1360.05.19
| روزشمار جنگ سال 1360 1360.05.19 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | نوزده مرداد |
| تاریخ شمسی | 1360.05.19 |
| تاریخ میلادی | 10 اوت 1981 |
| تاریخ قمری | 9 شوال 1401 |
گزارش- 262
1 ارتش عراق امروز به حریم هوایی شهرهای سردشت و خرم‌آباد تجاوز کرد و همچون روزهای گذشته، با سلاح‌های سنگین و دوربرد خود شهر آبادان را هدف قرار داد. شش هواپیمای نظامی ارتش عراق در چند نوبت، به حریم هوایی مناطق جنوب کشور و 2 فروند نیز به آسمان سردشت تجاوز کردند که با اجرای آتش پدافند زمین‌به‌هوا، حریم هوایی کشور را ترک کردند.[۱] همچنین 3 فروند از این هواپیماها در ساعت 18، به حریم هوایی خرم‌آباد وارد شدند که با واکنش به‌موقع پدافند هوایی استان لرستان، موفق به اجرای عملیات نشدند.[۲] 15 دقیقه بعد، هواپیماهای عراق بار دیگر در آسمان این شهر ظاهر شدند که با تعقیب 2 فروند جنگنده نیروی هوایی، آسمان منطقه را به‌سمت مرز ترک کردند.[۳] امروز شهر آبادان نیز به‌طور پراکنده زیر آتش گلوله سلاح‌های سنگین و دوربرد دشمن قرار داشت که براثر آن چند واحد مسکونی آسیب دید و یک ساختمان هم آتش گرفت. یک خودرو شخصی نیز در فلکه ابوالحسن طعمه حریق شد. علاوه‌برآن، قسمتی از تأسیسات نفتی پالایشگاه آبادان دچار حریق شد که مأموران آتش‌نشانی شهر توانستند آتش‌سوزی را مهار کنند.[۴] 2 در ادامه کمک‌های مالی، تسلیحاتی و... حامیان عراق به این کشور، امروز علاوه‌بر محموله‌های سوختی عربستان سعودی، چند کاروان حامل تسلیحات نظامی ازطریق بنادر کویت رهسپار عراق شد. امروز 40 قبضه ضدهوایی که با 40 تریلر حمل می‌شد، پس از تخلیه در بندر شعیبه کویت رهسپار عراق شد.[۵] رکن2 ستاد مشترک جمهوری اسلامی روز جمعه (16/5/1360)، در گزارشی به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اعلام کرده بود که یک کشتی به نام Sigle - Line حامل 400 قبضه سلاح ضدهوایی، وارد کویت شده و قرار است محموله آن ازطریق کویت به عراق حمل شود.[۶] 40 قبضه از محموله این کشتی امروز به عراق فرستاده شد. در بندر عبدالله نزدیک بندر شعیبه نیز 5 کشتی لنگر انداختند. نظامیان عراق که همگی لباس نظامی عراق به تن داشتند، این تسلیحات را تخلیه کردند. نیروهای امنیتی کویت نیز هنگام تخلیه کشتی‌ها و حرکتشان به‌سوی عراق آنها را همراهی کردند. علاوه‌براین، هر شب یک محموله سوخت شامل بنزین و نفت (حدود 150 تانکر) از عربستان سعودی ازطریق مرز عبدلی، به عراق منتقل می‌شود. در کامیون‌های باری اسلحه‌های گوناگون دیده شده است.[۷] 3 شورای‌عالی دفاع به ریاست رئیس‌جمهور و با حضور اعضا* تشکیل جلسه داد. در این جلسه، آخرین تحولات جبهه‌های جنگ و طرح‌های عملیاتی مورد نظر فرماندهان نظامی بررسی شد. سرتیپ فلاحی جانشین رئیس ستاد مشترک ارتش نیز از حمله شب گذشته نیروهای عراقی در جبهه دارخوین، که به شکست آنان انجامید، گزارشی ارائه کرد. در پایان جلسه، محمدعلی رجایی رئیس‌جمهور، درمورد دلایل حمله نیروهای عراقی گفت: «علت حمله عراق به جبهه‌های دارخوین این بود که ارتش عراق در جبهه‌های مختلف مبتلا به یک عدم تحرک شده است و به‌طوری‌که از اسرای عراقی معلوم شد، این حرکت به‌خاطر یک تجدید روحیه میان نظامیان عراق بوده است که خوشبختانه با هوشیاری برادران ما، وضعیت نیروهای عراقی پس از حمله بدتر شد و در این حمله نیز ارتش عراق تلفات قابل‌ملاحظه‌ای داشت و همچنین تعدادی از آنها اسیر شدند و به ادوات جنگی آنان خساراتی وارد شد»[۸] 4 سید مجتبی هاشمی فرمانده عملیاتی نیروهای فداییان اسلام، آخرین تحولات و رخدادهای نظامی در جبهه‌های آبادان و نقش نیروهای فداییان اسلام** در وقایع این جبهه را تشریح کرد. وی با اشاره به این نکته که نیروهای فداییان اسلام در جاده آبادان - ماهشهر، در محوطه‌ای به نام میدان ولایت فقیه (میدان تیر) حضور دارند، گفت: «عراق 8 ماه از این میدان - که مساحت زیادی دارد - برتری خود را به‌دلیل تسلط بر جاده‌های تدارکاتی و شهر آبادان بر ما تحمیل می‌کرد که با اجرای عملیات و عقب‌نشینی عراق (در عملیات تپه‌های مدن)، نیروهای خودی در منطقه میدان تیر آبادان* در کنار نیروهای ارتش، سپاه و بسیج و در فاصله 200 متری نیروهای عراقی حضور دارند.» فرمانده عملیات نیروهای فداییان اسلام درمورد ابتکارهای نیروهای خودی برای متوقف‌کردن دشمن در مدت 8 ماه حضور نیروهای عراقی در این منطقه قبل از فتح این میدان، اظهار کرد: «ما برای اینکه از خطر میدان‌های مین دشمن محفوظ بمانیم، دستگاهی شبیه "پل غلطان" ساختیم که 30 متر طول داشت و با این وسیله از فاصله 30 متری، مین‌های آنها را که برای ما کار گذشته بودند، منفجر می‌کردیم.»[۹] 5 نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران کشتی تجاری دانمارکی با نام "ال.سی.کت." را که برای چند کشور خلیج‌فارس؛ ازجمله عراق، محموله‌های نظامی حمل می‌کرد، در خلیج‌فارس متوقف و سپس آن را برای تخلیه مهمات؛ ازجمله 177 تن دینامیت که به عراق تعلق داشت؛ به بندرعباس هدایت کرد.[۱۰] کاپیتان این کشتی - که در 5/8 مایلی سواحل ایران ردیابی شد - درباره محموله کشتی گفت که کشتی حامل کالای جنگی به مقصد عراق ازطریق یکی از بنادر کویت است. در بارنامه نیز به‌صراحت ذکر شده که این کشتی حامل کالای جنگی به مقصد عراق ازطریق بنادر کویت است. سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرد: این کشتی که حامل اسلحه و دینامیت برای کویت و امارات متحده عربی و مواد منفجره برای عراق است، پس از تخلیه کالاهای نظامی عراق می‌تواند در مسیرهای دیگر به راهش ادامه دهد.[۱۱] پس از این اقدام، وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران با انتشار اطلاعیه‌ای ضمن دادن توضیحاتی درباره چگونگی توقیف این کشتی دانمارکی، به دولت‌هایی که از تسهیلات بندری و ترانزیتی‌شان برای ارسال کالاهای جنگی به مقصد عراق استفاده می‌کنند، اخطار داد. متن اطلاعیه وزارت امور خارجه به این شرح است: «جمهوری اسلامی ایران همچنان که قبلاً اعلام شده است، اعلام می‌دارد امنیت کشتیرانی در تنگه هرمز را با قدرت کامل تأمین می‌کند، ولی به دولت مزدور عراق و به هیچ دولت دیگری اجازه نمی‌دهد که از این حسن‌نیت دولت جمهوری اسلامی ایران سوءاستفاده کرده و در شرایط جنگی از منطقه جنگی، کالای جنگی به مقصد عراق حمل کند و به دولت‌هایی که تسهیلات بندری و ترانزیتی خود را جهت ارسال کمک و کالای جنگی دراختیار رژیم جنایتکار عراق قرار می‌دهند، اخطار می‌کند، درصورتی‌که این‌گونه حوادث و کمک‌رسانی‌ها به دولت کافر عراق تکرار شود، قاطعانه اقدام خواهد شد.»*[۱۲] 6 افراد ضدانقلاب یک پاسدار را در مهاباد به شهادت رساندند و یک کتاب‌فروشی وابسته به سپاه پاسداران را در این شهر به آتش کشیدند. امروز همچنین 2 نفر افراد کومه‌له در شهر سنندج، تسلیم نیروهای خودی شدند. ساعت 13 امروز، محمد خواجه‌راوری از نیروهای سپاه پاسداران مهاباد، در میدان گوزن‌های این شهر هدف سوءقصد چند نفر از افراد وابسته به گروه‌های مسلح قرار گرفت و به شهادت رسید.[۱۳] یک ساعت بعد، بمبی در کتاب‌فروشی بعثت وابسته به سپاه پاسداران این شهر منفجر شد و ساختمان کتابخانه را ویران کرد. در این حادثه یک عابر نیز مجروح شد. سپاه پاسداران مهاباد اعلام کرد احتمالاً عناصر حزب دمکرات مسئول این حادثه هستند.[۱۴] در سنندج نیز 2 نفر از افراد وابسته به کومه‌له با مراجعه به مقر پیشمرگان مسلمان کرد، ضمن ابراز ندامت، یک ژ3، یک نارنجک و 4 خشاب فشنگ تحویل دادند.[۱۵] 7 امروز در شهرهای قائم‌شهر و بابل، 3 نفر؛ ازجمله 2 پاسدار بهدست عناصر وابسته به گروه‌های غیرقانونی شهید و 7 تن مجروح شدند. یکی از مهاجمان در درگیری با نیروهای سپاه کشته و یک نفر از آنان نیز با تلاش مردم دستگیر شد. سرنشینان یک اتومبیل پیکان در جاده شیرگاه قائم‌شهر استان مازندران، با مسلسل به‌سوی یک خودرو سپاه تیراندازی کردند. در این حادثه، 2 پاسدار به نام‌های آیت‌الله ضیایی و رحیم عظیمی به شهادت رسیدند و یک سپاهی دیگر مجروح شد.[۱۶] مهاجمان نیم‌ساعت بعد از این حادثه، با ورود به شهر در مقابل ساختمان فرمانداری قائم‌شهر، به‌سمت مردم که برای انجام‌دادن امور جاری‌شان در این مکان حضور داشتند، تیراندازی کردند که 5 نفر دیگر؛ ازجمله یک پاسدار به نام محمد نبی‌پور* مجروح شدند و به بیمارستان‌های هلال‌احمر و ولی‌عصر(عج) قائم‌شهر انتقال یافتند. درپی وقوع این دو حادثه، نیروهای گشت سپاه و کمیته با جست‌وجو در شهر، اتومبیل مهاجمان را شناسایی کردند و با آنان درگیر شدند. در تیراندازی طرفین، یک نفر از مهاجمان کشته شد، اما بقیه آنان گریختند.[۱۷] امروز همچنین یکی از اهالی روستای گناب شهرستان بابل که برای انجام‌دادن کارهای روزانه‌اش به بابل آمده بود، در خیابان طالقانی این شهر بهدست یکی از افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به شهادت رسید. مهاجم قصد سرقت موتورسیکلت این شخص را داشت که با واکنش و مقاومت وی مواجه شد و درنتیجه با شلیک 3 گلوله به سر و سینه‌اش، او را به شهادت رساند و موتورسیکلت را تصاحب کرد، اما نتوانست آن را روشن کند. مردم با صدای تیراندازی متوجه موضوع شده، به‌سمت مهاجم حمله کردند که با تیراندازی او مواجه شدند. دراین‌میان، یک زن رهگذر مورد اصابت گلوله قرار گرفت و به‌شدت مجروح شد. باوجود تیراندازی‌های این شخص، مردم که شاهد به‌شهادت‌رسیدن صاحب موتور و مجروح‌شدن این زن بودند، با هجوم به‌طرف فرد مهاجم، وی را دستگیر کردند و تحویل نیروهای سپاه پاسداران دادند.** از این فرد یک قبضه اسلحه کلت کالیبر 45 و 15 فشنگ به دست آمد.[۱۸] 8 در جریان 2 ترور در مشهد یک نفر شهید و 3 نفر مجروح شدند. در حمله اعضای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به ساختمان بنیاد شهید این شهر نیز خساراتی به بار آمد و در حادثه مشابهی در قائن، بمب دست‌ساز قبل از پرتاب در دست عامل ترور منفجر و موجب کشته‌شدن وی شد. در مشهد، دو موتورسوار مسلح در خیابان خاکی این شهر با تیراندازی به‌سوی یک پیرمرد به نام درویش مرادی وی را به شهادت رساندند و خود متواری شدند. این پیرمرد رامهرمزی برای عیادت فرزندش که در جبهه مجروح شده و در بیمارستان 10 دی مشهد بستری است، به این شهر آمده بود. در این حادثه، 2 نفر از همراهان این فرد که یکی از آنان عضو سپاه پاسداران رامهرمز بود نیز مجروح شدند.[۱۹] در حادثه دیگری در همین شهر، دو موتورسوار مسلح در خیابان آبکوه، به‌سوی یک پاسدار تیراندازی کردند که تیرها به وی اصابت نکرد، اما زن عابر براثر اصابت تیر از ناحیه پا مجروح شد. مهاجمان با حمایت سرنشینان مسلح یک اتومبیل پیکان که به‌سوی مردم تیراندازی می‌کردند، از فرصت استفاده کردند و متواری شدند.[۲۰] همچنین افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق به ساختمان بنیاد شهید مشهد حمله کردند و خسارت‌هایی به آن وارد آوردند.[۲۱] در قائن نیز یکی از افراد وابسته به سازمان که قصد داشت یک بمب دست‌ساز را به منزل یکی از روحانیون این شهر پرتاب کند به‌دلیل انفجار بمب در دستش کشته شد. براثر انفجار، چند شیشه خانه شکست. این فرد در ساعت 2:45 بامداد، از دیوار منزل این روحانی بالا رفته بود که بمب بزرگ قبل از پرتاب در دستش منفجر شد و جسدش از بالای دیوار به پایین افتاد. 2 بمب دست‌ساز دیگر که همراه این فرد بود، در محل حادثه پیدا شد.[۲۲] 9 در سوءقصدهای امروز گروه‌های ضدانقلاب در تهران، یک کارمند و یک کودک شهید و 4 نفر مجروح شدند و در 4 مورد تیراندازی و پرتاب بمب آتش‌زا، 2 مغازه به آتش کشیده شد و تلاش برای آتش‌زدن یک پمپ بنزین و حمله به ساختمان کمیته ناکام ماند. فردی به نام مرتضی سعیدی، که عضو انجمن اسلامی بانک ملی شعبه بازار بود، هنگام رفتن به محل کار خود در ایستگاه اتوبوس در خیابان خاور شمالی، هدف سوءقصد 3 مهاجم موتورسوار قرار گرفت و براثر اصابت گلوله به سرش به شهادت رسید.[۲۳] افراد مسلح گروه‌های ضدانقلاب در خیابان جلال آل‌احمد، به 3 رهگذر - که 2 نفر از آنان دانشجو و دیگری کارگر بود - شلیک کردند که در این حادثه هر 3 نفر آنان مجروح شدند. یک تیر نیز به یک کودک خردسال اصابت کرد که سبب شهادت وی شد. مرکز خبری سپاه پاسداران اعلام کرد که این 3 رهگذر شلوار زیتونی‌رنگ به تن داشتند و مهاجمان به تصور اینکه آنان پاسدار هستند، به‌سوی آنان شلیک کردند.[۲۴] در میدان هفت‌تیر نیز افرادی با پرتاب بمب آتش‌زا نماینده روزنامه کیهان در شمال‌غرب تهران را که درحال خروج از کیوسک تلفن بود، مجروح کردند و متواری شدند. در این حادثه، این فرد از چند ناحیه دچار سوختگی شد و کسبه محل وی را به بیمارستان سوانح و سوختگی ونک منتقل کردند. موتورسیکلت او نیز به‌طور کامل سوخت.[۲۵] در حادثه دیگری، مغازه یک پاسدار افتخاری کمیته در خیابان شهید بهشتی بهدست افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) به آتش کشیده شد و اموال درون مغازه سوخت. این فرد قبلاً چند بار ازطرف افراد وابسته به سازمان تهدید شده بود.[۲۶] یک مغازه مبل‌فروشی در خیابان سهروردی هم بهدست یک موتورسوار وابسته به گروه‌های غیرقانونی با پرتاب بمب آتش‌زا به آتش کشیده شد.[۲۷] همچنین یک موتورسوار قصد آتش‌زدن پمپ بنزینی را داشت که متصدی جایگاه، مأموران کمیته را مطلع کرد، اما این فرد که متوجه این اقدام متصدی شده بود، با به‌جاگذاشتن یک ژ3 از محل گریخت.[۲۸] در اقدامی دیگر، افراد مسلح 3 بار به ساختمان کمیته انقلاب اسلامی در محله قنات‌کوثر در شمال‌شرقی تهران، حمله کردند که هر سه بار، با تیراندازی متقابل پاسداران حاضر در ساختمان متواری شدند.[۲۹] 10 در اقدامات امروز گروه‌های ضدانقلاب یک پاسدار در شیراز ترور و مجروح شد و در پرتاب نارنجک و انواع بمب به منازل، محل کسب مردم و ساختمان برخی نهادها در چند شهر، 5 نفر مجروح شدند و خسارات فراوانی به بار آمد. در شیراز، یکی از اعضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هنگام عبور از خیابان در تیراندازی دو موتورسوار مسلح به کلت کالیبر 45 از ناحیه دست مجروح شد. مهاجمان نیز از محل حادثه گریختند.[۳۰] در ایلام، یکی از افراد وابسته به گروه‌های مسلح یک نارنجک جنگی به منزل مسئول بنیاد شهید این شهر پرتاب کرد که براثر انفجار آن، همسر و 2 فرزند وی زخمی شدند و خساراتی نیز به منزل وارد شد. استانداری ایلام با صدور اطلاعیه‌ای سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را مسئول این حادثه اعلام کرد.[۳۱] در اقدامی دیگر، یک بمب دست‌ساز که به یک کپسول کوچک گاز وصل شده بود، به داخل یک کتاب‌فروشی در تربت جام پرتاب شد که خساراتی به بار آورد.[۳۲] در تایباد هم فروشگاه پارچه‌فروشی یکی از افراد طرف‌دار انقلاب بهدست افراد وابسته به گروه‌های مسلح به آتش کشیده شد و مقدار زیادی از پارچه‌های آن سوخت.[۳۳] یک بمب دست‌ساز نیز به منزل یکی از افراد متعهد شهر اراک پرتاب شد که با انفجار آن، شیشه‌های قسمتی از ساختمان شکست، اما به کسی آسیب نرسید.[۳۴] افراد وابسته به گروه‌های مسلح معارض یک بمب دست‌ساز هم به ساختمان مجاور ستاد مبارزه با مواد مخدر سپاه پاسداران ارومیه پرتاب کردند که براثر انفجار آن، یک مرد و یک زن رهگذر به‌طور سطحی مجروح شدند. به یک خودرو نیز که در نزدیکی محل انفجار پارک بود، خساراتی وارد شد. استانداری آذربایجان‌غربی اعلام کرد: هدف مهاجمان آسیب‌رساندن به افراد سپاه در داخل این ستاد بود که به‌دلیل بی‌دقتی، بمب به هدف اصابت نکرد.[۳۵] در خرم‌آباد، دو موتورسوار، یک نارنجک جنگی به دفتر جهاد سازندگی پرتاب کردند که خساراتی به‌همراه داشت، اما به کسی آسیب نرسید.[۳۶] هواداران سازمان مجاهدین خلق ساعت 2:30 بامداد، به ساختمان انجمن اسلامی شهید مطهری شهرستان صومعه‌سرا حمله کردند. مهاجمان ابتدا یک بمب آتش‌زا و سپس یک نارنجک به‌درون ساختمان انجمن اسلامی پرتاب کردند که با انفجار آن قسمتی از شیشه‌های ساختمان انجمن اسلامی و ساختمان‌های اطراف شکست، اما کسی آسیب ندید.[۳۷] در بوشهر نیز سرنشینان مسلح یک اتومبیل پیکان درحال حرکت، به‌طرف نگهبان ساختمان رادیو تلویزیون این شهر تیراندازی کردند و متواری شدند. در این حادثه به کسی آسیب نرسید.[۳۸] 11 شماری از افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و چریک‌های فدایی خلق (اقلیت)، پیکار و گروه طوفان در بجنورد، تهران و قزوین دستگیر شدند. سپاه پاسداران شهرستان بجنورد اعلام کرد: بیش از نیمی از اعضا و هواداران سازمان مجاهدین خلق و چریک‌های فدایی خلق (اقلیت) و گروه کمونیستی طوفان در این شهرستان دستگیر شدند. از این افراد تعدادی سلاح کمری، نارنجک جنگی، سلاح سرد، مواد منفجره و اسناد مهم سازمانی و... به دست آمد.[۳۹] در تهران نیز یکی از عناصر فعال سازمان مجاهدین خلق - که کارمند پخش شرکت نفت بود - پس از شناسایی قبلی، در یک عملیات تعقیب‌وگریز دستگیر شد.[۴۰] در عملیات دیگری، یک خانه تیمی گروه پیکار با تلاش نیروهای سپاه پاسداران قزوین کشف شد و 7 نفر از اعضای این گروه دستگیر شدند. یک نفر از افراد حاضر در این خانه که مقاومت کرده بود، زخمی شد.[۴۱] 12 شورای تأمین استان مازندران با حضور استاندار و چند تن از مسئولان امنیتی و سیاسی استان تشکیل جلسه داد. در این جلسه به‌منظور مقابله با ترورهای کور افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) تصمیماتی اتخاذ شد. از آنجا که بیشترین ترورها و انفجارها در شهرهای این استان و سایر استان‌های کشور توسط تیم‌های موتورسوار انجام شده است، اصلی‌ترین تصمیمات به کنترل ترددها در سطح شهر مربوط می‌شود.* براساس گزارش خبرگزاری پارس مهم‌ترین تصمیمات جلسه به این شرح بود: «1. شهربانی و کمیته موظف‌اند [به‌طور] هماهنگ و شبانه‌روزی در سطح شهرهای استان به گشت‌زنی بپردازند. 2. حرکت موتورسیکلت‌های معمولی به‌صورت دوترکه در محدوده شهرها از تاریخ پخش این اطلاعیه مطلقاً ممنوع اعلام می‌گردد. متخلفین به‌وسیله مأمورین راهنمایی و انتظامی متوقف و به دادگاه انقلاب معرفی خواهند شد. 3. عبورومرور موتورسیکلت‌های چهارسیلندر از تاریخ پخش این اطلاعیه تا اطلاع ثانوی مطلقاً ممنوع اعلام می‌گردد و با متخلفین مطابق بند 2 برخورد خواهد شد. 4. مالکین موتورسیکلت‌هایی که فاقد شماره هستند، موظف‌اند ظرف یک هفته از تاریخ پخش این اطلاعیه اقدام به شماره‌گذاری بنمایند، در غیر این صورت، بعد از پایان مهلت مقرر از حرکت این‌گونه موتورسیکلت‌ها جداً جلوگیری به عمل خواهد آمد. 5. مأمورین شهربانی موظف‌اند در انجام وظیفه قاطع‌تر و مسئولانه‌تر برخورد نمایند. 6. تدابیر امنیتی دیگر نیز اتخاذ شد که به‌دلیل مسائل امنیتی اعلام نمی‌گردد. ضمناً از امت همیشه بیدار همچنان انتظار دارد که با حضور در صحنه، کلیه اطلاعات مشهود را به نهادهای انتظامی اطلاع دهند.»[۴۲] 13 اعضای انجمن اسلامی دانشجویان ایرانی در اروپا و اعضای انجمن اسلامی شرکت واحد اتوبوس‌رانی تهران و حومه امروز، با امام خمینی دیدار کردند. در این دیدار، امام خمینی در سخنانی ابتدا به مقایسه انقلاب اسلامی با سایر انقلاب‌های کوچک در تاریخ گذشته ایران و انقلاب‌های دیگر دنیا پرداختند و انقلاب ایران را ازنظر خسارت‌هایی که در مقابل دستاوردهای آن پرداخته است، پرثمرترین آنها دانستند. ایشان در بخشی از سخنانشان گفتند: «... شما تاریخ انقلاب مشروطه را بخوانید و ببینید در انقلاب مشروطه چه بساطی بوده است، چه آن وقتی‌که انقلاب شد و مشروطه را به پا کرد؛ بااینکه انقلاب تغییر رژیم سلطنتی نبود، فقط این بود که سلطنت استبدادی یک قدری محدود بشود و روی قوانین مشروطه باشد. شما توجه کنید که در آذربایجان، در تهران، در شمال، چقدر جنایات واقع شد و چقدر کشتار از مردم صالح و از مردم دیگر واقع شد. اگر مطالعه کنید در انقلاباتی که در دنیا واقع می‌شود یا در انقلابات کوچکی که در ایران واقع شده است، قبل از این انقلاب بزرگ، خواهید دید که این انقلاب از تمام انقلاب‌هایی که در طول تاریخ واقع شده است، یک انقلاب آرام بوده است و یک انقلابی بوده است که ثمراتش زیاد و چشمگیر و ضایعاتش نسبت به ثمراتش کم. شما حجم کارهایی که در این چند سال کردید درست توجه ندارید که شما چه کردید. آنهایی که می‌روند خارج و مسائل را در خارج بررسی می‌کنند و مسلمان‌هایی که در خارج هستند یا مستضعفانی که در خارج کشور شما هستند، آنها می‌دانند که در ایران چه شده است و عمق این انقلاب چه اندازه است.» امام خمینی در بررسی و تحلیل مشکلات انقلاب اسلامی ایران به اقدامات خرابکارانه گروه‌های سیاسی مسلح معارض؛ به‌ویژه سازمان مجاهدین خلق (منافقین) در داخل کشور و مصاحبه‌های رهبران آنها برای خلل واردکردن در اراده مردم اشاره کرده و فرمودند: «... شما خیال نکنید که حالا این عده بچه‌های بیچاره‌ای که بازی خورده‌اند از این بزرگ‌ترهایی که از اول آمده بودند و می‌خواستند که در این ملت و در این مملکت حکومت کنند و چون این مملکت اسلامی بود، حکومتش را بهدست کسانی که به اسلام اعتقاد ندارند، نمی‌شد بدهند، حالا یک شلوغ‌کاری‌هایی کرده‌اند و یکی‌یکی هم فرار کرده‌اند و در بیرون ایران دارند زندگی می‌کنند. البته، صحبت‌ها زیاد است که ما چه خواهیم کرد و چه خواهیم کرد. در داخل که بودند هیچ غلطی نتوانستند بکنند، حالا که رفته‌اند خارج می‌گویند ما از آنجا چه می‌کنیم. شما گمان نکنید که اینها در آنجا حتی خودشان با خودشان خوب باشند، خود اینها باهم در آنجا دشمن هستند. اشخاص منافق و اشخاص کافر نمی‌توانند باهم یک وجهه‌ای داشته باشند، اتحادی داشته باشند که یک کاری انجام بدهند. تمام کارهایشان این است که مصاحبه می‌کنند و صحبت می‌کنند و فحش به هم می‌دهند یا به ماها فحش می‌دهند یا خودشان به هم فحش می‌دهند. یک دسته ورشکسته‌ای که در اینجا یا با لباس مبدل یا با لباس زنانه فرار کرده‌اند،* حالا در آنجا نشسته‌اند و می‌خواهند مملکت ایران را زمامداری کنند و می‌گویند که همه ایران با ما هستند. خوب، اگر همه ایران با شما هستند پس کجا رفتید؟ ... مسئله این است که از باب اینکه ما انقلابات را درست ندیدیم، خیال می‌کنیم که چهارتا ترقه وقتی‌که در تهران - فرض کنید که - یا چهارتا بمب در تهران منفجر شد، یک چیزی شده است. نخیر، اینها چیزی نیست، هر بچه دوازده ساله‌ای می‌تواند که یک چیزی از اینها را ببرد توی جمعیتی بگذارد و فرار کند. یک مسئله‌ای نیست اینکه ما بنشینیم راجع به این مسئله [فکر بکنیم که] چه بکنیم. البته، از باب اینکه یک دست اشخاص غافل، جوان‌هایی که ما همیشه میل داشتیم که اینها در راه کشور خودشان، در راه اسلام خدمت بکنند، اینها بازی‌شان داده‌اند و مشغولشان کرده‌اند به یک کارهای بچگانه‌ای که در یک جا می‌کنند و مسلمانی را می‌کشند، یک بچه‌ای را می‌کشند، یک پیرزنی را می‌کشند، اینها البته باید بهدست خود ملت جلوگیری از او بشود. ملت نباید بنشیند که دولت همه کارها را انجام دهد.» ایشان در ادامه به بخش‌هایی از صحبت‌های بنی‌صدر و رجوی درمورد همراهی مردم با آنان و بازگشت به کشور و دردست‌گرفتن حکومت اشاره کردند و ضمن اظهار تأسف برای هواداران فریب‌خورده آنان گفتند: «من متأثرم برای این عده جوانی که از این اشخاص منحرف، بازی خورده‌اند. درِ توبه باز است. اسلام، خدای تبارک و تعالی، درِ توبه را باز کرده است برای همه. الآن هم اگر همه اینها که در خارج رفتند و می‌خواهند حکومت ایران را به‌هم بزنند، همه اینها توبه کنند و برگردند به مملکت خودشان و واقعاً بخواهند که خدمت کنند به مملکت خودشان، خوب برگردند، بیایند خدمت کنند، کسی کارشان ندارد. اینها بیخود رفتند بیرون و هیاهو می‌کنند و خودشان هم می‌دانند کاری ازشان نمی‌آید، لکن با سیلی صورت خودشان را سرخ کرده‌اند. خوب، کسی که می‌خواهد از اینجا برود، از توی توالت بیرون می‌آید و - عرض می‌کنم که - با چه می‌خواهد برود؟ این حالا حکومت ایران را می‌خواهد بگیرد و همه ملت با او همراه‌اند؟ فقط یک دهم هستند که در ایران با اسلام موافق‌اند واِلا همه اینها با حکومت اسلامی مخالف! خوب، اینها یک چیزی نیست، بچه‌بازی، حرف‌های بچه‌بازی است که مع‌الأسف، اشخاصی که خوب بود خدمت بکنند و به این کشور می‌توانستند خدمت بکنند، به دام افتادند و این‌طور حیثیت خودشان را از بین بردند و زحمت‌هایی هم اگر سابقاً کشیدند، به‌کلی قلم سرخ رویش کشیدند و این ترقه‌بازی‌هایی که در ایران می‌شود، البته به ما یک صدماتی وارد می‌شود، اما این یک قدرتی نیست، این‌طور نیست که یک قدرتی باشد که قدرتی در دست آنها هست و دارند ترقه می‌اندازند، بمب را قایم کنند. این هر بچه‌ای می‌تواند این کار را بکند، هر دزدی می‌تواند برود یک جایی یک بمب بگذارد منفجر بکند. این یک مسئله و قدرتمندی نیست در کار، این عجز و بیچارگی و بدبختی و انحراف است.» امام خمینی در بخش دیگری از سخنانشان وضعیت جوانان کشور را در جبهه‌های جنگ با افراد فریب‌خورده مقایسه کردند و گفتند: «... ملت ما اتکا به خدا دارد، در جبهه، جنگ می‌کند. ملت ما اتکا به خدا دارد، در جبهه، جنگ می‌کند و نماز شب می‌خواند و - عرض می‌کنم که - با دشمن اسلام مبارزه می‌کند، اگر آنجا شهید بشود، آن اجرش با خدای تبارک و تعالی است و پیش خدا آبرومند است، پیش خلق هم آبرومند است، اما شمایی که در خارج یک دسته نشستند و شما بیچاره‌ها را وادار می‌کنند به اینکه بروید و مردم را بکشید و ترقه بگذارید فلان‌جا چه بشود، بمب بگذارید کجا چه بشود، انفجار ایجاد بکنید، خوب شما اتکایتان به کی است؟ فردا این سران که هستند ازقبیل بختیار و امثال بختیار، برای شما یک کاری انجام می‌دهند؟! شما اگر از بین رفتید، اگر شما کشته شدید، فردا بختیار برای شما یک کاری انجام می‌دهد یا رجوی انجام می‌دهد یا دیگران؟! ما می‌گوییم خدا، شما می‌گویید چی؟ اگر شما هم می‌گویید خدا، خوب با ما همراهید، بسم‌الله، بیایید خدمت کنید به این مملکتتان.» رهبر انقلاب همچنین توجه ویژه مردم به شناسایی خانه‌های تیمی گروه‌های ضدانقلاب و همکاری با نیروهای دولتی برای مقابله با توطئه این گروه‌ها را وظیفه و تکلیف شرعی دانستند و فرمودند: «... من به‌حسب تکلیف شرعی به همة ملت عرض می‌کنم که هر منزلی، این دو سه‌تا منزلی که در اطراف خانة خودش است، نظر بکند ببیند چه‌جور می‌گذرد در سرتاسر ملت. وقتی مملکت مال خود شما هست و دارند برضد مملکت شما عمل می‌کنند، خودتان باید این مسائل را حل بکنید، ننشینید که دولت بکند. دولت همچون قدرتی الآن ندارد که همه در سرتاسر کشور - عرض می‌کنم - اطلاعات داشته باشد. خوب، شما باید جمعیت اطلاعاتی و گروه اطلاعاتی باشید خوب، هر انسانی می‌تواند که بفهمد این منزل همسایه، کی‌ها هستند، چه می‌کنند، آن منزل آن‌طرفی‌اش هم چه می‌کند. این دو سه‌تا منزلی که اطراف است، شما آن را تحت نظر بگیرید، شما هم او را تحت نظر بگیرید. اگر ده روز، بیست روز، یک ماه این کار بشود که همة مردم توجه به این کار داشته باشند که این همسایة من چه می‌کند، تو خانة همسایة من کی رفت‌وآمد می‌کند، پیدا کردن یک ردپایی از این منافقین و منحرفین فوراً اطلاع بدهند به آن کمیتة نزدیک، به آن کلانتری نزدیک، اطلاع بدهند که یک همچون قصه‌ای در آن منزل‌هاست، اگر این‌طور بشود زود حل می‌شود. ... این دختر بیچاره را نگذارید که در دام اینها بیفتد، این پسر بیچاره را نگذارند که در دام اینها بیفتد، خودشان آنها را نصحیت کنند و اگر نصیحت‌پذیر نیستند، معرفی کنند. یک تکلیف شرعی است، کسی که می‌خواهد یک مسلمان را بکشد، شما باید قبل از اینکه او بکشد، معرفی‌اش کنید و اگر نکنید شما شریکید در این جرم. اگر این مطلبی که من عرض می‌کنم و این یک تکلیف شرعی الهی است که خود مردم سرتاسر کشور، خود مردم که در هرجا هستند نظر کنند ببینند در این همسایگی با آن همسایه، آن همسایه چه می‌گذرد، کی رفت‌وآمد می‌کند، رفت‌وآمدهای مشکوک است، رفت‌وآمدهای عادی است؟ رفت‌وآمدهای مشکوک را [زیر] نظر بگیرند و بعد اطلاع بدهند. اگر یک مدت کوتاهی این کار بشود این عدة کمی که مشغول این فساد هستند [شناسایی می‌شوند]. ... با مشت خالی، انقلاب واقع شد. حالا هم همین‌طور است، همان انقلاب‌ها شما هستید و همین شما هستید که در صحنه حاضرید و همین شما هستید که باید با دولت همکاری بکنید. دولت تنها نمی‌تواند که این جنگ را اداره کند. شما ملتید که در صحنه حاضرید و همین شما هستید که باید با دولت همکاری بکنید. دولت تنها نمی‌تواند که این جنگ را اداره کند. شما ملت هستید که می‌توانید دنبال او باشید و از پشت جبهه‌ها کمک کنید و باید بکنید. کشور خودتان است، کشور اسلامی است.»[۴۳] 14 درپی تصمیم دولت ایران برای اخراج سفیر فرانسه از ایران و دستور دولت فرانسه مبنی‌بر بازگشت فرانسویان مقیم تهران به کشورشان، ظهر امروز، 57 نفر از آنان تهران را به مقصد فرانسه ترک کردند. دلیل تأخیر چندروزه در صدور اجازه خروج این افراد، رسیدگی به پرونده‌های مالی آنان بود که پس از بررسی‌های انجام‌شده از خروج 3 فرانسوی جلوگیری شد. رادیو کلن صدای آلمان، در گزارشی اعلام کرد که 2 نفر از اتباع فرانسه که قصد داشتند دیروز ایران را ترک کنند، از مقامات ایرانی اجازه خروج دریافت نکرده‌اند. به یکی از آنان که بازرگان می‌باشد، گفته شده است که تا تعیین نتیجه تحقیقات مالی درباره وی بایستی در تهران بماند. شخص دیگر خانمی است که همسرش فرانسوی می‌باشد، اما برگه خروج از ایران را ندارد.[۴۴] رضا علوی طباطبایی سخنگوی وزارت امور خارجه، درمورد خروج عده دیگری از این افراد از ایران، گفت: «دولت جمهوری اسلامی ایران اقامت سفیر فرانسه را تمدید کرد تا وی بتواند مقدمات رفتن آن عده از فرانسویانی که قصد بازگشت به کشورشان را دارند، بدهد. ضمناً تعدادی دیگر از اعضای این سفارت روز چهارشنبه به‌همراه سفیر فرانسه، تهران را ترک خواهند کرد وجمعاً حدود 60 نفر در سفارت باقی خواهند ماند.»[۴۵] از سوی دیگر، این افراد با استقبال مقامات فرانسوی؛ ازجمله وزیر امور خارجه این کشور مواجه شدند.[۴۶] خبرگزاری فرانسه درباره مذاکرات احتمالی برای سهولت خروج این افراد از ایران اعلام کرد که پل دپی فرستاده ویژه میتران به تهران، اذعان کرده است که برای گفت‌وگوی درباره بازگشت فرانسویان مقیم ایران به کشورشان هیچ‌گونه گفت‌وگوی محرمانه‌ای صورت نگرفته است. وی تأکید کرده که تأخیر پنج‌روزه به‌دلیل انجام تشریفات خروجی از ایران بوده است.[۴۷] برخی محافل سیاسی و تبلیغاتی غرب کوشیدند تا اقدام دولت فرانسه در خارج‌کردن اتباعش از ایران را ترس از تکرار حادثه‌ای مشابه آنچه در سفارت امریکا در تهران رخ داد، جلوه دهند، اما اظهارنظر فرانسویان خلاف آن را نشان داد. خبرگزاری فرانسه دراین‌باره گزارش داد: «اتباع فرانسوی که ایران را ترک کردند، اظهار داشتند هیچ‌گونه مشکلی با مقامات ایرانی نداشتند. یک زن فرانسوی از این میان اظهار داشت:"ما هیچ‌گاه مورد کوچکترین خشونت و یا کوچکترین استهزایی قرار نگرفتیم و ایرانیان تسهیلاتی جهت عزیمت ما فراهم نمودند."یک تکنیسین فرانسوی اظهار داشت: " این ماجرا بسیار بزرگ جلوه داده شده است." وی افزود:"ما مدت زیادی در فرانسه نخواهیم بود و به‌زودی به تهران بازمی‌گردیم." وی همچنین اظهار داشت:"درهرصورت، من نمی‌فهمم که چرا دولت ما این اقدامات احتیاط‌آمیز را اتخاذ کرده است." ژان لوئیز معاون کنسول فرانسه، از همکاری مقامات ایرانی و شرکت هواپیمایی ایران ایر قدردانی کرد.»[۴۸] گزارش رادیو آلمان (کلن) از مراسم استقبال فرانسویان در فرودگاه اورلی پاریس نیز از دوگانگی سخنان اتباع فرانسه و مسئولان این کشور حکایت می‌کند. در بخشی از این گزارش آمده است: «یک نفر از مسافران به نمایندگی ازطرف سایرین اظهار داشته که همگی افراد گروه از سلامت کامل برخوردارند و هیچ‌گاه چنین احساسی نداشته‌اند که در ایران به‌صورت گروگان نگاه داشته می‌شوند. ژاک فرنیه دبیرکل دفتر ریاست‌جمهوری فرانسه از مسافران درخواست کرد که از دادن توضیحات بیشتر به خبرنگاران جراید خودداری کنند تا ازاین‌طریق، امنیت هم‌وطنان آنان که هنوز در تهران به سر می‌برند در معرض خطر قرار نگیرد.»[۴۹] 15 هم‌زمان با ورود اولین گروه از اتباع فرانسوی مقیم ایران به کشورشان، رسانه‌های انگلیسی با مبالغه، اخباری درباره اقدام دولت فرانسه در ایجاد محدودیت برای ابوالحسن بنی‌صدر منتشر کردند. رادیو بی‌بی‌سی دراین‌باره گزارش داد: «دولت فرانسه دوباره به آقای ابوالحسن بنی‌صدر رئیس‌جمهور سابق ایران، دستور داده است برطبق تعهدی که به‌هنگام دریافت پناهندگی سیاسی به دولت داد، از هرگونه فعالیت سیاسی در فرانسه خودداری ورزد. حتی به دخترانش گفته شده که باید دیدارهای خود را از او محدود کنند. آقای مسعود رجوی رهبر سازمان مجاهدین خلق نیز در این خانه آقای بنی‌صدر را همراهی می‌کنند.» بی‌بی‌سی حتی مدعی شد: «دیروز، افراد پلیس وارد خانه شدند و از عده‌ای از نزدیک‌ترین دوستان رئیس‌جمهور سابق ایران که در خانه مزبور زندگی می‌کردند اسم‌برداری نمودند. آنها سپس به چند نفر از دوستان او اجازه دادند که در خانه بمانند و احتیاجات آنان را ازقبیل آشپزی برآورده نمایند، اما به اعتقاد دولت فرانسه، رئیس‌جمهور سابق ایران به تلفن احتیاج ندارد. تلفن خانه او را قطع کرده‌اند و اینک هرگونه پیغامی باید به پلیس تحویل داده شود.»[۵۰] روزنامه تایمز لندن نیز این ادعا را به‌گونه دیگری تکرار کرد و نوشت: «درحال‌حاضر، فقط ازطریق پلیس می‌توان با بنی‌صدر تماس گرفت و به دخترهایش نیز گفته شده تا ملاقات‌های خود را با پدرشان محدود کنند.» جراید و خبرگزاری‌های انگلیسی درحالی این اخبار را منتشر کردند که سخنگوی وزارت امور خارجه فرانسه درمورد تصمیم جدید دولت این کشور برای محدودکردن بنی‌صدر اظهار بی‌اطلاعی کرد. باوجود فعالیت‌های سیاسی آشکار بنی‌صدر و مصاحبه‌های متعدد وی، این سخنگو درباره اعمال محدودیت برای بنی‌صدر که حتی از آن با عنوان "بازداشت غیررسمی" نام برده‌اند، سخنان قبلی مسئولان فرانسوی را تکرار کرد و گفت: «طبق سنن فرانسه، یکی از شرایط اعطای پناهندگی سیاسی محدودیت در ابراز نظر سیاسی است و به‌معنای دیگر، بنی‌صدر اصولاً اجازه صحبت با خبرنگاران را ندارد.»[۵۱] موضع این مسئول فرانسوی را می‌توان در چارچوب تصمیمات کاخ الیزه و رعایت پاره‌ای ملاحظات و رفتاری مصلحت‌جویانه برای حفظ آرامش در روابط با ایران، حداقل تا پایان بازگشت همه فرانسویان به کشورشان، تلقی کرد. خبر"اعمال محدودیت جدید برای بنی‌صدر" درحالی منتشر شد که مجله الکفاح العربی (چاپ بیروت) در آخرین شماره‌اش با درج خبر مصاحبه خبرنگار خود با بنی‌صدر، خلاف این ادعا را مطرح کرد. خبرگزاری پارس از بیروت، دراین‌باره گزارش داد: «مجله الکفاح العربی در شماره اخیر خود مصاحبه‌ای با بنی‌صدر در محل اتاق وی در پاریس انجام داده است. این مجله اقرار می‌کند که برای رسیدن به مقر اقامت بنی‌صدر با هیچ‌گونه دشواری روبه‌رو نشده است. مجله فاش کرده که بنی‌صدر اعلام کرده است که از این پس، به منع انجام مصاحبه توسط فرانسه پایبند نخواهد بود و به مطبوعات آنچه را می‌خواهند خواهد گفت؛ حتی اگر مسئله به فرستادن سؤال‌ها و پاسخ‌ها به مقر اقامت او منجر گردد.»[۵۲]
منابع و مآخذ روزشمار 1360/05/19
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 145، 21/5/1360، ص12، تهران - خبرگزاری پارس، 21/5/1360.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 143، 20/5/1360، ص2، خرم‌آباد - خبرگزاری پارس، 19/5/1360.
- ↑ روزنامه کیهان، 20/5/1360، ص4.
- ↑ روزنامه کیهان، 20/5/1360، ص4.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 158، 4/6/1360، ص6، کویت - خبرگزاری پارس، 3/6/1360.
- ↑ سند شماره 147305 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا2 (م - 132) به سپاه پاسداران، 18/5/1360، سند تک‌برگی؛ و - سند شماره 168474 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای 48 ساعته ستاد اطلاعات مرکز، شماره10، 27/5/1360، ص5.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 158، 4/6/1360، ص6، کویت - خبرگزاری پارس، 3/6/1360.
- ↑ روزنامه کیهان، 20/5/1360، ص14؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 144، 20/5/1360، ص9، تهران - خبرگزاری پارس، 20/5/1360.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 19/5/1360، ص11.
- ↑ دفتر سیاسی نمایندگی امام در سپاه پاسداران، نشریه رویدادها و تحلیل، شماره 22، 2/6/1360، ص46، خبرگزاری پارس، 21/5/1360؛ و - سند شماره 54791 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانده سپاه هرمزگان به فرماندهی ستاد مرکز (برادر کلاهدوز)، 20/5/1360، سند تک‌برگی؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 144، 21/5/1360، صص 2 و 3، تهران - خبرگزاری پارس، 20/5/1360.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 19/5/1360، ص11.
- ↑ روزنامه کیهان، 22/5/1360، ص15؛ و - روزنامه اطلاعات، 22/5/1360، ص16.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 21/5/1360، ص4؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 144، 20/5/1360، ص22، ارومیه - خبرگزاری پارس، 20/5/1360.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 144، 20/5/1360، ص21، ارومیه - خبرگزاری پارس، 20/5/1360؛ و - روزنامه اطلاعات، 21/5/1360، ص4.
- ↑ روزنامه کیهان، 21/5/1360، ص14.
- ↑ روزنامه کیهان، 22/5/1360، ص15؛ و - روزنامه اطلاعات، 22/5/1360، ص16.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 21/5/1360، ص4؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 143، 20/5/1360، صص 6 - 4، قائم‌شهر - خبرگزاری پارس، 19/5/1360.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 143، 20/5/1360، ص6، ساری - خبرگزاری پارس، 19/5/1360.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 20/5/1360، ص13.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 144، 20/5/1360، ص21، مشهد - خبرگزاری پارس، 20/5/1360.
- ↑ روزنامه کیهان، 19/5/1360، ص1.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 19/5/1360، ص2؛ و - سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، نشریه بررسی و تحلیل رویدادهای ایران و جهان، شماره 4، شهریور 1360، ص68؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 143، 19/5/1360، ص22، مشهد - خبرگزاری پارس، 19/5/1360؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 143، 20/5/1360، ص30، 19/5/1360.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 19/5/1360، ص15.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 21/5/1360، ص15؛ و - روزنامه کیهان، 21/5/1360، ص15.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 19/5/1360، ص2.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 144، 21/5/1360، ص11، تهران - خبرگزاری پارس، 20/5/1360.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 143، 20/5/1360، ص7، تهران - خبرگزاری پارس، 19/5/1360.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 144، 21/5/1360، ص11، تهران - خبرگزاری پارس، 20/5/1360.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 143، 20/5/1360، صص 7 و 8، بابل - خبرگزاری پارس، 19/5/1360.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 143، 19/5/1360، ص23، شیراز - خبرگزاری پارس، 19/5/1360.
- ↑ سند شماره 51652 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرمانده سپاه کرمانشاه (اطلاعات) به اطلاعات مرکز، 20/5/1360، سند تک‌برگی؛ و - روزنامه کیهان، 21/5/1360، ص2.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 144، 21/5/1360، ص12، مشهد - خبرگزاری پارس، 20/5/1360.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 19/5/1360، ص16.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 144، 20/5/1360، صص 24 و 25، اراک - خبرگزاری پارس، 20/5/1360.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 19/5/1360، ص4.
- ↑ سند شماره 328427 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از استانداری لرستان به وزارت کشور (اداره کل سیاسی)، 18/5/1360، ص1.
- ↑ روزنامه کیهان، 19/5/1360، ص14.
- ↑ سند شماره 54725 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه شیراز به فرماندهی سپاه مرکز، 22/5/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 143، 19/5/1360، ص25، مشهد - خبرگزاری پارس، 19/5/1360؛ و - روزنامه کیهان، 19/5/1360، ص14.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 143، 20/5/1360، ص6، تهران - خبرگزاری پارس، 19/5/1360.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/5/1360، ص4؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 145، 21/5/1360، ص18، زنجان - خبرگزاری پارس، 21/5/1360.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 144، 20/5/1360، ص17، ساری - خبرگزاری پارس، 20/5/1360.
- ↑ مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، صحیفه امام (مجموعه آثار امام خمینی(ره))، جلد 15، تهران: مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، چاپ پنجم 1389، صص 101 - 91.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 144، 21/5/1360، صص 1 و 2 ضمیمه، رادیو صدای آلمان (کلن)، 20/5/1360.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 143، 19/5/1360، ص8، تهران - خبرگزاری پارس، 19/5/1360.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 144، 21/5/1360، ص18، رباط - خبرگزاری فرانسه، 19/5/1360.
- ↑ همان، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 20/5/1360.
- ↑ همان، پاریس - خبرگزاری فرانسه، 20/5/1360؛ و - روزنامه کیهان، 21/5/1360، ص16.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 144، 21/5/1360، صص 1 و 2 ضمیمه، رادیو صدای آلمان (کلن)، 20/5/1360.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 143، 20/5/1360، ص1 ضمیمه، رادیو لندن، 19/5/1360.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/5/1360، ص15؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 145، 22/5/1360، صص 17 و 18، پاریس - خبرگزاری آسوشیتدپرس، 21/5/1360.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 143، 20/5/1360، صص 21 و 22، بیروت - خبرگزاری پارس، 19/5/1360.