1363.06.12

روزشمار جنگ سال 1363 1363.06.12
نام‌های دیگر	دوازده شهریور
تاریخ شمسی	1363.06.12
تاریخ میلادی	3 سپتامبر 1984
تاریخ قمری	7 ذیحجه 1404

1359.06.12

1360.06.12

1361.06.12

1362.06.12

1364.06.12

1365.06.12

1366.06.12

گزارش- 1

1. درگیری‏های متقابل نیروهای خودی و عناصر مسلح غیرقانونی امروز با شدت کمتری نسبت به روز گذشته ادامه یافت. براساس اعلام سپاه سقز، گروهی از چته‏های حزب دمکرات به نیروهای تأمین جاده بین دولت قلعه و دره قبله حمله کردند. در این درگیری ٣ نفر از نیروهای خودی زخمی و اسیر شدند. پایگاه سنقر در گزارشی اعلام کرد: براثر حمله ٥٠ نفر از اعضای کومه‏له به مقر نیروهای خودی یک نفر زخمی شد. در درگیری نیروهای خودی با چند تن از عناصر مسلح غیرقانونی در روستای ترازوله (از توابع کامیاران) نیز ٢ نفر از افراد ضدانقلاب کشته شدند و یک نفر دیگر که پزشک بود با یک قبضه اسلحه و یک دستگاه بی‏سیم دستگیر شد. امروز همچنین، هنگ سنندج از درگیری بدون تلفات نیروهای پاسگاه موچش با گروهی از عناصر ضدانقلاب در ساعت ٢٠:٤٥ خبر داد. علاوهبر حوادث مذکور، یک دستگاه تراکتور متعلق به مردم عادی در جاده شیخان (مهاباد) با مین برخورد کرد و آسیب دید. در تهران نیز انفجار دو عدد بمب صوتی دست‏ساز که زیر دو خودروی پیکان و فیات در مقابل لونا پارک کار گذاشته شده بود، خساراتی به بار آورد. این حادثه تلفات جانی نداشت.

گزارش- 2

2. در هفتمین روز از ربوده‏شدن هواپیمای مسافربری ایران، همچنان تلاش‏های مسئولان ایرانی برای بازگرداندن هواپیما و مسافران و اقدامات عراق برای بهره‏برداری تبلیغاتی از این موضوع ادامه دارد؛ این درحالی است که زمزمه‏هایی مبنیبر بازگشت مسافران بدون هواپیما مطرح شده است. امروز حسین کاظم‏پور اردبیلی معاون امور اقتصادی و بین‏الملل وزارت امور خارجه ایران، در دیدار با نماینده صلیبسرخ در تهران از او خواست تلاش بیشتری برای بازگرداندن سریع مسافران و خدمه هواپیمای ربوده‏شده به عمل آورد. وی در این دیدار تأکید کرد: «خودداری عراق از بازگرداندن سریع مسافران و خدمه نقض آشکار حقوق و قوانین بین‏المللی می‏باشد.» همچنین به گزارش رادیو اسرائیل، ایران برای آزادی اتباع خود از دولت پاکستان نیز کمک خواسته است. دراینزمینه محمدعلی خرمی کاردار سفارت ایران در پاکستان، با مقامات این کشور دیدار و گفت‏وگو کرد. همچنین در سطح مقامات عالیرتبه کشور نیز تصمیم گرفته شد درصورت اقدام عراق به بازگرداندن مسافران بدون هواپیما، اصراری برای بازگشت هواپیما انجام نگیرد. دراین‏باره حجت‏الاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی در یادداشتهای روزانه خود آورده است: «آقای نخست‏وزیر تلفنی درباره پذیرفتن مسافران هواپیمای ایرباس از عراق - بدون خود هواپیما - مشورت کرد. قرار شد مسافران هواپیمای ربوده‏شده را مجبور نکنیم که در انتظار پس‏گرفتن هواپیما در عراق بمانند. گفته شده خلبان و خدمه می‏خواهند برای پس‏گرفتن هواپیما مقاومت کنند. گفتم اگر داوطلبانه باشد، می‏توانند بمانند.» از سوی دیگر، دولت عراق نیز در ادامه فعالیت‏های تبلیغاتی خود درباره این ماجرا، امروز برای مسافران برنامه بازدید از یک اردوگاه اسرای ایرانی و نیز تفریح در منطقه توریستی حبانیه را ترتیب داد. به گزارش رادیو بغداد، مسافران ضمن بازدید از امکانات خدماتی و بهداشتی اردوگاه، همراه اسرای ایرانی از بخش‏های مختلف اردوگاه دیدن کردند. این رادیو مدعی شد اسرا از هموطنان خود خواستند پس از بازگشت به ایران از مسئولان بخواهند جنگ را خاتمه دهند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از بوشهر در فیلمی که تلویزیون عراق از این دیدار پخش کرد کاملاً مشخص بود که مأموران امنیتی این کشور از تماس و گفتوگوی اسرا با مسافران ایرانی ممانعت میکردند.

گزارش- 3

3. ستاد تبلیغات جنگ جمهوری اسلامی ایران با انتشار اطلاعیه‏ای ضمن تأکید بر تلاش‏های ایران برای آموزش و پرورش اسرای عراقی، از رسانه‏های بین‏المللی خواست از نحوه زندگی و نگهداری اسرای نوجوان عراقی بازدید کنند. در این اطلاعیه آمده است: «ایران وظیفه اسلامی، انسانی خود می‏داند که درجهت آموزش و پرورش اسرای عراقی به‏ویژه اسرای نوجوان زیر ١٨ سال مساعی لازم را به عمل آورد و تاکنون دراینزمینه طبق ضوابط و قوانین بین‏المللی از هیچ کوششی فروگذار نکرده است. لذا نمایندگان رسانه‏های گروهی مقیم تهران می‏توانند به‏منظور آشنایی با نحوه نگهداری، تحصیل، شرایط زندگی، بهداشت و تفریحات سالم این نوجوانان از محل نگهداری آنها بازدید به عمل آورند.»

گزارش- 4

4. نخستوزیر در یک مصاحبه مطبوعاتی به سؤالات خبرنگاران در حوزه اقتصادی و بهطور مشخص رویکرد اخیر دولت به بخش خصوصی و نیز مسائل مربوط به جنگ و موضوع هواپیماربایی پاسخ داد. اهم پرسش‏ها و پاسخ‏های مطرحشده در این مصاحبه چنین است: خبرنگار صداوسیمای جمهوری اسلامی: باتوجهبه رهنمودهای امام امت آیا تغییراتی در سیاستهای اقتصادی کشور به وجود خواهد آمد؟ و آیا این تغییرات در زمینههای داخلی در روند سیاستهای خارجی نیز مؤثر خواهد بود؟ نخستوزیر: فرمایشات حضرت امام دولت را متوجه استعدادهایی میکند که در سطح جامعه وجود دارد و طبیعی است که دولت از این استعدادها به نحو احسن استفاده کند و خط امام همیشه در صدد استفاده از نیروهای مردمی در زمینههای مختلف بوده است. این نیروها سرمایههایی هستند که باید جمهوری اسلامی ایران از آنها در جهت رشد و شکوفایی اقتصادی استفاده کند. خبرنگار خبرگزاری کیودو ژاپن: بروز چه اشکالاتی درزمینه سیاست برنامه پنجساله دولت ایران موجب اتخاذ تصمیمات اخیر شده است؟ و آیا میتوان سیاستهای جدید اقتصادی ایران را نوعی چرخش تلقی کرد و آیا این به معنی رفتن بهسمت اقتصاد آزاد نخواهد بود؟ نخستوزیر: ما مواجه با مشکل جدیدی نیستیم. تصویب برنامههای پنجسالهای که دولت به مجلس پیشنهاد داده است موجب فعالیت بیشتر بخش خصوصی در زمینههای تولیدی میگردد. ما این مرحله را چرخشی در سیاستهای اقتصادی ندانسته، بلکه آن را توجه تازهای به نیروها و استعدادهای موجود در جامعه میدانیم که رهبر انقلاب آن را توصیه فرمودهاند و ما عمل خواهیم کرد و این سیاست چرخش بهسمت اقتصاد و سرمایهداری غرب نخواهد بود. بهعلت اینکه اقتصاد مورد نظر ما شباهتی به شرق و غرب نخواهد داشت. در ادامه این مصاحبه خبرنگار ژاپنی دیگری درمورد فعالیتهای دیپلماتیک برای پایانیافتن جنگ تحمیلی سؤال کرد که موسوی در پاسخ گفت: ما فعالیتهای سیاسی را بدون وجود قدرتی در پشت سر آن مؤثر نمیدانیم. درحالحاضر، حرکتهای سیاسی ما در این مورد جدا از نقشههای ما در جنگ نمیباشد و سؤال شما باید اینگونه مطرح شود که آیا اهداف کشور شما در جنگ تغییر یافته یا خیر، که باید گفت اهداف ما تغییری نکرده و هنوز سرنگونی صدام ازجمله شرایط و اهداف ما میباشد. نخستوزیر در پاسخ به سؤال دیگر این خبرنگار درباره تفاوت دوره دوم مجلس با دوره اول آن و ندادن رأی اعتماد به پنج وزیر کابینه اظهار کرد: ما مجلس تازهای داریم که روحیه حاکم بر آن طبیعتاً با مجلس اول تفاوتهایی خواهد داشت. البته رسانههای جهانی سعی کردهاند پشت سر عدم رأی اعتماد به پنج وزیر کابینه وجود برخوردهای سیاسی را ثابت کنند، درحالیکه در بحثهای مجلس کاملاً واضح بود که تفکر نمایندگان بسیار فراتر از اینگونه مسائل مرسوم در کشورهای غربی میباشد. یکی دیگر از خبرنگاران ژاپنی پرسید: چه شرایطی برای پایان جنگ وجود دارد؟ موسوی گفت: صدام باید سرنگون شود. خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی درمورد راهحلهای بعضی از محافل دیپلماتیک برای پایان جنگ سؤال کرد. نخست‏وزیر پاسخ داد: هیچ نوع راهحلی که متضمن خواستههای بحق ما باشد تاکنون مطرح نشده است. نخستوزیر در پاسخ به سؤال دیگر خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی درخصوص نحوه تعیین میدان فعالیت بخش خصوصی و تأمین ارز اختصاصی به این بخش باتوجهبه بیانات اخیر رهبر انقلاب، گفت: وقتی ما صحبت از تجارت خارجی و دولتی بودن آن میکنیم باید توجه داشت که حجم مبادلات تجاری آزاد با جهان خارج را ازطرف بخش خصوصی بههیچوجه قطع نکردهایم و طبق آمار موجود اگر صنایع ملیشده و مادر را حذف کنیم و کالاهای راهبردی را کنار بگذاریم، درمورد کالاهای معمولی حجم مبادلات بخش خصوصی با خارج حتی مقداری از واردات مراکز تهیه و توزیع کالاها نیز بیشتر بوده است. وی افزود: الآن که بحثهایی درمورد شیوه مشارکت بخش خصوصی در تجارت داخلی و خارجی مطرح است لازم است روی این مسئله تأکید شود. ما فکر میکنیم براساس رهنمودهای امام امت، فعالیت دولت باید روی کارهای راهبردی باشد که البته من معتقدم درمورد مشارکت بخش خصوصی در تجارت باید روی مکانیسمهایی تکیه شود که ارزی که در مقابل صادرات بخش خصوصی به دست میآورد به مصرف واردات برساند و اکنون در شورایعالی اقتصاد بر روی میدانهای فعالیت بخش خصوصی مطالعه میشود. خبرنگار خبرگزاری ایتالیا: چگونه میتوانید میان یک اقتصاد گسترده که درزمینه صنعت و تجارت فعالیت داشته باشد و سیستم توزیع براساس کوپن و دفترچههای بسیج اقتصادی بهگونهای که تمامی نیازهای جامعه را در بر بگیرد هماهنگی برقرار کنید؟ نخستوزیر: کالاهایی که با این نام مورد استفاده ملت ما قرار میگیرد حجم قابلتوجهی را تشکیل نمیدهد. البته در هزینه خانوادههای ما تأثیر دارد. بنابراین برنامه سهمیهبندی مورد قبول مردم قرار گرفته و نقش مهمی در مهار تورم داشته است. درمورد دفترچههای سهمیهای بیشتر ازطریق کنترلهای محلی نظارت صورت میگیرد و بیشتر کالاهایی تحت نظارت قرار میگیرد که عرضه و تقاضا متناسب نباشد، ولی درحالحاضر کالاهایی نیز وجود دارد که بخش خصوصی توزیع آن را به عهده دارد. سیاست ما انتقال سرمایههای بخش خصوصی به تولید است و همچنین اگر در سیستم تقاضا و عرضه هماهنگی به وجود بیاید دیگر نیاز به دخالت دولت در توزیع نبوده و دولت فقط به نظارت اکتفا خواهد کرد. البته دخالت دولت همیشه در تولید و توزیع یکجانبه نبوده و بنا به مصلحتهای جامعه درصورت لزوم گاهی در تولید و گاهی در توزیع دخالت کرده است و ما بهتدریج درزمینه عرضه، سیاستی خواهیم داشت که در موارد لازم دخالت خود را به نظارت تبدیل کنیم. خبرنگار کیهان: از آغاز فعالیت کابینه جنابعالی بهطور مستمر برنامهها و طرحها و تشویقهای بسیار در جهت جذب بخش خصوصی بهسوی تولید در زمینههای صنعت و کشاورزی ارائه شده است، ولی بخش خصوصی آنطور که انتظار میرفت از شرکت در بخش تولید استقبال نکرده است. علت این امر چه بوده است؟ آیا این یک نوع مخالفت سیاسی با دولت شما نمیباشد؟ نخستوزیر: ما مخالفتی با دولت نمییابیم. آمار استقبال بخش خصوصی درزمینه سرمایهگذاری در تولید رو به فزونی است. در سال گذشته، استقبال بخش خصوصی در زمینههای صنعت چندین برابر گذشته بوده و دادن ٦ هزار موافقتنامه اصولی شاهد گویایی میباشد. البته ما درمورد سرمایهگذاریهای بخش خصوصی دچار تنگناهایی هستیم. بعضی از این تنگناها به مسئله توزیع بازمیگردد. معاملات چرخشی عموماً سودهای بادآوردهای برای این بخش به وجود میآورد که تمایل آنها را به سرمایهگذاری در عرصه صنعت که کار دشوارتری میباشد و احتمالاً سود کمتری خواهد داشت تقلیل میدهد. تنگناهای دیگر مسائل ارزی است که ما هر چقدر ارز زیاد داشته باشیم، باز هم درزمینه سرمایهگذاری این ارز به اندازه نیاز فعلی کم است. خبرنگار بخش عربی صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران سؤالی درزمینه تبلیغات جهانی برای صدام و پشتیبانی ابرقدرتها از رژیم عراق پرسید. نخستوزیر پاسخ داد: ما فکر نمیکنیم که نظام صدام از پیش قویتر شده باشد؛ بااینکه ابرقدرتها همچون شوروی و امریکا و فرانسه امکانات بیشتری در اختیار صدام تاکنون قرار دادهاند و عراق ازنظر سلاحهای نظامی در وضعیت بهتری قرار دارد. ما پیروزیهای چشمگیری که ناشیاز ایمان و ایثار رزمندگانمان بوده به دست آوردهایم و در آینده نیز چنین خواهد بود و تبلیغاتی که برای صدام انجام میگیرد برای حفظ صدام برای چند روزی بیشتر میباشد. خبرنگار تلویزیونی تو.بی.اس ژاپن: آیا در موقعیت فعلی امکان حمله سراسری ایران در جبههها وجود دارد؟ نخستوزیر: نیروهای ما همیشه برای حمله آمادگی دارند و ما میتوانیم هر لحظه که اراده کنیم دست به یک حمله سراسری وسیع علیه نیروهای دشمن در جبههها بزنیم. نخستوزیر در پاسخ به سؤال دیگر این خبرنگار درباره هواپیماربایی و تروریسم گفت: انقلاب اسلامی منافع قدرتها را در منطقه به خطر انداخته و این دشمنان افراد عاقل و معتقدی نیستند درحالیکه تروریستهایی که در فرانسه اقامت دارند مسئولیت عملیات جنایتکارانه خود را قبول میکنند، رژیم فرانسه همچنان از آنها حمایت میکند. این حرکتهای تروریستی اخیر، مرتبط با موج عظیمی است که ازسوی ایران در مراسم بزرگ حج به وجود آمده است. همچنین ما در آستانه هفته جنگ قرار داریم و آنها با این اعمال خود این هفته را به هفته حمایت از صدام و مخالفت با جنگ تبدیل ساختهاند. موسوی به سؤال خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی درمورد هواپیمای ربودهشده و توقیف غیرقانونی آن در عراق چنین پاسخ داد: رژیم عراق در کنار دیگر جنایات خود باز هم اشتباه دیگری مرتکب میشود. چون در جهان سابقه نداشته است که مسافران یک هواپیما را توقیف کنند. این اعمال تروریسم و هواپیماربایی را در جهان اشاعه میدهد. چون تمام این مسائل بدون ارتباط با یکدیگر نیستند. خبرنگار بخش فرانسه صداوسیمای جمهوری اسلامی از نخستوزیر درباره سیاست فرانسه در منطقه غرب آسیا سؤال کرد. وی در پاسخ گفت: میتران تاکنون تبحر زیادی را در ارتباط و ایجاد رابطه با دولتهای ضد مردمی و تروریستها نشان داده است. این نوع حرکتها جدا از بینش رژیم میتران نیست. هرجا نیروی ضدمردمی است فرانسه تلاش کرده با آنها رابطه برقرار کند. این از دیرزمان بوده، حمایت فرانسه از رژیم صهیونیستی و تروریستهایی که آدمکشی میکنند از یک جا سرچشمه میگیرد. خبرنگار روزنامه اطلاعات: همزمان با طرح اخراج رژیم صهیونیستی از سازمان ملل، امریکا از سران کشورهای عضو شورای همکاری خلیجفارس خواسته است تا در این کشور تشکیل جلسه دهند، شما ارتباط این دو حرکت را چگونه تحلیل میکنید؟ نخستوزیر: ما فکر میکنیم این یک نوع تجهیز قوا است برای اینکه در سازمان ملل درزمینه جنگ فشارهایی بر ما وارد شود. همه ما میدانیم که میان این جنگ و خطی که ملت ما دراینزمینه در پیش گرفته، با منافع امریکا و کشورهای مرتجعی که در کنار رژیم صدام قرار دارند، اصطکاک وجود دارد. نخستوزیر در پاسخ به سؤالی درمورد روش تبلیغی اخیر صدام درمورد آزادساختن اسرای ایرانی گفت: کار رژیم عراق در این زمینه، یک حرکت ریاکارانه و منافقانه است. باتوجهبه این مطلب میتوان به تفسیر درستی از این موضوع دست یافت. در اینجا جا دارد اشاره کنم که کلاً دررابطهبا اسرای ما در عراق، تعدادی از آنها شهروندانی هستند که در روزهای اول تجاوز عراق به خاک کشور ما اسیر شدهاند. در میان این افراد پیرزن و پیرمردهایی هستند که هرازگاهی چند نفر از اینها آزاد میشوند و رژیم عراق عنوان میکند اینها اسرایی هستند که بهطور یکجانبه آزاد میشوند و الا ما فکر میکنیم رژیم عراق جرئت آزادکردن رزمندگان دلیر ما را نداشته باشد و اگر آنها را آزاد کند، اینان بازگوکننده جنایتهایی خواهند بود که رژیم صدام در داخل کشور عراق انجام میدهد. بههرحال با این کار، رژیم عراق سعی میکند جنایت اخیر خود را دررابطهبا هواپیماربایی بپوشاند. در ادامه مصاحبه، خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی درمورد علت تأخیر عملیات جنگی پرسید و نخستوزیر گفت: باید به مصالح جبههها توجه کرد و تأخیر در عملیات بههیچوجه ربطی به تغییر روش و سیاستهای جمهوری اسلامی ندارد. همانطور که من در پاسخ به یکی از سؤالات اشاره کردم، ما حرکتهای دیپلماتیک را نتیجه حرکت نیرومند اسلامی خودمان در جبهه میدانیم. لذا نباید مسئله را از هم جدا کرده و درباره هریک تفسیر کرد. خبرنگار روزنامه جمهوری اسلامی سپس درمورد نحوه نظارت دولت بر فعالیت بخش خصوصی پرسید که موسوی چنین پاسخ داد: همانطور که در پاسخ به یکی از سؤالات اشاره کردم مسئله دارای جنبه بسیاری است؛ ما در موقعیت عادی، موقعیتی که عرضه یک کالا با تقاضای آن برابری میکند و آن کالا اساسی نیست، هیچ احتیاجی برای دخالت دولت نمیبینیم، اما در موقعیتی که یک کالا برای مردم جنبههای حیاتی و اساسی دارد و از طرف دیگر نتوانیم آن کالا را به مقداری کافی و مطابق تقاضای مردم عرضه کنیم، به اندازه ضرورت دخالتهایی ازسوی دولت انجام خواهد گرفت. باز هم در اینجا عنوان میکنم که این دخالت به معنی دردستگرفتن تمام کالاها و اقلام نیست. نخستوزیر در پاسخ پرسشی درمورد اصل٤٤ قانون اساسی اظهار کرد: ما فکر میکنیم که اصل ٤٤ به قوت خود باقی است. منتها شرایطی که در لایحه تجارت خارجی آمده میتواند تغییراتی را در خود بپذیرد. بعد از رهنمودهای اخیر امام امت، این سؤال مطرح شده که آیا لایحه تجارت خارجی الآن نباید وجود داشته باشد و ما اصل ٤٤ را میخواهیم پیاده کنیم یا نه؟ من فکر میکنم این یک تصویر نادرست از صحبتهای امام امت است. در اینجا باید اشاره کنیم که بههیچوجه از اول انقلاب تاکنون، دولت دررابطهبا تمرکز وسیع اقتصادی که همهچیز را در دست دولت متمرکز کند گام برنداشته و این خلاف صریح قانون اساسی است. مسئله دوم این است که دولت ملزم بوده همیشه از رهنمودهای رهبری انقلاب تبعیت کند، این رهبریها در جهت روشنکردن آن چیزی است که در قانون اساسی و اسلام مطرح است. برای همین، من فکر میکنم که با این مسئله به این شکل باید برخورد شود و نه بدین صورت که در آن روندی که اشاره شد اصل ٤٤ قانون اساسی یا سایر اصول ممکن است مورد خدشه قرار بگیرد. موسوی در پاسخ به سؤال خبرنگار روزنامه ماینچی شیمبون ژاپن که پرسید: آیا کثرت هواپیماربایی ناشیاز نارضایی عمومی نخواهد بود؟ اظهار کرد: اگر قرار بود هواپیماربایی در کشور به معنی نارضایی در درون مردم باشد این نارضایی در ٨ شهریور میبایست معنی بیشتری میداشت، اما ما میبینیم که این عملیات تروریستی در آن زمان انجام گرفت و پشت سر اینها حمایت وسیع مردم را از انقلاب میدیدیم بهنحوی که پیشبینی رسانههای گروهی مبنیبر سقوط نظام نقشبرآب شد و مشخص شد که نظام بر پایه حراست و رضایت مردم بنا شده و این نوع تحلیلها درست در چارچوب همان سیاستهایی است که رسانههای گروهی جهان سعی دارند در افکارعمومی مردم جا بیندازند. وی افزود: نظام جمهوری اسلامی بدون رضایت مردم نمیتواند روی پای خود بایستد و نمازهای جمعه بیانگر این واقعیت است و باید گفت که در پشت سر هواپیماربایی ما تروریسم سازمانیافتهای را میبینیم؛ چراکه وقتی نظامی علیه قدرتهای بزرگ شوریده و منافع آنها را به خطر انداخته چنین مسائلی برای او طبیعی است. ما در پی آن هستیم که در منطقه ملتها حاکم بر سرنوشت خودشان باشند و اگر توطئهای علیه نظام نباشد، آنگاه تعجببرانگیز است.

گزارش- 5

5. نماینده ایران در سازمان ملل متحد در مصاحبه‏ای مطبوعاتی در مکه به سؤالاتی درمورد طرح حسنی مبارک برای خاتمهدادن به جنگ عراق و ایران، آینده جنگ و مین‏گذاری در دریای سرخ پاسخ داد. سعید رجایی خراسانی که در بعثه امام خمینی در مکه سخن می‏گفت در پاسخ به سؤال یک خبرنگار اهل غنا درمورد طرح صلح حسنی مبارک گفت: «اولاً، ما از این مطلب رسماً چیزی نمی‏دانیم و ثانیاً، خود برای پایان جنگ شرایطی داریم و ثالثاً، باید توجه کرد بعضی از حکومت‏هایی که خود به عراق متجاوز و آغازگر جنگ با ایران، نیروی انسانی، مهمات یا کمک مالی داده‏اند، اکنون که از این کمک‏ها نتیجه‏ای عاید نشده است، در چهره صلح‏طلب وارد ماجرا شد‏ه‏اند و حسنی مبارک یکی از این بهاصطلاح صلح‏‏طلبان است.» وی همچنین با تأکید بر دفاعیبودن عملیات‏های نظامی ایران افزود: «هنوز بعضی از نقاط کشور مثل نفت‏شهر در جنوب قصرشیرین، در اشغال نیروهای متجاوز عراقی است.» نماینده ایران در سازمان ملل سپس به برخی از جنایات ارتش بعث عراق در بدو تجاوز به خاک ایران اشاره و اضافه کرد: «یکی از اهداف صدام در ارتکاب این جنایات این بود که می‏خواست دولت انقلابی ایران را از حمایت مردمی محروم کند. ... آیا هیچ وجدان آگاه و عقل سلیمی به لزوم محاکمه‏ای که در آن یک متجاوز که شهرها و روستاها را ویران کرده و گروه‏های وسیعی از مردم دو کشور، ازجمله غیرنظامیان را قتلعام کرده است و بیمارستان‏ها و مدارس ایران را ویران ساخته و با وسایل شیمیایی ممنوعه با رزمندگان اسلام می‏جنگد، اعتراض دارد.» رجایی خراسانی در ادامه این مصاحبه مطبوعاتی در پاسخ به سؤال یک خبرنگار پاکستانی درمورد آینده جنگ گفت: «حامیان صدام، امریکایی‏ها و غرب تبلیغ می‏کنند که درنتیجه تسلیح کامل عراق، جنگ پایان خواهد گرفت و ایران ناگزیر با عراق سازش خواهد کرد.» وی با اشاره به گزارش اخیر کمیته روابط خارجی سنای امریکا مبنیبر برتری نظامی عراق در جنگ افزود: «بین برتری تسلیحاتی و برتری نظامی تفاوت وجود دارد. باوجود آنکه از نقطه‏نظر تسلیحاتی، عراق با کمک مستقیم و آشکار غرب و شرق در سطح بالاتری قرار داشته و دارد، اما آنچه مسلّم است عراق بر ما برتری نظامی ندارد و روحیه بالای رزمندگان ما، کمبود نفرات دشمن، بی‏اعتقادی عراقی‏ها به جنگ و امکان اجرای اقدامات نظامی ما علیه دشمن، برتری نظامی را در جنگ از آن ما کرده است و درصورتیکه شرایط ایران تحقق نیابد، ایران به‏طور قطع به جنگ ادامه خواهد داد.» نماینده ایران در سازمان ملل با تأکید بر اینکه تأمین تسلیحاتی عراق از آغاز جنگ تاکنون وجود داشته و این امر، مسئله تازه‏ای نیست، خاطرنشان کرد: «علی‏رغم این برتری‏ها، عراق تاکنون در صحنه‏های جنگ جز شکست نظامی حاصلی به دست نیاورده است. ... بغداد با کمک بی‏دریغ استکبار جهانی به اینهمه سلاح مجهز شده و جنگ ما جنگ با عراق نیست و یک جنگ تمامعیار با استکبار و یکی از نمایندگان آن در منطقه خاورمیانه است.» وی در پایان این مصاحبه در پاسخ به پرسش یک خبرنگار کنیایی درمورد ماجرای مین‏گذاری در دریای سرخ گفت: «این توطئه به دستور امپریالیسم و برای حضور بیشتر نیروهای آن در دریای سرخ طراحی و اجرا شد و بخشی از اقدامات دشمنان ما برای ایجاد آمادگی برای مقابله علیه ایران اسلامی بود. اما باوجود آنکه در آغاز اجرای توطئه، ظاهر قضایا به سود امپریالیسم و ارتجاع بود، با علنی‏شدن افشای اهداف توطئه و بی‏اعتباری مجریان و طراحانش، این توطئه خود به زمینه‏هایی علیه امریکا منتهی شد و برای واشنگتن نتیجه‏ای درست مثل دخالت امریکا در لبنان داشت.»

گزارش- 6

6. وزیر امور خارجه عراق که در پاریس به سر ‏می‏برد، امروز پس از دیدار با وزیر امور خارجه فرانسه در یک مصاحبه مطبوعاتی مطالبی را درخصوص واکنش عراق به حمله احتمالی ایران، بمباران پایانه نفتی خارک و شهرهای ایران و محتوای مذاکرات با همتای فرانسویاش بیان کرد. میخائیل یوحنا طارق عزیز معاون نخست‏وزیر و وزیر امور خارجه عراق، که دیروز وارد پاریس شده است، امروز پس از دیدار و گفتوگو با کلود شسون وزیر امور خارجه فرانسه، در جمع خبرنگاران حاضر شد و به سؤالات آنها پاسخ داد. وی درمورد حمله احتمالی ایران ضمن تأکید بر اینکه عراق برای دفع این حمله آمادگی دارد، مدعی شد: «به نیروهای ایرانی چنان تلفاتی وارد خواهیم کرد که نظیر آن را قبلاً ندیده‏اند. ... این حمله اگر تحقق پذیرد، نتیجه آن یک فاجعه نظامی و اقتصادی برای ایران خواهد بود.» وزیر امور خارجه عراق همچنین درمورد بمباران شهرهای ایران ازسوی عراق ادعا کرد: «عراق مایل است که تاحد امکان کمترین تلفات جانی را باعث شود.» وی افزود: «عراق هرگز درپی یک راه‏حل نظامی نبوده و خواستار پایاندادن جنگ ازطریق مسالمت‏آمیز است.» طارق عزیز در پاسخ به این سؤال که آیا عراق قصد دارد پایانه نفتی جزیره خارک را منهدم سازد، گفت: «ما به این مسئله دید سیاسی داریم و قصد نداریم که تأسیسات و مراکز اقتصادی ایران را منهدم کنیم. ما می‏خواهیم هیئت حاکمه مذهبی ایران را وادار کنیم به این امر پی ببرند که حساب‏هایی که درمورد ادامه این جنگ فرسایشی می‏کنند، نهایتاً به ضرر خود آنها تمام خواهد شد و اگر آنها مجاب نشوند، آنگاه ما مجبور خواهیم بود که دامنه جنگ را وسیع‏تر کنیم.» معاون نخست‏وزیر عراق همچنین در بخش دیگری از این مصاحبه با اشاره به اینکه عراق از برخی تلاش‏های دولت ایالات متحده امریکا برای جلوگیری از تحویل اسلحه و مهمات به ایران راضی است، مدعی شد: «معهذا از تمام تلاش‏های امریکا خشنود نیست؛ زیرا کشورهایی مثل انگلستان و سوئیس که دارای روابط حسنه با واشنگتن می‏باشند به فروش اسلحه به ایران ادامه می‏دهند. ... مناسبات نظامی میان رژیم صهیونیستی و ایران همچنان ادامه دارد و ما تصور می‏کنیم که امریکا می‏تواند تلاش بیشتری بکند و ما آرزومندیم دراین‏زمینه این کار را انجام دهد.» وی درباره محتوای مذاکراتش با وزیر امور خارجه فرانسه هم با بیان اینکه در این دیدار درخواست جدیدی درمورد خرید اسلحه از فرانسه مطرح نکرده است، گفت که «قراردادی درمورد دیون نظامی و غیرنظامی عراق به فرانسه منعقد شده، لیکن وجود هرگونه قرارداد پایاپای دررابطهبا بدهی‏های عراق دربرابر تحویل نفت به فرانسه را تکذیب می‏کند.»

گزارش- 7

7. امروز متن یک موافقتنامه مهم سیاسی، نظامی و اقتصادی بین عراق و مصر افشا شد. این موافقتنامه در ٦ فوریه ١٩٨٤ (١٧ بهمن ١٣٦٢) بین طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق و کمال حسن علی وزیر امور خارجه وقت مصر، منعقد شده است. متن کامل این توافقنامه که در شماره امروز هفته‏نامه صوت‏الرافدین انتشار یافته به این شرح است: «١. وزارت خارجه عراق متعهد می‏شود که تعهدات مصر در قرارداد کمپ‏دیوید را رعایت کرده و به همکاری مصر و اسرائیل اعتراض نکند. ٢. بازگشت روابط سیاسی کامل مصر - عراق در نزدیکترین فرصت. ٣. مصر به اعزام کارشناسان نظامی به عراق جهت آموزش نیروهای مسلح آن کشور متعهد می‏شود. ٤. مصر متعهد می‏شود در خرید، انتقال و تحویل سلاح‏های خریداریشده توسط عراق، از هر منبعی که باشد به بغداد کمک کند. ٥. عراق خدمت نظامی ارتشیان مصری را که جهت کمک به عراق در جنگ علیه ایران شرکت می‏کنند، تضمین می‏کند و مصر نیز متعهد می‏شود پس از خاتمه جنگ، ارتشیان مصری را در ارتش مصر بپذیرد. ٦. وزارت کشور دو رژیم، درمورد مبادله اطلاعات مورد نیاز طرفین و هماهنگی دراینزمینه تعهد می‏کنند. ٧. طرفین برای همبستگی مصر، اردن و عراق تلاش کرده و سعی می‏کنند کشورهای عربی دیگری را نیز در این همبستگی شرکت دهند. ٨. طرفین متعهد می‏شوند دربرابر کشورهایی که آنها را ازنظر داخلی و خارجی مورد تهدید قرار می‏دهند، مخصوصاً ایران و لیبی، یکدیگر را یاری دهند. ٩. تشکیل کمیته‏ ویژه‏ای جهت پیگیری همکاری‏های سیاسی - نظامی و اقتصادی و تلاش عراق برای واردکردن دیگر کشورهای عربی و اسلامی به چارچوب همکاری با مصر در زمینه‏های مذکور. ١٠. وزارت دارایی عراق متعهد می‏شود پول‏های کارکنان مصری در عراق را با نرخ رسمی بانک مرکزی عراق به خانواده‏هایشان در مصر پرداخت نماید. ١١. عراق سه میلیون تن نفت با نرخ ٣٤ درصد کمتر از نرخ رسمی به مصر تحویل نماید.»

گزارش- 8

8. ژاپن در میان قدرت‏های آسیایی ازجمله کشورهایی است که مدعی اتخاذ مواضعی بی‏طرفانه و داشتن روابطی متعادل با دو کشور عراق و ایران است. باوجوداین، برخی سیاست‏ها و تصمیم‏های این کشور عملاً این بی‏طرفی و تعادل را به ضرر ایران بر هم می‏زند. دولت ژاپن اخیراً تصمیم گرفته است صدور موتورهای بزرگ قایق به ایران و عراق را ممنوع کند. برایناساس، دولت ژاپن از چهار شرکت سازنده این موتورها (هوندا، سوزوکی، یاماها و توهاتسو) خواسته است داوطلبانه صدور محصولات خود به عراق و ایران را متوقف کنند. منابع آگاه اعلام کردند «این اقدام دولت ژاپن به‏دنبال گزارش‏هایی انجام گرفته است که [طبق آن] از این موتورها می‏شود برای به‏راه‏انداختن قایق‏های پرشده از مواد منفجره بهطرف کشتی‏ها در خلیج‏فارس استفاده کرد.» این تصمیم دولت ژاپن درحالی اتخاذ شده است که براساس اعلام نشریه آساهی ایونینگ نیوز، ژاپن در سال ١٩٨٣، هزار و شصتوهفت (١٠٦٧) و در نیمه اول سال ١٩٨٤ هفتصد و سیونه (٧٣٩) موتور برای نصب در قایق‏ها به ایران صادر کرده است. درحالیکه در سه سال گذشته فقط یک موتور به عراق صادر شده است. همچنین براساس گزارشی که در شماره امروز روزنامه فایننشال تایمز (چاپ لندن) انتشار یافته است، واردات نفتی ژاپن از ایران به ٢٠٠‏ هزار بشکه در روز کاهش یافته است. درحالیکه این میزان در ماه‏های مه و ژوئن و ژوئیه ٥٠٠ هزار بشکه در روز بوده است. به نوشته این روزنامه، ژاپنی‏ها اعلام کرده‏اند بدون تخفیف در قیمت نفت از عهده اجرای قراردادهای بلندمدت خود با ایران درمورد خرید نفت برنخواهند آمد و باوجود اصرار ایران برای فروش نفت به قیمت رسمی، از خرید و حمل سهمیه نفت ما‏ه‏های اوت و سپتامبر خود امتناع کرده‏اند.

منابع و مآخذ روزشمار 1363/06/12