1359.09.03
| روزشمار جنگ سال 1359 1359.09.03 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | سه آذر |
| تاریخ شمسی | 1359.09.03 |
| تاریخ میلادی | 24 نوامبر 1980 |
| تاریخ قمری | 15 محرم 1401 |
گزارش - 392
سوسنگرد باز هم زير آتش پرحجم توپخانه‌هاي دشمن قرار گرفت . [۱]شش تانك و دو نفر بر عراقي در نزديكي شكارباني سوسنگرد كه در قسمت غربي شهر واقع است ، مستقر شده‌اند و حدود 25 تانك و نفربر و خودروي عراقي نيز در غرب روستاي دهلاويه ، حدود دو كيلومتري غرب جاده به طرف سوسنگرد موضع گرفته‌اند . [۲]از طرف نيروهاي خودي نيز گذشته از اقدامات ايذائي زميني ، هلي‌كوپترهاي هوانيروز نيز عمليات موفقي انجام داده و خساراتي به دشمن وارد آوردند . [۳]آبادان نيز زير آتش سنگين دشمن قرار گرفت كه اكثر منازل و باغات يك ناحيه از شهر (بريم و بووارده)تخريب و دچار آتش‌سوزي شد . تعدادي از منازل مسكوني و مغازه‌هاي مركز شهر نيز منهدم گرديد و به پالايشگاه و تانك فارم‌ها نيز خسارتهاي سنگيني وارد آمد. شدت اقدام دشمن به حدي بود كه اداره انتظامي وزارت كشور در اين باره نوشت : « به نظر مي‌رسد دشمن پس از شكست‌هاي پياپي در بهمنشير ، ديوانه‌وار در صدد قتل عام مردم بر‌آمده است . » [۴]
گزارش - 393
با پايان يافتن درگيري‌هاي چند روز اخير سومار ، برخي از نتايج عملياتي آن مشخص شد . فرمانده اين منطقه گفت : نيروهاي ما در نخستين روز نبرد با پشتيباني هوانيروز تعداد 25 تانك و 5 نفربر از نيروهاي عراق را نابود كردند . در دومين روز تعداد 20 تانك و يك انبار مهمات را از بين بردند و 80 نفر از نيروهاي دشمن به هلاكت رساندند و دو هلي‌كوپتر دشمن را نيز سرنگون كردند . [۵]خبرگزاري پارس دربارة خسارتهاي وارده به نيروهاي خودي و آخرين وضعيت منطقه گزارش داد : بر اثر يك اشتباه 12 تانك و 4 نفربر پي . ام . پي و يك استيشن نيروهاي مدافع انقلاب در جريان تصرف ارتفاعات منطقه منهدم شد . اين گزارش حاكي است كه در جريان نبرد براي تصرف ارتفاعات سادات ، تعدادي از نيروهاي خودي به شهادت رسيدند كه رقم آن 26 نفر اعلام شد و چون اجساد آنها در تيررس نيروهاي دشمن قرار گرفته ، امكان انتقال آنها به عقبه وجود ندارد . نيروهاي خودي اينك در 5/2 كيلومتري سومار مستقر هستند . [۶]در منطقه مياني ، گيلان غرب نيز زير آتش توپخانه دشمن قرار داشت كه طي آن 5 نفر شهيد و مجروح شدند و خساراتي نيز به شهر وارد آمد . [۷]
گزارش - 394
در « جلديان » از توابع نقده ، طي يك درگيري نيروهاي ضد انقلاب 9 تن از نيروهاي خودي را شهيد و مجروح كردند . در شهر اشنويه ، عناصر ضد انقلاب ، افسران عراقي را براي شناسايي و بررسي اوضاع نظامي ، تحت پوششهايي به شهر آورده‌اند . [۸]در اين روز عناصر ضد انقلاب كه با رژيم عراق همكاري دارند ، جلسه‌اي تشكيل دادند . در اين جلسه عنوان شد كه طي نامه‌اي از بغداد به قاسملو و عزالدين حسيني ، دستور داده شده با توجه به فرا رسيدن فصل سرما و احتمال موفقيت‌هاي نظامي ، دست به حمله بزنند . [۹]
گزارش - 395
در استان ايلام در منطقه نزديك سومار با آتش پدافند نيروهاي خودي ، يك هواپيماي دشمن سرنگون شد . [۱۰]عملياتي نيز از سوي نيروي هوايي خودي صورت گرفت كه خساراتي به شهر « رواندوز » عراق وارد آمد . يكي از مقامات مسئول اين شهر در گزارشي به بغداد مي‌نويسد : « در اثر عمليات هوايي امروز هواپيماهاي ايراني ، برق منطقه قطع و دكل مخابرات و تلويزيون شهر منهدم شده است . » [۱۱]
گزارش - 396
همزمان با برگزاري كنفرانس سران عرب ، رئيس مجلس (حجت‌الاسلام هاشمي رفسنجاني)با عبداله احمد ، رئيس شوراي رهبري قومي حزب بعث سوريه گفتگو كرد و اوضاع منطقه و جنگ تحميلي رژيم عراق مورد بحث قرار گرفت . عبداله احمد ، جانبداري كامل سوريه از جمهوري اسلامي ايران ، براي مبارزه با امپرياليسم ، صهيونيسم و ارتجاع در منطقه را مورد تاكيد قرار داد . [۱۲]
گزارش - 397
كشورهاي سوريه و يمن جنوبي اعلام كردند كه در اجلاس سران كشورهاي عرب كه در امان پايتخت اردن برگزار ميشود ، شركت نخواهند كرد . اين اجلاس از امروز كار خود را شروع كرد . [۱۳]در اين حال خبرگزاري فرانسه گزارش داد كه اجلاس امسال سران عرب ، بحث خود را بيشتر به درگيري ايران و عراق اختصاص خواهد داد … در اجلاس مزبور توجه كافي به موضوع جنگ جاوداني اعراب و اسرائيل نشده است . [۱۴]
گزارش - 398
ياسر عرفات ، رهبر سازمان آزادي‌بخش فلسطين دربارة مواضع صدام گفت : صدام حسين چيزي بيش از آنچه در موافقت‌نامه‌هاي بين دو كشور امضاء شده ، نمي‌خواهد . وي در ادامه سخنانش افزود : پادشاه و رهبران عربستان كمكهاي زيادي به انقلاب فلسطين كرده‌اند . [۱۵]
گزارش - 399
منابع رسمي در آنكارا اعلام كردند كه عراق از روز پنجشنبه صادرات نفت‌خام خود را از چاههاي نفت كركوك به بندري واقع در كرانه درياي مديترانه در تركيه از سرگرفته است . ميزان نفت خامي كه عراق از اين طريق صادر مي‌كند ، تقريباً 68 هزار تن در روز بوده و تركيه روزانه 14 هزار تن از اين نفت را براي مصرف خود برداشت مي‌كند . مقاديري از آن نيز در پالايشگاههاي تركيه پالايش شده و مجدداً بصورت سوخت ديزل و نفت از راه زميني به عراق حمل مي‌گردد . [۱۶]
گزارش - 400
در زمينة چگونگي وضعيت سوخت اروپا در فصل زمستان ، خبرگزاري فرانسه گزارش داد : مقامات برجسته آژانس بين‌المللي انرژي اعلام كردند كه 21 كشور عضو اين آژانس با وجود جنگ عراق با ايران قادر خواهند بود نيازهاي نفت خام خود را در فصل زمستان تامين كنند . [۱۷] راديو امريكا نيز طي تفسيري دربارة تأثير جنگ بر توليد نفت و مصرف آن گفت : بهاي گزاف نفت و اثرات جنگ در منطقه و خليج فارس موجب شده سطح توليد نفت گروه اوپك به كمترين ميزان خود طي پنج سال گذشته تقليل يابد . بنا به گزارش نشريه معتبر نفتي پتروليوم اينتيلجنس ويپلي ، ميزان متوسط توليد نفت طي 9 ماهه اول سال جاري به 28 ميليون بشكه در روز بالغ مي‌گردد . در حالي كه رقم مشابه به هفت ماهة گذشته با 30 ميليون بشكه در روز معادل بوده است . آهنگ ميزان توليد ، طي ماههاي اخير به مراتب سريعتر بوده و از جمله در
سپتامبر گذشته جمع كل توليدات نفت در كشورهاي عضو اوپك بيست و پنج ميليون و پانصد هزار بشكه در روز بوده است . رقم اخير نمودار اثرات جنگ ايران و عراق و توقف صادرات نفتي اين دو كشور و همچنين تقليل تقاضاي جهاني به علت گراني بهاي نفت است . [۱۸]
گزارش - 401
مجله تايم در دو مقاله به وضعيت كلي پايتخت دو كشور درگير در جنگ پرداخته است . در مقاله‌اي كه به عراق مربوط ميشود ، تحت عنوان بغداد ، بيكاري و حمله هوايي ، آمده است : … لطيفه‌اي كه در ميان مردم بغداد شايع شده ، اين است كه بغداد تنها شهر جهان است كه آژير حمله هوائي پس از آن كه تهاجم هوايي پايان يافت ، به صدا در مي‌آيد . خلبانان ايراني با مهارتي بي‌مانند ، هواپيماهاي فانتوم را هدايت مي‌كنند . اينان در سطحي فوق‌العاده پايين بر روي درختان پرواز مي‌كنند تا رادارهاي عراقي قادر به كشف آنها نباشند . تهاجمات هوايي ايران بيشتر متوجه پايگاه انرژي اتمي ساخت فرانسه است كه در خارج شهر واقع است و نيز متوجه هدفهاي صنعتي است كه در حومه بغداد قرار گرفته‌اند . يكي از مناطقي كه به خصوص ضربات متعددي بر آن وارد شده ، مخزن عظيم نفتي است كه در كنار نيروگاه مزبور واقع است و بمباران آن آتش‌سوزي مهيبي را به دنبال داشت كه روزهاي متوالي دود سياهي آسمان بغداد را پوشانده بود . پليس‌هاي راهنمايي و سربازان در طول خيابانها با تفنگ رفت و آمد مي‌كنند و زماني كه وضعيت قرمز اعلام مي شود ، مردم گروه گروه با حالتي خشمگين به پناهگاههاي زيرزميني مي‌خزند . اخيراً پناهگاههاي سيماني در دست ساختمان است ، اگر چه در اين پناهگاهها مواد غذايي وجود ندارد ، ولي ذخاير آب موجود است . جو حاكم بر پناهگاهها بسيار آرام و فارغ از هر گونه تنشي عصبي است . يكي از مقامات عراقي مي‌گفت كه اين پناهگاهها براي ما ضروري است ، زيرا نه تنها ما در برابر تهاجمات هوايي ايران حفظ مي‌كند ، بلكه در برابر حملات احتمالي اسرائيل نيز محافظت خواهد كرد . اين نكته كه بغداد شب هنگام نيز براي هواپيماهاي ايراني هدف خوبي است ، موجب شد دولت با قدرت هرچه بيشتر ضوابط خاموشي را تحميل كند . تايم در ادامة گزارش خود مي‌افزايد صدام مرد قدرتمندي كه بر سينة عراقي‌ها حاكميت دارد تقريباً اطمينان يافته است كه هر قيامي را در ميان شيعيان عراق كه تقريباً نيمي از جمعيت آن كشور را تشكيل مي‌دهند و متمايل به انقلاب اسلامي ايران هستند ، فرونشانده است . بيشتر مدارس تعطيل شده‌اند . بسياري از طرحهاي ساختماني و عمراني رها و مردم بسيج شده‌اند . عراقي‌ها ابايي ندارند كه درباره جنگ صحبت كنند و با خبرنگاران خارجي نيز به گفتگو مي‌پردازند . ولي در كشوري كه جاسوسان و عوامل دولت در همه جا حضور دارند ، نمي‌توان مطمئن بود كه مردم عقايد واقعي خود را بازگو كنند . رژيم عراق سخت به تاريخ آويخته است تا جنگ جاري را با نبردهايي كه اعراب در گذشته با ايرانيان داشته‌اند ، پيوند دهد . دولت عراق ، حكومت اسلامي ايران را نژادپرست معرفي مي‌نمايد . راديو تلويزيون عراق شبانه‌روز سرودهاي ملي و ميهني پخش مي‌كنند و مردم را به بسيج دعوت مي‌كنند . ظاهراً تبليغات رژيم بي‌ثمر هم نبوده است . بسياري از دولتمردان عراقي مدعي‌اند كه تنها به خاطر دست يافتن به اروندرود نمي‌جنگيم ، بلكه به خاطر ناسيوناليسم عرب مي‌جنگيم ، ولي آنچه عراقي‌ها را مي‌رنجاند ، بيكاري است . [۱۹] در مقاله ديگري نيز با نام هواي لطيف‌تر و سوخت كمتر ، تهران از ديد خبرنگار مجله تايم مورد بررسي قرار گرفته است : آشكارترين نشانه جنگ در تهران ، ناپديد شدن راه‌بندانهاي اعصاب خردكني بود كه از سپيده صبح تا سياهي شب هرگونه عبور و مروري را دشوار مي‌ساخت در نتيجة جيره‌بندي بنزين و اعمال محدوديتهايي در مورد عبور و مرور اتومبيلهاي شخصي ، تاكسي‌ها و اتوبوسها با آنچنان سرعتي در خيابانها به نقل و انتقال مسافرين مشغول هستند كه پيش از اين هيچگاه انتظاري اين چنيني نمي‌رفت . تهران به ندرت مورد تهاجم هوايي حملات هواپيماهاي عراق قرار مي‌گيرد و هر زمان كه وضعيت قرمز اعلام ميشود مردماني كه در . خيابانها هستند گويي هيچ اتفاقي روي نداده است ، همچنان در خيابانها رفت و آمد مي‌كنند . هر چند كه در راديو تلويزيون موكداً به ساكنين تهران گوشزد مي‌كنند كه علامات و اخطارهاي حملات هوايي را جدي بگيرند . بيشتر ساكنين تهران ، پنجره‌هاي خانه‌ها و آپارتمانهاي خود را با كاغذهاي ضخيم يا ورقه‌هاي آلومينيومي كه مانع عبور نور است ، پوشانده‌اند . دليل اين پوشاندن‌ها وحشت از حمله هوايي نيست بلكه به خاطر تاكيدها و فريادهايي است كه كودكان و نوجوان دارند كه چراغها خاموش باشند . هر زمان كه نوري از شيشه‌اي درز مي‌يابد جوانهاي محله بطور داوطلب و با عشق به انقلاب فرياد مي‌زنند : خاموش كن . در سر آغاز جنگ ، وحشت بخصوص شمال شهريهاي مرفه را فرا گرفته بود ، كه موجب احتكار نان و ساير مايحتاج عمومي شد . امّا عملاً كمبود ارزاق عمومي وجود ندارد . فروشگاهها و سوپر ماركتها آكنده از اغذيه ايراني و غذاهاي وارداتي است . پس از سقوط رژيم شاه ، تهران ديگر شب زنده‌دار ندارد . كاباره جاي خود را به ميهمانيهاي خصوصي داده است . يك استاد دانشگاه كه حسرت روزهاي گذشته را داشت مي‌گفت : « ما به طريق ناسالمي سالم شده‌ايم ، من هنوز باورم نمي‌شود كه سحر‌خيز شده‌ايم . » برخلاف تبليغات عراقي‌ها كه در تبليغاتشان به دشمني بين ايراني و عرب تاكيد دارند مردم تهران و در مجموع ايرانيان ملت عراق را برادران مسلمان خود مي‌دانند كه گرفتار رژيم بعث عراق شده‌اند . [۲۰]
پاورقی‌ها
منابع و مآخذ روزشمار 1359/09/03
- ↑ سند شماره 001847 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : دفتر سياسي انتظامي استانداري خوزستان ، 5/9/1359 .
- ↑ سند شماره 001830 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : « بولتن خبري 24 ساعته » واحد اطلاعات سپاه خوزستان ، شماره 54 4/9/1359 .
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامي ، 4/9/1359 ، خبرگزاري پارس .
- ↑ سند شماره 001822 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : اداره كل امور انتظامي وزارت كشور ، 4/9/1359 .
- ↑ روزنامه اطلاعات ، 3/9/1359 .
- ↑ خبرگزاري پارس ، « گزازشهاي ويژه » ، نشريه 251 ، 4/9/1359 .
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامي ، 4/9/1359 .
- ↑ سند شماره 047489 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : ستاد مشترك ارتش ، 3/9/1359 .
- ↑ - روزنامه ميزان ، 3/9/1359 ، مجله تايم .
- ↑ روزنامه اطلاعات ، 4/9/1359 .
- ↑ سند شماره 001849 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ : ستاد مشترك ارتش ، 5/9/1359 .
- ↑ ماخذ شماره 10 .
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامي ، 3/9/1359 ، خبرگزاري فرانسه .
- ↑ پيشين .
- ↑ دفتر سياسي سپاه رويدادها و تحليل ، شماره 5 ، 10/9/1359 .
- ↑ ماخذ شماره 6 ، راديو اسرائيل ، 3/5/1359 .
- ↑ ماخذ شماره 13 .
- ↑ ماخذ شماره 6 ، راديو امريكا ، 3/9/1359 .
- ↑ روزنامه ميزان ، 3/9/1359 ، مجله تايم .
- ↑ پيشين .