1359.07.11

روزشمار جنگ سال 1359 1359.07.11
نام‌های دیگر	یازده مهر
تاریخ شمسی	1359.07.11
تاریخ میلادی	3 اکتبر 1980
تاریخ قمری	23 ذی‌القعده 1400

1360.07.11

1361.07.11

1362.07.11

1363.07.11

1364.07.11

1365.07.11

1366.07.11

روز دوازدهم-برخورد ناعادلانه شوراي امنيت

طي دوازدهمين روز، در پي شكست سختي كه روز يازدهم در خرمشهر به دشمن وارد شد، اين شهر زير شديدترين حجم آتش توپخانه و خمپاره قرارگرفت، ولي در زمين تحركي انجام نپذيرفت. آبادان در آرامش نسبي قرارداشت. در محور سوسنگرد، به دنبال عقب‌نشيني دشمن از سوسنگرد، بستان و هويزه، نيروهاي باقي مانده عراقي در تلاشند خود را به دب‌هردانبرسانند. شوش و دزفول همچنان زير آتش توپخانه و بمبارانهاي دشمنقرار داشت. در منطقه مياني، نيروهاي خودي طي عملياتي در محور قصرشيرين، دشمن را عقب زده، خساراتي به آنها وارد كردند. در منطقهشمالي و كردستان عراقيها و ضدانقلاب دست به تحركاتي زدند. در اين روز هواپيماهاي دشمن ضمن تجاوز به چندين منطقه كشور، تاسيسات اقتصادي و نقاط مسكوني چند شهر را بمباران كردند و خساراتجاني و مالي زيادي به بار آوردند. در جريان اين تجاوزات تعدادي از هواپيماهاي دشمن سرنگون گرديد. نيروي هوايي ارتش جمهوري‌اسلاميامروز چند پادگان نظامي دشمن را بمباران كرد و يك فروند جنگنده خوديدر اهواز سقوط كرد.

حملات و درگيريهاي زميني

جبهه جنوبي گزارشها حاكي است كه خرمشهر از شب گذشته تا اواسط امروز ( 11/7/59 )، زير آتش شديددشمن قرار داشته است. در پي عقب‌نشيني روز گذشته دشمن آنها بيشتر در حوالي سرهانيه و پل‌نومستقر شده‌اند. سپاه خوزستان در گزارش امروز خود آورده است: «شب گذشته خرمشهر موردشديدترين حملات خمپاره و توپ دشمن بود. يك نفربر را مردم و پاسداران منهدم كرده‌اند. با توجه به تعداد زياد بي‌سيمهاي داخل آن به نظر مي‌رسد مفر قرماندهي دشمن بوده و پس از انهدام اين نفربر، توسط بي‌سيم به بقيه نيروها فرمان عقب‌نشيني داده و اظهار شده كه وضع وخيم‌است. در اثر اصابتخمپاره به محلي كه پاسداران موقتاً مستقر بوده‌اند، 7 برادر پاسدار شهيد شدند. تعدادي زيادي از مردمنيز شهيد و مجروح شده‌اند. علاوه بر تانكهايي كه روز گذشته از دشمن منهدم شده، تانكهايي نيز سالمبه دست نيروهاي خودي افتاده است. طبق آخرين اطلاعات دريافتي در اواخر شب، نيروهاي عراقي آن طرف پل‌نو هستند و هنوز خبري از آزادشدن پاسگاه پليس راه نرسيده است. خرمشهر طي چند روزگذشته فاقد يك فرمانده كاردان بوده است. اين شهر به آرپي‌جي 7، وانت و بي‌سيم احتياج دارد.» شهرباني اهواز آخرين وضعيت خرمشهر را در ساعت 40/19 چنين اعلام مي‌كند: «درگيري درمنطقه خرمشهر ادامه دارد و نيروهاي خودي با ضرباتي كه به دشمن وارد كرده‌اند، آنان را تا پشتمحوطه گمرك عقب رانده‌اند.» وضعيت آبادان امروز به طور‌كلي آرام گزارش شده و از ساعت 18 اجراي آتش خمپاره روي اينشهر تشديد گرديده است. در محور سوسنگرد با وجود شكست سخت نيروهاي دشمن و آزادي سوسنگرد و بستان، امروزعراقيها در اين محور دست به تحركاتي زدند كه دقيقاً مشخص نيست كه اينها باقيماندة نيروهاي دشمنهستند كه قصد فرار دارند يا دوباره درصدد پيشروي‌اند. گزارش سپاه خوزستان حاكي است: «در پيعقب‌نشيني نيروهاي عراقي از سوسنگرد و بستان، نيروهاي زرهي باقي‌مانده قصد دارند خود را به جبههدب‌هردان برسانند. طبق گزارشهاي تاييد شده بقيه نيروهاي عراقي به طرف جنوب حركت كرده‌اند و پس از عبور از رود كرخه‌كور، توسط 3 پل كه روي اين رودخانه زده‌اند، از كنار روستاهاي سيار، احمدآباد و حمودي عبور كرده‌اند. حدود ساعت 7 شب بين مليحه‌و كوهه‌بوده‌اند. آنها حركتخود را به سوي هردان ادامه مي‌دهند. احتمال دارد اوايل صبح فردا به دب‌هردان برسند. ميزان نيروهاي دشمن متفات گزارش شده و حاكي از 150 الي 300 تانك و خودرو است. فاصله عراقيها تا هردان 2 تا 3 كيلومتر تخمين زده مي‌شود. روحيه آنها بسيار ضعيف و روحيه نيروهاي خودي قوياست. همكاري تعدادي از اهالي خائن با نيروهاي دشمن قابل توجه است. گزارش شنود بي‌سيمهايعراق حاكي است كه نيروهاي دشمن كمبود نان دارند. از طرف ديگر، شهرباني سوسنگرد طي گزارش عصر امروز اعلام كرد: «حدود 60 تانك دشمن از عصر روز جاري به سمت سوسنگرد در كرخه پيشروي مي‌كنند و در حال حاضر در 40 كيلومترياهواز، در انتهاي رودخانه كرخه مشغول پل زدن هستند.» اطلاعات سپاه اعلام كرد: «عراقيها از هويزه فرار كرده‌اند و تعدادي از تانك‌هايشان در گل گير كردهكه سرنشينان آنها اسير و به سوسنگرد آورده شدند. در جراحي و پاسگاه‌هاي اشكان، هخامنش، كيان‌دشت، و هويزه نيروهاي خودي مستقرند. همچنين نيروهاي خودي براي استقرار در سوبله به سوي اين محل در حركت‌اند.» در محور شوش و دزفول، دشمن جاده شوش را با خمپاره مي‌كوبد و شهر شوش زير آتش توپهايدشمن است. دزفول نيز مورد تهاجم توپخانه قرار دارد. در محور دزفول، نزديك زاغه‌هاي مهماتپادگان كرخه، يك گردان نيروي دشمن مستقر است كه از آنجا تيپ زرهي را به توپ بسته است. پادگانكرخه براثر حملات شديد دشمن تخليه شده است و معدودي از نيروهاي خودي براي محافظت در آنمستقرند. گزارش اطلاعات سپاه از دزفول و اطراف آن حاكي است: «تيپ زرهي 37 شيراز و تيپ 2 دزفول به كلي نابوده شده است. توپخانه اصفهان به خوبي اجراي آتش مي‌كند، ولي به علت نبودن تيپ زرهي و همچنين عدم فرماندهي و هماهنگي كاري از پيش نمي‌برد. روحيه مردم دزفول عالي است. شهرسنگربندي و به 24 ناحيه تقسيم شده و در هر ناحيه يك مسجد به عنوان مركز ناحيه انتخاب شده استكه اين نواحي تحت عنوان « بسيج مردم » زير نظر سپاه است. منطقه واقع در حد‌فاصل موسيان، پلكرخه و فكه از جمله 3 حوزه نفتي سميره، بيات و جمشيديه در اشغال دشمن است. كليه پاسگاههاي مرزي بين موسيان و بستان به تصرف عراقيها در آمده و عين‌خوش، مركزفرماندهي نيروهاي دشمن در منطقه مي‌باشد. تپه استراتژيك عين‌خوش نيز در تصرف دشمن است.» جبهه مياني و شمالي ستاد عمليات غرب كشور اعلام كرد: «از ساعت 30/20 تا 30/22 روز 11/7/59، نيروهاي سپاه هوانيروز و ارتش در منطقه قصرشيرين يورش قهرمانانه‌اي به مواضع دشمن بردند كه در نتيجه آنبعثي‌ها هفت كيلومتر عقب رانده شدند و 9 تانك آنها منهدم و 15 تن از نيروهايشان اسير شدند.» به گزارش سپاه غرب: «ستون تداركاتي سنندج در مراجعت از مريوان با تعداد زيادي از مهاجمينمواجه شد كه طي درگيري تلفاتي به دشمن وارد آمد. 10 نفر از برادران پاسدار و سرباز زخمي و شهيدشدند.» در همين گزارش آمده است: «يك گردان تقويت شده و يك يگان سازمان يافته از متواريان، به فرماندهي شيخ عثمان خالد، اهل مريوان، با استعداد 600 نفر در منطقه مريوان، بايوه و باشماق، مقابل پنجوين مستقر شده‌اند.»

حملات و درگيريهاي هوايي

خارك: در ساعت 30/6 دو ميگ عراقي به خارك حمله كردند كه يك فروند آنها توسطجنگنده‌هاي خودي سرنگون شد. بوشهر: شب هنگام دو حمله هوايي به خارك و بوشهر صورت گرفت كه با مقابله آتشبارها، يكميگ عراقي در آبهاي بوشهر سقوط كرد. اهواز: يك فانتوم خودي در منطقه اهواز سقوط كرد. دزفول: ساعت 30/8، دو ميگ عراقي، به شهرك منتظري در جنوب دزفول حمله كردند كه بر اثرآن 14 نفر شهيد و مجروح شدند. دزفول: به گزارش سپاه خوزستان، بعدازظهر امروز هواپيماهاي دشمن مناطق مسكوني را بمباران كردند كه بيش از 16 نفر شهيد و 50 نفر مجروح شدند. انديمشك: ظهر امروز در اثر حمله هواپيماهاي دشمن، دهكده دو كوهه، در نزديكي انديمشك، به ويرانه‌اي تبديل شد و عده ‌زيادي كشته و مجروح شدند و به ايستگاه را‌ه‌آهن نيز آسيب رسيد. خرم‌آباد: بعدازظهر امروز يك ميگ عراقي كه به منطقه خرم‌آباد تجاوز كرده بود، توسط آتشبارهاسرنگون شد. اسلام‌آباد: شب هنگام چهار ميگ عراقي به منطقه اسلام‌آباد غرب حمله كردند كه يك فروند آنهاسرنگون شد. تبريز: حدود ساعت 23 دو فروند هواپيماي توپولف كه توسط ميگ‌هاي عراقي اسكورت مي‌شدند، نقاط مسكوني پايگاه هوايي تبريز و نقاط مسكوني شهر تبريز را بمباران كردند.

خلاصه اطلاعيه‌هاي ستاد مشترك ارتش جمهوري‌اسلامي ايران

اطلاعيه 118 .... نيروهاي فريب‌خورده صدام كافر امروز ( جمعه 11/7/59 ) به تلاش مذبوحانه‌اي دست زدندو اكنون در جبهة جنوب، جنگ شديدي جريان دارد كه مردم مسلمان و غيور شهرهاي خرمشهر، آبادان، دزفول و اهواز با رشادت بي‌نظير در كنار نيروهاي مسلح جمهوري‌اسلامي به نبردي شجاعانهبرخاسته‌اند... اطلاعيه 120 ... ساعت 37/4 بامداد ( 11/7/59 )، يك ميگ عراقي در منطقه بوشهر توسط يك هواپيمايشكاري خودي سرنگون شد. اطلاعيه 122 .... بعدازظهر روز جمعه ( 11/7/59 )، چهار ميگ عراقي به دزفول حمله و مناطق مسكوني را بمباران كردند كه در اثر آن 15 نفر شهيد و 64 نفر مجروح شدند. دو ميگ عراقي توسط آتش توپخانهزمين به هواي ارتش منهدم شد و يك فروند ديگر توسط جنگنده‌هاي نيروي هوايي سرنگون گرديد.ضمناً بعدازظهر امروز 3 ميگ عراقي در مناطق مرزي جنوب توسط رزمندگان ايراني سرنگون شدند. اطلاعيه 124 .. دشمن مزدور... با اين كه مي‌بيند دلاوران ارتش اسلام از حمله به مناطق مسكوني و غيرنظاميآنها اجتناب مي‌كنند... باز به مناطق مسكوني و مردم بي‌دفاع حمله مي‌برند در طي روز و شب 11/7/59حملات هوايي ميگهاي عراقي به مردم بي‌دفاع تبريز، دزفول، خرمشهر، آبادان، مسجد سليمان و خرم‌آباد تلفاتي به بار آورده است..... اطلاعيه 127 ... دلاوران هوانيروز ارتش جمهوري‌اسلامي در منطقه مهران با حمله به ستوني از نيروهايدشمن، تلفات و ضايعات زير را به دشمن مزدور وارد كردند: انهدام يازده خودروي نظامي: دو قبضهتوپ، تعدادي سنگر با سلاحهاي سنگين، يك تانكر سوخت، يك بولدوزر. ضمناً يك ساختمان مقرفرماندهي دشمن منهدم و تعداد زيادي از نيروهاي مزدور به هلاكت رسيدند. در پي اين حمله، ميگهاي عراقي وارد عمل شدند كه يك ميگ توسط آتشبارهاي ضدهوايي سقوط كرد. اطلاعيه 129 .... در روز 11/7/59، يك گروه چريكي با انجام عمليات متهورانه تا عمق 20 كيلومتري مواضععراق نفوذ كرد و در يك حملة شبانه تعدادي تانك و خودروي آنان را منهدم ساخته و بحمدا... سالم به پايگاه خود مراجعت كردند. قسمتي از اطلاعيه 170 * فعاليتهاي نيروي هوايي در مورخ 11/7/59: ـ انهدام پايگاههاي قلعه‌ديزه، چومان و روان‌دوز، پادگان دياناي عراق نيز بمباران و خساراتي به آن واردشد. ـ سرنگوني 3 فروند هواپيماي متجاوز عراقي.

بازتاب حملات و درگيريها

راديو لندن: روزنامه تايمز‌مالي مي‌نويسد: مقاصد عراق هنوز روشن نيست و عراق تا ديشبموفقيتي در تصرف هيچيك از شهرهاي خوزستان به دست نياورده و مخصوصاً موفق به گرفتن دو مركزمخابرات و خط لوله نفت در شهرهاي اهواز و دزفول نشده است.. بدون تصرف اين دو شهر يا حداقلقطع خطوط ارتباط آنها از ساير شهرها، موفقيت عراق براي انجام هر نوع مذاكره بسيار محدودخواهد شد... مقامات سياسي و ديپلماتها قبلاً فكر كرده بودند كه عراق موقتاً از شدت فعاليتهاي خوددر جنگ كاسته تا به تقويت نيروهاي نظاميش براي حمله بعدي بپردازد. تصميم صدام در زمينه توقفجنگ وسعي در حفظ مناطق كوچكي كه به تصرف درآورده، يك عقب‌نشيني مهم سياسي محسوبمي‌گردد. راديو امريكا: امروز ايران و عراق مدعي شدند كه در زد وخوردهاي دو طرف در خرمشهرپيروزيهايي نصيب آنها شده است. امّا هيچيك از گزارشهاي رسيده تائيد نشده است. خرمشهر در هفتةپيش مورد هجوم شديد نيروهاي عراقي قرار گرفت و راديو بغداد امروز گزارش كرد كه نيروهاي آنكشور شهر را تحت كنترل دارند، ولي بنا به گزارش خبرگزاري پارس به دنبال درگيريهاي شديد ديشب،

• . اطلاعيه 170 ستاد مشترك حاوي فعاليتهاي نيروي هوايي ارتش طي روزهاي پانزدهم تا هفدهم مهر است كه فعاليتهايهر روز در تاريخ مربوط درج شده است.

نيروهاي عراقي ناچار به عقب‌نشيني شده‌اند.... راديو لندن: تنها گزارش مستقلي كه دربارة موقعيت بندر خرمشهر رسيده، حاكي است كه نيروهاي عراق دست به نقل و انتقال تجهيزات سنگين زده‌اند و خود را براي جنگ طولاني آمادهمي‌كنند. دولت عراق اظهار داشته كه به اهداف اصلي خود در جنگ با ايران دست يافته و اكنون به تحكيم آنها خواهد پرداخت. به همين جهت روزانه تنها يك بيانيه نظامي منتشر خواهد گرديد. خبرگزاري آسوشيتدپرس: به گزارش يك خبرنگار ژاپني، نيروهاي عراقي عصر جمعه ( /7/5911 )، در اثر ضربات نيروهاي ايران ( در خرمشهر ) با به جاي گذاشتن لاشه 17 تانك و خودروهايزرهي، عقب‌نشيني كردند. راديو كلن:.... با اطمينان مي‌تواند ادعا كرد كه نيروهاي عراق برخلاف ادعاهاي خود قادر به تسخير هيچيك از شهرهاي ايران نشده، با مقاومت سرسختانه نيروهاي زرهي ايران مواجه شده‌اند.بامداد امروز سر فرماندهي ارتش عراق اعلام كرد كه خرمشهر را به تصرف كامل خود درآورده است، لكن بعدازظهر از سوي سربازان عراقي كه در جنگهاي خياباني شركت داشته‌اند، تائيد گرديد كه خرمشهر بيش از چند ساعت دست نيروهاي عراقي نبوده، و مجدداً نيروهاي ايراني آن را تصرفكرده‌اند. طبق گزارش خبرگزاريهاي جهان، از ظهر امروز در صحنه‌هاي جنگ موفقيت با ايرانيان بودهو نيروهاي زرهي‌اش موفق شده‌اند در بعضي نقاط ضربات سختي بر ارتش عراق وارد آورند. خبرگزاري فرانسه 11/7/59: براساس گزارش روزنامه الثوره ( ارگان حزب بعث عراق )، شهرمرزي مهران آزاد است و نيروهاي عراقي در خارج از اين شهر موضع گرفته‌اند. اين روزنامه آزاديمهران را به وسيله نيروهاي ايراني يك شوخي دانسته است خبرنگار خبرگزاري فرانسه از قصرشيرينگزارش داد آرامش بر اين شهر كوچك مرزي ايران كه هفته گذشته به دست نيروهاي عراقي افتاد، حكمفرماست. مغازه‌ها بسته و خيابانها خالي از سكنه است و سلاحهايي كه ايرانيان برجايگذارده‌اند، در گوشه و كنار شهر به چشم مي‌خورد. ايستگاه راديويي قصرشيرين كاملاً ويران شدهاست، زره‌پوشهاي عراقي در خيابانها مستقرند و نظاميان عراقي در باغها و حياط خانه‌ها اردوزده‌اند. راديو امريكا 11/7/59: كارشناسان امريكايي معتقدند كه هواپيماهاي ايراني توانسته‌اند به تهاجمخود ادامه دهند، زيرا دفاع هوايي عراق نتوانسته از عهدة مأموريت خود برآيد. هواپيماي اف 4 نيرويهوايي ايران كه ساخت امريكاست، به طور كلي بر ميگ 23 عراق كه ساخت شوروي است، برتري  

روزشمار سياسي 11/7/59

با گذشت 12 روز از جنگ، ايران به خاطر برخورد ناعادلانة شورا همچنان از اعزام نماينده براي شركت در اجلاس شوراي امنيت خودداري مي‌كند و باهرگونه ميانجيگري مخالف است. از سوي ديگر، عراق كه از دستيبابي به پيروزيهاي قابل توجه بازمانده، در پي كسب وجهة بين‌المللي، همگام با مجامع جهاني و هيأت‌هاي صلح، خواستار خاتمه جنگ است. دولتهايمنطقه و حتي آمريكا و شوروي نيز از عراق براي پذيرش پيشنهاد آتش‌بسحمايت مي‌كنند. در كنار اين مسأله، افزايش حضور ناوگانهاي امريكا و ناتودر خليج‌فارس، از مهم‌ترين اخبار جنگ در اين روز است.

جمهوري‌اسلامي ايران ( اوضاع داخلي، مواضع و... )

رئيس‌جمهور: اين جنگ تحميلي البته قابل احتراز بود. طي ماههاي گذشته ما مي‌توانستيمسياست صحيحي اتخاذ كنيم تا خيال اين نوع جنگها به ذهن دشمنان خطور نكند، امّا چنين نكرديم.اميدواريم اين درس عبرتي باشد. گروهك جبهه التحرير اهواز؛ 15 تن از عوامل بعثي عراق در منطقه جنوب و اعضاي جبههالتحرير اهواز، كه كار رساندن اطلاعات نظامي براي عراق و هموار كردن اشغال بخشي از ايران را انجاممي‌دادند، در دادگاه انقلاب به اعدام محكوم شدند و حكم به اجرا درآمد.

تلاشهاي صلح

سخنگوي سازمان‌ملل: كورت والدهايم تلفني با بني‌صدر مذاكراتي انجام داد و چگونگيمذاكرات را به آگاهي شوراي امنيت رسانيد... امكان شركت يك هيات ويژه دولت ايران در مذاكراتآيندة شوراي امنيت، در گفتگوهاي تلفني والدهايم و بني‌صدر بررسي شد. كورت والدهايم پس از اين تماس گفت: درباره اعزام نماينده از ايران به شوراي امنيت هيچ پاسخ مشخصي دريافت نكرده است. ضياءالحق، رئيس جمهوري پاكستان در سرراه خود از پاكستان به نيويورك، در لندن با تاچر و لردكارينگتون، وزير خارجة بريتانيا گفتگو كرد. ادموند ماسكي گفت كه درخواست عراق براي برقراري آتش‌بس از روي صداقت بوده، و واكنشي نسبت به توصيه‌هاي ضياءالحق است... اقدامات سياسي براي برقراري آتش‌بس ميان ايران و عراق به ابتكار كنفرانس اسلامي شروع شده، ولي اقدامات سازمان‌ملل نيز در اين مورد با فعاليتهايكنفرانس اسلامي تضادي نخواهد داشت. سخنگوي رسمي دولت آلمان غربي: آلمان‌غربي از تمام امكانات خود براي تحقق آتش‌بسميان ايران و عراق استفاده خواهد كرد. وزير دفاع عربستان: ايران بهتر است مانند عراق به قعطنامه شوراي امنيت احترام بگذارد..چنانچه جنگ به كشورهاي كوچك عربي بكشد، عربستان ساكت نخواهد نشست. نماينده ايران در سازمان‌ملل: عراق قبل از هرچيز بايد به تجاوز خود خاتمه دهد. اين كشور بايدبه مواضعي كه قبل از آغاز تجاوز داشت، عقب‌‌نشيني كند.... شوراي امنيت رفتار مناسبي با ايران نداشتهاست. اين شورا بايد تجاوز عراق را محكوم كرده، از آن كشور بخواهد تا سربازان خود را از خاك ايرانبيرون ببرد. روزنامه گاردين: امتناع پيش‌بيني شده ايران از پذيرفتن آتش‌بس سازمان‌ملل متحد، صدام را درموقعيت سختي قرار داده است. اين موقعيت تا وقتي ايران به فعاليتهاي نظامي كه دور از انتظار عراقاست ادامه دهد، سخت‌تر و سخت‌تر خواهد شد. روزنامه رسمي حزب بعث عراق: رد آتش‌بس توسط ايران مبتني بر اشتباه محاسبه بوده است.عراق هنوز قادر است صدمات شديدي به ايران وارد كند. عراق با اتخاذ تصميم در مورد يك آتش‌بس، بر وجهه بين‌المللي خود افزوده است.

مواضع و اقدامات كشورها

جيمي كارتر پيرامون سياست ايالات متحده در خليج‌فارس و منطقه گفت: ايالات متحده از هر وسيله ممكن براي باز نگاه‌داشتن تنگه هرمز استفاده خواهد كرد. او گفت كه آمريكا در بحران ايران و عراق دو هدف دارد. يكي اين كه دو كشور را وادار سازد پاي ميز مذاكره بنشينند و ديگري جلوگيري از دخالت روسيه در اين دو كشور... ما درصدد هستيم از هر حادثه‌اي كه باعث دخالت شوروي در ايران ياعراق شود، جلوگيري كنيم. ادموند ماسكي، وزير خارجه آمريكا در نامه‌اي به مقامات ايران تاكيد كرد: اعزام چهارهواپيماي رادار هدايت شونده ( آواكس ) به عربستان سعودي صرفاً جنبه دفاعي داشته و قابليت تهاجميندارند. عضو فرماندهي حزب بعث سوريه: هدف از جنگ ايران و عراق پايان دادن به انقلاب ايران و ساختن اين كشور به عنوان يك متحد براي امپرياليسم آمريكا و درآوردن رژيم عراق به صورت يك قدرت منطقه‌اي است كه قادر باشد سوريه را محاصره كند و نيروهاي انقلابي عرب را درهم بكوبد. يك سخنگوي دولت كويت اين خبر را كه كويت سلاح و مهمات به عراق داده، تكذيب كرد و افزود انتشار اين اكاذيب براي ضربه‌زدن به كويت است. مقامات منامه، ابوظني و كويت، استقرار هواپيماهاي نظامي عراق را در پايگاه‌هاي اين كشورهابراي در امان ماندن از حملة هواپيماهاي ايراني تكذيب كردند. محمود القاسمي يكي از رهبران امارات عربي متحده: انجام مذاكرات درباره سه جزيره‌اي كه در تنگه هرمز در حال حاضر تحت تسلط ايران است، بايد توسط امارات عربي متحده انجام گيرد. نخست‌وزير اسرائيل ( بگين ): اخبار روزنامه‌هاي فرانسوي مبني بر اين كه اسرائيل تأسيسات اتمي عراق را بمباران كرده، دروغ محض است.. نيروي هوايي ايران به اين تاسيسات حمله كرده، زيراچه كسي جز ايران مي‌تواند اين بمباران را با هواپيماهاي فانتوم انجام دهد؟

مسائل خليج‌فارس و اقتصاد بين‌الملل

وزير خارجه آمريكا: ايران طي چند روز اخير در مدخل خليج‌فارس از خود خويشنداري نشانداده و بدين ترتيب امكان استفاده از طرحهاي احتياطي جهت باز نگه‌داشتن خطوط كشتيراني در اينمنطقه كاهش يافته است. ..... از نيروهاي آمريكايي اكنون دو ناو هواپيما‌بر در دريايي عربستان در بخش شمالي اقيانوس هندكه مدخل خليج‌فارس را تشكيل مي‌دهد، حضور دارند، حدود 15 كشتي فرانسوي در اقيانوس هندهستند كه بخشي از نيروي دريايي فرانسه را در منطقه تشكيل مي‌دهند. يك ناو هواپيما بر استرالياييعازم اقيانوس‌هند و هدفش نمايش قدرت است.دو كشتي جنگي انگليسي نيز از سنگاپور عازم اقيانوس هند هستند. يك ناو هواپيما‌بر ديگر نيز به ناوگان نيروي دريايي آمريكا در خليج‌فارس پيوست كه ظرفيت 170هواپيماي جنگنده را دارد. علاوه بر اين كه كشتي عظيم جنگي، تعدادي ناو موشك‌انداز در خليج‌فارسشناورند. سخنگوي رسمي دولت آلمان‌غربي: بن خواهان كشتيراني آزاد در خليج‌فارس است كه جنبهحياتي براي جوامع بين‌المللي دارد. نيروي دريايي كوچك عمان در نتيجه جنگ ايران و عراق در قسمت شمالي خليج‌فارس به حالآماده‌باش كامل درآمده و از تنگه بين ايران و عمان كه عرض آن 24 مايل است، حفاظت مي‌كند. دولت عربستان اعلام كرده كه روزانه هفتصد هزار بشكه به توليد نفت خود افزوده است. براساسآمار رسمي مقامات سعودي اينك توليد نفت آن كشور ده ميليون و دويست هزار بشكه است. امّا مقاماتجهاني نفت، توليد عربستان را بيش از 14 ميليون بشكه در روز مي‌دانند. روزنامه النهار چاپ لبنان: جنگ ايران و عراق به گردش پول كمك خواهد كرد و دو كشورمذكور براي تامين مخارج مرمت تاسيسات خود بايد توليد را در سطح بالايي نگاهدارند و همين امر از افزايش بهاي نفت جلوگيري مي‌كند. پنج كشور صادر كننده نفت تصميم گرفتند توليد نفت خود را افزايش دهند.

تحليلها و تفسيرها

راديو آمريكا:.. اينك نيروهاي مسلح عراق عليه شبحي از ارتش ايران كه در زير ضربات انقلابروبه زوال گذاشته است، به جنگ برخاسته‌اند كه زماني برتري آشكار بر آنان داشت. در زمان شاه شمارارتش ايران از 400 هزار تن تجاوز مي‌كرد و نيرومندترين قواي‌مسلح خليج‌فارس به شمار مي‌رفت، ولي اينك بنا‌به گزارش موسسه مطالعات استراتژيك لندن 60% نفرات ارتش ايران ترك خدمتكرده‌اند، نيروي هوايي آن دچار مشكل گرديده و بيش از 400 هواپيماي جنگنده آن با كمبود لوازم يدكيروبرو هستند، از سوي ديگر، نقش نيروي زميني ايران در مقابل نيروهاي عراقي مجهز به جنگ‌افزارهاو تداركات روسي، ضعف ديسيپلين و روحيه ايرانيان را آشكار ساخته است. نيروهاي عراق موفق شدندطي كمي بيش از يك هفته در طول 700 و عمق 50 كيلومتري خاك ايران پيشروي كنند، طوري كه نفرات و تانكهاي عراق به دزفول، اهواز، خرمشهر و آبادان و شهرهاي بزرگ استان خوزستان رسيده‌اند. راديو آمريكا: تحليل‌گران آمريكايي عقيده دارند جنگ ايران و عراق به يك نبرد ديرپا تبديل ميشود، زيرا عراق سرزمينهاي اشغالي را نگه خواهد داشت و مردم ايران بر اساس گرايشهاي ملي‌گرايانهمقاومت خواهند كرد. خبرگزاري رويتر: ديپلماتهاي خارجي در تهران معتقدند هدف اعلام نشده عراق در جنگ، سقوط حكومت جمهوري‌اسلامي ايران و تصرف منطقه نفتي خوزستان بوده است. هدف درازمدتعراق، برقراري حاكميت در خليج‌فارس به دنبال بركناري دولت انقلابي ايران بوده است. امّا پس از دوازده روز جنگ و در گل ماندن ارتش عراق در خوزستان، ايلام و كرمانشاه، احتمال به دست آوردناين اهداف بعيد به نظر مي‌رسد. .... رژيم ايران نه تنها ضعيف نشده، بلكه سياستمداران اختلافات خود را كنار گذاشته‌اند و نيروهايمسلح، اكنون امكان نشان‌دادن استعدادهاي خود را در جنگ پيدا كرده‌اند. خبرگزاري آسوشيتدپرس به نقل از روزنامه گاردين: به نظر مي‌رسد حمله عراق به ايران بر محاسبات غلط پايه‌گذاري شده است. يك مبارزه كوتاه و شديد مي‌توانست بخشي از مشكلات عراقرا فوراً حل كند، ولي درگيري طولاني مشكلات اين كشور را بيش از پيش برملا خواهد كرد. شكستعراق در دستيابي به پيروزيهاي عظيم در اين جنگ، خطر تجديد حيات اسلام را كه موجب انقلاب ايرانشد، به دنبال دارد. راديو كلن: با اطمينان مي‌توان ادعا كرد كه نيروهاي عراقي، برخلاف ادعاهاي خود، قادر به تسخير هيچيك از شهرهاي ايران نشده‌اند. طبق گزارش خبرگزاريهاي جهان به طور كلي در صحنه‌هايجنگ موفقيت با ايرانيان بوده و نيروهاي زرهي ايران موفق شده‌اند ضربات سختي به ارتش عراق واردآوردند. راديو لندن: حدود دو هفته پيش وقتي نيروهاي عراق از مرز ايران گذشتند، به نظر مي‌رسيد صداماز پيروزيهاي سريع عراق اظهار اطمينان مي‌كند، ولي با گذشت زمان و جريان به جنگ به نظر مي‌رسدوقايع به آن صورت كه عراقيها تصور مي‌كردند، پيش نرفته است و خسارات شديدي به تاسيسات نفتيعراق وارد آمده و پيشنهاد صلح از طرف ايرانيان رد شده است. اكنون ارتش عراق از موضع تهاجميخود فرو افتاده و سعي دارد مواضع خود را در خاك ايران تحكيم كند. اشتباه عراقيها اين بوده كه قدرتايرانيها را دست‌كم گرفته‌اند. نيروهاي مسلح ايران نسبت به قبل از انقلاب وضع بدتري داشتند، با اين همه آنها دست به مقاومت سرسختانه‌اي زده‌اند. بنابراين، نتيجه جنگ تاكنون اين بوده كه صدام را از پيروزي سريعي كه مي‌توانست شخصيت وي را درجهان عرب بهبود بخشد، محروم ساخته است.

منابع و مآخذ روزشمار 1359/07/11