1363.05.27

روزشمار جنگ سال 1363 1363.05.27
نام‌های دیگر	بیست و هفت مرداد
تاریخ شمسی	1363.05.27
تاریخ میلادی	18 اوت 1984
تاریخ قمری	20 ذیقعده 1404

1359.05.27

1360.05.27

1361.05.27

1362.05.27

1364.05.27

1365.05.27

1366.05.27

گزارش- 1

1. پس از سخنان تهدیدآمیز روز گذشته رئیس مجلس شورای اسلامی مبنیبر اینکه درصورت بروز اختلال در حرکت کشتی‏های ایرانی در دریای سرخ و کانال سوئز، ایران در تنگه هرمز اقدام به مقابلهبهمثل خواهد کرد، امروز یک نفتکش پانامایی در خلیج‏فارس هدف موشک یک جنگنده ناشناس قرار گرفت. نفتکش پانامایی اندیور که از کویت به مقصد رتردام در حرکت بود، براثر اصابت موشک یک جنگنده ناشناس به مخزن اصلی آن آتش گرفت. در این حمله تلفات جانی به بار نیامد و خدمه موفق به مهار حریق شدند. رادیو بی‏بی‏سی نیز ضمن اعلام این خبر درمورد مشخصات این نفتکش گفت: «کشتی مورد حمله امروز، نفتکش اندیور به ظرفیت ٩٦ هزار تن بود که به گفته مقامات کشتیرانی در خلیج‏فارس، متعلق به شرکت بل ام برادرز است که دفتر مرکزی آن در لندن واقع است.» درحالیکه ایران هنوز درمورد این رخداد اعلام موضع نکرده است، برخی منابع خبری ضمن بازتاب خبر این حمله، آن را به ایران نسبت دادند. رادیو بی‏بی‏سی در گزارشی ضمن تأکید بر نگرانی مجامع کشتیرانی از احتمال وقوع حملات مشابه، به حمله اخیر به یک نفتکش اشاره کرد و گفت: «دوایر محلی کشتیرانی معتقدند این دو حمله به‏وسیله ایران صورت گرفته است.» این رادیو به نقل از یک منبع خبری در عربستان سعودی افزود: «محل حمله به ‏کشتی‏ها که در نزدیکی بحرین است تردیدی باقی نمی‏گذارد که این حملات کار ایران است.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، مطبوعات کویت نیز این حمله را به ایران نسبت داده‏اند. این درحالی است که منابع رسمی و مقامات ایرانی هیچ اظهارنظری در رد یا تأیید این خبر نکردهاند. حجت‏الاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی در یادداشتهای روزانه خود دراین‏باره نوشته است: «امروز یک کشتی پانامایی به تیر غیب گرفتار آمده است.»

گزارش- 2

2. امروز ضمن ادامه درگیری‏های پراکنده بین نیروهای خودی و عناصر مسلح غیرقانونی در مناطق کردنشین غرب کشور، عناصر ضدانقلاب در ارومیه به یک شرکت مرغداری، محل اعزام نیروهای سپاه و یک پایگاه بسیج حمله کردند. به گزارش واحد اطلاعات سپاه ارومیه در ساعت ٢٣:٢٠، ١٠ تن از عناصر ضدانقلاب از محور حیدرآباد وارد ارومیه شده و ٥ گلوله آر.پی.جی٧ به یک شرکت مرغداری شلیک کردند. مهاجمان همچنین با سلاح‏های سبک ساختمان محل اعزام نیروی سپاه را هدف حمله قرار دادند. این حمله تلفات جانی نداشت. گفتنی است بلافاصله پس از شروع حمله یک گروه از افراد جندالله ارومیه به‏همراه چند تن از نیروهای واحد اطلاعات به تعقیب مهاجمان پرداختند. در حادثه دیگری در همین شهر، گروهی از عناصر مسلح غیرقانونی با سلاح‏های سبک و نیمهسبک به پایگاه بسیج واقع در بلوار شهید بهشتی ارومیه حمله کردند. براثر این حمله یکی از خانه‏های سازمانی اداره خاک‏شناسی طعمه حریق شد. در روستای حجیج (از توابع پاوه) نیز نیروهای خودی با گروهی از عناصر حزب دمکرات درگیر شدند. در این درگیری که ساعت ٢٢ اتفاق افتاد، یکی از نیروهای بسیجی شهید و یک تن دیگر زخمی شد. در مناطق و شهرهای مریوان، دیواندره و قروه هم درگیری‏های پراکنده‏ای بین نیروهای خودی و گروه‏های مسلح ضدانقلاب به وقوع پیوست که تلفات و خسارات جانی و مالی نداشت.

گزارش- 3

3. قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) که یکی از مهم‏ترین اهداف و فعالیت‏های آن مبارزه با عناصر گروههای مسلح ضدانقلاب در غرب کشور است امروز با انتشار اطلاعیه‏ای با این گرو‏ه‏ها اتمامحجت کرد و از آنان خواست قبل از آغاز عملیات بزرگ و سراسری پاکسازی در آینده‏ای نزدیک، خود را تسلیم کنند. متن این اطلاعیه که در جراید امروز انتشاریافته به این شرح است: «در‏حالی‏که اکثر مناطق کردستان اسلامی ایران از لوث وجود اشرار ضدانقلاب وطن‏فروش پاک شده و دشمنان خدا و قرآن به اعماق کوه‏ها و خاک عراق گریخته‏اند و درحالی‏که به‏زودی با عملیات بزرگ سراسری پاکسازی آینده، تمامی کردستان عزیز از شر وابستگان به عراق و مزدوران اجانب یعنی گروهک‏های خائن آزاد می‏گردد و برای آنها جز هلاکت و یا فرار به دامن صدام جنایتکار، این عامل قتلعام مسلمانان کُرد و غیره، راهی نخواهد ماند، به فریب‏خوردگان گروهک‏ها اعلام می‏کنیم که به هوش آیند و ببینند آیا وابستگی به عراق که در تمامی ابعاد مورد حمایت آشکار شرق و غرب و مرتجعین منطقه است و برای منافع ابرقدرت‏ها از قتلعام برادران و خواهران کرد در فاجعه بمباران بانه، مهاباد، مریوان، سردشت، پیرانشهر و غیره دریغ ندارد، برای یک انسان کرد شرافتمند ننگ نیست؟ آیا فرار به دامن صدام جنایتکار وطن‏فروشی نیست؟ آیا همکاری با حزب منحله و خائن دمکرات سوسیالیست، کومه‏له جنایتکار کمونیست، خیانت به اسلام و فرهنگ اسلامی مردم کرد و وابستگی فکری به شرق و غرب نیست؟ آیا هنوز درنیافتید که سران خائن و جنایتکار گروهک‏ها با فرار به دامن حزب بعث ضدبشری عراق و با دور‏نگه‏داشتن از مهلکه و با آواره‏کردن و به کشتن‏دادن فریب‏خوردگان بیچاره جز حاکمیت خود هیچ هدف دیگری را دنبال نمی‏کنند. اکنون به همه فریب‏خوردگان گروهک‏ها در هر مسئولیت و رده تشیکلاتی که باشند اعلام می‏گردد که فرصت را غنیمت شمرده و قبل از آنکه در عملیات بزرگ و سراسری آینده بهدست رزمندگان توانمند اسلام زندگی‏شان در راه باطل و کفر به نیستی کشیده شود، با مراجعه به نزدیک‏ترین پایگا‏ه‏های نیروهای اسلام خود را تسلیم کرده و بدانند که درصورت معرفی خود با رفتاری پرمهر مواجه شده و مورد عفو و رحمت قرار خواهند گرفت. درغیراین‏صورت، اگر قبل از بسته‏شدن درِ عفو و رحمت خود را تسلیم و معرفی نکنند، دیگر هیچ عذر و بخششی در کار نخواهد بود و این خود هستند که هلاکت و مرگ ذلیلانه خود را بر خود تحمیل می‏کنند.»

گزارش- 4

4. در ده روز گذشته، ١٢١ نفر از اتباع عراق با عبور از مرزها از جمهوری اسلامی ایران تقاضای پناهندگی کرده‏اند. روزنامه جمهوری اسلامی امروز با درج این خبر نوشت: «[پناهندگی] این عده که از اهالی شهرهای مختلف عراق هستند در ادامه فرار روزافزون مسلمانان این کشور از اوضاع نابسامان اجتماعی و اقتصادی حاکم بر عراق صورت‏ گرفته است.» براساس گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، در میان پناهندگان یک پزشک و تعدادی زن و کودک از اهالی شهرهای کرکوک و دهوک حضور دارند. علاوهبراین، امامجمعه منطقه سورن عراق و سرپرست اداره اوقاف شهر سلیمانیه نیز ازطریق یکی از مرزهای غربی وارد خاک جمهوری اسلامی ایران شده و تقاضای پناهندگی کرده است.

گزارش- 5

5. بارزانی‏ها (قیاده موقت) و طالبانی‏ها (اتحادیه میهنی کردستان عراق) دو گروه کرد معارض عراقی هستند که پس از پیروزی انقلاب در ایران و متعاقب آن آغاز جنگ عراق و ایران بهواسطه مبارزه با دشمن مشترک، با ایران همکاری داشته‏اند؛ دراینمیان، بارزانی‏ها صداقت و همراهی بیشتری با جمهوری اسلامی ایران دارند. گزارش ذیل بخشی از مطالب مطرحشده در دیدار مسعود بازرانی رهبر بارزانی‏ها با یکی از مقامات سفارت ایران در سوریه است که گویای برخی از زوایای همکاری این گروه با ایران است. در این دیدار که علاوهبر مسعود بارزانی، آزاد برواری نماینده وی در سوریه نیز حضور داشت، ابتدا رهبر بارزانیها ضمن تشکر از جمهوری اسلامی ایران و سفارت ایران در دمشق بهدلیل همکاری با این گروه گفت: «من بدون مبالغه ‏می‏گویم که با برادران در ایران همکاری نزدیک داریم و به این همکاری افتخار می‏کنم برای اینکه آنها با نیت پاک همدوش ما مبارزه می‏کنند و جمهوری اسلامی برای ما پناهگاهی است و یک فضل خدادادی است.» وی همچنین با اشاره به برخی رفتارهای جلال طالبانی، این گروه را خائن و منافق توصیف کرد و افزود: «من واقعاً احساس سرفرازی می‏کنم که با جمهوری اسلامی ایران در یک خندق فعالیت می‏کنم و به این همکاری افتخار می‏کنم، طالبانی در زمان طاغوت به ایران آمد و با شاه ملاقات کرد و به او گفت که می‏خواهم انشعابی ایجاد کنم و شاه هم به او امر کرد ولی بعداً رفت و با عبدالرحمن نخست‏وزیر عراق دیدار و با او همکاری کرد. طالبانی فرد منافقی است. اخیراً هم نزد صدام رفته و ٦ میلیون دلار و ٤هزار تفنگ و تعدادی ماشین گرفته و کاری که در منطقه می‏کند ٣ لشکر عراق قادر نیستند بکنند؛ مثلاً در عملیات والفجر٢ تقریباً بیش از ٢٠ مرتبه به منطقه‏ای که ما در آن بودیم حمله کردند و توپخانه عراق هم آنها را حمایت می‏کرده [است].» هاشمی از اعضای سفارت ایران در دمشق نیز ضمن تأیید رفتار دوگانه جلال طالبانی خاطرنشان کرد: «طالبانی یک روش بسیار منافقانه‏ای در پیش گرفته و اخیراً به بازی سیاسی بسیار منافقانه‏ای ادامه می‏دهد، به این مفهوم که او هیئتی را به سوریه و ایران فرستاد تا درباره روابطش با ما گفت‏وگو کند و کسی که واسطه بود آمد و حقیقت را گفت و الحمدلله او افشا شد و اخیراً نماینده‏ای به شمال عراق فرستاده و مذاکراتی در آنجا به ‏عمل آورده و با صدام به توافق کامل رسیده است و شما در جریان این کار باشید.» مسعود بارزانی در ادامه این گفت‏وگو به برخی فعالیت‏های خود از قبیل مذاکره با مقام‏های سوری، دعوت از وی برای سفر به لیبی و... اشاره و تأکید کرد که این اقدامات درصورتی انجام و ادامه خواهد یافت که جمهوری اسلامی ایران آن را تأیید کند. وی همچنین درمورد تغییر رژیم عراق گفت: «من در ایران هم گفته‏ام که اگر مسئله حق باشد جمهوری اسلامی ایران بیشتر از همه حق دارد، چون تمام کارها بر دوش اوست و اگر بنا باشد که جبهه‏ای هم در اینجا [سوریه] تشکیل شود، ما حاضر نیستیم که در آن شرکت کنیم مگر اینکه جمهوری اسلامی ایران با آن موافق باشد و شما خواهید دید که ما در عمل و گفتارمان یکی هستیم و اگر آنها می‏خواهند که علیه صدام بجنگند الآن بیش از هزار کیلومتر از خاک عراق آزاد شده، اگر آنها راست می‏گویند بیایند و آنجا بجنگند و من فکر نمی‏کنم که ایران هم با این کار مخالف باشد. خصوصاً اکنون که امام و مسئولین می‏گویند که ما می‏خواهیم که عراق از دست این ظالم (صدام) راحت شود و خود مردم سرنوشت خود را تعیین کنند و ما به سوری‏ها گفتیم که شما هم باید در این هدف با ایران مشترک باشید و آنها از سفر آقای رفیق‏دوست راضی بودند.» مسعود بارزانی همچنین درباره حزب بعث طرفدار سوریه و دیگر گروه‏های معارض عراقی که در سوریه مستقر هستند نیز اظهار کرد: «آنها از ما خواسته بودند که بیانیه‏ای منتشر کنیم و در آن روی سه مسئله تأکید کنیم: ١. ایران را به‏خاطر حمله به خاک عراق محکوم کنیم. ٢. ما قول بدهیم که زیر نفوذ ایران نباشیم. ٣. با گروه قاسملو نجنگیم. در جواب به آنها گفتیم که ما با جمهوری اسلامی ایران هستیم و ایران به ما نگفت که با ما همکاری کنید، بلکه این ما بودیم که رفتیم نزد آنها و درخواست همکاری کردیم و ما نیروهای ایران را نجات‏دهنده خود می‏دانیم. سپس آنها مسئله جانشینی صدام را مطرح کردند ما گفتیم که او را خوب می‏شناسیم و او هزار مرتبه بهتر از جبار کبیسی (رئیس حزب بعث طرفدار سوریه) است زیرا کبیسی می‏خواهد فقط صدام برود و رژیم عراق همچنان باشد و او رهبر آن باشد، درصورتی‏که ما می‏خواهیم رژیم عراق از ریشه نابود شود. همچنین ما به آنها گفتیم که شما می‏خواهید که ایران را محکوم کنیم بروید نزد رئیس‏جمهورتان (حافظ اسد) و بگویید ایران را محکوم کند چرا خدام در فرودگاه تهران می‏گوید که ما با ایران هستیم. ...» رهبر بارزانی‏ها همچنین با اشاره به عبدالرحمن قاسملو و فعالیت‏های حزب دمکرات کردستان ایران گفت: «قاسملو جنگ را به پا کرد و صدام را به ایران کشاند و یا به تعبیر دیگر او بنا به تحریک صدام دست به این کار زد. ما به او گفتیم که جنگ را به پا نکنید و بروید نزد امام و مسائل را حل کنید، ولی وی زیر بار نرفت و برای من کمین گذاشته بود که ماشینم را منفجر کند. سپس آنها در روستاها و مراکز دیگر دست به خیانت زدند. مثلاً افراد قاسملو یک گروه ٥٠ نفری از سربازان را که در کردستان جابه‏جا می‏شدند و هیچ قصد جنگی نداشتند را قتلعام می‏کنند و حتی مجروحان را می‏کشتند و ما الآن ٤ سال است که در منطقه هستیم و حتی یک بار ندیدیم که ایران شهرها و روستاهای عراق را بمباران کند و سربازان ایران کاملاً گوش به فرمان امام هستند. حتی بارها به آنها گفتیم که برای یک‏ بار هم که شده شما دهات و شهرهای عراق را بزنید، ولی آنها قبول نمی‏کنند.»

گزارش- 6

6. دیدار مدیرکل سیاسی وزارت امور خارجه با قائممقام وزیر امور خارجه کلمبیا، سفر معاون فرهنگی و کنسولی این وزارتخانه به رومانی، دیدار سفیر چین با وزیر امور خارجه ایران، ملاقات کاردار سفارت ساحل عاج با قائممقام وزارت امور خارجه و دیدار کاردار سفارت ایران در بنگلادش با رئیس صلیبسرخ این کشور ازجمله رویدادهای امروز در حوزه دیپلماسی ایران است. سیدمحمد صدر مدیرکل سیاسی اروپا و امریکای وزارت امور خارجه ایران که در کلمبیا به ‏سر می‏برد، امروز با لوئیس کارلوس ویلگاس قائممقام وزیر امور خارجه این کشور، دیدار و گفت‏وگو کرد. صدر در این دیدار ضمن تحویل پیام علی‏اکبر ولایتی وزیر امور خارجه ایران به ویلگاس، تصمیم جمهوری اسلامی ایران را مبنیبر افتتاح سفارت در بوگوتا به اطلاع وی رساند. قائممقام وزیر امور خارجه کلمبیا نیز ضمن اظهار خشنودی از این ملاقات ابراز امیدواری کرد هرچه‏ زودتر سفارت کلمبیا در تهران بازگشایی شود. جواد منصوری معاون فرهنگی و کنسولی وزارت امور خارجه ایران، در رأس هیئتی برای شرکت در مراسم چهلمین سالگرد استقلال رومانی عازم بخارست شد. وی در این سفر حامل پیام آیت‏الله خامنه‏ای رئیسجمهور ایران، برای نیکولای چائوشسکو رئیسجمهور رومانی، است. علاوهبراین، سفیر چین در تهران نیز با علی‏اکبر ولایتی وزیر امور خارجه ایران، دیدار و گفت‏وگو کرد. در این دیدار ضمن مذاکره درباره توسعه روابط دو کشور، پیام وزیر امور خارجه چین به وزیر امور خارجه ایران تحویل داده شد. «در پیام وزیر امور خارجه جمهوری خلق چین به خواسته رهبران آن کشور بر توسعه روابط با جمهوری اسلامی ایران اشاره شده و آمده است که چین به رابطه خود با جمهوری اسلامی ایران به‏عنوان یک عامل مهم در همبستگی جهان سوم نگاه می‏کند.» امروز همچنین، آمون کاردار سفارت ساحل عاج در تهران با بشارتی قائممقام وزارت امور خارجه ایران ملاقات کرد. بشارتی در این دیدار با تشریح اصول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران، درمورد ماهیت صلح‏خواهانة سیاست‏های ایران گفت: «ما با جنگ‏افروزی و تشنج در منطقه و حمله به کشتی‏های تجاری و نفتکش و استفاده از سلاح‏های شیمیایی مخالف هستیم. ... ما هیچ طمعی به خاک عراق نداشته و بعد از سقوط صدام، کشور عراق را مردم مسلمان آن کشور اداره خواهند کرد.» کاردار سفارت ساحل عاج نیز در این دیدار اظهار کرد: «من و دولتم شرایط شما را دررابطه‏با جنگ درک می‏کنیم. من قبل از آمدن به کشور شما اطلاعاتم درمورد ایران، از رسانه‏های غربی بود که وقتی به اینجا آمدم توانستم واقعیت را آن‏طوری که وجود دارد حس کنم.» حسین شاهمیرانی کاردار موقت سفارت ایران در بنگلادش نیز در دیدار با جبار رئیس صلیبسرخ بنگلادش، ضمن تحویل مبلغ ٢ میلیون ریال کمک هلالاحمر جمهوری اسلامی ایران برای مردم سیل‏زده بنگلادش، درزمینه نوع کمک‏های ایران برای سیل‏زدگان این کشور با وی ‏گفت‏وگو کرد. رئیس صلیبسرخ بنگلادش نیز ضمن قدردانی از کمک‏‏های ایران فهرستی از اقلام ضروری مورد نیاز مردم سیل‏زده این کشور را اعلام کرد.

گزارش- 7

7. تلاش‏ها و اظهارنظرها درمورد پایاندادن به جنگ عراق و ایران همچنان ادامه دارد. خبرگزاری آلمان از کویت اعلام کرد رامش بندری معاون وزیر امور خارجه هند، امروز پیامی از ایندیرا گاندی نخست‏وزیر این کشور درزمینه تلاش برای پایاندادن به جنگ ایران و عراق را به شیخ جابر الاحمد الصباح امیر کویت، تحویل داد. این خبرگزاری با اشاره به اینکه گزارش‏ها حاکیاز تلاش‏های تازه نخست‏وزیر هند برای میانجیگری بین ایران و عراق است، یادآور شده است: معاون وزیر امور خارجه هند قبل از ورود به کویت پیام دیگری را ازطرف گاندی تسلیم صدام حسین کرده بود. همچنین معاون وزیر امور خارجه هند ماه گذشته در تهران مذاکراتی را درباره پایاندادن به جنگ با مقامات ایران انجام داده بود. همزمان با رامش بندری، صاحب‏زاده یعقوب‏خان وزیر امور خارجه پاکستان نیز که سرگرم بازدید از کویت است، ضمن دیدار با امیر کویت به بررسی طرح‏های سازمان کنفرانس اسلامی برای خاتمه‏دادن به جنگ ایران و عراق پرداخت. شیخ صباح الاحمد الصباح وزیر امور خارجه کویت نیز در مصاحبه‏ای با مجله النهار (چاپ کویت) با تأکید بر اینکه تلاش کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس برای خاتمه جنگ عراق و ایران همچنان ادامه دارد، گفت: «موفقیت این کوشش‏ها و نیز تلاش‏های کمیته حسننیت سازمان کنفرانس اسلامی جهت خاتمه این جنگ بستگی به توافق و حسننیت ایران با درنظرگرفتن کلیه منافع ملت ایران خواهد داشت.» وی همچنین ضمن رد دخالت قدرت‏های بزرگ در منطقه، وقوع چنین مداخلاتی را موجب گسترش دامنه جنگ دانست و افزود: «ما درصورتی به مداخله دیگر کشورها راضی هستیم که ایران و عراق دو کشور متخاصم نیز جهت خاتمه جنگ خود به چنین اقدامی راضی باشند و آن هم به شرط آنکه تنها به‏منظور خاتمه جنگ صورت گیرد و نه مسئله دیگری.» امارات متحده عربی و تونس نیز با انتشار بیانیه‏ای مشترک ضمن ابراز نگرانی از تداوم جنگ بین ایران و عراق، این جنگ را تهدیدی جدی برای امنیت و ثبات منطقه خلیج‏فارس اعلام کردند. دو کشور در این بیانیه که در پایان دیدار سه روزه شیخ زاید بن سلطان آل نهیان رئیس امارات متحده عربی، از تونس انتشار یافت ضمن حمایت از تلاش‏های سازمانهای بین‏المللی برای پایاندادن به جنگ «از ایران و عراق خواستند تا به جنگی که منابع و نیروی هر دو کشور مسلمان را تحلیل می‏برد خاتمه داده و اختلافات خود را از راه‏های مسالمت‏آمیز حلوفصل نمایند.» در این بیانیه همچنین از پاسخ مثبت عراق به تمامی تلاش‏های صلح اظهار رضایت شده است. امروز همچنین، رادیو بغداد از طرح پیشنهادی یازده کشور عربی به سازمان ملل متحد برای پایاندادن به جنگ عراق و ایران خبر داد. به گزارش این رادیو، طرح مذکور که به چهارمین نشست عمومی سازمان ملل متحد برای رشد صنعتی در وین تقدیم شده است «به قطعنامه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ١٩٨٢ دائر بر اثرات ناشیاز ادامه نزاع مسلحانه میان عراق و ایران و تلفات بشری آن اشاره کرده است. همچنین طرح پیشنهادی مزبور [بر] اثرات وخیم این جنگ در موارد ملی و بشری هر دو کشور که ممکن است در زمینه‏های تحقق پیشرفت سریع صنعتی در منطقه به ‏کار برده شود، تأکید نموده است.»

گزارش- 8

8. سخنان رئیس مجلس شورای اسلامی در خطبه‏های نماز جمعه دیروز تهران به‏ویژه اظهارات تهدیدآمیز وی درخصوص اقدام متقابل ایران در تنگه هرمز درصورت بروز اختلال در حرکت کشتی‏های این کشور در دریای سرخ و کانال سوئز، در رسانه‏های منطقه‏ای و بین‏المللی بازتاب داشت. اغلب روزنامه‏های کویت سخنان دیروز حجت‏الاسلاموالمسلمین اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، در خطبه‏های نماز جمعه تهران را انعکاس دادند. دراینمیان، روزنامه الانبا ضمن اختصاص تیتر اول خود به تحولات دریای سرخ و کانال سوئز در صفحه نخست، نوشت: «ایران تهدید به توقیف کشتی‏ها در تنگه هرمز در پاسخ به تفتیش کشتی‏هایش در کانال سوئز کرد.» روزنامه الوطن دیگر روزنامه پرتیراژ کویتی نیز اعلام کرد: «تهران تهدید کرد تدابیری [را] علیه مصر در تنگه هرمز اتخاذ خواهد کرد.» به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، مطبوعات امروز امارات متحده عربی نیز ضمن چاپ بخش‏های مهمی از سخنان دیروز رئیس مجلس شورای اسلامی در نماز جمعه، مطالب تهدیدآمیز مربوط به اقدام متقابل ایران در خلیج‏فارس را بازتاب دادند. خبرگزاری یونایتدپرس نیز با اعلام اینکه رئیس مجلس ایران دخالت این کشور را در انفجارهای کانال سوئز تکذیب کرده است، به نقل از وی افزود: «ابرقدرت‏ها این روزها بهانه دیگری برای تبلیغ برعلیه جمهوری اسلامی ایران به ‏دست گرفته‏اند، اما من در اینجا هشدار به آنها می‏دهم که اگر آنها هریک از نفتکش‏های ما را در کانال سوئز به ‏هر بهانه‏ای منتظر گذاشته یا متوقف کنند، ما اقدام مشابهی انجام داده و کشتی‏های آنها را در خلیج [فارس] منتظر نگه ‏می‏داریم.» خبرگزاری فرانسه و تلویزیون دولتی ایتالیا و خبرگزاری رسمی الجزایر نیز از دیگر رسانه‏هایی هستند که سخنان دیروز حجت‏الاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی را بازتاب دادند. خبرگزاری فرانسه با اشاره به سخنان تهدیدآمیز رئیس مجلس شورای اسلامی از قول وی اعلام کرد: «تنگه هرمز به ما تعلق دارد و کشتی‏های بیشتر کشورها باید از آنجا بگذرد و باندی که این توطئه را در کانال سوئز تدارک می‏بیند هر که باشد بعدها شناخته خواهد شد.» تلویزیون دولتی ایتالیا نیز با اشاره به سخنان هاشمی رفسنجانی، گزارش داد: «ایران بار دیگر هرگونه دخالت خود را در مین‏گذاری دریای سرخ تکذیب نموده و تهدید کرد چنانچه کشتی‏های ایرانی در آبهای دریای سرخ متوقف شوند، این کشور نیز به توقف کشتی‏ها در تنگه هرمز مبادرت خواهد کرد.» خبرگزاری رسمی الجزایر هم در گزارشی درمورد مواضع روز گذشته رئیس مجلس ایران اعلام کرد: «رئیس پارلمان ایران که درعینحال نماینده امام خمینی در شورایعالی دفاع این کشور می‏باشد، اعلام کرد سیاست خارجی ایران در تمامی زمینه‏ها بر قانون قصاص استوار است.» این خبرگزاری افزود: «حجت‏الاسلام رفسنجانی هشدار داد که جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تا در مقابل هر ضربه‏ای پاسخ مشابه و در حد توانایی خود دهد.»

گزارش- 9

9. وزیر امور خارجه عراق در مصاحبه‏ای ضمن تأکید بر پذیرش طرح مصر برای خاتمه جنگ، درمورد مسائلی نظیر میانجیگری سوریه، شایعه ترخیص بیست‏هزار نیروی عراقی از جبهه‏های جنوب، روابط عراق و مصر، حضور مستشاران نظامی شوروی و فرانسه در عراق و... مطالبی بیان کرد. طارق میخائیل یوحنا عزیز وزیر امور خارجه عراق، در مصاحبه با روزنامه مصری اخبار الیوم ضمن تأکید بر نظر مثبت عراق درمورد طرح مصر برای پایان‏دادن به جنگ گفت: «ایران اصول صلح را رد کرده و با هرگونه میانجیگری مصر برای برقراری صلح مخالفت می‏ورزد.» وی درهمینحال، در پاسخ به اینکه آیا سوریه می‏تواند نقش مؤثری در خاتمه جنگ داشته باشد یا خیر، اظهار کرد: «سوریه به‏دلیل طرفداری از رژیم ایران نمی‏تواند این نقش را به ‏عهده بگیرد، حداقل در کوتاهمدت.» طارق عزیز حتی مدعی شد تلاش دولت‏های عربستان سعودی، کویت و شوروی برای خاتمهدادن به جنگ ایران و عراق بهدلیل فشارهای دولت سوریه با شکست مواجه شده است. وزیر امور خارجه عراق همچنین با تکذیب اخبار مربوط به خارجکردن بیست‏هزار سرباز عراقی از جبهه جنوبی گفت: «برخلاف گزارش‏های مذکور تحرک در جبهه جنگ درحال افزایش است. ... [و] عراق هرگز احتمال یک حمله گسترده ایران علیه این کشور را از نظر دور نداشته است و تدارکات نظامی لازم را مترتب ساخته است.» طارق عزیز در بخش دیگری از این مصاحبه ضمن اینکه روابط مصر و عراق را طبیعی توصیف کرد، بهطور تلویحی، از قطع رابطه اعراب با دولت مصر به‏دنبال امضای پیمان کمپ دیوید انتقاد کرده و گفت: «[دولت‏های عرب] می‏بایست این مسئله را در یک چارچوب عربی حلوفصل کنند.» وی افزود: «درصورتی‏که کشورهای عربی در حل این مسئله به‏طور دسته‏جمعی ناموفق بمانند، بغداد برخی اقدامات دیگر من‏جمله برقراری یک‏جانبه روابط با مصر* را اتخاذ خواهد نمود.» وی همچنین روابط عراق با شوروی و فرانسه را درزمینه همکاری‏های نظامی گسترده ذکر و تأکید کرد: «حضور کارشناسان نظامی شوروی و فرانسه در عراق برای آموزش‏دادن نیروهای مسلح ما یک امر بسیار طبیعی است.»

گزارش- 10

10. تفاوت در شیوه و میزان تهیه تسلیحات مورد نیاز ایران و عراق بسیار فاحش است؛ درحالیکه عراق به‏سهولت پیشرفته‏ترین تجهیزات نظامی را از کشورهای مختلف تهیه می‏کند ایران برای تهیه تجهیزات غیرنظامی نیز تحت فشار است. دو خبر ذیل نمونه‏ای از وجود چنین تفاوت‏هایی بین دو کشور متخاصم است. رادیو ریاض امروز اعلام کرد: «عراق پارتی جدید از هواپیمای مدرن از نوع میگ‏٢٩ را از اتحاد شوروی، که بنا به گفته کارشناسان نظامی ازنظر مشخصات بر هواپیمای سوپراتاندارد که قبلاً عراق از فرانسه دریافت داشته است برتری دارد، دریافت داشت.» این درحالی است که اخبار تحویل هواپیماهای آموزشی و غیرنظامی پیلاتوس سوئیسی به ایران جنجال تازه‏ای در این کشور ایجاد کرده است. به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، «گزارش یک روزنامه مبنیبر اینکه خلبانان ارتش سوئیس در جریان پرواز چندین هواپیمای پیلاتوس به ایران کمک کرده‏اند، مشاجراتی را درمورد این هواپیماهای سبک آموزشی ساخت بزرگترین تولیدکننده تسلیحات سوئیس موجب شده است.» مشاجرات دراین‏باره به‏حدی بالا گرفته است که سخنگوی وزارت دفاع سوئیس وادار به واکنش شده و ضمن تأکید بر اینکه خلبانان سوئیسی هیچ اقدام غیرقانونی انجام نداده‏اند، گفته است: «هواپیماهای پیلاتوس به‏عنوان هواپیمای غیرنظامی محسوب می‏شوند.»

گزارش- 11

11. دولت فرانسه در ادامه حمایت‏های خود از عراق با تمدید مهلت بازپرداخت بدهی‏های این کشور موافقت کرد. توتان و الفاکوئیتن دو شرکت بزرگ فرانسوی پس از چند ماه مذاکره، قرارداد سال گذشته خود با عراق مبنیبر خرید روزانه ٤٠ هزار بشکه نفت از این کشور را تمدید کرده‏اند. این توافق «بخشی از یک طرح کلی دولت فرانسه برای حل مسئله بدهی‏های عظیم معوقه عراق به این کشور بوده و به شرکت الفاکوئیتن و توتان تحمیل شده است.» همچنین رادیو ریاض گزارش داد: «فرانسه موافقت کرد که در مواعد بازپرداخت‏های وام‏های نظامی عراق به فرانسه که به حدود ٩ میلیارد فرانک فرانسه می‏رسد تجدیدنظر کند.» این رادیو به نقل از نشریه المجله اضافه کرد: «ولی توافق با پرداخت قسمتی از این مبلغ ازسوی عراق ازطریق صدور نفت صورت گرفته است و دولت فرانسه با پرداخت وامی به مبلغ ٥٠٠ میلیون دلار به عراق جهت پرداخت قسمتی از بدهی‏های غیرنظامی‏اش موافقت کرده است.»

گزارش- 12

12. پس از سفر هفته گذشته یکی از نمایندگان کنگره امریکا به عراق، امروز نیز یک نماینده پارلمان انگلیس مذاکرات با مقام‏های عراقی را آغاز کرد. امری از نمایندگان پارلمان انگلستان در ادامه دیدارهای منطقه‏ای خود امروز در عراق با طارق عزیز وزیر امور خارجه این کشور دیدار و گفت‏وگو کرد. در این دیدار درمورد مسائل مربوط به جنگ عراق و ایران و تلاش‏های بین‏المللی درزمینه این جنگ و نیز مسائل منطقه‏ای و بین‏المللی مورد علاقه دو طرف بحث و گفت‏وگو شد. یکی از مطبوعات ایرانی در تحلیل اینگونه دیدارها و مذاکرات بین فرستادگان غربی و مقام‏های عراقی نوشته است: «مقامات غربی و امریکایی هم‏اکنون با اعزام نمایندگانی به بغداد، تلاش چشمگیری را برای حل معضلات رژیم صدام آغاز کرده‏اند.»

________________________________________

• عراق نیز همزمان با چند دولت عربی به دنبال امضای پیمان کمپدیوید بین رژیم صهیونیستی و مصر، روابط رسمی خود را با مصر قطع کرد، اما آغاز جنگ عراق و ایران و کمک‏ها و پشتیبانی‏های مصر از عراق موجب شد این روابط به‏ طور غیررسمی از سرگرفته شود. باوجوداین، در مقطع زمانی انجام مصاحبه طارق عزیز همچنان روابط رسمی مصر و عراق قطع بوده است.

مسعود بارزانی رهبر حزب دمکرات کردستان عراق (بارزانیها)

منابع و مآخذ روزشمار 1363/05/27