1359.05.19
| روزشمار جنگ سال 1359 1359.05.19 | |
|---|---|
| نامهای دیگر | نوزده مرداد |
| تاریخ شمسی | 1359.05.19 |
| تاریخ میلادی | 10 اوت 1980 |
| تاریخ قمری | 28 رمضان 1400 |
گزارش - 213
گرچه محافل مختلف غربی و عربی مسئلة وجود شکنجه و سرکوب در رژیم کنونی عراق را امری قطعی می‌دانند، گاهی، گزارشی در این باب در خارج عراق انتشار می‌یابد که سطحِ فوق تصوری از خشونت را بازگو می‌کند. ازجمله می‌توان به اعلامیة اخیر حزب کمونیست عراق اشاره کرد؛ این حزب به‌رغم پیمان دوستی عراق و شوروی، ازسوی دولت عراق درمعرض سرکوب تا حد نابودی قرار گرفته است. امروز نامۀ مردم، ارگان مرکزی حزب توده، بخش‌هایی از اطلاعیۀ "حزب کمونیست عراق" را به‌صورت زیر منتشر کرد: «چند روز قبل، حزب کمونیست عراق، طی اطلاعیه‌ای پرده از حملۀ وحشیانه و جنون‌آمیزی برداشت که رژیم بعثی عراق در بغداد، بصره و دیگر شهرهای عراق علیه نیروهای مبارز صورت داده است. درنتیجۀ این هجوم، تاکنون صدها زن و مرد رزمنده دستگیر شده‌اند. اعلامیۀ منتشره ازطرف حزب کمونیست عراق طی افشای وحشی‌گری‌ها و درندگی رژیم بعث عراق، از افکار عمومی در کشورهای عربی و در سراسر جهان خواسته است تا همبستگی خود را با میهن‌پرستان عراقی، که درمعرض ددمنشانه‌ترین تضییقات قرار گرفته‌اند، اعلام دارند. در هجوم عمال بعثی، مبارزان زیادی، به‌ویژه مبارزان زن، همراه کلیۀ اعضای خانواده‌شان (حتی اطفال) دستگیر شده‌اند. بازداشت‌شدگان مورد شکنجه‌های وحشیانۀ جسمی و روحی ازجمله بستن شبانه‌روزی چشم، ضرب‌وجرح مداوم، خاموش‌کردن سیگار روی بدن‌های لخت آنها، تهدید به مرگ و تجاوز، واردکردن شوک الکتریکی و استعمال باطوم و شیشه و... قرار گرفته‌اند. براثر این اعمال وحشیانه، تابه‌حال عده‌ای از مبارزان به شهادت رسیده‌اند... که اجساد شکنجه‌شدۀ آنها را به خانواده‌شان تحویل داده‌اند. جنایتکاران بعثی تابه‌حال تعداد زیادی از مبارزین حزب کمونیست عراق و عدة کثیری از رزمندگان ضددیکتاتوری را که به احزاب و سازمان‌های سیاسی و ملی وابسته‌اند، به شهادت رسانده‌اند. ... ده‌ها نفر نیز بلافاصله پس از آزادی از زندان، به‌علت مسمومیت از غذا، جان باخته‌اند.» در اطلاعیۀ حزب کمونیست عراق همچنین آمده است: «حملات مزدوران بعثی در این اواخر بیشتر روی زنان تمرکز یافته است. از میان بازداشت‌شدگان می‌توان از خانم رجاء عبدالمجید مهندس کشاورزی، بانو خانه‌دار لیلی یوسف (ام‌حارث) و خواهرش کلارا یوسف، سامیه شیخلی همسر مربی سرشناس و شخصیت ملی عبدالستار زبیر و برادرزاده‌اش ثائر عبدالرزاق زبیر، صبیحه نوری، شوهرش عبدالرزاق احمد محمد و فرزندانش ثوره عبدالرزاق، شروق عبدالرزاق و تموز عبدالرزاق و ودیعه هادی داود همسر عبدالجبار احمد و دخترانش منار، مواهب و صوفیا که بزرگ‌ترین آنها 8 سال دارند، نام برد.» این اطلاعیه می‌افزاید: «شکل بازداشت‌ها کاملاً وحشیانه است. گروه‌های سازمان امنیت بعثی، شبانه به خانه‌ها یورش برده و تمام افراد خانواده را بازداشت می‌کنند و در مخفیگاه سازمان امنیت نگاه می‌دارند. آنها سپس در خانۀ دستگیرشدگان به کمین می‌نشینند و هر که را که به آنجا بیاید دستگیر می‌کنند و با خود می‌برند. جنایتکاران بعثی از این بازداشت‌های وحشیانۀ دسته‌جمعی، اظهار بی‌اطلاعی می‌کنند. آنها تابه‌حال نسبت به بازداشت "دکتر صفا حافظ" و "دکتر صباح دره" و صدها بازداشتی دیگر، اظهار بی‌اطلاعی کرده‌اند.» نامة مردم سپس می‌نویسد: «حزب کمونیست عراق از کلیة میهن‌پرستان عرب، از کلیة سازمان‌ها، احزاب، اتحادیه‌های ملی و بین‌المللی و از همۀ آنهایی که به آزادی انسان، شرافت و حق طبیعی او در داشتن یک زندگی شرافتمندانه، ارج می‌نهند خواسته است تا بانگ اعتراض شدید خود را علیه پایمال‌شدن بی‌شرمانۀ قوانین و عرف انسانی وسیلۀ رژیم عراق بلند کنند و خواستار قطع هرگونه حملۀ وحشیانه به میهن‌پرستان، پایان‌دادن به کشتار و شکنجه و آزادی مادران، اطفال و شوهران آنها و همۀ زندانیان سیاسی زن و مرد در عراق گردند.»[۱]
گزارش - 214
گرچه امروز نوار مرزی غرب و جنوب‌غربی کشور نسبتاً آرام است، جزئیات آخرین رویدادهای چند روز گذشته و اخبار امروز نشانۀ ادامۀ درگیری‌های فرسایشی در سراسر نوار مرزی است. دراین‌زمینه، مالکیان فرمانده سپاه مستقر در قصرشیرین، امروز گفت: «عراق برای گسترش جنگ در سراسر نوار مرزی قصرشیرین از باویسی تا سومار، حدود 300 تانک و تعداد زیادی آتشبار و توپخانه با پوشش عملیات هوایی مستقر کرد.» وی همچنین افزود: «اوضاع نوار مرزی در 36 ساعت گذشته، تقریباً آرام بود، اما نقل‌وانتقال نیروهای عراقی در مرز و اقدامات آنها درجهت تجدیدقوا مورد کنترل ماست.» فرمانده سپاه پاسداران مستقر در قصرشیرین اولتیماتوم ایران به عراق را کم اثر دانست و گفت: «اولتیماتوم ازطریق دیپلماسی اگر همراه با سرکوب مواضع دشمن نشود، اثر چندانی نخواهد داشت.» وی در ادامۀ این مطلب، باتوجه‌به تغییر جبهۀ مداوم نیروهای عراقی در مرز، گفت: «یک تیم گشت عراقی‌ها که شامل 5 تانک و 3 الی 4 کامیون مهمات و توپخانه و خمپاره‌انداز است به‌طور مرتب در نوار مرزی جابه‌جا می‌شود و هرروز در یک نقطه روی مواضع نیروهای ایران آتش می‌گشاید.»[۲] دراین‌حال، گزارش‌های نیروهای نظامی منطقه حاکی است: «ساعت 23 امروز، ارتش عراق بار دیگر با توپخانه به پاسگاه دربندجوق و یکه‌شان قصرشیرین حمله کرد. این حمله که یک ساعت طول کشید خسارات جانی و مالی در بر نداشت.»[۳] همچنین، بنا به گزارش خبرنگار کیهان از قصرشیرین: «یک واحد ارتش جمهوری اسلامی ایران با پیشروی قدم‌به‌قدم خود در منطقۀ "پله رشید" قصرشیرین آتش توپخانۀ عراق را در این نقطه خاموش کرد.» براساس این گزارش، «مقامات مسئول مرزی ایران با هرگونه تخلیۀ احتمالی مردم شهرها و روستاهای مرزی که در تیررس توپخانۀ عراق قرار دارند شدیداً مخالفت نموده و مردم را به ماندن و استتار در پناهگاه‌های خود تشویق کرده‌اند.»[۴] گزارش دیگر خبرنگار کیهان از قصرشیرین حاکی است: «به‌دنبال مسموم‌کردن آب‌های نوار مرزی توسط مزدوران عراق، از ورود مواد غذایی قاچاق مخصوصاً روغن نباتی از مرز عراق جلوگیری می‌شود.» بنا به همین گزارش: «یک مقام آگاه مرزی بامداد امروز دراین‌مورد گفت: چون احتمال می‌رود که عراقی‌ها در ادامۀ حملات ناجوانمردانۀ خود، مواد غذایی مسموم نیز به داخل خاک ایران بفرستند، از این جهت دستوراتی درجهت نمونه‌برداری و آزمایش از مواد غذایی به‌ویژه روغن نباتی عراقی در سراسر نوار مرزی قصرشیرین و حومه صادر شده است.»[۵] از سوی دیگر، در ادامۀ تحرکات مرزی عراق و جابه‌جایی نیرو و ادوات نظامی، گزارش مرزبانی مهران حاکی است: «در ساعت 10:15 امروز، تعداد 3 دستگاه تانک و تعدادی نفربر در قسمت جنوب پاسگاه هلاله حوزۀ گروهان صالح‌آباد در داخل خاک عراق دیده شده‌اند.»[۶] همچنین، سپاه مرکز دربارۀ آمادگی و قصد نیروهای عراق برای حملۀ قریب‌الوقوع در مناطق مرزی خوزستان، به سپاه اهواز هشدار داده است. در این گزارش آمده است: «برابر خبر رسیده از سماجا، [به] دو توپخانۀ لشکر یک مکانیزۀ عراق و یک گروهان لشکر مأموریت داده شده به‌طرف هدف‌های تعیین‌شده در داخل خاک ایران پیشروی نمایند و نیروهای هوایی عراق پیشروی‌هایی در جبهه‌ها بکنند. [و] نیروی پدافند هوایی لشکر یک کاملاً مراقب اوضاع باشد. زمان اجرای مأموریت معلوم نیست؛ فقط به واحدهای عراقی ابلاغ شده بی‌سیم‌های خود را روشن بگذارند و آمادۀ ابلاغ پیام حمله یا عدم اجرای فرمان باشند.»[۷] از مرز آبی آبادان نیز خبر می‌رسد که «امروز یک موتورلنج ایرانی که حامل 86 نفر مسافر بوده در منطقۀ "خورعبدالله" توسط مأمورین عراقی دستگیر و بنا بوده آنها را تحویل مقامات عراقی دهند. از قرار اطلاع، این افراد قصد رفتن به کویت را داشته‌اند.»[۸] از سوی دیگر، درپی تجاوزات مرزی مکرر عراق به مرزهای خوزستان، گزارش امروز ادارۀ مرزبانی ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران حاکی است: «چون در روزهای 13 و 16/4/59 ازسوی مزدوران عراقی به قلمرو ایران و به‌سوی پاسداران انقلاب اسلامی تیراندازی شده بود، از مرزبان خرمشهر خواسته شده بود که دراین‌مورد به مرزبان مقابل اعتراض و در جلسۀ مذاکرات مشترک مطرح و اضافه گردد درصورتی‌که عراقی‌ها به عملیات تجاوزکارانۀ خود ادامه دهند پاسخ شدید داده خواهد شد. ...»[۹]
گزارش - 215
تحرکات، تجمع و تقویت مواضع گروه‌های مسلح معاند با نظام با حمایت رژیم عراق، در مناطق کردنشین همچنان ادامه دارد و با نزدیک‌شدن به روز عید فطر، این تحرکات بیشتر می‌شود. به‌دنبال گزارش‌های متعدد منابع خودی مبنی‌بر حملۀ همه‌جانبۀ عوامل مسلح ضدانقلاب در روز عید فطر، یک گزارش حاکی است که در روستاهای اطراف سنندج گروه‌های زیادی به‌صورت یک نیم‌دایره نسبت به شهر سنندج تجمع کرده‌اند. در این گزارش آمده است: «در 5/2 کیلومتری حسن‌آباد* افراد ضدانقلاب در حدود 1000 نفر مستقر شده‌اند. در آبادی‌های "کرجو**"، "پیرخضران***"، و "زنوزی" نیز حدود 500 نفر نیروی مسلح استقرار یافته‌اند. در آبادی "تودرملا****" نیز حدود 100 نفر از این افراد مستقر شده‌اند. همچنین در ابتدای جادۀ سنندج ـ سقز حدود 300 نفر مسلح به اسلحه‌های کلاشینکف، ژ3، برنو و توپ 106 و خمپاره و آر.پی.جی7 مستقر شده و همگی قصد دارند در روز عید فطر به شهر [سنندج] حمله نمایند.» این گزارش دربارۀ موقعیت کلی افراد این گروه‌ها، می‌افزاید: «محل تجمع کل نیروهای ضدانقلاب نسبت به شهر [سنندج] به‌صورت یک نیم‌دایره از شمال و شرق و جنوب می‌باشد.»[۱۰] همچنین خبرگزاری پارس دراین‌باره گزارش داد: «ناظران و مسافرینی که از مناطقی کردنشین ازجمله پاوه، جوانرود و باینگان وارد کرمانشاه شدند اظهار داشتند که افراد مسلح زیادی از گروه‌های سیاسی را دیده‌اند که وارد روستاهای این مناطق شده‌اند. این مسافران اظهار داشتند که مهاجمین مسلح قصد حملات جدیدی را به این مناطق دارند.» این گزارش افزوده است: «دیروز در پاوه نشانه‌هایی از این قصد ظاهر شد و مهاجمین به مقر یگان‌های ارتش مستقر در این منطقه تیراندازی کردند.»[۱۱] دراین‌حال، به گزارش خبرگزاری پارس: «در ساعت 17 امروز، طی یک درگیری بین نیروهای ارتش جمهوری اسلامی و پاسداران انقلاب اسلامی که درحال پاک‌سازی اطراف بانه بودند، با مهاجمین مسلح، نیروهای ارتش و سپاه پاسداران مهاجمین مسلح را که قصد حمله به پادگان بانه را داشتند، به عقب راندند و حدود 155 تن از آنها را به هلاکت رسانده و سالم به پایگاه‌های خود بازگشتند.»[۱۲] همچنین، امروز نیروهای خودی پاک‌سازی روستای "وله ژیر"* از توابع مریوان را بدون دادن تلفات به اتمام رسانده و اجناس قاچاق زیادی را کشف کردند.[۱۳] از سوی دیگر، کردهای معارض عراقی نیز گاه به گاه از خاک ایران به پاسگاه‌ها و نیروهای عراقی ضرباتی وارد می‌آورند. دراین‌زمینه، یک گزارش از نیروهای خودی حاکی است که امروز در حدود 250 تن از پیشمرگان بارزانی که در مناطق مرزی ایران به سر می‌برند به عراق رفته و به پاسگاه "نوماچک" حمله کردند.[۱۴] در این درگیری که بین پیشمرگان حزب سوسیالیست متحد کردستان عراق و نیروهای بعثی در "سرخیار" از توابع استان سلیمانیه روی داد، 50 تن از سربازان عراقی کشته و بیش از 50 نفر مجروح شدند. همچنین 3 خودرو ارتش بعث عراق منفجر شد. در این درگیری، از پیشمرگان حزب سوسیالیست کردستان عراق 2 تن کشته و 5 تن نیز زخمی شدند.[۱۵]
گزارش - 216
به‌دنبال درگیری‌هایی که از دو روز پیش در نقده و اشنویه رخ داد، امروز این ناآرامی به مهاباد و برخی روستاهای تابع شاهین‌دژ نیز کشیده شد. فرماندهی سپاه مرکز دستور داد تا کلیۀ جاده‌های ورودی و خروجی شهرهای ارومیه و نقده به‌شدت کنترل شود[۱۶] دراین‌حال، ضمن هشدار دربارۀ احتمال توطئه، کمک‌رسانی به نیروهای مستقر در شهر نقده ادامه دارد.[۱۷] لشکر64 ارومیه اعلام کرد که امروز خلع‌سلاح نقده با رعایت کامل اخلاق اسلامی انجام گرفت و فعلاً اوضاع این شهر آرام است.[۱۸] از سوی دیگر از ساعت 2 بامداد امروز، مهاجمان وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی از بالای چهارراه ژاندارمری مهاباد، مقر سپاه پاسداران این شهر را با سلاح‌های سنگین و سبک مورد حمله قرار دادند. این حمله به‌مدت یک ساعت ادامه داشت که با مقاومت پاسداران، ضدانقلابیون مسلح با برجای‌گذاشتن 3 کشته و 5 مجروح، مجبور به عقب‌نشینی شدند. در این درگیری به نیروهای خودی آسیبی نرسید.[۱۹] درپی تشنج در شهر مهاباد، گروهی از مردم از ترس گسترش جنگ در شهر، خانه‌های خود را ترک کرده و به کوهستان‌ها پناه بردند.[۲۰] همچنین شامگاه امروز، فردی ناشناس با تپانچه به‌سوی مقر سپاه پاسداران شهر مهاباد تیراندازی کرد؛ این حادثه باعث شد که اوضاع شهر تا حدودی متشنج گردد. برای جلوگیری از افزایش تشنج در شهر، یک افسر به نمایندگی از پادگان مهاباد به فرمانداری آمد و ضمن ایراد سخنانی به مردم اطمینان داد که ازجانب ارتش هیچ‌گونه خطری آنها را تهدید نمی‌کند. بعد از این سخنرانی اوضاع شهر آرام شد.[۲۱] از سوی دیگر، صبح امروز در نشستی که با حضور فرماندار مهاباد، فرمانده پادگان مهاباد، مسئولان سازمان‌های اداری، گروه‌ها و احزاب سیاسی و معتمدان محل در ساختمان شهرداری این شهر تشکیل شد، پس از دو ساعت بحث و تبادل‌نظر، مقرر گردید: 1. گروه‌ها و احزاب در امور انتظامی دخالت ننمایند. 2. افراد از هر گروه وابسته، به‌طورمسلح در شهر تردد نکنند. 3. انتظامات به‌عهدۀ شهربانی مهاباد خواهد بود و کلیۀ قوای انتظامی مستقر در مهاباد در کنترل و اختیار تیپ مهاباد قرار دارد که فرمانده پادگان مهاباد مسئول اعمال آنان می‌باشد. ازطرفی، ساعت 21 شامگاه امروز، روستاهای هولاسو، محمودآباد و ینجی‌آباد از توابع شاهین‌دژ، با خمپاره و تفنگ 106 میلی‌متری مورد حملة افراد مسلح قرار گرفت و خساراتی وارد آمد*. بهرنگ فرماندار میاندوآب، ضمن اعلام این خبر، گفت: «... در این حمله به خانه‌های مسکونی خسارات زیادی وارد آمد و 2 نفر از اهالی مجروح شدند. مهاجمین همچنین 2 نفر از اهالی روستای هولاسو را به گروگان گرفتند. در روستای ینجی‌آباد نیز 5 رأس دام براثر اصابت گلوله تلف شدند. در روستای محمودآباد نیز چند خمپاره به اطراف روستا و نزدیکی درمانگاه اصابت کرد و خسارات مالی به بار آورد.»[۲۲] باتوجه‌به اوضاع متشنج اشنویه در چند روز گذشته، لشکر64 ارومیه امروز نیروهای ژاندارمری تحت امر خود را با کلیۀ وسایل و تجهیزات، در یک حرکت فوری، از این شهر خارج کرد. این لشکر دلیل این عقب‌نشینی فوری را «بنا به مصالح و مقتضیات و موقعیت موجود عملیاتی» عنوان کرده است. تعداد نیروهای ژاندارمری مستقر در اشنویه 120 نفر بود که در ساعت 20 امروز ضمن تخلیۀ شهر، به پایگاه نلی‌وان که مشرف بر اشنویه است، نقل‌مکان کرده‌اند.[۲۳]
گزارش - 217
زیاده‌طلبی و سهم‌خواهی گروه‌های سیاسی مخالف و بعضاً معاند با نظام، که هیچ‌گونه وجاهت قانونی و حقوقی ندارد، اوضاع شهرهای مختلف کشور را همچنان ناآرام کرده است، که هرروز می‌توان نمونه‌های متعدد و مختلف آن را مشاهده کرد. دراین‌زمینه، امروز نیز رویدادهای گوناگونی در برخی شهرها روی داده که در مطبوعات منعکس شد. به‌دنبال درگیری‌هایی که در حین اجرای مراسم روز قدس بین طرف‌داران مجاهدین خلق (منافقین) و طرف‌داران انجمن‌های اسلامی در گزنک آمل روی داد و به کشته‌شدن 2 نفر انجامید، بعدازظهر دیروز و امروز، بازار آمل به درخواست آیت‌الله حسن‌زادة آملی امام‌جمعۀ این شهر، تعطیل بود.[۲۴] علاوه‌بر تعطیل‌شدن بازار آمل، تحصن گروهی از مردم این شهر که از روز گذشته در تکیۀ "اسک" شروع شده بود، امروز نیز ادامه داشت. درپی این تحصن که به‌منظور روشن‌شدن وضعیت گروه‌های سیاسی و برچیدن بساط و دکه‌های آنها در سطح شهر آمل برقرار شده است، امروز عصر نمایندة استاندار مازندران، دادستان انقلاب و فرماندار آمل ضمن حضور در جمع متحصنین تکیۀ اسک، به آنان قول دادند که دفاتر گروه‌های سیاسی، در مهلت تعیین‌شده تعطیل و جلوی فعالیت آنان گرفته خواهد شد. همچنین نمایندة استاندار مازندران ضمن سخنانی در این جمع، به متحصنین اطمینان داد که خاطیان و حادثه‌آفرینان روستای گزنک شدیداً تعقیب و مجازات خواهند شد. به‌دنبال این موضوع، متحصنین به تحصن خود پایان دادند و محل را ترک کردند.[۲۵] در تهران نیز «ساعت یک بامداد امروز، در حدود 40 الی 50 نفر از هواداران سازمان مجاهدین خلق [منافقین] در مقابل مسجد امیر واقع در خیابان کارگر (امیرآباد سابق)، دست به تظاهرات نامنظمی زده و آزادی 3 نفر از یاران خود را که درارتباط‌با سخنرانی آقای خزعلی در این مسجد دستگیر شده بودند، خواستار شدند. این 3 نفر در چند شب پیش نظم مجلس را به هم زده بودند و دستگیری آنها به همین دلیل بوده است. تظاهرکنندگان با دادن شعارهایی ازقبیل "الله‌اکبر"، "خواهران زندانی آزاد باید گردند"، آزادی دستگیرشدگان را تقاضا داشتند.»[۲۶] خبرگزاری پارس از رشت نیز خبر از یک درگیری دیگر می‌دهد. بنا به این گزارش: «عصر امروز، زنی با چوب‌دستی به چند زن بدون حجاب در یکی از خیابان‌های رشت حمله کرد که عمل وی با مخالفت گروهی از مردم روبه‌رو شد و به‌دنبال آن بین گروهی از مخالفان و موافقان برخوردهایی روی داد که براثر آن چند تن به‌طور سطحی مجروح شدند.» این گزارش افزود: «درپی این درگیری که باعث اختلال در عبورومرور وسائط نقلیه در شهر شده بود و هرلحظه گسترش می‌یافت، افراد کمیتۀ مرکزی ناگزیر به دخالت شدند و با تیراندازی هوایی به این درگیری پایان دادند.» روابط عمومی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی رشت نیز در اطلاعیه‌ای که در همین خصوص انتشار داد، آورده است: «در درگیریی که در سبزه میدان رشت روی داد و منجر به دخالت پاسداران کمیتۀ مرکزی رشت شد، عده‌ای مجروح و 10 نفر دستگیر شدند. جریان از آنجا آغاز شد که یک خواهر مذهبی به دو خانم بی‌حجاب که وضع پوشش‌شان بسیار زننده بود حمله کرد. فدائیان و مجاهدین [منافقین] که همیشه در مکان سبزه میدان مشغول فوتبال‌دستی، بیلیاردبازی و روزه‌خواری هستند و آن روز حدود 30 الی 40 نفر بودند، عمل این خواهر را تکفیر می‌کنند. متعاقب آن 8 الی 10 نفر از برادران مذهبی حاضر در آن محل بر سر این مسئله با فدائیان و مجاهدین درگیر می‌شوند که منجر به زدوخورد می‌شود.»[۲۷]
گزارش - 218
در زمان کنونی که هنوز سازمان‌های امنیتی و ضداطلاعاتی کشور شکل نگرفته است، یکی دیگر از مأموریت‌های مهم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شناسایی و مبارزه با فعالیت‌های جاسوسان کشورهای بیگانه است. امروز مسئول روابط عمومی سپاه پاسداران اصفهان در یک مصاحبۀ مطبوعاتی دربارة دستگیری یک جاسوس زن انگلیسی در اصفهان با تلاش نیروهای سپاه این شهر، اطلاعاتی را بیان کرد. به نوشتة روزنامۀ جمهوری اسلامی، وی گفت: «خانم "مارگارت جین وادل"، مسئول روابط بین‌المللی کلیسای اسقفی در قدس و خاورمیانه و یکی از افراد فعال و حرفه‌ای این سازمان‌ها می‌باشد. به‌دنبال تحقیقاتی که برادران سپاه درمورد اعمال و رفتار جاسوسان انگلیس و موساد انجام دادند این فرد را دستگیر کردند. البته وی تازه به ایران آمده که آمدن وی بدون رابطه با کودتای بختیار نبوده است و در تحقیقاتی که برادران سپاه درمورد شبکه‌های مختلف کودتاگران انجام داده‌اند، سرنخ‌هایی به دست آوردند و به‌خصوص [ضمن تحقیق دربارۀ] کسانی که در کلیسای اسقفی اصفهان با کلیسای اسقفی خاورمیانه رابطه داشتند، ردپای ایشان را به دست آوردند و نامبرده را در روز 11/5/59 دستگیر کردیم. این شخص که یکی از جاسوسان کارکشتۀ موساد و شبکۀ جاسوسی انگلیس می‌باشد ازطریق شبکه و کلیسا فعالیت داشته است. ... وی تابه‌حال چندین سفر به ایران کرده و آشنایی کاملی با مناطق مختلف ایران و آداب و رسوم مردم منطقه دارد و قبل از انقلاب نیز دراین‌زمینه در ایران فعالیت داشته است. ... وی دارای شوهر و بچه می‌باشد و در تحقیقاتی که برادران در زندگی خصوصی وی انجام دادند مشخص شده که شخص مذکور برای رسیدن به مقصد پلید خود که همان جاسوسی می‌باشد به هر عمل خلاف انسانی و اخلاقی دست می‌زده و ازطریق نامشروع، کارمندان سست‌عنصر و بوالهوس ادارات به‌خصوص وزارت خارجه را برای همکاری جلب می‌کرده است و کار جاسوسی به این ترتیب بوده که کلیۀ اخبار و اطلاعاتی را که شبکه‌های جاسوسی اسرائیل و انگلیس و احتمالاً امریکا احتیاج داشته‌اند، توسط شبکه‌های خاصی ارسال می‌شده و یا اینکه خودش اطلاعات را جابه‌جا می‌کرده و به کشورهای مختلف سفر می‌نموده و طبق اطلاعات ما، وی با شبکۀ رادیو بی‌بی‌سی نیز رابطه داشته است. همچنین اطلاع داریم که کلیسای اسقفی در شهرها، محل تجمع جاسوسان انگلیسی بوده که به عناوین مختلف همانند کمک به نابینایان و یا ساختمان بیمارستان، شبکۀ جاسوسی را تقویت می‌کردند و دادگاه انقلاب در یک اطلاعیه به آگاهی ملت رساند که بیمارستان مسیحی اصفهان قبل و بعد از انقلاب یکی از مراکز این جاسوس‌خانه‌ها بوده و آقای ماکیاول جاسوس معروف انگلیسی در همین مرکز فعالیت می‌کرده و یکی دیگر از جاسوسان بسیار فعال انگلیسی آقای اسقف "حسن دهقان" می‌باشد که الآن در شبکۀ جاسوسی قبرس فعالیت می‌کند و این خانم مارگارت جین وادل چندین سال منشی حسن دهقان بوده است. البته برای اثبات اتهامات وی و سندیت جاسوسی ایشان، در هنگامی که دستگیر شد قصد داشت یک‌سری اسناد و مدارک خود را جابه‌جا کند که [این اسناد] به دست برادران پاسدار می‌افتد که پس از بررسی‌های دقیق در آتیة نزدیک، اگر لازم شد اسناد را منتشر خواهیم کرد. طبق اسناد به‌دست‌آمده، وی در بین شهرهای مهم ایران یک سمپات بوده، به‌خصوص مناطقی که ازنظر سوق‌الجیشی مهم بوده و آسیب‌پذیری داشته است همانند کردستان، سیستان و بلوچستان و گنبد.»[۲۸]
گزارش - 219
در جلسۀ علنی امروز مجلس شورای اسلامی، نامۀ بنی‌صدر در معرفی محمدعلی رجایی به‌عنوان نخست‌وزیر قرائت شد و اکثر نمایندگان مجلس که طیف مقابل رئیس‌جمهور را تشکیل می‌دهند، ایراداتی به متن نامه وارد آوردند و برخی نیز خواستار تغییر متن آن ازسوی رئیس‌جمهور شدند. متن نامه چنین است: «بسمه تعالی رئیس محترم مجلس شورای اسلامی، با استناد به شور هیئت منتخب و تمایلی که ازسوی آن مجلس محترم اظهار شده است، آقای محمدعلی رجایی را به‌عنوان نخست‌وزیر معرفی می‌کنم. از خداوند متعال برای نمایندگان محترم و ایشان طلب توفیق می‌نمایم. رئیس‌جمهور ـ ابوالحسن بنی‌صدر.»[۲۹] بخش‌هایی از سخنان امروز نمایندگان مجلس دربارة اعتراض به متن نامه و نحوۀ اعلام آن در رسانه‌ها چنین است: محمدجواد شرافت نمایندة شوشتر: «دیروز قبل از آنکه این نامه در مجلس مطرح شود از رادیو تلویزیون ظهر و شب پخش شد. چطور ما هم باید مثل سایرین از رسانه‌های گروهی از این مسئله اطلاع پیدا کنیم و عاجز باشیم از توضیح به مردم که چرا در جریان مسائل حساس مملکت نیستیم!» هاشمی رفسنجانی در پاسخ گفت: «نامه نزدیک ساعت 2 بعدازظهر بعد از اتمام جلسه به دست من رسید و نمایندگان تشریف نداشتند تا من به اطلاع آنها برسانم. البته این روشی است که آقای رئیس‌جمهور هم تابه‌حال به آن عمل کرده‌اند و نامه‌هایی را که به مجلس نوشته‌اند پیش از آنکه در مجلس مطرح شوند به رادیو تلویزیون و روزنامه‌ها داده‌اند. ...» سیدمحمد خامنه‌ای نمایندة مشهد: «طبق قانون اساسی، رئیس‌جمهور فردی را برای نخست‌وزیر نامزد می‌کند و پس از کسب رأی تمایل از مجلس شورای اسلامی، حکم نخست‌وزیری برای او صادر می‌کند. اما در نامهای که قرائت شد رأی تمایل مقدم بر معرفی نخست‌وزیر است و این بدعتی برخلاف قانون اساسی خواهد شد.» رئیس مجلس در پاسخ گفت: «در نامه رأی تمایل رسماً مطرح نیست. همان واقعیتی است که خودمان هم می‌دانیم. برای اینکه هرچه زودتر دولت تشکیل شود آقای بنی‌صدر نظر مجلس را خواستند و منظورشان از تمایلی که در اینجا نوشته‌اند تمایلی است که در استمزاج از مجلس به دست آورده‌اند.» علی ملکوتی نمایندة سراب: «این استمزاج یک استمزاج غیررسمی بود و این را در نامۀ رسمی درج‌کردن درست نیست. مطلب دیگر اینکه جناب رئیس‌جمهور مکرراً دربارۀ کسانی که احتمالاً می‌خواستند نخست‌وزیر بشوند اظهار فرمودند که "اینها را من معرفی می‌کنم ولی مسئولیتشان را برعهده نمی‌گیرم." آیا این‌بار هم که آقای رجایی را معرفی کرده‌اند مسئولیتی به عهده نگرفته‌اند؟» محمد رشیدیان نمایندة آبادان: «دیشب آقای بنی‌صدر در مسجدالجواد سخنرانی کردند و گفته‌اند که "آقای رجایی را بر ما تحمیل کرده‌اند" و عده‌ای از مردم هم علیه مجلس و آقای رجایی شعار دادند. من تقاضا می‌کنم مسائلی که در مجلس و جلسات خصوصی گذشته است برای مردم شرح داده شود تا مجلس بیش از این تضعیف نشود.» به‌دنبال این سخن، هاشمی از هیئت منتخب تقاضا کرد جریاناتی را که در این فاصله گذشته است در جلسۀ بعدی برای نمایندگان توضیح دهند. عبدالمجید دیالمه نمایندة مشهد: «کاری که هیئت منتخب کرد غیررسمی و براساس حسن تفاهم بود، اما ذکر آن در این نامه در متون رسمی مملکت باقی خواهد ماند، صحیح نیست. و بهاضافه، زمینه‌هایی از قبل ایجاد شده و سخنرانی‌هایی که آقای رئیس‌جمهور می‌فرمایند عملاً مسئولیت قبول و پذیرش آقای رجایی را به‌عنوان نخست‌وزیر، به‌صورت ضمنی بر گردن مجلس گذاشته‌اند.» مجید انصاری نمایندة زرند: «باتوجه‌به اینکه این مسائل در جلسۀ خصوصی مطرح شد و قرار بر این بود که در بیرون منعکس نشود، اما می‌بینیم که چکیدۀ آن مذاکرات در نامۀ رئیس‌جمهور منعکس شده، به‌اضافۀ اینکه ایشان در مصاحبه‌ای چند دفعه تأکید کرده بودند که "من این همه ارفاق به مجلس برای تفاهم کرده‌ام." ارفاق را مجلس به ایشان کرده که کمکشان کرده است. اما برعکس، منتی هم بر سر مجلس گذاشته شده است. ما اجازه نمی‌دهیم که بیش از این سر مجلس کلاه برود و به انزوا کشیده شود.» علم‌الهدی نمایندة اردبیل: «... از هم‌اکنون ما محکوم هستیم و در آینده ایشان همۀ مسئولیت‌ها و کمبودها را به گردن مجلس خواهند گذاشت.» محمد میلانی نمایندة تبریز: «به نظر من اگر مجلس مطابق این نامه رأی دهد، خودش موجودیت خودش را نقض می‌کند. ... روزنامة انقلاب اسلامی هم نوشته است که این نخست‌وزیر، نخست‌وزیر مجلس است، نه نخست‌وزیر رئیس‌جمهور.» محمدجواد حجتی کرمانی نمایندة کرمان: «... ما نباید در این چنبر الفاظ گیر کنیم و خیال کنیم واقعاً اشکال بر سر این مسئله است. واقع مسئله این است که مجلس با رئیس‌جمهور اختلاف‌نظر دارد و این اختلاف‌نظر ممکن است این مملکت را در خط سقوط قرار دهد. ما از آقای رئیس‌جمهور گلایه داریم که چرا نسبت به مجلس این‌گونه نامه می‌نویسد و چرا ایشان آن حالت‌های نفسانی‌شان را در نامه‌های رسمی منعکس می‌کنند؛ اما بدتر از این، عکس‌العملی است که مجلس نشان می‌دهد. (ادفع بالتی هی احسن) بالاخره باید یکی کوتاه بیاید تا مسئله حل شود. بیایید ما دراین‌مورد فرمان امام را عمل کنیم. اگر نامۀ آقای رئیس‌جمهور خلاف قانون بوده، جلسات خصوصی ما هم خلاف قانون بوده. آقای هاشمی هم در مصاحبۀ خود اعلام کردند که در مجلس 107 رأی تمایل به آقای رجایی داده شده است.» وی در پایان گفت: «اگر واقعاً می‌خواهید مملکت آرام بگیرد شما را به خدا و به خون شهدا بیایید به آقای رجایی رأی تمایل بدهید و کار را تمام کنید.» احمد توکلی نمایندة بهشهر: «تشکیل هیئت منتخب به پیشنهاد خود آقای رئیس‌جمهور بود و مجلس حاضر شد با ایشان همکاری کند. یکی از مسائلی که این هیئت چند روز پیش در گزارش خود به آن اشاره کرد این بود که آقای رئیس‌جمهور فرموده‌اند "اگر مجلس رأی تمایل به آقای فارسی یا آقای غرضی یا آقای خلخالی نشان بدهد من اصلاً قبول نمی‌کنم و به مردم خواهم گفت که من مسئول نیستم. درمورد آقای رجایی هم مطمئن نیستم که بتواند با من همکاری کند".» در اینجا امامی کاشانی که عضو هیئت منتخب برای تعیین نخست‌وزیر بود توضیح داد: «من با بقیۀ برادرانی که بودیم به آقای رئیس‌جمهور عرض کردم که بنابراین آیا شما آقای رجایی را معرفی می‌کنید؟ [ایشان گفتند:] "بله، معرفی می‌کنم." بعد با تبسم به ایشان گفتم که در سخنرانی‌ها چطور؟ بعد ایشان گفتند که "نه، من در سخنرانی هم چیزی نمی‌گویم." دوباره من گفتم که حتماً همین‌طور است؟ ایشان گفتند: "مگر اینکه دولت (آقای رجایی) کارهایی بکند و من تشخیص بدهم که این کارها درست نیست".» سپس توکلی در ادامۀ سخنان خود گفت: «اما آقای رئیس‌جمهور شب جمعه یعنی چند ساعت پس از این توافق، درحالی‌که هنوز آقای رجایی به نخست‌وزیری انتخاب نشده‌اند در مسجد الشهداء سخنرانی می‌کنند و روزنامۀ انقلاب اسلامی که تمام حرکتش بر ضد مجلس است تیتر درشتی می‌زند که آقای رئیس‌جمهور فرمودند "آقای رجایی حرف را می‌شنود، اما آنچه که خودش می‌خواهد می‌کند و اطلاعی از امور کشور ندارد". و بعد هم در همان سخنرانی می‌فرمایند که "من به مجلس ارفاق کردم که چنین کاری کردم." تمام این فرمایشات ایشان خلاف قراری بوده که خودشان گذاشته‌اند و برخلاف قدمی بوده که طرفین برای ایجاد تفاهم برداشته‌اند. ... این نامه به این صورت نباید پذیرفته شود.» موسوی خوئینی‌ها نمایندة تهران: «من توجه نمایندگان محترم را به سخنرانی اخیر امام جلب می‌کنم که مجلس و رئیس‌جمهور یکدیگر را تقویت کنند نه تضعیف و به نظر من مجلس این مقدار جرم و خلاف را بپذیرد و ملت را بیش از این نگران نکند.» سرانجام پس از یک تنفس 15 دقیقه‌ای، دراین‌باره که آیا نامۀ آقای بنی‌صدر برخلاف آیین‌نامۀ مجلس هست یا نه؟ رأی‌گیری به عمل آمد و براین‌اساس و طبق نظر اکثر نمایندگان، این نامۀ بحث برانگیز به همین صورت از رئیس‌جمهور پذیرفته شد.[۳۰]
گزارش - 220
بااینکه مجلس شورای اسلامی در جلسۀ غیرعلنی خود در روز پنجشنبة گذشته به محمدعلی رجایی برای احراز مسئولیت نخست‌وزیری تمایل نشان داد و براین‌اساس، بنی‌صدر نیز در نامهای در روز گذشته ایشان را به مجلس معرفی کرد، دو مطلب مندرج در شمارة امروز روزنامۀ انقلاب اسلامی که تفکرات و نظرهای بنی‌صدر را منعکس می‌سازد، حاکیاز نارضایتی جناح مزبور از این انتخاب است. این روزنامه در سرمقالۀ امروز خود به قلم سیدجمال‌الدین موسوی مسائلی را دربارة آقای رجایی مطرح کرد و تلویحاً صلاحیت عملی او را برای انجام وظایف به‌عنوان نخست‌وزیر، مورد تردید قرار داد. در بخشی از این سرمقاله آمده است: «... چون آقای رجایی بیش از یک سال است که در رأس وزارت آموزش‌وپرورش قرار گرفته‌اند لذا عدۀ زیادی از خوانندگان خصوصاً معلمین و کسانی که در آموزش‌وپرورش به‌نحوی کاری دارند خواسته‌اند که آقای رجایی گزارشی از عملکرد خود در سمت وزارت آموزش‌وپرورش به مردم و نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی ارائه دهند تا میزان کارایی و توانایی ایشان و یا عدم آن در حل مشکلات و پیشبرد برنامه‌هایی که بتواند در خدمت اهداف انقلاب باشد برای همگان روشن شود. ...» نویسندۀ مقاله سپس با اشاره به سوابق مبارزاتی آقای رجایی و سرسختی وی بر سر عقیده در زندان، می‌نویسد: «اما بااین‌همه، یک مسئلۀ مهم برای قبول چنین مسئولیت سنگینی باتوجه‌به مشکلات و بحران‌های موجود، احاطه‌داشتن بر این مشکلات و دانستن راه‌ها و برنامه‌ای که به این مشکلات پایان بخشد می‌باشد.» در ادامة سرمقالة روزنامۀ انقلاب اسلامی با اشاره به برخی از این مشکلات و لزوم هماهنگی با رئیس‌جمهوری برای حل آنها، آمده است: «اما آقای رئیس‌جمهوری دو ضعف در ایشان سراغ کرده‌اند که درصورت صحت، برای موفقیت باید این دو ضعف رفع شوند:1. سخت‌سری: به این معنی که ایشان وقتی به نظری می‌رسند حتی اگر در یک جلسۀ مشورتی خلاف نظر ایشان ثابت شود بازهم به‌هنگام اجرا همان نظر خود را اعمال می‌کنند. ... 2. عدم اطلاع از وضعیت کشور: دراین‌مورد بهتر است که آقای رجایی در یک کنفرانس مطبوعاتی و رادیو تلویزیونی شرکت کنند و به‌طور مشروح و در هرزمینه به‌طور مشخص، استنباط خود را از وضع کشور و برنامه‌های خود را برای برطرف‌کردن مشکلات اعلام کنند. ...» نویسنده در پایان می‌افزاید: «آقای رئیس‌جمهوری در جریان انتخاب نخست‌وزیر کمال تفاهم و ازخودگذشتگی را نشان داد؛ با کمال حسن‌نیت از شخص موردنظر خود برای نخست‌وزیری گذشت و از ابتدا رویۀ تفاهم و نه کشمکش را پیش گرفت. ...»[۳۱] روزنامۀ انقلاب اسلامی همچنین مصاحبۀ خبرنگار خود با آیت‌الله لاهوتی نمایندة مردم رشت، را دربارة صلاحیت آقای رجایی برای احراز مسئولیت نخست‌وزیری، منتشر ساخت. در بخشی از این مصاحبه از قول نمایندة رشت که سابقۀ تمایل به جناح بنی‌صدر را دارد، آمده است: «از جهات مختلف آقای رجایی قابل‌اعتماد است، لکن مشکل ایران و نخست‌وزیری در شرایط فعلی بیش از توانایی آقای رجایی است. امیدوارم که ایشان با هماهنگی تام با مجلس و با اتحاد کامل با ریاست‌جمهور و همۀ ارگان‌های مسئول دست به دست هم داده و مشکلات انقلاب اسلامی که می‌رود به‌صورت لاینحلی جلوه کند، حل نمایند.» نمایندة مردم رشت در بخش دیگری از این مصاحبه ضمن اشاره به سوابق مبارزاتی آقای رجایی در زندان و اتکای شدید وی به دریافت‌ها و تحلیل‌های خود، دربارۀ عملکرد آقای رجایی در وزارت آموزش‌وپرورش اظهار کرد: «دررابطه‌با کارنامۀ ایشان در وزارت آموزش‌وپرورش به نظر می‌رسد چندان ندرخشیده است. شاید کوه مشکلات براساس نیم‌قرن حکومت پهلوی منفور مانع درخشیدن نامبرده شده. امیدوارم که دورۀ نخست‌وزیری، ایشان براساس همکاری و تفاهم خیلی بهتر از گذشته باشد.»[۳۲]
گزارش - 221
امروز وزیر خارجه و رئیس‌جمهور امریکا به بررسی احتمالات آزادی گروگان‌ها پرداختند و همچنین اعمال جنبه‌ای دیگر از تحریم‌های امریکا علیه ایران آغاز شد. سخنان ادموند ماسکی، وزیر امور خارجۀ امریکا در مصاحبه با مجلۀ یو. اس نیوز اند ورلد ریپورت که امروز انتشار یافت، حاکیاز امیدهای تازة مقامات امریکا، پس از تحولات اخیر و درحال وقوع ایران، دربارۀ امکان آزادی گروگان‌های امریکایی است؛ هرچند که سخنان امروز کارتر، رئیس‌جمهور امریکا، نشان می‌دهد که این آزادی تا بعد از انتخابات آتی ریاست‌جمهوری در امریکا بعید به نظر می‌رسد. وزیر خارجۀ امریکا در این مصاحبه که خطوط اصلی سیاست خارجی امریکا دربارۀ مسائل مهم جهان ازجمله بحران ایران را مشخص ساخته است، اظهار کرد: «برای حصول آزادی گروگان‌های امریکایی در ایران، دولت کارتر ابتکار تازه‌ای را مطالعه می‌کند.» ماسکی بدون اینکه وارد جزئیات این اقدام شود، گفت: «تماس‌های دیپلماتیک و غیردیپلماتیک و برقراری تماس‌های غیرمستقیم با مقام‌های معتبر ایرانی ازجمله ابتکارهای تازه‌ای است که امریکا در پیش می‌گیرد.» وی حوادثی مانند مرگ شاه مخلوع و آزادی ریچارد کوئین گروگان بیمار امریکایی را وسیله‌ای برای تجدید تلاش جهت رهایی گروگان‌ها خواند و گفت: «آزادکردن کوئین نشان داد که در ایران افراد یا فردی وجود دارد که می‌تواند تصمیم مهم و خاصی اتخاذ کند.» وزیر خارجۀ امریکا شروع کار مجلس شورای اسلامی را نیز یک عامل مهم برای رهایی گروگان‌های امریکایی خواند و گفت: «پایان ماه رمضان که همراه با شکل‌گرفتن مقامات سیاسی و به‌خصوص تشکیل پارلمان و شروع کار آن است می‌تواند به‌صورت یک حوزۀ قدرت مسئول شکل گیرد.» ماسکی در پایان این مصاحبه بی آنکه بخواهد ابراز امیدواری کرده باشد، گفت: «در ایران این فرضیه که ادامۀ نگهداری گروگان‌ها برای منافع ایران مفید نیست تقویت می‌شود و این نظریه می‌تواند به آزادی گروگان‌ها منجر شود.»[۳۳] بااین‌حال، جیمی کارتر، رئیس‌جمهور امریکا، امروز اعلام کرد وی اطلاعات محرمانه‌ای دارد که نشان می‌دهد ایران قصد دارد برای تأثیرگذاری بر روی رأی‌دهندگان امریکایی گروگان‌ها را تا بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری ایالات متحده نزد خود نگه دارد. کارتر که این مطلب را در برنامۀ هفتگی "60 دقیقه" شبکۀ سی. بی. اس. مطرح ساخت، افزود: «وی نمی‌داند که این اطلاعات محرمانه صحیح می‌باشد یا خیر. کارتر در پاسخ به این سؤال که آیا احتمال انتخاب‌شدن رونالد ریگان در انتخابات ریاست‌جمهوری می‌تواند موجب آزادی سریع‌تر گروگان‌ها شود یا خیر؟ گفت: فکر نمی‌کند انتخاب یک فرد به‌خصوص در انتخابات عامل مهمی در آزادی گروگان‌ها باشد.»[۳۴] در همین حال درزمینۀ تحریم‌های امریکا علیه ایران، امروز اعلام شد که امریکا به اتحادیۀ کارگری بنادر خود دستور داده است تا کشتی‌های به مقصد ایران را بارگیری نکنند. دکتر مرتضی موحدی‌زاده، مدیرعامل و رئیس هیئت‌مدیرۀ بازرگانی دولتی ایران، امروز ضمن بیان این مطلب افزود: «درنتیجه، کالاهایی که از شرکت‌ها و مؤسسات مختلف می‌خریم باید از امریکا به بندر دیگری ببرند و از آنجا به ایران حمل شود. و این نقل‌وانتقال موجب گرانی و تأخیر در ارسال کالاهای ضروری می‌شود.» وی دربارۀ تحریم اقتصادی و اثر آن بر معاملات خارجی نیز گفت: «اثر تحریم بیشتر موجب کار و زمان بیشتر برای معاملات شده است و آن نیز به‌خاطر بیمه‌ای است که شرکت‌ها دریافت می‌دارند. این گرانی نیز بین کالاهای مختلف فرق دارد، ولی میزان آن ثابت است؛ مثلاً 15 تا 20 دلار در هر تن کالا اضافه شده است.»[۳۵]
گزارش - 222
در ادامة بازتاب سفر غیرمنتظرۀ صدام حسین به عربستان سعودی در هفتۀ گذشته و دیدار با مقامات این کشور، خبرگزاری‌های غربی، به انعکاس خبر روزنامۀ کویتی الانباء ـ که سابقۀ تمایل به حزب بعث عراق را دارد ـ پرداختند. در این خبر از قول مقامات امریکایی برای میانجیگری میان امریکا و عراق به‌منظور تجدید روابط رسمی دیپلماتیک ابراز تمایل شده است. این روزنامۀ کویتی دراین‌باره نوشته است: «دولت کارتر از عربستان سعودی تقاضا کرده است تا عربستان سعودی بین عراق و ایالات متحده به‌منظور ازسرگیری روابط دیپلماتیک وساطت به عمل آورد.» خبرگزاری یونایتدپرس از کویت با نقل این خبر از الانباء، افزود: «عراق همانند دیگر کشورهای عربی بعد از جنگ اعراب و اسرائیل در سال 1967 ظاهراً روابط دیپلماتیک خود را با واشنگتن قطع کرد؛ لیکن از آن زمان تاکنون، سایر کشورهای عربی روابط خود را مجدداً برقرار نموده‌اند. روزنامۀ مزبور به نقل از یک مقام رسمی امریکا در واشنگتن نوشته است: "دولت کارتر دست به کار کاملاً امکان‌پذیری زده است. وی همچنین گفته است: امریکا از هیچ اقدامی دراین‌مورد فروگذاری نخواهد کرد.» به گزارش خبرگزاری مزبور: «عراق ماه گذشته اعلام کرد که تقاضای ایالات متحده را مبنی‌بر ازسرگیری روابط دیپلماتیک رد کرده است.»[۳۶] لازم به یادآوری است که روابط غیررسمی عراق با ایالات متحده و نیز روابط این کشور با کشورهای اروپایی چون فرانسه و ایتالیا در زمینه‌های نظامی، تجاری و ایجاد تأسیسات هسته‌ای روز به روز نزدیک‌تر شده است. همچنین، روزنامۀ جمهوری اسلامی ضمن نقل خبر مزبور به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس از کویت، نوشته است: «هفتۀ قبل صدام حسین به عربستان سعودی رفت و با شاهزادگان و مقام‌های بلندپایۀ کشوری و لشکری آن کشور در پشت درهای بسته مذاکره کرد. آگاهان برای این سفر اهمیت زیادی قائل‌اند، به‌خصوص که امریکا اظهار علاقه کرده است روابط سیاسی خود با عراق را به‌طور علنی از سر گیرد. ناظران اظهار عقیده می‌کنند که پس از انقلاب اسلامی ایران، فعالیت‌های پشت پردۀ عراق با همکاری امریکا درجهت ضربه‌زدن به انقلاب ایران آغاز شده است.»*[۳۷]
گزارش - 223
به‌دنبال تظاهرات انجمن‌های اسلامی دانشجویان در لندن و دستگیری آنان توسط پلیس انگلستان در هفتۀ گذشته، صبح امروز به دعوت دانشجویان عضو اتحادیۀ انجمن‌های اسلامی دانشجویان در اروپا، صدها نفر در مقابل سفارت انگلیس در تهران گرد آمده و دست به تظاهرات آرامی زدند. در حین تظاهرات، محل سفارت توسط کارکنان شهربانی، سپاه و بسیج ملی محافظت می‌شد. تظاهرکنندگان خواهان آزادی هرچه سریع‌تر دانشجویان دستگیرشده بودند. همچنین خواستار محاکمۀ پلیس انگلیس در یک دادگاه انگلیسی که قاضی آن صهیونیست نباشد، شدند. دفتر اتحادیۀ انجمن‌های اسلامی دانشجویان اروپا در تهران در قطعنامه‌ای که در پایان این تظاهرات خوانده شد ضمن افشای ماهیت امپریالیستی استعمارگران شرق و غرب خاطرنشان کرده است: «ساواکی‌ها و درباری‌های فراری در امریکا و انگلیس با کمک پلیس فاشیست این کشورها علیه انقلاب اسلامی ایران و رهبر نستوهش سرگرم توطئه‌چینی هستند. ... ما توجه امام امت خویش را همچنین به سخنان نخست‌وزیر انگلیس در امریکا معطوف می‌داریم که به شیطان بزرگ گفت بگذارید هیچ شکی باقی نماند که انگلستان از شما کاملاً حمایت کرده و می‌کند و پیامد این اطمینان‌دادن‌ها تحریم اقتصادی، حمله به طبس، گروگان‌گیری در سفارت جمهوری اسلامی ایران در لندن و اینک حمله به دانشجویان در جلو سفارت امریکا در انگلستان می‌باشد.» بنا به گزارش روزنامة جمهوری اسلامی، در پایان، قطعنامۀ این تظاهرات را دو تن از برادران تسلیم معاون کاردار سفارت انگلستان کردند. همچنین پس از سخنرانی حجت‌الاسلام شاه‌آبادی نمایندة امام، نماز جماعت دربرابر سفارت اقامه شد و سپس جمعیت متفرق شدند. این گزارش می‌افزاید: «ساعت یک بامداد روز یکشنبه نیز، حدود 200 نفر از بستگان دانشجویان ایرانی در بند دربرابر سفارت اجتماع کرده بودند. در این اجتماع هادی غفاری حضور یافته و در سخنرانی خود به‌شدت انگلستان را نسبت به بدرفتاری با دانشجویان مورد حمله قرار داد و خواستار آزادی هرچه زودتر دانشجویان شد. بعد از سخنرانی هادی غفاری، درحالی‌که جمعیت به حدود 3 هزار نفر رسیده بود شعارهای کوبنده‌ای علیه اعمال وحشیانۀ دولت انگلستان داده شد و تظاهرکنندگان متفرق شدند.» روزنامة جمهوری اسلامی در ادامه آورده است: «همچنین در ساعت 22:30 روز یکشنبه، جمعیت کثیر دیگری از همشهریان مسلمان به دعوت متحصنین جلو سفارت انگلیس رفتند. ... سپس فخرالدین حجازی نمایندة اول تهران که به تظاهرکنندگان پیوسته بود، ضمن سخنانی از انگلیس به‌عنوان پیر متعهد یاد کرد و تاریخچۀ نفوذ آنها را در دورۀ صفویه برشمرد و هشدار داد که بایستی هرچه زودتر دولت انگلیس برادران و خواهران ما را آزاد کند. وی اولتیماتوم داد که اگر یک موی سر فرزندان این آب و خاک کم شود، منافع آنها را در خاورمیانه به باد خواهیم داد. این تظاهرات عظیم درحالی‌که ساعاتی از نیمه‌شب می‌گذشت، با شعارهای کوبنده پایان یافت.»[۳۸] دراین‌حال، دانشجویان ایرانی که در زندان‌های انگلستان به سر می‌برند، امروز پلیس این کشور را متهم ساختند که در تظاهرات ضدامریکایی که منجر به بازداشتشان شد، آنها را مورد حمله و ضرب‌وشتم قرار داده است. در یک اعلامیه که امروز ازطریق سیف‌الله اهدایی کاردار سفارت ایران در لندن، انتشار یافت آمده است: این دانشجویان قصد دارند پلیس انگلستان را تحت‌تعقیب قانونی قرار دهند. آنها شامگاه امروز پس از دیدار با کاردار سفارت ایران در لندن، به اعتصاب غذای خود که در اعتراض به بدرفتاری پلیس ترتیب داده بودند پایان دادند. یکی از شرایط آنها برای ازسرگرفتن خوردن و آشامیدن، صدور اعلامیه‌ای ازطرف کاردار سفارت ایران مبنی‌بر محکوم‌کردن رفتار پلیس با دانشجویان بود.[۳۹] از سوی دیگر، انجمن اسلامی دانشجویان در ایتالیا با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد که 22 دانشجوی مسلمان ایرانی که بنا به درخواست مستقیم مقامات واتیکان در مراسم روز قدس دستگیر شده‌اند، امروز در دادگاه محاکمه می‌شوند. بنا به این اطلاعیه: «دانشجویان دستگیرشده حاضر به افشای نام خود نشده‌اند و در بازجویی‌های انجام‌شده، همگی نام خود را قدس اعلام کرده‌اند.» براساس همین گزارش، این اقدام انقلابی دانشجویان مسلمان به‌طور وسیعی در مطبوعات و رادیو تلویزیون ایتالیا منعکس گردید و حتی صحنه‌هایی از حملۀ پلیس ایتالیا به دانشجویان، در روزنامه‌ها چاپ شد.[۴۰]
منابع و مآخذ روزشمار 1359/05/19
- ↑ نامه مردم، ارگان مرکزی حزب توده، شمارۀ 304، صص1 و2.
- ↑ نامه مردم، ارگان مرکزی حزب توده، شمارۀ 304، صص1 و2.
- ↑ همان، خبرنگار کیهان از قصرشیرین؛ و ـ روزنامه اطلاعات، 22/5/1359، ص3، به نقل از خبرگزاری پارس به نقل از ناحیۀ ژاندارمری کرمانشاه، هنگ ژاندارمری و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی قصرشیرین.
- ↑ روزنامه کیهان، 19/5/1359، ص آخر، خبرنگار کیهان از قصرشیرین.
- ↑ همان.
- ↑ سند شماره 409275 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (نوسود)، ص253، بولتن خبری مرکز فرماندهی (عملیات سپاه مرکز)، ص1، برابر گزارش ژاجا مستند به گزارش مرزبانی مهران، 19/5/1359.
- ↑ سند شماره 31800 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه تهران به سپاه اهواز، مستند به گزارش سماجا (رکن2)، 19/5/1359.
- ↑ سند شماره 260947 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از مرزبانی درجه یک خرمشهر به ریاست رکن دوم ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران، 31/5/1359، مستند به نامۀ شمارۀ 297 ـ 4 ـ 7 مورخ 30/5/1359 واحد تحقیقات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی آبادان.
- ↑ روزنامه کیهان، 20/5/1359، ص آخر، خبرنگار کیهان از قصرشیرین، در مصاحبۀ اختصاصی با فرمانده سپاه پاسداران مستقر در قصرشیرین، 19/5/1359.
- ↑ سند شماره 115001 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از واحد اطلاعات و بررسی‌های سیاسی کردستان به فرماندهی سپاه مرکز، 19/5/1359.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 145، تاریخ20/5/1359، ص1، از کرمانشاه، 19/5/1359.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/5/1359، ص3؛ و ـ روزنامه جمهوری اسلامی، 22/5/1359، ص4 هر دو به نقل از خبرگزاری پارس، 19/5/1359.
- ↑ سند شماره 56534 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (مریوان)، ج1، ص140، از عملیات غرب به سپاه (مرکز فرماندهی)، 20/5/1359.
- ↑ سند شماره 279 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (کردستان)، ج1، ص213، از واحد اطلاعات و بررسی‌های سیاسی استان کرمانشاهان به اداره مرکزی اطلاعات و بررسی‌های سیاسی، تهران، 25/5/1359.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/5/1359، ص15، به نقل از خبرگزاری پارس از مهاباد، به نقل از سخنگوی حزب سوسیالیست متحد کردستان عراق.
- ↑ سند شماره 56498 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه (مرکز فرماندهی) به سپاه ارومیه، 19/5/1359.
- ↑ سند شماره 56501 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه (مرکز فرماندهی) به سپاه ارومیه، 19/5/1359؛ و ـ سند شماره 425586 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: اسناد مناطق کردنشین (ارومیه)، ص138، از فرماندهی سپاه مرکز به سپاه ارومیه، 19/5/1359.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/5/1359، ص3، خبرنگار اطلاعات از نقده.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 19/5/1359، ص3، خبرنگار اطلاعات از ارومیه؛ و ـ روزنامه جمهوری اسلامی، 20/5/1359، ص4، خبرنگار جمهوری‌اسلامی از ارومیه، هر دو به نقل از سخنگوی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ارومیه.
- ↑ روزنامه کیهان، 20/5/1359، ص آخر، خبرنگار کیهان از کرمانشاه.
- ↑ همان.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 19/5/1359، ص3؛ و ـ روزنامه جمهوری اسلامی، 22/5/1359، ص4، هر دو به نقل از خبرگزاری پارس از میاندوآب.
- ↑ سند شماره 56548 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا3 (مرکز فرماندهی) به ژاجا، 21/5/1359.
- ↑ روزنامه کیهان، 19/5/1359، ص آخر، خبرنگار کیهان از آمل.
- ↑ روزنامه کیهان، 20/5/1359، ص2، خبرنگار کیهان از آمل.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 19/5/1359، ص9، به نقل از خبرگزاری پارس از تهران.
- ↑ روزنامه اطلاعات، 22/5/1359، ص2، به نقل از خبرگزاری پارس از رشت، 19/5/1359.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 19/5/1359، ص4، خبرنگار جمهوری اسلامی از اصفهان.
- ↑ مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی، دوره اول، ص675
- ↑ همان، ص418.
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامی، 19/5/1359، صص1 و آخر.
- ↑ همان، ص3.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 145، تاریخ 20/5/1359، ص18، رادیو اسرائیل (فارسی)، ساعت19، 19/5/1359؛ و ـ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه شماره 146، 21/5/1359، ص11، رادیو لندن (بخش عربی)، ساعت 9:30، 20/5/1359؛ و ـ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 147، تاریخ 22/5/1359، ص13، رادیو صدای امریکا (فارسی)، ساعت 7، 21/5/1359.
- ↑ روزنامه کیهان، 20/5/1359، ص4، به نقل از خبرگزاری رویتر از نیویورک.
- ↑ روزنامه کیهان، 19/5/1359، ص1، خبرنگار اقتصادی کیهان در مصاحبه با مدیرعامل و رئیس هیئت‌مدیرۀ بازرگانی دولتی ایران.
- ↑ همان، ص4، به نقل از یونایتدپرس از کویت.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 20/5/1359، ص12، به نقل از آسوشیتدپرس از کویت.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 22/5/1359، ص10.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 145، تاریخ 20/5/1359، ص10، رادیو لندن (فارسی)، ساعت 20:45، 19/5/1359؛ و ـ روزنامه جمهوری اسلامی، 20/5/1359، ص7، به نقل از خبرگزاری پارس، به نقل از رویتر از لندن.
- ↑ روزنامه کیهان، 19/5/1359، ص11.