1365.07.18
| روزشمار جنگ سال 1365 1365.07.18 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | هجده مهر |
| تاریخ شمسی | 1365.07.18 |
| تاریخ میلادی | 10 اکتبر 1986 |
| تاریخ قمری | 5 صفر 1407 |
گزارش -359
نيروهاي سپاه كه براي عمليات در عمق خاك عراق در نزديكي كركوك مستقر شده‌بودند، از شب گذشته حركت خود را از منطقه تجمع براي استقرار در نزديكي مواضع دشمن در اين شهر، آغاز كردند. اين نيروها نيمه‌شب گذشته در وضعيت جوي نامناسب در هواي ابري منطقه و باد شديد به سمت روستاي "دولو" ـ كه در نزديكي مواضع دشمن در اطراف كركوك واقع شده و يك منطقه جنگلي و پر پيچ‌وخم و مخفي‌گاه مناسبي براي نيروها است ـ حركت كردند. پس از رسيدن به آن‌جا، بدون جلب توجه دشمن، تمام وسايل حمل و نقل خود را در جنگل مخفي كردند و با شاخه‌هاي درخت و كاه آنها را پوشاندند. نيروهاي ادوات نيز به‌سرعت در اين منطقه جنگلي پخش شدند و در طول روز به آماده كردن موشك‌اندازهاي 107 ميلي‌متري پرداختند. باقي‌مانده نيروها در خانه‌هاي روستاييان اسكان داده‌شدند و همچنين در اطراف روستا نيروهاي پيش‌مرگ اتحاديه‌ميهني‌كردستان‌عراق به گشت‌زدن پرداختند تا حفاظت منطقه را تأمين كنند[۱] ( ضميمه دارد). به دليل حمله عراق به يك روستا در منطقه عملياتي فتح1، برخي فرماندهان اتحاديه ميهني كه احتمال مي‌دادند دشمن از عمليات آگاهي يافته‌است، با اجراي آن مخالف شدند ولي ديگر فرماندهان بر اجراي عمليات در موعد مقرر، تأكيد كردند كه تصميم نهايي نيز همين شد و به اين ترتيب ديشب انجام شدن قطعي عمليات، به نيروهاي سپاه ابلاغ گرديد.[۲] سرانجام در ساعت 18، نيروها بعد از سازمان‌دهي و تقسيم امكانات و انجام دادن هماهنگي‌هاي لازم، حركت خود را با تراكتور، ايفا و وانت از روستاي "دولو" به‌طرف منطقه عملياتي آغاز كردند. در محور مالبند1 به‌رغم برخي ناهماهنگي‌ها در محل استقرار نيروها در منطقه عملياتي و گم‌كردن جايگاه قبضه‌ها و مهمات و نيز به خطا رفتن برخي راهنماها عبور رزمندگان از جاده سليمانيه ـ چمچمال و پيشروي به سمت كركوك با استفاده از وسايل محلي منطقه استتار نيروهاي رزمنده در ارتفاعات قره‌داغ (بَلَدچي‌ها)، عاقبت قبضه‌ها را در محل‌هاي تعيين‌شده مستقر كردند و نيروها براي استفاده از آنها در عمليات، آماده شدند. سلاح‌ها به اين ترتيب استقرار داده‌شدند: دو قبضه موشك‌انداز 107 ميلي‌متري (ميني‌كاتيوشا) براي زدن تأسيسات نفتي كركوك (باباگرگر)، دو قبضه خمپاره‌انداز 120 ميلي‌متري براي اجراي آتش روي پايگاه‌هاي مستقر در ارتفاعات دملان و پايگاه موشكي، يك قبضه موشك‌انداز 107 ميلي‌متري (ميني‌كاتيوشا) و يك قبضه خمپاره‌انداز 120 ميلي‌متري براي زدن مراكز نظامي شهر كركوك. در محور مالبند2 نيز كه به دليل نرسيدن مهمات تا ساعت 14 امروز، حركت با تأخير انجام شد، نيروها با سرعت مهمات رسيده را براي دو قسمت عملياتي در اين محور (جبل‌بر و جنبور) تقسيم كردند، سپس به منطقه عملياتي فرستادند. در ساعت 20:08 هنوز مخابرات نتوانسته‌است با يگان‌ها ارتباط برقرار كند، فقط يك‌بار بي‌سيم "سجاد" شمارش كرد و قطع شد؛ بي‌سيم "مالبند1" و "ياغ‌سمر" نيز هنوز به گوش نشده‌اند و براي برقراري ارتباط، "برادر حبيب" با بي‌سيم به بالاي ارتفاع روبه‌روي "مورت خواردو" رفت. در ساعت 22:28 هيچ تماس و اطلاعي از "مالبند1" و "مالبند2" در دست نيست؛ دربارة علت تأخير بيش از حد نيز توضيحي داده نشده‌است و همه در حال انتظار به سر مي‌برند.[۳] سرانجام در ساعت 24 امشب نيروها در هر دو محور عملياتي در مواضع خود مستقر شدند و آمادگي خود را براي اجراي عمليات اعلام كردند. توجيه رزمندگان عمليات فتح 1 در كنار روستاي بلي‌كجار زير ارتفاعات قره‌داغ
گزارش -360
به گزارش واحد اطلاعات سپاه، امروز گردان جندالله و گروه‌هاي ضربت حضرت رسول(ص) "سياحومه" و "كوخان" طي عملياتي در روستاي "بوالحسن" با هجوم به مزدوران "خُبات"، سه تن از آنان را به هلاكت رساندند و يك تن را به اسارت درآوردند.[۴]
گزارش -361
در خطبه‌هاي نمازجمعه امروز، مواضع ايران در مورد قطع‌نامه شوراي امنيت، شرايط ايران براي پايان جنگ و عوامل اصلي تعيين‌كننده در جنگ را آيت‌الله خامنه‌اي رئيس‌جمهور و رئيس شوراي عالي دفاع، اين چنين اعلام كرد: «ما اعلام مي‌كنيم كه هرگز حرف زور و قلدري را قبول نخواهيم كرد اما اگر شوراي امنيت همان‌طور كه به دبيركل سازمان ملل مأموريت داده و خواهان بررسي يك صلح پايدار در منطقه است، ما اعلام مي‌كنيم مهم‌ترين شرط برقراري يك صلح پايدار، حذف صدام به‌عنوان يك عنصر آتش‌افروز و متجاوز مي‌باشد، يعني صدام بايد از صحنه سياسي حذف شود.»[۵] «… ما بايد اين حالت و انگيزه را حفظ كنيم تا دنيا احساس كند كه ملت ما خسته نشده‌است و نخواهد شد. خود همين احساس، مسئله را به پايان مطلوب نزديك‌تر خواهدكرد. اين سه عامل در كنار هم يعني ويراني دروني رژيم عراق، نوميدي مستكبران و حاميان صدام از اين‌كه بتوانند او را حفظ كنند و آمادگي شما مردم، مجموعاً موجب شده كه چشم‌انداز روشني را در مورد جنگ ببينيم.»[۶] به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، در مراسم نمازجمعه امروز تهران، نمازگزاران در خصوص قطع‌نامه شوراي‌امنيت باشعارهاي كوبنده و فرياد "مردود است"، اعلام كردند كه اين قطع‌نامه از نظر آنها هيچ ارزشي ندارد. آنها با شعار "جنگ، جنگ تا پيروزي" عزم راسخ خود را براي دست‌يابي به پيروزي نهايي و نابودي دشمن متجاوز به نمايش گذاشتند. چهره‌هاي مصمم مردم به هنگام سردادن شعار آن‌چنان بود كه هر بيننده‌اي را مبهوت خود مي‌ساخت.[۷]
گزارش -362
وزارت امورخارجه جمهوري‌اسلامي طي بيانيه‌اي مواضع كشورمان را در مورد قطع‌نامه شوراي‌امنيت تشريح كرد. متن كامل بيانيه چنين است: «شوراي‌امنيت سازمان ملل‌متحد تحت فشار سياسي برخي كشورهاي حامي رژيم متجاوز عراق و به بهانه در خطر بودن امنيت منطقه، قطع‌نامه‌اي را تصويب كرد كه همانند قطع‌نامه‌هاي قبلي اين شورا از آغاز جنگ تحميلي رژيم عراق عليه جمهوري‌اسلامي ايران در 22 سپتامبر 1980، از برخورد اصولي و واقع‌بينانه با مسئله جنگ تحميلي احتراز نموده و فاقد عناصر اصلي براي هرگونه راه‌حل عادلانه در مورد جنگ ايران و عراق مي‌باشد. به نظر جمهوري‌اسلامي ايران اين قطع‌نامه كه علاوه بر پرهيز از مواجهه و پاسخ‌گويي اصولي و منصفانه به قضيه تجاوز، حتي از موضع‌گيري در قبال نقض مكرر و مستمر قوانين انساني و بين‌المللي از جمله كاربرد سلاح‌هاي شيميايي توسط رژيم عراق امتناع ورزيده‌است، چيزي جز كوشش بي‌ثمر ديگري از سوي اين شورا و حاميان رژيم عراق براي كمك به اين رژيم متجاوز و مستأصل نمي‌باشد. جمهوري‌اسلامي ايران از آغاز تجاوز تاكنون همواره اعلام نموده‌است كه هرگونه تلاش بين‌المللي منجمله از سوي شوراي‌امنيت سازمان ملل‌متحد در جهت خاتمه جنگ تنها به شرطي مي‌تواند موفق باشد كه الزاماً و صراحتاً محكوميت تجاوز و تنبيه متجاوز را مد نظر قرار داده و بر اين اساس اقدامات لازم را به‌عمل آورد. صدور هفتمين قطع‌نامه شوراي‌امنيت اكنون كه بيش از شش سال از آغاز تجاوز و جنگ مي‌گذرد و صرفاً بيانگر شكست فاحش شوراي امنيت در اجراي وظايف محوله براساس اصول منشور ملل‌متحد بوده و آشكارا نشان مي‌دهد كه با ادامه صدور قطع‌نامه‌هاي يك‌جانبه و غيرعادلانه، شوراي‌امنيت همچنان محكوم به بي‌كفايتي است و فاقد صلاحيت لازم براي رسيدگي به مسئله جنگ تحميلي و ابعاد و جوانب آن مي‌باشد. با عنايت به اصول محكوميت اقدام به تجاوز و ضرورت تنبيه متجاوز و تحقق اصل عدالت، جمهوري اسلامي‌ايران ضمن رد قطع‌نامه اخير شوراي‌امنيت، يك بار ديگر بر آمادگي خويش براي همكاري با سازمان‌ملل به‌خصوص شخص دبيركل به‌منظور بررسي تجاوز و ابعاد آن، نحوه از بين بردن آثار متجاوز، جلوگيري از نقض قوانين بين‌المللي و انساني ناظر بر جنگ و جلوگيري از گسترش جنگ به ديگر كشورهاي منطقه تأكيد ورزيده و خاطرنشان مي‌سازد كه اعلام طرح قرارداد امنيت منطقه به دبيركل در ماه مي سال جاري از سوي وزير امورخارجه ايران بيانگر حسن‌نيت و آمادگي جمهوري‌اسلامي ايران بود و علي‌رغم سكوت شوراي‌امنيت، اين طرح همچنان مي‌تواند به‌عنوان يك مبناي اصولي و عملي براي برقراري ثبات و امنيت در منطقه قلمداد گردد.»[۸]
گزارش -363
به‌دنبال پيشنهاد ايران مبني‌بر آمادگي براي انعقاد پيمان امنيتي با كشورهاي جنوبي خليج‌فارس و تلاش براي بهبود روابط خود با اين كشورها، راديو لندن امروز طي گزارشي در اين باره گفت: «علي‌رغم تلاش‌هاي ايران، اين كشورها هنوز بر حمايت از عراق اصرار مي‌ورزند.» اين راديو به نقل از كارشناس امور خليج‌فارس، افزود: «در هفته‌هاي اخير رهبران ايران صحبت از بهبود روابط ايران با كشورهاي حوزه خليج‌فارس به ميان كشيده‌اند اما روي‌هم رفته كشورهاي عرب خليج‌فارس بيش‌تر گرايش به همبستگي اعراب و طرف‌داري از عراق دارند، هرچند كه ايران كوشيده‌است از طريق تهديدهاي ضمني يا دعوت به همكاري، حساب اين كشورها را از عراق جدا كند. برقراري تماس‌هاي ديپلماتيك با عربستان سعودي و امارات متحده عربي از جمله تلاش‌هاي اين كشور در اين باره بوده‌است. اين برخورد دوستانه در پاييز 1985(1364) يعني موقعي كه ايران پيشنهاد كرد كه تغيير مثبتي در رويه كشورهاي عضو شوراي همكاري كشورهاي عرب خليج‌فارس به‌وجود آيد، تقويت شد. با اين حال واكنش شوراي همكاري خليج‌فارس به اشغال شبه جزيره فاو، نشان داد كه اگر هم تغييري در رويه كشورهاي مذكور به‌وجود آمده، سطحي است. بنابراين برقراري تماس‌هاي جديد ايران با كشورهاي خليج‌فارس احتمالاً تغيير شاياني در اوضاع به‌وجود نخواهد آورد، زيرا گفته مي‌شود عربستان سعودي به تازگي چهار ميليارد دلار ديگر در اختيار عراق قرار داده‌است، كويت هم كماكان به كمك‌هاي خود ادامه مي‌دهد، ساير كشورهاي عرب خليج‌فارس هم مثل گذشته موضعي بي‌طرف دارند. در نتيجه با اين‌كه تمام اين كشورها به اقدامات دوستانه ايران جواب مثبت خواهند داد، اما آنها هرگز عراق را كاملاً تنها نخواهند گذارد و اگر احتمال اشغال بخشي از عراق توسط ايران در كار باشد، اين كشورها بي‌شك آن را نخواهند پذيرفت و حتي براي اين منظور از جامعه بين‌المللي و به‌خصوص ايالات متحده امريكا خواهند خواست تا در اين خصوص مداخله كند.»[۹]
گزارش -364
وزيرخارجه اسپانيا امروز در نشستي با نمايندگان خبرگزاري‌ها و مطبوعات خارجي، تنها به حمايت اسپانيا از پايان جنگ ايران و عراق اشاره كرد و از پاسخ به خبرنگار خبرگزاري جمهوري‌اسلامي در مورد اين كه آيا مي‌توان با متجاوز صلح كرد، طفره رفت. به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي از مادريد، آقاي "فرناندو اردونيز" وزير امورخارجه اسپانيا در نشستي با نمايندگان خبرگزاري‌ها و مطبوعات خارجي گفت: «دولت اسپانيا در مورد جنگ خيلي بي‌تفاوت نيست و از تلاش‌هايي كه براي پايان دادن به اين جنگ صورت مي‌گيرد، طرف‌داري مي‌كند و حامي هرگونه طرح و فرمولي است كه به جنگ خاتمه بدهد.» وي افزود: «به‌نظر مي‌رسد موضع ايران در برابر درخواست صلح خيلي روشن و معين نيست.» در پايان اين نشست، خبرنگار خبرگزاري جمهوري اسلامي در گفت‌وگويي كوتاه با وزير خارجه اسپانيا با اشاره به سخنان او در مورد پيشنهاد صلح عراق، پرسيد: «اگر كسي به خانه من حمله كند و فرزندانم را هلاك و وسايل خانه‌ام را منهدم كند و بعد پيشنهاد صلح بدهد، به‌نظر شما آيا چنين پيشنهادي را بايد پذيرفت؟!» آقاي "اردونيز" از پاسخ مستقيم به اين سؤال طفره رفت و گفت: «ما در اين جنگ بي‌طرف هستيم و از طرح صلح حمايت مي‌كنيم و عراق دست‌كم پيشنهاد صلح كرده‌است.» خبرنگار پرسش خود را در عبارتي ديگر تكرار كرد: «رژيم عراق يك متجاوز است و به نظر شما با يك متجاوز مي‌توان صلح كرد و آيا شما مي‌پذيريد كه عراق يك متجاوز است؟» وزيرخارجه اسپانيا كه نخواست به اين سؤال پاسخ دهد و ظاهراً مايل نبود در جمع خبرنگاران به اين شيوه به بحث با يك خبرنگار ادامه دهد، در حالي كه به طرف در خروجي حركت مي‌كرد، گفت: «ما خواهان پايان يافتن اين جنگ هستيم و مايليم دو كشور با يكديگر صلح كنند.»[۱۰] ضميمه خبر شماره 359 در يادداشت‌هاي لحظه به لحظه راوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ در عمليات فتح1 (برادر مسعود سرمدي)، دربارة حوادث امروز (آخرين روز و شب قبل از عمليات) چنين آمده‌است: «در ساعت 2 بامداد نيروهاي خودي مستقر در دو كيلومتري "مورت خواردو"، آماده‌اند تا با تجهيزات كامل به "دولو" (روستايي در نزديكي مواضع دشمن در اطراف كركوك) اعزام شوند. در اين هنگام هوا ابري و تار شد به‌طوري كه چراغ‌هاي "سوتكه" و "آغجلر" و همچنين شعاع نور "كركوك" كه از دور ديده مي‌شد، محو گرديد. باد شديدي شروع به وزيدن گرفت و رعد و برق در آسمان نيز ظاهر گرديد. اين وضعيت تا صبح ادامه داشت. از ساعت 5:40 تا 8 صبح: هوا خيلي گرفته‌است، رعد و برق بسيار شديد منطقه را روشن مي‌كند و باران نيز به‌شدت مي‌بارد. در ساعت 13:36 هوا كماكان نيمه‌ابري و در بعضي نقاط از جمله روي كركوك تمام ابري است. تا اين ساعت هواپيمايي از دشمن مشاهده نشده و همچنين اطلاعي از بمباران با هلي‌كوپتر در جايي نرسيده‌است.»[۱۱] «هرچند كه مدتي از طرح اين عمليات مي‌گذشت، هنوز رمز شروع و نيز نامي براي آن انتخاب نشده‌بود. در اين باره برادر جعفري رمز "يا زينب" ـ سلام‌الله عليها ـ را براي شروع عمليات پيشنهاد كرد كه مورد توافق واقع شد. برادر جعفري همچنين به‌دليل اين‌كه دلش در مورد نتيجة عمليات آرام نبود، بعد از نماز مغرب با اين نيت كه آيا نتيجه عمليات با خير و بركت همراه است يا نه و نيز اين كه نام عمليات را چه بگذارند، با قرآن استخاره گرفت و آيه 135 از سورة نور «الله نُورُالسَموات و الأَرض مَثَل نُورِه كَمِشكوه … آمد.»[۱۲] «برادر جعفري در ساعت 19:50، اهميت عمليات و نيز التهاب و دغدغة خويش را اين چنين بيان كرد: "در دلم اين گذشت كه اين عمليات يك معجزه بزرگ و پيروزي عظيم خواهد بود و يا اين كه ما با دست خودمان در دام دشمن رفته‌ايم و اين همه مهمات و سلاح و موشك هم همراه آورده‌ايم. تا اولين گلوله شليك نشود، دلم آرام نخواهد شد."»[۱۳]
منابع و مآخذ روزشمار 1365/07/18
- ↑ سند شماره 0897 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نيكويي، احمد "حماسه فتح1"، پايان‌نامه دانشكده فرماندهي ستاد، تهران، 1370، ص114؛ و ـ سند شماره 294 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "عمليات فتح1 (كركوك)"، گزارش راوي قرارگاه رمضان (مسعود سرمدي)، ص35.
- ↑ ـ مأخذ شماره 2، ص41.
- ↑ پيشين، ص‌ص 39 تا 42؛ وـ سند شماره 1294 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه رمضان در عمليات فتح 1، ص‌ص 107 تا 109 و 111؛ وـ مأخذ شماره 1، رديف اول، ص114.
- ↑ سند شماره 23953 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: واحد اطلاعات ستاد مركزي سپاه، "گزارش روزانه"، بولتن شماره 128، 24/7/1365، ص5.
- ↑ روزنامه رسالت، 19/7/1365، ص9.
- ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 19/7/1365، ص7.
- ↑ پيشين، ص9.
- ↑ پيشين، ص12.
- ↑ خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 205، 19/7/1365، ص‌ص 9 تا 12، به نقل از راديو لندن، 18/7/1365.
- ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 20/7/1365، ص7، مادريد، خبرگزاري جمهوري‌اسلامي.
- ↑ سند شماره 1254 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت راوي قرارگاه رمضان در عمليات فتح1، راوي: مسعود سرمدي، ص‌ص91 و 92.
- ↑ مأخذ شماره 2، ص41.
- ↑ مأخذ شماره 11، ص 107 تا 109 و 111.