1365.08.02

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۲۴ ژانویهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۰۲ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1365
1365.08.02
نام‌های دیگر دو آبان
تاریخ شمسی 1365.08.02
تاریخ میلادی 24 اکتبر 1986
تاریخ قمری 19 صفر 1407



گزارش -580

امروز مناطق غيرنظامي و نظامي غرب كشور از جمله باختران، اسلام‌آباد غرب، سرپل‌ذهاب، گيلان‌غرب، هرسين، سردشت، و نيز همدان و اراك مورد هجوم شديد هواپيماهاي دشمن قرارگرفت. در اين هجوم دو هواپيماي عراقي سرنگون شد.[۱] در گزارش سپاه‌پاسداران باختران از اين حمله آمده‌است: «در ساعت 8:15 چهار هواپيماي بعثي به شهر اسلام‌آباد تجاوز كردند كه با آتش سلاح‌هاي پدافند هوايي مواجه و بدون هيچ اقدامي متواري شدند و به سوي باختران رفتند. هواپيماي دشمن بين راه دو بمب به طرف گردنه حسن‌آباد پرتاب كردند كه بر اثر اصابت تركش بمب به يك ميني‌بوس چهار تن مجروح شدند. همچنين چهار بمب به طرف روستاي حسن‌آباد پرتاب كردند كه منفجر نشد. در پي آن، نيروهاي خنثي‌كننده بمب از سپاه اسلام‌آباد غرب به حسن‌آباد اعزام شدند و تعداد 300 بمب خوشه‌اي عمل نكرده را جمع‌آوري و خنثي كردند. هواپيماهاي متجاوز در ساعت 8:17 ضمن عبور از كنار بخش هرسين، اطراف روستاي زارزم را بمباران خوشه‌اي كردند.»[۲] به گزارش خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، طي نبرد هوايي كه بين هواپيماهاي متجاوز و جنگنده‌هاي نيروي هوايي ارتش جمهوري‌اسلامي ايران در اين منطقه (اطراف هرسين) در گرفت، بر اثر اصابت تركش راكت هواپيماي دشمن يكي از كشاورزان روستاي زارزم شهيد و يك تن ديگر مجروح شد.[۳] گزارش فرماندهي سپاه منطقه 2 نيز حاكي است كه در ساعت 8:42 اردوگاه شهيد قلي‌پور (متعلق به لشكر قدس) واقع در كيلومتر 12 اسلام‌آباد بمباران شد كه دو تن از رزمندگان مجروح شدند.[۴] در ساعت 8:28 نيز هواپيماهاي دشمن در دو مرحله، يك بار با 10 فروند و بار ديگر با 8 فروند اطراف قرارگاه تيپ نبي اكرم(ص) سپاه‌پاسداران و هوانيروز باختران را با بمب خوشه‌اي بمباران كردند. در جريان اين حمله، با آتش سلاح‌هاي پدافند هوايي يك هواپيماي "سوخو" دشمن در منطقه كرند غرب (اطراف ريجان) سرنگون شد و خلبان آن به اسارت رزمندگان اسلام درآمد. همچنين در ساعت 12:25 شش هواپيماي دشمن از جنوب غربي قصد حمله به مناطق حساس باختران را داشتند كه با آتش پدافند هوايي متواري شدند.[۵] در ساعت 10:30 چند هواپيماي عراقي به حريم سردشت تجاوز كردند كه يك فروند آنها هدف آتش رزمندگان قرارگرفت و در منطقه دوپازا سقوط كرد و خلبان آن كشته شد. هواپيماهاي دشمن مجدداً در ساعت 11:30 به منطقه سردشت تجاوز كردند و روستاهاي عباس‌آباد و بيوران پايين را بمباران كردند.[۶] به گزارش قرارگاه حمزه، در اين بمباران، از مردم 26 تن شهيد و 40 تن مجروح شدند و از نيروهاي نظامي نيز 4 تن شهيد و 10 تن مجروح شدند.[۷] حريم هوايي استان همدان نيز در ساعت‌هاي 8:46 و 12:25 و حريم هوايي اراك هم در ساعت 12:26 مورد تجاوز دو هواپيماي دشمن قرارگرفتند كه با مقابله آتش پدافند، قبل از هر اقدامي مجبور به فرار شدند.[۸] ارتش عراق در اطلاعيه نظامي شماره 2415 خود ادعا كرد كه امروز صبح دو لشكر از پاسداران (امام) خميني را در شمال شرقي شاه‌آباد(اسلام‌آباد) و شرق كرمانشاه (باختران) زير بمباران ده‌ها فروند هواپيماي خود نابود كرده‌است. در اين اطلاعيه، دشمن تنها به سقوط يكي از هواپيماهايش اعتراف كرد.[۹]

گزارش -581

خلبان عراقي هواپيماي سوخو 22 كه پيش از ظهر امروز در جريان حمله به حومه باختران هواپيمايش سقوط كرد، جزئيات حمله هوايي عراق به غرب كشور را فاش نمود. به گزارش خبرنگار روزنامه كيهان وي كه ستوان يكم خالد مهدي عباس نام دارد و 25 ساله است در اجتماع نمازجمعه اسلام‌‌آباد گفت كه وي به همراه 3 فروند سوخو 22 و 8 فروند ميگ 23 از پايگاه هوايي البكر (در 65 كيلومتري شهر سامراء) به طرف باختران به پرواز درآمدند كه هواپيمايش در حين پرواز بر فراز باختران، هدف پدافند هوايي ايران قرارگرفت و تلاشش براي خارج شدن از مرز ايران بي‌نتيجه بوده‌است. اين خلبان اسير عراقي، كه ناچار به فرود با چتر در ارتفاعات چناره چنگوله (كرند غرب) شده‌بود در ميان گله‌اي از گوسفندان به زمين رسيد كه دو چوپان گله او را دستگير و تحويل نيروهاي نظامي ايران دادند. اين خلبان عراقي اعتراف كرد كه 45 ساعت پرواز جنگي داشته‌است و 22 بار برفراز فاو پرواز كرده‌است.[۱۰]

گزارش -582

تمرين‌هاي نظامي نيروهاي دشمن جهت آمادگي براي مقابله با عمليات آينده ايران ادامه دارد. برابر اعلام واحد شنود سپاه‌پاسداران، در ساعت 9:30 امروز سه يگان دشمن در منطقه شرق بصره اقدام به مانور كردند. منطقه مانور داراي سنگرهاي گوناگون، ماكت‌هاي خودرو و تپه‌هاي خاكي است. همين منبع در گزارش ديگري اعلام كرد: در ساعت 23:35 امروز دشمن به كليه واحدهاي خود مستقر در شرق بصره و سواحل اروند، دستور آماده‌باش صددرصد داده‌است.[۱۱]

گزارش -583

بنا به گزارش قرارگاه رمضان، اتحاديه ميهني كردستان عراق، امروز نيز مراكز مهم شهر دوكان را با استفاده از آتش ادوات مالبند2 زير آتش شديد قرار داد. اين مراكز عبارتند از: پادگان نظامي، مقرهاي استقرار نيروهاي جاش در اطراف دوكان و ساختمان فرماندهي. اين منبع افزود: اين آتشباران در دو نوبت انجام گرفت و متعاقب آن مردم شهر را تخليه كردند.[۱۲] از سوي ديگر، مواضع اتحاديه ميهني كردستان در سه روز اخير شاهد حملات وسيع هوايي عراق بوده‌است. براساس اعلام قرارگاه رمضان در پي عمليات فتح1، دشمن در روزهاي 30/7/1365 و 2/8/1365 با نيروهاي كماندويي و با پشتيباني تانك، نفربر، توپخانه و هلي‌كوپتر به مواضع پيشمرگان اتحاديه ميهني در كوه "هيبت سلطان" و در منطقه "چندين اوا" حمله كرد كه با شكست مواجه شد و به ناچار عقب‌نشيني كرد. در اين تهاجم تعداد زيادي از نيروهاي عراقي كشته شدند كه در ميان آنها ستوان يكم كماندو قيس عثمان و سروان كماندو حسين حمود و گروهبان دوم ساير احمد و چندين سرباز ديگر شناسايي شدند. همچنين سه هلي‌كوپتر دشمن در مناطق "گويزه"، "گوپال" و نزديكي پادگان دوكان سقوط كرد و منهدم شد. نيروهاي عراقي در اين عمليات تعداد زيادي تانك، نفربر و خودرو ايفا از دست دادند و غنايم بسياري از سلاح‌هاي نيمه سنگين، سبك و انواع بي‌سيم به دست پيشمرگان افتاد.[۱۳] راديو امريكا نيز به نقل از خبرگزاري عراق گزارش داد: «كردهاي شورشي هوادار ايران روز جمعه (2/8/1365) يك نيروگاه را در شهر شمالي دهوك منهدم ساختند. بنا به اين گزارش شورشيان همچنين به يك پايگاه نظامي عراق حمله كرده و مقر پليس مخفي عراق را ويران كردند.» راديو امريكا افزود: «شهر دهوك در امتداد مرز مشترك عراق و تركيه قرار دارد و كردهاي شورشي كه جمهوري‌اسلامي ايران آنها را حمايت مي‌كند، در هر دو سوي مرز فعاليت مي‌كنند. كردها خواستار كشوري مستقل در منطقه‌اند.»[۱۴]

گزارش -584

آقاي هاشمي‌رفسنجاني نماينده امام در شوراي عالي دفاع، امروز در خطبه‌هاي نمازجمعه با تبيين وضعيت فعلي جنگ، به بروز ترديد در حاميان عراق و عدم مشروعيت مردمي رژيم عراق اشاره كرد و به مقامات تركيه در مورد هرگونه چشم‌داشت به شمال عراق هشدار داد و درباره اجلاس اخير اوپك و حمله به هواپيماهاي غيرنظامي مطالبي بيان كرد. حجت‌الاسلام هاشمي‌رفسنجاني در سخنان خود گفت: «شرايط عمومي جبهه‌ها نسبت به گذشته در بهترين حالت است. ما در جنگ روند تكاملي داشته‌ايم ولي در نيم سال دوم شرايط جهش به چشم مي‌خورد و تفاوت كيفي ديده مي‌شود. در خطوط و جبهه‌هاي ما بهترين وضعيت وجود دارد. از لحاظ تجمع نيرو و تنظيم فرماندهي و كادرها، امكانات لجستيكي، ابزار جنگ، اطلاعات و آن مجموعه‌اي كه براي يك پيروزي مؤثر در جبهه‌ها لازم است در وضعيت مطلوبي هستيم و روز به روز بهتر مي‌شود. ولي دشمن در يك سال اخير روند نزولي داشته‌است. روحيه سربازان عراقي بسيار متزلزل است. از نظر مالي و تداركاتي هم ديگر دشمن در وضع گذشته خود نيست رژيم‌هايي كه در گذشته به صدام بي‌دريغ كمك مي‌كردند ديگر به آن صورت نمي‌توانند اين رژيم را تأمين كنند و در كمك همه‌جانبه به عراق دچار شك و ترديد شده‌اند. از نظر استكبار جهاني هم حمايت از رژيم عراق با مشكلاتي مواجه و زمزمه‌هايي از شك و ترديد در آنها ايجاد شده‌است. … اين روزها در سفر وزير خارجه عراق به فرانسه عراقي‌ها از اربابانشان گله مي‌كنند كه چرا بحث كنار گذاشتن طاغوت بغداد مطرح است. فرانسوي‌ها با صراحت مي‌گويند كه عراقي‌ها بايد براي پرداختن بدهي‌هايشان فكري بكنند. ترك‌ها نيز زمزمه مي‌كنند كه اگر عراق چنين و چنان شود، مسئله نفت ما چه مي‌شود؟ كركوك چي؟ و از آن حرف‌هاي خاصي كه ما انتظار داريم ديگر ترك‌ها اين حرف‌ها را تكرار نكنند.» آقاي هاشمي تأكيد كرد كه يكپارچگي و وحدت و تماميت ارضي عراق چيزي است كه ما نمي‌گذاريم مخدوش شود تا آخر هم پاي آن مي‌ايستيم. الان صحبت سر تقسيم غنائم و اين حرف‌ها نيست. غنائمي وجود ندارد. اين‌ها متعلق به ملت عراق است. وي خطاب به دولت تركيه گفت: اگر شما همسايه‌هاي خوبي هستيد و مي‌خواهيد در آينده با ملت عراق خوب باشيد، آماده شويد با ملت عراق همكاري كنيد.[۱۵] آقاي هاشمي افزود: به امريكا انتقاد مي‌شود كه چرا امروز در رسانه‌هاي امريكا درباره شكست صدام بحث مي‌شود. علت اين امر در واقع اين است كه اينها فهميده‌اند كه صدام ارزش سرمايه‌گذاري بي‌دريغ را نداشت. وي سپس با اشاره به حضور رزمندگان عمليات فتح1 در مراسم نمازجمعه، به ابعاد و پيامدهاي اين عمليات پرداخت و گفت: اين عمليات نشان داد كه نيروهاي دولتي عراق در شمال عراق حضوري بسيار ضعيف دارند. منطقه مورد نظر در دست نيروهاي جلال طالباني است و از آنجا تا مرزهاي سوريه نيروهاي رژيم عراق جز در قسمت‌هاي كوچكي هيچ حاكميتي در شمال عراق ندارند؛ فقط جاده‌هايي كه به مرز "زاخو" مي‌رسد و لوله نفت عراق به تركيه در امتداد آن است، توسط نيروهاي زيادي از عراق حفاظت مي‌شود و در بقيه نقاط تا مرز غربي شمال عراق آنها هيچ حاكميتي ندارند. منطقه جنوب عراق و هورهاي بصره هم چنين جايگاهي براي فراريان ارتش عراق است. وي با اشاره به اين‌كه در مناطق ديگر عراق از جمله در غرب و جنوب عراق نيز رژيم صدام حاكميت قوي ندارد، گفت: اين عمليات همچنين نشان داد كه مردم عراق تا چه حد با رژيمشان دشمني دارند و از سوي ديگر قدرت نيروهاي جمهوري‌اسلامي را ثابت كرد كه تا اين فاصله مي‌توانند نفوذ كنند و عمليات انجام دهند. در قسمت شمالي‌تر از منطقه اين عمليات بارزاني‌ها مستقر هستند كه اخبار عملياتشان را اين روزها مي‌شنويد و همچنين ساير گروه‌هاي مبارز كرد و عرب عراقي كه با رژيم بعث مي‌جنگند. رژيم بعث در آن مناطقي هم كه حضور دارد با سلطه پليس و ارعاب و تهديد و امكانات فراواني كه دارد نمي‌گذارد مردم نفس بكشند. وي افزود: اين دفعه كه به بغداد موشك خورد ما خبر داشتيم كه تظاهراتي از طرف مردم بغداد انجام شد، اما خبرگزاري‌هايي كه در آنجا نماينده دارند كلمه‌اي از آن صحبت نكردند. امام‌جمعه موقت تهران سپس به وضعيت داخلي كشور اشاره كرد و گفت: ما وقتي گفتيم مي‌خواهيم 500 گردان تجهيز كنيم به اين مردم و ياري آنها اطمينان داشتيم و گرنه اين مسئله را عنوان نمي‌كرديم. شناخت مسئولين و شخص امام از اين مردم و آمادگي مردم براي ما بهترين سرمايه است و ما تا پيروزي نهايي ان‌شاء‌الله مشكلات را تحمل مي‌كنيم و ان‌شاء‌الله اين ملت را در ركاب امام زمان(عج) پيروز خواهيم ديد. آقاي هاشمي‌رفسنجاني در ادامه سخنان خود به اجلاس اخير اوپك اشاره كرد و گفت: ما از طولاني شدن جلسه و اين‌كه بعضي اعضا جلسه مغرضانه و يا جاهلانه به خاطر بالا بردن توليد چند بشكه نفت اين همه وقت جلسه را گرفتند متأسفيم در حالي كه اين مسئله روشن است اگر يك بشكه نفت بيشتر توليد بكنند به همان اندازه از قيمت نفتشان پايين مي‌آيد. عراقي‌ها هم كه بدترين بودند به خاطر اين‌كه اصلاً مقررات اوپك را نپذيرفتند اما در مجموع بحمدالله اين اجلاس موفق بود و ان‌شاء‌الله در آينده اين بي‌شعوري‌ها از طرف اين‌ها ادامه پيدا نكند.[۱۶]

گزارش -585

روابط جمهوري‌اسلامي با كويت و عربستان، اميدواري ايران به يك راه‌حل صلح‌آميز براي جنگ در عين تأكيد بر حذف صدام، عدم پذيرش پيشنهاد آتش‌بس محدود در خليج‌فارس از طرف عراق و … مطالبي است كه در شماره امروز روزنامه امريكايي "كريستين ساينس مانيتور" مورد بررسي قرارگرفته‌است. اين روزنامه مي‌نويسد: «براي اولين بار در طي سال‌هاي اخير به نظر مي‌رسد كه ايران و عربستان و كويت در يك سري گفت و گوها مشاركت مي‌نمايند كه هدف از آن جلوگيري از تشديد جنگ خليج‌فارس است. اوايل سال جاري وزير نفت ايران ديدارهاي جداگانه‌اي با همتاهاي كويتي و سعودي خود داشت كه هرچند هدف آن بحث در مورد مسائل نفتي عنوان شده ولي به اعتقاد ديپلمات‌هاي غربي، جنگ 6 ساله ايران و عراق نيز در اين ديدارها مورد بحث قرارگرفته‌است. در اجلاس اخير اوپك هيچ رو در رويي عمده‌اي ميان ايران و عربستان و كويت كه هر دو در جنگ از عراق حمايت مي‌كنند، رخ نداده‌است. به نظر ديپلمات‌هاي غربي اين كاهش ظاهري كشمكش‌ها براي جلوگيري از اوج‌گيري جنگ در زمستان امسال كافي نيست. مقامات رسمي در تهران مي‌گويند كه حمله تهاجمي مورد انتظار عليه عراق صورت نگرفته چرا كه اميدوارند يك راه حل صلح‌آميز براي خاتمه جنگ يافته‌شود. اين يك تغيير موضع عمده‌اي براي ايران است كه در ابتدا قصد داشت به يك پيروزي نظامي عليه عراق دست يابد، لكن شرط بركناري صدام همچنان بدون تغيير مانده‌است. ديپلمات‌هاي خارجي در تهران و ديگر كشورهاي خليج(فارس) مي‌گويند كه رهبران كويت و عربستان به طور خصوصي گفته‌اند. در صورتي كه ايران از ايده تأسيس يك جمهوري‌اسلامي در بغداد دست بردارد، آنان آماده‌اند كه صدام را به دور اندازند. به نوشته كريستين سانيس مانيتور يك ديپلمات عالي‌رتبه اروپايي گفت: «كشورهاي عرب خليج(فارس) از چشم‌انداز يك پيروزي قاطع نظامي ايران كه ممكن است ثبات منطقه را متزلزل كند، مي‌ترسند و از سوي ديگر ايراني‌ها ديگر اطمينان ندارند كه بتوانند كار ارتش عراق را در زمستان امسال يكسره نمايند. آنها مشتاقند از دادن تلفات سنگين جلوگيري نمايند. اوضاع اقتصادي نامناسب ايران هم اجازه نمي‌دهد براي مدتي نامحدود به جنگ ادامه دهد. از آغاز جنگ نفت‌كش‌ها در 1984 ايران اعلام كرد كه از اصل كشتي‌راني آزاد در خليج‌فارس حمايت مي‌كند، اما عراق از پذيرش آتش‌بس محدود كه تنها حملات عليه كشتي‌ها را شامل شود و از حملات زميني ايران جلوگيري به عمل نياورد، خودداري كرده‌است. رهبران ايران در اظهاراتشان همچنان از نابودي ارتش عراق در آينده سخن مي‌گويند. از طرف ديگر سفير امريكا در سازمان‌ملل مي‌گويد: در صورتي كه ايراني‌ها خطوط دفاعي عراق را بشكنند آنها 12 مايل پيشروي مي‌كنند و سپس سوخت و مهماتشان تمام مي‌شود. اين نگراني‌ها ظاهراً با كوشش‌هاي موفق ايران در جهت دست‌يابي به تسليحات مورد نيازش افزايش يافته‌است. منابع غربي مي‌گويند كه چين اكنون منبع اصلي تأمين‌كننده اسلحه براي ايران است.»[۱۷]

گزارش -586

طارق عزيز وزير خارجه عراق در يك كنفرانس مطبوعاتي در ژنو گفت: «براي برانگيختن توجه عمومي به مسئله زندانيان جنگي در مناقشه ايران و عراق به ژنو آمده‌است.» وي ادعا كرد: «حدود 60هزار اسير جنگي عراقي و 12 تا 13 هزار اسير جنگي ايراني در اردوگاه‌هاي اسيران جنگي به سر مي‌برند.» وي بر لزوم بازگرداني تمامي اين اسيران به كشورهايشان تأكيد كرد و گفت: «عراق آماده است كه براي حل اين مشكل مستقيماً با ايران وارد مذاكره شود.» طارق عزيز ادعا كرد: «هم اكنون در حدود 800 نوجوان ايراني 14 تا 17 ساله در عراق اسيرند.»[۱۸]

گزارش -587

مذاكرات ايران و فرانسه براي حل اختلافات مالي و عادي سازي روابط دو كشور به زودي از سر گرفته خواهد شد، براي همين، هفته آينده هيئتي از تهران وارد پاريس خواهد شد. روزنامه فرانسوي فيگارو ضمن درج اين خبر به نقل از وزير امورخارجه فرانسه، طي مقاله‌اي به بررسي اين موضوع پرداخت. فيگارو مي‌نويسد: «تهران در تابستان گذشته علي‌رغم كمبود ارز، مبلغ سيصدميليون دلاري را كه پاريس حاضر بود طي يك جلسه به ايران تحويل دهد، دريافت نكرد. مانعي كه در سر راه توافق طرفين به وجود آمد، از مجلس بروز كرد. به نظر مي‌رسد فرانسه به مذاكره كنندگان ايراني اين فكر را القا كرده‌بود كه اختلاف مالي دو كشور به مبلغ يك ميليارد دلار وام شاه به كنسرسيوم اروديف محدود نمي‌شود، بلكه بايستي متقابلاً مطالبات كارخانجات فرانسوي از جمهوري‌اسلامي را نيز به حساب آورد.» فيگارو مي‌افزايد: «اين نحوه طرح مسئله و پي‌آمد آن يعني پرداخت اوليه مبلغ سيصدميليون ريال و نه يك ميليارد دلار، توانست ديپلماتي چون آقاي ولايتي را متقاعد كند، اما تعداد مهمي از نمايندگان ايراني از قبول آن امتناع كردند و سرانجام آقاي هاشمي‌رفسنجاني مانع حصول توافق شد.» فيگارو در ادامه مي‌نويسد: «در پاريس هم اكنون انتظار مي‌رود امضاي هرچه زودتر موافقت‌نامه مالي، آزادي بقيه گروگان‌هاي فرانسوي در لبنان را تسهيل كند. مقامات فرانسوي علاقه‌مندند همه گروگان‌ها با هم آزاد شوند و آزادي آنان با حل اختلاف مالي ايران و فرانسه همزمان باشد.» به نوشته فيگارو هدف دولت فرانسه وسيع‌تر از اين است زيرا موضوع عادي‌سازي روابط فرانسه و ايران مطرح است. البته ژاك شيراك از همان ابتدا گفته‌است كه عادي‌سازي روابط با ايران نمي‌تواند در جهت سلب حمايت فرانسه از رژيم صدام حسين باشد. مذاكره‌كنندگان ايراني تاكنون اين مسئله غامض را در گفت‌وگوها مطرح نكرده‌اند ولي گويا امروزه در تهران گفته مي‌شود كه ايران با عادي‌سازي روابط به طور جزئي و ناقص مخالف است. فرانسه يا بايد از عراق سلب حمايت كند يا بي‌طرفي خود را به نحوي ديگر اثبات نمايد و مثلاً به اندازه عراق به ايران نيز سلاح بدهد. فيگارو معتقد است آن روز كه تهران اين اقدامات را در برابر فرانسويان مطرح كند، مذاكرات رو به ركود خواهد رفت زيرا دولت فرانسه به طور آشكار و با قاطعيت اعلام كرده‌است به تهران اسلحه نخواهد فروخت.[۱۹]

گزارش -588

افزايش حملات هوايي عراق و تأثير آن بر درآمد نفت ايران و حمله بزرگ جمهوري‌اسلامي، موضوع بحث برخي از رسانه‌هاي امريكايي است. روزنامه واشنگتن‌پست در شماره امروز (2/8/1365) خود طي گزارشي از بغداد با اشاره به افزايش حملات هوايي عراق مي‌نويسد: «فرماندهي ارتش عراق كه مشتاق به نمايش گذاشتن تمامي روش‌هاي قابل دسترسي و قابل به كارگيري براي مقاومت در مقابل تهاجم پاسداران انقلاب ايران است، نيرومندترين سلاح خود يعني نيروي هوايي عراق را به كار گرفته‌است. تقريباً روزي نيست كه نيروي هوايي عراق مدعي انجام يك حمله مخرب عليه مواضع ايران نشود. نيروي هوايي عراق به طور كامل بر ايران برتري دارد. تصميم تابستان گذشته عراق مبني‌بر استفاده از توانايي نيروي هوايي به صورت جسورانه‌تري، از هم اكنون در موقعيت جنگ شش ساله تأثير گذارده‌است. گفته مي‌شود در ماه اكتبر (مهرماه) صادرات نفت ايران كاهش داشته و به ميزان 600 تا 800 هزار بشكه نفت در روز رسيده‌است كه نتيجه حملات هوايي عراق عليه تأسيسات نفتي ايران است. در همين ايام ميزان صادرات نفت عراق 6/1 تا 7/1 ميليون بشكه در روز بوده‌است.» واشنگتن پست در ادامه مي‌نويسد: «گفته مي‌شود كه برتري عراق بر نيروي هوايي ايران به نسبت هشت به يك است. عراق مجهز به هواپيماهاي ميراژ و هواپيماهاي ميگ روسي است. به عقيده متخصصين نظامي غربي هواپيماهاي "ميراژ اف-1" ستاره ميدان است كه گفته مي‌شود عراق داراي 50 فروند از اين نوع هواپيماهاست كه 75 خلبان تعليم‌ديده براي پرواز آنها در اختيار دارد.» نويسنده مقاله مي‌افزايد: «اعتقاد بر اين است كه حملات هوايي اخير عراق يكي از دلايلي مي‌باشد كه ايران تاكنون نتوانسته به حمله تهاجمي خود عليه عراق دست بزند و به نظر عاقلانه‌تر است كه حمله ايراني‌ها در هواي ابري فصل زمستان صورت گيرد.» در پايان مقاله از قول مفسرين غربي در بغداد آمده‌است كه عراق تا كنون حدود 50 فروند از كل 500 فروند هواپيمايش را از دست داده‌است.[۲۰] هفته‌نامه اخبار امريكا نيز در گزارشي از تهران مي‌نويسد: «با كاهش درآمدهاي نفتي ايران كه اينك به چهار ميليارد دلار در سال كاهش يافته‌است، تهران پرداخت‌ بهاي كالاهاي وارداتي و اسلحه را دشوار خواهد يافت. تحليل‌گران خارجي مي‌گويند كاهش درآمدهاي نفتي ظاهراً ايران را ناچار ساخته‌است بار ديگر و شايد براي هميشه حمله نهايي خود را براي شكست دادن عراق به تأخير بيندازد. تا همين چندي پيش پيروزي ايران تا پايان سال جاري با اطمينان پيش‌بيني مي‌شد، اما اينك برخي از كارشناسان ترديد دارند كه ايران بتواند به حمله گسترده‌اي كه با پيروزي روشني برايش همراه باشد، دست بزند.»[۲۱]

گزارش -589

همكاري اقتصادي و تسليحاتي عراق با يوگسلاوي در گزارش راديو بي‌بي‌سي چنين منعكس شده‌است: «خبرنگار بي‌بي‌سي در گزارشي از يوگسلاوي مي‌گويد كه اين كشور با حدود ده ميليارد دلار فروش ساليانه اسحله يكي از عمده‌ترين صادركنندگان سلاح در جهان سوم است. هرچند يوگسلاوي در اين زمينه تبليغ نمي‌كند، اما عراق و ليبي از عمده‌ترين مشتريان تسليحات اين كشور هستند.[۲۲] در همين حال به گفته بي‌بي‌سي طبق تازه‌ترين گزارش‌هايي كه در بلگراد منتشر شد، روزانه 350هزار تن نفت توليدي عراق توسط حدود 200 تانكر يك شركت حمل و نقل تركيه تا پايان سال جاري به يوگسلاوي منتقل مي‌شود و اين امر در سراسر سال آينده ميلادي نيز ادامه خواهد يافت. بر اساس اظهارات مقامات يوگسلاوي، قيمت نفتي كه قرار است ظرف اين مدت از عراق به اين كشور منتقل شود 200ميليون دلار خواهد بود.[۲۳]

گزارش -590

دفتر مركزي سازمان عفو بين‌الملل با انتشار اطلاعيه‌اي در چند پايتخت اروپايي رژيم عراق را به خاطر دست‌گيري و اعدام جمع كثيري از دانش‌آموزان دبيرستاني، دانشجويان و مبارزين كرد عراقي مورد نكوهش قرار داد. در اين اطلاعيه آمده‌است كه رژيم عراق پس از گذشت ده ماه هنوز پاسخ روشني به سؤالات اين سازمان در مورد خبر دست‌گيري و اعدام 21 نفر از ساكنين شهرهاي اربيل و سليمانيه ارائه نكرده‌است. براساس اين اطلاعيه، سازمان عفو بين‌المللي همچنين خواستار آزادي گروه كثيري از اهالي شهر اربيل واقع در شمال عراق گرديد و خاطرنشان ساخته‌است كه براي دست‌يابي به هرگونه اطلاعاتي درباره اين گروه از دست‌گيرشدگان اقدامات لازم را از طريق مجامع بين‌المللي دنبال خواهدكرد.[۲۴] از سوي ديگر، انجمن دفاع از حقوق بشر و آزادي‌هاي دمكراتيك در جهان عرب، نيز امروز در پاريس با انتشار گزارش سالانه خود اعلام كرد كه برخي از رژيم‌هاي عرب از جمله عراق حتي به خود زحمت برگزاري محاكمه براي متهمان خود را نمي‌دهند و مي‌گذارند تا آنها بدون اتهام و محاكمه در زندان بپوسند. به گزارش خبرگزاري فرانسه انجمن مزبور با انتشار يك گزارش 225 صفحه‌اي كه تمامي كشورهاي عضو اتحاديه عرب به استثناي يمن شمالي را در برمي‌گيرد، اعلام كرد كه در عراق يكصدهزار زنداني سياسي وجود دارد. بر پايه اين گزارش انجمن ياد شده همچنين اخراج دسته‌جمعي كارگران مهاجر عرب و يا غيرعرب از كشورهاي خليج‌فارس و ديگر نقاط را محكوم كرده‌است.[۲۵]

گزارش -591

به نوشته بولتن دفتر سياسي سپاه‌پاسداران، صبح امروز سرهنگ "احمد حميد فرزانه منفرد" يكي از اعضا فعال نهضت مقاومت (به رهبري شاهپور بختيار) كه دو سال پس از پيروزي انقلاب اسلامي به خارج از كشور گريخته بود، توسط دو ناشناس در استانبول به قتل رسيد. وي يكي از محافظان شخصي شاه بود. خبر قتل سرهنگ فرزانه انعكاس وسيعي در راديو‌هاي بيگانه و محافل خبري خارجي داشت و موجي از وحشت و اضطراب در ميان ساير ضدانقلابيون فراري برانگيخت. به گزارش خبرگزاري‌هاي خارجي، ضاربين پس از قتل فرزانه دو كيف دستي وي را ـ كه حاوي اسنادي از تشكيلات جاسوسي بختيار بوده‌است ـ به همراه خود برده‌اند. سخن‌گوي نهضت مقاومت ملي در پاريس ضمن نسبت دادن اين قتل به جمهوري‌اسلامي، اعلام كرد: احمد حميد منفرد (فرزانه) سومين افسر ارتش سابق ايران است كه طي 17 ماه گذشته در تركيه ترور شده‌است.[۲۶]



منابع و مآخذ روزشمار 1365/08/02

  1. خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 219، 3/8/1365، ص4.
  2. سند شماره 087969 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: فرماندهي سپاه ناحيه باختران، 2/8/1365.
  3. خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 221، 5/8/1365، ص18.
  4. سند شماره 024088 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: فرماندهي سپاه منطقه2 نجف، 3/8/1365.
  5. سند شماره 024094 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گردان اطلاعات ثارالله قرارگاه نجف، گزارش نوبه‌اي شماره 152، 4/8/1365، ص5؛ و- سند شماره 024153 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت عمليات و اطلاعات نزاجا، گزارش نوبه‌اي، شماره 33، 8/8/1365، ص9.
  6. سند شماره 024092 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: يگان اطلاعات سپاه چهارم حمزه، گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 40، ص3؛ و- سند شماره 024084 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: فرماندهي قرارگاه حمزه، 3/8/1365.
  7. سند شماره 024098 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: فرماندهي قرارگاه حمزه، 5/8/1365.
  8. مأخذ شماره 1، ص3.
  9. مأخذ شماره 1، ص‌ص1و2.
  10. روزنامه كيهان، 4/8/1365، ص2.
  11. سند شماره 090449 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: قرارگاه عمليات جنوب (2)، گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 1527، 5/8/1365، ص3.
  12. سند شماره 024085 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: معاونت اطلاعات سپاه پنجم رمضان، بولتن هفتگي شماره 8، 15/8/1365، ص13.
  13. روزنامه كيهان، 5/8/1365، ص2.
  14. خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 225، 9/8/1365، ص12.
  15. روزنامه رسالت، 4/8/1365، ص‌ص10 و 15.
  16. مأخذ شماره 10، ص3.
  17. مأخذ شماره 3، ص‌ص14 تا 17.
  18. مأخذ شماره 1، ص14.
  19. مأخذ شماره 1، ص‌ص27 تا 29.
  20. خبرگزاري جمهوري‌اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 222، 6/8/1365، ص‌ص4 تا 6.
  21. مأخذ شماره 1، ص‌ص12 و 13.
  22. مأخذ شماره 1، ص هشت.
  23. مأخذ شماره 1، ص31.
  24. مأخذ شماره 10، ص2.
  25. مأخذ شماره 10، ص20.
  26. سپاه‌پاسداران، دفتر سياسي نمايندگي امام، "رويدادها"، نشريه شماره 119، 21/8/1365، ص‌ص29 تا 31.