1363.05.18

روزشمار جنگ سال 1363 1363.05.18
نام‌های دیگر	هجده مرداد
تاریخ شمسی	1363.05.18
تاریخ میلادی	9 اوت 1984
تاریخ قمری	11 ذیقعده 1404

1359.05.18

1360.05.18

1361.05.18

1362.05.18

1364.05.18

1365.05.18

1366.05.18

گزارش- 1

1. در ادامه تلاش‏های عراق برای حمله به تأسیسات نفتی ایران در خلیجفارس، ساعت ٥:٢٥ دقیقه صبح امروز، یک هواپیمای سوپراتاندارد ارتش عراق، سکوی نفتی نوروز را با یک فروند موشک اگزوسه هدف قرار داد. به گزارش قرارگاه نوح نبی(ع)، این موشک که به پایه کوچک سمت راست سکو اصابت کرده هیچ‏گونه تلفات جانی در بر نداشته و خسارت مادی آن نیز اندک بوده است. درعینحال، عراق کوشید تا مثل همیشه درباره این اقدام نیز به بزرگ‏نمایی دست بزند؛ ارتش عراق در اطلاعیه نظامی شماره ١٥٥٢ خود که شامگاه امروز رادیو صوت ‏الجماهیر آن را پخش کرد مدعی شد: «در ساعت پنج و پنجاه دقیقه صبح امروز، یک هدف بسیار بزرگ دریایی در منطقه جزیره خارک ایران مورد حمله قرار گرفته و هدف مذکور با دقت و به‏طور مؤثر مورد اصابت واقع شده [است] ... .»

گزارش- 2

2. گلوله‏باران شیمیایی آبادان از مهم‏ترین اقدامات امروز ارتش عراق علیه شهرها و مناطق غیرنظامی ایران بود. براساس اطلاعیه شماره ١٨١٥ ستاد مشترک ارتش، ساعت ٦ صبح امروز، ارتش عراق با گلولههای شیمیایی منطقه بریم آبادان را هدف قرار داد. در اين حملات چند نفر مجروح شدند. درعینحال، گلوله‏باران شهر آبادان و خرمشهر نيز همچنان ادامه دارد؛ براثر اصابت گلوله‏های دوربرد دشمن، به ١١ باب منزل مسكوني در آبادان خسارت وارد شد و ٣ غیرنظامی ازجمله یک کودک مجروح شدند. همچنین درنتيجه آتشباري ارتش عراق در خرمشهر، ٣ تن از مردم عادي زخمي شدند. علاوهبراين، گزارش گردان ژاندارمری مرزی دهلران حاكي است، صبح امروز چند فروند هواپیمای جنگی ارتش عراق با ورود به حریم هوایی شهر دهلران، دیوار صوتی را شکستند، اما با واکنش پدافند هوایی، منطقه را ترک کردند.

گزارش- 3

3. افراد وابسته به گروههای ضدانقلاب در مناطق کردنشین غرب و شمالغرب کشور امروز اقدام به مینگذاری، ایجاد درگیری، آدمربایی و... کردند. براثر برخورد نیروهای خودی با مینی که به‏دست عوامل ضدانقلاب در محور خورخوره (سقز) کار گذاشته شده بود، یک نفر شهید شد و چند نفر دیگر زخمی شدند. در روستای پایین‏دره (مهاباد) نیز بین نیروهای خودی و افراد مسلح غيرقانوني درگیری پیش آمد که با متواریشدن مهاجمان این درگیری خاتمه یافت. عناصر گروههای مسلح غیرقانونی در ادامه اقدامات خود علیه مردم عادی، امروز يكي از اهالی روستای پیه‏چیک (سلماس) را شهید و پدر وی را که براي کمک به فرزندش آمده بود زخمی کردند. همچنین عوامل گروه‏های مسلح غیرقانونی يكي از افراد یگان حزب‏الله را از منزل وي در محله کانی‏صوفی مهاباد ربودند.

گزارش- 4

4. امام خمینی پس از مدت‏ها حضورنیافتن در دیدارهای عمومی، که شایعاتی درزمینه کسالت ایشان را نیز در پی داشت،* صبح امروز به مناسبت ميلاد حضرت امام رضا(ع) در جمع مقامات كشورى و لشكرى به سخنرانی پرداختند و تبلیغات اخیر درزمينه دستداشتن جمهوری اسلامی در ماجراي مین‏گذاری در کانال سوئز را «سوء»، «خلاف» و «برضد ایران و اسلام» ذكر کردند. ایشان با اشاره به ابراز تمایل ملت‏ها به اسلام پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، از تمامی دست‏اندرکاران جمهوری اسلامی خواستند با درنظر گرفتن مصلحتهاي اسلام مشکلات و نقص‏های موجود را تذكر دهند؛ رهبر انقلاب دراينباره گفتند: «بايد ما در فكر اسلام باشيم. اگر در فكر خودمان هم هستيم، اگر فكر منافع خودمان هم هستيم، بايد فكر اسلام باشيم كه اسلام منافع ما را تأمين مى‏كند. اگر ما اهل دين هستيم كه بايد اسلام را با چنگ و دندان حفظ بكنيم، و اگر اهل دنيا هستيم، دنياى ما هم به اسلام بستگى دارد.» ایشان همچنین بر لزوم توجه به حیثیت جمهوری اسلامی نیز تأکید كرده و افزودند: «بايد معايب را گفت، بايد دنبال مطلب رفت، بايد نقايص را گفت، لكن روىهمرفته ما بايد همه امور را بسنجيم؛ يعنى، وضع امروزى ما با دنيا و گرفتارى ما در دنيا و در كشور خودمان. با اين وضع ما بايد برخورد بكنيم، يعنى، با اين ديد كه مسائل را روى هم بريزيم و جنبه‏هاى مخالف و موافقش را با هم جمع بكنيم و درست تأمل بكنيم و تعمق بكنيم و آن وقت وارد كار بشويم.» فرمانده کل قوا همچنین ضمن يادآوري لزوم خودداری نیروهای مسلح از ورود به مناقشات سیاسی خاطرنشان كردند: «... همه دنيا كه دنبال اين هستند كه ارتششان از امور سياسى كنار باشد، آنها يك چيزى مى‏فهمند كه مى‏گويند اين را. ما كه مى‏خواهيم كه سپاه و ارتش جندالله باشند و دسته‏بندى نداشته باشند و جهات سياسى را كنار بگذارند، براى اينكه اگر جهات سياسى و مناقشات سياسى در سپاه رفت و در ارتش رفت، بايد فاتحه اين سپاه و ارتش را ما بخوانيم. اين جهت را بايد آقايان متوجه باشند. ... شما همه آقايان پاسدار اسلام هستيد، مجلس پاسدار اسلام است، و دولت همينطور و ارتش همينطور و سپاه همينطور. براى سپاهيها جايز نيست كه وارد بشوند به دسته‏بندى، و آن طرفدار آن يكى، آن يكى طرفدار آن يكى. به شما چه ربط دارد كه در مجلس چه مى‏گذرد؟ در امر انتخابات باز هم به من اطلاع دادند كه بين سپاهيها هم باز صحبت هست. خوب! انتخابات در محل خودش دارد مى‏شود، جريانى دارد، به سپاه چه كار دارد كه آنها هم اختلاف پيدا كنند؟ براى سپاه جايز نيست اين. براى ارتش جايز نيست اين. سپاهى را از آن تعهدى كه دارد، از آن مطلبى كه به عهده اوست بازمى‏دارد و همينطور ارتش را.» امام خمینی در ادامه بیاناتشان خواستار دقت بیشتر صداوسیما در پوشش خبری برخی رویدادها ازجمله مین‏گذاری در کانال سوئز شدند تا بدین وسیله دستاویزی برای سوءاستفاده تبلیغاتی در اختیار دشمنان جمهوری اسلامی قرار داده نشود؛ رهبر انقلاب اسلامی تأكيد كردند: «شما بايد توجه بكنيد به اينكه مسائل شما منعكس مى‏شود در همه كشور و همه دنيا. يك كلمه‏اى كه يكى در اينجا مى‏گويد، تعبيرش مى‏كنند در تبليغات دنيا و رسانه‏هاى گروهى دنيا، تأويل مى‏كنند و شروع مى‏كنند به ايران حملهكردن. بااينكه مقصد آن گوينده اين نيست، لكن آنها يك راهى پيدا مى‏كنند براى اينكه چه بكنند. درعينحالى كه دولت مى‏گويد كه اين مينگذاريها، اين دزديهاى دريايى و دزديهاى هوايى به ما مربوط نيست و ما با آن مخالفيم و ما جايز نمى‏دانيم كه يك دسته مردم بيگناه را بردارند از يك طرف به يك طرف ديگر ببرند و آنقدر مورد خوف و ترس آنها بشوند، درعينحال اين را يك كلمه‏اى نقل مى‏كنند، مى‏گويند: لكن در راديوى ايران گفته است، تعريف كرده از اينهايى كه ربوده‏اند چيز را. البته اين يك چيز غلطى است در راديو و بايد جلويش گرفته بشود جداً. راديو نبايد همينطور بى‏توجه و بدون فهم، يك مسائلى را بگويد و ايران را مفتضح كند. اگر يك كلمه يك وقتى اينها گفتند، خوب، ربطى به دولت ندارد. لكن راديو [را] آنها حساب‏ مى‏كنند كه مربوط به دولت است و سخنگوى دولت است. بايد اينها توجه به اين مسائل بكنند.» رهبر انقلاب اسلامی همچنین اقدامات تخریبی همانند مین‏گذاری در کانال سوئز را برخلاف آموزه‏های دین اسلام و عواطف بشری معرفی و اظهار کردند: «چطور يك مطلبى كه برخلاف عواطف دنياست، برخلاف اسلام است، برخلاف عقل است، ما تأييد مى‏توانيم بكنيم؟ از يك جايى يك دسته‏اى را بر مى‏دارند مى‏روند به يك دسته ديگر، يا مينگذارى مى‏كنند در يك جايى، مينگذارىكردن در يك جا، معنايش اين است كه يك عده‏اى كه اصلاً گناهى ندارند، آنها هم از بين بروند. چطور اسلام اجازه اين را مى‏دهد؟ چطور ايران اجازه اين را مى‏دهد؟ چطور جندالله اجازه اين را مى‏دهد؟ چطور دولت ايران، مجلس ايران اجازه اين را مى‏دهند؟ لكن ببينيد كه ما در چه گرفتارى هستيم، كه هر مطلبى كه واقع مى‏شود، گردن ما مى‏گذارند. ما بايد خيلى توجه بكنيم.» امام خمینی با اشاره به ادعاهای رژیم بعثی راجع به توانایی ارتش عراق در انهدام تأسیسات نفتی ایران در جزیره خارک، عراق را ناتوان از این کار و دچار نابسامانی‏های درونی معرفی کردند و افزودند: «صدام هروقت كه مجال پيدا بكند، بدبخت مى‏گويد ما هروقت بخواهيم، جزيره خارك را با خاك يكسان مى‏كنيم. ما از روحيه او متوجه هستيم كه اگر يك آن فرصت پيدا بكند و قدرت پيدا كند، جزيره خارك كه هيچى، تهران را هم از بين مى‏برد. يك همچون موجود خبيثى است، لكن نمى‏تواند. تودهنى خورده است او. الآن در عراق هم آشفته است كارش. قدرتهاى بزرگ هم معلوم نيست ديگر حالا صدام را همچو قبول داشته باشند. ولى آنها مى‏گويند، ولو اينكه حالا در بين خودشان يك لافى زده باشند، يك صحبتى كرده باشند. ...» رهبر انقلاب اسلامی همچنین درمورد ادعاهای مخالفان جمهوری اسلامی در خارج از كشور مبنيبر رو به زوال بودن و سرنگونی قریب‏الوقوع نظام جمهوری اسلامی، این نوع ادعاها را ناشیاز بی‏اطلاعی آنان از ماهیت مردمی جمهوری اسلامی دانسته و با تأكيد بر تداوم و ثبات جمهوری اسلامی گفتند: «و اين را من به اينهايى كه در خارج رفتند و آنهايى كه در جاهاى ديگر هستند و دل خودشان را خوش كردند، مى‏گويم كه اين جمهورى اسلامى را شما نمى‏شناسيد. هى مى‏گوييد ما اسلامشناسيم، ما- نمى‏دانم- جامعه‏شناسيم! شما ملت خودتان را نمى‏شناسيد، اگر مى‏شناختيد به اين روز نمى‏افتاديد. اگر شما بشناسيد ملت ايران را، مى‏دانيد كه الآن جمهورى اسلامى پايبند اشخاص نيست. هى ننشينيد بگوييد كه كيَك درحال احتضار است و ديگر لال شده و - نمى‏دانم - چى شده! اين دلخوشيها را به خودتان ندهيد. شما حالا دو سه سال است كه هى مى‏گوييد دو ماه ديگر اين جمهورى از بين‏ مى‏رود. بحمدالله جمهورى به قدرت خودش باقى است، ارتش ما قدرتش باقى است، سپاه پاسداران ما، بسيج ما، ژاندارمرى ما، همه، ملت ما، يك ملت بيدارى است. يك ملتى است كه جوان را مى‏دهد، و مادرهايى هستند كه جوانهايشان را مى‏دهند و باز هم مى‏آيند مثل شير غران مى‏گويند كه ما حاضريم باز؛ يك همچو ملتى را يك نفر برود يا باشد نمى‏شود. آن روز كه مركز حزب جمهورى را منفجر كردند و آن عزيزان را از بين بردند، گفتند يكى دو نفر ديگر از بين برود، ديگر تمام شده است. آنها خيال مى‏كنند به يكى دوتا يا چهار تا پنج تا امثال ماها جمهورى اسلامى است. جمهورى اسلامى، همه افرادش الآن توجه به مسائل دارند. الآن در دهات هم انسان وقتى مى‏بيند كه يك صحبتى مى‏كنند، آن دهاتى كه پشت خيش ايستاده و دارد كار مى‏كند، صحبت مى‏كند، باز يك صحبت سياسى و يك مسئله مى‏گويد. با يك همچو ملتى نمى‏شود كه شما خيال كنيد بنشينيد و هى فكر كنيد كه اگر كيَك مرد، چه مى‏شود؟ نه! نخواهد شد.»

گزارش- 5

5. رد اتهامات نسبت داده شده به ایران درمورد مین‏گذاری در کانال سوئز، تأکید بر ساده‏زیستی کارگزاران نظام اسلامی و لزوم برقراری عدالت و توصیه به آشنایی طلاب علوم دینی با مسائل سیاسی جاری، مهم‏ترین مفاد سخنرانی‏های امروز رئیس مجلس شوراي اسلامي در مشهد بود. حجت‏الاسلاموالمسلمين هاشمی رفسنجانی که روز گذشته به‏منظور شرکت در کنگره جهانی امام رضا(ع) وارد مشهد شده است، امروز در نشست افتتاحیه این کنگره که با قرائت پيام آيتالله خامنهاي رئيسجمهور و شرکت بیش از سیصد شخصیت مذهبی - سیاسی داخلی و خارجی در دانشگاه علوم اسلامی رضوی برگزار شد، حضور يافت. در این نشست وی با اشاره به تلاش ائمه اطهار و پیشوایان جهان اسلام برای استقرار حکومت اسلامی، بر ضرورت استفاده از فرصت پدیدآمده به‏دنبال تأسیس جمهوری اسلامی، به‏منظور تحقق آرمان‏های اسلام تأکید کرد و گفت: «حال که خداوند این نعمت را به ما داده و در زمان مناسبی حکومت در اختیار ولایت فقیه قرار گرفته و آن محور اصلی خودش را پیدا کرده، این حجت بر ما تمام است که اقدامات بسیار اساسی برای تاریخ اسلام بکنیم.» رئيس مجلس شوراي اسلامي با تأکید بر اینکه هر دو ابرقدرت کنونی جهان در مقابله با حکومت اسلامی، اشتراک نظر دارند، اتهام دست‏داشتن جمهوری اسلامی در ماجرای مین‏گذاری کانال سوئز را یکی از مصادیق این امر معرفی کرد و افزود: «همین جریان مین‏گذاری کانال سوئز که اینها به اسم ایران راه انداختند، خودشان را گرفتار یک تضادی کرده است. از یک‏طرف ابهتی به ایران می‏دهد و از طرف دیگر می‏خواهند ما را تروریست معرفی کنند. همه حرکت‏هایشان برای تضعیف جمهوری اسلامی است.» حجتالاسلاموالمسلمين هاشمي رفسنجاني همچنین امروز در سخناني كه در اجتماع جمعی از مردم مشهد بيان كرد مین‏گذاری اخیر در کانال سوئز را «یکی از کارهای پیچیده نظامی امروز» خواند و با اشاره به دشواربودن انجام این کار گفت: «برای خود ما که کشور نسبتاً نیرومندی در منطقه هستیم ازلحاظ نظامی در این سطح و در یک بار مین‏گذاری و غافلگیرکردن کشتی‏ها یا غیرمقدور است یا بسیار بسیار مشکل. این کار را یا شوروی‏ها یا امریکایی‏ها و یا اسرائیلی‏ها که آنجا هستند می‏توانند بکنند و یا یک برنامه بین‏المللی می‏تواند باشد و یا اصلاً یک توطئه سیاسی خاصی می‏تواند باشد. باید صبر کرد. ما منتظریم قدری جوانب آن روشن شود.» وی همچنین حرکت تبلیغاتی اخیر علیه جمهوری اسلامی ایران دررابطهبا این رویداد را این‏گونه ارزیابی کرد: «اینها سیاستشان این بود که بگویند کاری از ما ساخته نیست، اما از این‏طرف با نسبتدادن یک کاری که جمهوری اسلامی نکرده می‏خواهند تمام دنیا را از ما وحشت‏زده کنند و به افکارعمومی جهان بگویند که ایران می‏خواهد آبراه‏های دنیا را ناامن کند و دنیا را به بحران بکشاند.» رئيس مجلس شوراي اسلامي در ادامه، ماجرای هواپیماربایی اخیر در خطوط هوایی فرانسه را نیز «بسیار مرموز» خواند و سخنان خود را با تبیین برخی ویژگی‏های انقلاب اسلامی به پایان رساند. نماينده امام در شوراي عالي دفاع همچنین امروز در جمع شماری از روحانیون، مسئولان نهادهای انقلاب اسلامی، مدیران کل و معاونان ادارات، رؤسا و اساتید دانشگاه، حکام شرع، فرمانداران و بخشداران استان خراسان، با ابراز خوشحالی از اینکه در نظام جمهوری اسلامی، نسل جوان مسئولیت‏های مختلفی را برعهده گرفته‏اند، ماهیت این مسئولیت را «پایه‏‏گذاری حکومت امام زمان(عج)» دانست و ضمن منوطدانستن موفقیت یا شکست انقلاب اسلامی به چگونگی عملکرد مسئولان، درزمینه منش کاری و زندگی مسئولان گفت: «شما مسئولان نمی‏توانید اکتفا کنید به وقت اداری خودتان. ... بنده، آقای رئیسجمهور، آقای نخست‏وزیر و سایر مسئولین تا جایی که قدرتمان بکشد کار می‏کنیم و حساب وقت را نمی‏کنیم. مسئولین کشوری بنا بر این ندارند که حقوق را با ساعت کارشان مقایسه کنند و زندگی را در حد متوسط، نه زاهدانه پذیرفته‏ایم و کارمان را با برداشتی که از بیت‏المال می‏کنیم، مقایسه نمی‏کنیم. شما نیز باید همینطور باشید. شب و روز نداشته باشید. ...» حجتالاسلاموالمسلمين هاشمی رفسنجاني عملکرد صحیح مسئولان را عامل حضور مردم در صحنه و تحمل مشکلات و کمبودها ازسوی مردم دانست و با تأكيد بر لزوم برقراری عدالت افزود: «مردم مشکلات را قبول می‏کنند، اما بی‏عدالتی را قبول نمی‏کنند. ... مردم عدالت اسلام را که در گذشته از زبان ماها شنیده‏اند می‏خواهند و حق هم دارند. یک مسئول خوب با عمل خویش مردم را انقلابي می‏کند و ما توی این رژیم بهجز مردم مایل نیستیم به کسی متکی باشیم.» رئیس مجلس شوراي اسلامي در ادامه سفر خود به مشهد امشب نيز در جمع ائمه جمعه و جماعات اهل تسنن و تشیع استان خراسان، مدرسان و طلاب حوزه علمیه و علما و روحانیون مبارز مشهد، تأکید کرد که روحانیت مبارز باید «پیشتاز انقلاب» و «حامی مستضعفان و خصم مستکبران» باشد «و اگر خدایناکرده روزی مردم روحانیت را در کنار مستکبران و غارتگران ببینند ... به اسلام و انقلاب ضربه وارد می‏آید.» وی با اشاره به افتخارات حوزه علمیه مشهد در دوران مبارزه با رژیم پهلوی، وضعیت امروز حوزه‏های علمیه را متفاوت از گذشته دانست و خواستار آموزش مسائل سیاسی به طلاب حوزه علمیه شد: «من از مدرسین می‏خواهم جهت آشنایی بیشتر طلاب و محصلین مسائل جاری سیاسی را برای آنان بازگو نمایند و آنان را با جغرافیای سیاسی جهان آشنا کنند تا انشاءالله طلبه‏های ما بتوانند در آینده به اسلام و قرآن خدمت نمایند.»

گزارش- 6

6. تأکید جمهوری اسلامی بر ادامه جنگ تا سقوط صدام و اعلام حمایت مجدد لیبی از ایران مهم‏ترین موضوعات ذكرشده در دیدار امروز وزیر سپاه با رهبر لیبی بود. محسن رفیق‏دوست در ادامه سفر خود به کشورهای سوریه و لیبی، امروز با رهبر لیبی دیدار و گفتوگو کرد. وزیر سپاه در دیدار با معمر قذافی، ضمن ابلاغ پیام آیت‏الله خامنه‏ای رئیس‏جمهور و رئیس شورایعالی دفاع به وی، درباره موضع جمهوری اسلامی ایران در قبال جنگ با عراق گفت: «ما دنبال این هستیم که تا با سقوط صدام شرایطی به ‏وجود آوریم که ملت مسلمان عراق به آزادی دست یافته و سرنوشت خود را به ‏دست گیرند.» در این دیدار قذافی نیز ضمن تمجید از انقلاب اسلامی و رهبری امام خمینی و ابراز علاقه به گسترش روابط بین دو کشور، درزمینه جنگ ایران و عراق اظهار كرد: «ما از ابتدا در جنگ ظالمانه صدام علیه انقلاب اسلامی ایران که قطعاً در جهت منافع امریکا و صهیونیسم بوده است در کنار شما بوده‏ایم و تا پیروزی کامل شما در نبرد با دشمنان انقلاب اسلامی و مسلمین و اعراب خواهیم ایستاد.»

گزارش- 7

7. مصطفی هاشمی وزیر صنایع جمهوری اسلامی ایران، که در رأس یک هیئت اقتصادی از جمهوری دمکراتیک آلمان (آلمانشرقی) بازدید می‏کند امروز با همتاي آلماني خود در برلن دیدار و درخصوص توسعه همکاری‏های صنعتی دو كشور گفتوگو کرد. وی همچنین در دیدار با رئیس مجلس خلق جمهوری دمکراتیک آلمان، مواضع ایران در قبال جنگ با عراق را تشریح کرد و با برشمردن خطرهاي حضور ابرقدرت‏ها در خلیجفارس و تداوم حمایت‏های آنان از عراق، «دررابطهبا تلاش‏های ناموفق امپریالیسم امریکا و کشورهای مرتجع علیه انقلاب اسلامی» مطالبي را بيان كرد. علاوهبراين، وزیر صنایع ایران با وزیر کشاورزی، وزیر ماشین‏آلات و قائم‏مقام وزیر صنایع و معادن جمهوری دمكراتيك آلمان دیدار و درزمینه توسعه همکاری‏های صنعتی دو کشور گفتوگو کرد.

گزارش- 8

8. تلاش رژیم بعثی عراق برای تولید جنگ‏افزارهای شیمیایی که عمدتاً با استفاده از کمک‏های فنی شرکت‏های آلمان‏غربی انجام می‏گیرد، مباحثاتی را در سطوح عالی بین چند کشور غربی پدید آورده است. به نوشته روزنامه‏های نیویورک تایمز و واشنگتن پست، پس از ماهها فشار دیپلماتیک امریکا و رژیم صهیونیستی بر آلمان‏غربی، دولت این کشور تصمیم گرفته است بر روی صادرات تجهیزاتی به عراق که قابلیت استفاده در ساخت سلاح‏های شیمیایی را دارند محدودیت شدیدی اعمال کند. به گزارش منابع اطلاعاتی امریکا و اسرائیل، تأسیسات ٥/١ میلیون دلاری تولید مواد مبارزه با آفات گیاهی که اخیراً آلمان به عراق فروخته و در منطقه سامرا استقرار يافته است می‏تواند برای تولید حجم زیادی گاز اعصاب به کار گرفته شود. بااينكه به نوشته واشنگتن پست، عراق قابلیت تولید گاز خردل را دارد، برخی دیپلمات‏های خارجی در بغداد مدعی‏اند این کشور هنوز توانایی تولید گازهای اعصاب را به دست نیاورده است؛ این درحالی ا‏ست که تأسیسات واگذارشده ازسوی یک شرکت آلمان‏غربی، قابلیت تولید گاز تابون را به عراق ميدهد. گفتنی است در دیدار اخیر وزیر اقتصاد آلمان از واشنگتن، جورج شولتز وزیر امور خارجه ایالات متحده، از وي خواست هرچه سریع‏تر همکاریهای شرکتهای آلمانی با عراق که به تولید سلاحهای شیمیایی ميانجامد، متوقف گردد. از سوی دیگر، گنشر وزیر امور خارجه آلمان نیز بهمنظور جلوگیری از درگیری آلمان در جنگ خلیجفارس خاتمه فوری پروژه مذکور را خواستار شده است. باوجوداین، یک سخنگوی آلمانی مدعی شده است که براي تولید گازهای اعصاب با استفاده از تجهیزات واگذارشده به عراق، تغییرات زیادی باید در آنها انجام بگیرد. نیویورک تایمز نیز با اشاره به تصمیم دولت آلمان برای اِعمال محدودیت بر روی صادرات تجهیزاتی به عراق که قابلیت استفاده در ساخت سلاح‏های شیمیایی را دارند، نوشته است مشخص نیست از چه زمانی این محدودیت اعمال خواهد شد؛ چراکه دولت آلمان هنوز درحال بررسی توانايي عراق در تبدیل تأسیسات خریداریشده به تجهیزات تولید جنگ‏افزارهای شیمیایی است. براساس گزارش این روزنامه، در چارچوب تصمیم جدید دولت آلمان، صدور تجهیزات تحقیقی، تولیدی و آزمایشی مواد سمی شیمیایی، به هر كشوري به غیر از ٢٤ کشور عضو سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، مستلزم اخذ پروانه صادراتی دولت آلمان خواهد بود. به نوشته این دو روزنامه امریکایی، مقامات آلمانی بارها خواستار دريافت مجوز بازدید از تأسیسات جدید شده‏اند، ولی دولت عراق به‏شدت با این امر مخالفت کرده است. درعینحال، درزمینه استفاده ارتش عراق از جنگ‏افزارهای شیمیایی، روزنامه واشنگتن تایمز با اشاره به تهدیدات عراق مبنیبر اینکه درصورت حمله ایران به بصره یا بغداد، عراق از کاربرد گاز سمی (شیمیایی) باکی نخواهد داشت، نوشته است: نیاز به تهیه اسلحه و تأمین ابزارهای حفاظتی دربرابر گازهای شیمیایی، ایران را به جستوجوی سلاح، مهمات و این‏گونه ابزارها در بازارهای جهان وادار کرده است. به نوشته این روزنامه، عراق توانسته است با استفاده از سلاح‏های فرانسوی و روسی، نیروهای خود را نسبت به نیروهای ایران به‏خوبی تجهیز کند.

گزارش- 9

9. طارق عزیز وزیر امور خارجه عراق، با اظهار رضایت از روابط کنونی عراق با شوروی و اشاره به بازبودن درها برای بهبود روابط با ایالات متحده امریکا، مدعی شد این کشور باتوجهبه امکانات مادی، نظامی، سیاسی و انسانی‏اش قادر است جنگ با ایران را تا چهار سال دیگر نیز ادامه دهد. خبرگزاری جمهوری اسلامی امروز از الجزیره گزارش داد: وزير امور خارجه عراق در گفتوگو با نشریه لبنانی الحوادث با اعلام اینکه اقتصاد عراق بحران را پشت سر گذاشته است و دیگر آسیب‏پذیر نیست، گفت «وضع اقتصادی عراق دو سال دیگر به سطحی خواهد رسید که قبل از آغاز جنگ در آن بوده است.» همچنین به گزارش رادیو امریکا، روزنامه کریستین ساینس مانیتور در شماره امروز خود با اشاره به اینکه بغداد هم‏اکنون از پشتیبانی هر دو ابرقدرت شرق و غرب برخوردار است، جنگ با ایران را یکی از موانع کسب برتری منطقه‏ای برای رژیم بعثی برشمرده و این جنگ را عامل تبدیل ارتش عراق به یک نیروی مسلح حرفه‏ای معرفی کرده و از قول سفیر یکی از کشورهای خارجی در عراق افزوده است: ارتش عراق «مسلماً هرگز با اسرائیل به پیکار برنخواهد خواست.»

گزارش- 10

10. رائول بوراس وزیر دفاع آرژانتین، اعلام کرد که این کشور قصد دارد در معامله‏ای به ارزش ٥٠٠ میلیون دلار، ٢ فروند کشتی مجهز به موشک را در اختیار ایران قرار دهد. بوراس با بيان اين خبر افزود: «این فروش زمانی عملی خواهد شد که توازن نظامی در جنگ خلیجفارس از بین نرود.» وی که راجع به سیاست تولید و صدور اسلحه در کنگره ملی آرژانتین سخنرانی می‏کرد همچنین از تداوم توسعه فناوری و تولید هواپیماهای یک. ار٦٣ و تانک‏های تام بهمنظور صدور آنها خبر داد.

گزارش- 11

11. مصر باوجود آگاهي از موضع جمهوری اسلامی ایران مبنیبر بی‏صلاحیت دانستن آن کشور برای میانجیگری در جنگ ایران و عراق، اقداماتی را برای حلوفصل این منازعه ازطریق جنبش عدمتعهد پیگیری میکند. پطروس غالی وزیر مشاور در امور خارجي مصر، که پس از دیدار از ژاپن هم‏اکنون در چین به سر می‏بَرد، امروز اعلام کرد دولت‏های ژاپن و چین متعهد شده‏اند از تلاش‏ دیپلماتیک مصر برای خاتمهدادن به جنگ ایران و عراق پشتیبانی کنند. به گفته وی، مصر قصد دارد به‏منظور آوردن ایران و عراق به پای میز مذاکره، جنبش عدمتعهد متشكل از ١٠١ کشور را بسیج كند. به گزارش یونایتدپرس، سفر پطروس غالی به ژاپن و چین، با دیدار حسنی مبارک رئیس‏جمهور مصر، از یوگسلاوی که یکی از کشورهای مهم سازمان غیرمتعهدها است همزمان می‏باشد. وزیر مشاور در امور خارجي مصر راجع به طرح کشور متبوعش برای پایاندادن به جنگ ایران و عراق گفت: «مصر طرفدار یک راه‏حل گامبهگام برای جنگ مذکور است به‏نحوی‏که جنبش غیرمتعهد ابتدا به توافق برای یک آتش‏بس کمک خواهد نمود و سپس یک جبهه بین‏المللی خاص برای برقراری یک صلح پایدار تشکیل خواهد داد. ... این جبهه که به‏طور عمده توسط کشورهای تولیدکننده نفت خاورمیانه [غرب آسیا] بنیان‏گذاری می‏شود ترتیباتی برای تعیین ناظران جهت کنترل آتش‏بس و کمک به تأمین مالی بازسازی دو کشور جنگ‏زده اتخاذ خواهد کرد.» وی همچنین با اشاره به دیدگاه ایران مبنیبر بی‏صلاحیت دانستن مصر براي ميانجيگري به‏دلیل حمایت اين كشور از عراق در جنگ، جلوگیری از تشدید منازعه را انگیزه اصلی مصر از این اقدام میانجیگرانه عنوان کرد و ضمن اینکه ناتوانی جنبش عدمتعهد در خاتمهدادن به جنگ ایران و عراق را یک شکست برای این جنبش خواند، درباره تأثیر رویکرد بین‏المللی کنونی به این جنگ گفت: «بی‏تفاوتی جهانی به طولانی‏شدن جنگ کمک کرده و رادیکالیزم را در بین کشورهای متخاصم نفت‏‏خیز تشویق نموده است. ... بیشتر کشورها به جنگ [ایران و عراق] به‏عنوان یک نوع جنگ کاملاً محلی، یک جنگ دوجانبه نگاه می‏کنند و بنابراین علاقه‏ای به آن نشان نمی‏دهند.» روزنامه انگليسي زبان خلیج‏تایمز (چاپ ابوظبی) تلاش‏های دیپلماتیک اخیر را عامل بروز امیدهایی بهمنظور یافتن راه‏حلی برای خاتمه جنگ ایران و عراق برشمرد و با اشاره به اقدامات دیپلماتیک و دیدار رهبران کشورهای اسلامی، عربی و همچنین کشورهای عضو جنبش عدمتعهد با هدف شکستن بن‏بست کنونی در مسیر پایاندادن به این جنگ نوشت: «این دیدارها در چارچوب نگرانی‏هایی که در جهان به‏ویژه در منطقه خلیجفارس و جهان اسلام نسبت به این جنگ ابراز می‏شود از اهمیت خاص برخوردار است.» اين روزنامه ضمن بااهمیت‏خواندن بروز نشانه‏هایی حاكياز نرم‏شدن موضع ایران، مخالفتنکردن ایران با پیشنهاد تشکیل نشست شورای همکاری خلیجفارس و تمایل این کشور به شرکت در یک اجلاس اسلامی را گامی مثبت و امیدوارکننده خواند. درعینحال، روزنامه مصری الاخبار نيز با اشاره به ضرورت توقف جنگ ایران و عراق، سرسختی ایران در ادامه جنگ را عامل گسترش دامنه جنگ و تشدید خشونت، هرجومرج و بی‏ثباتی در منطقه خواند و خواستار خاتمه جنگ و عادیشدن اوضاع منطقه شد.

گزارش- 12

12. روزنامه کویتی القبس امروز مدعی شد کاردار سفارت ایران در جده روز ٢٩ ژوئیه (٧ مرداد) با سعود الفیصل وزیر امور خارجه عربستان، دیدار و گفتوگو کرده است. به نوشته القبس در این دیدار، وزیر امور خارجه عربستان در اظهاراتي درخصوص امکان سفر حجتالاسلاموالمسلمين هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس ایران براي زیارت مکه، با بيان اینکه «عربستان به هر مسلمان مایل به زیارت خوشامد می‏گوید»، از هرگونه دیدار با مقامات ایرانی استقبال کرد. همچنین سعود الفیصل اعلام کرد عربستان با هیچ کشور اسلامی تا زمانی‏که قوانین بین‏المللی را رعایت کند، مخالفتی ندارد.

گزارش- 13

13. مسعود رجوی و ابوالحسن بنی‏صدر در دو مصاحبه جداگانه بار دیگر کوشیدند ضمن آشفته جلوهدادن اوضاع داخلی ایران، جمهوری اسلامی را حامی اقدامات تروریستی جلوه دهند. مسعود رجوی سرکرده سازمان مجاهدین خلق (منافقین)، در گفتوگویی با روزنامه فیگارو (چاپ فرانسه)، درمورد هویت افرادي که اخیراً در خطوط هوایی ایران دست به هواپیماربایی زده بودند، گفت كه آنان را نمی‏شناسد. وي اعلام وابستگی هواپيماربايان به سازمان مجاهدین خلق (منافقین) را دال بر محبوبیت اين سازمان و شهرت آن در داخل و خارج ایران قلمداد کرد و درمورد مین‏گذاری اخیر در کانال سوئز و هواپیماربایی در خطوط هوایی فرانسه و تلاش برای ربودن هواپیمای متعلق به عربستان سعودی در اسپانیا، ضمن تلاش برای متهمساختن جمهوری اسلامی ایران در اين حوادث، بار دیگر با ادبیات همیشگی خود، جمهوری اسلامی را «رو به زوال» و متکی بر «جنگ، تروریسم و سرکوب» معرفی کرد. رجوی همچنین برای القای وجود نزاع بر سر قدرت در داخل نظام جمهوری اسلامی، درزمینه موضع ایران در قبال صلح با عراق، تحلیل سازمان مجاهدين خلق درمورد نگاه جمهوری اسلامی به جنگ را تکرار کرد و گفت: «[امام] خمینی تنها درصورتی صلح با عراق را می‏پذیرد که چاره دیگری نداشته باشد. جنگ که او آن را یک "موهبت الهی" و "سکوی پرتاب" می‏نامد یکی از پایه‏های حیات رژیم او محسوب می‏شود. این جنگ به او اجازه داده است توجه از مشکلات واقعی و نارضایتی‏های مردم و دشواری‏های اقتصادی به نقطه دیگری منحرف شود.» وی با طرح ادعای استقبالنکردن مردم از اعزام به جبهه‏های جنگ، به مشکلاتی همانند بسیج نیرو و مسائل لجستیک اشاره كرد و افزود: «درمورد مذاکره درباره صلح با عراق باید گفت این مسئله اصلاً جدی نیست. مطرحکردن این موضوع برای دولت ایران فقط استفاده از فرصت به‏منظور حمله بزرگ دیگری است.» علاوهبراين، ابوالحسن بنی‏صدر رئیس‏جمهور معزول ایران نيز بامداد امروز در مصاحبه‏ای با رادیو فرانس انتر، ضمن ادعاي وجود جنگ قدرت در نظام جمهوری اسلامی، ايران را به دست‏یازی به عملیات تروریستی و آدم‏ربایی متهم کرد. به گزارش رادیو آزاد ایران، وی مدعی شد درصورت درگذشت امام خمینی، «جنگ قدرت در میان هیئت حاکمه زودتر از آنچه که شما فکر می‏کنید آشکار خواهد شد.»

________________________________________

• حجتالاسلاموالمسلمين هاشمی رفسنجانی در خاطرات امروز خود دراینزمینه نوشته است: «امام، امروز - بعد از مدتی که صحبت نکرده بودند - در مراسم روز عید تولد امام رضا(ع) صحبت کرده‏اند. با این کار به شایعات کسالتشان که مایه خوشحالی دشمنان اسلام شده بود خاتمه دادند.» [اكبر هاشمي رفسنجاني، بهسوي سرنوشت (كارنامه و خاطرات سال ١٣٦٣)، به اهتمام محسن هاشمي، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ پنجم ١٣٨٦، ص١٧٣]

محسن رفیقدوست وزیر سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

مسعود رجوی رهبر سازمان مجاهدین خلق (منافقین)

ابوالحسن بنیصدر

منابع و مآخذ روزشمار 1363/05/18