1360.07.06
| روزشمار جنگ سال 1360 1360.07.06 | |
|---|---|
| نام‌های دیگر | شش مهر |
| تاریخ شمسی | 1360.07.06 |
| تاریخ میلادی | 28 سپتامبر 1981 |
| تاریخ قمری | 29 ذیقعده 1401 |
گزارش- 957
در آغاز روز دوم عملیات ثامنالائمه(ع) بخش اعظم زمین‌های شرق رودخانه کارون به تصرف نیروهای خودی درآمده و پاک‌سازی شد و با استفاده از امکانات مهندسی، خاکریزهای ساحل شرقی کارون نیز تقویت گردید. در این منطقه فقط محدوده کوچکی در اطراف پل حفار دراختیار ارتش عراق قرار داشت و عراق می‌کوشید با استفاده از یگان‌های تازه‌نفس، این سرپل را توسعه دهد و مانع دستیابی نیروهای ایران به تنها عقبه خود در شرق کارون شود. ارتش عراق که از یک‌سو به‌دلیل نداشتن عقبه مناسب تا حد زیادی امیدش را برای اجرای یک عملیات اساسی در شرق رودخانه کارون از دست داده بود و از سوی دیگر احتمال می‌داد قوای ایران با عبور از کارون به‌سوی بصره حرکت کنند، برای حراست از این شهر حداقل 10 تیپ زرهی و مکانیزه به منطقه غرب کارون، که هیچ‌گونه دفاعی از آن نمی‌شد، وارد کرد.[۱] در منطقه شرق کارون نیز صبح امروز حدود 2 گروهان پیاده و تعدادی تانک عراقی از غرب کارون به شرق رودخانه آمدند و قصد اجرای پاتک داشتند که با حمله نیروهای خودی و آتش پرحجم توپخانه و ادوات مواجه و منهدم شدند. از میان نیروهای عراقی فقط تعداد محدودی توانستند خود را به ساحل غربی کارون برسانند و بقیه کشته یا مجروح شدند یا در گوشه‌ای پناه گرفته و در منطقه باقی ماندند.[۲] عراق پس از ناکامی در این حمله، بار دیگر با واردکردن نیروهای جدید به منطقه کوشید ضمن توسعه سرپل محدود شرق کارون در منطقه پل حفار، نیروهای ایرانی را از نزدیک‌شدن به این پل بازدارد. به همین منظور، حدود 30 تا 40 تانک را در قسمت شرقی پل حفار مستقر کرد و به اجرای پاتک پرداخت، اما این اقدام دشمن نیز بی‌نتیجه ماند.*[۳] از سوی دیگر، امروز هواپیماهای عراقی هم در چند نوبت بخش‌هایی از منطقه عملیاتی را بمباران کردند. این حملات خسارتی درپی نداشت و در ساعت 8:30، یکی از جنگنده‌های دشمن هدف قرار گرفت و سرنگون شد.[۴] یک هواپیما و یک بالگرد دیگر نیز در ساعت 16، به‌وسیله پدافند هوایی مستقر در جبهه فیاضیه هدف قرار گرفته و در آن‌سوی اروند سقوط کردند.[۵] در همین حال، فرماندهان حاضر در محورهای عملیاتی پس از بررسی برآوردهای اطلاعاتی از وضعیت منطقه و عملیات، به نیروهای 3 محور اصلی عملیات (دارخوین - فیاضیه - ذوالفقاری) دستور دادند که به دشمن در جلوی (شرق) پل حفار حمله برده، پس از عقب‌راندن آنها پل را منهدم کنند. رزمندگان پس از کسب آمادگی‌های لازم در ساعت 15، حمله را آغاز کردند و به‌دنبال یک درگیری شدید که تا ساعت 17 ادامه یافت، توانستند نیروهای باقیمانده دشمن را در شرق کارون درهم بکوبند. درنهایت، یگان‌های عراقی با به‌جاگذاشتن بسیاری از تجهیزاتشان، مجبور به عقب‌نشینی شدند و نیروهای خودی پس از دستیابی به پل حفار، آن را منهدم کردند و در ساحل رودخانه کارون خط پدافندی تشکیل دادند.[۶] به این ترتیب، با تکمیل و تثبیت خط پدافندی که در روز اول عملیات به دست آمده بود، رزمندگان در حاشیه شرقی کارون به پدافند پرداختند. گفتنی است پدافند در این منطقه به‌دلیل وجود رودخانه‌ای غیرقابل عبور بین خط دفاعی خودی و دشمن از ضریب اطمینان بالایی برخوردار بود.[۷] درپی تشکیل خط پدافندی جدید در ساحل شرقی کارون، عملاً دو محور دارخوین و جاده آبادان - ماهشهر تبدیل به یک محور جدید به نام کارون شد.[۸] بدین‌ترتیب، با اجرای عملیات ثامنالائمه(ع)، شرق رودخانه کارون به‌طور کامل از وجود دشمن پاک‌سازی و آبادان پس از 349 روز از محاصره خارج شد.[۹] امروز همچنین بالغ‌بر 1500 عراقی که در عملیات ثامنالائمه(ع) به اسارت درآمدند، درحالی‌که به عربی شعارهایی علیه صدام می‌دادند در مراسمی در ماهشهر، به اجرای رژه پرداختند و سرهنگ جوادی فرمانده لشکر77، به زبان عربی برای آنان سخنرانی کرد.[۱۰]
گزارش- 958
براساس آمارهای جمع‌آوری‌شده از 4 جبهه عملیات ثامنالائمه(ع)، میزان تلفات و خسارت‌های دشمن در این عملیات چنین اعلام شد: الف) تلفات کشته و زخمی: حدود 2000 نفر. اسیر: نزدیک به 1700 نفر. ب) خسارات انهدام‌ها: حدود 90 تانک و نفربر، حدود 100 خودرو، چند انبار مهمات، 2 پل پی.ام.پی. (نصب‌شده روی رودخانه کارون). غنائم: حدود 160 تانک و نفربر، حدود 150 خودرو، 30 لودر و بولدوزر، یک آتشبار 4 قبضه‌ای توپ،[۱۱] 8 تفنگ106 میلی‌متری، 7 ضدهوایی، 10 خمپاره‌انداز در انواع گوناگون، 20 بی‌سیم در انواع گوناگون، تعداد زیادی آر.پی.جی7 و اسلحه انفرادی.*[۱۲]
گزارش- 959
ساعاتی پس از انهدام پل حفار و عقب رانده‌شدن کامل نیروهای عراقی از شرق کارون، یک سخنگوی ارتش عراق در سخنانی با اعلام خبر عقب‌نشینی نظامیان این کشور به غرب کارون کوشید با به‌کارگیری الفاظ و عبارات از اعتراف صریح به شکست ارتش عراق خودداری کرده و عقب‌نشینی قوای عراقی را مبتنی‌بر تصمیم فرماندهی کل ارتش عراق و یک تاکتیک نظامی جلوه دهد. رادیو بغداد به نقل از این سخنگوی ارتش عراق اعلام کرد: «نیروهای نظامی ما برطبق برنامه عمومی آن‌وقت در شرق کارون حضور یافتند و علی‌رغم تلاش‌های دشمن، در طول یک سال کامل در شرق کارون باقی ماندند. واحدهای دلیر ما هربار چه به‌طور مستقیم و یا ضدحمله، حملات دشمن را دفع می‌کردند و دشمن در روزهای اخیر آسیب‌هایی به پل‌های ما به روی کارون وارد ساخته و همچنین فعالیت‌های نظامی علیه ما می‌نموده است و این امر باعث شده تا فرماندهی کل تصمیم خود را دایر بر انتقال‌دادن واحدهای مذکور از شرق کارون به غرب کارون اتخاذ کند و دشمن و سایرین به‌خوبی می‌دانند که ما می‌توانیم به هر نقطه زمینی که بخواهیم برسیم و آینده این موضوع را همانند گذشته نزدیک ثابت خواهد کرد.»[۱۳]
گزارش- 960
درپی اسیرشدن نزدیک به 1700 نظامی عراقی در عملیات ثامنالائمه(ع)، یک بار دیگر دو مسئله عقب‌نشینی و به اسارت درآمدن نظامیان این کشور به معضلی جدی برای ارتش عراق تبدیل شده است. براساس اسناد به‌دست‌آمده، فرماندهی کل نیروهای مسلح عراق بار دیگر فرماندهان خود را تهدید کرد که درصورت اعدام‌نکردن کسانی که از حضور در جنگ سر باز زده‌اند، باید پاسخ‌گو باشند. ابلاغیه فرماندهی کل نیروهای مسلح عراق به این شرح است: «1. با‌توجه‌به به اینکه ازسوی فرمانده کل به فرماندهان لشکرها و تیپ‌ها اختیاراتی داده شده که براساس آن باید با فراریان از میدان نبرد به‌منظور جلوگیری از افزایش پدیده فرار برخورد قاطع به عمل آید، ولی با کمال تأسف مشاهده شده که فرماندهان از این اختیارات هیچ‌گونه استفاده‌ای ننموده‌اند. 2. فرماندهان مزبور چنانچه در آینده از این اختیارات خود استفاده نکنند مسئولیت هرگونه فرار در آینده به گردن آنان خواهد بود.»[۱۴] علاوه‌براین، به دستور سرفرماندهی ارتش عراق هرکدام از فرماندهان یگان‌های عراقی که موضع و منطقه خود را براثر حمله نیروهای ایرانی از دست بدهد، باید ظرف سه روز منطقه ازدست‌رفته را بازپس بگیرد. در غیراین صورت، به اعدام محکوم می‌شود. فرماندهان رده‌های بالاتر تیپ و لشکر نیز درخصوص این موضوع به‌طور مستقیم مسئول هستند.[۱۵] شهربانی استان خوزستان هم در گزارشی اعلام کرد: «ارتش مزدور عراق که اخیراً از نیروهای رزمنده اسلام شکست خورده است، به سربازان خود تکلیف نموده در موقع نزدیک‌شدن نیروهای ایرانی از نارنجک‌هایی که دراختیار دارند استفاده و از اسیرشدن رها و یا کشته شوند.»[۱۶]
گزارش- 961
پیروزی عملیات ثامنالائمه (ع) و آزادسازی زمین‌های شرق رودخانه کارون و دستیابی به همه اهداف پیش‌بینی‌شده عملیات، بازتاب گسترده‌ای در بین مردم کشور داشت و موجبات شادی و شعف آنان را فراهم کرد. مردم شهرهای مختلف با سردادن فریاد "الله‌اکبر" از پشت‌بام‌های منازل، تجمع در مساجد و حسینیه‌ها، اقامه نماز شکر و برگزاری راه‌پیمایی ضمن اعلام همبستگی با رزمندگان، احساسات خود را به این پیروزی بزرگ ابراز کردند.[۱۷] در مناطق عملیاتی جنوب شادی مردم نمود بیشتری داشت؛ مردم اهواز، شادگان، دارخوین، آبادان و روستاهای اطراف مناطق عملیاتی با روشن‌کردن چراغ خودرو و موتورسیکلت‌های خود و پخش‌کردن شیرینی و حلوا و نان و خرما این پیروزی را جشن گرفتند. گروهی از مردم نیز خود را به نزدیکی مناطق عملیاتی رسانده و ابراز شادمانی کردند. برای جلوگیری از بروز هرگونه حادثه‌ای به نیروها دستور داده شد تا با مراقبت از اوضاع ترتیبی اتخاذ شود که از ورود مردم به مناطق آلوده به مین و مهمات و آسیب‌رسیدن به آنها جلوگیری گردد.[۱۸] زائران ایرانی در مکه نیز به شکرانه این موفقیت به‌طور گروهی به طواف خانه خدا پرداختند و به همین مناسبت تلگرافی از مکه برای امام خمینی ارسال شد.[۱۹] نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران نیز در ابلاغیه‌ای اعلام کرد: از این پس واژه پیروز به نام لشکر77 اضافه می‌شود و بدین‌ترتیب نام این یگان به "لشکر77 پیروز خراسان" تغییر یافت.[۲۰]
گزارش- 962
شهر آبادان امروز به‌طور متناوب زیر آتش گلوله‌های سنگین و سبک ارتش عراق قرار داشت که براثر آن به 2 منزل مسکونی در کوی ذوالفقاری خسارت‌هایی وارد آمد و 2 نفر از اهالی شهر مجروح شدند.[۲۱] قسمتی از لوله‌های پالایشگاه نیز طعمه حریق شد که نیروهای آتش‌نشانی آن را خاموش کردند.[۲۲] امروز شهر پاوه هم آماج گلوله‌باران‌های ارتش عراق قرار گرفت. در این حملات، یک خانه تخریب و یک نفر مجروح شد.[۲۳]
گزارش- 963
در ادامه عزیمت داوطلبان مردمی و نیروهای نظامی به جبهه‌های جنگ امروز هم حدود 170 نفر از نیروهای بسیجی پس از گذراندن دوره‌های آموزش نظامی برای شرکت در جنگ با بدرقه مردم از شهرهای لنگرود، صومعه‌سرا، ساری و گنبد عازم جبهه‌ها شدند.[۲۴] 40 امدادگر نیز از مشهد به مناطق جنگی رفتند.[۲۵] در همین حال خبرگزاری پارس به نقل از سازمان هلال‌احمر استان اصفهان درباره اقدامات این سازمان درزمینه اعزام پزشکان، امدادگران و سایر نیروهای خدماتی به جبهه‌ها اعلام کرد: «[سازمان هلال‌احمر استان اصفهان] در یک سال اخیر علاوه‌بر تأمین داروی مورد نیاز مجروحان و مصدومین بستری‌شده در بیمارستان‌ها در حد امکان ازطریق ستاد مشترک امداد و درمان مستقر در جمعیت هلال‌احمر اصفهان، 67 پزشک، 115 دندانپزشک، 7 پرستار و بهیار، 174 پزشک‌یار، 220 امدادگر و سرپرست اکیپ، 181 تکنیسین اتاق عمل و بیهوشی، 81 نفر مهندس بهداشت و تکنیسین بهداشت، 7 مددکار اجتماعی، 12 آشپز، 619 تن از افراد دیگر و 319 دستگاه آمبولانس و اتوبوس به مناطق جنگی اعزام داشته است.» براساس همین گزارش، در طول جنگ تحمیلی، هلال‌احمر اصفهان اقلام زیر را برای کمک به مناطق جنگی ارسال کرده است: 6 کامیون و تریلر پوشاک، پتو و چراغ خوراک‌پزی؛ 2900 پتو و 970 دستگاه چادر امدادی کامل و وسایل رفاهی برای زندگی اولیه 300 خانوار؛ 8 تُن آرد و 100 کارتن شیرخشک؛ 2800 متر موکت؛ 260 شعله چراغ؛ 520 دست لباس گرم؛ 9 تُن سیب‌زمینی؛ 2500 کیلو برنج؛ 7500 کیلو حبوبات؛ 10 بسته لباس؛ 1500 جفت کفش؛ 100 عدد یخدان و 250 ترموس.*[۲۶]
گزارش- 964
هم‌زمان با اجرای عملیات موفق ثامنالائمه(ع) و شکست محاصره یک‌ساله آبادان، سفیر ایران در کویت، پیامدهای موفقیت ایران در جنگ را به نفع کشورهای عرب منطقه به‌ویژه کویت دانست. به گزارش خبرگزاری پارس، علی شمس اردکانی در مصاحبه با جمعی از روزنامه‌نگاران و خبرنگاران ضمن اعلام این مطلب، نشریات کویتی را به اصلاح موضع خود و درنظرگرفتن منافع ملی و درازمدت این کشور دعوت کرد. وی درباره نتایج عملیات ثامنالائمه(ع) گفت: «پیروزی‌های روز گذشته که باعث آزادساختن کلیه مناطق شرق کارون شد و طی آن بیش از 1600 اسیر و 200 تانک سالم به دست لشکر اسلام افتاد، نشان‌دهنده اطمینان ما به پیروزی است.» وی از خبرنگاران خواست تا به مناطق آزادشده رفته و ضمن درک حقایق با برادران عرب ساکن این مناطق که مدت‌ها در اشغال بعثی‌ها بوده است، گفت‌و‌گو کنند تا بدانند که در این مدت چه ظلم‌هایی ازطرف رژیم بعث به آنها شده است. شمس اردکانی همچنین با اشاره به مشکلات مرزی عراق با کویت درمورد تهدید بالقوه عراق برای آن کشور افزود: «ما این پیروزی‌ها را برای کشورهای منطقه مخصوصاً کویت بسیار مفید می‌دانیم، زیرا رژیم بعث عراق مرزهای قانونی کویت را هرگز به رسمیت نشناخته است و اگر در تجاوز به ایران پیروز شده بود، به سراغ کویت می‌آمد.» سفیر ایران در کویت در پاسخ به سؤالی درمورد اظهارات اخیر تاچر مبنی‌بر خودداری حکومت ایران از پذیرش مذاکرات صلح، گفت: «به نظر تاچر هر دولتی که به اوامر انگلیس گردن ننهد، دولت نیست و شکی نیست که دولت منتخب مردم در ایران نمی‌تواند باب طبع رژیم انگلیس باشد، ولی دولت ایران با گفته‌های اشخاصی همچون تاچر موضع خود را عوض نخواهد کرد.» سفیر ایران افزود: «مسئله اصلی جنگ که خانم تاچر از اعتراف بدان عاجز است این است که ایران برای اصل تجاوز بحث دارد و نه برای چگونگی آتش‌بس و ایران حق را مطرح می‌کند، چیزی که تاچر با آن بیگانه است.» وی در پاسخ به این سؤال که: «آیا جنگ تمام می‌شود؟» گفت: «به‌زودی جنگ پایان می‌پذیرد؛ یعنی یا رژیم عراق پس از درک نافرجام‌بودن تجاوز خود عقب‌نشینی خواهد کرد یا اینکه ما آنها را به عقب خواهیم راند.» شمس اردکانی در پاسخ سؤال دیگری درمورد هیئت حسن‌نیت خاطرنشان کرد: «این هیئت نمی‌تواند به‌عنوان آتش‌بس میان دو کشور اسلامی اقداماتی انجام دهد و نیز نمی‌تواند آن را جنگ بین دو حکومت اسلامی بخواند، زیرا ما رژیم عراق را به‌دلیل مخالفت صریحش با اسلام یک حکومت اسلامی نمی‌دانیم.»[۲۷]
گزارش- 965
فخرالدین حجازی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی که در رأس یک هیئت پارلمانی در الجزایر به سر می‌برد، صبح امروز در یک نشست مطبوعاتی در محل سفارت ایران درباره نتیجه اقدامات هیئت‌های صلح درخصوص جنگ ایران و عراق گفت: «این جنگ پایانی نخواهد داشت مگر اینکه ارتش متجاوز عراق از سرزمین‌های ایران خارج شود.»[۲۸] در همین حال، نایب‌رئیس مجلس الجزایر نیز خواستار خروج نیروهای عراقی از خاک ایران شد و تأکید کرد: «بهترین راه‌حل پایان جنگ احترام‌گذاشتن دو کشور به موافقت‌نامه 1975 الجزایر است.» وی همچنین با اظهار تأسف از وقوع جنگ افزود: «انقلاب الجزایر در نخستین روزهای خود با مشکلاتی نظیر آنچه ایران اکنون با آن روبه‌رو است، مواجه گشت و ایران نیز می‌باید با صبر و استقامت مشکلات خود را پشت سر بگذارد.»[۲۹]
گزارش- 966
اعلام خبر موفقیت در عملیات ثامنالائمه (ع) بازتاب‌های گوناگونی در رسانه‌های خارجی داشت. اغلب رسانه‌ها دستاوردهای این عملیات را "ادعای ایران" نامیدند و از تنگ‌ترشدن محاصره آبادان خبر دادند. رادیو بی‌بی‌سی دراین‌باره گفت: «حمله سحرگاهی دیروز ایران اولین تلاش عمده‌ای است که از طرفین جنگ جهت خاتمه‌دادن به بن‌بست موجود دیده شده است. البته، جزئیات حمله مشخص نیست ایران ادعا می‌کند که محاصره آبادان را کاملاً از بین برده است و راه‌های ارتباطی آبادان و اهواز و بندر ماهشهر را آزاد ساخته و نیروهای عراقی را به غرب و به‌سوی رود کارون عقب رانده است. ایران همچنین مدعی است که بیش از 1500 عراقی را دستگیر کرده و 400 تن از ایشان را کشته است. از سوی دیگر، عراق کلیه این دعوی را رد کرده، اظهار می‌دارد که درواقع به‌علت بروز جنگ دیروز محاصره آبادان را تنگ‌تر کرده است.»[۳۰] خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز در واکنش به خبرهای پخش‌شده درباره عملیات ثامنالائمه(ع) اعلام کرد: «ایران امروز اعلام کرده که نیروهای مسلح آن کشور محاصره یازده‌ماهه شهر آبادان را شکستند و این حمله را بزرگ‌ترین پیروزی نظامی در جنگ‌های کلاسیک بعد از جنگ دوم جهانی خواند. شدت‌دادن به جنگ در جبهه آبادان بدین جهت است که رژیم ایران می‌خواهد توانایی خود در میدان نبرد با عراق را علی‌رغم مشکلات فزاینده داخلی که در عزل بنی‌صدر رئیس‌جمهور سابق، ظاهر شد، به ثبوت برساند.»[۳۱] رادیو صدای امریکا نیز با انعکاس به‌ظاهر بی‌طرفانة این خبر، گزارش داد: «رادیو رژیم جمهوری اسلامی گزارش کرده است که نیروهای ایرانی محاصره بندر آبادان را شکستند. رادیو رژیم ادعا کرده است که دست‌کم 1500 سرباز عراقی اسیر شده و 600 تن دیگر کشته و یا مجروح شده‌اند. در گزارش رادیو رژیم جمهوری اسلامی، این بزرگ‌ترین پیروزی برای ایران در جنگ یک‌ساله با عراق توصیف شده است، ولی خبرگزاری رسمی عراق تصرف مجدد آبادان را توسط نیروهای ایرانی تکذیب کرده است.»[۳۲] ابراز تردید در موفقیت عملیات ایران تا آنجا پیش رفت که خبرگزاری فرانسه اعلام کرد: «مفسر سیاسی خبرگزاری عراق طی گزارشی اظهارات و دروغ‌های ایران را مبنی‌بر به‌اصطلاح پیروزی نظامی در آبادان، تنها یک فریاد مرگ نامید [و افزود] این‌گونه اظهارات که نزد دشمن بسیار متداول است، تنها به‌منظور پنهان‌کردن شکست‌هایی است که توسط ارتش عراق بر نیروهای ایران در عمق سرزمین خود اعمال می‌گردد. نیروهای دشمن حتی قادر نیستند مواضع ارتش عراق را که به محاصره آبادان همچنان ادامه می‌دهد به مقدار یک وجب از جای خود تغییر دهند.»[۳۳] بااین‌همه، فقط ساعتی پس از صدور بیانیه نظامی عراق مبنی‌بر عقب‌نشینی خودخواسته ارتش این کشور از شرق کارون، رسانه‌های مذکور با اکتفا به نقل این بیانیه، آن را دلیل صحت ادعاهای ایران خواندند. خبرگزاری فرانسه از بیروت دراین‌باره گزارش داد: «خبر امشب سرفرماندهی ارتش عراق مبنی‌بر عقب‌نشینی نیروهای آن کشور از ساحل شرقی رود کارون به غرب این رود تأیید ضمنی اخبار تهران است. به‌احتمال زیاد، همان‌طورکه در بیانیه ارتش هم آمده است، نیروهای ایرانی، پل‌های تعبیه‌شده توسط عراق را زیر آتش خود قرار داده و درنتیجه نیروهای عراقی نیز از بیم در محاصره قرار گرفتن مجبور به عقب‌نشینی به طرف دیگر رود شدند.»[۳۴] به‌دنبال انتشار اخبار جزئی‌تر این عملیات که از تلفات فراوان ارتش عراق و غنائم به‌دست‌آمده حکایت داشت و نیز درپی اقدام ایران در دعوت از خبرنگاران خارجی برای بازدید از جبهه آبادان، این خبرگزاری با ارسال خبر دیگری از تهران تردید در صحت اخبار را این‌گونه منعکس کرد: «به گفته ناظران اگر نیروهای ایرانی واقعاً موفق شده باشند نیروهای دشمن را از کناره غربی کارون به عقب برانند، این کار، حقیقتاً یک موفقیت مهم تلقی می‌شود. درهرصورت، بیلان رسمی این عملیات که خبر از کشته و زخمی‌شدن 600 عراقی و اسارت 3000 نفر را می‌دهد دارای اهمیت است.»[۳۵] همچنین رادیوی سراسری استرالیا (ای.بی.سی) در بخش اصلی خبری خود با اشاره به بیانیه ارتش عراق اعلام کرد که تکذیب پیروزی ایران در آبادان ازسوی عراقی‌ها و اعلام واردکردن تلفات سنگین به ایران، صحت ادعای ایران را ثابت می‌کند.[۳۶]
گزارش- 967
با اجرای دو عملیات کمین در مسیر نیروهای ارتش، پیشمرگان مسلمان کرد و ژاندارمری، 12 نفر شهید و شماری نیز مجروح شدند. یک کامیون حامل تانکر آب نیز براثر برخورد با مین منفجر شد. یک ستون از نیروهای ارتش و پیشمرگان مسلمان کرد در 25 کیلومتری محور میاندوآب - بوکان در قریه موسی‌لو به کمین افراد مسلح ضدانقلاب افتاد. در این درگیری 11 نفر از نیروهای ستون شامل یک افسر ارتش و 10 تن از پیشمرگان به شهادت رسیدند و 12 نفر نیز مجروح شدند، تعداد زیادی از مهاجمان هم کشته یا مجروح شدند.[۳۷] در اقدام دیگری در محور نقده - پیرانشهر، تعدادی از نیروهای ژاندارمری پس از بردن غذا برای نیروهای منطقه دوآب در مسیر بازگشت، به کمین افراد مسلح افتادند. در این حادثه یک افسر به نام ستوان دوم محمد خوش‌نیت به شهادت رسید و 2 سرباز نیز مجروح شدند.[۳۸] در محور نقده - اشنویه نیز کامیون حامل تانکر آب براثر برخورد با مینی که افراد وابسته به گروه‌های مسلح غیرقانونی کار گذاشته بودند، منفجر شد. در این حادثه به کسی آسیب نرسید.[۳۹] امروز همچنین، یکی از افراد وابسته به حزب دمکرات کردستان خود را به سپاه پاسداران پاوه معرفی و تسلیم کرد.[۴۰]
گزارش- 968
ستاد عملیات مشترک ارتش و سپاه پاسداران در شمال‌غرب کشور امروز با صدور اطلاعیه‌ای خطاب به مردم این منطقه خواستار همکاری بیشتر آنان با نیروهای مسلح جمهوری اسلامی شد. در بخشی از این اطلاعیه آمده است: «طبق دستور اسلام عزیز و فرمان مبارک امام امت، رزمندگان اسلام تا آخرین قطره خونشان با احزاب مخالف اسلام خواهند جنگید و به یاری خداوند همه آنها را نابود خواهند کرد. اما شما ای مسلمانان کرد، بدانید و آگاه باشید که این رزمندگان شجاع به شما ملت محروم و مستضعف کوچک‌ترین تعرضی نخواهند کرد، بلکه درپی سالیان درازی که تحت ستم و ظلم بوده‌اید، به لطف خداوند شما را به رفاه دنیا و سعادت آخرت نوید می‌دهند. لذا، توجه شما را به این نکات معطوف می‌داریم: 1. از ورود عناصر ضدانقلاب به داخل شهر و روستا با قدرت تمام جلوگیری کنید. 2. منحرفین و مخالفین با اسلام عزیز را به نزدیک‌ترین پایگاه رزمندگان اسلام معرفی نمایید. 3. فریب‌خوردگان و نادمین می‌توانند با تحویل سلاح خود به دامن پرعطوفت نظام جمهوری اسلامی پناه آورند تا در سایه رحمت خداوند به زندگی شرافتمندانه بپردازند. باشد که خداوند از سر تقصیرات همگان درگذرد.»[۴۱]
گزارش- 969
در 4 اقدام به ترور در شهرهای مختلف کشور، 2 نفر شهید و 4 نفر مجروح شدند. 4 نفر از عاملان این حوادث نیز دستگیر شدند. در ماهشهر، دو موتورسوار مسلح اسماعیل موحد کارمند اداره بندر و عضو سابق حزب جمهوری این شهر را هدف سوءقصد قرار دادند. وی پس از انتقال به بیمارستان به شهادت رسید.[۴۲] همچنین محمدحسن اکبری رئیس آموزش‌وپرورش بخش قره ضیاءالدین از توابع خوی در استان آذربایجان‌غربی، پس از اقامه نماز مغرب و عشا درحال خروج از مسجد محل سکونت خود بود که چند فرد مسلح از پشت به وی تیراندازی کردند. او پس از انتقال به بیمارستان به شهادت رسید. به گزارش خبرگزاری پارس، 3 نفر دراین‌خصوص دستگیر شدند.[۴۳] افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق در بخش رحیم‌آباد از توابع رودسر در استان گیلان، یکی از افراد مذهبی این بخش را ترور و مجروح کردند.[۴۴] در نوشهر نیز یکی از عناصر سازمان مجاهدین خلق به قصد ترور یکی از روحانیون شهر در خیابان فردوسی نارنجکی به‌سمت وی پرتاب کرد. براثر انفجار این نارنجک 2 دانش‌آموز و یک پیرزن مجروح شدند. مردم بی‌درنگ عامل حادثه را دستگیر کردند.[۴۵]
گزارش- 970
در دو درگیری جداگانه بین پاسداران و افراد سازمان مجاهدین خلق در تهران، 4 نفر از این افراد کشته و 4 نفر نیز دستگیر شدند. امروز هنگامی‌که نیروهای دادستانی با مراجعه به یک خانه تیمی سازمان مجاهدین خلق قصد دستگیری فردی مظنون را داشتند، افرادی از داخل این منزل به‌سوی مأموران تیراندازی کردند و یک پاسدار را به شهادت رساندند. در اقدام متقابل، 2 نفر از افراد مسلح این خانه تیمی کشته شدند و یک نفر دیگر نیز که به یکی از منازل اطراف گریخته بود توسط صاحب‌خانه دستگیر و تحویل پاسداران شد. از این منزل 6 اسلحه ژ3، یک کلت و یک جعبه فشنگ به دست آمد. پس از کشف این خانه تیمی، نیروهای دادستانی خانه را زیر نظر گرفتند و با کمین‌گذاری توانستند 3 نفر از هواداران فعال سازمان را که برای دریافت تجهیزات به این مکان مراجعه کرده بودند، دستگیر کنند.[۴۶] در حادثه دیگری 2 نفر از اعضای سازمان مجاهدین خلق که از مسئولان برگزاری تظاهرات‌های سازمان در تهران و یکی دیگر از شهرهای کشور بودند، شناسایی و در یک درگیری هر دو نفر آنان کشته شدند. در بازرسی اتومبیل این افراد چند اسلحه، نارنجک و تعدادی پلاک خودرو به دست آمد.[۴۷]
گزارش- 971
یک بمب صوتی در مقابل ساختمان بسیج اقتصادی کشور در ارومیه منفجر شد. براثر این انفجار شیشه‌های ساختمان شکست و به مغازه مجاور ساختمان بسیج خسارت‌هایی وارد شد، اما کسی آسیب ندید.[۴۸] در مسجدسلیمان نیز انفجار یک بمب صوتی نسبتاً قوی که افراد مسلح گروه‌های ضدانقلاب در یک کتابخانه در خیابان آزادی این شهر کار گذاشته بودند، خسارت‌هایی به بار آورد.[۴۹]
گزارش- 972
با تلاش نیروهای خودی امروز تعدادی از عناصر وابسته به گروه‌های مسلح ضدانقلاب در تهران و گچساران دستگیر شدند. یک نفر از اعضای کادر مرکزی و یک نفر از اعضای شاخه نظامی سازمان پیکار در راه آزادی طبقه کارگر در تهران شناسایی و دستگیر شدند. در اقدام دیگری یک نفر از اعضای شورای رهبری گروه رنجبران دستگیر شد.[۵۰] در گچساران نیز 3 نفر از افراد وابسته به گروه‌های مسلح ضدانقلاب که تعدادی سلاح و مهمات به‌همراه داشتند، دستگیر شدند.[۵۱]
گزارش- 973
برهم‌زدن انتخابات سومین دوره ریاست‌جمهوری ایران در روز جمعه آینده هدف اصلی سازمان مجاهدین خلق (منافقین) و بنی‌صدر است. رادیو بی‌بی‌سی در گزارشی اعلام کرد: «روز قبل سه گروه مختلف از مجاهدین خلق در 3 نقطه شهر گرد آمده و به‌طور علنی با سردادن شعار علیه نظام شروع به راه‌پیمایی کردند. در درگیری‌هایی که به‌دنبال آن به وقوع پیوست، از تفنگ و نارنجک استفاده شد و اتوبوس‌ها طعمه حریق گردیدند. به نظر می‌رسد تظاهرات آشکار مجاهدین علیه دولت، جزئی از مبارزه به‌منظور برهم‌زدن انتخابات روز جمعه باشد که قرار است جهت تعیین جانشین محمدعلی رجایی رئیس‌جمهور پیشین کشور، که ماه گذشته در جریان یک انفجار بمب همراه با باهنر نخست‌وزیر کشور به قتل رسید، به عمل آید. مسعود رجوی رئیس سازمان مجاهدین خلق، همراه با ابوالحسن بنی‌صدر رئیس‌جمهور سابق ایران که درحال‌حاضر در فرانسه اقامت دارند، از ایرانیان خواستند که رأی‌گیری روز جمعه را تحریم نمایند. از طرفی دیگر، آیت‌الله خمینی از مردم خواسته است که تا هرچه بیشتر در انتخابات روز جمعه شرکت کنند. روشن است که آیت‌الله خمینی و دولت وی شرکت مردم در انتخابات روز جمعه را حائز اهمیت فراوان دانسته و نشانه حمایت از رژیم می‌دانند. همچنین، باید گفت که مناقشات کنونی داخل کشور میان نیروهای امنیتی مجاهدین خلق آزمایش واقعی‌تری از قدرت سیاسی است تا تعداد حرکت‌کنندگان در انتخابات.»[۵۲] خبرگزاری آسوشیتدپرس نیز با بیان اینکه اقدامات افراد وابسته به سازمان مجاهدین خلق برای ایجاد اغتشاش در روز برگزاری انتخابات است، گزارش داد: «چریک‌های مجاهد خلق، رهبری مبارزات ضددولت را در سطح کشور توسط بمب‌گذاری و ترور که منجر به مرگ عده بسیاری از طرف‌داران [آیت‌الله] خمینی ازجمله محمدعلی رجایی رئیس‌جمهور و محمدجواد باهنر نخست‌وزیر شد، به عهده داشته‌اند. مسعود رجوی رهبر مجاهدین خلق در بیانیه‌ای که دیروز در تبعیدگاه وی در پاریس صادر شد، ... از ملت‌های جهان خواست که از به‌رسمیت‌شناختن رئیس‌جمهوری که جمعه آینده انتخاب خواهد شد، سر باز بزنند. درگیری‌های دیروز نمایشگر آن است که مجاهدین خلق قصد دارند مردم را از صندوق‌های رأی دور نگاه دارند.»[۵۳] ابوالحسن بنی‌صدر هم از مردم ایران خواست در انتخابات ریاست‌جمهوری روز جمعه دهم مهر شرکت نکنند.[۵۴]
گزارش- 974
درپی حوادث اخیر تهران نشریه امریکایی واشنگتن پست در مقاله‌ای به قلم ادوارد کدی به طرح دیدگاه‌های مسعود رجوی پرداخت. خوش‌بینی درباره سقوط زودهنگام نظام جمهوری اسلامی و به‌دست گرفتن قدرت در ایران، رمزگشایی از سخنان رجوی به‌عنوان پیام به هیئت حاکمه امریکا و حل مشکل جنگ با عراق از مهم‌ترین محورهای مطرح‌شده در این مقاله است. در بخشی از مقاله واشنگتن پست آمده است: «در طول هفته جاری، اخباری که از میهن رسیده برای رجوی امیدوارکننده بوده است. مقامات رژیم [آیت‌الله] خمینی ازطریق بنگاه خبری خود اعلام کرده‌اند که مجاهدین در خیابان‌ها به تظاهرات می‌پردازند و آشکارا دولتِ ملاها را به مبارزه می‌طلبند، حتی در مرکز شهر تهران با پاسداران انقلاب، مسلحانه پیکار می‌کنند. رجوی چنان سخن می‌گوید که گویی بر مسند نشسته است؛ از دیدگاه رجوی به‌زودی آیت‌الله خمینی سقوط خواهد کرد و او به‌عنوان نخست‌وزیر ایران و برای احیای تمامیت کشور بازخواهد گشت. بنی‌صدر رئیس‌جمهور برکنارشده ایران نیز او را همراهی خواهد کرد. رجوی با لحنی حاکی‌از اطمینان در مصاحبه‌ای می‌گفت: به‌غیراز ما آلترناتیو دیگری در ایران وجود ندارد. شما امریکایی‌ها هوشیاری ویژه‌ای باید دراین‌مورد داشته باشید، به یاد دارید که قبلاً یک بار اشتباه کرده‌اید. ... به اعتقاد رجوی با حذف آیت‌الله خمینی، جنگ با عراق ازطریق مذاکره و گفت‌و‌گو متوقف خواهد شد. وی ضمن محکوم‌کردن حمله عراق به ایران، تلاش‌های [آیت‌الله] خمینی را درجهت صدور انقلاب شیعی ایران به شیعیان عراق عامل اصلی مناقشات دو کشور توصیف کرد. برپایه اظهارات رهبر مجاهدین خلق، دولت جدید ایران به رهبری او و بنی‌صدر از مداخله در امور عراق خودداری خواهد کرد و مناقشات طرفین را بر سر آبراه شط‌العرب [اروندرود] کان لم‌یکن خواهد ساخت. رجوی هم‌زمان با برشمردن اهداف سازمان مجاهدین خلق به چند یادداشت و دست‌نوشته مراجعه می‌کند تا مبادا در انعکاس پیام خود به امریکایی‌ها که ازنظر او دچار سوءتفاهم شده‌اند، نکته‌ای را ناگفته گذاشته باشد. مسعود رجوی می‌ا‌فزاید:"مطمئن باشید که پس از[آیت‌الله] خمینی در ایران جنگ داخلی و یا حمام خون به راه نخواهد افتاد و خلأ قدرتی پیش نخواهد آمد." بااین‌حال، پیداست که او از احتمال سقوط ایران در ورطه جنگ‌های خونین داخلی درپی سقوط آیت‌الله خمینی هراسناک است.» واشنگتن پست در پایان مقاله خود با درج جملاتی در تأیید سازمان نوشته است: رجوی می‌گفت:"ما تا به امروز ضربه مهمی را تحمل نکرده‌ایم. حتی یکی از اعضای کمیته مرکزی و یا شورای مرکزی اعدام نشده است." گروهی از سیاستمداران غربی که در ایران خدمت کرده‌اند، مجاهدین را سرسخت و مصمم و بی‌رحم توصیف می‌کنند. این سازمان از اواسط دهه 1960، مبارزه خود را آغاز کرده است و اعضای آن در مرحله خشونت انقلاب ایران، در نبردهای مسلحانه خیابانی مشارکت داشته‌اند. شاه از سازمان مجاهدین با عبارت "مارکسیست‌های اسلامی"یاد می‌کرد. این عنوان بر روی مجاهدین باقی مانده است و رجوی با آزردگی خاطر می‌گوید: "ما مارکسیست نیستیم، ما مسلمان اصیل هستیم".»[۵۵]
منابع و مآخذ روزشمار 1360/07/06
- ↑ سند شماره 049288 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از منطقه 7 به تهران (فرماندهی)، 6/7/1360، سند تک‌برگی؛ و - سید یحیی صفوی و حسین اردستانی، عملیات ثامنالائمه مبدأ تحول در استراتژی نظامی ایران، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، 1388، ص335.
- ↑ سند شماره 005197 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای 24 ساعته واحد اطلاعات و عملیات سپاه خوزستان به 1 - 4 - شوش، شماره 360، 6/7/1360، ص2.
- ↑ سند شماره 005189 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد عملیات جنوب (اطلاعات عملیات) به فرماندهی مرکز طرح و برنامه عملیات (اطلاعات عملیات)، 6/7/1360، سند تک‌برگی؛ و - سند شماره 049272 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه (مرکز فرماندهی) به سماجا3 (مرکز فرماندهی)، 6/7/1360، سند تک‌برگی؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 192، 7/7/1360، ص27.
- ↑ سند شماره 5206 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه خبری، شماره 7، 8/7/1360، صص 12 - 8.
- ↑ سند شماره 049288 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از منطقه 7 به تهران (فرماندهی)، 6/7/1360، سند تک‌برگی؛ و - سید یحیی صفوی و حسین اردستانی، عملیات ثامنالائمه مبدأ تحول در استراتژی نظامی ایران، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، 1388، ص335.
- ↑ سند شماره 021761 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش طرح عملیاتی، آبادان، دارخوین، ماهشهر، 7/7/1360، ص15.
- ↑ سند شماره 005189 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد عملیات جنوب (اطلاعات عملیات) به فرماندهی مرکز طرح و برنامه عملیات (اطلاعات عملیات)، 6/7/1360، سند تک‌برگی؛ و - سند شماره 049272 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه (مرکز فرماندهی) به سماجا3 (مرکز فرماندهی)، 6/7/1360، سند تک‌برگی؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 192، 7/7/1360، ص27.
- ↑ سند شماره 5206 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه خبری، شماره 7، 8/7/1360، صص 12 - 8.
- ↑ ابوالقاسم حبیبی، آبادان در جنگ (اطلس راهنما - 6)، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، 1382، ص125.
- ↑ روزنامه کیهان، 7/7/1360، ص15.
- ↑ سید یعقوب حسینی و محمد جوادی‌پور، ارتش جمهوری اسلامی ایران در هشت سال دفاع مقدس (اشغال خرمشهر و شکستن حصر آبادان)، جلد3، تهران: سازمان عقیدتی - سیاسی ارتش جمهوری اسلامی ایران، 1373، ص282؛ و - آبادان در جنگ، پیشین، ص126؛ و - سند شماره 911/گ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ.
- ↑ سند شماره 005220 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بولتن ویژه خبری، شماره 8، 12/7/1360، ص3؛ و - سند شماره 021777 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد عملیات جنوب به فرماندهی سپاه مرکز، 9/7/1360، سند تک‌برگی؛ و - سند شماره 049357 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از عملیات اهواز به فرماندهی مرکز، 12/7/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 192، 7/7/1360، صص 19 و 20 ضمیمه، بخش عربی رادیو صوت‌الجماهیر، 6/7/1360.
- ↑ سند شماره 35216 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه سوم به تیپ زرهی بن‌الولید، 2/8/1360، ص1.
- ↑ سند شماره 021761 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش طرح عملیاتی، آبادان، دارخوین، ماهشهر، 7/7/1360، ص15.
- ↑ سند شماره 419364 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی خوزستان به استاندار خوزستان، 14/7/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ روزنامه کیهان، 6/7/1360، ص14؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 191، 6/7/1360، ص42.
- ↑ تاریخ شفاهی سردار مرتضی قربانی، (منتشرنشده)، 9/9/1388.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 8/7/1360، ص12.
- ↑ سند شماره 433699 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از معاونت عملیات و اطلاعات نزاجا به فرمانده لشکر77 خراسان / ماهشهر، 5/7/1360، سند تک‌برگی؛ و - سند شماره 307713 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از باقیمانده لشکر77 خراسان به استانداری خراسان، 11/7/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ سند شماره 005203 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی آبادان به ریاست اداره امور اجتماعی، 7/7/1360، سند تک‌برگی؛ و - سند شماره 005220 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص1.
- ↑ سند شماره 005214 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شهربانی آبادان، 10/7/1360، ص2.
- ↑ سند شماره 054846 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه منطقه 7 (کرمانشاه) به فرماندهی سپاه مرکز، 7/7/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ روزنامه جمهوری اسلامی، 8/7/1360، ص4؛ و - سند شماره 174089 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منطقه 3 (چالوس) به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ستاد مرکزی (فرماندهی)، 7/7/1360، سند تک‌برگی؛ و - روزنامه جمهوری اسلامی، 8/7/1360، ص4؛ و - سند شماره 174089 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منطقه 3 (چالوس) به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ستاد مرکزی (فرماندهی)، 7/7/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ ابوالقاسم حبیبی، آبادان در جنگ (اطلس راهنما - 6)، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، 1382، ص125.
- ↑ روزنامه صبح آزادگان، 6/7/1360، ص7.
- ↑ سند شماره 005189 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد عملیات جنوب (اطلاعات عملیات) به فرماندهی مرکز طرح و برنامه عملیات (اطلاعات عملیات)، 6/7/1360، سند تک‌برگی؛ و - سند شماره 049272 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه (مرکز فرماندهی) به سماجا3 (مرکز فرماندهی)، 6/7/1360، سند تک‌برگی؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 192، 7/7/1360، ص27.
- ↑ همان، ص2، الجزایر - خبرگزاری پارس، 7/7/1360.
- ↑ روزنامه کیهان، 7/7/1360، ص13.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 192، 7/7/1360، صص 1 و 2 ضمیمه، رادیو لندن، 6/7/1360.
- ↑ همان، ص10، بیروت - آسوشیتدپرس.
- ↑ همان، ص1 ضمیمه، رادیو صدای امریکا.
- ↑ همان، ص4، بیروت - خبرگزاری فرانسه، 6/7/1360.
- ↑ همان، ص5، بیروت - خبرگزاری فرانسه؛ و - روزنامه کیهان، 7/7/1360، ص15.
- ↑ سند شماره 049288 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از منطقه 7 به تهران (فرماندهی)، 6/7/1360، سند تک‌برگی؛ و - سید یحیی صفوی و حسین اردستانی، عملیات ثامنالائمه مبدأ تحول در استراتژی نظامی ایران، تهران: مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، 1388، ص335.
- ↑ عملیات ثامنالائمه مبدأ تحول در استراتژی نظامی ایران، پیشین، ص336.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 193، 8/7/1360، صص 2 و 3، ارومیه - خبرگزاری پارس، 7/7/1360؛ و - سند شماره 049925 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سماجا3 (مرکز فرماندهی) به نزاجا (مرکز فرماندهی)، 6/7/1360، سند تک‌برگی.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 192، 7/7/1360، ص8.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 193، 8/7/1360، ص7، تهران - خبرگزاری پارس، 7/7/1360.
- ↑ سند شماره 054846 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 192، 6/7/1360، ارومیه - ستاد عملیات مشترک ارتش و سپاه در شمال‌غرب؛ و - روزنامه کیهان، 6/7/1360، ص14.
- ↑ روزنامه کیهان، 6/7/1360، ص14؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 191، 6/7/1360، ص42.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 194، 8/7/1360، ص38، ارومیه؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 193، 8/7/1360، ص7، تهران - خبرگزاری پارس، 7/7/1360.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 195، 9/7/1360، ص33، سپاه رودسر (رشت)؛ و - سند شماره 174088 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی منطقه3 (چالوس) به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ستاد مرکزی (فرماندهی)، 8/7/1360، ص1.
- ↑ روزنامه کیهان، 7/7/1360، ص13.
- ↑ روزنامه کیهان، 7/7/1360، ص14؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 193، 7/7/1360، صص 14 و 15.
- ↑ روزنامه کیهان، 7/7/1360، ص13؛ و - خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 193، 7/7/1360، ص14.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 193، 8/7/1360، ص7، تهران - خبرگزاری پارس، 7/7/1360.
- ↑ سند شماره 034830 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از شاجا به اداره کل سیاسی وزارت کشور، 7/7/1360، سند تک‌برگی؛ و - سند شماره 021787 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از استانداری خوزستان به وزارت کشور (اداره کل سیاسی)، 12/7/1360، سند تک‌برگی؛ و - سند شماره 034832 مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته)، شماره 193، 7/7/1360، ص14؛ و - روزنامه کیهان، 7/7/1360، ص13.
- ↑ روزنامه کیهان، 6/7/1360، ص2.
- ↑ خبرگزاری پارس، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 192، 7/7/1360، صص 2 و 3 ضمیمه، رادیو لندن، 6/6/1360.
- ↑ همان، ص10، بیروت - آسوشیتدپرس، 6/7/1360.
- ↑ همان، ص13.
- ↑ اداره کل مطبوعات و رسانه‌های خارجی وزارت ارشاد اسلامی، نشریه بررسی مطبوعات جهان، شماره 97، 26/7/1360، صص 33 - 29، واشنگتن پست (امریکا).