1363.05.03

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۲۷ مارس ۲۰۲۳، ساعت ۰۸:۱۴ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1363
1363.05.03
نام‌های دیگر سه مرداد
تاریخ شمسی 1363.05.03
تاریخ میلادی 25 ژوئیه 1984
تاریخ قمری 25 شوال 1404





گزارش- 1

1. عصر امروز جلسهای با حضور حجتالاسلاموالمسلمین هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی، علی صیاد شیرازی فرمانده نیروی زمینی ارتش و محسن رضایی فرمانده کل سپاه، بهمنظور بررسی وضعیت عملیات جنوب جزیره مینو در تهران برگزار شد، در این جلسه محسن رضایی فرمانده کل سپاه، برای اولین بار مخالفت رسمی خود را با اجرای این عملیات اعلام کرد. آقای هاشمی رفسنجانی دراینباره آورده است: «عصر آقای صیاد و رضایی آمدند؛ نتیجه مذاکرات و مشاورات [درباره انجام عملیات] را آوردند. پیشرفت مهمی در تصمیمات لازمه مشاهده نشد و آقای رضایی رسماً مخالفت خود را با اجرای طرح والفجر٨ اعلان نمود؛ ضمن آمادگی نشان دادن برای اجرای دستور، تاکنون تظاهر به مخالفت نداشتند.»[۱]

گزارش- 2

2. فرماندهان قرارگاه نوح و مسئولان یگان دریایی سپاه امروز با تشکیل جلسات متعدد اقدام به تعیین مأموریتهای یگانهای دریایی سپاه و توجیه ردههای تحت امر خود کردند. در یکی از جلسات که با حضور فرماندهان ارتش و سپاه برگزار شد سرهنگ پورفرد که ازطرف قرارگاه خاتمالانبیا(ص) مأموریت تهیه کالک عبور را برعهده دارد، ملاحظات و انتظارات خود درمورد انتقال نیروها به ساحل غربی اروند، امکانات و ملزومات مورد نیاز برای انتقال ادوات و تجهیزات و برآورد پیشنهادی قایقها و... را به مسئولان و فرماندهان یگانهای دریایی قرارگاه نوح و یگان دریایی سپاه منعکس کرد. رسول یاحی فرمانده یگان دریایی سپاه نیز با طرح ابهاماتی نظیر حجم فشرده و زیاد ترددها، ظرفیت اندک آبراههها و کانالها، ترافیک سنگین در شب عملیات، حجم متراکم فرایند احداث پلهای جی.اس.پی، خیبری، کوثری و پی.ام.پی از سرهنگ پورفرد خواست تا تدابیر و تمهیدات لازم برای رفع ابهامات مذکور اتخاذ شود.[۲] پس از آن، فرمانده یگان دریایی سپاه در جلساتی با مسئولان واحدهای دریایی تیپها و لشکرها و مسئولان ناوتیپهای بوشهر و ماهشهر، آنها را درخصوص عملیات آتی در اروندرود توجیه کرد و از فرماندهان مذکور خواست تا عصر روز هفدهم مرداد آمادگی لازم و نهایی را برای اجرای عملیات کسب کنند. در ادامه، هریک از مسئولان واحدهای دریایی ابهامات و اشکالاتی را درباره مانور عملیات والفجر٨ مطرح کردند که ازجمله این مشکلات میتوان به معضلات پشتیبانی، کمبود قایق و خرابی موتور شناورها، محدودیت زمانی،کاهش غافلگیری عملیات بهعلت هوشیاری دشمن، نقایص مهندسی و... اشاره کرد.[۳]

گزارش- 3

3. تجاوز جنگنده‏های ارتش عراق به حریم هوایی پیرانشهر، مهاباد و بانه با واکنش پدافند هوایی ناکام ماند. سپاه پیرانشهر گزارش داد: چند فروند هواپیمای عراق بامداد امروز در دو نوبت در ساعت‏های ٣ و ٣:٣٠ دقیقه، وارد حریم هوایی پیرانشهر شدند، اما با واکنش پدافند هوایی، منطقه را ترک کردند.[۴] علاوهبراین، ظهر امروز نیز چند جنگنده عراقی که وارد حریم هوایی مهاباد شده بودند به‏دنبال واکنش پدافند هوایی مستقر در منطقه، متواری شده و راکتی را به نقطه‏ای نامعلوم پرتاب کردند. به گزارش پایگاه مهاباد، صدای انفجار راکت در شهر مهاباد شنیده شده است.[۵] همچنین هواپیماهای جنگی عراق در ساعت‏های ١٢:٢٠ و ١٣ نیز اقدام به شکستن دیوار صوتی در آسمان شهر بانه کردند.[۶] ارتش عراق علاوهبر تجاوزات هوایی، همچنان برخی شهرهای مرزی را نیز هدف حملات توپخانهای خود قرار میدهد. درهمینزمینه سه روز قبل، دشمن با استفاده از توپخانه دوربرد خود پایگاه یک بیوران پایین واقع در منطقه سردشت را هدف قرار داد. در این حمله ٥ نفر از نیروهای وظیفه این پایگاه مجروح شدند.[۷]

گزارش- 4

4. در ادامه درگیری‏ها در مناطق غرب کشور بین نیروهای خودی و عناصر گروه‏های مسلح غیرقانونی، تلفاتی به دو طرف وارد شد. به‏دنبال تجمع حدود ٣٠٠ نفر از عناصر گرو‏ه‏های مسلح غیرقانونی در روستای قالوشیخان بوکان که قصد حمله به این شهر را داشتند، نیروهای خودی با اجرای یک عملیات، به ‏مدت دو ساعت بهشدت با آنان درگیر شدند. در این درگیری از نیروهای خودی ٣ نفر شهید و ٣ نفر دیگر مجروح شدند؛ تلفات ضدانقلاب نیز ١٢ کشته و زخمی گزارش شده است.[۸] در شهرستان بیجار نیز در عملیات کمین نیروهای سپاه مریوان علیه چتههای کومه‏له در حدفاصل روستاهای قمچقای (قمچیان) و کانی‏کن ١٠ تن از آنان کشته شدند.[۹] همچنین امروز میان نیروهای کمین پایگاه کانی‏کن و عناصر مسلح غیرقانونی یک درگیری رخ داد که براثر آن ٥ نفر از افراد ضدانقلاب زخمی و ٢ نفر نیز دستگیر شدند.[۱۰] از سوی دیگر، افراد مسلح ضدانقلاب با حمله به پایگاه روستای چاولکان وزیر (سنندج) ٦ نفر از نیروهای این پایگاه را به شهادت رسانده[۱۱] و ٧ نفر دیگر را به گروگان بردند.[۱۲] امروز افراد مسلح ضدانقلاب دو خودروی سپاه را در جاده گهواره (استان باختران) هدف حمله قرار دادند که براثر آن از نیروهای سپاه یک نفر شهید شد و ٣ نفر مجروح شدند.[۱۳] به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی، عناصر مسلح غیرقانونی امروز در منطقه روانسر استان باختران، شخصی به نام رستم محمدی و سه فرزند وی را به رگبار مسلسل بسته و شهید کردند.[۱۴] در درگیری نیروهای تأمین پایگاه بانه با افراد ضدانقلاب نیز ٢ نفر از نیروهای خودی به شهادت رسیدند.[۱۵] همچنین امشب نیروهای یگان حزب‏الله و گردان جندالله و پیشمرگان پایگاه سنندج، در روستای کوله از توابع دیواندره، با عناصر ضدانقلاب درگیر شدند. در این درگیری از نیروهای خودی یک نفر به شهادت رسید و ٦ تن مجروح شدند.[۱۶] سپاه سردشت نیز در گزارشی اعلام کرد: ٢ نفر از نیروهای خودی براثر برخورد با مین کاشته‏شده بهدست عناصر ضدانقلاب در اطراف روستای کانی‏جز (سردشت) زخمی شدند.[۱۷]

گزارش- 5

5. معاون وزیر امور خارجه هند در ادامه برنامه های سفر خود به ایران، امروز با رئیسجمهور دیدار و نامه نخست‏وزیر هند را تقدیم وی کرد. رامش بندری امروز در دیدار با آیت‏الله خامنه ‏ای رئیس جمهور، ضمن تقدیم پیام کتبی خانم گاندی نخست‏ وزیر هند و رئیس دوره‏ای جنبش عدمتعهد به وی، خواستار گسترش روابط دو کشور به ویژه درزمینه کشاورزی شد.[۱۸] آیت‏ الله خامنه ‏ای نیز با استقبال از تعمیق روابط ایران و هند در حوزه‏های مختلف، توجه به مسائل غیرمتعهدها را یک آزمایش تاریخی برای دولت و کشور هند خواند و درخصوص مشکلات منطقه و شیوه حل وفصل آنها گفت: «از قول من به خانم گاندی بگویید مشکل منطقه صدام است و هرچه در حل این مشکل تأخیر و کوتاهی شود، خسارت‏های بیشتری وارد خواهد شد. ... اگر دولت‏ها صدام را محکوم می‏کردند، مشکل خیلی زودتر از اینها پایان می‏یافت. ... من تصور نمی‏کنم بدون حل این مشکل، مسائل و مشکلات منطقه حل شود.»[۱۹] گفتنی است درپی سفر معاون وزیر امور خارجه هند به ایران، روزنامه نشنال هرالد (چاپ دهلی‏نو) در شماره امروز خود به نقل از سانگما معاون وزیر بازرگانی هند، از سفر قریبالوقوع یک هیئت از مؤسسات بازرگانی و صنعتی این کشور به ایران با هدف بررسی مناسبات دو کشور برای دستیابی به یک توافق جدید خبر داد. به گفته معاون وزیر بازرگانی هند، قراردادهای بازرگانی ایران و هند که در سال ١٩٧٤ به امضا رسیده بود، فقط ٥ سال اعتبار داشت و با پایان موعد اعتبار قراردادهای قبلی، هند درصدد است ضمن مذاکره درخصوص موافقتنامه‏های بازرگانی جدید با ایران و رسیدن به یک توافق جدید، صادرات خود را به این کشور گسترش دهد.[۲۰]

گزارش- 6

6. مقامات چند کشور در دیدارها و اظهارنظرهایی ضمن بررسی جنگ ایران و عراق بر لزوم خاتمه آن تأکید کردند. خبرگزاری تاس از دمشق گزارش داد که فاروق الشرع وزیر امور خارجه سوریه، در مصاحبه با هفته‏نامه الکفاح العربی (چاپ لبنان) حمایت کشورش از خاتمه سریع جنگ ایران و عراق را اعلام و بر ضرورت جلوگیری از تداوم و گسترش این جنگ به کشورهای دیگر تأکید کرد.[۲۱] روز گذشته نیز شاذلی قلیبی دبیرکل اتحادیه عرب، در تونس با نوری اسماعیل الواعظ سفیر عراق در آن کشور و نماینده دائمی عراق در اتحادیه عرب دیدار کرد. به گزارش خبرگزاری عراق، طرفین در این دیدار مسائل مرتبط با فعالیت کمیته وزیران اتحادیه عرب مأمور رسیدگی به جنگ ایران و عراق و موضوع اجلاس آتی اتحادیه عرب که اواخر ماه جاری میلادی در تونس برگزار خواهد شد را مورد بحث و بررسی قرار دادند.[۲۲]

گزارش- 7

7. ریچارد لوس وزیر مشاور در امور خارجی انگلیس، امروز در مجلس عوام این کشور با تأکید بر بیطرفی انگلیس در جنگ ایران و عراق، اعلام کرد که این کشور صرفاً تجهیزات غیرکشنده در اختیار دو کشور متخاصم قرار می‏دهد. خبرگزاری جمهوری اسلامی با اعلام این خبر افزود: یکی از نمایندگان مجلس عوام انگلیس با اشاره به اینکه هم‏اینک صادرات انگلیس به ایران بیشتر از زمان رژیم پهلوی است، مدعی شد که انگلیس بدین طریق به ایران در تداوم جنگ کمک می‏کند. ریچارد لوس در پاسخ وی خاطرنشان ساخت اقلام صادراتی انگلیس به تهران، در جنگ به کار گرفته نمی‏شود و هدف این کشور تلاش برای «میانجیگری در خلیج [فارس] به همراهی سایر کشورها» میباشد.[۲۳]

گزارش- 8

8. ریچارد مورفی معاون وزیر امور خارجه امریکا در امور غرب آسیا، امروز در جمع اعضای کمیسیون فرعی امور خارجی مجلس نمایندگان این کشور، دسترسی آزادانه امریکا به نفت خلیجفارس را ازجمله منافع حیاتی این کشور خواند و گسترش جنگ ایران و عراق را یک خطر واقعی قلمداد کرد. وی همچنین درزمینه گفتوگوهای امریکا با بحرین و کویت درپی درخواست کمک آنان از واشنگتن برای تحکیم قدرت دفاعیشان درصورت گسترش جنگ، مدعی شد امریکا بهدنبال اجتناب از دخالت مستقیم در این جنگ است. مورفی با اشاره به افزایش همکاری‏های نظامی و صدور تسلیحات امریکایی به عربستان، فروش اسلحه را از مهم‏ترین راههای حفظ نفوذ امریکا در منطقه خلیجفارس برشمرد.[۲۴]

گزارش- 9

9. شدت و دامنه نبرد در مناطق جنگی دریایی یکی از مهم‏ترین عوامل در تعیین نرخ بیمه کشتی‏های عازم این مناطق محسوب می‏شود؛ منطقه خلیج ‏فارس نیز از این اصل مستثنا نیست. به گزارش خبرگزاری رویتر از لندن، شرکت بیمه دریایی لویدز لندن از کاهش نرخ بیمه بدنه کشتی‏های عازم بنادر ایرانی در خلیجفارس از ٥ درصد به ٤ درصد خبر داد. منابع مرتبط با این شرکت گفته اند دلیل کاهش نرخ بیمه این است که شرکت بیمه دریایی لویدز در دو هفته گذشته، هیچ گزارش تأییدشده‏ای از حمله به کشتی‏ها در خلیج فارس دریافت نکرده است.[۲۵] این درحالی است که روزنامه الخلیج (چاپ امارات) از افزایش نرخ بیمه کشتی‏های عازم بنادر کشورهای خلیجفارس از سی‏ام ماه جاری میلادی خبر داد. براساس این گزارش، نرخ بیمه از بنادر شمال اروپا به بنادر خلیجفارس از ٨ درصد به ١٠ درصد و از بنادر ژاپن و هنگ‏کنگ به بنادر خلیجفارس از ١٠ درصد به ١٣ درصد و از بنادر خاور دور و خاور نزدیک به حوزه خلیجفارس از ٨ درصد به ٥/١٠ درصد افزایش خواهد یافت.[۲۶] درعینحال، خبرگزاری فرانسه از منامه گزارش داد: یک کشتی باری یونانی از روز ١٢ خرداد در آبهای بحرین لنگر انداخته است و ناخدای آن که از هدایت کشتی به بندرعباس خودداری می‏کند، مدعی شده برای نجات کشتی و خدمه آن منطقه جنگی جزیره خارک را ترک کرده و عازم بحرین شده است. به گزارش خبرگزاری فرانسه، ناخدای کشتی درخواست کرده است تا حدود منطقه جنگی در خلیجفارس دقیقاً برایش مشخص شود؛ زیرا بخشی از حق بیمه پرداختی برای خدمه به مدت زمانی که در منطقه جنگی سپری می‏کنند، بستگی دارد.[۲۷]

گزارش- 10

10. لبنان همزمان با اعلام ازسرگیری روابط رسمی خود با ایران، گسترش همکاری‏های اقتصادی با عراق را نیز در دستور کار قرار داده است. به گزارش خبرگزاری عراق، سامی مارون رئیس کمیته روابط اقتصاد خارجی شورای ملی لبنان، امروز پس از دیداری دو روزه از عراق، این کشور را ترک کرد. تقویت همکاری‏های اقتصادی، محور گفتوگوهای وی با مقامات عراقی در بغداد بوده است.[۲۸] وی روز گذشته، در بغداد با طه یاسین رمضان معاون اول نخستوزیر عراق و نیز وزیر صنایع سبک عراق دیدار و درباره راههای گسترش همکاری‏های دوجانبه گفت وگو کرد.[۲۹]

دیدار رامش بندری معاون وزیر امور خارجه هند با آیت الله خامنه ای رئیس جمهور


منابع و مآخذ روزشمار 1363/05/03

  1. اکبر هاشمی رفسنجانی، به‌سوی سرنوشت (کارنامه و خاطرات سال ١٣٦٣)، به اهتمام محسن هاشمی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب، چاپ پنجم ١٣٨٦، صص ٢٠٧ - ٢٠٥.
  2. سند شماره ٣٩١/د مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: دفترچه ثبت جنگ راوی قرارگاه نوح(ع) در عملیات انجام‌نشده والفجر٨، ٢/٥/١٣٦٣ تا ٤/٥/١٣٦٣، صص ٨ - ٦.
  3. همان، صص ١٩ - ٩.
  4. سند شماره ٤٢٣٢٣٦ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه پیرانشهر به ستاد منطقه١١ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ٣/٥/١٣٦٣.
  5. سند شماره ٤٢٣٢٦٤ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از پایگاه مهاباد به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، ٣/٥/١٣٦٣.
  6. سند شماره ٣٠٢٧١٧ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از معاونت سیاسی و اداری استانداری کردستان به دفتر نخست‏وزیری، ٦/٥/١٣٦٣، ص٢.
  7. سند شماره ٩٦٧٦٦ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از اداره اطلاعات شهربانی جمهوری اسلامی ایران به دفتر اطلاعات و تحقیقات نخست‏وزیری، ١/٥/١٣٦٣.
  8. سند شماره ٤٢٣٢٦٩ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه بوکان به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، ٤/٥/١٣٦٣.
  9. سند شماره ٤٢٣٢٣٩ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از ستاد ناحیه کردستان به ستاد منطقه١١ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، ٨/٥/١٣٦٣.
  10. سند شماره ٣٠٢٧١٧ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، ص١.
  11. سند شماره ٢٩٤٨٩١ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از رکن٢ باقیمانده لشکر٢٨ به رکن٢ فرماندهی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ارومیه، ٣/٥/١٣٦٣.
  12. سند شماره ٢٩٤٨٨٤ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از رکن٢ باقیمانده لشکر٢٨ به رکن٢ فرماندهی قرارگاه عملیاتی شمال‌غرب ارومیه، ٧/٥/١٣٦٣.
  13. سند شماره ٢٧١٠٢٩ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی ناحیه ژاندارمری باختران به فرماندهی ژاندارمری جمهوری اسلامی ایران، ٣/٥/١٣٦٣.
  14. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٢٩، ٥/٥/١٣٦٣، ص٨، باختران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ٤/٥/١٣٦٣.
  15. سند شماره ٣٦٦٧٦١ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از فرماندهی ستاد ناحیه کردستان به فرماندهی قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، ٤/٥/١٣٦٣.
  16. همان.
  17. سند شماره ٣٥٨٨١٤ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: از سپاه سردشت به قرارگاه حمزه سیدالشهدا(ع)، ٤/٥/١٣٦٣.
  18. روزنامه جمهوری اسلامی، ٤/٥/١٣٦٣، ص١٢.
  19. روزنامه کیهان، ٤/٥/١٣٦٣، ص٢.
  20. روزنامه جمهوری اسلامی، ٤/٥/١٣٦٣، ص٩.
  21. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٢٨، ٤/٥/١٣٦٣، ص٢، دمشق - خبرگزاری تاس، ٣/٥/١٣٦٣.
  22. همان، ص١٨، تونس - خبرگزاری عراق، ٣/٥/١٣٦٣.
  23. همان، صص ٢ و ٣، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ٣/٥/١٣٦٣.
  24. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٢٩، ٥/٥/١٣٦٣، ص٦، واشنگتن - خبرگزاری فرانسه، ٤/٥/١٣٦٣.
  25. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‏های ویژه، شماره ١٢٨، ٤/٥/١٣٦٣، ص٨، لندن - خبرگزاری رویتر، ٣/٥/١٣٦٣.
  26. همان، ص١٤، تهران - خبرگزاری جمهوری اسلامی، ٣/٥/١٣٦٣.
  27. همان، ص١٣، منامه - خبرگزاری فرانسه، ٣/٥/١٣٦٣.
  28. همان، ص٢١، بغداد - خبرگزاری عراق، ٣/٥/١٣٦٣.
  29. روزنامه کیهان، ٤/٥/١٣٦٣، ص٢٤.