1362.07.08
| روزشمار جنگ سال 1362 1362.07.08 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | هشت مهر |
| تاریخ شمسی | 1362.07.08 |
| تاریخ میلادی | 30 سپتامبر 1983 |
| تاریخ قمری | 22 ذیحجه 1403 |
گزارش - 620
جلسه ناتمام روز گذشته فرماندهان سپاه برای تصمیم‌گیری درمورد طرح مانور عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان، امروز صبح در قرارگاه نجف ادامه یافت. سرانجام پس از تشکیل جلسات پیاپی در گیلان‌غرب و ساعت‌ها بحث و گفت‌وگو میان فرمانده نیروی زمینی ارتش و فرمانده کل سپاه با فرماندهان قرارگاه‌های خاتم‌الانبیا(ص)، نجف و لشکرهای تابعه، اجرای قاطع عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان به نیروهای قرارگاه نجف ابلاغ شد.* براین‌اساس و در ادامه مباحث پیشین، امروز دو نشست پی‌درپی در قرارگاه نجف گیلان‌غرب تشکیل شد. در یکی از این جلسات که با حضور فرماندهان ارتش و سپاه قرارگاه خاتم(ص) و نجف** برگزار گردید، سرهنگ صیاد شیرازی با فرض تغییرنکردن طرح مانور قبلی، از یگان‌های تحت امر قرارگاه‌های تاکتیکی نجف1 و 2 خواست تا درباره آخرین وضعیت آمادگی نیروها، شناسایی‌های انجام‌شده، راهکارهای پیش‌بینی‌شده و مشکلات و موانع کار گزارش دهند. ابتدا مهدی باکری فرمانده لشکر31 عاشورا از سپاه و سرهنگ کمانگیری فرمانده تیپ30 گرگان از ارتش (تحت امر قرارگاه تاکتیکی نجف2) به تشریح اقدامات انجام‌شده در محور بمو پرداختند. سپس مهدی زین‌الدین فرمانده لشکر17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) و فرماندهان یكی از تیپ‌های لشکر27 حضرت رسول(ص) (تحت امر قرارگاه تاکتیکی نجف1)، عملكرد خود را در محور شاخ خشیک تبیین کردند. درنهایت فرمانده لشکر27 محمد رسول‌الله(ص) و فرمانده تیپ30 گرگان (تحت امر قرارگاه تاکتیکی نجف1)، درباره محور جناح راست و هدف اصلی زیمناکوه و سد دربندیخان توضیحاتی به فرماندهان دادند.[۱] در ادامه جلسه، فرماندهان لشکرهای 17، 27 و 31 ضمن اعلام آمادگی برای اجرای عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان، در تشریح آخرین وضعیت خود و مشكلات پیش رو، به مواردی نظیر محدودیت زمان، کمبود نیرو، ضرورت کیفیت نیروهای پیش‌بینی‌شده در عملیات، اتکا به نور ماه، جنس نامناسب زمین، بعد مسافت، پشتیبانی یگان‌های خودی با بالگرد، حضور دشمن و عناصر ضدانقلاب در نقاط حساس و... اشاره کردند.[۲] برخی از مشکلات مطرح‌شده، امکان اجرای عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان را در هاله‌ای از ابهام فرو می‌برد؛ برای مثال، عباس کریمی فرمانده تیپ2 سلمان لشکر27 رسول‌الله(ص)، خطاب به فرماندهان گفت: «دررابطه‌با کل این عملیات، حرکتی که باید بشود با حرکت‌های قبلی فرق می‌کند؛ آن‌گونه‌که ما اینجا برداشت کردیم نظری را که داریم می‌دهیم؛ چه ازنظر تقسیم، چه ازنظر تدارکات و چه ازنظر عملیات، یک حرکت چریکی است. چون دشمن در اینجا به آن صورت خطی ندارد، اینجا پایگاهی است و نفر باید برود خودش را تدارک کند و بتواند استقامت داشته باشد و نفر بغل‌دستی خودش را هم تخلیه کند، یک چنین حالتی دارد که با جنوب فرق می‌کند.»[۳] در جلسات امروز، فرماندهان دیدگاه‌های متنوعی را درمورد اجرای عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان مطرح کردند. اغلب فرماندهان سپاه با اشاره به نتایج اثرگذار این اقدام در سطح جهانی، بر ضرورت اجرای عملیات والفجر5 تأکید داشتند. محسن رضایی فرمانده کل سپاه* و رحیم صفوی معاونت عملیات ستاد مرکزی، به‌دلیل اهمیت راهبردی سد دربندیخان و تلاش‌های نیروهای خودی برای اجرای این عملیات، ملغی‌شدن آن را به صلاح نمی‌دانستند. محسن رضایی، رحیم صفوی، علی شمخانی، غلامعلی رشید و عزیز جعفری معتقد بودند که در وضعیت کنونی باید عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان به‌شکل گسترده و با قاطعیت انجام شود.[۴] دراین‌زمینه علی شمخانی قائم‌مقام فرمانده سپاه، با یادآوری دو مشکل زمان و نیرو، تزلزل تصمیم‌گیری فرماندهان را دارای تأثیرات منفی بر نیروها دانسته و تأكید كرد: بهتر است عملیات والفجر5 را کامل انجام بدهیم و درصورت موفق‌نبودن عملیات، نیروها را به منطقه والفجر4 منتقل کنیم.[۵] درنهایت علی صیاد شیرازی و محسن رضایی پس از برگزاری چند جلسه خصوصی* برای تصمیم‌گیری نهایی درمورد طرح مانور عملیات والفجر5، اجرای قاطع این عملیات را در منطقه دربندیخان به نیروهای قرارگاه نجف ابلاغ کردند. در پایان این جلسات، فرمانده نیروی زمینی ارتش با تأکید بر اینکه «ما اگر توانستیم والفجرها را مداوم انجام بدهیم، پیروز می‌شویم نه اینکه فاصله داشته باشد»،[۶] خطاب به یگان‌های تحت امر قرارگاه نجف گفت: «مشکلاتی که برادرمان مطرح کردند نمی‌گوییم که مشکل نیست، ولی ما معتقد هستیم که مشکل را می‌شود حل کرد. ...»[۷] سرهنگ صیاد شیرازی افزود: «امشب ابلاغ رسمی انجام عملیات است، ترتیبی بدهید که بدون ماه بروید پای هدف؛ دوم اینکه در روز هم بجنگید. مطمئناً ما تا صبح قادر به تصرف تمام هدف‌ها نخواهیم بود. به همین دلیل باید روز ادامه عملیات بدهیم. خودم مسئول کار هوانیروز و هلی‌برن خواهم بود. نجف2 گوشه سمت چپ بمو را زود حل کند که صبح زود ما نیرو با هلیکوپتر آنجا برسانیم.» وی ضمن اشاره به نقص موجود در مانور قبلی، دشت پشت قله سمت راست بمو و قله روی خشیک را دو نقطه مناسب برای هلی‌برد و پشتیبانی نیروها ذکر کرد و گفت: پس از اجرای عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان، عملیات والفجر4 بی‌درنگ در منطقه دهانه شیلر اجرا خواهد شد.[۸] محسن رضایی نیز لزوم پیشنهاد راهکارها و حل مشکلات ازسوی قرارگاه‌های تابعه را متذكر شد و اضافه كرد: «بعد از این سه چهار روز که ما با برادرهای عزیز بحث و بررسی کردیم، الآن به تصمیم جدی خودمان رسیدیم. بعد از صحبت با فرمانده تیپ‌ها و فرمانده لشکرها و دو سه بار صحبت با قرارگاه نجف، با برادر صیاد نشستیم و توکل بر خدا کردیم و کل مسائل را بررسی نمودیم، دیدیم در آینده اینجا هیچ فرصتی بهتر از این پیدا نخواهیم کرد، شرایط هر آن دارد به ضرر ما تمام می‌شود. احتمالاً بعضی از جاهایی را که دشمن شناسایی نکرده به‌خاطر غافلگیری بود. دشمن می‌خواهد از اینجا به بعد را پر بکند و خودش را آماده بکند. الآن هوا مرتب رو به ابری و بارانی‌شدن می‌رود، مخصوصاً در اینجاها ممکن است اصلاً شرایطی پیدا نکنیم. الآن نیروهای ما در بهترین شرایط قرار گرفته‌اند. آینده این‌طور چهره روشن را نشان نمی‌دهد تا حالا هم دیده شده که بدون نصرت خدا پیروز نبوده‌ایم؛ نه‌تنها ما بلکه پیامبر خدا هم همین‌طور بود. ما هیچ جنگی را سراغ نداریم که بدون نصرت خدا پیروز شده باشیم. این نصر را انشاءالله از خدا بخواهیم. تلاشمان را بکنیم، ما تصمیم قاطع گرفتیم که از امشب عملیات را با تمام قدرت شروع بکنیم. هرچه سریع‌تر برای انجام عملیات آماده بشوید. درضمن، برای رفع مشکلاتتان با قرارگاه نجف تماس گرفتیم. آنجا بعضی از برادرها طرح‌هایی را ارائه دادند که انشاءالله سریع حل می‌شود. ببینید برای رفع این مشکلات راه‌حل منطقی پیدا بکنید. یا علی حرکت بکنید که انشاءالله مورد رضایت خدا، ملت فداکار و بسیجی‌های دلسوز و حضرت امام واقع شوید.»[۹] بدین‌ترتیب فرماندهان به این نتیجه رسیدند که عملیات والفجر5 (در منطقه دربندیخان) یک روز قبل از عملیات والفجر4 (در شمال دهانه شیلر)، به‌طور گسترده روی ارتفاعات بمو، خشیک، زیمناکوه، شاخ شمیران، شاخ سورمر و برددکان اجرا شود. همچنین مقرر گردید قرارگاه نجف با اعزام دیده‌بان نفوذی به غرب زیمناکوه و بمو، عملیات فریبی در محدوده قصرشیرین تا نفت‌شهر اجرا كند. واحد توپخانه نیز موظف گردید به اندازه کافی منور تهیه نماید.[۱۰]
گزارش - 621
فرماندهان ارشد قرارگاه مقدم حمزه* در ادامه بازدیدهای خود از قرارگاه‌های پنج‌گانه تاکتیکی حمزه به‌منظور ارزیابی وضعیت و اقدامات آنها برای اجرای عملیات والفجر4 در دهانه شیلر، امروز در نشستی در منطقه مرانه (مقابل پنجوین) به بررسی وضعیت قرارگاه تاکتیکی حمزه2، پرداختند. در این جلسه، فرماندهان تیپ44 قمر بنی‌هاشم از سپاه و تیپ1 لشکر28 کردستان از ارتش (تحت امر قرارگاه تاکتیکی حمزه2) که عهده‌دار اجرای عملیات در محور پنجوین می‌باشند، درخصوص اقدامات انجام‌شده و مشکلات پیش روی این یگان‌ها گزارش دادند. در ادامه، فرماندهان قرارگاه، علت تأخیر درزمینه ادغام نیرو و احداث قرارگاه مشترک را بررسی کردند. سرهنگ امیربیگی دراین‌باره گفت: برابر طرح مانور، قرار است یک تیپ از لشکر28 با لشکر8 نجف در محدوده حمزه4، یک تیپ دیگر با لشکر25 کربلا در محدوده حمزه3 و یک تیپ تقویت‌شده هم با تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) در محدوده حمزه2 عمل کند.[۱۱] براین‌اساس، لشکر28 باید با تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) ادغام شود. کریم نصر فرمانده تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) هم ضمن تأكید بر لزوم گفت‌وگو درمورد محل احداث قرارگاه مشترك این تیپ با لشكر28 كردستان یادآور شد: درصورتی‌که در قرارگاه لشکر28 کردستان باشیم، فاصله ما با نیروهای تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) زیاد شده و تیپ1 واسطه می‌شود.[۱۲] لذا برای کنترل و هدایت نیروهای تیپ قمر می‌بایست با ادغام در تیپ1 لشکر28 به نیروهای قمر بنی‌هاشم(ع) نزدیک باشیم، در غیر این صورت، نمی‌توانیم با نیروهایمان و با خط تماس داشته باشیم، ولی درهرحال، از هر نظر آماده هستیم. وی در پایان از حضور کم‌رنگ برخی فرماندهان ازجمله سرهنگ آذرفر و درافشان گله کرد و حضور آنها را در مراحلی نظیر تهیه طرح مانور و تشکیل قرارگاه مشترک الزامی خواند.[۱۳] سرانجام قرار شد برای بررسی موضوع ادغام نیرو و احداث قرارگاه مشترک، جلسه‌ای مشترک میان فرماندهان لشکر28 کردستان و تیپ44 قمر بنی‌هاشم(ع) برگزار شود.[۱۴]
گزارش - 622
پس از جلسه شماری از فرماندهان ارتش و سپاه به‌منظور بررسی وضعیت عملیات دریایی شمال خلیج‌فارس (اسکلههای البکر و العمیه) در قرارگاه نوح (بوشهر)، که هجده روز پیش برگزار شد، امروز نیز در نشست رحیم صفوی معاونت عملیات ستاد مرکزی و ناخدا حسینی فرمانده نیروی دریایی ارتش، توافقات اولیه برای اجرای عملیات روی اسکلههای نفتی البکر و العمیه حاصل شد. به گزارش راوی مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، از جزئیات این نشست، خبری انتشار نیافته است.[۱۵]
گزارش - 623
در نخستین ساعات بامداد امروز، شهرهای دزفول و اندیمشک، هدف حملات موشکی عراق قرار گرفتند. درپی این حادثه بلافاصله هیئتی از تهران به‌منظور بررسی وضعیت مناطق آسیب‌دیده عازم این شهرها شد. به گزارش شهربانی دزفول، ساعت 2:20 بامداد امروز، 3 موشک به مناطق مسکونی این شهر اصابت کرد.[۱۶] شهربانی اندیمشک نیز گزارش داد ساعت 2:22 بامداد امروز، مناطق مسکونی این شهر با 2 موشك هدف قرار گرفتند.[۱۷] ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران در اطلاعیه شماره 1476 خود ضمن درج خبر حمله موشکی عراق، تلفات و خسارات اولیه این تهاجم را چنین اعلام کرد: «بر پایه آمار واصله، در دزفول 31 تن شهید و 130 تن مجروح شدند و 230 خانه و مغازه ویران و به 700 خانه و مغازه خساراتی وارد آمد. همچنین شهدای اندیمشک 25 تن و تعداد مجروحین در حدود120 تن بوده است. به‌علاوه، 430 خانه و مغازه در این شهر ویران [شده] و یا خسارت دیده است.»[۱۸] به نوشته روزنامه اطلاعات، پس از خارج‌کردن 6 جسد دیگر از زیر آوار، آمار شهدای دزفول به 37 نفر و تعداد شهدای اندیمشک به 26 نفر رسیده است.[۱۹] پس از اعلام خبر موشک‌باران شهرهای دزفول و اندیمشک، بلافاصله محسن رفیق‌دوست وزیر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، موسوی تبریزی دادستان کل انقلاب اسلامی، سرحدی‌زاده وزیر کار و امور اجتماعی، مرتضی نبوی وزیر پست و تلگراف و تلفن به‌همراه چند تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی و نمایندگان ریاست‌جمهوری به‌منظور تجلیل از شهدا، تسلیت به بازماندگان و بررسی وضعیت مناطق آسیب‌دیده عازم این دو شهر شدند.[۲۰] گروه اعزامی پس از ورود به شهرهای دزفول و اندیمشک و حضور در مراسم نمازجمعه، از مناطق ویران‌شده در حمله موشكی عراق بازدید کردند.[۲۱] بعدازظهر امروز، پیکر 17 تن از شهدای حمله موشکی عراق به دزفول، از مسجد جامع این شهر تا بهشت شهدا تشییع شد.[۲۲] در این مراسم که با حضور جمعی از مسئولان کشوری و لشکری برگزار گردید، رفیق‌دوست وزیر سپاه، ضمن عرض تسلیت به بازماندگان شهدا گفت: «ما ازسوی رزمندگان اسلام اعلام می‌کنیم که از این قبیل اعمال وقیحانه تغییر روش نمی‌دهیم و جواب صدام را در میدان نبرد خواهیم داد.» وی در ادامه با اشاره به پایبندی ایران به اصول اخلاقی و اسلامی و پرهیز از حمله به مناطق مسکونی عراق، خطاب به حامیان صدام گفت: «اگر به حمایت از صدام ادامه دهید روی نفت را در خاورمیانه [غرب آسیا] نخواهید دید.»[۲۳]
گزارش - 624
آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور، ائمه جمعه اهواز و دزفول، استاندار خوزستان و نمایندگان مردم دزفول و اندیمشک در مجلس شورای اسلامی با صدور پیام‌های جداگانه‌ای حمله موشکی عراق به دزفول و اندیمشک را محکوم کردند. ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی و ستاد مرکزی سپاه پاسداران نیز در همین خصوص اطلاعیه مشترکی صادر کردند. در پیام رئیس‌جمهور با اشاره به تبلیغات رسانه‌های جهانی که می‌کوشند صدام را صلح‌طلب و ایران را مسئول ادامه جنگ معرفی کنند، کمک‌های جهانی به عراق، هجوم تبلیغاتی گسترده علیه ایران و سکوت سازمان‌های بین‌المللی دربرابر این جنایات آشکار، «توطئه‌ای جهانی و سازمان‌یافته علیه جمهوری اسلامی» معرفی شده و آمده است: «اینجانب شهادت مردم بی‌دفاع دزفول و اندیمشک را ... تسلیت می‌گویم و اطمینان دارم که فرزندان دلیر اسلام و رزمندگان قهرمان جبهه نبرد حق علیه باطل انتقام خون این مظلومان بی‌گناه را از مزدوران بعثی در میدان‌های نبرد خواهند گرفت.»[۲۴] حجت‌الاسلام موسوی جزایری نماینده امام و امام‌جمعه اهواز و فروزنده استاندار خوزستان نیز با انتشار پیامی این جنایت را محکوم و در خوزستان سه روز عزای عمومی اعلام کردند.[۲۵] نمایندگان شهرهای دزفول[۲۶] و اندیمشک در مجلس شورای اسلامی[۲۷] هم در پیام‌های جداگانه‌ای، حمله موشکی عراق را محکوم کرده و این ضایعه را به بازماندگان تسلیت گفتند. آیت‌الله ربانی املشی نیز در خطبه‌های نمازجمعه امروز تهران دراین‌باره گفت: از صدام جز این انتظاری نیست. هروقت او موشک پرتاب نکند باید پرسید که چرا چنین نمی‌کند.[۲۸] آیت‌الله قاضی امام‌جمعه دزفول، در خطبه‌های نمازجمعه این شهر ضمن محکومیت حمله موشکی عراق گفت: «پرتاب موشک توسط صدام ... در عزم و اراده آهنین ملت مقاوم و همیشه در صحنه‌ها کوچک‌ترین خللی ایجاد نخواهد کرد.»[۲۹] ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران و ستاد مرکزی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز در واكنش به حمله موشکی عراق به اندیمشک و دزفول اطلاعیه مشترکی صادر کردند. در بخشی از این اطلاعیه آمده است: «این اقدامات ددمنشانه و رذیلانه ... نه‌تنها کوچک‌ترین خللی در اراده پولادین ملت مسلمان و انقلاب ایران به وجود نیاورده است، بلکه امت اسلام را به ادامه جنگ تا ریشه‌کن نمودن رژیم صهیونیستی عراق مصمم‌تر می‌سازد. ... این اقدام ... که به‌منظور کشاندن جمهوری اسلامی ایران به پای میز مذاکره و تن‌دادن ملت مسلمان ایران به صلح امریکایی انجام می‌گیرد، کوچک‌ترین خللی در اراده‌شان به وجود نیامده و سرنوشت جنگ را در میدان‌های نبرد تعیین خواهند کرد.»[۳۰]
گزارش - 625
دولت عراق مدعی شد حمله موشکی ارتش این کشور به مناطق مسکونی شهرهای اندیمشک و دزفول اقدامی درجهت مقابله‌به‌مثل با بمباران روستاهای مرزی عراق ازسوی ایران بوده است. روزنامه اطلاعات دراین‌باره نوشت: «رادیو بغداد در ساعت 23:30 تاریخ 7/7/1362؛ یعنی تنها دو ساعت و نیم پیش از حمله موشکی به دزفول، وقیحانه مدعی شد که نیروهای ایرانی مناطق مسکونی مرزی عراق را گلوله‌باران کرده‌اند که به ادعای رادیو بغداد، تعدادی کشته و زخمی شدند.» این روزنامه با استناد به گفته رادیو بغداد، حمله موشکی عراق به دزفول و اندیمشک را عملی برنامه‌ریزی‌شده خواند و طرح ادعای حمله ایران به روستاهای مرزی عراق را توجیهی برای بمباران مناطق مسکونی ایران عنوان کرد.[۳۱] رادیو بغداد امروز نیز به نقل از سخنگوی دولت عراق گفت: «رژیم ایران ... با توپخانه سنگین دهکده شانه‌دری از توابع سیدصادق را در شمال کشور زیر آتش گرفت که دراثر این عمل جنایتکارانه 16 نفر که دو کودک ضمن آنها می‌باشد، شهید شدند و 31 نفر که 15 کودک در میان آنها دیده می‌شوند و نیز عده‌ای از زنان زخمی گردیده‌اند.»[۳۲] علاوه‌بر ادعاهای دیروز و امروز رادیو بغداد، دولت عراق از چند روز پیش در برنامه‌های رادیویی خود اعلام کرده بود: «نیروهای ایران در نظر دارند از جبهه شرق نیسان به عراق حمله نمایند و نیروهای عراقی آمادگی جهت دفع هرگونه حملات نیروهای ایرانی را خواهند داشت که دراین‌رابطه وزیر دفاع عراق اعلام می‌کند جهت جلوگیری از پیشروی نیروهای ایرانی به‌طرف شهرهای ایران موشک پرتاب خواهند کرد.»[۳۳] رادیو بی‌بی‌سی نیز در تفسیری درخصوص حملات موشکی امروز عراق به دزفول و اندیمشک ضمن تأکید بر اینکه «این نخستین‌باری نیست که موشک‌های دوربرد عراق این شهرها را هدف قرار می‌دهند»، ادعای رادیو بغداد را تکرار کرده و گفت: علت حملات موشکی عراق به دو شهر خوزستان، بمباران روز گذشته نوار شمالی عراق توسط ایران ذکر شده است. این رادیو همچنین به نقل از مقامات عراق افزود: «عراق گفته [است] هرگونه حمله تهاجمی ایران را با هدف قراردادن مواضعی در داخل خاک ایران پاسخ گفته و آن را سرکوب خواهد کرد و به نظر می‌رسد که منظور عراق حملات هوایی به مواضع نظامی ایران باشد و نه حمله با استفاده از موشک‌های برد دور به شهرهای ایران.»[۳۴]
گزارش - 626
امروز نیز مانند روزهای گذشته هواپیماهای عراقی با تجاوز به حریم هوایی شهرهای مریوان، سرپل ذهاب و باختران مناطقی را در این شهرها بمباران کردند. جنگنده‌های عراقی، شهر مریوان را هدف قرار دادند. براثر این حملات 2 تن از اهالی شهر شهید و 15 نفر مجروح شدند.[۳۵] سپاه سرپل ذهاب در گزارشی اعلام كرد: هواپیماهای عراقی ساعت 9:30 صبح امروز، پادگان ابوذر را هدف قرار دادند. در این حمله یک نفر شهید و 29 تن مجروح شدند.[۳۶] به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از باختران، حمله امروز جنگنده‌های عراقی به منطقه تنگ‌کورک و تنگ قاسم‌آباد نیز 4 شهید و 5 مجروح برجای گذاشت.[۳۷] علاوه‌براین، گزارش خبرنگار کیهان حاكی است، امروز هواپیماهای عراقی با تجاوز به حریم هوایی سرپل ذهاب، راکت‌های خود را در کوه‌های پشیو و روستاهای اطراف آن تخلیه کردند که این اقدام شهادت یک فرد بومی را درپی داشت.[۳۸]
گزارش - 627
در جریان درگیری عناصر مسلح غیرقانونی با نیروهای خودی در مناطق مختلف غرب کشور تلفاتی به دوطرف وارد آمد. واحد طرح و عملیات سپاه سلماس در گزارشی اعلام کرد امروز «پایگاه‌های سیاوان - چهریق بالا و پایین [با] عناصر ضدانقلاب درگیر بوده و این درگیری حدود 6 ساعت طول کشیده و درنتیجه یک نفر از نیروهای [خودی] زخمی سطحی شد.»[۳۹] طبق اعلام هنگ ژاندارمری سقز، نیروهای تأمین پایگاه کیله‌شین، عصر امروز با مهاجمان درگیر شدند. در این درگیری كه دو ساعت ادامه یافت، یک سرباز شهید و یک نفر دیگر زخمی شد.[۴۰] امروز همچنین درپی حمله چته‌های ضدانقلاب به پایگاه دارساوین واقع در محور بانه - سردشت، 2 تن از عناصر ضدانقلاب مجروح و 3 نفر مجروح شدند.
گزارش - 628
وزیر امور خارجه عراق در سخنانی در مجمع عمومی سازمان ملل، ایران را مسئول ادامه جنگ معرفی و از سازمان ملل متحد به‌دلیل جدیت نشان‌ندادن در برخورد با ایران انتقاد کرد. سخنان طارق عزیز بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های جهان داشت. طارق عزیز معاون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه عراق، در نطقی در اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت: «عراق پیشنهاد تشکیل یک کمیته داوری بی‌طرفی را می‌نماید که طرف آغازکننده تجاوز و جنگ را تعیین کند و طرفی را مشخص سازد که مسئولیت ادامه جنگ را تا به امروز تحمل می‌نماید، کلیه زیان‌های انسانی و مادی ناشی‌از آن را به عهده گیرد و عراق آمادگی آن را دارد که نتایج این داوری را بپذیرد.» به گزارش رادیو بغداد، وزیر امور خارجه عراق پس از بیان پیشنهاد مذکور، برای ترسیم چهره‌ای صلح‌طلب از عراق به ذکر پاره‌ای از اقدامات این کشور ازجمله، پذیرش قطعنامه479 در سال 1980، پاسخ مثبت به درخواست‌های کمیته حسن‌نیت اسلامی و جنبش عدم‌تعهد و برخی آتش‌بس‌های یک‌جانبه و... اشاره کرد و در مقابل، مسائلی نظیر تهدید اخیر ایران مبنی‌بر بستن تنگه هرمز به‌عنوان یک آبراه بین‌المللی را نشانه‌ای از نبودِ عزم راسخ در نزد مقامات ایرانی برای خاتمه درگیری دانست. وی برای تأیید ادعای خود گفت: «رئیس‌جمهوری آقای صدام حسین، در روز 7 ژوئن 1983، به این دعوت کرد که یک توافقنامه دوجانبه میان عراق و ایران و تحت نظارت سازمان ملل متحد و درجهت متوقف‌کردن تمامی عملیات جنگی در سرتاسر منطقه خلیج [فارس] انجام گیرد.» طارق عزیز در ادامه از جامعه جهانی به‌ویژه اعضای دائم شورای امنیت، که مسئولیت حفظ صلح و امنیت بین‌المللی را برعهده دارند، خواست تا ایران را قانع یا مجبور به توقف جنگ کنند. وی با انتقاد از اقدامات پیشین سازمان ملل گفت: آن تلاش‌ها کافی نبوده و احیاناً جدیت و تداوم لازم را نداشته است.[۴۱] به گزارش خبرگزاری فرانسه، معاون نخست‌وزیر عراق در بخش دیگری از سخنان خود در مجمع عمومی سازمان ملل متحد خواستار توقف فوری کمک‌های نظامی امریکا به رژیم صهیونیستی شد.[۴۲] سخنان طارق عزیز در نشست اخیر مجمع عمومی سازمان ملل در رسانه‌های جهان انعکاس وسیعی داشت. رادیو لندن در گزارشی از این سخنرانی انتقاد عراق از کوتاهی سازمان ملل در پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق را مورد توجه قرار داده، به نقل از وزیر امور خارجه عراق افزود: «وظیفه شورای امنیت سازمان ملل است که ایران را ترغیب و یا مجبور به پایان جنگ کند، درحالی‌که ابتکارهای صلح سازمان مدتی است متوقف شده است.» بی‌بی‌سی با تأیید مواضع عراق درباره جدیت نشان‌ندادن سازمان ملل برای خاتمه جنگ، مدعی شد که علت این امر شرایط ایران برای ختم جنگ است که ازنظر عراق پذیرفتنی نیست. رادیو امریکا نیز ضمن بازتاب بخشی از سخنان طارق عزیز مبنی‌بر ناکافی‌بودن تلاش‌ها برای برقراری صلح یادآور شد: «پاره‌ای از این کوشش‌ها فاقد شرایط لازم ازجهت جدیت، تداوم و پشتکار بوده و به‌جای آنکه از روح تعمد برخوردار باشد صرفاً اقداماتی تصنعی بوده‌اند که برای احتراز از سرزنش اتخاذ شده‌اند.» این رادیو به نقل از طارق عزیز تهدید ایران را در بستن تنگه هرمز نوعی «باج‌گیری حقیرانه» خواند که سایر کشورهای منطقه تسلیم آن نخواهند شد.[۴۳] رادیو مسقط با اشاره به دعوت عراق از سازمان ملل برای داوری در جنگ، درخصوص فرسایشی‌شدن جنگ و تلاش طرفین برای رهایی از آن گفت: «[با آغاز چهارمین سال جنگ] هیچ‌یک از دو طرف درگیر نتوانسته‌اند برتری نظامی خود را علیه دیگری نشان دهند و این امر ثابت کرده که حل جنگ ازطریق نظامی امکان‌پذیر نیست.» رادیو مسقط با پرداختن به تأثیر طولانی‌شدن جنگ بر بحران‌های امنیتی منطقه و صلح جهانی، حل این منازعه ازطریق مذاکرات را در موقعیت کنونی امری ضروری خواند.[۴۴] خبرگزاری آسوشیتدپرس هم در گزارشی با اشاره به سخنرانی طارق عزیز اعلام كرد: «چنانچه ایران دهانه تنگه هرمز را ببندد کشورهای عربی حوزه خلیج‌فارس دست به اقدام مقتضی خواهند زد. ... کشورهای عربی حوزه خلیج [فارس] تسلیم یک چنین باج‌خواهی ازسوی ایران نخواهند شد. ...» این خبرگزاری درمورد عملکرد ایران در قبال تلاش‌های صلح افزود: «ایران تاکنون پیشنهادات مربوط به صلح سازمان کنفرانس اسلامی و نهضت غیرمتعهدها را رد کرده و بر روی کشور عراق به‌عنوان یک کشور متجاوز اصرار ورزیده است. ایران همچنین خواستار پرداخت 150 میلیارد دلار خسارت جنگی ازسوی عراق شده است.» خبرگزاری فرانسه نیز به سخنرانی اخیر وزیر امور خارجه عراق در سازمان ملل اشاره كرد و گفت: «تهدید مقامات تهران جهت بستن تنگه هرمز در خلیج‌فارس منافع حیاتی بسیاری از کشورها [را] تهدید می‌کند.»[۴۵] طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق، علاوه‌بر سخنرانی در مجمع عمومی سازمان ملل، در نیویورک با وزیران امور خارجه کشورهای برزیل، ترکیه، بنگلادش، لهستان و ایتالیا نیز به‌طور جداگانه ملاقات کرد. به گزارش رادیو رأس الخیمه، محورهای اصلی این مذاکرات به تحولات جنگ عراق و ایران، تلاش‌های مستمر عراق برای متوقف‌کردن آن و پاسخ مثبت این كشور به همه کوشش‌های بین‌المللی و منطقه‌ای برای پایان‌دادن به جنگ مربوط می‌شد.[۴۶] معاون نخست‌وزیر عراق همچنین با ایندیرا گاندی نخست‌وزیر هند و رئیس کنونی جنبش عدم‌تعهد ملاقات و موضع عراق را درمورد جنگ با ایران و تلاش‌های کشورش برای پایان‌دادن به این جنگ از راه‌های مسالمت‌آمیز اعلام کرد.[۴۷]
گزارش - 629
علی‌اکبر ولایتی وزیر امور خارجه ایران، امروز در سی‌وهشتمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک، در سخنانی مبسوط مواضع جمهوری اسلامی را درباره موضوعات مهم بین‌المللی و منطقه‌ای به‌ویژه جنگ ایران و عراق بیان کرد. وی پس از این سخنرانی، با دبیرکل سازمان ملل و حدود 50 تن از رؤسای هیئت‌های نمایندگی کشورها در سازمان ملل نیز دیدار و گفت‌وگو کرد. وزیر امور خارجه ایران در ابتدای سخنان خود، ضمن تقدیر از رئیس قبلی و تبریک به رئیس جدید نشست مجمع عمومی، گفت: «هئیت نمایندگی ما آرزو دارد که این مجمع بتواند اهداف اعلام‌شده در دستور کار خود را به‌نحو مطلوب دنبال کند و برای حل مشکلات و معضلات کنونی جهانی راه‌حل‌های مناسبی پیشنهاد نماید.» وی درباره وضعیت جهان در سال گذشته گفت: «جهان امروز دچار یک بحران عظیم اخلاقی است که اگر به‌طور جدی و هماهنگ با آن مقابله نشود موجودیت انسان و انسانیت را به‌طور جدی تهدید می‌کند. ...» ولایتی سپس به بررسی اوضاع جهان پرداخت و درباره مسئله فلسطین گفت: «سی‌وشش سال است که ملت ستمدیده فلسطین به‌طور مداوم در معرض وحشیانه‌ترین تهاجمات و تجاوزات ازجانب رژیم غاصب صهیونیستی قرار دارد. سی‌وشش سال است که تاریخ این ملت مظلوم را - که دچار جانشینان هیتلر شده است - با خون می‌نویسند. در طول این دوران، سازمان ملل متحد بنا به شیوه معمول به صدور قطعنامه‌‌هایی بسنده نموده که هیچ راه به جایی نبرده است. رژیم اشغالگر قدس با بی‌اعتنایی کامل به این قطعنامه‌‌ها عملاً ثابت نموده که تحت حمایت بی‌قیدوشرط امپریالیسم امریکا، هیچ مرزی برای تحدید و توقف تجاوز به ملت فلسطین و کشورهای اسلامی نمی‌شناسد.» وزیر امور خارجه ایران در ادامه به نقش سازمان ملل در برقراری صلح و امنیت در جهان اشاره کرد و با استناد به اصل ششم منشور این سازمان یادآور شد که رژیم صهیونیستی به‌دلیل تخلفات مکرر از اصل منشور بایستی از سازمان ملل اخراج شود. وی با اعلام حمایت کامل از مبارزات مردم فلسطین، راه‌حل مشکل فلسطین را اقدام مشترک و بین‌المللی برای رفع موجبات تجاوز و فراهم‌ساختن زمینه بازگشت ملت فلسطین به سرزمین‌های خود ذکر کرد. وزیر امور خارجه ایران، در ادامه، اقدام شوروی در اشغال افغانستان را به تجاوز امریکا به ویتنام تشبیه کرد و تنها راه‌حل مسئله افغانستان را خروج کامل، بی‌قیدوشرط و فوری قوای نظامی اشغالگر خارجی از آن کشور، مداخله‌نکردن در امور داخلی افغانستان، بازگشت آوارگان افغان به سرزمین‌های خود و تعیین سرنوشت مردم به دست خودشان دانست و هر نوع مذاکره‌ای را بدون حضور نمایندگان واقعی مردم افغانستان مردود شمرد. ولایتی سپس به موضوع جنگ عراق و ایران پرداخت. وی در این بخش از سخنانش ضمن تشریح حمله نظامی عراق به ایران از سازمان ملل به‌دلیل عملکرد ضعیف در جنگ ایران و عراق و سکوت دربرابر جنایات عراق انتقاد کرد. وزیر امور خارجه همچنین به قطعنامه صادرشده در 28 سپتامبر 1980 اشاره کرد و با ضعیف خواندن آن، مواردی از نقض اصول این قطعنامه ازجانب عراق و اعضای دائمی شورای امنیت را برشمرد. ولایتی درباره عملکرد متناقض شورای امنیت سازمان ملل در آغاز و پس از فتح خرمشهر گفت: «چرا تا دو سال پس از صدور قطعنامه، شورای امنیت درمورد مسئله جنگ ساکت ماند؟ [صدام] بعد از شکست در خرمشهر و نابودی سریع نیروهای عراقی در خاک ما، ناگهان و به‌طور خلق‌الساعه صلح‌طلب می‌شود و بلافاصله اعلام می‌دارد که به‌طور یک‌جانبه تصمیم به تخلیه سرزمین‌های اشغالی گرفته است. شورای امنیت نیز پس از دو سال سکوت، ناگهان و در فاصله دو ماه و نیم، دو قطعنامه صادر می‌نماید و این‌بار از طرفین می‌خواهد که سرزمین‌های اشغالی را تخلیه نمایند! ... دو سال اشغال خاک ما هیچ خطری برای امنیت و صلح بین‌المللی نداشت، ولی شکست نیروهای عراقی آن‌هم در خاک ما چنین خطری را به بار آورد؟ آیا ملت ما حق نداشت که رأی صاحب این منطق؛ یعنی شورای امنیت را مردود شمارد؟» ولایتی در اثبات حقانیت جمهوری اسلامی و انتقاد از عملکرد دوگانه عراق، به گزارش اخیر هیئت سازمان ملل از مناطق آزادشده ایران اشاره کرد و گفت: «اینجانب یقین دارم که اکثر شما گزارش هیئت اعزامی سازمان ملل متحد برای بازدید از مناطق اشغالی آزادشده در کشور ما را که به ضمیمه سند S/15834 مورخ 20 ژوئن 1983 منتشر شده، به‌دقت ملاحظه نموده‌اید. مستحضرید که هیئت به عراق نیز رفته و از شهرهای مرزی این کشور بازدید به عمل آورده و آن را گزارش نموده است. این گزارش بااینکه در کشور ما کامل نبوده و منعکس‌کننده تمامی واقعیات نیست، اما توانسته است گوشه‌ای از واقعیات را بدون جانب‌داری از هیچ‌یک از طرفین مخاصمه آشکار سازد. ...گزارش هیئت اعزامی در تطابق کامل با اعلامیه‌های خبری ما نشان می‌دهد که بسیاری از شهرهای ما که در اشغال نیروهای عراق بوده تا میزان نود درصد و گاه صد درصد به‌وسیله وسایل فنی و مهندسی و برخلاف نص صریح مواد کنوانسیون چهارم ژنو نابود شده است. از آن میان، شهرهای هویزه، خرمشهر، قصرشیرین [را] میتوان نام برد. در مقابل، زبونی مقامات عراقی در اثبات ادعاهایشان مبنی‌بر بمباران شهرهای مرزی عراق کاملاً در گزارش مشهود است. آیا این سند عمق صلح‌دوستی و انسانیت مردم مورد تجاوز ما [را] که در طول سه سال جنگ علی‌رغم اینکه در شب و روز در معرض بمباران کور موشکی عراق قرار داشته‌اند [و] به تبعیت از دستورات اسلامی حاضر نشده‌اند مناطق شهری عراق را مورد حمله قرار دهند، نمی‌رساند؟» وی همچنین درمورد تفاوت سیاست اعلامی و اعمالی عراق در قبال جنگ با ایران گفت: «اظهارات اخیر وزیر خارجه عراق را در این مجمع درباره صلح‌دوستی رژیم بعثی با عملکرد این رژیم در همین چند ماه اخیر نسبت به شهرهای پیرانشهر، گیلان‌غرب، بانه، مریوان و اندیمشک مقایسه کنید. وزیر خارجه عراق درحالی قیافه صلح‌دوستانه می‌گیرد که هنوز سنگ‌فرش‌های شهر ما از خون تازه مردم کوچه و بازار و زن‌ها و بچه‌های بی‌پناه رنگین است. ... طی حملات موشکی اخیر عراق، در دو نوبت جمهوری اسلامی ایران به سازمان ملل اطلاع داد که ظرف چند روز آینده حملات موشکی عراق به مناطق شهری و غیرنظامی آغاز خواهد شد. اسناد منتشره سازمان مورخ 5 مه 1983 و 4 اگوست 1983، شاهد این مدعاست. متأسفانه در هر نوبت، پیش‌بینی ما تحقق یافت بی‌آنکه عکس‌العمل مناسبی ازجانب سازمان ملل مشاهده شود. این روند تا کی می‌تواند ادامه یابد؟» وزیر امور خارجه ایران ضمن تأکید بر حقوق جمهوری اسلامی و پافشاری ایران بر احقاق این حقوق به موضوع امنیت خلیج‌فارس اشاره کرد و به قدرت‌های خارجی درباره برهم‌زدن موازنه و زمینه‌سازی حضور هرچه بیشتر خود در منطقه هشدار داد و گفت: «تشدید این جنایات و استمرار تجاوزات رژیم بعث عراق، رسیدن به هرگونه صلح و توافقی را غیرمحتمل و نامقبول ساخته است. ما کمترین جزء حقوقمان را مصالحه نخواهیم نمود. بدیهی است عواملی که بر سر راه این احقاق حقوق مانع ایجاد نمایند مسئولیت واقعی ادامه جنگ را برعهده خواهند داشت. ما همین‌جا به ابرقدرت‌هایی که از یک‌سو ماشین جنگی رژیم عراق را تغذیه می‌کنند و از سوی دیگر با ایجاد تبلیغات وسیع دایر بر عدم امنیت خلیج‌فارس برای حضور هرچه بیشتر نیروهای خود در منطقه زمینه‌سازی می‌نمایند، هشدار می‌دهیم که دود این آتش به چشم خودشان خواهد رفت. ما به جامعه بین‌المللی اطمینان می‌دهیم تا زمانی‌که بتوانیم منافع اقتصادی خود را در خلیج‌فارس حفظ کنیم، قادر خواهیم بود امنیت کامل این منطقه و عبورومرور سالم کشتی‌ها را نیز برطبق موازین و مقرارت بین‌المللی تضمین نماییم. اطمینان داریم عملکرد ما تابه‌حال این توانایی را به‌خوبی نشان داده است. دفاع شرافتمندانه و موفق ما از سرزمین‌های خودمان و سرکوبی متجاوز ثمری جز صلح و آرامش برای کشورهای منطقه به بار نخواهد آورد؛ صلحی که می‌تواند روابط نزدیک و دوستانه براساس احترام متقابل بین کشورهای منطقه را تحکیم بخشد. ما اعلام می‌داریم که بیش از این نمی‌توانیم شاهد عبور کشتی‌های پر از اسلحه از تنگه هرمز که به مقصد بنادر جنوبی خلیج‌فارس ازسوی سوداگران مرگ برای رژیم بغداد ارسال می‌گردد، باشیم و در آینده کنترل بیشتری بر تنگه اعمال خواهیم کرد. ما با قاطعیت می‌گوییم که هرگونه صدمه به منافع حیاتی جمهوری اسلامی ایران در خلیج‌فارس انسداد کامل تنگه هرمز و توقف صدور نفت از این منطقه را به دنبال دارد. بدیهی است مسئولیت عواقب این امر به‌عهده آنهایی است که سلاح‌های پیشرفته دراختیار متجاوزان می‌گذارند. روی سخن بیش از همه به‌جانب دولت فرانسه است که بدون پرده‌پوشی و با یک گستاخی جاهلانه در این وادی قدم گذاشته است.»[۴۸] ولایتی سپس به تشریح مواضع جمهوری اسلامی ایران دربرابر بحران‌های به‌وجودآمده در قاره افریقا پرداخت. وی همچنین مواضع جمهوری اسلامی ایران را دربرابر بحران‌های موجود در امریکای لاتین تشریح و ضمن حمایت از مبارزات رهایی‌بخش این قاره، مداخلات علنی امریکا در امور داخلی کشورهای این منطقه به‌ویژه نیکاراگوئه و السالوادور را محکوم کرد. وزیر امور خارجه ایران در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به نقش مهمی که اقیانوس هند در صلح و امنیت جهان ایفا می‌کند، خواستار خروج اقیانوس هند از حوزه رقابت‌های هسته‌ای و تسلیحاتی دو ابرقدرت شد. وی در ادامه به تشریح بحران‌های اقتصادی موجود در جهان پرداخت و ریشه این بحران‌ها را کاهش قیمت کالاهای اساسی، افزایش قیمت کالاهای صنعتی و دسترسی‌نداشتن کشورهای جهان سوم به منابع مالی و تکنولوژی ذکر کرد. ولایتی تقسیم جهان به دو بلوک شرق و غرب را عامل اصلی بروز جنگ و تشنج در جهان توصیف کرد و گفت: «معتقدیم که دراثر حرکت دسته‌جمعی کشورهای زیر سلطه باید به سلطه‌جویی ابرقدرت‌ها خاتمه داده شود. ما بر این باور هستیم که تقویت جنبش عدم‌تعهد با تأکید بر اصول عدم‌تعهد، راه آزادی ملل ستمدیده از سلطه ابرقدرت‌ها را هموار می‌سازد.»[۴۹] به گزارش واحد مرکزی خبر از نیویورک، در حین سخنرانی ولایتی، یکی از اعضای هیئت نمایندگی جمهوری اسلامی ایران خبر حمله موشکی عراق به شهرهای دزفول و اندیمشک را به اطلاع وی رساند. وزیر امور خارجه ایران نیز با قطع نطق خود، ضمن اعلام این خبر و آمار تلفات انسانی و خسارات مالی واردشده به مناطق مسکونی و غیرنظامی این دو شهر، اقدام دولت عراق را محکوم کرد و گفت: «آیا با چنین رژیمی میتوان بدون حضور در میدان نبرد مسئله را حل کرد؟»[۵۰] امروز همچنین علی‌اکبر ولایتی به‌همراه اعضای هیئت نمایندگی جمهوری اسلامی ایران در مجمع عمومی سازمان ملل، با خاویر پرز دکوئیار دبیرکل این سازمان دیدار و گفت‌وگو کرد. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، در این ملاقات، که بیش از یک ساعت به طول انجامید، درخصوص موضوعات مختلف بین‌المللی ازجمله مسائل مربوط به افغانستان و جنگ ایران و عراق بحث و گفت‌وگو شد. ولایتی با اشاره به تجاوزات رژیم بغداد، تصمیم جمهوری اسلامی ایران به ادامه نبرد تا احقاق کامل حقوق مردم ایران را مورد تأکید قرار داد و از نمایندگان اعزامی دبیرکل سازمان ملل به‌دلیل پیگیری‌نکردن حملات نیروهای بعثی به مناطق مسکونی و غیرنظامی ایران انتقاد کرد.[۵۱] گفتنی است پس از پایان سخنرانی وزیر امور خارجه ایران، 50 تن از رؤسای هیئت‌های نمایندگی کشورهای مختلف در سازمان ملل که تحت‌تأثیر سخنان وی قرار گرفته بودند، برای مصافحه و تأیید مواضع ولایتی به ملاقات وی آمدند. نمایندگان و رؤسای هیئت‌های کشورهای ونزوئلا، آرژانتین، تونس، موریتانی، کامرون، سیرالئون، تانزانیا، دلتای علیا، غنا، نیجریه، گینه، لیبی، الجزایر، هند، ترکیه، پاکستان، سوریه، نیکاراگوئه، نماینده سازمان آزادی‌بخش فلسطین، آلبانی، قطر، بنگلادش، صحرا، چین، ویتنام، آنگولا، ماداگاسکار، کره شمالی، زامبیا، کنیا، اکوادور و... ازجمله ملاقات‌کنندگان با وزیر امور خارجه ایران بودند.[۵۲] عصر امروز نیز ملاقات‌هایی بین ولایتی و وزرای امور خارجه کشورهای هند، مجارستان، اسپانیا، برزیل، رومانی، سریلانکا و نیکاراگوئه صورت پذیرفت.[۵۳]
گزارش - 630
سخنان علی‌اکبر ولایتی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد با اعتراض نماینده عراق در این سازمان روبه‌رو شد. ادعاهای این مقام عراقی واکنش نماینده دائمی ایران در سازمان ملل متحد را درپی داشت. نماینده ایران همچنین در مصاحبه‌ای، درخصوص بازتاب‌های سخنان وزیر امور خارجه ایران صحبت کرد. پس از سخنرانی مفصل امروز وزیر امور خارجه ایران، نماینده عراق در سازمان ملل متحد پشت تریبون قرار گرفت و ضمن اعتراض به سخنان ولایتی گفت: «سخنان نماینده ایران کوششی بیهوده برای بی‌آبرو کردن عراق بوده است. ما حاضریم مسئله را به یک شخص ثالث واگذار نماییم که تعیین نماید چه کسی مجرم است.» وی در ادامه افزود: «نماینده ایران اظهار داشته است که ما شهرهای آنان را بمباران کرده‌ایم، ولی نگفتند که این به تلافی بمباران یکی از شهرهای عراق بوده است. ما اینها [ایرانی‌ها] را به مبارزه می‌طلبیم تا ثابت نماییم که آیا کشوری هست که آنها در اوضاع داخلی‌‌اش دخالت نکرده باشند؟»[۵۴] درپی این نطق، سعید رجایی‌خراسانی نماینده دائمی ایران در سازمان ملل، پشت تریبون حاضر شد و گفت: «مطالب نماینده عراق قابل پاسخ‌گفتن نیست. ... در رابطه با گفتار وی می‌گویم که کار ما بیهوده نبوده و پرثمر بوده و ما قصد بی‌آبرو کردن رژیم عراق را نداریم؛ چراکه صدام حسین خود به‌خوبی این کار را انجام داده است.» رجایی‌خراسانی سپس درخصوص حضور یک هیئت بی‌طرف در ایران گفت: «به‌عنوان یک شخص ثالث یک دادگاه بین‌المللی اسلامی تشکیل گردید و آنها از ضایعات داخل ایران دیدن کردند و ما منتظر هستیم تا ببینیم که آیا عراق آنها را نیز خواهد پذیرفت یا نه؟ ... وقتی ما ادعا کردیم که شهرهای ما خراب شده، نماینده دبیرکل سازمان ملل را بردیم و ویرانی‌ها را به آنها نشان دادیم. اگر شما حقیقت را می‌گویید هم‌اکنون از آقای دبیرکل دعوت کنید که بیایند و تمام مدارک را به آنها ارائه بدهید و ما را بی‌آبرو نمایید.»[۵۵] نماینده دائمی جمهوری اسلامی در سازمان ملل امروز همچنین در مصاحبه‌ای شرکت کرد. وی در این گفت‌وگو موقعیت کنونی جمهوری اسلامی را در صحنه بین‌المللی موقعیت یک کشور پیروز و موفق خواند و این پیروزی‌ها را ثمره خون شهدا و رزمندگان اسلام دانست.[۵۶]
گزارش - 631
هم‌زمان با برگزاری سی‌وهشتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل رایزنی‌ها و درخواست‌ها برای خاتمه جنگ میان ایران و عراق افزایش یافته است. گزارش خبرگزاری کویت دراین‌زمینه حاكی است: شیخ صباح الاحمد وزیر امور خارجه کویت، در نطقی در مجمع عمومی سازمان ملل از موفق‌نبودن کوشش‌های بین‌المللی برای متوقف‌کردن جنگ ایران و عراق ازجمله ابتکار شورای همکاری خلیج‌فارس ابراز تأسف کرد. وی ضمن تمجید از عراق به‌دلیل پذیرش و اعلام موافقت با تمامی ابتکارات صلح گفت: «کویت امیدوار است ایران نیز از چنین روشی تبعیت کند.» این مقام کویتی سپس به مسئولیت جامعه جهانی درباره جلوگیری از گسترش ابعاد منازعه اشاره كرد و گفت: «کویت احساس می‌کند که قدرت‌های بزرگ و شورای امنیت مسئولیتی مشخص برای یک اقدام سریع و جدی درجهت خاتمه‌بخشیدن به این جنگ به عهده دارند.»[۵۷] امروز همچنین در مراسم افتتاح اجلاس پنجمین دوره قانون‌گذاری پارلمانی کویت، شیخ سعد عبدالله الصباح ولیعهد و رئیس شورای وزیران کویت در سخنانی، به اجلاس آتی شورای همکاری خلیج‌فارس و اهمیت روابط این کشورها اشاره کرد و درمورد جنگ ایران و عراق گفت: کشورش از هیچ تلاشی برای متوقف‌شدن جنگ کوتاهی نخواهد کرد و پیوسته منتظر پاسخ مثبت ایران به تلاش‌های مبذول‌شده جهت توقف جنگ است. کویت با دیگر کشورهای برادر و دوست برای خاتمه‌دادن به این تراژدی که سایه تیره‌اش بر آینده منطقه افکنده شده است، تلاش‌های فراوانی را مبذول خواهد کرد.[۵۸] به گزارش رادیو دوبی، مطبوعات کویتی با استناد به اظهارات منابع دیپلماتیک در سازمان ملل متحد، اعلام كردند: درحال‌حاضر طرحی به کمک امریکا و حمایت بازار مشترک اروپا برای متوقف‌ساختن جنگ میان عراق و ایران در دست تهیه می‌باشد. روزنامه کویتی الوطن، با درج این خبر، نوشت: طرح مذکور شامل آتش‌بس، بازگشت به مرزهای بین‌المللی و مذاکرات آینده دو طرف بر مبنای موافقت‌نامه الجزایر است و اواخر ماه آینده نماینده‌ای ازطرف دبیرکل سازمان ملل پس از سفر به بغداد و تهران، طرح مذکور را به اطلاع دو کشور خواهد رساند.[۵۹] خبرگزاری کیودو نیز امروز در گزارشی از دیدار دیروز وزیران امور خارجه ایران و ژاپن به نقل از مقامات رسمی ژاپن اعلام كرد: روز گذشته وزیر امور خارجه ایران در نیویورک پس از ملاقات با شینتارو آبه، ضمن رد درخواست ژاپن برای قطع فوری جنگ ایران و عراق، قول داد که جنگ تا پایان شرافتمندانه ادامه یابد. به گفته مقامات ژاپنی آبه از عراق نیز خواسته بود تا از دامن‌زدن به جنگ ازطریق به‌کارگیری سلاح‌های جدید در صحنه نبرد پرهیز کند. آبه افزود: «ما جانب هیچ‌یک را نمی‌گیریم؛ موضع ژاپن فراهم‌آوردن زمینه حل‌وفصل فوری این جنگ است.» وی در پایان از مقامات ایران خواست، برای دستیابی به اهداف خود در سطح جهانی جهت خاتمه جنگ انعطاف‌پذیری بیشتری از خود نشان دهند.[۶۰] به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از واشنگتن، امروز حسنی مبارک با ریگان دیدار و گفت‌وگو کرد. رئیس‌جمهور مصر بدون اشاره به اعزام نیرو و ارسال سلاح به عراق، در این ملاقات از ایران خواست به درخواست‌های عراق برای صلح پاسخ مثبت دهد. درمورد جزئیات این گفت‌وگوها اطلاعی در دست نیست.[۶۱] صبح امروز، سعد قاسم حمودی عضو کمیسیون روابط عربی و بین‌المللی پارلمان عراق نیز در رأس یک هیئت پارلمانی به‌منظور شرکت در اجلاس بین‌المللی بین‌المجالس عازم کره جنوبی شد. وی پیش از ترک عراق در گفت‌وگویی با خبرگزاری بغداد به موضوعاتی چون: پیشنهاد عراق به کنفرانس بین‌المجالس جهت پایان‌دادن به جنگ، حل مسالمت‌آمیز منازعه ازطریق مذاکرات و موضع مثبت عراق درخصوص وساطت‌های بین‌المللی و منطقه‌ای اشاره کرد و از ایران خواست تا پایان‌دادن به این جنگ را بپذیرد.[۶۲] در پایان دیدار دوروزه رئیس‌جمهور آلمان‌شرقی از یوگسلاوی، بیانیه‌ای صادر شد که در آن به موضوعاتی نظیر درخواست خروج رژیم صهیونیستی از سرزمین‌های اشغالی، شناسایی ساف به‌عنوان نماینده مردم فلسطین و ختم جنگ سه‌ساله عراق و ایران اشاره شده است.[۶۳]
گزارش - 632
درحالی‌که دولت عراق در تقسیم‌بندی بین‌المللی، از دولت‌های بلوک شرق به شمار می‌رود اخیراً اقداماتی را برای نزدیکی به امریکا و مصر، از دول بلوک غرب، در دستور کار خود قرار داده است. در این راستا عراق برای رهایی از مشکلات و تنگناهای اقتصادی و نظامی خود، تلاش‌های فشرده‌ای را در عرصه دیپلماتیک برای تحویل‌گرفتن هواپیماهای سوپراتاندارد و دریافت کمک‌های خارجی آغاز کرده است. در همین راستا و به‌منظور تحکیم پیوند سیاسی - نظامی واشنگتن و بغداد، طارق عزیز معاون نخست‌وزیر و وزیر امور خارجه عراق، امروز با جرج شولتز وزیر امور خارجه امریکا در نیویورک ملاقات کرد. به گفته ناظران سیاسی، این دیدار، که از مفاد آن اطلاعی در دست نیست، احتمالاً با هدف ایجاد هماهنگی و اتخاذ مواضع مشترک در منطقه و نیز گسترش کمک‌های نظامی و اقتصادی امریکا به عراق انجام شده است. این دومین دیدار طارق عزیز با جرج شولتز درپی درخواست صدام از امریکا برای دخالت در جنگ ایران و عراق می‌باشد.[۶۴] ملاقات وزرای امور خارجه عراق و امریكا درحالی صورت گرفت که مشاور نزدیک رئیس‌جمهور عراق نیز در واشنگتن مشغول رایزنی با مقامات امریکایی است. خبرگزاری فرانسه دراین‌باره گزارش داد: «عصمت کتانی مشاور نزدیک صدام حسین رئیس‌جمهوری عراق به‌منظور توضیح موضع عراق و متقاعدکردن امریکا ... برای موافقت با تحویل سوپراتانداردها همان‌طورکه پیش‌بینی شده بود، چند روز است در واشنگتن به سر می‌برد.»[۶۵] مطبوعات مصر نیز از سفر وزیر امور خارجه این کشور به عراق در آبان‌ماه خبر دادند. پس از قطع مناسبات قاهره و بغداد (در سال 1979) این نخستین دیدار وزیر امور خارجه مصر از عراق است. قاهره پس از ریاست‌جمهوری انور سادات تجهیزات و تسلیحات دراختیار عراق قرار می‌داد و با روی‌کارآمدن مبارک زمینه‌های گسترش بیش‌ازپیش روابط بغداد و قاهره فراهم آمد. وزیر امور خارجه عراق و وزیر اقتصاد مصر نیز چندی پیش سفرهایی به کشورهای یکدیگر داشتند و به‌منظور افزایش روابط دو كشور، سفیر سابق عراق در مصر نیز این هفته وارد قاهره شد.[۶۶]
گزارش - 633
درپی تهدید ایران مبنی‌بر بستن تنگه هرمز درصورت به‌خطرافتادن امنیت خلیج‌فارس با تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق، رسانه‌های خبری جهان همچنان به بازتاب این موضوع و واکنش‌های صورت‌گرفته دربرابر آن می‌پردازند. امروز رسانه‌هایی نظیر روزنامه تایمز مالی و رادیو بی‌بی‌سی به‌طور ضمنی و روزنامه لوماتن علناً به تأثیر تهدید ایران بر تعویق زمان تحویل سوپراتانداردهای فرانسوی اذعان کردند. روزنامه تایمز مالی (چاپ لندن) در مقاله‌ای به قلم دیوید هوسه گویی، خبر دستور میتران رئیس‌جمهور فرانسه مبنی‌بر تعویق زمان تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق را منتشر کرد. نویسنده این مقاله به نقل از یک مقام فرانسوی، ضمن تأیید گزارش روزنامه‌های دیروز دراین‌باره نوشته است: فرانسه به سوریه پیشنهاد کرده تا دوباره خط نفتی عراق به مدیترانه را به کار اندازد. به نوشته این روزنامه، «این ابتکار در کریدرهای سازمان ملل که هم‌اکنون میتران رئیس‌جمهور و شسون وزیر خارجه فرانسه در آنجا به سر می‌برند مورد تأکید قرار گرفته است.» این مقام فرانسوی، شرکت سوریه در پیمان آتی آتش‌بس لبنان را که با میانجیگری عربستان صورت پذیرفته است، فرصت مناسبی برای تحقق چنین ابتکاری برشمرد. پاریس معتقد است که تحویل سوپراتانداردها به اعاده تعادل و ترغیب ایران و عراق برای انجام مذاکرات کمک خواهد کرد و علاوه‌براین افزایش صادرات نفت عراق - که حدود 40 تا60 میلیارد فرانک به فرانسه بدهکار است - برای این كشور فرصتی فراهم می‌كند تا توانایی مالی خود را به‌ویژه برای بازپرداخت بدهی‌هایش افزایش دهد.[۶۷] جیم مولی خبرنگار بی‌بی‌سی نیز در نیکوزیا آخرین تحولات مربوط به جنگ ایران و عراق را مورد توجه قرار داده است.[۶۸] وی با اشاره به آغاز چهارمین سال جنگ دو کشور، ضمن بررسی تلاش عراق برای خاتمه درگیری و رهایی از جنگ فرسایشی به موضوع تحویل سوپراتانداردهای فرانسوی به عراق پرداخت. خبرنگار بی‌بی‌سی بدون توجه به تأثیر تهدید اخیر ایران در تجدیدنظر مقامات فرانسه جهت ارسال هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق گفت: براساس آخرین گزارش‌ها، پس از گفتوگوهای امریکا، انگلیس و آلمان‌غربی با فرانسه، مقامات پاریس فعلاً تحویل سوپراتانداردها را به تعویق انداخته‌اند. گفتنی است رادیو بی‌بی‌سی خبر مزبور را فقط در بخش خبری انگلیسی‌زبان خود پخش کرد كه به نظر می‌رسد هدف از این اقدام خودداری از اذعان به تأثیر تهدید ایران بر تصمیم فرانسه بوده است. خبرنگار بی‌بی‌سی به نقل از یک دیپلمات غربی با اشاره به موضع اخیر فرانسه افزود: درهرحال، در این بازی میتران یک بازنده است؛ ازسویی تحقق وعده فرانسه و درنتیجه اقدام عملی دولت عراق منجر به بستن تنگه هرمز و واردآمدن خسارت عظیمی به فرانسه و دوستانش خواهد شد و از سوی دیگر، تحویل‌ندادن هواپیماها فرانسه را در صحنه سیاسی به موضع ضعف می‌کشاند.[۶۹] بی‌بی‌سی همچنین به تلاش فرانسه برای مذاکره با سوریه به‌منظور بازگشایی خط لوله نفتی عراق به مدیترانه پرداخت و گفت: دیپلمات‌ها عقیده دارند فرانسه به قرارداد خود عمل خواهد کرد، اما این اقدام زمانی انجام خواهد شد که فرانسه مطمئن شود دیگر کسی به موضوع جنگنده‌ها علاقه‌ای ندارد و نظرها به‌سمت دیگر چرخیده است.[۷۰] از سوی دیگر، روزنامه فرانسوی لوماتن در شماره امروز خود علناً به ثمربخش‌بودن هشدارهای اخیر مسئولان جمهوری اسلامی در تعویق تحویل سوپراتاندارها به عراق اعتراف کرد.[۷۱] این روزنامه در تفسیری با اشاره به اظهارات مقامات ایران و ناراحتی مقامات عالی‌رتبه عراق از ایجاد تأخیر در تحویل هواپیماهای فرانسوی نوشت: به نظر می‌رسد که هشدارهای ایران اولین تأثیرات خود را نشان داده است. مفسر لوماتن ضمن اشاره به سکوت فرانسه دراین‌باره و تردید درخصوص اجرای این قرارداد اظهار کرد: «راه‌حل مناسب این است که عراقی‌ها خود ناچار شوند از این قرارداد صرف‌نظر کنند و به نظر می‌رسد که دیپلماسی فرانسه نیز اکنون دراین‌جهت تلاش می‌کند، اما شانس موفقیت آن [به‌علت بدهی عراق به فرانسه] کم است.»[۷۲] روزنامه کریستین ساینس مانیتور نیز امروز در مقاله‌ای به بررسی آخرین تحولات جنگ ایران و عراق پرداخت. به گزارش رادیو امریکا، این روزنامه درخصوص وضعیت کنونی جنگ نوشته است: جنگ ایران و عراق به یک نبرد مرزی فرسایشی بین دو دولت تبدیل شده و براثر دو تحول، دوباره در کانون توجه محافل بین‌المللی قرار گرفته است؛ یکی تصمیم فرانسه برای ارسال هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق و دیگری تلاش عراق برای کسب حمایت‌ها و کمک‌های امریکا به‌منظور خاتمه جنگ. نویسنده این مقاله تصمیم اخیر فرانسه برای تحویل هواپیماهای سوپراتاندارد به عراق را این‌گونه تحلیل کرده است: «فرانسه معتقد است این هواپیماها ازسوی عراق به‌عنوان نیرویی بازدارنده مورد استفاده قرار خواهد گرفت و ایران را ناگزیر خواهد ساخت برای پایان‌بخشیدن به جنگ به مذاکره تن در دهد.» کریستین ساینس مانیتور در تحلیل اقدام عراق نیز افزوده است: «انگیزه‌های عراق دراین‌زمینه کاملاً روشن است؛ عراق اکنون با مشکلات حاد اقتصادی و مالی روبه‌رو است، زیرا از یک‌سو قادر نیست نفت خود را صادر کند و از سوی دیگر حمایت مالی کشورهای عرب حوزه خلیج‌فارس را هم به میزان قابل‌توجه از دست داده است.» این روزنامه درمورد رفتار ایران هم مدعی شده است که ایران سیاست‌های داخلی و خارجی خود را تعدیل کرده و از شرق به غرب متمایل گشته است. روزنامه مذكور با اشاره به مشکلات موجود در راه برقراری صلح میان دو کشور ایران و عراق، اظهار امیدواری کرد که چشم‌اندازهای صلح در موقعیت کنونی فراهم شود. این روزنامه موفقیت تلاش‌های آتی ختم جنگ را منوط به فراهم‌شدن شرایط لازم برای ثبات درازمدت منطقه خلیج‌فارس دانست و هرگونه تلاش واقعی برای برقراری صلح بین ایران و عراق را به توجه به پنج عامل مشروط کرد: اول، توجه به حق حاکمیت و تمامیت ارضی همه کشورهای منطقه ازجمله ایران؛ دوم، به‌رسمیت‌شناختن مرزهای بین‌المللی؛ سوم، پرهیز از مداخله مستقیم یا غیرمستقیم در امور داخلی کشورهای دیگر؛ چهارم بهره‌برداری از اروندرود براساس ضوابط بین‌المللی یا موافقت‌نامه دوجانبه به‌ویژه موافقت‌نامه1975؛ پنجم، احترام به آزادی دریاها و امنیت کشتیرانی و خطوط دریایی. در پایان این مقاله، از غرب خواسته شده است تا در اعطای تسلیحات و تجهیزات با رعایت جوانب احتیاط، نوعی تعادل میان کشورهای خلیج‌فارس برقرار کند و از این طریق مانع تجاوز این کشورها شود.[۷۳]
گزارش - 634
آتش‌بس لبنان همچنان نقض می‌شود و تلاش‌ها برای برقراری آتش‌بس و خاتمه درگیری‌ها در این کشور ادامه دارد. رادیو دولتی بیروت به نقل از مقامات آگاه در لبنان، خبر داد: آتش‌بس لبنان امروز چند بار نقض شد و اوضاع کوهستان شوف همچنان متشنج است. کمیته امنیتی لبنان متشکل از نمایندگان ارتش، جبهه لبنانی (ائتلاف شبه‌نظامیان راست‌گرای مسیحی) و جنبش امل امروز بار دیگر تشکیل جلسه داد. پارلمان لبنان درزمینه تحرکات سیاسی دیروز (7/7/1362) اجلاس ویژه‌ای تشکیل داد. در این جلسه درخصوص شروع گفتوگوهای سیاسی پیش از استقرار ارتش لبنان در مناطق عالیه و شوف هشدار داده شد و بیان گردید که این امر به تجزیه لبنان کمک خواهد کرد.[۷۴] ولید جنبلاط رهبر حزب سوسیالیست ترقی‌خواه دروزی لبنان، در مصاحبه‌ای با شبکه 2 تلویزیون فرانسه گفت باید یک پیمان جدید ملی در این کشور منعقد شود. وی خاطرنشان ساخت: امروز لبنان به دست فرانسوی‌ها و مارونی‌ها درست شده است. اینکه فرانسه اعلام می‌دارد طرف‌دار وحدت است یک چیز است و فرستادن ناوهای هواپیمابر چیز دیگر. به گزارش خبرگزاری فرانسه از نیویورک، باوجود مشورت‌های شورای امنیت سازمان ملل در پشت درهای بسته، درباره نقش سازمان ملل درزمینه اجرای آتش‌بس در لبنان بن‌بست کامل همچنان وجود دارد. دراین‌زمینه، سوریه مخالفت خود را با آتش‌بس سازمان ملل در لبنان پس گرفت. وزیر امور خارجه لبنان نیز پس از دیدار با شولتز وزیر امور خارجه امریکا، استدلال سوریه را درباره اینکه اعزام ناظران سازمان ملل موجب تجزیه لبنان می‌شود رد کرد. به گزارش خبرگزاری فرانسه از پاریس، سوریه معتقد است که حضور ناظران سازمان ملل در لبنان تمامیت ارضی این کشور را به خطر خواهد انداخت. براساس این گزارش، شوروی که توافق آن برای اعزام ناظران سازمان ملل الزامی است، از نظریه سوریه پشتیبانی می‌کند و شورای امنیت سازمان ملل نیز بحران لبنان را یک موضوع کاملاً داخلی می‌داند.[۷۵] در مقابل این دیدگاه، امریکا و برخی کشورهای غربی قرار دارند که می‌کوشند در سرنوشت لبنان نقش و جایگاه خود را حفظ کنند. در همین راستا کشتی‌های جنگی امریکا و نیروهای آن، امروز در ساحل منطقه الزهرانی جنوب لبنان با استفاده از مهمات حقیقی به اجرای مانور پرداختند. به گزارش خبرگزاری فرانسه از واشنگتن، به‌دنبال تمدید مدت اقامت تفنگ‌داران امریکایی در بیروت توسط مجلس نمایندگان امریکا، مجلس سنای این کشور نیز مدت اقامت را 18 ماه دیگر تمدید کرد. این یک پیروزی برای ریگان محسوب می‌شود.[۷۶] همچنین به گزارش واحد مرکزی خبر به نقل از خبرگزاری فرانسه از تولون، ناو هواپیمابر فرانسوی کلمانسو امروز تولون (جنوب‌شرقی فرانسه) را به‌سمت لبنان ترک کرد. این ناو به‌جای ناو هواپیمابر فوش در لبنان مستقر می‌شود. علاوه‌بر این ناو، ناو اژدرافکن دوکن نیز عازم آب‌های لبنان شد. از سوی دیگر، یک کشتی حامل تانک که در کرانه‌های لبنان به سر می‌برد امروز به تولون بازگشت.[۷۷]
ضمیمه گزارش620: دلایل تردیدهای موجود برای اجرای عملیات والفجر5 در منطقه دربندیخان اهمیت تداوم عملیات‌های والفجر و ضرورت توجه واقع‌بینانه به مشکلات پیش روی اجرای این عملیات‌ها به‌گونه‌ای است که در وضعیت کنونی تصمیم فرماندهان ارشد ارتش و سپاه برای تعیین اولویت اجرای عملیات‌های والفجر4 (دهانه شیلر) و والفجر5 (دربندیخان) حساسیت خاصی یافته است و در طول دو روز گذشته، فرماندهان ارشد ارتش و سپاه در قرارگاه‌های خاتم‌الانبیا(ص) و نجف جلسات متعددی برای تصمیم‌گیری نهایی درباره اجرای عملیات آتی در سطح قرارگاهی و لشکری برگزار کردند. نکته قابل‌تأمل این است که تردید فرماندهان قرارگاه نجف و یگان‌های تحت امر درباره اجرای عملیات والفجر5 (دربندیخان) از یک‌سو به‌دلیل دقت در جزئیات عملیات و مخالفت همه فرماندهان (به‌استثنای محمدابراهیم همت فرمانده لشکر27 حضرت رسول(ص)) با اجرای عملیات دربندیخان بوده است؛ به‌ویژه دستور ابلاغ‌شده به لشکر31 عاشورا و لشکر17 علی‌بن‌ابی‌طالب(ع) مبنی‌بر آمادگی برای انتقال به منطقه عملیاتی والفجر4 در دهانه شیلر، موضوع لغو عملیات والفجر5 (دربندیخان) را در ذهن فرماندهان قطعی و حتمی ساخته بود و در میان فرماندهان* و مسئولانی که از قبل مخالف اجرای عملیات بودند و صرفاً به اقتضای شرایط کنونی آن را پذیرفته‌اند حالت بهت‌زدگی و ناامیدی کاملاً مشهود است. از سوی دیگر، اتفاق‌نظر همه فرماندهان بر لزوم وجود مهتاب** هنگام حمله به پایگاه‌های دشمن، که پیش از این به‌دلیل عدم توجه کافی به مشکلات و مسائل این منطقه از آن غفلت شده بود، بر تردید‌ها افزوده است؛ زیرا تا چندی قبل، خبری از ضرورت مهتاب در مباحث فرماندهان نبود. در مباحث پیشین مانور مطرح شده بود نیروها باید یک تا سه روز در تاریکی شب با استفاده از نور ستاره‌ها، از راه‌های صخره‌ای و صعب‌العبور و دور و دراز کوهستانی از میان ضدانقلاب عبور کرده، به نقطه هجوم برسند.[۷۸]
پاورقی‌ها
منابع و مآخذ روزشمار 1362/07/08
- ↑ سند شماره 284/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا در عملیات والفجر4، داوود رنجبر، 30/6/1362 تا 10/7/1362، صص 251 - 250.
- ↑ همان، صص 273 - 270؛ و - سند شماره 12775/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه ارزیابی وضعیت پایگاه‌ها، عملیات والفجر4، (قرارگاه خاتم‌الانبیا، 8/7/1362، نوار شماره 12775)، صص 21 - 1؛ و - سند شماره 12777/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه طراحی و آماده‌سازی عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا، (قرارگاه خاتم‌الانبیا، 8/7/1362، نوار شماره 12777)، صص 21 - 1.
- ↑ سند شماره 12777/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص4.
- ↑ سند شماره 12777/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص4.
- ↑ سند شماره 284/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص240؛ و - سند شماره 12925/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی عملیات‌های والفجر 2 تا 5، (قرارگاه خاتم‌الانبیا، 8/7/1362، نوار شماره 12925)، صص 17 - 16.
- ↑ سند شماره 284/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص240؛ و - سند شماره 12925/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی عملیات‌های والفجر 2 تا 5، (قرارگاه خاتم‌الانبیا، 8/7/1362، نوار شماره 12925)، صص 17 - 16.
- ↑ سند شماره 12779/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی عملیات‌های دربندیخان و والفجر5، (قرارگاه خاتم‌الانبیا، 8/7/1362، نوار شماره 12779)، ص1.
- ↑ سند شماره 284/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 285 - 281.
- ↑ سند شماره 284/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 238 - 237 و 276؛ و - سند شماره 12777/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 20 - 19.
- ↑ سند شماره 284/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 213 و 284 - 237؛ و - سند شماره 275/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نجف قبل از عملیات والفجر4، حسین اردستانی، 15/6/1362 تا 11/7/1362، صص 216 - 209.
- ↑ سند شماره 13030/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه طراحی و آماده‌سازی قرارگاه حمزه سیدالشهدا در عملیات والفجر4، (قرارگاه حمزه سیدالشهدا، 8/7/1362، نوار شماره 13030)، ص3.
- ↑ سند شماره 294/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه حمزه در عملیات والفجر4، محمد دیانی، 28/6/1362 تا 13/7/1362، صص 109 - 103.
- ↑ سند شماره 13030/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 12 - 11.
- ↑ سند شماره 294/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 109 - 103.
- ↑ سند شماره 284/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص242.
- ↑ سند شماره 284/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص240؛ و - سند شماره 12925/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: جلسه بررسی عملیات‌های والفجر 2 تا 5، (قرارگاه خاتم‌الانبیا، 8/7/1362، نوار شماره 12925)، صص 17 - 16.
- ↑ سند شماره 291143 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفنگرام شهربانی اهواز به استانداری خوزستان، 8/7/1362.
- ↑ روزنامه کیهان، 9/7/1362، ص2.
- ↑ سند شماره 284/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 238 - 237 و 276؛ و - سند شماره 12777/پ‌ن مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 20 - 19.
- ↑ روزنامه صبح آزادگان، 9/7/1362، ص2.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 9/7/1362، ص2.
- ↑ روزنامه کیهان، 9/7/1362، ص2.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 9/7/1362، ص2.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 9/7/1362، ص12.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 9/7/1362، ص2.
- ↑ روزنامه کیهان، 9/7/1362، ص3.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 9/7/1362، ص2.
- ↑ روزنامه کیهان، 9/7/1362، ص22.
- ↑ روزنامه صبح آزادگان، 9/7/1362، ص12.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 9/7/1362، ص2.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 10/7/1362، ص3.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 195، 9/7/1362، ص27، رادیو بغداد، 8/7/1362.
- ↑ سند شماره 120124 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از طرح و عملیات لشکر7 ولی‌عصر به فرماندهی لشکر، 10/7/1362، ص2.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 9/7/1362، صص 15 - 13، رادیو بی‌بی‌سی، 8/7/1362.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 9/7/1362، ص4.
- ↑ سند شماره 444989 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سرپل ذهاب به فرماندهی سپاه منطقه 7، 9/7/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 201، 15/7/1362، ص2، باختران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 14/7/1362.
- ↑ روزنامه کیهان، 10/7/1362، ص18.
- ↑ سند شماره 354563 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از طرح و عملیات سپاه سلماس به طرح و عملیات منطقه 11، 9/7/1362.
- ↑ سند شماره 345892 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ژاندارمری کردستان (رکن3) به استانداری کردستان، 9/7/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 197، 11/7/1362، صص 25 - 20، رادیو بغداد، 10/7/1362.
- ↑ سند شماره 284/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص242.
- ↑ همان، ص7، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 8/7/1362.
- ↑ همان، صص 9 - 8، خبرگزاری جمهوری اسلامی، 8/7/1362.
- ↑ همان، صص 4 - 3، سازمان ملل - خبرگزاری رویتر، 8/7/1362.
- ↑ همان، ص35، رادیو صوت الجماهیر، 8/7/1362.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 10/7/1362، صص 4 - 3، رادیو رأس الخیمه.
- ↑ مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، جنگ ایران و عراق در اسناد سازمان ملل، جلد دوم، ترجمه محمدعلی خرمی، تهران: مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس، چاپ اول 1387، صص 123 - 113.
- ↑ همان، صص 128 - 123.
- ↑ سند شماره 284/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا در عملیات والفجر4، داوود رنجبر، 30/6/1362 تا 10/7/1362، صص 251 - 250.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 9/7/1362، ص16.
- ↑ روزنامه کیهان، 9/7/1362، ص3.
- ↑ همان.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 10/7/1362، ص16.
- ↑ روزنامه کیهان، 9/7/1362، ص23.
- ↑ روزنامه کیهان، 10/7/1362، ص3؛ و - روزنامه صبح آزادگان، 11/7/1362، صص 14 - 13.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 195، 9/7/1362، ص4، خبرگزاری کویت، 8/7/1362.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران، بولتن رادیوهای بیگانه، 10/7/1362، صص 3 - 2، رادیو ریاض عربی و رادیو کویت، 8/7/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 195، 9/7/1362، ص35، رادیو صوت الجماهیر، 8/7/1362.
- ↑ همان، صص 5 - 4، خبرگزاری کیودو، 8/7/1362.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 10/7/1362، ص3.
- ↑ سند شماره 291144 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفنگرام شهربانی اهواز به استانداری خوزستان، 8/7/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 196، 10/7/1362، ص15، خبرگزاری جمهوری 9/7/1362.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 9/7/1362، ص16.
- ↑ روزنامه صبح آزادگان، 10/7/1362، ص3.
- ↑ روزنامه صبح آزادگان، 9/7/1362، ص16.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 195، 9/7/1362، ص6، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 8/7/1362.
- ↑ واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه، 9/7/1362، صص 15 - 13، رادیو بی‌بی‌سی، 8/7/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 196، 10/7/1362، ص2، خبرگزاری جمهوری اسلامی 9/7/1362.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 195، 9/7/1362، صص 24 - 22، رادیو بی‌بی‌سی، 8/7/1362.
- ↑ همان، ص17، پاریس - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 8/7/1362.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 9/7/1362، ص16.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 195، 9/7/1362، صص 21 - 19، رادیو امریکا به نقل از کریستین ساینس مانیتور، 8/7/1362.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 9/7/1362، ص16.
- ↑ همان.
- ↑ روزنامه کیهان، 9/7/1362، ص24.
- ↑ همان.
- ↑ سند شماره 275/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه خاتم‌الانبیا در عملیات والفجر4، داوود رنجبر، 30/6/1362 تا 10/7/1362، صص 215 - 213