1362.04.01
| روزشمار جنگ سال 1362 1362.04.01 | |
|---|---|
| نامهای دیگر | یک تیر |
| تاریخ شمسی | 1362.04.01 |
| تاریخ میلادی | 22 ژوئن 1983 |
| تاریخ قمری | 10 رمضان 1403 |
1. تعدادی از فرماندهان سپاه پاسداران امروز با آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور و رئیس شورای‌عالی دفاع در مقر ریاست‌جمهوری دیدار و درباره موضوعات مختلف جنگ ایران و عراق گفت‌وگو کردند. در این دیدار فرماندهان به تشریح آخرين وضعيت جبهه‌هاي جنگ و رويكرد جمهوري اسلامي براي ادامه عمليات در منطقه مياني و شمالغرب را پرداختند. در این جلسه که ۳۳ تن از فرماندهان سپاه در رده‌هاي مختلف از فرماندهي قرارگاه خاتمالانبيا(ص) تا فرماندهان يگان‌ها ازجمله محسن رضايي، سيدرحيم صفوي، غلامعلي رشيد، عزيز جعفري، احمد غلامپور، حسين علائي حضور داشتند،* ابتدا رحيم صفوي مسئول طرح و عمليات سپاه، آخرين وضعيت مأموريت‌هاي يگان‌هاي سپاه را توضيح داد. پس از آن رئيس شوراي‌عالي دفاع مطالبي درباره وضعيت نه‌چندان مناسب سپاه پاسداران در اوايل هجوم عراق و پيشرفت سپاه در امر سازماندهي و رزم در طول این سال‌ها، بيان كرد. سپس غلامعلي رشيد وضعيت جنگ و توان ايران و عراق را تحلیل کرد و حسن تهراني‌مقدم و محمود احمدپور برخي مشكلات توپخانه و لجستيكي سپاه توضیحاتی دادند. در ادامه جلسه رئيس شوراي‌عالي دفاع سؤالاتي را درخصوص علت موفقنشدن در عمليات و... طرح كرد كه ابراهيم همت در پاسخ به اين سؤالات و همچنين ترسيم مشكلات عمومي سپاه مطالبي را بیان کرد. در پایان نیز آیت‌الله خامنه‌ای توصیه‌هایی را به حاضران کرد.
باتوجهبه اینکه اين ديدار پس از هماندیشی سراسري فرماندهان در ۱۹ خرداد و ديدار با حجتالاسلام هاشمي رفسنجاني و همچنین چند ماه پس از آنکه امام خميني در ۱۵/۱/۱۳۶۲ در حكمي به رئيس‌جمهور، وی را به‌عنوان نماينده خود در امور سپاه و ارتش برگزيدند، انجام شد. از اهمیت و حساسیت ویژه‌ای برخوردار است. علاوه‌برآن، در این برهه از دفاع مقدس، مسئولان جنگ پس از پیروزنشدن در سه عمليات رمضان در مناطق جنوب كوشك و منطقه زيد، عمليات والفجر مقدماتي در منطقه عمومي جنوب فكه تا شمال بستان و عمليات والفجر۱ در حدفاصل جبال حمرين تا شمال فكه در منطقه جنوب، تصمیم گرفتند باتوجهبه میزان آمادگي دشمن در منطقه جنوب، ضمن تأمین نيرو و توان كافي براي ادامه عمليات در جنوب، با هدف تصرف بصره و العماره، عمليات‌های بعدی در منطقه مياني و شمال‌غربي ادامه يابد. ازاين‌رو، سپاه با مأموركردن قرارگاه نجف به جبهه‌های مياني مناطقي را براي اجراي عمليات در آنها در نظر گرفت. منطقه مهران، بيشگان (سرپل ذهاب - قصر شيرين)، دربنديخان، شيلر (حدفاصل بانه - مريوان) و همچنين منطقه حاج‌عمران (مقابل پيرانشهر) با سازماندهي و فرماندهي قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع)، ازجمله مناطق مذکور بود. بنابراین ديدار فرماندهان با رئیس‌جمهور فرصت مناسبی بود که فرماندهان سپاه در این برهه زمانی بهطور مستقیم آخرين وضعيت سپاه، مأموريت‌هاي رزمي و مشكلات پیش رو را به رئيس شوراي‌عالي دفاع گزارش دهند. پيش از اين ديدار هم محسن رضايي در جمع فرماندهان قاطعانه از ادامه جنگ با مقدورات موجود حتي باوجود دراختيار داشتن يك گردان تأكيد كرد. وي گفت: قرار است طرح‌هاي عملياتي پيشنهادي را خدمت امام ببريم و بعد از تأييد ايشان و صحه‌گذاشتن آیت‌الله خامنه‌ای خامنه‌اي آنها را اجرا كنيم.
در ابتدای جلسه فرماندهان قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص) با رئیس‌جمهور، رحيم صفوي فرماندهان حاضر در جلسه را معرفي كرد و پس از آن مأموريت يگان‌ها در عمليات‌هاي پيش‌بيني شده را به ترتيب از جنوب تا شمال توضيح داد.**
سپس آيت‌الله خامنه‌اي با طرح موضوع آشنا‌شدن اعضاي شوراي‌عالي دفاع به‌ویژه خودش و حجتالاسلام هاشمي رفسنجاني با روند كلي جنگ و معضلات و مشكلات موجود به تشكيل جلسات متعددي كه با حضور فرماندهان رده يك ارتش و سپاه در شوراي‌عالي دفاع تشكيل مي‌شد، اشاره كرد و برگزاري اين جلسه با فرماندهان يگان‌هاي سپاه را فرصتي مغتنم خواند. رئیس شورای‌عالی دفاع دراینخصوص گفت: «حدود سه چهار ماه قبل بود که از برادرها خواهش کردیم یک جلسه‌ای با شما داشته باشیم، ظاهراً بین عملیات والفجر مقدماتی و والفجر۱ بود. علت تقاضای ما این بود که دلمان می‌خواست یک مقدار بیشتر از نزدیک با مسائل جنگ و میدان جنگ آشنا بشویم، البته راه طبیعی‌اش این است که ما آنجا بیاییم، منتها آن راه طبیعی را امروز متأسفانه اجازه نمی‌دهند یا شاید خود شما اجازه نمی‌دهید، نمی‌دانم. به‌هرحال برادرهای سپاه این را جایز نمی‌دانند. چند بار هم من و برادرمان آقای هاشمی خواستیم بیاییم، حتی آمدن آقای هاشمی قطعی شد، اما متأسفانه نشد و مقتضی ندانستند، گفتند شاید مصلحت نباشد، این خطر دارد و ریسک است و این کار را نکنید.»
آیت‌الله خامنه‌ای سپس از ماه‌هاي اوليه تجاوز عراق و نابساماني‌هاي جبهه‌هاي جنگ و محدوديت سپاه در اجراي مأموريت‌ها با تأسف ياد كرد و وضعيت امروز سپاه را اميدواركننده و رو به جلو خواند. وی دراینباره اظهار کرد: «آن چیزی که من الآن از این معرفی‌ها و از وضع سپاه دارم می‌بینم ما را خیلی به آن ایده‌آل سپاه نزدیک می‌کند، یعنی یک امید فراوانی به بنده داد به‌عنوان کسی که آرزوی آن روزی را داشتم که ببینم بیابان‌ها از عناصر سپاهی پوشیده است و قرارگاه‌های ما و لشکرها ... یک روزی بود که مثلاً توی دارخوین آقای صفوی آمده بود، یک عده کمی هم دور خودش جمع کرده بود. در اهواز حولوحوش سوسنگرد، یک وضع کاملاً گریه‌آوری وجود داشت و هرجا که انسان نگاه می‌کرد از غربت و غم و کمبود یاوران، دل انسان فشرده می‌شد. یادم است که یک روزی ما توی سپاه اهواز نشسته بودیم و بحث می‌کردیم. آن روز برادر کیانی هم از آبادان به اینجا آمده بودند. بحث این بود که برای سپاه تیپ درست کنیم. من به این برادرها پیشنهاد کردم و گفتم: شما سازمان تیپ بدهید و من در شورای‌عالی دفاع مقدمات تصویب آن را فراهم می‌کنم. گفتیم: اگر شما سازمان تیپ زرهی را تنظیم کنید و در شورای‌عالی دفاع تصویب بشود، خیلی راحت می‌شود برای آن تیپ زرهی، تانک گرفت. طبیعی است وقتی تیپ زرهی است، بدون تانک معنی ندارد، یا می‌شود گرفت یا می‌شود خرید. به‌هرحال اینجا دنبالش آمدیم، خدا شهید کلاهدوز را رحمت کند که ذهن سازمان‌بده و چارت‌بکش و منظمی داشت. من به ایشان گفتم: خواهش می‌کنم بروید، این قضیه را پیگیری کنید، ممکن بود که آدم بعد از مدت‌ها این فکر را عملی ببیند، اما حالا من نگاه می‌کنم می‌بینم الحمدلله تیپ‌ها و لشکرها و پیاده و زرهی‌اش از انواع و اقسام با فرماندهی‌های کارآمد و عناصر فعال و جنگ‌دیده و میدان جنگ را تجربه‌کرده، در سپاه وجود دارند و من دارم مجموعه آن برادران را در اینجا از نزدیک مشاهده می‌کنم. برای بنده خیلی امیدبخش است. من می‌خواهم در این مطلب، این‌طور نتیجه‌گیری کنم که یک روز این سختی‌ها و آن غربت‌ها، آینده‌هایی مثل امروز را خیلی بعید می‌نمود، اما آن آینده‌ها تحقق پیدا کرد.»
آیت‌الله خامنه‌ای سپس با اشاره به مسئوليت خود در شوراي‌عالي دفاع و حكم امام خمینی به وی، درباره لزوم تشكيل جلسات با فرماندهان يگان‌هاي سپاه مطالبي را بدين‌شرح بيان كرد: «ما خيلي دوست مي‌داشتيم كه مسائل جنگ را از زبان شما بشنويم. مي‌دانيد براي ما خيلي مهم و روشنگر است كه ... حقايق را بدانيم. يعني من بدانم در قرارگاه خاتمالانبيا(ص) آن روزي كه جنگ تمام مي‌شود، آن روزي كه شما پيروزي داريد، آن روزي كه عقب‌نشيني داريد، براي فرماندهان قرارگاه خيلي جالب است كه فرمانده تيپ و لشكر و گردان بيايند و مشاهدات خودشان را از ميدان جنگ بيان بكنند. اصلاً بدون اطلاع از اين مشاهدات هرگز يك جمع‌بندي و يك معرفت واقعي به‌وجود نمي‌آيد. بعد كه مثلاً برادرمان رشيد يا رحيم يا محسن رضايي اين جمع‌بندي را كردند مي‌آيند اينجا در شوراي‌عالي دفاع آن جمع‌بندي را به ما مي‌گويند. البته همان‌طوري كه گفتم غالباً جمع‌بندي‌هايي كه گفته مي‌شود پخته و جالب و آموزنده و براي ما خيلي مفيد بوده است. اما بنده به‌عنوان يك فردي كه در شوراي‌عالي دفاع مسئوليت دارم و بايد بروم و يك سري مسائل را به امام بگويم و برادرمان آقاي هاشمي رفسنجاني به‌عنوان كسي كه نماينده امام در شوراي‌عالي دفاع است و امام به دلگرمي اينكه يك نماينده هوشمند و مطلع در شوراي‌عالي دفاع دارند، روي مسائل نظر مي‌دهند و قضاوت مي‌كنند. براي ما خيلي جالب خواهد بود اگر چنانچه همان گزارش‌ها و نقص‌ها و گيرها و نقطه‌هاي قوت و ضعفي كه در ميدان جنگ ديده مي‌شود و براي فرمانده‌هاي قرارگاه‌ها تشريح مي‌شود، آنها را (ما) از نزديك لمس كنيم و بشنويم. جمع‌بندي برادرها را بدانيم. اين براي ما خيلي مهم و مفيد و جالب است.»[۱] رئيس‌جمهور در ادامه ضمن تأكيد بر ضرورت تشكيل جلساتي در اين سطح، از فرماندهان حاضر خواست که درباره وضعيت عمومي سپاه، مسائل عمده جنگ و مشكلات اصلي پشتيباني و عملياتي توضیحاتی دهند. بر همین اساس، غلامعلي رشيد جانشين فرماندهي قرارگاه خاتمالانبيا(ص)، ضمن اشاره به ناكامي‌هاي عمليات‌هاي رمضان، والفجر مقدماتي و والفجر۱ و تلاش سپاه براي يافتن علل این ناكامي‌ها گفت كه سپاه براي ارتقاي كيفي سازمان رزم، طرح‌هايي را برنامه‌ريزي كرده است. وي سپس به شرح كمبود لجستیكي و افراد آموزش‌ديده و كمبود در سازمان رزم سپاه و برتري‌هاي دشمن در آتش، زرهي، آموزش و... پرداخت.***
در ادامه جلسه حسن تهراني‌مقدم فرمانده توپخانه سپاه،گزارشی کلی از شكل‌گيري واحد توپخانه در سپاه و امكانات و استعداد قبضه‌ها و همچنین توان بازسازي و تعميرات قبضه‌هاي توپ وی تعداد توپ‌هاي سپاه را ۱۳۰ قبضه اعلام كرد كه بخشي از آن شامل ۴۵ قبضه توپ ۱۲۲ ميلي‌متري، ۱۹ قبضه ۱۲۵ ميلي‌متري، ۲۰ قبضه توپ صحرايي ۱۲۲ ميلي‌متري و ۳۵ قبضه توپ ۱۰۵ میلیمتری بود.
تهرانیمقدم سپس درخواست كرد واحد توپخانه در سازمان رزم و يگان‌هاي سپاه در شوراي‌عالي دفاع تصويب شود كه رئيس‌جمهور در پاسخ گفت: اگر سپاه توپخانه داشته باشد نيازي به تصويب در شوراي‌عالي دفاع ندارد و شما مي‌توانيد درخواست‌هاي پشتيباني خود را به وزارت سپاه اعلام كنيد و آنها تأمين خواهند كرد. البته اينكه سازمان سپاه چقدر و چطور باشد بحث ديگري است، اما اينكه الآن سپاه نياز به پشتيباني آتش دارد و توپخانه مي‌خواهد اين احتیاج به تصويب ندارد.
پس از حسن تهراني‌مقدم، محمود احمدپور مسئول لجستيك قرارگاه خاتم‌الانبياء(ص) سپاه، با اشاره به پيش‌بيني جنگ طولانيمدت در منطقه جنوب، طرح اسكان نيروهاي بسيج و سپاه در مناطق مختلف جنگي و به‌ویژه جنوب را يادآوري کرد و به تشریح طرح برپايي ۱۰ اردوگاه در محورهاي اهواز، دزفول، شوش، خرمشهر و آبادان پرداخت و پيشرفت فيزيكي اين مقرها از شش ماه پيش تاكنون را ۳۰ درصد اعلام كرد.
پس از گزارش فرماندهان، رئيس‌جمهور درباره نياز به پيروزي در جنگ و لزوم كسب برتري سياسي در صحنه بين‌المللي بر عراق، درصورت ورود به بحث صلح با عراق مطالبي را بدینشرح بيان كرد: «در شرایط کنونی ما به‌شدت نیازمند هستیم که در جبهه جنگ یک برتری به دست بیاوریم. برتری در جبهه جنگ در وضع سیاسی ما و وضع اقتصادی ما یعنی درمجموع در انقلاب ما یک اثر قاطع و حتمی دارد. حالا جزئیات طرح‌های جنگ را که ما با برادرها نشستیم، بارها صحبت کردیم، خدمت امام بودیم، ایشان رهنمودهایی دادند و خطوطی به ما دادند که ما براساس آن خطوط نشستیم طرح‌ریزی کردیم، الآن شما دارید براساس آن خطوط عمل می‌کنید. آنها را من نمی‌خواهم الآن اینجا مطرح کنم، ولی آنچه مسلم است این است که ما هر لحظه که بخواهیم وارد مقوله صلح بشویم می‌توانیم، اما برای ما این یک چیز خسارت‌باری خواهد بود به‌ویژه در شرایط کنونی که ما هیچ رجحانی در جنگ و جبهه‌ها نداریم. اگر این رجحان را ما پیدا بکنیم، در موقعیت خوبی قرار خواهیم گرفت هم ازلحاظ نظامی و هم ازلحاظ سیاسی و اقتصادی ابتکارعمل دست ما خواهد بود.»
آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه با يادآوري سه عمليات ناموفق رمضان، والفجر مقدماتي و والفجر۱ پس از عمليات‌هاي بزرگ و پيروز فتح‌المبين و بيت‌المقدس اين سؤال را طرح كرد كه چرا نيروهاي ما قادر به تكرار پيروزي‌هاي سابق نيستند و نمي‌توانند عمليات موفقی اجرا کنند؟ وی سپس اضافه کرد: حدود یک سال است جز عملیات‌های مسلم‌بن‌عقیل و عملیات محرم که هر دو بهصورت محدود برای ما پیروزی‌هایی داشتند، عملیات موفقی نداشتهایم. رئیس‌جمهور افزود: «مسلم‌بن‌عقیل را به‌خصوص ازلحاظ محدودبودنش عرض می‌کنم. بجز اینها در عملیات عمده و مهمی که ما وارد شدیم، درحقیقت پیروزی به دست نیاوردیم. آن کاری که می‌خواستیم بکنیم، نکردیم. اگر بخواهیم ادامه بدهیم، در حال روحیه عقب‌مانده نیروهای ما و در حال روحیه بالای نیروهای دشمن این عملیات انجام می‌گیرد. اگر هم نتوانیم عملیات را انجام بدهیم مثل این چند ماهی که همین‌طور بعد از والفجر۱ تا حالا تأخیر افتاده است، وضعیت راکد و ساکت در هنگامی است که نیروهای ما از برتری برخوردار نبودند و ما درحقیقت در تبلیغات جهانی و شاید هم در واقعیت شکست‌خورده محسوب می‌شدیم. حالا ما اینها را شکست نمی‌دانیم. همان‌طوری که امام فرمودند عدم پیروزی است. عدم پیروزی همیشه شکست نیست. گاهی شکست است، گاهی هم شکست نیست. این را عدم پیروزی می‌دانیم، ولی به‌هرحال عدم پیروزی ما در دنیا بهصورت شکست تلقی شده و در نیروهای خود دشمن با تبلیغاتی که دارد شکست تلقی شده است. ما مثلاً چهار ماه، پنج ماه، شش ماه درحال شکست بودیم و این برای ما خسارت‌بار است. این مقدمه مطلب بود. ذیل المقدمه و اصل مطلب یک کلمه بیشتر نیست و آن اینکه ما چرا به یک عملیات کاملاً موفق دست نمی‌زنیم؟»
رئیس شورای‌عالی دفاع همچنین از علت جذبنکردن نيروهاي داوطلب مردمي بسيج و دلیل پیروزنشدن در عمليات‌هاي والفجر مقدماتي و والفجر۱ باوجود پشتيباني مسئولان مملكت از سپاه و برخورداري اين نهاد از امكانات تبليغاتي و سازمان رزم توسعه‌يافته جويا شد و گفت: «این یک سؤال است برای ما. البته پاسخ این سؤال را برادرها دادند. به ما گفتند که نیروهای بسیجی نیستند، نیروهای بسیجی متفرق شدند. یگان‌های ما فقط متشکل از سپاه است و مقدار کمی از بسیج است. الآن هم برادر رشید در مقایسه آمار ظرفیت یگان‌های ما و یگان‌های ارتش به یک وضعیت بسیار تلخ و دشواری اشاره کردند، یعنی درحقیقت نیروهای ما از این ۱۰ لشکر پیاده و ۵ تیپ مستقل پیاده که مثلاً مجموعاً به‌قدر ۱۲ لشکر فرض بکنیم، به‌جای ۱۲ تا ۵ هزار نفر که لشکرهای سپاه باید حدود ۵ هزار نفر باشد، ۱۰ درصد ظرفیت سازمانی خودش را دارد ... ما الآن یک‌دهم ظرفیت سازمانی را داریم. این حرف‌هایی است که گفته شده و درست است و من این واقعیت‌ها را می‌دانم. قبلاً هم برادر محسن و بعضی از برادرهای دیگر در جلسه شورای‌عالی دفاع یا اینجا در جلسات خصوصی‌تر که ما داریم این مطالب را گفتند. لکن درحقیقت من به ایشان هم گفتم هم در شورای‌عالی دفاع گفتیم و هم در جلسات خصوصی‌تر گفتیم. این ما را قانع نمی‌کند و این سؤال ما را از بین نمی‌برد. ما می‌گوییم چرا باید این‌طور باشد؟ مگر این نیست که ما بیش از ۲۰۰ گردان در آستانه عملیات والفجر۱ نیرو داشتیم؟ یعنی یک نیروی عظیم داشتیم. بعضی از گردان‌ها با ظرفیت‌های خیلی بالا و این نیروی بسیج بوده، همین نیروی عظیم حزب‌الله خلق خدا. این چه حرکتی است؟ چه واقعیتی است که می‌تواند یک نیروی عظیم با این عظمت را در مدت به این کوتاهی متفرق بکند؟ این واقعیت‌ها چیست؟ ... قبل از عملیات والفجر آقای محسن رضایی و سرهنگ شیرازی اینجا آمده بودند، آقای هاشمی هم بودند یعنی ما چهار نفری داشتیم راجع‌به عملیات آینده که قریب‌الوقوع هم بود، صحبت می‌کردیم. من پرسیدم که در این عملیات چند درصد امکان پیروزی هست؟ ایشان [محسن رضایی] یا سرهنگ شیرازی گفتند ۹۰ درصد است. من یک‌قدری حقیقتش اوقاتم تلخ شد که چرا اینها می‌گویند ۹۰ درصد، چرا نمی‌گویند ۱۰۰ درصد؟ یعنی انتظار ما این بود که هیچگونه احتمال ناکامی نباشد که ۱۰ درصد این برادرها کم می‌گذاشتند از احتمال، ما به‌نظرمان می‌آمد که چرا؟ متأسفانه آن‌طوری شد. در عملیات والفجر۱ تقریباً ما در یک بخش، حالا شاید بشود قرارگاه نجف گفت، دچار همان مشکلی شدیم که در عملیات والفجر (مقدماتی) تکرار شد. آن‌طور برای ما شرح داده شد و آنجا هم ناکامی پیدا کردیم و باز مناطق را از دست دادیم. ... علت شکست‌ها چیست؟ البته این تحلیلی که شما می‌کنید بهنظر من تحلیل‌های درستی است، یعنی عقبه دشمن در دسترس نیست، آتش توپخانه دشمن انبوه است، زرهی دشمن چنین است، واحدهای دشمن نقلوانتقالشان به بالا و پایین سریع است. اینها چیزهایی است که از اول جنگ ما به اینها رسیدیم. آتش دشمن امروز که انبوه نیست، آتش دشمن همیشه انبوه بوده. از اولین روزهای جنگ که بنده به اهواز رفتم در تحلیل‌های ابتدایی درستی که ما می‌کردیم یکی همین بود که برتری اول دشمن بر ما، توپخانه است، یعنی صدبرابر. من یادم است در اوایل که حساب کردیم، دیدیم آتش توپخانه عراق صدبرابر آتش توپخانه ما است، یعنی یک رقم این‌طوری، یک نسبت این‌طوری صدبرابر. این از اول بوده. شما اینجا می‌گویید که ۸۰ هزار گلوله ذخیره کردید و مصرف کردید. هیچ‌وقت شما این‌قدر مصرف نمی‌کردید، شما در فتحالمبین ۸۰ هزار گلوله مصرف نکردید، یعنی می‌خواهم بگویم آتش انبوه دشمن که امروز از آن یاد می‌کنید همیشه وجود داشته. البته مسئله عقبه دشمن یک حرف درستی است.»
رئيس‌جمهور همچنین با اشاره به اين موضوع كه هرچند دشمن در برخي زمينه‌ها قوت‌هايي دارد، ولي سپاه هم ازنظر سازمان رزم توسعه پيدا كرده و نسبت به گذشته قدرتمند شده است، ابراز کرد: «موانعی که شما می‌گویید دشمن ایجاد می‌کند حرف درستی است، اما تجربه‌های شما هم یک واقعیت دیگر است. سپاه کی این حجم را داشته؟ شما الآن فرماندهان لشکرها و واحدهای بزرگ سپاه هستید، یگان‌های عمده سپاه ما این‌همه فرمانده یگان عمده دارد، کی داشتیم؟ ما توی نقشه که نگاه می‌کردیم، من آرزو به دلم می‌ماند، هروقت که نگاه می‌کردیم، آن چیز قرمز [دشمن] همه‌اش علامت تیپ داشت. مال ما که بود، علامت گردان و علامت گروهان بود. این گسترش یگان‌ها در میدان‌های جنگ بود. ما امروز می‌بینیم که گسترش یگان‌های ما تمام نقشه را می‌پوشاند. ما اینها را هم داریم. این امکانات را. علی‌ای‌حال سؤال این است که ما چرا عملیات نمی‌کنیم؟ چرا عملیات پیروزمند نمی‌کنیم؟ چرا واحدهای سپاه از بسیج خالی مانده؟ و چرا متوقف و راکد ماندیم؟ این حاصل صحبت است.»
در ادامه جلسه آيت‌الله خامنه‌اي از فرماندهان خواست كه دیدگاه‌های خود را دراين‌باره بیان کنند. بر همین اساس، ابراهيم همت در پاسخ به رئيس‌جمهور مطالبي را اظهار كرد**** كه محورهاي اصلي آن عبارت بودند از: علت فراواني داوطلبان بسيجي در عمليات والفجر۱ و افت شمار داوطلبان در زمان حاضر، تأثير ابتكار نيروهاي خودي در خاموش‌كردن آتش توپخانه عراق و ازبين‌بردن برتري آتش آن در عمليات فتح‌المبين، آسيب‌هاي واردشده به لشكر۲۷ حضرت رسول(ص) در عمليات والفجر۱ براثر آتش توپخانه‌هاي عراق، اهمال يك تيپ ارتش در نگهداري خط واگذارشده، سقوط خط و تأثير آن در كل عمليات والفجر۱، سياست پدافندي عراق بعد از عمليات بيت‌المقدس در تشكيل خط سراسري و بالطبع دورشدن عقبه‌هاي دشمن از دسترسي نيروهاي خودي، تأثير ضعف واحد ضدزره در عمليات والفجر۱، نبود نيروي كادر كافي به تناسب نمودار سازماني يگان‌ها و مقايسه يگان‌هاي ارتش با يگان‌هاي سپاه دراين‌باره، وظيفه سنگين فرماندهان يگان‌هاي سپاه در ابعاد مختلف پشتيباني، طراحي و اجراي عمليات. مشروح بخش‌هايي از گفته‌هاي ابراهيم همت بدینصورت است: «انگیزه جمع‌شدن ۲۰۰ گردان در عملیات والفجر۱ پیام عظیم امام در واجب کفایی کردن حضور نیروهای بسیجی در جبهه بود. زمان حضور نیروها در جبهه، زمان بسیار مناسبی بود. فصل زمستان کارگر آزاد و یک مقدار زیادی هم بسیجی محصل می‌توانستند آزاد بشوند. این نیرو آمد در والفجر مقدماتی شرکت کرد و در والفجر۱ با یک عملیات ناموفق مواجه شد. خصوصاً در والفجر۱ آتش غیر از آتش اول جنگ بود. در فتحالمبین دشمن نتوانست آتش بریزد، به‌علت اینکه ۳ گردان از [لشکر] حضرت رسول(ص)؛ گردان حبیب‌بن‌مظاهر، گردان حمزه و گردان سلمان فارسی که با ۳ گردان از عزیزان ارتش ادغام بودند، ۹۷ قبضه توپ دشمن را در تپه‌های علی‌گره‌زد گرفتند و توپخانه را خفه کردند و لذا یک گلوله هم در فتحالمبین در محور علی‌گره‌زد و جاده دهلران روی سر نیروهای ما نبود. ولیکن در عملیات والفجر۱ که لشکر حضرت رسول(ص) تا آخر عملیات بود ما بالای سههزار [تن] موج‌گرفته داشتیم، یعنی موج‌گرفته‌ای که از شدت آتش دشمن زمین و زمان را می‌لرزاند. به‌عنوان مثال ما معاون خود لشکر برادر چراغچی را از دست دادیم که سرمایه طول جنگ و حاج احمد [متوسلیان] بودند. چهار فرمانده گردان از دست دادیم، ۸ معاون گردان از دست دادیم، شاید بالای ۳۰ فرمانده گروهان از دست دادیم که اینها همه تلفات ما بود که در والفجر۱ براثر شدت آتش هرکس می‌رفت خط می‌گفتیم یا شهید است یا زخمی ... ما الآن در فصلی واقع شدیم که تمام نیروهای بسیج امتحان داشتند، کارگر سر کارش بود، کشاورز هم سر کار کشاورزی بود. بسیج ما هم بیشتر از این سه طبقه تأمین می‌شد. دانشجو هم دانشگاه‌ها باز شد و رفت سر کارش ... در لشکر حضرت رسول(ص) از فتحالمبین تا حالا ۳۱ فرمانده گردان شهید داشتیم، ۵۴ معاون گردان شهید داشتیم، ۲۰۰ فرمانده گروهان و بالای ۳۳۰ معاون گروهان شهید داشتیم و این از ویژگی‌های خاص سپاه است. چون در سپاه، عین صدر اسلام فرمانده باید عین مالک اشتر، عین مسلم، عین حمزه در درون نیروها باشد. خصوصاً چون جنگ ما جنگ پیاده است، اگر فرمانده در بین نیروهای پیاده حضور نداشته باشد آن نیرو را نمی‌تواند فرماندهی کند و نیرو اطاعت نمی‌کند. این از ویژگی‌های سپاه است. اگر همه برادرها آمار شهدای فرمانده گردانشان را بدهند، می‌بینید که چقدر فرمانده گردان شهید دادیم.
در عملیات والفجر۱، لشکر۳۱ عاشورا به‌اضافه یک تیپ از لشکر۵ نصر براساس تلفات زیادی که داده بودند، خط را تحویل یک تیپ ارتش دادند که متأسفانه آن تیپ نتوانست مقاومت کند و این تیپ که از دست رفت، ما ناچار شدیم از ساعت ۱ بعدازظهر تا ۱ بعد از نصفه‌شب بحث سر این بود که آیا بقیه قسمت‌های تپه ۱۱۲ را می‌شود خالی کرد یا خالی نکنیم که دیدیم ناچاریم و اگر خالی نکنیم همه بچه‌ها محاصره می‌شوند. لذا این مطلب بیشتر باعث این شد که در والفجر۱ از بقیه قسمت‌ها عقبنشینی کنیم.
بعد مسئله ضعف ضدزره است. درست است که دشمن زرهی دارد، ولی در عملیات مسلم‌بن‌عقیل ما شهید نائینی را داشتیم که الآن آثارش مانده، این ضدزره را سامان داده بود از خود زرهی عراق موشک میلان و موشک مالیوتکا را گرفته بود و اینها را به کار برد، بالای ۶۸ تانک از دشمن زد. این ضدزره، تیپ۵۰ و تیپ۴۶ زرهی عراق را داغون کرد. این کمبود هست. عقبه دشمن را الآن برآورد می‌کردم، لشکر۳ زرهی، لشکر۶ زرهی و ۵ مکانیزه در این عملیات آزاد می‌شوند. سه لشکر زرهی و مکانیزه توانشان روی اینجا می‌آید، به‌اضافه ۵ تیپ پیاده. همین زرهی را می‌توان با ضدزره از بین برد که چون یک مقدار امکانات ما پایین است، این کار متأسفانه کمتر امکان داشته است ... دشمن دیگر مثل فتحالمبین و بیت‌المقدس به ما جناح نداد. این بسیجی‌ها شب به پشت دشمن می‌زدند و بدون آنکه بفهمد، صبح پشتش درمی‌آمدند و از داخل سنگرها یکی‌یکی آنها را بیرون می‌کشیدند. بیست کیلومتر، ۲۵ کیلومتر، ۳۰ کیلومتر می‌رفتند، چون دشمن عقبه زیاد به ما داده بود، پهلو داده بود، جناح به ما داده بود، ولی بعد از عملیات بیت‌المقدس و رمضان دیگر سفت شد، ایستاد. هرکجا ما می‌خواستیم تکان بخوریم، باید رودررو با دشمن می‌جنگیدیم. رودررو با دشمنی که استقرار دارد و تیربارهایش آماده به کارند، مسلماً هم تلفات بهدنبال دارد و هم یک مقدار موفقیت را پایین می‌آورد.
بار سنگین اکثر عملیات‌ها بر دوش سپاه است. خصوصاً بار شناسایی که یک مرحله طولانی را در قبل از عملیات بهدنبال دارد. قبل از عملیات ما باید برویم شناسایی بکنیم. شناسایی که دشمن هوشیار است، بیدار است، تجربه پیدا کرده، برعکس اول جنگ و فتحالمبین، دیگر گروه کمین می‌فرستد، میدان مین ایجاد می‌کند، کمین هم جرئت دارد می‌فرستد بیرون میدان مین و شب‌ها نگهبان میدان مینش هست. باتوجهبه وجود این دشمن و این شیوه‌ها و ترفندها که به کار می‌برد، ما بایستی تا پشت دشمن را قبل از عملیات شناسایی بکنیم و بار این همه‌اش بر دوش سپاه است. این حداقل یک ماه یا یک ماه و نیم وقت می‌گیرد. یعنی بعد از والفجر۱ که عملیات قطع شد، ما یک ماه و نیم از فرماندهی سپاه وقت می‌خواهیم که بیاییم در غرب و شناسایی بکنیم و زمین را آماده عملیات بکنیم. تازه آن زمین جدید جاده‌کشی می‌خواهد، امکانات قرارگاه تاکتیکی، اورژانس، بنه تدارکاتی، بنه‌های رزمی و آوردن نیرو می‌خواهد ... الآن سپاه مشکل شدید جا و مکان دارد، خدا شاهد است آقای خامنه‌ای، بیشترین عذاب را ما می‌کشیم. یعنی فرمانده لشکر ما که باید آزاد باشد و دنبال جنگیدن و شناسایی خودش برود، صبح تا شب باید مشغول باشد برای بسیجی‌ها جا پیدا کند ... ما امشب از شما استدعا داریم و فکر کنم که بقیه فرماندهان لشکرها هم این استدعا را دارند که یک نماینده‌ای از شورای‌عالی دفاع یا نمایندگان تشریف بیاورند این امکاناتی که هست [را ببینند]. تا برای ما ساختمان ساخته نشود، ما نمی‌توانیم بجنگیم. سپاه چطور بیاید برای چهار سال آینده پادگان بسازد؟ ما نمی‌دانیم در چهار سال آینده جنگ چطور می‌شود. شما حتماً اعتقاد دارید براساس دوست‌داشتن سپاه، که این سپاه نظم داشته باشد و لشکرهای مرتب و منسجم داشته باشد، ولی وقتی‌که این لشکر محلی نداشته باشد که لشکر را جمع و جور بکند، لشکر کجا لشکر می‌شود؟ وقتی‌که این لشکر می‌خواهد یک جابه‌جایی بکند، ما می‌باید ۱۰ روز برویم از برادران عزیز ارتش خواهش و تمنا بکنیم که دو تا سالن به ما بدهند، ما چطوری مهمات خودمان را حفظ بکنیم؟ شما آن روز فرمودید که مهمات منفجر می‌شود، به خدا از کمبود جا است. می‌بریم مهمات را در بیابان می‌گذاریم، یکدفعه یک نارنجک در آن منفجر می‌شود و همه مهمات را از بین می‌برد. زاغه نیست، امکانات نیست و خیلی از مطالب دیگر. لذا دراین‌رابطه اگر این امکانات داده بشود، ما قول شرف می‌دهیم که مرد عملیات هستیم ... من الآن چون مسئول یک لشکر هستم، محاسبه یک لشکر را به شما می‌گویم. لشکر۲۱ حمزه؛ ۵۴۰۰ درجهدار دارد، ۱۸۰۰ افسر دارد، یعنی ۷۲۰۰ نفر به اندازه لشکرهای ما، ۷۲۰۰ افسر و درجهدار دارد. یک لشکر سپاه ۳۰۰ نفر کادر دارد. یعنی کار یک کادر ما نسبت به ارتش ۳۰ الی ۳۵ برابر (کمتر) است. این است که دیوانه‌وار این بچه‌ها این‌قدر مشغول کار هستند که شما آن روز فرمودید ماشین‌های سپاه حیف‌ومیل می‌شود. به خدا این برادرها حق دارند. علتش هم این است که از بس بی‌خوابی می‌کشند، اصلاً دیگر جان ندارند. علت اکثر تصادفات خواب‌رفتن عناصر عزیز و کادر ما در پشت ماشین است. از فرماندهی ما همین‌طور، از همه همین‌طور از بس که فشار رویشان زیاد است.
بار جنگ روی دوش سپاه است. آن کسی که در جنگ شرکت می‌کند، همه فرمانده گردان و تیپ ما هستند که می‌بینید تا حالا چقدر فرمانده تیپ و چقدر معاون لشکر و چقدر فرمانده گردان سپاه شهید داده است. لازم است شرکت بکنند. این شرکت نیاز دارد که در کنار بسیجی فرمانده او باشد و لازمه این هم این است که ما یک مقدار برسیم. من می‌گویم که اشکال بزرگ ما همین شده که فرمانده نباید به کار پشتیبانی برسد، ولی به گردنمان است ... انضباط زمینه می‌خواهد، تا زمینه نباشد، انضباط نیست. مقدمات می‌خواهد، تا مقدمات نباشد، نمی‌توانیم انضباط ایجاد بکنیم. این واقعیتی است که ما را دچار کرده است که ما نمی‌توانیم تندتند عملیات بکنیم.
ولی به خدا قسم آقای خامنه‌ای، من به شما اطمینان می‌دهم که عناصر سپاه بی‌خوابی می‌کشند، برایشان شنبه و جمعه ندارد. خدا شاهد است اینهایی که در جبهه هستند، به والله قسم، نمی‌فهمند کی پنجشنبه است، کی جمعه است. یعنی این‌جوری است. یعنی نمی‌فهمند کی تعطیل است و کی غیرتعطیل است. شش ماه یک بار، ۸ ماه یک بار مرخصی دارند که بروند به زن و بچه‌هایشان سر بزنند. اینکه چرا ما متوقف و راکد ماندیم، یک زمینه‌اش همین است.»
پس از اتمام سخنان ابراهيم همت، آيت‌الله خامنه‌اي در تأييد گفته‌هاي وي مبني‌بر وضعيت جديد خطوط عراق، دورشدن عقبه‌هاي دشمن از دسترس نيروهاي خودي و برتري آتش و تحرك دشمن بر اين نكته مهم تأكيد كرد كه اين وضعيت تغيير نخواهد يافت و عراق با برخورداري از كمك دولت‌هاي ديگر اين برتري را حفظ خواهد كرد، لذا بايد مشي و برنامه‌اي متناسب با آن داشت.
همچنين رئیس‌جمهور درباره آن بخش از گزارش ابراهیم همت كه درباره حضور فرماندهان در خطوط مقدم و شهادت نيروهاي سپاه بيان شده بود، خاطرنشان کرد: «مگر من می‌گویم که شما نمی‌جنگید؟ یا شما می‌ترسید بروید به جبهه؟ بنده که وضع سپاه را خوب می‌دانم. بنده حتی اعتراض دارم به اینکه شما می‌گویید فرماندهان گروهان‌ها و گردان‌ها و تیپ‌ها در جلو می‌روند، می‌جنگند و شما فرمانده گردان شهید این‌همه دارید. بنده می‌خواهم از آقایان خواهش بکنم که بنشینید روی شرکت فرماندهان واحدهای عمده تجدیدنظر بکنید. حالا تا بسیجی فرمانده دسته جلویش نباشد جلو نمی‌رود، ممکن است یک گروهان همین‌جور باشد، اما چه لزومی دارد که فرمانده گردان این‌قدر جلو برود در خط که آنجا شهید بشود؟ فرمانده گردان باید در قرارگاه گردان قرار بگیرد و عقب باشد، چرا جلو می‌رود؟ باید آنجا باشد و هدایت بکند.»
رئیس شورای‌عالی دفاع سپس گفته‌هاي ابرهیم همت و غلامعلي رشيد مبني‌بر وضعيت جديد خطوط و دورشدن عقبه‌هاي دشمن از دسترسي نيروهاي خودي، برتري آتش و تحرك دشمن را تأييد كرد و اين وضعيت را پايدار خواند و بیان کرد: «آن تحلیلی که برادران کردند و این مطالبی که شما گفتید در حرف‌های برادر رحیم و برادر رشید بعد از والفجر [مقدماتی] یا والفجر۱ هم بود. آمدند، اینها را گفتند. ما تا حدودی از نیروهای دشمن، از وضعیت قرارگرفتن نیروها، جبهه‌ای جنگیدن، جناحنداشتن دشمن در سمت ما، پهلوندادن دشمن به ما، [دورشدن] عقبه‌های دشمن از دسترس ما، اینها را می‌دانیم. اینکه معلوم است. اگر اینها نبود، الآن شما عراق را خورده بودید و تمام شده بود. باوجود اینکه هست، باوجود اینکه عراق نیرو دارد، نیروی زرهی دارد، مهندسی‌اش قوی است، تحرکش زیاد است، آتشش انبوه است، باتوجهبه همه اینها سؤال این است که آیا سپاه امید به پیروزی دارد یا ندارد؟ اگر می‌گویید دارید، پس این ادله چیست که ذکر می‌کنید؟ که چون آتشش انبوه بود، شکست خوردیم؟ آتش انبوه که کم نخواهد شد. عراق بعد از این اتصالاتش با ابرقدرتها کمتر از سابق که نخواهد شد. من و شما هم که اتصالاتمان بیشتر از سابق نخواهد شد. مگر بیشتر می‌شود؟ ما هم دوروبر همین مقدار است که حالا داریم. حالا هشتادهزار تا گلوله این دفعه جمع کردید. دفعه دیگر شاید صدهزار گلوله جمع کنید، دیگر بیشتر که نمی‌توانیم جمع کنیم. آن یکمیلیون و دویست [گلوله دشمن هم] ممکن است یکمیلیون و پانصد بشود. اینها که عوض نمی‌شود.»[۲]
رئيس‌جمهور همچنين بر هماهنگي بيشتر سپاه و دولت در امر پشتيباني و برگزاري جلسات مشترك با وزرا تأکید كرد. درضمن، با قبول كمبود فضاي كافي در عقبه‌هاي سپاه، دراختيار گرفتن محل استقرار و پادگان‌هاي ارتش را به‌علت نيازمندي نيروي زميني ارتش به اين اماكن و همچنين بازتاب ناخوشايند و سوءتفاهمي كه دراين‌باره بين فرماندهان ارتش پيش خواهد آورد صلاح ندانست و براي جبران اين نيازمندي به فرماندهان سپاه توصیه کرد که برای نیروهای خود محل استقرار و پادگان بسازند.
رئيس شوراي‌عالي دفاع در پايان جلسه به فرماندهان سپاه توصيه اکید کرد که از رفتن به نقاط حساس که امكان خطر جاني دارد پرهيز كنند. وی دراینباره ابراز کرد: «برادران خواهش مي‌كنم اين حادثه شهادت برادراني كه رفتند شناسايي و شهيد شدند برادر بقايي و باقري و اينها را، اين را درس قرار بدهيد و برادرها نروند جلو اگر چنانچه يكي از برادرها جلو بروند و شهيد بشوند براي آن برادر خوب است، ولي براي سپاه مفيد نيست. به‌هرحال يك مصيبتي است. يك حادثه تلخي است. هرچه برادران، مسئولين سپاه كمتر دم چك بروند بهتر است.»[۳]
2. در جلسه فرماندهان سپاه با آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور و رئيس شوراي عالي دفاع، سیدرحیم صفوی مسئول طرح و عملیات سپاه پاسداران، درمورد توانمندی‌های عراق و تدابیر اندیشیدهشده دراینباره مطالبی بیان کرد. وی سپس به کلیاتی از مأموریتهای فعلی قرارگاه‌ها و خط حد یگان‌های سپاه و بخشی از مأموریتهای گذشته آنها پرداخت. رحیم صفوی درباره خط حد قرارگاه‌ها و نحوه استقرار لشکرها گفت: قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص) سپاه درمجموع ۳ قرارگاه را هدایت می‌کند، قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در کردستان که مسئولیت عملیات برونمرزی به این قرارگاه داده شده، قرارگاه نجف اشرف در غرب و قرارگاه کربلا در جنوب که خط پدافندیاش از چنگوله شروع می‌شود و تا دهانه فاو ادامه دارد. در طول این خط پدافندی نیروهای سپاه در منطقه آبادان و در حاشیه رودخانه مستقر هستند. سایر نیروها نیز ازجمله نیروهای ویژه دریایی از منطقه خرمشهر تا قسمت طلائیه و کوشک به ترتیب نیروهایی از سپاه و ارتش می‌باشند. لشکر۱۷ علیبنابیطالب(ع) در خط پدافندی است. یک قسمت از لشکر امام حسین(ع)، لشکر۷۷ و لشکر۹۲ زرهی اهواز هم تا طلائیه هستند. از طلائیه تا قسمت انتهایی لشکر۲۵ کربلا است که این لشکر مسئولیت خط را دارد. از انتهای محور تحتمسئولیت لشکر۹۲ تا بالای بستان، بهصورت نامنظم پاسگاههای قرارگاه نصرت است که این پاسگاه‌ها نیروهایی دارند که داخل هور مستقر هستند. حدود ده کیلومتر از مرز به‌طرف داخل هور مقرهایی درست کردند و حدود ۷ تا ۱۰ نفر در هریک از این مقرها در داخل نیزارها مستقر شدند. گاهی گشت‌های عراقی می‌آیند، ولی بهطور دائم نیست. گشت‌های گروهی دارند و با قایق عناصر نفوذی می‌فرستند که با نیروهای استقراری ما در آبراه‌ها و سهراهی که در منطقه هور است درگیر می‌شوند. عراقی‌ها برای شناسایی گشتی بالگرد هم داخل نیزار می‌فرستند. در قسمت بستان از تنگه چزابه تا منطقه لشکر۱۶، سپاه فقط یک تیپ مستقر کرده و خط چزابه را پدافند می‌کند. از ارتش لشکر۲۱ حمزه و از سپاه لشکر۱۹ فجر در آنجا مستقر هستند. این منطقه بیش از ۱۷ کیلومتر است. منطقه مذکور از قسمت بالا در مسئولیت ژاندارمری و گردان‌های شناسایی ستاد مستقر در آن منطقه است. درمجموع مسئولیت حدود ۲۵۰ کیلومتر از خط‌هایی که در محور قرارگاه کربلا بود برعهده سپاه است و الآن نیروهای منظم و نامنظم سپاه در خط پدافندی آن قرار گرفتهاند. در قرارگاه نجف که مسئولیتش از چنگوله تا نوسود است نیز نیروهای سپاه در خط پدافندی قرار گرفتهاند. در منطقه مهران هم سپاه این منطقه در شهر مهران و قسمتی از ارتفاعات آن مستقر است. در منطقه سومار نیز حدود یک گردان از سپاه مستقر شده و مسئولیت خط پدافندی را بهعهده دارد. همچنین در منطقه گیلان‌غرب ۴ گردان از سپاه در خط پدافندی قرار گرفته است. بهعلاوه، در منطقه سرپل ذهاب و قصر شیرین هم ۴ گردان سپاه در خط پدافندی مستقر هستند. همچنین در منطقه جوانرود ۳ گردان از سپاه جوانرود و ۴ گردان از سپاه بانه در خط پدافندی قرار گرفتهاند. به طورکلی در محدوده قرارگاه نجف اشرف مجموع خط پدافندی که نیروهای سپاه در آن مستقر هستند ۱۳۰ کیلومتر است و استعداد نیروی پدافندی آن درحدود ۵ تیپ می‌باشد. لشکرهایی که تحتامر قرارگاه نجف اشرف هستند عبارتاند از: لشکر۲۷ حضرت رسول(ص) در ارتفاعات بمو. لشکر حضرت رسول(ص) آخرین عملیاتی که اجرا کرد عملیات والفجر۱ در جنوب و محل آن در پادگان دوکوهه بود، ولی درحالحاضر در غرب مستقر شده است. لشکر۵ نصر که در ایلام مستقر شده و منطقه مسئولیتی آن مهران است. روی مهران کار کرده و آمادگی اجرای عملیات را دارد. در شمال مهران، ارتفاعات کله قندی را شناسایی کرده و نیروهایش را هم بهطور کامل مستقر کرده است. درضمن، از چند ماه قبل در شهر مهران با کمک استانداری ایلام پادگانی احداث کرده است. لشکر۳۱ عاشورا که از جنوب حرکت کرده و درحالحاضر در منطقه بیشگان و ارتفاعات تیله‌کوه شناسایی انجام داده است. مسئولیتی که به این لشکر داده شده، ارتفاع شاخ شوالدری زیر ارتفاعات باویسی یعنی زیر ارتفاعات بمو در منطقه تنگه باویسی به پایین و ارتفاع شاخ شوالدری حدفاصل بین ارتفاعات بمو و قصر شیرین است. مسئولیت ارتفاعات شاخ شوالدری در این منطقه به لشکر۳۱ عاشورا داده شده و شناسایی‌ها انجام شده است. تیپ۳۲ انصارالحسین و تیپ ۱۰ سیدالشهدا(ع) هم که تابع قرارگاه نجف هستند درحالحاضر ارتفاعات بیشگان و ارتفاعات باغکوه را شناسایی کردهاند و برای عملیات آمادگی دارند.[۴]
3. در جلسه فرماندهان قرارگاه خاتم‌الانبیاء(ص) سپاه با رئيس شوراي‌عالي دفاع، غلامعلي رشيد جانشين فرماندهي كل سپاه در قرارگاه خاتم‌الانبياء(ص) سپاه، با اشاره به عملیات موفق بیت المقدس و همچنين ناكامي در سه عملیات رمضان، والفجر مقدماتی و والفجر۱ تجربه‌های بهدستآمده از این عملیات‌ها و نقاط قوت عراقی‌ها در مقابله با نیروهای خودی را در ۵ بند بیان کرد. وی گفت: بعد از عملیات بیت‌المقدس، ما در عملیات رمضان و دو عملیات والفجر پیشرفت قابلملاحظهای نداشتیم. می‌شود گفت که در بین دو عملیات والفجر تغییرات بسیار زیادی رخ داد. بنابراین، ضمن تجزیه‌وتحلیل‌های عمیق، علل این ناکامی‌ها بررسی شد. حدود دو ماه قبل، وضعیت دشمن را بهدقت مورد مطالعه قرار دادیم که آن را بهتر بشناسیم. بر همین اساس، وضعیت خودمان را در مقابل دشمن بررسی کردیم و به دیدگاه‌های جدیدی رسیدیم که سه طرح اخیر، یعنی طرح بنیان مرصوص، والعادیات و والعاصفات که در هماندیشی اخیر هم مطرح شدند نتیجه همین بررسی‌ها بود. درواقع با چند بار بررسی وضعیت دشمن نقاط قوت آن را برشمردیم و دریافتیم که علاوهبر نقاط قوتی که در گذشته داشته، دو سه نقطهضعف گذشته را نیز پوشانده و به نقطه‌قوت تبدیل کرده است. در مقابل، چون ما از نقاط ضعف برخوردار بودیم این سه طرح را پیریزی کردیم. نقاط قوت دشمن بهطور اختصار این موارد هستند: ١. آتش دشمن نامحدود و بیحدوحصر است. ما و ارتش در عملیات والفجر١ مهماتی جمع کردیم و خوشحال بودیم که با این مهمات جواب دشمن را می‌دهیم. درکل ٨٠ هزار گلوله جمع شد، یعنی چهاربرابر مهمات در عملیات محرم، ولی ما شب اول که با ٤٠ هزار گلوله جواب دشمن را دادیم او آتش تهیه سنگینی اجرا کرد و در طول هر شبانهروز با حساب‌هایی که کردند و با تعدادی که اسیر شدند و با تحقیقاتی که انجام شد با حدود یکمیلیون و دویست گلوله جواب ما را داد، به‌اضافه چهارصد قبضه توپ و ٢٠ قبضه کاتیوشا که مدام روی سر نیروهای ما کار می‌کرد. این آتش دشمن یک نقطه‌قوت بود و بر ما برتری دارد و مهمات ما در مقابل آتشی که باید اجرا کنیم محدود است و ما چارهای نداریم. ٢. دشمن از تحرک خیلی بالایی برخوردار است. پاتک‌هایش خیلی زود به ما جواب می‌دهد. تیپ و لشکرهایش را خیلی زود از غرب به جنوب و از جنوب به غرب جابهجا می‌کند. ٣. عراق اطلاعات و ضداطلاعات بسیار قوی دارد. از تمام عملیات‌های ما باخبر بوده است و الآن هم باز صدام در مصاحبه‌های اخیرش اعلام کرده “من می‌دانم که قضیه چیست، ایران عملیات‌های گذشته‌اش را تجزیه‌و‌تحلیل می‌کند و درصدد اجرای یک سری عملیات‌های محدود است.” ٤. قدرت زرهی دشمن ازنظر کمی و کیفی نباید نادیده گرفته شود. ما حدود ٥٥٠٠ دستگاه تانک و نفربر عراق را منهدم کردیم یا غنیمت گرفتهایم، باز می‌بینیم که دشمن حدود ٧٠٠٠ دستگاه تانک و نفربر دارد. بعضی از لشکرها مثل لشکر١ مکانیزه و لشکر٣ زرهی ٩٠ درصد منهدم شده، اما الآن می‌بینیم که تیپ‌های آن لشکرها هرکدام ١٠٠ دستگاه تانک و نفربر دارند و آماده عمل هستند. حتی بعضی از تیپ‌های عراق مثل تیپ٢٦ زرهی لشکر٥ که به‌طورکلی در بستان منهدم شد، سه ماه بعد سرحال و سالم روبه‌روی ما می‌جنگید. ٥. از نقاط قوت دیگر عراق انضباط، آموزش و سازماندهی است. ارتش عراق علاوهبر آموزشی که سال‌ها به درجهدارها و کادرش داده به سرباز احتیاط هم حدود نود تا نودوپنج روز آموزش می‌دهد و پنجاه روز آموزش تکراری می‌گذارد و دوره سربازی را تکرار می‌کند. چهل‌و‌پنج روز هم آموزش‌های جدید برای مقابله با نیروهای پیاده ما برگزار می‌کند. از نظر سازماندهی هم می‌بینیم که از قدرت فوقالعاده بالایی برخوردار است. می‌شود گفت تیپ‌ها و لشکرهایی دارد که از بس آسیب دیده‌اند تانک و نفربر با آدمهایش عوض شده‌اند.[۵] غلامعلی رشید سپس به کمبود نیروی سازمانی در یگان‌ها و واحدهای رزمی سپاه و مقایسه کلی آن با یگان‌های ارتش پرداخت و طرح آموزش و تربیت پاسدار برای فرماندهی در رده‌های مختلف از فرماندهی دسته تا فرماندهی گردان را توضیح داد و گفت: «ما ۱۰ لشکر و چند تیپ مستقل داریم، ولی اینها ازنظر سازمانی نیروی پرسنلی خیلی کمی دارند. حتی نیروی زمینی ارتش خودمان، ۸ لشکر و چند تیپ مستقل و ۱۱۰ هزار نفر افسر و درجهدار، یعنی ۹۲ هزار نفر درجهدار و ۶ هزار نفر افسر دارد. در مقابل، آمار ما خیلی وحشتناک است و اختلاف فاحشی داریم، یعنی چیزی در حد ۱۰ هزار نفر پاسدار و بسیجی که جزو کادر لشکرها هستند این ۱۰ تا لشکر را می‌چرخانند. با احتساب این مطلب که لشکرهای ما باید مدام در عملیات‌ها شرکت کنند و به آنها فرصت داده نمی‌شود، ولی می‌بینیم که در ارتش خودمان لشکر۷۷ که در عملیات فتحالمبین شرکت می‌کند در عملیات بیت‌المقدس شرکت نمی‌کند و می‌رود بازسازی می‌شود. به ما حتی آن فرصت بازسازی را هم نمی‌دهند. با این طرح والعاصفات (طرح آموزش) قرار شده که در سری اول چیزی در حد ۲۵ هزار نفر پاسدار وارد لشکرها شوند و برای همه آنها شغل تعیین شده و آموزش‌های دوره فرمانده دسته، فرمانده گروهان، گردان و همان دوره‌های مقدماتی ارتش و دوره‌های عالی و دافوس را که ارتش کلاسهایش را تشکیل می‌دهد ... ما نیرو می‌فرستیم. برادرها هم الآن دارند روی طرح آموزشی و انضباط کار میکنند تا بتوانند آن را پیاده کنند. ان‌شاءالله مسئولین هم پشتیبانی کنند و به این شکل پیاده می‌شود. این مختصری بود که عرض کردم خلاصه کلام اینکه ان‌شاءالله اگر ما این ضعف‌هایمان را حل کنیم نه اینکه بخواهیم توقف کنیم، عملیات‌های محدود را ادامه می‌دهیم، ولی اگر این سه طرح به امید خدا موفق از آب درآمد می‌توانیم آن امیدواری را بدهیم که با قدرت و کیفیت خیلی بالاتری مقابل دشمن بجنگیم و به اهداف مورد نظرمان برسیم.»[۶]
4. درپی اجرای عملیات جهاد که هفته پیش جهاد در غرب سردشت با هدف تسلط بر مناطق غربی این شهر اجرا شد و به تصرف ارتفاع مهم بلفت عراق***** پاکسازی ۱۲ روستا در نوار مرزی ازجمله روستاهای بیوران، باوه و ارتفاعات داخلی و بازشدن جاده سردشت به قلعهدیزه در داخل محدوده مرز انجامید، امروز، ارتش عراق با همکاری عناصر مسلح غیرقانونی عملیاتی را برای بازپسگیری ارتفاع بلفت آغاز کرد. در این عملیات که پس از اجرای آتش سنگین و پرحجم توپخانه اجرا شد نیروهای دشمن تا نزدیکی اولین پایگاه قوای خودی پیش آمدند، طوری‌که در برخی محورها جنگ تنبهتن رخ داد، ولی با مقاومت نیروهای خودی، افراد دشمن با تحمل تلفاتی مجبور به عقبنشینی شدند. در این درگیری مهاجمان حدود ۴۰ کشته و عده‌ای زخمی داشتند. درضمن، چندین قبضه انواع سلاح به غنیمت نیروهای خودی درآمد. پس از این اقدام ناموفق، با روشنشدن هوا بالگردهای عراقی محل استقرار نیروهای ایرانی را با راکت هدف قرار دادند که منجر به واردآمدن تلفاتی شد. براساس گزارش‌های رسیده، پس از تصرف ارتفاع بلفت تاکنون ۱۱ تن از افراد خودی برای حفظ این ارتفاع شهید و ۲۵ نفر زخمی شده‌اند. درکل از آغاز عملیات تا امروز، از افراد خودی ۲۰ تن شهید و ۶۰ نفر زخمی شده‌اند. در این عملیات همچنین مسئول گروه ضربت و معاون یک فرمانده لق (گروهان) از تشکیلات نظامی حزب دمکرات و ۳ تن از همراهان وی کشته شدند.[۷] دراینحال، باتوجهبه فشار دائمی دشمن برای بازپسگیری ارتفاع بلفت، فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در نامهای به فرماندهی کل سپاه درخواست کرد برای حفظ این ارتفاع مهم به‌سرعت ۳۰۰ نفر نیرو به منطقه اعزام شود.[۸] در ساعت ۱۶ نیز تعدادی از نیروهای گشتی شناسایی تیپ۱۱۵ ویژه شهدا که برای شناسایی به یکی از محورهای عملیاتی رفته بودند با نیروهای عراقی مواجه و درگیر شدند. در این درگیری ۹ تن از افراد خودی شهید یا زخمی شدند. دشمن نیز ۱۰ تن کشته و عده‌ای زخمی داشت.[۹] بهدنبال ناکامی‌های دشمن در عملیات شب گذشته، امروز، توپخانه دوربرد ارتش عراق شهر سردشت را هدف قرار داد که منجر به تخریب چند باب منزل مسکونی و زخمیشدن ۴ نفر از اهالی شهر شد.[۱۰]
5. گروه‌های مسلح غیرقانونی در طول روز جاری چند عملیات علیه پایگاه‌های جمهوری اسلامی در مناطق مختلف اطراف شهرهای شمالغرب کشور اجرا کردند که درنتیجه این عملیات‌ها عده‌ای از نیروهای خودی شهید یا مجروح شدند. ازجمله پایگاه‌های مزبور، ایشکهسو در منطقه صومای‌برادوست در شمال ارومیه بود که افراد مسلح وابسته به گروه‌های غیرقانونی بهطور غافلگیرانه به آن حمله کردند. در این درگیری که چندین ساعت طول کشید یک تن از درجهداران به شهادت رسید، یک نفر زخمی شد و ۴ سرباز همراه اسلحه و مهمات به گروگان نیروهای مهاجم درآمدند. از تلفات مهاجمان گزارشی دریافت نشده است.[۱۱] در غرب کامیاران نیز عناصر سازمان کومه‌له و حزب دمکرات در اقدامی مشترک به پایگاه بسیج روستایی سرابکام حمله کردند که براثر آن ۲ تن از اعضای بسیج شهید و ۵ نفر زخمی شدند. درضمن، به گزارش ناحیه ژاندارمری باختران، مهاجمان چند تن از افراد این پایگاه را به اسارت گرفتند.[۱۲] در درگیری نیروهای خودی با عوامل حزب دمکرات در روستای کندلان در غرب سقز نیز یک تن از افراد این حزب کشته شد.[۱۳] علاوه‌براین، عناصر مسلح غیرقانونی در شمال سردشت نیروهای پایگاه نلاس حمله کردند که منجر به جراحت یک سرباز شد.[۱۴] ازطرفی، در عملیات مینیابی افراد پایگاه بغاز مریوان، ۲ تن از سربازان این پایگاه براثر انفجار مین مجروح شدند.[۱۵] درهمینحال، در مهاباد افرادی که بهنظر میرسید از عناصر حزب دمکرات باشند، ساعت ۲۲ به محل فرماندهی شهربانی حمله کردند که با مقاومت نیروهای شهربانی و ورود بهموقع نیروهای سپاه از رسیدن به اهداف خود بازماندند.[۱۶] همچنین در شمالغرب سقز، نیروهای سپاه در بازرسی از روستای ترجان با همکاری افراد بومی به یک مخفیگاه اسلحه دست یافتند و ۴۳ قبضه سلاح کمری را که در این مخفیگاه جاسازی شده بود کشف و ضبط کردند.[۱۷]
6. برابر نامه سپاه ریجاب، عده‌ای از افراد مسلح غیرقانونی که در ارتفاعات دالاهو مستقر هستند و از حمایت رژیم عراق برخوردار می‌باشند امروز به منطقه قورچیباشی از توابع این شهر حمله کرده و اموال افراد بومی را به غارت بردهاند. در این نامه اشاره شده است عناصر مسلح غیرقانونی برای چندمین بار است که این حملات را انجام می‌دهند.[۱۸] لشکر۲۸ کردستان نیز درزمینه پشتیبانی عراق از عناصر حزب دمکرات کردستان ایران اعلام کرد که به‌تازگی عده‌ای از افراد حزب دمکرات بهمنظور آموزش مینگذاری به پادگان سلیمانیه اعزام شده‌اند.[۱۹] دراینحال، امروز، ۲ تن از عوامل وابسته به حزب دمکرات کردستان ایران و ۲ تن از عناصر سازمان کومه‌له در منطقه سقز و تیژتیژ در شمالغرب سنندج، همراه ۲ قبضه سلاح انفرادی، خود را به نیروهای سپاه و لشکر۲۸ کردستان معرفی و درخواست اماننامه کردند.[۲۰]
7. قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) در گزارش به فرمانده کل سپاه، جمعبندی آمار درگیری‌ها، شهدا، زخمی‌ها، تعداد افراد گروگان گرفتهشده و تلفات عناصر مسلح غیرقانونی در مناطق کردنشین استان‌های آذربایجانغربی و کردستان در زدوخوردهای نظامی در خردادماه سال ۱۳۶۲ را اعلام کرد. براساس این گزارش در خردادماه، ۲۴۸ درگیری اعم از حمله افراد مسلح غیرقانونی - که قریببهاتفاق آنها از افراد وابسته به حزب دمکرات و سازمان کومه‌له بودند - به نیروهای خودی در پایگاه‌ها و جاده‌ها، مینگذاری، ترور، کمین و همچنین عملیات‌های پاکسازی روستاها و محورها رخ داده است که براثر آن ۳۵۹ تن از افراد خودی و اهالی مناطق مختلف به شهادت رسیدند، ۴۰۶ تن زخمی و ۱۸۱ تن نیز به گروگان گرفته شدند.****** بهعلاوه، در همین حوادث، ۱۶۶ تن از افراد مسلح غیرقانونی کشته و ۲۲۲ نفر مجروح شدند. گفتنی است در مدت مذکور ۹۶ تن از عناصر مسلح غیرقانونی شامل فعالان حزب دمکرات کردستان ایران، سازمان کومه‌له، حزب توده و سازمان چریک‌های فدایی خلق خود را به نیروهای نظامی، انتظامی و امنیتی تسلیم کردند و ۳۰ قبضه از انواع سلاح تحویل دادند. بنا به اعلام این قرارگاه، تفکیک ۲۴۸ مورد درگیری منجر به قتل و جرح در موارد مختلف عملیاتی، بدینشرح است: ۱۲۹ مورد درگیری، در ۲۶ مورد عملیات تهاجمی گروه‌های مسلح غیرقانونی ۱۴۸ شهید و ۷۷ زخمی، در ۵۵ مورد عملیات کمین ۵۵ شهید و ۴۵ زخمی و در ۷۶ مورد مینگذاری در محورها و جاده‌های مختلف به‌ویژه محورهای فرعی ۵۰ شهید و ۱۰۲ مجروح. همچنین در ۲۸ مورد عملیات پاکسازی نیروهای خودی، ۳۵ تن شهید و ۵۱ نفر زخمی و از افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی نیز ۸۰ تن کشته و ۶ نفر مجروح شده‌اند. درباره تعداد چشمگیر و بیسابقه ۱۸۱ گروگان در طول یک ماه این توضیح ضروری است که ۱۱۱ تن از این گروگانها در ۳ عملیات گروه‌های مسلح غیرقانونی علیه پایگاه ژاندارمری روستای گپازله در شمال مهاباد، روستای مروارید در کامیاران (همگی از افراد بومی بودند) و منطقه نمشیر در سردشت بود که بنا به روال، چون گروه‌های مسلح غیرقانونی امکان نگهداری از این تعداد اسیر را ندارند بهناچار بخش زیادی از آنها را بهتدریج آزاد میکنند.[۲۱]
8. گلولهباران شهرهای آبادان و خرمشهر امروز هم ادامه داشت که براثر آن در آبادان ۳ منزل مسکونی تخریب شد. در خرمشهر، محلات مختلف شهر هدف اصابت چندین گلوله قرار گرفت که در منطقه مونیخ شدیدتر بود و باعث آتشسوزی شد. در نتیجه این اقدام دشمن، ۷ تن از افراد بومی و نیروهای نظامی زخمی شدند و یک نفر به شهادت رسید.[۲۲]
9. آیت‌الله خامنه‌ای رئیس‌جمهور و رئیس شورای‌عالی دفاع، در مصاحبه با مجله کویتی صوت الخلیج درباره همگرایی بین ایران و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس به‌ویژه کویت و امارات متحده عربی، نقش امریکا در تخریب روابط ایران و کشورهای منطقه تمایل ایران به کاهش تشنج با عربستان سعودی، تکذیب اجرای کودتا ازسوی حزب توده با پشتیبانی یک کشور خارجی، تأکید بر اجرای برخی اقدامات تخریبی ازطرف این حزب، جایگاه فلسطین در سیاست خارجی ایران، اقدام کشورهای غربی در فروش سلاح‌های جدید به عراق و کمک تسلیحاتی کشورهای فرانسه و امریکا به آن مطالبی بیان کرد. رئیس‌جمهور در این مصاحبه درباره همگرایی بین ایران و کشورهای حاشیه خلیج‌فارس خاطرنشان کرد: «درواقع بین ما و بین برادران مسئول در کشورهای خلیج‌فارس مسائل و موضوع‌های بسیاری وجود دارد که می‌توان درباره آن به بحث و گفت‌وگو نشست و ضرورت ندارد که مسائل و انگیزه‌های خاصی برای این نیز وجود داشته باشد به‌ویژه آنکه دو کشور کویت و امارات متحده عربی دو کشور همسایه و مسلمان بهشمار می‌آیند و وزیر خارجه کویت و وزیر امارات متحده عربی در دیدار خود برخی از مسائل مهم و ازجمله مسئله نشت نفت را با ما مورد بحث و گفت‌وگو قرار دادند. اما موضوعی که بخش عظیمی از گفت‌وگوها را به خود اختصاص داد موضوع روابط حسنه و بازگرداندن آن به کشورهای منطقه بود و ما ازطرف خودمان راه حسن هم‌جواری و روابط حسنه را اعلام نمودیم که ایران هرگز نقش ژاندارم را در منطقه ایفا نخواهد کرد کمااینکه به هیچکس اجازه ایفای چنین نقشی را نیز نخواهد داد. اعلام این مطالب ازجانب ما نشانگر این مسئله بود که کشورهای حوزه خلیج‌فارس و ایران کشور قدرتمند منطقه، هرگز نقش تجاوزکارانهای ایفا نخواهند کرد و درنهایت اعلام این مسئله بدینمعنی بود که این قدرت ایران تجاوز هر قدرت بزرگ دیگری را در منطقه دفع خواهد کرد و اعلام این مطلب ازجانب ایران بهنوبهخود بزرگ‌ترین دلیل بر حسننیت ما و بلکه فراتر از آن دلیلی بر آمادگی ما و یاری و کمک به برادران ما در کشورهای خلیج‌فارس درجهت رهایی از وابستگی به ابرقدرتها بود، بهطور خلاصه امیدواریم که ملت‌های کشورهای حوزه خلیج‌فارس همچون اعضای بزرگ خانواده در کنار یکدیگر زندگی کنند. ... به عقیده ما قدرت‌های بزرگ و در رأس آنان امریکا سعی بر آن دارند که از متحدشدن کشورهای اسلامی و به‌ویژه کشورهای این منطقه حساس از جهان جلوگیری به عمل آورند و بهنظر ما علت اصلی حالت تشنج در روابط بین ایران و همسایه‌های آن همین قدرت‌ها هستند وگرنه چه دلیلی می‌توان برای وخامت روابط بین کشورهای منطقه که همگی در آسایش و حالت رفاه به سر می‌برند، ذکر نمود.» آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه درباره تمایل ایران به کاهش تشنج با عربستان سعودی اظهار کرد: «مسئله بهبود در روابط با عربستان صحت دارد و سیاست ما در قبال کشورهای حوزه خلیج‌فارس به‌استثنای کشور عراق درجهت کاهش تشنجات استوار است و بر مبنای همین سیاست بود که دیدارها و نشست‌هایی با تمامی کشورهای خلیج‌فارس که احتمال می‌رود به نحوی بر آن کشورها تأثیر بگذارد صورت گرفت و این دیدارها و گفت‌وگوها امیدوارکننده بوده است.» وی همچنین درمورد کودتای حزب توده با پشتیبانی یک کشور خارجی ابراز کرد: «درباره احتمال کودتا توسط این حزب مطالب زیادی گفته شده است که اغلب آنها صحت ندارد و ازجمله این مطالب غیرواقعی آن چیزی است که درباره تدارک کودتای نظامی و ربط‌دادن آن به طرف‌های خارجی اظهار شده است. ولی آنچه درست است این است که دراین‌رابطه تدارک برای انجام یک سری عملیات تخریبی صورت گرفته است که علاوه‌برآن حزب توده برای یک کشور بیگانه جاسوسی می‌کرده است و این حقیقتی است که خود سران حزب توده در اظهارات خود که از طریق تلویزیون پخش گردیده بدان اعتراف کردهاند، اما از سویی دیگر برخی انتظار عکس‌العمل‌های افراطی در قبال طرف‌های خارجی ذی‌ربط با رهبری حزب توده داشتند، ولی ما درپی آن بودیم که اقدامات لازم و مناسب با ابعاد این قضیه اتخاذ نماییم و تقاضای ایران مبنی‌بر خروج تعدادی از دیپلمات‌های روسی از خاک ایران دررابطه‌با همین مسئله بوده است، ولی چنانچه مسائل جدیدی دراین‌زمینه کشف شود دراین‌صورت ما نیز اقدامات مناسب با آن را اتخاذ خواهیم کرد.» رئیس‌جمهور سپس به جایگاه فلسطین در سیاست خارجی ایران پرداخت و گفت: «ما به فلسطینی‌ها در همان ابتدا گفتیم که کشور ما ۴۲ میلیون نفر جمعیت دارد که ۴۰ میلیون آن ایرانی‌ها و ۲ میلیون تن دیگر برادران فلسطینی ما هستند و خود فلسطینی‌ها با این گفتار موافقت کردند و آنچه ما بر سر آن با برادران فلسطینی اختلاف داریم پراکندگی آنها در کشورهای متعدد و ذوبشدن آنان در جوامع دیگر است، ما از آنان می‌خواهیم که یکجا جمع شوند و از موجودیت خود حفاظت کنند. ... بر همگان است که به تعهدات خود درزمینه حمایت از موجودیت فلسطین در برابر تهاجم صهیونیست‌ها عمل نمایند. بهنظر ما اردن نظر به موقعیتی که دارد باید پایگاهی برای مبارزه فلسطینی‌ها با صهیونیست‌ها باشد چراکه خلق‌های این کشور حتی از خود لبنان بهتر می‌تواند مسئله فلسطین را در صحنه نظامی فعال نماید و به عقیده ما باید تمامی فلسطینی‌ها از کشورهای مختلف فرا خوانده شده و در یکجا جمع شوند و از این حالت پراکندگی خارج شوند و امکانات لازم دراختیار آنان قرار داده شود تا آنها به‌عنوان صاحبان اصلی مسئله به وظایف خودشان عمل نمایند.» آیت‌الله خامنه‌ای درباره کمک تسلیحاتی کشورهای غربی به عراق نیز گفت: «سلاح‌هایی که عراق تاکنون دریافت کرده است بیشترین مقداری بوده است که ابرقدرتها می‌توانستند عراق را با آنها تجهیز نمایند، ولی بااینوجود عراق نتوانسته دراین‌زمینه کاری انجام دهد. کمااینکه خطر جنگنده‌های میراژ ۲۰۰۰ کمتر از خطر موشک‌های اگزوست نیست. ما اطلاع داریم که عراق درحالحاضر در جنگ خود از جنگنده‌های امریکایی که مقر آنها در مصر و در جاهای دیگر است نیز استفاده می‌کند، کمااینکه گفته می‌شود که خلبانان مصری خود عهدهدار آموزش خلبانان عراقی بر روی جنگنده‌های امریکایی هستند.»[۲۳]
10. سفیر دائمی ایران در سازمان ملل متحد گزارش کارشناسان این سازمان درباره خرابی‌های به‌وجودآمده براثر بمباران، گلولهباران و پرتاب موشک به شهرهای مسکونی را که پس از بازدید از مناطق مختلف ایران تهیه شده بود، واقعبینانه خواند. سعید رجایی خراسانی در گفت‌وگوی تلفنی با روزنامه کیهان درباره ساختار و کلیات این گزارش گفت: «این گزارش شامل ۲۷ صفحه است که هر صفحه آن شامل ۳۰۰ کلمه می‌شود و تقریباً گزارش فشرده و درعینحال جامعی است. سه صفحه و نیم آن شامل مقدمه است که توسط دبیرکل سازمان ملل و همچنین اعضای هیئت نوشته شده است که برای اظهارنظر به شورای امنیت تقدیم شده است.» وی ادامه داد: قسمت بعدی گزارش متن اصلی است که سیزده صفحه و نیم آن مربوط به ایران است و هشت صفحه آن به عراق مربوط می‌شود. در صفحاتی که راجع به ایران نوشته شده، تقریباً گزارش جامع و فشرده از بازدیدهای هیئت و اخباری که از شهرستان‌ها به اعضای هیئت دادهاند بهطور دقیق ذکر شده و بعد از آن مشاهدات عینی اعضای هیئت آمده است. در پایان گزارش مربوط به هر شهرستان نیز یک جمعبندی ازنظر هیئت آورده شده که شامل این است که هیئت چه قسمت‌هایی را تأیید می‌کند و چه قسمت‌هایی ازنظر آن اهمیت دارد و یک بند نیز راجع به همین جمعبندی هست که دارای اهمیت فوقالعاده می‌باشد. رجایی خراسانی سپس افزود: در تمام گزارش‌هایی که راجع به بازدید از شهرهای ایران است، تقریباً تمام آمار و اطلاعاتی که ازسوی مسئولان به هیئت داده شده، مورد تأیید هیئت قرار گرفته است یعنی ازنظر هیئت باتوجهبه خرابی‌هایی که مشاهده کرده این اطلاعات و گزارش‌هایی که داده شده خیلی معقول و منطقی می‌باشد و بعد نوع موشک‌هایی که در دزفول و اندیمشک علیه مناطق غیرنظامی به کار رفته در گزارش مشخص شده و تقریباً موضع انفجار و مقدار تقریبی خرابی‌ها نیز گزارش شده است. در همه این گزارش‌ها اگر در جایی مثلاً بمباران هوایی بوده یا در جاهایی که اماکن مسکونی بهوسیله شلیک مسلسل از هواپیما هدف قرار گرفته ذکر شده و هیئت آثار گلوله بر پشتبام‌ها و پنجره‌ها را گزارش کرده است. درضمن، در گزارش مشخص شده است که این اماکن بهوسیله هواپیما به رگبار بسته شده‌اند. اینها نشان می‌دهد که هیئت تا حدود زیادی برخورد واقع‌بینانهای با حوادث داشته است. سفیر ایران در سازمان ملل متحد درباره اینکه گزارش مذکور چه اندازه به واقعیت نزدیک است، اظهار کرد: «این گزارش چند صورت می‌تواند داشته باشد یکی آنکه جنبه‌های انسانی جنایات را هم در بر بگیرد، یعنی آنچه دیده شده شامل تعداد شهدا، مصدومین و افراد معلول و میزان خرابی‌ها را با یک ارزش‌های انسانی منعکس کند. این مسائل معمولاً در گزارشات سازمان آورده نمی‌شود. در گزارش‌های سازمان ملل آنچه ملموس و مشهود است، خیلی از حقایق ما را منعکس ساخته است. به این ترتیب، اگر ما گزارشاتی را که راجع به ایران داده شده است با همین گزارشات مربوط به عراق مقایسه بکنیم می‌بینیم که گزارشات ما خیلی قویتر است و خیلی اطلاعات را شامل می‌شود.» رجایی خراسانی درباره واکنش سازمان ملل به این گزارش خاطرنشان کرد: «سازمان ملل این گزارش را امروز دریافت کرده است و شورای امنیت اجمالاً یک توضیحات مختصری راجع به گزارش شنیدهاند و قرار است که سند گزارش را بخوانند و در جلسات مشورتی بعدی خودشان تصمیم بگیرند که با گزارش چه کار می‌خواهند بکنند و تا الآن این گزارش عیناً به‌عنوان سند شورای امنیت درج شده است و انعکاس خیلی خوبی در داخل سازمان و در رسانه‌ها داشته است.» وی اضافه کرد: «سازمان ملل اگر بخواهد خیلی قوی عمل کند که چنین کاری را معمولاً نمی‌کند باید عراق را محکوم کند و اگر بخواهد یک موضعی از آن قوت بکاهد و باز با عرف خودشان منتهی خیلی واقعبینانه با همدردی با جمهوری اسلامی عمل بکند حقش این است که بدون اینکه از هیچکس نام ببرد مثلاً حمله به مناطق مسکونی را مورد سرزنش و نکوهش قرار بدهد و بعد مثلاً آرزو میکنند که هرچه زودتر صلح برقرار شود. این معمولاً عرف سازمان ملل است. اگر بخواهد هیچ کار نکند و با بیتفاوتی رد بشود به همین اکتفا می‌کند که این را به‌عنوان سند سازمان ملل پخش کرده و ارزیابی را بهعهده اعضا می‌گذارد. آنها دلشان می‌خواهد که همین گزارش را مستمسکی قرار بدهند و شورای امنیت تشکیل شود و یک دفعه یک مسئله تجدید و مطرح بشود و دوباره شورای امنیت با آن بهاصطلاح زبان سنجیدهتری وارد میانجیگری شود و کار را به جایی برساند که مسئله پادرمیانی دبیرکل و غیره برای استقرار صلح دنبال شود. این چیزی است که عراقی‌ها الآن سعی میکنند دنبال کنند و آن چیزی که ما متقابلاً باید دنبال کنیم و می‌کنیم این است که اگر شورای امنیت بخواهد اقدامی بکند باید صرفاً راجع به این گزارش اظهارنظر بکند تا ما ببینیم که موضع شورای امنیت در برابر مسئله جنگ و در برابر تهاجمی که عراق به ایران کرده چگونه است.»[۲۴] از سویی، حجتالاسلام هاشمی رفسنجانی در یادداشتهای روزانه خود درباره تهیه و انتشار این گزارش اظهار خوشبینی کرد و نوشت: گزارش هیئت کارشناسی سازمان ملل درباره خرابی‌های جنگ به دبیرکل داده شده است و گویا به نفع ایران است، باید متن را دید، گویا سازمان ملل می‌خواهد اعتماد ایران را به خود جلب کند، چون ما همیشه درمورد کارهای سازمان ملل اظهار بیاعتمادی کردهایم و آن را بسته و تحتنفوذ معرفی کردهایم.[۲۵]
11. بهدنبال اقدام رژیم عراق در به قتل رساندن ۵ تن از اعضای خانواده آیت‌الله سیدمحمدحسین حکیم و بازتاب گستردهای که درپی داشت، امروز رادیو بغداد که بهنوعی نقش سخنگوی تبلیغاتی رژیم عراق را دارد، ضمن اعتراف به قتل این ۶ نفر، آنها را جاسوس خواند و مدعی شد که افراد اعدامشده بهصورت قانونی محاکمه شده‌اند و حکم اعدام بهطور علنی درباره آنها به اجرا درآمده است. در بخشی از گفته‌های رادیو بغداد آمده است: «تمام اعمال این جنایتکاران که برای رژیم ایران جاسوسی می‌کردند با دقت ازطرف دستگاه‌های مربوط تحتمراقبت قرار گرفته شده بود، ولی اجرای هر اقدامی در حق آنان موکول به زمان تکمیلیافتن دلایل و مدارک و اسناد محکومکننده گردیده بود تا اینکه امور قانونی و عدالت جریان خود را طی نمایند و سپس قوانینی را در حق آنان به مرحله اجرا بگذاریم که بدان ایمان داریم و عملاً در عراق به اجرا گذارده شده است و مواردی را که مربوط به جاسوسی علیه کشور و دادن اطلاعات زیانبخش نسبت به امنیت داخلی عراق می‌باشد به مورد اجرا قرار دهیم. بنابراین ما خاطرنشان می‌سازیم که کلیه اسامی اشخاصی که رسانه‌های گروهی ایران شبانهروز درباره آنها جاروجنجال به راه انداخته در اعمال جاسوسی به نفع ایران دست داشتند و حکم اعدام آنها علناً به مرحله اجرا درآمد چه ما به قوانین احترام می‌گذاریم و به احدی اجازه نمیدهیم که علیه عراق به اعمال جاسوسی بپردازد چه این اعمال می‌خواهد برای شرق باشد یا برای غرب یا رژیم ایران، ما نیز حکم اعدام را در حق هر شخصی که در تلاش است تا از پشت، دشنه به عراق بزند و با رژیم (امام) خمینی تماس داشته باشد به مرحله اجرا خواهیم گذاشت.»[۲۶] یادآوری می‌شود که روز گذشته سیدمحمدباقر حکیم سخنگوی مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، در یک نشست مطبوعاتی درباره علت و چگونگی اعدام این ۵ نفر مطالبی بیان کرد. وی گفت: «رژیم عراق در مقابله با انقلاب اسلامی روش‌های گوناگونی را در سرکوب نهضت اسلامی اتخاذ کرده است و هر روز فشارهای جدیدی بر مسلمانان و مبارزان عراقی وارد می‌آورد در طول حرکت انقلاب اسلامی ما در عراق، ده‌ها هزار تن از هم‌وطنان ما آواره شده‌اند و اموال بسیاری از آنان به تاراج رفته است و این نوع سرکوب و خفقان را ملت مسلمان عراق تحمل کرده است.» سخنگوی مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق سپس اضافه کرد: «آیت‌الله سیدمحمدحسین حکیم همراه ۵ تن دیگر از اعضای خانواده ایشان بازداشت می‌شوند که پس از شکنجه‌های فراوان هرکدام از آنها در مقابل دیدگان ایشان به شهادت می‌رسند و سپس وی را به ایران می‌فرستند تا ماجرا را بازگو نماید.» سیدمحمدباقر حکیم همچنین درباره بازتاب این اقدام رژیم عراق در حوزه‌های علمیه نجف اظهار کرد: باتوجهبه اینکه اغلب علمای حوزه نجف در خانه‌های خود تحتنظر هستند و زیر فشار شدید رژیم عراق قرار دارند، ازسوی آنها عکس‌العمل رسمی نشان داده نشده است. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، سیدمحمدباقر حکیم در اعتراض به این اقدام، تلگرامی برای شخصیت‌ها و رؤسای جوامع بینالمللی، ازجمله دبیرکل سازمان ملل، رئیس‌جمهور هند، دبیرکل کنفرانس اسلامی، دبیرکل سازمان وحدت افریقا، رئیس‌جمهور سوریه، رئیس‌جمهور الجزایر، رئیس‌جمهور لیبی، رئیس دولت امارات متحده عربی، رئیس‌جمهور گینه، سازمان عفو بین‌الملل، سازمان دفاع از حقوق بشر و سازمان هلالاحمر کشورهای اسلامی ارسال کرد که متن آن در این نشست مطبوعاتی دراختیار خبرنگاران خارجی و داخلی قرار داده شد. در قسمتی از این تلگرام آمده است مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق به‌عنوان نماینده ملت مجاهد عراق از همه سازمان‌های بینالمللی و هواخواهان حقوق بشر و اندیشمندان و آزادگان حقوق بشر می‌خواهد که این جنایت فجیع را که در حق علما و روحانیون ملت ستمدیده عراق انجام شده است محکوم کنند و از این رژیم بخواهند دست از چنین اعمال ضدانسانی بردارد.[۲۷] علاوه‌براین، شخصیت‌ها و نهادهای مختلف، ازجمله نماینده امام و امام‌جمعه اصفهان، ائمه جمعه و روحانیت شیراز، امام‌جمعه زاهدان، ائمه جمعه کردستان، جامعه روحانیت اهل تسنن بانه، نماینده امام و امام جمعه زنجان، امام‌جمعه و نهادهای انقلابی اراک، امام‌جمعه و نهادهای انقلابی داراب، انجمن‌های اسلامی مؤسسات و ارگان‌ها و... با صدور بیانیهای این اقدام عراق را محکوم کردند.[۲۸]
12. باوجود تداوم جنگ، مناطق آسیبدیده برای اسکان خانوادههای جنگزده درحال بازسازی است. ازاینرو، سرپرست بنیاد مهاجران جنگی استان ایلام در مصاحبهای از اقدامات انجامشده دراینباره و همچنین تلاش برای اشتغال به کار و تأمین حداقل معیشت افراد جنگزده این استان گزارش داد. طاهری در گفت‌وگو با خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی اعلام کرد: «تاکنون ۹۵۴ واحد مسکونی که در جریان نوزده بار حمله هوایی هواپیماهای مهاجم عراقی تخریب شده بود، بازسازی و نوسازی شد. ... از واحدهای مذکور ۱۵۲ دستگاه بهطور صددرصد، ۶۳۰ دستگاه ۱۰ الی ۸۰ درصد، ۵ دستگاه از ۵۰ الی ۸۰ درصد، ۷۲ دستگاه تا ۳۰ درصد تخریب شده بود و برای بازسازی آنان تابه‌حال ۲۹۵ میلیون ریال هزینه شده است.» وی همچنین درزمینه بازسازی مناطق جنگزده استان و ایجاد مجتمع‌های مسکونی برای اسکان مهاجران جنگی گفت: «در مسئله بازسازی، برادران این بنیاد خود را در کنار برادران ستاد بازسازی و نوسازی مناطق جنگزده مسئول دانسته و می‌دانند و دراین‌رابطه توانستهاند ۴ کوره گچپزی را در نزدیکترین مناطق جنگزده تأسیس [کنند] که از این تعداد ۲ کوره با تولید روزانه ۱۰۰ تن مورد بهرهبرداری قرار گرفت و ۲ کوره دیگر ظرف دو ماه آینده به مرحله تولید خواهد رسید.» طاهری سپس افزود: «با هزینهای بالغبر ۳۴۰ میلیون ریال ۹۵ درصد از عملیات ساختمانی ۳ مجتمع مسکونی ۱۸۴ واحدی جهت اسکان مهاجرین به اتمام رسیده که ظرف یک ماه آینده به مهاجرین واگذار خواهد شد.» وی همچنین اضافه کرد: «در سال جاری عملیات احداث ۳ مجتمع مسکونی ۵۴۰ واحدی در روستاهای امیرآباد مهران، نادرآباد شوهان و شهرستان آبدانان آغاز گردیده که امیدواریم تا پایان سال جاری به اتمام برسد.» سرپرست بنیاد مهاجران جنگی استان ایلام درباره فعالیت‌های عمران و تولیدی این بنیاد نیز خاطرنشان کرد: «درحالحاضر ۸ کارگاه فرشبافی، ۶ کارگاه گلیمبافی، ۳ کارگاه نمدمالی، ۵ کارگاه بزرگ خیاطی، یک کارگاه چادردوزی، ۳ کارگاه در و پنجرهسازی، نجاری و تانکرسازی به کار تولید مشغول هستند و ۷۳۳ نفر در این کارگاه‌ها جذب کار شده‌اند و در آینده نزدیک ۵ واحد تولیدی صنایع صنعتی و دستی و ۲ کارگاه تیرچهبلوک و بلوک سقف و یک کارگاه در و پنجرهسازی، یک کارگاه فرشبافی که جمعاً ۲۲۰۰ تن از بیکاران ایلام را به کار مشغول خواهند کرد در سطح استان تأسیس خواهد شد.» طاهری در پایان این گفت‌وگو درزمینه برنامه‌های خدماتی و رفاهی و بهداشتی بنیاد مهاجران یادآور شد: «درحالحاضر متجاوز از ۹۰ هزار مهاجر تحتپوشش خدماتی و رفاهی این بنیاد قرار دارند که از این تعداد ۵۶ هزار نفرشان جمعاً ماهیانه مبلغ ۲۰۰ میلیون ریال و مابقی بیش از ۱۵۰ میلیون ریال مستمری هزینه مسکن، درمان و بهداشت دریافت می‌نمایند.»[۲۹]
13. سختگیری کشورهای خارجی به‌ویژه بلوک غرب در فروش تجهیزات و تسلیحات به ایران که اساس نیازمندی به آن از رژیم گذشته بر تسلیحات و تجهیزات غربی بنا شده است و جمهوری اسلامی نیز در بحبوحه جنگ ناچار به ادامه این وضعیت می‌باشد، ایران را به استفاده از روش خطر‌پذیری و ارتباط با واسطه‌های غیررسمی و نامعتبر برای خرید این تجهیزات واداشته است که این امر مشکلات و عوارضی را درپی دارد. رادیو بی‌بی‌سی امروز، یکی از معضلات این نوع معاملات را که به کلاهبرداری و سپس محاکمه منجر شد، بازگو کرد. بخش انگلیسی این رادیو اعلام کرد: «جزئیات کلاهبرداری چند میلیون پوندی دررابطه‌با آدم‌ربایی و معامله محرمانه اسلحه با دولت ایران هماکنون فاش شده است. این حقیقت روز گذشته در دادگاه جنایی مرکزی لندن پس از زندانیشدن ۳ مرد بهجرم شرکت در فعالیت‌های غیرقانونی دررابطه‌با یک تاجر ایرانی به نام بهنام نجومی فاش شده است. بهنام نجومی دو ماه پیش بهجرم برقراری معاملهای که قرار بود ۲۶ میلیون پوند از دولت ایران برای خرید موشک‌هایی که درواقع وجود خارجی نداشت دریافت دارد، به زندان محکوم شده است. نجومی برنامه ربودن مقامات ایرانی را تا زمان پرداخت پول توسط بانک تهیه نموده بود که با فرار یکی از اسیران و گزارش وی به پلیس، نجومی دستگیر شد. تمام این حقایق محفوظ بود تا اینکه روز گذشته توسط ۳ همکار وی که بهجرم آدم‌ربایی به پنج تا هفت سال زندان محکوم شده‌اند، فاش شد. نجومی قبلاً دوران محکومیت بیستساله خود را آغاز نموده است.» بخش فارسی این رادیو هم درباره حکم صادرشده برای ۳ همکار انگلیسی بهنام نجومی اعلام کرد: «سه مرد که هر سه تبعه بریتانیا هستند پس از محکومیت به ربودن ۳ ایرانی عالیرتبه به حبس‌های بین پنج تا هفت سال در لندن محکوم شدند. قاضی دادگاه اعلام کرد این افراد در عملیات تبهکارانه شرکت داشتند و مأمور مراقبت ۳ تن از ایرانیان سرشناس بودند که به گروگان گرفته شده بودند. هدف آن بود که ۲۶ میلیون لیره استرلینگ از دولت ایران دریافت دارند و بهعوض موشک ضدتانک جهت استفاده در جنگ با عراق، قوطی‌های حلبی تحویل دولت ایران بدهند. بهنام نجومی عضو سابق پلیس مخفی شاه و مردی که گفته می‌شود طراح این ماجرا بوده است قبلاً بهجرم جعل و آدم‌ربایی پس از هشت هفته محاکمه محکوم به بیست سال زندان شده بود. انتشار هر نوع اطلاعی پیرامون این محاکمه تا دیروز که پایان پذیرفت ممنوع شده بود.»*******[۳۰] ضمیمه گزارش۱۳:گزارش روزنامه انگلیسی گاردین درباره برگزاری دادگاه، حکمهای صادرشده و نحوه کلاهبرداری بهنام نجومی و همکارانش گزارش روزنامه گاردین درباره برگزاری دادگاه، حکم صادرشده و چگونگی کلاهبرداری بهنام نجومی و همکاران وی در جریان فروش اسلحه به ایران بدینشرح است: «یک بازرگان ایرانی که ظرف چند ساعت دست به یک کلاهبرداری ۳۴ میلیون پوندی اسلحه زد اکنون درحال گذراندن دوره محکومیت بیستساله زندان است. این موضوع دیروز در اولدبیلی و در پایان محاکمه دوم که مربوط به همدستان او بود، فاش نشد. محاکمه هشتهفتهای دوم بهنام نجومی در اولدبیلی در ماه آوریل پایان یافت، اما قاضی بودهام دستور داد که موضوع محکومیت او تا پس از محاکمه دوم مخفی نگه داشته شود. او در اصل دو بار به ده سال زندان محکوم شد، اما دو هفته بعد قاضی برای نشاندادن کلیت جرم ارتکابشده دوره محکومیت را متوالی نمود. دیروز هنگامیکه ۳ نفر از ۴ متهم درمورد کمک به نجومی مقصر شناخته شدند، قاضی دادگاه این ایرانی ۳۷ ساله را به‌عنوان مغز شیطانی تقلبات بیشماری معرفی نمود. او هیچگونه ندامت یا تأسفی ابراز نکرده بود و تقریباً به‌طورکلی از بیان حقیقت خودداری کرد. به هیئت داوران گفته شد که نجومی طراح یک نقشه دقیق برای کلاهبرداری ۵۲ میلیون دلاری ازطریق یک معامله جعلی موشک‌های هدایتشونده از دولت ایران است. این طرح شامل ربودن ۶ مقام بلندپایه ایرانی ازجمله ۳ سرهنگ بود که در لندن و آنتورپ نگه داشته شده بودند. اما درست چند ساعت قبل از آنکه قرار بود پرداخت وجه مربوطه امضا گردد یکی از افراد گروگان [فرار کرد و] موفق شد به بانک‌ها و پلیس اطلاع دهد و آنها نجومی را در آپارتمان خود دستگیر کردند. نجومی که یک محکومیت هفتساله بهجرم تجاوز را می‌گذراند درمورد هر دو اتهام محکوم شد. متهم سوم در دادگاه حاضر نشد و پلیس اعلام کرد که به خارج از کشور رفته است. سه نفری که دیروز درمورد زندانینمودن بیدلیل مقام‌های ایرانی در بایزواتر مقصر شناخته شدند عبارتاند از ریچارد پیچ ۴۵ ساله محکوم به هفت سال زندان، ویلیام وایت محکوم به هفت سال زندان و پیتردین ۴۰ ساله محکوم به پنج سال زندان. برادر وایت به نام دونالد از اتهامات مشابه تبرئه شد. او در دادگاه اظهار داشت برای کار تزئینات آپارتمان به آنجا رفته بود. شیادان که بیشترشان از کشور فرار کردند و در دادگاه حاضر نشدند نقشه کشیده بودند که ۳۴ صندوق ماشینآلات به دولت ایران تحویل دهند و چنین وانمود سازند این محموله که قرار بود از آنتورپ حمل گردد حاوی ۸۰۰۰ موشک هدایتشونده است. سه سرهنگ ایرانی که برای نظارت بر معامله به هلند اعزام شده بودند در آنتورپ ربوده و زندانی شدند و دراینحال نجومی که چنین وانمود می‌کرد یکی از آنها است برای ممکنساختن انجام معامله اقدام به جعل امضا در اسناد مختلف نمود. قاضی دادگاه همچنین حکم اخراج نجومی را صادر نمود. هنری پونال مدعیالعموم در دادگاه گفته بود که دولت ایران در [سال] ۱۹۸۱ می‌خواست ۸۰۰۰ موشک هدایتشونده برای استفاده در جنگ علیه عراق خریداری نماید. بهسبب تحریم رسمی فروش تسلیحات، این معامله باید مخفی نگه داشته می‌شد. ایرانی‌ها با یک شرکت ثبتشده در پاناما که توسط نجومی تأسیس شده بود به یک توافق رسیدند، اما این شرکت درواقع چیزی برای فروش نداشت. ایرانی‌ها که از فروشندگان متقلب احساس خطر می‌نمودند قبل از آنکه یک اعتبار به مبلغ ۵۲ میلیون دلار در لندن قابل‌پرداخت بشود دادخواست‌های مختلفی تنظیم نمودند، اما درواقع قرار بود که موشک‌ها ارسال نشود. نجومی تقریباً هر روز با هواپیمای خصوصی به آنتورپ پرواز می‌کرد و در آنجا خود را به‌عنوان یکی از سرهنگ‌های ایرانی معرفی نموده و مدارک را امضا می‌کرد. سرهنگ‌ها در جایی که در آنتورپ زندانی بودند توسط یکی از همکاران نجومی که خود را سرگرد راس از میو معرفی می‌نمود، بازجویی شدند. پونال اظهار داشت هنگامیکه پلیس، نجومی را دستگیر کرد فقط یک سند دیگر لازم بود تا وجه اعتبار مذکور قابل‌پرداخت گردد. نجومی به دادگاه گفته بود که او حقیقتاً عقیده داشت که موشک‌ها واقعیت دارند و این اسپرنیگنون دوکوز اسلحه‌فروش یونانی و کورت کلنیکر معروف به آلمانی چاق، دسیسهچینان علیه او بودند که در آخرین دقیقه به او گفتند که آنها قصد دارند موشک‌ها را به عراق دشمن بفروشند. هیئت ژوری شنیده بود که نجومی عضو جنبش آزادی ایران است و برای رهایی از حکومت ایران دست به هر کاری خواهد زد. به هیئت ژوری همچنان گفته شده بود که نجومی ادعا کرده است که او زمانی عضو پلیس مخفی شاه ایران بوده است. کانوای گفت: نجومی خانه لوکس ۵۰۰ هزار پوندی خود را به رهن گذاشته بود تا برای پیشبرد معامله جعلی اسلحه به مقام‌های ایران رشوه بدهد.»[۳۱]
________________________________________
- ساير فرماندهان حاضر در جلسه عبارت بودند از: محمود احمدپور (مسئول تداركات قرارگاه خاتمالانبيا(ص))، مهدي باكري (فرمانده لشكر۳۱ عاشورا)، محمد باقري (مسئول اطلاعات و عمليات قرارگاه خاتمالانبيا(ص))، غلامحسين بشردوست (طرح و عمليات قرارگاه خاتمالانبيا(ص))، حسين خرازي (فرمانده لشكر۱۴ امام حسين(ع))، عبدالمحمد رئوفي (فرمانده لشكر۷ ولي‌عصر(عج))، نبي رودكي (فرمانده لشكر۱۹ فجر)، قاسم سليماني (فرمانده لشكر۴۱ ثارالله(ع))، مرتضي قرباني (فرمانده لشكر۵ نصر)، احمد كاظمي (فرمانده لشكر۸ نجف)، مهدي كياني (مسئول عمليات قرارگاه خاتمالانبيا(ص))، حسن تهراني‌مقدم (فرمانده توپخانه قرارگاه سپاه)، ابراهيم همت (فرمانده لشكر۲۷ حضرت رسول(ص))، محمدباقر قاليباف (فرمانده تيپ۲۱ امام رضا(ع))، حسين همداني (فرمانده تيپ۳۲ انصارالحسين(ع))، كاظم رستگار (فرمانده تيپ۱۰ سيدالشهدا(ع))، مرتضي صفار (مسئول آموزش نظامي قرارگاه خاتمالانبيا(ص))، فتح‌الله جعفري (فرمانده زرهي قرارگاه خاتمالانبيا(ص))، حسن درويش (فرمانده تيپ مستقل امام حسن(ع))، عبدالعلي عمراني (معاون لشكر۲۵ كربلا)، كريم نصر (فرمانده تيپ۴۴ قمربني‌هاشم(ع))، امين شريعتي (معاون فرمانده قرارگاه نجف)، علي هاشمي (فرمانده قرارگاه نصرت)، مهدي رباني (معاون فرمانده لشكر۵ نصر)، علي اسحاقي (مسئول جنگال سپاه)، مهدي زين‌الدين (فرمانده لشكر۱۷ علي‌بن‌ابي‌طالب(ع)) و محسن رخصت طلب (راوي مركز مطالعات و تحقيقات جنگ در قرارگاه خاتمالانبيا(ص) سپاه).
- اطلاعات ارائه‌شده سيدرحيم صفوي بهطور مستقل در گزارش۲ آمده است.
- مطالبي كه غلامعلي رشيد درباره وضعيت نظامي و مقايسه توان قوای خودي و ارتش عراق گفت بهطور مستقل در گزارش۳ آمده است.
- در شروع صحبت‌هاي ابراهيم همت دستگاه ضبط‌صوت محسن رخصت‌طلب راوي قرارگاه خاتمالانبيا(ص)، به‌علت اتمام باتري خاموش شد. آيت‌الله خامنه‌اي با ملاحظه خاموش‌شدن ضبط‌صوت گفت كه حيف است اين مطالب تاريخي ضبط نشود و از ابراهيم همت خواست تا راه‌اندازي مجدد ضبط‌صوت از ادامه بحث خودداري كند. [سند شماره ۲۴۵/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتمالانبيا(ص) در عملیات‌های والفجر ۲ و ۳، محسن رخصت‌طلب، ۱۹/۳/۱۳۶۲ تا ۲/۴/۱۳۶۲]
- این ارتفاع به شهر قلعهدیزه عراق تسلط دید و تیر دارد.
- درباره گروگانها توضیح داده خواهد شد.
- ضمیمه دارد؛ گزارش مفصل روزنامه انگلیسی گاردین درباره برگزاری دادگاه، حکمهای صادرشده و نحوه کلاهبرداری بهنام نجومی و همکارانش.
- درباره گروگانها توضیح داده خواهد شد.
- این ارتفاع به شهر قلعهدیزه عراق تسلط دید و تیر دارد.
- در شروع صحبت‌هاي ابراهيم همت دستگاه ضبط‌صوت محسن رخصت‌طلب راوي قرارگاه خاتمالانبيا(ص)، به‌علت اتمام باتري خاموش شد. آيت‌الله خامنه‌اي با ملاحظه خاموش‌شدن ضبط‌صوت گفت كه حيف است اين مطالب تاريخي ضبط نشود و از ابراهيم همت خواست تا راه‌اندازي مجدد ضبط‌صوت از ادامه بحث خودداري كند. [سند شماره ۲۴۵/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه خاتمالانبيا(ص) در عملیات‌های والفجر ۲ و ۳، محسن رخصت‌طلب، ۱۹/۳/۱۳۶۲ تا ۲/۴/۱۳۶۲]
- مطالبي كه غلامعلي رشيد درباره وضعيت نظامي و مقايسه توان قوای خودي و ارتش عراق گفت بهطور مستقل در گزارش۳ آمده است.
- اطلاعات ارائه‌شده سيدرحيم صفوي بهطور مستقل در گزارش۲ آمده است.
پاورقی‌ها
منابع و مآخذ روزشمار 1362/04/01
- ↑ سند شماره ۴۵۲۶/پن مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: طراحي و آماده سازي عمليات والفجر ۲ و ۳ (نوار شماره ۱۱۷۲۱، ۱/۴/۱۳۶۲) محسن رخصت طلب، صص ۹ - ۶.
- ↑ سند شماره ۴۳۹۰/پن مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: ارزيابي مسائل اساسي سپاه و جنگ (عمليات والفجر ۲ و ۳)( نوار شماره ۱۱۷۲۲، تاريخ ؟؟؟)، راوي ؟؟؟، صص ۲۲ - ۶.
- ↑ سند شماره ۴۳۹۱/پن مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: عمليات والفجر ۲ و ۳ قرارگاه خاتم الانبيا (نوار شماره ۱۱۷۲۳، تاريخ ؟؟؟) محسن رخصت طلب، صص ۵ - ۲؛ و - سند شماره ۱۴۳۹۰/پن مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: عمليات والفجر ۲ و ۳ قرارگاه خاتم الانبيا (نوار شماره ۱۱۷۲۲، ۱۰/۴/۱۳۶۲) محسن رخصت طلب، صص ۲۴ - ۶.
- ↑ سند شماره ۴۵۲۶/پن مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: طراحي و آماده‌سازی عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)(عملیات والفجر ۲ و ۳)، (قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)،۱/۴/۱۳۶۲، نوار شماره ۱۱۷۲۱)، راوی: محسن رخصت‌طلب، صص ۵ - ۲.
- ↑ سند شماره ۴۵۲۶/پن مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: طراحي و آماده‌سازی عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)(عملیات والفجر ۲ و ۳)، (قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)،۱/۴/۱۳۶۲، نوار شماره ۱۱۷۲۱)، راوی: محسن رخصت‌طلب، صص ۱۴ - ۱۲.
- ↑ سند شماره ۴۵۲۶/پن مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: طراحي و آماده‌سازی عملیات قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)(عملیات والفجر ۲ و ۳)، (قرارگاه خاتم‌الانبیا(ص)،۱/۴/۱۳۶۲، نوار شماره ۱۱۷۲۱)، راوی: محسن رخصت‌طلب، صص ۱۴ و ۱۵.
- ↑ سند شماره ۱۱۸۷ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از قرارگاه قدس سپاه به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) سپاه؛ و - سند شماره ۳۵۱۱۰۶ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از ستاد منطقه۱۱ (قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) سپاه) به ستاد مرکزی سپاه (طرح و عملیات)، ۱/۴/۱۳۶۲؛ و - سند شماره ۳۵۴۰۵۴ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از فرماندهی منطقه۱۱ (قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) سپاه) به ستاد مرکزی سپاه، ۵/۴/۱۳۶۲؛ و - سند شماره ۳۵۰۹۵۶ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از فرمانده قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرمانده کل سپاه، ۱/۴/۱۳۶۲؛ و - سند شماره ۳۵۴۰۵۲ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از قرارگاه قدس سپاه به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) سپاه، ؟؟؟.
- ↑ سند شماره ۳۵۰۹۵۵ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) به فرماندهی کل سپاه، ۱/۴/۱۳۶۲.
- ↑ سند شماره ۳۵۱۰۷۲ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای اطلاعاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) ارتش، شماره ۳۱۱، ۳/۴/۱۳۶۲، ص۳.
- ↑ سند شماره ۳۵۱۰۷۰ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای ۳۱۱ قرارگاه حمزه سید الشهدا (رکن۳)، ؟؟؟.
- ↑ سند شماره ۳۵۱۰۷۰ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای عملیاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، شماره ۳۱۱، ۲/۴/۱۳۶۲، ص۳؛ و - سند شماره ۱۳۳۴۱۹ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به نخستوزیری (دفتر اطلاعات و تحقیقات)، ۱/۴/۱۳۶۲.
- ↑ سند شماره ۲۷۲۲۴۰ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از ژاندارمری ناحیه باختران به فرماندهی ژاجا، ؟؟؟
- ↑ سند شماره ۳۴۳۲۴۵ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، ۹/۴/۱۳۶۲.
- ↑ سند شماره ۳۵۱۰۷۰ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای عملیاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) ارتش، شماره ۳۱۱، ۲/۴/۱۳۶۲، ص۱.
- ↑ سند شماره ۳۵۱۰۷۰ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای عملیاتی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) ارتش، شماره ۳۱۱، ۲/۴/۱۳۶۲، ص۱.
- ↑ سند شماره ۱۳۳۴۲۰ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شاجا به نخستوزیری، ۱/۴/۱۳۶۲.
- ↑ سند شماره ۳۴۳۲۴۵ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، ۹/۴/۱۳۶۲.
- ↑ سند شماره ۲۷۵۸۵۵ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از سپاه ریجاب به سپاه ناحیه سرپل ذهاب، ۳/۴/۱۳۶۲.
- ↑ سند شماره ۳۱۵۸۰۴ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از لشکر۲۸ کردستان (رکن۲) به ژاندارمری کردستان، ۲/۴/۱۳۶۲.
- ↑ سند شماره ۳۴۳۲۴۵ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از شهربانی کردستان به استانداری کردستان، ۹/۴/۱۳۶۲؛ و - سند شماره ۳۱۵۸۰۴ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از لشکر۲۸ کردستان (رکن۲) به ژاندارمری کردستان، ۲/۴/۱۳۶۲.
- ↑ سند شماره ۴۴۱۰۲۴ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از ستاد قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع) سپاه (منطقه۱۱) به فرمانده کل سپاه، ۱۵/۴/۱۳۶۲.
- ↑ سند شماره ۲۸۶۶۳۳ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استانداری خوزستان، ۱/۴/۱۳۶۲؛ و - سند شماره ۳۵۳۰۸۵ مرکز اسناد و تحقیقات جنگ: از فرمانداری آبادان به استانداری خوزستان، ۱/۴/۱۳۶۲.
- ↑ روزنامه کیهان، ۱/۴/۱۳۶۲، ص۲.
- ↑ روزنامه کیهان، ۲/۴/۱۳۶۲، ص۲.
- ↑ اکبر هاشمی رفسنجانی، آرامش و چالش (کارنامه و خاطرات سال ۱۳۶۲)، به اهتمام مهدی هاشمی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، ۱۳۸۶، ص ۱۲۷.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۹۶، ۳/۴/۱۳۶۲، صص ۹ و ۱۰، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۲/۴/۱۳۶۲.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، ۱/۴/۱۳۶۲، ص۴.
- ↑ روزنامه کیهان، ۲/۴/۱۳۶۲، صفحه آخر.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، ۲/۴/۱۳۶۲، ص۴.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۹۵، ۲/۴/۱۳۶۲، ص۱۲، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۱/۴/۱۳۶۲.
- ↑ خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره ۹۵، ۲/۴/۱۳۶۲، صص ۱۱ - ۸، لندن - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ۱/۴/۱۳۶۲.