1361.04.31
| روزشمار جنگ سال 1361 1361.04.31 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | سی و یک تیر |
| تاریخ شمسی | 1361.04.31 |
| تاریخ میلادی | 22 ژوئیه 1982 |
| تاریخ قمری | 30 رمضان 1402 |
406 در ادامه تلاش فرمانده قرارگاه فجر جهت يافتن راهي براي نيروهاي جناح شمال قرارگاه، سرانجام نيروها موفق به پيدا كردن معبر شدند و مجدداً به درگيري با دشمن پرداختند، ولي وجود ميدان مين و آتش شديد دشمن، در ادامه كار مانع پيش‌روي شد و نيروها قبل از روشنايي هوا به مواضع سابق بازگشتند.[۱] فجر4 نيز كه ضمن وارد آمدن خسارات و تلفاتي بر دشمن، سه كيلومتر نيز پيش روي كرده‌بود، توانست از محور تيپ 17 قم به مثلثي برسد ولي تغييرات در شكل زمين و پاك شدن خاك‌ريزي كه قرار بوده‌است اين تيپ با همراهي فتح 2 آن را كامل كنند، كار اين يگان را با مشكل مواجه كرد و نيز عدم الحاق با جناح چپ و نرسيدن دستگاه هاي مهندسي براي احداث خاك‌ريز، سبب شد تا فرمانده فجر در ساعت 3 بامداد دستور عقب‌نشيني بدهد. "تيپ 17" كه در حين عقب‌نشيني مورد هجوم دشمن قرار گرفته‌بود، به مقابله پرداخت و در دو ساعت نبرد روياروي، نيروها و زره‌پوش هاي فراواني را منهدم كرد، اما به دليل عدم احداث خاك‌ريز و عدم الحاق با سمت چپ، در ساعت 5 صبح ناچار عقب‌نشيني كرد.[۲] فتح2 نيز با وجود تلاش فراوان و انهدام بسياري از ادوات زرهي دشمن، موفق به احداث خاك‌ريز نشد و بر اثر فشار دشمن و عدم الحاق با جناح راست، عقب‌نشيني كرد. نيروهاي فتح1 كه تا آخر وقت روز گذشته مشغول پاك سازي مين در نزديكي هاي هدف خود بودند، پس از باز كردن معبر به جلو رفتند ولي عبور ادوات مهندسي از اين ميدان مين كه قرار بود براي احداث خاك‌ريز به جلو هدايت شوند با تأخير صورت گرفت و كار احداث خاك‌ريز به روشنايي هوا كشيده شد. هم‌زمان با روشن شدن هوا نيروهاي عراقي با پشتيباني آتش انبوه توپخانه ها و تانك ها مجدداً هجوم آوردند و تكميل خاك‌ريز ميسر نشد، در نتيجه نيروهاي فتح1 در اوايل روشنايي هوا به عقب بازگشتند. نيروهاي فتح5 نيز با توجه به عدم الحاق با دو جناح و براثر برخي ناهماهنگي ها، با آن كه بسياري از تجهيزات زرهي عراق را منهدم كرد، نتوانست اهداف خود را تصرف كند و به عقب برگشت.[۳] تيپ 27 حضرت رسول(ص) (فتح3) كه تا آخرين ساعات روز گذشته با موفقيت در حال پيش‌روي بود، در ادامه كار موفق به تصرف اهداف خود شد. نيروهاي اين تيپ با رسيدن به كناره شرقي كانال ماهي به چپ و راست گسترش پيدا كردند و به تيپ 25 كربلا ملحق شدند ولي با نزديك شدن روشنايي هوا، زمان مناسب براي احداث خاك‌ريز باقي نمانده‌بود و با وجود تلاش فرماندهان تيپ حضرت رسول(ص) و تيپ 25 كربلا، اين كار مقدور نشد به ناچار نيروهاي اين تيپ مجبور شدند به عقب بازگردند.[۴] تيپ 25 كربلا كه تأمين جناح چپ عمليات را برعهده داشت، تا آخرين ساعات روز گذشته موفق بود و در ادامه كار نيز توانست به سرعت نيروهاي عراقي مستقر در خط حد خود را منهدم كند و در حدود ساعت 1 بامداد به پل كانال ماهي برسد. اين تيپ سپس جهت الحاق با تيپ حضرت رسول(ص)، نيروهاي خود را به سمت شمال گسترش داد و حدود ساعت 22:30 با آن يگان الحاق كرد و كار احداث خاك‌ريز شروع شد، ولي آتش بسيار شديد دشمن مانع ادامه كار دستگاه هاي مهندسي شد و اين يگان نيز با روشن شدن هوا و نبود موضعي براي پدافند، مجبور به عقب‌نشيني شد.[۵] بدين ترتيب مرحله سوم عمليات رمضان نيز پايان يافت. در اين مرحله از عمليات هر چند همه يگان ها پس از پيش روي هاي اوليه به مواضع قبلي بازگشتند، ولي تلفات بسيار سنگيني به دشمن وارد كردند به طوري كه وقتي عكس هوايي منطقه عملياتي ـ كه صبح امروز هواپيماهاي خودي گرفتند ـ به قرارگاه كربلا رسيد، همگي از ميزان انهدام تانك ها و نفربرهاي زرهي دشمن شگفت زده شدند. در اين مرحله 2550 تن از نيروهاي دشمن كشته يا زخمي و 255 تن اسير شدند؛ 451 تانك و نفربر و 142 دستگاه خودرو نيز منهدم شد. با توجه به آسيب هاي فراواني كه به يگان هاي عراقي وارد شده‌بود، برخلاف روزهاي گذشته امروز پاتك سنگيني عليه نيروهاي خودي صورت نگرفت.[۶] 407 براثر حمله ديروز جنگنده هاي نيروي هوايي ارتش جمهوري اسلامي ايران به بغداد، فرودگاه اين شهر امروز نيز به روي پروازهاي خارجي بسته‌بود و فقط پروازهاي داخلي مجاز به‌استفاده از اين فرودگاه‌بودند.[۷] مجله "تايم" چاپ اروپا، دربارة بمباران بغداد و تأثير اين عمل نوشت: «چند روز پيش دو فروند فانتوم اف4 ايراني، بغداد را بمباران كردند. عراقي ها معتقدند كه ايران براي آزمايش و بررسي وضعيت دفاع هوايي بغداد به اين حمله اقدام نموده‌است و احتمال دارد كه در صدد گشودن جبهه‌اي در امتداد بغداد در جبهه مياني مرزهاي مشترك باشند.» به گزارش اين مجله، بمباران بغداد موجب شده‌است تا فرودگاه بين‌المللي اين شهر براي اولين‌بار از آغاز جنگ به روي پروازهاي غيرنظامي بسته شود. همچنين به سبب ترس و وحشت فراوان از حمله هواپيماهاي ايراني، چندين سفارت‌خانه غربي طرح هاي تخليه اضطراري جهت انتقال شهروندان خود به اردن را تدارك ديده‌اند.[۸] "لوس‌آنجلس‌تايمز" نيز دربارة تأثير حمله جنگنده هاي ايران به بغداد نوشت: «هواپيماهاي ايراني با حمله به تأسيسات نفتي بغداد تلفات و خسارات سنگيني را به آنان وارد آورده‌است.»[۹] آبادان امروز نيز هدف آتش توپخانه و خمپاره‌اندازهاي عراقي بود. براثر گلوله باران اين شهر، دو تن شهيد و 15 تن نيز مجروح شدند.[۱۰] 408 وزارت دفاع عراق امروز در اطلاعيه اي همة افراد ذخيره 29 ساله عراقي را به خدمت فراخواند. اين افراد بايد ظرف سه روز خود را به يگان هاي تعيين شده معرفي كنند. افراد شامل اين قانون كه در خارج از عراق به سر مي برند نيز بايد هر چه سريع تر به سفارت‌خانه‌هاي اين كشور در محل اقامت خود مراجعه كنند.[۱۱] 409 فعاليت كويت در حمايت از عراق با شروع عمليات رمضان شدت گرفته‌است، امروز 24 دستگاه ماشين كانال‌كني بزرگ كه روي تريلرهاي عراقي حمل مي شدند، از كويت به شهر بصره عراق انتقال داده شده‌اند.[۱۲] همچنين طبق گزارش هاي رسيده از كويت، شمار بسياري از ارتشي هاي عراق كه در عمليات رمضان زخمي شده‌اند، با هواپيما به كويت منتقل و در بيمارستان هاي نظامي اين كشور بستري شده‌اند.[۱۳] "صباح الاحمد الجابر" معاون نخست‌وزير و وزير خارجه كويت نيز در دو روز گذشته درتماس‌هايي متعدد با مسئولان كشورهاي منطقه، در مورد امنيت منطقه و جنگ ايران و عراق با آنان تبادل نظر كرده‌است. مطبوعات كويت در ادامة اين خبر افزوده‌اند كه وي تماس‌هايي نيز در اين باره با ديگر كشورهاي جهان برقرار كرده‌است.[۱۴] روزنامه "الشرق‌الاوسط" نيز دربارة تحركات نظامي و سياسي كويت پس از حمله اخير ايران در عراق، نوشته‌است: «حكومت كويت در پي تحولات جنگ خليج فارس مهم‌ترين بسيج‌عمومي نظامي خود را اعلام كرد و امير كويت امروز پس از بازديد از تشكيلات نظامي اين كشور، در جلسه فرماندهان نظامي شركت نمود.» اين روزنامه همچنين افزوده‌است كه پس از عمليات اخير ايران، حكومت كويت شتابان تماس‌هايي فشرده با شوراي همكاري خليج فارس برقرار و نيز در نامه اي خطاب به كشورهاي عضو اين شورا تأكيد كرده‌است كه گسترش جنگ ايران و عراق امنيت منطقه را به خطر مي‌اندازد. در عين حال دولت كويت رسماً پيشنهاد امريكا براي شركت در مانور مشترك نيروهاي امريكايي با نيروهاي نظامي كشورهاي عضو شوراي همكاري خليج فارس را رد كرده‌است.[۱۵] 410 رئيس‌جمهور و امام جمعه تهران (آيت‌الله خامنه‌اي)امروز در خطبه‌‌هاي نماز عيد فطر به توضيح مواضع ايران در خصوص جنگ پرداخت .گزيده‌اي از اين مطالب به گزارش روزنامه به‌قرار زير است: «آن روزي كه هزاران كيلومتر از خاك ما در زير پاي متجاوزان بعثي قرارداشت، كسي باور نمي كرد كه ما بتوانيم متجاوز را سرجايش بنشانيم، ولي امروز دنيا اين را باور كرده‌است كه ما پس از 23 ماه در زير فشار دشمن قرار داشتن نمي توانيم شاهد شهادت كودكان و زنان خرمشهري و آباداني و ويران شدن منازل مسكوني براثر گلوله باران توپخانه دوربرد عراق باشيم و اين در حالي است كه ما حاضر نيستيم مقابله به مثل كنيم و بصره و ديگر شهرهاي عراق را بمباران كنيم، پس تنها راه چاره اين است كه برويم و آتش توپخانه دوربرد دشمن را يا خاموش كنيم يا آن قدر آن را عقب بزنيم كه قادر به گلوله باران شهرها و روستاهاي ما نباشد…» رئيس شوراي عالي دفاع در مورد كمك هاي برخي دولت هاي جهان به عراق جهت تقويت اين كشور در جنگ با ايران، اظهارداشت: «همه ابرقدرت هاي جهان از جمله امريكا و شوروي و اقمار اين دو ابرقدرت به طرق مختلف سلاح و تجهيزات جنگي و كمك مالي در اختيار رژيم عراق براي جنگ با ايران قرار مي‌دهند»كه هدف از اين كمك ها، مقابله با شيوع تفكر انقلاب اسلامي در منطقه‌است و جنگ تحميلي عراق عليه ايران نيز با اين انگيزه آغاز شده‌است كه جلو گسترش انقلاب اسلامي و گرايش روزافزون ملل منطقه به آن را سد كنند. چرا در آن روزي كه صدام به مرزهاي ما حمله كرد و اعلام داشت هدفش سقوط دولت اسلامي است، آيا كسي از صدام پرسيد كه چرا خواهان سرنگوني حكومت قانوني و مردمي ايران است؟ رئيس جمهور در پاسخ به ادعاي عراق مبني بر توسعه‌طلبي ايران، گفتند: «ما قصد كشورگشايي و توسعه ارضي نداريم؛ كشور عراق متعلق به ملت عراق است و خود آنان بايد كشورشان را اداره كنند و ما نيز قصد تصرف عراق و كشورگشايي را نداريم . . . خوش بختانه تعداد دولت هاي واقع‌بين در منطقه رو به افزايش است. آنان خوب تجربه كرده‌اند كه چگونه رژيم عراق با توسل به هر وسيله اي در صدد تحميل خواسته هاي خويش به كشورهاي منطقه‌است، در حالي كه آن ها خوب مي دانند دولت ايران در صدد تحميل خواسته هاي خود به هيچ‌كدام از دولت هاي منطقه نيست.» 411 طارق عزيز معاون نخست‌وزير عراق، در يك كنفرانس مطبوعاتي ادعا كرد كه عراق تعدادي از تانك هاي روسي مدل "تي 55" را از ايران به غنيمت گرفته‌است. وي همچنين براي نخستين‌بار اعتراف كرد كه نيروهاي عراقي در ماه گذشته از تمام مناطقي از ايران كه در آغاز جنگ اشغال كرده‌بودند، بيرون نرفته‌اند و در بخش هايي از خاك ايران كه عراق مدعي مالكيت آن ها است، باقي مانده‌اند. به گفته عزيز، نيروهاي عراقي شش منطقه مرزي به وسعت 372 مايل مربع را در دست دارند.»[۱۶] طارق عزيز افزود: «نيروها و مردم عراق اكنون براي رويارويي با طرح هاي توسعه‌طلبانه دشمن ايراني آمادگي بيش‌تري دارند. رمضان بر اين مطلب تأكيد كرد كه پيوستن هزاران داوطلب به اردوگاه هاي آموزشي در حالي كه 22 ماه از نبرد مدام عليه تجاوز ايران مي گذرد، خود نشان گر توانايي و آمادگي نامحدود مردم عراق براي مواجه با هرگونه مبارزه‌طلبي است.[۱۷] وي همچنين دربارة تشكيل كنفرانس غيرمتعهدها در بغداد گفت كه از همة كشورهاي غيرمتعهد از جمله ايران و سوريه براي حضور در اين كنفرانس دعوت شده‌است كه تاكنون 50 كشور اعلام موافقت كرده‌اند.[۱۸] 412 ملك‌حسين پاشاه اردن، در يك ديدار غيررسمي از لندن در مورد بحران لبنان و جنگ ايران و عراق با مارگارت تاچر نخست‌وزير انگلستان گفت‌وگو كرد.[۱۹] 413 اوج گيري جنگ ايران و عراق و اثرهاي آن در كشورهاي عرب، موضوع مقالة هفته‌نامه فرانسوي "نوول آبزرواتر" است. در اين مقاله با اشاره به حوادث احتمالي و نامنتظر ادامة اين درگيري ها، آمده‌است كه با اين حوادث تعادل استراتژيك در منطقه به‌هم خواهد خورد و به‌همين دليل همة دولت هاي منطقه از پيش‌روي ايران در خاك عراق اظهار ترس و نگراني كرده‌اند، زيرا آن ها مي‌دانند كه ورود ايران به خاك عراق، گام اول حملات استراتژيك ايران است و پس از آن بايد حاكمان كشورهاي خليج فارس پاك سازي شوند و سپس حقوق مردم فلسطين به آنان برگردانده شود. اين هفته نامه با تجزيه و تحليل وضعيت جاري منطقه، چنين نتيجه گيري كرده‌است: «دولت‌هاي عرب منطقه در مقابل موج حملات ايران و جلوگيري از گسترش اسلام‌گرايي در منطقه، دو كار بايد انجام دهند: نخست آن كه از خفت و خواري مردم فلسطيني و از بين رفتن حقوق آنان ـ كه از اصلي ترين دلايل حمله ايران به عراق و احتمالاً ساير كشورهاي عربي مي تواند باشد ـ جلوگيري كنند و اين بهانه را از دست ايران خارج كنند. و دوم اين‌كه براي استفاده از نيروي فعال سياسي اجتماعي و وزنه سنگين دولت مصر تلاش نمايند كه مصر را از انزوا خارج نموده و آن را در جهت مقابله با اسلام گرايي در ايران به دامن ملل عرب برگردانند تا بتوانند به اين دو طريق در برابر موج طرف‌داران [امام] خميني سد ايجاد كنند.»[۲۰] اين هفته نامه سپس دربارة نقش سازمان ملل و دولت هاي جهان در اين جنگ، نوشته‌است: «وقتي در سازمان ملل پيامي براي آتش‌بس داده شد، ايراني ها به جهانيان يادآور شدند كه همين سازمان ملل در 22 ماه پيش هنگامي كه عراقي ها كشورشان را اشغال كرده‌بودند، چنين پيامي صادر نكرد. صدام حسين سرنگوني رژيم تهران را در سر مي پروراند و هيچ‌كس در صدد برنيامد تا وي را از اين تلاش ها و تصميمات منصرف كند. در آن موقع تمام جهانيان و صدام حسين درباره قدرت ايران انقلابي اشتباه كرده‌بودند. ارتش عراق پس از استقرار در دشت آبادان، به قيمت تلفات سنگيني از دو طرف ناچار به عقب‌نشيني گرديد و امروز طرف‌داران [امام] خميني مي توانند ده ها هزار نفر را بسيج و تجهيز كنند و داخل خاك عراق با ارتش صدام حسين به مقابله بپردازند.» در پايان اين مقاله دربارة موضع گيري اخير امريكا با توجه به عمليات اخير ايران در خاك عراق، آمده‌است: «واشنگتن بار ديگر بي‌طرفي خود را در جنگ بين ايران و عراق اعلام كرده‌است ولي در همان حال بدون ابهام خاطرنشان شده‌است كه نفت خليج[فارس] مسئله حياتي است و اگر مورد تهديد قرارگيرد، ماشين جنگي امريكا به حركت در خواهد آمد.»[۲۱] 414 اسيران ايراني در عراق تأكيد كرده‌اند اسلام پيروز خواهد شد. خبرنگار خبرگزاري فرانسه كه به همراه ديگر خبرنگاران خارجي مقيم عراق امروز از اردوگاه اسيران ايراني در نزديكي بصره ديدار كرده‌است، در ادامة اين خبر افزوده‌است كه يكي از نوجوانان اسير ايراني ضمن تشريح استراتژي ايران براي آزادي قدس گفت: «در وهله اول بايد در عراق جمهوري اسلامي برقرار شود و سپس حركت به سوي بيت‌المقدس آغاز گردد.» اين خبرنگار همچنين در گزارش خود آورده‌است كه: «ايرانيان در پاسخ اين سؤال كه آيا تصور مي كنند پيروز مي شوند، پاسخ داده‌اند: "اسلام پيروز خواهد شد."[۲۲] 415 چنان كه در روزهاي پيش آورده شد، پس از عمليات رمضان امريكا اظهار تمايل كرده‌است كه نيروهاي نظامي خود را در خليج فارس افزايش دهد و نيز مانورهايي مشترك با كشورهاي منطقه برگزار كند، امروز نيز خبرگزاري جمهوري اسلامي دربارة فعاليت جديد دولت امريكا در سازمان دادن نيروهاي ويژه عملياتي، گزارشي را از واشنگتن با استناد به مندرجات روزنامه نيويورك تايمز ارسال كرده‌است كه در آن آمده‌است: «به پيشنهاد وزير دفاع امريكا و با تأكيدهاي مكرر دولت ريگان بر جنگ هاي نامنظم، ارتش امريكا مشغول بازسازي و تجهيز تيم هاي عملياتي خراب كارانه و تروريست جهت حفظ منافع اين كشور در خاورميانه مي باشد. مأموريت اصلي اين نيروهاي ويژه، ايجاد شورش و طغيان و به ويژه برقراري ارتباط با ياغيان و مخالفان پشت جبهه دشمن و تعليم آن ها جهت عمليات چريكي، خراب كاري و ترور مي باشد، مشابه آن چه كه امريكا در حمله به ايران جهت آزادسازي گروگان ها تشكيل داده‌بود. روزنامه نيويورك تايمز در شماره اخير خود در مقاله اي تحت عنوان "ارتش امريكا به آرامي نيروهاي عمليات ويژه اش را بازسازي مي كند" به نقل از مقامات دولتي و افسران ارتشي نوشته‌است: "تحت رهنمودهاي گاسپار واينبرگر وزير دفاع امريكا، فرمانده كل نيروهاي مشترك به رهبري ژنرال جان وسي فرماندهي كنترل نيروهاي نامنظم را جهت تقويت و كادر ساختن آن ها براي عكس العمل هاي سريع تر(در مقابل دشمن) به عهده گرفته‌است. افسران نظامي اظهار داشته‌اند كه نيروهاي نامنظم پس از جنگ ويتنام به علت كمبود و يا عدم بودجه كافي براي تعليم اين نيروها، ناتوان و ضعيف شده‌بودند ولي دولت ريگان درخواست بودجه جديدي جهت بازسازي مجدد آن ها را كرد." نيويورك تايمز مي افزايد: "بنا به گفته مقامات، جهت بالا بردن حداكثر آمادگي اين نيروها، بودجه بازسازي نيروهاي نامنظم بايد براي ابزار و تجهيزات ارتباطي مدرن، وسائل نقليه هوايي و به ويژه براي تعليمات گسترده واحدها پرداخته شود. اين پيشنهاد به احتمال قوي با هيچ گونه مخالفت شديدي از جانب كنگره امريكا رو به رو نخواهد شد. اتكاي مجدد بر جنگ هاي نامنظم با تأكيدهاي مكرر دولت ريگان بر عمليات مخفيانه كه توسط سازمان سيا به اجرا درمي آيد، انطباق دارد. بنا به دستور واينبرگر، ايالات متحده بايد قادر به غلبه بر تجاوزات سطح پايين بوده و هر وقت كه به نفعش است، بدون درگيري رودرروي با دشمن، به هدف هاي خود دست يابد." در قسمتي از دستورهاي واينبرگر آمده‌است: «هنگامي كه ناآرامي و بي‌ثباتي منافع امريكا را به خطر مي اندازد، نيروهاي عمليات ويژه جهت كمك و ياري هم پيمانان امريكا وارد عمل خواهند شد.» در ادامة اين گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي ايران آمده‌است: «واحدهاي نيروهاي ويژه در ميان اولين كساني خواهند بود كه در صورت تجاوز شوروي، به ناحيه خليج فارس فرستاده خواهند شد.»[۲۳] 416 روزنامه آلماني "هندلزبلات" در تحليلي در مورد وضعيت اقتصادي عراق نوشت: «هنوز خسارات جنگي عراق قابل محاسبه نيستند و هر روز به آن افزوده مي شود، ولي آن چه مسلم است اين است كه تأسيسات نفت عراق بسيار خسارت ديده‌اند و خزانه بغداد با وجود كمك 25 ميليارد دلاري كشورهاي دوست عربي عراق، كم كم خالي مي شود و به همين لحاظ عراق نيازمند دريافت وام براي اجراي پروژه هاي اقتصادي خود مي باشد.» اين مقاله با اشاره به وضعيت بد اقتصادي عراق و هزينه هاي هنگفت نظامي ارتش و صدمات وارده به درآمدهاي اين كشور براثر بسته شدن خط لوله نفت عراق در سوريه، افزوده‌است: «تا اوايل سال 1983 خزانه دولت خالي خواهد شد و پروژه شركت هاي خارجي در عراق نيز ناتمام مانده و وضعيت اين شركت ها نيز به مخاطره خواهد افتاد.»[۲۴] هندلزبلات همچنين دربارة وضعيت بازارهاي نفت نوشت: «قيمت آزاد نفت در اين هفته كاهش پيدا نكرد آن طور كه كارشناسان پس از شكست كنفرانس اوپك پيش بيني كردند و بلكه حتي يك تا يك و نيم دلار در هر بشكه افزايش يافت. علت آن، شعله‌ورشدن دوباره جنگ ايران و عراق و عصبي بودن بازار نفتي مي باشد. همچنين تهديد عراقي ها مبني بر بمباران بندر نفتي ايران [يعني] خارك، يكي ديگر از علل آن است. چون اين بندر با 300ميليون تن ظرفيت يكي از بزرگ ترين بنادر نفت جهان است. در اين مورد هيچ كس نگراني ندارد كه از دست رفتن نفت ايران و يا عراق توسط بقيه كشورهاي عضو اوپك جبران خواهد شد.»[۲۵] 417 امروز دو سرنشين يك كمپرسي جهادسازندگي را كه در روستاي "بشاره" از توابع ديوان‌دره مشغول كار بودند، عناصر حزب دمكرات كردستان ربودند.[۲۶] در تاكستان نيز يك تيم ترور سازمان مجاهدين‌خلق در جنايتي فجيع يكي از پاسداران سپاه را كه در مسجد "حسن جاني" اين شهر مشغول عبادت بود، سربريدند.[۲۷]
منابع و مآخذ روزشمار 1361/04/31
- ↑ سند شماره 58، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "عمليات رمضان"، گزارش راوي تيپ جوادالائمه(ع)، راوي: مهرداد خبازيان، 30/4/1361، ص1.
- ↑ سند شماره 49، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "عمليات رمضان"، گزارش قرارگاه فجر، راويان: مهرداد خبازيان و محمد گركاني، 30/4/1361، صص7و8.
- ↑ سند شماره 53، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "عمليات رمضان"، گزارش راوي تيپ 14 امام حسين(ع)، راوي: سيدمحمد اسحاقي، 30/4/1361، ص34.
- ↑ سند شماره 53، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "عمليات رمضان"، گزارش راوي تيپ 14 امام حسين(ع)، راوي: سيدمحمد اسحاقي، 30/4/1361، ص34.
- ↑ سند شماره 016377، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌‌اي اطلاعاتي شماره 65، از قرارگاه مركزي، اطلاعات عمليات، 31/4/1361، صص 3تا 7.
- ↑ سند شماره 107، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي قرارگاه فجر، عمليات رمضان، راوي: محمد گركاني، 30/4/1361، صص 98 تا 102؛ و: سند شماره 016410، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌‌أي اطلاعاتي شماره 122، قرارگاه عملياتي فتح (ركن 2)، 1/5/1361، ص1.
- ↑ سند شماره 016377، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌‌اي اطلاعاتي شماره 65، از قرارگاه مركزي، اطلاعات عمليات، 31/4/1361، صص 3تا 7.
- ↑ سند شماره 49، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: "عمليات رمضان"، گزارش قرارگاه فجر، راويان: مهرداد خبازيان و محمد گركاني، 30/4/1361، صص7و8.
- ↑ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، "راديوهاي بيگانه"، 1/5/1361، ص8، صداي امريكا، 31/4/1361، به نقل از لوس‌آنجلس‌تايمز.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 2/5/1361، ص2.
- ↑ پيشين، ص16، منامه ـ به نقل از خبرگزاري فرانسه.
- ↑ سند شماره 016454، مركز مطالعات و تحقيقات‌جنگ: گزارش نوبه‌‌اي شماره 127، 4/5/1361، ص12.
- ↑ پيشين.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 126، 2/5/1361، ص23، راديو مسقط، 1/5/1361، به نقل از مطبوعات كويت.
- ↑ روزنامه كيهان، 5/5/1361، ص20، به گزارش واحد مركزي خبر از پاريس، به نقل از روزنامه "الشرق‌الاوسط".
- ↑ مأخذ 9، صص9 و10، صداي امريكا، 31/4/1361، به‌نقل از معاون نخست وزير عراق در كنفرانس مطبوعاتي.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، گزارش هاي ويژه"، نشريه شماره 125، 1/5/1361، ص7، خبرگزاري جمهوري اسلامي، به نقل از خبرگزاري عراق از بغداد، 31/4/1361.
- ↑ پيشين، ص27، راديو قاهره، 31/4/1361، به نقل از خبرگزاري خليج، به نقل از معاون نخست وزير عراق.
- ↑ مأخذ 18، ص19، راديو بي. بي. سي.، 31/4/1361.
- ↑ مأخذ 18، صص12 ـ 11، بن خبرگزاري جمهوري اسلامي، 31/4/1361، به نقل از هفته نامه فرانسوي "نوول آبزرواتر"، چاپ فرانسه.
- ↑ پيشين.
- ↑ روزنامه كيهان، 3/5/13641، ص16، به نقل از خبرگزاري فرانسه.
- ↑ مأخذ 21، صص 15 ـ 16، واشنگتن ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 31/4/1361، به نقل از آسوشيتدپرس از بيروت.
- ↑ مأخذ 21، ص8، بن ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 31/4/1361، به نقل از روزنامه "هندلزبلات"، چاپ آلمان.
- ↑ مأخذ 21، ص9، بن ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 31/4/1361، به نقل از روزنامه آلماني "هندلزبلات"، چاپ آلمان.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 127، 3/5/1361، ص10، سنندج ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 2/5/1361.
- ↑ مأخذ 16، ص3. و: مأخذ 4، ص10.