1367.01.19
| روزشمار جنگ سال 1367 1367.01.19 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | نوزده فروردین |
| تاریخ شمسی | 1367.01.19 |
| تاریخ میلادی | 8 آوريل 1988 |
| تاریخ قمری | 20 شعبان 1408 |
گزارش - 68
512 آيت‌الله خامنه‌اي در خطبه‌هاي امروز نمازجمعه‌ي تهران با اشاره به آثار مثبت بين‌المللي شركت گسترده‌ي مردم در انتخابات سومين دوره‌ي مجلس شوراي اسلامي در شرايط جنگ شهرها، دليل بمب‌باران مناطق مسكوني ايران را ضعف ارتش عراق در مقابله با رزمندگان در جبهه‌هاي جنگ ذكر كرد. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، امامجمعهي تهران در قسمتي از خطبه‌ي دوم نماز با اشاره به اين‌كه شروع‌كننده‌ي جنگ‌ها حكومت صدام بوده است، يادآور شد: اگر حكومت‌هايي مانند عراق مقاومتي در برابر خود نبينند، افسارگسيخته مي‌شوند و در قضيه‌ي جنگ شهرها اگر احساس كنند زبان زور آنان غالب است، تا جايي كه مي‌توانند شهرها را مي‌زنند و مقابله‌ي ما در حقيقت مقابله با زبان زور است. ما نشان داده‌ايم كه هرگاه او بزند ما هم مي‌زنيم و ما ضربه‌ي مقابله به مثل را آنچنان قاطع و قوي خواهيم زد كه حكومت عراق از شروع آن پشيمان شود. آيت‌الله خامنه‌اي با اشاره به اين‌كه محافل جهاني زدن شهرها را تقبيح و برخي نيز عراق را محكوم كرده‌اند و برخي جرئت اين كار را نيافته‌اند، گفت؛ جنگ قوانيني دارد و اسلام بيش از همه‌ي دنيا اين قوانين را رعايت مي‌كند و كارهاي كوري مانند زدن غير نظامي‌ها و حمله‌ي شيميايي خلاف مقررات جنگي و دور از روش جوانمردانه در جنگ است. جناياتي مانند زدن بمب شيميايي به حلبچه و كشتار هزاران غير نظامي كارهايي است كه حكومت عراق مرتكب آن شده است و انگيزه‌ي اين كار فقط يك چيز مي‌تواند باشد كه آن هم ناتواني دفاعي عراق در مقابل رزمندگان اسلام است. رئيس‌جمهور با اشاره به جنايت حكومت عراق در حلبچه ـ كه رسانه‌هاي خارجي آن را با جنايات بزرگي مانند بمب‌باران اتمي هيروشيما و ناكازاكي مقايسه كرده‌اند ـ كشورهاي اروپايي و سران كشورهاي درجه دو و مرتجع منطقه را خطاب قرار داد و پرسيد: شما با چه منطقي از حكومت صدام حمايت مي‌كنيد؟ وي ترس سران كشورهاي عربي منطقه را از انقلاب اسلامي، منشأ حمايت آنان از حكومت عراق دانست و در توضيحي درباره‌ي صدور انقلاب يادآور شد كه صدور انقلاب به معني اسلامي زندگي كردن و خوب زندگي كردن مردم ايران در كشور است تا انقلاب اسلامي در ميان ملت‌هاي مسلمان الگو شود و گسترش يابد و صدور انقلاب به معناي حضور فيزيكي در كشورهاي ديگر نيست. به علاوه، قانون اساسي ايران دخالت در امور كشورهاي ديگر را منع كرده است. امامجمعهي تهران افزود: ملت ايران اين قدرت را دارد كه به رغم همه قلدري‌هاي استكبار جهاني، انقلاب را به پيروزي كامل و نهايي خود برساند و قدرت‌ها از آن غافل هستند كه فقط پيروزي نظامي نيست كه قدرت انقلاب اسلامي را در جهان گسترش مي‌دهد، بلكه خود مقاومت ملت ما هم انقلاب اسلامي را در جهان نفوذ و گسترش مي‌دهد و خلاصه اگر دنياي استكباري بر سر عقل نيايد، بايد بداند كه ضربه را قوي‌تر و شديدتر از هميشه از انقلاب اسلامي خواهد خورد.(1) 513 تحركات نظامي امروز ارتش عراق در جبهه‌هاي جنوب به‌ويژه فاو و شرق بصره چشمگير بوده است. به گزارش قرارگاه نوح(ع)، فعاليت پياده‌ي دشمن نسبت به روزهاي قبل افزايش داشته و افزايش نيرو در محور فاو ـ ام‌القصر و كناره‌ي خور عبدالله بيش‌تر شده است. ساعت 22:30 امشب نيز يك نفر از نيروهاي دشمن رو به روي كمين رزمندگان در تقاطع ضلع غربي كارخانه‌ي نمك جلو آمده، اقدام به شليك كلت منور كرد و بلافاصله پس از آن، توپ‌خانه‌ي عراق آتش سنگيني روي مواضع رزمندگان اجرا كرد. همچنين در سمت چپ همين كمين، دو غواص عراقي ديده شدند كه پس از اجراي آتش روي آنان، گريختند. فعاليت‌هاي مهندسي دشمن در شب نيز قابل توجه است و عمدتاً براي تقويت خط دفاعي و بلند كردن ارتفاع خاكريز و احداث سكوي تانك و ايجاد مواضع جديد انجام مي‌شود. اين فعاليت‌ها در كنار خور عبدالله زياد است و هر شب به نسبت شب‌هاي قبل، بيش‌تر مي‌شود. فعاليت توپ‌خانه‌ي دشمن نيز نسبت به قبل افزايش يافته است. همچنين بيش‌ترين تردد خودرويي عراقي‌ها، مربوط به رفت و آمد جيپ‌هاي فرماندهي آنان است.(2) گزارش واحد اطلاعات قرارگاه كربلا حاكي از آن است كه تحركات نظامي عراق در شرق بصره نيز قابل توجه است؛ از جمله فعاليت توپ‌خانه، هوايي و هوانيروز بيش‌تر شده است. فعاليت نيروهاي پياده‌ي دشمن ضمن افزايش نسبي عمدتاً در جهت احداث سنگر؛ تجمع اعزام گشتي و ترميم موانع سيم خاردار بوده كه اغلب اين فعاليت‌ها در غرب كانال ماهي انجام شده است. تجمع نيروهاي دشمن ضمن افزايش، بيش‌تر در رو به روي خطوط لشكر17 علي بن ابي‌طالب(ع) و 25 كربلا مشاهده گرديده است. فعاليت ترميمي موانع سيم خاردار دشمن نيز افزايش يافته و فعاليت ديده‌وري عناصر دشمن هم بسيار زياد شده است. اين موارد عمدتاً در مقابل خطوط لشكرهاي 17 علي بن ابي‌طالب(ع)، 28 روح‌الله و 13 اميرالمؤمنين(ع) مشاهده گرديده است. اعزام چند گشتي به سمت خط خودي در نقطه‌ي رو به روي لشكر32 انصارالحسين(ع) انجام شد كه با هوشياري و تيراندازي به‌موقع نيروهاي خودي، افراد دشمن گريختند. شليك گلوله‌ي مستقيم تانك روي مواضع و خطوط خودي نيز نسبت به گذشته افزايش يافته و فقط يك دستگاه تانك دشمن تعداد 27 گلوله به سمت مواضع خودي شليك كرده است. شدت حجم آتش توپ‌خانه‌ي دشمن نيز نيمه‌سنگين گزارش شده و اكثر گلوله‌هاي جنگي دشمن متوجه غرب و شرق كانال ماهي و عقبه (جاده‌هاي ارتباطي، راه‌هاي مواصلاتي به خطوط مقدم و مواضع توپ‌خانه‌هاي خودي) بوده است. امروز شليك گلوله‌هاي منور دشمن هم افزايش يافته و از ساعت 20 الي 21، حدود 100 گلوله‌ي منور در خط دفاعي لشكر17 علي بن ابي‌طالب(ع) شليك شده است.(3) 514 واحد بسيج سپاه پاسداران ضمن اعلام تاريخ اعزام سپاهيان حضرت امام حسين(ع) از 13 استان كشور، از همه‌ي نيروهاي آموزش‌ديده، نوبت‌بندي‌شده و آموزش‌نديده دعوت كرد به مراكز بسيج مستضعفين و سپاه در سراسر كشور مراجعه كرده، براي ثبت نام اقدام كنند. در اين فراخواني از داوطلبان حضور در جبهه‌هاي نبرد خواسته شده است در تاريخ‌هاي اعلام‌شده‌ي زير به سپاهيان بزرگ حضرت امام حسين(ع) بپيوندند. استان فارس 22/1/1367. استان‌هاي تهران، مركزي و اصفهان و نواحي كرج و قم 23/1/1367. استان‌هاي مازندران، سمنان و كرمان 24/1/1367. استان همدان 26/1/1367. استان‌هاي آذربايجان شرقي و سيستان و بلوچستان 27/1/1367. استان‌هاي گيلان، يزد و كهكيلويه و بوير احمد 28/1/1367. همچنين از نيروهاي آموزش‌نديده خواسته شده است با مراجعه به مراكز فوق در سراسر كشور پس از آموزش فنون نظامي به جبهه‌ها اعزام شوند.(4) امروز گروه‌هايي از نيروهاي فني و تخصصي شامل رانندگان ماشين‌آلات سبك و سنگين راه‌سازي، مكانيك، جوشكار، باطري‌ساز و آهنگر نيز از اصفهان، سمنان، گرگان و گنبد عازم جبهه‌ها شدند. از قم 3 گردان و از اراك هم تعدادي نيروي رزمي به عنوان طلايه‌داران سپاه حضرت سيدالشهدا(ع) راهي مناطق جنگي شدند. كمك‌هاي نقدي مردم و مقاديري قطعات طلا و نقره نيز براي كمك به جبهه امروز تحويل دفتر آيت‌الله منتظري شد. اين كمك‌ها شامل موارد ذيل مي‌باشند: اهالي شهرستان كازرون 234 قطعه طلا توسط امام‌جمعه؛ شركت ريسندگي و بافندگي كمال‌الدين نطنز 2 ميليون ريال؛ اهالي شاهرود مبلغ يك ميليون ريال وجه نقد و 80 گرم طلا و نقره توسط امام‌جمعه؛ اهالي دهبيد و حومه مبلغ يك ميليون ريال توسط امام‌جمعه؛ جمعي از خواهران طلبه‌ي واحد خواهران دفتر تبليغات اسلامي حوزه‌ي علميه قم مقاديري طلا به ارزش يك ميليون و 200 هزار ريال توسط مسئول اين واحد؛ همسر يك شهيد 2 قطعه طلا به ارزش 200 هزار ريال؛ صندوق قرض‌الحسنه مهديه‌ي دادقان كاشان 200 هزار ريال و 2 قطعه طلا؛ جمعي از برادران مهاجر جنگ تحميلي مقيم قم و كاركنان اين بنياد 200 هزار ريال؛ 2 نفر از برادران آملي و نراقي 300 هزار ريال و پدر يك شهيد اراك 150 هزار ريال. مردم گرمسار هم 10 تن سيب‌زميني به مناطق جنگي فرستادند.(5) 515 عراق در ساعت‌هاي اوليه‌ي بامداد امروز ـ تا قبل از 7 صبح ـ 4 فروند موشك به شهرهاي تهران، قم، اصفهان و تبريز شليك كرد كه در تهران سبب شهادت 2 نفر و مجروح شدن 8 نفر شد، اما در ساير شهرها تلفات و خسارت به بار نياورد. اولين موشك ساعت 3:25 دقيقه‌ي بامداد در خيابان خاوران، خيابان 15 متري نفيسي، كوچه‌ي شهيد محسن قاسمي، پلاك 16 به يك منزل دو طبقه اصابت كرد، اما منفجر نشد. پس از آن‌كه موشك سقف‌هاي طبقات دوم و اول اين خانه را شكافت در سطح زمين فرود آمد و موجب شهادت 2 نفر و مجروح شدن 8 نفر ديگر شد. دقايقي بعد، قطعه‌يي از موشك در نزديكي اين خانه در ابتداي خيابان طيب در جنوب ميدان خراسان در سطح خيابان فروافتاد و به يك منزل خسارت جزئي وارد كرد.(6) يك موشك نيز در ساعت 3:20 بامداد به بيابان‌هاي خارج شهر تبريز اصابت كرد، اما تلفات و خسارت به بار نياورد.(7) ساعت 3:55 بامداد، شهر اصفهان هم هدف حمله‌ي موشكي قرار گرفت و موشك در مزارع روستاي ابر واقع در شرق اصفهان فرود آمد، ولي عمل نكرد. اين موشك كه 11 متر و 20 سانتي‌متر طول داشت به همت يگان حفاظت سپاه پاسداران خنثي شد.(8) ساعت 5:55 يك موشك به بيابان‌هاي اطراف قم اصابت كرد و هيچ گونه تلفات و خساراتي ايجاد نكرد.(9) ارتش عراق در اطلاعيه‌ي نظامي شماره 3124 حمله‌ي موشكي به تهران، قم، اصفهان و تبريز را تأييد كرد.(10) حكومت عراق همچنين مدعي شد هواپيماهاي نظامي اين كشور صبح امروز يك هدف بزرگ دريايي را در سواحل ايران در خليج فارس مورد اصابت قرار داده‌اند، لكن منابع آگاه استان بوشهر اين خبر را تكذيب كردند.(11) با هدف مقابله به مثل، سپاه پاسداران نيز در ساعت‌هاي 14:14 و 14:16، دو فروند موشك به سوي مراكز صنعتي و نظامي شهر موصل هدف‌گيري و شليك كرد.(12) ارتش جمهوري اسلامي هم در ساعت 7:45 صبح يك موشك به شهر العماره‌ي عراق شليك كرد.(13) خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي آمار شهدا و مجروحان حملات موشكي به تهران، از 23/12/1366 منتهي به امروز را 221 شهيد و 948 مجروح اعلام كرد. در همين مدت (23/12/1366 لغايت 19/1/1367) در شهرستان‌هايي كه هدف حمله‌ي موشكي و هوايي دشمن واقع شده‌اند، 724 تن شهيد و 3793 تن مجروح شده‌اند.(14) 516 امروز و در اوج جنگ شهرها، انتخابات سومين دوره‌ي مجلس شوراي اسلامي در سراسر كشور و انتخابات مجلس خبرگان در 4 استان اصفهان، ايلام، خراسان و خوزستان برگزار شد. رأي‌گيري از ساعت 7 صبح و پس از دو نوبت تمديد از جانب وزارت كشور، تا 10 شب به طول انجاميد. مشاركت مردم در انتخابات گسترده بود تا جايي كه بسياري از شعب با كمبود تعرفه مواجه شدند كه ستاد انتخابات وزارت كشور تعرفه‌ي لازم را به مراكز اخذ آرا ارسال كرد.(15) در مناطق عملياتي غرب كشور نيز رزمندگان از اولين ساعات شروع رأي‌گيري با حضور در شعب ثابت و سيار تعيين‌شده رأي خود را به صندوق‌ها انداختند.(16) در تهران نيز 400 نفر از اهالي مشهد در اقدامي نمادين كه براي اعلام حمايت از مقاومت مردم تهران در جنگ شهرها و شركت در انتخابات تهران به پايتخت آمده بودند، آراي خود را به يكي از صندوق‌هاي اخذ رأي انداختند.(17) برگزاري انتخابات هم‌زمان با ادامه‌ي حملات موشكي و هوايي عراق به شهرهاي ايران، مورد توجه بسياري از رسانه‌هاي جهان قرار گرفت و برخي از آنان مطالب متنوعي را درباره‌ي گستردگي حضور مردم و اهميت برگزاري انتخابات در شرايط جنگي، انعكاس دادند؛ از جمله خبرگزاري امريكايي آسوشيتدپرس در خبري اعلام كرد: اگرچه حدود نيمي از جمعيت 6 ميليوني تهران به دليل ادامه‌ي جنگ شهرها كه 6 هفته است ادامه دارد، شهر را ترك كرده‌اند، مراكز رأي‌گيري در شهر شلوغ بودند. در مصاحبه‌يي كه به طور تصادفي با يك رأي‌دهنده انجام شد، وي گفت: به منظور شركت در انتخابات از آمل واقع در 200 كيلومتري شمال تهران به پايتخت آمده است تا نشان دهد كه از دشمن نهراسيده است. وي افزود: بعد از اين‌كه گفته شد، تهران را به موشك خواهند بست، تصميم گرفتم در تهران رأي بدهم.(18) اين خبرگزاري در خبر ديگري اعلام كرد: رهبران ايران قبلاً از آن بيم داشتند كه عراق ممكن است تهران و ديگر شهرهاي ايران را هدف حملات سنگين خود قرار داده و انتخابات را مختل كند. در عين حال، صداي يك انفجار قوي در ساعت 3:40 دقيقه‌ي بامداد به فاصله‌ي چند ساعت قبل از آغاز به كار 30 هزار صندوق رأي‌گيري در سر تا سر كشور، يك منطقه‌ي تهران در نزديكي ايستگاه راه‌آهن را به لرزه درآورد.(19) رهبران ايران از 20 تا 25 ميليون ايراني دعوت كرده‌اند براي نشان دادن عدم تأثيرپذيري از حملات عراق در انتخابات شركت كنند. عراقي‌ها كه حمله‌ي هوايي ايران به بغداد آن‌ها را بهت‌زده كرده است، روز پنجشنبه حداقل 10 فروند موشك به سوي تهران و ديگر شهرهاي عمده‌ي ايران شليك كرده، 10 شهر ديگر را نيز هدف حملات هوايي قرار دادند.(20) روزنامه‌ي ايندي پندنت نيز در اين باره نوشت: طرف‌داران حكومت، فعاليت‌هاي انتخاباتي را گواه دمكراتيك بودن ايران در مقايسه با كشورهاي ديگر منطقه مي‌دانند، اما ليبرال‌ها انتخابات امسال را تحريم كردند، زيرا مي‌گويند آزادي رأي وجود ندارد.(21) بخش انگليسي راديو بي‌بي‌سي هم در اين باره گزارش داد: به طور معمول در كشورهايي كه درگير جنگ مي‌باشند انتخابات برگزار نمي‌شود، ولي احتمالاً يكي از دلايل برگزاري انتخابات عمومي اين هفته در ايران مطمئن ساختن مردم به ثبات كشور مي‌باشد.(22) مفسر بخش فارسي بي‌بي‌سي نيز گفت: اين‌كه دولت در اين وضعيت توانسته انتخابات برگزار كند به موفقيت بزرگي دست يافته است.(23) در ميان اين گزارش‌ها، برخي رسانه‌هاي خارجي علاوه بر انعكاس اخبار اجراي انتخابات، به مبارزات انتخاباتي گروه‌ها و صف‌بندي جريانات سياسي كشور و همچنين اولويت برنامه‌هاي آن‌ها پرداختند و در تحليل‌هاي‌شان عموماً نتيجه‌ي رقابت را به نفع جناح راديكال كه از حمايت امام خميني برخوردارند، ارزيابي كردند؛ از جمله راديو امريكا در اين باره گزارش داد: رابين رايت و شيرين هانتر دو كارشناس مسائل خاورميانه و ايران در شهر واشنگتن تأثير انتخابات پارلماني را در سياست خارجي و داخلي ايران بررسي كرده‌اند. رابين رايت مي‌گويد: مجلس به قدري مهم است كه حتي مبارزه‌ي قدرت در آن به بروز مشكلاتي در دستگاه مجريه و وزارت‌خانه‌ها انجاميده و مجلس را به نيرومندترين نهاد كشور مبدل كرده است. شيرين هانتر محقق مركز مطالعات بين‌المللي جورج تاون نيز بر اهميت انتخابات پارلماني ايران تكيه مي‌كند. هانتر معتقد است كه آيت‌الله خميني اصلاحات سياسي و به‌ويژه اقتصادي را براي بقاي حكومت اسلامي حياتي و ضروري مي‌داند. آيت‌الله خميني ترجيح مي‌دهد كه اصلاحات داخلي در عوض مجلس كه در 8 سال اخير دچار شكاف و دودستگي بوده، توسط دولت انجام شود.(24) تحليل راديو بي‌بي‌سي درباره‌ي دسته‌بندي‌هاي سياسي كشور و رقابت آن‌ها در انتخابات مجلس سوم نيز چنين است: به نظر مي‌آيد كه در جامعه‌ي روحانيت هم مثل مجلس سابق دو جناح پيدا شده است: يكي جناح محافظه‌كار و يك جناح اصلاح‌طلب. آقاي مهدوي‌كني كه دبير روحانيت مبارز تهران است، از جناح محافظه‌كار حمايت مي‌كند و آقايان كروبي و خوئيني‌ها از جناح اصلاح‌طلب و مترقي. در ليست كانديداهاي روحانيت مبارز افرادي هستند كه در مجلس گذشته با بسياري از لوايح دولت مخالفت كرده‌اند و به نظر نمي‌آيد كه در مجلس آينده نظرشان عوض شود و نام اين اشخاص در ليست انشعاب‌كنندگان روحانيون مبارز نيست. در قسمت ديگر اين برنامه درباره‌ي تأثير نتيجه‌ي انتخابات در پايان جنگ آمده است: نظر دادن درباره‌ي جنگ و صلح از اختيارات مجلس است، اما هر دو جناح مجلس درباره‌ي جنگ نظر مشابهي دارند، يعني جنگ بايد ادامه يابد يا اين‌كه جوامع بين‌المللي يا دشمن آراي ايران را بپذيرند.(25) خبرگزاري آسوشيتدپرس هم درباره‌ي آرايش سياسي رقيبان در مبارزه‌ي انتخاباتي مجلس شوراي اسلامي و نتيجه‌ي انتخابات اعلام كرد: به طور ساده بايد گفت انتخابات مجلس يك صحنه‌ي رقابت بين هواداران نوعي سرمايه‌داري اسلامي و تندروهاي هوادار اقتصاد سوسياليستي خواهد بود. محافظه‌كاران اساساً بنيادگرايان مذهبي هستند كه برداشت خود را بر پايه‌ي تفسير تنگ‌نظرانه از تعاليم قرآن كه از مالكيت خصوصي و تجارت آزاد حفاظت مي‌كند، بنيان مي‌نهند. مخالفان آنان به دنبال كنترل بيش‌تر دولت بر اقتصاد مي‌باشند و انتظار مي‌رود قشر وسيعي از طبقه‌ي فقير كه به طور روزافزون ناراضي مي‌شوند و از تورم افسارگسيخته و بازار سياه رنج مي‌برند، رأي خود را به گروه دوم بدهند.(26) آسوشيتدپرس افزود: جنگ كه مهم‌ترين عامل فشار است و به طور وسيعي بر زندگي هر فردي تأثير گذاشته است، در انتخابات به عنوان يك موضوع قابل طرح در مبارزات انتخاباتي مطرح نبود. مبارزات انتخاباتي به طور وسيعي بر مشكلات اقتصادي تمركز يافته است. پيش‌بيني مي‌شود كه تشكيل مجلس جديد به دولت قدرت وسيعي بدهد كه به اصلاحات ريشه‌يي دست بزند؛ اصلاحاتي كه محافظه‌كاران با آن مخالفت مي‌كنند.(27) 517 محمدجواد لاريجاني صبح امروز در ديدارهاي جداگانه با رئيس شوراي امنيت سازمان ملل متحد و سفيران چين، انگلستان و شوروي (سه عضو دائم شوراي امنيت در نيويورك) ديدار و درباره‌ي شرايط ايران براي پايان دادن به جنگ گفت و گو كرد. معاون وزير امور خارجه‌ي ايران در پايان دو روز گفت و گو با خاوير پرز دكوئيار دبيركل سازمان ملل، در ديدار با رئيس شوراي امنيت تأكيد كرد كه شورا در برابر جنايات صدام حساسيتي نشان نداده است و اين سؤال را مطرح كرد كه آيا مي‌توان اميدي به اقدام شورا براي حل و فصل مسائل داشت؟ وي افزود: «شورا نبايد دستاويز كشورهايي قرار بگيرد كه مي‌خواهند از آن براي اعمال فشار عليه ايران استفاده كنند. شورا بايد رژيم عراق را تنبيه كند و او را در قبال تمام جنايات مسئول بشناسد.» لاريجاني همچنين با سفيران سه عضو دائم شوراي امنيت شامل چين، انگليس و شوروي ملاقات كرد و با طرح محورهاي كلي مذاكرات خود با دبيركل به نقد و بررسي مواضع اين كشورها در خصوص جنگ تحميلي و تحولات اخير پرداخت. معاون وزير خارجه بعد از ظهر نيز در يك كنفرانس مطبوعاتي شركت كرد و با تأكيد بر ضرورت تنبيه متجاوز در هر نوع راه حل براي پايان دادن به جنگ گفت: «كوشش‌هايي از سوي حاميان عراق در شوراي امنيت به عمل مي‌آيد تا قطع‌نامه‌ي598 را به مفري براي فرار رژيم متجاوز عراق از تبعات جناياتش تبديل كند و اين هدف را از طريق تهديد و اعمال فشار بر روي جمهوري اسلامي ايران دنبال مي‌كنند.» لاريجاني به حملات اخير حكومت عراق به مناطق مسكوني و كاربرد وسيع تسليحات شيميايي در حلبچه اشاره كرد و افزود: «سازمان ملل و شوراي امنيت بر اساس وظايف خود كه در منشور اين سازمان قيد شده، موظف‌اند عراق را سريعاً به خاطر اين جنايات محكوم كنند و گام‌هاي عملي براي جلوگيري و تنبيه رژيم صدام بردارند، در غير اين صورت اثبات خواهد شد كه شوراي امنيت از عمل به ابتدايي‌ترين وظايف خود عاجز است.»(28) خبرگزاري يونايتدپرس سخنان لاريجاني را در ديدار و مصاحبه با خبرنگاران اين‌گونه انعكاس داد: محمدجواد لاريجاني گفته است: عدالت يك عامل اصلي در هر گونه تلاش براي برقراري يك صلح پايدار بين ايران و عراق مي‌باشد. لاريجاني با اشاره به اين مطلب كه اين امر نيازمند تشخيص متجاوز در جنگي است كه از سال 1980 آغاز شده، گفت: فقط چنين روش عادلانه‌يي مورد قبول جمهوري اسلامي ايران خواهد بود. وي همچنين گفت: ايران به پرز دكوئيار اعتماد و اطمينان كامل دارد و با تلاش‌هاي وي براي اجراي قطع‌نامه‌ي598 شوراي امنيت كه بيستم ماه ژوئيه گذشته به اتفاق‌آرا خواستار برقراري آتش‌بس بين ايران و عراق شد، نهايت هم‌كاري را مي‌كند. اين مقام ايراني اضافه كرد: اين وظيفه‌ي شوراي امنيت است كه به منظور متوقف ساختن استفاده‌ي وسيع‌تر از سلاح‌هاي شيميايي و توسل بيش‌تر اين حكومت به اين‌گونه سلاح‌ها فوري و آشكارا دست به اقدامات جزايي بزند.(29) 518 دكتر كمال خرازي امروز در گفت و گو با خبرنگاران خارجي در رم، اقدام عراق در بمب‌باران شيميايي حلبچه را " نوعي نسل‌سوزي" توصيف كرد و يادآور شد: بر اساس كنوانسيون 1948 ژنو، نيروهاي متخاصمي كه در جنگ، افراد غير نظامي را قتل عام كنند، جنايت‌كار جنگي محسوب مي‌شوند. سرپرست ستاد تبليغات جنگ در اين مصاحبه كه در محل "اتحاديه‌ي خبرنگاران خارجي مقيم ايتاليا" برگزار شد، در پاسخ به سؤال يك خبرنگار كه درباره‌ي دليل تمايل نداشتن ايران به برقراري يك آتش‌بس پرسيده بود، گفت: اگر ايران در وضع كنوني بدون تحقق شرط تنبيه متجاوز به آتش‌بس تن دردهد، وضعيتي مشابه آنچه كه مابين اعراب و اسرائيل پديد آمده، در منطقه تكرار خواهد شد. ما معتقديم تنها تنبيه متجاوز، يك صلح پايدار در منطقه را تحقق مي‌بخشد. دكتر خرازي در پاسخ به سؤال خبرنگاران ايتاليايي درباره‌ي نظر ايران در مورد كشف اخير ده‌ها تن بمب ارسالي براي عراق ـ كه اخيراً شاهد ارسال آن در فرودگاه رم بوده‌اند ـ گفت: كشف قاچاق اسلحه‌ي ساخت ايتاليا براي ارسال به عراق ادعاي بي‌طرفي اين كشور را در برابر جنگ تحميلي نقض مي‌كند. خرازي تأكيد كرد: كارخانجات ايتاليايي در گذشته نيز در تجهيز عراق به سلاح‌هاي شيميايي دخيل بوده‌اند. بنا به اطلاعات منتشرشده‌ي گروه صنعتي مونته ديژون، اين كشور حداقل 20 تن مواد قابل تبديل به عوامل شيميايي به عراق صادر كرده است. وي با يادآوري اين مطلب كه كشور ايتاليا از تحويل بال‌گردهاي ساخته‌شده براي ايران خودداري مي‌كند، گفت: در همين شرايط، ناوهاي جنگي ساخته‌شده در ايتاليا براي نيروي دريايي عراق به اين كشور تحويل شده‌اند.(30) 519 24 روز پس از بمب‌باران شيميايي حلبچه، اعزام تعدادي از مصدومان شيميايي به بلژيك، سوئد و نروژ؛ محكوم كردن بمب‌باران حلبچه توسط رئيس مجلس ژاپن؛ اظهار نظر سم‌شناس معروف بلژيكي؛ برپايي تظاهرات در شهرهاي مختلف اروپايي و آسيايي، از جمله اخبار مربوط به اين حادثه است. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، گروه مصدومان اعزامي از ايران كه شامل 19 تن، از جمله دو كودك خردسال، دو زن و تعدادي پيرمرد هستند، از سوي بنياد شهيد انقلاب اسلامي با يك فروند هواپيماي اختصاصي هواپيمايي جمهوري اسلامي ايران ـ كه به آمبولانس هوايي تبديل شده است ـ براي تكميل و ادامه‌ي درمان راهي كشورهاي بلژيك، سوئد و نروژ شده‌اند. در هر يك از كشورهاي سوئد و بلژيك، 7 تن از اين مصدومان تحت درمان قرار گرفته و 5 تن ديگر نيز در بيمارستان‌هاي نروژ بستري خواهند شد.(31) رئيس مجلس ژاپن نيز در ديدار با سفير جمهوري اسلامي ضمن ابراز تأسف عميق از به‌كارگيري سلاح شيميايي در جنگ، فاجعه‌ي بمب‌باران شيميايي حلبچه را يادآور خاطره‌ي تلخ ژاپن از جنگ جهاني دوم توصيف كرد. در اين ديدار، آقاي محمدحسين عادلي سفير جمهوري ايران، پيام كتبي آقاي هاشمي رفسنجاني را در مورد فاجعه‌ي حلبچه هم‌راه آلبوم عكس و فيلم مربوط به اين فاجعه به رئيس مجلس نمايندگان ژاپن تسليم كرد. 5 تن از مصدومان از جمله يك دختر بچه‌ي 8 ساله‌ي اهل حلبچه در حال حاضر در بيمارستان صليب سرخ شهر ناريتا در ژاپن بستري و تحت درمان هستند. همچنين پروفسور اوين هيندركس سم‌شناس معروف بلژيكي كه مصدومان كرد حلبچه را در تهران معاينه كرده است، امروز در گفت و گو با خبرگزاري فرانسه تأكيد كرد كه عراقي‌ها حلبچه را با بمب‌هاي گاز خردل، گاز اعصاب، تابون و گاز سيانوژن بمب‌باران كرده‌اند. وي افزود: اين سلاح‌هاي شيميايي براي اين‌كه با هم مخلوط شده و يك كوكتل مسموم‌كننده‌ي ويژه به وجود آورند، به طور جداگانه و با فواصل زماني كافي استفاده شده‌اند. اين پروفسور اضافه كرد: گزارش وي به‌ويژه بر اساس نظارت‌هاي پزشكي دستيارانش كه در محل به بررسي پرداخته و نمونه‌هايي از خاك، آب و لاشه‌ي دام‌ها را در حلبچه آزمايش كرده‌اند، پايه‌ريزي شده است. وي همچنين گفت: نتيجه‌ي گزارش‌هاي خود را در اختيار سازمان ملل قرار خواهد داد.(32) گزارش‌ها همچنين حاكي است كه امروز چندين تظاهرات در شهرهاي مختلف اروپايي و آسيايي در محكوم كردن اقدام عراق در بمب‌باران شيميايي حلبچه برگزار شده است. برپايي راه‌پيمايي و تظاهرات در توكيو، واشنگتن، رم، استكهلم، لبنان، مادريد و آمستردام از جمله‌ي آن‌هاست كه با حضور تعداد زيادي از مردم اين كشورها و اكراد عراقي و مسلمانان ساير كشورها برگزار شد.(33) در عين حال، حكومت عراق كه اين روزها به‌شدت از سوي افكار عمومي، رسانه‌ها و مقامات سياسي برخي كشورها تحت فشار است، براي برون‌رفت از اين وضعيت و كاهش فشار افكار عمومي اعلام كرد كه قصد دارد تعدادي از نظاميان اين كشور را كه در گلوله‌باران شيميايي ايران مصدوم شده‌اند به چند كشور اروپايي از جمله انگليس و اتريش اعزام كند. سخن‌گوي وزارت خارجه‌ي عراق گفت: علاوه بر اين دو كشور، آلمان غربي و فرانسه هنوز به درخواست بغداد در اين باره جواب نداده‌اند.(34) 520 راديو امريكا امروز در گزارش منطقه‌يي خود دليل افزايش فعاليت ديپلماتيك شوروي در منطقه‌ي خاورميانه را تمايل اين كشور براي كم‌رنگ كردن نقش امريكا در منطقه و افزايش نفوذ مسكو در خاورميانه از طريق پايان دادن به جنگ ايران و عراق تنها توسط خود و سازمان ملل متحد عنوان كرد. در قسمت‌هايي از اين گزارش آمده است: در سال گذشته‌ي ميلادي شوروي به اتفاق ديگر اعضاي شوراي امنيت سازمان ملل متحد قطع‌نامه‌ي598 آن شورا را كه در آن آتش‌بس در جنگ ايران و عراق خواسته شده است، تصويب كرد. با اين حال، شوروي هنوز از موافقت با قطع‌نامه‌ي دومي كه خواهان برقراري تحريم عليه ايران به دليل آن‌كه قطع‌نامه‌ي آتش‌بس را نپذيرفته است، خودداري مي‌ورزد و در عوض همچنان بر اهميت اقدام‌هاي ميانجي‌گرانه‌يي كه خود و سازمان ملل متحد انجام مي‌دهند اصرار دارد. شوروي پيشنهاد كرده است براي حفظ امنيت، سازمان ملل متحد ناوگاني به آب‌هاي خليج فارس بفرستد. شوروي همچنين پيشنهاد كرده است در صورت برقراري آتش‌بس در جنگ خليج فارس نيروهاي پاسدار صلح سازمان ملل متحد در طول مرز ايران و عراق مستقر شوند. گذشته از اين، مسكو مصرانه خواهان آن است كه موضوع جنگ شهرها و استفاده از جنگ‌افزارهاي شيميايي در شوراي امنيت بررسي شود. خانم كارول سي‌وست يكي از كارشناسان مركز مطالعات روسيه در دانشگاه امريكايي هاروارد كه تحولات جنگ ايران و عراق را پي‌گيري مي‌كند، معتقد است: به رغم آن‌كه علاقه‌ي شوروي به افزايش نقش سازمان ملل متحد در خليج فارس كاملاً تازگي دارد، در همان حال ممكن است اين علاقه ظاهري نبوده و مسكو به‌راستي معتقد به لزوم انجام شدن اين امر باشد. خانم سي‌وست مي‌گويد: شوروي كوشيده است چنين استدلال كند كه پيوندهايش با حكومت تهران اين موقعيت بي‌مانند را براي مسكو فراهم مي‌آورد كه به عنوان تنها ابرقدرت مي‌تواند با هر دو طرف جنگ به گفت و گو بنشيند؛ در راه خاموش كردن آتش جنگ ميانجي‌گري كند و با اين استدلال ناخشنودي كشورهاي محافظه‌كار منطقه‌ي خليج فارس را از ميان ببرد. در طول سال‌هاي گذشته با توجه به اين‌كه در زماني معين كدام يك از طرفين جنگ ظاهراً از ديگري پيشي گرفته است، شوروي گاه به سوي عراق و گاه به جانب ايران متمايل شده است و در همان حال به عراق آشكارا و به ايران غير مستقيم اسلحه رسانده است.(35) 521 هواپيماي ربوده‌شده‌ي كويتي كه 4 روز قبل در فرودگاه مشهد فرود آمده بود، با 79 ساعت توقف، با تهديد ربايندگان مبني بر منفجر كردن هواپيما و مسافران و برداشته شدن موانع در مسير پرواز، در ساعت 14:28 امروز، ايران را به مقصد نامعلومي ترك كرد. به گزارش جرايد، ربايندگان هواپيما حوالي ظهر روز جمعه پس از چند ارتباط پياپي از طريق برج مراقبت، از مسئولان ايران خواستند هر چه زودتر موانع جلو هواپيما برداشته شود. ربايندگان همچنين تقاضا كردند غذاي كافي براي مصرف دو روز در اختيار آنان قرار گيرد. به رغم فشارهاي هواپيماربايان، از آنان خواسته شد كه اجازه دهند تلاش‌هاي انجام‌شده موفقيت‌آميز باشد. ساعت 12:30 وضعيت در داخل هواپيماي ربوده‌شده‌ي كويتي متشنج شد و خلبان اعلام كرد اگر موانع از جلو هواپيما برداشته نشود، جان يكي از مسافران در خطر خواهد بود. خلبان گفت كه يكي از مسافران در اين لحظه به داخل كابين آورده شده است و با كلت تهديد به مرگ مي‌شود. در ساعت 13:40 به دنبال شليك 3 گلوله اخطاري به سوي يك مسافر و پرتاب يك نارنجك به محوطه‌ي فرودگاه، سرانجام با برداشته شدن موانع، هواپيماي ربوده‌شده‌ي كويتي در ساعت 14:28 از باند فرودگاه مشهد به سوي مقصدي نامعلوم به پرواز درآمد.(36) در پي پرواز هواپيما از فرودگاه مشهد، يك سخن‌گوي وزارت خارجه‌ي كويت در بيانيه‌يي كه بعد از ظهر امروز از راديو تلويزيون كويت پخش شد، پرواز هواپيماي مسافربري كويتي ربوده‌شده از فرودگاه مشهد را اقدامي برخلاف ميل دولت كويت اعلام كرد و مسئوليت عواقب آن را متوجه ايران دانست.(37) در حالي كه مقصد هواپيما اعلام نشده است، راديو اسرائيل در اخبار ساعت 19 به وقت محلي، مقصد هواپيما را بيروت ذكر كرد و گزارش داد: ربايندگان شامگاه امروز چندين بار با برج مراقبت فرودگاه بيروت تماس گرفتند، ولي مسئولان برج از پاسخ‌گويي به پيام‌هاي آن‌ها خودداري كردند. ربايندگان تهديد كرده‌اند كه اگر به آن‌ها اجازه‌ي فرود آمدن داده نشود هواپيما را روي فرودگاه سرنگون خواهند كرد.(38) راديو دولتي انگليس (بي‌بي‌سي) هم در بخش جهاني امروز خود اعلام كرد: هواپيماي ربوده‌شده‌ي كويتي بيش از 4 ساعت بر فراز بيروت در پرواز بود و خلبان و مسافران از برج كنترل فرودگاه تمنا مي‌كردند به هواپيما اجازه‌ي فرود داده شود، ولي سوريه كه كنترل فرودگاه بيروت را در دست دارد شديداً از دادن اجازه‌ي فرود به هواپيما خودداري كرد.(39) روزنامه‌ي كويتي القبس نوشت: هواپيماي ربوده‌شده هشت بار كوشيد در فرودگاه بيروت به زمين بنشيند، ليكن باند فرودگاه بيروت با اتوبوس و اتومبيل‌هاي ديگر بسته شده بود. خلبان هواپيماي ربوده شده در گفت و گويي كه با مدير فرودگاه بيروت داشت گفت: چنانچه اجازه‌ي فرود ندهيد مجبورم در دريا فرود اضطراري كنم كه مدير فرودگاه پاسخ داد فرود بيا. هواپيما سپس عازم دمشق شد كه مقامات سوري نيز با بستن فرودگاه دمشق اجازه‌ي ورود به آن ندادند.(40) اين در حالي است كه تا پايان امروز خبري درباره‌ي محل فرود اين هواپيما منتشر نشده است و فقط راديو بي‌بي‌سي مقارن نيمه‌شب خبري را درباره‌ي فرود اين هواپيما در يك فرودگاه در جزيره‌ي قبرس پخش كرد.(41) در عين حال، 57 تن از سرنشينان هواپيما شامل 33 مرد و 24 زن كه با تلاش مقامات ايران در دو مرحله آزاد شده بودند مشهد را به وسيله‌ي يك هواپيماي كويتي به مقصد كويت ترك كردند.(42) در همين حال، گمانه‌زني‌ها درباره‌ي هويت ربايندگان امروز نيز ادامه يافت. بسياري از رسانه‌ها همچنان سعي در القاي ارتباط بين ربايندگان با ايران هستند؛ از جمله خبرگزاري رويتر اعلام كرد: يك منبع امنيتي عالي‌رتبه‌ي مسلمان در بيروت گفت ربايندگان هواپيماي مسافربري كويت، اعضاي لبناني طرف‌دار ايران موسوم به حزب‌الله هستند.(43) 522 جنبش امل و حزب‌الله دو گروه شيعه‌ي لبناني، پس از يك دوره درگيري مسلحانه‌ي سه روزه بر سر كنترل بخش‌هايي از جنوب لبنان، امروز با وساطت برخي علماي اين كشور و با حضور مقام‌هاي سفارت ايران، با اجراي آتش‌بس موافقت كردند. خبر ترك مخاصمه بين جنبش امل و حزب‌الله در جلسه‌يي كه به ابتكار محمدمهدي شمس‌الدين نايب رئيس شوراي عالي شيعه، تشكيل شد و در آن علاوه بر نمايندگان گروه‌هاي شيعي لبنان، مقام‌هاي سفارت ايران نيز شركت داشتند، اعلام گرديد. بلافاصله پس از اين جلسه، يك هيئت مشترك براي نظارت بر آتش‌بس عازم جنوب لبنان شد. منابع امنيتي گفتند در نبردهاي سه روزه ميان امل و حزب‌الله، 38 نفر كشته و 82 نفر مجروح شدند. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، در پي اعلام آتش‌بس، جنبش امل از طرف‌دارانش دعوت كرد كه در جانب‌داري از اين جنبش راه‌پيمايي كنند. راه‌پيمايان طرف‌دار امل كه حدود سه هزار نفر بودند به مركز فرهنگي سپاه در شهر صور در جنوب لبنان حمله كردند و ضمن اخراج نيروهاي اين مكان، همه‌ي اثاثيه مركز را شكستند و اسناد موجود در آن را پاره كردند. از سوي ديگر، عناصر ديگري از امل با استفاده از فضاي آتش‌بس اعلام‌شده ضمن حمله به مسجد الامام مهدي(عج) در شهرك الغازيه در جنوب شرقي شهر صيدا مقادير زيادي از كمك‌هاي جمهوري اسلامي را به وسيله‌ي كاميون غارت كردند.(44) در همين حال، افراد جنبش امل يك تبعه‌ي آلمان غربي را در زير زمين اين مسجد يافتند. او گفت من و هم‌وطن ديگرم به دست افراد حزب‌الله ربوده نشده‌ايم، بلكه به دليل گلوله‌باران منطقه، آن‌ها ما را در زيرزمين پناه داده بودند. خبرگزاري آسوشيتدپرس به نقل از پليس عنوان كرده بود كه افراد حزب‌الله اين دو نفر را ربوده بودند و پس از تصرف شهرك غازيه، افراد جنبش امل آنان را آزاد كردند.(45) در پي اين حوادث، نبيه بري رئيس جنبش امل در كنفرانس مطبوعاتي، پيروزي امل در درگيري‌هاي اخير ميان حزب‌الله و امل را شكستي براي گروه‌هاي طرف‌دار بنيادگرايي و گروگان‌گيري و باج‌خواهي ذكر كرد و افزود: هيچ آتش‌بسي ميان امل و حزب‌الله وجود ندارد و امل مسئول حفظ امنيت در جنوب (لبنان) است و بر اين اساس از ظهور افراد مسلح حزب‌الله در منطقه جلوگيري كرد. وي درباره‌ي عمليات مقاومت ضد اسرائيل گفت: همه‌ي گروه‌ها مي‌توانند از طريق اتاق عمليات مشتركي كه زير نظر جنبش امل برپا خواهد شد عليه صهيونيسم دست به عمليات بزنند و از اين به بعد اجازه‌ي اجراي عمليات مستقل را نخواهيم داد.(46) (ضميمه دارد) حزب‌الله در واكنش به اين سخنان با صدور اطلاعيه‌يي با محكوم كردن حملات گسترده‌ي امل عليه اماكن و منازل افراد طرف‌دار حزب‌الله درباره‌ي سخنان برخي مقامات امل درباره‌ي اين‌كه در جنوب (لبنان) هيچ مقاومتي نخواهد بود مگر اين‌كه با آگاهي و اطلاع اتاق عملياتي امل باشد، اعلام كرد: در جنبش امل اتاق عملياتي وجود ندارد و اين موضوع نشان‌دهنده‌ي جلوگيري امل از عمليات ضد اسرائيلي مي‌باشد.(47) 523 ساير خبرهاي امروز عبارت‌اند از: 1. تيپ توپ‌خانه‌ي41 يونس، بعد از ظهر امروز روي اسكله‌ي الاميه‌ي عراق در شمال خليج فارس عمليات آتشباري اجرا كرد. براي اجراي اين عمليات، ساعت 11 صبح گروه ديدباني دريايي تيپ با دو شناور ديدباني و يك شناور پدافند هوايي راهي دريا شد و از بويه7 به ديدباني پرداخت و پس از ساعتي اجراي آتش دقيق توپ‌خانه‌ي130 ميلي‌متري روي سكو، انبار مهمات دشمن به آتش كشيده شد كه با ادامه‌ي اجراي آتش و ثبت نقاط تنظيمي بر ميزان آتش افزوده شد، طوري كه دود حاصل از آن از محل آتشبار ديده مي‌شد. با مؤثرتر شدن آتش‌ها، عمليات اجراي آتشباري تا ساعت 3 بعد از ظهر ادامه يافت.(48) 2. به گزارش خبرگزاري عراق، صدام حسين و آندره گروميكو رئيس هيئت رئيسه‌ي شوراي عالي شوروي و ريشكوف نخست‌وزير شوروي در پيام‌هاي متقابلي به يك‌ديگر شانزدهمين سال‌گرد امضاي پيمان دوستي و هم‌كاري دو كشور را به هم تبريك گفتند و بر گسترش اين روابط تأكيد كردند. در پيام رهبران شوروي بدون اشاره‌ي مستقيم به جنگ ايران و عراق، بر توسعه‌ي روابط در زمينه‌هاي گوناگون و تقويت صلح عمومي و امنيت جهاني و حل عادلانه‌ي منازعات منطقه‌يي تأكيد شده است.(49) 3. امروز جانشين نمايندگي ايران در سازمان ملل نامه‌يي را درباره‌ي حملات موشكي و هوايي عراق به شهرهاي گوناگون تسليم دبيرخانه‌ي اين سازمان كرد. در اين نامه جزئيات حملات موشكي عراق به شهرهاي تهران، قم، اصفهان و حمله‌ي هوايي به تبريز، آبادان، ماهشهر، دزفول، همدان و دو روستا در حومه‌ي پاوه از تاريخ يكشنبه چهاردهم فروردين تا چهارشنبه هفدهم فروردين 1367 اعلام شده است. اين نامه به عنوان سند شماره‌ي S/19755 شوراي امنيت منتشر شد. نماينده‌ي عراق نيز در نامه‌يي مدعي شد ايران در روزهاي 16 و 17 فروردين مناطقي را در استان‌هاي سليمانيه، دياله و ميسان گلوله‌باران كرده است.(50)
ضميمه‌ي گزارش522: درگيري مسلحانه‌ي حزب‌الله و امل روزنامه‌ي لبناني الشرق در سرمقاله‌ي خود نوشته است: درگيري روزهاي گذشته در جنوب لبنان بخشي از ترتيبات پيش‌بيني‌شده در تصفيه‌ي گروه‌هاي بنيادگرا در لبنان است كه حزب‌الله بخشي از آن به شمار مي‌رود. شخصيت‌ها، مجامع سياسي و مطبوعاتي لبنان اين درگيري‌ها را تحليل و ارزيابي كرده‌اند. عده‌يي به رابطه‌ي مستقيم رويدادهاي جنوب لبنان با طرح‌هاي امريكا براي منطقه اشاره مي‌كنند؛ از جمله علامه محمدحسين فضل‌الله در خطبه‌هاي نمازجمعه اعلام كرد: اين درگيري در چارچوب طرح جورج شولتز وزير خارجه‌ي امريكا در ضربه زدن به اسلام راستين و پاي‌بند به خط امام (خميني) در لبنان است. وي اين حركت را آغازي براي وارد كردن ضربه‌هاي ديگر به اسلام و ايران دانست. علامه فضل‌الله افزود: از جمله بندهاي طرح‌هاي امريكا در لبنان تصفيه‌ي جريان اسلام مبارز در اين كشور است. (51) در همين حال، دفتر سياسي جنبش امل 7 تن از اعضاي شاخص دفتر اجرايي خود را بركنار كرد. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي از بيروت، دليل اخراج اين افراد طرف‌داري آنان از حزب‌الله ذكر شده است.(52) اين در حالي است كه برخي محافل ريشه‌ي اصلي مناقشات اخير را شكست تلاش جنبش امل براي يافتن سرهنگ امريكايي ربوده‌شده در جنوب لبنان اعلام كردند؛ از جمله چند روز قبل از اين درگيري‌ها، بولتن دفتر سياسي سپاه پاسداران از طرح ربودن يكي از مسئولان حزب‌الله نظير سيدعباس موسوي براي حل اين قضيه توسط افراد نزديك به امل خبر داد و نوشت: بحران ربوده شدن سرهنگ و جاسوس امريكايي، مناقشات در جنبش امل را فزوني بخشيده است. در اين ميان، طرح امريكا براي ربودن عناصر مؤثر حزب‌الله براي اولين بار به عنوان اهرم فشار مؤثر، پس از ناكامي نيروهاي تجسس امل در منطقه مطرح مي‌شود. تأكيد امل بر اين طرح نشان از جدي بودن موضوع وضعيتي دارد كه موعد انتخابات رياست‌جمهوري امريكا فرارسيده و پيدا شدن جاسوس امريكايي با بن بست مواجه شده است؛ به‌ويژه آن‌كه با به بن‌بست رسيدن عمليات تجسس، جداي از لطمه‌ي بزرگي كه از نظر سياسي به جنبش امل وارد شده، امكان انشعاب و پيوستن يك سري از عناصر برجسته‌ي اين تشكيلات به تشكل‌هاي انقلاب اسلامي در لبنان افزايش يافته است.(53) آقاي هاشمي رفسنجاني نيز در كتاب كارنامه و خاطرات خود (روز 20 فروردين) در اين باره نوشته است: «درباره نزاع امل و حزب‌الله در لبنان، قرار شد هيئتي را براي آشتي دادن آن‌ها اعزام كنيم.»(54)
منابع و مآخذ روزشمار 1367/01/18