مراسم امروز مسجد ارك اقشار مختلف مردم، جمعی از نیروهای نظامی و انتظامی، تعدادی از مسئولان كشوری و لشكری و سفیران كشورهای سوریه، لیبی، صحرا و فلسطین در تهران و حجت‌الاسلام توسلی به نمایندگی از امام خمینی حضور داشتند. در این مراسم صلاح زواوی سفیر فلسطین در تهران، در سخنانی سازش‌كاری سران كشورهای مرتجع عرب و نیز به شهادت رساندن سلیمان خاطر را محكوم كرد و وی را سمبل وحدت اسلامی و سمبل رد سیاست همزیستی مسالمت‌آمیز با دشمن و حركت وی را نوید آزادی قدس اعلام كرد. | |||
حجت‌الاسلام محتشمی وزیر كشور نیز طی سخنانی در این مراسم اوضاع خفت‌بار كنونی در منطقه خاورمیانه را ناشی‌از سرسپردگی حكام كشورهایی دانست كه به‌واسطه نفوذ انوار انقلاب اسلامی در بین مردم آن كشورها، اساس حكومتشان در معرض سقوط قرار گرفته است. وی افزود: «شهادت سلیمان خاطر شرفی را كه در كمپ دیوید، سادات خائن به پای كارتر و بگین قربانی كرد، زنده نمود و نشان داد كه انوار انقلاب اسلامی جهانگیر شده است.» وزیر كشور گفت: امریكا فكر می‌كرد كه می‌تواند نور حق و نور اسلام را در مرزهای ایران خاموش كند و نگذارد كه شعاع آن از مرزهای جغرافی كشور ما فراتر رود، اما امروز تمامی دنیا شاهدند كه رفته‌رفته پرتو انقلاب اسلامی تمام جهان و به‌ویژه كشورهای اسلامی را با انوار رهایی‌بخش خود روشن كرده و شاهد آن شجاعان شهیدی چون سلیمان خاطر و خالد اسلامبولی هستند.<ref>همان، ص2.</ref> | |||
امروز مراسم دیگری نیز برای بزرگداشت سلیمان خاطر با حضور جانشین وزیر دفاع و سخنرانی حجت‌الاسلام ابراهیمی عضو كمیسیون دفاع مجلس شورای اسلامی و با حضور چند تن از نمایندگان سفارتخانه‌های كشورهای اسلامی در تهران و وابستگان نظامی آنها و گروه كثیری از كاركنان سازمان صنایع دفاع در محل این سازمان برگزار شد.<ref>همان، ص2.</ref> | |||
ضمیمه گزارش594: پاسخ آقای هاشمی به اظهارات سرهنگ جمالی (جانشین فرمانده نیروی زمینی ارتش) درباره بی‌توجهی به طرح عملیاتی ارتش | |||
آقای هاشمی رفسنجانی: بسیار خب، من متشكرم مسائل خوبی را مطرح كردید. شما بفرمایید تا توضیحات را بدهم بحث بشود. اولاً هدف ما - من و آیت‌الله آقای خامنه‌ای و دوستان دیگر - از اینكه مایل هستیم هم‌زمان با عملیات فاو، نیروی زمینی [ارتش] هم عملیاتی داشته باشد، تقویت ارتش بوده كه فكر می‌كردیم ارتش یك عملیات مشخص انجام بدهد كه هم برای روحیة خود ارتشی‌ها مؤثر باشد هم در جامعه و مسئولان كشور یك عملیات مشخصی از [نیروی زمینی] ارتش ببینیم. | |||
بنابراین هدف اگر بخواهد مخدوش بشود ما حاضر نیستیم، یعنی جزء اهداف است كه قبلاً هم گفتم و ما فكر می‌كنیم این عملیات در شرایطی موفق است كه همراه این، عملیات دیگری هم باشد؛ یعنی مستقل و به‌تنهایی دشمن در مقابل شما خیلی نیرو خواهد گذاشت لذا برای عملیات شما دشواری به وجود خواهد آورد. پس این را در نظر داشته باشید! ما به نیروی زمینی [ارتش] گفتیم كه انتخاب بكند. چند جا را هم گفتیم. 1. شلمچه 2. كوشك 3. زید 4. جزیره (عملیات كمیل قبلی) 5. عبور از مینو كه گرفتن سرپلی آن‌طرف آب درجهت همین عملیات پایین [منطقه فاو] بشود كه انتخاب را هم به‌عهدة خود نیروی زمینی گذاشتیم. من این را حدود دو ماه پیش به آقای صیاد گفتم. خود شما انتخاب كردید، یعنی ما انتخاب نكردیم كه شلمچه اصل باشد. البته ما ترجیح می‌دادیم شلمچه اصل باشد اما خود شما انتخاب كردید. ثانیاً این عملیات الآن انتخاب نشده است، این عملیات را آقای صیاد هفت هشت ماه پیش انتخاب كرده بود كه آقایان در جلسه‌ای كه در منزل ما داشتند، 35 روز برای اجرا وقت خواستند شناسایی‌ها هم شده بود. برای [طراحی] مانور وقت خواسته بودند كه آن‌موقع ما كشیده شدیم به [عملیات] قادر و بعد از عملیات قادر دیگر قضیه همین‌طور مانده است، یعنی این یك جایی نیست كه شما ازلحاظ زمان و اینها شناسایی نكرده باشید یا زمین را نشناخته باشید و یا نیروهای آماده نداشته باشید. شما برای این عملیات آماده بودید و همان نیروهایی را هم كه داشتید، دارید. حالا اگر فرض كنیم آن‌موقع درست نبوده حالا هم درست نیست. من نمی‌دانم این نظریات خود شماست یا نظریات ستاد شماست كه آن‌موقع نظر داده بودید و باز هم خودتان انتخاب كردید، یعنی ما اصراری نكردیم، این هم یك مسئله. مسئلة امكانات هم تنها چیزی كه از ما خواستید چهار هزار نیرو بود كه ما بلافاصله گفتیم در اختیارتان بگذارند. در آن جلسه آقای صیاد گفت ما تقریباً نمی‌توانیم آنجا از هلیكوپتر استفاده كنیم، یعنی از هوانیروز استفاده زیادی نمی‌كنیم. بنابراین چه شما استفاده بكنید، یعنی چه به سپاه بدهید و چه ندهید خُب اینها باید آنجا باشند. هنوز هم كه اینها در طر‌حشان متكی به هلیكوپتر نبودند البته متكی هستند ولی تابهحال كه گفته نشده است. بنابراین اگر واقعاً می‌توانید از هوانیروزتان استفاده كنید آن مقداری كه می‌توانید استفاده كنید باز مطرح كنید كه تقسیم بشود، اینطور نیست كه از شما دریغ بشود. درمورد هوایی هم فرمانده نیروی هوایی آقای بابایی* اینجا هستند. خُب ببینید آن محلی را كه شما انتخاب كردید، چه مقدار می‌توانند از شما پشتیبانی هوایی كنند. ما آنها را ممنوع نمی‌كنیم، اگر می‌توانند پشتیبانی هوایی كنند انتخاب كنید، یعنی تقسیم كنید. این بحث هم قبلاً شده است هر مقداری كه میشود پشتیبانی بكنید. ما حتی گفتیم هاگ را سه رصد بكنند به‌خاطر اینكه برای آنجا كشش داشته باشد. همین حالا هم اگر شما فكر می‌كنید پوشش هاگ برای شما مؤثرتر هست نقطه را انتخاب كنید، داریم سایت می‌سازیم، سایت را جایی بسازید كه آنجاها را پوشش بدهیم. اینها بستگی به تقاضای خود شما دارد. شما چیزی را بخواهید تا داده بشود. اگر فقط منظور همین توپخانه است كه شما هم این یكی را دارید مطرح می‌كنید. خُب ما این بحث را در ستاد قبلی هم كردیم، این معنایش این است كه ما برای عملیات شما اهمیت قائل نیستیم؟ اینجا هدف بحث شد. گفتیم اینجا هدف مشخص است. ما در پایین [عملیات در منطقه فاو] به هدف می‌رسیم. اگر پیروز بشویم به هدف رسیده‌ایم. هدف ما آنجا بصره است. این‌طوركه جناب سرهنگ توضیح دادند هدف آنجا بصره است (هدف نهایی طرح عملیاتی ارتش در شلمچه). معلوم است كه با این نیروی موجود شما، ما به هدف بصره كه نمی‌رسیم هیچ، حتی شرق اروند را هم كه شما 230 گردان برایش در نظر گرفتید نمی‌توانیم پاك‌سازی كامل كنیم. بنابراین این منافاتی ندارد كه شما فكر كنید كه این به‌خاطر بی‌اهمیت بودن میدان شما است! شما اگر همان شلمچه را كه در نظر گرفتید تا نزدیك تنومه هم بروید یك عملیات بسیار بزرگ و موفقیت‌آمیزی است. ما از دو سال پیش دنبال اینجا بودیم كه به آن برسیم. اگر می‌توانید برسید ما چیزی را دریغ نمی‌كنیم. فقط اگر مسئله شما توپخانه است خُب شما حل كنید. شما متخصصین ما هستید. شما می‌گویید ما حداكثر 40 گردان توپخانه داریم می‌خواهیم به كار بگیریم. یا بیایید نظر بدهید بگویید كه عملیات پایین [منطقه فاو] مصلحت نیست و هر 40 گردان مال شما باشد و عملیات را آنجا انجام بدهید. خُب ما آن را جلو می‌اندازیم و شما عملیات را انجام بدهید. الآن هم ما نیروهای مردمی را جمع كرده‌ایم و آماده هستند. ما آن عملیات را به تأخیر می‌اندازیم ما بحثی كه نكردیم، كسی هم مدعی نبود كه بیاییم آن را جلو بیندازیم. پس من خواهش می‌كنم این‌طوری برخورد نكنید. عملیات آنجا ازنظر ما مهم است، مثلاً شما اینجا [برای عملیات منطقه فاو] سطحه پی.ام.پی. دارید، پی.ام.پی آنجا [عملیات منطقه شلمچه] به درد شما نمی‌خورد، شما آن مقداری كه پی.ام.پی لازم داشتید برداشتید و بقیه امكانات هم هرچه می‌خواستید دست خودتان است. امكانات ما دست نیروی زمینی [ارتش] است. اگر یك عملیات وسیعی مثل عملیات فاو بخواهیم بكنیم طبیعی است كه از امكانات نیروی زمینی باید مقداری استفاده بشود. آنهایی هم كه استفاده شده كه ما از شما خواستیم مثلاً 20 طراده گفتیم، خُب باید داخل انبارهایتان باشد، طراده را كه جای دیگری به كار نمی‌گرفتند! یا همین سطحه‌ها را كه گرفتیم در حدی كه شما نیاز نداشتید گرفتیم یا مثلاً چند سهند خواستیم كه اگر بدهید. ... | |||
سرهنگ علی صیاد شیرازی: تأمین كردیم. | |||
آقای هاشمی رفسنجانی: به‌هرحال، من می‌گویم اگر بدهید. یا مثلاً تاوزن خواستیم كه آقای صیاد آن روز به من گفتند هیچ مانعی ندارد كه ما 30 تاوزن از سازمان جدا كنیم و به آنها [به سپاه برای عملیات فاو] بدهیم. حالا ما 50 تاوزن كردیم، اگر شما [موشك] تاو دارید و آنجا مصرف می‌كنید این چند تاوزن را هم می‌خواهید ندهید، ندهید! یعنی ما هیچ به فكر نیستیم كه از شما چیزی بگیریم كه شما می‌خواهید آنجا [در عملیات منطقه شلمچه] به كار ببرید. به غیر از توپخانه، توپخانه را هم خُب شما باید حل كنید. شما ببینید از عملیات پایین [منطقه فاو] چقدر استفاده می‌كنید برای اینكه عملیات خودتان را موفق كنید. آیا واقعاً فكر می‌كنید در این مقطع، توپخانه برای شما آن‌قدر ... همه حرف‌هایی كه الآن شما می‌زنید به‌خاطر همین 14 گردان توپخانه است، یعنی ما غیر از آن هیچ چیز جدیدی از شما نگرفتیم. | |||
سرهنگ علی صیاد شیرازی: 15 گردان دادیم. | |||
آقای هاشمی رفسنجانی: خُب 15 گردان. اگر همه حرف‌ها سر این 15 گردان است این هم مال شما باشد. شما بروید بجنگید بعد كه تمام شد ما این عملیات پایین [منطقه فاو] را شروع می‌كنیم. البته ما اینطور فكر نمی‌كنیم، ما فكر می‌كنیم اگر با جدیت برخورد كنید شما می‌توانید از بالا (شمال‌غرب) هفت هشت گردان [توپ] را به‌آسانی تأمین كنید [و] پایین [جنوب] بیاورید. یك جاهایی را هم بی‌دفاع بگذارید. الآن در منطقه كردستان و آنجاها دشمن معلوم است كه حمله‌ای نخواهد كرد. توپخانه‌ها را پایین بیاورید و كار كنید. آنجا ده پانزده روز توپخانه می‌خواهد بعد دوباره برگردانید. بنابراین من خیال می‌كنم واقعاً اینطور كه جناب‌عالی فرمودید نیست! اهمیت عملیات برای ما روشن است. اینكه الآن مصلحت كشور است، مصلحت انقلاب و مصلحت ارتش و مصلحت سپاه است كه الآن ارتش آبرومند بشود و ما یك كاری بكنیم كه ارتش سرافراز بشود. ما این را نیاز داریم یعنی بهعنوان نیاز می‌گویم و وقتش هم الآن است، یعنی در این موقع كه مردم این‌قدر به میدان آمده‌اند و ما همه نیروهایمان را برای عملیات جمع كردیم. نیروی دریایی [هم] نمی‌تواند به كمك شما بیاید این مقداری كه نیرو دریایی دارد با آقایان [سپاه پاسداران] كار می‌كند اگر با اینها كار نكند هیچ‌جا نباید كار كند. نیروی هوایی هم قسمت عمده‌ای كه الآن به آقایان [سپاه پاسداران] می‌دهد نمی‌تواند به قسمت شما بیاید. یعنی منطقه شلمچه را نیروی هوایی به این وسعتی كه اینجا [می‌تواند] كار می‌كند آنجا نمی‌تواند بیاید. همان‌طوركه 30 سورتی [برای پشتیبانی] آنجا [منطقه فاو] گذاشته‌اند 8 سورتی هم [برای پشتیبانی] آنجا [منطقه شلمچه] گذاشته‌اند. اگر آقایان [فرماندهان نیروی هوایی ارتش] حاضرند و قبول می‌كنند و می‌توانند با شما همكاری كنند خُب تقسیم كنید، بیشتر تقسیم كنید، ما هیچ حرفی نداریم، این‌طوری برخورد نشود! اگر واقعاً شما فكر می‌كنید آنجا [منطقه شلمچه] نمی‌شود این‌طوری عمل كرد، خُب جای دیگری را در نظر بگیرید. ما فكر كردیم حالا كه نیروها پایین است بهترین جا پایین است كه شما عمل كنید كه خیلی چیزها هم مشترك عمل بشود. در سال گذشته همین طرح عبور از رودخانه را از مینو داشتیم كه آقای صیاد بیشتر از همه طرف‌دار بودند. من هم طرف‌دار بودم بیشترین مخالفت‌ها را هم شما داشتید، یعنی شما حرف زدید كه تا از اینجا منصرف شدیم. آن‌موقع هم به رهبری ارتش داشت انجام می‌شد. البته بالا بود، حالا منطقه آنجا شاید قوی‌تر بود. در كل من می‌خواهم عرض بكنم كه هدف ما این است كه ارتش اینجا تقویت بشود و اهمیت هم برای هدف شما قائل هستیم.<ref>سند شماره 17523/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 15 - 11.</ref> | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۸ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۲۶
| روزشمار جنگ سال 1364 1364.10.21 | |
|---|---|
| نامهای دیگر | بیست و یک دی |
| تاریخ شمسی | 1364.10.21 |
| تاریخ میلادی | 11 ژانویه 1986 |
| تاریخ قمری | 29 ربیع‌الثانی 1406 |
گزارش -593
ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) در ادامة جلسة طولانی روز گذشته دربارة طرح‌های عملیاتی سپاه و ارتش، صبح و بعدازظهر امروز نیز تشكیل جلسه داد. در جلسة صبح* موضوع‌های متعددی مطرح شد ازجمله: طرح سپاه برای عملیات در جزیره ام‌الرصاص، نظر فرماندهان نیروی زمینی ارتش درباره مأمور شدن بخشی از واحدهای توپخانه ارتش به سپاه و تأثیر آن در طرح عملیاتی ارتش و دیدگاه آقای هاشمی دراین‌زمینه، نظر فرمانده نیروی زمینی ارتش و چند تن دیگر از فرماندهان ارتش درباره طرح مانور عملیات در منطقه فاو، گزارش حمله عراق به جزیره جنوبی و اقدامات سپاه و ارتش دراینباره و اتخاذ تدابیری برای تحكیم دفاع از جزیره جنوبی. در بخش اول جلسه صبح، مسئول اطلاعات قرارگاه نجف به تشریح وضعیت زمین جزایر ام‌الرصاص و ام‌البابی و خط و سنگرها و موانع دشمن پرداخت و گفت كه جزیره ام‌الرصاص 50 متر از ساحلش چولان و بقیة جزیره پوشیده از نخل است. خط اول دشمن ارتفاعش یك متر است و هر 30 تا 50 متر یك سنگر دفاعی تعبیه شده است. علاوه‌بر آن، هر 500 تا 1000 متر نیز یك پایگاه دفاعی دارد. پشت خط اول یك كانال و بعد از كانال 10 تا 20 متر پوشیده از نیزار بسیار فشرده است كه دید را تا دو متر كاهش می‌دهد و عبور از این نیزار بسیار دشوار است. موانع دشمن سرتاسر جزیره گسترده شده و یكسان است و شامل سه ردیف سیم‌خاردار، دو ردیف سیم‌خاردار حلقوی روی هم، یك ردیف مین و یك ردیف موانع خورشیدی (هشت‌پر) است. ارتفاع موانع خورشیدی 5/1 متر و 3 متر است. 30 تا 50 متر جلو خط چولان است كه ارتفاع آنها حداكثر 5/1 متر است. این چولان‌ها زمینه خوبی برای شناسایی است طوری‌كه نیروهای شناسایی تا ده بیست متری خط دشمن رفته‌اند و روز در منطقه به شناسایی پرداخته و شب بعد برگشته‌اند. دشمن در این منطقه پل‌های دوبه‌ای دارد كه شناسایی شده است. نیروها از نهر خین تا جنوب رود كارون حدود 50 بار شناسایی انجام داده‌اند كه در 95 درصد آن با موفقیت به خط دشمن رسیده‌اند. مواردی هم از خط دشمن رد شده و كانال‌ها و مواضع دشمن را شناسایی كرده‌اند. در یكی از شناسایی‌ها یك نیروی عراقی دو تن از نیروهای شناسایی را می‌بیند. وقتی از آنان رد میشود فریاد می‌زند ایرانی. درپی آن یكی از نیروها داخل نیزار می‌رود و از ساعت 4 تا 5/7 شب آنجا می‌ماند. عراقی‌ها منطقه را می‌گردند آنان را پیدا نمی‌كنند. آن نیروی شناسایی سپس به ساحل می‌آید و با آشنایی كه به جزرومد آب داشته به ساحل خودی بازمی‌گردد. از سرنوشت نیروی دیگر اطلاعی به دست نیامده است. حدود 3 گردان پیاده دشمن عهده‌دار دفاع از جزایر ام‌الرصاص و ام‌البابی هستند كه از هر گردان 1 گروهان در خط و 2 گروهان در عمق پدافند می‌كنند. بعد از آن اتفاق، حدود 3 گردان عراقی به اطراف پل‌ها آمده ولی مشخص نشده كه وارد جزیره شده‌اند یا نه. دشمن در این منطقه 3 آتشبار توپ دارد و با آن آتش اجرا می‌كند. آقای هاشمی از وضعیت جاده‌ها، كانال‌ها، موانع، امكان مانور زرهی و چگونگی دفاع بعد از تصرف سؤال كرد. آقای سوداگر در پاسخ گفت كه در جزیره ام‌الرصاص فقط یك جاده اصلی و تعدادی جاده آنتنی هست و در جزیره ام‌البابی جاده‌ای وجود ندارد و فقط سیل‌بندی به عرض حدود 5/1 متر وجود دارد. فرمانده قرارگاه نجف در ادامة جلسه به بیان مأموریت این قرارگاه پرداخت: مأموریت قرارگاه نجف در این منطقه تأمین جزیره ام‌الرصاص و جزایر ام‌البابی شرقی و غربی است كه این عملیات تك محدودی است برای پشتیبانی از عملیات اصلی در منطقه فاو و البته می‌تواند جای پایی باشد برای عملیاتی گسترده كه موضوع جداگانه‌ای است. تیپ10 سیدالشهدا(ع) در نیمة غربی ام‌الرصاص و ام‌البابی غربی و تیپ18 الغدیر در نیمه شرقی ام‌الرصاص و ام‌البابی شرقی مأموریت دارند. عقبه‌های آنها هم مجزاست؛ تیپ10 از نهر عرایض و تیپ18 از رود كارون استفاده می‌كند. باتوجه‌به اسكله‌های متعدد در این منطقه، از این نظر هم مشكلی وجود ندارد. بهطوركلی این عملیاتی كاملاً محدود و مستقل است البته بجز سمت راست آن كه وابستگی زیادی به انتهای جزیره بوارین دارد؛ اگر این قسمت بوارین تصرف نشود مشكلاتی برای سمت راست ام‌الرصاص ایجاد میشود. نحوة شكستن خط هم شبیه خط‌شكنی یگان‌های قرارگاه كربلا در منطقه فاو است. علاوه‌بر آن، یگان‌های ما از پشت هم می‌توانند حمله كنند و فقط متكی به حمله از روبه‌رو نیستیم. عزیز جعفری تجهیزات مورد نیاز برای عملیات در محور ام‌الرصاص را چنین اعلام كرد: برای هر تیپ 150 دست لباس غواصی نیاز است كه تاكنون حدود 50 دست واگذار شده است. برای دفاع از منطقه تصرف‌شده نیاز به انتقال سریع دستگاه‌های مهندسی است كه بتوانیم مواضع دفاعی موجود را كامل كنیم. برای مقابله با آتش دشمن نیاز به توپ و خمپاره‌انداز داریم. درصورتی‌كه پوزه شرقی بوارین تصرف شود نیاز به 6 گردان توپ و در غیر این صورت 8 گردان توپ مورد نیاز است. تعداد 20 سطحه پی.ام.پی و كشنده‌های آن برای انتقال سریع دستگاه‌ها نیاز داریم و نیز حدود 300 متر فرش باتلاق. محل‌های استقرار سلاح‌های ادوات و اورژانس مشخص شده، برای آموزش نیروها مقداری زمان نیاز است كه انشاءالله یگان‌ها با تلاش خود به زمان‌بندی مقررشده می‌رسند. آقای هاشمی درمورد آمادگی قرارگاه نجف برای عبور كامل از اروندرود در محور ام‌الرصاص و رسیدن به ساحل جنوبی اروندرود و ادامة عملیات از این محور درصورت بن‌بست در عملیات منطقة فاو و امكان استفاده از موفقیت در محور ام‌الرصاص را سؤال کرد. آقای جعفری پاسخ داد كه ساحل جنوبی اروند شناسایی شده است؛ عراقی‌ها نخلستان‌های ساحل جنوبی اروند را در این محور از بین برده و 300 متر از نخل‌های آن را بریده‌اند. وی افزود با دو یگانی كه قرارگاه نجف در این منطقه تحت امر دارد، برنامه‌ای برای عبور از اروند و رسیدن به ساحل جنوبی آن و پیشروی در جنوب اروند پیش‌بینی نشده است و برای چنین اقدامی، لازم است كار بسیاری انجام شود.[۱]
گزارش -594
اعتراض مسئولان نیروی زمینی ارتش به دستور انتقال بخشی از امكانات این نیرو برای پشتیبانی از عملیات سپاه، پاسخ آقای هاشمی و آقای رضایی به این اعتراض و تصمیم نیروی زمینی ارتش به تجدیدنظر در طرح عملیاتی خود، بخش دوم از مباحث جلسه صبح امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) بود. آقای هاشمی گفت كه درمورد نیازها، مشكلات و طرح مانور قرارگاه‌های كربلا و نجف سپاه (دیشب و امروز) به‌طور مفصل بحث شد، ستاد وقت دارد كه در آینده بیشتر بحث و بررسی كند، اگر قرارگاه كربلای نیروی زمینی ارتش هم مایل هستند كه چیزی برگزارش دیشب اضافه كنند، ما آمادگی داریم گوش بدهیم. سرهنگ صیاد شیرازی با اشاره به دستور واگذاری گردان‌های توپخانه به سپاه، گفت باید در طرح خود تجدیدنظر كنیم و دراینباره دیشب جلسه‌ای داشتیم كه آقایان گزارش می‌دهند. درپی آن سرهنگ جمالی جانشین فرمانده نیروی زمینی ارتش با اشاره به استحكامات، مواضع و آمادگی دشمن در منطقه كوشك و منطقه شلمچه (مناطق عملیاتی ارتش) و لزوم پشتیبانی‌هایی كه طبق محاسبات نظامی باید برای عبور از این مواضع بشود گفت كه تقریباً همه پشتیبانی هوایی، همه مقدورات پدافند هوایی، همه وسایل عبور، پشتیبانی آتش و تجهیزات ضدتانك ازطرف نیروی زمینی ارتش دراختیار عملیات منطقه فاو گذاشته شده است. با مقایسه واگذاری پشتیبانی‌ها به منطقه پایین (فاو) و عدم پشتیبانی منطقه بالا (شلمچه)، شخصاً به دو نتیجه می‌رسم، یكی اینكه عدالت اجرا نشده - كه با اطمینان از اینكه جناب‌عالی (آقای هاشمی) همیشه عدالت را رعایت كرده‌اید - به نتیجه دوم می‌رسم كه مأموریت نیروی زمینی احتمالاً جدی تلقی نشده است و باتوجه‌به اینكه با این پشتیبانی‌ها قادر نخواهد بود كه مأموریتش را اجرا كند، این مأموریت جز سركوب مسئولین نیروی زمینی، تضعیف روحیه و ... نتیجه‌ای نخواهد داشت. آقای هاشمی در پاسخ با اعلام اینكه هدف از اجرای هم‌زمان عملیات سپاه و نیروی زمینی ارتش تقویت ارتش بوده است و از شرایط موفقیت آن هم اجرای هم‌زمان دو عملیات (فاو و شلمچه) است تا قوای دشمن تجزیه شود، به انتخاب این منطقه توسط فرماندهان نیروی زمینی ارتش در هفت‌ماه قبل اشاره كرد و افزود كه شما گفتید طرحتان متكی به هوانیروز و پشتیبانی هوایی نیست و سطحه‌های پی.ام.پی هم به دردتان نمی‌خورد. اگر مسئله فقط توپخانه است، شما متخصص ما هستید، می‌گویید 40 گردان توپخانه داریم، نظر بدهید، اگر عملیات فاو مصلحت نیست، هر 40 گردان مال شما باشد، شما عملیات كنید یا عملیات شما جلوتر انجام شود ما عملیات فاو را به تأخیر بیندازیم. اگر همه حرف‌ها سر این 15 گردان توپخانه است كه قرار است عملیات فاو را پشتیبانی كند، شما بروید عملیاتتان را اجرا كنید، بعد كه تمام شد، عملیات فاو را شروع می‌كنیم. ... اینطور كه جناب‌عالی (سرهنگ جمالی) فرمودید نیست، الآن مصلحت كشور، انقلاب، ارتش، سپاه است كه ارتش آبرومند و سرافراز شود (ضمیمه دارد).* محسن رضایی در ادامة بحث ابتدا بر ضرورت كمك فكری فرماندهان ارتش و سپاه به یكدیگر برای پخته شدن طرح‌ها تأكید كرد و سپس با اشاره به سخنان سرهنگ جمالی، افزود این از حقوق برادران است كه نظرهایشان را درمورد طرح‌ها بگویند؛ هرچه كار قوی‌تر شود، كار برای خدا قوی‌تر میشود، وقتی هم جواب منطقی داده میشود، منطق حاكم شود و هركس برای اسلام و كشور كار كند مفید خواهد بود. وی سپس با ذكر اینكه حدود 50 درصد از خطوط دفاعی را برف گرفته و هیچ تهدیدی ازطرف دشمن در آنجاها نیست، گفت بجز 5 نقطه‌ای كه مشخص می‌كنیم، توپ‌ها را از نقاط دیگر بردارید و در پشتیبانی عملیات‌ها بگذارید اگر مشكلی بروز كرد تعهد می‌دهیم كه حل كنیم. وی افزود كه الآن 66 گردان توپخانه در جمهوری اسلامی هست و ما می‌خواهیم با گردان‌های ضعیف عمل كنیم، اصلاً خدا را خوش نمی‌آید. ... برادران نیروی زمینی تدابیری بیندیشند، به‌هرحال مسئول هستند. ... تنها موضوع مورد بحث توپخانه است كه مجموع توپخانه هم دراختیار برادران نیروی زمینی ارتش است. امیدوارم روی جنبه مثبت نظامی مسئله بحث شود و برادران ازنظر نظامی به ما كمك كنند كه با قوت فكری بیشتری بتوانیم جنگ را ادامه دهیم. سرهنگ موسوی قویدل در ادامة این بحث بر مصمم بودن نیروی زمینی ارتش به اجرای عملیات تأكید كرد و گفت زمان طولانی برای برداشتن تعدادی از توپ‌های مستقر در خطوط پدافندی 1500 كیلومتری نیاز است. ستاد بررسی كند و زمان معقولی را در نظر بگیرد و هرگونه ریسكی را بپذیرد، ما اجرای امر می‌كنیم. تعداد توپی هم كه برای عملیات سپاه برآورد شده، برآورد زیادی نیست و نمی‌گویم كه از سپاه كم كنید به ما بدهید تا ما عمل كنیم. برای اینكه هر دو ناقص میشود. چون مسئلة اساسی توپخانه است و این مانورها بدون آتش به نتیجه نمی‌رسد. وی افزود كه غیر از 15 گردانی كه قرار است برای پشتیبانی عملیات فاو بدهیم، 6 گردان در منطقه شلمچه می‌ماند كه فقط می‌تواند به مأموریت پدافندی خود ادامه دهد، نه مأموریت آفندی. در این منطقه 29 گردان توپخانه دشمن فعال است. هدف شما این نیست كه ما صرفاً وارد عمل بشویم و بعد از 24 یا 48 ساعت بگوییم كه نشد و برگشتیم. هدف ما هم این نیست، ما قاطعانه می‌خواهیم كار كنیم و این راهی ندارد غیر از اینكه از امكانات موجود معقول استفاده كنیم، حالا اگر دو عملیات را نمی‌توانیم هم‌زمان عمل كنیم، یكی‌یكی عمل كنیم. اگر قرار است توپ‌ها از خطوط پدافندی آزاد شود، زمان آن محاسبه شود، یك ماه طول می‌كشد. درپی این سخنان، آقای هاشمی گفت: «پس مسئلة شما فقط توپخانه است، اگر مسئله توپخانه است، شما [عملیات] كوشك را حذف كنید. شما 11 گردان [توپ] برای كوشك در نظر گرفته‌اید، كوشك را حذف كنید، آنجا تظاهر به تك كافی است، بروید آن كار را بكنید كه دیگر ما این مسئله را نداشته باشیم. یك مقدار هم سریع‌تر امكانات را از بالا بسیج كنیم و هرچه می‌توانیم بیاوریم (توپ از خطوط پدافندی آزاد شود).»[۲] سرهنگ صیاد شیرازی در ادامه این بحث، ضمن اشاره به اهمیت كار ستادی و مشاوره‌ها و نظرهای تخصصی كه در ستاد نیروی زمینی ارتش درمورد طرح‌ها داده میشود و ابراز افتخار به همكارانش كه تجربه‌های علمی و عملی‌شان را دراختیار فرمانده‌شان می‌گذارند، گفت كه این را صداقت ما بدانید كه اگر سرهنگ جمالی نظرها و ابهاماتی را كه در ذهنش خطور می‌كند، مطرح نكند و جناب‌عالی (آقای هاشمی) با این بحث بسیار جالب و مفید پاسخ ندهید، من نمی‌توانم از ذهن ایشان خارج كنم. (آقای هاشمی: من خوشحالم كه مطرح بشود). نباید این تلقی شود كه باز به موضع سپاهی و ارتشی كشیده شویم. ایشان آرامش دادند، ممكن است در ظاهر كراهت باشد، ولی آرامش دادند. ایشان از زبان شما كه فرمانده ما هستید این نظریه را می‌گیرد و خیالش راحت است كه هم حرفش را زده و هم جوابش را گرفته است. سرهنگ شیرازی سپس با اشاره به مأموریت دفاعی نیروی زمینی ارتش در 1200 كیلومتر از خطوط دفاعی و ضرورت پشتیبانی آتش برای واحدهای دفاع‌كننده از این خطوط، گفت اگر فرمانده كل این مأموریت را نقض كند، اشكالی ندارد و ما دیگر مسئولیتی نداریم. وی همچنین ضمن ابراز اینکه واحدهای توپخانه به یگان‌ها وابسته‌اند و جدا كردن آنها مشکلاتی ایجاد می‌کند، درخواست کرد كه در این موارد و محاسبه نیازها به آتش، به نظرهای تخصصی و دیدگاه متخصصان توجه بیشتر شود. فرمانده نیروی زمینی ارتش در پایان این بحث، باتوجه‌به دستور آقای هاشمی برای واگذاری 15 گردان توپ برای پشتیبانی عملیات در منطقه فاو، تصمیم نیروی زمینی ارتش را درمورد طرح عملیاتی این نیرو چنین اعلام كرد: «ما به یاری خداوند تا 48 ساعت دیگر طرح خود را تجدیدنظر خواهیم كرد و می‌گوییم كه با همین وسع - اگر جناب عالی مصمم هستید كه ما كار بكنیم - چه كار می‌توانیم بكنیم و در آن جهت انشاءالله جلو می‌رویم، یعنی نمی‌گذاریم این چند لشكر بیخودی برود و باز همان ریسكی كه فرمودید بكنید، ببینیم چه كار می‌توانیم بكنیم كه توپخانه‌ها را یك مقدار آزاد كنیم. تا آنجا كه بتوانیم این كار را خواهیم كرد.»[۳]
گزارش -595
در سومین بخش از جلسه صبح امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، فرمانده نیروی زمینی ارتش دیدگاه‌های خود را دربارة طرح مانور عملیات سپاه پاسداران در منطقه فاو مطرح كرد كه خلاصة آن چنین است: سرهنگ علی صیاد شیرازی: این نكاتی كه خدمت شما می‌گویم، ما هیچ موضعی در مقابل شما نگرفته‌ایم، چون این‌بار مسئولیت مشخص است؛ برادران سپاه در این جبهه (منطقه فاو) مسئول هستند، ما هم تا آنجا كه می‌توانیم به آنها كمك می‌كنیم؛ انشاءالله موفق باشند. چند نكته را به تفكیك خدمت شما می‌گویم: 1. این عملیات اتكای عجیبی به برآوردهای سنگین در ابعاد نیروی انسانی، هوایی، دریایی و وسایل شناور، امكاناتی وسیع برای منطقه‌ای كوچك كه از یك‌طرف پای كار بردن آن واقعاً خیلی سخت است و از طرف دیگر، اتكای عملیات به امكانات برآوردشده، احتمال نرسیدن امكانات و خطر تزلزل و موفق نشدن عملیات را در پیش دارد. 2. تاكتیك عملیات كاملاً جبهه‌ای است و از اول تا آخر خط را عمل می‌كنند و تمام یگان‌ها تقسیم شده‌اند و از سخت‌ترین جا كه عبور از رودخانه است و بعد زدن به مواضع مستحكم و بعد در مرحله پیشروی با این‌همه خط دشمن، جبهه‌ای جلو می‌روند كه تاكتیك مناسبی برای این عملیات نیست. چه اشكالی دارد كه از یكی دو محور وارد شویم، بعد از آنجا نیروها را گسترش دهیم. عبور از این رودخانه ضمن اینكه كار خیلی سخت و فوق‌العاده‌ای است، كنترل ترددها و تراكم نیروهای عمل‌كننده را مشكل می‌كند. 3. بهدلیل تعدد نیروها و قرارگاه‌های لشكری، كنترل و هدایت ازنظر بی‌سیم، ارتباط و هماهنگی كار بسیار دشواری است و پیچیدگی طرح را زیاد می‌كند. 4. چهارمرحله‌ای بودن این طرح، نقطه گره و پیچیده این طرح عملیات است. عبور از خط كار ساده‌ای نیست به‌ویژه برای یگان‌هایی كه تازه سازمان یافته‌اند. عبور دادن این‌همه نیرو از خط اول، بعد مرحله دوم، مرحله سوم تا مرحله چهارم یك امر بعیدی است و در این قرارگاه‌هایی كه ما می‌شناسیم، امكان‌پذیر نیست. 5. باتوجه‌به برآورد نیاز به 53 گردان توپخانه و تأمین 24 گردان درمجموع كه احتمالاً برخی گردان‌ها هم كامل نیستند و بعضی قبضه‌ها خراب است، جواب‌گوی آن پیش‌بینی نیست. اگر قبول دارید كه با همین تعداد عمل كنید، نكاتی را بیان می‌كنم: اول، اینجا دیدبانی غیراستاندارد است. شكل كلاسیك كار در پشتیبانی آتش این است كه توپخانه معمولاً در محور پیشروی است. دیدبانی از فاصله زیاد، نمی‌تواند از گلوله توپ خوب استفاده كند و دقت لازم را نخواهد داشت. دوم، تراكم مواضع توپخانه در مقابله حمله هواپیماها و توپخانه دشمن آسیب‌پذیر است و تداخل زیادی برای پشتیبانی و رساندن مهمات میشود. سوم، مهمات ما به‌ویژه برای توپ‌های 130 و كاتیوشا واقعاً كم است. چهارم، كاهش كیفیت توپخانه وقتی در غیر سازمان خودش به كار گرفته شود. 6. توپخانه دشمن با گذشت 48 ساعت از آغاز عملیات برتری خودش را در منطقه حاكم خواهد كرد و چون ازنظر تعداد قبضه و مهمات محدودیتی ندارد، منطقه هم منطقة مناسبی برای تمركز آتش دشمن است، باید پیش‌بینی لازم دراین‌زمینه بشود. 7. نگهداری هدف بعد از عبور و تصرف كار ساده‌ای نیست و باتوجه‌به پیچیدگی و چهار مرحله‌ای بودن طرح، باید روی نگهداری هدف خیلی توجه شود. 8. نقش آتش هوایی دشمن در اینجا وسیع‌تر از هر جای دیگری است؛ هواپیماهای دشمن با مانور و سرعت خود می‌توانند ما را به ستوه آورند. 9. آسیب‌پذیری عقبه ما در این منطقه كه عقبه محدودی داریم زیاد است و دشمن از نخلستان‌هایش می‌تواند دید و تیر خودش را روی عقبه ما متمركز كند. 10. درصورت موفق نشدن عملیات قرارگاه كربلا، اگر قرارگاه نوح صددرصد هم موفق شود، دشمن به‌سادگی قرارگاه نوح را كه منطقه كوچكی است و عقبه سخت‌تری دارد، می‌تواند عقب بزند. 11. تهدیدات جدی دشمن بعد از 48 ساعت: اول، رسیدن عمده نیروی پیاده و زرهی و توپخانه دشمن. نباید روی این حساب شود كه ما از شرق اروند می‌توانیم جلو پیشروی دشمن را با آتش بگیریم. دوم، هلیكوپترهای دشمن. سوم، هواپیماهای ملخ‌دار و هواپیماهای جنگنده دشمن. چهارم، حملات شیمیایی دشمن و نداشتن امكانات كافی مقابله با آن. 12. احتمال كشف عملیات ازطرف دشمن باتوجه‌به فعالیت‌های گسترده مهندسی و تصمیم به استقرار توپخانه‌ها و توپ‌های دفاع هوایی در منطقه و توانایی شناسایی هوایی دشمن. نباید ساده‌اندیشی شود و باید دوراندیشی شود كه این‌همه تلاش‌ها و زحمت‌ها با كشف دشمن خنثی نشود؛ اگر دشمن كشف كرد واكنش او خیلی مؤثر و فوری است. 13. قرارگاه خاتم تا این لحظه نیروی احتیاطی برای عملیات ندارد و این سبب میشود كه انعطاف لازم را برای استفاده از موفقیت نداشته باشد. 14. البته سرهنگ جمالی اشاره‌ای كردند، نحوة پشتیبانی از عملیات در جبهه عادلانه نیست كه جواب آن را جناب‌عالی (آقای هاشمی) دادید. البته اگر ما خودمان را در جایگاه قرارگاه خاتم قرار بدهیم نمی‌توانیم بگوییم عادلانه نیست، چون فرمانده در اینجا مسئول است و می‌تواند متناسب با اهداف و آمادگی عملیات و هم بر مبنای نیاز عملیات، تمركز امكانات را به آن سمت بدهد.* 15. عملیات محور ام‌الرصاص به نظر ما علاوه‌بر نقش پشتیبانی برای عملیات منطقه فاو باید نقش یدكی را به معنای واقعی برای این عملیات داشته باشد كه اگر در عملیات اصلی شكست خوردیم از این عمده قوایی كه این‌همه كار و سازمان داده شده استفاده شود. دراین‌زمینه باید طرح‌ریزی قوی برای ام‌الرصاص بشود كه به فكر استفاده از موفقیت در این محور كه اولین قدم آن گرفتن سرپل در آن‌سوی اروندرود است، باشند. ام‌الرصاص جای ماندن نیست، محل عبور است. دشمن در همان اولین قدم با آتش تانك نمی‌گذارد كسی آنجا (ام‌الرصاص و ام‌البابی) بماند. عملیات ام‌الرصاص حتی می‌تواند یدكی عملیات ما هم به حساب آید. باید طرح مشتركی داشته باشیم كه از موفقیت در این محور درست استفاده شود. آقای هاشمی در پایان اظهارات سرهنگ شیرازی گفت: حرف‌های جناب صیاد در قرارگاه و خصوصاً در ستاد قابل‌بحث است. برای جلسه بعد در دستور بحث بگذارید، درباره آنها بحث كنیم. البته آقای هاشمی در ادامة جلسه درمورد برخی نكات سرهنگ شیرازی صحبت كرد و به آنها پاسخ داد. وی گفت: «شما هرجای جبهه بخواهید یك جایی را به دست بیاورید (از بالا تا پایین، از شمال تا جنوب) اینهایی كه گفتید دارد: بمباران شیمیایی دارد، بمباران هوایی دارد، توپخانه و فشار تانك را دارد. یا باید هیچ‌جا را نگیریم یا هرجا را بخواهیم بگیریم همین است. این فشار روی ما خواهد بود. دشمن وجب‌به‌وجب از خودش دفاع می‌كند كه این بحث ستادی ماست و در ستاد می‌توانیم این را بیشتر تجزیه‌وتحلیل كنیم.» آقای هاشمی افزود: «درمورد [نیروی] احتیاط - كه شما گفتید - نیز یكی از چیزهای مهم است. ما آن نیروهایی كه دراختیار قرارگاه نجف است بهعنوان احتیاط استفاده می‌كنیم. هنوز نیروهای دیگری دراختیار سپاه هست. سپاه 21 لشكر و تیپ دارد كه همه آنها را به كار نگرفته‌ایم بخشی از آنها در پدافند هستند. برخی لشكرها نیز نیروی فراوانی در ذخیره دارند. ... اگر نیروی زمینی ارتش قرار باشد در یك محور جدی عمل كند، یك محور دیگرش احتیاط خواهد بود. باید یك جلسه ستادی داشته باشیم كه نیروهایی را كه داریم، تنظیم كنیم؛ دراختیار قرارگاه بالا قرار گیرد تا بتوانیم در هرجا لازم شد به كار ببریم.» وی همچنین درباره اظهارات سرهنگ شیرازی درزمینه احتمال كشف عملیات و هشیاری دشمن گفت: «اینجا (شرق اروندرود) منطقه‌ای بكر بود و در دوران جنگ در این منطقه كار مهندسی نشده بود و درست است كه با مقدار كاری كه اینجا می‌كنیم ممكن است دشمن كمی حساس شود ولی با آن حجم عظیم كار مهندسی كه در هور میشود، همه حساسیت دشمن را به آنجا می‌بریم و تا روز عملیات [در منطقه فاو]، كار مهندسی در هور باید ادامه یابد.»[۴] آقای هاشمی در پایان بحث‌های طرح‌های عملیاتی سپاه و ارتش گفت: «نیروی زمینی [ارتش] باتوجه‌به تغییر ارقام توپش یك جلسه دیگری خواهد داشت برای اینكه در طرح عملیاتش تجدیدنظر بكند. ما منتظر می‌مانیم كه نتیجه تجدیدنظر به ما برسد. فعلاً مأموریت‌هایی كه ابلاغ شده، همه به قوت خودش باقی است. همه آقایان، قرارگاه‌ها هرچه كه [دستور] به آنها رسیده باید عمل كنند. اگر حرف منطقی در جلسه بعد مطرح شد، قابل‌بحث است.»[۵]
گزارش -596
در بخش پایانی جلسه صبح امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، فرمانده لشكر92 ارتش گزارشی از حمله اخیر ارتش عراق به جزیره مجنون داد. سپس چگونگی تحكیم مواضع خودی در این جزیره و ضرورت اقدامات مهندسی بررسی و بر اهمیت حفظ این منطقه و مقابله با حملات دشمن و بازپس‌گیری منطقه اشغال‌شده تأكید شد. سرهنگ رامین فرمانده لشكر92 زرهی ارتش در گزارش خود گفت دشمن در بامداد 16/10/1364 با 3 تیپ به سه ضلع غربی، مركزی و شرقی جزیره جنوبی حمله كرد. ارتش عراق از دو هفته قبل از این حمله شروع به كوبیدن ضلع غربی كرد و 8 سنگر آن را منهدم كرد. در هریك از سنگرهای كمین این سه ضلع 6 نفر از سپاه و 6 نفر از ارتش مستقر بودند كه نیروهای دشمن با چندین قایق به آنها هجوم آوردند و با شهید و اسیر و مجروح كردن نیروها، حدود 800 متر در ضلع غربی و حدود 900 متر در ضلع مركزی جلو آمدند.* با تلاش یك گردان لشكر92 و اجرای آتش، پیشروی دشمن سد شد. سرهنگ جمالی تعداد شهیدان ارتش را 31 تن و مفقودان و اسیران را 16 تن اعلام كرد. به گفته فرمانده قرارگاه نجف سپاه، از 9 نفر نیروی لشكر17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) سپاه كه در سنگرهای كمین با نیروهای ارتش مستقر بوده‌اند نیز اثری نیست كه احتمال داده میشود 4 تن شهید و بقیه اسیر شده باشند. همچنین گفته شد كه تلویزیون عراق 15 نفر اسیر این هجوم را نشان داده است. سرهنگ رامین آمار مهمات مصرف‌شدة سلاح‌های سنگین در مقابله با این هجوم را بیان كرد. این آمار فراوان، تعجب حاضران در جلسه را باتوجه‌به اظهاراتی كه درمورد كمبود مهمات می‌شد، برانگیخت. در ادامه، تصمیم سپاه برای تحویل گرفتن این منطقه و دفاع از آن مطرح شد. آقای هاشمی هم خواست كه علاوه‌بر دفاع، برای بازپس‌گیری بخش اشغال‌شده اقدام شود وگرنه خطر پیشروی مجدد دشمن وجود دارد. مسئول اطلاعات قرارگاه نجف نیز افزود كه ارتش عراق پریروز با حدود 30 قایق و 12 بلم كه در هریك 7 نیرو بوده است، اطراف ضلع شرقی جزیره جنوبی مانور كرده است. بحث دراینباره با گزارش آقای سلیمی از مسئولان قرارگاه مهندسی درمورد اقدامات مهندسی در جزایر مجنون و مشكلات آن ادامه یافت. وی گفت چون برادران ارتش گله بسیاری داشتند از اینكه مهندسی كار نكرده یك شب به اتفاق چند تن از آنان ضلع غربی و ضلع مركزی جزیره جنوبی را بررسی كردیم كه به چند نتیجه رسیدیم: 1. بهدلیل اهمیتی كه دشمن برای دو ضلع مركزی و غربی قائل است و آتش پرحجمی كه روی این دو ضلع اجرا می‌كند، احداث سنگرهای خیلی مستحكم روی آنها لازم است. 2. ترمیم جاده‌های جزیره جنوبی ضروری است. 3. ایجاد پَد (جاده) هایی در جلو دو ضلع غربی و مركزی برای از بین بردن محدود بودن به این دو ضلع و همچنین امكان دفاع بهتر در مقابله با هجوم دشمن لازم است. 4. احداث جاده‌های اتصالی متعدد و خشك كردن تدریجی جزیره ضروری است. وی افزود كه درپی این بازدید و درخواست قرارگاه نیروی زمینی ارتش در جنوب، كار شروع شد، ازجمله با تلاش مهندسی جهاد، ضلع غربی كاملاً ترمیم شد و البته بهدلیل اینكه كار مهندسی در این منطقه با افزایش آتش دشمن و تلاش عراقی‌ها برای جلوگیری از اقدامات مهندسی همراه بود، اكراه نیروهای ارتشی مستقر در جزیره و ممانعت آنان و گاهی درگیری درپی داشت و راندمان كار را كاهش می‌داد. به‌هرصورت، دشمن آن‌قدر آتش روی این جاده (ضلع غربی) می‌ریزد كه طی شش ماه دو بار ترمیم شده است. مسئله بعد استحكامات این منطقه بود، ازجمله سنگرهای بتونی معروف به صد تكه - كه شامل قطعات كوچك قابل‌حمل به‌وسیلة افراد است - كه برادران جهاد با كمك لشكر77 تعدادی از این سنگرهای بتونی را نصب كردند ولی بی‌توجهی و استتار نشدن آنها با گونی‌های خاك موجب شد كه دشمن آنها را با تیر تانك منهدم كند. همچنین بهدلیل نبودن هیچ پوششی برای جلوگیری از دید و تیر دشمن، پنج هزار بشكة خالی را برادران جهاد به این منطقه منتقل كردند و تا جایی‌كه ممكن بود جلو بردند، خاك هم تا جایی‌كه خودروها می‌توانستند جلو بردند كه با استفاده از آنها استحكامات لازم را ایجاد كنند. همچنین روی پل‌های خیبری سنگرهای بتونی آماده شده تا با استفاده از آنها روی آب كمین بگذارند كه اگر دشمن با قایق آمد خبردار شوند، اما تاكنون استفاده نشده است. در ادامه، محسن رضایی نیز بر ضرورت تسریع اقدامات مهندسی برای اتصال خشكی جزیرة شمالی به جزیره جنوبی و اهمیت آن در دفاع از جزیره جنوبی تأكید كرد. حمید سلیمی دراینباره گفت كه برای اجرای كارهای مهندسی و تسریع آن در این منطقه آتش پرحجم برای مقابله با آتش دشمن لازم است و اگر آتش دشمن خاموش نشود، نمی‌شود كاری كرد. اما فرمانده لشكر92 گفت احتمال بسیار ضعیفی وجود دارد كه ما بتوانیم با آتش توپخانه، آتش دشمن را خنثی كنیم. آقای هاشمی دراینباره گفت: در شرایطی که با تبلیغات و تلاش مردم به جبهه آمده‌اند، اگر عراق حتی یك سنگر جلو بیاید و در جزیره هیاهو راه بیندازد، هم روحیة نیروهای ما در جبهه ضعیف میشود و هم روحیه عراقی‌ها تقویت میشود. قطعاً باید جلو پیشروی عراقی‌ها در جزیره گرفته شود و قطعاً باید جایی كه عراقی‌ها گرفته‌اند، پس گرفته شود. درپی این تأكید و بحثی كه دراینباره شد، قرار شد كه تیپ الغدیر سپاه پاسداران كلاً خط جزیره مجنون را از لشكر92 ارتش تحویل بگیرد و ضمن دفاع از آن، كار مهندسی‌اش را نیز انجام دهد به‌شرطی كه توپخانه‌های ارتش مستقر در منطقه زیر نظر این تیپ، آتش لازم را علیه دشمن اجرا كنند. همچنین بازپس‌گیری بخش اشغال‌شدة ضلع‌های غربی و مركزی جزیرة جنوبی نیز به دستور آقای هاشمی به‌عهدة لشكر92 گذاشته شد و فرمانده قرارگاه نجف سپاه نیز برای كمك به این كار گفت كه مدیریت پس گرفتن و كادر و فرماندهی این اقدام به‌عهده لشكر92 باشد و نیروی آن را هم سپاه تأمین می‌كند. سرهنگ صیاد شیرازی دراینباره گفت كه تك در اینجا (جزیره جنوبی)، تك معمولی نیست، تك آبی - خاكی است. این كار نیروهای ما نیست، نمی‌توانند بگیرند. فرمانده لشكر92 نیز گفت كه یك نفر از قرارگاه خاتم(ص) ناظر به كل كار جزیره و هماهنگ‌كننده امور باشد كه امكانات، نیرو، آتش و... را هماهنگ كند. آقای هاشمی باز هم تأكید كرد كه الآن در شرایطی نیستیم كه بتوانیم عملیات محدود عراق را آن هم در جزیره تحمل كنیم.* در پایان این جلسه مقرر شد كه فرمانده قرارگاه نجف سپاه پاسداران (عزیز جعفری) و فرمانده قرارگاه جنوب نیروی زمینی ارتش (سرهنگ سلیمانجاه) به‌طور مشترك برای جلوگیری از پیشروی دشمن در جزیره جنوبی، تثبیت منطقه و بازپس‌گیری بخش اشغال‌شده تصمیم‌گیری كنند.[۶]
گزارش -597
برای هماهنگی عملیات‌های دریایی و هوایی و پشتیبانی هوایی عملیات دریایی، پیش‌ازظهر امروز جلسه‌ای با حضور فرمانده كل سپاه، فرماندهان نیروی دریایی سپاه و نیروی دریایی ارتش، وزیر دفاع و فرمانده قرارگاه رعد تشكیل شد. دربارة چگونگی پشتیبانی هوایی از عملیات دریایی، محسن رضایی از سرهنگ بابایی (فرمانده قرارگاه رعد) سؤال كرد و ناخدا ملك‌زادگان (فرمانده نیروی دریایی ارتش) پشتیبانی هوایی از عملیات دریایی را موضوعی مهم خواند و گفت اگر بخواهیم ناوچه‌هایمان را وارد عمل كنیم، هواپیماها و هلیكوپترهای دشمن نمی‌گذارند كار كنیم. وی مسیر حركت شناورها را برای این عملیات، بندر امام خمینی به‌سمت اروندرود اعلام كرد و افزود كه ترسی از ناوچه‌های دشمن نداریم، بلكه مشكل حملات موشكی هواپیماهای عراقی است. سرهنگ بابایی در پاسخ گفت كه ما از بوشهر تاحدود 70 مایل می‌توانیم پوشش هوایی منطقه را تأمین كنیم و در محدودة عملیاتی نیروی دریایی نمی‌توانیم پشتیبانی بكنیم. البته اگر هدف مشخصی اعلام شود، می‌توانیم از آن پشتیبانی هوایی نزدیك می‌كنیم. علاوه‌براین، سكوهای البكر و العمیه را نیز هر زمان كه اعلام كنید، می‌توانیم بزنیم. فرمانده كل سپاه در ادامه گفت اگر در عملیات سپاه پاسداران منطقه فاو تصرف شود، هلیكوپترهای دشمن دیگر نمی‌توانند اقدامی علیه عملیات دریایی كنند، مگر اینكه بخواهند از جزیرة بوبیان كویت استفاده كنند كه دراین‌صورت تدبیری هم باید برای آن اندیشیده شود. فرمانده نیروی دریایی سپاه با اعلام خبر استقرار یك سایت موشكی دفاع هوایی در جزیره بوبیان كویت، پرسید كه آیا در پرواز هواپیماهای خودی اختلالی ایجاد نمی‌كند و سرهنگ ستاری پاسخ داد كه تأثیر ندارد. وی همچنین از فرمانده نیروی دریایی ارتش درباره استفاده از هاوركرافت‌های این نیرو در عملیات دریایی سؤال كرد. ناخدا ملك‌زادگان گفت كه قرار است همه آنها برای عملیات استفاده شود، البته دو فروند نو دارای سرعت حدود 90 كیلومتر و برخوردار از رادار مناسب نیز هست كه هنوز از آنها استفاده نشده است و باید از آنها خوب مواظبت كنیم.[۷]
گزارش -598
جانشین فرمانده كل قوا ظهر امروز در سخنانی كوتاه برای فرماندهان قرارگاه‌ها، لشكرها و تیپ‌های سپاه پاسداران و چندتن از فرماندهان ارتش، انقلاب اسلامی را تاریخ‌ساز و محور حركت و مبارزات كشورهای اسلامی اعلام كرد و عملیات‌های قوی در جبهه‌ها را بسیار تأثیرگذار در جهان خواند و مهم‌ترین اقدام را در وضعیت كنونی سرمایه‌گذاری در جنگ دانست.* خلاصه‌ای از سخنان آقای هاشمی چنین است: شرایط كنونی حاكم بر منطقه و دنیا، مخصوصاً دنیای اسلام، شرایط سرنوشت‌سازی است و اهرم تاریخ الآن به دست شما (رزمندگان) است و این تعبیری شاعرانه و اغراق‌‌آمیز نیست، واقعیت زندگی امروز ماست. خداوند چنین تقدیر كرده است كه گروهی از مردم در محور تاریخ قرار گیرند. الآن امریكا و شوروی با همه قدرت و تشكیلات و اقمارشان، می‌توانند هرچه بخواهند شلوغ كنند، اما نمی‌توانند تاریخ‌سازی كنند. بعد از انقلاب اسلامی، اسلام بهعنوان یك حركت مدیر، حاكم و صاحب ایده مطرح است. قبل از انقلاب وقتی میان ما بحث می‌شد كه برای حكومت مبارزه می‌كنیم یا برای امربهمعروف و نهی‌ازمنكر، خیلی‌ها خیال می‌كردند كه ما امربهمعروف و نهی‌ازمنكر می‌كنیم. افرادی كه معتقد به پیروزی و حاكم شدن اسلام بودند، كم بودند. قبل از پیروزی انقلاب كمتر كسی باور می‌كرد كه دین قدرت بسیج مردم و ساقط كردن حكومتی را داشته باشد. مستكبران جهان حتی بعد از پیروزی انقلاب امید داشتند كه در مرحله سازندگی و موضوع جدی مملكت‌داری، فكر و تدبیری برای ادامه نباشد، اما این هفت هشت سال خیلی چیزها را عوض كرد و آنها تازه فهمیده‌اند كه اسلام هم می‌تواند پیروز شود و هم نگه دارد و هم در بدترین شرایط روی پای خودش بایستد. الآن هر حركتی در ایران به‌خصوص در جبهه‌ها تأثیر شكننده در حركت تاریخ دارد. یك خبر مهم از جبهه‌های ایران، میلیون‌ها دل را می‌شكند یا تقویت می‌كند، البته دل‌های تاریخ‌ساز را. این تاریخ‌سازی را خداوند به این ملت داده و این ملت را به دست شما فرماندهان لشكرها، تیپ‌ها و قرارگاه‌ها داده كه دارند تصمیم می‌گیرند و زحمت می‌كشند. مسئولیت بسیار بزرگی روی دوش ما افتاده است كه از نعمت‌های خداوند و حجت خداوند است. تراكم حركت‌های طولانی صدیقین و شهدای تاریخ شیعه است كه به اینجا رسیده است و چنین جلوه می‌كند. دشمنان چهارچشمی مواظب‌اند كه ما چه می‌كنیم و چه تأثیری روی دنیا می‌گذاریم. حركت ما چنان به مجامع اسلامی متصل شده كه هر تكان ما، آنجاها را تكان می‌دهد. این حوادث لیبی و هیاهویی كه امریكا با تحریم و تهدید لیبی می‌خواهد دنیا را ملتهب كند و به ما فشار بیاورد و چه‌بسا از نتایج كنفرانس ژنو و مذاكرات دو ابرقدرت باشد. با این هیاهو لیبی را تحریك می‌كنند كه روی ما فشار بیاورند و بگویند ما هم آنجا در خطر هستیم؛ شما فشارتان را (روی عراق) كم كنید و جنگ را تمام كنید. علتش هم فقط این نیست كه دلشان برای صدام سوخته است، بلكه به این نتیجه رسیده‌اند كه اگر خاكریز صدام شكست، شكست خاكریزهای دیگر هم امكان‌پذیر است. این پیروزی خودش لشكر می‌سازد و جبهه‌ها را باز می‌كند و برای آنها (قدرت‌های بزرگ) مسئله است. اگر ما جنگ، انقلاب و حركت اسلامی را چنین تحلیل كنیم - كه اینطور هم هست - می‌بینید كه ما چقدر مسئول هستیم و چقدر كار ما اهمیت دارد و برای كارمان ارزش قائل می‌شویم. هیچ چیز به‌اندازه سرمایه‌گذاری روی این جنگ كه به نقطه خوبی برسد در تاریخ تأثیر قطعی ندارد. بنابراین خداوند شما را در جای حساسی قرار داده، شما نزد خداوند خیلی اجر و مقام دارید كه توفیق یافته‌اید در این نقطه قرار گیرید و مسئولیت شما به‌اندازه حساسیت این مقطع از تاریخ است و ضعف و سستی تأثیر منفی در تاریخ دارد. خداوند نمی‌خواهد افراد ذلیل چنین مسئولیت‌های بزرگی بگیرند. كسانی كه دل شیر دارند برای تصمیم‌گیری و اقدام لازم است. از این تقدیر الهی و این وظیفه‌ای كه به شما محول شده راضی و خوشحال باشید. تا اینجا پیروز هستیم. پیروزی‌های معنوی و تاریخی و آزادی كه مسلمانان دنیا داشته‌اند از این پیروزی‌های فیزیكی است. امام هم پیش شماست. مردم كه از جزئیات و مسائل جنگی خبر ندارند و به اطمینان شما بچه‌هایشان را اینجا می‌فرستند كه شما آنها را خوب اداره كنید. مردم اطمینان دارند كه اثاث شخصی خود را روی كامیون‌ها می‌گذارند و اینجا می‌فرستند. همه مردم چشم‌هایشان به اینجا دوخته شده است. انشاءالله شما هم وظایف خود را آن‌طوری‌كه باید انجام خواهید داد و ما انشاءالله شما را در آینده نزدیك پیروزمند زیارت خواهیم كرد.[۸]
گزارش -599
در جلسه بعدازظهر امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) فرماندهان لشكرهای خط‌شكن تحت امر قرارگاه كربلای سپاه پاسداران، اقدامات آماده‌سازی برای اجرای عملیات در منطقة فاو و طرح مانور و نیازهای خود را تشریح كردند و به سؤالات متعدد آقای هاشمی درباره وضعیت خط خودی و دشمن، طرح مانور، شناسایی، وضعیت نیرو و مشكلات و نیازها پاسخ دادند.* در اولین بخش از این جلسه محمدباقر قالیباف فرمانده لشكر5 نصر به تشریح اقدامات آماده‌سازی و طرح مانور این لشكر پرداخت و به سؤالات آقای هاشمی جواب داد:** در شرق اروند حدود 4 كیلومتر به ما واگذار شده و چون قبلاً كار مهندسی نشده بود از زمان استقرار كار مهندسی به‌ویژه جاده‌سازی را شروع كرده‌ایم. دو جاده رفت و برگشت و سه جاده آنتنی احداث شده است. در خط ساخت استحكامات و سنگرهای نیروهای موج اول و سنگرهای تانك، توپ23، تفنگ106، موشك‌انداز آر.پی.جی11 شروع شده است. كار احداث اورژانس، قرارگاه تاكتیكی، استقرار بُنه و وسایل و سلاح‌ها حدود 50 درصد پیشرفته است. از 6 نهر موجود در منطقه كه برای تردد قایق‌ها و... در نظر گرفته شده چون عرض و عمق آنها كم بوده تاكنون 3 نهر لایروبی و عریض شده است. تاکنون 80 قایق به ما واگذار شده که به‌تدریج بدون موتور به منطقه عملیاتی می‌آوریم و استتار می‌کنیم و 48 ساعت قبل از عملیات موتورهایشان را می‌بندیم. در شش روزی که مجاز به عبور از اروند بوده‌ایم، 20 مورد شناسایی موفق انجام شده که از سه ردیف موانع دشمن هم رد شده‌اند. همچنین در تلاشیم مسئولان دسته و تیم‌های خط‌شکن که 32 نفرند تا قبل از عملیات برای توجیه و آمادگی بیشتر از اروند عبور کنند و آشناتر شوند. 160 نیروی غواص درحال آموزش‌اند که بهدلیل کمبود لباس غواصی، آموزش آنها کند است. سه گردان خط‌شکن - که پشت نیروهای غواص وارد عمل می‌شوند - درحال آموزش شنا هستند. باتوجه‌به اینكه ما جناح راست (جناح شمالی) عملیات هستیم، دشمن فشار زیادی بر ما وارد خواهد كرد كه آتش توپخانه و ادوات و سلاح‌ها و موشك‌های ضدزره در كاهش این فشار مؤثر خواهد بود. همچنین شب اول باید 5 كیلومتر خاكریز بزنیم كه نیاز به 16 لودر و بلدوزر و وسایل عبور اینها داریم. برای شكستن خط، سه گروهان 55 نفره غواص از سه محور به خط دشمن می‌زنند و با شروع درگیری سه گردان از شش محور وارد عمل می‌شوند. قبل از آن هم گروه تخریب به باز كردن معابر می‌پردازد. نخلستان در محور ما حدود 5/3 تا 4 كیلومتر عمق (عرض) دارد. ما به این نتیجه رسیده‌ایم كه نیروها شب نباید در نخلستان پراكنده شوند چون كنترل و هدایت آنان امكان‌پذیر نیست، بلكه فقط از جاده‌ها استفاده كنند. شب اول عملیات را در سه موج اجرا می‌كنیم: موج اول سه گروهان غواص؛ موج دوم، سه گردان؛ موج سوم هم سه گردان یعنی در شب اول سه گروهان غواص و شش گردان دیگر وارد عمل می‌كنیم. عرض اروند در منطقه مأموریت ما هنگام مد كامل حدود 900 متر است. نیروهای شناسایی ما كه نیروهای با تجربه‌ای هستند، اگر درست بروند، هنگام جزر آب 17 دقیقه عرض اروند را طی می‌كنند.[۹]
گزارش -600
در بخش دوم از جلسه بعدازظهر امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، امین شریعتی فرمانده لشكر31 عاشورا، ضمن تشریح اقدامات آماده‌سازی، شناسایی و طرح مانور این لشكر برای عملیات در منطقه فاو به سؤالات آقای هاشمی پاسخ داد. امین شریعتی در ابتدا بر اهمیت و ضرورت گرفتن عكس هوایی از منطقه عملیات و تأثیر آن در طرح‌ریزی دقیق و توجیه نیروهای عمل‌كننده تأكید كرد. آقای هاشمی هم گفت كه فرمانده نیروی هوایی و سرهنگ بابایی قول داده‌اند كه همة تلاش خود را برای گرفتن عكس هوایی انجام دهند. فرمانده لشكر31 عاشورا اقدامات آماده‌سازی را شرح داد: در محدودة لشكر دو جادة اصلی، عریض و دوبانده شده است. مواضع سلاح‌های سنگین درحال آماده شدن است. احداث اورژانس و آشپزخانه تمام شده است. در منطقه‌ای كه تصرف می‌كنیم باید 5 كیلومتر خاكریز بزنیم كه نیاز به 20 دستگاه مهندسی و سطحه و وسایل انتقال آنها به غرب اروند داریم. آقای هاشمی: به شما طارق نمی‌‌دهند؟ امین شریعتی: اگر بدهند خیلی مناسب است. آقای مبلغ: بهترین وسیله برای انتقال تجهیزات سنگین طارق است كه فقط یكی به این منطقه منتقل شده است و 9 فروند دیگر درحال تولید است. اگر زودتر برسد، بهترین وسیله برای انتقال تانك، لودر، بلدوزر و وسایل سنگین است. محسن رفیق‌دوست: 10 دستگاه طارق حاضر شده است. محسن رضایی: اگر امكانات به‌موقع نرسد هیچ فایده‌ای ندارد. ادامه توضیحات فرمانده لشكر عاشورا: انتقال قایق‌ها به منطقه عملیات و استتار آنها شروع شده است. عمده‌ترین موضوع، آتش توپخانه و ادوات برای مقابله با پاتك‌های دشمن است. همچنین موشك تاو برای دفاع لازم است. وی در پاسخ به آقای هاشمی گفت كه در محدودة ما ساحل دشمن برای عبور مناسب است، ابتدا گل سفت شده است و بعد از آن چولان است. عمق جنگل (نخلستان) حدود 5/2 كیلومتر و بعد از آن تا جاده دوم (جاده استراتژیك) نیز حدود 5/1 كیلومتر است. آقای هاشمی از فرماندهان قرارگاه‌ها و یگان‌ها سؤال كرد كه این‌همه فعالیت مهندسی، جاده‌سازی، انتقال قایق و... را فكر می‌كنید دشمن نمی‌بیند؟ امین شریعتی: این منطقه نخلستان و استتار خوبی است. هرچه هم سنگر و محل استقرار برای نیروها و واحدها درست كردیم با استفاده از خانه‌های موجود در منطقه بوده، با تیرآهن سقف‌ها را محكم كرده‌ایم، ستون زده‌ایم و گونی و الوار گذاشته‌ایم. بیرون از ساختمان‌ها چیزی درست نكرده‌ایم. آقای هاشمی بر ضرورت كمك به بازسازی خانه‌های مردم بعد از عملیات و جلوگیری از خشك شدن نخل‌های آنان تأکید کرد و درمورد درخواست توپخانه برای مقابله با پاتك‌های دشمن هم یادآور شد كه ما همه امكانات توپخانه را بسیج می‌كنیم و هرچه سهم شما شود، می‌دهیم.[۱۰]
گزارش -601
مرتضی قربانی فرمانده لشكر25 كربلا در بخش سوم از جلسه بعدازظهر ستاد قرارگاه خاتم به تشریح اقدامات آماده‌سازی این لشكر، طرح مانور و مشكلات پرداخت و به سؤالات آقای هاشمی پاسخ داد: منطقه مأموریت ما از جنوب شهر فاو تا یك كیلومتر شمال شهر فاو است و هدف تصرف جاده‌های اول و دوم و سوم و چهارراه فاو به تأسیسات نفتی و پاك‌سازی شهر فاو در مرحله اول عملیات است. قبلاً در محدودة ما در شرق اروند كار مهندسی نشده بود كه با همكاری جهاد سازندگی جاده‌ها و مواضع ضروری احداث شده است. مأموریتمان را به چند مرحله تقسیم كرده‌ایم: آماده‌سازی ساحل خودی، عبور، تصرف، آفند و پدافند. تاكنون 22 شناسایی موفق در وضعیت مدّ داشته‌ایم و در ادامه هم هر شب سه گروه برای شناسایی در حالت جزر اعزام می‌شوند تا وضعیت مناسب را به دست بیاوریم. از میان حدود 2000 نیروی داوطلب غواصی، 300 تن از باتقواترین، شهادت‌طلب‌ترین و بهترین نیروها را برای شكستن خط انتخاب كرده‌ایم. حدود 18 گردان 200 تا 220 نفره داریم كه 9 گردان آن گردان‌های سازمانی لشكر و 9 گردان هم از نیروهای راهیان كربلا هستند. یك گردان ما در چنگوله و یك گردان در هور مستقر است. 3 گردان تانك و یك گردان نفربر هم داریم. برای هر گردان 9 شب تمرین و مانور در آب، در دشت و در كوهستان داریم كه هم عملیات هجومی و پاك‌سازی و هم دفاعی را تمرین می‌كنند. در عملیات علاوه‌بر غواصان خط‌شكن، 2 گردان برای پیشروی و پاك‌سازی خط اول و دوم دشمن و 2 گردان برای پاك‌سازی شهر و تأسیسات در نظر گرفته شده است. حدود 30 تانك به منطقه آورده‌ایم؛ 15 دستگاه آن به‌اضافة 15 قبضه تفنگ106 درصورت لزوم و مقاومت دشمن، برای اجرای آتش ساحل به ساحل و خط‌شكنی به کار گرفته میشود كه دشمن نتواند مشكلی در عبور نیروها از اروندرود ایجاد كند. همچنین 10 دستگاه تانك را آماده كرده‌ایم كه همان شب عملیات عبور بدهیم. در تلاش هستیم كه نفربرهای خشایار را هم آماده كنیم تا به‌طور شناور بتوانند عبور كنند و اگر لازم شد برای مقابله با سنگرهای دشمن استفاده شود. ما حدود 20 قبضه خمپاره می‌خواهیم كه آتش رده 1 و 2 و 3 را اجرا كنیم، خصوصاً روی شهر. سلاح‌های ضدهوایی 23، 5/14 میلی‌متری چهارلول و دولول و سه قبضه 57 نیز آماده می‌كنیم كه اگر نقطه‌ای در خط دشمن فعال بود بزنند و تأمین هوایی ساحل خودی را برقرار كنند. در ساحل و عقبه هم حدود 10 مینیكاتیوشا پیش‌بینی شده که هم اجرای آتش مستقیم كنند و هم آتش كمك مستقیم ما باشند. پیشنهاد و نظرم این است كه باتوجه‌به عمق عملیات و پیشروی نیروها، توپخانه عظیمی پیش‌بینی شود كه روی كل منطقه تحرك دشمن اجرای آتش كند. فرمانده لشكر25 كربلا مهم‌ترین نیازهای این لشكر را برای عملیات لباس غواصی، پل‌های شناور و شناور طارق ذكر كرد و گفت كه جی.اس.پی. بهترین وسیله برای انتقال وسایل از اروند است چون وسیله‌ای است كه هم در آب، هم خشكی و هم باتلاق می‌تواند حركت كند.[۱۱] وی افزود: ما همچنین نیاز به دو سه هلیكوپتر داریم كه دو گردان از نیروهای راهیان كربلا كه كیفیت خوبی دارند، تمرین هلی‌برن كنند كه اگر مشكلی بروز كرد، با عملیات هلی‌برن از آنان استفاده كنیم. همچنین نیاز به سلاح‌های ضدزره (ضد تانك و نفربر)، ازجمله تاو و مهمات آن داریم. آقای هاشمی: غواص‌های شما چه چیزهایی با خودشان می‌برند؟ مرتضی قربانی: نارنجك دستی، نارنجك‌انداز 40 میلی‌متری، كلاشینكف و یوزی. آر.پی.جی را هم داریم آب‌بندی می‌كنیم و آزمایش می‌كنیم اگر جواب داد به آنها می‌دهیم. آقای هاشمی: غواص‌های شما با این سلاح‌ها و 800 - 700 متر شنا كردن، وقتی آن طرف می‌رسند خسته نیستند؟ توان دارند؟ مرتضی قربانی: عرض رودخانه در منطقه ما (مقابل فاو) 450 تا 600 متر است. بچه‌ها هم ورزیده هستند، آنان الآن شبی 20 كیلومتر پیاده می‌روند. بهترین نیروها را انتخاب كرده‌ایم. آقای هاشمی: شما شب وارد شهر می‌شوید؟ مرتضی قربانی: باتوجه‌به وضعیت و آتش، همان شب اول یك فلش به‌سمت شهر فاو داریم. اگر این فلش موفق شود باتوجه‌به وضعیت خیابان‌های شهر اگر نشد مقاومت كنیم، جلو آن را می‌گیریم و از جناح دیگر انشاءالله وارد شهر می‌شویم.[۱۲]
گزارش -602
عبدالمحمد رئوفی فرمانده لشكر7 ولی‌عصر(عج) در بخش چهارم جلسه بعدازظهر امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) اقدامات آماده‌سازی، طرح مانور و نیازهای این لشكر را برای عملیات بیان كرد و به سؤالات آقای هاشمی پاسخ داد. آقای هاشمی قبل از توضیحات فرمانده لشكر7 گفت: آقای دكتر روحانی، سه محور را تابهحال توضیح دادند. البته با توضیحاتی كه قبلاً شنیده بودیم كاملاً تطبیق می‌كند، یعنی من نقطه متضادی ندیدم. حالا شما این یكی را هم دقت كنید كه آخرین نفر است. فرمانده لشكر7 ولی‌عصر(عج) گفت لشكر 9 گردان برای اجرای مأموریت آماده می‌كند: 6 گردان عمل‌كننده و 3 گردان احتیاط. منطقة مأموریت لشكر7 از جنوب فاو تا سه كیلومتر به‌طرف جنوب است. تاكنون در چند زمینه كار كرده‌ایم: آماده‌سازی برای عملیات، آماده كردن عقبه، چگونگی عبور از اروند و مشكلات آن، شكستن خط، پاك‌سازی نخلستان، تثبیت و تأمین منطقه تصرف‌شده. كار مهندسی و آماده‌سازی از 5/1 ماه قبل شروع شده و اگر مشكلات مهندسی حل شود تا 15 روز دیگر آماده خواهد شد. شناسایی‌های لازم نیز انجام شده و نیروهای شناسایی با عبور از سه رده موانع دشمن تا خاكریز دشمن نفوذ و بررسی كردند. منتظر اجازه قرارگاه هستیم كه درصورت صدور مجوز، نیروهای شناسایی تا خط دوم هم بروند. درمورد عبور در حالت جزر یا مد آب بررسی بسیاری كرده‌ایم و به این نتیجه رسیده‌ایم كه در پایان جزر و شروع مد بهترین وضعیت برای عبور است؛ ازجمله محاسن آن: كمتر بودن عرض رودخانه و عبور سریع‌تر؛ پایین بودن سطح آب كه موجب كاهش دید و تیر دشمن میشود؛ موانع بیرون آب قرار می‌گیرد كه انهدام و برداشتن آنها راحت‌تر است؛ در حالت جزر فاصله محل خروج غواص از آب تا خط دشمن 60 تا 80 متر است كه نیرو با استفاده از پوشش ساحل می‌تواند خود و سلاح و تجهیزاتش را آماده كند و به‌طور نشسته به خط دشمن نزدیك شود. چون مدّ تازه شروع میشود، مدت بیشتری برای استفاده از نهرها برای انتقال نیرو و پشتیبانی نیروها وجود دارد. در پایان جزر حدود 45 دقیقه آب راكد است و در عبور غواص فشاری بر او نیست. عبدالمحمد رئوفی افزود غواصی كه می‌خواهد به خط دشمن بزند باید ازنظر سلاح و مهمات خودكفا باشد به‌اندازه‌ای كه بتواند خط اول را پاك‌سازی كند كه ابتكارهایی برای شناور ماندن غواص انجام شده است. از مؤثرترین سلاح‌ها برای غواص تفنگ40 میلی‌متری است كه نداریم. غواص‌ها سه مرحله آموزش می‌بینند: استفاده از لباس و حركت در آب و حركت‌های استقامت؛ حركت در آب با سلاح و تجهیزات كامل؛ مانور و تمرین و آموزش در رودخانه مشابه اروند. بهدلیل كمبود لباس غواصی، آموزش كُند پیش می‌رود و تمرین‌های لازم انجام نمی‌شود. حداقل 300 دست لباس نیاز داریم. برای شكستن خط سه گروهان غواص 60 نفره در نظر گرفته شده، برای پاك‌سازی خط اول تا خط دوم دو گردان پیش‌بینی شده است. آقای هاشمی: شب اول تا كجا می‌روید؟ رئوفی: ما تا پایگاه موشكی مستطیلی پیشروی می‌كنیم و ازسمت راست با لشكر17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) - كه از لشكر25 كربلا عبور می‌كند - الحاق می‌كنیم و حدود 2 كیلومتر هم به‌سمت چپ می‌رویم و با لشكر19 فجر الحاق می‌كنیم. برای زدن خاكریز پیش‌بینی شده 16 دستگاه مهندسی عبور دهیم كه وسیلة انتقال آن را نداریم.[۱۳]
گزارش -603
در بخش پایانی جلسه بعدازظهر امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ع)، آقای هاشمی با اشاره به قوت‌های طرح مانور عملیات در منطقه فاو و نقاط مثبت آن، پیشنهاد كرد كه در همان شب اول عملیات برای رسیدن به هدف نهایی عملیات در جناح شمالی منطقه عملیات (كارخانه نمك) و احداث خاكریز دفاعی در آن محور تلاش شود كه فرمانده كل سپاه موانع آن را توضیح داد. فرمانده عالی جنگ در پایان برای شنیدن و دریافت نظرهای فرماندهان اعلام آمادگی و بر ضرورت كوشش برای جلوگیری از هشیاری دشمن تأكید كرد. در این بخش همچنین مشكلات روانی كمبود ماسك‌های شیمیایی و تأخیر در واگذاری آن به یگان‌ها بیان شد. در ادامة جلسه آقای هاشمی از مسئولان واحدهای پشتیبانی رزمی نیز خواست كه اگر موضوعی مورد نظر‌شان است بیان كنند. دكتر خاتمی مسئول بهداری سپاه پاسداران، گفت كه اخیراً بهدلیل بمباران‌های پی‌درپی دشمن، ترس كاذبی از احتمال حملة شیمیایی میان نیروها افتاده و آثار روانی روی برخی نیروها گذاشته است و بعضی فرماندهان لشكرها برای گرفتن ماسك به ما مراجعه می‌كنند كه ما گفته‌ایم چند روز دیگر می‌آید. اگر ما همه نیروها را به وسایل انفرادی تجهیز كنیم این وحشت كاذب از بین می‌رود. در انبارها 40 هزار دست ماسك و تجهیزات شیمیایی داریم و 60 هزار دست كم داریم. محمود احمدپور معاون وزیر سپاه پاسداران دراینباره گفت كه سه هفته پیش دستور خرید صادر شده و طبق آخرین پیگیری در صبح امروز، گفته شد كه چهار روز دیگر می‌رسد. وزیر سپاه پاسداران، فرمانده كل سپاه و آقای هاشمی گفتند كه آنچه در انبار هست به‌تدریج توزیع شود تا لشكرها مطمئن شوند كه چیزی هست تا بقیه هم برسد. آقای هاشمی در ادامه به یکی از نقاط قوت و محاسن طرح مانور چهار لشكری كه گزارش دادند، یعنی كوتاهی مسیر پیشروی این یگان‌ها و رسیدن آنها به خط دفاعی در دو سه ساعت اول عملیات اشاره کرد و گفت این وضعیت برای اولین‌بار در عملیات‌های بزرگ است. وی سپس پرسید كه شما اصولاً در ذهنتان بهعنوان مهم‌ترین مسئله این نیست آن خطی كه می‌خواهید از شمال كارخانه نمك به جنگل‌ها (نخلستان) وصل كنید به آن اولویت بدهید. اگر بتوانیم برنامه‌ریزی كنیم با استفاده از همت رزمندگان و رسیدن سریع آنان، آن خط دفاعی را درست كنیم، خیال ما برای مراحل بعد آسوده میشود. یعنی اگر شب اول بتوانیم آن خط را كه اولین لشكر (لشكر5 نصر) عمل می‌كند و قرار است پنج كیلومتر خاكریز بزند، لودر و بلدوزرهایی كه از محورهای مختلف (محور لشكرها) وارد منطقه میشود، همه به‌طرف شمال آمده و یك خاكریز دفاعی احداث كنند و در آنجا دفاع كنند، بهتر نیست؟ فرمانده كل سپاه در پاسخ به این سؤال و پیشنهاد آقای هاشمی گفت: «دیشب ما خدمت شما توضیح دادیم، گفتیم ما از روی اجبار مجبور شدیم طرحمان را مرحله‌بندی كنیم. چند اجبار در سر راه ماست، یكی زمان شكستن خط است که اگر یك‌ساعته انجام بشود آن محدودیت برداشته میشود. اگر شكستن خط و پاك‌سازی‌ها چند ساعت طول بكشد ما به همان نسبت زمانِ رفتن به عمق را از دست می‌دهیم. مسئله دوم این است كه ما [برای پیشروی] از جاده دوم [جاده استراتژیك فاو - بصره] به بعد باید متكی به ابزارآلات سنگین باشیم، باید بلدوزر و تانك ببریم و اگر دیر برسانیم باید صبر كنیم و نیروی اصلی را بگذاریم تا اینكه ترابری وسایل سنگین بیایند و اگر این ترابری وسایل سنگین بشود و زمان هم به‌میزان خوب داشته باشیم انشاءالله میشود خیلی سریع رسید و هم این تنگه را بست هم یك تنگه دو كیلومتری كه آنجا هست بسته میشود، اگر این تنگه بسته بشود عملیات تمام‌شده است و ما هیچ مشكلی نداریم، فقط شرط آن همین وسایل سنگین است كه برسد و مستقر بشود.» آقای هاشمی توضیح داد منظورش این است كه همة وسایل سنگین كه شب اول عملیات به غرب اروندرود منتقل می‌شوند، همه هدایت شوند به‌سمت هدف شمالی عملیات درحدود كارخانه نمك و آنجا خاكریز بزنند و خط دفاعی تشكیل دهند. محسن رضایی نیز با بیان اینكه عملیات در اینجا فقط پیاده‌روی نیست، استحكامات، موانع و مواضع محكم دشمن هست كه باید موانع رفع شود، خط شكسته و استحكامات منهدم شود، سپس پاك‌سازی و امكان زدن خاكریز فراهم شود، گفت: «جواب سؤال شما روشن است. ما درصورتی‌كه زمان داشته باشیم و امكانات برسد ما مرحله اول را همین‌جا می‌گذاریم و یك خاكریز می‌زنیم. اگر نرسیدیم مرحله بعد را انتخاب می‌كنیم. ما در شب عملیات همین كار را می‌كنیم. اولویت اول ما این است، منتها با روند كارها با این سطحه‌های پی.ام.پی. و این چیزهایی كه دارد به ما داده میشود، ما قبل از عملیات كاملاً خود را آماده می‌كنیم كه بتوانیم در بدترین شرایط جلو برویم. ما چند احتمال می‌دهیم: این خانه‌ها (شهر فاو) دیر پاك‌سازی شود؛ احتمال دارد در این نخلستان‌ها بعضی جاها كُندی داشته باشیم؛ در این ساحل و اسكله ممكن است كُندی داشته باشیم، یعنی ممكن است فاصله داشته باشیم، ...» آقای هاشمی: «من به هیچ‌كدام از اینها كار ندارم. شهر پاك‌سازی نشود، ...» محسن رضایی: «پس همان‌طوركه شما فرمودید اولویت اول ما این است كه بلافاصله از اینجا كه خط را شكستیم بیاییم و در اینجا (كارخانه نمك) پدافند كنیم و همان هدف نهایی را همان شب اول به دست آوریم. این بستگی به همان چند عامل كه گفتیم دارد. ما در شب عملیات كنترل می‌كنیم، ساعت‌های مختلف را در نظر می‌گیریم، امكانات و همه‌چیز را مقایسه می‌كنیم و بعد مراحل مختلف را تصمیم می‌گیریم، اگر بتوانیم این كار را بكنیم كه اصلاً جنگ [عملیات] تمام شده است. دشمن وقتی می‌آید با یك زمین بسیار بزرگی مواجه میشود این كارخانه نمك است، آن تنگه (كانال صدام) بسته شده است، اینجا بسته شده است تازه تا بخواهد پاتك كند این دیگر می‌ماند و تازه ما باتوجه‌به قدرتی كه داریم و قطعاً در شب اول تلفات نداده‌ایم، می‌توانیم دوباره آفند را ادامه بدهیم و جلوتر برویم. همه اینها بستگی به همین ترابری [تجهیزات سنگین] دارد اگر بتوانیم ترابری را حل كنیم چند آهن‌پاره [پل‌ها و سطحه‌های فلزی] در جمهوری اسلامی، انشاءالله بسیج شوند به لطف الهی این زحمات كه برادران كشیدند و جا دارد اینجا جلو شما از برادرها تقدیر كنم. انشاءالله اینها برسند ما این پیروزی را قطعاً برای اسلام به دست می‌آوریم كه مورد رضای خدا باشد.» آقای هاشمی سپس گفت: «از آقایان فرماندهان لشكرها و افرادی كه مسئولیتی دارند اگر مطالبی دارند كه فكر می‌كنند اگر من بدانم خوب است و اگر نمی‌خواهند در جلسه بگویند ما هنوز مقداری وقت داریم، آقایان بیایند صحبت كنند. بعد هم تا زمان عملیات من در تهران برای این كار وقت می‌گذارم، آقایان اگر كار لازمی دارند و فكر می‌كنند باید به گوش من برسد، برای آنها وقت می‌گذارم كه اگر چیزی باشد ما مطلع باشیم و برای رفع مشكلاتی كه احیاناً هست، اقدام كنیم.» آقای هاشمی در پایان این جلسه گفت: «باتوجه‌به جلساتی كه داشتیم به نظرم می‌رسد در حد امكاناتی كه در جمهوری اسلامی هست، پشتیبانی این عملیات نسبتاً خوب است. چیزهایی كه از اختیار ما بیرون است خُب، با آنها نمی‌توانیم بجنگیم، با آنهایی كه هست داریم می‌جنگیم و این امكانات به شما می‌رسد. دعا كنید كه امكانات اضافی هم كه همان ضدزره و اینها باشد بیشتر برسد. نسبتاً وضع ضدزره این عملیات از عملیات گذشته بهتر است. نقطه به‌كارگیری‌های خوبی هم دارید. این جنگل‌ها و این شرایطی كه اینجا (فاو) هست انشاءالله اینجا شما تانك زیادی از دشمن را از بین خواهید برد و یكی از گورستان‌های تانك دشمن در همین منطقه خواهد بود - شاید هم امكاناتمان بیشتر بشود - دلتان محكم باشد. آن كار عمده‌ای كه باید اینجا (در این عملیات) بشود غافلگیری است كه باید غافلگیری را حتماً داشته باشیم كه لااقل در قدم اول صدمه نبینیم. احتیاط‌های زیاد ممكن است ضدغافلگیری باشد یعنی اگر شما به‌جای مثلاً 50 موضع برای فلان چیز لازم دارید بخواهید 100 موضع بسازید یا مثلاً 100 لودر و بلدوزر و وسایل سنگین آن‌طرف (در منطقه دشمن) لازم دارید، بخواهید 200 دستگاه فراهم كنید و به‌خاطر اینها بخواهید زمان را طولانی كنید یا رفت‌وآمد را زیاد كنید. هر یكی از اینها یك دریچه‌ای برای نفوذ خبر است. بنابراین ضمن اینكه باید احتیاط كنیم دست بالا را هم بگیرید، اما توجه داشته باشید كه اصل غافلگیری ما تحت‌الشعاع قرار نگیرد كه ما از این ناحیه صدمه ببینیم. الآن هم خیلی‌ها اطلاع دارند و از سطح فرماندهان لشكرها تجاوز كرده و به پایین‌ترها رسیده است. قرارگاه ما نسبتاً وسیع است، عده زیادی در قرارگاه می‌دانند. ما حفاظت را مراعات می‌كنیم ولی در حین مراعات كردن این مسائل نیز هست، كارهای فریب را هم زیاد در نظر گرفتیم اما باز هم به‌هرحال دشمن متأسفانه عوامل خصوصی و عوامل خبرگیری آسمانی و اینطور چیزها دارد كه استفاده می‌كند. دعا كنید كه خداوند ما را توفیق بدهد. الآن موقع خوبی است كه می‌توانیم كار خوبی بكنیم.»[۱۴] آقای هاشمی در كتاب خاطرات خود دربارة جلسه بعدازظهر امروز ستاد قرارگاه خاتم نوشته است: «ظهر به پادگان لشكر ولی‌عصر(عج) سپاه در جاده اندیمشك - اهواز رفتیم. در مسجد پادگان نماز جماعت خواندیم و برای فرماندهان سخنرانی كردم. پس از ناهار و استراحت، ساعت 3، جلسه با فرماندهان لشكرهای عمل‌كننده عملیات آینده برقرار شد. گزارش آمادگی و مانور جزءبه‌جزء عملیات را دادند. خیلی زحمت كشیده‌اند. برنامه دقیقی برای عبور از آب و امكانات فراوان ابتكاری تهیه كرده‌اند. درمجموع امیدواركننده است و بسیاری از مشكلات موجود در عملیات گذشته به چشم نمی‌خورد.»[۱۵]
گزارش -604
چگونگی اجرای عملیات روی اسكلة العمیة عراق در خلیج فارس، شیوه‌های پشتیبانی دریایی از عملیات منطقة فاو و نحوة مقابله با استفادة دشمن از جزیرة بوبیان كویت در جلسة شامگاهی قرارگاه نوح با حضور مسئولان نیروی دریایی سپاه پاسداران بررسی شد.* در این جلسه برای رسیدن نیروهای عمل‌كننده به اسكله العمیه شیوه‌های مختلف مطرح شد: استفاده از قایق كوچك كانو یا قایق‌های بزرگ‌تر یا غواصی. از شیوة غواصی بهدلیل مشكلات متعدد استقبال نشد. استفاده از قایق كانو بهدلیل اینكه ردیابی آن به‌وسیله رادارهای دشمن میسّر نیست، شیوة مناسب‌تری اعلام شد، اما گفته شد كه اگر قایق‌های 25 فوتی یا قایق‌های ریجیندر آهسته حركت كنند نیز قابل‌ردیابی نیستند و مشكلات آنها هم كمتر است. سرانجام فرمانده نیروی دریایی سپاه دراینباره گفت كه 100 شناور كانو، 36 شناور 25 فوتی و 36 شناور ریجیندر آماده می‌كنیم تا طرح قابل‌انعطاف باشد. وی به مسئول تداركات دستور داد كه برای گرفتن و آماده كردن شناورها اقدام كند. تصمیم‌گیری دراین‌زمینه نیازمند بررسی بیشتری بود. دیگر موضوعِ طراحی عملیات تصرف العمیه این است كه نیروهای عمل‌كننده چگونه فاصله 12 متری سطح آب تا روی اسكله را طی كنند. برای این كار در وهله اول دو شیوة استفاده از نردبان و به‌كارگیری طناب مطرح گردید و تصمیم قطعی به شناسایی كامل‌تر اسكله و پایه‌های آن موكول شد. باتوجه‌به اینكه یكی از مبانی موفقیت این عملیات، غافلگیركردن دشمن بود، در این جلسه احتمال هشیاری دشمن و میسر نشدن دستیابی رزمندگان به اسكله نیز مطرح گردید و پیشنهاد شد كه دراین‌صورت حداقل برای جلوگیری از ادامة استفادة نظامی دشمن، اسكله تخریب شود. برای تخریبِ آن هم استفاده از مواد منفجره و انهدام پایه‌های آن یا آتش زدن آن پیشنهاد شد، اما نیاز به مواد منفجره فراوان برای انهدام 110 پایة این اسكله و نیز نبودن نفت در اسكله تا آتش‌سوزی آن امكان‌پذیر شود، بهعنوان موانع تخریب اسكله مطرح گردید. دراین‌زمینه حسین علایی مأموریت ناوتیپ كوثر را چنین اعلام كرد: 1. دفاع در شرایط مناسب. 2. تخریب به‌نحوی مناسب درصورت عدم موفقیت در تصرف اسكله. موضوع بعدی جلسه چگونگی استفاده از دریا و تجهیزات دریایی برای پشتیبانی از عملیات در منطقه فاو بود. انواع شناورها مثل هاوركرافت، لندین‌كرافت، قایق، بارج، لنج، یدك‌كش، طارق و... مطرح شد و چگونگی به‌كارگیری آنها، مكان‌های استفاده، سرعت آنها، محدودیت‌های آنها، محل‌های استقرار، تأمین و پشتیبانی هوایی آنها و تهدیدهای دشمن علیه آنها و... بررسی گردید. همچنین محل‌های مناسب پهلوگیری و بارگیری آنها، چگونگی نقل‌وانتقال و محل استقرار و استتار آنها قبل از عملیات طوری‌كه از هشیاری دشمن جلوگیری شود از دیگر مباحث این موضوع بود. مثلاً گفته شد كه هاوركرافت‌هایی را كه می‌توان در رودخانه بهمنشیر استفاده كرد به این رودخانه منتقل شود. همچنین منطقه هندیجان ضمن اینكه منطقه مناسبی برای لندین كرافت‌ها اعلام شد، باتوجه‌به تردد احتمالی برخی لنج‌داران از این منطقه به كویت، احتمال انتقال خبر تحركات دریایی به دشمن وجود داشت. طولانی بودن برخی مسیرها مثلاً طی شدن مسیر هندیجان به اروندرود یا بندر امام به اروندرود در 24 ساعت به‌وسیله شناورها، نیز خطر حملات هوایی دشمن به این شناورها را تشدید می‌كرد. از مسائل دیگر، ضرورت داشتن مهارت بسیار برای هدایت لندین‌كرافت‌ها در اروندرود و بهمنشیر بود درحالی‌كه هدایت لنج‌ها یا یدك‌كش‌ها در این مسیر نیاز به مهارت فوق‌العاده نداشت. درمجموع، مشكلات مهم حمل‌ونقل دریایی برای پشتیبانی عملیاتِ منطقة فاو چنین بیان شد: 1. فاصلة طولانی مناطق مناسب استقرار شناورها تا منطقة عملیات. 2. خطر حملات هوایی دشمن در مسیرهای تردد. 3. محدودیت مناطق استقرار مناسب در نزدیكی منطقة عملیات. 4. مشكلات پهلوگیری و بارگیری تجهیزات برای انتقال. 5. مشكلات رعایت اصل حفاظت و جلوگیری از هشیاری دشمن باتوجه‌به اینكه شناورهای مورد استفاده باید قبل از عملیات در نزدیكی منطقه عملیات مستقر شوند. فرمانده نیروی دریایی سپاه در پایان این بحث، مدیریت و مسئولیت به‌كارگیری تجهیزات دریایی را برای پشتیبانی از عملیات، به فرماندهان دو منطقة دریایی بندرعباس و بوشهر، یعنی به‌ترتیب به آقای ستوده و آقای محمدی واگذار كرد. موضوع پایانی این جلسه چگونگی مقابله با استفادة ارتش عراق از جزیرة بوبیان كویت بود. باتوجه‌به سابقة استفادة عراق از حریم هوایی این جزیره برای حملات هوایی به مواضع جمهوری اسلامی، پیش‌بینی می‌شد یگان‌های موشكی و توپخانه‌ای ارتش عراق با استقرار در این جزیره به مقابله با نیروهای عمل‌كنندة جمهوری اسلامی در فاو و اسكله العمیه بپردازند. در این جلسه با طرح موضوع، قرار شد ضمن شناسایی این جزیره از راه‌های ممكن، طرح‌های عملیاتی دریایی و هوایی دراین‌زمینه تهیه شود تا درصورت استفاده عراق، آمادگی لازم وجود داشته باشد.[۱۶]
گزارش -605
یك پناهندة عراقی اطلاعاتی را از وضعیت زمین منطقه فاو، دریاچه نمك، جاده‌ها، موانع، ساحل و سلاح‌های مستقر در این منطقه به نیروهای خودی داده است. واحد اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) امروز در نامهای به واحد اطلاعات قرارگاه نوح(ع) گزارشی از بازجویی پناهنده عراقی گروهبان سوم وظیفه عبدالكریم عبدالزهره جمعی تیپ440 گارد ساحلی (پیاده دریایی) را ارائه داده كه بخش‌های مهم آن چنین است: دو پمپ بسیار بزرگ آب را از خور عبدالله به دریاچه نمك پمپاژ می‌كنند و یك ژنراتور بزرگ، برق تلمبه‌ها را تأمین می‌كند. چند ساختمان در كنار غربی سد بتونی دریاچه نمك احداث شده است: یك انبار وسایل، یك محل استراحت و آشپزخانه شاغلین و یك ساختمان نیز مقر یك آتشبار ضدهوایی57 میلی‌متری است. یك جاده خاكی از جاده استراتژیك به‌طرف ام‌القصر كشیده شده و در مواقعی كه بارندگی نیست از آن برای كوتاه شدن راه از جاده استراتژیك به‌طرف ام‌القصر استفاده میشود. تانك و نفربر و خودرو هم روی آن تردد می‌كنند. در گوشه جنوب‌غربی دریاچه نمك كانالی به عرض 5 و عمق 3 متر، آب اضافه دریاچه نمك را به دریا برمی‌گرداند كه دریچه قابل‌كنترل دارد. جنوب جاده فاو - ام‌القصر بهدلیل اینكه هنگام مدّ، آب تا جاده می‌رسد برای خودروها قابل‌استفاده نیست. شمال جاده فاو - ام‌القصر در زمستان تا اواسط بهار بهدلیل بارندگی قابل‌عبور نیست، ولی در تابستان عبور خودرو و تانك در این منطقه امكان‌پذیر است. از انتهای جاده خاكی فاو - رأس‌البیشه در ساحل خلیج فارس تا دور خاكریز محل اولین پایگاه موشكی منهدم‌شده یك دیوار منحنی 2 متری با تور سیمی كشیده شده كه به‌وسیله پایه‌های سیمانی (به فاصله 3 متر از یكدیگر) نگهداری میشود. پس از آن نیز تیرچه‌های آهنی (تیرآهن 12) به طول 5/2 متر در زمین فرورفته كه به‌وسیله 2 تیرچه آهنی یك متری نگهداری میشود. این تیرچه‌ها كه از بالا برش خورده تا بُرنده باشد، با فاصله 5/1 تا 2 متر از یكدیگر قرار دارد. این ردیف تیرچه‌ها تا پایگاه موشكی فعال ادامه دارد. پس از موانع مذكور خاكریزی به موازات جاده از رأس‌البیشه تا دور محل اولین پایگاه منهدم‌شده وجود دارد. یك خاكریز به طول 7 كیلومتر و ارتفاع 5/2 متر بین جاده استراتژیك و جاده فاو - ام‌القصر و به موازات آنها احداث شده كه تا یك كیلومتری دریاچه نمك ادامه دارد و پشت آن مواضع تانك احداث شده است. به گفته این پناهنده چندی پیش كه احتمال حمله نیروهای اسلام به منطقه فاو داده می‌شد یك گردان تانك پشت این خاكریز مستقر و پس از چند روز از منطقه خارج شد. در جلو خاكریز دور اولین محل پایگاه موشكی منهدم‌شده یك ردیف سیم‌خاردار حلقوی سه‌تایی وجود دارد كه در كنار جاده فاو - ام‌القصر و تا دور پایگاه موشكی فعال ادامه دارد. جلو خاكریز محل دومین پایگاه موشكی غیرفعال به فاصله 200 متر یك ردیف سه‌تایی سیم‌خاردار حلقوی و به فاصله 30 متری نیز بشكه‌های ناپالم و پس از آن به فاصله 50 متر یك ردیف سه‌تایی سیم‌خاردار حلقوی و نیز به فاصله 10 متری از آن میدان مین ضدنفر به عرض 50 متر ایجاد شده است. دور منطقه‌های خالی داخل پایگاه نیز تیرچه‌های چوبی و آهنی به‌طور عمودی به فاصله 2 متر از یكدیگر در زمین كاشته شده تا از فرود نیروی هوابرد و هلیكوپتر جلوگیری شود. اطراف پایگاه موشكی فعال نیز همین موانع وجود دارد. بین دریاچه نمك و جاده فاو - ام‌القصر واحدهای اداری و پشتیبانی متعلق به یگان‌های مستقر در منطقه وجود دارد كه ساختمان‌ها از بلوك ساخته‌شده و فقط ساختمان قرارگاه فرماندهی پایگاه‌های موشكی ساحل‌به‌دریا از آجر ساخته شده است. یك مسجد 30× 7 متری نیز از بلوك ساخته شده كه تعداد محدودی برای نماز به آنجا می‌روند. سلاح‌های مستقر در منطقه از جنوب دریاچه نمك عبارت‌اند از: یك آتشبار ضدهوایی57 میلی‌متری، چهار آتشبار توپخانه130 میلی‌متری، تعداد زیادی سلاح پدافند هوایی از انواع مختلف 57 و 37 میلی‌متری، چهارلول، تك لول، موشك‌های استرلا (سام7) و یك پایگاه موشك سام6 كه در نقاط مختلف منطقه مستقر شده‌اند.[۱۷]
گزارش -606
درپی بررسی حملات ارتش عراق به جزیرة مجنون جنوبی در جلسه پیش‌ازظهر امروز ستاد قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) كه مقرر شد فرماندهان قرارگاه‌های مسئولِ این منطقه برای جلوگیری از پیشروی دشمن، تثبیت منطقه و بازپس‌گیری بخش اشغال‌شده تصمیم‌گیری كنند، امروز جلسه‌ای دراین‌زمینه تشكیل و نتیجه آن به شرح زیر اعلام شد. «بسم الله الرحمن الرحیم نتیجه كمیسیون مورخ 21/10/1364 كه با حضور فرمانده قرارگاه جنوب (ارتش) و برادر عزیز جعفری (فرمانده قرارگاه نجف1) و مسئولان مهندسی رزمی برادر سلیمی و برادر رضوی درمورد اقدامات پدافندی مطمئن از جزیره جنوبی تشكیل شد: 1. مسئولیت پدافند از اضلاع مركزی و غربی به‌عهده سپاه و پدافند ضلع شرقی جزیره جنوبی به‌عهده ارتش می‌باشد. جهت انتهای ضلع شرقی 6 نفر از عناصر سپاه دراختیار لشكر92 قرار گیرد. 2. تشكیل قرارگاه مشترك جهت اداره و حل مشكلات جزایر. 3. توپخانه‌های مستقر در جزیره كه شامل یك گردان توپ155 میلی‌متری و یك آتشبار203 میلی‌متری و دو قبضه كاتیوشا و یك آتشبار130 میلی‌متری هست، كماكان باقی خواهد ماند كه تحت امر تطبیق مشترك سپاه و ارتش با مسئولیت سپاه خواهد بود. 4. نحوه مصرف مهمات و فعالیت توپخانه در سه مورد زیر محدودیت نخواهد داشت: الف) در مواردی كه فعالیت مهندسی رزمی خودی ایجاب می‌نماید جهت اجرای آتش ضدآتشبار و جهت تیراندازی روی مواضع دشمن. ب) در موارد تك دشمن به جزایر و یا جلوگیری از آمادگی و تمركز نیرو. ج) جهت خنثی كردن فعالیت‌های دشمن در پدهای غربی و مركزی و شرقی و پاشنه جزیره جنوبی. 5. مهندسی موارد زیر را متقبل شود: الف) اتصال پد1 به جزیره جنوبی. ب) ترمیم و نگهداری اضلاع غربی، مركزی و شرقی جزیره جنوبی و تقویت خاكریزهای مقطع ضلع شرقی. ج) اتصال ضلع غربی به مركزی و در اولویت بعد اتصال ضلع مركزی به شرقی. د) واگذاری سنگرهای صد تكة بتونی و سوله‌ای جهت ضلع شرقی و جاده قمر بنی‌هاشم(ع) و جاده سیدالشهدا(ع). هـ) ایجاد خاكریزهای مقطع به طول یك كیلومتر قبل از كانال احداثی روی اضلاع غربی و مركزی. و) واگذاری تراورس لازم جهت پوشاندن كانال‌های احداثی در یك كیلومتر آخر هر ضلع بعد از احداث كامل و متناسب با پیشرفت آن. ز) واگذاری و حمل سنگرهای بتونی شناور به‌تعداد 6 عدد برای هر ضلع. ح) تأمین و انتقال بشكه و خاك در ضلع شمالی جزیره جنوبی كه عمل نصب بشكه‌ها به‌عهده یگان‌های مربوطه می‌باشد.»[۱۸] این متن به امضای سرهنگ سلیمانجاه، عزیز جعفری و حمید سلیمی رسیده است.
گزارش -607
در جلسه شامگاه امروز قرارگاه مركزی سپاه پاسداران، مسئولان قرارگاه نجف سپاه پاسداران نتایج بررسی مناطق شمال پنجوین، ماؤوت و حلبچة عراق را گزارش دادند و موقعیت كنونی را مناسب برای عملیات در این مناطق اعلام كردند.* درپی مأموریتی که فرمانده کل سپاه در 13 دی 1364 برای بررسی و شناسایی مناطق شمال‌شرقی عراق به سپاه پاسداران شمال واگذار کرد، مسئولان سپاه شمال و قرارگاه نجف گزارشی از اقدامات انجام‌شده را در این جلسه بیان كردند. غلامرضا صالحی گفت: مهم‌ترین كار در این منطقه جاده‌سازی است كه هنوز اقدامی نشده است. ارتفاعات گامو را بررسی و شناسایی كردیم، به این نتیجه رسیدیم كه در موقعیت فعلی باتوجه‌به مشكلاتی كه ازنظر امكانات مهندسی داریم، نمی‌توانیم روی این هدف كار كنیم. حتی شن‌ریزی جادة ارتفاعات هزار قله كه قرار بود، انجام نشده است. وی در پاسخ به فرماندهان درمورد وضعیت استقرار دشمن روی ارتفاعات هزار قله و اطراف آن گفت دشمن روی ارتفاعات، جاهایی كه دید دارد و نوك ارتفاعات پایگاه دارد ولی مواضع آن یعنی میدان مین، كانال و... به‌طور كامل است یعنی از جاده تا رودخانه كشیده و كانال‌هایش را كه قبلاً تا نزدیك یال‌ها بود، دارد به‌سمت رودخانه می‌كشد. خط اصلی دشمن از روی یال به جلو شیخ‌لطیف وصل میشود كه این یك خط تأمینی است. وی افزود كه بهطوركلی الآن منطقه دشمن خیلی خلوت است در بخشی كه یك جبهة اصلی دشمن بود، الآن شاید یك گردان هم مستقر نباشد و دیدبان‌ها گفته‌اند روزی یكی دو ماشین بیشتر تردد نمی‌كند. از سوی دیگر، باتوجه‌به استقرار بخشی از نیروهای لشكر8 نجف، لشكر14 امام حسین(ع) و تیپ قمر بنی‌هاشم(ع) در جبهة شمال‌غرب و سابقة کار شناسایی كه در این جبهه كرده‌اند، فرمانده كل سپاه دستور داد نیروهای شناسایی این سه یگان تحت پوشش قرارگاه نجف قرار گیرند. فرمانده كل سپاه سؤال كرد كه اگر نیروی رزمی بخواهد از خط خودی (ارتفاعات هزار قله در شرق چوراتا) حركت كرده و از رودخانه عبور كند و به خط دشمن (در شرق چوراتا) بزند چقدر طول می‌كشد؟ غلامرضا صالحی پاسخ داد كه حداكثر چهار ساعت. محسن رضایی پرسید كه ازنظر آب‌وهوا تا یكی دو ماه دیگر وضعیت چطور است كه گفته شد مناسب است و همیشه عملیات امكان‌پذیر است. در ادامه برادر خادم‌الحسینی گفت كه منطقه ارتفاعات هزار قله و گامو (منطقة مرزی جنوب‌غرب بانه) منطقه‌ای است كه قبلاً هم نیروهای ارتش عراق و هم نیروهای شبه‌نظامی ضدرژیم عراق مستقر بودند. الآن خط دفاعی دشمن خطی است كه در منطقه چوراتا به‌صورت پایگاهی برای تأمین منطقه به‌خصوص تأمین جاده آسفالت كه تا شهرك بِسِن كشیده شده، ایجاد شده است و هم‌اكنون یك گردان از تیپ105 گارد مرزی عراق تأمین منطقه را به‌عهده دارد. همچنین بخشی از تیپ806 عراق تأمین منطقه جلو و دامنه جنوبی ارتفاعات گامو را به‌عهده دارد. ارتش عراق در كل منطقه سه تیپ دارد كه درحال‌حاضر بخشی از هریك از این سه تیپ در منطقه مستقر است. رحیم صفوی كلید اصلی تسلط بر این منطقه را ماؤوت اعلام كرد. محسن رضایی نیز طرحی را برای پیشروی و تصرف پایگاه‌های دشمن و سپس مستقر كردن توپخانه و بستن جاده اصلی دشمن بیان کرد، اما مصطفی ایزدی توجه داد كه برای اجرای عملیات در این مناطق نیاز به كار مهندسی و استقرار توپخانه است، چون مشكلات مهندسی عقبه یگانی كه در منطقه مستقر شده، حل نشده است و جاده‌ها نیاز به كار مهندسی دارد. علاوه‌براین، برای عملیات حداقل یك تیپ رزمی قوی لازم است. محسن رضایی در پایان این بحث تأكید کرد كه به هر طریقی كه شده و باتوجه‌به اینكه دشمن حضور چندان قوی ندارد در منطقه شرق چوراتا باید پیشروی كنیم و عملیات در این منطقه را از همین الآن شروع كنیم. غلامعلی رشید هم پیشنهاد کرد كه فرمانده قرارگاه نجف برای كل این منطقه (مناطق عملیاتی والفجر4 و قادر) طرح‌های عملیاتی متعدد با استعداد‌های مختلف تهیه كند. در ادامة جلسه برادر خادم‌الحسینی گفت در منطقة مرزی سورن و مِلِخور (غرب مریوان) دو معبر نفوذ وجود دارد معبر نفوذ سوسیالیست‌ها (طالبانی‌ها) و معبر نفوذ بارزانی‌ها كه این دو گروه معابرشان را به یكدیگر نیز اجاره می‌دهند. وی افزود با هماهنگی سوسیالیست‌ها برای شناسایی منطقه از معبر آنها استفاده شد، كه بارزانی‌ها حضور نیروهای اطلاعاتی ما را به نیروهای عراقی خبر داده بودند، طوری‌كه جاش‌های عراقی در جست‌وجوی نیروهای اطلاعات در روستاهای منطقه بودند. به‌هرصورت، نیروهای اطلاعاتی كه با لباس كردی و با ظاهری مثل مردم منطقه به آنجا رفته بودند از ارتفاعات، دشت‌ها و پایگاه‌های منطقه شمال خُرمال و شرق سیدصادق عراق فیلم‌برداری كرده‌اند. وی گفت مردم این منطقه به امام خمینی و انقلاب و نیروهای پاسدار علاقه‌مندند. هنگام صحبت نیروها با یكی از اهالی منطقه، عكس امام از جیبش می‌افتد، كسانی كه نزدیك او بودند عكس امام را گرفتند، بوسیدند و روی چشمشان گذاشتند. آن شخص هم گفته كه فكر نكنید فقط امام شماست، امام ما هم هست. همچنین در روستاها وقتی متوجه می‌شوند كه آنان پاسدارند، ضمن راهنمایی، به اختفای آنان كمك می‌کنند. برای مخفی ماندن آنان از جست‌وجوی مزدوران رژیم عراق، یكی از اهالی یك شب در انبار تنباكوی خودش به آنان جا داده و گفته اگر سرمان برود، نمی‌گذاریم خون از دماغ شما بیاید. حسین همدانی در ادامة جلسه گزارشی از بررسی منطقه حلبچه و شرق و جنوب دریاچه دربندیخان داد و گفت كه این منطقه را همراه با برادر وفایی (از مسئولان مهندسی سپاه) و مسئولان جهاد نجف به‌طور كامل پیاده رفته و بررسی كرده‌اند؛ بخشی از مسیر خوب بوده و جاده مناسب برای تردد خودرو داشته و احداث ادامة جاده امكان‌پذیر است كه مسیرها مشخص شده و جهاد یزد برای احداث مأمور شده است منتها توان جهاد یزد كفایت نمی‌كند، اگر جهاد خراسان هم اضافه شود، جادة عقبه را می‌توانند تا پل كی‌بره احداث كنند، طوری‌كه تردد خودروهای سنگین، ازجمله كمرشكن، امكان‌پذیر شود. در پایان جلسه، محسن رضایی بر تسریع در اقدامات مهندسی و افزایش شناسایی‌ها در مناطق مختلفی كه ذكر شد تأكید كرد و گفت زمانی‌كه عملیات در جنوب شروع بشود، فرصت مناسبی است برای عملیات در این مناطق. غلامرضا صالحی نیز افزود كه الآن موقعیت مناسبی برای عملیات در این مناطق (ظاهراً شمال و شرق سلیمانیه) است و هیچ‌وقت چنین شرایطی به دست نمی‌آید، منطقه دشمن الآن خیلی خلوت است و اگرچه اوضاع جوّی برای ما مشكل است، برای دشمن نیز این مشكل وجود دارد.[۱۹]
گزارش -608
فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) امروز در نامهای به فرمانده نیروی زمینی ارتش چنین دستور داد: «مقتضی است مقرر فرمایید تعداد 20 فروند قایق پی.ام.كا جهت انجام مأموریت‌های واگذارشده به نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تحویل گردد. كلیه اقلام پس از خاتمه عملیات به نزاجا مسترد خواهد شد.»[۲۰]
گزارش -609
آقای هاشمی فرمانده قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، امروز طی دستوری به فرمانده قرارگاه مهندسی رزمی خاتم‌الانبیا(ص) خواستار بسیج صنایع كشور برای ساخت توپ‌های دوربرد و مهمات آن برای رفع مشكلات جنگ و رسیدن به خودكفایی شد: «عطف به گزارش پیشنهادی قرارگاه مهندسی رزمی خاتم‌الانبیا(ص) مقتضی است به‌منظور رفع مشكلات ناشی‌از كمبود توپخانه و مهمات در پیشبرد جنگ، موارد مشروحه زیر را به كمیسیون ویژه پشتیبانی مهندسی - فنی جنگ دولت ابلاغ و نسبت به بسیج صنایع كشور تا حصول خودكفایی كامل هماهنگی، پیگیری و گزارش نمایید. بدیهی است كلیه صنایع كشور موظف به همكاری دراین‌خصوص می‌باشند. 1. ساخت توپخانه [توپ‌های] 105، 130، 155، 203 [میلی‌متری]، كاتیوشا و مینیكاتیوشا. 2. تولید مهمات 105، 130، 155، 203 [میلی‌متری]، كاتیوشا و مینیكاتیوشا.»[۲۱]
گزارش -610
هواپیماهای ارتش عراق امروز جزیرة خارك و منطقه هورالهویزه را بمباران و به حریم چندین شهر تجاوز كردند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، ساعت 15 امروز (21/10/1364) جنگنده‌های عراقی به خارك حمله كردند. به گفته یكی از مسئولان استانداری بوشهر، این حمله به‌وسیله دو هواپیما انجام شد و تعدادی بمب به‌سوی خارك رها گردید كه همة آنها در آب‌های ساحلی این جزیره فروافتاد و خسارتی نداشت. این چهارمین حمله به خارك در سه روز اخیر است.[۲۲] قرارگاه كربلای1 در گزارشی به قرارگاه نیروی زمینی سپاه پاسداران اعلام كرد كه جنگنده‌های ارتش عراق روز 21/10/1364 جادة شط‌علی و جادة خندق در منطقه جنگی هورالهویزه را بمباران كردند.[۲۳] به نوشته نشریه گزارش روزانه وزارت اطلاعات، هواپیماهای عراقی امروز پنج بار به حریم هوایی اهواز، یك بار به حریم هوایی بندر امام خمینی و سه بار به حریم هوایی شهرستان ایلام، دره‌شهر و بخش صالح‌آباد حمله كردند كه با مقابله آتش سلاح‌های دفاع هوایی در این مناطق مواجه شدند و گریختند.[۲۴]
گزارش -611
در مقابله با گروه‌های ضدانقلاب، امروز تحركات و درگیری‌هایی در مناطق دیواندره و بانه رخ داد. به گزارش فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا، درپی طرح‌ریزی عملیاتی برای مقابله با گروه‌های ضدانقلاب، گردان جندالله و گردان حضرت رسول(ص) و جوله‌های شریف‌آباد در منطقه گاوشله - هزاركانیان به‌طور هم‌زمان در سه نقطه از روستاهای دیواندره وارد عمل شدند، اما افراد ضدانقلاب قبل از رسیدن رزمندگان نقاط استقرار خود را ترك كرده بودند.[۲۵] قرارگاه حمزه سیدالشهدا همچنین گزارش داد كه نیروهای پایگاه عباس‌آباد در منطقه بانه با افراد ضدانقلاب درگیر شدند. در این درگیری 2 تن از سربازان خودی زخمی شدند و تجهیزات برق روستا نیز خسارت دید.[۲۶] امروز نیروهای دو پایگاه از منطقه گرماب بانه با افراد گروه‌های ضدانقلاب درگیر شدند كه این درگیری بدون خسارت به نیروهای خودی پایان یافت.[۲۷]
گزارش -612
واحد مركزی خبر در گزارشی از درگیری‌های كردستان عراق به نقل از یك منبع موثق گزارش داد كه در حملة انقلابیون مسلمان كرد عراقی به قرارگاه گروهان سوار كاسپی در محور باطوفه بیگ وفا 12 تن از نظامیان عراقی كشته و 7 تن مجروح شده‌اند. همچنین با حملة واحدهای دیگری از این نیروها به سه پایگاه ارتش عراق در اطراف اردوگاه هیز اوه تعدادی از نظامیان دشمن کشته یا مجروح شدند و یكی از پایگاه‌هایش منهدم شد و به دو پایگاه دیگر خسارت وارد گردید. براساس این گزارش، درپی عملیات‌های مذكور، ارتش عراق با توپ‌های سنگین روستای باكینا را هدف قرار داد. پس از این اقدام، مبارزین كرد مسلمان مستقر در منطقه به یاری اهالی روستای مذکور شتافتند و با وارد آوردن تلفاتی به نیروهای دشمن، آنها را مجبور به عقب‌نشینی كردند.[۲۸]
گزارش -613
كاروان راهیان كربلای استان گیلان و كاروان كمك‌های مردمی از محلات عازم جبهه‌های نبرد شدند. همچنین اعلام شد که جبهه‌ها به گونی‌های سنگری نیاز شدید دارند. دومین كاروان راهیان كربلا از استان گیلان به استعداد 6000 نیروی بسیجی به‌همراه عده‌ای از مسئولان و روحانیان گیلان عازم جبهه‌های نبرد شدند. فرمانده سپاه گیلان گفت كه قرار بود حدود دو برابر این تعداد، نیرو به جبهه‌ها اعزام شوند، ولی بهدلیل تراكم نیرو در مناطق جنگی، مركز اعلام كرد نیازی به اعزام نیروی جدید نیست و چون آماده‌باش اعلام كرده بودیم، این تعداد را به جبهه‌های نبرد اعزام كردیم. روزنامه كیهان در ادامه این گزارش نوشته است كه حدود یك‌پنجم نیروها از برادران سپاه هستند.[۲۹] كاروان تداركاتی راهیان كربلا نیز امروز از شهرستان محلات به‌وسیله 40 دستگاه كامیون به جبهه‌های جنگ ارسال شد.[۳۰] از سوی دیگر، ستاد جذب و هدایت كمك‌های مردمی به جبهه‌ها با اعلام نیاز شدید رزمندگان اسلام به گونی سنگری، از امت شهیدپرور تقاضا كرد گونی‌های خالی خود را به مساجد محل تحویل دهند.[۳۱]
گزارش -614
نماینده پارلمان ژاپن و فرستاده ویژه نخست‌وزیر ژاپن امروز در تهران با نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه ایران ملاقات و بر اهمیت گسترش روابط دو كشور تأكید و از بهبود روابط ایران با كشورهای خلیج فارس ابراز خرسندی كرد. وی عراق را شروع‌كننده جنگ و به‌كارگیرنده سلاح‌های شیمیایی و حمله‌کننده به مناطق مسكونی و كشتی‌ها خواند. نخست‌وزیر ایران نیز رژیم عراق را دشمن صلح خواند و گفت درصورت ابراز موضع روشنی از شورای امنیت در قبال متجاوز، ایران در موضع خود دربرابر این شورا تجدیدنظر می‌كند. ماسای اوكی فوجیو فرستاده نخست‌وزیر ژاپن - كه رئیس شورای سیاست‌گذاری حزب دمكرات و رئیس انجمن دوستی پارلمانی ایران و ژاپن نیز هست - در ملاقات امروز با نخست‌وزیر ایران، پیام كتبی نخست‌وزیر ژاپن را تسلیم میرحسین موسوی كرد. وی در این ملاقات گفت: «من بهعنوان نماینده مردم و دولت ژاپن حامل پیام دوستی مردم و دولت ژاپن برای ملت و دولت ایران هستم و به اطلاع جناب‌عالی می‌رسانم كه ملت و دولت ژاپن از نتایج سفر آقای هاشمی رفسنجانی به ژاپن بسیار خرسند هستند و تمایل دارند كه این روابط بیش‌ازپیش گسترش یابد.» وی همچنین با اشاره به اهمیت گسترش هرچه بیشتر مناسبات دو كشور پیشنهاد كرد كمیسیون ویژه‌ای راه‌های عملی توسعه مناسبات دو كشور را پیگیری كند. فرستاده نخست‌وزیر ژاپن ضمن ابراز خرسندی از بهبود روابط ایران و كشورهای خلیج فارس گفت: مواضع جمهوری اسلامی ایران مرا تحت‌تأثیر قرار داده است و امیدوارم كوشش‌های ایران برای تحكیم مواضع اصولی خود با كشورهای منطقه مؤثر واقع شود و امیدوارم ملت ایران با برداشتن موانع موجود بر سر راه پیشرفت خود بتواند انقلاب خویش را شکوفا كند و من اطمینان می‌دهم كه در این راه اگر كاری از دست دولت و ملت ژاپن برآید، هرگز در انجام آن كوتاهی نخواهیم كرد و با كمال میل برای انجام آن حاضر هستیم. آقای مهندس موسوی نخست‌وزیر نیز در این دیدار ضمن اظهار امیدواری درمورد گسترش مناسبات دو كشور گفت: ما فكر می‌كنیم پایه دوستی ایران و ژاپن در درك عمیق‌تر دو ملت از موقعیت یكدیگر است. متأسفانه رسانه‌های تحت سلطه قدرت‌های بزرگ تصویر نامطلوبی از جمهوری اسلامی ایران در نزد ملت‌ها ترسیم كرده‌اند كه امیدوارم رفت‌وآمدهای مستمر هیئت‌های بلندپایه بین دو كشور تصویری واقعی از مواضع بحق جمهوری اسلامی ایران نزد ملت‌ها ترسیم كند و من یقین دارم این مذاكرات به تفاهم بیشتر دو ملت از یكدیگر و نزدیك ساختن تحقق صلح و امنیت در جهان كمك می‌كند و مسئولین دو كشور برای توسعه بیشتر روابط باید با صبر و بردباری زمینه‌های مشترك را قویاً پیگیری كنند. نخست‌وزیر در ادامه با اشاره به موضع دوستانه ایران در قبال كشورهای منطقه گفت: ما از ابتدای پیروزی انقلاب، كشورهای منطقه را برای دوستی و همكاری با یكدیگر دعوت كردیم و خوشبختانه امروز نتیجه خوبی از سیاست‌های صبورانه خود گرفته‌ایم و می‌خواهیم سیاست حسن هم‌جواری خود با كشورهای همسایه را تحقق ببخشیم. اما در كنار این سیاست دوستانه نشان داده‌ایم با هر نوع دخالتی در كشور ایران، قوی و قاطع مقابله خواهیم كرد و در قبال هر نوع دخالتی هیچ گذشتی از خود نشان نخواهیم داد. آقای موسوی سپس با اشاره به جنایات جنگی رژیم عراق تأكید كرد: ما درحقیقت درقالب دشمن خودمان، دشمن صلح در منطقه را می‌بینیم و به همین خاطر رفتن صدام را به نفع منطقه می‌دانیم. لذا كشورهای حامی صلح باید بدانند اگر می‌خواهیم در منطقه خلیج فارس و اقیانوس هند امنیت و صلح حاكم باشد و كشورها با دوستی و تفاهم در كنار یكدیگر زندگی كنند باید ریشه هر تجاوزی را خشك كنیم و سیاست ما در قبال جنگ نیز در همین چهارچوب است. وی همچنین ضمن تشكر از مواضع و تلاش‌های دولت ژاپن در مجامع بین‌المللی گفت: «اگر شورای امنیت سازمان ملل، موضع روشنی در قبال محكومیت متجاوز از خود نشان دهد طبیعی است كه جمهوری اسلامی ایران موضع خود را در قبال شورای امنیت مجدداً بررسی كند.»[۳۲] فرستاده ویژه نخست‌وزیر ژاپن همچنین در دیدار با وزیر خارجه ایران تأكید كرد: «ما به‌خوبی می‌دانیم كه عراق این جنگ را شروع كرده و به مناطق مسكونی، نفتكش‌ها حمله كرده و سلاح شیمیایی به كار گرفته و به كارهای غیرانسانی دست زده است. بااین‌حال، وزیر خارجه ژاپن همواره این اقدامات عراق را مورد انتقاد و سرزنش قرار داده است و ما از عراقی‌ها خواسته‌ایم تا حملات را متوقف كنند.» دكتر ولایتی وزیر امور خارجه كشورمان در پاسخ ضمن اظهار خوشبختی از گسترش روابط دو كشور و نتایج سفر آقای هاشمی رفسنجانی به ژاپن، بر اهمیت و گسترش روابط تأكید كرد و افزود كه دیدار مقامات دو كشور اجرای كامل توافق‌ها را تسریع می‌كند.[۳۳]
گزارش -615
نشریة رویدادها و تحلیل در بررسی سفر هیئت ژاپنی، این اقدام را یك تحرك دیپلماسی جدید غرب درپی بی‌نتیجه ماندن تلاش‌های شورای همكاری تفسیر كرده است. این نشریه نوشته است: «روزنامه ژاپنی ماینچی شیمبون در 15/10/1364 هدف از این دیدار را بدین‌گونه گزارش كرد: وزیر خارجه ژاپن تصمیم گرفته است كه كارشناس امور خاورمیانه وزارت خارجه را به‌منظور درك نظر مقامات ایرانی نسبت به شركت احتمالی این كشور در جلسه شورای امنیت سازمان ملل كه در آن مسئلة جنگ بحث خواهد شد، به تهران بفرستد. روزنامه مزبور همچنین افزود كه ایران نسبت به شركت در جلسه شورای امنیت واكنش مثبت از خود نشان داده و عراق نیز كاملاً آن را رد نكرده است. ... اگر این دیدار از تهران مثمرثمر باشد، وزیر خارجه ژاپن به ایران سفر خواهد نمود.» نشریه رویدادها و تحلیل در ادامه نوشته است: «به‌دنبال شكست نسبی تلاش‌های صلح شورای همكاری و نیز سفر قریب‌الوقوع قائم‌مقام وزارت خارجه شوروی به ایران، غرب نیازمند یك حركت دیپلماسی جدید بوده و در همین راستا ژاپن بهدلیل تلاش‌های گذشته خود و نیز ارتباطات اقتصادی و دیپلماسی وسیع با كشورهای منطقه وارد عمل شده است. باتوجه به اینكه ژاپن همواره درصدد گسترش نفوذ سیاسی خود بوده و دیپلماسی این كشور نیز به‌طور ماهرانه‌ای از همكاری با امریكا جهت توسعه حضور اقتصادی و سیاسی خود در منطقه بهره‌برداری نموده است و از آنجایی كه هیئت ژاپنی قرار است در این سفر از كشورهای حوزه خلیج فارس (به غیر از عراق) نیز دیدار كند، درنتیجه سفر هیئت مزبور از اهمیت بیشتری برخوردار می‌گردد.» این نشریه افزوده است: «از آنجایی كه هیئت ژاپنی در تهران صدام را بهعنوان آغازكننده جنگ معرفی كرده و ایران نیز قبلاً شرط شركت در شورای امنیت را اعلام متجاوز بودن صدام ازطرف این شورا دانسته است، به نظر می‌رسد كه هدف اصلی این هیئت ترغیب ایران به حضور در شورای امنیت جهت بررسی مسئله جنگ تحمیلی باشد. باتوجه‌به اینكه فوجیو در جشن سالگرد سلطنت قابوس (پس از پایان اجلاس اخیر شورای همكاری) در عمان شركت كرده بود و پس از دیدار وی از مسقط، قابوس خبر از كوشش‌های قریب‌الوقوع ژاپن برای ادامه تلاش‌های صلح را می‌داد، به نظر می‌رسد كه حركات شورای همكاری و ژاپن در راستای یكدیگر و كاملاً هماهنگ بوده است.»[۳۴]
گزارش -616
وزیر مشاور در امور خارجی هند - كه كشورش ریاست جنبش عدم‌تعهد را به عهده دارد - امروز با رئیس‌جمهور، نخست‌وزیر، وزیر امور خارجه و وزیر صنایع سنگین جمهوری اسلامی به‌طور جداگانه دیدار و مذاكره كرد. بایرام بهاگات وزیر مشاور در امور خارجی هند در دیدار با رئیس‌جمهور ضمن ابلاغ درودهای گرم رئیس‌جمهوری و نخست‌وزیر هند و ابراز خرسندی از سفر خود به ایران، گفت ما از اعتمادی كه در میان مردم شما وجود دارد و از دستاوردهایی كه تحت رهبری حضرت امام خمینی به دست آورده‌اند خشنود هستیم. وی با اشاره به تشكیل اجلاس آتی كشورهای غیرمتعهد در زیمبابوه و سفر رئیس‌جمهور ایران به چند كشور عضو این جنبش، گفت: با خوشبختی اطلاع یافتیم كه جناب‌عالی به چند كشور افریقایی خط مقدم مبارزه با نژادپرستی سفر خواهید كرد. امیدوار هستیم این سفر موجب تقویت جنبش عدم‌تعهد شود. ما مطمئن هستیم جنبش عدم‌تعهد از راهنمایی‌های خردمندانه جناب‌عالی استفاده خواهد كرد. همچنین سفر جناب‌عالی به پاكستان موجب تقویت همكاری‌های منطقه‌ای و تقویت مناسبات كشورهای آسیای جنوبی خواهد شد. وزیر مشاور در امور خارجی هند همچنین ضمن اعلام حمایت دولت و ملت هند از جمهوری اسلامی ایران، بر نقش ایران بهعنوان یك كشور مهم و قدرتمند در حفظ ثبات منطقه و جهان تأكید و آمادگی كامل دولت هند را برای گسترش و تقویت مناسبات دوجانبه در زمینه‌های مختلف اعلام كرد. سپس آیت‌الله خامنه‌ای با تشكر متقابل از سلام نخست‌وزیر و رئیس‌جمهوری هند و ابراز خشنودی از گسترش همكاری‌های صمیمانه دو كشور بزرگ ایران و هند و نقش مبارزات مردم هند در كسب استقلال كشور خود، گفت: درحقیقت این فداكاری‌ها و این ایثارها است كه به تاریخ یك ملت رونق و بها و اعتلای حقیقی می‌بخشد. رئیس‌جمهوری افزود: ملت ما نسبت به هند و شبه‌قاره هند همیشه احساسات كاملاً دوستانه و محبت‌آمیز داشته است.[۳۵] وزیر مشاور در امور خارجی هند در دیدار با نخست‌وزیر، ضمن اعلام علاقة هند به گسترش روابط با جمهوری اسلامی ایران، گفت كه برای نزدیكی بیشتر ایران و هند زمینه‌های همكاری مشترك دیگری در منطقه وجود دارد كه دو كشور می‌توانند با تفاهم درمورد آنها، مواضع خود را به هم نزدیك‌تر كنند. آقای موسوی نخست‌وزیر در پاسخ ضمن قدردانی از ابراز تمایل هند به توسعه روابط با ایران، گفت: به عقیده من روابط ایران و هند شبیه به معدن بزرگی است كه هنوز از آن چیزی استخراج نشده و ما از آن خوب بهره نگرفته‌ایم. لذا دو كشور باید تلاش كنند از این سرمایه بیشتر استفاده كنند. وی افزود: ما از بهبود روابط هند و پاكستان استقبال می‌كنیم و دوست داریم روابط دوستانه‌تری بین دو كشور همسایه برقرار شود. مهندس موسوی همچنین گفت: ما معتقدیم حاكمیت یك دولت غیرمتعهد و متكی بر آرای مردم در افغانستان به نفع صلح در منطقه است و حضور نیروهای شوروی در افغانستان را به نفع شوروی و مردم منطقه نمی‌دانیم. وی افزود ما دوست داریم اقیانوس هند فارغ از حضور ابرقدرت‌ها باشد و ایجاد پایگاه‌های نظامی در این محدوده را تهدیدی برای آزادی ملت‌های منطقه می‌دانیم. نخست‌وزیر تصریح كرد: صلحی كه ابرقدرت‌ها دنبال آن هستند، درنهایت منجر به آغاز مسابقه تسلیحاتی در منطقه خواهد شد و با جذب تمام منابع دو كشور، منطقه را پیوسته درحال انفجار نگه می‌دارد و بهانه‌ای میشود برای حضور ابرقدرت‌های بیگانه در منطقه. به همین خاطر ما مصمم هستیم جنگی را كه به ما تحمیل شده است، پیروزمندانه به پایان برسانیم و منطقه را برای همیشه از تهدیدات پاك سازیم. آقای موسوی افزود: ما برای از بین بردن اقتصاد وابسته به غرب كه از رژیم گذشته به ارث برده‌ایم نیاز به زمان بیشتر و ارتباط قوی‌تر با كشورهای جهان سوم نظیر هند داریم تا بتوانیم چرخش‌های دلخواهی در اقتصاد كشورمان ایجاد كنیم. به همین دلیل به تعمیق روابط با هند اعتقاد داریم و فكر می‌كنیم هند می‌تواند دراین‌زمینه نقش خوبی ایفا كند.[۳۶] وزیر خارجه هند صبح امروز در دیدار با وزیر خارجه ایران ضمن اشاره به نقش رهبری امام خمینی، گفت كه باوجود مشكلات فراوان ما شاهد پیشرفت كشور شما در زمینه‌های مختلف بوده‌ایم. دكتر ولایتی نیز با برشمردن زمینه‌های مشترك همكاری بین دو كشور، سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران را توسعه روابط با كشورهای جهان سوم ازجمله هند اعلام كرد. وزیر خارجه هند سپس به موقعیت مستحكم جمهوری اسلامی و اهمیت آن اشاره كرد و گفت كه استحكام كشور بزرگی نظیر ایران می‌تواند موقعیت منطقه را تضمین كند. پس از این ملاقات، اولین دور سومین اجلاس كمیسیون مشترك دو كشور با حضور جمعی از مقامات سیاسی، اقتصادی و فرهنگی دو كشور آغاز به كار كرد. در آغاز جلسه وزیر خارجه هند به زمینه‌های همكاری دو كشور اشاره كرد و گفت: من و هیئت همراهم امیدواریم كه این كمیسیون باب جدیدی در زمینه‌های مختلف ازجمله تكنولوژی و زمینه‌های فرهنگی و اقتصادی باز نماید و هر دو عضو مهم جنبش عدم‌تعهد هستیم كه این خود موجب همكاری بیشتر خواهد شد. دكتر ولایتی نیز بر اهمیت روابط دو كشور تأكید كرد و گفت: «روابط ایران و هند از قدمت چندساله برخوردار است و امیدواریم كه این اجلاس فصل جدیدی در روابط دو كشور باز نماید.» سپس كمیته‌های سه‌گانه صنعتی، بازرگانی و فرهنگی كه كارشان را از روز قبل شروع كرده بودند، به كار خود ادامه دادند.[۳۷] در دیدار بعدازظهر امروز وزیر خارجه هند با مهندس نبوی وزیر صنایع سنگین، دربارة گسترش همكاری‌های صنعتی و اقتصادی میان دو كشور درزمینه ساخت ماشین‌آلات نساجی، سیمان و صنایع اتومبیل‌سازی مذاكره شد.[۳۸]
گزارش -617
درپی اقدام مأموران دولت امریكا به سرقت قطعات یدكی هواپیماهای اف14 متعلق به ایران، دولت ایران شكایتی تسلیم دیوان داوری لاهه كرد. خبرگزاری جمهوری اسلامی از یك مقام ارشد در دفتر خدمات حقوقی بین‌المللی جمهوری اسلامی ایران كسب اطلاع كرد كه نیروی هوایی و صنایع هواپیمایی ایران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی با عقد قراردادی با شركت امریكایی بهرینگ، حمل‌ونقل و نگهداری اموال و تجهیزات نظامی خریداری‌شدة دولت ایران را به آن واگذار كردند. درپی تسخیر لانه جاسوسی، دولت امریكا اموال و تجهیزات ایران را توقیف كرد. پس از امضای بیانیه الجزایر میان دولت‌های ایران و امریکا، دولت امریكا متعهد شده همة اموال دولت ایران را از توقیف خارج كند، اما دولت امریكا به این بهانه كه لوازم نظامی هستند، از آزاد كردن آنها خودداری كرد. دراین‌حال، شركت بهرینگ اخیراً اعلام ورشكستگی كرد كه درپی آن با نظر دیوان داوری لاهه، مقرر شد اموال مذكور زیر نظر یك كارشناس سوئدی صورت‌برداری و در انبار دیگری به نام ویكتوری ون نگهداری شود، لیكن دولت امریكا در اقدامی غیرقانونی با اعزام مأمورین خود به انبار مزبور، صندوق‌های حاوی قطعات یدكی هواپیماهای اف14 متعلق به ایران را سرقت كرده است. به‌دنبال این سرقت، دولت جمهوری اسلامی ایران با تسلیم شكایتی به دیوان داوری لاهه شدیداً پیگیری می‌كند تا این اموال را بازستاند.[۳۹]
گزارش -618
چند نماینده كنگره امریكا طرح پیشنهادی خود برای ممنوعیت فروش هلیكوپترهای امریكایی به عراق را پس گرفتند. مجله اقتصادی مید چاپ لندن در شماره امروز خود نوشته است: «درپی اطلاعاتی كه وزارت خارجه و وزارت دفاع امریكا به گروهی از نمایندگان كنگره كه تنظیم‌كننده این پیش‌نویس بودند، دادند، آنها از طرح ممنوعیت فروش هلیكوپترهای امریكا به رژیم عراق صرف‌نظر كردند و عملاً انجام این‌گونه معاملات را قانونی تلقی كردند.» به نوشته روزنامه اطلاعات صاحب‌نظران نظامی غرب گفته‌اند كه وخامت اوضاع نظامی عراق و نیاز شدید ارتش این كشور به هلیكوپترهای امریكایی برای ادامه جنگ با رزمندگان اسلام به‌حدی است كه اگر در تحویل سریع آنها به رژیم عراق كوتاهی شود، عراق در جنگ تحمیلی یك شكست نظامی مجدد را متحمل خواهد شد. نشریه نظامی جینز دیفنس چاپ لندن در شماره هفتم دی‌ماه خود نوشته بود: «عراق درحال دریافت 26 هلیكوپتر رزمی "هیوز 530" از امریكاست و از دو سال قبل تاكنون 60 هلیكوپتر هیوز 3 و هیوز 530 از واشنگتن تحویل گرفته و آنها را در جنگ علیه ایران به كار برده است. دولت امریكا باتوجه‌به ادعای بی‌طرفی در جنگ، در توجیه ارسال این هلیكوپترهای نظامی به عراق اعلام كرده است كه هلیكوپترهای فروخته‌شده به عراق كه از نوع "هیوز" بوده‌اند، از سیستم رزمی پیشرفته‌ای برخوردار نیستند و لزومی به اعلام موضوع به مجلس كنگره نبوده است.»[۴۰]
گزارش -619
محمدحسنین هیكل روزنامه‌نگار مصری در مصاحبه با هفته‌نامه اخبارالیوم ادعا كرد ایران در حمله آتی خود از گاز شیمیایی استفاده خواهد كرد. به گزارش یونایتدپرس از قاهره: «هیكل در این مصاحبه كه امروز منتشر شد، گفت: انتظار می‌رود ایران در یك تهاجم عمده بهاره علیه نیروهای عراقی از گاز سمی استفاده كند. وی گفت اگر اطلاعات من صحیح باشد سال گذشته ایران مقادیر زیادی مواد شیمیایی و 250 هزار عدد ماسك ضدگاز خریداری كرد. هیكل گفت: این بدان معنی است كه باید انتظار تهاجم بهاره عمده‌ای را ازجانب ایران داشت و این تهاجم می‌تواند در هر لحظه شدت یافته و به جنگی با گاز سمی تبدیل شود.» یونایتدپرس افزود: «مقامات عراقی اخیراً گفته‌اند كه ایران سرگرم فراهم كردن مقدمات یك تهاجم گسترده است و عراقی‌ها قول داده‌اند كه آن را درهم خواهند كوبید. به قرار اطلاع، عراق گاز سمی در اختیار دارد اما ادعای ایران مبنی‌بر استفاده عراق از آنها را در جنگ خلیج (فارس) به دفعات رد كرده است.»[۴۱]
گزارش -620
افزایش فعالیت‌های جاسوسی برای كسب اطلاعات نظامی از ایران و انتقال آن به عراق افزایش یافته است. به نوشته نشریه گزارش: «در بازرسی از یك مغازة تعمیرات وسایل الكترونیكی در شیراز تعدادی وسایل صوتی و تصویری ازجمله 5 بسته اسلاید كه حاوی مطالب سرّی مربوط به جبهه‌ها و جنگ بوده كشف گردید.» این نشریه افزوده است که عوامل جاسوسی عراق در داخل، هم‌زمان با افزایش حضور نیروهای رزمنده در جبهه‌ها بسیار فعال شده‌اند. سازمان مجاهدین خلق (منافقین) نیز در پیام‌های رادیویی از رادیو مجاهد، كسب اطلاعات از وضعیت جبهه‌ها، توان نیروهای رزمنده و نیز شناسایی مراكز حساس را در فهرست فعالیت وابستگان خود برشمرده و آن را اقدامی درجهت صلح اعلام کرده است.[۴۲]
گزارش -621
واحد خبر مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق اعلام كرد كه مأموران پاسگاه مرزی كویت دو كامیون حامل انواع سلاح‌های سبك و مسلسل‌های خودكار را كه از بصره عازم كویت بودند، توقیف و رانندگان آنها را دستگیر كردند. سلاح‌ها در صندوق‌های میوه و تره‌بار جاسازی شده بود.[۴۳]
گزارش -622
وزیر خارجه انگلیس برای سفری پنج‌روزه به عمان، عربستان و كویت، امشب وارد مسقط پایتخت عمان شد. سرجفری هاو قبل از ترك لندن گفت قصد دارد با رهبران این سه كشور درباره مبارزه با تروریسم و جنگ ایران و عراق گفت‌وگو كند.[۴۴] وی همچنین قبل از سفر در مصاحبه با روزنامه الخلیج چاپ شارجه گفت: انگلیس درحال‌حاضر نمی‌تواند برای پایان دادن به جنگ عراق - ایران هیچ‌گونه پیشنهاد جدیدی ارائه كند. وی با بیان اینكه جنگ فراموش نشده است، گفت: این یك موضوع دائمی در تمام ملاقات‌های او با وزیران خارجه همه كشورهاست. جفری هاو افزود: باوجودی كه در ابراز نگرانی این كشورها نسبت به گسترش احتمالی دامنه جنگ شش‌ساله خلیج (فارس) با آنها هم‌عقیده است، تصور هرگونه عامل جدید كه بتواند ایران و عراق را سر میز مذاكره بكشاند مشكل است. وی برقراری روابط دیپلماتیك شوروی و كشورهای خلیج عربی (خلیج فارس) را "یك تحول طبیعی" توصیف كرد و گفت: این كاملاً قابل‌درك است كه بعضی از كشورهای عرب خلیج (فارس) با شوروی روابط دیپلماتیك برقرار كنند.[۴۵]
گزارش -623
در ادامة تلاش شوروی برای افزایش نفوذ در منطقه خلیج فارس، معاون وزیر دفاع این كشور به كویت سفر كرد. یونایتدپرس از كویت به نقل از منابع رسمی كویت گزارش داد كه ژنرال ولایمیر کووروف معاون وزیر دفاع شوروی، امروز با وزیر دفاع كویت درباره همكاری‌های نظامی دو كشور، جنگ عراق و ایران، تحولات خاورمیانه و تهدیدهای اخیر امریكا علیه لیبی مذاكره كرد. کووروف بلندپایه‌ترین مقام نظامی شوروی است كه تاكنون به كویت سفر كرده است. وی و هیئت نظامی همراهش كه برای سفری شش‌روزه وارد كویت شده‌اند، امروز نیز با رئیس ستاد ارتش كویت و مقام‌های بلندپایه این كشور مذاكره كردند. کووروف به‌هنگام ورود گفت هیئت همراه وی یك سلسله سلاح‌های جدید را به مقامات كویت عرضه خواهند كرد. ظاهراً این اقدام برای عقد قرارداد تسلیحاتی تازه‌ای بین دو كشور خواهد بود. درپی امتناع امریكا از فروش موشك‌های استینگر به كویت، این كشور 18 ماه پیش یك قرارداد تسلیحاتی چند میلیون دلاری با اتحاد جماهیر شوروی به‌منظور بالا بردن توان موشك‌های ضدهوایی خود منعقد كرد.[۴۶] رادیو كلن درباره سفر هیئت بلندپایه نظامی شوروی به كویت گفت: «هدف از این سفر قطعیت بخشیدن به مسئله فروش تسلیحات شوروی به كویت است كه دو كشور در پایان سال گذشته درمورد آن به توافق رسیدند. گرچه كویت طی دهه گذشته حلقه ارتباطی میان كشورهای عرب محافظه‌كار حوزه خلیج [فارس] و شوروی محسوب می‌شده است و گرچه شوروی قبلاً نیز به كشورهای این منطقه سلاح فروخته است، سفر یك هیئت نظامی از شوروی به ثروتمندترین امیرنشین خلیج باید مهم تلقی شود. گستردگی روابط كویت و شوروی می‌تواند باعث ناراحتی بسیاری از سیاستمداران عرب شود. ... كویت نقش نوعی مُبَلِّغ شوروی را در منطقه ایفا می‌كند. آشكارترین نمونه این مطلب سمیناری بود كه اوایل ماه جاری در كویت با مشاركت روزنامه كویتی الوطن و خبرگزاری دولتی شوروی برگزار شد و ازجمله مهمانان این سمینار دبیركل بین‌المللی كمیته مركزی حزب كمونیست شوروی بود.»[۴۷]
گزارش -624
ضیاءالحق رئیس‌جمهور پاكستان در آستانه سفر رئیس‌جمهور ایران به پاكستان، امروز (21/10/1364) در گفت‌وگو با خبرنگاران صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران در اسلام‌آباد، عراق را آغازكننده جنگ اعلام كرد و از ایران خواست انعطاف‌پذیر باشد. وی همچنین درمورد عظمت انقلاب اسلامی و تلاش پاكستان برای خاتمة جنگ و جلوگیری از انزوای ایران سخن گفت. رئیس‌جمهور پاكستان در این مصاحبه گفت: «همان‌طوركه می‌دانید در روز پنجم آغاز جنگ اینجانب بهعنوان اولین رئیس یك كشور به تهران و سپس به بغداد رفتم تا برادرانمان را در ایران و عراق به توقف جنگ متقاعد سازم و آنها اجازه دهند كشورهای اسلامی مسئله را ازطریق مذاكرات مسالمت‌آمیز حل نمایند. از آنجایی كه من از اول تا آخر در جریان این امر قرار داشتم، پاسخم در همین رابطه است. علاوه‌براین، ما عضو كمیته صلح اسلامی هستیم و این تلاش ما برای ایجاد تفاهم میان دو كشور مسلمان و برادر بوده است. به عقیده من چندان مهم نیست كه چه كسی جنگ را آغاز كرد، درعین حالی كه این موضوع خود فهمیده خواهد شد و زمانی فراخواهد رسید كه ما باتوجه‌به مدارك موجود (در آن زمان) می‌توانیم بگوییم فلانی متجاوز بوده است و مجازاتی را برای او در نظر بگیریم. ولی درحال‌حاضر مهم‌تر از همه توقف جنگ است. ما برای یك مدت طولانی شش‌ساله تلاش كردیم و باید در این مدت به خانه‌های ازدست‌رفته، به مجاهدین جوان یا شهدای كشور ایران بنگرید كه جان‌هایشان را به‌خاطر حفظ آزادی خود از دست دادند و بنا بر این مشخصات، فكر می‌كنم ایران كه قهرمان اسلام است و انقلاب را برپا كرده است، باید اكنون در مرحله‌ای باشد كه كمی بیشتر از خود انعطاف‌پذیری نشان دهد. كاملاً درست گفتید كه عراق حمله كرد و خاك كشور شما را اشغال نمود. شما خاكتان را بازپس گرفتید و عراقی‌ها دیگر خاك ایران را در اشغال ندارند و به عقب رانده شده‌اند و شما در خاك خودتان هستید. بنابراین، به نظر من مهم این است كه ایران انعطاف‌پذیری و تفاهم نشان دهد و دو كشور ابتدا خودشان باید به كمك سایر سازمان‌ها ازجمله كنفرانس اسلامی، سازمان ملل متحد و نیز جنبش عدم‌تعهد به این جنگ پایان دهند. اكنون باید پشت میز كنفرانس نشسته و ببینیم چگونه می‌توانیم مسئله را به‌طور مسالمت‌آمیز بهتر حل‌وفصل كنیم تا در آینده میان كشورهای اسلامی و همچنین بین ایران و عراق تفاهم خوبی به وجود آید و همه بهعنوان امت اسلامی متحد شوند. ما در این دنیا بهعنوان مردم ضعیف كه تعدادشان یك میلیارد نفر می‌باشد، می‌توانیم روحیه اسلامی را به بشریت عرضه كنیم و تلاش‌های پاكستان همواره بر آن خواهد بود كه صلح را بین ایران و عراق به‌وجود آورد.» وی در تجلیل از انقلاب اسلامی گفت: «این انقلاب پدیده جدیدی در جهان امروز است و ایران نقش بسیار مهمی را در این پدیده ایفا كرده و اسلام راستین را منعكس نموده است.» ضیاءالحق افزود: «ایران با عدم‌تعهد نسبت به ابرقدرت‌ها تشخیص خود را حفظ كرده و ما به‌خاطر این امر از ایران تقدیر می‌كنیم و همچنان كه ایران بر برپایی انقلاب اسلامی اطمینان دارد، باید مطمئن باشد كه بیش از هر كشور دیگری در جهان اسلام نقش دارد. ... پاكستان امروز مفتخر است كه نگذاشته است شما منزوی شوید. ما شما را در صحنه نگه داشته‌ایم و این امتیازی است كه اینجانب ازطرف پاكستان دارم. به نظر ما، هنوز زمان آن فرانرسیده كه انقلاب نتایج مشخصی را به بار آورد زیرا شما درحال انقلاب هستید و انقلاب همچنان درحال تداوم است و درحال‌حاضر شما مشغول سپری كردن وضعیت غیرعادی انقلاب هستید اما زمان آن فرارسیده است كه ایران تحكیم یابد. این كشور باید دستاوردهایش را در منطقه و روابط خود با همسایگان و پیوندش را بهعنوان یك عضو امت اسلامی تحكیم كند.»[۴۸] رئیس‌جمهور پاكستان همچنین حل مشكل افغانستان را مذاكره برای رسیدن به راه‌حل سیاسی اعلام كرد. وی خواهان توافق میان اعراب و اسرائیل براساس تخلیه سرزمین‌های اشغالی و بازگشت فلسطینی‌ها به كشورشان شد. ضیاءالحق معرفی كردن پاكستان را بهعنوان دولت مورد حمایت امریكا، تبلیغات خواند و گفت پاكستان براساس تساوی و احترام متقابل با امریكا رابطه دارد نه بهعنوان یك مستعمره. وی افزود كه مسئولیت عقب ماندن كشورهای جهان سوم به‌عهده خود آنهاست و ابرقدرت‌ها در عقب نگهداشتن آنها نقشی ندارند.[۴۹]
گزارش -625
وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی با صدور بیانیه‌ای به مسدود كردن دارایی‌های لیبی در امریكا واكنش نشان داد. در این بیانیه آمده است: «جمهوری اسلامی ایران اقدام اخیر دولت امریكا در مسدود كردن دارایی‌های كشور برادر جماهیر عربی لیبی را شدیداً محكوم نموده و كشورهای اسلامی و جهان سوم را به مقابله با سرقت اموال كشورهای اسلامی و اقدامات تروریستی دولت امریكا دعوت می‌كند. جمهوری اسلامی ایران از كشورهای عربی و اسلامی و كشورهایی كه با سلطه ابرقدرت‌ها مخالف‌اند می‌خواهد سرمایه‌های خود را از بانك‌های امریكایی خارج نموده و به امریكا نشان دهند در مقابل حمایت‌های همه‌جانبه امریكا از رژیم صهیونیستی و تهدید و ارعاب كشورهای اسلامی و جهان سوم مقابله خواهند كرد.»[۵۰]
گزارش -626
برای بزرگداشت شهادت سلیمان خاطر سرباز مصری، امروز مراسمی در مسجد ارك و در سازمان صنایع دفاع برگزار شد. در مراسم امروز مسجد ارك اقشار مختلف مردم، جمعی از نیروهای نظامی و انتظامی، تعدادی از مسئولان كشوری و لشكری و سفیران كشورهای سوریه، لیبی، صحرا و فلسطین در تهران و حجت‌الاسلام توسلی به نمایندگی از امام خمینی حضور داشتند. در این مراسم صلاح زواوی سفیر فلسطین در تهران، در سخنانی سازش‌كاری سران كشورهای مرتجع عرب و نیز به شهادت رساندن سلیمان خاطر را محكوم كرد و وی را سمبل وحدت اسلامی و سمبل رد سیاست همزیستی مسالمت‌آمیز با دشمن و حركت وی را نوید آزادی قدس اعلام كرد. حجت‌الاسلام محتشمی وزیر كشور نیز طی سخنانی در این مراسم اوضاع خفت‌بار كنونی در منطقه خاورمیانه را ناشی‌از سرسپردگی حكام كشورهایی دانست كه به‌واسطه نفوذ انوار انقلاب اسلامی در بین مردم آن كشورها، اساس حكومتشان در معرض سقوط قرار گرفته است. وی افزود: «شهادت سلیمان خاطر شرفی را كه در كمپ دیوید، سادات خائن به پای كارتر و بگین قربانی كرد، زنده نمود و نشان داد كه انوار انقلاب اسلامی جهانگیر شده است.» وزیر كشور گفت: امریكا فكر می‌كرد كه می‌تواند نور حق و نور اسلام را در مرزهای ایران خاموش كند و نگذارد كه شعاع آن از مرزهای جغرافی كشور ما فراتر رود، اما امروز تمامی دنیا شاهدند كه رفته‌رفته پرتو انقلاب اسلامی تمام جهان و به‌ویژه كشورهای اسلامی را با انوار رهایی‌بخش خود روشن كرده و شاهد آن شجاعان شهیدی چون سلیمان خاطر و خالد اسلامبولی هستند.[۵۱] امروز مراسم دیگری نیز برای بزرگداشت سلیمان خاطر با حضور جانشین وزیر دفاع و سخنرانی حجت‌الاسلام ابراهیمی عضو كمیسیون دفاع مجلس شورای اسلامی و با حضور چند تن از نمایندگان سفارتخانه‌های كشورهای اسلامی در تهران و وابستگان نظامی آنها و گروه كثیری از كاركنان سازمان صنایع دفاع در محل این سازمان برگزار شد.[۵۲]
ضمیمه گزارش594: پاسخ آقای هاشمی به اظهارات سرهنگ جمالی (جانشین فرمانده نیروی زمینی ارتش) درباره بی‌توجهی به طرح عملیاتی ارتش آقای هاشمی رفسنجانی: بسیار خب، من متشكرم مسائل خوبی را مطرح كردید. شما بفرمایید تا توضیحات را بدهم بحث بشود. اولاً هدف ما - من و آیت‌الله آقای خامنه‌ای و دوستان دیگر - از اینكه مایل هستیم هم‌زمان با عملیات فاو، نیروی زمینی [ارتش] هم عملیاتی داشته باشد، تقویت ارتش بوده كه فكر می‌كردیم ارتش یك عملیات مشخص انجام بدهد كه هم برای روحیة خود ارتشی‌ها مؤثر باشد هم در جامعه و مسئولان كشور یك عملیات مشخصی از [نیروی زمینی] ارتش ببینیم. بنابراین هدف اگر بخواهد مخدوش بشود ما حاضر نیستیم، یعنی جزء اهداف است كه قبلاً هم گفتم و ما فكر می‌كنیم این عملیات در شرایطی موفق است كه همراه این، عملیات دیگری هم باشد؛ یعنی مستقل و به‌تنهایی دشمن در مقابل شما خیلی نیرو خواهد گذاشت لذا برای عملیات شما دشواری به وجود خواهد آورد. پس این را در نظر داشته باشید! ما به نیروی زمینی [ارتش] گفتیم كه انتخاب بكند. چند جا را هم گفتیم. 1. شلمچه 2. كوشك 3. زید 4. جزیره (عملیات كمیل قبلی) 5. عبور از مینو كه گرفتن سرپلی آن‌طرف آب درجهت همین عملیات پایین [منطقه فاو] بشود كه انتخاب را هم به‌عهدة خود نیروی زمینی گذاشتیم. من این را حدود دو ماه پیش به آقای صیاد گفتم. خود شما انتخاب كردید، یعنی ما انتخاب نكردیم كه شلمچه اصل باشد. البته ما ترجیح می‌دادیم شلمچه اصل باشد اما خود شما انتخاب كردید. ثانیاً این عملیات الآن انتخاب نشده است، این عملیات را آقای صیاد هفت هشت ماه پیش انتخاب كرده بود كه آقایان در جلسه‌ای كه در منزل ما داشتند، 35 روز برای اجرا وقت خواستند شناسایی‌ها هم شده بود. برای [طراحی] مانور وقت خواسته بودند كه آن‌موقع ما كشیده شدیم به [عملیات] قادر و بعد از عملیات قادر دیگر قضیه همین‌طور مانده است، یعنی این یك جایی نیست كه شما ازلحاظ زمان و اینها شناسایی نكرده باشید یا زمین را نشناخته باشید و یا نیروهای آماده نداشته باشید. شما برای این عملیات آماده بودید و همان نیروهایی را هم كه داشتید، دارید. حالا اگر فرض كنیم آن‌موقع درست نبوده حالا هم درست نیست. من نمی‌دانم این نظریات خود شماست یا نظریات ستاد شماست كه آن‌موقع نظر داده بودید و باز هم خودتان انتخاب كردید، یعنی ما اصراری نكردیم، این هم یك مسئله. مسئلة امكانات هم تنها چیزی كه از ما خواستید چهار هزار نیرو بود كه ما بلافاصله گفتیم در اختیارتان بگذارند. در آن جلسه آقای صیاد گفت ما تقریباً نمی‌توانیم آنجا از هلیكوپتر استفاده كنیم، یعنی از هوانیروز استفاده زیادی نمی‌كنیم. بنابراین چه شما استفاده بكنید، یعنی چه به سپاه بدهید و چه ندهید خُب اینها باید آنجا باشند. هنوز هم كه اینها در طر‌حشان متكی به هلیكوپتر نبودند البته متكی هستند ولی تابهحال كه گفته نشده است. بنابراین اگر واقعاً می‌توانید از هوانیروزتان استفاده كنید آن مقداری كه می‌توانید استفاده كنید باز مطرح كنید كه تقسیم بشود، اینطور نیست كه از شما دریغ بشود. درمورد هوایی هم فرمانده نیروی هوایی آقای بابایی* اینجا هستند. خُب ببینید آن محلی را كه شما انتخاب كردید، چه مقدار می‌توانند از شما پشتیبانی هوایی كنند. ما آنها را ممنوع نمی‌كنیم، اگر می‌توانند پشتیبانی هوایی كنند انتخاب كنید، یعنی تقسیم كنید. این بحث هم قبلاً شده است هر مقداری كه میشود پشتیبانی بكنید. ما حتی گفتیم هاگ را سه رصد بكنند به‌خاطر اینكه برای آنجا كشش داشته باشد. همین حالا هم اگر شما فكر می‌كنید پوشش هاگ برای شما مؤثرتر هست نقطه را انتخاب كنید، داریم سایت می‌سازیم، سایت را جایی بسازید كه آنجاها را پوشش بدهیم. اینها بستگی به تقاضای خود شما دارد. شما چیزی را بخواهید تا داده بشود. اگر فقط منظور همین توپخانه است كه شما هم این یكی را دارید مطرح می‌كنید. خُب ما این بحث را در ستاد قبلی هم كردیم، این معنایش این است كه ما برای عملیات شما اهمیت قائل نیستیم؟ اینجا هدف بحث شد. گفتیم اینجا هدف مشخص است. ما در پایین [عملیات در منطقه فاو] به هدف می‌رسیم. اگر پیروز بشویم به هدف رسیده‌ایم. هدف ما آنجا بصره است. این‌طوركه جناب سرهنگ توضیح دادند هدف آنجا بصره است (هدف نهایی طرح عملیاتی ارتش در شلمچه). معلوم است كه با این نیروی موجود شما، ما به هدف بصره كه نمی‌رسیم هیچ، حتی شرق اروند را هم كه شما 230 گردان برایش در نظر گرفتید نمی‌توانیم پاك‌سازی كامل كنیم. بنابراین این منافاتی ندارد كه شما فكر كنید كه این به‌خاطر بی‌اهمیت بودن میدان شما است! شما اگر همان شلمچه را كه در نظر گرفتید تا نزدیك تنومه هم بروید یك عملیات بسیار بزرگ و موفقیت‌آمیزی است. ما از دو سال پیش دنبال اینجا بودیم كه به آن برسیم. اگر می‌توانید برسید ما چیزی را دریغ نمی‌كنیم. فقط اگر مسئله شما توپخانه است خُب شما حل كنید. شما متخصصین ما هستید. شما می‌گویید ما حداكثر 40 گردان توپخانه داریم می‌خواهیم به كار بگیریم. یا بیایید نظر بدهید بگویید كه عملیات پایین [منطقه فاو] مصلحت نیست و هر 40 گردان مال شما باشد و عملیات را آنجا انجام بدهید. خُب ما آن را جلو می‌اندازیم و شما عملیات را انجام بدهید. الآن هم ما نیروهای مردمی را جمع كرده‌ایم و آماده هستند. ما آن عملیات را به تأخیر می‌اندازیم ما بحثی كه نكردیم، كسی هم مدعی نبود كه بیاییم آن را جلو بیندازیم. پس من خواهش می‌كنم این‌طوری برخورد نكنید. عملیات آنجا ازنظر ما مهم است، مثلاً شما اینجا [برای عملیات منطقه فاو] سطحه پی.ام.پی. دارید، پی.ام.پی آنجا [عملیات منطقه شلمچه] به درد شما نمی‌خورد، شما آن مقداری كه پی.ام.پی لازم داشتید برداشتید و بقیه امكانات هم هرچه می‌خواستید دست خودتان است. امكانات ما دست نیروی زمینی [ارتش] است. اگر یك عملیات وسیعی مثل عملیات فاو بخواهیم بكنیم طبیعی است كه از امكانات نیروی زمینی باید مقداری استفاده بشود. آنهایی هم كه استفاده شده كه ما از شما خواستیم مثلاً 20 طراده گفتیم، خُب باید داخل انبارهایتان باشد، طراده را كه جای دیگری به كار نمی‌گرفتند! یا همین سطحه‌ها را كه گرفتیم در حدی كه شما نیاز نداشتید گرفتیم یا مثلاً چند سهند خواستیم كه اگر بدهید. ... سرهنگ علی صیاد شیرازی: تأمین كردیم. آقای هاشمی رفسنجانی: به‌هرحال، من می‌گویم اگر بدهید. یا مثلاً تاوزن خواستیم كه آقای صیاد آن روز به من گفتند هیچ مانعی ندارد كه ما 30 تاوزن از سازمان جدا كنیم و به آنها [به سپاه برای عملیات فاو] بدهیم. حالا ما 50 تاوزن كردیم، اگر شما [موشك] تاو دارید و آنجا مصرف می‌كنید این چند تاوزن را هم می‌خواهید ندهید، ندهید! یعنی ما هیچ به فكر نیستیم كه از شما چیزی بگیریم كه شما می‌خواهید آنجا [در عملیات منطقه شلمچه] به كار ببرید. به غیر از توپخانه، توپخانه را هم خُب شما باید حل كنید. شما ببینید از عملیات پایین [منطقه فاو] چقدر استفاده می‌كنید برای اینكه عملیات خودتان را موفق كنید. آیا واقعاً فكر می‌كنید در این مقطع، توپخانه برای شما آن‌قدر ... همه حرف‌هایی كه الآن شما می‌زنید به‌خاطر همین 14 گردان توپخانه است، یعنی ما غیر از آن هیچ چیز جدیدی از شما نگرفتیم. سرهنگ علی صیاد شیرازی: 15 گردان دادیم. آقای هاشمی رفسنجانی: خُب 15 گردان. اگر همه حرف‌ها سر این 15 گردان است این هم مال شما باشد. شما بروید بجنگید بعد كه تمام شد ما این عملیات پایین [منطقه فاو] را شروع می‌كنیم. البته ما اینطور فكر نمی‌كنیم، ما فكر می‌كنیم اگر با جدیت برخورد كنید شما می‌توانید از بالا (شمال‌غرب) هفت هشت گردان [توپ] را به‌آسانی تأمین كنید [و] پایین [جنوب] بیاورید. یك جاهایی را هم بی‌دفاع بگذارید. الآن در منطقه كردستان و آنجاها دشمن معلوم است كه حمله‌ای نخواهد كرد. توپخانه‌ها را پایین بیاورید و كار كنید. آنجا ده پانزده روز توپخانه می‌خواهد بعد دوباره برگردانید. بنابراین من خیال می‌كنم واقعاً اینطور كه جناب‌عالی فرمودید نیست! اهمیت عملیات برای ما روشن است. اینكه الآن مصلحت كشور است، مصلحت انقلاب و مصلحت ارتش و مصلحت سپاه است كه الآن ارتش آبرومند بشود و ما یك كاری بكنیم كه ارتش سرافراز بشود. ما این را نیاز داریم یعنی بهعنوان نیاز می‌گویم و وقتش هم الآن است، یعنی در این موقع كه مردم این‌قدر به میدان آمده‌اند و ما همه نیروهایمان را برای عملیات جمع كردیم. نیروی دریایی [هم] نمی‌تواند به كمك شما بیاید این مقداری كه نیرو دریایی دارد با آقایان [سپاه پاسداران] كار می‌كند اگر با اینها كار نكند هیچ‌جا نباید كار كند. نیروی هوایی هم قسمت عمده‌ای كه الآن به آقایان [سپاه پاسداران] می‌دهد نمی‌تواند به قسمت شما بیاید. یعنی منطقه شلمچه را نیروی هوایی به این وسعتی كه اینجا [می‌تواند] كار می‌كند آنجا نمی‌تواند بیاید. همان‌طوركه 30 سورتی [برای پشتیبانی] آنجا [منطقه فاو] گذاشته‌اند 8 سورتی هم [برای پشتیبانی] آنجا [منطقه شلمچه] گذاشته‌اند. اگر آقایان [فرماندهان نیروی هوایی ارتش] حاضرند و قبول می‌كنند و می‌توانند با شما همكاری كنند خُب تقسیم كنید، بیشتر تقسیم كنید، ما هیچ حرفی نداریم، این‌طوری برخورد نشود! اگر واقعاً شما فكر می‌كنید آنجا [منطقه شلمچه] نمی‌شود این‌طوری عمل كرد، خُب جای دیگری را در نظر بگیرید. ما فكر كردیم حالا كه نیروها پایین است بهترین جا پایین است كه شما عمل كنید كه خیلی چیزها هم مشترك عمل بشود. در سال گذشته همین طرح عبور از رودخانه را از مینو داشتیم كه آقای صیاد بیشتر از همه طرف‌دار بودند. من هم طرف‌دار بودم بیشترین مخالفت‌ها را هم شما داشتید، یعنی شما حرف زدید كه تا از اینجا منصرف شدیم. آن‌موقع هم به رهبری ارتش داشت انجام می‌شد. البته بالا بود، حالا منطقه آنجا شاید قوی‌تر بود. در كل من می‌خواهم عرض بكنم كه هدف ما این است كه ارتش اینجا تقویت بشود و اهمیت هم برای هدف شما قائل هستیم.[۵۳]
منابع و مآخذ روزشمار 1364/10/21
- ↑ سند شماره 17523/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد خاتم برای بررسی طرح‌های عملیات سپاه و ارتش (21/10/1364، دزفول - پادگان تیپ2 لشکر92، نوار شماره 17034)، راوی: محمد درودیان، صص 9 - 1.
- ↑ همان، صص 19 - 10.
- ↑ سند شماره 17524/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد خاتم برای بررسی طرح‌های عملیات سپاه و ارتش (21/10/1364، دزفول - پادگان تیپ2 لشکر92، نوار شماره 17035)، راوی: محمد درودیان، صص 4 - 1.
- ↑ همان، صص 18 - 4.
- ↑ سند شماره 17525/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد خاتم (21/10/1364، قرارگاه خاتم، نوار شماره 17036)، راوی: محمد درودیان، ص1.
- ↑ همان، صص 21 - 3؛ و - سند شماره 1112/د مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (محمد درودیان)، 21/10/1364 تا 26/10/1364، ص32.
- ↑ سند شماره 1140/د مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نوح(ع) در عملیات والفجر8 (الیاس حضرتی)، 17/10/1364 تا 25/10/1364، صص 76 - 67.
- ↑ سند شماره 17526/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: سخنرانی آقای هاشمی برای فرماندهان (21/10/1364، پادگان لشکر7 ولی‌عصر در جاده اندیمشک - اهواز، نوار شماره 17037)، راوی: محمد درودیان، صص 4 - 1.
- ↑ سند شماره 17527/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد خاتم برای بررسی طرح مانور و آمادگی یگان‌های قرارگاه كربلا (21/10/1364، پادگان لشکر7 ولی‌عصر، نوار شماره 17038)، راوی: محمد درودیان، صص 9 - 1.
- ↑ همان، صص 19 - 10.
- ↑ همان، صص 24 - 18.
- ↑ سند شماره 17528/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ستاد قرارگاه خاتم برای بررسی مانور و آمادگی یگان‌های قرارگاه كربلا (21/10/1364، پادگان لشکر7 ولی‌عصر، نوار شماره 17039)، راوی: محمد درودیان، صص 4 - 1.
- ↑ همان، صص 11 - 5.
- ↑ همان، صص 18 - 12.
- ↑ اكبر هاشمی رفسنجانی، امید و دلواپسی (كارنامه و خاطرات سال 1364)، به اهتمام سارا لاهوتی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ دوم، 1387، ص378.
- ↑ سند شماره 1140/د مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 96 - 87.
- ↑ سند شماره 11538 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: واحد اطلاعات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)، 21/10/1364، بازجویی پناهنده عراقی.
- ↑ همان، صص 24 - 18.
- ↑ سند شماره 17500/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه قرارگاه مركزی سپاه برای بررسی مناطق شمال‌غرب (21/10/1364، قرارگاه خاتم، نوار شماره 17040)، راوی: محمد درودیان، صص 35 - 1.
- ↑ سند شماره 441499 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دستور فرمانده قرارگاه خاتم به فرمانده نزاجا، 21/10/1364.
- ↑ سند شماره 441500 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دستور فرمانده قرارگاه خاتم به مهندسی خاتم، 21/10/1364.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، ص3.
- ↑ سند شماره 11528 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: قرارگاه كربلای1 (طرح و عملیات)، 21/10/1364.
- ↑ وزارت اطلاعات، نشریه گزارش روزانه، شماره 143، 22/10/1364، ص1؛ و - همان، شماره 144، 23/10/1364، ص1.
- ↑ سند شماره 144146 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا به فرمانده كل سپاه، 28/10/1364، ص4، 21/10/1364.
- ↑ سند شماره 374346 مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا به فرمانده كل سپاه، 23/10/1364، بانه، 21/10/1364.
- ↑ وزارت اطلاعات، نشریه گزارش روزانه، شماره 145، 25/10/1364، ص1.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، ص18.
- ↑ روزنامه كیهان، 21/10/1364، ص3.
- ↑ روزنامه ابرار، 22/10/1364، ص10.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، ص19.
- ↑ همان، صص 21 - 3؛ و - سند شماره 1112/د مركز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) (محمد درودیان)، 21/10/1364 تا 26/10/1364، ص32.
- ↑ همان.
- ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه، نشریه رویدادها و تحلیل، شماره 16، 25/11/1364، صص 19 - 18.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/10/1364، ص3.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 23/10/1364، ص2.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/10/1364، ص2.
- ↑ همان، ص4.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، ص18.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 24/10/1364، ص14.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، قاهره - خبرگزاری یونایتدپرس، 21/10/1364.
- ↑ واحد سیاسی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، نشریه گزارش، شماره 18، 4/11/1364، صص 11 - 10.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 21/10/1364، ص18.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/10/1364، ص16، لندن - خبرگزاری فرانسه.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 299، 23/10/1364، ص4، شارجه - خبرگزاری یونایتدپرس، 22/10/1364.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/10/1364، ص6، كویت - یونایتدپرس.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، صص 39 - 38، رادیو كلن، 21/10/1364.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 23/10/1364، ص13.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 298، 22/10/1364، صص 8 - 6، اسلام‌آباد - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 21/10/1364.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/10/1364، ص3.
- ↑ همان، ص2.
- ↑ همان، ص2.
- ↑ سند شماره 17523/پ‌ن مركز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 15 - 11.