1366.06.09
| روزشمار جنگ سال 1366 1366.06.09 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | نه شهریور |
| تاریخ شمسی | 1366.06.09 |
| تاریخ میلادی | 31 اوت 1987 |
| تاریخ قمری | 6 محرم 1408 |
گزارش- 583
عراق با حمله به جزيره خارك و يدك‌كش "خضرا" و يك فروند كشتي پانامايي، به حملات هوايي خود در خليج‌فارس ـ كه از دو روز قبل شروع شده است ـ ادامه داد. امروز در ساعت 7:32 يك فروند يدك‌كش ايراني به‌نام خضرا در نزديكي سواحل بوشهر هدف حمله جنگنده‌هاي عراقي قرار گرفت كه پس از حدود پنج ساعت آتش‌سوزي، منهدم شد. در اين حمله شش تن از كاركنان "اداره كل بنادر و كشتي‌راني استان بوشهر" كه سرنشينان يدك‌كش بودند، شهيد شدند.[۱] همچنين در نزديكي جزيره خارك، هواپيماهاي عراقي با حمله به يك فروند كشتي پانامايي به‌نام "رودسي" خسارات سنگيني به آن وارد آوردند.[۲] بيمه لويدز لندن حمله به كشتي پانامايي را بدون ذكر ميزان تلفات و خسارات آن، تأييد كرد.[۳] دشمن در آخرين ساعات امروز به جزيره خارك نيز حمله كرد، اما موشك شليك‌شده از هواپيما به تأسيسات نفتي جزيره اصابت نكرد و به كسي هم آسيب نرسيد.[۴] در پي اين حمله‌ها، سخن‌گوي نظامي عراق (عبدالجبار محسن) گفت: «عراق حملات و بمباران‌هاي شديد خود را عليه شهرهاي ايران از سرخواهد گرفت. عراق در پاسخ به هرگونه حمله عليه بغداد قادر به زدن شهرهاي ايران با ده‌ها تن مواد منفجره است.» وي افزود: «فعاليت نيروي هوايي عراق فعلاً به هدف‌هاي اقتصادي كه ايران از آن در تجاوز خود عليه عراق استفاده مي‌كند محدود است. عراق حمله به اين هدف‌ها را تا زماني كه تهران اجراي قطع‌نامه شوراي امنيت را بپذيرد ادامه خواهد داد.»[۵] نيروي هوايي عراق در سال گذشته (از سپتامبر 1986 تا اوت 1987 ميلادي، برابر با شهريور 1365 تا شهريور 1366) حدود 23 هزار و 400 حمله به ده‌ها مركز اقتصادي، نفتي و نظامي در ايران انجام داده است. خبرگزاري فرانسه با اعلام اين خبر به نقل از خبرگزاري عراق گزارش داد: «طي مدت ياد شده، 88 هدف دريايي نيز در خليج‌فارس مورد حمله قرار گرفته است. همچنين در ماه‌هاي ژانويه و فوريه گذشته (دي و بهمن) نيروي هوايي عراق 54 شهر ايران ـ از جمله 14 بار تهران ـ را بمباران كرده است.»[۶] كشتي كانتينربر كويتي به‌نام "جبل‌علي" هم‌زمان با حركت پنجمين كاروان كشتي‌هاي كويتي تحت حفاظت امريكا در خليج‌فارس، هدف حمله قرار گرفت. خبرگزاري آسوشيتدپرس از "منامه" به نقل از آگاهان تجارت دريايي خليج‌فارس گزارش داد: «يك قايق تندرو در اولين حمله تلافي‌جويانه ايران از زمان آغاز حملات هوايي اخير عراق، يك كشتي باربري حامل پرچم كويت را هدف حمله قرار داد. اين منابع كه خواستند نام‌شان فاش نشود، گفتند كشتي كانتينربر 24350 تني جبل‌علي متعلق به شركت كشتي‌راني "يونايتد عرب" مستقر در كويت، هدف حمله يك قايق تندرو حامل پاسداران انقلاب در ساحل "ام‌القوين" امارت در نزديكي تنگه هرمز قرار گرفته است. هفت كشور خليج‌فارس از جمله عراق از مالكين اين شركت هستند. منابع مذكور اعلام كردند كه قايق تندرو ايران از جزيره ابوموسي ـ كه قبلاً هم براي انجام حملاتي استفاده مي‌شد ـ حركت كرده است.»[۷] در اين حمله، دو سوراخ به پهناي بيش از نيم متر در بدنه كشتي جبل علي ايجاد شد و خساراتي نيز بر محموله آن وارد آمد.[۸] خبرگزاري فرانسه نيز ادعا كرد كه ايران مسئول حمله به كشتي كويتي مي‌باشد. اين خبرگزاري افزود: «به دنبال از سرگيري جنگ نفت‌كش‌ها در خليج‌فارس توسط عراق، ايران اعلام كرد كه دست به اقدامات تلافي‌جويانه خواهد زد. معمولاً ايران نيز ضربه‌اي كه توسط عراق عليه صادرات نفت اين كشور وارد آيد، با حمله به كشتي‌هايي كه در مسير كويت تردد مي‌كنند جواب مي‌دهد.»[۹] خبرگزاري رويتر نيز در اين باره گزارش داد: «كويت در نامه‌اي به دبيركل سازمان ملل، با يادآوري اين‌كه يك قايق مسلح ايراني با راكت و مسلسل كشتي تجاري جبل‌علي را مورد حمله قرار داده است، به آن اعتراض كرد.»[۱۰]
گزارش- 584
در پاسخ به حملات اخير عراق، توپخانه‌هاي ارتش و سپاه به‌طور هم‌آهنگ تأسيسات اقتصادي، صنعتي و نفتي جنوب عراق را گلوله‌باران كردند. خبرگزاري جمهوري اسلامي در اين باره از جبهه‌هاي جنوب گزارش داد: «رزمندگان اسلام با ايجاد يك خط آتش از "ام‌القصر" تا "القرنه"، كارخانه‌هاي كاغذ‌سازي، تأسيسات نفتي "الزبير"، مركز آموزشي لشكر پنجم "محمد‌القاسم"، پايگاه‌هاي ام‌القصر و بصره، نيروگاه برق "الحارثه"، كارخانه آلومينيوم‌سازي بصره و كارخانه كبريت‌سازي ام‌القصر را هدف قرار داده و خساراتي به اين تأسيسات صنعتي وارد كردند.[۱۱] يك مقام ارشد در قرارگاه خاتم‌الانبيا اعلام كرد: «گلوله‌باران مراكز صنعتي ـ نظامي و اقتصادي بصره كه به تلافي شرارت‌هاي رژيم عراق آغاز شده، در ساعت 16 امروز قطع شد.»[۱۲]
گزارش- 585
دلايل افزايش حملات هوايي عراق به مراكز اقتصادي ايران و كشتي‌راني در خليج‌فارس، واكنش ايران به اين حملات و پي‌آمدهاي آن بر صدور نفت از منطقه، همچنين تلاش كشورها و مجامع بين‌المللي براي پايان دادن به جنگ، از موضوعات مهم محافل خبري داخلي و خارجي است. روزنامه رسالت در سرمقاله خود شروع حملات عراق را واكنشي شمرد در برابر فعاليت پردامنه سياسي ايران در عرصه بين‌المللي و نيز توجيهي براي حضور گسترده نيروهاي امريكا در خليج‌فارس: «اولاً امريكا كه در صدد فراهم كردن اتفاق‌نظر كشورها پيرامون صدور قطع‌نامه جديد و ايجاد زمينه لازم براي اقدامات نظامي است، خود را شكست‌خورده مي‌بيند؛ در ثاني، پايان حملات 45 روزه عراق در خليج‌فارس موجب آرامش نسبي شده بود و استمرار چنين امنيت و آرامشي، به‌طور اصولي و عقلي حضور نيروهاي غربي را به آن گستردگي، غيرقابل توجيه مي‌كرد.»[۱۳] روزنامه جمهوري اسلامي نيز شروع مجدد حملات هوايي عراق را موجب خلع‌سلاح سياسي ـ تبليغاتي اين كشور در انظار عمومي، دانست و خواستار تكميل پيروز‌ي‌هاي سياسي ـ تبليغاتي با اقدام مؤثر نظامي عليه شركاي عراق در منطقه، به‌خصوص كويت، شد.[۱۴] راديو بي.بي.سي. نيز در اين باره گفت: «حوادث سه روز اخير لاجرم ضربه‌اي است بر اقدامات ديپلماتيك كه در طول شش هفته اخير در داخل و حول‌و‌حوش شوراي امنيت اجرا شده است. با از سرگيري حملات عراق، ظاهراً هرگونه كوشش كشورهاي غربي و عربي براي ترغيب شوراي امنيت به تحريم فروش اسلحه به دو كشور درگير جنگ، ناكام مي‌ماند.»[۱۵] "مايكل شريدان" خبرنگار روزنامه "اينديپندنت" در مصاحبه با راديو بي.بي.سي، با اشاره به هدف قرارگرفتن كشتي كويتي جبل‌علي در خليج‌فارس، گفت: «ايراني‌ها از زماني كه عراقي‌ها حملات خود را مجدداً آغاز كرده‌اند، پيوسته گفته‌اند به شدت مقابله به مثل خواهند كرد. اما آنها خيلي مراقب‌اند تا به روشني قصد خود را عنوان نكنند. آنها در واقع اختياراتي دارند؛ براي مثال از انجام حملات موشكي عليه بغداد گرفته تا تنبيه عادي از طريق توپخانه عليه هفت شهر عراق تا اعمالي شبيه اقدام امروز كه دقيقاً به هدف خورد، اما ضربه مهلكي نبود. همچنين قابل ذكر است كه پاسداران انقلاب به روشني قصد قرار گرفتن در معرض خطر درگيري با نيروهاي امريكايي را نداشتند. اين حمله در بخشي از خليج[فارس] صورت گرفت كه حداقل 300 مايل دورتر از محل كنوني تازه‌ترين كاروان تحت اسكورت امريكا است و به‌نظر مي‌رسد كه هيچ خطر برخورد با اين كاروان وجود نداشت.» خبرنگار اينديپندنت سپس در مورد اعتبار اين تهديدها گفت: «من فكر مي‌كنم احمقانه است كه آن را تبليغات صرف تلقي كنيم، اما همان‌طور كه ايراني‌ها نشان داده‌اند، در ادامه حملات در خشكي و دريا عليه منافع عراق، هوشيار بوده‌اند.»[۱۶] "ساندي تايمز"، محتمل‌ترين اهداف ايران را در "مقابله به مثل"، كشتي‌هاي كويتي يا سعودي دانست و دليل آن را تلاش اين دو كشور براي صدور نفت عراق اعلام كرد.[۱۷]
گزارش- 586
حملات هوايي عراق به مراكز نفتي موجب كمبود سوخت در برخي شهرهاي ايران شده است. خبرگزاري جمهوري اسلامي در اين باره از همدان گزارش داد: «به دنبال حملات روز گذشته هواپيماهاي عراقي به دو واحد اقتصادي در همدان، صفوف نسبتاً طويلي در مقابل جايگاه‌هاي فروش بنزين در اين شهر تشكيل شد. قطع پي در پي جريان برق ـ كه ظاهراً از آسيب ديدن پست انتقال برق همدان ناشي مي‌شود ـ و انتشار شايعاتي مبني‌بر از سرگيري مجدد حملات عراق به مناطق مسكوني نيز تأثير مستقيم در تشكيل اين صفوف دارد.»[۱۸] از سوي ديگر، تشنج به‌وجود آمده در خليج‌فارس، قيمت نفت را در سطح جهان اندكي افزايش داده است. گزارش رويتر از نيويورك حاكي از افزايش قيمت "نفت برنت" درياي شمال نسبت به روز جمعه است.[۱۹] اين خبرگزاري به نقل از آگاهان بازرگاني در توكيو، گزارش داد: «نگراني‌ها از بروز يك جنگ تمام‌عيار نفت‌كش‌ها در خليج‌فارس، تقاضاي خريد نفت خام از خاورميانه را افزايش داده و باعث شده است در بازار آزاد توكيو قيمت بشكه‌اي 25 سنت افزايش يابد. گزارش‌هاي مربوط به حملات هواپيماهاي عراقي به تأسيسات اقتصادي ايران در اوايل هفته جاري، اين نگراني را به‌وجود آورده كه ممكن است ايران دست به حملات تلافي‌جويانه عليه نفت‌كش‌هاي كشور ثالث بزند.»[۲۰] "دكتر سوبروتو" وزير معادن و انرژي اندونزي ـ كه قبلاً رياست اوپك را بر عهده داشت ـ نيز با بيان اين مطلب كه تشنج در منطقه خليج‌فارس مي‌تواند به ثبات قيمت نفت جهاني لطمه بزند، گفت: «به‌نظر مي‌رسد قيمتهاي نفت‌خام به لحاظ جنجال‌هايي كه در اطراف نتايج اجلاس آتي كميته قيمت‌گذراي و همچنين تشنج در خليج‌فارس ايجاد شده، رو به افزايش است.» وي كاهش قيمت را نيز ممكن دانست: «افزايش قيمت‌ها، برخي از توليدكنندگان را بر آن داشت تا به منظور فروش توليدات خود با قيمتهاي كنوني، به توليد خود بيفزايند كه اين كار مي‌تواند به كاهش قيمت‌ها منجر شود.»[۲۱]
گزارش- 587
پس از دولت‌هاي انگلستان، فرانسه، ايتاليا و هلند، دولت بلژيك نيز تمايل خود را براي اعزام كشتي مين‌جمع‌كن به خليج‌فارس در چارچوب اتحاديه اروپاي غربي اعلام كرد.[۲۲] خبرگزاري فرانسه به نقل از "مارتنر" نخست‌وزير اين كشور، گزارش داد: «هر نوع تصميم‌گيري جداگانه در مورد اعزام مين‌جمع‌كن به خليج‌فارس بي‌معنا است.» وي با اشاره به تصميمات جداگانه هر يك از كشورهاي اروپايي در اين خصوص، گفته است: «همواره صحبت از همكاري‌هاي بزرگ ميان اعضاي اتحاديه اروپا در زمينه مسائل دفاعي مي‌شود، اما بهتر است اين همكاري صورت واقعيت به‌خود گيرد و نه در اولين فرصت تك‌روي شود.»[۲۳] [ر.ك.به: 23/6/1366 ـ 454]
گزارش- 588
روزنامه آلماني "فرانكفورتر الگماينه" در تحليلي از اوضاع خليج‌فارس، درباره دعوت كويت از امريكا و پي‌آمدهاي افزايش حضور نظامي امريكا در منطقه، نوشت: «افزايش نيروهاي دريايي امريكا در خليج‌فارس نشان داد كه تلاش اين كشور نه در جهت اقدام دفاعي بلكه براي جبران شكست‌هاي خود در طبس و لبنان است. در كويت شنيده مي‌شود كه مي‌گويند: "ما از امريكايي‌ها خواستيم تا نفت‌كش‌هاي ما را حفاظت كنند ولي آنها با كل نيروي دريايي‌‌شان به اين‌جا آمدند." ايرانيان حضور كشتي‌هاي جنگي امريكايي در خليج‌فارس را تهديدي عليه خود مي‌دانند و اين اقدام امريكا خشم ايرانيان را عليه كويت برانگيخته است. حاميان عرب صدام در ابتدا خيال مي‌كردند آمدن امريكايي‌ها به نفع‌شان است، ولي اينك سرافكنده شده و حتي خود را در معرض تهديد مي‌بينند.» اين روزنامه افزود: «لشكركشي امريكا، در داخل ايران نيز منجر به كنار گذاشته شدن رقابت‌‌ها، فراموش كردن خستگي ناشي از جنگ و بالاخره تقويت و آمادگي جنگ ايرانيان شده است. ايران پس از ورود امريكايي‌ها بسيار زيركانه عمل كرده و آبروي آنها را بردند، بدون اين‌كه امريكايي‌ها توان تلافي داشته باشند.» فرانكفورتر الگماينه پي‌آمد ديگر بحران خليج‌فارس را فراهم شدن امكان صدور نفت براي ايران و گسترش نفوذ شوروي در منطقه دانست. به نوشته اين روزنامه، امكان درگيري مستقيم ايران با كشتي‌هاي امريكايي به لحاظ افزايش تعداد اين هدف‌ها، بسيار بيش‌تر شده است و در اين صورت، ايران از نظر سياسي احتمالاً به شوروي نزديك‌تر خواهد شد.[۲۴]
گزارش- 589
رييس مجلس شوراي اسلامي در ديدار با رزمندگان مركز آموزش و كاركنان صنايع "ش.م.ر." سپاه پاسداران، با اشاره به استفاده گسترده دشمن از سلاح‌هاي شيميايي در جبهه‌هاي سردشت و كردستان عراق، تأكيد كرد: «بر اساس يك محاسبه روشن، صريح، عقلي و ديني، ما بايد مجهز به سلاح شيميايي باشيم و هر سلاحي كه كفر جهاني بخواهد عليه مسلمانان به كار گيرد، مسلمانان بايد مجهز به ضد آن اسلحه باشند.» آقاي هاشمي رفسجاني افزود: «ما شكي نداريم كه دشمنان ما وقتي اسلحه شيميايي را وارد ميدان جنگ كردند، محاسبه كرده بودند كه اين سلاح، جمهوري اسلامي را وادار به تسليم مي‌كند، زيرا فكر مي‌كردند اين سلاحي است كه ما در مقابلش قدرت دفاعي نداريم. به‌نظر ما (مسئولان) حركت سپاه پاسداران خيره‌كننده بود كه اين سلاح را سريع از دست دشمن گرفت و هدفي را كه آنان در نظر داشتند، نقش بر آب كرد.» نماينده امام در شوراي عالي دفاع، با اشاره به رويدادها و تحولات خليج‌فارس، گفت: «آنها (ابرقدرت‌ها) به‌نام امنيت و به‌نام پيش‌گيري از گسترش جنگ و به بهانه حمايت از شريان اقتصادي جهان، خلاف ادعاي خود حركت مي‌كنند و تشنج و ناامني را شدت مي‌بخشند.» وي با اشاره به حملات شيميايي عراق و كشتار زائران خانه خدا در مكه معظمه، بر سياست مقابله به مثل در همه زمينه‌ها تأكيد كرد: «اعلام مي‌كنيم كه به هر نحوي كه به ما تجاوز شود، مانند خودشان با آنها برخورد مي‌كنيم و اين حكم قرآن است.» آقاي هاشمي رفسجاني همچنين در ديدار با گروهي از طلاب حجازي مقيم قم، با بيان اين مطلب كه امكانات حجاز در حال حاضر به‌جاي اين‌كه در خدمت اسلام باشد، در خدمت كفر است، گفت: «هر كشوري كه از صف مبارزه جدا مي‌شود، تحت حمايت عربستان قرار مي‌گيرد و با كمك عربستان مشكلات آن برطرف مي‌شود و هر كشوري كه در منطقه به نفغ اسلام و مردم انقلاب بكند، امكانات عربستان به كار مي‌افتد تا او را از پاي درآورد. در همين مسئله انقلاب اسلامي ايران، ما مي‌دانيم كه "كنفرانس طايف" مبدأ همه نا‌ملايمات منطقه است؛ جنگ و خيلي چيزها از آن‌جا شروع شده است. چقدر از پول‌هاي جزيرة‌العرب را برداشته و بمب تهيه كرده‌اند و به سر مسلمانان ايران ريخته‌اند، به جرم اين‌كه مسلمانيم و حاضر نيستيم به امريكا باج بدهيم و يا مي‌خواهيم با اسرائيل بجنگيم.»[۲۵]
گزارش- 590
معاون وزير امورخارجه و نماينده جمهوري اسلامي ايران در سازمان ملل متحد، گزارش مذاكرات خود را در سازمان ملل متحد به اطلاع رييس مجلس رساند. محمدجواد لاريجاني در ديدار با آقاي هاشمي رفسجاني گفت: «در سازمان ملل متحد تفصيل نظرات و مواضع جمهوري اسلامي ايران به اطلاع دبيركل و برخي اعضا رسيد و تأكيد شد كه ايران از يك راه‌حل عادلانه كه متضمن صلح و امنيت درازمدت در منطقه باشد، استقبال مي‌كند.» آقاي هاشمي رفسجاني نيز گفت: «ايران آماده است تا مذاكرات خود را با دبيركل سازمان ملل متحد در تهران ادامه دهد و چنانچه شوراي امنيت فعاليت خود را در جهت محكوم كردن متجاوز متمركز كند، جمهوري اسلامي ايران آمادگي همكاري همه‌جانبه با شوراي امنيت را خواهد داشت.» در اين ديدار همچنين دكتر لاريجاني گزارش مذاكرات خود با وزيران خارجه آلمان غربي و ايتاليا را نيز به آگاهي رياست مجلس رساند.[۲۶] محمدجواد لاريجاني سپس، در يك مصاحبه مطبوعاتي، نتايج سفر خود به نيويورك و چند كشور اروپايي، عملكرد شوراي امنيت در خصوص جنگ ايران و عراق، همچنين مواضع جمهوري اسلامي ايران درباره پايان جنگ را تشريح كرد. وي گفت: «به اعتقاد من هر طرحي كه براي ايجاد صلح در منطقه ارائه مي‌شود بايد داراي سه عنصر زير باشد: 1) تبيين موضوع، يعني چه كسي متجاوز بوده و قرباني تجاوز كيست؟ 2) يك طرح عملي و عادلانه را براي احقاق حق مظلوم ارائه دهد و اين طرح يقيناً بايد با مشورت عناصر اصلي تهيه شده باشد. 3) داراي تضمين عملي براي اجرا باشد. وي افزود: «چه كسي است كه امضا و تعهد صدام و امريكا را براي اجراي طرح بپذيرد؟ و مسلماً اينها نمي‌تواند تضميني براي آينده باشد و لذا بايد ريشه تجاوز مشابه در آينده، خشكانده شود. براي ما قطع‌نامه اهميتي ندارد، مهم، جرياني است كه بر اثر آن، قطع‌نامه تصويب مي‌شود. اگر كشوري بخواهد با صدور قطع‌نامه‌اي عليه ما فشار بياورد، يقيناً كاري از پيش نخواهد برد. ما معتقديم، هيچ كشوري به اندازه ايران تابع صلح نيست، دليل آن هم اين است كه صلح به منافع ما بستگي دارد ولي هر طرحي در خصوص صلح به تصويب برسد، دليل بر آن نمي‌شود كه ما آن را تأييد كنيم. ما خواهان صلحي هستيم كه در آن حق مظلومي از ظالم گرفته شود و ظالم به سزاي اعمال خود برسد. عراق بيش‌ترين ضربه را بر پيكر صلح زده است و قصد ما در دنيا اين است كه ثابت كنيم. عراق خواهان صلح نيست و حملات اخير عراق نيز دقيقاً بيانگر اين مدعاي ماست.» وي درباره ملاقات‌هايش با اعضاي ديگر شوراي امنيت گفت: «با نمايندگان چين و شوروي مذاكرات مفصل و مثبتي داشتيم و مذاكرات با هيئت نمايندگي شوروي پيرامون خليج‌فارس، داراي اصول و ديدگاه‌هاي مشتركي بود و هر دو كشور معتقد هستيم كه حضور نظامي امريكا در منطقه به امنيت منطقه لطمه مي‌زند و ايجاد تشنج از سوي امريكا، ضربه بسيار بدي به شوراي امنيت و قطع‌نامه اخير اين شورا زده است.» دكتر لاريجاني با مثبت خواندن قطع‌نامه 598 نسبت به قطع‌نامه‌هاي قبلي شوراي امنيت و رد ادعاي عراق و برخي از رسانه‌هاي خبري مبني‌بر تعلل ايران در پاسخ به قطع‌نامه 598 گفت: «دنيا شاهد رد قطع‌نامه‌هاي گذشته شوراي امنيت از سوي ايران بوده است و لذا ايران از رد قطع‌نامه شوراي امنيت بنابر ادعاي عراق، هيچ ابايي ندارد. اما جمهوري اسلامي ايران براي تشريح مواضع ديدگاه‌هاي خود به اعضاي شوراي امنيت، تاكنون از پاسخ رسمي به اين قطع‌نامه خودداري كرده است.» معاون بين‌المللي و اقتصادي وزارت خارجه در مورد سفر احتمالي دبيركل سازمان ملل به تهران و تداوم مذاكرات گفت: «مذاكرات ما (مقامات ايراني) با دكوئيار همچنان ادامه خواهد داشت. ما به دكوئيار گفتيم كه شوراي امنيت بايد به نقش اصلي خود كه دفاع از مظلوم است، برگردد. به‌نظر ما اگر شوراي امنيت متجاوز را رسماً اعلام كند، قدم بسيار مؤثري در مورد صلح برمي‌دارد و اين براي ما كافي است؛ چرا كه شوراي امنيت موظف است مقابل هر متجاوزي در دنيا موضع‌گيري كند. ما از دبيركل سازمان ملل براي سفر به تهران دعوت كرديم، ولي گويا امريكا مايل به مسافرت دكوئيار به ايران نيست. ما معتقديم كه شوراي امنيت بايد مسير خود را از بعضي نفوذها جدا كند، در اين صورت است كه شوراي امنيت مورد اعتماد مردم جهان قرار مي‌گيرد.»[۲۷] از سوي ديگر، روزنامه اسپانيايي "ال پائيس" در گزارشي از تهران به نقل از محمد لاريجاني، در مورد گروگان‌هاي غربي در لبنان نوشت: «آزادي دو تبعه آلمان غربي كه در ماه گذشته در بيروت ربوده شده بودند، نبايد به طول انجامد. وي (لاريجاني) گفت: "ما قادريم ربايندگان را متقاعد كنيم تا اين گروگان‌ها را آزاد نمايند و قصد ما آزاد كردن تمامي گروگان‌ها از جمله گروگان‌هاي امريكايي و فرانسوي است. اما ما نمي‌توانيم اين كار را تحت فشار انجام دهيم." وي اظهار داشت كه "ايران دو بار تلاش كرده تا به آزادي گروگان‌هاي امريكايي دست يابد اما به محض اين‌كه تلاش‌هاي ما آغاز مي‌شود، امريكا عليه ما دست به تبليغات زده و ما را تروريست مي‌خواند."»[۲۸] نتايج سفر هيئت ايراني به كشورهاي اتيوپي، كنگو و زيمبابوه تشريح شد. آقاي بشارتي قائم‌مقام وزارت امورخارجه، در بازگشت از سفر آفريقا، در مصاحبه‌اي گفت: «در ديدار با "رابرت موگابه" نخست‌وزير زيمبابوه كه رياست جنبش عدم‌تعهد را نيز برعهده دارد، گفتم كه هرگاه جمهوري اسلامي يك پيروزي مهمي در جنگ با عراق به‌دست مي‌آورد، رژيم عراق از كشورهاي بزرگ دعوت مي‌كند كه به آنها كمك كند.» آقاي بشارتي افزود: «نخست‌وزير زيمبابوه بر اين عقيده بود كه آمريكا، انگليس و فرانسه با حضور نظامي خود در خليج‌فارس، باعث نقض بند پنج قطع‌نامه 598 شوراي امنيت شده‌اند. "هايله ماريام" رييس جمهور اتيوپي نيز تأكيد كرد: "ما مي‌دانيم كه صدام با نقض قراردادهاي بين‌المللي جنگ را آغاز كرده و به هواپيماهاي مسافربري حمله نموده و از سلاح شيميايي عليه ايران استفاده مي‌كند." هايله ماريام در مورد فاجعه مكه هم گفت: "آل سعود به‌دستور اربابش امريكا، فاجعه خونين مكه را براي حفظ رژيم صدام به‌وجود آورده و با آن‌كه سران اين كشورها مي‌دانستند كه در درازمدت اين فاجعه به ضرر آنها خواهد بود، اما حفظ رژيم بعث را بر اين امر ترجيح دادند."»[۲۹]
گزارش- 591
ميزان خريد تسليحاتي عراق چهار برابر ايران است. مجله امريكايي "يو.اس.نيوز" در مقاله‌اي با مقايسه ميزان خريدهاي تسليحاتي ايران و عراق، درباره روابط تسليحاتي آنها با كشورهاي غربي نوشت: «عراق از مشتريان عمده تسليحات خارجي است و در واقع ميزان خريد عراق چهار برابر خريد ايران مي‌باشد، اما از آن‌جا كه واشنگتن در اين جنگ از عراق پشتيباني مي‌كند، ايالات متحده در صدد منع فروش اسلحه به بغداد برنيامده است.»[۳۰] اين روزنامه با ناموفق خواندن تلاش‌هاي امريكا براي تحريم تسليحاتي ايران، افزود: «برخي از كشورهاي اروپايي كه ظاهراً با فروش اسلحه به ايران مخالفت مي‌كنند، در خفا از آن كشور طرف‌داري مي‌كنند و دليل آن، اين است كه توليدكنندگان اسلحه بايستي براي بقاي خود، آن را صادر نمايند. فرانسه كه 300 هزار نفر در صنايع نظامي‌اش كار مي‌كنند، 40 درصد تسليحات خود را به خارج صادر مي‌كند و غالباً براي اين كشور فرق نمي‌كند كه اين سلاح‌ها از كجا سر درآورد. معاملات، نشان‌دهنده آن است كه تحريم تسليحاتي گسترده‌تري كه هم‌اكنون درصدد اعمال آن مي‌باشند، موفقيتي به همراه نخواهد داشت. نه شوروي‌ها و نه چيني‌ها ـ كه حمايت‌شان سرنوشت‌ساز مي‌باشد ـ هيچ‌كدام علاقه‌اي به اعمال چنين تحريمي از خود نشان نداده‌اند. "كرملين" كه هم‌اينك در صدد برقراري روابط گرم‌تري با تهران مي‌باشد، معتقد است كه براي برقراري آتش‌بس بايستي وقت بيش‌تري به ايران داده شود. پكن نيز گمان نمي‌رود كه در موضع جديد خود تغييري بدهد.»[۳۱]
گزارش- 592
"شيرين هانتر" استاد "مركز مطالعات بين‌المللي دانشگاه جرج تاون" امريكا، با اشاره به ناآشنايي سياست‌گذاران امريكا با ايران، و توصيه به آنها براي شناخت بهتر اوضاع كشور، معتقد است كه در خاورميانه خطر اصلي كمونيزم است نه بنيادگرايي و هدف امريكا از حضور در منطقه، جلوگيري از نفوذ شوروي مي‌باشد. وي ضمن بيان اهميت موقعيت ژئوپلتيك ايران و احتمال نزديكي ايران به شوروي در صورت افزايش فشار ايالات متحده، با اين فرض كه خطر شكست ايران در جنگ با عراق كم‌تر از خطر پيروزي آن نيست، گفت: «ايالات متحده بايد اين مطلب را روشن سازد كه نسبت به حفظ تماميت ارضي ايران و همچنين عراق و ديگر كشورهاي عربي، متعهد مي‌باشد و نبايستي از ادعاهاي تجزيه‌طلبانه اعراب نسبت به خوزستان حمايت نمايد. در واقع، نه عراق و نه ديگر كشورهاي عربي هيچ‌گاه از ادعاهاي خود نسبت به اين سرزمين (خوزستان) صرف‌نظر نكرده‌اند. چنين اقدامي وجهه ايالات متحده را در ميان اكثر ايرانيان تقويت خواهد نمود.» وي افزود: «ايالات متحده همچنين بايد فراخواني به صلح را با به رسميت شناختن تجاوز عراق، همراه سازد. تصويرسازي از ايران به عنوان تنها طرف شرور و جنگ‌طلب، مفيد نيست؛ به‌ويژه هنگامي‌كه با برخي اقدامات عراق از قبيل استفاده گسترده از سلاح‌هاي شيميايي، با ملايمت برخورد مي‌شود. ايالات متحده نبايد انزواي اقتصادي يا بدتر از آن، قطع شريان‌هاي اقتصادي ايران را مورد تشويق قرار دهد، اين امر فقط مي‌تواند منجر به هرج و مرج و افزايش شانس كشانده شدن ايران به‌سوي چپ گردد. امريكا همچنين بايد اين مطلب را روشن سازد كه با برخي عمل‌كردهاي سياست ايران مخالف است نه با خود رژيم به‌طور كلي و اين‌كه اگر ايران تصميم بگيرد كه از اقدامات ضدامريكايي خود صرف‌نظر نمايد، ايالات متحده به‌طور جدي مسئله عادي‌سازي روابط را مورد بررسي قرار خواهد داد. با شكست اولين كوشش‌ها جهت فتح باب گفت‌وگو با ايران، هنوز فرصت زيادي براي انجام بسياري كارهاي ديگر جهت پيش‌برد گفت‌وگو بين ايالات متحده و ايران در پيش است، اما سياست‌سازان امريكا بايد نظري بلندمدت و گسترده نسبت به ايران اتخاذ نمايند، نه آن‌كه صرفاً جنگ ايران و عراق را مدنظر داشته باشند. آنها بايستي علاقه‌مند باشند كه پيچيدگي وضعيت ايران را درك نمايند نه آن‌كه ايران را به عنوان تنها منبع دردسر براي ايالات متحده در خليج‌فارس و بقيه خاورميانه تلقي نمايند.»[۳۲]
گزارش- 593
پيش‌مرگان "اتحاديه ميهني كردستان عراق" و " حزب‌الله كرد اين كشور" در دو عمليات جداگانه در استان اربيل، موفق شدند شماري از نيروهاي بعثي را به هلاكت برسانند. نيروهاي اتحاديه ميهني با حمله به بخشداري "صلاح‌الدين"، به مدت چهار ساعت كنترل اين بخش را به دست گرفتند.[۳۳] فرمانده قرارگاه رمضان در گزارشي، با اعلام اين خبر افزود: «مردم صلاح‌الدين كه از نفوذ نيروهاي مبارز به داخل شهر باخبر شده بودند، با حضور در پشت بام‌ها حمايت و پشتيباني خود را از پيش‌مرگان اعلام داشتند. در اين عمليات، نيروهاي اتحاديه ميهني كردستان عراق پس از اعدام دو تن از مسئولين امنيتي اداره استخبارات به‌نام‌هاي "صلاح خليل علي" و "مامنه محمد مصطفي"، ساختمان بخشداري را به آتش كشيده و محل را ترك كردند.»[۳۴] در اين گزارش سپس آمده است: «پيش‌مرگان حزب‌الله كرد نيز با همكاري نيروهاي قرارگاه رمضان به دو پايگاه عراق در "جاده مرگسور ـ ديانا" واقع در شمال استان اربيل حمله كردند. در اين حمله، افراد مستقر در آنها به هلاكت رسيده و تمام تأسيسات آنها منهدم شد. همچنين در اين منطقه نيروهاي مبارز به داخل شهر "شقلاوه" نفوذ كرده و با پرتاب نارنجك به هتلي، سه نفر از مستشاران خارجي را كه مشغول عياشي بودند، كشتند. مردم نيز با آگاهي از حضور نيروهاي حزب‌الله كرد در داخل شهر، به چندين مغازه مشروب‌فروشي حمله كرده و آنها را به آتش كشيدند.»[۳۵] راديو صداي كردستان عراق با اشاره به كوچ اجباري مردم روستاهاي كردنشين شمال اين كشور به جنوب آن، گفت: «رژيم حاكم بر عراق براي اجراي اين نقشه‌هاي جنايت‌كارانه، طرح كوچاندن را به چند مرحله تقسيم كرد ولي در نتيجه موضع‌گيري انقلابي، فقط توانست مرحله اول آن را اجرا كند. براساس اين طرح قرار بود در مراحل بعدي روستاهاي باقي‌‌مانده را به‌طور كامل ويران كرده و خانواده‌هاي كوچ داده‌شده را به اردوگاه‌هايي در جنوب كه بدين منظور در مرز اردن و سعودي تأسيس شده‌اند، انتقال دهد.» اين راديو افزود: «اخبار و اطلاعات موثق تأكيد مي‌نمايد كه رژيم فاشيستي عراق دوباره مي‌خواهد… نقشه انتقال و كوچ دادن را در اوايل فصل زمستان آغاز نمايد.»[۳۶]
منابع و مآخذ روزشمار 1366/06/09
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزاش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 165، 10/6/1366، ص7، بوشهر ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 9/6/1366.
- ↑ سند شماره 91540 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نيروي دريايي سپاه.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 11/6/1366، ص2، خبرگزاري فرانسه.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزاش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 166، 11/6/1366، ص6، بوشهر ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 10/6/1366.
- ↑ مأخذ 1، ص9، بغداد ـ خبرگزاري فرانسه، 9/6/1366.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزاش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 185، 2/7/1366، صص6ـ5، بغداد ـ خبرگزاري فرانسه، 1/7/1366.
- ↑ مأخذ 1، ص19، منامه ـ خبرگزاري آسوشيتدپرس، 9/6/1366.
- ↑ ـ مأخذ 1، صص18ـ17، لندن ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 9/6/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 10/6/1366، ص آخر، خبرگزاري فرانسه.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزاش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 167، 12/6/1366، ص16، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 11/6/1366.
- ↑ روزنامه رسالت، 10/6/1366، ص2، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ پيشين.
- ↑ روزنامه رسالت، 9/6/1366، ص1.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 9/6/1366، صص7ـ1.
- ↑ مأخذ 1، ص25، راديو بي.بي.سي، 9/6/1366.
- ↑ مأخذ 1، صص24ـ23، راديو بي.بي.سي، 9/6/1366.
- ↑ مأخذ 1، صص18ـ17، لندن ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 9/6/1366.
- ↑ مأخذ 1، صص18ـ17، لندن ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 9/6/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 11/6/1366، ص17، راديو بي.بي.سي.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 10/6/1366، ص15، تهران ـ واحد مركزي خبر.
- ↑ پيشين، خبرگزاري فرانسه.
- ↑ روزنامه كيهان، 10/6/1366، ص20، به نقل از خبرگزاري فرانسه.
- ↑ روزنامه رسالت، 10/6/1366، ص آخر، به نقل از خبرگزاري فرانسه.
- ↑ مأخذ 1، صص24ـ23، راديو بي.بي.سي، 9/6/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 10/6/1366، ص2.
- ↑ مأخذ 11، ص2.
- ↑ مأخذ 25، ص3.
- ↑ مأخذ 4، ص51، مادريد ـ خبرگزاري فرانسه، 10/6/1366.
- ↑ مأخذ 25، ص3، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ اداره كل مطبوعات و رسانه‌هاي خارجي وزارت ارشاد اسلامي، "بررسي مطبوعات جهان"، نشريه شماره 1264، 31/6/1366، صص17ـ16.
- ↑ پيشين، صص20ـ18، به نقل از يو.اس.نيوز، چاپ امريكا، 9/6/1366.
- ↑ مأخذ 30، نشريه شماره 1258، 10/6/1366، صص31ـ30.
- ↑ سند شماره 029309 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرمانده سپاه پانزدهم رمضان ـ معاونت اطلاعات، به فرمانده نيروي زميني سپاه ـ معاونت اطلاعات، 8/7/1366.
- ↑ سند شماره 29120 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرمانده سپاه پانزدهم رمضان، به فرمانده نيروي زميني سپاه ـ معاونت اطلاعات، 19/6/1366.
- ↑ سند شماره 46180 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از روابط عمومي فرماندهي قرارگاه رمضان، 13/6/1366.
- ↑ سند شماره 060451 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: برنامه روزانه مونيتورينگ راديو صداي كردستان وابسته به حزب دمكرات، به زبان كردي