1365.12.01
| روزشمار جنگ سال 1365 1365.12.01 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | یک اسفند |
| تاریخ شمسی | 1365.12.01 |
| تاریخ میلادی | 20 فوریه 1987 |
| تاریخ قمری | 21 جمادی‌الثانی 1407 |
گزارش -1
معاونت اطلاعات عمليات سپاه پاسداران امروز در گزارشي كارنامه عمليات يك سال گذشته نيروهاي سپاه پاسداران را تشريح كرد. در اين گزارش آمده‌است: «در طول يك سال گذشته رزمندگان اسلام در سپاه پاسداران انقلاب اسلامي مجموعاً 200 روز جنگ فعال آفندي داشته و 17 تا 27 عمليات متوسط تا وسيع سازمان‌دهي شده را انجام داده‌اند. در طي اين يك سال جنگ، حدود 100 تيپ عراق بيش از 80 درصد منهدم شده‌اند و 100 تيپ ديگر حدود 30 تا 50 درصد تلفات ديده‌اند. با وجود 200 تيپ در ارتش عراق، در اين يك سال نبرد به‌طور مداوم به كل ارتش عراق حداقل 60 تا 65 درصد تلفات و ضربات وارد شده‌است. البته دشمن بعثي با امكانات فراوان و كمك ابرقدرت‌ها و سازمان‌دهي سريع، يگان‌هاي ضربه ديده را بازسازي و مجدداً وارد عمل نموده‌است. در طول اين عمليات‌ها كلاً انهدام امكانات و تلفات پرسنلي دشمن به شرح ذيل بوده‌است: 190000 نفر (كه در اين آمار تلفات عادي پدافندي دشمن محسوب نشده‌است) كشته يا زخمي و 7200 نفر اسير شده‌اند. حدود 100 فروند هواپيما، 25 فروند هلي‌كوپتر، 1850 دستگاه تانك و نفربر، 330 قبضه توپ، 3000 دستگاه خودرو نيز از ارتش عراق منهدم شده‌است. همچنين در اين عمليات‌ها 400 تانك و نفربر و 50 قبضه توپ و ده‌ها قبضه خمپاره و ضدهوايي و صدها قبضه انواع مختلف سلاح‌هاي سبك و نيمه‌سنگين ديگر از دشمن به غنيمت گرفته شده و چندين مركز صنعتي، نظامي و اقتصادي در عمق خاك دشمن منهدم شده‌است.»[۱]
گزارش -2
به گزارش قرارگاه نجف به نقل از گردان اطلاعات ثارالله مستقر در منطقه عملياتي غرب كشور، دشمن در ساعت 23 امشب در منطقه عملياتي "كربلاي6" در محور "ژاله پناه" براي تصرف ارتفاع 241 تك كرد كه با مقاومت نيروهاي خودي مواجه و عقب رانده شد.[۲] خاطرنشان مي‌شود كه اين ارتفاع در عمليات كربلاي6 به تصرف نيروهاي خودي درآمده بود. عمليات پراكنده معارضان كرد در شمال عراق امروز نيز ادامه يافت. به گزارش قرارگاه رمضان، در شب جاري نيروهاي اتحاديه ميهني كردستان در عملياتي چريكي در جاده "سليمانيه - كركوك"، يك پايگاه نيروهاي دولتي عراق را تصرف و 9 تن از افراد دشمن را اسير كردند و كليه وسايل آنان را نيز به غنيمت گرفتند.[۳] نيروهاي اتحاديه ميهني كردستان همچنين در عمليات ديگري در شهر "كفري" در شمال عراق، ضمن انهدام يك پايگاه دشمن، 5 تن از نيروهاي بعثي را اسير و تعدادي سلاح و بي‌سيم را نيز به غنيمت گرفتند.[۴] به گزارش قرارگاه رمضان، ارتش عراق به منظور جلوگيري از تحرك نيروهاي اتحاديه ميهني كردستان و بستن مسير تردد آن‌ها با جمهوري اسلامي ايران، امروز اقدام به حمله براي تصرف ارتفاعات "زرده" و "مالبند1" در محور "دربندي‌خان" كرده‌است كه درگيري آن‌ها با نيروهاي اتحاديه در اين محور ادامه دارد.[۵]
گزارش -3
عراق ضمن توقف حملات هوايي به مناطق مسكوني جمهوري اسلامي ايران، تهديد كرد كه در صورت عدم پذيرش صلح، اين حملات مجدداً از سرگرفته خواهد شد. "راديو صوت‌الجماهير" پيش از ظهر امروز در گفتاري از ايران خواست كه ظرف دو هفته آينده موضع جديدي در خصوص "صلح" اعلام كند. اين راديو سپس تهديد كرد كه ضربه عراق شديدتر و به‌مراتب مشكل‌تر از مرحله سابق خواهد بود.[۶] به گزارش خبرگزاري فرانسه، روزنامه "القادسيه" ارگان ارتش عراق نيز در مقاله‌اي از رهبران ايران خواست فرصت ايجاد شده براي آتش‌بس را غنيمت شمارند و در سياست خود خارج از هرگونه خصومت و يا كينه شخصي تجديد نظر كنند.[۷] در همين حال نماينده عراق در سازمان ملل متحد در نامه‌اي به دبيركل اين سازمان، ادعا كرد كه ايران شهرهاي زبير، بصره، زور، حلبچه، بدره، نواحي سيدصادق و حومه شيروان را گلوله‌باران كرده‌است. در اين نامه همچنين آمده‌است: «رئيس جمهور عراق درخواست ايران را به اطلاع شوراي فرماندهي انقلاب و مقامات ديگر رسانده و موافقت شده‌است كه عراق از پنج‌شنبه 19 فوريه بمباران شهرهاي ايران را به‌مدت دو هفته متوقف نمايد، اما اين تصميم مشروط به اتخاذ موضع جديدي در زمينه صلح از طرف ايران است و شامل مواضع نظامي نخواهد بود.» در پي توقف حملات هوايي عراق به مناطق مسكوني جمهوري اسلامي ايران، خبرگزاري كويت گزارش داد: «دولت انگلستان امروز از توافق عراق و ايران پيرامون توقف دو هفته‌اي بمباران شهرهاي يك‌ديگر استقبال كرد.» يك سخن‌گوي وزارت خارجه انگليس به اين خبرگزاري گفته است: «ما از كاهش خصومت‌ها در جنگ خليج‌فارس به هر ميزاني كه باشد، به‌ويژه [توقف] حمله به اهداف غيرنظامي، استقبال مي‌كنيم.» اين سخن‌گو افزوده‌است: «راه‌حل واقعي براي طرفين اين است كه مساعي جميله "خاوير پرز دكوئيار" دبيركل سازمان ملل متحد را قبول كرده و جهت برقراري يك آتش‌بس فوري و شروع مذاكرات - كه موجب رسيدن به يك راه‌حل صلح‌آميز براي اين درگيري مي‌شود - به توافق برسند.»[۸] راديو مسكو نيز در خصوص قطع جنگ شهرها، در برنامه خبري ساعت 14:30 امروز گفت: «به عقيده ناظران، توافق طرفين در زمينه قطع حمله به شهرها، نسبت به امكان توافق در زمينه حل مسئله جنگ از راه صلح و مذاكره و پرهيز از خون‌ريزي خوش‌بيني ايجاد مي‌كند.»[۹] راديو امريكا هم ضمن گزارشي در اين باره، از احتمال حمله جديد ايران در شرق بصره خبر داد: «همراه با توقف حملات هوايي در جنگ ايران و عراق، گفته مي‌شود كه نبرد نيروهاي زميني دو كشور نيز آرام شده‌است. در همين حال بنا به گزارش خبرنگار صداي امريكا از وزارت دفاع امريكا، ايران به منظور كوشش احتمالي ديگري براي تصرف و يا محاصره بصره، همچنان در حال تأمين تداركاتي نيروهاي خويش است.»[۱۰]
گزارش -4
يك نشريه داخلي سپاه در مقاله‌اي دلايل توقف حملات هوايي عراق به مناطق مسكوني را مورد بررسي قرار داد. اين نشريه به نقل از بخش بين‌المللي "راديو بي.بي.سي." نوشت: «رژيم عراق دريافته‌است كه حمله به مناطق مسكوني موجب تقويت روحيه مردم ايران براي ادامه جنگ مي‌شود، هرچند ايران در جريان اين حملات ضربات سختي خورده‌است. نشريه داخلي سپاه دلايل توقف حملات عراق را چنين برشمرد: 1- استمرار حملات هوايي موجب حضور هرچه فعال‌تر مردم در جبهه‌ها و بسيج در جهت ساختن پناه‌گاه بدون اصرار دولت شده و رژيم عراق با قطع بمباران‌ها قصد ايجاد سستي در اين حركت مردمي را دارد. 2- فشار شوروي به عراق در پي سفر آقاي ولايتي به مسكو با هدف مثبت جلوه دادن نتايج اين سفر [به منظور] كاهش تنفر به وجود آمده در مردم كشورمان به خاطر استفاده رژيم عراق از سلاح‌هاي روسي در حملات خود و نيز ترغيب مسئولين جمهوري اسلامي جهت نزديكي و بهبود روابط با بلوك شرق. 3- مقابله به مثل جمهوري اسلامي و ايجاد مشكلات داخلي در عراق. 4- اسقاط بيش از 90 فروند هواپيماي عراقي در طول دو ماه گذشته و عدم اطمينان به جايگزيني سريع آن. 5- قريب‌الوقوع دانستن عمليات قواي اسلام و در نتيجه برنامه‌ريزي جهت استفاده از نيروي هوايي عراق در اين ارتباط. علاوه بر اين‌ها، اين احتمال نيز وجود دارد كه دشمن پس از ناكامي در دست‌يابي به اهداف پليد خود در جنگ شهرها، امكانات خويش را جهت به راه انداختن دور تازه‌اي از جنگ اقتصادي مهيا مي‌سازد.»[۱۱] به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، گروهي از خلبانان اسير عراقي كه در عمليات اخير و در حمله به شهرهاي كشورمان به اسارت رزمندگان اسلام درآمده‌اند، دليل حملات عراق را تحميل صلح بر ايران اعلام كردند. آن‌ها پيش از ظهر امروز در شهر ميانه از مناطقي كه به وسيله هواپيماهاي عراقي بمباران شده‌است بازديد كردند. به گزارش اين خبرگزاري، اسيران عراقي كه شرم و ندامت از چهره آن‌ها به وضوح مشاهده مي‌شد، در گفت‌وگو با خبرنگاران ضمن اظهار پشيماني از اعمال گذشته خود و اظهار تعجب از بزرگواري ملت ايران در رفتار با آن‌ها، حمله به مناطق مسكوني شهرها را آخرين حربه صدام براي نجات از نابودي دانستند. آن‌ها همچنين گفتند كه تحليل حزب بعث و منافقين از بمباران مناطق مسكوني اين است كه اگر شهرهاي ايران بمباران شود، مردم دولت را زير فشار خواهند گذاشت تا بر سر ميز مذاكره بنشيند. به گفته اين اسيران، صدام و منافقين انتظار داشتند كه با بمباران شهرها، مردم خانه و كاشانه خود را ترك كنند و در نظام جمهوري اسلامي بحران ايجاد شود.[۱۲]
گزارش -5
يك فروند نفت‌كش جمهوري اسلامي ايران به نام "تفتان" هدف حمله هواپيماهاي عراقي قرارگرفت. "بيمه‌لويدز" لندن با تأييد اين خبر اعلام كرد كه اين حمله در 20 مايلي پايانه نفتي ايران در جزيره خارك به وقوع پيوست. به گزارش "قرارگاه نوح" اين كشتي مورد اصابت يك فروند موشك اگزوسه واقع شده‌است.[۱۳] "محمد سوري" مدير عامل شركت نفت نيز در پي اين حمله گفت: «محل اصابت موشك، پاشنه كشتي است و از اين راه مقدار زيادي آب به موتورخانه سرايت كرده كه ارتفاع آن به شش متر مي‌رسد. ديگ بخار اصلي كشتي و مقدار زيادي از لوله‌ها و دستگاه‌هاي برقي صدمه كلي ديده‌اند و به نظر مي‌رسد تعمير كشتي هزينه زيادي داشته‌باشد. واحدهاي امداد و نجات به‌موقع به كمك كشتي رفته و هم‌اكنون اين واحدها در راه جزيره "لارك" مي‌باشند. در اين سانحه به پرسنل كشتي صدمه وارد نيامده و مقدار 35000 تن نفت خام و 1500 تن سوخت نجات داده شد.»[۱۴] يك سخن‌گوي نظامي عراق ساعت حمله جنگنده‌هاي عراقي را 11:35 به وقت عراق (12:05 به وقت ايران) اعلام كرد، اما اشاره‌اي به بازگشت هواپيماها نكرد.[۱۵] از سوي ديگر، ستاد مشترك ارتش جمهوري اسلامي ايران از يك نبرد شديد هوايي خبر داد. براساس اين خبر، در ساعت 12:30 و 13:12 امروز در يك نبرد شديد هوايي، هواپيماهاي ارتش جمهوري اسلامي ايران موفق شدند سه فروند از هواپيماهاي متجاوز عراقي را در منطقه خليج‌فارس سرنگون كنند.[۱۶] خبرگزاري جمهوري اسلامي در اين‌باره نوشت: «سه فروند از هشت فروند هواپيماهاي جنگنده "ميراژ" عراق كه براي بمباران تأسيسات ايران در خليج‌فارس در منطقه ظاهر شده‌بودند، توسط جنگنده‌هاي تيزپرواز نيروي هوايي كشورمان هدف قرار گرفته و سرنگون شدند.» براساس همين گزارش، سه فروند هواپيماي ساقط شده دشمن، در اطراف "جزيره فارسي" و حوزه نفتي "ابوذر" در آب‌هاي خليج‌فارس سقوط كردند.[۱۷] اين خبرگزاري همچنين به نقل از خلبانان خودي كه در اين عمليات هوايي شركت داشتند، افزود: «علاوه بر سقوط سه فروند از اين هواپيماها در آب‌هاي خليج‌فارس، سه فروند ديگر نيز خسارت ديدند و تنها دو فروند آن‌ها موفق شدند سالم از مهلكه بگريزند. به دنبال فرار بقيه هواپيماهاي دشمن، پس از مدتي گشت‌زني، هلي‌كوپترهاي عربستان بر فراز آب‌هاي منطقه مشاهده شد.»[۱۸] عراق خبر سرنگوني سه فروند از هواپيماهاي خود را در جريان يك جنگ هوايي، تكذيب كرد.[۱۹] همچنين درباره اقدام نيروي دريايي جمهوري اسلامي ايران به بازرسي كشتي‌هاي مظنون به حمل اسلحه براي عراق، راديو امريكا امروز به نقل از منابع خبري در "ريودوژانيرو"، گزارش داد: «مقام‌هاي رژيم اسلامي ايران يك كشتي برزيلي را در خليج‌فارس توقيف و 38 خدمه آن را بازداشت كرده‌اند. آن‌ها خدمه اين كشتي باري را به حمل اسلحه براي عراق متهم ساخته‌اند.»[۲۰]
گزارش -6
رئيس جمهوري اسلامي ايران خطبه دوم نماز جمعه امروز تهران را به بررسي ابعاد جنگ شهرها و تحليل دلايل تصميم اخير عراق مبني بر توقف بمباران‌هاي مناطق مسكوني كشور، اختصاص داد: «هواپيماهاي دشمن در 42 روز 65 شهر و بخش را مورد حملات هوايي قرار دادند و 236 بار 65 شهر را بمباران كردند و 28 حمله موشكي داشتند و در نتيجه، 3035 نفر را شهيد كردند و 11150 نفر را مجروح ساختند و تعداد زيادي از ساختمان‌هاي مسكوني و آموزشي و درماني ويران شد.[۲۱] در اين بمباران‌ها مردم با عمق جنايت‌كاري صدام و خيانت‌هاي سازمان منافقين آشنايي بيش‌تري پيدا كردند. علل آغاز اين بمباران‌ها ضربات نيروهاي خودي در عمليات "كربلاي5" به دشمن بود و آن‌ها در تلاش بودند حيثيت از دست رفته خود را بازگردانند.» وي افزود: «در اين رابطه منافقين با ارائه تحليلي غلط مبني‌بر اين كه در صورت تشديد بمباران‌ها، فشار داخلي بر جمهوري اسلامي افزايش خواهد يافت، رژيم بعث را در اين كار ترغيب كردند.» "آيت‌الله خامنه‌اي" در تشريح موضع كشورمان در خصوص جنگ شهرها، گفت: «ما زدن شهرها را از اول دور از اخلاق مي‌دانستيم و الآن هم مي‌دانيم؛ آن‌ها چهار سال شهرها را زدند و ما عكس‌العمل نشان نداديم و ديديم اين كار ضعف ما تلقي مي‌شود و لذا ما به‌عنوان عمل بازدارنده، عمل مقابله به مثل را شروع كرديم.» رئيس شوراي‌عالي دفاع افزود: «رژيم عراق اگر تا آخر جنگ نيز شهرهاي ما را نزند، ما هم شهرهاي آن‌ها را نمي‌زنيم ولي اگر شهرهاي ما را بمباران كند، مجبور خواهيم بود مقابله به مثل كنيم و با شدت به اين كار مبادرت مي‌ورزيم. ما رسماً اعلام مي‌كنيم تا وقتي عراق شهرها را بزند، ما هم مي‌زنيم و اگر شروع كرد، ما قبلاً شهرهايي را كه خواهيم زد، به مردمش اطلاع مي‌دهيم كه آن جا را تخليه كنند و سپس مقابله به مثل مي‌كنيم.» وي در خاتمه تأكيد كرد: «رژيم عراق چه شهرها را بزند و چه نزند، ما در جبهه‌ها ضربات قاطع خود را تا حذف صدام بر اين رژيم وارد مي‌كنيم.»[۲۲]
گزارش -7
سه تن از اعضاي سازمان مجاهدين خلق در مراسم نماز جمعه تهران دست‌گير شدند. به نوشته بولتن دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم، در هنگام ايراد خطبه‌هاي نمازجمعه تهران، يك فرد در حالي كه شعارهايي سرمي‌داد، اعلاميه‌هايي نيز پخش مي‌كرد كه بي‌درنگ مردم و نيروهاي انتظامي او را دست‌گير كردند. طبق اين گزارش دو تن ديگر كه آن‌ها نيز از اعضاي منافقين معرفي شده‌اند، در مراسم نماز جمعه دست‌گير شدند.[۲۳] اين منبع گزارشي ديگر نوشته است: «عامل يا عاملين ناشناس يك "تورنج دستي" (نوعي ماده انفجاري) به مقابل درب بازار "صفويه" خيابان ولي‌عصر واقع در روبه‌روي پارك ملت پرتاب كردند كه در اثر انفجار حاصله، شيشه درب ورودي بازار صفويه شكسته شد.»[۲۴] طبق اسناد مركز مطالعات و تحقيقات جنگ، سازمان مجاهدين خلق در نشست‌هاي اخير خود به هواداران سازمان اعلام كرده‌است: «ما بعد از ايجاد مقبوليت براي سازمان در داخل كشور، به‌عنوان مهم‌ترين "آلترناتيو" نظام هستيم و در جذب نيرو براي تدارك قيام عليه جمهوري اسلامي، اكنون در مرحله نهايي يعني برپايي قيام مسلحانه توده‌اي عليه نظام جمهوري اسلامي ايران مي‌باشيم، لذا بايد از ضوابط پيچيده تشكيلاتي فراتر عمل كرد تا از حداكثر انرژي نيروها استفاده نمود.» آن‌ها معتقدند جمهوري اسلامي ايران هيچ‌گونه كنترلي بر داخل ندارد و نيروها بايد آزادتر عمل كنند كه نمونه اين استراتژي در تشديد ترورها و افزايش فعاليت علني نيروهاي اين سازمان در داخل كشور به چشم مي‌خورد. در ادامه اين گزارش آمده‌است كه در سطوح بالاتر سازمان چنين تحليل مي‌شود كه آن‌ها بايد سريعاً وارد عمل شوند و جايگاه خود را به‌عنوان "آلترناتيو" تثبيت كنند، زيرا با توجه به حال عمومي [امام] خميني و احتمال فوت وي و همچنين اوضاع آماده اجتماعي و علاوه بر اين‌ها حساس شدن اوضاع جنگ و احتمال دخالت امريكا، كار جمهوري اسلامي تمام است و اگر سازمان نتواند در اين مدت دست به كاري بزند و اگر آلترناتيو بودن خود را تثبيت نكند، باخته‌اند. اين گزارش در پايان تأكيد كرده است: «به‌هرحال در مجموع مي‌توان دريافت كه سازمان پس از يك ركود نسبي و جمع‌بندي ضربات، اكنون درصدد مهيا ساختن خود براي يك تحرك ديگر است و مهم‌ترين خصوصيت اين مرحله اين است كه مسئله حيات و ممات سازمان مطرح مي‌باشد.»[۲۵]
گزارش -8
سفر دكتر "ولايتي" وزير خارجه ايران به هند با امضاي يادداشت تفاهم چهارمين كميسيون مشترك دو كشور، امروز به پايان رسيد.[۲۶] وي در اين ديدار با مقام‌هاي هندي در خصوص مسائل مختلف از جمله مواضع ايران در خصوص جنگ با عراق گفت‌وگو كرد. به گزارش خبرگزاري هندي "پي.تي.آي."، در ديدار وزير خارجه ايران با همتاي هندي خود، بعد از طرح مسئله جنگ، مسئول هندي از ايران خواست تا هر چه زودتر به جنگ خاتمه دهد. بنابه اين گزارش، وزير خارجه هند در اين گفت‌وگوها براي اعاده صلح ابراز اميدواري كرده‌است.[۲۷] راديو "بي.بي.سي." نيز در گزارشي اعلام كرد: «"علي‌اكبر ولايتي" وزير خارجه ايران، در مصاحبه‌اي با روزنامه "خليج تايمز" چاپ دوبي كه در دهلي‌نو انجام شد، پيشنهاد كرده‌است كه كنفرانسي متشكل از شوروي، ايران، پاكستان و مجاهدين افغان براي حل مسئله افغانستان تشكيل شود. وي گفت كه برخورد رهبران شوروي با اين پيشنهاد، توأم با علاقه بوده‌است.» بي.بي.سي. افزود: «اين موضوع به‌عنوان يك تغيير اساسي در سياست دولت ايران در قبال مسئله افغانستان تلقي گرديده‌است.»[۲۸] زيرا «تاكنون ايران به‌عنوان شرط اول آغاز هرگونه مذاكره‌اي پيرامون مسئله افغانستان، خواهان آن بوده‌است كه نيروهاي شوروي بدون قيد و شرط خاك افغانستان را ترك گويند.»[۲۹] خبرگزاري آلمان نيز در اين باره گزارش داد كه آقاي ولايتي در ديدارهاي اخير خود از شوروي و هند به مقام‌هاي اين دو كشور پيشنهاد كرده‌است كه براي حل مشكل افغانستان، يك كنفرانس جديد با شركت ايران، پاكستان، شوروي و مجاهدين تشكيل شود.[۳۰] طبق اين گزارش، آقاي ولايتي در گفت‌وگويي با يك روزنامه‌نگار در دهلي‌نو گفته‌است: «اين ايده جديد با شوروي مطرح شده و آن‌ها با علاقه به آن توجه كرده‌اند.» آقاي "لاريجاني" معاون اقتصادي و بين‌المللي وزارت خارجه ايران كه آقاي ولايتي را در سفر به هند همراهي مي‌كند، بعد از ظهر امروز دهلي‌نو را به قصد پاكستان ترك كرد. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، وي قبل از ترك دهلي‌نو در گفت‌وگوي كوتاهي درباره سفر به پاكستان گفت: «اين سفر در پي مشورت‌هاي مستمري است كه با دولت پاكستان در مورد مسائل مهم منطقه به‌خصوص افغانستان داشته‌ايم.»[۳۱]
گزارش -9
وزير امورخارجه ايران، دكتر "ولايتي" در نامه‌اي به دبيركل سازمان ملل از وي خواست كه اين سازمان براي جلوگيري از جنايات ضدبشري عراق، بي‌درنگ اقدام كند. دكتر ولايتي در اين نامه نوشته است: «عراق مكرراً گفته‌است تا وقتي كه شرايط نامشروع آن تأمين نشود، نه تنها بر نقض قوانين بين‌المللي ادامه خواهد داد بلكه چنين سياستي را هرچه بيش‌تر تشديد خواهد كرد. 9 ماه پيش شوراي امنيت استفاده عراق از سلاح‌هاي شيميايي را محكوم نمود ليكن عراق استفاده از اين سلاح‌ها را در موارد متعددي ادامه داده‌است. از هنگام درخواست شوراي امنيت براي پايان دادن به حملات عليه مناطق غيرنظامي، بيش از 200 حمله عليه شهرهاي ايران انجام گرفته و درخواست مكرر دبيركل براي پايان دادن به چنين جناياتي ناديده گرفته شده‌است.» وزير امورخارجه ايران سپس افزوده‌است: «استفاده عراق از سلاح‌هاي شيميايي در هفته‌هاي اخير، استقرار دايمي يك گروه تحقيق در تهران را كاملاً الزام‌آور نموده‌است . . . ضرورت دارد كه شوراي امنيت و دبيركل سازمان ملل از كشورهاي جهان بخواهند كه تدابير مؤثرتري براي اجراي مقررات موجود بين‌المللي براي حمايت از غيرنظاميان در زمان جنگ‌هاي مسلحانه اتخاذ شود.» دكتر ولايتي با اشاره به بيانيه دسامبر گذشته شوراي امنيت در خصوص خودداري از حمله به مواضع كاملاً غيرنظامي، كشتي‌راني تجاري و تأسيسات نفتي كشورهاي عربي ساحل خليج‌فارس افزود: «از هنگام صدور بيانيه شوراي امنيت و نيز بيانيه ماه گذشته، نقض قوانين بين‌المللي و اصول بشردوستانه از طرف عراق شدت يافته‌است.»[۳۲]
گزارش -10
"طارق عزيز" وزير خارجه عراق كه در مسكو به سر مي‌برد، امروز با رئيس‌جمهور و وزير خارجه شوروي ملاقات كرد. به گزارش خبرگزارش تاس، وي در ديدار با "آندره گروميكو" رئيس‌جمهوري شوروي، اطمينان داد كه عراق آماده مذاكره فوري براي خاتمه جنگ با ايران است: «عراق آماده‌است كه در صورت اعلام آمادگي ايران، به فوريت بر سر ميز مذاكره بنشيند.» سپس گروميكو روابط عراق و شوروي را دوستانه خواند و تأكيد كرد كه كرملين موضع عراق را سازنده‌تر از موضع ايران مي‌داند. وي همچنين گفت: «اين جنگ يك كشتار بي‌معناست و اكثر كشورهاي جهان خواستار پايان آن هستند . . . آن‌هايي كه به اين صداها توجه نمي‌كنند، مسئوليت وخيمي را به عهده گرفته‌اند.»[۳۳] "ادوارد شوارد نادزه" وزير خارجه شوروي نيز در ديدار خود با طارق عزيز از توقف حملات عراق به مناطق غيرنظامي ايران استقبال كرد. شوارد نادزه افزود: «مسكو از هر اقدامي درست و سازنده جهت پايان دادن به جنگ خليج‌فارس حمايت مي‌كند.» به گزارش خبرگزاري تاس شوارد نادزه همچنين به طارق عزيز اطمينان داده كه شوروي مايل است اقداماتي در چهارچوب مقررات سازمان ملل متحد جهت خاتمه بخشيدن به اين درگيري از طريق مسالمت‌آميز انجام دهد. در ادامه گزارش تاس آمده‌است كه شوارد نادزه و طارق عزيز موافقت كردند كه همه مسائل مربوط به درگيري ايران و عراق را مي‌توان با مذاكراتي كه منافع مشروع بغداد و تهران را در نظر بگيرد، حل كرد. تاس افزود: «طرفين همچنين مهلت عراق در حمله عليه اهداف غيرنظامي ايران را به‌عنوان اولين گام مهم در رابطه با برقراري يك آتش‌بس كامل در جنگ خليج‌فارس مورد توجه قرار دادند.»[۳۴] راديو بي.بي.سي. در گزارشي در خصوص ديدار امروز وزيران خارجه شوروي و عراق گفت: «انتظار مي‌رود كه جنگ ايران و عراق موضوع اصلي اين گفت‌وگوها باشد.» اين راديو افزود: «اتحاد شوروي تأمين‌كننده اصلي اسلحه ارتش عراق است و سفر وزير خارجه عراق به مسكو به دنبال ديدار وزير خارجه ايران از پايتخت شوروي صورت مي‌گيرد.»[۳۵] يك نشريه داخلي سپاه در تحليلي از تحركات ديپلماتيك اخير عراق و سفرهاي مقام‌هاي اين كشور به چين و شوروي، نوشت: «سفر هم‌زمان "طارق عزيز و ياسين رمضان" به مسكو و پكن يك مانور سياسي از سوي بغداد جهت فشار آوردن به كرملين براي جلب حمايت سياسي و دريافت تسليحات بيش‌تر و احتمالاً خنثي نمودن دست‌آوردهاي سفر هيئت عالي‌رتبه سياسي ايران به شوروي مي‌باشد. اين حركت سياسي در ارتباط با بلوك شرق در حالي صورت مي‌پذيرد كه "طه ياسين رمضان" سعي در نفي ارتباط گسترده اطلاعاتي كشورش با امريكا دارد.»[۳۶]
گزارش -11
مجله آلماني "اشترن" امروز در گزارشي از صنايع بمب شيميايي عراق، با اشاره به اين كه عراق از سال 1983 از اين بمب‌ها عليه نيروهاي ايراني استفاده مي‌كند، نوشت: «وسعت منطقه كارخانه سموم جنگي عراق در نزديكي شهر "سامره"، 25 كيلومترمربع مي‌باشد كه در آن دو رديف سيم‌خاردار بلند نصب شده و به وسيله موشك‌هاي زمين به هوا از آن حفاظت مي‌شود.» اشترن افزود: «پس از آن كه اسرائيل در سال 1981 مراكز اتمي را بمباران كرد و اميدهاي عراق را براي استفاده از بمب‌هاي اتمي بر باد داد، عراق كارخانه سموم دفع آفات نباتي در سامره را تبديل به كارخانه ساخت مواد سمي بمب‌هاي شيميايي كرد و دست به ساخت "بمب اتمي فقرا" يعني "گاز خردل"، "تابون" و "سارين" زد. كارشناسان سازمان‌هاي جاسوسي معتقدند عراق تاكنون حداقل نيم ميليارد مارك خرج تكميل اين كارخانه كرده و اين‌گونه توجيه كرده‌است كه قصد دارد با استفاده از محصولات اين كارخانه در مواقع چيدن خرما، با حشرات و آفات مبارزه كند. اين ادعا را "عبدالرازق الهاشمي" سفير رژيم عراق در بن همچنان تكرار مي‌كند. قسمت اعظم تأسيسات اين كارخانه را شركت آلماني "پيلوت پلانت" براي قسمت‌هاي "احمد 1" و "احمد 2" اين مجتمع فروخته است. البته اين شركت در سال 1984 زماني كه در امريكا اين جريان مطرح شده‌بود، مراتب را تكذيب كرد و ساختن بمب‌هاي شيميايي با دستگاه‌هاي ارسالي خود را غيرممكن خواند. دولت آلمان هم پس از مدتي تأمل به مقامات گمركي دستور داد تا از صدور قسمت‌هاي ديگر تأسيسات براي ساخت كارخانه "محمد" و "علي" در عراق جلوگيري كنند.» در اين گزارش سپس آمده‌است: «بعدها يك فرد عرب زبان به نام "الكاظي" و يك آلماني به نام "لايفر" در هامبورگ شركتي تأسيس كردند و از آن طريق اقدام به صدور غيرقانوني ماشين‌آلات براي توليد گاز خردل و غيره به عراق مي‌كنند. اين شركت حتي چندين تن مواد شيميايي به بغداد فروخته است كه با آن‌ها مي‌توان گاز‌هاي شيميايي ساخت. اين مواد شامل "ناتريوم فلوريد"، "ايزو پرو فيلامين"، "فسفر تري كلريد" مي‌باشند. گروه كارشناسان سازمان ملل كه به دعوت ايران از منطقه جنگ بازديد كرده‌اند، اعلام نمودند عراق رأساً به توليد اين بمب‌هاي شيميايي دست زده‌است، زيرا كه بمب‌ها داراي ناخالصي "فسفر تري كلريد" بوده‌اند. يك كارشناس سلاح‌هاي شيميايي وزارت دفاع سوئيس به نام سرهنگ "اولريش ايما" تأكيد كرده‌است عراق با دستگاه‌هايي كه در اختيار دارد به‌راحتي مي‌تواند بمب‌هاي شيميايي بسازد. با محتاط بودن دادگاه‌هاي آلماني، از اول ژانويه امسال ديگر اجازه صدور "فسفر تري كلريد" از آلمان به عراق داده نمي‌شود.»[۳۷]
نقشه كارخانجات شيميايي عراق
گزارش -12
فروش و ارسال سلاح به عراق - كه با محدوديت‌هاي بسيار اندكي مواجه است همچنان ادامه دارد. براساس گزارش‌هاي منتشره، كشورهاي فرانسه، پرتغال، هلند و مصر از تأمين كنندگان سلاح‌هاي مورد نياز عراق مي‌باشند. نشريه يوناني "تائنا" در شماره امروز خود در گزارش ويژه‌اي مدعي شد كه هواپيماهاي حمل و نقل نظامي تركيه جنگ‌افزارهاي فرانسوي را از فرودگاه‌هاي فرانسه براي عراق حمل مي‌كنند. به نوشته اين نشريه، اخيراً هواپيماهاي تركيه و جعبه‌هاي سلاح به مقصد بغداد، در فرودگاه "شاتور" فرانسه ديده شده‌اند.[۳۸] روزنامه "دياريو پوپولار" چاپ پرتغال نيز در اين باره نوشت كه يك كشتي عراقي در بندر "ستوبال" در جنوب پرتغال اسلحه بارگيري كرده‌است ولي به خبرنگاران اجازه داده نشده‌است كه از آن عكس‌برداري كنند.[۳۹] خبرگزاري فرانسه نيز به نقل از منابع مؤثق گزارش داد: «كشتي باري موسوم به "سندباد" امروز در بندر "ستوبال" پرتغال سرگرم بارگيري تجهيزات جنگي براي ارتش عراق بوده‌است»[۴۰] راديو اسرائيل هم در بخش خبري خود گفت: «يك شركت هلندي به اتهام فروش دوربين‌هاي ويژه ديده‌باني در شب به عراق، تحت محاكمه قرار مي‌گيرد.»[۴۱] روزنامه آلماني "فرانكفورتر روندشاو" نيز در گزارشي از وضعيت نيروهاي مصري در عراق، نوشت: «كارشناسان نظامي خارجي در بغداد، مصري‌ها در جنگ عراق را حدود 25 تا 30 هزار نفر تخمين مي‌زنند كه غالباً بازنشسته و از خدمت معاف‌شده‌هاي ارتش مصر هستند و مسئوليت نگه‌داري و تعمير سلاح‌ها و تدارك در ارتش عراق را به عهده دارند. به‌زودي هم قرار است گروه‌هاي داوطلب مصري به جبهه‌ها اعزام شوند كه جزو نيروهاي داوطلب عربي مي‌باشند. مصر از اول جنگ كمك تسليحاتي زيادي به عراق كرده‌است و هواپيماهاي باري مصر، پر از سلاح و مهمات مصري به بغداد در پرواز است و گفته مي‌شود كه ارزش سلاح‌هاي فروخته شده مصري به عراق تاكنون حدود سه ميليارد دلار مي‌باشد. از آن‌جا كه مصر در اسلحه‌سازي با فرانسه و انگليس هم‌كاري شديد و نزديكي دارد، سلاح‌هاي مدرني را هم مي‌تواند به عراق بدهد و اينك حتي با برزيل هم معاملات تسليحاتي زيادي پيدا كرده‌است. اين خريد‌هاي عراق از مصر براي اين كشور بسيار با صرفه است، مانند اين كه اكنون سفارش 80 هواپيماي تعليماتي "توكاتور" از عراق گرفته‌است كه با امتياز برزيل در مصر ساخته مي‌شود.»[۴۲]
گزارش -13
وزارت امورخارجه جمهوري اسلامي ايران در پايان سفر معاون وزير خارجه به لبنان با صدور اطلاعيه‌اي بر جلوگيري از خون‌ريزي بين گروه‌هاي لبناني تأكيد كرد. به گزارش خبرگزاري جمهوري اسلامي، "حسين شيخ‌الاسلام" معاون سياسي وزارت امورخارجه ايران، پس از سه ماه تلاش جهت اجراي طرح چند مرحله‌اي جمهوري اسلامي براي پايان دادن به درگيري اردوگاه‌ها و ايجاد امنيت در لبنان، امشب به تهران بازگشت. وي در مصاحبه‌اي در مورد ميزان موفقيت اين طرح گفت: «خوش‌بختانه با پي‌گيري و تلاش فوق‌العاده، موفقيت‌هاي چشم‌گيري در كاهش درگيري‌ها و كسب توافق طرفين درگير به دست آورديم و با عقب‌نشيني نيروهاي فلسطين، حصار غذايي دارويي اردوگاه‌ها پس از مدتي شكسته شد و غذا و دارو به داخل اردوگاه‌ها ارسال شد و توانستيم با كاهش درگيري‌ها و رساندن غذا به نيروهاي محاصره شده، جان تعدادي از افراد محاصره شده را نجات دهيم و از ميزان تلفات بكاهيم.»[۴۳] در همين حال "خبرگزاري فرانسه" گزارش داد: «امروز در حالي كه نبرد بين شبه‌نظاميان امل و رزمندگان حزب سوسياليست ترقي‌خواه و كمونيست‌ها براي ششمين روز متوالي در غرب بيروت جريان داشت، پرزيدنت "حافظ اسد" درخواست كمك نظامي مسئولان سياسي مسلمانان لبنان را براي برقراري امنيت و ثبات در منطقه مسلمان‌نشين بيروت پذيرفت.»[۴۴]
منابع و مآخذ روزشمار 1365/12/01
- ↑ سند شماره 026591 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش جدول آمار عمليات‌هاي سپاه در يك سال اخير، مدت دوره 20/11/1364 تا 22/11/1365، تاريخ سند 1/12/1365، ص4.
- ↑ سند شماره 110669 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: تلكس: گزارش روزانه، از دفتر فرمانده قرارگاه نجف، به دفتر فرمانده نيروي زميني سپاه، 10/12/1365؛ و ـ سند شماره 026589 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش اطلاعاتي روزانه، شماره 336، مدت دوره از ساعت 7 روز 30/11/1365 تا ساعت 7 روز 1/12/1365، ص2.
- ↑ سند شماره 026633 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ سپاه: نمابر: "مقابله حكومت عراق با نيروهاي اسلامي و مبارز اين كشور بعد از قطع بمباران مناطق مسكوني ايران"، از فرمانده سپاه پنجم رمضان، به نيروي زميني سپاه، ص2، 2/12/1365.
- ↑ پيشين؛ و - سند شماره 026697 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي شماره 46، معاونت اطلاعات نيروي زميني سپاه، از 25/11/1365 تا 3/12/1365، ص8.
- ↑ سند شماره 026599 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: تلكس: "حمله دشمن به ارتفاع زرده‌ها (مالبند 1)"، از سپاه پنجم رمضان - معاونت اطلاعات، به فرمانده نيروي زميني سپاه - معاونت اطلاعات، 1/12/1365.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه"، نشريه شماره 338 (2/12/1365)، ص يك.
- ↑ پيشين، ص2، بغداد - خبرگزاري فرانسه، 1/12/1365.
- ↑ خبرگزاري جمهوري اسلامي، "گزارش‌هاي ويژه" نشريه شماره 339 (3/12/1365)، ص11، لندن - خبرگزاري كويت، 2/12/1365.
- ↑ مأخذ 6، ص10، راديو مسكو.
- ↑ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، بولتن راديوهاي بيگانه، 20/12/1365، ص2، راديو امريكا، 1/12/1365.
- ↑ سند شماره 226140 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: نمايندگي امام در سپاه - دفتر سياسي، شماره 134 (6/12/1365)، ص2، به نقل از راديو مسكو 1/12/1365، راديو بي.بي.سي.، خبرگزاري رويتر، 30/11/1365، راديو اسرائيل، 1/12/1365.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 2/12/1365، ص14، تبريز - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ سند شماره 105764 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: حمله به نفت‌كش، از قرارگاه نوح نبي(ع) - (مركز فرماندهي)، به نيروي زميني پاسداران - مركز فرماندهي، 2/12/1365.
- ↑ سند شماره 157847 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: حمله هواپيماهاي عراقي به نفت‌كش "تفتان"، به وزير محترم نفت، 7/12/1365؛ و - سند شماره 150100 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش نوبه‌اي شماره 11، واحد اطلاعات قرارگاه نوح(ع) دريايي، 4/12/1365.
- ↑ سند شماره 105766 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش تكميلي حمله هوايي به نفت‌كش، از قرارگاه نوح نبي، 2/12/1365، تك برگ.
- ↑ مأخذ 12، ص14، اطلاعيه شماره 2753 ستاد مشترك ارتش.
- ↑ مأخذ 12، سرويس سياسي.
- ↑ مأخذ 6، ص22.
- ↑ مأخذ 8، ص يك، 3/12/1365، بحرين، خبرگزاري رويتر، 2/12/1365.
- ↑ مأخذ 10، ص7، راديو امريكا، 1/12/1365.
- ↑ مأخذ 12، ص10، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مأخذ 12، ص10.
- ↑ واحد سياسي دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم، نشريه "گزارش"، شماره 44 (8/12/1365)، ص52.
- ↑ پيشين، ص53.
- ↑ سند شماره 185051 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ: گزارش بررسي آخرين وضعيت سازمان مجاهدين خلق (گروهك منافقين)، 1/12/1365، صص3 و 4.
- ↑ مأخذ 12، ص2، دهلي نو - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مأخذ 6، ص18، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 1/12/1365، خبرگزاري هندي پي.تي.آي.
- ↑ واحد مركزي خبر صدا و سيماي جمهوري اسلامي ايران، "بولتن راديوهاي بيگانه"، 3/12/1365، ص3، راديو بي.بي.سي، 2/12/1365.
- ↑ مأخذ 8، "ص 12،" راديو بي.بي.سي.، 2/12/1365.
- ↑ مأخذ 8، ص7، دهلي نو - خبرگزاري آلمان، 2/12/1365.
- ↑ مأخذ 12، ص3، دهلي نو - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مأخذ 8، صص3 تا 5، آژانس خبري سازمان ملل، 2/12/1365؛ و - روزنامه اطلاعات 3/12/1365، ص3، تهران، خبرگزاري جمهوري اسلامي، 2/12/1365.
- ↑ مأخذ 8، صص7 و 8، مسكو - خبرگزاري رويتر، 3/12/1365، به‌نقل از خبرگزاري تاس.
- ↑ مأخذ 6، صص20 و 21، مسكو - خبرگزاري آلمان، 1/12/1365، به‌نقل از خبرگزاري تاس.
- ↑ مأخذ 10، ص يك، بي.بي.سي، 1/12/1365.
- ↑ مأخذ 11، صص56 و 57.
- ↑ مأخذ 32، بخش دوم، ص14، بن - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مأخذ 8، ص8، آتن - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 2/12/1365.
- ↑ مأخذ 8، ص8، راديو اسرائيل، 2/12/1365.
- ↑ مأخذ 8، ص11، ليسبون - خبرگزاري فرانسه، 2/12/1365.
- ↑ مأخذ 8، ص9، راديو اسرائيل، 2/12/1365.
- ↑ مأخذ 6، صص18 و 19، بن - خبرگزاري جمهوري اسلامي، 1/12/1365، به‌نقل از روزنامه فرانكفورتر روندشاو.
- ↑ مأخذ 12، ص3، تهران - خبرگزاري جمهوري اسلامي.
- ↑ مأخذ 12، ص16، بيروت - خبرگزاري فرانسه.