1366.07.05
| روزشمار جنگ سال 1366 1366.07.05 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | پنج مهر |
| تاریخ شمسی | 1366.07.05 |
| تاریخ میلادی | 27 سپتامبر 1987 |
| تاریخ قمری | 3 صفر 1408 |
گزارش- 75
طرح‌هاي عمليات دريايي و چگونگي پاسخ به حمله امريكا به كشتي "ايران - اجر" و همچنين هشدار به حاميان منطقه‌اي عراق، امروز در جلسه فرماندهان سپاه با فرمانده عالي جنگ (آقاي هاشمي رفسنجاني) بررسي شد. در اين جلسه بر ضرورت تسريع در پاسخ‌گويي به حمله امريكا تأكيد گرديد. آقاي هاشمي نيز بر ضرورت مشاركت نيروي دريايي ارتش در اقدامات دريايي تأكيد كرد. در اين جلسه همچنين نحوه فعاليت، ميدان عمل و ميزان دقت آواكس‌ها و رادارهاي امريكا و حاميان منطقه‌اي عراق و چگونگي استفاده از نقاط كور اين رادارها بررسي شد.[۱] اكبر هاشمي رفسنجاني، حسين علايي، محسن رضايي در جلسه امروز فرماندهان سپاه با فرمانده عالي جنگ، طرح‌هاي عمليات دريايي و چگونگي پاسخ به حملات امريكا در خليج فارس بررسي شد.
گزارش- 76
حملات هوايي عراق امروز با حمله به تأسيسات گاز "بيدبلند"، تأسيسات نفتي بهرگان و حمله به دو نفتكش و يك كشتي تجاري در خليج فارس ادامه يافت. دو هواپيماي عراقي ساعت 9:15 صبح تأسيسات گاز "بيدبلند" واقع در حوزه بهبهان را هدف ده بمب چتري خود قرار دادند كه بر اثر آن هفت تن از كاركنان و دو تن از افراد گارد حفاظت به طور سطحي مجروح شدند. همچنين دستگاه تصفيه گاز و بخشي از ساختمان اداري به ميزان 30درصد آسيب ديد. اين حمله تلفات جاني نداشت.[۲] در ساعت 9 صبح نيز چند هواپيماي دشمن پس از تجاوز به حريم هوايي ايران در خليج فارس و مواجه شدن با آتش پدافند هوايي، تأسيسات منطقه نفتي بهرگان را بمباران كردند. در اين حمله مخزن نفت شماره6، مخزن ذخيره و انتقال گازوئيل، پمپ‌هاي مربوط به نفت خام و لولـه خروجي مخزن شماره8 خسارت ديد.[۳] در اين حمله يكي از هواپيماهاي مهاجم دشمن از نوع "ميراژ" نيز هدف قرار گرفت و سرنگون شد.[۴] از سوي ديگر، دو نفتكش "شيروان" و "كورال اكيپ" براي بار دوم در هفته اخير هدف حملات هوايي عراق قرار گرفتند. نفتكش "شيروان" كه بر اثر حمله هفته قبل آسيب ديده بود ]ر.ك به 29/6/1366[ و يدك كشيده مي‌شد، در ساعت 5:36 صبح امروز بار ديگر در نزديكي جزيره خارك هدف موشك هواپيماي دشمن قرار گرفت. موشك به قسمت راست موتورخانه اين نفتكش اصابت كرد و دچار آتش‌سوزي شد.[۵] هواپيماهاي عراقي همچنين علاوه بر حمله ديشب به نفتكش "كورال اكيپ"، براي بار دوم در ساعت 10:29 اين نفتكش را هدف حمله قرار دادند. نفتكش كورال اكيپ با پرچم قبرس حركت مي‌كرد و پس از بارگيري از خارك عازم بندرعباس بود. اين حمله زماني كه آتش‌سوزي ناشي از حمله نخست مهار شده بود و كشتي به طرف بندرعباس حركت مي‌كرد صورت گرفت.[۶] سومين حمله امروز دشمن به شناورها، حمله به كشتي تجاري غلّه‌بر "ايران - سپاه" بود. اين حمله در ساعت 18:15 در مسير جزيره لاوان به بوشهر انجام گرفت. موشك پرتاب شده به سوي اين كشتي از نوع اگزوسه بود كه به قسمت موتورخانه آن اصابت كرد و موجب آتش‌سوزي شد. در اين حمله يكي از كاركنان كشتي شهيد و يك تن ديگر مفقود شد. محموله اين كشتي گندم بود. پس از اين حمله كشتي به سوي جزيره لاوان يدك كشيده شد.[۷]
گزارش- 77
پس از تصرف محدوده "انگشتي" در شمال جزيره صالحيه واقع در منطقه عملياتي شلمچه به دست افراد دشمن و پس از درگيري‌هاي سه روز گذشته در اين محدوده، امروز نيروهاي خودي تلاش كردند آن را بازپس گيرند. در ساعت 17:30، قبل از تاريك شدن كامل هوا، دو دسته از نيروهاي خودي به‌همراه چند تانك سعي كردند دشمن را غافل‌گير كنند ولي به محض شروع عمليات، تانك اول تركش خورد و رادياتور آن سوراخ شد و متوقف گرديد. نيروهاي پياده نيز كه از دو محور چپ و راست وارد عمل شده بودند، با آتش پرحجم دشمن و مين‌هايي كه دشمن به تازگي روي زمين پخش كرده بود، روبه‌رو گرديدند و تعدادي شهيد و مجروح شدند. نيروهاي دو محور هنگامي در محدودة انگشتي الحاق كردند كه امكان پشتيباني از آنها نبود. در پي آن دشمن با اجراي آتش شديد خمپاره 60 و ادوات سنگين توانست مجدداً انگشتي را در ساعت 8 شب تصرف نمايد.[۸] قرارگاه كربلا كه مسئوليت پدافند منطقه عملياتي كربلاي5 را به عهده دارد، در ادامه گزارش خود از اين درگيري آورده است: «به‌طور كلي اين منطقه از زمان عمليات كربلاي5 به بعد به‌دليل بدي شكل پدافند و باتلاقي بودن زمين و مَدهاي بلند آب، از كار مهندسي محروم بود و در عوض دشمن در اين مدت 6 ماه توانسته خط خودش را محكم كرده و اين زائده را از ما پس بگيرد. در مجموع در اين مدت ما در اين منطقه فقط درگير مهار آب و خشك كردن زمين بوده‌ايم و بيش‌ترين تلفات را هم اين منطقه از ما گرفته است؛ چرا كه دشمن هم از طرف صالحيه و هم از طرف مقابل در اين منطقه بر نيروهاي خودي مسلط بوده و خاكريزهاي ما كوتاه و سنگرهاي ما ضعيف باقي مانده و خمپاره60 كه مدام روي آنها ريخته، از بين رفته‌اند.»[۹]
گزارش- 78
در كردستان ايران چند تن از نيروهاي خودي در درگيري‌هاي امروز با عناصر ضدانقلاب به شهادت رسيدند. عناصر كومه‌له در جاده كوره‌كوزه به بانه با حمله به نيروهاي تأمين جاده - كه جمعي ژاندارمري بودند - دو تن از آنها را به شهادت رساندند.[۱۰] در منطقه بوكان نيز نيروهاي پاسگاه "خالو شيخان" با افراد دمكرات درگير شدند كه در اين درگيري يكي از نيروهاي خودي به شهادت رسيد.[۱۱]
گزارش- 79
عمليات گروه‌هاي ضدانقلاب در مناطق شمال‌غرب كشور برخلاف سال‌هاي قبل، امسال حدود چهارماه زودتر و با تواني بيش‌تر آغاز شده است. خبرگزاري جمهوري اسلامي در گزارشي از سنندج به بررسي اين موضوع پرداخته است: «چند پايگاه سپاه از جمله پايگاه روستاي "توريوكه" در محور ديواندره - سنندج سقوط كرده و كمين‌هاي ضدانقلاب در محور سنندج - همدان به شدت افزايش يافته است. هيزهاي بيستون، شاهو و زاگرس (از واحدهاي نظامي حزب دمكرات) به اطراف كامياران هجوم آورده و بيش از 30 تن از نيروهاي خودي را به شهادت رسانده‌اند و درگيري‌ها در اطراف سنندج افزايش يافته است. عناصر ضدانقلاب با خانواده‌هاي خود در اماكن مختلف مثل پارك‌هاي سنندج بعد از نيمه‌شب‌ها ديدار دارند.» خبرگزاري جمهوري اسلامي در ادامه براي فعاليت زودرس گروه‌هاي ضدانقلاب چهار دليل ذكر كرده كه خلاصه آن چنين است: «1- فشار رژيم بغداد به گروه‌هاي ضدانقلاب و دادن امكانات سرشار به آنها براي ايجاد ناامني بيش‌تر در ايران، به ويژه در تقابل با عمليات‌هاي ايران در چهار استان شمال عراق. 2- عملكرد دوگانه در برخورد با ضدانقلاب. 3- تلاش گروه‌هاي ضدانقلاب براي به‌دست آوردن پايگاه مردمي و استفاده درست از آن. 4- مشكلات اقتصادي و اجتماعي به‌ويژه وجود بيكاري بيش از حد و نبودن اشتغال لازم در منطقه از عوامل مهم نارضايتي و ايجاد زمينه فعاليت گروه‌هاي ضدانقلاب است. علاوه بر آن، مي‌توان ايجاد جوّ نارضايتي توسط كاركنان ادارات را برشمرد كه البته اين نارضايتي‌تراشي به‌وسيله كاركنان بومي صورت مي‌گيرد. همچنين مشكلات قضايي مردم نيز يكي از مسائلي است كه هيچ‌گاه برخورد اصولي و يكنواخت با آن نشده است.»[۱۲]
گزارش- 80
نشريه انگليسي "ساندي تلگراف" در گزارشي از اوضاع جنگ نوشته است: «بسياري از ديپلمات‌هاي مقيم تهران معتقدند ايران خود را براي حملات وسيع جديد آماده مي‌سازد. انتظار مي‌رود اين عمليات عليه بندر حياتي بصره در جنوب عراق صورت گيرد. در پاسخ به درخواست فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامي براي جذب نيرو، سيل جوانان به سوي جبهه‌ها جاري شده است.» اين نشريه ضمن اظهار تعجب از هيجان و اشتياق داوطلبان جنگ، افزوده است: «حمله امريكا به كشتي ايران - اجر احساسات ميهن‌دوستي مردم ايران را مجدداً به نقطه جوش رسانده است. آمادگي ايران براي حمله درحالي است كه اقدامات ديپلماتيك براي خاتمه‌دادن به جنگ متوقف شده است.»[۱۳]
گزارش- 81
در ششمين روز از هفته دفاع‌مقدس ميليون‌ها دانش‌آموز در سراسر كشور با راه‌پيمايي‌هاي گسترده بر ادامه جنگ تا پيروزي نهايي تأكيد كردند. دانش‌آموزان پسر و دختر تهراني نيز با حضور در مراسم راه‌پيمايي "روز جنگ و مدرسه" درحالي‌كه شعارهايي مبني بر پشتيباني از رزمندگان اسلام سرمي‌دادند، پلاكاردهايي با مضمون "ما تا آخر ايستاده‌ايم"؛ "ما به اسلام و امام وفادار خواهيم ماند"؛ "خليج فارس ايران را گورستان متجاوزين خواهيم كرد" با خود حمل مي‌كردند. همچنين جمعي از برادران و خواهران دانش‌آموز درحالي‌كه كفن پوشيده و هركدام يك جلد كلام‌الله مجيد در دست داشتند، در پيشاپيش راه‌پيمايان در حركت بودند. در اين حال، جمعي از اعضاي بسيج كارگري و انجمن اسلامي كارخانجات مختلف تهران نيز كه در دانشگاه تهران حضور يافته بودند، با شعارهاي اسلامي و انقلابي از دانش‌آموزان استقبال كردند. آدمك‌هاي به دار آويخته شده ريگان، صدام و فهد از صحنه‌هاي ديدني راه‌پيمايي دانش‌آموزان بود. علي شمخاني فرمانده نيروي زميني سپاه پاسداران، در جمع راه‌پيمايان طي سخناني با اشاره به "تز جنگ بدون برنده" كه امريكا از دو سال پيش طرح و دنبال مي‌كرد، گفت: «با انجام عمليات موفقيت‌آميز كربلاي5 و انهدام ماشين جنگي رژيم صدام اين تز به كلي زير سؤال رفت و سپاهيان اسلام ثابت كردند كه مي‌توانند جنگ را با پيروزي قاطع نظامي به اتمام برسانند.»[۱۴] در ششمين روز از هفته دفاع مقدس دانش‌آموزان كشور در پشتيباني از رزمندگان راه‌پيمايي كردند.
گزارش- 82
مردم ايران علاوه برحضور داوطلبانه در جنگ، با كمك‌هاي نقدي و غيرنقدي نقش مهمي در پشتيبانيِ جنگ ايفا مي‌نمايند. علي‌پور معاون اجرايي "ستاد جذب و هدايت كمك‌هاي مردمي به جبهه‌هاي جنگ" در مصاحبه‌اي عملكرد اين ستاد را تشريح كرد: «از شروع جنگ تحميلي، امت هميشه در صحنه و ايثارگرمان بنا به تعهد الهي خود تشخيص دادند كه بايد پشتيباني جبهه و جنگ را به عهده بگيرند و جايي كه دولت نمي‌تواند وارد عمل شود، مستقيماً ايثارگرانه وارد مي‌شوند. در سال 65 از مردم، كمك‌هاي بسيار ارزنده جمع‌آوري شد. در اين سال استان‌ها و شهرستان‌هاي زير پوشش اين ستاد جمعاً حدود 32 ميليارد ريال شامل كالا و وجه نقدي جهت ارسال به جبهه‌هاي نبرد حق عليه باطل در اختيار ستاد جذب و هدايت كمك‌هاي مردمي قرار دادند، كه تفكيك آن بشرح زير مي‌باشد. 1- استان تهران حدود 19 ميليارد ريال كه حدود 7 ميليارد ريال آن جمع‌آوري شده در گلزار بهشت‌زهرا(س) و ايام‌الله مي‌باشد. 2- كمك‌هاي استان‌ها و شهرستان‌هاي هماهنگ با اين ستاد (مازندران، گيلان، خوزستان، آذربايجان‌غربي، كردستان، كاشان، قزوين، گرگان، تنكابن، تاكستان، آبيك، شاهرود) حدود 12 ميليارد ريال مي‌باشد. 3- كمك‌هاي خارج كشور جمعاً مبلغ 943 ميليون ريال مي‌باشد كه از كشورهاي حوزه خليج فارس جمع‌آوري گرديده است.» علي‌پور در ادامه مصاحبه به نمونه‌اي از ايثارگري‌هاي خانواده شهيدان اشاره كرد: «اخيراً در يكي از روستاهاي تاكستان چيزهايي را ديديم كه بي‌نظير بود. اين روستا بيش‌تر از تعداد خانوارش شهيد داده است. خانواده‌هاي شهدا در مدت شبانه‌روز بخش عظيمي از نان جبهه‌ها را تأمين مي‌كنند. حركتي كه در تاريخ بي‌نظير است.»[۱۵]
گزارش- 83
در جلسه علني مجلس شوراي اسلامي سخنرانان قبل از دستور موضوع كشتار زائران حرم امن الهي به دست رژيم آل سعود، سخنان رئيس‌جمهور در سازمان ملل متحد، موضوع جنگ و مسائل داخلي از جمله مبارزه با گران‌فروشي، حمايت از محرومان و مقابله با ثروت‌اندوزي را مورد توجه قرار دادند. "رسول منتجب‌نيا" نماينده مردم شيراز با بيان اينكه امروز قوي‌تر از روز آغاز جنگ هستيم، هرگونه مداهنه و سازش را خلاف اسلام و روح انقلاب و مغاير با اهداف و ارزش‌هاي شهدا دانست و تأكيد كرد: «هم‌اكنون كه دشمنان ما در جهان به طور منسجم و هماهنگ در برابر ما و دين و انقلاب ما ايستاده و قصد شكست و نابودي همه ما را كرده‌اند، عقلاً و شرعاً بر فردفرد ما واجب و ضروري است كه دست در دست هم داده و همه امكانات و نيروهاي خود را بسيج كرده و از حريم اسلام و انقلاب دفاع كنيم و در اين راستا از باندبازي، تحزب و گروه‌گرايي كه موجب اتلاف و تشتت نيروهاي ما شده، پرهيز نماييم.»[۱۶] در جلسه امروز مجلس شوراي اسلامي همچنين اصلاحيه طرح قانون ارتش جمهوري اسلامي ايران پس از اظهار نظر شوراي نگهبان مورد بحث و بررسي قرار گرفت و ايرادهاي وارد شده برطرف گرديد.[۱۷]
گزارش- 84
سومين گردهمايي ائمه جمعه سراسر كشور امروز با هماهنگي دبيرخانه ائمه جمعه در قم آغاز شد. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي اولين سخنران اين گردهمايي آيت‌الله منتظري بود كه بخشي از سخنان ايشان از طريق دبيرخانه مركزي ائمه جمعه در اختيار اين خبرگزاري قرار گرفت. خبرگزاري جمهوري اسلامي در ادامة گزارش خود آورده است: «قائم‌مقام رهبري بخش عمده‌اي از سخنان خود را به جريان مكه اختصاص داده و تلويحاً از اينكه دنياي اسلام عميقاً مسئوليت خود را در برابر حوادث مكه نشان نداده، گله و شكايت كردند. ايشان از اعضاي سمينار دعوت كردند طرح مشتركي تهيه شود كه با نظر و مشورت علماي دنياي اسلام نسبت به خلع يد حكام آل‌سعود از ادارة حرمين شريفين اقدام شود ... آيت‌الله منتظري تأكيد ويژه‌اي در مورد ساده‌زيستي ائمه جمعه و پرهيز از تجملات مادي داشتند و فرمودند: هنگامي كه ائمه جمعه مانند قشرهاي محروم زندگي كنند، اين امر باعث حفظ ارزش‌هاي انقلاب در جامعه مي‌شود و مردم بهتر به انقلاب و اسلام خدمت مي‌كنند ... ائمه جمعه بايد اعتراض‌ها و انتقادها را با جان و دل پذيرا باشند و سعي‌شان بر اين باشد كه خود را گرفتار خط‌بازي سياسي نكنند ... امروز جامعه هنوز تشنه مسائل اعتقادي و فقهي است و لزومي ندارد كه ما اين همه خود را در مسائل صرفاً سياسي و يا جبهه‌گيري عليه افراد درگير نماييم. فقيه عاليقدر در مورد نقش ائمه جمعه در انتخابات آينده مجلس اظهار داشتند: از آنجا كه اين برادران عزيز نقش مهمي در حفظ ارزش‌هاي اسلام و انقلاب به عهده دارند، نبايد كاملاً در مورد انتخابات بي‌طرف بمانند، چه بسا ممكن است عناصر ضدانقلاب و معلوم‌الحال در اين جريان نفوذ كنند و خداي ناكرده در آينده ضربه‌هايي به اسلام و انقلاب وارد سازند. به هر حال ائمه جمعه بايد به شكلي معقولانه در اين جريان نظارت داشته باشند. ايشان همچنين به ائمه جمعه توصيه كردند كه بايد مردم را در انتخاب كانديداها آزاد بگذارند.»[۱۸] در ادامة گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي آمده است: «آيت‌الله مشكيني نيز در اولين روز سمينار گفت: متأسفانه عده‌اي از روحانيون به تجملات زندگي پرزرق و برق تمايل و عادت كرده‌اند. اين امر سبب بدبيني مردم شده است و بايد هر چه زودتر ائمه جمعه كه گرفتار اين گونه مسائل هستند زندگي ساده‌اي را در پيش بگيرند. ... بايد مشكلات خود را بي‌پرده مطرح كنيم تا انقلاب اسلامي همچنان به پيش رود، ما اگر در اين جلسات دردهاي موجود را نگوييم اين خيانت به انقلاب است.» حجت‌الاسلام مقتدايي عضو شوراي عالي قضايي در ادامه سمينار طي سخناني درباره مشكلات قضايي كشور گفت: «به دليل حساسيت امر قضا و كافي نبودن حقوق قضات، جذب نيروهاي مورد نياز همواره با مشكلاتي روبه‌رو است و علاوه بر آن هنوز قضاتي كه مشغول خدمت هستند در بررسي پرونده‌هاي قضايي اشكالات شرعي و قانوني دارند و به خوبي نمي‌توانند دقيقاً پرونده‌ها را بررسي و مطالعه نمايند. ... در موارد ديگري خلأ قانوني وجود دارد كه دستگاه قضايي بايد با در نظر گرفتن مصلحت انقلاب عمل نمايد. ...» خبرگزاري جمهوري اسلامي در ادامة گزارش خود آورده است: «حجت‌الاسلام محتشمي وزير كشور نيز در اين گردهمايي گفت: در برخي از شهرها جوسازي‌هاي زيادي عليه وزارت كشور مي‌شود و من از ائمه محترم جمعه درخواست مي‌كنم كه واقع‌بينانه مسائل را درك كنند و به افراد فرصت‌طلب اجازه ندهند كه از موقعيت مردمي ائمه جمعه براي رسيدن به اهداف مورد نظر خود بهره‌برداري سوء نمايند. در شرايطي كه يك عنصري را در يك شهر عزل يا نصب مي‌كنيم، براساس دلايل و شواهد قانع كننده است و نبايد عده‌اي از اين گونه اقدامات ما دلگير شوند ... به دليل حجم گسترده كارها در استانداري‌ها و فرمانداري‌ها ما همواره در جذب نيروهاي مورد نياز دست به عصا هستيم، برخي از پست‌ها در مناطق مختلف كشور خالي است و از دوستان و افراد متعهد هميشه مصراً مي‌خواهيم كه پست‌هاي خالي را پر كنند ... وي در پايان تأكيد كرد: يك هدف عمده در وزارت كشور بها دادن واقعي به پابرهنه‌ها است و ما شديداً با مواردي كه با اقشار محروم در نهادهاي اجرايي برخورد نامناسب شود، برخورد خواهيم كرد.»[۱۹]
گزارش- 85
شرط همكاري جمهوري اسلامي با سازمان‌هاي بين‌المللي، تأييد متجاوز بودن عراق، اعلام شد. در حالي‌كه رسانه‌هاي جهان در گزارش‌هاي خود از عقب‌نشيني ايران از مواضع خود براي پايان جنگ، خبر مي‌دهند. آقاي هاشمي رفسنجاني در مصاحبه با شبكه تلويزيوني اي.تي.ان انگليس اعلام كرد: «جمهوري اسلامي ايران تصميم گرفته است قبل از آنكه عراق به‌عنوان متجاوز معرفي شود هيچ‌گونه همكاري با سازمان‌هاي بين‌المللي انجام ندهد و هركس كه مايل است كه واقعاً در خاتمه‌دادن به جنگ قدم بردارد، نخست بايد عراق را به‌عنوان متجاوز اعلام كند. با وجود اين به دبيركل سازمان ملل متحد اعتماد داريم و به وي گفته‌ايم حاضريم روي اين مبنا (معرفي متجاوز) همكاري كنيم.» رئيس مجلس شوراي اسلامي در پاسخ به اين سؤال كه "آيا گمان نمي‌كند در شرايط حاضر خطر يك برخورد جدي و بزرگ در خليج فارس موجود است، گفت: «من فكر مي‌كنم چنين خطري وجود دارد ... تابه‌حال كه اينجا نتوانستند كار زيادي بكنند. اگر راه اين است كه عراق شرارت نكند تا خليج فارس امن شود نيازي به حضور كشتي‌ها [كشتي‌هاي نظامي] ندارد آنها مي‌توانند به عراق فشار بياورند شرارت نكند. طبعاً ما هم كاري نخواهيم كرد. اگر فرض كنيم آنها نخواهند دست عراق را ببندند يا فرض كنيم زورشان نمي‌رسد و عراق خودش عمل مي‌كند، ناامني در خليج فارس با حضور كشتي‌ها كم‌تر نمي‌شود كه بيش‌تر هم خواهد شد. آن‌موقع كساني كه كشتي‌ها را فرستادند شايد وادار بشوند كه عكس‌العمل از خود نشان بدهند كه در اين صورت، به‌نظر خطر بيش‌تر خواهد شد.»[۲۰] وي افزود: «ايران براي مقابله با حوادث احتمالي در خليج فارس برنامه‌هاي متناسب دارد و اگر تحركات در همين حد فعلي باشد، عكس‌العمل ما نيز در همين حد خواهد بود، ولي چنانچه درگيري وسيع‌تر شود، طبعاً ما هم به همان ميزان عكس‌العمل نشان مي‌دهيم. ما بنا نداريم براي بدتر شدن اوضاع در خليج فارس پيش‌قدم شويم. اما اگر جلوي صدور نفت ما را در خليج فارس بگيرند، ما هم جلوي صدور نفت شركاي عراق را مي‌گيريم و براي اين‌كار وسايل و ابزار لازم را دراختيار داريم.»[۲۱] آقاي هاشمي رفسنجاني درمورد اعزام مين جمع‌كن از انگلستان به خليج فارس گفت: «اولين اثر اعزام مين جمع‌كن از سوي كشور بريتانيا به خليج فارس اين است كه ملت ما را كه بدبين است به سياست انگليس، بدبين‌تر مي‌كند، ما اكنون انگليس را به صورت يك دنباله‌رو سياست امريكا مي‌بينيم و كينه شخصي را دارند نشان مي‌دهند، لزومي نداشت اين كينه را ابراز كنند چون هيچ حسني هم براي آنها نخواهد داشت، يعني كاري هم در كم كردن خطر مين‌ها نمي‌توانند انجام دهند و تشنج را هم درمنطقه زياد مي‌كنند.»[۲۲] وي درباره واكنش ايران درقبال تلاش احتمالي دولت‌هاي غربي براي جلوگيري از صدور نفت ايران گفت: «اگر چنين اتفاقي بيفتد ما هم جلوي صدور نفت شركاي عراق را خواهيم گرفت.»[۲۳] آقاي هاشمي درباره روابط ايران با شوروي گفت: «ما فكر مي‌كنيم روابط ما با روس‌ها به‌حد نصاب مطلوب برسد. مسئله اسلحه روس‌ها هم حل مي‌شود. به‌هرحال ما چون همسايه هستيم و باهم مرزهاي طولاني داريم، دو كشور به‌اين نتيجه رسيدند كه نمي‌توانيم روابط دوستانه نداشته باشيم.»[۲۴]
گزارش- 86
ناظران غربي تأكيد رئيس مجلس شوراي اسلامي بر لزوم اعلام متجاوز بودن عراق به‌عنوان يكي از شرط‌هاي اساسي خاتمة جنگ را نشانة سخت‌تر شدن موضع ايران برشمردند. اين موضوع در مطبوعات انگليس انعكاس قابل‌توجهي داشته است. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي از لندن، در هفته‌هاي اخير رسانه‌ها و برخي از دولت‌هاي غربي اين تصور را در افكار عمومي ايجاد كرده بودند كه ايران اكنون بركناري صدام را ضروري نمي‌داند. روزنامه "تايمز مالي" در اين باره نوشته است:«تأكيد آقاي رفسنجاني تلاش‌هاي صلح سازمان ملل را در تاريكي فرو برده است. اگر بركناري صدام واقعاً يكي از شروط اساسي ايران باشد، تمام تلاش‌هاي ديپلماتيك بيهوده خواهد بود؛ زيرا نه‌تنها عراق بلكه پنج عضو دائمي شوراي امنيت نيز اين خواسته را غيرقابل قبول مي‌دانند.» اين روزنامه انگليسي همچنين معتقد است كه موضع جديد ايران ممكن است باعث از سرگيري تلاش‌ها به‌منظور تحريم فروش اسلحه به ايران شود. روزنامه "ديلي‌تلگراف" نيز در اين باره نوشته است: «سخت شدن شرايط صلح ايران، حركت سازمان ملل براي برقراري آتش‌بس را از مسير خود خارج كرده است ... در اجلاس جمعه گذشته شوراي امنيت، موفقيت شوروي و چين در متقاعدساختن ساير اعضاي شورا به پذيرفتن ادامه تلاش‌هاي ديپلماتيك بر اين پايه قرار داشت كه ايران با كنارگذاشتن درخواست سرنگوني صدام، شاخه زيتون ارائه كرده است. اما آقاي رفسنجاني با تأكيد مجدد بر اين شرط و اعلام تعهد نسبت به اجراي يك جنگ طولاني، اين نظر بدبينان را تأييد كرد كه ايران صرفاً به‌دنبال كسب وقت بيش‌تري مي‌باشد.» روزنامه اينديپندنت نيز نوشته است: «در شرايطي كه تلاش صلح سازمان ملل رفته‌رفته از هم پاشيده مي‌شود، انتظار مي‌رود جنگ در هفته‌هاي آينده شدت بگيرد.»[۲۵]
گزارش- 87
دكتر ولايتي وزير امورخارجه جمهوري اسلامي ايران پس از يك سفر نسبتاً طولاني به نيويورك به‌منظور فراهم‌كردن زمينه حضور و سخنراني رئيس‌جمهور در مجمع عمومي سازمان ملل متحد و مذاكره با رهبران و مقام‌هاي كشورهاي ديگر، به ايران بازگشت. وي در گفت‌وگوي كوتاهي اهميت اجلاس مجمع عمومي و دستاوردهاي آن را تشريح كرد: «اجلاس سال‌جاري سازمان ملل به‌خاطر شركت هيئت ايراني و طرح مسئله جنگ تحميلي و اوضاع خليج فارس، در مركز توجهات بين‌المللي قرار داشت كه شركت آقاي خامنه‌اي رياست جمهوري شكل خاصي به فعاليت جمهوري اسلامي داده بود. تلاش هيئت ايراني مانع از تحميل سازش به جمهوري اسلامي ايران و جلوگيري از تصويب قطعنامه ديگري براي تحريم فروش سلاح به ايران گرديد.»[۲۶]
گزارش- 88
طارق عزيز معاون نخست‌وزير و وزير امورخارجه عراق در يك مصاحبه اختصاصي با راديو امريكا، رضايت عراق را از تصميم دو روز قبل اعضاي دائمي شوراي امنيت دربارة تعويق تحريم تسليحاتي ايران ابراز كرد و گفت: «از تصميمات شوراي امنيت بسيار راضي‌ام. نكته مهم ديدار وزيران خارجه پنج قدرت بزرگ جهان اين است كه آنها در مورد خليج فارس هم رأي مانده‌اند … دل نگراني ما اين بود كه آنها تصميم به تكه پاره كردن قطعنامه598 بگيرند. اين قطعنامه بايد همان‌طور كه نوشته شده اجرا شود و نه به نحوي كه جمهوري اسلامي مايل است آن‌را تعبير كند. عراق خواستار اجراي كامل قطعنامه است و ميلي‌متري موضعش را تغيير نخواهد داد. اولين نكته قطعنامه آتش‌بس و عقب‌نشيني نيروها به مرزهاي شناخته شده بين‌المللي است.» وي همچنين گفت: «با اينكه 5 عضو شوراي امنيت در مورد اجراي جنگ هم رأي باقي مانده‌اند، برخي از آنان در مورد قطعنامه 598 دچار ترديد هستند. ولي اين اعضا به‌زودي به واقعيت پي خواهند برد. برخي از اعضاي شورا مايلند كه ايران را راضي نگاه دارند و در ضمن منابع مالي‌شان را نيز از دست ندهند. بدين ترتيب به ايران پيش از آنچه لازم است وقت مي‌دهند.» طارق عزيز افزود: «ولي به زودي كليه اعضاي شورا به اين نتيجه خواهند رسيد كه ايران حاضر به پذيرفتن قطعنامه نيست. شورا نمي‌تواند ماه‌ها صبر كند.» راديو امريكا نيز در اين‌باره گفت: «طارق عزيز از موضع فرانسه در مورد جنگ ايران و عراق راضي است ولي با سختي با موضع شوروي در اين مورد مخالفت مي‌كند. وي با وجود اينكه مي‌گويد شكي ندارم كه ايران مايل به خاتمة جنگ نيست، ولي به آينده خوش‌بين است و در مورد آن مي‌گويد: دليل خوش‌بيني من در مورد وضع شوراي امنيت است. تا چند روز قبل گمان مي‌كردم كه شورا تصميم به تغيير دادن قطعنامه 598 خواهد گرفت ولي مي‌بينيم كه شورا هم راضي باقي مانده است.»[۲۷]
گزارش- 89
وزير دفاع امريكا (كاسپار واينبرگر) كه به‌منظور اطمينان دادن به كشورهاي مرتجع عرب از تداوم عمليات امريكا در خليج فارس به منطقه سفر كرده است، در مصاحبه با شبكه "اي.بي.سي" امريكا گفت: «آنچه كه در منطقه انجام مي‌گيرد به‌خاطر حفظ آزادي درياها، كشتي‌راني و حمل و نقل كالاهاي مهمي است كه بايد به آب‌هاي بين‌المللي برسند. كاري كه درحال حاضر انجام مي‌گيرد بايد ادامه يابد.» وي درباره هدف امريكا از حضور نظامي گسترده در منطقه گفت: «هدف امريكايي‌ها مقابله با مين‌گذاري در آب‌هاي آزاد و بين‌المللي نيست بلكه پاسخ دادن به درخواست كشورهاي دوست امريكاست كه از ما تقاضاي كمك كرده‌اند. به عقيده من آنچه كه ما انجام مي‌دهيم از آن نظر اهميت دارد كه ايران دريابد كه جنگ به پايان مي‌رسد و آنها نمي‌توانند با تهديد و ارعاب پيروز شوند. اما بايد كاري انجام دهيم كه كالاها و كشتي‌ها از خليج بگذرند و درغير اين صورت بايد اعتراف و قبول كنم كه ايران با تهديد و ارعاب مي‌تواند از عبور كشتي‌ها و كالاهاي مهم جلوگيري كند.» واينبرگر دولت ايران را غيرمنطقي خواند و تلويحاً خواستار نابودي آن شد و گفت: «اميدوارم كه به‌زودي سازمان ملل بدون تأخير بيش‌تر، تحريم تسليحاتي را كه به اجرا گذاشته شده، مورد تصويب قرار دهد تا به‌تدريج توانايي جنگي ايران به پايان برسد، اگر چنين شود شايد در درازمدت دولت متفاوتي در ايران برسر كارآيد؛ زيرا هيچ‌كس نمي‌تواند با يك دولت فناتيك و غيرمنطقي كه اكنون وجود دارد سروكار داشته باشد، ولي اميدواريم كه تلاش‌هاي ديپلماتيك سازمان ملل به نتيجه برسد.»[۲۸] در همين حال يونايتدپرس گزارش داد كه به هنگام ديدار واينبرگر از بحرين واشنگتن متعهد گرديده است درقبال هرگونه گسترش جنگ ايران و عراق از قلمرو بحرين دفاع كند. "ساموئل زاكم" سفير امريكا در بحرين گفت: «ريگان به امير اين شيخ‌نشين اطلاع داده است كه امريكا از اين‌كشور در مقابل تهاجم كشورهاي خارجي دفاع مي‌كند.» يونايتدپرس افزوده است كه تضمين امريكا زماني است كه دول عرب خليج فارس در بعضي موارد به درستي درباره عزم امريكا به ماندن در منطقه نگراني دارند. زاكم گفت: «من دريافته‌ام كه اگر شما عزم ادامه نبرد را نشان دهيد، ايرانيان به‌خاطر آن به‌شما احترام مي‌گذارند و زماني‌كه فرار كنيد نه فقط احترام مخالفان خود بلكه اعتماد متحدانتان را نيز ازدست مي‌دهيد.»[۲۹]
گزارش- 90
سخنگوي وزارت امور خارجه جمهوري اسلامي ايران در واكنش به سخنان خصمانه و مداخله‌گرانه واينبرگر، امريكا را ناقض قوانين و مقررات بين‌المللي و تعهدات مندرج در بيانيه الجزاير اعلام كرد و گفت: «اظهارات وي مبني بر امكان حمله مجدد عليه كشتي‌هاي ايران توسط امريكا دليل آشكاري بر روحيه ماجراجويانه هيئت حاكمه امريكا و اهداف آنان در متشنج كردن اوضاع خليج فارس و ناامن نمودن تردد كشتي‌راني در آب‌هاي بين‌المللي است. همان‌گونه كه ما پيش‌بيني كرده بوديم حضور نيروهاي بيگانه به‌ويژه نيروهاي مداخله‌گر امريكا موجب افزايش تشنج و درگيري در منطقه حساس خليج فارس شده است و اگرچه جمهوري اسلامي ايران تصميم و توان مقابله با اين‌گونه تجاوزات را داراست اما روند مداخله امريكا و حركت‌هاي ماجراجويانه اين كشور هشداري براي ساير كشورهاي منطقه است كه يا بايد تابع بي‌چون و چراي تسلط و حضور نظامي امريكا در منطقه باشند و يا قرباني باج‌گيري آن شوند.»[۳۰]
گزارش- 91
اهداف وزير دفاع امريكا از سفر به منطقه مورد بررسي بسياري از رسانه‌هاي داخلي و خارجي قرار گرفته است. نشريه "گزارش" در اين‌باره نوشته است: «سفر واينبرگر به‌منطقه در وضعيتي كه جّوِ بي‌اعتمادي به امريكا گسترش يافته، در پاسخ به اين سؤال صورت گرفته است كه آيا كشورهاي كوچك‌تر منطقه متقاعد شده‌اند كه امريكا در منطقه باقي خواهد ماند يا نه و در حالي است كه فشارهاي داخلي امريكا براي محدود كردن اختيارات رئيس‌جمهور هنوز پايان نيافته است و آسيب‌پذيري امريكا و كشورهاي منطقه درقبال اقدامات ايران هر روز بيش‌تر آشكار شده و امريكا سياست محافظه‌كارانه‌اي در پيش گرفته است. سعودي‌ها و كويتي‌ها كه در بين اعضاي شوراي همكاري بيش‌ترين تلاش را در دعوت از نيروهاي امريكايي داشتند به‌اين نتيجه رسيده‌اند كه امريكا به‌دنبال كسب منافع و مصالح خود بوده و از درگيري جدي با ايران پرهيز مي‌كند. در چنين اوضاعي "واينبرگر" با هدف متقاعدكردن آنها به ادامه حضور نيروهاي امريكا در خليج فارس، ابلاغ معذرت‌خواهي ريگان به فهد به‌خاطر لغو معامله فروش موشك‌هاي ماوريك - كه پنج‌ماه قبل كنگره با فروش آنها مخالفت كرد - و دادن روحيه به نظاميان امريكا در خليج فارس به منطقه سفر كرده است.[۳۱] راديو بي.بي.سي نيز درباره هدف اين سفر گفت: «واينبرگر به اين‌منطقه آمده بود كه كشورهاي منطقه را مطمئن سازد كه فشارهاي داخلي در امريكا باعث نخواهد شد اين كشور از حمايت آنها دست بردارد. براي كشورهاي منطقه خليج فارس نكته مهم، آسيب‌پذيري آنان در مقابل ايران است. آنها طي شش‌سال گذشته كوشيده‌اند يك سياست ملايم درقبال ايران درپيش گيرند تا دچار تلافي‌جويي اين كشور نشوند. به‌هرجهت براي كشورهايي نظير كويت و بحرين خطر تلافي‌جويي ايران و درگيري با اين‌كشور به حدي زياد شده است كه چاره‌اي جز درخواست كمك از امريكا نداشتند. براي كشورهايي نظير امارات عربي متحده كه خود را آسيب‌پذيرتر احساس مي‌كنند، حضور نظامي آشكار امريكا در خليج[فارس] ناراحت‌كننده است؛ زيرا ممكن است باعث تلافي‌جويي‌هايي شود كه اين‌كشورها هميشه از آن اجتناب كرده‌اند. كشورهاي منطقه خليج[فارس] به‌طور خصوصي از برقراري تحريم ارسال اسلحه به ايران حمايت مي‌كنند و معتقدند چنين‌كاري از توان جنگي ايران خواهد كاست ولي اين حرف‌ها تنها به‌طور خصوصي مطرح مي‌شود، چون به‌طور آشكار از آنجا كه اين كشورها خود را آسيب‌پذير احساس مي‌كنند نمي‌خواهند در هرگونه اقدامي عليه ايران در كنار دشمنان آن كشور قرار گيرند.»[۳۲] خبرگزاري رويتر نيز به‌نقل از ديپلمات‌ها گزارش كرده است: «مقام‌هاي عرب در جنوب خليج[فارس] يك مرز محتاطانه‌اي بين امريكا و ايران قائل مي‌شوند. آنها در خفا از حضور امريكا در خليج [فارس] خشنود هستند ولي از كاهش حساب شده نيروهاي خارجي در منطقه ناراحت نخواهند شد. ملحق شدن نيروهاي اروپايي به نيروهاي امريكايي در خليج فارس سبب خواهد شد كشورهاي عرب منطقه در مقابل بمباران‌هاي تبليغاتي ايران در اين مورد كه آنها بازيچه دست شيطان بزرگ هستند، بيش‌تر مقاومت كنند.»[۳۳]
گزارش- 92
علامه حسين فضل‌الله از روحانيون برجسته لبنان با تشريح اهداف امريكا از حمله به كشتي "ايران - اجر" امكان هرگونه موفقيت براي نيروهاي امريكايي را در خليج فارس بعيد دانست و فشارهاي استكبار جهاني را موجب به‌آتش كشيده شدن خاورميانه اعلام كرد. وي گفت: «امريكايي‌ها خود از عدم امكان حصول هرگونه موفقيتي براي نيروهايشان در اين منطقه آگاه هستند و بعيد به‌نظر مي‌رسد كه به ريسك‌هاي خطرناك جديدي دست بزنند. … خود امريكايي‌ها نيز حاضر به ادامه اين ريسك نخواهند بود چرا كه آنها هم‌اكنون در يك تنگناي دشوار قرار گرفته‌اند و تنها به‌دنبال وسيله‌اي هستند تا بدون آبروريزي پاي خود را از معركه بيرون بكشند.» وي هدف امريكا از حمله به كشتي ايران - اجر را تحت‌الشعاع قراردادن سخنراني مهم رياست جمهوري ايران در سازمان ملل دانست و افزود: «اين‌كار امريكا ابراز قدرت به مزدورانش در منطقه بود كه از تأثير اقدامات امريكا به شك افتاده بودند. هدف ديگر امريكا از اين حمله يافتن راهي براي خروج از اين بن‌بستي است كه به‌دنبال حضور خود درمنطقه با آن مواجه شده‌بود و در نهايت هدف امريكا ايجاد زمينه تبليغاتي براي مجازات بين‌المللي ايران است.»[۳۴]
گزارش- 93
ارتش تركيه در منطقه‌اي نزديك به‌شمال عراق و مرز ايران يك مانور يك‌هفته‌اي برگزار كرد. در اين مانور يگان‌هايي از نيروي زميني ارتش تركيه با تركيب دو لشكر پياده، تيپ زرهي و مكانيزه به‌استعداد 40 هزار تن و تعدادي هواپيماي شناسايي جهت عكس‌برداري و تعدادي هواپيماهاي شكاري براي پشتيباني نزديك هوايي در مانور شركت داشتند. اين مانور در منطقه اشگاله، اردانوج، ساري قميش، اتونس و تاتوان برگزار شد.[۳۵]
گزارش- 94
فشارهاي سوريه بر نيروهاي ايراني در لبنان و حزب‌الله لبنان - كه از زمان نزديكي اين‌كشور به امريكا و كشورهاي مرتجع عرب آغاز شده بود - با برگزاري جلسات متعدد و از بين رفتن شرايط منطقه‌اي از جمله شكست در نزديكي سوريه به عراق، تا حدودي كاهش يافته است. سپاه لبنان در گزارشي از نتايج جلسه امروز خود با "نعمان مقدم" معاون وزير خارجه سوريه نوشت: سوريه با آمدن پرواز به دمشق موافقت كرد ولي درمورد باز شدن راه براي تردد از لبنان و آمدن نيروها به آنجا هنوز مشكل حل نشده باقي مانده‌است.[۳۶]
منابع و مآخذ روزشمار 1366/07/05
- ↑ سند شماره 1551/ د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي نيروي دريايي سپاه (سعيد سرمدي)، 31/6 تا 6/7/1366، ص 178 تا 200.
- ↑ سند شماره 102894 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از ژاجا - ر 3، مركز فرماندهي، به: دفتر نخست‌وزير، 5/7/1366؛ و - واحد اطلاعات سپاه پاسداران، "گزارش روزانه"، شماره 262، 8/7/1366، ص 1؛ و - خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‌هاي ويژه، شماره 192، 6/7/1366، ص 4.
- ↑ سند شماره 102895 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از ژاجا - ر 3، مركز فرماندهي، 5/7/1366؛ و - خبرگزاري جمهوري اسلامي، همان. ص 4.
- ↑ سند شماره 102899 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از ژاجا - ر 3، مركز فرماندهي، به دفتر نخست‌وزير، 5/7/1366.
- ↑ سند شماره 102989 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نيروي دريايي سپاه، 5/7/1366؛ و - خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه،" شماره 192، 6/7/1366، ص5.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 192، 6/7/1366، ص5.
- ↑ سند شماره 102935 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از دفتر فرماندهي نيروي دريايي سپاه، به دفتر فرماندهي كل سپاه، 6/7/1366؛ و - خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‌هاي ويژه، شماره 193، 7/7/1366، ص 2.
- ↑ سند شماره 029286 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي قرارگاه كربلا، معاونت عمليات، به فرماندهي نيروي زميني، معاونت عمليات؛ و - سند شماره 029297: گردان اطلاعات 72 ثارالله، 8/7/1366، ص 5.
- ↑ سند شماره 029286 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: فرماندهي قرارگاه كربلا، معاونت عمليات، 6/8/1366.
- ↑ سند شماره 97543 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي قرارگاه حمزه سيدالشهداء، به فرماندهي نيروي زميني سپاه، 9/7/1366.
- ↑ همان.
- ↑ مأخذ شماره 6، ص24، سنندج - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 5/7/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 6/7/1366، ص14، لندن - خبرگزاري جمهوري اسلامي، به‌نقل از نشريه ساندي تلگراف.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 6/7/1366، ص12.
- ↑ روزنامه رسالت، 5/7/1366، ص6.
- ↑ ادارة كل تندنويسي مجلس شوراي اسلامي، نشريه "روزنامه رسمي"، جلسه 451، 5/7/1366، ص18.
- ↑ همان، ص34 و 35.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‌هاي ويژه، شماره 196، 10/7/1366، ص29 تا 31.
- ↑ همان، ص31 تا 33.
- ↑ روزنامه رسالت، 6/7/1366، ص2، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ روزنامه كيهان، 6/7/1366، ص2.
- ↑ مأخذ 14، 6/7/1366، ص10.
- ↑ مأخذ13، ص3.
- ↑ مأخذ 20.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 193، 7/7/1366، ص9، لندن - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 6/7/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 5/7/1366، ص3، خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مأخذ 6، ص12.
- ↑ مأخذ 6، ص39، راديو امريكا، 5/7/1366.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه "گزارش‌هاي ويژه"، شماره 194، 8/7/1366، ص8، منامه - خبرگزاري يونايتدپرس، 7/7/1366.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 8/7/1366، ص2.
- ↑ واحد سياسي دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم، نشريه "گزارش"، شماره 58، 24/7/1366، ص9 و 10.
- ↑ مأخذ 25، ص19، 6/7/1366.
- ↑ مأخذ 6، ص35 و 36، خبرگزاري رويتر، 5/7/1366.
- ↑ مأخذ 14، ص3، به‌نقل از خبرگزاري ليبي.
- ↑ سند شماره 102883، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: قرارگاه حمزه سيدالشهداء، 4/7/1366.
- ↑ سند شماره 102930، مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي سپاه لبنان، به فرماندهي كل سپاه، 7/7/1366؛ و - سند شماره 102855: از فرماندهي سپاه لبنان، به: ستاد مركزي سپاه، دفتر - پشتيباني لبنان، 2/7/1366.