1361.05.19

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۱ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۲۵ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1361
1361.05.19
نام‌های دیگر نوزده مرداد
تاریخ شمسی 1361.05.19
تاریخ میلادی 10 اوت 1982
تاریخ قمری 20 شوال 1402






گزارش- 643

امروز نيز مناطق مسكوني و تأسيسات شهر آبادان را توپخانه عراق گلوله‌باران كرد كه براثر آن، چندين منطقه شهر دچار آتش‌سوزي شد.[۱]

گزارش- 644

حريم هوايي شهرهاي آبادان[۲] و ايلام امروز در چند نوبت مورد تجاوز هواپيماهاي عراقي قرار گرفت كه با آتش پدافند هوايي نيروهاي خودي، هواپيماهاي دشمن پيش از هر اقدامي، از آسمان اين شهرها گريختند.[۳]

گزارش- 645

استان كردستان امروز شاهد چند درگيري پراكنده بين نيروهاي پاسدار و عناصر مسلح غيرقانوني بود. در جريان يك درگيري چند ساعته در دو روستا از توابع شهرستان سقز به نام‌هاي "مرخز" و "هيجان"، يكي از عناصر مسلح غيرقانوني كشته شد. در درگيري ديگري در روستاي "هومازيان" از توابع شهرستان سقز، يكي از فرماندهان عناصر نيروهاي مسلح غيرقانوني به هلاكت رسيد و شماري از آنان نيز زخمي شدند. در اين درگيري‌ها تعدادي سلاح به دست نيروهاي خودي افتاد.[۴] امروز همچنين در عمليات مشترك نيروهاي ارتش و سپاه و بسيج، آبادي "ريشه" در منطقه كوه ‌هان در محور سردشت ـ بانه پاك‌سازي شد و سه تن از عناصر مسلح غير قانوني مستقر در اين آبادي كشته شدند. در اين عمليات، نيروهاي خودي هيچ آسيبي نديدند.[۵]

گزارش- 646

سرهنگ صياد شيرازي فرمانده نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران، در مراسم صبح‌گاه مشترك نيروهاي مسلح در پادگان لشكر 64 اروميه، در سخناني آغاز فعاليت قرارگاه حمزه سيد‌الشهداء(ع) را در شهرستان اروميه جهت هماهنگي عمليات رزمندگان اسلام در كردستان و آذربايجان غربي، اعلام كرد. وي گفت كه مأموريت اين قرارگاه ريشه‌كني ضدانقلابيون و عناصر مسلح غير قانوني است و ضدانقلابيون راهي جز تسليم شدن به اين قرارگاه ندارند. سرهنگ صياد شيرازي با اعلام اين مطلب كه هنوز عراقي‌ها برخي نقاط استراتژيك ميهن ما در مناطق نفت‌شهر و سومار را در اشغال دارند و با اشاره به اين‌كه در حال حاضر بيش از چهل و يك هزار تن از نيروهاي دشمن در اسارت ما هستند، گفت: «نيروهاي ما تحت فرماندهي قرارگاه‌هاي كربلا در جنوب و نجف در غرب آمادگي دارند تا با ادامه عمليات خود، ملت مسلمان ما را به حقوق حقه‌اش برسانند.» وي در مورد نتايج مرحله پنجم عمليات رمضان گفت: «دشمن در اين مرحله 350 تانك و نفربر و بيش از 5 هزار تن از قواي خود را از دست داد و رزمندگان ما سرزميني به وسعت 130 تا 150 كيلومتر مربع را براي ادامه عمليات آينده در دست خود گرفتند.»[۶]

گزارش- 647

پس از تعويق چند روزه سفر آقاي هاشمي رفسنجاني به هند، ايشان امروز در رأس يك هيئت بلند پايه سياسي، پارلماني و اقتصادي راهي اين كشور شد. اين سفر كه در هنگام اوج‌گيري مباحث تعيين محل برگزاري كنفرانس غيرمتعهدها صورت مي‌گيرد، از نظر سياسي حائز اهميت است. رئيس مجلس شوراي اسلامي در اين سفر كه به دعوت رسمي "بالرام تاخام" رئيس پارلمان هند انجام مي‌شود، با تشريح مواضع جمهوري اسلامي ايران در خصوص مسائل جهاني از جمله جنگ تحميلي، موضوع‌هايي چون تجاوز صهيونيست‌ها به لبنان و مسئله تغيير مكان اجلاس سران جنبش عدم‌تعهد از بغداد به محل ديگر و چگونگي گسترش روابط ايران و هند را در ملاقات با مقامات عالي‌رتبه هندي مورد بحث و گفت‌و‌گو قرار خواهد داد. آقاي هاشمي رفسنجاني قبل از ترك تهران در مورد تغيير محل برگزاري كنفرانس سران غيرمتعهد به خبرنگاران گفت: «مسائل مهمي در دستور كار مذاكرات است كه بايد دربارة آن‌ها بحث شود، از جمله ما اصرار داريم كه اين كنفرانس در بغداد برگزار نشود و چون هند آمادگي برگزاري اين كنفرانس را دارد، اگر چنانچه اين اجلاس در آن‌جا برگزار شود ما استقبال مي‌كنيم.»[۷] وزير معادن و فلزات، چند تن از نمايندگان مجلس شوراي اسلامي و رئيس سازمان انرژي اتمي، در اين سفر همراه نماينده امام در شوراي عالي دفاع هستند.[۸] راديو بي.‌بي.‌سي. با اشاره به سفر هيئت ايراني به هند گفت: «سفر هيئت ايراني به هند زماني صورت مي‌گيرد كه احتمال برگزاري كنفرانس سران غيرمتعهد در بغداد بيش از پيش كم‌تر مي‌شود.»[۹] خبرگزاري فرانسه نيز از دهلي‌نو، به‌نقل‌از يك سخن‌گوي وزارت امورخارجه هندوستان اعلام كرد كه مذاكرات هند و عراق و كوبا دربارة اجلاس آينده سران جنبش عدم‌تعهد به نتيجه نرسيده‌است. اين سخن‌گو موضع هند را در اين مورد اعلام نكرد، اما در مورد پيشنهاد برگزاري اين اجلاس در دهلي‌نو، گفت كه هند با هر دو كشور ايران و عراق رابطه دارد بنابراين موضع خود را پس از اعلام موضع جمهوري اسلامي ايران در سفر آقاي هاشمي رفسنجاني به هند، بيان خواهدكرد.[۱۰] در همين مورد خبرگزاري جمهوري اسلامي از دمشق گزارش داد كه مطبوعات سوريه به‌نقل‌از منابع مطلع در هاوانا نوشتند كه توافقي در بين اعضاي جنبش عدم‌تعهد صورت‌گرفته تا كنفرانس سران اين جنبش در دهلي‌نو برگزار شود و دولت هند از اين تصميم استقبال كرده‌است.[۱۱] از سوي ديگر، مطبوعات كويت امروز متن نامه صدام حسين به امير كويت را منتشر كردند. براساس گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران از كويت، صدام در قسمتي از نامه خود، به برگزاري كنفرانس غيرمتعهدها اشاره كرده‌است و نوشته‌است كه عراق با برگزاري اجلاس وزيران خارجه عدم‌تعهد در كوبا جهت تعيين محل كنفرانس سران موافقت نكرده‌است و خواستار تشكيل اين اجلاس در بغداد مي‌باشد.[۱۲] راديو كلن نيز در تفسيري در مورد جنگ و حملات اخير ايران، اين حملات را به برگزاري كنفرانس عدم‌تعهد ارتباط داد و افزود: «اين كنفرانس كه قرار است تا چهار هفته ديگر در بغداد برگزار شود، تعيين‌كننده روند سياسي عراق است. كادر رهبري عراق شك و شبهه‌اي باقي نگذاشتند كه با وجود جنگ ميان عراق و ايران، كنفرانس برگزار خواهد شد، هر چند كه وزيرخارجه عراق روز يك‌شنبه گذشته در دهلي‌نو اظهار داشت كه دولت متبوعش مايل نيست با توجه به جنگ ميان عراق و ايران به طرزي انعطاف‌ناپذير در برگزاري اين كنفرانس در بغداد، تأكيد كند. اما كنفرانس بغداد كه طي انتخاباتي صدام حسين خود به خود به عنوان رهبر جنبش ممالك غيرمتعهد انتخاب مي‌گردد، مي‌تواند باعث ثبات بيش‌تر موقعيت رئيس‌جمهوري عراق ‌گردد.»[۱۳]

گزارش- 648

به دنبال صدور حكم اخراج 22 تن از دانشجويان ايراني از آلمان به دستور دستگاه قضايي اين كشور و به تعليق درآمدن روابط جمهوري اسلامي ايران و آلمان، وزارت خارجة جمهوري اسلامي ايران اطلاعيه‌اي انتشار داد. در قسمتي از اين اطلاعيه آمده‌است: «با گذشت بيش از سه ماه از دستگيري 86 تن از فرزندان مبارز امت مسلمان ايران كه به جرم دفاع از خود در برابر دشمنان انقلاب اسلامي همچنان تحت سخت‌ترين شرايط در زندان‌هاي جمهوري فدرال آلمان به سر مي‌برند، مقامات قضايي اين كشور رأي به اخراج 22 تن از آنان داده‌اند. وزارت خارجه ضمن اظهار تأسف نسبت به صدور اين حكم غيرعادلانه، اين اقدام را به عنوان عمل خصمانه‌اي در برابر انقلاب اسلامي تلقي نموده و اعتقاد دارد كه بازتاب‌هاي قابل پيش‌بيني آن مي‌تواند براي روابط دو كشور زيان‌آور بوده و آثار نامطلوبي بر جاي گذارد.»[۱۴]

گزارش- 649

"طالب ابراهيمي" وزيرخارجه الجزاير كه به منظور تسليم پيام "شاذلي ‌بن‌جديد" رئيس‌جمهور اين كشور به صدام حسين و گفت‌و‌گو با مسئولان عراق به اين كشور سفر كرده‌است، امروز با صدام حسين ملاقات و گفت‌و‌گو كرد. خبرگزاري فرانسه از منامه در ادامة اين خبر افزود: «گسترش جنگ ايران و عراق، ابتكارهاي مثبت عراق دربارة جنگ و مناسبات دو جانبه ميان عراق و الجزاير در اين گفت‌و‌گو‌ها مورد بحث قرار گرفته‌است.»[۱۵] در اين ملاقات، "عزت ابراهيم" نايب رئيس شوراي فرماندهي انقلاب عراق، "طه ياسين رمضان" معاون اول نخست‌وزير، عدنان خيرالله وزير دفاع و سعدون حمادي وزير امور خارجه اين كشور نيز حضور داشتند.[۱۶]

گزارش- 650

به گزارش خبرگزاري خليج از بغداد، طارق عزيز عضو شوراي فرماندهي انقلاب عراق و معاون نخست‌وزير اين كشور، در مورد وضعيت جنگ ايران و عراق پس از عمليات اخير ايران، گفت: «از 13 تا 30 تيرماه ايران دست به پنج حمله بزرگ به مرزهاي ما زد. در اين حملات بهترين نيروهاي ايراني از جمله دو لشكر 92 و 16 زرهي، دو لشكر 21 و 77 مكانيزه و چند تيپ از پاسداران و داوطلبان شركت داشتند كه اين حملات يكي پس از ديگري شكست خوردند.» وي اعلام كرد كه نظاميان عراقي و غير عراقي، درگيري‌هاي اخير را از ديدگاه نظامي بسيار با اهميت ارزيابي كرده‌اند. طارق عزيز حملات ايران را "ماجراجويي" ناميد و با برحذر داشتن ايران از اجراي عمليات ديگري در خاك عراق، از رهبران ايران خواست تا از راه‌هاي مسالمت‌آميز در صدد حل اختلافات باشند.[۱۷]

گزارش- 651

به گزارش خبرگزاري رويتر از بحرين، هشت ماه پس از اين‌كه بحرين، ايران را به تلاش براي كودتا در اين كشور متهم كرد، امروز يك هيئت پارلماني ايران به نشان حسن‌نيت وارد بحرين شد و با وزيرخارجه اين كشور ديدار و گفت‌و‌گو كرد. اين هيئت پارلماني دو نفره قرار است فردا با ديگر وزيران بحرين ديدار و گفت‌و‌گو كنند.[۱۸]

گزارش- 652

روزنامه اطلاعات در مقاله‌اي روند سياسي جنگ پس از عمليات آزادسازي خرمشهر را مورد توجه قرار داده‌است و با اشاره به اين‌كه برخي جريانات سياسي سعي در حفظ صدام و سلب ابتكار عمل از جمهوري اسلامي را داشتند، ورود نيروهاي ايران به داخل خاك عراق را يك اقدام دفاعي ناميده‌است. در اين مقاله همچنين به امكان سقوط صدام اشاره شده و افزوده‌اند كه چون اين، دور از دسترس نيست، روسيه نگران سقوط صدام است و اين كشور (روسيه) همانند امريكا به لحاظ از دست دادن صدام، زيان‌ديده قلمداد شده‌است. در قسمتي از اين تفسير آمده‌است: «پس از پيروزي‌هاي بزرگ رزمندگان اسلام كه اوج آن در خرمشهر بود، امريكا و متحدان منطقه‌اي او به طرق مختلف سعي داشتند با متوقف ساختن نيروهاي ايران در مرزهاي دو كشور، جمهوري اسلامي را وارد معامله‌اي كنند كه آن‌ را سال‌ها با مسائل و مشكلات متعدد داخلي و خارجي درگير كند. صدام ظاهراً پذيرفته بود كه با ايران به مذاكره بپردازد، "منابع ناشناس از خليج" اعلام آمادگي كرده بودند كه مبلغي به‌عنوان غرامت به ايران بپردازند و صحبت از اين بود كه يك نيروي صلح اسلامي هم در مرزهاي دو كشور مستقر شود، نتايج چنين معامله‌اي از پيش روشن بود: امپرياليسم فرصت آن را مي‌يافت كه به جمع‌ و جور كردن دست و پاي خود بپردازد. در مجله تايم نظريه‌اي را مطرح مي‌كرد كه طبق آن صدام از كار بركنار مي‌گشت، رژيم بعثي قدرت را حفظ مي‌كرد و يك نخست‌وزير شيعه در كادر رژيم بعثي بر سر كار مي‌آمد، در چنين شرايطي بازنده كسي بود كه ابتكار عمل را از دست مي‌داد و مجبور مي‌شد كه در مقابل حركات مختلف طرف مقابل "عكس‌العمل" نشان دهد. علاوه بر اين، امكان از سر گرفته شدن جنگ و حمله دوباره رژيم بعث با بودن صدام يا بدون صدام نيز در شرايط مناسب آينده هميشه وجود داشت. انقلاب اسلامي صرفاً براي اين‌كه امكان چنين توطئه‌هايي را از رژيم بعثي و حاميانش بگيرد، به عنوان يك اقدام دفاعي وارد خاك عراق شد. امام مي‌فرمايند: "ما الان داريم دفاع مي‌كنيم الان هم كه وارد شديم در خاك عراق براي دفاع است نه براي چيز ديگر".» در ادامه اين تفسير در مورد جايگزيني مهره ديگري به جاي صدام، افزوده‌اند: «كشاندن جنگ به داخل خاك عراق از طرف انقلاب اسلامي، اين وضع را تغيير داده‌است و ابتكار عمل را از امريكا گرفته‌است. سقوط صدام در شرايط حضور نيروهاي انقلاب اسلامي در عراق پي‌آمدهاي بسيار جدي را در درجه اول در داخل عراق و سپس در كشورهايي كه همكاري نزديكي با آن در دوران جنگ داشته‌اند، به دنبال خواهد داشت، به عبارت ديگر، امروز سقوط يا ابقاي صدام، در رابطه مستقيم با حركت انقلاب اسلامي است و پذيرفتن چنين شكستي از سوي كشورهاي مرتجع منطقه كه پس از صدام مورد حمله از داخل توده‌هاي بيدار شده خود قرار خواهند گرفت و تغييرات انقلابي در عراق نيز آن‌ها را در مرزهاي‌شان مورد تهديد قرار خواهد داد، چندان آسان نيست. امروز سقوط صدام به واسطه عمل انقلاب اسلامي ايران گام اول سقوط ديگر مرتجعين منطقه در اردن و خليج تلقي مي‌شود و بنابراين، امريكا و متحدانش به آن تن نمي‌دهند.» دلايل نگراني شوروي از ورود نيروهاي ايران به خاك عراق، بخش ديگري از اين تفسير است: «آنچه موجبات نگراني شوروي را پس از ورود نيروهاي انقلاب اسلامي به داخل خاك عراق فراهم آورده‌است، مشخصات نيروي جايگزين رژيم بعثي در عراق است. شوروي در عراق پس از صدام دل به نيروهايي بسته‌است كه در يك چارچوب جبهه‌اي، كمونيست‌هاي طرف‌دار خود را در آن جاي مي‌دهد، مناسبات اقتصادي اين كشور را با شوروي توسعه مي‌بخشد و لااقل به سطح شرايط قرارداد 1972 مي‌رساند، ارتش عراق را همچنان با سلاح‌هاي ساخت شوروي تجهيز مي‌كند و از نظر استراتژيك نيز گامي برخلاف مصالح شوروي در يك چارچوب كلي برنمي‌دارد. بنابراين كسب قدرت سياسي در عراق توسط يك نيروي اصيل اسلامي با شعار "نه شرقي، نه غربي" نظم موجود در منطقه را به هم زده و منافع شوروي را به خطر خواهد انداخت.»[۱۹]

گزارش- 653

خبرگزاري فرانسه به‌نقل‌از روزنامه كويتي "الوطن" گزارش داد كه دولت امريكا درحال‌حاضر سرگرم تهيه يك طرح نظامي براي دفاع از چاه‌هاي نفت كشورهاي عربي حوزه خليج فارس در صورت گسترش جنگ ايران و عراق، مي‌باشند. امريكا در چارچوب اين طرح، پنج فروند ناوشكن در خليج فارس به ويژه در سواحل عمان، امارات متحده عربي و بحرين مستقر مي‌كند، در حالي كه يك ناو هواپيمابر و چند كشتي آذوقه‌رساني و نفربر در اقيانوس هند نيز براي گشت زدن، آماده دارد. طي اين گزارش، چند كشور عربي و به ويژه كويت انواع اسلحه و به خصوص موشك‌هاي ضدتانك به نام "تاو" را از پنتاگون درخواست كرده‌اند.[۲۰]

گزارش- 654

هيئت اقتصادي كه به سرپرستي وزير صنايع (مصطفي هاشمي) به آلمان و اسپانيا سفر كرده بود، امروز به تهران بازگشت. آقاي هاشمي در يك گفت‌و‌گوي مطبوعاتي دربارة نتايج سفر اين هيئت گفت: «در اسپانيا از 10 كارخانه بازديد شد و در زمينه همكاري‌هاي صنعتي و بازرگاني با مقامات مختلف اين كشور و از جمله وزراي مسكن، صنايع و وزيرخارجه گفت‌و‌گوهايي صورت گرفت و در پايان يادداشت تفاهم مختصري به امضاء رسيد. همچنين در جمهوري دمكراتيك آلمان نيز هيئت از 30 كارخانه صنعتي بازديد كرد و با شش تن از وزيران و آقاي "ميتاك" دبير حزب سوسياليست اين كشور و چند تن از مقامات عالي‌رتبه ديگر اين كشور گفت‌و‌گوهايي به عمل آورد و سرانجام موافقت‌نامه‌اي در زمينه ساخت كارخانجات سيمان، كابل، ريخته‌گري، ماشين‌هاي راه‌سازي، انرژي و برق، ماشين‌ابزار، دوچرخه و موتورسيكلت، ماشين‌هاي نساجي، مهندسي الكترونيك، مهندسي شيمي و صنايع فلزات رنگين در ايران به امضاء مقامات دو كشور رسيد.» وزير صنايع سپس افزود: «همچنين در ملاقات با دبير حزب سوسياليست و معاون اول نخست‌وزير جمهوري دمكراتيك آلمان، مواضع سياسي دولت جمهوري اسلامي ايران به‌طوركامل بيان شد و در زمينه موضع‌گيري‌هاي كشورهايي كه اظهار دوستي با ايران مي‌كنند، تذكراتي داده شد. هيئت درجمهوري دمكراتيك آلمان مورد استقبال گرمي قرار گرفت.» مهندس هاشمي تأكيد كرد: «ما با توجه به نيازها و سياست مستقلانه خود، از همكاري آلمان دمكراتيك در جهت توسعه صنايع كشورمان استفاده خواهيم كرد.»[۲۱]


منابع و مآخذ روزشمار 1361/05/19

  1. سند شماره 016639 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 567، قرارگاه عملياتي كربلا در جنوب، 20/5/1361، ص2.
  2. سند شماره 016639 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي شماره 567، قرارگاه عملياتي كربلا در جنوب، 20/5/1361، ص2.
  3. روزنامه جمهوري اسلامي، 21/5/1361، ص2، ايلام ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  4. روزنامه جمهوري اسلامي، 20/5/1361، ص2، آبادان ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، و: روزنامه كيهان، 20/5/1361، ص4.
  5. پيشين، باختران ـ گزارش قرارگاه مقدم.
  6. مأخذ 2، ص2، اروميه.
  7. روزنامه كيهان، 19/5/1361، ص3، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  8. روزنامه جمهوري اسلامي، 19/5/1361، ص12.
  9. واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديوهاي بيگانه"، 19/5/1361، ص7، راديو بي.‌بي.‌سي. ، 19/5/1361.
  10. مأخذ 2، بخش دوم، ص16، خبرگزاري فرانسه از دهلي‌نو.
  11. روزنامه اطلاعات، 19/5/1361، ص12، خبرگزاري جمهوري اسلامي، دمشق ـ مطبوعات سوريه.
  12. روزنامه جمهوري اسلامي، 19/5/1361، ص12.
  13. پيشين، ص23، راديو كلن، 19/5/1361.
  14. مأخذ 8 ، ص11، گزارش واحد مركزي خبر، و: مأخذ 7، ص18.
  15. خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 145، 21/5/1361، ص5، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 20/5/1361، گزارش خبرگزاري فرانسه از منامه.
  16. مأخذ 12، ص8 ، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به‌نقل‌از خبرگزاري جمهوري اسلامي از بغداد، 19/5/1361.
  17. مأخذ 12، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به‌نقل‌از خبرگزاري خليج از بغداد، 19/5/1361.
  18. مأخذ 8 ، ص11، گزارش واحد مركزي خبر، و: مأخذ 7، ص18.
  19. مأخذ 11، صص1 و 8 .
  20. مأخذ 12، ص14، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به‌نقل‌از خبرگزاري فرانسه، به‌نقل‌از روزنامه كويتي "الوطن"، 19/5/1361.
  21. مأخذ 2، بخش دوم، ص15، به‌نقل‌از وزير صنايع ايران.