1361.08.14
| روزشمار جنگ سال 1361 1361.08.14 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | چهارده آبان |
| تاریخ شمسی | 1361.08.14 |
| تاریخ میلادی | 5 نوامبر 1982 |
| تاریخ قمری | 18 محرم 1403 |
گزارش - 222
در ادامه عمليات محرم و فعاليت‌هاي عملياتي نيروهاي خودي در روز گذشته، از ساعات اوليه امروز، قرارگاه‌هاي قائم3 و قائم4 (نيروهاي دو تيپ17 علي‌بن‌ابيطالب(ع) و 14 امام حسين(ع) به همراه نيروهاي تيپ1 لشكر21 حمزه و نيروهاي تيپ84 خرم‌آباد) با هدف جلوگيري از تجمع دشمن براي اجراي پاتك، اقدام به اجراي عمليات محدود روي ارتفاعات مقابل مناطق تصرف‌شده در ارتفاعات حمرين كردند و موفق شدند بخشي از قواي ارتش عراق را در اين منطقه منهدم كنند.[۱] نيروهاي قرارگاه قائم3 با حمله به ارتفاعات مقابل خود، ضمن واردآوردن تلفات به نيروهاي دشمن، 4 تانك و 2 نفربر عراقي را منهدم كردند و 3 تانك عراقي نيز به‌دليل فرار خدمه آن، در منطقه ميان نيروهاي خودي و دشمن باقي ماند. قرارگاه قائم4 نيز با نيرويي به استعداد 3 گردان منها، به خطوط دفاعي عراق در مقابل خود حمله كرد و از آنجا كه عمده قوا و تجهيزات عراق در ارتفاعات و مناطق مقابل تيپ امام حسين(ع) تجمع كرده بودند، ميزان خسارات زرهي و امكانات عراق در اين محدوده زياد بود. 8 تانك، 4 نفربر و 10 دستگاه خودرو نظامي عراقي در اين عمليات به غنيمت نيروهاي خودي درآمد و 4 تانك و20 دستگاه خودرو نيز منهدم شد. اين قرارگاه به‌دليل مشكلات پدافندي، قسمتي از ارتفاع175 را كه قبلاً به تصرف درآورده بود، رها كرد و تا ارتفاع400 در داخل خاك ايران عقب‌نشيني و تصرف مجدد آن را به شب‌هاي بعد موكول كرد.[۲] با روشن‌شدن هوا، نيروهاي اين محور در 500 متري جنوب جاده چم‌سري تا شرهاني، پدافند و تا ظهر امروز، 4 پاتك نيروهاي عراقي را خنثي كردند.[۳]
گزارش - 223
درپي ابلاغ روز گذشته قرارگاه كربلا به قرارگاه قائم درباره اصلاح خطوط پدافندي، به‌ويژه در جناح چپ عمليات و انهدام باقيمانده نيروهاي عراقي در منطقه و تشكيل يك خط دفاعي مناسب، قرارگاه عملياتي قائم به‌منظور تأمين اين اهداف، به يگان‌هاي تحت امر خود، مأموريت‌هاي ذيل را ابلاغ كرد: پيرو دستور قرارگاه مركزي كربلا و باتوجه‌به ضرورت ادامه عمليات محرم، به يگان‌هاي تحت امر اين قرارگاه ابلاغ شود، در تاريخ 14 آبان 1361، ساعت 10 شب آماده باشند تك همه‌جانبه و هماهنگي را در منطقه "چم‌سري" به‌طرف جنوب‌غربي، به‌منظور رسيدن به خط پدافند مناسب انجام دهند. لازم است فرماندهان يگان‌ها، مقدمات لازم را فراهم و واحدهاي تحت امر خود را توجيه كنند و در ساعت 2 بعدازظهر امروز (14 آبان 1361)، در جلسه هماهنگي قرارگاه حضور به هم رسانند.[۴] درپي اين ابلاغيه، جلسه‌اي با حضور حسين خرازي و سرهنگ دژكام فرماندهان مشترك سپاه و ارتش در قرارگاه قائم، احمد كاظمي (8 نجف)، مرتضي قرباني (25 كربلا)، مهدي زين‌الدين (17 علي‌بن‌ابيطالب(ع))، ابوشهاب (14 امام حسين(ع))، نبي رودكي (35 امام سجاد(ع))، كريم نصر (قمربني‌هاشم(ع))، علي زاهدي و حاج‌رضا حبيب‌اللّهي معاونت عمليات قرارگاه لشكر فتح، در مقر لشكر3 (قرارگاه قائم) فتح تشكيل شد. در اين جلسه، حاضران ضمن بررسي آخرين وضعيت خطوط پدافندي نيروهاي خودي و دشمن نتيجه اقدامات خود را در چند شب گذشته بيان كردند. موضوعات مطرح‌شده حاكي‌از آن بود كه اجراي عمليات در چند شب پياپي، موجب خستگي مفرط نيروها شده و از سوي ديگر، به‌دليل كمبود وقت، امكان شناسايي دقيق از يگان‌ها سلب شده است. به همين دليل، حسين خرازي فرمانده قرارگاه قائم، با تأكيد بر ضرورت برداشتن يك گام به جلو توسط يگان‌ها براي خارج‌كردن ارتفاعات سركوب منطقه از دست عراق، داشتن فرصت كافي براي ساماندهي نيروها و شناسايي خطوط جديد دشمن را يك ضرورت دانست و پس از گفت‌وگو و مشورت با حسن باقري و سرهنگ دژكام، تصميم گرفت عمليات امشب را لغو كند و اجراي آن را 24 ساعت به تأخير اندازد. بدين‌ترتيب، باوجود اعلام قبلي، با استدلال فرماندهان يگان‌ها درباره خستگي نيروها و ضعف شناسايي، اجراي عمليات يك شب به تعويق افتاد. [۵]
گزارش - 224
ارتش عراق با پذيرش شكست در منطقه عملياتي محرم و ناكامي در عمليات بازپس‌گيري، آتش توپخانه‌هاي خود را در مناطق هم‌جوار با منطقه عملياتي محرم و ساير جبهه‌ها شدت بخشيده و حملات هوايي و موشكي خود را در خليج‌فارس متمركز كرده است. به‌طوركلي، عراق پس از شكست در هر عملياتي، به شهرهاي مرزي، مناطق مسكوني، بنادر و كشتي‌هاي تجاري، حمله و ضعف‌هاي واحدهاي زميني خود را با فعال‌كردن توپخانه‌هاي دوربرد و نيروي هوايي جبران مي‌كند. امروز توپخانه‌هاي ارتش عراق در منطقه مرزي عين‌خوش، فعال‌تر از روز گذشته بودند و آتش سنگيني را در محورهاي بيات، موسيان و تاحدودي محورهاي جنوبي اين منطقه اجرا كردند.[۶] در مقابل، نيروهاي خودي نيز آتش سنگيني را روي مواضع ارتش عراق اجرا كردند كه خساراتي درپي نداشت.[۷] در منطقه عملياتي مسلم‌بن‌عقيل (مقابل شهر مندلي عراق)، يك گروه از نيروهاي ضد‌زره ايران، با استفاده از موشك بازوكا، در دو نوبت به مواضع نيروهاي عراقي حمله و تعدادي از سنگرهاي كمين، ديد‌باني و اجتماعي دشمن را منهدم كردند.[۸] در اين منطقه، 4 نفر از نيروهاي عراقي به اسارت نيروهاي خودي درآمدند.[۹] در منطقه خليج‌فارس نيز صبح امروز، چند فروند هواپيماي عراق با هواپيماهاي شكاري نيروي هوايي ايران روبه‌رو شدند كه در اين درگيري هوايي، يكي از جنگنده‌هاي دشمن سقوط كرد و بقيه از منطقه گريختند.[۱۰] با انتشار اين خبر، راديو بغداد به نقل از يك سخنگوي نظامي عراق مدعي شد كه در يك نبرد هوايي در منطقه خور موسي، يك هواپيماي ايراني سقوط كرده است. همچنين امروز در ساعت 12:12 درحالي‌كه يك كاروان كشتي تجاري و باربري، شامل 13 فروند، از بندر امام خميني عازم بوشهر بود،[۱۱] در آبراه (كانال) اين بندر (خور موسي) مورد حمله موشكي عراق قرار گرفت.[۱۲] در اين حمله، يك كشتي تجاري متعلق به كشتيراني جمهوري اسلامي ايران به نام "ايران حجت" كه حامل مواد اوليه سيمان و روغن بود، مورد اصابت قرار گرفت[۱۳] كه درنتيجه، 17 نفر مجروح و 3 نفر شهيد شدند.[۱۴] مجروحان اين حادثه به تهران و شيراز منتقل شدند و اقدامات لازم براي تخليه محموله قابل انتقال كشتي نيز انجام شد. [۱۵] پس از اين حادثه، يك فروند يدك‌كش سپاه پاسداران ـ كه در اختيار نيروي دريايي ارتش بود ـ[۱۶] به‌منظور نجات سرنشينان كشتي به منطقه عزيمت كرد كه مورد اصابت موشك ديگري قرار گرفت و غرق شد.[۱۷] در اين حادثه نيز 4 نفر از كاركنان نيروي دريايي ارتش و 3 نفر از افراد سپاه به شهادت رسيدند.[۱۸] درباره اين خبر راديو صوت‌الجماهير به نقل از بيانيه نظامي 894 ارتش عراق گزارش داد، يكي از واحدهاي نيروي دريايي اين كشور، به دو هدف دريايي ايران در دهانه كانال خور موسي در شمال‌شرق خليج (فارس) حمله كرد كه زبانه‌هاي آتش و دود غليظ برخاسته از انفجار اين اهداف مشاهده شده است.[۱۹] در همين حال، شهر آبادان امروز نيز گلوله‌باران شد كه براثر آن، 3 نفر از افراد غير‌نظامي در اين شهر مجروح شدند و يك ساختمان دولتي و يك كارگاه، تخريب شدند و قسمتي از پالايشگاه نيز دچار آتش‌سوزي شد.[۲۰]
گزارش - 225
در درگيري ميان نيروهاي نظامي و امنيتي ايران با گروه‌هاي ضد‌انقلاب در مناطق شمال‌غربي ايران، خسارت‌هايي به دو طرف درگير وارد آمد. اين درگيري‌ها در محورهاي كامياران، سقز، مريوان، تكاب و سلماس رخ داد. 9 تن از افراد حزب دمكرات و گروه كومه‌له نيز در شهرهاي سنندج و بوكان خود را تسليم نيروهاي دولتي كردند. در محور كامياران ـ باختران در حوالي روستاي دارچايمان (دارچادمان)، 70 نفر از عناصر حزب دمكرات كردستان اقدام به بستن جاده كردند و پس از بازرسي خودروها، تعدادي از افراد سپاه و پيش‌مرگان مسلمان كُرد را شناسايي كرده، آنها را در كنار جاده به رگبار بستند و به شهادت رساندند.[۲۱] همچنين نيروهاي تحت امر قرارگاه حمزه كه پس از پاك‌سازي و تصرف پايگاه روستاي گردكلان واقع در شمال‌غربي سقز، به‌منظور تأمين اطراف پايگاه به حوالي روستاي "قره گويز" در شمال‌غربي سقز اعزام شده بودند، با عناصر وابسته به گروه‌هاي مسلح غير‌قانوني مستقر در اين روستا مواجه و با آنان درگير شدند. در اين درگيري، 15 نفر از مهاجمان كشته شدند.[۲۲] از نيروهاي خودي نيز 7 نفر شهيد، 6 نفر زخمي و 3 نفر مفقودالاثر شدند. [۲۳] در حمله عناصر وابسته به گروه‌هاي غير‌قانوني در منطقه "چاله سبز" مريوان نيز 3 نفر از نيروهاي بسيج شهيد شدند و يك نفر نيز مجروح شد.[۲۴] در محور كامياران ـ مريوان، يك دستگاه تراكتور در نزديكي روستاي "آربان" روي مين رفت و 2نفر از سرنشينان آن كه از روستاييان منطقه بودند، شهيد و 3 نفر ديگر نيز مجروح شدند.[۲۵] بنابر گزارشي، در شهرستان تكاب، يك نفر از اهالي مسلمان و متعهد اين شهرستان به‌دست عناصر وابسته به گروه‌هاي غير‌قانوني به شهادت رسيد. در جريان تيراندازي به اين فرد، 2 عابر نيز مجروح شدند.[۲۶] همچنين در روستاي آب‌گرم در 30 كيلومتري جنوب سلماس، عده‌اي از عناصر مسلح غير‌قانوني با محاصره روستا، همه اموال و دارايي‌هاي شركت تعاوني اين روستا را به سرقت بردند.[۲۷] در سنندج، 3 نفر از عناصر حزب دمكرات باهمراه داشتن 4 قبضه اسلحه (3 برنو و يك قبضه ام 1)، خود را به سپاه پاسداران اين شهر تسليم و تقاضاي امان‌نامه كردند.[۲۸] در بوكان نيز 6 تن از اعضاي حزب دمكرات و گروه كومه‌له، با تحويل 2 قبضه ژ3، يك كلت و 2 قبضه ام1، تسليم نيروهاي سپاه شدند.[۲۹]
گزارش - 226
امروز، اعضاي سازمان مجاهدين خلق (منافقين) اقدام سازمان‌يافته‌اي انجام ندادند و فقط در چند مورد، نيروهاي سپاه و كميته تعدادي از اين افراد را كه بعضاً تحت تعقيب بودند، دستگير كردند. با شناسايي 2 خانه تيمي در خيابان پيروزي و بلورسازي تهران، 3 نفر از اعضاي سازمان دستگير شدند. از دستگيرشدگان علاوه‌بر مقداري اسناد و مدارك، تعدادي كارت سفيد (بدون اسم) و مهرخورده، مربوط به ژاندارمري نيز به دست آمد. [۳۰] در شهر اصفهان نيز يك نفر از عناصر عملياتي سازمان كه در حمله به بسيج اصفهان شركت داشت، شناسايي و دستگير شد.[۳۱] به گزارش روابط عمومي ستاد مركزي كميته انقلاب اسلامي، نيروهاي اين ارگان طي امروز و روز گذشته، 6 تن از اعضاي سازمان را دستگير كردند و تحويل مقامات قضايي دادند. از دستگيرشدگان تعدادي اسلحه و اسناد و مدارك درون‌گروهي به دست آمد. نيروهاي كميته انقلاب اسلامي در شرق تهران و منطقه تهران‌پارس نيز يك تن از فعالان مسلح مجاهدين خلق (منافقين) را كه تحت تعقيب بود، شناسايي كردند و هنگامي كه قصد دستگيري او را داشتند، وي به‌سوي مأموران تيراندازي و اقدام به فرار كرد. اين درگيري با كشته‌شدن عضو سازمان به پايان رسيد.[۳۲] در قزوين هم سرنشينان يك خودرو درحال حركت، به‌سمت يكي از اعضاي سپاه پاسداران ـ كه پياده درحال حركت بود ـ تيراندازي كردند. مهاجمان به‌دليل تعجيل در اين اقدام و خطا در نشانه‌گيري، موفقيتي كسب نكردند و از محل گريختند.[۳۳]
گزارش - 227
آيت‌الله موسوي اردبيلي رئيس شوراي عالي قضايي و امام‌جمعه موقت تهران، در خطبه دوم نمازجمعه امروز با اشاره به‌دستاوردهاي عمليات محرم گفت: اين جنگ درسي به ما و درسي هم به دشمنان ما داد. ما براي چندمين بار درطول اين مدت كوتاه (پس از انقلاب اسلامي)، به چشم خود ديديم و ايمان آورديم كه مشيت خداوند، حمايت از اين امت مستضعف است، ولي به دشمنان ما براي چندمين بار درسي داد و آنها حساب‌ها و معادلاتشان به هم خورد. آنها در دنيا جاروجنجال به راه انداختند كه ايران، نيروي هوايي ندارد و فقط 2 تيپ زرهي بدون كارايي دارد. صدام چند بار اعلام كرد كه ما اينها (نيروي نظامي ايران) را از بين برديم. شرق و غرب، سلاح‌هاي پيچيده به او دادند، اما جوانان ما با يك حركت، ارتفاعات بسيار مهم مرزي و چاه‌هاي نفت غصب‌شده را پس گرفتند، شهرها را آزاد كردند و تانك‌هاي مدرن آنها به‌دست نيروهاي ما افتاد. رئيس ديوان عالي كشور در ادامه افزود: عراقي‌ها روي آن را ندارند كه بگويند در زمين‌هاي ما بودند، اما آنها در خاك ما بودند نه در پشت مرزهاي بين‌المللي و ما زمين‌هاي خودمان را از آنها گرفتيم. عراق كه در اين مدت در خاك ما بود و چاه‌هاي نفت ايران را كه روزانه 25 هزار بشكه نفت مي‌شد از آن استخراج كرد، در دست داشت، متجاوز نبود، اما اكنون ما را متجاوز مي‌خوانند. آن روزي كه ارتش عراق در زمين ما بود، گفتيم و الآن هم مي‌گوييم كه ملت ايران، چشم طمع به خاك هيچ كشوري ندارد. وي در پايان گفت: ما مكلف به ادامه جنگ هستيم. هركس كه مي‌تواند سلاح به‌دست بگيرد و در جبهه شركت كند و جاي يك شهيد را بگيرد، طبق فرموده امام، درصورتي‌كه مسئولان بگويند، تأخير جايز نيست.[۳۴]
گزارش - 228
سرهنگ صيادشيرازي فرمانده نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران، در گفت‌وگوي اختصاصي با روزنامه كيهان، اهداف و نتايج به‌دست‌آمده در عمليات محرم را تشريح كرد. وي گفت: عمليات محرم يكي از عمليات‌هاي موفقي بود كه به‌همت رزمندگان اسلام و به رهبري قرارگاه قائم ـ يكي از قرارگاه‌هاي عملياتي قرارگاه كربلا در منطقه عين‌خوش و در ارتفاعات حمرين ـ اجرا شد كه به ياري خدا و تلاش رزمندگان اسلام، همه اهداف ما كاملاً تأمين شد. وي اضافه كرد: اين عمليات به‌دنبال نبردهايي كه تاكنون عليه قواي كفرپيشة بعث عراق انجام شده، صورت گرفت و در محدوده خودش تمام آن نتايجي را كه ما انتظار داشتيم و حتي بيشتر از آن را در بر داشت. سرهنگ صيادشيرازي در ادامه گفت: رزمندگان ما در سراسر جبهه‌هاي عملياتي محرم، با برتري خاصي، ابتدا قواي بعثي را محاصره و منهدم كردند و سپس باقيمانده آنها را به اسارت درآوردند و با تصرف و تأمين ارتفاعات مهم و راهبردي حمرين، مناطق بسياري ازجمله عين‌خوش، دهلران، موسيان، جاده‌هاي مواصلاتي و مقدار زيادي از خاك ميهن اسلامي‌مان را از لوث وجود بعثيون پاك‌سازي كردند. با تصرف ارتفاعات منطقه، آتش رزمندگان ما، به‌ويژه توپخانه ارتش جمهوري اسلامي، روي منطقه نفتي زبيدات و شهرك طيب و جاده‌هاي تداركاتي دشمن مي‌باشد و دشمنان ما در داخل خاك عراق، در منطقه وسيعي در دشت صاف پراكنده شده‌اند. ما به خاك و زمين طمع نداريم، بلكه منظور، گرفتن هدف‌هايي است كه هرچه‌بيشتر بتوانيم دشمن را در زير ديد و تير خود قرار دهيم و رزمندگان ما بتوانند در مواضعي كه به دست آورده‌اند، محكم و استوار بمانند كه الحمدلله تأمين شده است. فرمانده نيروي زميني درباره ضايعات و خسارات دشمن در اين عمليات به خبرنگار كيهان گفت: همان‌طوركه قبلاً اعلام شد، عراق حدود 3 هزار و 600 نفر كشته يا زخمي دارد و بيش از 1500 نفر اسير تاكنون به پشت جبهه منتقل شده‌اند. در اين عمليات، راه‌هاي تداركاتي تيپ‌هاي 606، 423، 703 و 505 و تيپ60 زرهي كه در محدوده لشكر10 عراق بودند، زير آتش ما قرار گرفت و اكثراً تارومار شدند و دو تيپ 423 و 606 به‌كلي منهدم و فرماندهانش كشته يا به‌دست رزمندگان ما اسير شدند. در اين عمليات، موفق شديم كه بازهم از توان رزمي دشمن بكاهيم. همچنين غنائم بسيار زيادي به‌دست رزمندگان ما افتاد كه از آنها براي ادامه عمليات استفاده خواهيم كرد. سرهنگ صيادشيرازي در پاسخ به اين سؤال كه پيروزي‌هاي اخير چه تحولاتي در سير جنگ ازلحاظ سياسي، نظامي به وجود آورده است، گفت: در مسير تكامل جنگ حق عليه باطل، هميشه دو استقامت باهم رقابت مي‌كنند: يكي استقامت رزمندگاني كه در جبهة حق هستند و دومي، استقامت باطلي كه در راه شيطان مبارزه مي‌كند و خودبه‌خود بايد در اين راه فنا شود. آنچه مسلم است، انقلاب اسلامي ما، انقلابي است عظيم و امروز خداوند، حجت را بر ما تمام كرده است و ما هيچ دليلي نداريم كه در اين رقابت، عقب بمانيم و چون پيروزي ما ازجانب خداوند تضمين شده است، ما درنهايت به روشي كه خداوند صلاح بداند، بر دشمن پيروز خواهيم شد؛ زيرا ما براي آينده جنگ يك برآورد كلاسيك نداريم و روي برآيند نيروهاي اسلام نمي‌توانيم پيش‌بيني كنيم، چراكه اين جنگ، جنگي است كه با انگيزه و اعتقاد انجام مي‌شود و سير آن سيري تكاملي و تضمين‌شده است. ان‌شاءالله اين جريان به پيروزي خواهد رسيد.[۳۵]
گزارش - 229
امروز در خاطرات آقاي هاشمي رفسنجاني نكات قابل‌توجهي مانند كسالت قلبي امام، نتايج عمليات محرم و تشكيل تيپ‌ها و لشكرهاي جديد سپاه درج شده است. در بخشي از خاطرات امروز ايشان آمده است: «از بيت امام با نگراني خبر دادند كه فشارخون امام بالا رفته [است]. با ناراحتي به آنجا رفتم. دكتر [حسن] عارفي حاضر بود و گفت كه امام به حال عادي برگشته و نگراني رفع شده است. امام خوابيده بودند، گفتند كه در سينه‌ام احساس گرفتگي و فشار كردم و نشستم. ظهر فرماندهان سپاه آمدند و گزارش مبسوطي از عمليات محرم و برنامه‌هاي آينده دادند. معلوم شد كه تاكنون 530 شهيد داده‌ايم و موفقيت‌ها بزرگ است و نقطه بسيار حساس؛ شرحي از سازمان جديد سپاه ـ كه لشكر و سپاه و ارتش تأسيس شده ـ دادند.»*[۳۶]
گزارش - 230
راديو بيبيسي در يكي از بخش‌هاي خبري امروز با تحليل جنگ دوساله ايران و عراق، به تأثير اين رخداد در "سياست خارجي" و "وضعيت و روابط اقتصادي" ايران پرداخته و مدعي شده است كه مشكلات اقتصادي ايجادشده براثر جنگ، ايران را وادار به اتخاذ سياست واقع‌بينانه و متعادلي در روابط خارجي خود كرده است. در بخش‌هايي از اين تحليل آمده است: جنگ 25 ماهه ايران و عراق، اينك به‌صورت بزرگ‌ترين عامل تعيين‌كننده در سياست خارجي ايران درآمده است و در نظر رهبران ايران، جنگ با عراق مبارزه‌اي است براي دفاع از يك جمهوري اسلامي اصيل و واقعي، ولي هزينه سنگين جنگ با عراق، احتمالاً ايران را مجبور به قبول روشي نزديك‌تر به يك سياست واقع‌بينانه و دورتر از مسائل عقيدتي در روابطش با جهان خارج خواهد كرد. ترديدي نيست كه جنگ با عراق، بار سنگيني بر اقتصاد ايران بوده و به آن آسيب رسانده است. ميزان تقاضاهاي ايران براي غرامت جنگي، به‌ظاهر زياد از حد به نظر مي‌رسد، ولي شكي نيست كه خسارات مالي واردشده براثر جنگ شديد بوده است و هزينه بازسازي خرابي‌ها نيز بسيار سنگين خواهد بود. احتمالاً همين هزينه سنگين جنگ با عراق و نياز به افزايش فعاليت‌هاي اقتصادي براي تأمين هزينه بازسازي خرابي‌ها، رهبران ايران را مجبور كرده است اهداف اوليه‌شان را تاحد زيادي تعديل كنند؛ هدفي كه رئوس آن، تكيه بر گسترش روابط بازرگاني با جهان‌سوم، همراه با بي‌اعتنايي به ابرقدرت‌ها و كشورهاي صنعتي جهان و دستيابي به خودكفايي اقتصادي بود، اما هنگامي كه ايران متوجه شد كه با قيمت‌هاي تعيين‌شده ازطرف اوپك نمي‌تواند نيازهاي خود را برآورده كند، سطح توليد نفت خود را افزايش داد. اخيراً ارقام استخراج نفت به حدود 2 ميليون بشكه در روز تخمين زده شده است و ايران مداوماً قيمت رسمي اوپك را شكسته است تا بتواند صاحبان نفتكش‌ها را به تحمل خطرهاي بيشتر و حق بيمه بالاتر كه براثر جنگ به وجود آمده است، ترغيب كند. در ادامه اين گزارش، مفسر راديو ضمن اشاره به روابط تجاري ايران با ژاپن و برخي كشورهاي عربي، رونق اقتصادي ايران را به پايان جنگ پيوند زده، مي‌گويد: از قول وزير صنايع سنگين ايران، آقاي بهزاد نبوي، گفته شده است كه ايران به‌منظور حصول استقلال صنعتي و توسعة اقتصادي، ژاپن را برگزيده است كه خود مانند ايران، از سلطه ابرقدرت‌ها به دور است، اما ژاپني‌ها درباره معاملات تجاري با ايران و عراق درحالي‌كه جنگ همچنان ادامه دارد، سخت محتاطانه رفتار مي‌كنند. گذشته از اين، درباره ايران، ژاپن درحال‌حاضر با مشكلات عمده‌اي كه براثر انقلاب ايران پيش آمده است، روبه‌روست. اختلاف‌نظرهاي مداوم بر سر موضوع مجتمع پتروشيمي ناتمام در بندر امام خميني در اين زمره است، اما چنانچه اين مشكلات برطرف شود، ژاپن در موقعيتي خواهد بود كه تجارت خود را با ايران توسعه دهد. موقعيت كشورهاي غربي گنگ‌تر از اين است. ايران اشاراتي كرده است كه شايد آينده‌اي روشن‌تر از قبل درپيش باشد و تلويحاً گفته است كه به‌رغم جنگ با عراق، ممكن است رونقي در كار تجارت نيز پيش آيد. چند كشور غربي ازجمله بريتانيا، در واكنش به اين اشارات، به اعطاي ضمانت‌نامه‌هاي اعتباري براي صادرات به ايران دست زده‌اند. ايران تا آنجا كه ممكن باشد، همچنان به تجارت با كشورهاي جهان‌سوم مانند برزيل، تركيه، پاكستان، هند، تايلند و اروپاي شرقي اولويت خواهد داد، ولي درهرصورت، اميدي به جهشي فوق‌العاده در اقتصاد ايران تا زماني كه جنگ ادامه دارد، نمي‌توان داشت. درحال‌حاضر، تصميم به ادامه جنگ به هر قيمت كه باشد، طرز فكر سياسي حاكم بر ايران است.[۳۷]
گزارش - 231
با قطعي‌شدن برگزاري جلسه آينده سران جنبش عدم‌تعهد در دهلي‌نو به‌‌جاي بغداد، خبرگزاري جمهوري اسلامي از دهلي‌نو گزارش داد: يك هيئت 5 نفرة هندي به سرپرستي دبير وزارت امور خارجه اين كشور، شب گذشته به‌منظور گفت‌وگو درباره دريافت وسايل و لوازم پيچيده تالار برگزاري هفتمين اجلاس سران جنبش عدم‌تعهد، عازم عراق شد. به نوشته روزنامه استيتسمن، مقامات كشور هند به‌دليل كمبود وقت جهت آمادگي براي برگزاري نشست مذكور، تصميم گرفتند تا اين هيئت را به‌منظور خريد يا قرض‌گرفتن وسايل پيچيده‌اي كه عراق براي برگزاري اجلاس تدارك ديده بود، به بغداد اعزام كنند. براساس همين گزارش، اين هيئت، درباره موضوعات موردعلاقه دو كشور نيز گفت‌وگوهايي با مقامات عراقي خواهد داشت. [۳۸]
گزارش - 232
ملك حسين پادشاه اردن، هم‌زمان با توصيه به سازمان آزادي‌بخش فلسطين براي به‌رسميت‌شناختن رژيم صهيونيستي، درپيامي به حزب كارگر اسرائيل خواستار انعقاد قرارداد امنيتي با اسرائيل شد. به گزارش يونايتدپرس، حسين شاه اردن، در مصاحبه‌اي با بيبيسي گفت: از سازمان آزادي‌بخش فلسطين خواسته است كه اسرائيل را به‌رسميت بشناسد و اقدامي جدي براي استقرار صلح در خاورميانه انجام دهد. ملك حسين افزود: به ساف توصيه كرده است كه اين امر براي آرمان مشترك آنها، يعني آرمان اعراب، كمك بزرگي محسوب مي‌شود. حسين شاه اردن، با مشاهده تغيير رويه امريكا، دو هفته قبل، با ياسر عرفات رهبر سازمان آزادي‌بخش فلسطين، در اردن ملاقاتي انجام داد و دو پيشنهاد مهم صلح را با وي مطرح كرد كه عبارت بودند از تشكيل فدراسيون اردن ـ فلسطين و به‌رسميت شناخته‌شدن اسرائيل ازسوي سازمان آزادي‌بخش فلسطين. شاه حسين دراين‌باره اظهار كرد: آرمان اعراب و فلسطين درصورتي‌كه سازمان آزادي‌بخش فلسطين، حق موجوديت اسرائيل را به‌رسميت بشناسد، پيشرفت بسياري خواهد كرد. اين شناسايي، مانعي را كه بر سر راه وجود دارد از بين برده، تمام درهاي جهان ازجمله امريكا را باز خواهد كرد. بيبيسي افزود: شاه حسين درباره مذاكرات اخيرش با ياسر عرفات رهبر ساف، گفت: آنها درباره چشم‌انداز پيوندي نزديك بين اردن و يك كشور فلسطيني در كرانه غربي و نوار غزه مذاكره كرده‌اند. وي افزود: نظريه اين است كه دو كشور بايد هويت جداگانه و دولت‌هاي جداگانه داشته باشند، اما بايد در يك سطح عالي‌تر، از طريق يك مجمع منتخب و دولتي كه هر دو طرف در آن حقوق برابر داشته باشند، با يكديگر متحد شوند. همچنين به گزارش واحد مركزي خبر به نقل از خبرگزاري فرانسه از بيت‌المقدس، راديو اسرائيل گزارش داده كه حسين شاه اردن، به حزب اقليت كارگر اسرائيل اطلاع داده است كه براي امضاي يك قرارداد امنيتي با اسرائيل آماده مي‌باشد. اين راديو افزود: مقام‌هاي مزبور، اين سخنان حسين شاه اردن را به اطلاع حزب كارگر اسرائيل رسانده‌اند.[۳۹]
گزارش - 233
تلويزيون اسرائيل از تل‌آويو اعلام كرد: مشاور عالي "آريل شارون" وزير دفاع رژيم صهيونيستي، در دادگاه شهادت داد كه شنيده است آريل شارون به ارتش اين كشور در بيروت دستور داده است كه از ورود فالانژيست‌ها به اردوگاه‌هاي فلسطيني به‌هيچ‌وجه جلوگيري نشود. خبرگزاري جمهوري اسلامي به نقل از خبرگزاري‌ها ـ كه اين خبر را از برنامه پخش‌شده از تلويزيون اسرائيل نقل كرده‌اند، ـ افزود: اوي دوداي گفت كه وي رونوشت دستور شارون را كه 15 سپتامبر (24 شهريورماه) به پست فرماندهي اسرائيل در بيروت صادر شد، در اختيار دارد. تلويزيون اسرائيل اعلام كرد: "دوداي" بعداً رونوشت اين دستور را تسليم "رافائل ايتان" فرمانده ارتش و سرگرد "يهوشوا ساگوي" فرمانده اطلاعات ارتش اسرائيل كرده است. اين تلويزيون تصريح كرد كه شارون در اين پيام تأكيد كرده است كه بگذاريد فالانژيست‌ها وارد اردوگاه‌هاي صبرا و شتيلا شوند.[۴۰]
منابع و مآخذ روزشمار 1361/08/14
- ↑ سند شماره 151/د مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوي لشكر3 فتح در عمليات محرم، (راوي: محسن رخصت‌طلب)، 30/7/1361 الي 20/8/1361، صص 92 ـ 91.
- ↑ سند شماره 74/گ مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش راوي تيپ14 امام حسين(ع)، در عمليات محرم، راوي: يدالله محمدي، 15/8/1361، ص16؛ و ـ سند شماره 73/گ مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش راوي لشكر3 فتح قرارگاه مركزي قائم، در عمليات محرم، راوي: محسن رخصت‌طلب، 13/8/1361، ص22.
- ↑ سند شماره 73254 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش وضعيت روزانه، سماجا 3 (مركز فرماندهي)، شماره229، تاريخ 15/8/1361، ص3.
- ↑ سند شماره 257211 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: قرارگاه مركزي قائم(عج) (ارتش و سپاه)، 14/8/1361 سند تك‌برگي؛ و ـ سند شماره 032149 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: قرارگاه مركزي قائم(عج) (ارتش وسپاه)، 13/8/1361.
- ↑ مأخذ 1، صص 92 ـ 86.
- ↑ روزنامه جمهوري اسلامي، 15/8/1361، ص2، اطلاعيه 1107 ستاد مشترك ارتش.
- ↑ مأخذ 3، ص2.
- ↑ سند شماره 234642 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از واحد تخريب تيپ عاشورا به واحد تخريب لشكر ظفر، 20/8/1361.
- ↑ مأخذ 3، ص2.
- ↑ سند شماره 17616 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن اطلاعاتي هفتگي، از ستاد مركزي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، طرح و برنامه عمليات ـ اطلاعات عمليات به مسئول واحد (دفتر سياسي) ستاد مركزي، شماره44، تاريخ 24/8/1361، ص1.
- ↑ سند شماره 58181 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از ستاد منطقه 8 (اطلاعات) به ستاد مركزي (اطلاعات)، 19/8/1361؛ و ـ سند شماره 104794 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش روزانه، سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، شماره 182، تاريخ 22/8/1361، ص3.
- ↑ سند شماره 58122 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از ستاد منطقه9 (اطلاعات)، به ستاد مركزي (اطلاعات)، 16/8/1361.
- ↑ سند شماره 58117 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از ستاد منطقه 9 به ستاد مركز فرماندهي، 15/8/1361.
- ↑ سند شماره 227383 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: دفتر سياسي سپاه، رويدادهاي منطقه، نشريه شماره 14، تاريخ 24/8/1361، ص13؛ و ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‌هاي ويژه، شماره 232، تاريخ 16/8/1361، ص2، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 15/8/1361.
- ↑ سند شماره 218077 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: خبرنامه سياسي و اطلاعاتي واحد اطلاعات و تحقيقات كميته مركزي انقلاب اسلامي، نشريه شماره 17، تاريخ 20/8/1361، ص35.
- ↑ سند شماره 58208 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش روزانه، از ستاد منطقه 19(اطلاعات) به ستاد مركز اطلاعات، بولتن شماره 295، تاريخ 20/8/1361؛ و ـ سند شماره 89195 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش امنيتي مناطق ده‌گانه، از مركز فرماندهي سپاه به فرماندهي كل، آبان 1361، منطقه 9، ص39.
- ↑ مأخذ 3، ص5.
- ↑ سند شماره 436893 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از نداجا ـ معاونت عملياتي (مد عمليات) استعداد رزمي، سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ايران، 18/8/1361.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، نشريه گزارش‌هاي ويژه، شماره 231، تاريخ 15/8/1361، ص1، راديو صوت‌الجماهير، 14/8/1361.
- ↑ روزنامه كيهان، 16/8/1361، ص14، اطلاعيه شماره 1108 ستاد مشترك ارتش؛ و ـ سند شماره 141577 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي اطلاعاتي لشكر 21 حمزه (خرمشهر)، شماره 35 ـ 3 ـ 2، تاريخ 14/8/1361، ص1.
- ↑ سند شماره 58120 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از اداره اطلاعات ـ شاجا، به ستاد مركزي سپاه، 16/8/1361؛ و ـ سند شماره 320817 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از شهرباني استان كردستان به استاندار محترم استان كردستان، 17/8/1361؛ و ـ سند شماره 79074 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن خبري، از ستاد قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) (اطلاعات) به ستاد مركزي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي (اطلاعات)، شماره 2، تاريخ 22/8/1361، ص1؛ و ـ سند شماره 104716 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش روزانه، سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، شماره 181، تاريخ 22/8/1361، ص4.
- ↑ مأخذ 17، بخش دوم، گزارش منطقه 5،ص 18؛ و ـ سند شماره 58164 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي عملياتي، از قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) (طرح و عمليات)، به ستاد مركزي سپاه پاسداران انقلاب اسلامي ـ (طرح و عمليات) شماره 216، تاريخ 18/8/1361؛ و ـ سند شماره 104710 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش روزانه، سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، شماره180، تاريخ 20/8/1361، ص1.
- ↑ سند شماره 17628 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي از طرح و برنامه عمليات منطقه 7 (اطلاعات عمليات) به فرماندهي منطقه7، شماره 29، تاريخ 25/8/1361، ص1؛ و ـ سند شماره 79086 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي ـ از ستاد منطقه 7، (طرح و برنامه) به ستاد مركزي سپاه (طرح و برنامه)، 22/8/1361.
- ↑ سند شماره 346684 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از لشكر28 (ركن2) به فرماندهي قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) (ركن2)، 24/8/1361.
- ↑ سند شماره 358309 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: بولتن خبري روزانه، از اطلاعات و بررسي‌هاي سياسي تأميني قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع) به فرماندهي قرارگاه حمزه سيدالشهدا(ع)، شماره 10، تاريخ 15/9/1361، ص3؛ و ـ سند شماره 320813 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از شهرباني استان كردستان به استاندار استان كردستان، 17/8/1361.
- ↑ سند شماره 144637 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: خبرنامه بولتن شماره 361، ارتباطات روابط عمومي ستاد مركزي سپاه، 16/8/1361، ص5؛ و ـ مأخذ 21، بخش اول، ص13.
- ↑ مأخذ 16، ص28؛ و ـ مأخذ 22، بخش آخر، ص5؛ و ـ مأخذ 17، بخش دوم، منطقه 5، ص23.
- ↑ مأخذ 27، بخش اول، ص4.
- ↑ سند شماره 104708 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش‌هاي روزانه، سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، شماره 179، تاريخ 19/8/1361، ص3.
- ↑ مأخذ 16، ص9.
- ↑ مأخذ 17، بخش دوم، گزارش منطقه 2، ص4.
- ↑ مأخذ 15، بخش دوم، صص 7 و 8، تهران ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 15/8/1361.
- ↑ سند شماره 79325 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: از فرماندهي سپاه منطقه 1 به فرماندهي كل سپاه، 25/8/1361، ص6.
- ↑ روزنامه كيهان، 15/8/1361، صص 21 و 22.
- ↑ همان، ص2.
- ↑ كارنامه و خاطرات هاشمي رفسنجاني، (پس از بحران) 1361، به اهتمام فاطمه هاشمي، تهران: دفتر نشر معارف، چاپ اول: 1380، ص299.
- ↑ مأخذ 20، صص 27 و 28، راديو بيبيسي، 14/8/1361.
- ↑ مأخذ 20، ص9، دهلي‌نو ـ خبرگزاري جمهوري اسلامي، 14/8/1361.
- ↑ مأخذ 35، ص24.
- ↑ مأخذ 6.