1366.09.30

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۲۰ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۱:۲۶ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1366
1366.09.30
نام‌های دیگر سی آذر
تاریخ شمسی 1366.09.30
تاریخ میلادی 21 دسامبر 1987
تاریخ قمری 29 ربیع‌الثانی 1408




گزارش- 428

در ادامه‌ عمليات نصر10، نيروي زميني ارتش بار ديگر در محور زبيدات به مواضع ارتش عراق حمله كرد. در اين حمله، 19تن از نيروهاي عراق اسير شدند اما 15تن از نيرو‌هاي ارتش هم به اسارت عراقي‌ها درآمدند. به منظور تضمين موفقيت عمليات، سرهنگ حسني‌سعدي فرمانده نيروي زميني ارتش و سرهنگ جمالي جانشين وي درمنطقه حضور يافتند. مطابق اخبار رسيده به قرارگاه جنوب، با وجود حملات ارتش عراق، برخي مواضع تصرف شده هنوز در اختيار نيروي زميني ارتش مي‌باشد.[۱] اما ارتش عراق در اطلاعيه‌اي مدعي شد تهاجم شبانه‌ ايران را در بخش جنوبي، عقب رانده است. اين اطلاعيه استعداد نيروهاي ايران را دو تيپ كه از پشتيباني تانك برخوردار بودند، ذكر كرده است. ارتش عراق حتي مدعي شده است كه نيروهاي ايراني را "تار و مار" كرده و كنترل ميدان نبرد را به طور كامل در دست گرفته است.[۲]

گزارش- 429

درجبهه‌ شمال غرب، قرارگاه قدس در جلسه‌اي چگونگي عمليات زمستاني اين جبهه و وضعيت برخي يگان‌هاي تحت امر خود را مورد بررسي قرار داد. مسئله مهم در نظر برادر محمدعلي (مشهور به عزيز) جعفري، فرمانده قرارگاه، چگونگي مانور و عبور از رودخانه‌ قلعه‏چولان بود. افزايش آب اين رودخانه سبب ايجاد اين نگراني شد كه شايد نتوان در مقابل ارتفاع قميش، از رودخانه عبور كرد. از اين رو، اين نظر مطرح شد كه مسير حمله در دشت هرمدان گذاشته شود تا از عقب به مواضع دشمن تعرض شود. اما برخي فرماندهان عملياتي در سطح تيپ و گردان بر اين اعتقاد بودند كه براي اين عمل بايد ابتدا پاك‌سازي دشت به اتمام برسد و احتمالاً اين كار تا صبح طول خواهد كشيد و در روز نيز بالا كشيدن از اين ارتفاع دشوار خواهد بود، لذا با اين فرض، حمله به ارتفاع قميش بايد با يك شب تأخير انجام شود.[۳] همين نگراني در مورد عبور از مقابل ارتفاع ژاژيله نيز وجود داشت كه در خصوص امكان عبور، آقاي جعفري ترديد دارد.[۴] ايشان براي بررسي مسائل يگان‌هاي خود، با لشكر32 انصارالحسين(ع) و لشكر31 عاشورا گفت‌وگو كرد. در جلسه با لشكر انصارالحسين(ع)، فرماندهان گردان‌هاي عمل‏كننده و مسئولان واحد‌هاي لشكر نيز حضور داشتند. در اين جلسه، مسئله‌ شناسايي به عنوان مهم‌ترين عنصر دخيل در تصميم‌گيري، از طرف لشكر بيان شد. گزارش ارائه شده نشان مي‌داد كه اين يگان پيشرفت مناسبي در آن زمينه داشته است.[۵] لشكر عاشورا در اين مورد دچار مشكل جدي بود، زيرا وضعيت خاص ارتفاع قميش شناسايي اين يگان را با مشكل مواجه ساخته بود. در اين ميان تاريكي مطلق در شب، تأثير بسزايي در ناكارآمدي شناسايي‌ها گذاشته بود ونيروها به سختي قادر بودند به وظيفه‌ خود عمل كنند.[۶] علاوه بر اين، دشمن روي برخي ارتفاعات گلوله‌هاي منور شليك كرده كه‌ اين اقدام به منظور كنترل تحرك احتمالي نيروهاي خودي در شب است. همچنين در مورد نيروهاي دشمن، اجراي آتش نسبتاً شديد، افزايش تعداد توپ‌ها و تحركات زرهي آن‌ها (در محور دشت ماووت و ارتفاع قميش) گزارش شده است.[۷]

گزارش- 430

در منطقه‌ شمال غرب تغيير وضعيت جوي و بارش برف بر مشكلات افزوده است: جاده‌ كاگر بسته شده و با وجود تلاش مهندسي جهت برف‏روبي و باز كردن جاده، تردد خودرو‌ها به سختي صورت مي‌گيرد.[۸] همچنين انتقال مايحتاج خط با دشواري بسيار هم‌راه است؛ به عنوان مثال لشكر31 عاشورا حتي با تراكتوركه راحت‌تر مي‌تواند در زمين گل‏آلود تردد كند، براي انتقال مهمات به خط و پاي قبضه‌ها با مشكل روبه‌رو است.[۹] به‌علاوه، بارندگي موجب افزايش آب رودخانه قلعه‏چولان شده و از طرف ديگر بر نحوه‌ شناسايي نيز اثر گذاشته است. نيروهاي شناسايي لشكر31 عاشورا كه با بردن يك پل قصد عبور از رودخانه و شناسايي ارتفاع قميش را داشتند، بر اثر شدت جريان آب و بالا آمدن آن به اندازه‌ 2 متر، موفق به عبور نشده و بازگشته‌اند.[۱۰] با وجود نگراني‌هايي كه براي اجراي عمليات در جبهه‌ شمال غرب وجود دارد، قرارگاه رمضان به عمليات نامنظم و محدود ادامه مي‌دهد. ظرف روزهاي گذشته تعدادي عمليات ايذايي انجام شده كه در اطلاعيه‌اي به اطلاع عموم رسيده است. براساس اين اطلاعيه، خطوط انتقال نيرو و دكل‌هاي برق فشار قوي در مسير كركوك به بغداد منهدم شده و يك مركز ايست بازرسي شهر "ابوصيده" از توابع استان دياله نيز هدف حمله قرار گرفته است.[۱۱]

گزارش- 431

در جنوب كماكان پي‌گيري مسائل مربوط به عمليات در فاو و اسكله‌ها، در جريان است. امروز قرارگاه مقدم نيروي زميني سپاه، تاريخ10/10/1366 را به عنوان زمان اعلام آمادگي يگان‌ها براي عمليات اعلام كرد و خط حد يگان‌ها نيز به آن‌ها ابلاغ شد. علاوه بر اين، به آن‌ها دستور داده شد كه در منطقه‌ "كارخانه نمك" و "جاده‌ ام‏القصر" آب انداخته شود و استحكامات، ادوات، زرهي، جاده‌ها و سنگرها تقويت شوند. با هدف آماده‏سازي مناطق ديگر (به جز فاو)، كار مهندسي و شناسايي در هور و سپس شلمچه به عنوان ساير اولويت‌ها شناخته شد و مقرر شد كه قرارگاه نصرت طرح شناسايي خود را براي اين مناطق تا تاريخ 3/10/1366 ارائه دهد.[۱۲] در قرارگاه نحوه‌ استقرار روي اسكله‌هاي العميه و البكر، موضوع اصلي بحث در ميان برادران حسيني‏تاش، صفّار, بزرگ‏زاده و احمدي بود. در اين باره تصرف هر دو اسكله، تصرف يك اسكله (العميه) و انهدام ديگري و نيز انهدام هر دو اسكله و بازگشت به عقب، به عنوان 3 احتمال نحوه‌ انجام عمليات طرح شد و درباره‌ آن‌ها نظرهايي ابراز شد. تبعيت از روش دوم، بيش از ساير روش‌ها مورد توجه قرار گرفت.[۱۳] به منظور رعايت حفاظت عمليات و جلوگيري از حساس شدن دشمن، بر اساس يك دستور عمل حفاظتي ـ كه "به كلي سري" بود ـ مقررشد تا رده‌ جانشين واحد اطلاعات عمليات يگان‌ها و فرماندهان گردان‌ها توجيه شوند. علاوه بر اين، مرخصي‌ها در اين رده‌ها لغو و تردد از جاده‌ خسروآباد و استفاده از دهانه‌ بهمنشير نيز ممنوع اعلام شد.[۱۴]

گزارش- 432

به گزارش واحد مركزي خبر از قم، به دنبال مطرح شدن نياز تبليغي جبهه‌هاي جنگ، توسط ستاد اعزام مُبَلّغ به جبهه‌ها، صبح امروز آيت‌الله منتظري در پايان درس خارج فقه خود در جمع طلاب، روحانيان و فضلاي حوزه‌ علميه گفت: «با اين همه كه مسئله‌ تحصيل علم اهميت دارد، ولي مسئله‌ تبليغ و ارشاد به خصوص در جبهه‌ها كه معمولاً اجتماعات زيادي از نيروهاي علاقه‌مند و متعهد هستند هم مسئله‌ مهمي است و اصولاً كار اصلي آقايان علما و فضلا همين تبليغات و ارشادات است و امروز اين نياز در جبهه‌ها كاملاً وجود دارد كه وظيفه همگي است كه آن را رفع كنند.»[۱۵]

گزارش- 433

وزارت خارجه فرانسه گزارش‌هاي منتشره درباره‌ خروج كشتي‌هاي جنگي فرانسه را به عنوان قسمتي از يك تلاش جهت بهبود روابط با ايران، تكذيب كرد. سخن‌گوي وزارت خارجه فرانسه گفت: «كشتي‌هاي فرانسوي در حال حاضر در منطقه خليج[فارس] باقي خواهند ماند.» آسوشيتدپرس در ادامه اين گزارش افزوده است: «فرانسه حدود 25 كشتي و 6 هزار نيرو ـ كه در حدود يك سوم از نيروي دريايي اين كشور است ـ در اين منطقه نگه‏داري مي‌كند. اين ناوگان فرانسوي كه به عنوان "عمده قواي623" معروف است، علاوه بر اسكورت كشتي بازرگاني، مسئول از بين بردن 9 عدد مين نيز هست.»[۱۶] خبر ديگر در خليج‌فارس بيانگر اعتراض دولت دانمارك به دولت ايران است. به گزارش خبرگزاري آسوشيتدپرس، دولت دانمارك با ارسال يك يادداشت رسمي، در مورد حمله‌ قايق‌هاي توپ‌دار ايران به يك نفت‌كش دانماركي اعتراض كرده است. در تاريخ ششم دسامبر (15 آذر 1366) در پي حمله قايق‌هاي توپ‌دار ايراني به اين نفت‌كش در سواحل امارات متحده عربي، يك دريانورد دانماركي كشته و يك تن ديگر مجروح گرديد.[۱۷]

گزارش- 434

مهندس "موسوي" نخست‌وزير، در پايان جلسه امروز هيئت دولت در گفت‌وگويي با خبرنگاران در مورد تبصره 29 بودجه سال 1367 كه مربوط به سياست‌هاي ارزي كشور است، گفت: «ما مشكلات ارزي داشته‌ايم ويكي از راه‌هايي كه وسيله فشار روي ما بوده و فكر مي‌كردند كه به اين ترتيب مي‌توانند نظام ما را به شكست بكشانند، بازي با درآمد‌هاي ارزي كشور بوده است. با بمباران كشتي‌ها وتأسيسات نفتي سعي كردند روي درآمدهاي ارزي كشور اثر بگذارند.» وي يكي از موفقيت‌هاي دولت را كنترل درآمد‌هاي ارزي دانست و افزود: «دولت سعي مي‌كند كه با برنامه‏ريزي درست، سربلند بيرون بيايد و زمينه‌ مساعدي را براي برنامه‏ريزي جهت استقلال اقتصادي كشور در درازمدت به‌وجود آورد ... دولت امسال قدرت مانور و برنامه‏ريزي بيش‌تري دارد و در دفاع مقدس نقش حساسي را ايفا مي‌كند.» وي در پاسخ به اين سؤال كه "دولت چه سياست‌هايي را براي به‌كارگيري سرمايه‌ها در جهت سازنده‌ آن در پيش گرفته است؟" گفت: «اصولاً ارزي كه در اختيار دولت است بيش‌تر در جهت پيش برد جنگ، خريد كالاهاي اساسي و اولويت‌هاي توليدي به كار گرفته مي‌شود. ما بودجه بخش خدمات را از 2 ميليارد و بيست ميليون دلار به هشت صد ميليون دلار در سال جاري كاهش داده‌ايم كه اين نشان دهنده‌ صرفه‏جويي عظيمي است كه دولت در بخش خدمات انجام داده است و اهميت به بخش توليدي در اولويت بالايي قرار دارد.» وي به تفويض حكم تعزيرات حكومتي به دولت از سوي امام نيز اشاره كرد و گفت: «اگر دولت اين ابزار را نداشت، مشكلات اساسي در كشور به‌وجود مي‌آمد، خصوصاً در شرايط جنگ و در شرايطي كه زمينه تورم وجود دارد.»[۱۸]

گزارش- 435

فرستاده‌ ويژه‌ رهبر اتحاد جماهير شوروي كه به منظور ارائه گزارش اجلاس اخير سران امريكا و شوروي به تهران آمده است، در ديدار با دكتر "ولايتي" وزير خارجه، تمايل رهبر شوروي به گسترش روابط كشورش با ايران را اعلام كرد. وي گفت: «افزايش حضور نظامي امريكا در منطقه موجب تشديد تشنج شده است.» فرستاده شوروي همچنين ضمن تأكيد بر تمايل رهبر شوروي به گسترش روابط با ايران، گفت: «به نظر ما كارهاي زيادي در جهت تحكيم مناسبات دو كشور انجام شده و تلاش داريم كه گام‌هاي بيش‌تري در اين رابطه برداريم. رهبر شوروي طي مذاكره با امريكا به اين نكته تأكيد كرد كه افزايش حضور نظامي امريكا در منطقه موجب تشديد تشنج شده است.» سپس وزير امورخارجه ايران گفت: «ما از هرگونه تلاش كه در جهت كاهش سلاح‌هاي مخرب و مسابقات تسليحاتي به عمل ‌آيد، استقبال مي‌كنيم زيرا در اين صورت مخارجي كه صرف اين گونه امور مي‌شود، مي‌تواند در جهت بهبود وضعيت مردم جهان و توسعه كشورهاي عقب افتاده به كار گرفته شود.» وي با اشاره به مسائل منطقه و جوسازي‌هاي امريكا براي تصويب قطع‌نامه‌ دوم شوراي امنيت (مبني‏بر تحريم تسليحاتي ايران)، تأكيد كرد، كه يكي از ويژگي‌هاي سياست ما از بدو پيروزي انقلاب، عدم پذيرش هرگونه فشار و تهديد بوده است و هرگونه موضع‏گيري يك طرفه نه تنها اثري ندارد، بلكه موجب افزايش تشنج خواهد شد. وزير امورخارجه همچنين ضمن استقبال از توسعه روابط دو كشور، بر لزوم تلاش بيش‌تر و متقابل در اين زمينه تأكيد كرد.[۱۹]

گزارش- 436

در زمينه‌ سياست قدرت‌هاي بزرگ در برابر مسئله‌ جنگ و جوانب آن، "ديويد ملور" وزير مشاور در امور خارجه انگليس، درباره‌ طرح شوروي مبني‏بر استقرار يك ناوگان دريايي سازمان‌ملل در خليج‌فارس، گفت: «ده كشتي گشت‏زني انگليس به طور متوسط ماهانه 50 فروند كشتي را در خليج‌فارس در مقابل حملات ايراني‌ها حمايت مي‌كنند، اما انگليس نمي‌خواهد كه حفاظت از كشتي‌ها را به كشتي‌هاي متعلق به تمام مليت‌ها گسترش دهد.» وي افزود: «ما هيچ مبنايي براي دخالت به عنوان نوعي نظارت عمومي در خليج‌فارس در دست نداريم.»[۲۰] ملور همچنين به نزديك بودن دوره‌ رياست كشورش بر شوراي‌امنيت سازمان‌ملل اشاره كرد و افزود كه انگليس از دوره‌ يك‏ماهه‌ي رياست بر شوراي‌امنيت براي خاتمه بخشيدن به جنگ ايران و عراق بهره خواهد گرفت. وي سپس گفت: «اولويت مهم انگليس در سازمان‌ملل، تصويب قطع‌نامه‌اي براي تحريم تسليحاتي به عنوان اقدامي در ادامه قطع‌نامه‌ 598 خواهد بود.» به گزارش آسوشيتدپرس، ملور افزود: «كار بر روي قطع‌نامه مزبور بيش از حد متوقف مانده است و ما پيشاهنگ تحريم اسلحه بر عليه جناح‌هايي هستيم كه به درخواست آتش‌بس پاسخ ندادند.» وي همچنين گفته است كه انگليس در حال فشار بر شوروي براي كار روي قطع‌نامه تحريم تسليحاتي مي‌باشد. مسكو تا كنون صدور اين قطع‌نامه را زود رس خوانده و تأكيد كرده كه بايد به ايران وقت بيش‌تري براي بررسي تقاضاي آتش‌بس داده شود. به گفته‌ ملور، انگليس همچنين در مقابل كوشش‌هاي شوروي براي ايجاد يك ناوگان دريايي سازمان‌ملل در خليج‌فارس، ايستادگي مي‌كند. وي اين درخواست شوروي را به منزله‌ زمينه‏سازي پنهاني براي خروج ناوگان‌هاي غربي از خليج‌فارس توصيف كرد.[۲۱]

گزارش- 437

راديو امريكا گزارشي با عنوان "واكنش اعراب در قبال جنگ طي يك سال گذشته" گفت: «در سال 1987 (66 ـ 1365 شمسي) كشور كوچك و اميرنشين كويت بيش از هر زمان ديگري در جنگ خليج‌فارس پايش به اين جنگ كشيده شده است. درهمان حال كويت و متحدانش در "جزيرة العرب" از جهانيان براي پايان بخشيدن به جنگ خليج[فارس] درخواست ياري و مساعدت كردند. در اوايل سال، كويت ميزبان كنفرانس سران كشورهاي مسلمان بود و در آن كنفرانس، جنگ خليج[فارس] يكي از مهم‌ترين موضوعات مورد بحث را تشكيل مي‌داد، اما ايران از شركت در كنفرانس امتناع ورزيد و كويت را به خاطر برگزاري آن، مورد انتقاد شديد قرار داد. كويت در سال‌هاي اخير به خاطر مناسبات نزديكي كه با عراق دارد، بارها مورد حملات تلافي‏‏جويانه‌ نيروي دريايي ايران عليه كشتي‌هاي بازرگاني خود قرار گرفته و در عين حال با موجي از حملات تروريستي نيز مواجه شده است. دولت كويت در پاسخ به حملات ايران، از ايالات متحده امريكا، اتحاد جماهيري شوروي و كشورهاي ديگر خواستار كمك و محافظت شد.» راديو امريكا همچنين گفت: «"ملك حسين" پادشاه اردن، در سالي كه رو به پايان است براي بازگرداندن سوريه به خط اعراب و پايان بخشيدن به اختلاف ديرين صدام حسين رئيس‌جمهوري عراق و حافظ اسد رئيس‌جمهوري سوريه، تلاش گسترده‌اي انجام داد. وي موفق شد اين دو رهبر را در كنفرانس سران كشورهاي عربي كه در ماه نوامبر برگزار شد، گردهم آورده و بيانيه‌اي حاكي از آشتي آنان انتشار دهد.»[۲۲] همان‏گونه كه پيداست مواضع كشورهاي عربي در مقابل ايران يك‌سان نبوده است. در اين ميان سوريه، به طور خاص مطرح است. "عبدالحليم خدام" معاون رئيس‌جمهور سوريه, با نفي برخي اتهامات وارد شده به ايران گفت: «درتماس‌هاي خود با مسئولان ايراني هيچوقت ملاحظه نكرده‌ايم كه ايران چشم طمعي به خاك اعراب يا عراق داشته باشد و به عقيده‌ ما اختلاف بين ايران با عراق و ديگر كشورهاي عربي را مي‌شود قابل حل دانست.» به گزارش "سانا"، "خدام" در ادامه‌ مصاحبه‌اي اختصاصي با خبرنگاران سعودي، افزود: «جنگ عراق و ايران ضرر‌هاي زيادي براي هر دو كشور وارد آورده است. موضع ما در مورد اين جنگ از ابتدا تا كنون هيچ تغييري نكرده و اميدواريم موقعيتي فراهم آيد كه اين جنگ خاتمه يابد. ما براي عدم گسترش آن هم به خواست برادران عرب كوشش كرديم و معتقديم كه گسترش اين جنگ نه تنها نيروهاي جديد را به اين جنگ مي‌كشاند، بلكه نيروي اعراب را در مواجهه با اسرائيل تضعيف مي‌كند.»[۲۳]




منابع و مآخذ روزشمار 1366/09/30

  1. سند شماره 1612 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه مقدم نيروي زميني در جنوب - خاتم1- (جواد زمان‌زاده)، ص15.
  2. واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن "راديو‌هاي بيگانه"، 30/9/1366، صص 2و3، راديو امريكا، 29/9/1366.
  3. سند شماره 1571 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه قدس در عمليات بيت‏المقدس2 (علي مژدهي)، ص25 .
  4. همان، ص32.
  5. همان، صص 35، 38، 39.
  6. همان، ص3، شماره نوار 27160.
  7. همان، ص2.
  8. همان، صص 46 و 47.
  9. همان، صص 2 و 3.
  10. همان، ص 20.
  11. روزنامه جمهوري اسلامي، 30/9/1366، ص2، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
  12. مأخذ1، ص13.
  13. سند شماره 1558 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي نيروي دريايي سپاه در عمليات البكر و العميه (سعيد سرمدي)، صص148 تا 150.
  14. همان، ص198.
  15. روزنامه كيهان، 29/9/1366، ص3، قم - واحد مركزي خبر.
  16. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره‌ 276 (30/9/1366)، ص16، پاريس - آسوشيتدپرس، 29/9/1366.
  17. خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره‌ي 277 (1/10/1366)، ص16، كپنهاك - خبرگزاري آسوشيتدپرس، 30/10/1366.
  18. مأخذ 15، ص2، سرويس سياسي.
  19. روزنامه كيهان، 30/9/1366، ص2.
  20. مأخذ 17، ص25، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 29/9/1366.
  21. مأخذ 17، صص 24 و 25، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 29/9/1366.
  22. مأخذ 16، صص 9 و 10، راديو امريكا، 29/9/1366.
  23. مأخذ16، صص 21 و 22، دمشق - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 29/9/1366.