1365.06.05

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1365
1365.06.05
نام‌های دیگر پنج شهریور
تاریخ شمسی 1365.06.05
تاریخ میلادی 27 اوت 1986
تاریخ قمری 21 ذیحجه 1406



گزارش - 684

امروز فرمانده‌ قرارگاه‌ كربلا (برادر غلامپور) در جلسه‌اي‌ با فرماندهان‌ يگان‌هاي‌ عملياتي‌ در جزيره‌ "مجنون‌"، اعلام‌ كرد: «روي‌ طرح‌ مانور مورخة‌ 28/5/1365 كه‌ در بوشهر تصويب‌ شده‌ بود تجديدنظر و مقرر شده‌ است‌ تا روي‌ همان‌ طرح‌ مانور سابق‌ برنامه‌ريزي‌ شود.» وي‌ افزود كه‌ اين‌ تصميم‌ به‌ دنبال‌ گفت‌وگوهاي‌ او با فرمانده‌ كل‌ سپاه‌ اتخاذ شده‌است‌.[۱] هدف‌ از طرح‌ مانور اوليه‌ كه‌ امروز نيز دوباره‌ در مورد آن‌ تأكيد شد، تصرف‌ و تأمين‌ اولين‌ خاك‌ريز سراسري‌ دشمن‌ در جنوب‌ جزيره‌ مجنون‌ مي‌باشد،[۲] اما در طرح‌ دوم‌ (در روزشمار 28/5/1365 درج‌ شد)، از عمليات‌ روي‌ پد غربي‌ صرف‌نظرشده‌ و هدف‌ عمليات‌، خط دوم‌ دشمن‌ منظور شده‌بود. به‌ نوشته‌ راوي‌ قرارگاه‌ كربلا(برادر عبدالله‌ درويشي‌)، از جمله‌ موانع‌ اجراي‌ اين‌ طرح‌، وابستگي‌ پدهاي‌ جزيره‌ به‌ يكديگر، تمركز آتش‌ شديد دشمن‌ روي‌ شرق‌ جزيره‌ و جناح‌ دادن‌ لشكر19 فجر مي‌باشد. فرمانده‌ قرارگاه‌ كربلا در ادامه‌ گفت‌: «در صورت‌ توانايي‌ و واگذاري‌ يگان‌هاي‌ بيش‌تر[به‌ قرارگاه‌ كربلا]، روي‌ خط دوم‌ دشمن‌ نيز كار خواهيم‌ كرد.» به‌هرحال‌ تغيير در طرح‌ دوم‌ (طرح‌ بوشهر) و بازگشت‌ به‌ طرح‌ اول‌، مشكلات‌ جديدي‌ در پي‌ داشته‌ است‌، از جمله‌: تغيير حد يگان‌ها، تغيير در وضعيت‌ شناسايي‌، ابهام‌ و ترديد فرماندهان‌ در مورد اجراي‌ عمليات‌ و اتلاف‌ يك‌ هفته‌ وقت‌ به‌ دليل‌ درگيري‌ با طرح‌ دوم‌ كه‌ منتفي‌ شده‌است‌.[۳] به‌ گزارش‌ سپاه‌ يكم‌ كربلا، امروز نيروهاي‌ خودي‌ با اجراي‌ آتش‌ سنگين‌ روي‌ مواضع‌ عراق‌ در جزيره‌ جنوبي‌ مجنون‌، علاوه‌ بر زمين‌گير كردن‌ نيروهاي‌ دشمن‌، سه‌ تانك‌ آنها را منهدم‌ كردند و حدود 40تن‌ از نيروهاي‌ بعثي‌ را كشتند و شماري‌ از آنها را نيز زخمي‌ كردند.[۴]

گزارش - 685

با نزديك‌ شدن‌ زمان‌ اجراي‌ عمليات‌ در منطقه‌ دربنديخان‌، تردد نيروها و وسايل‌ ترابري‌ در محورهاي‌ مواصلاتي‌ به‌ منطقة‌ عملياتي‌ بسيار افزايش‌ يافته‌، طوري‌ كه‌ رفت‌ و آمد در منطقه‌ "تازه‌ آباد" كه‌ فقط شب‌ها انجام‌ مي‌شد، از دو روز پيش‌ به‌صورت‌ شبانه‌روزي‌ درآمده‌است‌. از سوي‌ ديگر، دشمن‌ نيز ضمن‌ ترميم‌ مناطق‌ و مواضع‌ آسيب‌پذير خود و افزايش‌ نيرو در اين‌ مواضع‌، برخي‌ اقدامات‌ مهندسي‌ را هم‌ انجام‌ داده‌ است‌، از قبيل‌ احداث‌ ميدان‌هاي‌ مين‌ و كشيدن‌ سيم‌خاردار.[۵] با اجراي‌ آتش‌ نيروهاي‌ دشمن‌ روي‌ يك‌ گروه‌ شناسايي‌ از لشكر8 نجف‌اشرف‌ كه‌ مشغول‌ شناسايي‌ مواضع‌ آنها در منطقه‌ عملياتي‌ دربنديخان‌ بودند، احتمال‌ آگاه‌ شدن‌ دشمن‌ از تحركات‌ نيروهاي‌ خودي‌ قوت‌ گرفته‌ است‌(ضميمه دارد). در پي‌ اين‌ امر يكي‌ از مسئولان‌ نيروهاي‌ عمل‌كننده‌، نظر خود را درباره‌ عمليات‌ اين‌ چنين‌ به‌ فرمانده‌ قرارگاه‌ ابراز كرد: «ما به‌ حساب‌ عقل‌ و منطق‌ متوجه‌ مي‌شويم‌ كه‌ هيچ‌ راه‌كاري‌ نداريم‌ و عمليات‌ مشكل‌ است‌، ولي‌ به‌ حساب‌ تكليف‌ مي‌رويم‌.»[۶]

گزارش - 686

در جلسه‌ امروز قرارگاه‌ نجف‌، گزارش‌ شناسايي‌ يكي‌ از نيروهاي‌ اين‌ قرارگاه‌ كه‌ به‌ همراه‌ چند تن‌ از نيروهاي‌ شناسايي‌ قرارگاه‌ خاتم‌الانبيا(ص‌) و رمضان‌ به‌ عمق‌ خاك‌ دشمن‌ در استان‌ سليمانيه‌ (در شمال‌ عراق‌) نفوذ كرده‌ و چندين‌ روز را در منطقه‌ گذرانده‌ بودند، مطرح‌ شد كه‌ اطلاعات‌ مهمي‌ دربر داشت‌. اين‌ عمليات‌ مهم‌ شناسايي‌ كه‌ با كمك‌ افراد اتحاديه‌ ميهني‌ كردستان‌(طالباني‌ها) انجام‌ شد، از سردشت‌ شروع‌ و به‌ پاوه‌ ختم‌ گرديد؛ به‌ اين‌ ترتيب‌ كه‌ برادران‌، شناسايي‌ را با نفوذ از سردشت‌ به‌ خاك‌ عراق‌ آغاز كردند و بعد از عبور از "سخره‌" و اطراف‌ "ماؤوت‌" به‌ غرب‌ سليمانيه‌ رسيدند، سپس‌ با قطع‌ كردن‌ جاده‌ سليمانيه‌ ـ ماؤوت‌ تا نزديك‌ "قره‌داغ‌" پيش‌ رفتند و از آن‌جا به‌ سمت‌ درياچه‌ دربنديخان‌ ادامه‌ مسير دادند، سپس‌ از شرق‌ درياچه‌ به‌ طرف‌ پاوه‌ آمدند.[۷] 

گزارش - 687

در ساعت‌ 6:30 امروز در حملة‌ يك‌ گروه‌ گشتي‌ ـ رزمي‌ دشمن‌ به‌ استعداد 30تن‌، در منطقه‌ صالح‌آباد ـ مهران‌، از نيروهاي‌ خودي‌ يك‌تن‌ شهيد، يك‌تن‌ زخمي‌ و يك‌تن‌ اسيرشد.[۸]

گزارش - 688

عراق‌ ادعا كرد كه‌ جنگنده‌هايش‌ يك‌ نفت‌كش‌ را در خليج‌فارس‌ مورد حمله‌ قرار داده‌اند. سخن‌گوي‌ نظامي‌ عراق‌ در بغداد گفت‌ كه‌ اين‌ حمله‌ در آخر وقت‌ امروز صورت‌ گرفت‌. بي‌.بي‌.سي‌ ضمن‌ اعلام‌ اين‌ خبر افزود: «طي‌ شبانه‌روز گذشته‌ اين‌ دومين‌ حملة‌ گزارش‌شدة‌ عراق‌ به‌ نفت‌كش‌ها در خليج‌فارس‌ است‌ كه‌ از سوي‌ خود عراق‌ اعلام‌ مي‌شود، ولي‌ تاكنون‌ گزارش‌ مستقلي‌ مبني‌بر دو حملة‌ يادشده‌، دريافت‌ نشده‌است‌.»[۹] بيمه‌ "لويدز" لندن‌ اعلام‌ كرد كه‌ نفت‌كش‌ پانامايي‌ "ماگنوم‌"(Magnum) كه‌ در 7 اوت‌ 1986(16/5/1365) مورد حمله‌ موشكي‌ هواپيماهاي‌ عراقي‌ قرار گرفته‌بود، امروز به‌منظور جلوگيري‌ از غرق‌ شدن‌، خود را در جزيره‌ "لارك‌" به‌ گل‌ نشاند. به‌ گزارش‌ خبرگزاري‌ فرانسه‌ از لندن‌، ماگنوم‌ كه‌ در حوالي‌ جزيره‌ خارك‌ مورد حمله‌ قرارگرفته‌بود به‌ كمك‌ يك‌ يدك‌كش‌ وارد آب‌هاي‌ جزيره‌ لارك‌ شده‌است‌.[۱۰]

گزارش - 689

به‌ گزارش‌ يك‌ نشريه‌ داخلي‌ سپاه‌، ساعت‌ 5 بعدازظهر امروز عناصر حزب‌ منحله‌ دمكرات‌ به‌ دو پايگاه‌ در حوالي‌ مهاباد حمله‌ كردند كه‌ با مقاومت‌ نيروهاي‌ اسلام‌ مواجه‌ شدند. اين‌ افراد سپس‌ با كمين‌ بر سر راه‌ گروه‌ ضربت‌ سپاه‌ كه‌ عازم‌ منطقه‌ درگيري‌ بودند، 16 تن‌ از نيروهاي‌ خودي‌ را به‌ شهادت‌ رساندند.[۱۱]

گزارش - 690

به‌ گزارش‌ سپاه‌ ناحيه‌ خوزستان‌، آمار نيروهاي‌ كاروان‌ "غدير" كه‌ از سراسر استان‌ خوزستان‌ عازم‌ جبهه‌هاي‌ نبرد شده‌اند مجموعاً 1444 تن‌ بوده‌ است‌ كه‌ از اين‌ تعداد 635 تن‌ نيروي‌ رزمي‌ و بقيه‌ تخصصي‌ و آموزش‌نديده‌، بوده‌اند.[۱۲]

گزارش - 691

امروز "عصمت‌ كتاني‌" نماينده‌ دائمي‌ عراق‌ در سازمان‌ ملل‌ طي‌ نامه‌اي‌ خطاب‌ به‌ دبيركل‌ اين‌ سازمان‌ به‌ نقل‌ از دولت‌ متبوع‌ خود اعلام‌ كرد كه‌ در تاريخ‌ 20 اگوست‌ 1986(29/5/1365)، خبرگزاري‌ رويتر گزارشي‌ از مصاحبه‌ تلويزيون‌ امريكا با آقاي‌ رفسنجاني‌ رئيس‌ مجلس‌ ايران‌ منتشر ساخته‌ كه‌ وي‌ در آن‌ مصاحبه‌ گفته‌ است‌ تهران‌ قطع‌نامه‌ 20 جولاي‌ 1986(29/4/1365) شوراي‌ امنيت‌را كه‌ در آن‌ دعوت‌ به‌ آتش‌بس‌ شده‌است‌، نمي‌پذيرد، زيرا عراق‌ به‌عنوان‌ متجاوز معرفي‌ نشده‌است‌. در اين‌ نامه‌ همچنين‌ آمده‌است‌: «رفسنجاني‌ اعلام‌ كرد كه‌ ايران‌ قصد خود را براي‌ ادامه‌ جنگ‌ تا 20 سال‌ ديگر، تا سرنگوني‌ دولت‌ صدام‌ حسين‌ اعلام‌ مي‌نمايد.»[۱۳] عراق‌ همچنين‌ در نامه‌اي‌ به‌ شوراي‌ امنيت‌ ادعا كرد كه‌ به‌رغم‌ پيام‌هاي‌ متوالي‌ اين‌ كشور به‌ ايران‌ مبني‌بر قطع‌ حمله‌ به‌ غيرنظاميان‌، ايران‌ بار ديگر حمله‌ به‌ شهرها و مناطق‌ مسكوني‌ را از سرگرفته‌است‌. "طارق‌ عزيز" معاون‌ نخست‌وزير و وزير خارجه‌ عراق‌ طي‌ نامه‌اي‌ كه‌ براي‌ رئيس‌ شوراي‌ امنيت‌ سازمان‌ملل‌ فرستاده‌، پس‌ از اعلام‌ مطلب‌ فوق‌ افزوده‌ است‌ كه‌ شهر بصره‌ امروز در معرض‌ حمله‌ توپخانه‌ قرارگرفت‌ و بر اثر آن‌، دو غيرنظامي‌ كشته‌ و هفت‌ شهروند مجروح‌ و چند باب‌ خانه‌ مسكوني‌ منهدم‌ شده‌است‌.[۱۴]

گزارش - 692

اجلاس‌ كارشناسان‌ كشورهاي‌ عضو جنبش‌ عدم‌تعهد پس‌ از دو روز بحث‌ دربارة‌ پيش‌نويس‌ قطع‌نامه‌ اجلاس‌ سران‌ ـ كه‌ در آينده‌ در زيمبابوه‌ برگزار خواهد شد ـ امروز به‌ كار خود پايان‌ داد. در اين‌ اجلاس‌ مسائل‌ مهم‌ بين‌المللي‌ از جمله‌ جنگ‌ ايران‌ و عراق‌ مطرح‌ شد. در اجلاس‌ يادشده‌ دو اصل‌ پيشنهادي‌ جمهوري‌اسلامي‌ ايران‌ مورد تصويب‌ قرارگرفت‌؛ اين‌ دو اصل‌ عبارت‌اند از منع‌ اقدام‌ به‌ تجاوز در روابط بين‌الملل‌ و حفظ ميراث‌هاي‌ فرهنگي‌ ملت‌هاي‌ جهان‌ سوم‌.[۱۵] راديو بي‌.بي‌.سي‌ با اعلام‌ اين‌ كه‌ جنگ‌ ايران‌ و عراق‌ به‌شدت‌ اجلاس‌ مقدماتي‌ جنبش‌ عدم‌تعهد را تحت‌ تأثير قرار داده‌است‌، گفت‌: «جنگ‌ ايران‌ و عراق‌ باعث‌ شده‌ كه‌ مقدمات‌ برگزاري‌ اجلاس‌ سران‌ جنبش‌ عدم‌تعهد در حراره‌ پايتخت‌ زيمبابوه‌ با مشكل‌ روبه‌رو شود. عراق‌ با پيشنهاد ايران‌ داير بر رياست‌ گروه‌ آسيايي‌ توسط پاكستان‌ مخالفت‌ كرده‌است‌. ايران‌ مي‌گويد در نظر دارد پيشنهاد دهد كه‌ متن‌ دعوت‌ از ايران‌ و عراق‌ براي‌ پايان‌ دادن‌ به‌ جنگ‌ شش‌ساله‌ اصلاح‌ شود.»[۱۶]

گزارش - 693

ياسر عرفات‌ رئيس‌ سازمان‌ آزادي‌بخش‌ فلسطين‌ درباره‌ اجلاس‌ آتي‌ جنبش‌عدم‌تعهد در حراره‌ و نيز لزوم‌ طرح‌ مسئله‌ پايان‌ جنگ‌ عراق‌ و ايران‌ در آن‌ اجلاس‌، در مصاحبه‌ با روزنامه‌ "هرالد" چاپ حراره‌ گفت‌: «اجلاس‌ سران‌ غيرمتعهدها در خاتمه‌ دادن‌ به‌ جنگ‌ ايران‌ و عراق‌ مسئوليتي‌ اساسي‌ دارد و بايد ايران‌ را به‌ قبول‌ يك‌ ميانجي‌گري‌ واقعي‌ تشويق‌ كند.» رئيس‌ ساف‌ در مورد جنگ‌ ايران‌ و عراق‌ كه‌ آن‌ را ديوانه‌وار خواند، گفت‌: «فلسطيني‌ها خود را بزرگ‌ترين‌ بازنده‌ جنگ‌ ايران‌ و عراق‌ مي‌دانند. من‌ به‌ ايراني‌ها مي‌گويم‌ كافي‌است‌، كافي‌است‌، كافي‌است‌. ما غيرمتعهدها براي‌ اين‌ جنگ‌ بهاي‌ بسيار سنگيني‌ پرداخته‌ايم‌.»[۱۷] روزنامه‌ "هرالد" همچنين‌ نوشته‌ است‌: «طرحي‌ از سوي‌ عرفات‌ به‌ هشتمين‌ اجلاس‌ سران‌ جنبش‌ عدم‌تعهد در حراره‌ پيشنهاد خواهدشد كه‌ طبق‌ آن‌ جنبش‌ غيرمتعهدها يك‌ نيروي‌ حافظ صلح‌ به‌ مرزهاي‌ ايران‌ و عراق‌ گسيل‌ خواهد داشت‌ و براساس‌ اين‌ طرح‌ حتي‌ مخالفت‌ يكي‌ از طرفين‌ درگير مانع‌ از اعزام‌ اين‌ نيرو نخواهد شد، زيرا در اين‌ صورت‌ اين‌ نيرو با عبور از مرز كشوري‌ كه‌ با آن‌ موافق‌ است‌، در جبهه‌ بين‌ ارتش‌ ايران‌ و عراق‌ مستقر خواهد شد.»[۱۸]

گزارش - 694

اجلاس‌ دو روزة‌ وزيران‌ خارجه‌ و نفت‌ شش‌ كشور عضو شوراي‌همكاري‌خليج‌[فارس‌] كه‌ طي‌ روز گذشته‌ و امروز (4 و 5 شهريور) در شهر "احصاء" عربستان‌ سعودي‌ با حضور كليه‌ اعضا برگزار شد، امروز با صدور بيانيه‌اي‌ در حمايت‌ از عراق‌ به‌ كار خود پايان‌ داد. در بيانيه‌ پاياني‌ اين‌ اجلاس‌ به‌طور يك‌جانبه‌ از ايران‌ خواسته‌ شده‌است‌ از حمله‌ به‌ نفت‌كش‌ها خودداري‌ كند. همچنين‌ در اين‌ بيانيه‌ گفته‌ شده‌است‌ كه‌ كشورهاي‌ عضو شورا به‌طور گروهي‌ در مقابل‌ هرگونه‌ تهديد ايران‌ عليه‌ هر يك‌ از كشورهاي‌ عضو، خواهند ايستاد. وزيران‌ خارجه‌ و نفت‌ شش‌ كشور شوراي‌ همكاري‌ خليج‌فارس‌، ايران‌ را به‌ افزايش‌ مزاحمت‌ براي‌ دريانوردي‌ در خطوط دريايي‌ خليج‌فارس‌ و در نزديكي‌ بندرهاي‌ كشورهاي‌ عضو شوراي‌ همكاري‌ متهم‌ كردند و بر مسئوليت‌ خود در دفاع‌ از حقوق‌ كشورهاي‌ عضو و تضمين‌ آزادي‌ كشتي‌راني‌ تأكيد كردند. در اين‌ اجلاس‌ با استقبال‌ از توافقات‌ اخير اوپك‌ اظهار اميدواري‌ شد كه‌ اوپك‌ به‌ توافق‌ ديگري‌ براي‌ افزايش‌ قيمت‌ها به‌ سطح‌ 16 تا 17 دلار دست‌ يابد.[۱۹] "يوسف‌ العلوي‌" رئيس‌ اين‌ اجلاس‌ در مصاحبه‌اي‌ با خبرنگاران‌ گفت‌: «جنگ‌ ايران‌ و عراق‌ به‌ مرحله‌ بسيار خطرناكي‌ رسيده‌ و محتاج‌ اقداماتي‌ است‌ كه‌ مورد تأييد كشورهاي‌ عضو شوراي‌ همكاري‌ خليج‌فارس‌ باشد.»[۲۰] بي‌.بي‌.سي‌ در گزارشي‌ از اين‌ اجلاس‌، گفت‌: «كشورهاي‌ عضو شوراي‌ همكاري‌ خليج‌ به‌ بررسي‌ طرحي‌ پرداخته‌اند كه‌ قرار است‌ در اجلاس‌ آينده‌ سران‌ دولت‌هاي‌ غيرمتعهد كه‌ به‌زودي‌ در زيمبابوه‌ برگزار خواهد شد مطرح‌ شود، ولي‌ با در نظر گرفتن‌ پيام‌ اخير آيت‌الله‌ خميني‌ بعيد به‌نظر مي‌رسد كه‌ طرح‌ پيشنهادي‌ شوراي‌ همكاري‌ خليج‌فارس‌ بتواند مؤثر باشد، زيرا در اين‌ پيام‌ به‌ رهبران‌ ايران‌ يادآوري‌ شده‌ تا زماني‌كه‌ قدرت‌ در اختيار صدام‌ حسين‌ رئيس‌جمهوري‌ عراق‌ است‌، نمي‌توان‌ از صلح‌سخن‌ گفت‌.»[۲۱]

گزارش - 695

"يولي‌ ورنتسف‌" معاون‌ اول‌ وزير خارجه‌ شوروي‌ كه‌ روز پيش‌ وارد سوريه‌ شده‌است‌ با "فاروق‌ الشرع‌" وزيرخارجه‌ اين‌ كشور درباره‌ تشديد جنگ‌ ايران‌ و عراق‌ و ساير مسائل‌ خاورميانه‌ گفت‌وگو كرد. آسوشيتدپرس‌ با گزارش اين‌ خبر، در ادامه‌ افزوده‌است‌: «راديو دمشق‌ جزئيات‌ مذاكرات‌ را منتشرنكرد اما گفت‌: مديركل‌ اداره‌ خاورميانه‌ و شمال افريقاي‌ وزارت‌خارجه‌ شوروي‌ و معاون‌ وزيرخارجه‌ سوريه‌ در اين‌ مذاكرات‌ شركت‌ داشتند. ورنتسف‌ كه‌ براي‌ ديدار سه‌ روزه‌ به‌ دمشق‌ رفته‌، قرار است‌ پس‌ از سوريه‌ راهي‌ اردن‌ شود.»[۲۲]

گزارش - 696

نماينده‌ سفارت‌ شوروي‌ در هنگام‌ برگزاري‌ دوازدهمين‌ نمايشگاه‌ بين‌المللي‌ تهران‌، طي‌ مصاحبه‌اي‌ در مورد خروج‌ كارشناسان‌ شوروي‌ از ذوب‌ آهن‌ اصفهان‌، گفت‌: «خروج‌ كارشناسان‌ روسي‌ از ايران‌ ربطي‌ به‌ روابط دو كشور ندارد بلكه‌ آنها با پايان‌ يافتن‌ قراردادشان‌ ايران‌ را ترك‌ كرده‌اند.» وي‌ تأكيد كرد كه‌ شوروي‌ با اعزام‌ مجدد كارشناس‌ جهت‌ ذوب‌آهن‌ به‌ ايران‌ موافقت‌ كرده‌است‌.[۲۳]

گزارش - 697

سفارت‌ جمهوري‌اسلامي‌ ايران‌ در ابوظبي‌، امروز خبر موافقت‌ تهران‌ با ميانجي‌گري‌ سودان‌ در جنگ‌ ايران‌ و عراق‌ را تكذيب‌ كرد. سفارت‌ ايران‌ در يك‌ بيانيه‌ مطبوعاتي‌ تأكيد كرد: «برخلاف‌ آنچه‌ "عبدالرحمن‌ فراح‌" مشاور نخست‌وزير سودان‌ در ابوظبي‌ اظهار داشته‌، هيچ‌ موضعي‌ در مورد اين‌ مسئله‌ از سوي‌ دولت‌ ايران‌ اتخاذ نشده‌ است‌.»[۲۴]

گزارش - 698

خبر ديروز روزنامه‌ "واشنگتن‌پست‌" و موضع‌گيري‌ سخن‌گوي‌ وزارت‌ خارجه‌ امريكا دربارة‌ ارسال‌ تسليحات‌ نظامي‌ از چين‌ به‌ ايران‌، واكنش‌ گسترده‌اي‌ را در رسانه‌هاي‌ خبري‌ غرب‌ و منطقه‌ به‌ دنبال‌ داشت‌. در اين‌باره‌ روزنامه‌هاي‌ امروز انگليس‌ طي‌ مقالاتي‌ به‌ تفسير اين‌ موضوع‌ پرداختند. روزنامه‌ "تايمز" چاپ لندن‌ با اشاره‌ به‌ اين‌كه‌ چين‌ بزرگ‌ترين‌ تأمين‌كننده‌ تسليحات‌ ايران‌ است‌ و امريكا را به‌شدت‌ نگران‌ كرده‌ است‌، نوشت‌: «مقامات‌ شوروي‌ و امريكا در جلسه‌اي‌ در واشنگتن‌ روزچهارشنبه‌ (فردا) جنگ‌ شش‌ساله‌ خليج‌فارس‌ را مورد بحث‌ قرار مي‌دهند. موضوع‌ اصلي‌ اين‌ مذاكرات‌ فراهم‌ آوردن‌ مقدمات‌ اجلاس‌ سران‌ شرق‌ و غرب‌ است‌.» روزنامه‌ "گاردين‌" نيز نوشت‌: «آنچه‌ موجب‌ نگراني‌ بيش‌تر امريكاست‌ اين‌ است‌ كه‌ ايران‌ از چين‌ تانك‌هاي‌ سنگين‌ و جنگنده‌هاي‌ ميگ‌ ـ 21 روسي‌ از نوع‌ جي‌ـ6 دريافت‌ مي‌كند.» "فايننشال‌ تايمز" به‌ نقل‌ از منابع‌ نظامي‌ غربي‌ ادعا كرد كه‌ ايران‌ 12 فروند جنگنده‌ جي‌ـ7 ساخت‌ چين‌ را دريافت‌ كرده‌ است‌. اين‌ منبع‌ افزوده‌است‌: «100 فروند ديگر نيز از اين‌ جنگنده‌ها درخط توليد است‌ اما زمان‌ تحويل‌ اين‌ جنگنده‌ها هر وقت‌ كه‌ باشد باز نمي‌توانند در حمله‌ تهاجمي‌ آينده‌ ايران‌ مورد استفاده‌ قرار گيرند.» روزنامه‌ "هرالد تريبيون‌" نيز به‌ نقل‌ از يك‌ مقام‌ وزارت‌ خارجه‌ امريكا خبر ارسال‌ هواپيماهاي‌ چيني‌ به‌ ايران‌ را معتبر دانست‌ و افزود: «اين‌ نخستين‌ سري‌ هواپيماهاي‌ جديد مي‌باشد كه‌ ايران‌ از آغاز جنگ‌ دريافت‌ كرده‌است‌.» اين‌ منبع‌ به‌ نقل‌ از گزارش‌ سال‌ گذشته‌ "مؤسسه‌ بين‌المللي‌ مطالعات‌ استراتژيك‌ لندن‌" دربارة‌ امضاي‌ قرارداد تسليحاتي‌ 6/2 ميليارد دلاري‌ بين‌ ايران‌ و چين‌ در مارس‌ 1985(اسفند 1363)، نوشته‌است‌: «هرچند وزارت‌ خارجه‌ امريكا اين‌ گزارش‌ را تأييد نكرد، اما بي‌گمان‌ نوعي‌ توافق‌نامه‌ كه‌ ميزان‌ آن‌ مشخص‌ نيست‌ بين‌ دو كشور امضا شده‌است‌.» اين‌ منبع‌ افزوده‌ است‌: «چين‌ براي‌ عراق‌ نيز منبع‌ تسليحاتي‌ مهمي‌ است‌؛ به‌ گزارش‌ "آژانس‌ كنترل‌ تسليحات‌ و خلع‌سلاح‌ امريكا"، بين‌ سال‌هاي‌ 1979 تا 1983 چين‌ معادل‌ 5/1 ميليارد دلار سلاح‌ به‌ عراق‌ تحويل‌ داده‌ است‌.»[۲۵] در اين‌ باره‌ روزنامه‌ "الرأي‌ العام‌" چاپ كويت‌ نيز ضمن‌ انتقاد از چين‌ به‌ دليل‌ فروش‌ سلاح‌ به‌ ايران‌، نوشت‌: «انتظار نداشتيم‌ چين‌ در تجارت‌ وصادرات‌ سلاح‌ به‌ منطقه‌ با دو ابرقدرت‌ رقابت‌ كند.» الرأي‌ العام‌ همچنين‌ سياست‌ سرمايه‌گذاري‌ اعراب‌ در چين‌ را مورد انتقاد قرار داد و نوشت‌: «دلارهاي‌ سرمايه‌گذاري‌ شدة‌ اعراب‌ براي‌ احداث‌ پروژه‌هاي‌ توليدي‌ بزرگ‌ در چين‌، مجدداً به‌ صورت‌ هواپيما، تانك‌ و موشك‌ به‌ منطقه‌ راه‌ پيدا مي‌كند. اقدام‌ چين‌ مبني‌بر فروش‌ سلاح‌ به‌ ايران‌ موجب‌ وارد آمدن‌ شوك‌ بزرگي‌ به‌ كشورهاي‌ منطقه‌ شده‌است‌. ما نمي‌خواهيم‌ چين‌ در صف‌ كشورهايي‌ باشد كه‌ دوستان‌ خود را قرباني‌ منافع‌ خود سازد.»[۲۶]

گزارش - 699

در بسياري‌ از تحليل‌ها و تفسيرهاي‌ مطبوعات‌ بين‌المللي‌، شكست‌ عراق‌ در حملات‌ آتي‌ ايران‌ به‌عنوان‌ احتمالي‌ جدي‌ و قوي‌، بررسي‌ شده‌است‌. نشريه‌ "ميدل‌ ايست‌ اينترنشنال‌" چاپ لندن‌ ضمن‌ تأكيد بر برتري‌ رواني‌ و احتمال‌ پيروزي‌ ايران‌ در جنگ‌، نوشته‌است‌: «وزارت‌ دفاع‌ و كاخ‌سفيد امريكا برخلاف‌ وزارت‌ خارجه‌، معتقدند كه‌ احتمال‌ شكست‌ عراق‌ در اين‌ جنگ‌ وجود دارد.» اين‌ منبع‌ افزوده‌ است‌: «به‌ عقيده‌ مقامات‌ امريكايي‌ برتري‌ رواني‌ و استراتژيك‌ ايران‌ بر عراق‌ طي‌ سال‌ جاري‌ مشهود است‌ كه‌ اين‌ امر نگراني‌ كاخ‌ سفيد از آينده‌ عراق‌ را افزايش‌ داده‌ است‌. همچنين‌ قرائن‌ موجود نشان‌ مي‌دهد كه‌ دولت‌ ريگان‌ از تغيير موازنه‌ قدرت‌ به‌ نفع‌ ايران‌ كه‌ مي‌تواند به‌ پيروزي‌ نهايي‌ ايران‌ بينجامد، بيم‌ دارد. ... علي‌رغم‌ اظهارات‌ اخير "چارلز ردمن‌" (سخن‌گوي‌ وزارت‌ امورخارجه‌ امريكا) و "ريچارد مورفي‌" (معاون‌ وزير امورخارجه‌ اين‌ كشور) مبني‌بر عدم‌ سقوط رژيم‌ عراق‌ در آيندة‌ نزديك‌، نگراني‌ امريكا از ضربه‌پذيري‌ عراق‌ در مقابل‌ ايران‌، شدت‌ يافته‌است‌. در بعضي‌ از محافل‌ اين‌ احساس‌ وجود دارد كه‌ ايران‌ نمي‌تواند بازندة‌ اين‌ جنگ‌ باشد بلكه‌ ممكن‌ است‌ در مواردي‌ نيز پيروز باشد. به‌ گفتة‌ يك‌ مقام‌ ناشناس‌ دولت‌ امريكا اين‌ طرز تفكر كه‌ عراق‌ در جنگ‌ بازنده‌ است‌، در وزارت‌ دفاع‌ و كاخ‌ سفيد بيش‌تر حاكم‌ است‌ و گاهي‌ همراه‌ با اين‌ عقيده‌ است‌ كه‌ امريكا در نهايت‌ بايد روابط خود را با ايران‌ كه‌ ابرقدرت‌ خاورميانه‌ خواهد بود از سربگيرد. برخلاف‌ طرز تفكر فوق‌، حقيقت‌ آن‌ است‌ كه‌ سياست‌ امريكا در قبال‌ جنگ‌ عراق‌ و ايران‌ متغير است‌. به‌ عقيده‌ واشنگتن‌ سقوط رژيم‌ عراق‌ به‌ منافع‌ منطقه‌اي‌ امريكا لطمه‌ خواهد زد.»[۲۷] در اين‌باره‌ روزنامه‌ لبناني‌ "السفير" نوشته‌است‌: «تمام‌ نشانه‌ها حاكي‌ از آن‌ است‌ كه‌ عراق‌ هرگز در برابر حملة‌ قريب‌الوقوع‌ ايران‌ قدرت‌ مقاومت‌ ندارد به‌طوري‌ كه‌ نظام‌ حاكم‌ در عراق‌ در معرض‌ فروپاشي‌ مي‌باشد. سلسله‌ اعدام‌ها به‌دليل‌ نابساماني‌ اوضاع‌ داخلي‌، حتي‌ افسران‌ عالي‌رتبه‌ ارتش‌ عراق‌ را نيز در برگرفته‌ است‌ كه‌ توجه‌ صدام‌ در سخنان‌ اخير خود به‌ اوضاع‌ داخلي‌ در اين‌ كشور بهترين‌ دليل‌ بر اين‌ مدعا مي‌باشد.»[۲۸] اما ديدگاه‌هاي‌ ديگري‌ نيز وجود دارد، از جمله‌ نشريه‌ فرانسوي‌ "دفاع‌ و تسليحات‌" با تأكيد بر برتري‌ و تسلط عراق‌ در جنگ‌، نوشته‌است‌: «اكنون‌ ارتش‌ عراق‌ با به‌كارگيري‌ سلاح‌هاي‌ پيش‌رفته‌، روحيه‌ عالي‌ و روش‌هاي‌ آموخته‌شده‌ از اين‌ جنگ‌ شش‌ساله‌ ـ كه‌ از خطرناك‌ترين‌ و پيچيده‌ترين‌ جنگ‌ها بعد از جنگ‌ دوم‌ جهاني‌ به‌شمار مي‌رود ـ توانسته‌ است‌ اين‌ جنگ‌ را ادامه‌ دهد.»[۲۹]

گزارش - 700

وزير امورخارجه‌ تركيه‌ امروز براي‌ يك‌ ديدار سه‌ روزه‌ وارد تهران‌ شد تا با مسئولان‌ ايراني‌ به‌ بررسي‌ موضوعاتي‌ چون‌ حملات‌ اخير تركيه‌ به‌ شمال‌ عراق‌ ـ كه‌ براي‌ سركوب‌ كردهاي‌ مخالف‌ انجام‌ شده‌ است‌ ـ و مسئلة‌ جنگ‌ ايران‌ و عراق‌ و روابط دو كشور بپردازند. رياست‌جمهوري‌ اسلامي‌ ايران‌ "آقاي‌ خامنه‌اي‌" در ديدار وزير خارجه‌ تركيه‌ با ايشان‌، اعلام‌ كرد: «مردم‌ انقلابي‌ ما در زمينه‌ مسائل‌ سياسي‌ به‌شدت‌ حساس‌ بوده‌ و مسئله‌ جنگ‌ با عراق‌ مهم‌ترين‌ مسئله‌ ماست‌.» "آقاي‌ موسوي‌" نخست‌وزير نيز در ديدار "خلف‌ اوغلو" وزير خارجه‌ تركيه‌ با وي‌، گفت‌: «اين‌ حساسيت‌ وجود دارد كه‌ مبادا اوضاع‌ پيش‌آمده‌ در شمال‌ عراق‌ به‌ نفع‌ رژيم‌ رو به‌ زوال‌ صدام‌ تمام‌ شود.» وي‌ اعلام‌ كرد كه‌ فشار بر نيروهاي‌ داخلي‌ عراق‌ كه‌ با رژيم‌ صدام‌ مبارزه‌ مي‌كنند مي‌تواند كمكي‌ به‌ صدام‌ باشد. وزير خارجه‌ تركيه‌ نيز در اين‌ ديدار با اعلام‌ بي‌طرفي‌ كامل‌ تركيه‌ در جنگ‌ تحميلي‌، موفقيت‌ و سربلندي‌ جمهوري‌ اسلامي‌ ايران‌ را آرزو كرد.[۳۰] گفتني‌ است‌ كه‌ پيش‌تر رسانه‌هاي‌ غربي‌ اعلام‌ كرده‌ بودند كه‌ سفر وزير خارجه‌ تركيه‌ به‌ منظور اعتراض‌ به‌ سخنان‌ اخير امام‌خميني‌ درباره‌ "آتاتورك‌" و مخالفت‌ ايران‌ با حمله‌ اخير تركيه‌ به‌ شمال‌ عراق‌، به‌ تعويق‌ افتاده‌ است‌. اين‌ خبر به‌ دنبال‌ تأخير در سفر نام‌برده‌، منتشر شده‌ بود.[۳۱]

گزارش - 701

به‌ دنبال‌ سخنان‌ ديروز وزير اطلاعات‌ جمهوري‌اسلامي‌ ايران‌ (حجت‌الاسلام‌ ري‌شهري‌) درباره‌ دست‌گيري‌ يك‌ جاسوس‌ امريكايي‌ در ايران‌ به‌نام‌ "جان‌ پاتيس‌"، راديو امريكا با انعكاس‌ اين‌ خبر افزود: «ايران‌ هنوز اعلام‌ نكرده‌ كه‌ آيا عليه‌ وي‌ اتهامي‌ وارد شده‌است‌ يا خير و آيا قصد دارد او را به‌ اتهام‌ جاسوسي‌ محاكمه‌ كند يا خير؟ سازمان‌ "سيا" مي‌گويد كار اين‌ سازمان‌ تأييد يا تكذيب‌ اين‌ گونه‌ اتهامات‌ نيست‌ و وزارت‌ خارجه‌ امريكا اين‌ فرد را كارمند دولت‌ امريكا نمي‌داند.»[۳۲]

گزارش - 702

خبرگزاري‌ جمهوري‌اسلامي‌ امروز مقاله‌اي‌ درباره‌ سازندگي‌ ايران‌ پس‌ از جنگ‌ تحميلي‌، منتشر كرد. به‌ نظر نويسنده‌ اين‌ مقاله‌، زمينه‌هاي‌ بهره‌برداري‌ تبليغاتي‌ و سياسي‌ از اين‌ مطلب‌ در اوضاع‌ كنوني‌ وجود دارد و مطرح‌ كردن‌ اين‌ بحث‌ ضمن‌ آن‌ كه‌ احتمال‌ پيروزي‌ جمهوري‌اسلامي‌ را تقويت‌ مي‌كند و موجب‌ تضعيف‌ روحيه‌ دشمن‌ مي‌شود، اين‌ تبليغات‌ خارجي‌ را كه‌ ايران‌ به‌ دليل‌ ترس‌ از مواجهه‌ با موج‌ بي‌كاران‌ پس‌ از جنگ‌، حاضر به‌ پايان‌ جنگ‌ نيست‌ نيز خنثي‌ مي‌سازد. در اين‌ مقاله‌ همچنين‌ آمده‌ است‌ كه‌ پرداختن‌ به‌ بحث‌ سازندگي‌، اين‌ واقعيت‌ را كه‌ جمهوري‌ اسلامي‌ براي‌ جامعه‌ بدون‌ جنگ‌ و پس‌ از پيروزي‌، برنامه‌هاي‌ عمراني‌ پيش‌بيني‌ شده‌ دارد، در برابر جهانيان‌ نمايان‌ مي‌كند و حمايت‌ بعضي‌ دولت‌ها از مواضع‌ جمهوري‌ اسلامي‌ در قبال‌ جنگ‌ را در دو زمينه‌ سياسي‌ و اقتصادي‌ در پي‌ مي‌آورد و از سوي‌ ديگر، اين‌ حربه‌ تبليغاتي‌ دولت‌هاي‌ مستكبر را كه‌ ايران‌ تمايل‌ به‌ گسترش‌ خشونت‌آميز موج‌ انقلاب‌ اسلامي‌ در منطقه‌ و جهان‌ را دارد، كُند مي‌سازد و نيز اين‌ دسيسه‌ آنها را كه‌ ايران‌ براي‌ دولت‌هاي‌ همجوار و منطقه‌ خطرآفرين‌ است‌، آشكار مي‌سازد.[۳۳] 

ضميمه‌ گزارش 685 به‌ گزارش‌ راوي‌ قرارگاه‌ نيروي‌زميني‌ (برادر اسدالله‌ احمدي‌)، يكي‌ از مشكلات‌، رعايت‌ نكردن‌ حفاظت‌ اطلاعات‌ در منطقه‌ مي‌باشد به‌گونه‌اي‌ كه‌ عموماً تردد و جابه‌جايي‌ نيروهاي‌ خودي‌ از ديدها پنهان‌ نيست‌؛ به‌عنوان‌ مثال‌، يكي‌ از پزشك‌ياران‌ به‌ يكي‌ از برادران‌ رزمنده‌ گفته‌ است‌ اجراي‌ عمليات‌ از شاخ‌شميران‌ تا تنگه‌ را مي‌دانيم‌، فقط از زمان‌ آن‌ اطلاع‌ نداريم‌.[۳۴]



منابع و مآخذ روزشمار 1365/06/05

  1. سند شماره‌336 مركز مطالعات‌ و تحقيقات‌ جنگ‌: "عمليات‌ محدود در جزيره‌ مجنون‌"، گزارش‌ راوي‌ قرارگاه‌ كربلا، (عبدالله‌ درويشي‌)، مهر 1365، ص‌ص‌ 79 و 80.
  2. پيشين‌، ص‌67.
  3. مأخذ شماره‌ 1، ص‌ص‌ 71 تا 74.
  4. سند شماره 015307 مركز مطالعات‌ و تحقيقات‌ جنگ‌: فرمانده‌ سپاه‌ يكم‌ كربلا، "مقابله‌ رزمندگان‌ اسلام‌ در مقابل‌ دشمن‌ بعثي‌ در جزيره‌ مجنون‌"، 5/6/1365.
  5. سند شماره‌1224 مركز مطالعات‌ و تحقيقات‌ جنگ‌: دفترچه‌ ثبت‌ جنگ‌ راوي‌ نيروي‌ زميني‌ سپاه‌، (اسدالله‌ احمدي‌)، 22/5/1365 تا 22/6/1365، ص‌ص‌ 88 وـ 89؛ و: سند شماره‌289 مركز مطالعات‌ و تحقيقات‌ جنگ‌: "عمليات‌ منتفي‌شدة‌ بني‌هاشم‌ در دربنديخان‌" گزارش‌ راوي‌ لشكر27 حضرت‌ رسول‌(ص‌) (محمدرضا ثاني‌نژاد)، 7/6/1365 تا 20/6/1365، ص‌28.
  6. سند شماره‌1240 مركز مطالعات‌ و تحقيقات‌ جنگ‌: دفترچه‌ ثبت‌ راوي‌، قرارگاه‌ نجف‌ در عمليات‌ منتفي‌ شدة‌ بني‌هاشم‌ "دربنديخان‌"، (امير رزاق‌زاده‌)، 3/6/1365 تا 7/6/1365، ص‌ 103؛ وـ سند شماره‌1241 مركز مطالعات‌ و تحقيقات‌ جنگ‌: دفترچه‌ ثبت‌ جنگ‌ راوي‌، قرارگاه‌ نجف‌ در عمليات‌ منتفي‌ شده‌ "دربنديخان‌" (امير رزاق‌زاده‌)، 7/6/1365 تا 11/6/1365، ص‌1.
  7. پيشين‌، رديف‌ اول‌، ص‌ص‌105 و 106؛ وـ سند شماره‌19292/پ ن‌، مركز مطالعات‌ و تحقيقات‌ جنگ‌: جلسه‌ 28(عمليات‌ منتفي‌شده‌ بني‌هاشم‌)، قرارگاه‌ نجف‌، 5/6/1365، نوار شماره‌ 20386.
  8. سند شماره‌60619 مركز مطالعات‌ و تحقيقات‌ جنگ‌: "گزارش‌ نوبه‌اي‌ و اطلاعاتي‌ شماره‌ 140" (اطلاعات‌ قرارگاه‌ نجف‌)، 4/6/1365 تا 9/6/1365، ص‌3، 11/6/1365.
  9. واحد مركزي‌ خبر صدا و سيماي‌ جمهوري‌ اسلامي‌ ايران‌، بولتن‌ "راديوهاي‌ بيگانه‌"، 6/6/1365، ص‌2، به‌ نقل‌ از راديو بي‌.بي‌.سي‌، 5/6/1365.
  10. سند شماره‌ 226116 مركز مطالعات‌ و تحقيقات‌ جنگ‌: منابع‌ سياسي‌ داخلي‌ سپاه‌،12/6/1365، ص‌19، خبرگزاري‌ فرانسه‌ به‌ نقل‌ از شركت‌ بيمه‌ لويدز لندن‌.
  11. سند شماره‌ 226117 مركز مطالعات‌ و تحقيقات‌ جنگ‌: منابع‌ سياسي‌ داخلي‌ سپاه‌، 19/6/1365، ص‌14.
  12. سند شماره‌045930 مركز مطالعات‌ و تحقيقات‌ جنگ‌: نمايندگي‌ امام‌ در سپاه‌ ناحيه‌ خوزستان‌، "آمار اعزام‌ كاروان‌ غدير"، مورخه‌ 5/6/1365، 6/6/1365.
  13. Security Conceil Decuments/N: 18748,28 August 1987.
  14. خبرگزاري‌ جمهوري‌ اسلامي‌، "گزارش‌هاي‌ ويژه‌"، نشريه‌ شماره‌ 161، 6/6/1365، ص‌2، راديو بغداد، 5/6/1365.
  15. شركت‌ مطبوعاتي‌ و تحقيقاتي‌ فرانديش‌، رويدادهاي‌ سال‌ 1365 (تهران‌. بهمن‌ 1366)، ص‌110.
  16. مأخذ شماره‌ 9.
  17. مأخذ شماره‌ 14، ص‌ص14 و 15، حراره‌، به‌ نقل‌ از روزنامه‌ "هرالد" چاپ حراره‌.
  18. خبرگزاري‌ جمهوري‌ اسلامي‌، "گزارش‌هاي‌ ويژه‌"، نشريه‌ شماره‌ 162، 7/6/1365، ص‌16، به‌ نقل‌ از روزنامه‌ "هرالد" چاپ حراره‌.
  19. ـ روزنامه‌ كيهان‌، 6/6/1365، ص‌20.
  20. مأخذ شماره‌ 14، ص‌9، آبهاء، خبرگزاري‌ آلمان‌، 5/6/1365.
  21. مأخذ شماره‌ 9، ص‌ص‌ 1 و 2، به‌ نقل‌ از راديو بي‌.بي‌.سي‌، 5/6/1365.
  22. مأخذ شماره‌ 19، ص‌20، نيكوزيا ـ خبرگزاري‌ آسوشيتدپرس‌، به‌ نقل‌ از راديو دمشق‌.
  23. مأخذ شماره‌ 14، ص‌28، تهران‌، خبرگزاري‌ جمهوري‌ اسلامي‌، 5/6/1365.
  24. مأخذ شماره‌ 14، ص‌4، ابوظبي‌، خبرگزاري‌ فرانسه‌، 5/6/1365.
  25. مأخذ شماره‌ 14، ص‌ص‌24 و 25، به‌ نقل‌ از روزنامه‌هاي‌ واشنگتن‌پست‌، گاردين‌، فايننشال‌ تايمز و هرالدتريبيون‌.
  26. مأخذ شماره‌ 14، ص‌23، به‌ نقل‌ از روزنامه‌ "الراي‌العام‌"، چاپ كويت‌.
  27. روزنامه‌ اطلاعات‌، 5/6/1365، ص‌ 1، خبرگزاري‌ جمهوري‌ اسلامي‌، به‌ نقل‌ از نشريه‌ "ميدل‌ ايست‌ اينترناشنال‌".
  28. پيشين‌، ص‌14، بيروت‌، واحد مركزي‌ خبر، به‌ نقل‌ از روزنامه‌ لبناني‌"السفير".
  29. مأخذ شماره‌ 14، ص‌8، راديو صوت‌الجماهير، به‌ نقل‌ از مجله‌ فرانسوي‌ "دفاع‌ و تسليحات‌".
  30. روزنامه‌ كيهان‌، 6/6/1365، ص‌1.
  31. مأخذ شماره‌ 9، ص‌ 13، راديو كلن‌، 5/6/1365.
  32. مأخذ شماره‌ 9، ص‌31، راديو امريكا، 5/6/1365.
  33. خبرگزاري‌ جمهوري‌ اسلامي‌، "گزارش‌هاي‌ ويژه‌"، نشريه‌ شماره‌ 160، 5/6/1365، ص‌15.
  34. سند شماره‌1224 مركز مطالعات‌ و تحقيقات‌ جنگ‌: دفترچه‌ ثبت‌ جنگ‌ راوي‌ نيروي‌ زميني‌ سپاه‌، (اسدالله‌ احمدي‌)، 22/5/1365 تا 22/6/1365، ص‌91.