1366.07.08
روزشمار جنگ سال 1366 1366.07.08 | |
---|---|
نامهای دیگر | هشت مهر |
تاریخ شمسی | 1366.07.08 |
تاریخ میلادی | 30 سپتامبر 1987 |
تاریخ قمری | 6 صفر 1408 |
گزارش- 127
امروز فرمانده كل سپاه پاسداران مأموريتهاي عملياتي عاشورا و غدير را در جبهه جنوب به نيروي زميني سپاه پاسداران به شرح زير ابلاغ كرد: «پيرو جلسات هماهنگي 3 و 4 مهر 1366 پيرامون طرحهاي عملياتي آتي در ستاد نيروي زميني، طرح كلي عمليات گسترده و سرنوشتساز آينده به شرح زير جهت اجرا، ابلاغ ميگردد... الف) مأموريت: نيروي زميني سپاه پاسداران در ساعت "س" روز "ر" در منطقه جنوب غربي تك مينمايد. ب) تدبير عمليات: 1- خطشكني: نيروي زميني با به كارگيري 8 لشكر در خط، منطقه را آماده و ظرف 48 ساعت از آغاز عمليات، در دو منطقه به شرح زير خطوط دفاعي دشمن را شكسته و به منظور ايجاد رخنهاي به گنجايش 4 لشكر، به انهدام دشمن ميپردازد: (الف) در منطقه كربلاي5 (منطقه عمومي شلمچه) با استعداد 4 لشكر، شامل (لشكرهاي 41، 25، 17و 19) به فرماندهي قرارگاه كربلا، تحت عنوان عمليات "عاشورا". (ب) در منطقه عمومي غدير با به كارگيري قرارگاه قدس، شامل (لشكرهاي 14، 8، 44، 33) و قرارگاه نوح نيروي دريايي شامل (لشكرهاي 25 و 19 و ناوتيپهاي اميرالمؤمنين و كوثر) تحت عنوان عمليات "غدير". در اين مرحله از عمليات، نيروي هوايي سپاه پاسداران با كليه امكانات خود، عمليات نيروي زميني را پشتيباني ميكند. 2- توسعه وضعيت: نيروي زميني سپاه پاسداران با بهكارگيري يك قرارگاه شامل 8 لشكر دنبال و پشتيبان از رخنه ايجاد شده در مواضع دفاعي دشمن به شرح زير توسعه وضعيت داده و هدفهاي واگذاري را تصرف و تأمين مينمايد: (الف) در منطقه عاشورا، نيروي زميني با بهكارگيري يك قرارگاه شامل (لشكرهاي 8، 14، 44 و 33) توسعه وضعيت ميدهد. (ب) در منطقه غدير با يك قرارگاه به استعداد 2 لشكر شامل (لشكرهاي 41 و 17). 3- دستورات هماهنگي: ـ فرماندهي مهندسي منطقه عمليات غدير با قرارگاه مهندسي خاتمالانبياء(ص) ميباشد. ـ اين طرح به محض دريافت قابل طرحريزي براي تمام ردهها بوده و بنا به دستور اجرا ميگردد. ـ در كليه مراحل و گامهاي عمليات به طور جدي مراعات حفاظت اطلاعات را نموده و بلافاصله تخلفات را گزارش نماييد. ـ غافلگيري به نحو احسن بايد مراعات شده و تمام تدابير متكي بر اين اصل به كار بسته شده، كليه طرحها و تدابير پيشنهادي را در اسرع وقت گزارش نماييد. پ) فرماندهي لجستيك: شخص محترم وزير سپاه پاسداران مسئول لجستيكي و مالي عمليات غدير ميباشد. ت) فرماندهي و مخابرات: فرماندهي عمليات با آقا امام زمان(عج) ميباشد و هدايت آن از مركز فرماندهي كل صورت ميپذيرد. والسلام - فرماندهي كل سپاه پاسداران - محسن رضايي»[۱]
گزارش- 128
در پي بررسيهايي كه فرماندهان سپاه در جلسات سوم و چهارم مهر 1366 دربارة عمليات در جبهة شمال غرب و جبهة جنوب انجام دادند و پس از اينكه مشخص شد با توجه به وضعيت نيرو و امكانات، اجراي دو عمليات همزمان در شمال غرب ميسر نيست، مأموريت قرارگاه قدس در منطقه دوپازا (براي پيشروي به سمت شهر قلعهديزه عراق) لغو شد و در مقابل مأموريت قرارگاه نجف در منطقه ماووت تقويت شد. با اين تدبير، مأموريت قرارگاه قدس نيز به منطقه ماووت منتقل گرديد و اين قرارگاه موظف شد شناسايي منطقه و آمادهسازي عمليات روي ارتفاعات دولبشك، الاغلو و شاخ آمدين را انجام دهد و پس از اينكه دو قرارگاه نجف و رمضان اهداف خود را تصرف كردند، قرارگاه قدس در مرحله دوم عمليات وارد عمل شود.[۲] از سوي ديگر، به منظور افزايش ميزان موفقيت عمليات، بنا به پيشنهاد جانشين فرمانده نيروي زميني سپاه (رحيم صفوي)، مقرر شد علاوه بر محورهاي مشخص شده براي حمله به دشمن، مأموريتي در اين منطقه به قرارگاه رمضان واگذار گردد و از پشت نيز به دشمن حمله شود. فرمانده قرارگاه رمضان (محمدباقر ذوالقدر) ضمن استقبال از اين طرح، پيشنهادي تكميلي ارائه كرد مبني بر اينكه يگانهاي قرارگاه رمضان ارتفاعات ويولان، شيخ محمد، گاله و گوجار را از پشت تصرف كنند به شرط اينكه يگانهاي منظم پس از 72 ساعت اين مواضع را تحويل بگيرند. در پي ارائه اين پيشنهاد، لشكر9 بدر و تيپ ويژه پاسداران از قرارگاه رمضان، در تاريخ 8/7/1366 موظف شدند اهداف خود را شناسايي كنند.[۳] به اين ترتيب مأموريت سه قرارگاه در منطقه شمال ماووت چنين مشخص شد: قرارگاه نجف: تصرف ارتفاعات گردهرش و قميش و دشت باساوا در مرحله اول عمليات. قرارگاه رمضان: تصرف ارتفاعات گوجار و تأمين منطقه تا جاده پشت دشت باساوا در مرحله اول عمليات. قرارگاه قدس: تصرف ارتفاعات دولبشك و الاغلو در مرحله دوم عمليات. اهداف كلي عمليات نيز چنين پيشبيني شد: تكميل خطوط پدافندي، اتصال با قرارگاه رمضان و مناطق آزاد شده، ايجاد زمينه براي اجراي عمليات گسترده، گرفتن توان دشمن و سد كردن امكان پيشروي ارتش عراق در مناطق خودي، باز شدن محورها و يافتن راهكار براي ادامه تك.[۴] نشرية "بررسي جنگ" درباره دلايل طراحي عملياتهاي بزرگ در جبهة شمال غرب نوشته است: «ايجاد يك راهكار جديد با توجه به بنبست كنوني در جبهههاي جنوب موجب شد مسئولان جنگ توجه و دقت بيشتري به جبهههاي شمال غربي مبذول دارند، بهطوري كه حتي در فصل پاييز و زمستان (فصولي كه به طور طبيعي و به دليل وضعيت جوّي نميتوان عمليات عمده نظامي انجام داد) به اجراي عملياتهاي كوچك در اين منطقه اكتفا نكرده و به طراحي عملياتهاي بزرگ بپردازند.»[۵]
گزارش- 129
بررسي طرح مانور، اقدامات شناسايي و وضعيت يگانهاي مأمور به عمليات در منطقه ماووت، امروز نيز در قرارگاه شهيد بروجردي با حضور فرمانده نيروي زميني و فرماندهان قرارگاههاي نجف و قدس سپاه پاسداران و چند تن از فرماندهان يگانها ادامه يافت. در ابتدا فرمانده تيپ ويژه پاسداران (صادق محصولي) درباره وضعيت منطقه و زمان لازم براي آمادگي گفت: «بچهها را از ويسي بايد 20 نفر 20 نفر عبور بدهيم چون دشمن ديد دارد و ما از يك كيلومتري آنها (نيروهاي عراقي) رد ميشويم و اگر بخواهيم از جاي ديگر عبور دهيم، پنج شش روز پياده راه است ... از دشت باساوا دشمن ميتواند حتي با تانك روي گردهرش بيايد... ما تا ده روز ديگر ميتوانيم يك گردان آماده كنيم و تا بيست روز ديگر دو گردان.» پس از اين توضيحات، فرمانده نيروي زميني از وي خواست تا فردا شب چندتن از نيروهايشان را و همراه با آنها از هر يك از لشكرهاي 7 وليعصر(عج) و 9بدر و لشكر21 امام رضا(ع) دو تن را براي شناسايي منطقه بفرستد.[۶] در ادامه جلسه فرمانده لشكر7 وليعصر(عج) (عبدالمحمد رئوفي) گفت: «مأموريت ما ارتفاعات هرمدان در دشت باساوا است. حساسيت و حضور دشمن در دشت بيشتر است. بچهها 15 بار شناسايي رفتهاند كه فقط يكبار توانستهاند از كمين عبور كنند. فاصله كمين تا خط اصلي دشمن حدود 4 كيلومتر است ... اگر از پشت بتوانيم به دشمن بزنيم تضمين موفقيت بيشتر ميشود، از ژاژيله نميشود به طرف رودخانه جاده كشيد. ديروز اعزام داشتيم كه 240 نفر آمدهاند ... از نظر امكانات، وسايل مهندسي و استحكامات مشكل داريم. آذوقه نداشتهاند كه به ما بدهند.» در پايان اين صحبت فرمانده نيروي زميني گفت كه مشكلاتتان را حل ميكنيم.[۷] جلسه بعد از نماز و شام با حضور علي شمخاني، عزيز جعفري و نورعلي شوشتري ادامه يافت. فرمانده قرارگاه نجف(شوشتري) معتقد بود كه با توان موجود، يگانها در زمان تعيين شده نميتوانند عمليات را شروع كنند و با وجود اينكه در آغاز كار به نظر ميرسيد 15 گردان كافي است ولي الان براي عمليات 20 گردان نيرو لازم است. فرمانده قرارگاه قدس (جعفري) با توجه به كمبود توان پيشنهاد كرد كه فقط روي ارتفاعات گردهرش عمليات اجرا شود. وي محاسن اين طرح را چنين برشمرد: 1- جادههايمان را به جادههاي دشمن متصل ميكنيم. 2- امكان پاتك دشمن كم است چون قرارگاه رمضان در بالا حضور دارد. 3- راه باز ميشود تا به طرف قميش و نقاط ديگر عمليات را ادامه بدهيم. 4- نگراني قرارگاه رمضان از اينكه با رفتن نيروهاي خودي روي قميش و گوجار، دشمن به نيروهاي قرارگاه رمضان فشار بياورد، برطرف ميشود. 5 - ديد دشمن روي عقبههاي خودي در اين منطقه كور ميشود. وي همچنين تأكيد كرد براي عمليات روي گردهرش بايد از پشت به دشمن بزنيم و حداقل سه قلّة گردهرش را تصرف كنيم.[۸] در ادامة جلسه فرمانده نيروي زميني (شمخاني) درباره اينكه براي رفع كمبودها و مشكلات، اجراي عمليات 15 روز به تعويق بيفتد، نظرخواهي كرد. عزيز جعفري گفت كه اين تعويق به تعويق 45 روزة عمليات منجر خواهد شد.[۹] در پايان جلسه فرمانده نيروي زميني سپاه به فرماندهان قرارگاهها گفت كه در صورت لزوم، يگانها نيروهايشان را تا 23/7/1366 به مرخصي بفرستند و همچنين طي اين مدت عقبههايشان را آماده كنند و شناساييهاي خود را تكميل نمايند. وي همچنين يادآور شد كه يگانها در اين فرصت آموزش نيروها را تكميل و استعداد گردانها را كامل كنند.[۱۰] گفتني است كه در اين جلسه از مسئول مهندسي منطقه (علياكبر انگشتباف) درباره علت آسفالت نشدن جادههاي منطقه سؤال شد كه وي در پاسخ گفت: مشكل كمبود قير است. عراق پالايشگاه تبريز را زده است و تنها پالايشگاه شيراز قير دارد كه آقاي سعيديكيا (وزير راه) بسيج كرده كه قير را به منطقه برساند.[۱۱] همچنين وقتي فرماندهان يگانها از جمله مشكلات آمادهسازي منطقه براي عمليات را كمبود وسايل مهندسي اعلام كردند، مسئول مهندسي نيروي زميني سپاه (عليرضا عندليب) جواب داد: آقاي شمخاني بنده گواهي ميدهم كه اگر زمستان بخواهيم اينجا بمانيم، يگانها هيچچيز ندارند و ما هم چيزي نداريم كه به آنها بدهيم.[۱۲]
گزارش- 130
در جبهه جنوب در حاشيه اروندرود، ارتش عراق با اعزام دو دسته نيرو به سوي خاكريز خط مقدم نيروهاي ايران در صدد اجراي اقداماتي بود كه با واكنش به موقع نيروهاي قرارگاه سپاه دوم سيدالشهداء سركوب شد. اين نيروها بلافاصله پس از اطلاع، با اجراي آتش انبوه توپخانه روي نيروها و خط مهاجمان، آنها را زمينگير كردند. قرارگاه سيدالشهدا(ع) براي حفظ آمادگي مقابله با تحركات احتمالي دشمن، ضمن تقويت خط، با اعلام آمادهباش 100 درصد به كليه نيروهاي مستقر در خط و توپخانه، با دستور استقرار ادوات ضدزره در خط، اقدامات پيشگيري كنندة لازم را به عمل آورد.[۱۳] از سوي ديگر، عمليات رواني عراق در جبهههاي جنوب با استفاده از شيوههاي مختلف تشديد شده است. دشمن در طول خطوط پدافندي مناطق شرق بصره و فاو با پخش آهنگهاي مبتذل، به طور دائم نيروهاي خودي را دعوت به تسليم مينمايد. همچنين شيوه و لحن اطلاعيههايي كه هواپيماهاي عراقي در شرق بصره پخش ميكنند نسبت به سابق تغيير كرده است. در اين اطلاعيهها نيروهاي خودي مسلمان خطاب شدهاند و با كنار گذاشتن تفاوتها و همسطح قرار دادن نيروهاي سپاه، ارتش، بسيج و سرباز و استفاده از آياتي در قرآن كه درباره صلح آمده است، در صدد تخريب روحي نيروهاي خودي برآمدهاند.[۱۴]
گزارش- 131
در منطقه قصرشيرين در محور باباهادي يك گردان از نيروهاي ارتش هدف حمله منافقين قرار گرفت و خسارات سنگيني متحمل شد. منافقين در ساعت 1:45 بامداد به مقر گردان143 از تيپ3 لشكر81 زرهي ارتش در منطقه عملياتي قصرشيرين حمله كردند. در اين حمله علاوه بر وارد آمدن خسارت به گردان ادوات، چهارتن از جمله فرمانده گردان شهيد و بيست تن اسير شدند.[۱۵]
گزارش- 132
در كردستان و اروميه نيروهاي خودي به دو گروه از نيروهاي ضدانقلاب شبيخون زدند. شب گذشته نيروهاي پاسگاه "آويهنگ" (جنوب شرق سنندج) پس از اينكه آگاه شدند تعدادي از نيروهاي كومهله در روستاي "دارانه گمانگير" (منطقه سنندج) مشغول استراحت هستند به محل اعزام شده و با آنها درگير شدند. در اين درگيري چندتن از افراد ضدانقلاب كشته و مجروح شده و بقيه نيز متواري گرديدند.[۱۶] همچنين رزمندگان خودي در منطقه مرگسور اروميه در مسير عناصر حزب دمكرات ايران اجراي كمين كردند كه در نتيجه آن دو تن از دمكراتها به هلاكت رسيده و دو قبضه اسلحه، چهار رأس اسب و مقادير زيادي مواد غذايي كه از روستاها جمعآوري شده بود به دست رزمندگان اسلام افتاد.[۱۷] در عين حال امروز دو تن از سربازاني كه در پايگاه "موتو" خدمت ميكردند به هنگام مراجعت از مرخصي، روي ميني كه گروه دمكرات كار گذاشته بود رفته و به شهادت رسيدند.[۱۸]
گزارش- 133
در يك عمليات چريكي در منطقه شهر "زور" واقع در استان سليمانيه عراق، تكاوران تيپ75 ظفر سپاهپاسداران با همكاري پيشمرگان مبارز كرد شاخه سليمانيه، در جاده دوكان - سليمانيه اجراي كمين كردند. در اين عمليات 20 تن از نيروهاي دشمن كشته و 4 تن اسير شدند. همچنين دو خودروي ارتش عراق منهدم و دو دستگاه ديگر همراه با چندين قبضه سلاح سبك به غنيمت نيروهاي عملكننده درآمد.[۱۹] در استان موصل نيز نيروهاي حزب دمكرات كردستان عراق (بارزانيها) در منطقه قلعهكاني بر سر راه نيروهاي عراقي كمين گذاشتند و تلفات بسياري به آنها وارد كردند. در اين درگيري تعدادي از نيروهاي ارتش عراق كشته و حدود 70 تن مجروح شدند و 50 تن به اسارت نيروهاي مبارز كرد درآمدند و چندين خودروي عراقي منهدم شد. به گزارش معاونت اطلاعات سپاه پانزدهم رمضان اخيراً رژيم عراق روستايياني را كه قبلاً از نزديكي مرز ايران به داخل شهر حلبچه برده بود، به اجبار از اين شهر خارج كرده و در اردوگاهي در نزديكي شهرك "زراين" سكونت داده و تهديد كرده است اگر در آينده گروههاي مبارز در منطقه حلبچه دست به عمليات بزنند آن منطقه را بمباران شيميايي خواهد كرد.[۲۰]
گزارش- 134
قرارگاه خاتمالانبيا در پيامي به قرارگاه رمضان، مسائل نظامي سياسي كردستان عراق را بررسي كرده است. در اين پيام به نقل از جلال طالباني رهبر اتحاديه ميهني كردستان عراق، درباره علل آزاد نشدن شمال عراق موارد زير برشمرده شده است: 1- توقف جنگ در جبهههاي مياني و جنوبي 2- نبودن اتحاد ميان كردهاي مبارز 3- سكونت ارتشيهاي عراقي در برخي مناطق كردستان عراق 4- حل مشكل جاشها (مزدوران رژيم عراق) 5- فقدان همكاري مطلوب ميان اتحاديه و گروههاي مبارز ديگر.[۲۱] در همين پيام درباره روابط ديپلماتيك آمده است: اتحاديه خواستار حل مشكل افغانستان در روابط ايران و شوروي بوده و شوروي نيز اتحاديه را به ادامه دوستي با جمهوري اسلامي تشويق ميكند. در ضمن اتحاديه با اعزام نمايندهاي به ليبي، اين كشور را از نزديكي به عراق بازداشته و در مورد تلاش سوريه براي تشكيل جبهه عراقي نيز خواستار مشاركت گروههاي اسلامي شده است.[۲۲]
گزارش- 135
در پي ادامة حملات گسترده عراق به مراكز صنعتي - كارگري و بعضاً مناطق مسكوني ايران، توپخانههاي دوربرد ايران گلولـهباران تأسيسات صنعتي و كارخانجات عراق را در جنوب اين كشور تداوم بخشيدند. همچنين هواپيماهاي نيروي هوايي ارتش در ساعت 11:37 امروز تأسيسات نظامي - اقتصادي عراق را در اطراف شهر "جلولا" بمباران كردند.[۲۳] عراق نيز ضمن گلولـهباران دو ساعته روستاهاي زيوه و بيوران از توابع سردشت[۲۴] تهديد كرد در صورت ادامه حملات ايران، دست به اقدامات تلافيجويانه خواهد زد. همچنين بغداد مدعي شد كه عراق تا ديروز از بمباران مناطق غيرنظامي ايران خودداري كرده ليكن چنانچه ايران حمله به مناطق غيرنظامي عراق را دنبال كند اين كشور نيز در اقدامات تلافيجويانه درنگ نخواهد كرد.[۲۵] از سوي ديگر ستاد تبليغات جنگ با صدور اطلاعيهاي اعلام كرد: «گسترش حملات هوايي رژيم عراق به مناطق كارگري، صنعتي و مسكوني ايران كه به شهيد و مجروح شدن صدها تن از مردم بيگناه ايران منجر شده، مبين اين واقعيت است كه رژيم عراق در توسعه جنگ و تشنج به خارج از جبهههاي نبرد، اصرار دارد. در روند عمليات مقابله به مثل ايران سپاهيان اسلام براي مقابله با شرارتهاي دشمن مصممند كه با شدت بخشيدن به عمليات بازدارنده خود، رژيم عراق را از تداوم اين شرارتها پشيمان كنند. ستاد تبليغات جنگ اعلام ميدارد كه در صورت ادامه شرارتهاي دشمن و هدف قرار گرفتن اولين منطقه اقتصادي صنعتي و يا مسكوني ايران توسط رژيم عراق، رزمندگان اسلام اهداف نظامي، صنعتي و اقتصادي كليه شهرهاي عراق از جمله بغداد را با شدت تمام هدف حملات كوبنده خود قرار خواهند داد. بديهي است كه مسئوليت عواقب و پيامدهاي مقابله به مثل ايران كاملاً متوجه رژيم عراق است. جمهوري اسلامي ايران بدينوسيله يك بار ديگر به مجامع بينالمللي هشدار ميدهد كه گسترش حملات عراق به مناطق غيرنظامي ايران كه بدون شك با همكاري اطلاعاتي امريكا انجام ميگيرد، تنها به توسعه جنگ در منطقه منجر ميشود. لذا وظيفه مجامع بينالمللي، بهويژه سازمان ملل متحد ايجاب مينمايد كه تا قبل از فوت وقت با اين حركت تشنجطلبانه رژيم عراق برخورد كنند.»[۲۶]
گزارش- 136
پشتيباني جبهههاي جنگ و تأمين نيازهاي يگانهاي رزم و رزمندگان براي ادامة جنگ در مقايسه با سالهاي گذشته با مشكلات بيشتري مواجه شده است. فرماندهان سپاه طي جلسهاي در قرارگاه نجف، ضمن بررسي مسائل عملياتي و آمادگي براي اجراي عمليات، به موضوع پشتيباني پرداختند. فرمانده نيروي زميني سپاه پاسداران درباره مشكلات تدارك يگانها گفت: «آنچه ما پارسال استفاده ميكرديم از انبارها بود ولي امروز ]مستقيماً[ از كشتي به خط ميآيد آن هم به اندازه كفاف نيست و كم است. نميشود انتظار يگانها مثل سال قبل باشد.» اسماعيل قاآني فرمانده لشكر21 امام رضا(ع) نيز در توصيف كمبودها گفت: «بعضي اوقات شده است كه دو سه روز نان خالي به نيروها دادهايم و يا در بعضي اوقات هم نان و مربا و يا نان و شيره ميدهيم.» محمد كرمي فرمانده لشكر11 اميرالمؤمنين(ع) نيز با تأييد اين كمبودها افزود: «ما شب نان و هندوانه يا نان و خربزه ميدهيم و صبحانه هم چيزي نميدهيم.»[۲۷] كمبود تجهيزات نظامي و امكانات پشتيباني در پشت جبهههاي جنگ و در نواحي مختلف سپاه هم مشهود است و فرماندهان مناطق سپاه با ارسال نامه و ايراد سخناني در مجامع و جلسات خصوصي و عمومي خواستار رفع اين كمبودها هستند. براي نمونه سپاه پاسداران ناحيه سمنان در نامهاي به فرمانده كل سپاه درباره كاهش امكانات آموزشي نوشته است: «در نيمه اول سال 1366 هيچگونه مهمات سهميهاي براي آموزشهاي عمومي و اعزام به جبهه بسيج به اين ناحيه ارسال نشده است و تمامي سعي و تلاش در جهت عدم تعطيل اين آموزشها حتي از مصرف بار مبناي مهمات نيز استفاده نمودهايم. اكنون با توجه به گستردگي آموزشهاي عمومي و اعزام به جبهه و هجوم مردم براي آموزش و برنامهريزي جهت تداوم اين آموزشها از ردههاي مقاومت شهري و روستايي و عشايري و تدارك بسيج خواهران و طرح 5 درصد كارمندي به تعداد 25هزار نفر، و 3هزار نفر اعزام به جبهه نياز مبرم و ضروري به مهمات مصرفي داريم. در ضمن از نظر لباس، جيره غذايي و امكانات اوليه آموزشي از قبيل چادر و پتو و غيره به شدت در مضيقه هستيم. لذا خواهشمند است اقدامات لازم در جهت تأمين امكانات فوق انجام فرماييد.»[۲۸]
گزارش- 137
دومين كاروان حماسهسازان عاشورا از استانهاي خراسان، اصفهان، گيلان، زنجان، سمنان و شهرهاي همدان، گرگان، بوشهر، جهرم، آشتيان و طالش عازم جبهههاي جنگ شدند. در اين اعزامها كه با بدرقه گرم مردم صورت گرفت نيروهاي رزمي - تخصصي متشكل از افراد داوطلب مردمي و اعضا سپاه پاسداران، جهاد سازندگي و برخي ادارات دولتي حضور داشتند. از استان اصفهان هفت گردان نيروي رزمي، تخصصي و آموزشي از بسيج سپاه ناحيه طي مراسمي باشكوه در ميان بدرقه پرشور و فريادهاي "جنگ، جنگ تا پيروزي" و "مرگ بر امريكا" ي مردم از پادگان 15 خرداد عازم جبهههاي جنگ شدند. در اين مراسم نيروهاي رزمنده نيز با سردادن شعارهاي "ما حافظ منافع خليجيم - جان بر كفان عاشق بسيجيم" و "با قايق سريع انتحاري - امريكا از خليج دهيم فراري "اعلام كردند كه تا آخرين قطره خون خويش در راه اعتلاي اسلام و جمهوري اسلامي خواهند ايستاد.[۲۹]
گزارش- 138
آقاي هاشمي رفسنجاني فرمانده عالي جنگ در ديداري كه سفير آلمان با وي داشت گفت: «وضعي كه امريكا با تجمع اعضاي ناتو در خليج فارس بهوجود آورده ما را به شدت نسبت به نيت آنها بدبين كرده است و ما خود را براي درگيري جدي با آنها آماده ميكنيم.» آقاي هاشمي افزود: «آنها برخلاف حق به خليج فارس آمدهاند و تصور ملت ما اين است كه چون عراق نتوانست جمهوري اسلامي را تضعيف كند اكنون امريكا و اذنابش مستقيماً وارد عمل شدهاند. حضور ناوها در خليج فارس از اشتباهات خطرناك امريكا و غرب است و قرائن نشان ميدهد كه وقوع حوادث ديگر اجتنابناپذير است. اقدام امريكا در زدن كشتي تجاري ايران و غرق كردن آن نكات بسياري را نشان ميدهد. ما فكر ميكنيم سياست امريكا به دست عدهاي نادان و مغرور افتاده و آنها هم دارند اروپا را به دنبال خود ميكشند.» رئيس مجلس شوراي اسلامي سپس با تشريح مواضع جمهوري اسلامي در قبال آتشبس و اقدامات سازمان ملل متحد گفت: «ما فكر ميكنيم راه را براي تلاش كساني كه با حسن نيت بخواهند قضيه را حل كنند باز كردهايم. الان شوراي امنيت و سازمان ملل در يك آزمايش قرار دارند؛ اگر حسن نيت داشته باشند، عراق را به عنوان آغازگر جنگ معرفي ميكنند، اين كار سختي نيست. همين كاري كه كشور شما كرد. آقاي "گنشر" چند سال پيش عراق را به عنوان متجاوز معرفي كرد و امسال هم با صداقت بر همان مواضع تأكيد كرد. شوراي امنيت و ديگران نميخواهند به حق نزديك شوند و اين موضع آنهاست كه باعث شده ما به اروپا سوءظن پيدا كنيم.»[۳۰] سفير آلمان نيز ضمن تشكر از كمكهاي جمهوري اسلامي براي آزادي گروگانهاي آلماني در لبنان گفت: «من مأموريت دارم كه رضايت دولتم از مذاكرات آقاي "گنشر" با آقايان خامنهاي و ولايتي در نيويورك را ابلاغ كنم.»[۳۱]
گزارش- 139
در خليج فارس دو نفتكش عظيم به نامهاي "وسترن سيتي" ثبت شده در ليبريا و "كيجي هارو مارو" متعلق به ژاپن هدف حمله قايقهاي توپدار قرار گرفتند.[۳۲] نيروي دريايي سپاه پاسداران در گزارشي از اين حمله آورده است: «ساعت 5:30 بعدازظهر چهارشنبه 8/7/1366 يك كاروان كشتيهاي نفتكش به استعداد سه فروند كه پس از بارگيري قصد ترك خليج فارس را داشتند، در حوالي رأس شيخ مسعود هدف قرار گرفتند كه به دو نفتكش خساراتي وارد شد. يكي از اين دو نفتكش "وسترن سيتي" نام دارد. در جريان اين حمله دو ناو امريكايي در فاصلهاي نزديك از نفتكشها بودند كه پس از حمله به سمت آنها حركت كردند.[۳۳] شركت ميشو (Missho) صاحب نفتكش "كيجي هارو مارو" نيز ضمن تأييد اين حمله اعلام كرد: «اين كشتي نفت خام عربستان و ابوظبي را بارگيري نموده و براي ژاپن حمل ميكرد كه هدف هجوم پنج قايق توپدار قرار گرفت. اين حمله كه در نزديكي تنگه هرمز صورت گرفت تلفات انساني نداشت.»[۳۴] نفتكش "وسترن سيتي" نيز پس از بارگيري نفت خام ابوظبي در ساعت 24 به وقت گرينويچ در 30 مايلي ترمينال صادراتي هرمز هدف حمله قرار گرفت و آسيب ديد. اين نفتكش قرار بود پس از انجام تعميرات جزئي در ترمينال هرمز و بارگيري حدود يك ميليون بشكه نفت خام ايران عازم ژاپن شود.[۳۵] به گزارش رويتر، اين دو كشتي با ارسال پيام اعلام كردند كه مورد حمله قرار گرفتند و به هنگام حمله تعدادي رزمناو امريكايي در اطراف آنها در تردد بودند و پيامهاي ميان نفتكشها و رزمناوهاي امريكايي شنيده و ضبط شده است.[۳۶] با گسترش حمله به كشتيها در خليج فارس ناوگان كشورهاي غربي به كشتيهاي تجاري توصيه كردهاند در مقابل محلهاي اقامت خدمه، كيسه شني قرار داده و از قبل قايقهاي نجات را براي استفاده در مواقع اضطراري آماده كنند.[۳۷]
گزارش- 140
امريكا ضمن اسكورت نفتكشهاي كويتي در تدارك ايجاد پايگاه متحرك در خليج فارس است. در سومين روز از عمليات مينيابي كشتيهاي انگليسي و امريكايي در آبهاي خليج فارس، دو كاروان از نفتكشهاي كويتي تحت اسكورت ناوگان امريكا به حركت خود ادامه دادند. خبرگزاري فرانسه در گزارشي با عنوان "خليج فارس جولانگاه كشتيهاي امريكايي" نوشت: «يك ناو جنگي اسكورتكننده كشتي حمل گاز "گاز پرنس" عازم دهانه خروجي خليج فارس بود و سه نفتكش مورد حمايت پنج ناو نيز به طرف كويت ميرفتند. عليرغم تأكيد پنتاگون مبني بر نبودن دليل عيني بر وجود مين در آبهاي كويت، منابع كشتيراني از وجود كشتيهاي مينياب امريكايي و انگليسي در آبهاي ياد شده در مركز خليج فارس خبر دادند.»[۳۸] به علاوه در پي خودداري كشورهاي عربي حوزه خليج فارس از دادن پايگاه به امريكا در اين منطقه براي عمليات امداد و كمكرساني به ناوگان دريايي اين كشور، مقامات پنتاگون اعلام كردند نيروي نظامي امريكا در خليج فارس با استفاده از دو كشتي بزرگ تجاري كه در سواحل بحرين مستقر شده اقدام به ايجاد پايگاههاي دريايي متحرك براي كشتيهاي گشتي و مينروبها كرده است.[۳۹] راديو "مونتكارلو" به نقل از نشريه اشترن چاپ آلمان با ابراز ترديد در اهداف اعلام شده واشنگتن در خليج فارس گفت: «يك نيروي ويژه امريكايي در حال حاضر در نزديكي يكي از درياچههاي آلمان غربي آموزشهاي لازم دريايي ميبيند تا بتواند در آينده به عنوان سرپلي در هر عمليات پياده كردن نيرو در سواحل ايران مورد استفاده قرار گيرد. اشترن افزوده است: تعدادي از اين نيروهاي ويژه پس از اتمام آموزشهاي خود در آلمان غربي به منطقه خليج فارس اعزام شدهاند.»[۴۰]
گزارش- 141
در چارچوب اجراي قطعنامة 598 شوراي امنيت سازمان ملل، اين شورا طرح تشكيل هيئت تحقيق بينالمللي را تهيه كرد. روزنامة "الخليج" چاپ شارجه به نقل از منابع آگاه در سازمان ملل متحد نوشت: «وزيران خارجه پنج كشور بزرگ عضو دائمي شوراي امنيت طرح تشكيل هيئت تحقيق بينالمللي به منظور مشخص كردن آغازگر جنگ را تهيه كردهاند. بر اساس طرح مزبور همزمان با آغاز مأموريت هيئت، يك آتشبس در جبهههاي جنگ برگزار ميشود و نيروهاي ايراني و عراقي به پشت مرزهاي بينالمللي بازخواهند گشت.» اين روزنامه اقدام شوراي امنيت براي تهيه اين طرح را دليل به تعويق افتادن اجراي مجازات عليه مخالفِ قطعنامه 598 عنوان كرد و به نقل از منابع آگاه در سازمان ملل نوشت: «دبيركل سازمان ملل متحد نسخهاي از طرح مزبور را براي مقامات ايراني ارسال كرد.»[۴۱]
گزارش- 142
وزير خارجه ايتاليا با ارائه گزارشي از سفر خود به سازمان ملل، ضمن حمايت از اقدامات دبيركل خاتمة فوري اين درگيري را غيرممكن دانست. "جوليو آندرئوتي" جنگ ايران و عراق را يك واقعيت غيرمعقول توصيف كرد كه پس از هفت سال بياعتنايي ناگهان مورد توجه افكار عمومي و دولتها قرار گرفته است. وي گفت: «جنگي كه تا بدين حد طولاني شده است با تلنگر زدن به عصاي جادويي نميتواند خاتمه يابد. برقراري صلح نميتواند نتيجه يك آتشبس موقت و مبتني بر پايههاي بيثبات باشد.» وزير خارجه ايتاليا در ادامه با اشاره به سخنراني رئيسجمهور ايران در اجلاس مجمع عمومي سازمان ملل، توافق نهايي اعضاي دائمي شوراي امنيت با ادامه اقدامات دبيركل را يك نكته مثبت ناميد و گفت: «اگر چه در اظهارات رئيسجمهوري اسلامي ايران مواضع سختي شنيده شده، ليكن در اين سخنراني جملات اميدواركنندهاي جهت ادامه فعاليتهاي پرز دكوئيار ملحوظ بود.» وي سپس با اشاره به مذاكرات خود با سران ديپلماسي امريكا، شوروي، آلمان غربي و ژاپن تمايل سه كشور را به انجام تمامي اقدامات ممكن براي برقراري آتشبس و قبل از اعمال تحريم نظامي عليه ايران مورد توجه قرار داد و گفت: «طي اجلاس نيويورك گامهاي بيشتري جهت تشكيل كميسيون مأمور تعيين مسئول جنگ برداشته شده است و در اين راستا وزير خارجه ايران ايده برقراري آتشبس توأم با آغاز كار چنين كميسيوني را پذيرفته است. در چنين شرايطي بازگشت نيروهاي نظامي به حدود مرزي به يك نكته ظريف مبدل خواهد شد، چرا كه عراق خواهان خروج نيروهاي نظامي همزمان با برقراري آتشبس است و ايران تمايل دارد درباره اين مسئله در مراحل بعدي مذاكره كند.» از نظر آندرئوتي شوراي امنيت در حال حاضر در برابر يك ابهام كه براي تحقق قطعنامه 598 بسيار حياتي است قرار دارد. چنانچه برقراري يك آتشبس عملي مبتني بر تفاهم كه از يك سو با ايجاد كميسيون مأمور تعيين متجاوز و از سوي ديگر با خروج نيروهاي ايراني از سرزمين عراق همراه باشد، اين ابهام رفع خواهد شد. وزير خارجه ايتاليا تأكيد كرد كه كشور متبوعش حول چنين فرضيهاي به حمايت خود از اقدامات دبيركل ادامه خواهد داد.[۴۲]
گزارش- 143
هيئتي از اتحادية عرب متشكل از وزيران كشورهاي عضو كميتة هفتجانبه امروز با دبيركل سازمان ملل متحد ديدار كردند. در اين ديدار اتحاديه عرب ضمن مخالفت با هرگونه تغيير در قطعنامه 598 شوراي امنيت، آن را اساس و بنياني براي پايان دادن به جنگ ايران و عراق از طريق مذاكره اعلام كرد. "كلوديس مقصود" نماينده اتحاديه عرب در سازمان ملل در پي گفتوگوي هيئت مذكور با دبيركل سازمان ملل گفت: «ما معتقديم ترتيبي كه در طرح اجرايي دبيركل مدنظر قرار گرفته است منطبق با قطعنامه 598 ميباشد، در حالي كه هرگونه تغيير عمده در ترتيب مفاد اين طرح به يك قطعنامه ديگر خواهد انجاميد. در قطعنامه مصوبه شوراي امنيت، در مرحله اول برقراري آتشبس فوري و پس از آن خروج نيروهاي متخاصم به پشت مرزهايشان خواسته شده است كه در اين قطعنامه همچنين از دبيركل خواسته شده يك كميسيون مسئول تحقيق درباره مسئوليت آغاز جنگ تشكيل دهد.»[۴۳]
گزارش- 144
موج تبليغات رسانههاي رسمي كويت عليه جمهوري اسلامي ايران همچنان ادامه دارد. خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي از كويت نوشت: «تلويزيون دولتي كويت در برنامههاي خود جزيره ايراني "ابوموسي" را جزيره متعلق به اعراب خواند و گفت: "ايران اين جزيره عربي را از سال 1971 به اشغال خود درآورده است." در اين حال مطبوعات كويت از حدود يك ماه پيش طي مقالات و گزارشهاي متعددي افكار عمومي را به سوي جزاير سهگانه ايران (تنب بزرگ و كوچك و ابوموسي) جلب كرده و آنها را جزاير عرب اشغال شده به وسيله ايران معرفي مينمايند. نويسندگان اين مقالات به طور منظم و هماهنگ مدعي ميشوند كه اين جزاير بايد از زير سلطه ايران خارج شده و به اعراب منطقه پس داده شود. مطبوعات كويت از كشورهاي عربي خواستند تا از طرحي براي آزاد كردن جزاير سهگانه ايران حمايت نمايند. روزنامههاي كويت اعراب را به استفاده از زور براي پس گرفتن جزاير ايراني در خليج فارس دعوت كردند.»[۴۴] از سوي ديگر، كويت در پي تمركز تمام توجهات اعراب به جنگ ايران و عراق و ايجاد يك انسجام عربي در مقابل ايران است كه از نظر ديپلماتهاي عربي بدون مشاركت سوريه امكانپذير نيست.[۴۵] سوريه نيز با اشاره به اهداف امريكا در خليج فارس و تعقيب آنها از طريق گسترش جنگ به صورت عربي - فارسي مسئله اصلي اعراب را اسرائيل دانسته و از ايران به عنوان متحدي در مقابله با اسرائيل ياد ميكند. روزنامه الثوره چاپ دمشق در اين مورد نوشته است: «هدف امريكا و دنبالهروهاي آن اين است كه كنفرانس آتي سران عرب را در خط امريكا قرار داده، اعراب را به حمايت از حضور نظامي امريكا در خليج فارس و قطع روابط با ايران و ايجاد جنگ عربي - فارسي وادارد. واشنگتن پس از اينكه با جنگ صدام نتوانست از انقلاب اسلامي ايران به دليل برچيدن پايگاه استراتژيك امريكا در اين كشور انتقام بگيرد، اكنون درصدد تحقق آن از طريق گسترش جنگ و عربي - فارسي كردن آن است. اگر اين مسئله تحقق يابد اعراب در حقيقت ضمن پشت كردن به اسرائيل خود را به خصومت ايراني و مشكلاتي خواهد افكند كه خطرهاي آن به مراتب بيشتر از نبرد اعراب و اسرائيل خواهد بود.» الثوره اضافه كرده است: «حل بحران خليج فارس بدون تفاهم با ايران امكانپذير نيست و بهكار بردن لغت جنگ، تهديد و دخالت امريكا و غرب، اين بحران را حل نخواهد كرد.»[۴۶]
منابع و مآخذ روزشمار 1366/07/08
- ↑ سند شماره 438825 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: فرماندهي كل سپاه، 8/7/1366.
- ↑ سند شماره 1515/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه نيروي زميني (اسدالله احمدي)، 31/6 تا 11/7/1366، ص 96و 97.
- ↑ سند شماره 440/گ مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش دورهاي راوي قرارگاه نيروي زميني (اسدالله احمدي)، ص 101و 102.
- ↑ مأخذ 2، ص 97و 98.
- ↑ سند شماره 226530 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت سياسي ستاد كل سپاه، نشريه "بررسي جنگ"، شماره 4، 9/9/1366، ص 22.
- ↑ مأخذ2، ص100 و 101.
- ↑ مأخذ2، ص102 تا 104.
- ↑ مأخذ2، ص104 تا 108.
- ↑ مأخذ2، ص110.
- ↑ مأخذ 2، ص 114و 115.
- ↑ مأخذ 2، ص 109.
- ↑ مأخذ 2، ص 111.
- ↑ سند شماره 106396 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي سپاه دوم سيدالشهدا(ع) (سيفاللهي)، به فرمانده نيروي زميني سپاه (شمخاني)، 8/7/1366، ص1و2.
- ↑ سند شماره 029364 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبهاي 6080، معاونت اطلاعات نيروي زميني سپاه، 11/7/1366، ص 9؛ و - سند شماره 029295 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت اطلاعات قرارگاه كربلا، 8/7/1366.
- ↑ واحد اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، ص 1؛ و - سند شماره 97573 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: سپاه ناحيه چهارم بعثت، اطلاعات، 12/7/1366.
- ↑ سند شماره 97636 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: سپاه يازدهم امام حسن عسكري(ع) كردستان، اطلاعات، 8/7/1366.
- ↑ واحد سياسي دفتر تبليغات حوزه علميه قم، نشريه "گزارش"، شماره 58، 24/7/1366.
- ↑ سند شماره 97557 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: سپاه يازدهم امام حسن عسكري، اطلاعات 8/7/1366 و - سند شماره 97574 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي قرارگاه حمزه به فرماندهي كل سپاه، 8/7/1366.
- ↑ سند شماره 144647 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "آمار عملياتهاي انجام شده توسط گروههاي مخالف عراقي،" 11/8/1366؛ و - روزنامه جمهوري اسلامي، 13/7/1366.
- ↑ سندهاي شماره 029306 و 029301 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: 8/7/1366، از فرماندهي سپاه پانزدهم رمضان - معاونت اطلاعات، به فرماندهي نيروي زميني سپاه - معاونت اطلاعات.
- ↑ سند شماره 028836 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: پيامهاي صادره از قرارگاه خاتم به قرارگاه رمضان، 8/7/1366، ص 148.
- ↑ همان، ص 47.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 9/7/1366، ص 18.
- ↑ همان، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارشهاي ويژه"، شماره 195، 9/7/1366، ص 5، بغداد - خبرگزاري فرانسه، 8/7/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات 8/7/1366، ص 2. خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نشريه "بررسي جنگ"، شماره 2، 9/8/1366، ص 22.
- ↑ سند شماره 147558 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: فرماندهي سپاه پاسداران ناحيه سمنان، 8/7/1366.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 9/7/1366، ص 2؛ و - روزنامه جمهوري اسلامي، 11/7/1366، ص 2.
- ↑ مأخذ 23، ص 3، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ روزنامه كيهان، 9/7/1366، ص 17.
- ↑ سند شماره 91450 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نيروي دريايي سپاه؛ "آمار كشتيهاي سانحه ديده در خليج فارس"، 18/10/1368.
- ↑ سند شماره 143664 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: فرمانده نيروي دريايي سپاه، ،به فرمانده كل سپاه، 9/7/1366.
- ↑ Sreed har kapil kaul Tanker War Aspecty of iraq - Iran War (1980) new delhi, ABC Publishing house, 1989.
- ↑ مأخذ 23، ص 2، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارشهاي ويژه"، شماره 196، 10/7/1366، ص 6، نيكوزيا - خبرگزاري رويتر، 9/7/1366.
- ↑ همان، ص 43، لندن، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 8/7/1366.
- ↑ همان، ص 44، منامه - خبرگزاري فرانسه، 9/7/1366.
- ↑ دفتر مطالعات سياسي و بينالمللي وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي ايران، نشريه وزارت خارجه، 14/7/1366.
- ↑ مأخذ 21، ص 25، بخش عربي راديو مونت كارلو، 8/7/1366.
- ↑ مأخذ 25، ص 8، روزنامه الخليج.
- ↑ مأخذ 36، ص 16، رم - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 9/7/1366.
- ↑ مأخذ 36، ص 14، نيويورك (سازمان ملل) - خبرگزاري فرانسه، 9/7/1366.
- ↑ مأخذ 25، ص 29، كويت، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 8/7/1366.
- ↑ مأخذ 23، ص آخر، كويت - خبرگزاري رويتر.
- ↑ مأخذ 23، ص آخر، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از روزنامه الثوره چاپ دمشق.