1359.07.26
| روزشمار جنگ سال 1359 1359.07.26 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | بیست و شش مهر |
| تاریخ شمسی | 1359.07.26 |
| تاریخ میلادی | 18 اکتبر 1980 |
| تاریخ قمری | 8 ذیحجه 1400 |
روز بيست و هفتم-پاسخ منفي نقاي رجايي به تقاضاي ملاقات كارتر
در بيست و هفتمين روز، تلاش رزمندگان اسلام براي عقب زدن نيروهاي عراقي در محورهاي مختلف خونين‌شهر ادامه يافت و دشمن به اجراي آتش سنگين روي اين شهر ادامه داد. در محور آبادان، نيروهاي خودي با نيروهاي زرهي دشمن در 5 كيلومتري پل بهمنشير ـ آبادان درگير بودند. يك گروه از رزمندگان در حوالي فارسيات از كارون گذشتند و در غرب رودخانه با دشمن درگير شدند. در شمال‌شرق بستان، هلي‌كوپترهاي هوانيروز خساراتي به دشمن وارد ساختند و در سوبله درگيريهايي صورت گرفت. در محور گيلان‌غرب نيروهاي خودي موفق به عقب‌راندن دشمن شدند. از سوي دشمن ماموريت تشديد درگيريها در منطقه سردشت به حزب كومله واگذار گرديد و با درگيريهايي در منطقه سقز، عده‌اي از نيروهاي ضدانقلاب به اين شهر وارد شدند.
حملات و درگيريهاي زميني
جبهه جنوبي به گزارش سپاه خوزستان: « خرمشهر از سه طرف زير آتش توپخانه دشمن قرار دارد و نيروهاي سپاه، جهاد، ارتش و تكاوران در حال مبارزه با دشمن هستند. به دنبال درگيريهاي دو روز گذشته تيراندازي هنوز ادامه دارد. طي اين دو روز 50 نفر شهيد شدهاند. دشمن نيز تلفات زيادي داشته است. نيروهاي خودي محتاج به نيروهاي زرهي تازه‌نفس هستند.» برابر اعلام شهرباني آبادان: دشمن، چند تانك منهدم شده را در فاصله 200 متري پل ايستگاه 7 قرار داده و پشت آن سنگر گرفته و توسط خمپاره جاده آبادان ـ اهواز ـ ماهشهر و ديگر نقاط را زير آتش قرار داده است. شهر آبادان نيز همچنان زير آتش خمپاره‌ها و سلاحهاي سنگين دشمن مقاومت مي‌كند و عمليات جنگي در 5 كيلومتري پل بهمنشير ـ آبادان با نيروهاي زرهي دشمن ادامه دارد. دشمن قصد دارد با زدن پل نظامي بين پل ايستگاه 12 و پل خرمشهر، وارد آبادان شود.» [۱] به گزارش سپاه خوزستان: « عصر ديروز توپخانه ارتش تانكهاي دشمن را در غرب كارون، مقابل ده فارسيات، زير آتش گرفت و باعث عقب‌نشيني دشمن گرديد. امروز نيز يك گروه 70 نفري از نيروهاي خودي از رودخانه كارون گذشتند و در غرب كارون با دشمن درگير شدند.» [۲] امروز توپخانه دشمن، مستقر در حمودي، سوسنگرد را زير آتش گرفت. در حد‌فاصل بستان و سوسنگرد، نيروهاي عراقي پشت سابله، در دشت مستقر هستند و نيروهاي خودي در همان اطراف موقعيت مناسبي دارند. يك گروه شناسايي از برادران سپاه پس از شناسايي مواضع دشمن به سابله بازگشته، اطلاعات خود را در اختيار توپخانه و هوانيروز قرار دادند. توپخانه و هوانيروز ارتش با استفاده از اين اطلاعات، ضربات موثري به دشمن وارد كردند. از جمله به مواضع دشمن در منطقه فنيخي در حوالي سابله ضرباتي وارد شد. [۳] بعدازظهر امروز 5 هلي‌كوپتر خودي در 5 كيلومتري شمال شرقي بستان با حمله به مواضع دشمن خساراتي به آنها وارد كردند. [۴] جبهه‌هاي مياني و شمالي به گزارش خبرگزاري پارس: « طي دو روز گذشته نوار مرزي صالح‌آباد ـ مهران ناآرام بود و در سراسر مرز اين منطقه شليك توپخانه جريان دارد.» [۵] طبق اعلام سپاه غرب كشور: « در دهلران و شور شيرين درگيري دادامه دارد و در منطقه گيلان‌غرب با حمله نيروهاي خودي، دشمن از تنگ حاجيان تا تنگ كورك عقب رانده شد و تلفات زيادي را متحمل گرديد. [۶] به گزارش خبرگزاري پارس: « عشاير منطقه گيلان‌غرب طي يك عمليات چريكي 14 قبضه اسلحه از مزدوران عراقي به غنيمت گرفتند و نيروهاي رزمنده نيز عراقيها را از دو آشيانه توپخانه و منطقه استقرار تانك مجبور به فرار كردند و محلهاي ديده‌باني آنها را به تصرف درآورند.» [۷] سپاه پاسداران سرپل‌ذهاب طي گزارشي، از كمبود امكانات رزمي و پشتيباني و همچنين عدم هماهنگي با يگانهاي ارتش مستقر در منطقه كه موجب عدم كارآيي و سلب قدرت پيشروي شده، ابراز نگراني كرده است. [۸] طبق اعلام ستاد مشترك ارتش: « لشكر 7 و 8 ارتش عراق با گروههايي از كردهاي ايراني تماس مستقيم برقرار نموده، آنها را از نظر اسلحه، مهمات و پول تأمين كرده است. اين گروهها نيز اطلاعات مربوط به منطقه را در اختيار عراقيها قرار مي‌دهند. همچنين كردهاي وابسته به حزب كومله ( از سويعراق ) ماموريت دارند در منطقه سردشت درگيريهاي متعدد با نيروهاي ايراني ايجاد كنند و مانع حركت آنها به نوار مرزي شوند و نيز خطوط ارتباطي را كه احتمال عبور يگانهاي نظامي ايران است، مين‌گذاري كنند.» [۹] به گزارش ستاد مشترك ارتش: « در ساعت 23 روز 26/7/59، در شهر سقز بين ضدانقلابيون و نيروهاي ارتش و سپاه درگيري روي داد و تعدادي از ضدانقلابيون وارد شهر شدند.» [۱۰]
حملات هوايي
خارك: ساعت 19 امروز دو ميگ عراقي در ارتفاع زياد برفراز جزيره خارك ظاهر شدند كه بر اثردفاع ضدهوايي گريختند. [۱۱] اهواز: جاده اهواز ـ انديمشك توسط يك ميگ عراقي بمباران گرديد كه بر اثر آن 2 نفر شهيد و 4 نفر مجروح شدند 4 خودرو و يك موتور سيلكت آتش گرفت. [۱۲] لرستان: در ساعت 11 صبح يك ميگ عراقي به تنگ فني و جلوگير حمله كرد و چند راكت به اين نقاط شليك كرد كه هيچ كدام عمل نكرد. [۱۳]
خلاصه بيانيه‌هاي نظامي عراق
بيانيه 86 ... نتيجه عمليات جنگي ديشب و بامداد امروز به اين شرح است: زميني: خسارات دشمن: 58 كشته، 18 اسير، انهدام سه تانك و يك خودرو. خسارات ما: 16كشته، انهدام يك نفربر و 4 خودرو. هوايي: سه هواپيماي دشمن در ميدان نبرد سرنگون گرديد. در ساعت 30/9، هواپيماهاي دشمن به پنجوين حمله كردند كه يك نفر كشته شد. دريايي: نيروي دريايي ما يك قايق را تصرف كرد و ديگري را مورد اصابت قرار داد. همچنين يك دستگاه يدك‌كش را در شط‌العرب تصرف نمود. [۱۴]
بيانيه 87 بر‌اساس اطلاعيه شماره 87، فرماندهي كل نيروهاي عراق، 18 سرباز ايراني كشته و يك هواپيما در جبهه مركزي سرنگون شده است. طي بعدازظهر روز شنبه ( 26/7/59 )، شكاري‌هاي ايران به قصبه‌هاي سيدصادق، بن‌جوعين و عربت در فرمانداري سليمانيه حمله كردند. نيروهاي عراقي دو تانك چيفتن ايراني را به غنيمت گرفتند و يك پايگاه پرتاب موشك، 4 خودرو و 4 توپ 106 و يك انبار تجهيزات ايران را منهدم كردند، همچنين 10 سرباز عراقي به هلاكت رسيده‌اند و دو تانك، 4 خودرو و يك توپ عراقي منهدم شده است. [۱۵]
بازتاب حملات و درگيريها
راديو آمريكا: ايران ادعا مي‌كند كه با رسيدن نيروهاي كمكي جديد، راه خرمشهر به آبادان را از كنترل نيروهاي عراقي خارج كرده است. [۱۶] راديو لندن: به گزارش روزنامه گاردين، حضور نيروهاي عراقي در منطقه قصرشيرين بيشتر براي جلوگيري از حمله متقابل ايران از جاده‌اي است كه به بغداد مي‌رود. [۱۷] خبرگزاري فرانسه: دفتر شركت ژاپني مجتمع پتروشيمي ايران و ژاپن اعلام داشت هواپيماهاي عراقي امروز براي چهارمين بار اين مجتمع 3 هزار ميليون دلاري را مورد حمله قرار دادند. خسارات وارد آمده هنوز معلوم نشده است. كارگران ژاپني هفته‌گذشته اين محل را به سلامت ترك كردند. [۱۸]
روزشمار سياسي 26/7/59
دولت ايران براي منزوي ساختن عراق، در شوراي امنيت سازمان‌ملل دست به افشاگري عليه اين كشور و حاميان منطقه‌اي و جهاني آن زده و اعلام كرد كه تا « پايان عادلانه جنگ » كه تنها از طريق « سركوب و مجازات تجاوزگر » ميسر است، جنگ را ادامه خواهد داد. در مقابل دولت عراق نيز تلاش دارد سرنوشت دولتهاي منطقه را به سرنوشت خود و جنگ با ايران پيوند زند و با بهره‌گيري از هراس اين كشورها از انقلاب اسلامي، آنها را به ائتلاف عليه جمهوري‌اسلامي بكشاند. تلاشهاي صلح با شركت نخست‌وزير ايران در اجلاس شوراي امنيت وارد مرحله جديد شده و اقدام جمهوري‌اسلامي در سازمان‌ملل، اين اميدواري را در محافل سياسي ايجاد كرده كه احتمال رفع بن‌بست جنگ وجود دارد. اما امريكا كه با پيروزي انقلاب اسلامي و اشغال افغانستان توسط ارتش سرخ، موقعيت برتر خود را در منطقه از دست داده و اعتبارش در نزد دولتهاي حاشيه خليج‌فارس تنزيل يافته، حضور نخست‌وزير ايران را در نيويورك مغتنم شمرده و تلاش گسترده‌اي را براي برقراري تماس با وي در نيويورك مغتنم شمرده و تلاش گسترده‌اي را براي برقراري تماس با وي در پيش گرفته تا ضمن فراهم آوردن شرايط لازم براي آزادي گروگانهاي امريكايي، موقعيت خود را در منطقه بهبود بخشد. اما پاسخ منفي نخست وزير ايران به درخواست مكرر ملاقات رهبران بلندپايه امريكا، به تحقير شديد دولت كارتر انجاميده است. از جانب ديگر، ناتواني امريكا در حفظ
امنيت خليج‌فارس، منجر به حضور رقباي اروپايي آن كشور در آبهاي منطقه گرديده و به اين ترتيب همپيمانان اروپايي امريكا، ناتو به آرزوي ديرين خود در جهت گسترش حوزه ماموريت خود رد خاورميانه دست يافته‌اند.
جمهوري‌اسلامي ايران ( اوضاع داخلي، مواضع و... )
محمدعلي رجائي، نخست‌وزير در اجلاس شوراي امنيت سازمان‌ملل متحد:... من صريحاً اعلام مي‌كنم ملت ما مصمم است حتي با دنبال كردن يك جنگ طولاني و مردمي نه تنها متجاوزين را سر‌جاي خود بنشاند، بلكه با اين عمل خود ملت برادر و مسلمان عراق را نيز به ماهيت رژيم ضد‌مردمي و نيز وابسته صدام هر‌چه بيشتر آشنا سازد و جوابي دندان‌شكن به امپرياليسم امريكا دهد كه مستقيم و يا غيرمستقيم به دولت بعث عراق كمك مي‌نمايد. ... امريكا با هواپيماهاي آواكس خود كه در عربستان مستقر كرده، تحركات ارتش دلير جمهوري اسلامي ايران را ضبط و به عراق گزارش مي‌دهد و با منحرف كردن سيستمهاي رادار، هدفهاي غلط به جنگنده‌هاي ما مي‌دهد. ما به كساني كه از طريق بندر عقبه در اردن براي عراق اسلحه و مهمات و قطعات يدكي ارسال مي‌دارند... هشدار مي‌دهيم كه تشبثات آنها بي‌جواب نخواهد ماند. ... ما به دنيا ثابت مي‌كنيم بدون اين كه براي مبارزه با استعمار‌غرب به استعمار‌شرق پناه ببريم، قادريم روي پاي خويش بايستيم براي حفظ استقلاب خود بيشترين بها را بپرداريم. ... ما صريحاً اعلام مي‌كنيم كه پايان عادلانه جنگ نظير هر جنگ ديگر، جز با سركوب و مجازات تجاوزگر امكان‌پذير نخواهد بود. اين آخرين و اصلي‌ترين حرف ماست، زيرا قبول آتش‌بس از سوي كشوري كه مردمش زير چكمه‌ها و رگبارهاي دشمن است، تثبيت وضع متجاوز و تحميل تجاوز به كشور مظلوم است. ... شركت ما در اين شورا به منظور دادخواهي يا انتظار دفع تجاوز نظامي نيست. رجاء واثق داريم كه اولاً شوراي امنيت با پذيرش حق وتو براي زورمندان و دارا بودن مشكلات ديگر، عملاً قادر به خدمت جدي به ملل محروم و مستضعف جهان نيست و ثانياً تاريخ گذشته شورا بيانگر اين واقعيت است كه در مواردي هم كه شورا قادر به اتخاذ تصميمات اصولي تحت فشار افكار عمومي جهان گرديده، باز هم در اثر مخالفت يك يا چند ابرقدرت، ضمانت اجرائي براي تصميمات مزبور نداشته است. [۱۹] رئيس مجلس شوراي اسلامي ( آقاي هاشمي ): اگر در قطعنامه شوراي‌امنيت حق ما محفوظ باشد، مي‌پذيريم و اگر بخواهند چيزهاي ديگري اضافه كنند، طبعاً نمي‌پذيريم. ... عراق به ما تجاوز كرده است و با اين تجاوز ما حرفي غيز از جنگ نداريم كه البته دفاع است و تابه حال هجومي نداشته‌ايم، بلكه دفاع كرده‌ايم. وقتي اين تجاوز برطرف شد، به عراق مي‌گوييم كه حرفمان چيست؟ [۲۰]
عراق
وزير امور خارجه عراق در شوراي امنيت:.. تنها راه چاره در مقابل رژيم متجاوز خميني جنگ است. ما هيچ دشمني با ملت ايران نداريم. قصد ما فقط ساقط كردن كردن خميني است، زيرا او همزمان كه قدرت را در ايران به دست گرفت، با ايجاد وحشت سعي كرد انقلاب به اصطلاح اسلامي‌اش را به كشورهاي همسايه صادر كند. در حالي كه سياست غلط و ضدانساني او موجب شد دوستي‌ها و برادري‌ها تبديل به دشمني و جنگ شود. پس جهان اسلام بايد براي ساقط كردن او متحد شوند. [۲۱]
تلاشهاي صلح
حبيب شطي، دبيركل كنفرانس اسلامي: با ضياءالحق توافق كرده‌ايم بين ايران و عراق آتش‌بس برقرار شود، ولي مقامات ايران و عراق حاضر به پذيرش آن نيستند. دو كشور بيم دارند از وجهه سياسي‌شان كاسته شود. [۲۲] كورت والدهايم، دبير كل سازمان‌ملل: حضور محمدعلي رجائي، نخست‌وزير ايران در جلسه شوراي امنيت به اين معني نيست كه ايران و عراق آمادة مذاكره هستند تمايل ايران به حضور در سازمان‌ملل، گام مثبتي است كه ممكن است درها را براي مذاكره درباره مسائل ديگر، مانند مسأله ديگر، مانند مسأله گروگانهاي امريكايي بگشايد. [۲۳]
مواضع و اقدامات كشورها
همزمان با حضور آقاي محمدعلي رجائي، نخست‌ويز ايران در شوراي امنيت، كارتر گفت: مايل است با آقاي رجايي ملاقاتي داشته باشد تا دربارة گروگانها با ايشان مذاكره كند. [۲۴]
برژينسكي، مشاور كارتر: ما با جديت تمام از تلاشهاي جامعه بين‌المللي براي پايان دادن به جنگ پشتيباني مي‌كنيم، زيرا كه ادامة آن به سود هيچكس نيست. يك جنگ درازمدت فرسايشي ثبات و يكپارچگي ايران را در معرض انهدام قرار مي‌دهد و براي عراق نيز مخرب است. چنين جنگي توازن را در منطقه از بين خواهد برد... امريكا با ايجاد يك سيستم امنيت منطقه‌اي كه پاسخگوي نيازهاي ملي كشورهاي درگير باشد، براي كاهش تشنج كوشيده و همگام با تلاش براي صلح، حضور دريايي خود را در آبهاي مجاور منطقه افزايش داده و طرحهاي اضطراري براي پياده كردن سريع قوا در منطقه، اگر لازم باشد، تهيه كرده است. [۲۵] برژينسكي:... در هر جا و در هر نقطه حاضريم با رجايي صحبت كنيم. ما از ابتداي ماجراي گروگانگيري همواره خواهان مذاكره با ايران بوده‌ايم. [۲۶] سخنگوي هيأت نمايندگي امريكا در سازمان‌ملل: مك‌هنري ( نماينده امريكا در شوراي امنيت ) آماده است در صورت تمايل نخست‌وزير جمهوري‌اسلامي ايران، با وي مذاكره كند. [۲۷] سخنگوي وزارت خارجه امريكا: آقاي محمدعلي رجايي پس از بازگشت به تهران بايد اين پيام را با خود ببرد كه ايران به علت آزاد نكردن گروگانهاي امريكايي، در انزواي سياسي قرار گرفته، و تا زماني كه گروگانها آزاد نشوند، ايران نمي‌تواند از سازمان‌ملل و نمايندگان كشورهاي جهان انتظاري داشته باشد. [۲۸] يك سخنگوي ايالات متحده: ناوگان امريكا در اقيانوس‌هند به تنهايي مي‌تواند آزادي رفت و آمد در تنگه هرمز را تأمين نمايد. [۲۹] هارولد براون: نيروي دريائي امريكا در مجاورت منطقه جنگي عراق با ايران، قوي‌تر از هميشه است. براي به راه انداختن رادارهاي پرنده تحويل شده به عربستان سعودي نيز متخصصاني به منطقه اعزام شدهاند. [۳۰] كشتيهاي جنگي امريكائي، انگليسي و فرانسوي در اقيانوس‌هند و درياي‌عمان در صورت مقتضي مي‌توانند به هم ملحق شده، يك نيروي دريائي بين‌المللي براي عبور آزاد كشتيهاي نفتكش از تنگه هرمز، تشكيل دهند. [۳۱] واشنگتن پست: امريكا و همپيمانان برجسته درياييش كه نگران بسته شدن تنگه‌هرمز هستند حداقل 60 كشتي نظامي را در اقيانوس هند مستقر كرده‌اند. [۳۲] مصر از ايالات‌متحده تقاضا كرده كه در تحويل سلاحهايي كه قول آنها را داده، تسريع كند... [۳۳] حسني مبارك، معاون رئيس جمهور مصر: امريكا براي انجام اقدامات نظامي در منطقه، بايد پايگاههاي نظامي مصر را مورد استفاده قرار دهد. [۳۴]
تحليلها و تفسيرها
روزنامه تايمز لندن:... جنگ ايران و عراق چه از نظر تاكتيكي و چه از نظر استراتژيكي به بن‌بست رسيده است، به همين دليل عراق به هر دري ميزند تا بلكه كشوري واسطه آتش‌بس شود. [۳۵] روزنامه پرودا:... واشنگتن شفاهاً طرفين ( ايران و عراق ) را به اعتدال مي‌خواند و بر بي‌طرفي خود تأكيد مي‌كند، اما در عمل اميدوار است از اين حوادث بهره گيرد... تز كارتر اين است كه كشورهاي خليج‌فارس را به مخالفت با شوروي وادار كند. [۳۶] راديو مسكو:... محافل ميليتاريستي امريكا قصد دارند علناً از جنگ ايران و عراق به نفع خود استفاده كنند. واشنگتن به بهانة به خطر افتادن كشتيراني آزاد در تنگه هرمز، نيروهاي مسلح خود را در اين منطقه متمركز ساخته است و سعي دارد متحدين خود در ناتو و همدستان خود در خاور نزديك از جمله مصر را وارد ماجراجويي خويش كند... ( اعزام 1400 نيروي واكنش سريع به مصر و اعزام 60 ناو جنگي به خليج‌فارس از جملة اين توطئه‌هاست ). [۳۷] راديو كلن:... با توجه به اين كه از شروع جنگ ايران و عراق فقط كشورهاي كره‌شمالي، سوريه و ليبي به ايران كمك كرده‌اند، در صورتي كه كشور متخاصم عراق از كمكهاي اتحاد جماهير‌شوروي و چندين كشور عربي برخوردار است. استفاده از كمك و حمايت امريكا براي تهران بسيار مغتنم است، ولي امريكا و بسياري از دول نمي‌توانند به دليل روش غيرقابل خصمانه دولت ايران به كمك آن بشتابند. به صلاح كشور ايران است كه در روش انعطاف خود در برابر كشورها و حكومتهايي كه حاضرند به آن كشور كمك كنند، تجديد‌نظر نمايد. [۳۸]
منابع و مآخذ روزشمار 1359/07/26
- ↑ « بولتن خبري » اطلاعات سپاه خوزستان.سند 1251 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ
- ↑ « بولتن خبري » اطلاعات سپاه خوزستان.سند 1251 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ
- ↑ « بولتن خبري » اطلاعات سپاه خوزستان.سند 1251 مركز مطالعات و تحقيقات جنگ
- ↑ « بولتن نوبه‌اي 24 ساعته » اطلاعات. عمليات جنوب. سند 001942
- ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 27/7/59.
- ↑ سپاه غرب ( مركز فرماندهي ). سند 041868
- ↑ ماخذ 6، همان.
- ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 27/7/59.
- ↑ سماجا، سند 001292
- ↑ سماجا 3 ( مركز فرماندهي ) سند 041896
- ↑ ماخذ 9، سند 041879
- ↑ ستاد مركزي سپاه ( مركز بررسي مناطق ايران ). سند 041867
- ↑ ماخذ 9، سند 041866
- ↑ خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 28/7/59. راديو صوت‌الجماهير ( 26/7/59 )
- ↑ خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 28/7/59. خبرگزاري فرانسه.
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامي، 27/7/59
- ↑ روزنامه اطلاعات، 27/7/59
- ↑ خبرگزاري پارس، نشريه ويژه، 27/7/59
- ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 27/7/59. خبرگزاري پارس
- ↑ روزنامه جمهوري‌اسلامي، 27/7/ 59
- ↑ ماخذ 19
- ↑ ماخذ 17، راديو لندن
- ↑ ماخذ 19 راديو امريكا
- ↑ ماخذ 17. خبرگزاري پارس
- ↑ ماخذ 19 راديو امريكا
- ↑ روزنامه كيهان، 26/7/59
- ↑ روزنامه انقلاب اسلامي، 26/7/59. خبرگزاري فرانسه.
- ↑ ماخذ 19. راديو اسرائيل
- ↑ ماخذ 28. راديو اسرائيل
- ↑ ماخذ 28. خبرگزاري تاس
- ↑ ماخذ 28. روزنامه تايمز لندن
- ↑ ماخذ 32. همان
- ↑ ماخذ 19. راديو لندن
- ↑ روزنامه اطلاعات، 26/7/59. خبرگزاري تاس
- ↑ ماخذ 28
- ↑ ماخذ 28. همان
- ↑ ماخذ 19
- ↑ ماخذ 19