1361.02.04

از دانشنامه روز شمار دفاع مقدس
نسخهٔ تاریخ ‏۴ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۳۸ توسط Admin (بحث | مشارکت‌ها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه زندگینامه |عنوان =روزشمار جنگ سال 1361 |نام = 1361.02.04 |نام دیگر= چهار اردیبهشت |روز=4 اردیبهشت 1361 |تاریخ شمسی= 1361.02.04 |تاریخ میلادی=24 آوریل 1982 |تاریخ قمری= 29 جماد‌ی‌الثانی 1402 |اسامی عملیات= |اسامی شهدا= |اسامی اسرا= }} <div class="bootstrap-btn">1360.02.04</div>...» ایجاد کرد)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
روزشمار جنگ سال 1361
1361.02.04
نام‌های دیگر چهار اردیبهشت
تاریخ شمسی 1361.02.04
تاریخ میلادی 24 آوریل 1982
تاریخ قمری 29 جماد‌ی‌الثانی 1402





گزارش- 1

1. فرماندهان سپاه پاسداران برای بررسی طرح مانور عملیات آزادسازی منطقه غرب کارون‌، امروز در قرارگاه کربلا (مرکز طراحی و هدایت عملیات مشترک سپاه و ارتش) تشکیل جلسه دادند.* در این جلسه‌، ابتدا گزارشی از شناسایی‌های به‌عمل‌آمده از مواضع پدافندی ارتش عراق در منطقه غرب رودخانه کارون و جنوب رودخانه کرخه‌کور ارائه و اعلام شد که هم‌اکنون دو لشکر زرهی و مکانیزه عراق در جنوب کرخه‌کور و منطقه عمومی جفیر و یک لشکر پیاده در منطقه عمومی خرمشهر مستقر هستند و دشمن به‌تدریج با اعزام یگان‌های جدید، درحال تقویت مواضع پدافندی خود است. سپس احمد غلامپور در گزارشی با اشاره به افزایش فعالیت مهندسی ارتش عراق در جنوب رودخانه کرخه‌کور اعلام کرد مانور قرارگاه قدس مبتنی‌بر محدوده هورالعظیم تا جنوب کرخه‌کور طراحی شده است و این قرارگاه هم‌زمان با دو قرارگاه فتح و نصر وارد عمل شده و در مرحله اول عملیات‌، یک سرپل را در جنوب کرخه‌کور‌، از عبابیه تا قیصریه تصرف خواهد کرد. در ادامه جلسه، حسین کنعانی‌مقدم، خط حد قرارگاه فتح را از جنوب آب‌گرفتگی غرب کارون (شمال سیدعبود) تا مقابل دارخوین اعلام کرد و با اشاره به تقویت مواضع دشمن در این منطقه گفت: مأموریت قرارگاه فتح عبور از کارون و پیشروی به‌طرف جاده اهواز ـ خرمشهر و سپس تأمین مرز است. وی مشکلات این قرارگاه را نصب‌نشدن پل‌های شناور روی کارون‌، مشخص‌نبودن تعداد دستگاه‌های زرهی و کمبود شش گردان نیروی پیاده برشمرد و درخصوص طرح مانور یگان‌های زیرمجموعه قرارگاه فتح اظهار داشت: «تیپ‌ها هنوز مانور خود را نداده‌اند. البته ما یک طرح مانور در رده لشکر و تیپ نوشته‌ایم که قرار است برادر رشید هم بیاید و باهم روی طرح مانور صحبت کنیم.» وی در پایان سخنانش آخرین طرح مانور طراحی‌شده در قرارگاه فتح را تشریح کرد. حسن باقری هم پس از تشریح وضعیت مواضع پدافندی دشمن، مطالبی در حوزه مأموریت قرارگاه نصر و فعالیت‌های ستادی واحد‌های زیر مجموعه‌اش‌ بیان کرد و پس از آن، به مخالفت ارتش با طرح پیشنهادی سپاه مبنی‌بر اتصال خط پدافندی از جاده اهواز ـ خرمشهر به نهر عرایض در مرحله اول عملیات اشاره کرد و گفت: «آنها می‌گویند مأموریت ما تا شلمچه است.» وی خط حد قرارگاه نصر را ایستگاه 90 تا ایستگاه گرمدشت (ایستگاه 100) جاده اهواز ـ خرمشهر اعلام کرد و سپس مانور یگان‌های تابعه این قرارگاه در مرحله اول عملیات را شرح داد. در پایان جلسه، محسن رضایی طرح‌های ارائه‌شده قرارگاه‌ها را ضعیف خواند و از مسئولان قرارگاه‌ها خواست شناسایی‌ها و طرح عملیات دقیق خود را حداکثر تا فردا آماده کنند و 24 ساعت بعد از آن برای عملیات آماده باشند.**[۱]

گزارش- 2

2. امروز نیز قرارگاه مقدم نیروی زمینی ارتش جمهوری اسلامی ایران در جنوب ضمن اعلام افزایش فعالیت گشتی‌های شناسایی یگان‌های پیاده عراق و ورود یگان‌های جدید زرهی دشمن به منطقه جنوب رودخانه کرخه‌کور، گزارش داد یگان‌های زرهی دشمن که با هدف تقویت مواضع خود به منطقه آمده‌اند، در اطراف جاده جفیر ـ هویزه مستقر شده‌اند. قرارگاه نیروی زمینی ارتش همچنین با اشاره به اینکه امروز آتش توپخانه‌، خمپاره و کاتیوشای ارتش عراق به‌طور متناوب و با شدت بیشتری نسبت به روزهای قبل روی یگان‌های خودی اجرا شد‌، درخصوص فعالیت مهندسی نیروهای عراقی اعلام کرد: «دشمن درحال احداث سنگر و خاکریز در جنوب‌شرقی و شمال‌غربی هویزه دیده شده است. در جنوب پل قیصریه، در منطقه کرخه‌کور، خاکریزی به طول 700 متر به‌سمت غرب ـ که به‌صورت تپه تپه می‌باشد ـ ایجاد شده است که به نظر می‌رسد در پشت آن کانالی جهت تردد نیروی‌های پیاده به وجود آمده باشد. در غرب کارون، روبه‌روی شهرک انرژی اتمی، هم مواضع تانک احداث شده است. همچنین جلوی مواضع ایجادشده در منطقه سیدعبود مین‌گذاری شده و در غرب دارخوین نیز عراقی‌ها مشغول ساختن استحکامات می‌باشند.»[۲] لشکر92 زرهی اهواز هم در گزارش امروز خود آورده است: «فعالیت گشت‌زنی و شناسایی دشمن در سرتاسر جبهه کرخه‌کور، از شمال‌غرب یزدنو تا کوهه، افزایش یافته است. ... فعالیت مهندسی دشمن در منطقه غرب کارون از سلمانیه تا کیلومتر 60، به موازات جاده، به‌شدت ادامه دارد و به نظر می‌رسد دشمن در این منطقه به‌صورت تعجیلی مواضع و خاکریزهای متعددی در امتداد جاده جهت انجام تأخیر در عملیات خودی انجام می‌دهد. نفرات پیاده در سرتاسر جبهه غربی کارون به‌شدت مشغول سنگرکنی می‌باشند.» این لشکر همچنین درباره فعالیت هوایی ارتش عراق در منطقه گزارش داد: «فعالیت گشت و شناسایی دشمن به‌وسیله هلیکوپتر مخصوصاً در غرب اروندرود تا خرمشهر و از خرمشهر تا پادگان حمید تشدید گردیده و مسیر یادشده همواره مورد شناسایی و احتمالاً بازدید فرماندهان قرار می‌گیرد.»[۳]

گزارش- 3

3. صبح امروز هم‌زمان با پاک‌سازی چند روستای دیگر از محور کامیاران ـ مریوان‌، عناصر ضدانقلاب مسلح به یک محله شهر مریوان و یک پایگاه نیروهای خودی در اطراف این شهر حمله کردند. بعدازظهر نیز اهالی یکی از روستاهای مریوان در حمایت از جمهوری اسلامی، راه‌پیمایی کردند. به گزارش خبرگزاری جمهوری اسلامی از باختران (کرمانشاه)‌، در ادامه عملیات پاک‌سازی محور کامیاران ـ مریوان که با هماهنگی پاسداران انقلاب اسلامی پاوه و مریوان اجرا گردید، روستاهای بیله‌کوه‌، گازرخانی‌، کاشتر و بزوش از وجود عناصر ضدانقلاب مسلح پاک‌سازی شد. این خبرگزاری همچنین با اعلام این مطلب که در این عملیات یک نفر از ضدانقلابیون کشته و شماری مجروح شدند، افزود: «عناصر مزدور دموکرات و کومه‌له هنگام فرار، ضمن به گروگان‌گرفتن 18 تن از اهالی روستای پلنگان و دهکده‌های اطراف‌، ساختمان‌های دولتی و خانه‌های مردم مسلمان روستاهای پاک‌سازی‌شده را غارت کرده و به آتش کشیدند.»[۴] گزارش دیگری نیز حاکی است در ساعت 00:30 بامداد امروز گروهی از افراد مسلح کومه‌له به محله بلکه و سوری‌های مریوان حمله کرده‌، ضمن تیراندازی و ایجاد رعب و وحشت، شخصی به نام محمد حاج رضا را به گروگان بردند.[۵] علاوه‌براین، تیپ3 مریوان (از لشکر28 سنندج) نیز گزارش داد: «ضدانقلابیون به یک پایگاه در اطراف جانوره مریوان حمله کردند که طی آن 2 سرباز و 3 بسیجی و 3 پاسدار شهید شدند.»[۶] این حوادث درحالی رخ داد که بعدازظهر امروز، اهالی مسلمان کرد روستای تفین از توابع مریوان که اخیراً روستایشان از وجود ضدانقلابیون پاک‌سازی شده است‌، به منظور پشتیبانی مجدد از جمهوری اسلامی راه‌پیمایی کردند. خبرنگار روزنامه کیهان از سنندج ضمن اعلام این خبر نوشت: «در این راه‌پیمایی که برادران سپاه پاسداران‌، بسیج مستضعفین و پیشمرگان مسلمان کرد نیز شرکت داشتند‌، اهالی روستای مذکور تنفر و انزجار خود را از گروه‌های ضدانقلاب و وابسته به شیطان بزرگ، امریکای جنایتکار، ابراز داشتند.»[۷]

گزارش- 4

4. دفتر نخست‌وزیری جمهوری اسلامی ایران با انتشار اطلاعیه‌ای از ملت ایران خواست تا رزمندگان خود را با دراختیارگذاشتن برخی وسایل نقلیه یاری کنند. در بخشی از این اطلاعیه چنین آمده است: «به‌دنبال پیروزی‌های بزرگ و بی‌سابقه سپاه اسلام در جبهه‌های نبرد و شکست سخت و مفتضحانه نیروهای متجاوز بعث عراق و در پاسخ به پیام خون شهیدان این فتح عظیم‌، فرزندان دلاور شما امت ایثارگر، برای بیرون‌راندن بقایای نیروهای فریب‌خورده صدام کافر از خاک لاله‌گون میهن اسلامی‌مان به تانکر آب و سوخت‌، وانت‌ دوگیربکس دارای دنده کمک‌، کامیون‌ و کامیون کمپرسی نیاز دارند.» در پایان این اطلاعیه از هم‌وطنانی که این‌گونه وسایل را در اختیار دارند‌، درخواست شده است تا با ستاد پشتیبانی مناطق جنگی سازمان جهاد سازندگی تماس بگیرند.[۸]

گزارش- 5

5. درپی هشدار سخنگوی شورای‌عالی دفاع ایران مبنی‌بر اینکه اگر شرایط صلح ما پذیرفته نشود، به خود حق می‌دهیم بغداد را محاصره کنیم،*** پادشاه عربستان سعودی از کمیته صلح سازمان کنفرانس اسلامی خواست به تلاش‌های خود برای پایان‌دادن به جنگ ایران و عراق ادامه دهد. رادیو صدای امریکا در برنامه فارسی ساعت 20:30 امروز خود گفت: «ملک خالد‌، پادشاه عربستان سعودی که ریاست کنفرانس اسلامی را نیز برعهده دارد‌، امروز از کمیته میانجیگری این کنفرانس برای پایان‌دادن به جنگ نوزده‌ماهه ایران و عراق خواست که به‌رغم پیشرفت اندک در این کوشش‌ها، به تلاش‌های خود ادامه دهند.» این رادیو افزود: «رئیس‌جمهور گینه [احمد سکوتوره] و دبیرکل سازمان کنفرانس اسلامی [حبیب شطی] اخیراً به این دو کشور سفر کردند، ولی اعلام داشتند مشکلات همچنان بر سر نیل به حل مسالمت‌آمیز این بحران باقی است. توضیح بیشتری درباره این مشکلات داده نشده است‌، ولی رژیم جمهوری اسلامی حاکم بر ایران بارها اعلام داشته است تا زمانی‌که نیروهای عراقی در خاک ایران باقی هستند از مذاکره با عراق خودداری خواهد کرد. از سوی دیگر عراق خواستار انجام این مذاکرات، پیش از خروج نیروهایش از خاک ایران است.»[۹]

گزارش- 6

6. ایران از صلیب‌سرخ جهانی دعوت کرد برای اجرای برنامه دیدار اسیران جنگی با خانواده‌هایشان، نماینده خود را به تهران بفرستد. کاظم‌پور اردبیلی، معاون روابط بین‌الملل و امور اقتصادی وزارت امور خارجه، دراین‌باره گفت: «برای تسریع در اجرای طرح ابتکاری جمهوری اسلامی ایران برای بازدید خانواده‌های اسرای جنگی از عزیزانشان‌، نماینده جمهوری اسلامی ایران در ژنو از کمیته صلیب سرخ جهانی که برای نظارت بر این برنامه در نظر گرفته شده دعوت کرده است به تهران سفر کند و قرار است مسئول بخش خاورمیانه صلیب‌سرخ جهانی در رأس هیئتی، اواسط اردیبهشت وارد ایران شود و در جریان کارشکنی رژیم بعثی بغداد در برنامه بازدید خانواده اسرای جنگی قرار گیرد. وی از بغداد نیز دیدار می‌کند و همچنین در سفر به کویت، یکی از دو کشور محل عبور خانواده‌های اسیران، میزان آمادگی این کشور را برای اجرای برنامه بررسی خواهد کرد.» معاون وزیر امور خارجه افزود: «درصورتی‌که رژیم بغداد نسبت به اجرای طرح ایران تمایل نشان دهد، 100 هزار عراقی اعضای خانواده‌های حدود 23 هزار سرباز‌، درجه‌دار و افسر عراقی که در تجاوز به ایران به اسارت نیروهای اسلام درآمده‌اند می‌توانند با اسرای خود در ایران دیدار کنند و خانواده حدود 2500 اسیر ایرانی نیز برای ملاقات با اسیران خود به عراق سفر خواهند کرد.» نماینده صلیب‌سرخ جهانی در ایران در 23 اسفند 1360 موافقت‌نامه مربوط به اجرای طرح ابتکاری ایران را از مقامات جمهوری اسلامی ایران تحویل گرفت. وی طرح پیشنهادی ایران را انسانی و قابل‌تحسین خواند.[۱۰]

گزارش- 7

7. درحالی‌که اساسنامه سپاه پاسداران در مجلس شورای اسلامی از 31/1/1361 در دست بررسی است و تاکنون 13 ماده آن به تصویب نمایندگان مردم رسیده است‌، رئیس مجلس شورای اسلامی، در ملاقات امروز خود با امام خمینی، به نارضایتی مسئولان سپاه پاسداران از محدودشدن رسالت خود در اساسنامه جدید اشاره کرد و امام نیز در پاسخ دستور دادند که سپاه پاسداران تضعیف نشوند و تحت ضابطه قرار گیرند.[۱۱] محسن رضایی فرمانده کل سپاه، درباره این اساسنامه می‌گوید: «... یک اساسنامه‌ای را در مجلس تصویب کردند که تقریباً هیچ مأموریتی برای سپاه در کشور قائل نشدند. این اساسنامه 10، 11 ماده داشت که در همه آنها گفته بودند سپاه با نیروی انتظامی همکاری کند، با اطلاعات همکاری کند، با دیگران همکاری کند؛ اما اینکه خود سپاه چه‌کاره است، این نبود. بعد، تازه ما تیپ و لشکر هم درست کرده بودیم [و] هیچ اسمی از تیپ و لشکرها نبود. یک مقدار کارهای عقیدتی ـ تبلیغاتی به سپاه واگذار کرده بودند. حالا در اوج اینکه ما داریم با تمام قدرت آماده می‌شویم برای آزادسازی خرمشهر، این بحث‌ها توی مجلس شروع شد. این فضای سنگین و خطرناک توی مجلس شروع شد و این هم یک فشار بسیار سنگین روی دوش من وارد کرد. همه فرماندهان ناراحت شدند. از سراسر کشور جمع شدند توی این پادگان خلیج [در خیابان پاسداران تهران] که قبل از انقلاب دست امریکایی‌ها بود و بعد [از انقلاب] دست لجستیک ما و حاج محسن [رفیق‌دوست] بود، آمده بودند جمع شده بودند و داد و بیداد که این چیه؟ من یک نامه‌ای نوشتم از قرارگاه کربلا که برادران عزیز! قانون ما در جنگ نوشته خواهد شد. ... کاملاً پیدا بود که یک فضای سیاسی بسیار سنگین برای جلوگیری از گسترش سازمان رزم سپاه که هنوز خرمشهر دست دشمن است، پشت‌سر ما شکل گرفته بود. ... واحد اطلاعات را از سپاه گرفته بودند توی این قانون. بعد گفته بودند سپاه چون یک نیروی عقیدتی است نباید به شکل ارتش دربیاید. تیپ و لشکر و اینها اصلاً معنا ندارد. وقتی می‌گفتیم چرا؟ می‌گفتند ما اگر این کار را نکنیم سپاه منحرف می‌شود. ما می‌خواهیم جلوی انحراف سپاه را بگیریم. البته کاملاً پیدا بود که این، یک دست پشت صحنه‌ای است که از این سادگی دارد سوءاستفاده می‌کند. ... برای من مثل روز روشن بود که این یک توطئه است. آنها وسط آزادسازی خرمشهر که نمی‌آیند این‌طور روحیه‌ها را تضعیف کنند. معلوم بود که یک عده آدم ساده‌اندیشی آلت‌دست قرار گرفتند و این کار را می‌کنند. ما البته چون می‌دانستیم امام پشت‌سر ما است، خیلی محکم من برخورد کردم و هیچ اعتنایی نکردیم و گفتیم بگذارید هرچه می‌خواهند تصویب کنند. ...»[۱۲]

گزارش- 8

8. یک فروند هواپیمای نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران که 22 فروردین سال جاری در مسقط پایتخت عمان فرود آمده بود‌، به ایران بازگردانده شد. خبرگزاری قطر به نقل از مقامات عمانی ضمن اعلام این خبر افزود: «یکی از خلبانان به خواست خود به ایران مراجعت کرده و دیگری نیز آزاد است به هرکشوری که می‌خواهد برود.»[۱۳] در ادامه اخبار مربوط به توطئه کودتا‌ و سلب صلاحیت آیت‌الله شریعتمداری از مرجعیت و بازتاب گسترده آن در سطح جامعه و رسانه‌ها، امروز آیت‌الله قمی در مشهد با صدور اطلاعیه‏ای این سلب صلاحیت را بی‌اعتبار دانست. رئیس مجلس شورای اسلامی هم از امام خمینی درخواست کرد متهمان توطئه کودتا ازجمله صادق قطب‌زاده بخشیده شوند. خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی از مشهد گزارش داد: «آیت‌الله قمی در مشهد**** با صدور اطلاعیه‌ای خلع آقای شریعتمداری از مرجعیت را رد کرد و اعلام داشت مرجعیت یک مرجع را کسی نمی‌تواند نفی کند.» همچنین این خبرنگار افزود: «درپی صدور این اطلاعیه ازسوی آیت‌الله قمی، عوامل وی اطلاعیه مذکور را در حوالی منزلش نصب کردند که افراد حزب‌اللهی محل بلافاصله پس از اطلاع‌، اطلاعیه‌ها را از دیوارها کنده و پاره نمودند.»[۱۴] حجت‌الاسلام هاشمی رفسنجانی رئیس مجلس شورای اسلامی هم که در چند روز اخیر همواره سعی می‌کرد با مذبوحانه و بچه‌گانه نامیدن توطئه کودتا و یا کوچک‌شمردن آن در حد یک ترور‌، حالت فجیع آن را خنثی کند‌، امروز در دیدار با امام خمینی از ایشان درخواست کرد متهمان کودتا ازجمله صادق قطب‌زاده عفو شوند.[۱۵]

گزارش- 9

9. درحالی‌که در روزهای اخیر در برخی شهرهای اروپا و امریکا تعدادی از ایرانی‌های مخالف جمهوری اسلامی در حمایت از آیت‌الله شریعتمداری دست به تظاهرات زده‌اند، شامگاه امروز در کوی دانشجویان ایرانی دانشگاه ماینس آلمان فدرال بین دانشجویان موافق و مخالف درگیری شدید رخ داد که پلیس آلمان برای پایان‌دادن به آن وارد عمل شد و تعدادی از آنها را دستگیر کرد. رادیو کلن آلمان در گزارش خود از این حادثه‌، تعداد دانشجویان درگیر را 300 نفر اعلام کرد و گفت: «30 دانشجو و تعدادی از پلیس آلمان مجروح و 65 نفر از دو طرف درگیر به‌اتهام برانگیختن ناآرامی‌ها، توسط پلیس دستگیر شدند.» این رادیو به نقل از پلیس آلمان افزود: «زدوخورد مذکور لحظه‌ای پس از گردهمایی طرف‌داران رهبر ایران، آیت‌الله خمینی، از سراسر آلمان در شهر ماینس روی داد.»[۱۶] این رادیو در گفتاری دیگر به نقل از یک سخنگوی پلیس آلمان گفت: «ممکن است مسبب‌ این اغتشاشات، سفارت ایران در بن بوده باشد. در یک مکالمه تلفنی دو نفر که خود را به‌عنوان اعضای سفارت ایران معرفی کرده‌اند، مقامات امنیتی جمهوری فدرال آلمان را تهدید کرده‌اند که اگر دانشجویان بازداشت شوند، اقدامات دیپلماتیک لازم صورت خواهد گرفت. ... سفارت ایران در بن ادعای پلیس آلمان را رد کرد.»[۱۷] رادیو اسرائیل هم در گزارش خود از این درگیری گفت: «اتحادیه انجمن‌های اسلامی دانشجویان ایرانی در اروپا که از دولت ایران و سفارتخانه‌های آن کشور دستور می‌گیرد‌، با انتشار بیانیه شدیدالحنی پلیس آلمان را به بدرفتاری با دانشجویان حزب‌اللهی متهم ساخت. گزارش دیگری پیرامون درگیری در کوی دانشجویان شهر ماینس حاکی است که حدود 150 دانشجوی حزب‌اللهی که با برنامه قبلی به ماینس آمده بودند، در یک ساعت واحد به تمام اتاق‌های محل اقامت دانشجویان رژیم حمله بردند. این افراد لیستی از مخالفان در دست داشتند که به گفته مقامات پلیس آلمان ازجانب سفارت ایران در بن در اختیارشان قرار داده شده بود.»[۱۸] یونایتدپرس هم در گزارش خود با اعلام اینکه دانشجویان موافق آیت‌الله خمینی از سراسر کشور گرد آمده بودند تا مخالفان حکومت ایران را که یک گردهمایی سیاسی در محوطه این دانشگاه برپا کرده بودند، مورد تهاجم قرار دهند، ادعای پلیس آلمان مبنی‌بر دست‌داشتن سفارت ایران در این درگیری را مطرح و اعلام کرد: «به گفته پلیس، اتهامات علیه سفارت درباره اسنادی است که از دانشجویان به دست آمده و در بالای این اسناد عنوان «سفیر جمهوری اسلامی ایران» دیده می‌شود. ازسویی، سفارت ایران در بن اتهامات پلیس را به‌شدت رد کرد و اعلام نمود که اتهام پلیس را کوشش درجهت بی‌اعتبار و بدنام کردن این سفارت تلقی می‌کند.»[۱۹] ضمیمه گزارش1: بررسی طرح مانور عملیات آزادسازی منطقه غرب کارون در این جلسه پس از تلاوت آیاتی از قرآن مجید‌، حمید معینیان مسئول واحد اطلاعات عملیات سپاه در قرارگاه کربلا، درباره آخرین تغییرات به وجودآمده در منطقه عملیاتی غرب کارون گفت: «... در منطقه‌ای که قرار است عملیات صورت بگیرد‌، سپاه سوم ارتش عراق مستقر است که دارای چهار لشکر 6 زرهی‌، 5 مکانیزه‌، 11 پیاده و 15 پیاده می‌باشد و اگر لشکر 3 زرهی هم از منطقه شمال به پایین بیاید‌، جزو لشکرهای این سپاه محسوب می‌شود. ... آخرین اقداماتی که دشمن انجام داده افزایش نیروهایش مخصوصاً نیروهای زرهی از حدود سیدعبود یعنی از آب‌گرفتگی به‌سمت سیل‌بند سلمانیه که از کارون تا جاده اهواز - خرمشهر امتداد دارد، می‌باشد.» معینیان درخصوص محل استقرار واحدهای عراقی در منطقه گفت: «احتمالاً حد لشکرهای 5 و 6 از قیصریه [جنوب کرخه‌کور] به‌سمت طلائیه است و از آنجا به بعد هم خط حد لشکرهای 15 و 11 می‌باشد. تیپ‌های 15 و 20 از لشکر5 کاملاً در منطقه هستند. از سیدعبود به‌سمت جنوب، حوزه مسئولیت لشکر 11 است که الان شش تیپ پیاده دارد؛ یعنی تیپ‌های 48‌، 49‌، 45‌، 44‌، 113 گارد مرزی و 22 کماندو.» معینیان به آخرین عکس هوایی گرفته‌شده از مواضع دشمن در 31/1/1361 اشاره کرد و گفت: «دو گردان تانک به اضافه دو آتشبار توپخانه وارد منطقه شده و در غرب جاده در حوالی ایستگاه 90 مستقر شده‌اند. درضمن، یک گشت هوایی هم هست که مرتب ادامه دارد. این گشت‌ها بیشتر به‌وسیله دو فروند هلیکوپتر انجام می‌شود. در تمام گزارشاتی که بچه‌ها از قرارگاه‌های قدس‌، فتح و نصر می‌دهند‌، هلیکوپتر شناسایی و یک هلیکوپتر توپ‌دار هست که مرتب در طول روز در تمام منطقه به گشت‌زنی مشغول هستند. از اقدامات دیگر دشمن عکس‌برداری بوده که آخرین عکس‌برداری که از منطقه کردند، دو روز قبل از سقوط پنج هواپیما در منطقه سلمانیه بود که طبق اظهار خلبان اسیرشده از حد رودخانه کرخه‌کور تا خرمشهر عکس گرفته شده است.» معینیان تأکید کرد که عراقی‌ها روی منطقه سلمانیه حساس شده‌اند و چون احتمال می‌دهند که نیروهای ایران می‌خواهند از آنجا پل بزنند و به غرب کارون بیایند‌، به همین خاطر نیروهای خود را در این منطقه تقویت کرده‌اند. وی همچنین به مین‌گذاری دشمن اشاره کرد و گفت: «در خاکریزی که دشمن در منطقه سیدعبود احداث کرده و همچنین در بعضی جاهای دیگر مشغول مین‌گذاری است.» معینیان در پایان گزارش خود گفت: «روی جاده خرمشهر - اهواز تردد زیاد خودرو گزارش شده است. در مناطق کرخه‌کور و غرب اهواز هم مرتب ثبت تیر دشمن گزارش می‌شود. ثبت تیر از روستای تخطئیه به سمت پادگان حمید است.» در ادامه جلسه‌، احمد غلامپور فرمانده سپاهی قرارگاه قدس، ضمن بیان آخرین فعالیت‌های نیروهای عراقی در خط حد این قرارگاه، طرح مانور یگان‌های تابعه خود را تشریح کرد‌. وی گفت: «دشمن در این منطقه فعالیت شدید دارد که بیشترین کار آن فعالیت مهندسی است. به‌طوری‌که در هر جبهه بیش از 20‌، 30 دستگاه لودر و بلدوزر مشغول کار هستند. از کارهای دیگر دشمن این بوده که مرتباً با هلیکوپتر شناسایی می‌کند. دشمن پادگان حمید را به‌طورکلی تخریب کرده و حتی درخت‌ها و روستاهای اطرافش را هم صاف کرده است و درحال مین‌گذاری بین خاکریزهای دوم و سوم خودش در [جنوب] کرخه‌کور است و یک سری کانال و خندق نیز در این منطقه احداث نموده است.» فرمانده سپاهی قرارگاه قدس گفت: «هماهنگی‌های ما با ارتش خوب پیش رفته و طرح مانورمان را براساس طرحی که ازطرف قرارگاه کربلا ابلاغ شده، به تیپ‌هایمان ابلاغ کردیم و تا امروز صبح سه تیپ نیز طرح مانور خود را برای ما فرستادند. ... و به لطف خدا این آمادگی هست که ما بتوانیم مرحله اول را هم‌زمان با دو قرارگاه فتح و نصر انجام دهیم. ... این سه تیپی که باید در مرحله اول وارد عمل شوند تیپ‌های نور‌، ثارالله(ع) و بیت‌المقدس هستند که آماده و منتظرند که زمان عملیات را به آنها اعلام کنیم. تیپ امام رضا(ع) در منطقه عمومی طراح مستقر شده که در مرحله دوم وارد عمل می‌شود و تیپ عاشورا هم به‌علت اینکه نتوانستیم راه نفوذی برای آن درست کنیم، قرار شد در مرحله دوم وارد عمل شود.» غلامپور باتوجه‌به منطقه واگذارشده به قرارگاه قدس برای طراحی مانور - که از هورالعظیم تا کرخه‌کور (در جنوب طراح) است‌ - افزود: «اگر ما بخواهیم فقط متکی به نیروها از کرخه‌کور باشیم‌، ممکن است با مقاومت دشمن روبه‌رو شده و معطل شویم. اما وقتی که تک از همه‌جا شروع شود، دیگر دشمن توجه زیادی به هور نمی‌کند و ما می‌توانیم با عبور نیروها از هور عقبه دشمن و همچنین جاده اصلی آن که به طرف نشوه می‌رود را ببندیم.» وی براساس همین طرح‌، مانور تیپ‌های تحت امر قرارگاه قدس را به این صورت اعلام کرد: «تیپ1 زرهی لشکر16 و تیپ عاشورا در منطقه رودخانه نیسان‌، تیپ نور و تیپ3 زرهی در منطقه عمومی طراح، تیپ‌های ثارالله(ع) و 58 پیاده ذوالفقار در منطقه فرسیه‌، تیپ بیت‌المقدس در منطقه اهواز و تیپ21 امام رضا(ع) و تیپ2 زرهی لشکر16 در منطقه عمومی طراح (پشت تیپ3 و تیپ نور) وارد عمل خواهند شد و طرح مانور آنها هم به این شکل است که در مرحله اول، هم‌زمان با سرپلی که دو قرارگاه نصر و فتح می‌گیرند، تیپ‌های نور‌، 3 زرهی‌، ثارالله(ع)‌، 58 ذوالفقار‌، بیت‌المقدس و یک گردان زرهی هم یک سرپل از منطقه عباویه تا منطقه قیصریه [در جنوب کرخه‌کور] را می‌گیرند. ... مرحله دوم عملیات به این شکل است که تیپ2 زرهی و تیپ امام رضا(ع) از سرپل [تیپ] نور و تیپ 3 عبور کرده و خاکریز سوم دشمن را تصرف می‌کنند. ... سپس این خاکریز را به هویزه و از قسمت دیگر به خاکریز خودمان وصل می‌کنند. بعد از آن باتوجه‌به اینکه ما نتوانستیم در اینجا معبری پیدا کنیم‌، دو گردان پیاده از تیپ عاشورا از سرپل تیپ امام رضا(ع) و تیپ3 عبور کرده و خودشان را به این نیروهایی که در جنوب کرخه‌کور هستند می‌رسانند تا پل‌های هویزه و گشعم [غرب هویزه] را آزاد کنند. هم‌زمان با وارد عمل‌شدن این دو گردان و آزادشدن این پل‌ها‌، ما می‌توانیم بین شمال و جنوب کرخه‌کور ارتباط برقرار کرده و یک تعداد نیرو وارد کنیم و سپس از هور وارد عمل شده و نیروها را به هم ملحق کنیم. این مرحله اول و دوم عملیات بود. ولی برای مرحله بعدی هنوز نتوانسته‌ایم چیزی در نظر بگیریم و منتظر عکس‌العمل دشمن هستیم؛ یعنی ادامه تک را بنا به دستور انجام خواهیم داد.» در ادامه جلسه‌، حسین کنعانی‌مقدم‌، از مسئولان عملیات سپاه در قرارگاه فتح درمورد منطقه مأموریت این قرارگاه گفت: «منطقه قرارگاه فتح از آب‌گرفتگی [مابین کارون و جاده اهواز - خرمشهر] شروع می‌شود و تا قسمت دارخوین ادامه دارد. ... دشمن اخیراً یک خاکریز در مقابل رحمانیه، در پنج کیلومتری، ایجاد کرده و نیروهای [مستقر در] سیدعبود را هم تقویت کرده است. ... تیپ نجف و تیپ‌های 1، 2 و 3 لشکر92 اعلام آمادگی کرده‌اند. البته قرار شد دو گردان از تیپ نجف بروند قسمتی از پل را اشغال کنند و ببینند نیروهایش کجا هستند تا نیرویی که می‌خواهند به دنبالش بیایند را گم نکنند. بعد از آن باید به قسمت سرپل قرارگاه نصر‌، سرپل ایستگاه گرمدشت آمده و از اینجا عبور کنند و بعد به‌طرف مرز رفته و آن را تأمین نمایند. درحال‌حاضر یکی از مشکلات قرارگاه ما درمورد مهندسی است. هنوز پل‌ها زده نشده‌اند، اما ساحل‌سازی آن تا حدودی انجام شده است. درمورد زرهی هم هنوز مشخص نشده که قرار است چند دستگاه زرهی به ما بدهند. درمورد آتش توپخانه نیز بنا شد یک طرح‌ریزی مشترک بین ارتش و سپاه صورت گیرد. ... ما حدود شش گردان نیرو کم داریم که اگر تأمین شود می‌توانیم سریع کار را شروع کنیم. همچنین به سه پل طراده و تعدادی قایق نیاز داریم که اگر احیاناً دشمن در این منطقه تک کند و بخواهد خودش را به رودخانه بچسباند‌، نیروهای ما در این قسمت قایق و پلی ندارند که مقاومت کنند.» کنعانی‌مقدم در ادامه سخنان خود درخصوص طرح مانور قرارگاه فتح گفت: «تیپ‌ها هنوز طرح مانور خود را نداده‌اند. البته ما یک طرح مانور در رده لشکر و تیپ نوشته‌ایم که قرار است برادر رشید هم بیاید و باهم روی طرح مانور صحبت کنیم.» وی ادامه داد: «تیپ‌های 37 زرهی شیراز‌، 25 کربلا و 55 هوابرد شیراز پس از عبور از پل رحمانیه در رودخانه کارون، به‌طرف ایستگاه 70، تا ده کیلومتر از جاده وارد عمل شده و سرپل را تا این منطقه تصرف می‌کنند. ... از منطقه‌ هالوپ تا پل دارخوین، تیپ امام حسین(ع) و یک تیپ از لشکر92 زرهی تک کرده‌، از پهلوی تیپ‌های 25 کربلا و 55 هوابرد تا چهار کیلومتری ایستگاه 90 در جاده اهواز - خرمشهر را تصرف می‌کنند. ازسمت دارخوین به‌طرف ایستگاه90 نیز تیپ نجف و تیپ‌های 2 و 3 تک می‌کنند. ... اگر گرمدشت در قسمت قرارگاه نصر سقوط کند، تیپ‌های 1و 2 و نیز تیپ8 نجف و 14 امام حسین(ع) از گرمدشت عبور کرده و به‌طرف مرز می‌روند و آن را تأمین می‌کنند.» در ادامه جلسه حسن باقری فرمانده قرارگاه نصر نیز ضمن تشریح مأموریت قرارگاه تحت امرش گفت: «... هنگام شناسایی‌، تیپ دزفول در شمال منطقه به دشمن خورده‌، ولی در امتداد 12 کیلومتر از رودخانه آمده و توانسته از خط اول دشمن رد شود. تیپ حضرت رسول(ص) از مقابل دکل ابوذر پیش آمده و الحمدلله به جاده آسفالت رسیده است. تیپ‌های فجر و خرمشهر هم توانستند حرکت کنند و از مقابل خاکریز اول دشمن رد شوند‌، ولی هنوز به جاده آسفالته نرسیده‌اند. دشمن دارد سه خط در منطقه دایر می‌کند. خط اول و دوم زرهی است که تقریباً شامل دو گردان، به اضافه واحدهای پراکنده‌ای [که] در شمال این دو گردان هستند، می‌باشد. در جلوی این گردان تانک‌، خط منظم پیاده برقرار کرده و در پنج کیلومتری جلوی آن‌، یعنی حدود هفت کیلومتری رودخانه خط نامرتب پیاده دارد‌، به‌طوری‌که در برخی نقاط آرایش دشمن نامنظم و در دشت باز است و هیچ‌گونه سنگری ندارد‌، ولی با وجود این تظاهر به نیرو می‌کند. شناسایی هلیکوپتر در منطقه خیلی زیاد است. طبق شناسایی‌های [واحد] اطلاعات عملیات و اخباری که هست‌، دشمن دارد کناره رودخانه را ضعیف می‌کند و بیشتر توجه آن به کناره جاده است.» فرمانده قرارگاه نصر سپس به فعالیت‌های ستادی این قرارگاه پرداخت و گفت: «ازنظر بهداری باید بگویم که سنگرهای آن درحال آماده‌شدن است. بیمارستانی که در انرژی اتمی است‌، تقریباً تا 48 ساعت دیگر آماده می‌شود. درضمن تجمع بیمارستانی را هم در آبادان گذاشتند. تنها مسئله ما این دو پل است. تیپ دزفول برای عبور پلی ندارد. البته طی بحثی که قرارگاه فتح داشته‌، یک پل زیر دارخوین گرفته‌اند، ولی هنوز خط حد ما همان دارخوین - گرمدشت است.» در ادامه این جلسه‌، پس از آنکه مسئله عبور تیپ7 دزفول از پلی که قرار است قرارگاه فتح در دارخوین و به فاصله حدود 11 کیلومتری از تأسیسات سازمان انرژی اتمی نصب کند، مطرح شد، حسن باقری گفت که عبور از کارون را در محدوده انرژی اتمی صلاح نمی‌داند چون دقیقاً در دید دشمن است‌؛ به اضافه اینکه به‌علت استقرار بیمارستان در این منطقه به‌هیچ‌وجه نباید از این طرف تردد صورت گیرد. سپس حسن باقری به مخالفت سرهنگ حسنی سعدی (فرمانده ارتشی قرارگاه نصر و فرمانده لشکر21 حمزه) با متصل‌کردن خط پدافندی نیروهای خودی از جاده اهواز - خرمشهر به نهر عرایض در مرحله اول عملیات اشاره کرد و گفت: «آنها می‌گویند ما نمی‌توانیم این کار را بکنیم و فقط به‌دلیل تقویت دشمن است که دارند این بحث را می‌کنند‌. بیشتر اضطراب آنها بر این است که مأموریت واگذارشده به آنها انجام نشود. آنها می‌گویند مأموریت ما شلمچه است. پس ما اعلام می‌کنیم که شلمچه را گرفته‌ایم و اگر توانستیم بیشتر برویم که اضافه‌بر سازمان رفته‌ایم.» پس از اینکه رحیم صفوی تصریح کرد که مأموریت قرارگاه نصر تا تنومه است‌، باقری گفت که آنها به‌هیچ‌وجه تنومه را به‌عنوان هدف قبول ندارند. با تأکید دوباره رحیم صفوی مبنی‌بر اینکه تنومه جزء مأموریت شماست‌، باقری ادامه داد: «اگر ما تنومه را جزو هدف قرارگاه خودمان بگیریم‌، باید برای آن یک نیروی تازه‌نفس در نظر بگیریم. لشکر21 [حمزه] به‌هیچ‌وجه چنین کاری نمی‌کند [و] اینها برای تنومه هیچ نیرویی در نظر نمی‌گیرند. اینها می‌گویند که ما شلمچه را تأمین می‌کنیم. ... طرح سرهنگ حسنی سعدی این بود که در مرحله اول، خاکریز جاده‌، یعنی سرپل اشغال‌شده و در مرحله دوم کل پدافند به قرارگاه فتح، جاده آسفالت داده شود. بعد نصر 1 و 2‌، که تیپ‌های دزفول و حضرت رسول(ص) هستند چرخش [به‌سمت جنوب] کرده و جلو بیایند. ... درواقع ما با قرارگاه خودمان در این محور عمل کنیم و تیپ دزفول هم فقط یک پدافند در این منطقه انجام می‌دهد. ... ما گفتیم درصورتی به مرحله دوم راضی می‌شویم که به کانال دشمن [کانال ماهی شمال‌شرق بصره] برسیم‌؛ چون اگر ما بتوانیم برسیم خیلی از مسائل حل می‌شود.» حسن باقری درخصوص خط حد قرارگاه نصر هم گفت: «یک بحث از ایستگاه 90 تا مرز. یک بحث هم بین ایستگاه 90 تا ایستگاه گرمدشت است. تا الان ایستگاه 90 تا گرمدشت با قرارگاه نصر بوده است. ... مأموریت بالا را تیپ دزفول به عهده دارد. وسط را دادیم به تیپ حضرت رسول(ص)‌، انتها را دادیم به تیپ خرمشهر که حدود چهار کیلومتر بیشتر نیست‌ - یعنی کمتر از همه به آن خط دادیم‌ - جناح چپ را هم تیپ فجر عمل می‌کند.»[۲۰] وی درمورد ادامه عملیات پس از گرفتن سرپل هم گفت: «تیپ خرمشهر از غرب جاده می‌آید‌، تیپ فجر هم از شرق آن. تیپ حضرت رسول(ص) در جناح راست تیپ خرمشهر حرکت می‌کند. تیپ دزفول هم در جناح راست تیپ حضرت رسول(ص) می‌آوریم جلو یا می‌توانیم به‌عنوان احتیاط بگذاریم [و هر چهار تیپ به‌موازات جاده، به‌سمت خرمشهر پیشروی می‌کنند].» حسن باقری در ادامه با اشاره به کاهش تراکم نیرو و تحرک عراقی‌ها در خرمشهر به‌دلیل آگاهی از محور عملیات در شمال منطقه، درخصوص مشکلات قرارگاه نصر گفت: «تیپ‌های فجر و خرمشهر ازنظر سلاح‌های پشتیبانی خیلی ضعیف هستند‌؛ به‌خصوص تیپ خرمشهر. ... کمبود شدید لباس کار و پوتین نیز هست. البته می‌خواستند لباس‌های شخصی بچه‌ها را رنگ کنند. بعضی‌ها آبی است‌، قرمز است‌، سبز است؛ خوب لباس نیست.» پس از سخنان فرماندهان هر سه قرارگاه عملیاتی‌، محسن رضایی‌، (فرمانده سپاه پاسداران و فرمانده سپاهی قرارگاه مرکزی کربلا) طرح‌های ارائه‌شده قرارگاه‌ها را ضعیف ارزیابی کرد و گفت: «اگر بخواهیم ازنظر ضعف اولویت بگذاریم‌، اول قرارگاه فتح است‌، بعد قدس و بعد نصر. باید به قرارگاه قدس گفت شما روی راهکارهای احتمالی بیشتر سرمایه‌گذاری کنید. ... یکی از مبناهای مانور‌، سازماندهی دشمن است‌؛ یعنی تا زمانی‌که ما سیستم و سازمان و آرایش دشمن را نتوانیم مشخص کنیم‌، مانورمان نمی‌تواند خیلی عمیق باشد. بله‌، یکی از چیزهای مانور‌، شناسایی است. شما شناسایی می‌کنید و می‌گویید این کانال خوبی است‌؛ این معبر خوبی است‌، بنابراین باید از اینجا عبور کرد. اما یکی هم آرایش دشمن است‌، یعنی این دشمن از کجا می‌آید؟ از کجا می‌رود؟ جزو کدام سازمان است؟ از بالا تأمین می‌شود؟ از پایین تأمین می‌شود؟ ما تا زمانی که آرایش دشمن را روی حسن [باقری] و [غلامعلی] رشید [فرمانده سپاهی قرارگاه فتح] نفهمیم‌، قادر نیستیم این هماهنگی که بحثش را می‌کنیم‌، دقیقاً توی عمل پیاده‌اش کنیم. این هماهنگی موقعی خوب تطبیق پیدا می‌کند که با آرایش دشمن برود پایین.» فرمانده سپاهی قرارگاه کربلا ادامه داد: «هرچه از اهواز به‌طرف خرمشهر بیاییم‌، تمرکز دشمن زیادتر می‌شود. هرچه از سلمانیه در عمق بروید دشمن نیروی زیادتری دارد. چرا؛ چون نیرویی که دشمن در این محدوده دارد هم باید از خرمشهر دفاع کند و هم از بصره. یعنی مسئله دوتاست. نیرویی که آن بالا بگذارد‌، ممکن است با آن پاتک کند. جایی پاتک می‌کند که بتواند هدف‌های دفاعی‌اش را تضمین کند. ... الان ما باید حتماً محدودیت دشمن را توی ذهنمان بگنجانیم. در غیر این‌صورت نمی‌توانیم کار کنیم‌؛ مضافاً اینکه باید ببینیم هدف‌های اصلی دفاعی دشمن کجاست؟ ما اگر فکر کنیم که اگر جلو برویم‌، دشمن می‌آید و به ما می‌زند‌، درست است‌، ولی به خودش هم فکر می‌کند. بنابراین دشمن روی دفاع از خرمشهر و دفاع از بصره نیرو می‌گذارد. ممکن است در خط گسترش بدهد‌، ولی هرچه به عمق برویم محدودتر می‌شویم. حالا به‌هرحال یک تحلیل است. بااین‌حال من می‌گویم اگر آرایش دشمن را بتوانیم بفهمیم‌، خیلی راحت می‌توانیم پیچیدگی‌های مانور را حل کنیم.» پس از سخنان محسن رضایی‌، رحیم صفوی مسئول عملیات سپاه هم خطاب به فرماندهان قرارگاه‌ها گفت: «دشمن تمام تلاش خودش را خواهد کرد برای اینکه نگذارد واحدهای ما از شرق کارون به غرب کارون بیایند و چنانچه نیروهای ما - به یاری خدا - به غرب کارون رسیدند‌، تمام تلاش خودش را در محورهای اهواز - خونین‌شهر باتوجه‌به عمق خواهد کرد و من بیشترین مقاومت دشمن را در اینجا و در این منطقه می‌بینیم. نقاط ضعف دشمن و کانال‌های مرگ دشمن هم به یاری خدا کانال خین و خود شط‌العرب [اروندرود] خواهد بود. دشمن درحال‌حاضر بیش از چهار لشکر خودش را با اتکا به پل شط‌العرب‌، اروندرود و کانال خین در این منطقه مستقر کرده است و تا زمان عملیات باتوجه‌به اهمیتی که قائل است تا شش لشکر می‌تواند تقویت کند و شش لشکر خودش را مجبور است فقط از پنج پل عبور بدهد. بنابراین رودخانه خین و شط‌العرب خودش بزرگ‌ترین نقطه‌ضعف دشمن به حساب می‌آید. تلاش اصلی ما هم باید دقیقاً در همین جهت باشد. ما باید تلاش اصلی خودمان را روی قرارگاه‌های فتح و نصر بگذاریم، و تلاش اصلی ما هم به‌طرف پل‌ها باشد؛ حالا این پل‌ها چه پل‌های رودخانه خین باشد و چه پل‌های رودخانه اروندرود باشد. به همین علت هم دشمن در اینجا مقاومت سختی خواهد کرد و به این راحتی نمی‌گذارد ما از شلمچه عبور کنیم. برای عبور از این منطقه هم نیروی پیاده، مطمئناً کارایی بیشتری خواهد داشت. این طور که در عکس پیداست و آن جوری که شناسایی کرده‌اند، حاشیه اروندرود پر از نخلستان است و فقط جنگ نیروی پیاده می‌تواند در این نخلستان‌ها پیش برود و اگر - به یاری خدا - نیروهای ما از شلمچه عبور کند و به تنومه برسند، دیگر اصلاً دشمنی در قسمت قرارگاه قدس باقی نخواهد ماند و عبور نیروهای ما در این قسمت‌، آن نیروهای بالا را سخت به وحشت خواهد انداخت. نتیجه‌ای که من می‌خواهم بگیرم این است که دشمن بسیار وحشت دارد از اینکه نیروهای زیادی را به این منطقه بیاورد و اولین تلاشش این است که ما از شرق به غرب کارون نرویم. این اولین کار دشمن است. آنها هم فکرشان یک فکر نظامی است و می‌دانند وقتی نیرو بداند پشت‌سرش فقط چند پل هست‌، سعی می‌کند موقع فرارکردن زودتر بتواند از این پل‌ها عبور کند و این به‌عنوان نقطه‌ضعف عمده نیروهای عراق به حساب می‌آید و اگر نیروهای زرهی سپاه به اندازه کافی بوده و می‌پذیرفتند حتی این ریسک را کنند که با زدن به پل‌های دشمن‌، اول از همه این پل‌ها را بگیرند‌، این دشمنی که در بالا می‌ماند نمی‌توانست دیگر کاری انجام بدهد؛ نتیجه اینکه عمدتاً تلاش اصلی به‌عهده قرارگاه‌های نصر و فتح است. قرارگاه قدس هم برای انهدام نیروهای دشمن وارد عمل می‌شود. اگر قرارگاه قدس تلاش خودش را بگذارد برای بستن مسیر نشوه، حتماً موفق خواهد بود. یعنی اگر شما بتوانید جاده نشوه و جاده طلائیه قدیم را ببندید‌، این بزرگ‌ترین پیروزی برای شما خواهد بود. به‌محض اینکه عملیات شما به این وسعت در اینجا شروع بشود‌، دشمن زیاد دوام نخواهد آورد. یعنی وقتی دشمن می‌بیند نزدیک به مثلاً 60 کیلومتر پشت‌سرش نیروهای ایرانی دارند جلو می‌روند‌، به‌هیچ‌وجه نمی‌آید آن بالا مقاومت سنگین کند‌، چون تمام نیرویی که باید به کمکش برود از پایین است. این می‌بیند نیروهای ما دارند پشت‌سرش را می‌بندند. پس مقاومت عمده‌ای در مقابل قرارگاه قدس نخواهد بود و به همین دلیل اگر شما تلاش کنید که - به یاری خدا - مسیر نشوه و طلائیه قدیم و مسیر فرار آنها را ببندید‌، این بزرگ‌ترین پیروزی برای شما خواهد بود و این که طبق طرحی که ارتش داده، برادران قرارگاه نصر فقط بیایند تا اینجا [احتمالاً اشاره به جاده اهواز - خرمشهر] را بگیرند این صحیح نیست و حداقل تا رودخانه عرایض این نیروها باید بیایند که بتوانند این قسمت قبلی خرمشهر را آزاد کنند و پدافندشان هم در آن جهت‌، یعنی در جهت نهر عرایض به‌طرف جاده اهواز - خونین‌شهر باشد. در این محور هم اگر ما بخواهیم - به یاری خدا - به این پل‌ها برسیم‌، اگر بتوانیم این خاکریزهایی را که الان موجود است برسانیم‌، می‌توانیم از هجوم دشمن جلوگیری کنیم و دقیقاً اگر بتوانیم شش کیلومتر خاکریز ایجاد کنیم و این جاده هم جاده‌ای باشد که قابل‌پدافند باشد‌، با پیوستن این خاکریزها به جاده و آن جاده می‌توانیم از هجوم دشمن از قسمت شمال که بزرگ‌ترین تهدید برای ماست جلوگیری کنیم و الان دشمن هم آرایشی که گرفته به این صورت است و نیروهای زرهی خودش را کشیده در یک قسمت‌هایی به‌عنوان تقویت کلی‌. مثلاً در محدوده قرارگاه قدس‌، تیپ16 لشکر6 را به‌عنوان احتیاط در جفیر گذاشته‌، روبه‌روی جفیر‌، عمدتاً در محدوده قرارگاه قدس دو تیپ زرهی از لشکر6 هست. یک تیپ30 لشکر6‌، می‌بینیم تیپ16 را آورده در نزدیکی جفیر و تیپ30 خودش را هم باز از منطقه پایین کشیده که هم بتواند به این قسمت طراح کمک برساند و هم به قسمت کرخه‌کور. بازهم در همین‌جا می‌بینیم تمام نیروهای پیاده‌اش را آورده در خط جلو مستقر کرده و نیروهای زرهی خودش را به پشت برده است. اینجا که الان ملاحظه می‌کنید‌، بیش از سه تیپ نیروی پیاده است. یعنی همه آن را نیروهای پیاده چیده و نیروهای زرهی خود را به فاصله مثلاً 10-12 کیلومتر عقب‌تر آورده که این نیروهای زرهی در لحظات اولیه حمله ما درگیر نشوند و از بین نروند. در منطقه قرارگاه نصر و قرارگاه فتح هم حتماً شما باید یک پیش‌بینی بکنید که دشمن فقط توی خط نیست و حتماً در مناطق دیگر نیروهای عمده زرهی دارد که بعد از شکستن خط‌های اول و دوم‌، آنها را در پاتک شرکت بدهد. ... نیروهای ما اگر بتوانند - به یاری خدا - دو سه روز اول را مقاومت بکنند و پاتک‌های دشمن را جواب بدهند، دشمن بیش از این نمی‌تواند در منطقه دوام بیاورد. والسلام علیکم و رحمةالله.» رحیم صفوی با اعلام پایان جلسه از مسئولان قرارگاه‌ها خواست شناسایی‌ها و طرح عملیات دقیق خود را حداکثر تا فردا آماده کنند و 24 ساعت بعد برای عملیات آماده باشند.[۲۱]


منابع و مآخذ روزشمار 1361/02/04

  1. سند شماره 1509/پ‌ن ‌مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: عملیات بیت‌المقدس (قرارگاه کربلا‌، 4/2/1361‌، نوار شماره 4936)، عبدالله درویشی، صص 27 - ‌1؛ و - سند شماره 1510/پ‌‌ن ‌مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: بحث پیرامون مانور تیپ‌های عمل‌کننده عملیات بیت‌المقدس، (قرارگاه کربلا‌، 4/2/1361‌، نوار شماره 4937)، عبدالله درویشی، صص 18 - ‌1.
  2. سند شماره 7199‌ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای قرارگاه مقدم نزاجا در جنوب‌، شماره 465‌، 4/2/1361‌، صص 3 - ‌1.
  3. سند شماره 7200 ‌مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: گزارش نوبه‌ای لشکر92 زرهی ارتش‌، شماره 35‌، 4/2/1361‌، صص 1 و 2.
  4. روزنامه کیهان‌، 6/2/1361‌، ص15‌.
  5. روزنامه کیهان‌، 6/2/1361‌، ص15‌.
  6. سند شماره 0344901‌ مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ: تلفن‌گرام فرمانداری شهرستان مریوان‌، 4/2/1361.
  7. روزنامه کیهان‌، 6/2/1361‌، ص15‌.
  8. روزنامه کیهان‌، 4/2/1361، ص3.
  9. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه‌، 4/2/1361‌، ص4‌، به نقل از رادیو صدای امریکا‌، 4/2/1361.
  10. خبرگزاری جمهوری اسلامی‌، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته‌)، شماره 34‌، 3/2/1361‌، صص 19 و 20.
  11. اکبر هاشمی رفسنجانی‌، پس از بحران (کارنامه و خاطرات سال 1361)‌، به اهتمام فاطمه هاشمی، تهران: دفتر نشر معارف انقلاب‌، چاپ سوم 1386‌، ص62.
  12. محسن رضایی، تاریخ شفاهی جنگ ایران و عراق، جلسه 73، 26/3/1393، نسخه دستنویس، صص 18 - 15.
  13. خبرگزاری جمهوری اسلامی‌، نشریه گزارش‌های ویژه، شماره 36‌، 5/2/1361‌، ص13‌، امارات متحده عربی - خبرگزاری قطر.
  14. همان، ص6‌، مشهد - خبرگزاری جمهوری اسلامی، 4/2/1361.
  15. روزنامه کیهان‌، 6/2/1361‌، ص15‌.
  16. خبرگزاری جمهوری اسلامی‌، نشریه گزارش‌های ویژه‌، شماره 37‌، 6/2/1361‌، ص21، به نقل از رادیو کلن‌، 5/2/1361.
  17. همان، ص36‌، به نقل از رادیو کلن‌، 5/2/1361.
  18. واحد مرکزی خبر صداوسیمای جمهوری اسلامی، بولتن رادیوهای بیگانه‌، 5/2/1361، ص9‌، به نقل از رادیو اسرائیل‌، 5/2/1361.
  19. خبرگزاری جمهوری اسلامی، نشریه گزارش‌های ویژه‌، شماره 38‌، 7/2/1361‌، ص15‌، بن - یونایتدپرس، 6/2/1361.
  20. خبرگزاری جمهوری اسلامی‌، نشریه خبرها و گزارش‌ها (ایران در 24 ساعت گذشته‌)، شماره 34‌، 3/2/1361‌، صص 19 و 20.
  21. سند شماره 1510‌/پ‌ن ‌مرکز مطالعات و تحقیقات جنگ، پیشین، صص 18 - 1.